วิดิทัศน์การสอนอ่านจบัใจความนิทาน
แบบฝึกเสริมทักษะการอ่านจับใจความจากนิทาน จัดท าขึ้นเพื่อ ใช้ประกอบการเรียนการสอนอ่านจับใจความระดับพื้นฐาน กลุ่มสาระ การ เรียนรู้ภาษาไทย ให้นักเรียนได้ฝึกฝนการอ่าน เข้าใจในเรื่องที่อ่าน สามารถจับใจความหรือข้อความส าคัญและสรุปความจากเรื่องที่อ่านได้ โดยแบ่งเนื้อหาการฝึกจากบทอ่านนิทานสั้น ๆ จ านวน ๕ เรื่อง ดังนี้ ๑. เรื่องชาวนากับงูเห่า ๒. เรื่องหนูกับกบ ๓. เรื่องนายกับห่านวิเศษ ๔. เรื่องสิงโตกับรอยเท้า ๕. เรื่องชาวนากับนกกระสา แต่ละเรื่องมีกิจกรรมฝึก ๓ กิจกรรม รวมทั้งสิ้น ๑๕ กิจกรรม โดยให้นักเรียนปฏิบัติตามขั้นตอน ดังนี้ ๑. ทดสอบก่อนเรียน ๒. อ่านเรื่องและปฏิบัติกิจกรรมตามที่ก าหนด ๓. ทดสอบหลังเรียน ค ำชี้แจง
๓ หน้า ค าชี้แจง.............................................................................................. ๑ สารบัญ............................................................................................... ๒ แบบทดสอบก่อนเรียน ....................................................................... ๓ แบบฝึกทักษะการอ่านจับใจความจากนิทาน เรื่องชาวนากับงูเห่า...................................................................... ๖ เรื่องหนูกับกบ.............................................................................. ๑๐ เรื่องนายกับห่านวิเศษ.................................................................. ๑๔ เรื่องสิงโตกับรอยเท้า.................................................................... ๑๘ เรื่องชาวนากับนกกระสา............................................................. ๒๒ แบบทดสอบหลังเรียน........................................................................ ๒๖ เฉลยแบบฝึกทักษะ............................................................................ ๒๙ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน............................................... ๓๑ บันทึกคะแนน .................................................................................... ๓๑ สำรบัญ
๔ ค ำชี้แจง ตอบค าถามต่อไปนี้โดยกากบาท () ทับตัวอักษรหน้าข้อที่ ถูกเพียงค าตอบเดียว อ่ำนข้อควำมต่อไปนี้แล้วตอบค ำถำมข้อ ๑ – ๕ ๑. ในเรื่องนี้มีสัตว์กี่ชนิด ก. ๒ ชนิด ข. ๓ ชนิด ค. ๔ ชนิด ๒. เพราะเหตุใดฝูงปลาจึงไปกับนกยาง ก. อยากไปอยู่สระใหญ่ ข. เบื่อหนองน้ า ค. รู้จักกับนกยาง ๓. นกยางเจ้าเล่ห์ค าว่า “เจ้าเล่ห์” น่าจะหมายความว่าอย่างไร ก. ฉลาด ข. ไม่ซื่อ ค. ใจดี แบบทดสอบก่อนเรียน นกยางเจ้าเล่ห์เห็นน้ าในหนองแห้ง จึงบอกกับฝูงปลาว่า ตนอาสาจะคาบไปปล่อยในสระใหญ่ ปลาหลงเชื่อจึงถูกนกยาง คาบไปกินจนหมด เหลือแต่ปูเพียงตัวเดียว ปูขอหนีบคอนกยางไป นกยางจะกินปู ปูก็ใช้ก้ามหนีบคอนกยาง จนนกยางต้องยอมพาปู ไปปล่อยในสระน้ า
๕ ๔. ท าไมนกยางจึงยอมแพ้ปู ก. ปูขู่ให้กลัว ข. ปูหนีบคอ ค. ปูตัวโต ๕. เหตุการณ์ในข้อใดเกิดขึ้นก่อน ก. นกยางยอมพาปูไปปล่อยในสระน้ า ข. ปลาถูกนกยางคาบไปกิน ค. ปูก็ใช้ก้ามหนีบคอนกยาง อ่ำนข้อควำมต่อไปนี้แล้วตอบค ำถำมข้อ ๖ - ๘ ๖. เหตุการณ์ใดเกิดขึ้นในฤดูร้อน ก. มดง่ามเก็บตัว ข. มดง่ามสะสมอาหาร ค. จักจั่นไม่มีอาหารกิน ตลอดช่วงฤดูร้อน มดง่ามพากันหาอาหารไปเก็บสะสมไว้ในรัง แต่เจ้าจักจั่นมัวแต่ร้องร าท าเพลง สนุกสนานไปวัน ๆ ครั้นถึงฤดูฝน มดง่ามเก็บตัวกินเมล็ดพืชที่มันได้หาเก็บ เตรียมพร้อมไว้ส่วนจักจั่นไม่สามารถหาอาหารได้อดอยู่หลายวัน มันมาเคาะประตูรังของมดง่ามร้องขอแบ่งอาหาร อ้างว่า ยุ่งอยู่กับการร้องเพลง ไม่มีเวลาสะสมอาหาร มดง่ามกล่าวตอบว่า “เมื่อเจ้ามัวแต่ร้องเพลงตลอดฤดูร้อน เมื่อถึงฤดูฝนก็จงเต้นร า ให้สนุก” แล้วก็ปิดประตูทันที
๖ ๗. มดง่ามเก็บสะสมเมล็ดพืชไว้เพื่ออะไร ก. เก็บไว้กินในฤดูฝน ข. เก็บไว้แบ่งให้จักจั่น ค. เก็บไว้กินในฤดูร้อน ๘. ตอนจบของเรื่องนี้คือเหตุการณ์ใด ก. มดง่ามขนอาหารมาให้จักจั่น ข. จักจั่นของอาหารจากมดง่าม ค. มดง่ามไม่ยอมให้อาหารแก่จักจั่น อ่ำนข้อควำมต่อไปนี้แล้วตอบค ำถำมข้อ ๙ - ๑๐ ๙. นิทานเรื่องนี้กล่าวถึงเรื่องใด ก. ความประมาทของแมลงวัน ข. ความเห็นแก่กินของแมลงวัน ค. ความอ่อนแอของแมลงวัน ๑๐.ตอนจบเกิดเหตุการณ์ใดขึ้น ก. แมลงวันกินอิ่ม ข. แมลงวันบินต่อไป ค. แมลงวันตาย หญิงคนหนึ่งท าไหน้ าผึ้งหกเรี่ยราด ไหลนองไปทั่วพื้น กลิ่นหอมไปไกล แมลงวันได้กลิ่นพากันมาเกาะกินน้ าผึ้ง เมื่อกินจนอิ่มแล้ว แมลงวันก็กระพือปีกจะบิน แต่ไม่สามารถ บินได้ เพราะขาติดน้ าผึ้ง แมลงวันจึงขาดใจตายเพราะ ความเห็นแก่กินของมัน
๗ ชำวนำกับงูเห่ำ ชาวนาเดินออกจากบ้านในฤดูหนาววันหนึ่ง ระหว่างทาง พบงูเห่านอนตัวแข็งใกล้ตายอยู่บนคันนาด้วยความเหน็บหนาว ชาวนานึกสงสาร จึงอุ้มมันขึ้นมาไว้ในอ้อมแขนเพื่อให้หายหนาว เมื่องูเห่าได้รับความอบอุ่นก็เริ่มมีก าลังมากขึ้น ทันทีที่เห็น ชาวนา มันก็ตกใจ และฉกเขาก่อนที่จะเลื้อยหนีไป ชาวนา ทนพิษบาดแผลไม่ไหวได้แต่ร าพึงก่อนที่เขาจะตายว่า "เราไม่น่า ช่วยเจ้าสัตว์ร้ายนี้เลย สมควรแล้วที่เราจะต้องตายเพราะมัน” ตั้งค ำถำมกับตนเอง ว่า เรื่องที่อ่านเกี่ยวกับอะไร และพยายามตอบให้ได้ ว่า ใคร ท ำอะไร ที่ไหน อย่ำงไร ด้วยวิธีใด ท ำไม และผลเป็นอย่ำงไร
๘ จากเรื่อง ชำวนำกับงูเห่ำ ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ ๑. ชาวนาเห็นงูเห่าบริเวณใด ๒. ชาวนาท าอย่างไรให้งูเห่าหายหนาว ๓. งูเห่ากัดชาวนาเพราะอะไร ๔. ชาวนารู้สึกอย่างเมื่อใกล้จะตาย ๕. ชาวนาตายเพราะอะไร ก. หนาวตาย ข. ถูกงูพิษกัดตาย ค. หกล้มตาย ๖. ถ้าชาวนาไม่ช่วยงูเห่า เหตุการณ์จะเป็นอย่างไร ก. ชาวนาถูกงูตัวอื่นกัด ข. งูเห่าหนาวตาย ค. งูเห่าฟื้นขึ้นเอง ๗. จากนิทานเรื่องนี้จะสรุปเรื่องได้ตามข้อใด ก. งูพิษก าลังจะตาย ชาวนาใจดีมาพบจึงช่วยเหลือมันไว้ ข. ชาวนาใจดีออกไปท านา แล้วพบงูเห่านอนอยู่บนคันนา ค. ชาวนาใจดีช่วยงูเห่าไว้ แต่สุดท้ายกลับถูกงูเห่ากัดตาย กิจกรรมที่ ๑ ตอบค ำถำมจำกเรื่องที่อ่ำน
๙ ๒.๑) จากเรื่อง ชำวนำกับงูเห่ำ ให้นักเรียนเรียงล าดับเหตุการณ์ให้ถูกต้อง โดยใส่อันดับตัวเลข ๑, ๒, ๓, ๔, ๕ ลงในช่องว่าง ๒.๒) เขียนย่อเรื่อง ชำวนำกับงูเห่ำ และบอกข้อคิดที่ได้รับ ชาวนาพบงูเห่าระหว่างทาง งูเห่านอนใกล้ตายอยู่บนคันนา ชาวนาช่วยเหลืองูเห่าเพราะสงสาร งูเห่าฟื้นขึ้นและตกใจจึงฉกชาวนา ชาวนาเสียใจที่ก าลังจะตายเพราะช่วยงูเห่า กิจกรรมที่ ๒ ล ำดับเหตุกำรณ์และเขียนย่อเรื่อง
๑๐ จากเรื่อง ชำวนำกับงูเห่ำ ให้นักเรียนวาดภาพตามความคิดของตนเอง แล้วระบายสีให้สวยงาม กิจกรรมที่ ๓ วำดภำพระบำยสีจำกเรื่องที่อ่ำน
๑๑ หนูกับกบ หนูตัวหนึ่งออกเดินทางท่องเที่ยวจนมาถึงล าธาร เพื่อหา อาหาร มันเห็นว่าอีกฝั่งของล าธารมีอาหารอุดมสมบูรณ์ มันเดินไปหากบที่อยู่แถวนั้น แล้วบอกให้พาว่ายน้ าข้ามไป แต่กบปฏิเสธ "ข้าก็ตัวพอๆกับท่าน แล้วข้าจะพาท่านข้ามไปได้ อย่างไร" หนูไม่ยอมและยืนยันที่จะไปให้ได้ ด้วยความร าคาญ กบจึงยอมโดยให้หนูเอาเท้าผูกติดกับเท้าของมันแล้วว่ายน้ าพาไป เมื่อมาถึงกลางล าธาร กบว่ายน้ าต่อไปไม่ไหวจึงหยุด และ ก่อนที่ทั้งสองจะจมน้ าไปด้วยกัน ก็มีนกเหยี่ยวตัวหนึ่งบินผ่านมา เห็นเข้า จึงบินโฉบลงมาคาบทั้งสองไปกินพร้อม ๆ กัน ตั้งค ำถำมกับตนเอง ว่า เรื่องที่อ่านเกี่ยวกับอะไร และพยายามตอบให้ได้ ว่า ใคร ท ำอะไร ที่ไหน อย่ำงไร ด้วยวิธีใด ท ำไม และผลเป็นอย่ำงไร
๑๒ จากเรื่อง หนูกับกบ ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ ๑. นิทานเรื่องนี้กล่าวถึงสัตว์กี่ชนิด ๒. หนูต้องการไปที่ใด เพราะ ๓. นกเหยี่ยวเห็นอะไรในล าธาร ๔. เหตุใดกบจึงว่ายน้ าต่อไปไม่ไหว ๕. กบปฏิเสธหนูในครั้งแรก โดยอ้างเรื่องใด ก. นกเหยี่ยว ข. น้ าในล าธาร ค. ขนาดตัวของหนู ๖. ทั้งหนูและกบจะต้องจมน้ า ไปพร้อมด้วยเหตุใด ก. นกเหยี่ยวจับทั้งสองกดน้ า ข. เอาเท้าผูกติดกันไว้ ค. หนูและกบว่ายน้ าไม่เก่ง ๗. หากนกเหยี่ยวไม่บินมาเห็นกบและหนูเข้า เหตุการณ์จะเป็น อย่างไร ก. กบและหนูจมน้ าไปด้วยกัน ข. กบและหนูว่ายน้ าข้ามไปอีกฝั่งได้ ค. กบว่ายน้ าข้ามไปได้แต่หนูจมน้ า กิจกรรมที่ ๑ ตอบค ำถำมจำกเรื่องที่อ่ำน
๑๓ ๒.๑) จากเรื่อง หนูกับกบ ให้นักเรียนเรียงล าดับเหตุการณ์ให้ถูกต้อง โดยใส่อันดับตัวเลข ๑, ๒, ๓, ๔, ๕ ลงในช่องว่าง ๒.๒) เขียนย่อเรื่อง หนูกับกบ ตามล าดับเหตุการณ์และบอกข้อคิดที่ได้รับ กบปฏิเสธแต่หนูบังคับให้กบพาไป กบว่ายน้ าไปต่อไม่ไหวจึงหยุดอยู่กลางล าธาร กบพาหนูว่ายน้ าข้ามล าธารโดยผูกเท้าติดกัน นกเหยี่ยวบินมาเห็นและจับกบกับหนูไปกิน หนูบอกให้กบพาว่ายน้ าข้ามล าธาร กิจกรรมที่ ๒ ล ำดับเหตุกำรณ์และเขียนย่อเรื่อง
๑๔ จากเรื่อง หนูกับกบ ให้นักเรียนวาดภาพตามความคิดของตนเอง แล้วระบายสีให้สวยงาม กิจกรรมที่ ๓ วำดภำพระบำยสีจำกเรื่องที่อ่ำน
๑๕ นำยกับห่ำนวิเศษ ชายแก่คนหนึ่งมีห่านวิเศษเอาไว้ในครอบครอง ห่านวิเศษ ออกไข่เป็นทองให้เจ้าของทุกวัน วันละหนึ่งฟอง แต่ด้วยความโลภ ชายผู้เป็นเจ้าของหวังจะได้รับไข่ทองมาก ๆ จึงฆ่าห่านวิเศษเสีย เพื่อเอาไข่ทองที่อยู่ในท้องของมันออกมา ชายแก่ผ่าท้องของห่านแล้วพบว่า ภายในท้องห่านก็เหมือน ห่านทั่ว ๆ ไป ไม่ได้มีไข่ทองมากมาย ดังที่หวัง เขาเริ่มส านึกเสียใจ ที่ฆ่าห่านวิเศษ แต่ก็สายเกินกว่าจะให้ห่านมีชีวิตกลับคืนมาได้ ตั้งค ำถำมกับตนเอง ว่า เรื่องที่อ่านเกี่ยวกับอะไร และพยายามตอบให้ได้ ว่า ใคร ท ำอะไร ที่ไหน อย่ำงไร ด้วยวิธีใด ท ำไม และผลเป็นอย่ำงไร
๑๖ จากเรื่อง นำยกับห่ำนวิเศษ ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ ๑. นิทานเรื่องนี้กล่าวถึง ตัวละครใด ก. ชายแก่กับห่าน ข. ชายแก่กับไข่ ค. ห่านกับไข่ ๒. ห่านของชายแก่มีความพิเศษ อย่างไร ก. ออกไข่ทุก ๆ วัน ข. ออกไข่วันละหลายฟอง ค. ออกไข่เป็นทอง ๓. เหตุใดชายแก่จึงต้องฆ่าห่าน ของเขา ก. น าไปเป็นอาหาร ข. อยากได้ไข่ทองมาก ๆ ค. ห่านไม่ยอมออกไข่ ๔. เมื่อชายแก่ผ่าท้องห่านของเขา แล้วพบว่า ก. มีไข่ทองเพียงหนึ่งฟอง ข. มีไข่ทองมากมาย ค. ไม่ได้มีไข่ทองมากมาย ๕. ถ้าเจ้าของห่านไม่โลภมาก เหตุการณ์จะเป็นอย่างไร กิจกรรมที่ ๑ ตอบค ำถำมจำกเรื่องที่อ่ำน
๑๗ ๒.๑) จากเรื่อง นำยกับห่ำนวิเศษ ให้นักเรียนเรียงล าดับเหตุการณ์ ให้ถูกต้อง โดยใส่อันดับตัวเลข ๑, ๒, ๓, ๔, ๕ ลงในช่องว่าง ๒.๒) เขียนย่อเรื่อง นำยกับห่ำนวิเศษ และบอกข้อคิดที่ได้รับ ชายแก่ผ่าท้องห่านวิเศษของเขา ชายแก่เลี้ยงห่านวิเศษออกไข่เป็นทอง ชายแก่ต้องการได้ไข่ทองจ านวนมาก ชายแก่ไม่พบไข่ทองในท้องห่านวิเศษ ชายแก่รู้สึกเสียใจที่ฆ่าห่านวิเศษ กิจกรรมที่ ๒ ล ำดับเหตุกำรณ์และเขียนย่อเรื่อง
๑๘ จากเรื่อง นำยกับห่ำนวิเศษ ให้นักเรียนวาดภาพตามความคิดของตนเอง แล้วระบายสีให้สวยงาม กิจกรรมที่ ๓ วำดภำพระบำยสีจำกเรื่องที่อ่ำน
๑๙ สิงโตกับรอยเท้ำ สิงโตเจ้าเล่ห์ตัวหนึ่งขี้เกียจออกล่าเหยื่อ จึงแกล้งป่วย นอนซมอยู่ในถ้ า แล้วขอให้สัตว์ต่าง ๆ มาเยี่ยม เพื่อจะได้จับกิน เป็นอาหาร สัตว์ต่าง ๆ รู้ข่าวจึงผลัดกันมาเยี่ยมสิงโตทุกวัน วันหนึ่งสิงโตเห็นหมาจิ้งจอกเดินผ่านมาหน้าถ้ า จึงตะโกน ถามขึ้นว่า "สัตว์ทุกตัวล้วนมีน้ าใจมาเยี่ยมข้า ท าไมเจ้าไม่เข้ามา ดูอาการข้าบ้างเลยล่ะ" หมาจิ้งจอกรู้ทัน ตะโกนตอบว่า " ก็เพราะข้าสังเกตเห็นแต่ รอยเท้าที่เดินเข้าไปในถ้ า ไม่เห็นจะมีสักรอยเดินกลับออกมา เลยน่ะสิ " หมาจิ้งจอกพูดจบก็เดินจากไป ตั้งค ำถำมกับตนเอง ว่า เรื่องที่อ่านเกี่ยวกับอะไร และพยายามตอบให้ได้ ว่า ใคร ท ำอะไร ที่ไหน อย่ำงไร ด้วยวิธีใด ท ำไม และผลเป็นอย่ำงไร
๒๐ จากเรื่อง สิงโตกับรอยเท้ำ ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ ๑. สิงโตเจ้าเล่ห์ไม่ออกล่าเหยื่อ เพราะสาเหตุใด ก. ป่วย ข. ไม่หิว ค. ขี้เกียจ ๒. สิงโตเจ้าเล่ห์จับสัตว์ต่าง ๆ กินที่บริเวณใด ก. ในถ้ า ข. นอกถ้ า ค. ในป่า ๓. หมาจิ้งจอกสังเกตเห็นสิ่งใด บนพื้นหน้าถ้ า ก. เศษเนื้อสัตว์ ข. ซากกระดูกสัตว์ ค. รอยเท้าของสัตว์ ๔. สิงโตวางแผนจับเหยื่อเป็นอาหารอย่างไร ๕. เหตุที่ท าให้หมาจิ้งจอกไม่หลงกลสิงโตเจ้าเล่ห์ คือ ๖. ถ้าหมาจิ้งจอกมาเยี่ยมสิงโตเป็นตัวแรก เหตุการณ์จะเป็นอย่างไร กิจกรรมที่ ๑ ตอบค ำถำมจำกเรื่องที่อ่ำน
๒๑ ๒.๑) จากเรื่อง สิงโตกับรอยเท้ำ ให้นักเรียนเรียงล าดับเหตุการณ์ ให้ถูกต้อง โดยใส่อันดับตัวเลข ๑, ๒, ๓, ๔, ๕ ลงในช่องว่าง ๒.๒) เขียนย่อเรื่อง สิงโตกับรอยเท้ำ ตามล าดับเหตุการณ์ สิงโตแกล้งป่วยให้สัตว์มาเยี่ยม หมาจิ้งจอกเดินจากสิงโตไป สิงโตชวนหมาจิ้งจอกมาเยี่ยมตนในถ้ า สิงโตจับสัตว์ที่มาเยี่ยมกิน หมาจิ้งจอกไม่เห็นรอยเท้าสัตว์เดินออกจากถ้ า กิจกรรมที่ ๒ ล ำดับเหตุกำรณ์และเขียนย่อเรื่อง
๒๒ จากเรื่อง สิงโตกับรอยเท้ำ ให้นักเรียนวาดภาพตามความคิดของตนเอง แล้วระบายสีให้สวยงาม กิจกรรมที่ ๓ วำดภำพระบำยสีจำกเรื่องที่อ่ำน
๒๓ ชำวนำกับนกกระสำ นกกระสาได้รับค าชวนไปให้ร่วมงานเลี้ยงกับพวกนกกระเรียน ในทุ่งนาแห่งหนึ่ง มีหอย แมลง และกบเป็นอาหาร แต่งานเลี้ยงจบลง ด้วยการที่นกทุกตัวติดตาข่ายของชาวนา นกกระสาขอร้องให้ชาวนาปล่อยมัน "ได้โปรดปล่อยข้าไปเถิด ข้าเป็นตระกูลนกกระสาที่ท่านก็รู้ดีว่า เป็นนกที่ซื่อสัตย์และนิสัยดี และไม่รู้ว่าพวกนกกระเรียนขี้ขโมย” "เจ้าอาจจะเป็นนกที่ดี ชาวนาตอบ “แต่ข้าจับเจ้าได้พร้อมกับ พวกนกกระเรียนขี้ขโมย และเจ้าจะต้องได้รับโทษเช่นเดียวกับพวกมัน" ตั้งค ำถำมกับตนเอง ว่า เรื่องที่อ่านเกี่ยวกับอะไร และพยายามตอบให้ได้ ว่า ใคร ท ำอะไร ที่ไหน อย่ำงไร ด้วยวิธีใด ท ำไม และผลเป็นอย่ำงไร
๒๔ จากเรื่อง ชำวนำกับนกกระสำ ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ ๑. ใครเป็นต้นคิดชวนไป งานเลี้ยง ก. นกกระเรียน ข. นกกระสา ค. ชาวนา ๒. งานเลี้ยงอยู่ที่ใด ก. นาข้าว ข. สวนผลไม้ ค. ไร่ข้าวโพด ๓. ชาวนาใช้สิ่งใดดักนก ก. กรง ข. ตะแกรง ค. ตาข่าย ๔. ใครร้องขอชีวิตจากชาวนา ก. นกกระเรียน ข. นกกระสา ค. นกกระเรียนและนกกระสา ๕. ข้ออ้างของนกกระสา คือ ๖. ชาวนาตัดสินใจอย่างไรกับนกกระสา กิจกรรมที่ ๑ ตอบค ำถำมจำกเรื่องที่อ่ำน
๒๕ ๒.๑) จากเรื่อง ชำวนำกับนกกระสำ ให้นักเรียนเรียงล าดับเหตุการณ์ ให้ถูกต้อง โดยใส่อันดับตัวเลข ๑, ๒, ๓, ๔ ลงในช่องว่าง ๒.๒) เขียนย่อเรื่อง ชำวนำกับนกกระสำ และบอกข้อคิดที่ได้รับ นกทุกตัวติดตาข่ายของชาวนา นกกระสาขอให้ชาวนาปล่อย อ้างไม่ใช่พวก ชาวนาว่าจับนกได้พร้อมกัน ต้องได้รับโทษเหมือนกัน นกกระเรียนชวนนกกระสาไปงานเลี้ยงที่ทุ่งนา กิจกรรมที่ ๒ ล ำดับเหตุกำรณ์และเขียนย่อเรื่อง
๒๖ จากเรื่อง ชำวนำกับนกกระสำ ให้นักเรียนวาดภาพตามความคิด ของตนเอง แล้วระบายสีให้สวยงาม กิจกรรมที่ ๓ วำดภำพระบำยสีจำกเรื่องที่อ่ำน
๒๗ ค ำชี้แจง ตอบค าถามต่อไปนี้โดยกากบาท () ทับตัวอักษรหน้าข้อที่ ถูกเพียงข้อเดียว อ่ำนข้อควำมต่อไปนี้แล้วตอบค ำถำมข้อ ๑ – ๕ ๑. นกยางเจ้าเล่ห์ ค าว่า “เจ้าเล่ห์” น่าจะหมายความว่าอย่างไร ก. ฉลาด ข. ไม่ซื่อ ค. ใจดี ๒. ในเรื่องนี้มีสัตว์กี่ชนิด ก. ๒ ชนิด ข. ๓ ชนิด ค. ๔ ชนิด ๓. ท าไมนกยางจึงยอมแพ้ปู ก. ปูขู่ให้กลัว ข. ปูหนีบคอ ค. ปูตัวโต นกยางเจ้าเล่ห์เห็นน้ าในหนองแห้ง จึงบอกกับฝูงปลาว่า ตนอาสาจะคาบไปปล่อยในสระใหญ่ ปลาหลงเชื่อจึงถูกนกยาง คาบไปกินจนหมด เหลือแต่ปูเพียงตัวเดียว ปูขอหนีบคอนกยางไป นกยางจะกินปู ปูก็ใช้ก้ามหนีบคอนกยาง จนนกยางต้องยอมพาปู ไปปล่อยในสระน้ า แบบทดสอบหลังเรียน
๒๘ ๔. เหตุการณ์ในข้อใดเกิดขึ้นก่อน ก. นกยางยอมพาปูไปปล่อยในสระน้ า ข. ปลาถูกนกยางคาบไปกิน ค. ปูก็ใช้ก้ามหนีบคอนกยาง ๕. เพราะเหตุใดฝูงปลาจึงไปกับนกยาง ก. อยากไปอยู่สระใหญ่ ข. เบื่อหนองน้ า ค. รู้จักกับนกยาง อ่ำนข้อควำมต่อไปนี้แล้วตอบค ำถำมข้อ ๖ - ๘ ๖. ตอนจบของเรื่องนี้คือเหตุการณ์ใด ก. มดง่ามขนอาหารมาให้จักจั่น ข. จักจั่นของอาหารจากมดง่าม ค. มดง่ามไม่ยอมให้อาหารแก่จักจั่น ตลอดช่วงฤดูร้อน มดง่ามพากันหาอาหารไปเก็บสะสมไว้ในรัง แต่เจ้าจักจั่นมัวแต่ร้องร าท าเพลง สนุกสนานไปวัน ๆ ครั้นถึงฤดูฝน มดง่ามเก็บตัวกินเมล็ดพืชที่มันได้หาเก็บ เตรียมพร้อมไว้ส่วนจักจั่นไม่สามารถหาอาหารได้อดอยู่หลายวัน มันมาเคาะประตูรังของมดง่ามร้องขอแบ่งอาหาร อ้างว่า ยุ่งอยู่กับการร้องเพลง ไม่มีเวลาสะสมอาหาร มดง่ามกล่าวตอบว่า “เมื่อเจ้ามัวแต่ร้องเพลงตลอดฤดูร้อน เมื่อถึงฤดูฝนก็จงเต้นร า ให้สนุก” แล้วก็ปิดประตูทันที
๒๙ ๗. เหตุการณ์ใดเกิดขึ้นในฤดูร้อน ก. มดง่ามเก็บตัว ข. มดง่ามสะสมอาหาร ค. จักจั่นไม่มีอาหารกิน ๘. มดง่ามเก็บสะสมเมล็ดพืชไว้เพื่ออะไร ก. เก็บไว้กินในฤดูฝน ข. เก็บไว้แบ่งให้จักจั่น ค. เก็บไว้กินในฤดูร้อน อ่ำนข้อควำมต่อไปนี้แล้วตอบค ำถำมข้อ ๙ - ๑๐ ๙. ตอนจบเกิดเหตุการณ์ใดขึ้น ก. แมลงวันกินอิ่ม ข. แมลงวันบินต่อไป ค. แมลงวันตาย ๑๐. นิทานเรื่องนี้กล่าวถึงเรื่องใด ก. ความประมาทของแมลงวัน ข. ความเห็นแก่กินของแมลงวัน ค. ความอ่อนแอของแมลงวัน หญิงคนหนึ่งท าไหน้ าผึ้งหกเรี่ยราด ไหลนองไปทั่วพื้น กลิ่นหอมไปไกล แมลงวันได้กลิ่นพากันมาเกาะกินน้ าผึ้ง เมื่อกินจนอิ่มแล้ว แมลงวันก็กระพือปีกจะบิน แต่ไม่สามารถ บินได้ เพราะขาติดน้ าผึ้ง แมลงวันจึงขาดใจตายเพราะ ความเห็นแก่กินของมัน
๓๐ เฉลยแบบฝึกทักษะ ชำวนำกับงูเห่ำ กิจกรรมที่ ๑ ๑. คันนา ๒. อุ้มไว้ในอ้อมแขน ๓. ตกใจ ๔. เสียใจที่ช่วยงูเห่า ๕. ข ๖. ข ๗. ค กิจกรรมที่ ๒ ๒.๑) ๓ ๒ ๑ ๕ ๔ ๒.๒) อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน กิจกรรมที่ ๓ อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน หนูกับกบ กิจกรรมที่ ๑ ๑. ๓ ชนิด ๒. ไปอีกฝั่งของล าธาร เพราะมีอาหารอุดมสมบูรณ์ ๓. หนูก าลังจะจมน้ าอยู่กลางล าธาร ๔. กบต้องพาหนูที่ตัวโตพอ ๆ กับกบไปด้วย ๕. ค ๖. ข ๗. ก กิจกรรมที่ ๒ ๒.๑) ๒ ๔ ๓ ๕ ๑ ๒.๒) อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน กิจกรรมที่ ๓ อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน เฉลย
๓๑ นำยกับห่ำนวิเศษ กิจกรรมที่ ๑ ๑. ก ๒. ค ๓. ข ๔. ค ๕. ห่านไม่ถูกฆ่าตาย ออกไข่เป็นทองให้ชายแก่เหมือนทุกวัน กิจกรรมที่ ๒ ๒.๑) ๓ ๑ ๒ ๔ ๕ ๒.๒) อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน กิจกรรมที่ ๓ อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน สิงโตกับรอยเท้ำ กิจกรรมที่ ๑ ๑. ค ๒. ก ๓. ค ๔. แกล้งป่วยให้สัตว์มาเยี่ยมแล้วจับกิน ๕. เห็นรอยเท้าสัตว์ที่เดินเข้าไปในถ้ า แต่ไม่เห็นรอยเท้าเดิน กลับออกมา (อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน) ๖. ถูกสิงโตจับกินเป็นอาหาร (อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน) กิจกรรมที่ ๒ ๒.๑) ๑ ๕ ๓ ๒ ๔ ๒.๒) อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน กิจกรรมที่ ๓ อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน ชำวนำกับนกกระสำ กิจกรรมที่ ๑ ๑. ก ๒. ก ๓. ค ๔. ข ๕. เป็นนกซื่อสัตย์และนิสัยดี ไม่รู้ว่าพวกนกกระเรียนขี้ขโมย (อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน) ๖. ลงโทษเช่นเดียวกับนกกระเรียน (อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน) กิจกรรมที่ ๒ ๒.๑) ๒ ๓ ๔ ๑ ๒.๒) อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน กิจกรรมที่ ๓ อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน
๓๒ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน ก่อนเรียน หลังเรียน ๑. ข ๑. ข ๒. ก ๒. ข ๓. ข ๓. ค ๔. ข ๔. ก ๕. ค ๕. ก ๖. ข ๖. ค ๗. ก ๗. ค ๘. ค ๘. ข ๙. ข ๙. ค ๑๐. ค ๑๐. ข บันทึกคะแนน ก่อนเรียน (๑๐ คะแนน) หลังเรียน (๑๐ คะแนน) ความก้าวหน้า