รายงานสรุปผลการปฏิบัติงาน ปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ ปีงบประมาณ 2566 ศูนย์วิจัยและพัฒนาอาหารสัตว์ร้อยเอ็ด 1.งานตามแผนปกติ 1.1 กิจกรรมหลัก พัฒนาอาหารสัตว์ 1.1.1 กิจกรรมย่อย : ผลิตพันธุ์พืชอาหารสัตว์ ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ ผลผลิตชั้นพันธุ์หลัก (FS) กิโลกรัม 100 340 340.00 ผลผลิตชั้นพันธุ์ขยาย (RS) กิโลกรัม 500 530 106.00 ผลผลิตชั้นพันธุ์จำหน่าย (CS) กิโลกรัม 2,200 1,010 45.91 ปัญหาอุปสรรค 1.หญ้ากินีมอมบาซา ชั้นพันธุ์จำหน่าย (CS) การเจริญเติบโตไม่ค่อยดี เนื่องจากฝนตกชุกทำให้น้ำท่วมขัง ภายในบริเวณแปลง ส่งผลต่อการเจริญเติบโต 2.ถั่วฮามาต้า ชั้นพันธุ์จำหน่าย (CS) - การเจริญเติบโตทางลำต้นไม่ดี ทรงพุ่มและช่อดอกเล็ก เนื่องจากฝนตกชุกทำให้น้ำท่วมขังภายใน บริเวณแปลง ทำให้ชะงักการเจริญเติบโต - ในระหว่างช่วงการเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ มีฝนตกชุกทำให้เมล็ดงอก เน่า และเกิดราดำเสียหาย 3.หญ้ารูซี่ Seed Hub ในระหว่างช่วงการเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ มีพายุฝนทำให้เมล็ดร่วงหล่นเสียหาย แนวทางแก้ไข[N1] ในปีเพาะปลูก 2566/2567 ศูนย์วิจัยและพัฒนาอาหารสัตว์ร้อยเอ็ด [N2]มีการเตรียมความพร้อม และ เข้มงวดทุกขั้นตอนในการดูแลผลิต เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพตามข้อกำหนดมาตรฐานการผลิตเมล็ดพันธุ์
ข้อเสนอแนะ – ภาพกิจกรรม[N3] การผลิตเมล็ดพันธุ์พืชอาหารสัตว์ การผลิตท่อนพันธุ์พืชอาหารสัตว์[N4] การผลิตกล้าพันธุ์พืชอาหารสัตว์[N5]
1.1.2 กิจกรรมย่อย : พัฒนาความมั่นคงด้านอาหารสัตว์ ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ หญ้าแห้ง กิโลกรัม 123,000 73,000 59.35 หญ้าแห้ง GAP กิโลกรัม 10,400 10,400 100.00 พืชอาหารสัตว์หมัก กิโลกรัม 6,000 6,000 100.00 หญ้าสด กิโลกรัม 18,000 30,000 166.67 คลังเสบียงสัตว์ประจำตำบล แห่ง 2 2 100.00 ปัญหาอุปสรรค 1. ดินในพื้นที่ ศวอ.ร้อยเอ็ด เป็นดินทราย มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ทำให้หญ้าเจริญเติบโตได้ไม่เต็มที่ ผลผลิตหญ้าแห้งต่อพื้นที่ต่ำ 2. อิทธิพลของฤดูกาล โดยในช่วงฤดูแล้ง ฝนไม่ตก หญ้าชะงักการเจริญเติบโต แต่ในช่วงฤดูฝน กลับมี ฝนตกชุก ทำให้ไม่สามารถตัดหญ้าแห้งได้ตามแผนที่กำหนด 3. พื้นที่แปลงหญ้าแพงโกลาของศูนย์มีจำกัด ซึ่งต้องแบ่งผลผลิตเป็น 2 กิจกรรม (ก.พัฒนาความมั่นคงฯ และ ก.สำรองเสบียงฯ) ทำให้ไม่ได้ผลผลิตตามเป้าหมาย แนวทางแก้ไข 1. ตัดหญ้าแพงโกลาแล้วนำเข้าไปผึ่งในโรงบ่มเมล็ดพันธุ์ซึ่งดัดแปลงให้หลังคาโปร่งใส เพื่อทำหญ้าแห้ง ในที่ร่มได้ แต่ดำเนินการทำหญ้าแห้งได้ปริมาณน้อย และเสียแรงงานในการขนย้าย 2. เพิ่มพื้นที่แปลงหญ้าแพงโกลาให้มากขึ้น 3. พยายามปรับปรุงบำรุงดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ ร่วนซุยมากขึ้น โดยใส่ปุ๋ยคอกให้ดินมีอินทรีย์วัตถุ มากขึ้น[N6] ข้อเสนอแนะ – ภาพกิจกรรม การผลิตหญ้าแห้ง
การผลิตพืชอาหารสัตว์หมัก โครงการคลังเสบียงสัตว์ประจำตำบล ประจำปีงบประมาณ 2566 รวม 10,000 กิโลกรัม ดังนี้ 1. คลังเสบียงสัตว์ตำบลดงสิงห์อำเภอจังหาร จังหวัดร้อยเอ็ด จำนวน 5,000 กิโลกรัม 2. คลังเสบียงสัตว์ตำบลสะอาด อำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดสุรินทร์ จำนวน 5,000 กิโลกรัม
1.1.3 กิจกรรมย่อย : พัฒนาอาชีพผลิตพืชอาหารสัตว์ ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ ผลิตท่อนพันธุ์พืชอาหารสัตว์จำหน่าย - เกษตรกร ราย 10 10 100.00 - ผลผลิตท่อนพันธุ์ฯ จำหน่าย กิโลกรัม 30,000 30,000 100.00 ผลิตเสบียงสัตว์จำหน่าย - เกษตรกร ราย 35 35 100.00 - ผลผลิตเสบียงสัตว์จำหน่าย กิโลกรัม 270,000 270,000 100.00 ปัญหาอุปสรรค เกษตรกรมีความจำเป็นต้องใช้ท่อนพันธุ์หญ้าแพงโกลาจำนวนมาก แต่หน่วยงานผลิตไม่เพียงพอ[N7] แนวทางแก้ไข[N8] - ผสานกลุ่มเกษตรกรเครือข่ายผู้ผลิตพืชอาหารสัตว์จำหน่าย - ออกตรวจ ติดตามกลุ่มเกษตรกรเครือข่ายผู้ผลิตพืชอาหารสัตว์จำหน่าย - ได้ดำเนินการสร้างแปลงหญ้าแพงโกลาเพิ่มเติมจากแปลงเดิมที่มีอยู่แล้ว ข้อเสนอแนะภาพกิจกรรม
1.1.4 กิจกรรมย่อย : สำรองเสบียงสัตว์เพื่อพัฒนาการผลิตโคเนื้อและโคนม ผลการปฏิบัติงาน[N9] รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ ผลผลิตเสบียงสัตว์ กิโลกรัม 25,000 21,000 84.00 ปัญหาอุปสรรค 1. ดินในพื้นที่ ศวอ.ร้อยเอ็ด เป็นดินทราย มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ทำให้หญ้าเจริญเติบโตได้ไม่ เต็มที่ผลผลิตหญ้าแห้งต่อพื้นที่ต่ำ 2. อิทธิพลของฤดูกาล โดยในช่วงฤดูแล้ง ฝนไม่ตก หญ้าชะงักการเจริญเติบโต แต่ในช่วงฤดูฝน กลับมีฝนตกชุก ทำให้ไม่สามารถตัดหญ้าแห้งได้ตามแผนที่กำหนด 3. พื้นที่แปลงหญ้าแพงโกลาของศูนย์มีจำกัด ซึ่งต้องแบ่งผลผลิตเป็น 2 กิจกรรม (ก.พัฒนา ความมั่นคงฯ และ ก.สำรองเสบียงฯ) ทำให้ไม่ได้ผลผลิตตามเป้าหมาย แนวทางแก้ไข 1. ตัดหญ้าแพงโกลาแล้วนำเข้าไปผึ่งในโรงบ่มเมล็ดพันธุ์ซึ่งดัดแปลงให้หลังคาโปร่งใส เพื่อทำ หญ้าแห้งในที่ร่มได้ แต่ดำเนินการทำหญ้าแห้งได้ปริมาณน้อย และเสียแรงงานในการขนย้าย 2. เพิ่มพื้นที่แปลงหญ้าแพงโกลาให้มากขึ้น 3. พยายามปรับปรุงบำรุงดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ ร่วนซุยมากขึ้น โดยใส่ปุ๋ยคอกให้ดินมี อินทรีย์วัตถุมากขึ้น[N10] ข้อเสนอแนะ – ภาพกิจกรรม
1.1.5 กิจกรรมย่อย : พัฒนาเป็นศูนย์กลางการผลิตเมล็ดพันธุ์พืชอาหารสัตว์เพื่อรองรับประชาคม อาเซียน (Seed Hub) ผลการปฏิบัติงาน[N11] รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ ผลิตเมล็ดพันธุ์จำหน่าย CS ในหน่วยงาน กิโลกรัม 2,850 1,794 62.95 ผลิตเมล็ดพันธุ์จำหน่าย CS ในเกษตรกร กิโลกรัม 32,000 32,000 100.00 ปัญหาอุปสรรค 1.ระบบน้ำในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ไม่มี แนวทางแก้ไข 1.จัดทำระบบน้ำที่ยั่งยืนให้ครอบคลุมแปลง ข้อเสนอแนะ 1.ควรได้รับการจัดสรรงบประมาณการทำระบบน้ำในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ ภาพกิจกรรม
1.2 กิจกรรมหลัก ความหลากหลายทางชีวภาพด้านปศุสัตว์ ผลการปฏิบัติงาน[N12] รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ จำนวนแปลงทดสอบสาธิตพืชอาหารสัตว์พันธุ์ดี แปลง 40 40 100.00 ปัญหาอุปสรรค 1. ไม่สามารถดำเนินการได้ตามช่วงเวลาที่กำหนด เช่น ช่วงฤดูแล้งเมื่อตัดแล้วพืชมีโอกาสแห้งและ เฉาตาย เนื่องจากได้รับปริมาณน้ำไปใช้ไม่เพียงพอ บางแปลงต้องทำการปลูกซ่อมแซมใหม่ โดยเฉพาะพืชตระกูล ถั่ว อีกทั้งพื้นที่เป็นดินทราย น้ำระเหยได้ง่าย การให้น้ำช่วงแล้งมีต้นทุนสูง 2. งบประมาณแบ่งโอนเป็นไตรมาส ยากต่อการวางแผนจัดซื้อจัดจ้างและการดำเนินงาน เช่น ค่าจ้าง เหมาบริการ และค่าวัสดุการเกษตร แนวทางแก้ไข ให้น้ำช่วงแล้งด้วยระบบพลังงานแสงอาทิตย์เพื่อลดต้นทุน และพักการตัดวัดผลผลิตช่วงแล้งไว้ก่อน ข้อเสนอแนะ งบประมาณค่าจ้างเหมาบริการและค่าวัสดุการเกษตร ควรจัดสรรมาคราวเดียว เพื่อสะดวกต่อการจัดซื้อ จัดจ้างและวางแผนการดำเนินงานได้ตลอดต่อเนื่องทั้งปี[N13] ภาพกิจกรรม[N14]
1.3 กิจกรรมหลัก พัฒนาการผลิตปศุสัตว์ 1.3.1 กิจกรรมย่อย : การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตปศุสัตว์ในฟาร์มเกษตรกร ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ โคเนื้อ ฟาร์ม 5 5 100.00 ไก่พื้นเมือง ฟาร์ม 5 5 100.00 สำรวจ บริการและให้คำแนะนำฟาร์ม เกษตรกรด้านการจัดการอาหารสัตว์ ราย 100 100 100.00 บริการวิเคราะห์คุณภาพอาหารสัตว์ ตัวอย่าง 3 3 100.00 ปัญหาและอุปสรรค (1) วัตถุดิบและอาหารข้นสำเร็จรูปปรับราคาสูงขึ้นมาก ทำให้เกษตรกรไม่สามารถปรับ หรือจัดสัดส่วน อาหารได้ตามที่เจ้าหน้าที่ FMMU แนะนำ มีการเปลี่ยนสูตรอาหาร/ลดสูตรอาหาร/ลดปริมาณการให้อาหาร (2) ฟาร์มไม่มีพื้นที่เพียงพอที่จะปลูกสร้างแปลงพืชอาหารสัตว์ไว้ใช้เอง (3) ฟาร์มขาดแคลนแรงงานในการจัดการแปลงพืชอาหารสัตว์เตรียมและสำรองพืชอาหารสัตว์ (4) เกษตรกรบางส่วนเลิกกิจการเนื่องจากแบกรับภาวะต้นทุนการผลิตสูงไม่ไหว แนวทางแก้ไข 1. ศวอ.ร้อยเอ็ด พยายามวางแผนให้มีการจัดฝึกอบรมด้านการปรับจัดสัดส่วนอาหารโคเนื้อและไก่ พื้นเมืองเบื้องต้น การลดต้นทุน และอาหารสัตว์ทดแทนในฟาร์มรายย่อยให้มากขึ้น 2. ศวอ.ร้อยเอ็ด พยายามจัดหากลุ่มเกษตรกรผู้ผลิตอาหารหยาบจำหน่ายรายอื่นๆ เพิ่มเติม เพื่อเป็น ทางเลือกให้กับเกษตรกร ข้อเสนอแนะ 1. ควรมีการจัดฝึกอบรมด้านการปรับจัดสัดส่วนอาหารโคเนื้อและไก่พื้นเมืองเบื้องต้น การลดต้นทุน และอาหารสัตว์ทดแทนในฟาร์มรายย่อยให้มากขึ้น[N15] 2. พื้นที่ดำเนินงานควรมีระยะทางไม่ไกลเกินไป เพราะเจ้าหน้าที่ดูแลให้บริการไม่ครอบคลุมและทั่วถึง ภาพกิจกรรม
1.4 กิจกรรมหลัก ส่งเสริมการทำปศุสัตว์อินทรีย์ ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ สร้างศูนย์ต้นแบบปศุสัตว์อินทรีย์ แห่ง 1 1 100.00 ปัญหาอุปสรรค 1. การจัดเก็บหญ้าแห้งอินทรีย์ต้องมีโรงเก็บหญ้าแห้ง หรืออาคารเก็บผลผลิตอินทรีย์ที่แยกเป็นสัดส่วน ชัดเจน ซึ่ง ศวอ.ร้อยเอ็ด ไม่มีโรงเก็บหญ้าแห้ง หรืออาคารเก็บผลผลิตอินทรีย์เฉพาะ และยังมีผลผลิตหญ้าแห้ง อินทรีย์ไม่มากพอที่จะใช้พื้นที่โรงเก็บหญ้าปกติทั้งโรง จึงต้องแบ่งใช้พื้นที่โรงกับหญ้าแห้งกับกิจกรรมปกติทำให้ พื้นที่การเก็บหญ้าแห้งในโรงนั้น ลดลง 2. การจัดซื้อหรือหาแหล่งปุ๋ยอินทรีย์ที่ได้รับการรับรองจดทะเบียนจากกรมวิชาการเกษตรมีขั้นตอน ยุ่งยากและระยะทางไกลจากหน่วยงานมาก แนวทางแก้ไข ศวอ.ร้อยเอ็ด แบ่งพื้นที่จากโรงเก็บหญ้าแห้งปกติโดยใช้สแลนกั้นแบ่งสัดส่วนพื้นที่การจัดเก็บหญ้าแห้ง อินทรีย์ออกจากหญ้าแห้งปกติไม่มีโรง/อาคารเก็บผลผลิตอินทรีย์ที่แยกเป็นสัดส่วนชัดเจน ข้อเสนอแนะ 1. ปุ๋ยอินทรีย์ที่มีอยู่ทั่วไปและได้รับการรับรองว่าเป็นอินทรีย์ เพียงแต่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนรับรองใน รายชื่อของกรมวิชาการเกษตร มีอยู่มาก แต่ไม่สามารถนำมาใช้ในแปลงอินทรีย์ได้เพราะผู้ตรวจ รับรองระบุว่าต้องเป็นปุ๋ยที่อยู่ในรายชื่อเท่านั้น จึงไม่ควรจำกัดว่าต้องเป็นปุ๋ยจากร้านที่อยู่ในรายชื่อ เท่านั้น ควรเป็นปุ๋ยร้านไหนแต่มีใบรับรองปุ๋ยอินทรีย์กำกับเพื่อลดภาระการจัดซื้อจัดหา ภาพกิจกรรม
1.5 กิจกรรมหลัก สร้างมูลค่าเพิ่มจากวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร 1.5.1 กิจกรรมย่อย : การพัฒนาเทคโนโลยีนวัตกรรมการบริหารจัดการวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรเป็น อาหารสัตว์ (Motor Pool) ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ เกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ได้รับบริการศูนย์ เครื่องจักรกลด้านการเกษตรปศุสัตว์ ราย 400 300 75.00 ปัญหาอุปสรรค 1. ปัจจัยจากเกษตรกร (1) เกษตรกรมีพื้นที่ขนาดเล็กไม่สัมพันธ์กับอุปกรณ์เครื่องจักรที่มีขนาดใหญ่ (2) เกษตรกรไม่มีเครื่องจักรต้นกำลังต่อพ่วงอุปกรณ์เครื่องจักรขนาดใหญ่ (3) เกษตรกรขาดความชำนาญ/ความเชี่ยวชาญ ในการใช้เครื่องจักร (4) ข้อกำหนด ระเบียบ ว่าด้วยการยืม มีขั้นตอนยุ่งยากเกินไป และเกษตรกรรายย่อยไม่ สามารถเข้าถึงโครงการตามระเบียบใหม่ (2564) 2. ปัจจัยจากศูนย์วิจัยฯ (1) ศูนย์ฯ ไม่มีอุปกรณ์ขนย้ายเครื่องจักรขนาดใหญ่ (2) ศูนย์ฯ ไม่มีเครื่องจักรต้นกำลังพร้อมอุปกรณ์เครื่องจักรครบชุด ข้อเสนอแนะ - ควรมีงบประมาณสำหรับการซ่อมบำรุง ดูแลรักษา เครื่องจักรกล และติดตามงาน ภาพกิจกรรม ให้คำแนะนำเครื่องจักรกลทางการเกษตรแก่เกษตรกรในพื้นที่ จ.ร้อยเอ็ด
1.5.2 กิจกรรมย่อย : ศูนย์บริการอาหารสัตว์กรมปศุสัตว์ (Feed Center) ผลการปฏิบัติงาน รายการ หน่วยนับ เป้าหมาย ผลการปฏิบัติงาน ร้อยละ เกษตรกรได้รับคำแนะนำด้านการจัดการ อาหารสัตว์จากวัสดุเหลือใช้ทาง การเกษตร ราย 100 100 100.00 ปัญหาอุปสรรค 2. วัตถุดิบอาหารสัตว์มีราคาแพง ต้นทุนอาหารเพิ่มขึ้น เกษตรกรสนใจเข้าร่วมโครงการน้อย แนวทางแก้ไข – ข้อเสนอแนะ – ภาพกิจกรรม 2. Hot issue และผลงานเด่น ในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ศวอ.ร้อยเอ็ด ดำเนินงานลดต้นทุนการเลี้ยงโคเนื้อ ให้กับเกษตรกรและกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่จังหวัด ร้อยเอ็ด 1. ให้ความรู้ - อบรมการจัดการอาหารโคเนื้อ / การเลือกใช้วัตถุดิบอาหารสัตว์ / การคำนวณสูตร อาหาร โดยเน้นใช้วัตถุดิบในท้องถิ่น 2. ปรับสูตรอาหารในฟาร์มเกษตรกร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดต้นทุนอาหารสัตว์ 3. ส่งเสริมการปลูกพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีใช้เองในฟาร์ม 4. แนะนำให้เกษตรกรรวมกลุ่มปลูกพืชอาหารสัตว์คุณภาพดีใช้และจำหน่าย 5. แนะนำ จัดหา เชื่อมโยงผู้ผลิตพืชอาหารสัตว์จำหน่ายเพื่อเป็นแหล่งอาหารหยาบ (Supplier) ให้กับ เกษตรกร
ผลการปฏิบัติงาน 1. สิทธิโชคฟาร์ม 2. ธนทรัพย์ฟาร์ม 3.หยาดทิพย์ฟาร์ม 4.ฟาร์มเที่ยงตรง 5.ทรัพย์สุวรรณฟาร์ม -เกษตรกรลดต้นทุนในการซื้ออาหารสัตว์ทำให้เกษตรกรมีกำไรเพิ่มขึ้น งานอื่นๆ
1. โครงการขยายพื้นที่การปลูกพืชอาหารสัตว์50,000 ไร่ เพื่อลดต้นทุนด้านอาหารสัตว์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาอาหารสัตว์ร้อยเอ็ด ดำเนินการตามโครงการขยายพื้นที่ปลูกพืชอาหารสัตว์เพื่อลด ต้นทุนด้านอาหารสัตว์ดังนี้ จังหวัด เป้าหมาย ผลดำเนินงาน ไร่ ราย ไร่ ราย ร้อยละ ร้อยเอ็ด 477.5 132 352.5 132 100 สุรินทร์ 157 28 153 28 100 ศรีสะเกษ 21 4 อยู่ในระหว่างปรับปรุงพื้นที่ รวม 655.5 164 634.5 160 97.56 ภาพกิจกรรม