E-book อาณาจักรโบราณในดินแดนไทย ม.1

อาณาจักรโบราณ
ในดินแดนไทย

ระดับชั้นมัธยมศึ กษาปี ที่ 1

อาณาจักรโบราณ
ในดินแดนไทย

อาณาจักรโบราณในภาคกลาง หน้า 2
หน้า 4
อาณาจักรทวารวดี
อาณาจักรละโว้

อาณาจักรโบราณในภาคเหนือ หน้า 6
หน้า 7
อาณาจักรโยนกเชียงแสน หน้า 8
อาณาจักรหริภุญไชย
อาณาจักรล้านนา

อาณาจักรโบราณในภาคใต้ หน้า 10
หน้า 11
อาณาจักรลังกาสุกะ หน้า 12
อาณาจักรตามพรลิงค์
อาณาจักรศรีวิชัย

อาณาจักรโบราณในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

อาณาจักรโคตรบูรณ์ หน้า 13
อาณาจักรอิศานปุระ หน้า 14

อาณาจักรทวารวดี

อาณาจักรโบราณในภาคกลาง

อาณาจักรที่มีหลักฐานแน่นอนแห่งแรกในแผ่นดินไทย
พบจารึกภาษามอญ สันนิษฐานว่าชาวมอญ

อาจเป็นเจ้าของวัฒนธรรมทวารวดี มีการแพร่หลายวัฒนธรรม
ไปยังพื้นที่ต่าง ๆ เช่น เมืองไชยา เมืองศรีเทพ ฯลฯ

ชื่อที่ปรากฏ : โถ-โล-โป-ตี้ (บันทึกของหลวงจีนอี้จิง)
อาจมีศูนย์กลางบริเวณ : จังหวัดนครปฐมในปัจจุบัน
ที่ตั้ง : บริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาตอนล่าง แม่น้ำแม่กลอง

ไม่ไกลจากทะเลทำให้ค้าขายสะดวก
ศาสนา : - พราหมณ์-ฮินดู

- พุทธนิกายเถรวาท (จากอินเดีย)
การปกครอง :
รับแบบแผนมาจากอินเดีย มีกษัตริย์ปกครอง
แบ่งเป็นแคว้น มีเจ้านายปกครองตนเองแบบลักษณะ
เครือญาติ มีการแบ่งเป็นชนชั้นปกครองและถูกปกครอง

อาณาจักรทวารวดี : พุทธศตวรรษที่ 11 - 16

อาณาจักรทวารวดี

อาณาจักรโบราณในภาคกลาง

หลักฐานสำคัญ

1. จุลประโทณเจดีย์ ศิลปะทวารวดี ประดับปูนปั้นรูปสำเภาสื่อความเป็นเมืองท่า
2. เหรียญจารึกภาษาสันสกฤต

"ทวารวตี ศวรปุณยะ" = การบุณย์ของพระเจ้าศรีทวารวดี
3. ธรรมจักรกับกวางหมอบ
4. พระปฐมเจดีย์ (องค์เก่าด้านในเป็นสถาปัตยกรรมทางพุทธศาสนาสำคัญ)
5. พระพุทธรูปศิลาขาว ปางแสดงปฐมเทศนา บริเวณทิศใต้ของพระปฐมเจดีย์

HTTPS://MAYMEANJULIE.WIXSITE.COM/SUKHOTHAIHISTORY/BLANK-HXXUU

HTTPS://WWW.M-CULTURE.GO.TH/NAKHONPATHOM/EWT_NEWS.PHP?NID=210&FILENAME=INDEX

HTTPS://WWW.MATICHONACADEMY.COM/TOUR-STORY/รู้จัก-ธรรมจักร-สั ญลักษ HTTPS://NAKHONPATHOM.CDD.GO.TH/ประวัติความเป็ นมา
HTTPS://WWW.WATPORTAL.COM/TH/WAT/TYPE/DETAIL/ID/4/IID/11706

อาณาจักรทวารวดี : พุทธศตวรรษที่ 11 - 16

อาณาจักรละโว้

อาณาจักรโบราณในภาคกลาง

สันนิษฐานว่าส่วนใหญ่เป็นชาวมอญ พบจารึกอักษรมอญ
จำนานจามเทวีวงศ์เรียกชาวละโว้ว่า "ชาวรามัญ" มีความใกล้ชิด

กับอาณาจักรทวารวดี อาณาจักรละโว้มีความอุดมสมบูรณ์
เป็นแหล่งเมืองท่า ศูนย์กลางทรัพยากรและการคมนาคม

แม่น้ำสำคัญ : แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก แม่น้ำลพบุรี

อาจมีศูนย์กลางบริเวณ : เมืองละโว้ จังหวัดลพบุรีในปัจจุบัน

ที่ตั้ง : บริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันออก

อาชีพสำคัญ : การเกษตร เนื่องจากพื้นที่อุดมสมบูรณ์
การค้าขายกับต่างถิ่น ส่งฑูตไปจีน (จดหมายเหตุจีนระบุชื่อ "หลอหู")

พุทธศตวรรษที่ 12-16 >> ละโว้สมัยทวารวดี

- รับอารยธรรมจากอินเดียค่อนข้างมาก สังคมแบ่งชนชั้น ชนชั้นสูง สามัญชน ทาส
- ความเชื่อและศาสนา
1) พระพุทธศาสนานิกายเถรวาท

>> พบจารึกบาลีกล่าวอุทิศถวายสิ่งของ ข้าทาส แก่วัด
2) พระพุทธศาสนานิกายมหายาน

>> พระพิมพ์ที่มีรูปพระโพธิสัตว์ประทับข้างพระพุทธเจ้า
3) ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู >> รับจากอินเดียผ่านพวกพราหมณ์และชนชั้นปกครอง
4) ความเชื่อพื้นเมือง >> การบูชาบรรพบุรุษ ยกย่องสตรี

อาณาจักรละโว้ : พุทธศตวรรษที่ 12 - 18

อาณาจักรละโว้

อาณาจักรโบราณในภาคกลาง

พุทธศตวรรษที่ 16-18 >> ละโว้ภายใต้อิทธิพลขอม

- อารยธรรมขอม ขยายอิทธิพลเข้ามาบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
และลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา

- ขอมเข้าปกครองละโว้สมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 ละโว้มีฐานะเป็นเมืองประเทศราช
- พระพุทธศาสนานิกายมหายานและศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มีอิทธิพลมากขึ้น

*โดยเฉพาะในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7
- ภายหลังอาณาจักรขอมเสื่อมอำนาจ ทำให้ค่อย ๆ หมดอิทธิพลไปจากละโว้

หลักฐานสำคัญ

1. พงศาวดารเหนือ >> พระร่วงแห่งเมืองละโว้ต้องส่งส่วยน้ำให้ขอมทุก 3 ปี
2. ศิลาจารึกภาษาขอมที่ลพบุรี 3 หลัก >> ระบุข้้อความแสดงอำนาจของขอมบริเวณนี้
3. ระเบียงปราสาทนครวัด >> ภาพสลักขบวนทหาร จารึกชื่อ "พลละโว้"
4. พระปรางค์สามยอด >> อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี
5. ศีรษะบุรุษหรือเศียรเทวรูป ศิลปะลพบุรี >> แหล่งโบราณคดีเนินทางพระ จ.สุพรรณบุรี

HTTPS://WWW.MATICHONWEEKLY.COM/COLUMN/ARTICLE_342533

HTTPS://SITES.GOOGLE.COM/SITE/PIM5851200367TEST/THXNG-THEIYW/PHRA-PRANGKH-SAM-YXD

HTTPS://WWW.FACEBOOK.COM/PROFILE.PHP?ID=100057131782799

อาณาจักรละโว้ : พุทธศตวรรษที่ 12 - 18

อาณาจักรโยนกเชียงแสน

อาณาจักรโบราณในภาคเหนือ

ปรากฏในสิงหนวัติกุมารและตำนานลาวจังกราช
กล่าวถึง เจ้าชายสิงหนวัติกุมาร สืบเชื้อสายเจ้านายไท มณฑลยูนนาน
ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของจีน อพยพผู้คนมาตั้งเมืองและขยายอาณาเขต

อาจมีศูนย์กลางบริเวณ : เมืองเชียงแสน (จังหวัดเชียงรายในปัจจุบัน)
เจ้าชายสิงหนวัติกุมาร อพยพผู้คนมาก่อตั้งเมืองโยนกเชียงเเสน
ต่อมาพวกขอมเข้ามายึดครองอาณาจักรและไล่ผู้ปกครองเดิมออกไป
ต่อมาพระเจ้าพรหมกุมาร เชื้อสายกษัตริย์โยนกเชียงแสน
กอบกู้เอกราชได้และสร้างเมืองใหม่ที่ เวียงไชยปราการ
ต่อมาพวกมอญที่เมืองสะเทิมในพม่า ยกทัพมารุกราน พระเจ้าไชยสิริ
โอรสพระเจ้าพรหมอพยพผู้คนไปสร้างเมืองใหม่ที่กำแพงเพชร
พุทธศตวรรษที่ 18 มีการบูรณะเมือง และมีกษัตริย์ไปปกครอง
พุทธศตวรรษที่ 19 อาณาจักรรวมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรล้านนา

เจดีย์วัดป่ าสัก พระบรมราชานุสาวรีย์
จ.เชียงราย พระเจ้าพรหม

HTTPS://PAPAIWAT.COM/TH/STORY/CATEGORY/DETAIL/ID/9/IID/58 อ.แม่สาย จ.เชียงราย

HTTPS://WWW.WEB-PRA.COM/AUCTION/SHOW/6918627

อาณาจักรโยนกเชียงแสน : พุทธศตวรรษที่ 12 - 19

อาณาจักรหริภุญไชย

อาณาจักรโบราณในภาคเหนือ

ตำนานจามเทวีวงศ์หรือตำนานเมืองหริภุญไชย
กล่าวว่า ฤาษีวาสุเทพเป็นผู้สร้างเมืองหริภุญไชย และกษัตริย์ละโว้

ส่งพระนามจามเทวี พระราชธิดามาปกครองตามคำขอของฤาษี

อาจมีศูนย์กลางบริเวณ : เมืองหริภุญไชย (จังหวัดลำพูนในปัจจุบัน)

ชาวหริภุญไชย หรือ "ชาวรามัญ" เป็นชาวมอญจากละโว้อพยพขึ้นมา

ระยะแรก หริภุญไชยและละโว้ มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน
ต่อมาเกิดการสู้รบกัน หริภุญไชยตกอยู่ใต้อำนาจของละโว้หลายครั้ง
ปลายพุทธศตวรรษที่ 16 - 17 หริภุญไชยอ่อนแอลง ประชาชนอพยพ

ปลายพุทธศตวรรษที่ 17 พระเจ้าอทิตยราชปกครอง
>> สร้างพระธาตุปริภุญไชย ทำนุบำรุงพุทธศาสนา

พุทธศักราช 1835 พระยามังรายแห่งอาณาจักรล้านนา
ยกทัพมายึดครอง และรวมเปนส่วนหนึ่งของอาณาจักรล้านนา

พระธาตุหริภุญไชย พระบรมรู ปพระนางจามเทวี
จ.ลำพูน อ.จังหวัดลำพูน

HTTPS://TH.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร HTTP://CHAMADEWI.BLOGSPOT.COM/2018/03/BLOG-POST.HTML

อาณาจักรหริภุญไชย : พุทธศตวรรษที่ 13 - 19

อาณาจักรล้านนา

อาณาจักรโบราณในภาคเหนือ

อาณาจักรที่รุ่งเรืองในช่วงพุทธศตวรรษที่ 19
และขยายอำนาจการปกครองไปทั่วดินแดนภาคเหนือ
โดยมีพระยามังรายมหาราช ปฐมกษัตริย์ผู้ปราบปราม

และรวบรวมดินแดนต่าง ๆ เป็นอาณาจักรล้านนา

ศูนย์กลางการปกครอง : เมืองนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่
(จ.เชียงใหม่ ในปัจจุบัน)

พระยามังรายมหาราช กษัตรย์ผู้สถาปนาอาณาจักรล้านนา

1) เดิมปกครองเมืองเชียงแสน
2) รวมรวมอาณาจักรต่าง ๆ ตั้งอาณาจักรล้านนา มีราชธานีใหม่ที่เวียงกุมกาม
3) 2 ปีต่อมา ย้ายเมืองไปอยู่ที่เชียงใหม่ (พ.ศ. 2539)

เจริญรุ่งเรืองสูงสุดในสมัย พระเจ้าติโลกราช (พ.ศ. 1984 - 2030)

ล้านนาเข้มแข็ง ทำสงครามติดต่อกันเกือบ 24 ปี กับอาณาจักรอยุธยา
ในสมัยสมเด้จพระบรมไตรโลกนาถ

เจ>ริญปลรุา่งยเพรุืทอธงศสูตงวสรุรดษใทีน่ 2ส1 มล้ัายนนพาอร่อะนเจแ้าอตเพิโรลาะกครวาามชแต(พกแ.ศย.ก1ข9อ8ง4ผู้ป-ก2ค0รอ3ง0)

> ขุนนางเชิญ พระไชยเชษฐาธิราชจากอาณาจักรล้านช้าง (ลาว) มาปกครอง
> เมื่อพระโพธิสารราช พระบิดาสิ้นพระชนม์ ก็ทรงกลับไปปกครองล้านช้าง
> ตกเป็นประเทศราชของพม่า
> ถูกพม่าและอยุธยาผลัดกันเข้ามาปกครอง บางครั้งเป็นอิสระ
> สมัยธนบุรี ล้านนาตกเป็นประเทศราชของไทย
> สมัยรัตนโกสินทร์ ล้านนาได้รวมเป็นส่วนหนึ่งของสยาม (สมัยรัชกาลที่ 5)

อาณาจักรล้านนา : พุทธศตวรรษที่ 19 - 25

อาณาจักรล้านนา

อาณาจักรโบราณในภาคเหนือ

ความเจริญรุ่งเรืองของล้านนา

ด้านการปกครอง

- สามารถขยายอาณาเขต รวบรวมเมือง อาทิ เขลางค์นคร แคว้นโยนก หริภุญไชย
- ปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์
- ใช้กฎหมาย "มังรายศาสตร์"

ด้านศาสนา

- รับพระพุทธศาสนา ลัทธิลังกาวงศ์ จากสุโขทัยและพม่า
- มีการสังคายนาพระไตรปิฎกใน พ.ศ. 2O2O (ถือเป็นการสังคายนาครั้งที่ 8)
- การสร้างวัด เช่น วัดเจดีย์หลวง วัดเจ็ดยอด และการอุปถัมภ์พระสงฆ์

ด้านภาษา

- อักษร 3 แบบ 1) อักษรธรรมล้านนาหรืออักษรตัวเมือง : มีการใช้แพร่หลาย
2) อักษรฝักขาม : ดัดแปลงจากอักษรของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช
3) อักษรขอมเมือง : ดัดแปลงมาจากอักษรสองแบบแรก

เวียงกุมกาม พระยามังรายมหาราช

วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร จ. เชียงใหม่



HTTPS://WWW.EMAGTRAVEL.COM/ARCHIVE/WAT-CHEDILUANG-CM.HTML HTTPS://WWW.MUSEUMTHAILAND.COM/TH/3828 HTTPS://TH.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/พญามังราย
/STORYTELLING/เวียงกุมกาม/

อาณาจักรล้านนา : พุทธศตวรรษที่ 19 - 25

อาณาจักรลังกาสุ กะ

อาณาจักรโบราณในภาคใต้

ศูนย์กลางการปกครอง : อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี
อาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ : จังหวัดปัตตานี จังหวัดยะลา

พัฒนามาจากการเป็นเมืองท่า
ติดต่อค้าขายกับต่างชาติ โดยเฉพาะ "จีน" (ส่งฑูตไปจีน 6 ครั้ง)

พลเมือง : ส่วนมากเป็นชาวพื้นเมือง และมีพ่อค้าต่างชาติปะปนอยู่
การปกครอง : - มีสถาบันกษัตริย์ปกครอง

- ต่อมาตกอยู่ใต้อำนาจของอาณาจักรศรีวิชัย
ศาสนา/ความเชื่อ :

- ศูนย์กลางสำคัญของพุทธศาสนานิกายมหายาน
>> หลักฐานจากบันทึกของหลวงจีนอี้จิง
>> พบประติมากรรมสำริดรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร
>> พบสถูปจำลองจำนวนมาก สันนิษฐานว่าเป็นแหล่งผลิต

- นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ไศวนิกาย

โบราณสถานเมืองยะรัง จ. ปั ตตานี



HTTPS://THAI.TOURISMTHAILAND.ORG/ATTRACTION/โบราณสถานเมืองยะรัง

อาณาจักรลังกาสุกะ : พุทธศตวรรษที่ 7 - 23

HTTPS://NRT.ONAB.GO.TH/TH/CONTENT/อาณาจักรตามพรลิงค์
CATEGORY/DETAIL/ID/110/IID/3291
อาณาจักรโบราณในภาคใต้

เมืองท่าของพ่อค้าชาวอินเดีย
พุทธศตวรรษที่ อยู่ใต้อำนาจของอาณาจักรศรีวิชัย
พุทธศตวรรที่ 16 ศรีวิชัยเสื่อมอำนาจ ทำให้ตามพรลิงค์ขยายตัว
กลายเป็นศูนย์กลางทางการค้า มีการส่งเครื่องราชบรรณาการไปจีน

ศูนย์กลางการปกครอง : จังหวัดนครศรีธรรมราชในปัจจุบัน

ชื่อที่ปรากฏ

เอกสารอินเดีย : ตมลิงค์, ตัมพลิงค์
เอกสารจีน : ถ่ามเหล่ง (ราชวงศ์ถัง), ต่านหม่าลิ่ง (ราชวงศ์ซ่ง)

ด้านการปกครอง

- พระเจ้าจันทรภาณุศรีธรรมาโศกราช กษัตริย์เป็นผู้รวมรวมอาณาจักรต่าง ๆ
เป็นเครือญาติกับราชวงศ์พระร่วงแห่งอาณาจักรสุโขทัย

ด้านศาสนา

- นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และพระพุทธศาสนานิกายมหายาน
พุทธศาสนานิกายเถรวาท

พระเจ้าจันทรภาณุศรีธรรมาโศกราช ยกทัพไป
ตีลังกา แย่งชิงพระทันตธาตุ ทำให้รับอิทธิพล
ศาสนาพุทธนิกายเถรวาท ลัทธิลังกาวงศ์ และ
ศิลปะแบบลังกาเข้ามา + เผยแพร่ไปสุโขทัย

พระบรมธาตุ วัดมหาธาตุวรมหาวิหาร



อาณาจักรตามพรลิงค์ : พุทธศตวรรษที่ 13 - 18

อาณาจักรศรีวิชัย

อาณาจักรโบราณในภาคใต้

ศูนย์กลางการค้าทางทะเลระหว่างจีนและอินเดีย
เป็นเมืองท่าสำหรับการค้าขายและพักคอยการเปลี่ยนลมมรสุม
ต่อมาพุทธศตวรรษที่ 16 จีนแต่งเรือสำเภาออกไปค้าขายโดยตรง
ทำให้ศรีิวิชัยลดบทบาทพ่อค้าคนกลางลง แต่ทำให้เมืองอ่ื่นเจริญขึ้น

ศูนย์กลางการปกครอง
1) ปาเล็มบัง เกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย
2) อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎ์ธานี
ด้านศาสนา

1) ช่วงแรก นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และพุทธศาสนานิกายมหายาน
2) ช่วงต่อมา รับอิทธิพลพุทธนิกายเถรวาทจากทวารวดี

และลัทธิลังกาวงศ์จากนครศรีธรรมราช

ด้านศิลปะแบบศรีวิชัย

1) พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร พระพุทธศาสนานิกายมหายาน
2) พระบรมธาตุไชยา อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฏ์ธานี

พระโพธิสั ตว์อวโลกิเตศวร พระบรมธาตุไชยา จังหวัดสุราษฏ์ธานี
HTTPS://TH.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/พระโ
พธิสั ตว์อวโลกิเตศวร_%28ไชยา%29
HTTP://WWW.DHAMMATHAI.ORG/WATTHAI/SOUT
H/WATPHRABOROMTHATCHAIYA.PHP

อาณาจักรศรีวิชัย : พุทธศตวรรษที่ 13 - 19

อาณาจักรโคตรบูรณ์

อาณาจักรโบราณในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ครอบคลุมพื้นที่บริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ตลอดจนพื้นที่ฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง ปรากฏใน "ตำนานอุรังคธาตุ"

รับอิทธิพลการปกครองแบบกษัตริย์มาจากอินเดีย



ศูนย์กลางการปกครอง : จังหวัดนครพนม
พุทธศตวรรษที่ 17 พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 แห่งอาณาจักรขอม ขยายอิทธิพล
ต่อมาอาณาจักรโคตรบูรณ์ตกเป็นเมืองขึ้นของล้านช้าง (ลาว)

ด้านศาสนาและความเชื่อ

นับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท ตามแบบทวารวดี
ปรากฏความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์และการบูชาพญานาค

ศาสนสถานสำคัญ

พระธาตุพนม

สร้างขึ้นหลังพระพุทธเจ้าปรินิพพาน 8 ปี
> พระมหากัสสปะ

พร้อมพระอรหันต์ 500 รูปเดินทางมา
เผยแพร่ศาสนาที่ดินแดนสุวรรณภูมิ
บรรจุพระอุรังคธาตุ (กระดูกส่วนหน้าอก)

HTTPS://WWW.108PRAGEJI.COM/ตำนานประวัติพระธาตุพนม/

อาณาจักรโคตรบูรณ์ : พุทธศตวรรษที่ 12 - 16

อาณาจักรอิศานปุระ

อาณาจักรโบราณในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ตั้งอยู่ระกว่างอาณาจักรจามปา (เวียดนาม) และอาณาจักรทวารวดี
บริเวณราชอาณาจักรกัมพูชาปัจจุบัน สุดท้ายการสร้างศาสนสถาน

ที่ต้องใช้แรงงานคนและค่าใช้จ่ายจำนวนมาก
นำมาซึ่งการเสื่อมลงของอาณาจักรในศตวรรษที่ 19

อาณาจักรเจนละ >> อาณาจักรขอม

1) รุ่งเรืองในสมัยพระเจ้าอิศานวรมัน (พ.ศ. 1159 - 1169)

2) ต่อมาอาณาจักรแบ่งเป็น 2 ส่วน เจนละบก เจนละน้ำ
3) พุทธศตวรรษที่ 14 - สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 2

>> รวมอาณาจักร กลายเป็นอาณาจักรขอม (เขมร)
>> ตั้งเมืองหลวงใกล้เมืองพระนคร (เสียมราฐ)
4) พุทธศตวรรษที่ 18 >> เจริญอำนาจสูงสุด
- สมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2

>> สร้างปราสาทนครวัด ปราสาทหินพนมรุ้ง
- สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7

>> สร้างนครธม (ปราสาทบายน)
>> สร้างปราสาทหินหลายแห่งในบริเวณที่ขยายอำนาจไป

อาทิ ปราสาทหินพิมาย จ.นครราชสีมา
ปราสาทเมืองสิงห์ จ. กาญจนบุรี

อาณาจักรอิศานปุระ : พุทธศตวรรษที่ 12 - 18

อาณาจักรอิศานปุระ

อาณาจักรโบราณในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

อารยธรรมขอมท่ี่ปรากฏ

ด้านการปกครอง
การปกครองแบบจตุสดมภ์, กฎหมายพระธรรมศาสตร์

ด้านศาสนาและความเชื่อ
ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
พระพุทธศาสนามหายาน (นิกายอาจริยวาท)

หลักฐานที่ปรากฎ

ปราสาทหิน พระโพธิสัตว์ พระพุทธรูปปางนาคปรก
ศิวลึงค์ ความเชื่อเรื่องพญานาค

ปราสาทหินพิมาย ปราสาทนครวัด

HTTPS://WWW.M-CULTURE.GO.TH/NAKHONRATCHASIMA HTTPS://ALLIANZ-ASSISTANCE.CO.TH/
/EWT_NEWS.PHP?NID=21&FILENAME=INDEX TRAVEL/ANGKOR-WAT-WONDER-OF-THE-WORLD/

อาณาจักรอิศานปุระ : พุทธศตวรรษที่ 12 - 18

แหล่งข้อมูล

หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษ
าปีที่ 1

หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
สำนักพิมพ์ อักษรเจริญทัศน์

จัดทำโดย

นางสาวทิพย์สุคนธ์ วิทยาพิทักษ์วงศ์ นิสิตชั้นปีที่ 5
เอกสังคมศึกษา (กศ.บ.) คณะสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ