-กิจกรรม-2.3-กำเนิดและวิวัฒนาการของดาวฤกษ์

แบบบันทกึ กิจกรรม 2.3 กำเนิดและวิวฒั นำกำรของดำวฤกษ์

แผนภำพแสดงวิวฒั นำกำรของดำวฤกษท์ ีม่ ีมวลมำกกว่ำ 25 เทำ่ มวลดวงอำทติ ย์

แผนภำพแสดงวิวัฒนำกำรของดำวฤกษท์ มี่ ีมวลระหว่ำง 9-25 เท่ำมวลดวงอำทติ ย์

แผนภำพแสดงวิวัฒนำกำรของดำวฤกษ์ท่ีมีมวลน้อยกว่ำ 9 เท่ำมวลดวงอำทติ ย์

คำถำมทำ้ ยกจิ กรรม
1. ดาวฤกษท์ ่มี ีมวลนอ้ ย กับดาวฤกษ์ที่มมี วลมากเม่ือเทียบกบั ดวงอาทติ ย์มีวิวฒั นาการเหมอื นกนั หรอื แตกต่างกนั อยา่ งไร

...........................................................................................................................................................
2. สมบัติของดาวฤกษม์ ีการเปลี่ยนแปลงในแตล่ ะช่วงววิ ัฒนาการหรือไม่ อย่างไร

...............................................................................................................................................................
3. ววิ ัฒนาการของดาวฤกษ์ข้นึ อยกู่ ับปัจจยั ใด

...............................................................................................................................................................

กำกเนำดิเนแิดลแะลวะิววฒั ิวนัฒำนกำำกรขำรอขงอดงำดวำฤวกฤษก์ ษ์

วิวัฒนาการและจุดจบของดาวฤกษ์ข้ึนอยู่กับมวลต้ังต้นของดาวฤกษ์ โดยดาวฤกษ์ที่มีมวลมากจะมีมีอัตราการใช้
พลังงานท่ีสูงกว่าดาวฤกษ์ที่มีมวลน้อย ส่งผลให้ดาวฤกษ์ที่มวลมากจะมีอายุขัยสั้นกว่าดาวฤกษ์ที่มีมวลน้อย โดยวิวัฒนาการ
ของดาวฤกษ์สามารถอธิบายได้ดงั น้ี

ดาวฤกษ์ที่มีมวลมากกว่า 25 เท่าของมวลดวงอาทิตย์มีสีน้าเงิน เม่ือดาวฤกษ์ใช้เชื้อเพลิงไฮโดรเจนหมด จะเร่มิ การ
เผาผลาญธาตุท่ีมมี วลมากข้ึนเป็นล้าดับ ได้แก่ ฮีเลียม คาร์บอน นีออน แมกนีเซียม ออกซิเจน และส้ินสุดท่ีเหล็ก จากนั้นแกน่
ของดาวจะยบุ ตวั ลงพร้อมกบั เกิดการระเบิดทเี่ รยี กว่า ซเู ปอรโ์ นวา สดุ ท้ายแกน่ ของดาวจะยบุ ตวั เป็นหลมุ ดา้

ดาวฤกษ์ที่มีมวลมากกว่า 9 เท่าแต่น้อยกว่าหรือเท่ากับ 25 เท่าของมวลดวงอาทิตย์มีสีน้าเงิน เม่ือดาวฤกษ์ใช้
เช้ือเพลิงไฮโดรเจนหมด ดาวฤกษ์จะขยายขนาดข้ึนพร้อมทง้ั อุณหภมู ทิ ี่ผิวจะลดลงเปลี่ยนจากดาวฤกษ์ท่ีมีสคี ่อนข้างไปทางน้า
เงินไปเป็นดาวยักษ์แดง จากน้ันแก่นของดาวจะยุบตัวลงพร้อมกับเกิดการระเบดิ ท่ีเรียกว่า ซูเปอร์โนวา แต่ดาวฤกษ์บางดวง
อาจจะเปลี่ยนจากดาวยักษ์แดงเป็นดาวยักษ์ใหญ่สีน้าเงินก่อน จากนั้นแก่นของดาวจะยุบตัวลงพร้อมกับเกิดการระเบิดที่
เรยี กวา่ ซูเปอรโ์ นวา สดุ ทา้ ยแก่นของดาวจะยบุ ตวั เปน็ ดาวนิวตรอน

วิวัฒนาการของดาวฤกษ์มีมวลมากกว่า 0.08 เท่าแต่น้อยกว่าหรือเท่ากับ 9 เท่าของมวลดวงอาทิตย์ หรือมวล
ใกล้เคยี งกับดวงอาทติ ย์ เมือ่ ใชเ้ ช้อื เพลิงไฮโดรเจนหมดแกนกลางของดาวจะยบุ ตัว เกิดการเผาผลาญฮีเลียมดาวจะขยายขนาด
ใหญ่ขึ้นเป็นดาวยักษ์แดง เม่ือเชื้อเพลิงฮีเลียมที่แก่นกลางหมด ดาวจะยุบตัวลงอีกครง้ั ต่อมาเม่อื ปฏิกริ ิยาหลอมฮเี ลยี มสนิ้ สดุ
ลงแก่นของดาวยักษ์แดงยุบตัวกลายเป็นดำวแคระขำว (white dwarf) ส่วนอื่น ๆ ท่ีอยู่รอบแก่นไม่ได้ยุบเข้ามารวม แต่
กระจายตัวออกสู่อวกาศท้าใหเ้ กดิ เป็นเนบิวลำดำวเครำะห์ (planetary nebula)

แบบบันทึกกิจกรรม 3.1 กำรเกดิ ระบบสุริยะ ชดุ ขอ้ ควำม

จงเลือกคำจำกชดุ ข้อควำมเตมิ ลงในชอ่ งวำ่ งของแผนภำพ 1. พธุ ศกุ ร์ โลก องั คาร
2. ดวงอาทติ ย์
3. แถบดาวเคราะห์นอ้ ย
4. เนบวิ ลาสรุ ิยะ
5. แถบไคเปอร์และดงดาวหาง
6. ดาวเคราะหย์ ักษ์แก๊ส
7. ยูเรนัส เนปจนู

จงอธบิ ำยกำรเกิดระบบสุรยิ ะตำมแผนภำพทก่ี ำหนด
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………