รายวชิ าสงั คมศกึ ษา
รหสั วิชา ส๑๖๑๐๑
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ ๖
พทุ ธสาวก พระราธะ
ครูผ้สู อน ครอู าทิตย์ ศรรี ุง้
ครูภากร อปุ การแก้ว
พทุ ธสาวก พระราธะ
จุดประสงค์
๑. นักเรยี นอธิบายประวัติ
พระราธะไดถ้ ูกตอ้ ง
จดุ ประสงค์
๒. นักเรยี นวเิ คราะห์ข้อคดิ จาก
ประวตั พิ ระราธะได้ถกู ตอ้ ง
จุดประสงค์
๓. นกั เรยี นอภิปรายถงึ คุณคา่ และ
ความสาคัญของการศกึ ษาประวตั ิ
พระราธะไดอ้ ยา่ งมเี หตุผล
กจิ กรรม
ใหน้ ักเรียนทบทวนความรเู้ ดิม
โยงเสน้ จบั คูเ่ หตุการณพ์ ุทธประวัติกับ
สังเวชนียสถาน ให้สัมพันธก์ ัน
รปู ภาพจาก https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/939889
ภาพพระพทุ ธเจา้ จาก https://sites.google.com/site/karkaneidphraphuththsasna/
คาถามชวนคิด
ภาพดังกล่าว คือภาพเหตุการณใ์ ด
และบคุ คลท่ีอย่ใู นภาพคอื ใครบ้าง
คาถามชวนคดิ
บคุ คลทอี่ ย่ใู นภาพเปน็ พทุ ธสาวก
หรือไม่ เพราะเหตุใด
พุทธสาวก
สาวกของพระพุทธเจ้าซึ่งได้บรรลุ
ธรรมและมีชีวิตอยู่ในช่วงท่ีพระพุทธเจ้า
ทรงมีพระชนม์อยู่ ประวัติของบุคคล
เหล่าน้ีนา่ ศึกษาและนามาเป็นแบบอย่าง
ในการดาเนนิ ชวี ติ ของเรา
ภาพองคลุ ีมาล จาก https://www.youtube.com/watch?v=xKuTOpdAtbo
กจิ กรรม
ให้นกั เรียนเล่นเกมทายชอื่
พทุ ธสาวกองค์น้ีชือ่ อะไร
พทุ ธสาวกองคน์ ี้ชือ่ อะไร?
ชื่อ แปลว่า เศรษฐีผเู้ ปน็ ทีพ่ ง่ึ ของคนยาก
เป็นผูส้ ร้างวดั เชตวนั มหาวหิ าร อนาถบณิ ฑกิ เศรษฐี
ภาพจาก https://pantip.com/topic/35944434
พทุ ธสาวกองค์น้ชี อ่ื อะไร?
เมื่อแรกเกดิ มชี อื่ เดิมวา่ อปุ ติสสะ พระสารีบตุ ร
เป็นอัครสาวกเบอื้ งขวา
ของพระพทุ ธเจา้
ภาพจาก https://www.mokkalana.com/1950/
พทุ ธสาวกองคน์ ้ีชอ่ื อะไร?
เดิมนั้นเป็นโจรปลน้ ฆ่าคน
ชือ่ แปลวา่ ผู้มนี วิ้ มือเปน็ มาลยั องคลุ มี าล
ภาพจาก https://www.youtube.com/watch?v=xKuTOpdAtbo
พุทธสาวก
พระราธะ
พระราธะ
ราธะ เกิดในตระกูลของ
พราหมณ์ อาศัยอยู่ในกรุงราชคฤห์
เมืองหลวงของแคว้นมคธ ในอดีต
เป็นเศรษฐีที่มีอันจะกิน มีทรัพย์สิน
เงินทองมาก
ภาพพระราธะ จาก https://www.mokkalana.com/12222/
พระราธะ
แต่เมื่อย่างเข้าสู่วัยชราถูก
ภรรยาและบุตรทอดทิ้ง ต้องมาอาศัย
อยู่วัดเวฬุวัน และคอยดูแลรับใช้
พระสงฆใ์ นวัด
ภาพพระราธะ จาก https://www.mokkalana.com/12222/
พระราธะ
ต่อมาราธะเลื่อมใสใน
พระพุทธศาสนามากปรารถนาจะ
อุปสมบทแต่ไม่มีผู้ใดอุปสมบทให้
เพราะเห็นท่านชรามากแลว้ ทาใหเ้ กิด
ความทกุ ขใ์ จ จนรา่ งกายซูบผอม
ภาพพระราธะ จาก https://www.mokkalana.com/12222/
พระราธะ
พระพุทธเจ้าทอดพระเนตรเห็นจึงได้ตรัส
ถามจนทราบความพร้อมทั้งรับสั่งให้ประชุมสงฆ์
แล้วตรัสถามว่า “ใครระลึกถึงบุญคุณของราธะท่ี
เคยทาไว้บ้าง” พระสารีบุตรที่อยู่ในที่ประชุมนั้น
ด้วยได้กราบทูลว่า “พราหมณ์ผู้นี้เคยใส่บาตร
ในขณะออกบิณฑบาตด้วยขา้ ว ๑ ทัพพี
ภาพพระราธะ จาก https://www.facebook.com/W.Indhasara/
พระราธะ
พระพุทธเจา้ จึงอนุญาตให้พระสารีบุตร
ทาหน้าที่เป็นพระอุปัชฌาย์บวชให้ราธะ ซึ่ง
ถือว่าเป็นภิกษุรูปแรกที่ได้รับการอุปสมบท
ด้วยวิธีญัตติจตุตถกรรม ที่ได้ถือปฏิบัติสืบ
ทอดมาจนถงึ ปจั จุบัน
ภาพพระราธะ จากอจท.
พระราธะ
เมื่ออุปสมบทแล้วพระราธะ
ได้รับโอวาทของพระสารีบุตร และ
น าไปปฏิบัติอย่างอ่อนน้อม
เป็นผู้ที่ว่าง่าย สอนง่าย เชื่อฟังด้วย
ความเคารพจนได้บรรลุธรรมเป็น
พระอรหนั ต์
ภาพพระราธะ จาก https://www.mokkalana.com/12222/
วธิ ญี ตั ตจิ ตุตถกรรม
วธิ ีญัตติจตุตถกรรม (อ่านว่า ยดั -ติ-จะ-ตุด-ถะ-กา)
เป็นการอุปสมบทโดยใช้มติของสงฆ์ ซึ่งเป็นวิธีการที่
ใช้ในการอุปสมบทพระภกิ ษุ ทส่ี บื ต่อมาจนถงึ ปัจจบุ ัน
คาถามชวนคดิ
พระราธะ มคี ณุ ธรรมใดบ้าง
ท่คี วรยึดถอื เปน็ แบบอยา่ ง
พระราธะ เป็นพุทธสาวกที่มีคุณธรรมเป็น
แบบอย่างที่ดี เป็นคนว่านอนสอนง่าย และ
เคารพเช่ือฟงั ครูอาจารย์
กิจกรรม
ใหน้ ักเรียนตอบคาถาม
ดงั ตอ่ ไปนี้
ครับ เก่งมาก ๆ เลยจ๊ะ
ค่ะ
ภาพช่วยงานบา้ น จาก http://houseworkk.blogspot.com/2017/04/4-6.html
๑. เด็กในภาพปฏิบัติตนสอดคล้องกับแบบอยา่ งท่ดี ี
ของพระราธะอยา่ งไร
๒. ถ้านกั เรียนปฏิบัติตามเดก็ ในภาพจะเกดิ ผลดีต่อ
ตนเองอยา่ งไร
ครูให้นักเรยี นทาใบงานที่ ๕
เรือ่ ง พุทธสาวก พระราธะ
จากhttps://www.flaticon.com สบื คน้ เมื่อวนั ที่ ๑๒ ธันวาคม ๒๕๖๓
คาช้แี จงในการทา คาชีแ้ จงบทบาท
กจิ กรรมนักเรยี น ครูปลายทาง
ให้นักเรียนตอบ ๑. ครูใหน้ ักเรียนทาใบงานที่ ๕ เร่ือง
คาถามตามประเด็นของ พทุ ธสาวก พระราธะ
พุทธสาวก พระราธะ ท่ี
กาหนดใหส้ มบรู ณ์ ๒. ครใู หน้ กั เรียนลงมอื ทาใบงานได้
๓. ครูให้ความชว่ ยเหลอื นกั เรยี นตาม
ความเหมาะสม
ใบงานที่ ๕ เรอื่ ง พุทธสาวก พระราธะ
ชาตกิ าเนิด พระราธะ สาเหตอุ ปุ สมบท
………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
……………….......................................................................………… …………….......................................................................……………
ลกั ษณะการอุปสมบท คณุ ลักษณะที่ควรยึดถือเปน็ แบบอย่าง
………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
………………........................................................................………… …………................................................................................................
ใบงานท่ี ๕ เร่อื ง พุทธสาวก พระราธะ
นกั เรียนไดข้ อ้ คดิ อะไรบา้ ง ขอ้ คดิ ดงั กลา่ วสามารถ
จากการศึกษาเรอื่ งพระราธะ นาไปประยุกต์ใชไ้ ดอ้ ย่างไร
.......................................................................... .......................................................................
.......................................................................... .......................................................................
.......................................................................... .......................................................................
.......................................................................... .......................................................................
.......................................................................... .......................................................................
.......................................................................... .......................................................................
ชาตกิ าเนิด สรุป สาเหตอุ ุปสมบท
ราธะ เกิดในตระกูลพราหมณ์ อยู่ท่ี พระราธะ ถูกลูก ๆ ได้ทอดทิ้งในยามชรา ทาให้
กรุงราชคฤห์ เป็นเศรษฐีที่มีอันจะกิน กลายเป็นคนยากจน จนต้องไปขออาศัยอยู่
มีทรัพยส์ ินเงนิ ทองมาก กับพระภิกษุที่ เวฬุวันมหาวิหาร และเกิด
ศรัทธาในพระพุทธศาสนา
ลักษณะการอปุ สมบท คุณลักษณะทีค่ วรยดึ ถอื เปน็ แบบอย่าง
ได้รบั การยกย่องใหเ้ ปน็ ผู้วา่ งา่ ย สอนง่าย
วธิ ญี ัตตจิ ตตุ ถกรรม คือ การใชม้ ตขิ อง
สงฆ์ในการรบั เข้าอปุ สมบท
บทเรียนครั้งตอ่ ไป
ทีฆีติโกสลชาดก
สามารถดาวนโ์ หลดไดท้ ่ี www.dltv.ac.th