เครืีองปรับอากาศ

เฉลยแบบฝึ กหดั เครื่องปรับอำกำศ

หน่วยท่ี 1
ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ข ง ค ข ค ง ง ง ข ง

ตอนท่ี 2
ขอ้ 1 ใหน้ กั เรียนอธิบายถึงความสาคญั ของฉนวนความรอ้ นที่ใชก้ บั งานเครื่องปรบั อากาศ

คำตอบ ฉนวนความร้อนมีหน้าที่สาคญั คือคอยป้องกันการไหลของความร้อนจากภายนอกซ่ึงมี
อุณหภูมิสูง เขา้ ภายภายในพน้ื ทที่ ีต่ อ้ งการทาความเยน็ ซ่ึงมีอุณหภูมิต่ากวา่

ข้อ 2 ใหบ้ อกช่ือชนิดของความร้อนท่ีรวมกนั เป็นภาระความรอ้ นมา 5 ช่ือ
คำตอบ 1) ความร้อนท่ีไหลผา่ นฉนวนความรอ้ น
2) ความร้อนทแี่ ผร่ ังสี
3) ความรอ้ นทผี่ า่ นเขา้ มาโดยการเปิ ดประตู หนา้ ตา่ ง หรือรอยรวั่ ซึมต่าง ๆ
4) ความร้อนทเ่ี กิดจากการนาสิ่งของท่ีมีอุณหภูมิสูงกวา่ เขา้ ในบริเวณท่ีตอ้ งการทาความเยน็
5) ความรอ้ นที่เกิดจากตวั คน ทเี่ ขา้ ไปอยใู่ นบริเวณทต่ี อ้ งการทาความเยน็

ข้อ 3 จงคานวณหาขนาดเคร่ืองปรับอากาศ ทต่ี อ้ งการตดิ ต้งั ใหก้ บั โชวร์ ูมรถยนตแ์ ห่งหน่ึง ทมี่ ีขนาดกวา้ ง
8 เมตร ยาว 12 เมตร และสูง 6 เมตร

คำตอบ เน่ืองจากหอ้ งมีความสูงเกิน 6 เมตร จึงคานวณพน้ื ท่ีเป็นลูกบาศกเ์ มตร
ใชค้ า่ คงที่ 300 บีทยี .ู /ชม./ลูกบาศกเ์ มตร
ขนาดเครื่องปรับอากาศ = กวา้ ง X ยาว X สูง X คา่ คงท่ี
= 8 X 12 X 6 X 300
= 172,800 บีทยี .ู /ชม.

หมำยเหตุ ในการเลือกใชง้ านเครื่องปรบั อากาศจริง ๆ เคร่ืองปรบั อากาศอาจจะมีจานวนหลายเคร่ือง
เพ่ือตอ้ งการให้ความเยน็ กระจายครอบคลุมทุกพ้ืนท่ีใชง้ าน เช่น ถ้าเลือกใชเ้ คร่ืองปรับอากาศแบบตูท้ ่ีมี
ขนาด 60,000 บีทยี .ู /ชม. ก็จะใชจ้ านวน 3 เครื่อง เป็นตน้

2

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยที่ 2
ตอนที่ 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ค ข ข ก ข ง ง ก ค ง

ตอนที่ 2
ข้อ 1 วงจรสารทาความเยน็ ประกอบดว้ ยอะไรบา้ ง จงบอกชื่อและอธิบายหนา้ ทีก่ ารทางาน

คำตอบ 1. คอมเพรสเซอร์ มีหน้าทด่ี ูดไอสารทาความเยน็ ที่มีคา่ ความดนั ต่า, อุณหภูมิต่า แลว้ อดั ให้
เป็นไอสารทาความเยน็ ทม่ี ีคา่ ความดนั สูง, อุณหภูมิสูง

2. เคร่ืองควบแน่น มีหนา้ ที่รบั เอาสารทาความเยน็ ทมี่ ีสถานะเป็นไอ, ความดนั สูง, อุณหภูมิ
สูงจากท่อทางอดั มาระบายความรอ้ น ใหไ้ อของสารทาความเยน็ กลน่ั ตวั เป็นของเหลวความดนั สูง ก่อนส่ง
ต่อไปยงั ท่อสารทาความเยน็ เหลวต่อไป

3. ชุดควบคมุ สำรทำควำมเยน็ มีหนา้ ทร่ี ับสารทาความเยน็ เหลวเหลวที่มีค่าความดนั สูงจาก
ท่อสารทาความเยน็ เหลว มาทาใหม้ ีคา่ ความดนั ต่าลงก่อนท่ีจะปล่อยเขา้ ไปใหเ้ ดือดในอีแวปปอเรเตอร์

4. อีแวปปอเรเตอร์ มีหนา้ ท่ีรับสารทาความเยน็ ท่ีมีสถานะเป็ นของเหลวมีค่าความดนั ต่า
จากชุดควบคุมสารทาความเยน็ ให้มาเดือดในตวั มันเอง สารทาความเยน็ จะดูดความร้อนจากอีแวปปอเร
เตอร์แลว้ เดือดกลายเป็นไอไหลต่อไปยงั ทอ่ ทางดูด ส่วนตวั อีแวปปอเรเตอร์เองเม่ือถูกดูดความร้อนออกไป
กจ็ ะมีอุณหภมู ิต่าลง

ข้อ 2 อุปกรณ์ประกอบในวงจรสารทาความเยน็ มีอะไรบา้ ง จงบอกชื่อและอธิบายหนา้ ทก่ี ารทางาน
คำตอบ 1. ฟิ ลเตอร์ไดรเออร์ (Filter Drier ) ทาหน้าท่ีดูดความช้ืนและกรองส่ิงสกปรกของสารทา

ความเยน็ ท่ีออกจากเครื่องควบแน่นก่อนเขา้ ชุดควบคุมสารทาความเยน็ เพ่ือป้องกนั การอุดตนั จากสิ่ง
แปลกปลอมท้งั หลายและการอุดตนั เน่ืองจากความช้ืน

2. ตัวดักของเหลว (Accumulater) เป็ น อุปกรณ์ ท่ีติดต้ังอยู่ท่ี ท่ อทางดูดก่ อน เข้า
คอมเพรสเซอร์ มีหน้าที่ป้องกนั ไม่ให้สารทาความเยน็ ที่มีสภาพเป็ นของเหลวไหลเขา้ คอมเพรสเซอร์
โดยตรง

ข้อ 3 วงจรอากาศในเครื่องปรับอากาศมีความสาคญั อยา่ งไร จงอธิบายมาใหเ้ ขา้ ใจ
คำตอบ วงจรอากาศจะเป็ นการควบคุมการหมุนเวยี นของอากาศภายในห้องมีความเร็วลมที่พอเหมาะ

และกระจายลมเยน็ ครอบคลุมทุกพ้นื ที่ทีม่ ีการปรับอากาศ โดยจะตอ้ งอาศยั พดั ลมซ่ึงเป็ นอุปกรณ์หลกั ของ
วงจรอากาศทุกคร้งั

3

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 3
ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ข ง ง ง ก ก ค ง ก ข

ตอนที่ 2
ขอ้ 1 ในปัจจบุ นั เครื่องปรับอากาศแบบใดไดร้ บั ความนิยมมากท่ีสุด จงยกเหตผุ ลประกอบ

คำตอบ เครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วนเป็ นแบบท่ีนิยมใช้กันมากตามบ้านพกั อาศัยและตาม
สานกั งานทว่ั ไป เพราะเสียงเงียบและการติดต้งั สะดวกกวา่ เครื่องปรับอากาศแบบอ่ืน ๆ โดยเพยี งแต่เจาะ
ผนงั ปนู เป็ นรูทมี่ ีขนาดสาหรับรอ้ ยท่อสารทาความเยน็ ท่อน้าทิ้งและสายไฟเทา่ น้นั

ข้อ 2 จงบอกรายการอุปกรณ์ของเครื่องปรบั อากาศแบบแยกส่วนในชุดคอยลเ์ ยน็ และชุดคอยลร์ อ้ น ท้งั ใน
วงจรสารทาความเยน็ และวงจรไฟฟ้า

คำตอบ วงจรสารทาความเยน็ ประกอบดว้ ย คอมเพรสเซอร์ เคร่ืองควบแน่น ชุดควบคุมสารทาความ
เยน็ และอีแวปปอเรเตอร์

วงจรไฟฟ้าประกอบดว้ ย เซอร์กิตเบรกเกอร์ สวติ ชเ์ ครื่องปรับอากาศ มอเตอร์พดั ลม ชนิด PSC 3-
Speed ตวั ควบคุมอุณหภูมิ (Tc) แมกเนติคคอนแทคเตอร์ รีเลยห์ น่วงเวลา (Timer) LPC. HPC. มอเตอร์
พดั ลม (ดา้ นคอยลร์ อ้ น) ชนิด PSC 1-Speed คอมเพรสเซอร์ พรอ้ ม Cap.R

ข้อ 3 จงอธิบายเหตุผลวา่ ทาไมเครื่องปรับอากาศระบบอินเวอร์เตอร์จึงประหยดั คา่ พลงั งานไฟฟ้ามากกวา่
เคร่ืองปรบั อากาศแบบธรรมดา

คำตอบ เครื่องปรับอากาศระบบอินเวอร์เตอร์ จะใช้การควบคุมอุณหภูมิด้วยวิธีการเปล่ียนแปลง
ค่าความถี่ไฟฟ้าที่จ่ายให้กบั มอเตอร์คอมเพรสเซอร์ตามโหลด (Load) ที่ใช้งาน (Load คือระดบั อุณหภูมิ
ภายในหอ้ ง) ซ่ึงการควบคุมอุณหภูมิของเครื่องปรบั อากาศระบบอินเวอร์เตอร์ จะช่วยใหอ้ ุณหภมู ิหอ้ งอยใู่ น
ระดบั คงที่ เพราะมอเตอร์คอมเพรสเซอร์จะทางานตลอดเวลาที่เปิ ดใช้งาน แต่ความเร็วรอบที่ทางานจะมี
ความแตกตา่ งกนั ตามสภาพของโหลด

เม่ือเทียบกับเครื่องปรับอากาศระบบธรรมดา จะเห็นไดว้ า่ เครื่องปรับอากาศระบบอินเวอร์เตอร์จะ
ประหยดั พลงั งานไฟฟ้าประมาณ 30-50 % และยงั รักษาระดับอุณหภูมิให้เยน็ สบายคงท่ี รวมไปถึงการ
ทางานด้วยความเร็วรอบท่ีต่า ยงั เป็ นการช่วยลดการสึกหรอของชิ้นส่วนภายในคอมเพรสเซอร์ได้
พอสมควร

4

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 4
ตอนท่ี 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ง ก ก ข ง ค ง ก ค ค
ข้อที่ 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
คำตอบ ค ข ค ง ก ง ค ก ก ง

ตอนที่ 2
ขอ้ 1 ถา้ ตอ้ งการปรบั ปรุงอาคารใหเ้ กิดการประหยดั พลงั งานไฟฟ้าเม่ือตอ้ งการติดต้งั เคร่ืองปรบั อากาศ เรา
ควรปรับปรุงตรงจุดใดบา้ ง จงบอกมาเป็นขอ้ ๆ

คำตอบ 1. การลดความร้อนจากภายนอก
2. การลดความร้อนจากดวงไฟและอุปกรณ์ภายใน

ข้อ 2 ถา้ ตอ้ งการจดั ซ้ือเคร่ืองปรบั อากาศเราควรพจิ ารณาหวั ขอ้ ใดบา้ ง จงบอกมาเป็นขอ้ ๆ
คำตอบ 1. เลือกเครื่องปรับอากาศทม่ี ีประสิทธิภาพสูง
2. เลือกขนาดเครื่องปรบั อากาศใหเ้ หมาะกบั หอ้ ง
3. ควรเลือกตวั ควบคุมอุณหภมู ิหรือเทอร์โมสตตั ทม่ี ีความเที่ยงตรงสูง
4. เปล่ียนเคร่ืองปรับอากาศใหม่แทนเครื่องเก่าทีม่ ีประสิทธิภาพต่า
5. พจิ ารณารายละเอียดต่าง ๆ ประกอบในการเลือกเคร่ืองปรับอากาศ เช่น ขอ้ พิจารณาใน

การเลือกซ้ือ การตรวจสอบเครื่องปรับอากาศก่อนซ้ือ เป็ นตน้

ข้อ 3 ใหน้ กั เรียนอธิบายวา่ ทาไมวงจรไฟฟ้าท่ีจ่ายใหก้ บั เคร่ืองปรบั อากาศจงึ ไม่ควรมีโหลดไฟฟ้าอ่ืนปนอยู่
คำตอบ เนื่องจากในเครื่องปรับอากาศมีมอเตอร์ เมื่อมอเตอร์สตาร์ทจะกินกระแส LRA. ซ่ึงมีค่าสูง

ทาใหโ้ หลดไฟฟ้าอ่ืน ๆ ทางานผดิ ปกติได้

ข้อ 4 การตดิ ต้งั ชุดคอยลเ์ ยน็ ของเครื่องปรบั อากาศแบบแยกส่วน ท่อี ยใู่ นตาแหน่งจา่ ยลมเยน็ ไปยงั ผอู้ ยู่
อาศยั โดยตรงมีผลเสียอยา่ งไร อธิบาย

คำตอบ การตดิ ต้งั ชุดคอยลเ์ ยน็ ของเคร่ืองปรบั อากาศแบบแยกส่วน ที่อยใู่ นตาแหน่งจ่ายลมเยน็ ไปยงั
ผอู้ ยอู่ าศยั โดยตรง อาจทาใหผ้ อู้ ยอู่ าศยั เจบ็ ป่ วยไดเ้ นื่องจากโดนความเยน็ นานเกินไป

5

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 5 จงอธิบายว่าเราจะติดต้งั อุปกรณ์กักเก็บน้ามนั ชนิด P-Trap และชนิด S-Trap เม่ือเรามีการติดต้ัง
เคร่ืองปรบั อากาศแบบใด

คำตอบ ติดต้งั ชุดคอยลร์ ้อนสูงกวา่ ชุดคอยลเ์ ยน็ เกิน 8 ฟุต หรือประมาณ 2.5 เมตรข้ึนไปจะตอ้ งติดต้งั
อุปกรณ์กกั เก็บน้ามนั ชนิด P-Trap และถา้ จาเป็ นจะตอ้ งติดต้งั ชุดคอยล์ร้อนอยสู่ ูงกว่าชุดคอยล์เยน็ เกิน 25
ฟุต หรือประมาณ 7.5 เมตร ข้ึนไป ทุก ๆ ช่วง 25 ฟุต ของท่อทางดูดท่ีติดต้งั ด่ิงข้ึนไปหาชุดคอยล์ร้อน
จะตอ้ งตดิ อุปกรณ์กกั เก็บน้ามนั ชนิด S-Trap ทกุ ช่วงเสมอ

6

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยที่ 5
ตอนที่ 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ข ข ค ข ก ข ก ค ก ง
ข้อที่ 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
คำตอบ ก ข ข ก ค ก ข ค ง ง

ตอนท่ี 2
ขอ้ 1 สารทาความเยน็ มีกี่กลมุ่ แตล่ ะกลุ่มมีขอ้ ดี-ขอ้ เสียอยา่ งไร

คำตอบ 1. กลุ่มสำร CFC (Chlorofluorocarbon) เป็ นกลุ่มสารทาความเยน็ ท่ีมีคลอรีนเป็นส่วนประกอบ
ใช้กันแพร่หลายมานานท้ังงานทาความเยน็ และงานทางดา้ นอุตสาหกรรม ซ่ึงต่อมาได้มีการวิจยั พบว่า
ส่วนประกอบของสาร CFC บางส่วนไดไ้ ปทาลายบรรยากาศช้นั โอโซนซ่ึงเป็ นช้นั ท่ีกรองรังสีต่าง ๆ ทาให้
เกิดผลกระทบตอ่ สภาวะแวดลอ้ มและผคู้ นมากข้ึนเป็ นลาดบั

2. กลุ่มสำร HCFC (Hydrochlorofluorocarbon) เป็ นกลุ่มสารทาความเยน็ ที่มีคลอรีนเป็ นส่วน
ประกอบเช่นเดียวกบั กลุ่ม CFC แตม่ ีไฮโดรเจนเป็ นส่วนประกอบเพม่ิ เตมิ ทาใหส้ ารทาความเยน็ กลุ่มน้ี
สลายตวั ไดร้ วดเร็วกวา่ กลุ่ม CFC

3. กลุ่มสำร HFC (Hydrofluorocarbon) เป็ นกลุ่มสารทาความเยน็ ท่ีพฒั นาข้ึนมาใหม่เพื่อใช้
แทนกลุ่ม CFC จึงไม่มีส่วนประกอบของคลอรีนทาให้ไม่มีส่วนในการทาลายบรรยากาศช้นั โอโซนของ
โลก

ข้อ 2 จงอธิบายความสาคญั และขอ้ ดี-ขอ้ เสีย ของสารทาความเยน็ ชนิด R-32
คำตอบ สารทาความเยน็ ชนิด R-32 เป็ นสารทาความเยน็ ตวั ล่าสุดท่ไี ดพ้ ฒั นานามาใชง้ าน จึงเป็ นสาร

ทาความเยน็ ที่ไม่ทาลายสภาพแวดลอ้ ม ต่างกบั ชนิด R-22 ท่ีมีส่วนในการทาลายช้นั บรรยากาศของโลก
ค่อนขา้ งสูง จงึ มีการประกาศใหเ้ ลิกใชต้ ้งั แตป่ ี พ.ศ. 2573 เป็นตน้ ไป

สารทาความเยน็ ชนิด R-32 จดั อยใู่ นกลุ่ม Single Substance หรือสารประกอบเช่นเดียวกบั ชนิด R-22
ซ่ึงแตกต่างกบั ชนิด R-410A ซ่ึงเป็นชนิดกลุ่ม Azeotrope หรือสารผสม 2 ชนิด ทาให้สารทาความเยน็ ชนิด
R-32 มีคุณสมบตั ิทางเคมีคืออตั ราส่วนของสารประกอบจะคงท่ี ทาให้มีความสะดวกในการตรวจซ่อม
บารุงรกั ษาเครื่องปรับอากาศเหมือนกบั ชนิด R-22 สามารถบรรจุสารทาความเยน็ เขา้ ระบบมาก-นอ้ ย ตาม
ตอ้ งการได้ แต่สารทาความเยน็ R-32 เป็นสารที่ตดิ ไฟ ดงั น้นั ในสภาพการใชง้ านจริงกย็ งั คงตอ้ งระมดั ระวงั
และดาเนินการป้องกนั ไม่ใหเ้ กิดไฟไหม้

7

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 3 จงอธิบายถึงเหตุผลในการนาเคร่ืองมือไปใชใ้ นงานบริการและบารุงรกั ษาเครื่องปรบั อากาศท่ีใชส้ าร
ทาความเยน็ ชนิด R-22, R-410A และ R-32

คำตอบ สารทาความเยน็ R-32 จะมีความดนั สูงกวา่ R-22 ประมาณ 1.6 เทา่ และน้ามนั คอมเพรสเซอร์
ทีใ่ ชจ้ ะเป็ นชนิดน้ามนั สังเคาระห์ (Syntrtic Oil) ในขณะที่สารทาความเยน็ R-22 จะใชน้ ้ามนั ชนิดน้ามนั แร่
หรือน้ ามันธรรมชาติ (Mineral Oil) หากน้ ามันท้งั สองชนิดเกิดการผสมกนั อาจทาให้เกิดตะกอนและ
ปัญหาอื่น ๆ ตามมา ดงั น้ันเคร่ืองมือท่ีใชใ้ นการตรวจซ่อมบารุงรักษาท่ีใชก้ บั ระบบสารทาความเยน็ R-22
จะไม่สามารถนามาใชก้ บั ระบบสารทาความเยน็ R-32 ได้ เช่น ชุดเกจเมนนิโฟลด์ เป็ นตน้

ส่วนระบบสารทาความเยน็ R-410A จะมีค่าความดันใกลเ้ คียงกบั สารทาความเยน็ R-32 และน้ามัน
คอมเพรสเซอร์ท่ีใช้ก็จะเป็ นชนิดน้ ามันสังเคราะห์เหมือนกัน ดังน้ันเคร่ืองมือที่ใช้ในการตรวจซ่อม
บารุงรกั ษาทใี่ ชก้ บั ระบบสารทาความเยน็ R-410A จะสามารถนามาใชก้ บั ระบบสารทาความเยน็ R-32 ได้

ข้อ 4 กลุ่มแก๊สโอโซนมีความสาคญั อยา่ งไร จงอธิบายสาเหตทุ ท่ี าใหเ้ กิดการสลายตวั
คำตอบ โอโซนเป็ นแก๊สในช้ันสตราโตสเฟี ยร์ (Stratosphere Ozone) เป็ นโอโซนในธรรมชาติที่

เกิดข้ึนบนพ้ืนผิวมีเพียงมีอยเู่ พยี ง 0.0008% ของช้นั บรรยากาศ โอโซนส่วนใหญ่จะรวมตวั เป็ นช้นั บางๆ ที่
ระยะสูงประมาณ 20 –30 กิโลเมตร ทาหน้าท่ีกรองรังสีอลั ตราไวโอเล็ต (Ultraviolet, UV) จากดวงอาทิตย์
ออกไป 97-99% ก่อนจะส่องถึงพ้ืนโลก ซ่ึงหากร่างกายมนุษยไ์ ด้รับรังสีน้ีมากเกินไปจะทาให้เกิดมะเร็ง
ผวิ หนงั

เมื่อมีการผลิตกลุ่มสาร CFC ข้ึนมาใชว้ งการอุตสาหกรรมเคมี เม่ือมีการปล่อยกลุ่มสาร CFC ข้ึนสู่
ช้นั บรรยากาศ กลุ่มสาร CFC เป็นสารที่มีคุณสมบตั ิในการดูดความเยน็ และมีอายยุ นื ยาวสลายตวั ยาก สาร
CFC ชอบทาปฏิกิริยากับสารอ่ืนโดยเฉพาะกบั กลุ่มแก๊สโอโซน ทาใหก้ ลุ่มแก๊สโอโซนเกิดการสลายตวั
อยา่ งต่อเนื่อง จนกลายเป็ นรูโหวข่ นาดใหญ่ของช้นั โอโซน ซ่ึงเรียกวา่ “รูโอโซน” การเกิดปรากฏการณ์รู
โอโซนเป็ นอันตรายมากต่อส่ิงมีชีวิตที่อยู่เบ้ืองล่าง โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ หากเกิดข้ึนเหนือเมืองใหญ่ท่ีมี
ประชากรอาศยั อยหู่ นาแน่น ปริมาณรงั สี UV ที่มากข้นึ จะทาใหผ้ ิวหนงั ไหม้ ก่อใหเ้ กิดมะเร็งผิวหนงั ไดง้ ่าย
ภมู ิคุม้ กนั โรคตา่ ง ๆ ลดลง โอกาสเกิดโรคตอ้ กระจกที่ดวงตามากข้ึน

ข้อ 5 จงบอกวธิ ีการใชง้ านเคร่ืองปรบั อากาศในเชิงอนุรักษพ์ ลงั งานมา 5 ขอ้
คำตอบ 1. เลือกขนาดเครื่องปรับอากาศใหเ้ หมาะสมกบั พ้นื ทหี่ อ้ ง
2. เลือกทมี่ ีฉลากประหยดั ไฟเบอร์ 5 หรือทไี่ ดร้ ับรองคุณภาพและการประหยดั พลงั งาน
3. เลือกใชว้ สั ดุท่มี ีคุณสมบตั เิ ป็นฉนวนความร้อนในการจดั ทาฝา้ เพดาน
4. ปรบั ระดบั อุณหภูมิใหเ้ กิดความสุขสบายเหมาะสมตามแต่ละฤดกู าล
5. ดูแลผนงั ก้นั หอ้ งตลอดจนหนา้ ตา่ งใหม้ รี อยร่วั ใหน้ อ้ ยทสี่ ุด

8

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 6
ตอนท่ี 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ง ค ข ง ก ข ง ข ค ค

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 เคร่ืองมือท่ีใชใ้ นงานระบบเครื่องปรบั อากาศแบง่ ออกเป็นกี่ประเภท แต่ละประเภทลกั ษณะงานที่ใช้
แตกต่างกนั อยา่ งไร

คำตอบ แบง่ เป็น 6 ประเภท ดงั น้ี
1. เคร่ืองมืองานท่อ ใชใ้ นการปฏบิ ตั งิ านทอ่ ท้งั งานบริการตรวจซ่อมและงานตดิ ต้งั ใหม่
2. เครื่องมืองานเชื่อมประสาน ใชใ้ นงานเชื่อมประสานท้งั งานบริการตรวจซ่อมและงานตดิ ต้งั ใหม่
3. เคร่ืองมืองานวดั ทดสอบ ใชว้ ดั ทดสอบค่าตา่ ง ๆ ดา้ นงานกล งานไฟฟ้า หรือสารทาความเยน็
4. เคร่ืองมือในงานติดต้งั ระบบใหม่ เป็ นเคร่ืองมือที่จาเป็ นตอ้ งใชเ้ พม่ิ เติมจาก 3 ประเภทแรก เมื่อมี
การติดต้งั เครื่องปรับอากาศใหม่
5. เคร่ืองมืองานบริการตรวจซ่อมและบารุงรักษา เป็ นเคร่ืองมือที่จาเป็ นตอ้ งใช้งานเมื่อมีการ
ปฏิบตั งิ านเกี่ยวกบั บริการตรวจซ่อมและบารุงรกั ษา
6. วสั ดุ-อุปกรณ์ส้ินเปลือง เป็ นวสั ดุ-อุปกรณ์ที่ใชแ้ ลว้ หมดไปท้งั ในงานบริการตรวจซ่อมและงาน
ตดิ ต้งั ระบบใหม่

ข้อ 2 ถา้ เราจะไปตรวจซ่อมเครื่องปรับอากาศเนื่องจากท่อสารทาความเยน็ แตก เราควรเตรียมเคร่ืองมือ
อะไรบา้ ง

คำตอบ เครื่องมือท่ีควรเตรียมไปคือ เคร่ืองมืองานท่อ เคร่ืองมืองานเช่ือมประสาน เครื่องมือ
งานวดั ทดสอบ เป็ นตน้ (การใชง้ านจริง ๆ เคร่ืองมือบางชิ้นอาจใชง้ านหรือไม่ไดใ้ ชก้ ็ได้ ข้ึนอยขู่ อบข่าย
ของงาน)

ข้อ 3 นกั เรียนคิดวา่ รถยนตก์ ระบะมีความจาเป็ นเก่ียวกบั งานบริการตรวจซ่อมและบารุงรกั ษา หรืองาน
ตดิ ต้งั เคร่ืองปรบั อากาศหรือไม่ จงอธิบาย

คำตอบ มีความจาเป็ นอยา่ งมาก เน่ืองจากงานติดต้งั เคร่ืองปรับอากาศรวมท้งั งานตรวจซ่อมและ
บารุงรักษา จะใชเ้ ครื่องมือเป็ นจานวนมากและบางช้ินมีขนาดใหญ่ (เช่นบนั ได) จึงจาเป็ นตอ้ งมีรถกระบะ
ไวค้ อยบริการ

9

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยที่ 7
ตอนท่ี 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ข ค ข ง ก ง ข ข ก ค

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จงอธิบายถึงลกั ษณะงานท่ีแตกตา่ งกนั ระหวา่ งงานบานท่อแบบช้นั เดียวและการบานทอ่ แบบสองช้นั

คำตอบ การบานแฟลร์ท่อแบบช้นั เดียวปากท่อจะบานแบบมีช้นั เดียว การใชง้ านจะใชก้ บั ท่อแบบ
หนา ส่วนการบานแฟลร์ท่อแบบสองช้นั กระทาข้ึนเพ่อื ให้จุดตอ่ ท่อทางเดินสารทาความเยน็ แข็งแรงกวา่
การบานแฟลร์ท่อช้นั เดียว โดยปากท่อจะบานเป็ นสองช้นั ขอบท่อที่มีความหนาและแขง็ แรงมากข้ึน จะ
ทนต่อการขนั อดั ไม่แตกง่าย ทาให้ไม่เกิดการร่วั ซึม ทาให้สามารถรองรับค่าความดนั สารทาความเยน็ ใน
ระบบไดส้ ูงข้ึน เหมาะสาหรบั ท่อทองแดงชนิดบาง

ข้อ 2 จงเขยี นลาดบั ข้นั เมื่อมีการเปิ ดใชแ้ ละปิ ดเครื่องเชื่อมแก๊ส
คำตอบ กำรเปิ ดเปลวไฟเพ่ือใช้งำน มีข้นั ตอนดงั ต่อไปน้ี

1. เปิ ดวาล์วหัวท่อของแก๊สอะเซทิลินประมาณ 1/4 รอบ เปิ ดวาลว์ หัวปรับความดนั ให้ไดค้ วามดนั
ประมาณ 7-10 psig (0.5 Kg/cm2)

2. เปิ ดวาลว์ หัวท่อของแก๊สออกซิเจนประมาณ 1/8 รอบ เปิ ดวาล์วหัวปรับความดนั ให้ไดค้ วามดนั
ประมาณ 15-30 psig (5 Kg/cm2)

3. เปิ ดวาลว์ หวั เชื่อมของแก๊สอะเซทลิ ิน จุดแกส๊ โดยใชอ้ ุปกรณ์จุดเปลวไฟ เปิ ดวาลว์ หวั เช่ือมของ
ออกซิเจน เปลวไฟจะตอ้ งไม่มีควนั ดาและไมม่ ีเสียงดงั

กำรปิ ดเปลวไฟหลังใช้งำน มีข้นั ตอนดงั ต่อไปน้ี
1. ปิ ดวาลว์ หวั ทอ่ ของแกส๊ อะเซทิลิน
2. รอจนเปลวไฟดบั แลว้ ปิ ดวาลว์ หวั ทอ่ ของแก๊สออกซิเจน
3. รอจนเขม็ ของเกจช้ีที่ 0 จากน้นั ปิ ดวาลวห์ วั เช่ือมของแกส๊ อะเซทลิ ิน และออกซิเจนตามลาดบั
4. ปิ ดวาล์วของหวั ปรับความดนั อะเซทิลิน และหวั ปรับความดนั ออกซิเจน โดยการคลายวาล์วหัว
ปรับความดนั ใหส้ ุด

ข้อ 3 การดดั ท่อเมื่อวดั ระยะจากซา้ ยไปขวาหรือวดั ระยะจากขวามาซา้ ย มีการใชง้ านเบนเดอร์แตกต่างกนั
อยา่ งไร อธิบาย

คำตอบ ถา้ การวดั ระยะท่อมาจากทางดา้ นซา้ ย จงึ ใชต้ าแหน่ง L แต่ถา้ วดั ระยะท่อมาจากทางดา้ นขวา
จะใชต้ าแหน่ง R

10

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยที่ 8
ตอนที่ 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ข ก ก ข ก ค ง ข ก ค

ตอนที่ 2
ข้อ 1 ถา้ เราจาเป็นตอ้ งเปล่ียนคอมเพรสเซอร์ตวั ใหม่ เราควรมีขอ้ มูลอะไรบา้ งเพอ่ื ใชป้ ระกอบในการจดั ซ้ือ

คำตอบ ขอ้ มูลเกี่ยวกบั รุ่นและชื่อผลิตภณั ฑ์ ขนาดแรงมา้ ขนาดกระแส และขนาดคาปาซิเตอร์

ข้อ 2 จงอธิบายสาเหตุและอาการเม่ือคอมเพรสเซอร์เกิดอาการน็อก
คำตอบ เกิดจากการทางานของลูกสูบที่ไม่สามารถเคล่ือนที่ไดต้ ามปกติ ซ่ึงเป็ นอาการคลา้ ยกบั การ

น็อกของเคร่ืองยนต์ ที่เกิดจากลูกสูบหลอบละลายหรือเกิดอาการติดขดั ไม่สามารถเคลื่อนท่ีได้ตามปกติ
ซ่ึงสามารถทดสอบไดโ้ ดยการสตาร์ตใหค้ อมเพรสเซอร์ทางาน คอมเพรสเซอร์ทป่ี กติเมื่อเร่ิมสตาร์ตกระแส
จะมีค่าเท่ากบั กระแสลอ็ กโรเตอร์ (LRA.) และลดลงเป็ นกระแสปกติ (FLA.) ในเวลาประมาณ 2-3 วนิ าที
แต่คอมเพรสเซอร์ท่ีน็อกกระแสจะมีค่าท่ี LRA. ตลอด และถา้ ปล่อยทิ้งไวข้ ดลวดจะร้อนและไหมใ้ นเวลา
ตอ่ มา

ข้อ 3 จงอธิบายสาเหตุวา่ ทาไมเม่ือมกี ารเติมน้ามนั ใหค้ อมเพรสเซอร์ทต่ี ดิ ต้งั อยใู่ นระบบ จงึ หา้ มไม่ให้
สตาร์ตใหค้ อมเพรสเซอร์ทางาน

คำตอบ เนื่องจากน้ามันเป็ นของเหลว ถา้ คอมเพรสเซอร์อยู่ในระบบเมื่อมีการเติมน้ามัน น้ามัน
อาจจะไหลเขา้ ไปในกระบอกสูบ ทาใหก้ ระบอกสูบแตกได้

11

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 9
ตอนที่ 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ข ข ค ข ง ข ง ค ค ค

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จงบอกเหตุผลวา่ เราจะเลือกใชเ้ ซอร์กิตเบรกเกอร์ แบบ 1 Pole, 2 Pole หรือ 3 Pole เม่ือใด

คำตอบ - แบบ 1 Pole ใชเ้ ม่ือเซอร์กิตเบรกเกอร์ตดิ ต้งั อยใู่ นแผงคอนซูเมอร์ยนู ิต
- แบบ 2 Pole ใชเ้ มื่อเซอร์กิตเบรกเกอร์ติดต้งั แยกอิสระ
- แบบ 3 Pole ใชเ้ มื่อเซอร์กิตเบรกเกอร์ควบคุมคอมเพรสเซอร์ระบบไฟ 3 เฟส

ข้อ 2 ในมอเตอร์พดั ลมชนิด PSC. จานวน 3 ความเร็ว จะมีสายไฟสาหรับต่อวงจรใชง้ านจานวนก่ีเสน้ แต่
ละเสน้ ใชส้ ีอะไรและใชแ้ ทนความหมายอะไร อธิบายให้เขา้ ใจ

คำตอบ พดั ลมชนิด PSC. จานวน 3 ความเร็ว จะมีสายไฟสาหรับตอ่ วงจรใชง้ านจานวน 5 เสน้ แตล่ ะ
เสน้ ใชส้ ีและใชแ้ ทนความหมายดงั ต่อไปน้ี

รหัสสีของควำมเร็ว (Speed) ในมอเตอร์พัดลม
ของเคร่ืองปรับอำกำศ

Speed / ขดลวด รหสั สี
Speed Low สีแดง
Speed Med. สีน้าเงิน
Speed High สีดา
Run สีขาว
Start สีน้าตาล

ข้อ 3 จงบอกหลกั การตรวจสอบรีเลยห์ น่วงเวลามาพอเขา้ ใจ
คำตอบ แต่ถา้ เราตอ้ งการตรวจสอบว่าดีหรือเสีย ก็สามารถตรวจสอบไดง้ ่าย ๆ โดยการนารีเลยห์ น่วง

เวลาไปควบคุมการทางานของโหลดชนิดใดชนิดหน่ึงซ่ึงมีค่ากาลงั ไฟฟ้าไม่สูงมากนกั เม่ือทาการจ่ายไฟ
ให้กบั โหลดถา้ รีเลยห์ น่วงเวลาปกติดี โหลดไฟฟ้าจะไม่ทางานในทนั ทีโดยจะถูกหน่วงเวลาไดต้ ามเวลาท่ี
ระบุไวใ้ นรีเลยห์ น่วงเวลา เมื่อครบเวลารีเลยห์ น่วงเวลาก็จะต่อใหโ้ หลดตวั น้นั ทางาน แตถ่ า้ รีเลยไม่ทางาน
ตามเงอื่ นไขดงั กล่าวแสดงวา่ รีเลยอ์ าจจะเสีย

12

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 4 จงอธิบายถึงเหตุผลจาเป็นทเ่ี ราตอ้ งใชแ้ มกเนตกิ คอนแทคเตอร์
คำตอบ จากการที่หนา้ สัมผสั ของสวิตช์เครื่องปรับอากาศ (รวมท้งั หนา้ สัมผสั ของตวั ควบคุมอุณหภูมิ

หรืออุปกรณ์อ่ืน ๆ ทตี่ ่ออยใู่ นวงจรไฟฟ้าของเครื่องปรับอากาศ) ทาการตดั -ต่อค่ากระแสไฟฟ้าท่ีมีคา่ สูง ๆ
อยตู่ ลอดเวลา ทาใหห้ นา้ สมั ผสั เกิดการสึกหรอและจะเกิดความร้อนข้ึนท่ีหนา้ สมั ผสั จนทาให้หน้าสมั ผสั
หลอมละลายตดิ กนั หรือหนา้ สมั ผสั เกิดการบิดตวั ไม่สมั ผสั กนั ทาใหว้ งจรไฟฟ้าไม่สามารถทางานได้ เพอ่ื ทา
การแกป้ ัญหาดงั กล่าว จึงมีการหันมาใชอ้ ุปกรณ์ที่เรียกวา่ แมกเนติกคอนแทคเตอร์ มาช่วยลดกระแสทีไ่ หล
ผา่ นหนา้ สมั ผสั ของสวติ ชด์ งั กล่าว

ข้อ 5 จากรูปวงจรไฟฟ้าของเครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วน รูปท่ี 3.18 จงเขยี นเพมิ่ Phase Protector ชนิด
1 เฟส เขา้ ไปในวงจร

คำตอบ สามารถเพมิ่ เตมิ ไดด้ งั น้ี

13

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 10
ตอนที่ 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คำตอบ ก ก ง ค ง ง ง ก ค ข
ข้อที่ 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
คำตอบ ง ข ง ค ค ก ง ก ง ข

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จงเปรียบเทียบขอ้ แตกตา่ งระหวา่ งการบริการทว่ั ไปกบั การบริการใหญ่มาเป็นขอ้ ๆ

คำตอบ การบริการทวั่ ไป
1. กระทาโดยเจา้ ของบา้ น
2. ใชค้ นเพยี งคนเดียวก็สามารถปฏิบตั งิ านได้
3. ไม่ตอ้ งใชค้ วามรู้เฉพาะ
4. ถอดลา้ งเฉพาะฟิลเตอร์และโครงสร้างภายนอก
5. ตอ้ งปฏิบตั งิ านบอ่ ย ประมาณ 1-2 คร้ัง/เดือน
การบริการใหญ่
1. กระทาโดยช่างผชู้ านาญเฉพาะ
2. ใชค้ น 2 คนข้ึนไป จึงสามารถปฏิบตั ิงานได้
3. ตอ้ งใชค้ วามรู้เฉพาะ
4. ถอดลา้ งเฉพาะฟิลเตอร์และโครงสรา้ งภายนอกและโครงสรา้ งภายใน
5. ตอ้ งปฏบิ ตั งิ าน ประมาณ 2-3 คร้ัง/ปี

ข้อ 2 ถา้ ครีบระบายความรอ้ นดา้ นคอยลร์ อ้ นสกปรกมาก เราควรมีบริการพเิ ศษอยา่ งไร อธิบาย
คำตอบ ควรมีการบริการพิเศษคือ นอกจากตอ้ งฉีดน้าล้างแลว้ ตอ้ งมีน้ายาสาหรับลา้ งครีบระบาย

ความร้อนโดยเพาะช่วยในการบริการ

ข้อ 3 จงอธิบายลาดบั ข้นั ตอนการกกั เก็บสารทาความเยน็ อยา่ งละเอียดรวมท้งั เครื่องมือที่ใชง้ าน
คำตอบ ข้นั ตอนการกกั เกบ็ สารทาความเยน็
1. ตรวจสอบชนิดของวาล์วบริการของท่อทางดูดและท่อสารทาความเยน็ เหลว ที่ติดต้งั อยกู่ ับชุด

คอยลร์ อ้ นวา่ เป็ นวาลว์ แบบปิ ด-เปิ ด ระบบวงจรสารทาความเยน็ ไดห้ รือไม่
2. ตรวจสอบชนิดของประแจทจี่ ะใชใ้ นการปิ ด-เปิ ดวาลว์

14

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

3. เปิ ดฝาปิ ดวาลว์ นาชุดเกจเมนนิโฟลด์ทางดา้ น Low ต่อเช่ือมกบั วาลว์ บริการแบบผสมชนิด 3 ทาง
ทาการไล่อากาศในสายเกจโดยใชค้ วามดนั ในระบบ

4. ทดสอบ Start เคร่ืองปรบั อากาศใหท้ างานประมาณ 10-15 นาที
5. สังเกตค่ากระแส ค่าความดนั และค่าความเยน็ ท่ีได้รับว่าเป็ นปกติหรือไม่ (ถา้ ไม่ปกติควรทาการ
ตรวจสอบแกไ้ ขเสียก่อน ก่อนที่จะดาเนินการตามข้นั ตอนการกกั เก็บสารทาความเยน็ )
6. เร่ิมทาการการกกั เก็บสารทาความเยน็ โดยการปิ ดวาลว์ บริการแบบผสม ชนิด 2 ทาง ดว้ ยประแจ
สาหรับปิ ดวาลว์ โดยการหมุนตามเขม็ นาฬิกาจนสุด ทาใหส้ ารทาความเยน็ ไม่สามารถไหลผา่ นท่อสาร ทา
ความเยน็ เหลวไปยงั ชุดคอยล์เยน็ ได้ สารทาความเยน็ จะถูกกกั เก็บไวใ้ นชุดคอยล์ร้อน ดงั น้ันค่าความดนั
ดา้ น High จะมีค่าสูงข้ึนเรื่อย ๆ (ไม่สามารถมองเห็นเน่ืองจากไม่ไดต้ อ่ เกจทาง High) ส่วนค่าความดนั ดา้ น
Low จะมีค่าต่าลงเรื่อย ๆ เช่นเดียวกนั
7. รอให้เขม็ ของเกจเมนนิโฟลดท์ างดา้ น Low มีค่าต่ากวา่ 0 in.Hg (ประมาณ 10-20 in.Hg) รีบทาการ
ปิ ดวาลว์ บริการแบบผสม ชนิด 3 ทาง ดว้ ยประแจสาหรับปิ ดวาลว์ โดยการหมุนตามเขม็ นาฬกิ าจนสุด
8. Stop ใหเ้ คร่ืองปรบั อากาศหยดุ การทางาน
9. ทาการถอดชุดเกจเมนนิโฟลดอ์ อกจากระบบ ปิ ดฝาวาลว์ ไวท้ ต่ี าแหน่งเดิม

ข้อ 4 จงเรียงลาดบั หวั ขอ้ การปฏิบตั งิ านในการตดิ ต้งั เคร่ืองปรบั อากาศแบบแยกส่วนต้งั แตเ่ ริ่มตน้ จนส้ินสุด
การปฏิบตั ิงาน

คำตอบ หวั ขอ้ การปฏบิ ตั งิ านในการตดิ ต้งั เคร่ืองปรับอากาศแบบแยกส่วน
1. ศึกษาความรูท้ วั่ ไปก่อนการตดิ ต้งั เครื่องปรับอากาศ
2. ศึกษาขอ้ ควรรูใ้ นการตดิ ต้งั และใชง้ านเครื่องปรับอากาศ
3. ศกึ ษาขอ้ ควรรู้เกี่ยวกบั การเลือกตาแหน่งในการติดต้งั เครื่องปรับอากาศ
4. ตดิ ต้งั ชุดคอยลเ์ ยน็
5. ตดิ ต้งั ชุดคอยลร์ อ้ น
6. ตดิ ต้งั เซอร์กิตเบรกเกอร์และระบบสายไฟฟ้า
7. ติดต้งั ท่อสารทาความเยน็
8. ตดิ ต้งั ชุดรีโมทคอนโทรล
9. ทดสอบการเดินเครื่อง

15

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 5 เมื่อนาชุดรีโมทคอนโทรลแบบมีสายมาประยกุ ตใ์ ช้งานแทนตวั ควบคุมอุณหภูมิแบบกระเปาะ จง
บอกข้นั ตอนการตดิ ต้งั อุปกรณ์ตา่ ง ๆ รวมท้งั การต่อวงจรไฟฟ้า

คำตอบ ข้นั ตอนการปฏบิ ตั งิ าน
1. ตดิ ต้งั ตวั ควบคุมการทางานในโครงสร้างชุดคอยลเ์ ยน็
2. ตดิ ต้งั ตวั ส่งสญั ญาณในจดุ ท่ใี ชง้ านไดส้ ะดวก
3. ทาการติดต้งั สายสญั ญาณระหวา่ งตวั ควบคุมการทางานกบั ตวั ตวั ส่งสญั ญาณ
4. ทาการเช่ือมตอ่ วงจรไฟฟ้าดงั รูป

16 เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 1 ตอนที่ 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ง ค ค ข ข

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จงอธิบายวธิ ีเมื่อเรานาเคร่ืองฉีดน้าความดนั สูง ไปฉีดทาความสะอาดให้กบั ครีบของอีแวปปอเรเตอร์
หรือครีบของเครื่องควบแน่น โดยไม่ใหค้ รีบเกิดการลู่หรือลม้

คำตอบ 1. ใหป้ รับความดนั ของน้าใหเ้ หมาะสมโดยไม่สูงมากเกินไปแตส่ ามารถฉีดทาความสะอาดได้
2. ฉีดตามแนวครีบ (การฉีดสวนแนวครีมจะทาใหค้ รีบลู่หรือลม้ ได)้

ข้อ 2 นักเรียนคิดว่ารถยนตก์ ระบะมีความจาเป็ นเกี่ยวกับงานบริการตรวจซ่อมและบารุงรักษา หรืองาน
ติดต้งั เครื่องปรบั อากาศหรือไม่ จงอธิบาย

คำตอบ มีความสาคญั เนื่องงานบริการตรวจซ่อมและบารุงรักษา หรืองานติดต้งั เคร่ืองปรับอากาศจะ
ใชเ้ คร่ืองมือเป็ นจานวนมาก และเครื่องมือบางชนิดอาจจะมีความยาวเป็ นพิเศษ เช่น บนั ได และในการ
ปฏิบตั งิ านดงั กล่าวอาจอยใู่ นพ้นื ท่หี ่างไกล รถกระบะจงึ มีความสาคญั ดงั กล่าว

หน่วยท่ี 11
ใบงำนที่ 2 ตอนที่ 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ข ง ค ก

ตอนที่ 2

ข้อ 1 ถา้ มอเตอร์คอมเพรสเซอร์เสียเน่ืองจากอาการน็อก เราควรซ่อมแซมอยา่ งไร และจงบอกเหตุผลใน
การซ่อมแซม

คำตอบ คอมเพรสเซอร์ที่ผดิ ปกติเนื่องจากการน็อก อาจจะแกป้ ัญหาความผดิ ปกติไดโ้ ดยการใชค้ อ้ น
ยางเคาะที่ตวั คอมเพรสเซอร์ประมาณ 200-300 คร้ัง ดว้ ยน้าหนักที่ไม่หนักหรือไม่เบาจนเกินไป เพอื่ ให้
ลูกสูบหลุดจากการน็อกติดกบั กระบอกสูบก่อนท่ีจะทาการสตาร์ต แต่ถา้ ยงั แกไ้ ม่ไดก้ ็มีความจาเป็ นตอ้ ง
เปล่ียนคอมเพรสเซอร์ใหม่

17

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 2 ถา้ เราจาเป็นตอ้ งเปลี่ยนคอมเพรสเซอร์ตวั ใหม่ เราควรมีขอ้ มูลใดบา้ งเพอ่ื ใชป้ ระกอบในการสงั่ ซ้ือ
คำตอบ ควรมีขอ้ มูลเก่ียวกบั ช่ือรุ่นและผลิตภณั ฑ์ รวมท้งั แจง้ ขนาดแรงมา้ ค่าขนาดกระแส FLA.

และขนาดคาปาซิเตอร์ด้วย ก็จะเป็ นขอ้ มูลท่ีครบครัน (ในทางปฏิบัติการมีข้อมูลเกี่ยวกับชื่อรุ่นและ
ผลิตภณั ฑก์ ส็ ามารถสง่ั ซ้ือคอมเพรสเซอร์ไดแ้ ลว้ )

หน่วยที่ 11
ใบงำนท่ี 3 ตอนที่ 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ข ค ก ก ก

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จงอธิบายถึงผลเสีย ถา้ นาคอมเพรสเซอร์ที่กาลงั ทางดูดและอดั ผดิ ปกตไิ ปใชง้ าน

คำตอบ เกิดผลเสียคือระบบการทาความเยน็ จะไม่เยน็ ซ่ึงจาเป็ นตอ้ งมีการตรวจซ่อมใหม่ ทาให้
เสียเวลาและค่าใชจ้ า่ ยในการปฏิบตั ิงาน

ข้อ 2 คอมเพรสเซอร์ทข่ี าดน้ามนั หล่อล่ืน ถา้ นาไปใชง้ านจริงจะเกิดผลอยา่ งไร
คำตอบ คอมเพรสเซอร์ท่ีขาดน้ามนั หล่อลื่น ถา้ นาไปใชง้ านจริงคอมเพรสเซอร์จะร้อนกวา่ ปกติ และ

ถา้ มีการใชง้ านตอ่ เนื่องคอมเพรสเซอร์กอ์ าจจะเสียดว้ ยสาเหตกุ ารน็อก

หน่วยที่ 11
ใบงำนท่ี 4 ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ข ข ง ก ค

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จงบอกเหตุผลว่า เราจะเลือกใชเ้ ซอร์กิตเบรกเกอร์ แบบ 1 Pole , 2 Pole หรือ 3 Pole กบั ลกั ษณะงาน
อยา่ งไร

คำตอบ - เซอร์กิตเบรกเกอร์ แบบ 1 Pole เม่ือเซอร์กิตเบรกเกอร์ตดิ ต้งั อยใู่ นแผงคอนซูเมอร์ยนู ิต
- เซอร์กิตเบรกเกอร์ แบบ 1 Pole เมื่อเซอร์กิตเบรกเกอร์ติดต้งั แยกอิสระ
- เซอร์กิตเบรกเกอร์ แบบ 1 Pole เม่ือเซอร์กิตเบรกเกอร์ตดิ ต้งั อยใู่ นแผงโหลดเซนเตอร์หรือ

เม่ือเซอร์กิตเบรกเกอร์ติดต้งั แยกอิสระ โดยท้งั 2 แบบ ระบบไฟจะเป็นระบบ 3 เฟส 4 สาย, 400/230 V

18

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 2 จากตารางตรวจสอบของมอเตอร์พดั ลมชนิด PSC 3-Speed จงสรุปหาข้วั สายไฟทีถ่ ูกตอ้ ง

ตำแหน่งข้วั สำย 1 2 34 5
1 0 2 6 26 46
2 2 0 4 24 44
6 4 0 20 40
ข้วั สำย 3 26 24 20 0 60
4 46 44 40 60 0
5

ตอบ

3

1
2
4
5

หน่วยท่ี 11
ใบงำนที่ 5 ตอนที่ 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ง ก ง ค

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จงอธิบายถึงเหตุผลจาเป็นทเี่ ราตอ้ งใชแ้ มกเนติกคอนแทคเตอร์ในวงจรไฟฟ้าขอเคร่ืองปรับอากาศ

คำตอบ จากการท่ีหนา้ สมั ผสั ของสวติ ช์เครื่องปรับอากาศ (รวมท้งั หน้าสมั ผสั ของตวั ควบคุมอุณหภูมิ
หรืออุปกรณ์อ่ืน ๆ ทตี่ ่ออยใู่ นวงจรไฟฟ้าของเครื่องปรับอากาศ) ทาการตดั -ต่อค่ากระแสไฟฟ้าที่มีคา่ สูง ๆ
อยตู่ ลอดเวลา ทาใหห้ นา้ สมั ผสั เกิดการสึกหรอและจะเกิดความร้อนข้ึนท่ีหนา้ สมั ผสั จนทาให้หนา้ สมั ผสั
หลอมละลายติดกนั หรือหนา้ สมั ผสั เกิดการบดิ ตวั ไม่สมั ผสั กนั ทาใหว้ งจรไฟฟ้าไม่สามารถทางานได้ เพอ่ื ทา
การแกป้ ัญหาดงั กล่าว จึงมีการหนั มาใชอ้ ุปกรณ์ท่ีเรียกวา่ แมกเนติกคอนแทคเตอร์ มาช่วยลดกระแสทไ่ี หล
ผา่ นหนา้ สมั ผสั ของสวติ ชด์ งั กล่าว

19

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 2 จงเขียนวงจรไฟฟ้าท่ีมี Phase Protector ชนิด 1 เฟส มาช่วยควบคุมในการทางานของเคร่ืองปรับ
อากาศแบบแยกส่วนมาพอเขา้ ใจ

คำตอบ

หน่วยท่ี 11
ใบงำนที่ 6 ตอนที่ 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ข ข ง ค ค

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จากวงจรไฟฟ้ารวม รูปที่ 11.21 ถา้ แมคเนตคิ คอนแทคเตอร์ไม่ทางาน จงอธิบายวา่ จะมีอุปกรณ์ตวั
ใดบา้ งที่น่าจะทางานผดิ ปกติ

คำตอบ จะมีอุปกรณ์บางส่วนท่คี วบคุมการทางานของแมคเนติคคอนแทคเตอร์อาจจะทางานผดิ ปกติ
ประกอบดว้ ย Timer, LPC., HPC. TC และ Selector Switch

20

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 2 จากวงจรไฟฟ้ารวม รูปที่ 11.21 ถา้ คอมเพรสเซอร์ทางานแตม่ อเตอร์พดั ลมคอยลร์ อ้ นไม่ทางาน เรา
จาเป็นตอ้ งตรวจสอบวงจรส่วนใดบา้ ง อธิบาย

คำตอบ ถา้ คอมเพรสเซอร์ทางานแต่มอเตอร์พดั ลมคอยลร์ ้อนไม่ทางาน แสดงวา่ วงจรไฟฟ้าส่วนท่ี 1
และวงจรไฟฟ้าส่วนที่ 2 ไดท้ างานตามปกติ จึงจาเป็ นตอ้ งตรวจสอบเฉพาะวงจรไฟฟ้าส่วนท่ี 3 เท่าน้ัน
และในวงจรไฟฟ้าส่วนที่ 3 คอมเพรสเซอร์ไดท้ างานตามปกติ จึงจาเป็ นตรวจสอบเฉพาะมอเตอร์พดั ลม
คอยลร์ ้อนเทา่ น้นั

หน่วยท่ี 11
ใบงำนท่ี 7 ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ง ข ก ข

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จากการปฏิบตั งิ านในข้นั ตอนทดสอบการทางานของแผงสาธิต ถา้ ดา้ นคอยลเ์ ยน็ ทางานปกติแตด่ า้ น
คอยลร์ ้อนไม่ทางาน ใหน้ กั เรียนต้งั ขอ้ สงั เกตวา่ อุปกรณ์ตวั ใดน่าจะเสีย

คำตอบ จะมีอุปกรณ์บางส่วนท่ีน่าจะเสียคือแมคเนติคคอนแทคเตอร์ และอาจจะมีอุปกรณท์ ่ีควบคุม
การทางานแมคเนติคคอนแทคเตอร์ผดิ ปกติ ประกอบดว้ ย Timer, LPC., HPC. TC และ Selector Switch

ข้อ 2 จากขอ้ 1 ถา้ ดา้ นคอยลเ์ ยน็ ทางานปกติแต่ดา้ นคอยลร์ ้อนไม่ทางาน โดยระบบมีค่าความดนั ของสาร
ทาความเยน็ เพียง 27 psig ใหน้ กั เรียนต้งั ขอ้ สงั เกตว่าอุปกรณ์ตวั ใดในวงจรไฟฟ้าท่ีเสียหรือทางานผดิ ปกติ
และอธิบายเหตผุ ล

คำตอบ เน่ืองจากสารทาความเยน็ มีน้อย ดงั น้นั มีโอกาสสูงที่ LPC. จะตดั วงจรไฟฟ้า ถา้ มีการบรรจุ
สารทาความเยน็ ใหม้ ีค่าตามปกติ LPC. ก็จะกลบั มาตอ่ วงจรไฟฟ้าเหมือนเดิม

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 8 ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ข ก ก ค ง

21

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จากใบงานปฏิบตั ติ ิดต้งั เครื่องปรบั อากาศแบบแยกส่วนชนิดตดิ ผนงั ใหน้ กั เรียนแยกเขยี นหวั ขอ้ การ
ปฏบิ ตั ิงานมาเป็นขอ้ ๆ ตามลาดบั การปฏบิ ตั งิ านก่อน-หลงั

คำตอบ หวั ขอ้ การปฏบิ ตั ิงานติดต้งั เคร่ืองปรับอากาศแบบแยกส่วน
1. ศึกษาความรู้ทวั่ ไปก่อนการตดิ ต้งั เครื่องปรับอากาศ
2. ศึกษาขอ้ ควรรูใ้ นการติดต้งั และใชง้ านเครื่องปรับอากาศ
3. ศกึ ษาขอ้ ควรรูเ้ กี่ยวกบั การเลือกตาแหน่งในการตดิ ต้งั เคร่ืองปรบั อากาศ
4. ตดิ ต้งั ชุดคอยลเ์ ยน็
5. ตดิ ต้งั ชุดคอยลร์ ้อน
6. ติดต้งั เซอร์กิตเบรกเกอร์และระบบสายไฟฟ้า
7. ตดิ ต้งั ท่อสารทาความเยน็
8. ตดิ ต้งั ชุดรีโมทคอนโทรล
9. ทดสอบการเดินเคร่ือง

ข้อ 2 จากขอ้ 1 ในแตล่ ะหวั ขอ้ การปฏบิ ตั ิงาน ใหน้ กั เรียนเขียนรายการเคร่ืองมือท่ีใชม้ าอยา่ งละเอียด
คำตอบ เคร่ืองมือในการปฏิบตั ิงานตดิ ต้งั เคร่ืองปรับอากาศแบบแยกส่วน
1. ศึกษาความรู้ทวั่ ไปก่อนการติดต้งั เคร่ืองปรับอากาศ…ความรู้เชิงทฤษฎี
2. ศึกษาขอ้ ควรรู้ในการตดิ ต้งั และใชง้ านเครื่องปรบั อากาศ…ความรู้เชิงทฤษฎี
3. ศกึ ษาขอ้ ควรรูเ้ ก่ียวกบั การเลือกตาแหน่งในการติดต้งั เคร่ืองปรับอากาศ…ความรูเ้ ชิงทฤษฎี
4. ติดต้งั ชุดคอยล์เยน็ ...เครื่องมือประกอบด้วย คีมย้าหางปลา เครื่องมือช่างไฟฟ้า สว่านไฟฟ้า

เตา้ รบั แบบเคล่ือนที่ ตลบั เมตร ไมว้ ดั ระดบั น้า
5. ติดต้งั ชุดคอยล์ร้อน...เครื่องมือประกอบด้วย คีมย้าหางปลา เคร่ืองมือช่างไฟฟ้า สวา่ นไฟฟ้า

เตา้ รับแบบเคล่ือนที่ ตลบั เมตร
6. ติดต้งั เซอร์กิตเบรกเกอร์และระบบสายไฟฟ้า...เคร่ืองมือประกอบด้วย คีมย้าหางปลา เคร่ืองมือ

ช่างไฟฟ้า สวา่ นไฟฟ้า เตา้ รับแบบเคล่ือนที่ ตลบั เมตร มลั ตมิ ิเตอร์ เล่ือยตดั เหล็ก
7. ติดต้งั ท่อสารทาความเยน็ ...เคร่ืองมือประกอบดว้ ย เครื่องมืองานท่อ ตลบั เมตร เบนเดอร์ เล่ือย

ตดั เหลก็ ชุดประแจปากตาย ประแจเลื่อน
8. ติดต้งั ชุดรีโมทคอนโทรล...เครื่องมือประกอบดว้ ย เคร่ืองมือช่างไฟฟ้า สว่านไฟฟ้า เตา้ รับแบบ

เคลื่อนที่ ตลบั เมตร
9. ทดสอบการเดินเคร่ือง...เคร่ืองมือประกอบดว้ ย ชุดเกจเมนนิโฟลด์ มลั ติมิเตอร์ คลิปแอมมิเตอร์

ป๊ัมทาสุญญากาศ ชุดประแจแอล เครื่องวดั อุณหภูมิ

22 เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 9 ตอนที่ 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ง ค ข ก ก

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จากใบงานปฏิบตั ิติดต้งั เครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วนแบบแขวน ใหน้ กั เรียนเขียนลาดบั การปฏิบตั ิ
งานติดต้งั ชุดคอยลเ์ ยน็ มาตามลาดบั

คำตอบ ลาดบั การปฏิบตั ิ งานตดิ ต้งั ชุดคอยลเ์ ยน็ แบบแขวน
1. ศึกษาตาแหน่งทแี่ ขวนชุดคอยลเ์ ยน็
2. ศึกษาวธิ ีแขวนชุดคอยลเ์ ยน็ เช่น ใชข้ าแขวน หรือใชน้ ตั ยดึ โดยตรงจากฝ้าเพดาน
3. ถอดฝาครอบของชุดคอยลเ์ ยน็ ออก ใหเ้ ห็นหูจบั ยดึ เพอื่ การยกแขวนไดส้ ะดวก
4. วดั ตาแหน่งของหูจบั ยดึ เจาะยดึ ขาแขวนหรือนตั ทส่ี ามารถแขนคอยลต์ รงตาแหน่งที่ไดศ้ กึ ษาไว้
5. ยกชุดคอยลเ์ ยน็ ข้นึ แขวน
6. ปฏิบตั ิอื่นทีเ่ กี่ยวขอ้ งตามลาดบั ข้นั ตอน

ข้อ 2 จากขอ้ 1 ถา้ มีการผา่ นแก๊สไนโตรเจนขณะทาการเช่ือมท่อสารทาความเยน็ กบั ชุดคอยลเ์ ยน็ จงอธิบาย
ข้นั ตอนดงั กล่าว

คำตอบ ถา้ ท่อสารทาความเยน็ กบั ชุดคอยลเ์ ยน็ เชื่อมต่อกนั ดว้ ยวธิ ีการเชื่อมใหป้ ฏิบตั ิตามข้นั ตอน
ตอ่ ไปน้ี

1. ติดต้งั วาลว์ ลูกศรดา้ นปลายท่อฝั่งตรงขา้ มกบั ท่ีจะเชื่อมต่อกบั ชุดคอยลเ์ ยน็
2. ทาการปล่อยแกส๊ ไนโตรเจนใหผ้ า่ นเขา้ มาในท่อประมาณ 2-3 psi (ท่อดา้ นคอยลเ์ ยน็ ฝ่ังตรงขา้ ม
ตอ้ งเปิ ดทิ้งไว้ เพอื่ ใหแ้ ก๊สไนโตรเจนไหลออกได)้
3. ปฏบิ ตั ิงานเชื่อมท่อตามข้นั ตอน

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 10 ตอนท่ี 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ค ก ข ง

23

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 ถา้ ครีบอีแวปปอเรเตอร์ดา้ นคอยลร์ อ้ นสกปรกมากเราควรมีบริการพเิ ศษอยา่ งไร อธิบาย

คำตอบ ถา้ ครีบอีแวปปอเรเตอร์ดา้ นคอยล์ร้อนสกปรกมาก นอกจากมีการบริการฉีดน้ าทาความ
สะอาดตามปกตแิ ลว้ ขณะฉีดลา้ งควรมีน้ายาลา้ งทาความสะอาดฉีดก่อน จากน้นั อาจจาเป็นตอ้ งขดั ลา้ งดว้ ย
แปรง แลว้ จงึ ฉีดน้าทาความสะอาดอีกรอบหน่ึง

ข้อ 2 ถา้ ทอ่ น้าทง้ิ ตนั เราควรมีการบริการอยา่ งไร อธิบาย
คำตอบ เราควรมีการบริการดงั น้ีคอื ใหถ้ อดท่อน้าทงิ้ ออกจากถาดรองน้าดา้ นคอยลเ์ ยน็ ก่อน ทา

ความสะอาดถาดรองน้าใหเ้ รียบรอ้ ย จากน้นั ใชน้ ้าฉีดเขา้ ทอ่ น้าท้งิ โดยใหน้ ้าไหลออกตามปกติ แตถ่ า้ น้าไม่
ไหลกใ็ หเ้ พม่ิ แรงดนั น้าใหส้ ูงข้ึน แตถ่ า้ น้ายงั ไม่ไหลอีกกม็ ีความจาเป็ นตอ้ งถอดท่อน้าท้งิ ออกเป็ นส่วน ๆ มา
ทาความสะอาดดา้ นนอกอาคาร เมื่อแกป้ ัญหาการตนั เรียบรอ้ ยแลว้ กป็ ระกอบท่อน้าทิง้ กลบั เหมือนเดิม

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 11 ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ง ง ง ค ง

ตอนที่ 2

ข้อ 1 จงเปรียบเทียบ ขอ้ ดี-ขอ้ เสีย ระหวา่ งตวั ควบคุมอุณหภมู ิแบบกระเปาะ และแบบ Remote Control

คำตอบ ตวั ควบคุมอุณหภมู ิแบบกระเปาะ

ข้อดี 1. ราคาถูก ข้อเสีย 1. ค่าตรวจจบั อุณหภมู ิไม่แม่นยา

2. การทางานไม่ซบั ซอ้ น 2. ต้งั เง่ือนไขการทางานไมไ่ ด้

3. ตดิ ต้งั งา่ ย

ตวั ควบคุมอุณหภูมิแบบ Remote Control

ข้อดี 1. ค่าตรวจจบั อุณหภมู ิแม่นยา ข้อเสีย 1. ราคาแพง

2. ต้งั เงอ่ื นไขการทางานได้ 2. การทางานซบั ซอ้ นทาใหเ้ สียไดง้ ่าย

3. ติดต้งั ยาก

24

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 2 เมื่อนาชุด Room Thermostat มาประยกุ ตใ์ ชง้ านจริงแทน TC แบบกระเปาะ จงบอกข้นั ตอนในการ
ต่อวงจรไฟฟ้าและการตดิ ตงั้ อุปกรณ์ตา่ ง ๆ มาพอเขา้ ใจ

คำตอบ ข้นั ตอนการปฏบิ ตั งิ าน
1. ติดต้งั ตวั ควบคุมการทางานของชุด Room Thermostat ในโครงสร้างชุดคอยลเ์ ยน็
2. ตดิ ต้งั ตวั ส่งสญั ญาณในจุดทใี่ ชง้ านไดส้ ะดวก
3. ทาการตดิ ต้งั สายสญั ญาณระหวา่ งตวั ควบคุมการทางานกบั ตวั ตวั ส่งสญั ญาณ
4. ทาการเช่ือมตอ่ วงจรไฟฟ้าดงั รูป

หน่วยที่ 11
ใบงำนท่ี 12 ตอนท่ี 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ข ง ข ค ก

25

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จากแผงสาธิตของเครื่องปรับอากาศแบบฝังเพดานชนิดเปลือย จงอธิบายการยดึ แขวนคอยลเ์ ยน็

คำตอบ เคร่ืองปรบั อากาศแบบฝังเพดานชนิดเปลือยมีลกั ษณะการแขวนคอยลเ์ ยน็ จะมีลกั ษณะคลา้ ย
กบั เคร่ืองปรับอากาศแบบแยกส่วนชนิดแขวนเพดาน เพยี งแตถ่ า้ เป็ นลกั ษณะงานจริงเครื่องปรับอากาศแบบ
ฝังเพดานชนิดเปลือยจะแขวนยาก เนื่องจากการยดึ แขวนจะอยใู่ นที่คบั แคบ ดงั น้ันพ้ืนทก่ี ารยดึ แขวนคอยล์
เยน็ จะตอ้ งประสานกบั งานก่อสร้าง ที่จะตอ้ งทาโครงสร้างอาคารให้รองรับการยดึ แขวนคอยล์เย็นให้
สะดวก

ข้อ 2 จงอธิบายความเหมือนหรือแตกตา่ งในการติดต้งั ระหวา่ งเครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วนชนิดแขวน
กบั เคร่ืองปรับอากาศแบบฝังเพดานชนิดเปลือย

คำตอบ จะมีลกั ษณะเหมือนกนั มาก เพยี งแต่เครื่องปรบั อากาศแบบฝังเพดานชนิดเปลือยจะตดิ ต้งั ได้
ยากกวา่ เน่ืองจากเป็นพ้นื ทีค่ บั แคบ ดงั คาตอบในขอ้ 1

หน่วยที่ 11
ใบงำนท่ี 13 ตอนที่ 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ง ข ก ก

ตอนที่ 2
ข้อ 1 จากแผงสาธิตของเครื่องปรบั อากาศแบบฝังเพดานชนิด Cassette จงอธิบายการยดึ แขวนคอยลเ์ ยน็

คำตอบ เครื่องปรับอากาศแบบฝังเพดานชนิด Cassette มีลกั ษณะการแขวนคอยล์เยน็ ที่แตกต่างจาก
เครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วนชนิดแขวนหรือเครื่องปรับอากาศแบบฝังเพดานชนิดเปลือย เน่ืองจากคอยล์
เยน็ จะยดึ ติดบริเวณก่ึงกลางห้องโดยฝังลึกเขา้ ไปในฝ้าเพดาน ดังน้ันพ้ืนท่ีการยดึ แขวนคอยล์เยน็ จะตอ้ ง
ประสานกบั งานก่อสร้าง ทจี่ ะตอ้ งทาโครงสร้างอาคารใหร้ องรับการยดึ แขวนคอยลเ์ ยน็ ใหส้ ะดวก

ข้อ 2 จงอธิบายความเหมือนหรือแตกตา่ งในการตดิ ต้งั ระหวา่ งเคร่ืองปรบั อากาศแบบแยกส่วนชนิดแขวนกบั
เครื่องปรับอากาศแบบฝังเพดานชนิด Cassette

คำตอบ จะมีลกั ษณะแตกต่างกนั โดยเคร่ืองปรบั อากาศแบบฝังเพดานชนิด Cassette จะติดต้งั ไดย้ าก
กวา่ เน่ืองจากตอ้ งตดิ ต้งั ฝังลึกเขา้ ไปในฝ้าเพดาน ดงั คาตอบในขอ้ 1

หน่วยท่ี 11
ใบงำนท่ี 14 ตอนท่ี 1

ข้อท่ี 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ก ง ค ข

26

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 จากแผงสาธิตของเคร่ืองปรบั อากาศแบบตูจ้ งเขียนวงจรอากาศดา้ นชุดคอยลเ์ ยน็ มาพอเขา้ ใจ และให้
อธิบายเพม่ิ เตมิ วา่ ทาไมเครื่องปรับอากาศแบบตสู้ ามารถส่งลมเยน็ ไปไดไ้ กลกวา่ เคร่ืองปรบั อากาศแบบอื่น ๆ

คำตอบ วงจรอากาศดา้ นชุดคอยลเ์ ยน็ ของเครื่องปรบั อากาศแบบตู้

ส่วนทาไมเคร่ืองปรับอากาศแบบตูส้ ามารถส่งลมเยน็ ไปได้ไกลกว่าเคร่ืองปรับอากาศแบบอื่น ๆ
เนื่องจากเคร่ืองปรับอากาศแบบตูม้ ีมอเตอร์พดั ลมที่มีขนาดใหญ่กว่าเคร่ืองปรับอากาศแบบอื่น ๆ ทาใหส้ ่ง
ลมเยน็ ไปไดไ้ กลกวา่

ข้อ 2 จงอธิบายว่าในเคร่ืองปรับอากาศที่ใช้ระบบไฟฟ้าแบบ 3 เฟส 4 สาย ถา้ เกิดไฟฟ้ามาไม่ครบเฟสจะ
เกิดอนั ตรายอยา่ งไรกบั ระบบ และระบบมีการป้องกนั อยา่ งไร

คำตอบ ระบบไฟฟ้าแบบ 3 เฟส 4 สาย ถา้ เกิดไฟฟ้ามาไม่ครบเฟสจะเกิดอนั ตรายกบั อุปกรณ์ที่ใชไ้ ฟ
ระบบ 3 เฟส เช่นคอมเพรสเซอร์ เป็นตน้ โดยอนั ตรายที่เกิดข้ึนคือมอเตอร์จะไหมน้ ่ันเอง การป้องกนั คือ
ในวงจรควบคุมจะตอ้ งมี Phase Protector เมื่อระบบไฟผดิ ปกติดว้ ยปัญหาดงั กล่าว Phase Protector กจ็ ะตดั
ใหร้ ะบบหยดุ การทางานก่อนที่อนั ตรายจะเกิดข้นึ

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 15 ตอนท่ี 1

ข้อที่ 1 2 3 4 5
คำตอบ ค ก ง ข ข

ตอนท่ี 2
ข้อ 1 ในการตรวจซ่อมเคร่ืองปรับอากาศ เม่ือเครื่องปรับอากาศแสดงอาการผิดปกติในรูปไฟกระพริบ
นกั เรียนควรเร่ิมตน้ การตรวจซ่อมอยา่ งไร อธิบาย

คำตอบ เนื่องสญั ญาณไฟกระพริบจะมีการแสดงสญั ญาณที่หลากหลายในรูปรหสั ดงั น้นั ผทู้ จ่ี ะตรวจ
ซ่อมเคร่ืองปรบั อากาศตอ้ งเขา้ ใจรหสั ดงั กล่าว ซ่ึงในท่ีน้ีอาจหมายถึงการเปิ ดตารางเปรียบเทียบรหสั เมื่อ
ทราบสาเหตแุ ลว้ ก็เขา้ ตรวจสอบแกไ้ ขตามจดุ ทรี่ ะบุไว้ ทาใหใ้ ชเ้ วลาไดร้ วดเร็วข้ึน

27

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

ข้อ 1 ถา้ สญั ญาณไฟ Power ดา้ นชุดคอยลเ์ ยน็ แสดงการผิดปกติของการตอ่ สายไฟ ในข้นั ตอนการตรวจสอบ
นกั เรียนควรตรวจสอบตรงจุดใดบา้ ง อธิบาย

คำตอบ ควรตรวจสอบจุดต่อสายไฟท้งั ดา้ นคอยลเ์ ยน็ และดา้ นคอยลร์ อ้ นวา่ เกิดการหลวมหลุดหรือไม่
รวมท้งั การเขา้ สายทกุ เสน้ ถูกตอ้ งตามรหสั การเขา้ สายหรือไม่

หน่วยที่ 11
ใบงำนที่ 16
โจทย์ จากการใหน้ กั เรียนลงปฏิบตั ิงานบริการและตรวจซ่อมเคร่ืองปรับอากาศ คร้งั ท่ี 1 เป็ นการตรวจซ่อม
เคร่ืองปรับอากาศแบบแขวน โดยพบปัญหาเบ้ืองตน้ คือแมคเนติคคอนแทคเตอร์เสีย ทาให้วงจรไฟฟ้า
ไม่ทางาน จงตอบคาถามต่อไปน้ี
1. ผปู้ ฏบิ ตั งิ านเตรียมเครื่องมืออะไรบา้ ง เพอื่ ใชใ้ นการตรวจสอบปัญหาดงั กล่าว

ตอบ ผปู้ ฏิบตั งิ านตอ้ งเตรียมเคร่ืองมือดงั ต่อไปน้ี
1. เคร่ืองมือช่างไฟฟ้า
2. มลั ตมิ ิเตอร์
3. ไขควงทดสอบไฟ

2. อุปกรณ์อะไรบา้ ง ท่ีจาเป็นตอ้ งตอ้ งเปล่ียนใหม่ (แจง้ ขอ้ มูลประกอบอุปกรณ์ท่ีตอ้ งเปล่ียนดว้ ย)
ตอบ อุปกรณ์ที่ตอ้ งเปล่ียนคอื แมคเนติคคอนแทคเตอร์ โดยตอ้ งมีขอ้ มลู ดงั น้ี
1. จานวนโพล
2. ขนาดไฟเล้ียงคอยล์
3. ขนาดทนกระแสของคอนแทค

3. ใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั ิงานเขียนข้นั ตอนการแกไ้ ขปัญหาเป็นขอ้ ๆ ต้งั แต่เร่ิมตน้ จนสิ้นสุดอยา่ งละเอียด
ตอบ ข้นั ตอนการแกไ้ ขปัญหา
1. Start ใหเ้ ครื่องปรบั อากาศทางาน ดูการทางานท้งั ดา้ นคอยลเ์ ยน็ และคอยลร์ อ้ น โดยอาการทเี่ ห็น

คอยลเ์ ยน็ น่าจะทางานตามปกติ แต่คอยลร์ ้อนไมท่ างานท้งั หมด
2. Stop ใหเ้ ครื่องปรับอากาศหยดุ การทางาน
3. เปิ ดฝาครอบดา้ นคอยลร์ อ้ น เตรียมวดั ตรวจสอบอุปกรณ์ดา้ นคอยลร์ ้อน
4. Start ใหเ้ คร่ืองปรบั อากาศทางานอกี คร้งั หน่ึง (ปฏบิ ตั งิ านดว้ ยความระมดั ระวงั ) ใชไ้ ขควงทดสอบ

ไฟวดั ดูวา่ มีไฟเขา้ เล้ียงคอยลแ์ มคเนติคคอนแทคเตอร์หรือไม่
5. ใชม้ ลั ตมิ ิเตอร์วดั ไฟเขา้ และไฟออกท่ีคอนแทคของแมคเนติคคอนแทคเตอร์
ดว้ ยข้นั ตอนการตรวจสอบดงั กล่าว ก็จะทาใหท้ ราบวา่ แมคเนติคคอนแทคเตอร์ดีหรือเสีย ถา้ เสียกม็ ี

ความจาเป็นตอ้ งเปลี่ยนแมคเนตคิ คอนแทคเตอร์

28

เครื่องปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 11
ใบงำนที่ 17
โจทย์ จากการให้นักเรียนลงปฏิบตั ิงานบริการและตรวจซ่อมเคร่ืองปรับอากาศ คร้ังท่ี 2 เป็ นการบริการ
เคร่ืองปรบั อากาศแบบแขวน โดยพบปัญหาเบ้อื งตน้ คือเคร่ืองปรับอากาศเยน็ น้อย เน่ืองจากขาดการบริการ
เพอื่ การบารุงรกั ษามานาน จงตอบคาถามต่อไปน้ี
1. ผปู้ ฏบิ ตั ิงานเตรียมเคร่ืองมืออะไรบา้ ง เพอื่ ใชใ้ นการตรวจสอบปัญหาดงั กล่าว

ตอบ ผปู้ ฏิบตั งิ านตอ้ งเตรียมเคร่ืองมือดงั ต่อไปน้ี
1. เคร่ืองเป่ าลม
2. ชุดเกจเมนนิโฟลด์
3. มลั ตมิ ิเตอร์
4. คลิปแอมมิเตอร์
5. เคร่ืองวดั อุณหภมู ิ
6. ป๊ัมทาสุญญากาศ
7. เครื่องมือช่างไฟฟ้า
8. เครื่องฉีดน้าความดนั สูง
9. บนั ไดขนาดต่าง ๆ

2. ถา้ ภายหลงั บริการพบวา่ สารทาความเยน็ มีนอ้ ย นกั เรียนจะแกป้ ัญหาดงั กล่าวอยา่ งไร
ตอบ ตอ้ งมีการบรรจสุ ารทาความเยน็ เพมิ่ เตมิ

3. ใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั งิ านเขียนข้นั ตอนการแกไ้ ขปัญหาเป็นขอ้ ๆ ต้งั แต่เร่ิมตน้ จนส้ินสุดอยา่ งละเอียด
ตอบ ข้นั ตอนการแกไ้ ขปัญหา
1. Stop ใหเ้ คร่ืองปรับอากาศหยดุ การทางาน
2. ทาการบริการชุดคอยลเ์ ยน็ ตามข้นั ตอน
3. ทาการบริการชุดคอยลร์ ้อนตามข้นั ตอน
4. ทาการบรรจุสารทาความเยน็ ตามข้นั ตอน
5. ทดสอบการทางานของเคร่ืองปรบั อากาศ
ดว้ ยข้นั ตอนการทางานดงั กล่าว ถา้ เคร่ืองปรับอากาศขาดการบริการบารุงรักษามานาน ประกอบกบั

ปริมาณสารทาความเยน็ มีนอ้ ย เมื่อปฏบิ ตั งิ านเสร็จเรียบรอ้ ยเครื่องปรับอากาศกน็ ่าจะกลบั มาเยน็ เหมือนเดิม

29

เคร่ืองปรับอากาศ (20104-2109)

หน่วยท่ี 11
ใบงำนที่ 18
โจทย์ จากการใหน้ ักเรียนลงปฏิบตั ิงานบริการและตรวจซ่อมเครื่องปรับอากาศ คร้งั ท่ี 3 เป็ นการตรวจซ่อม
เคร่ืองปรับอากาศแบบตดิ ผนงั โดยพบปัญหาเบ้ืองตน้ คือท่อทางอดั ท่ีออกจากคอมเพรสเซอร์มีรอยแตกร้าว
ทาใหไ้ ม่มีสารทาความเยน็ ในระบบ เคร่ืองปรบั อากาศไม่เยน็ จงตอบคาถามต่อไปน้ี
1. ผปู้ ฏบิ ตั งิ านเตรียมเครื่องมืออะไรบา้ ง เพอื่ ใชใ้ นการตรวจสอบปัญหาดงั กล่าว

ตอบ ผปู้ ฏิบตั ิงานตอ้ งเตรียมเครื่องมือดงั ตอ่ ไปน้ี
1. ชุดเกจเมนนิโฟลด์
2. คลิปแอมมิเตอร์
3. เครื่องวดั อุณหภมู ิ
4. ป๊ัมทาสุญญากาศ
5. เครื่องมือช่างไฟฟ้า
6. ชุดเชื่อมแกส๊
2. ถ้ามีการเปลี่ยนฟิ ลเตอร์ไดรเออร์ดว้ ย จงอธิบายวิธีการแกป้ ัญหา (แจง้ ขอ้ มูลประกอบอุปกรณ์ที่ตอ้ ง
เปลี่ยนดว้ ย)
ตอบ ถา้ มีการเปลี่ยนฟิลเตอร์ไดรเออร์จะตอ้ งมีงานเช่ือมแกส๊ เกิดข้ึน และตอ้ งเตรียมจดั หาฟิลเตอร์ตวั
ใหม่ โดยตอ้ งมีขอ้ มูลดงั น้ี
1. ชนิดฟิลเตอร์ไดรเออร์จะตอ้ งสอดคลอ้ งกบั ชนิดของสารทาความเยน็ ท่ใี ช้
2. ขนาดของฟิลเตอร์ไดรเออร์ตอ้ งสอดคลอ้ งกบั ขนาดทอ่ ท่ีใช้
3. ใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั งิ านเขียนข้นั ตอนการแกไ้ ขปัญหาเป็นขอ้ ๆ ต้งั แตเ่ ริ่มตน้ จนส้ินสุดอยา่ งละเอียด
ตอบ ข้นั ตอนการแกไ้ ขปัญหา
1. Stop ใหเ้ ครื่องปรบั อากาศหยดุ การทางาน
2. ทาการปล่อยสารทาความเยน็ ทง้ิ ท้งั หมด
3. ทาการเปลี่ยนท่อทางอดั โดยการปฏิบตั ิงานเช่ือมท่อตามข้นั ตอน
4. ทาสุญญากาศตามข้นั ตอน
5. ทาการบรรจุสารทาความเยน็ ตามข้นั ตอน
6. ทดสอบการทางานของเครื่องปรบั อากาศ
ดว้ ยข้นั ตอนการทางานดงั กล่าว ถา้ เคร่ืองปรับอากาศปัญหาคอื ทอ่ ทางอดั ทีอ่ อกจากคอมเพรสเซอร์มี
รอยแตกร้าว สารทาความเยน็ เกิดการร่วั ซึม เมื่อปฏิบตั งิ านเสร็จเรียบร้อยเคร่ืองปรับอากาศกน็ ่าจะกลบั มา
เยน็ เหมือนเดิม

จบ