งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทาน ศาลปกครอง ณ วััดอิินทารามวรวิิหาร วัันอัังคารที่่� ๒๑ พฤศจิิกายน ๒๕๖๖ เอกสารประชาสััมพัันธ์์ความรู้้�เกี่่�ยวกัับศาลปกครอง
งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทาน ศาลปกครอง ณ วััดอิินทารามวรวิิหาร วัันอัังคารที่่� ๒๑ พฤศจิิกายน ๒๕๖๖
พระบาทสมเ พระบาทสมเด็ด็็จจพระปรเมนทรรามาธิิบ พระปรเมนทรรามาธิิบดีีดีีศรีีสิรีีสิินทรมหาว ินทรมหาวชิชิิราลงกรณ พระว ิราลงกรณ พระวชิชิิรเกล้ล้้าเจ้จ้้าอยู่ยู่่�หัหััว และ สมเ และ สมเด็ด็็จจพระนางเ พระนางเจ้จ้้าสุสุุทิทิิดา พัพััชรสุสุุธธาพิพิิมลลัลัักษณ พระบรมรา ักษณ พระบรมราชิชิินีีนีี
พระครููสุุวิิมลธรรมโสภิิต (กมล กมลจิิตฺฺโต) เจ้้าอาวาสวััดอิินทารามวรวิิหาร
“ศาลปกครอง” เป็็นองค์์กรตุุลาการที่่�ทำหน้้าที่่�ในการอำนวยความยุุติิธรรมทางปกครอง เพื่่�อปกป้้อง คุ้้มครองสิิทธิิและเสรีีภาพของประชาชนและประโยชน์์สาธารณะ ตลอดจนสร้้างบรรทััดฐานในการปฏิิบััติิราชการ ที่่�ดีีให้้แก่่เจ้้าหน้้าที่่�และหน่่วยงานของรััฐ โดยนัับแต่่ศาลปกครองเปิิดทำการเมื่่�อวัันที่่� ๙ มีีนาคม ๒๕๔๔ จนถึึง ปััจจุุบััน เป็็นเวลากว่่า ๒๒ ปีีที่่�บุุคลากรทุุกฝ่่ายในองค์์กรต่่างปฏิิบััติิหน้้าที่่�ด้้วยความมุ่่งมั่่�น ทุ่่มเท และตั้้�งใจ เพื่่�อทำให้้ภารกิิจดัังกล่่าวบรรลุุผลสำเร็็จตามวิิสััยทััศน์์ของศาลปกครองที่่�ว่่า “อำนวยความยุุติิธรรมทางปกครอง ด้้วยความเป็็นธรรม รวดเร็็ว ทัันสมััย เพื่่�อเสริิมสร้้างธรรมาภิิบาลในสัังคม และเป็็นศาลแห่่งความเป็็นเลิิศ” และจะยัังคงยึึดมั่่�นปฏิิบััติิหน้้าที่่�เช่่นนี้้�ต่่อไป เพื่่�อสร้้างสรรค์์สัังคมแห่่งธรรมาภิิบาลให้้เกิิดขึ้้�นในประเทศไทย อย่่างแท้้จริิง ซึ่่�งนอกจากภารกิิจหลัักในการอำนวยความยุุติิธรรมทางปกครองแล้้ว ศาลปกครองยัังตระหนัักถึึง การมีีส่่วนร่่วมทำคุุณประโยชน์์ในกิิจกรรมทางสัังคมด้้วยเช่่นกััน หนึ่่�งในกิิจกรรมที่่�ได้้ยึึดถืือปฏิิบััติิสืืบเนื่่�องมาเป็็น ประจำทุุกปีี คืือ การขอรัับพระราชทานผ้้าพระกฐิินพระราชทานเพื่่�ออััญเชิิญไปถวายวััดพระอารามหลวงต่่างๆ ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ศาลปกครองได้้รัับพระมหากรุุณาธิิคุุณโปรดเกล้้าฯ พระราชทานผ้้าพระกฐิิน เพื่่�ออััญเชิิญไปถวายณ วััดอิินทารามวรวิิหารในวัันอัังคารที่่�๒๑ พฤศจิิกายน๒๕๖๖ โดยได้้เชิิญชวนพุทุธศาสนิิกชน และผู้้มีีจิิตกุุศลเลื่่�อมใสในพระพุุทธศาสนาร่่วมบริิจาคทำบุุญถวายปััจจััยเพื่่�อร่่วมอนุุโมทนาบุุญในครั้้�งนี้้�ด้้วย และโอกาสนี้้�ศาลปกครองได้้จััดทำหนัังสืือที่่�ระลึึกขึ้้�น โดยรวบรวมความรู้้เกี่่�ยวกัับประวััติิความเป็็นมาของ พิิธีีทอดกฐิิน พิิธีีถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทาน ประวััติิความเป็็นมาของวััดอิินทารามวรวิิหาร เรื่่�องน่่ารู้้เกี่่�ยวกัับ ปููชนีียสถานและปููชนีียวััตถุุสำคััญของวััดอิินทารามวรวิิหาร และได้้สอดแทรกสาระความรู้้เกี่่�ยวกัับศาลปกครอง และตััวอย่่างคดีีปกครองใกล้้ตััว เพื่่�อมอบเป็็นวิิทยาทานและเป็็นที่่�ระลึึกแก่่ผู้้มีีเกีียรติิที่่�เข้้าร่่วมงานในครั้้�งนี้้� การบำเพ็็ญกุุศลถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานเพื่่�อทำนุุบำรุุงพระพุุทธศาสนา ณ วััดอิินทารามวรวิิหาร ในครั้้�งนี้้�ศาลปกครองขอน้้อมเกล้้าน้้อมกระหม่่อมถวายเป็็นพระราชกุุศลแด่่พระบาทสมเด็็จพระปรเมนทรรามาธิิบดีีศรีีสิินทรมหาวชิิราลงกรณ พระวชิิรเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว สมเด็็จพระนางเจ้้าฯ พระบรมราชิินีี พร้้อมด้้วย พระบรมวงศานุุวงศ์์ทุุกพระองค์์ขอจงทรงพระเจริิญ พระชนมายุุยิ่่�งยืืนนาน ทรงพระเกษมสำราญ ปราศจาก โรคาพาธ และภยัันตรายทั้้�งปวง พร้้อมกัันนี้้�ขออำนาจแห่่งคุุณพระศรีีรัตันตรััย และสิ่่�งศัักดิ์์�สิิทธิ์์�แห่่งวััดอิินทารามวรวิิหารรวมทั้้�งผลานิสิงส์์ แห่่งบุุญกุุศลทั้้�งหลาย โปรดดลบัันดาลให้้บุุคลากรของศาลปกครอง สำนัักงานศาลปกครอง และครอบครััว ตลอดจนผู้้มีีจิิตศรััทธาในงานกุุศลนี้้�จงประสบแต่่ความสุุข ความเจริิญและสำเร็็จในสิ่่�งที่่�ปรารถนาทุุกประการ ในนามของศาลปกครองขอขอบคุุณทุุกท่่านที่่�ร่่วมบริิจาคปััจจััยและให้้ความสนัับสนุุนช่่วยเหลืือด้้านต่่าง ๆ เพื่่�อให้้ การประกอบพิิธีีถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทาน ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ สำเร็็จลุุล่่วงไปด้้วยดีี มา ณ โอกาสนี้้� (นายวรพจน์์ วิิศรุุตพิิชญ์์) ประธานศาลปกครองสููงสุุด ๒๑ พฤศจิิกายน ๒๕๖๖ สารประธานศาลปกครองสููงสุุด เนื่่�องในงานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทาน ในนามศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ประวััติิการทอดกฐิิน ในสมััยพุุทธกาล เมื่่�อสมเด็็จพระสััมมาสััมพุุทธเจ้้าประทัับ ณ พระเชตวนารามซึ่่�งเป็็นพระอารามที่่�อนาถบิิณฑิิกเศรษฐีีได้้สร้้างถวายเป็็นพุุทธนิิวาสที่่�เมืืองสาวััตถีี ได้้มีีภิิกษุุ๓๐ รููป ชาวเมืืองปาฐาซึ่่�งอยู่่ด้้านทิิศตะวัันตก ในแคว้้นโกศล เดิินทางมาหมายจะเฝ้้าพระพุุทธองค์์แต่่มาไม่่ทัันเพราะใกล้้ถึึงวัันเข้้าพรรษา จึึงเข้้าพัักจำพรรษา ณ เมืืองสาเกตอัันมีีระยะทางห่่างจากเมืืองสาวััตถีีราว ๖ โยชน์์ ภิิกษุุทั้้�ง ๓๐ รููปนั้้�นล้้วนแต่่เป็็นผู้้เคร่่งครััดปฏิิบััติิ ธุุดงค์์และต่่างมีีความศรััทธาอย่่างแรงกล้้าที่่�จะได้้เข้้าเฝ้้าพระบรมศาสดา เมื่่�อถึึงวัันออกพรรษาแล้้วก็็รีีบเดิินทาง ไปยัังเมืืองสาวััตถีีโดยไม่่มีีการรั้้�งรอ แม้้ว่่ายัังเป็็นช่่วงที่่�ฝนยัังตกหนัักน้้ำท่่วมอยู่่ทั่่�วไป แม้้จะต้้องฝ่่าแดดกรำฝน ลุุยโคลนอย่่างไร ก็็ไม่่ย่่อท้้อ เมื่่�อภิิกษุุทั้้�ง ๓๐ รููป ได้้เข้้าเฝ้้าพระบรมศาสดาสมความตั้้�งใจแล้้ว ครั้้�นพระองค์์ ตรััสถามถึึงการเดิินทาง ภิิกษุุทั้้�ง ๓๐ รููป จึึงได้้เล่่าเรื่่�องราวทั้้�งหมดให้้ทรงทราบ สมเด็็จพระสััมมาสััมพุุทธเจ้้า ทรงตระหนัักถึึงความลำบากของภิิกษุุเหล่่านั้้�น จึึงเรีียกประชุุมภิิกษุุแล้้วตรััสอนุุญาตให้้ภิิกษุุรัับผ้้ากฐิินได้้ เมื่่�อออกพรรษาแล้้ว นางวิิสาขาได้้ทราบพุุทธานุุญาตและได้้เป็็นผู้้ถวายผ้้ากฐิินเป็็นคนแรก การรัับกฐิินนั้้�นได้้กำหนดเอาไว้้ตามพระวิินััยคืือ ๑ เดืือน หลัังจากออกพรรษาแล้้ว ตั้้�งแต่่วัันแรม ๑ ค่่ำ เดืือน ๑๑ ถึึงวัันขึ้้�น ๑๕ ค่่ำ เดืือน ๑๒ ซึ่่�งเรีียกว่่า สุุดกฐิินกาล ผู้้มีีจิิตศรััทธาจะทอดกฐิินก่่อนหรืือหลัังเวลา ที่่�กำหนดไว้้ไม่่ได้้ยกเว้้นแต่่ถ้้าทายกผู้้จะทอดกฐิินนั้้�นมีีเหตุุจำเป็็น เช่่น ต้้องไปในทััพไม่่สามารถอยู่่ทอดกฐิินได้้ ก็มีีพุ็ทุธานุุญาตให้ภิ้ ิกษุรัุับกฐิินได้ ต่้ ่อมาเมื่่�อภิิกษุมีีุจำนวนมากขึ้้�น ผ้้ากฐิินที่่�พุทุธศาสนิิกชนทำขึ้้�นไม่พ่ อที่่�จะถวาย และภิิกษุุเองก็็ไม่่กล้้าพอที่่�จะรัับด้้วยเกรงว่่าจะเป็็นการแก่่งแย่่งกัันทำให้้เกิิดแตกความสามััคคีี พระพุุทธองค์์ จึึงทรงบััญญััติิเป็็นธรรมวิินััยขึ้้�น วางหลัักเกณฑ์์กำหนดให้้ภิิกษุุผู้้มีีจีีวรครองเก่่ากว่่าภิิกษุุรููปอื่่�นในอาวาส ที่่�จำพรรษาด้้วยกััน ภิิกษุุผู้้รอบรู้้พระธรรมวิินััย ปฏิิบััติิศาสนกิิจเป็็นที่่�ยกย่่องสรรเสริิญเป็็นที่่�เคารพนัับถืือของ หมู่่ภิิกษุุในอาวาสที่่�จำพรรษาพร้้อมกัันเห็็นชอบอนุุโมทนาให้้เป็็นผู้้รัับครองผ้้ากฐิิน ซึ่่�งผู้้นำมาถวายจะเจาะจง ถวายผ้้ากฐิินแด่่ภิิกษุุรููปใดรููปหนึ่่�งไม่่ได้้ ต้้องวางไว้้แล้้วกล่่าวคำถวายโดยไม่่เจาะจง จึึงเรีียกว่่า “การทอดกฐิิน” ประเภทของกฐิิน การทอดกฐิินที่่�ปฏิิบััติิกัันในประเทศไทยตั้้�งแต่่อดีีตจนถึึงปััจจุุบััน แยกเป็็นประเภทใหญ่่ๆ ได้้๒ ประเภท คืือ กฐิินหลวง และกฐิินราษฎร์์ ๖ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
กฐิินหลวง เมื่่�อพระพุุทธศาสนาได้้เผยแผ่่เข้้ามายัังประเทศไทย การทอดกฐิินก็็ได้้กลายเป็็นประเพณีีที่่�สืืบทอดกัันมา พระเจ้้าแผ่่นดิินผู้้ครองแผ่่นดิินสยามได้้ทรงรัับเรื่่�องกฐิินนี้้�ขึ้้�นเป็็นพระราชพิิธีีอย่่างหนึ่่�ง การที่่�พระเจ้้าแผ่่นดิิน ทรงบำเพ็็ญพระราชกุุศลเกี่่�ยวกัับกฐิินเป็็นพระราชพิิธีีทำให้้เรีียกกฐิินนี้้�ว่่า กฐิินหลวง วััดใดก็็ตามไม่่ว่่าจะเป็็น วััดราษฎร์์หรืือวััดหลวง หากพระเจ้้าแผ่่นดิินเสด็็จพระราชดำเนิินไปทรงถวายผ้้าพระกฐิิน เรีียกว่่า กฐิินหลวง ทั้้�งสิ้้�น ในสมััยต่่อๆ มาเมื่่�อบ้้านเมืืองเจริิญขึ้้�น ประชาชนมีีศรัทัธาเจริิญรอยตามพระราชศรัทัธาของพระเจ้้าแผ่่นดิิน ก็็ได้้รัับพระมหากรุุณาคุุณให้้ถวายผ้้าพระกฐิินได้้ตามสมควรแก่่ฐานะ เป็็นเหตุุให้้สามารถแบ่่งแยกกฐิินหลวง ออกเป็็นประเภทต่่างๆ ดัังนี้้� ๑. กฐิินที่่�กำหนดเป็็นพระราชพิิธีี กฐิินดัังกล่่าวนี้้�เป็็นกฐิินที่่�พระเจ้้าแผ่่นดิินเสด็็จพระราชดำเนิินไปถวายผ้้าพระกฐิินด้้วยพระองค์์เอง เป็็นประจำ ณ วััดสำคััญ ๆ ซึ่่�งทางราชการกำหนดขึ้้�น มีีหมายกำหนดการเสด็็จพระราชดำเนิินไว้้อย่่างเรีียบร้้อย วััดสำคััญดัังกล่่าวตั้้�งอยู่่ในกรุุงเทพมหานคร และ ส่่วนภููมิิภาค ปััจจุุบัันมีีจำนวน ๑๘ วััด คืือ ๑. วััดพระเชตุุพนวิิมลมัังคลาราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๑) ๒. วััดมหาธาตุุยุุวราชรัังสฤษฎิ์์� (เป็็นวััดคู่่พระบรมราชวงศ์์จัักรีี) ๓. วััดสุุทััศนเทพวราราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๘) ๔. วััดบวรนิิเวศวิิหาร (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๖) ๕. วััดเบญจมบพิิตรดุุสิิตวนาราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๕) ๖. วััดราชบพิิธสถิิตมหาสีีมาราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๗) ๗. วััดราชประดิิษฐสถิิตมหาสีีมาราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๔) ๘. วััดเทพศิิริินทราวาส (รััชกาลที่่� ๕ ทรงสร้้างอุุทิิศถวายพระบรมราชชนนีี) ๙. วััดราชาธิิวาส (มีีพระบรมราชสรีีรางคารสมเด็็จพระศรีีพััชริินทราบรมราชินีีินาถและพระบรมราชสรีีรางคารสมเด็็จพระศรีีสวริินทิิราบรมราชเทวีี พระพัันวััสสาอััยยิิกาเจ้้า) ๑๐. วััดมกุุฏกษััตริิยาราม (มีีพระบรมราชานุุสรณ์์รััชกาลที่่� ๔) ๑๑. วััดอรุุณราชวราราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๒) ๑๒. วััดราชโอรสาราม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๓) ๑๓. วััดพระปฐมเจดีีย์์ จัังหวััดนครปฐม (มีีพระบรมราชสรีีรางคารรััชกาลที่่� ๖) ๑๔. วััดสุุวรรณดาราราม จัังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา (เป็็นวััดที่่�พระบาทสมเด็็จพระพุุทธยอดฟ้้าจุุฬาโลกมหาราช ทรงโปรดเกล้้าฯให้้บููรณปฏิิสัังขรณ์์เพื่่�อเป็็นอนุุสรณ์์แด่่พระบรมชนกนาถและพระบรมราชชนนีี) ๑๕. วััดนิิเวศธรรมประวัติั จัิ ังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา (เป็็นวััดที่่�รััชกาลที่่�๕ ทรงพระราชดำริิให้สร้้ ้างเป็็น วััดประจำพระราชวัังบางปะอิิน) ๑๖. วััดพระศรีีรััตนมหาธาตุุ จัังหวััดพิิษณุุโลก ๑๗. วััดโสมนััสราชวรวิิหาร กรุุงเทพมหานคร (เป็็นวััดที่่�รััชกาลที่่� ๔ ทรงสร้้างพระราชอุุทิิศถวายแด่่ พระนางเจ้้าโสมนััสวััฒนาวดีี ซึ่่�งเป็็นพระอััครมเหสีีพระองค์์แรกในรััชกาลที่่� ๔) ๑๘. วััดพระพุุทธบาทราชวรมหาวิิหาร จัังหวััดสระบุุรีี งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๗
วััดหลวงทั้้�งหมดนี้้พ�ระบาทสมเด็็จพระเจ้้าอยู่่หััวจะเสด็็จพระราชดำเนิินไปถวายผ้้าพระกฐิินด้้วยพระองค์์เอง และทรงพระกรุุณาโปรดเกล้้าฯ ให้้พระบรมวงศานุุวงศ์์หรืือองคมนตรีีหรืือผู้้ที่่�ทรงเห็็นสมควรเป็็นผู้้แทนพระองค์์ ไปถวาย กฐิินที่่�กำหนดเป็็นพระราชพิิธีีนี้้�ทรงพระกรุุณาโปรดเกล้้าฯ ให้้สำนัักพระราชวัังออกหมายกำหนดการเป็็น ประจำทุุกปีี จึึงไม่่มีีการจองล่่วงหน้้า (คััดตััดตอนจากหนัังสืือแนวทางการจััดกิิจกรรมเกี่่�ยวกัับพระมหากษััตริิย์์ สำนัักงานคณะกรรมการวััฒนธรรมแห่่งชาติิ) ๒. กฐิินต้้น กฐิินดัังกล่่าวนี้้�เกิิดขึ้้�นเพราะพระเจ้้าแผ่่นดิินเสด็็จพระราชดำเนิินไปถวายผ้้าพระกฐิิน ณ วััดที่่�มิิใช่่วััดหลวง และมิิได้้เสด็็จไปอย่่างเป็็นทางการหรืืออย่่างเป็็นพระราชพิิธีี แต่่เป็็นการบำเพ็็ญพระราชกุุศลส่่วนพระองค์์ คำว่่า กฐิินต้้น นั้้�นเกิิดขึ้้�นในสมััยพระบาทสมเด็็จพระจุุลจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว รััชกาลที่่� ๕ ซึ่่�งเป็็นพระมหากษััตริิย์์ผู้้ทรงโปรดการเสด็็จประพาสหััวเมืืองต่่าง ๆ เป็็นการส่่วนพระองค์์การเสด็็จประพาสในลัักษณะนั้้�น เรีียกกัันว่่า เสด็็จประพาสต้้น จึึงเป็็นมููลเหตุุให้้เรีียกการเสด็็จพระราชดำเนิินถวายผ้้าพระกฐิินเป็็นการ ส่่วนพระองค์ว่์่า พระกฐิินต้้นเรีียกแบบเรืือนไทยที่่�ทรงสร้้างสำหรัับประทัับอย่่างชาวบ้้านว่่าเรืือนต้้น กัันต่่อมาอีีกด้้วย การจะเสด็็จพระราชดำเนิินไปถวายผ้้าพระกฐิินต้้นที่่�วััดใดมีีหลัักเกณฑ์์ ดัังนี้้� ๑. เป็็นวััดที่่�ยัังไม่่เคยเสด็็จพระราชดำเนิินถวายผ้้าพระกฐิินมาก่่อน ๒. ประชาชนมีีความเลื่่�อมใสในวััดนั้้�นมาก ๓. ประชาชนในท้้องถิ่่�นนั้้�นไม่่ค่่อยมีีโอกาสได้้เฝ้้าทููลละอองธุุลีีพระบาทเมื่่�อเสด็็จพระราชดำเนิินไปจะได้้ มีีโอกาสเข้้าเฝ้้าทููลละอองธุุลีีพระบาทอย่่างใกล้้ชิิดด้้วย ๓. กฐิินพระราชทาน เป็็นกฐิินที่่�พระเจ้้าแผ่่นดิินพระราชทานผ้้าของหลวงแก่่ผู้้กราบบัังคมทููลขอพระราชทานเพื่่�อไปถวายยััง วััดหลวง นอกจากวััดสำคััญที่่�ทรงกำหนดไว้้ว่่าจะเสด็็จพระราชดำเนิินด้้วยพระองค์์เอง(๑๘ วััดดัังที่่�กล่่าวมาแล้้ว) เหตุุที่่�เกิิดกฐิินพระราชทานเพราะว่่าปััจจุุบัันวััดหลวงมีีจำนวนมาก จึึงเปิิดโอกาสให้้กระทรวง ทบวง กรมต่่าง ๆ ตลอดจนคณะบุุคคลหรืือบุุคคลที่่�สมควรรัับพระราชทานผ้้ากฐิินไปถวายได้้และผู้้ที่่�ได้้รัับพระราชทานจะเพิ่่�ม ไทยธรรมเป็็นส่่วนตััวโดยเสด็็จพระราชกุุศลด้้วยตามกำลัังศรััทธาก็็ได้้ ปััจจุุบัันกระทรวง ทบวง กรม คณะบุุคคลหรืือบุุคคลใดมีีความประสงค์์จะรัับพระราชทานผ้้ากฐิินไปถวาย ณ วััดหลวงใดก็็ติิดต่่อไปยัังกรมการศาสนา กระทรวงวััฒนธรรม ตามระเบีียบ ซึ่่�งเท่่ากัับเป็็นการจองกฐิินไว้้ก่่อน นั่่�นเอง ๘ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
เครื่่�องพระกฐิินพระราชทาน ผ้้าพระกฐิินพระราชทานและบริิวารพระกฐิิน เป็็นของพระราชทาน กรมการศาสนา ดำเนิินการจััดเครื่่�อง พระกฐิิน ให้้ผู้้ขอรัับพระราชทานนำไปถวายพระสงฆ์์จำพรรษา ณ พระอารามหลวงต่่าง ๆ ทั่่�วประเทศ โดยมีี เครื่่�องพระกฐิินดัังนี้้� เครื่่�องสัักการะบููชา ผ้้าห่่มพระประธาน เทีียนพระปาติิโมกข์์ องค์์พระกฐิิน ผ้้าไตรจีีวร ไตรชั้้�นเดีียว สำหรัับวััดมหานิิกาย ไตรสองชั้้�นและผ้้าขาว สำหรัับวััดธรรมยุุต บริิวารพระกฐิิน บาตรพร้้อมถุุงบาตร โคมไฟตั้้�งโต๊๊ะ ช้้อนส้้อมคาวหวาน ปิ่่�นโตสเตนเลส กระติิกน้้ำไฟฟ้้า พรม หมอนหนุุน ผ้้าห่่มขนหนูู ผ้้าแพร เครื่่�องมืือโยธา ชุุดอุุปกรณ์์เครื่่�องมืืองานช่่างทั่่�วไป คำถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทาน “ นะโม ตััสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สััมมาสััมพุุทธััสสะ นะโม ตััสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สััมมาสััมพุุทธััสสะ นะโม ตััสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สััมมาสััมพุุทธััสสะ ” ผิินหน้้ามาทางพระสงฆ์์กล่่าวคำถวายตามแบบที่่�ติิดไว้้บนผ้้าพระกฐิิน ดัังนี้้� “ผ้้าพระกฐิินทานกัับทั้้�งผ้้าอานิิสงส์์บริิวารทั้้�งปวงนี้้�ของพระบาทสมเด็็จพระปรเมนทรรามาธิิบดีีศรีีสิินทร มหาวชิิราลงกรณ พระวชิิรเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว ผู้้ทรงพระคุุณอัันประเสริิฐ กอปรด้้วยพระราชศรััทธา โปรดเกล้้า โปรดกระหม่่อมพระราชทานให้้.............................(ชื่่�อหน่่วยงานองค์์กร หรืือบุุคคลผู้ขอ้รัับพระราชทาน) น้้อมนำ มาถวายแด่่พระสงฆ์์ซึ่่�งจำพรรษากาลถ้้วนไตรมาสในอาวาสวิิหารนี้้�ขอพระสงฆ์์จงรัับผ้้าพระกฐิินทานนี้้�กระทำ กฐิินััตถารกิิจ ตามพระบรมพุุทธานุุญาตนั้้�น เทอญ” งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๙
กฐิินราษฎร์์ กฐิินราษฎร์์เป็็นกฐิินที่่�ประชาชนหรืือราษฎรที่่�เลื่่�อมใสศรััทธาในพระพุุทธศาสนามีีกำลัังศรััทธานำผ้้ากฐิิน ของตนเองไปทอดถวาย ณ วััดต่่าง ๆ (เว้้นไว้้แต่่วััดหลวงที่่�กล่่าวมาแล้้วในกฐิินหลวง) การทอดกฐิินของราษฎร ตั้้�งแต่่อดีีตถึึงปััจจุุบัันมีีการเรีียกชื่่�อแตกต่่างกัันออกไปตามลัักษณะวิิธีีการทอดถึึง ๔ รููปแบบคืือ ๑. กฐิินหรืือมหากฐิิน ๒. จุุลกฐิิน หรืือกฐิินแล่่น ๓. กฐิินสามััคคีี ๔. กฐิินตกค้้าง ๑. กฐิินหรืือมหากฐิิน เป็็นกฐิินที่่�ราษฎรนำไปทอด ณ วััดใดวััดหนึ่่�ง ซึ่่�งตนมีีศรััทธาเป็็นการเฉพาะ กล่่าวคืือ ผู้้ใดมีีศรััทธา จะทอดกฐิิน ณ วััดใด ก็็ให้้ทำใบปวารณาจองกฐิินติิดใบบอกไว้้ณ เขตวััดนั้้�น ๆ เมื่่�อถึึงเวลากำหนดก็็นำผ้้ากฐิิน ซึ่่�งจะเป็็นผืืนเดีียวก็็ได้้หลายผืืนก็็ได้้เป็็นผ้้าขาวซึ่่�งยัังมิิได้้ตััด หรืือตััดออกเป็็นชิ้้�น ๆ พอที่่�จะประกอบเข้้าเป็็น จีีวรผืืนใดผืืนหนึ่่�งก็็ได้้ ทำเสร็็จแล้้วยัังมิิได้้ย้้อมหรืือย้้อมแล้้วก็็ได้้อย่่างใดอย่่างหนึ่่�งจััดเป็็นองค์์กฐิิน นำไปทอด ณ วััดที่่�ได้้จองไว้้นั้้�น นอกจากองค์์กฐิินแล้้วเจ้้าภาพบางรายอาจศรััทธาถวายของอื่่�น ๆไปพร้้อมกัับองค์์กฐิิน เรีียกว่่า บริิวารกฐิิน ตามที่่�นิิยมกัันประกอบด้้วยปััจจััย ๔ คืือ ๑. เครื่่�องอาศััยของพระภิิกษุุสามเณร มีีไตร จีีวร บริิขารอื่่�น ๆ ที่่�จำเป็็น ๒. เครื่่�องใช้้ประจำปีี มีีมุ้้ง หมอน กลด เตีียง ตั่่�ง โต๊๊ะ เก้้าอี้้�โอ่่งน้้ำ กระถาง กระทะ กระโถน เตา ภาชนะ สำหรัับใส่่อาหารคาวหวาน ๓. เครื่่�องซ่่อมเสนาสนะ มีีมีีด ขวาน สิ่่�ว เลื่่�อย ไม้้กวาด จอบ เสีียม ๔. เครื่่�องคิิลานเภสััช มีียารัักษาโรค ยาสีีฟััน แปรงสีีฟััน อุุปกรณ์์ซัักล้้าง เป็็นต้้น หรืือจะมีีอย่่างอื่่�นนอกจากที่่�กล่่าวมานี้้�ก็็ได้้ขอให้้เป็็นของที่่�สมควรแก่่พระภิิกษุุสามเณรจะใช้้อุุปโภคบริิโภค เท่่านั้้�น หากจะมีีของที่่�ระลึึกสำหรัับแจกจ่่ายแก่่คนที่่�อยู่่ในวััดหรืือคนที่่�มาร่่วมงานกฐิินด้้วยก็็ได้้สุุดแต่่กำลััง ศรััทธาและอััธยาศััยไมตรีีของเจ้้าภาพ นอกจากนั้้�นยัังมีีธรรมเนีียมที่่�เจ้้าภาพผู้้ทอดกฐิินจะต้้องมีีผ้้าห่่มพระประธานอีีกหนึ่่�งผืืน เทีียนสำหรัับจุุด ในเวลาที่่�พระภิิกษุสุวดปาติิโมกข์์ที่่�เรีียกสั้้�น ๆ ว่่าเทีียนปาติิโมกข์์จำนวน๒๔เล่่ม และมีีธงผ้้าขาวเขีียนรููปจระเข้้หรืือ สััตว์์น้้ำอย่่างอื่่�น เช่่น ปลา นางเงืือก สำหรัับปัักหน้้าวััดที่่�อยู่่ตามริิมน้้ำ เมื่่�อทอดกฐิินเสร็็จแล้้ว (ถ้้าเป็็นวััดที่่�อยู่่ไกล แม่่น้้ำให้้มีีธงผ้้าขาวเขีียนรููปตะขาบปัักไว้้หน้้าวััดแทนรููปสััตว์์น้้ำ) การปัักธงนี้้�เป็็นเครื่่�องหมายให้้ทราบว่่าวััดนั้้�น ๆ ได้้รัับกฐิินแล้้วและอนุุโมทนาร่่วมกุุศลด้้วยได้้โดยธงแต่่ละชนิิดก็็จะมีีการสื่่�อความหมายแตกต่่างกัันไป ดัังนี้้� ๑. ธงกฐิินรููปจระเข้้คาบดอกบััว หมายถึึงความโลภ โดยปกติิแล้้วจระเข้้เป็็นสัตว์ั ์ครึ่่�งบกครึ่่�งน้้ำในบางช่่วง ขึ้้�นมานอนอ้้าปากอยู่่บนบกให้้แมลงวัันเข้้ามาตอมอยู่่ในปาก พอแมลงวัันเข้้าไปรวมกัันหลาย ๆ ตััวเข้้าจึึงงัับปาก เอาแมลงวัันเป็็นอาหาร ซึ่่�งเปรีียบได้้กัับความโลภของมนุุษย์์เมื่่�อมนุุษย์์มีีความโลภจะปราศจากความรู้้สึึกสำนึึก ชั่่�วดีี สนใจแต่่ประโยชน์์ของตน โดยไม่่คำนึึงว่่าสิ่่�งที่่�ได้้มานั้้�นมีีความสกปรกแปดเปื้้�อนด้้วยความไม่่ดีีไม่่งาม คืือ อกุุศลหรืือไม่่ ผู้้อื่่�นจะได้้รัับผลอย่่างไรจากการกระทำของตนก็็ไม่่ได้้ใส่่ใจ ดัังนั้้�น ธงรููปจระเข้้ท่่านจึึงเปรีียบ เหมืือนกัับความโลภ ที่่�ทำให้้คนกอบโกยทุุกสิ่่�งทุุกอย่่างเท่่าที่่�มีีช่่องทางหรืือโอกาส ๑๐ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
๒. ธงกฐิินรููปตะขาบหรืือแมงป่่องคาบดอกบััว หมายถึึงความโกรธโดยธรรมชาติิแล้้ว สัตว์ั ทั้้์ �งสองอย่่างนี้้� เป็็นสัตว์ั ์ที่่�มีีพิิษร้้าย ถ้้าใครโดนตะขาบและแมงป่่องกััดหรืือต่่อยเข้้าแล้้วจะรู้้สึึกเจ็็บปวด แต่่ความเจ็็บปวดเหล่่านั้้�น มีียาหรืือของที่่�แก้้ให้้หายหรืือบรรเทาปวดได้้เปรีียบได้้กัับโทสะ เพราะโทสะนี้้�เป็็นอารมณ์์ที่่�เกิิดขึ้้�นง่่ายเกิิดขึ้้�นเร็็ว และรุุนแรง แต่ก็่ ็หายเร็็วหรืือที่่�เรีียกว่่าโกรธง่่ายหายเร็็วโทสะหรืือความโกรธ มีีความเจ็็บปวดและมีีความเสีียหาย เป็็นผล ดัังนั้้�นจึึงเปรีียบธงรููปตะขาบและธงรููปแมงป่่องว่่า เหมืือนกัับความโกรธ เพราะมีีลัักษณะคล้้ายกัันคืือ เกิิดขึ้้�นง่่าย เร็็ว รุุนแรง มีีความเจ็็บปวดและหายเร็็วหรืือมีีทางที่่�จะรัักษาให้้หายได้้ ๓. ธงกฐิินรููปนางกิินรีีถืือดอกบััว หมายถึึงความหลงหรืือโมหะ โดยที่่�รููปร่่างและศััพท์์ที่่�ใช้้เรีียกก็็มีีความ ชััดเจนอยู่่แล้้ว กิินรีี แปลว่่า คนอะไร หรืือสััตว์์อะไร ดููไม่่ออกบอกไม่่ถููกว่่าเป็็นรููปสััตว์์หรืือรููปคนกัันแน่่เพราะว่่า ท่่อนล่่างมีีรููปเป็็นปลา ท่่อนบนมีีรููปร่่างเป็็นคน ศััพท์์ว่่า กิินรีีมาจากภาษาบาลีีว่่า “กึึนรีี” แต่่ผ่่านกระบวนการ แปลงศััพท์์ของภาษาบาลีีเป็็น “กิินนรีี” แปลว่่า “คนอะไร” หรืือว่่า คนผู้้สงสััย ผู้้ยัังสงสััย หรืือ ผู้้ที่่�คนพบเห็็น ก็็เกิิดความสงสััย เพราะฉะนั้้�น กิินนรีี หรืือกิินรีีจึึงเปรีียบเสมืือน โมหะ คืือความหลงหรืือผู้้หลงหรืือความลัังเล สงสััยนั่่�นเอง ๔. ธงกฐิินรููปเต่่าคาบดอกบััว มีีความหมายถึึง ศีีล หรืืออิินทรีีย์์สัังวร (การสำรวมระวัังอิินทรีีย์์) โดยปกติิ สััญชาติิญาณการหลบภััยของเต่่า คืือ การหดส่่วนต่่างๆของร่่างกายเข้้าไว้้ในกระดอง อัันตรายที่่�จะเกิิดจากสััตว์์ ไม่ว่่ ่าจะมีีรููปร่่างใหญ่่โตสัักปานใด ก็็ไม่ส่ามารถที่่�จะทำอัันตรายอะไรแก่่เต่่าได้้หรืือสัังเกตง่่าย ๆเวลาหมาเห่่า เต่่า ก็็จะเก็็บอวััยวะส่่วนต่่าง ๆ ไม่่ว่่าจะเป็็นหััว หาง และขาไว้้ภายในกระดอง หมาไม่่สามารถทำอัันตรายใด ๆ แก่่ เต่่าได้้คนผู้้สามารถทำบุุญกฐิินให้้ได้้บุุญจริิง ๆ ต้้องเป็็นผู้้ที่่�มีีศีีล คืือ มีีความสำรวมระวัังไม่่ให้้อกุุศลเกิิดขึ้้�น จากการที่่�อิินทรีีย์์ ทั้้�ง ๖ ตา หูู จมููก ลิ้้�น กาย ใจ กระทบสิ่่�งที่่�เป็็นสาเหตุุแห่่งอารมณ์์ขััดเคืือง หรืือความไม่่ได้้ดั่่�งใจ ตนคิิด อัันทำให้้เกิิดความท้้อถอยโดยการอาศััย ศีีล คืือ ความมั่่�นคงในตััวเอง นั่่�นเอง คััดจากหนัังสืือกฎแห่่งกรรม ทำดีีได้้ดีี ทำชั่่�วได้้ชั่่�ว เล่่ม ๓ ๒. จุุลกฐิิน หรืือกฐิินแล่่น เป็็นกฐิินที่่�ต้้องอาศััยความร่่วมมืือของคนหมู่่มาก ต้้องเร่่งรีีบทำให้้เสร็็จเลยเรีียกว่่า กฐิินแล่่น (ความหมาย คืือเร่่งรีีบ ต้้องแล่่น (วิ่่�ง) จึึงจะเสร็็จทัันกาล) เจ้้าภาพผู้้ที่่�จะคิิดทำจุุลกฐิินเพื่่�อทอดถวาย ณ วััดใดวััดหนึ่่�งจะต้้องมีี บารมีี มีีพวกพ้้องคอยช่่วยเหลืือ เพราะต้้องเริ่่�มจากการนำฝ้้ายที่่�แก่่ใช้้ได้้แล้้วแต่่ยัังอยู่่ในฝััก มีีปริิมาณมากพอที่่� จะทำเป็็นจีีวรผืืนใดผืืนหนึ่่�งได้้แล้้ว ทำพิิธีีสมมติิว่่าฝ้้ายจำนวนนั้้�นได้้มีีการหว่่านแตกงอก ออกต้้น เติิบโต ผลิิดอก ออกฝัักแก่่สุุก แล้้วเก็็บมาผ่่านกระบวนการเพื่่�อนำไปทอเป็็นแผ่่นผ้้าตามขนาดที่่�ต้้องการนำไปทอดเป็็นผ้้ากฐิิน งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๑๑
เม ื่ อพระสงฆ์รับผ้านั้นแล้ว มอบแก่พระภิกษุผู้เป็นองค์ครองซึ่งพระภิกษุองค์ครองจะจัดการต่อไปตาม พระวินัยหลังจากนั้นผู้ทอดต้องช่วยทำ�ำต่อ คือ นำ�ำผ้านั้นมาขยำ�ำทุบซักแล้วไปตากให้แห้งนำ�ำมาตัดเป็นจีวรผืนใด ผืนหนึ่งแล้วเย็บย้อม ตากแห้ง พับ ทับรีดเสร็จเรียบร้อยนำ�ำไปถวายพระภิกษุองค์ครองอีกครั้งหนึ่ง เพื่อให้ ท่านทำ�ำพินทุอธิษฐานเสร็จการพินทุอธิษฐานแล้วจะมีการประชุมสงฆ์แจ้งให้ทราบ พระภิกษุสงฆ์ทั้งหมดจะ อนุโมทนาเป็นเสร็จพิธีจุลกฐิน อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่ผู้ทอดกฐินไม่มีกำ�ำลังมาก ก็สามารถตัดวิธีการในตอนต้น ๆ ออกเสียก็ได้โดยเริ่ม ตั้งแต่การนำ�ำเอาผ้าขาวผืนใหญ่มากะประมาณให้พอที่จะตัดเห็นจีวรผืนใดผืนหนึ่งแล้วนำ�ำไปทอด เม ื่อภิกษุสงฆ์ ท่านนำ�ำไปดำ�ำเนินการตามพระวินัยแล้ว ก็ช่วยทำ�ำต่อจากท่าน คือ ซัก กะ ตัด เย็บ ย้อมให้เสร็จ แล้วนำ�ำกลับไป ถวายพระภิกษุองค์ครองเพื่อพินทุอธิษฐานต่อไปเหมือนวิธีทำ�ำที่กล่าวมาแล้วในการทำ�ำจุลกฐินเต็มรูปแบบ ส่วนบริวารของจุลกฐิน ผ้าห่มพระประธาน และเทียนปาติโมกข์ ตลอดจนธงรูปต่าง ๆ ก็เป็นเช่นเดียวกับ มหากฐิน ๓. กฐินสามัคคี เป็นกฐินที่มีเจ้าภาพหลายคนร่วมกัน จะบริจาคมากน้อยอย่างไรไม่กำ�ำหนด เพื่อไม่ให้เกิดความยุ่งยาก ในการดำ�ำเนินการก็มักจะตั้งคณะทำ�ำงานขึ้นมาคณะหนึ่งเป็นผู้ดำ�ำเนินการ ตั้งแต่มีหนังสือบอกบุญไปยังผู้อื่ น เม ื่อได้ปัจจัยมาก็นำ�ำมาจัดผ้าอันเป็นองค์กฐินรวมทั้งบริวารต่าง ๆ เม ื่ อมีปัจจัยเหลือ ก็นำ�ำถวายวัดเพื่อช่วยเป็น ค่าใช้จ่ายในการบูรณปฏิสังขรณ์กุฏิโบสถ์เจดีย์เป็นต้น กฐินสามัคคีน ี้มักจะนำ�ำไปทอดยังวัดที่กำ�ำลังมีการ ก่อสร้างหรือปฏิสังขรณ์เพื่อเป็นการสมทบทุนให้สิ่งอันพึงประสงค์ของวัดให้สำ�ำเร็จเสร็จสิ้นไปโดยเร็ว เร ื่องของกฐินสามัคคีเป็นที่นิยมแพร่หลายกันมาก เพราะนอกจากจะถือกันว่าเป็นบุญเป็นกุศลแล้วยัง เป็นการช่วยทำ�ำนุบำ�ำรุงวัด ตลอดจนเป็นการสร้างความสมานสามัคคีของชุมชนให้มีความรักมั่นกลมเกลียว อันเนื่องมาจากอานิสงส์ของกฐินสามัคคีนั่นเอง ๔. กฐินตกค้าง กฐินประเภทน ี้ มีช ื่ อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า กฐินตกหรือกฐินโจร หมายถึงการที่มีผู้ศรัทธาไปสืบเสาะหา วัดในท้องถิ่นห่างไกลที่เป็นวัดตกค้างไม่มีผู้ทอดกฐิน เพื่อทอดกฐินตามปกติในวันใกล้ๆ จะสิ้นหน้าทอดกฐิน หรือในวันสุดท้ายของกาลกฐิน (คือวันก ่อนวันแรม ๑ ค่�่ำำ เดือน ๑๒) เหตุที่การทอดกฐินอย ่างนี้ เรียกว่า กฐินตกค้าง หรือเรียกว่า กฐินตก บางถิ่นก็เรียก กฐินโจร เพราะกิริยาอาการที่ไปทอดอย่างไม่รู้เนื้ อรู้ตัว จู่่ ๆ ก็็ไปทอด ไม่่บอกกล่่าวล่่วงหน้้าให้้วััดรู้้ เพื่่�อเตรีียมตััวกัันได้้พร้้อมและเรีียบร้้อย การทอดกฐิินตกถืือว่่าได้้ บุญอานิสงส์แรงกว่าทอดกฐินตามธรรมดา บางคนเตรียมข้าวของไปทอดกฐินหลาย ๆ วัด แต่ได้ทอดน้อยวัด เคร ื่องไทยธรรมที่ตระเตรียมเอาไปทอดยังมีเหลืออยู่หรือบางวัดทอดไม่ได้(อาจเป็นที่ไม่ครบองค์สงฆ์) ก็เอาเครื่องไทยธรรมเหล่านั้นจัดทำ�ำเป็นผ้าป่าเรียกกันว่า ผ้าป่าแถมกฐิน ๑๒ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ศาลปกครองกัับการส่่งเสริิมพระพุุทธศาสนา ศาลปกครอง องค์์กรตุุลาการที่่�ทำหน้้าที่่�อำนวยความยุุติิธรรมทางปกครอง นอกจากจะมีีบทบาทหน้้าที่่� ในการปกป้้องสิิทธิิและเสรีีภาพของประชาชน และคุ้้มครองประโยชน์์ส่่วนรวมให้้ได้้ดุุลยภาพกัันแล้้ว ในฐานะ ที่่�เป็็นองค์์กรหนึ่่�งของสัังคมไทยที่่�มีีพระพุุทธศาสนาเป็็นหลัักปฏิิบััติิศาลปกครองจึึงมีีบทบาทในการทำนุุบำรุุง พระพุุทธศาสนาเพื่่�อให้้มั่่�นคงถาวรสืืบไปอีีกด้้วย โดยนัับตั้้�งแต่่ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๔๓ เป็็นต้้นมา ศาลปกครองได้้รัับพระมหากรุุณาธิิคุุณโปรดเกล้้าฯ ให้้เป็็น ตััวแทนนำผ้้าพระกฐิินพระราชทานไปถวายแด่่พระสงฆ์์ผู้้จำพรรษาณ วััดต่่างๆ มาแล้้วรวมจำนวน ๒๑ ครั้้�ง ดัังนี้้� ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๔๓ ณ วััดพิิชยญาติิการามวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๔๔ ณ วััดทองธรรมชาติิ ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๔๖ ณ วััดสระเกศราชวรมหาวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๔๗ ณ วััดโสมนััสราชวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๔๙ ณ วััดมหรรณพารามวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๐ ณ วััดราชคฤห์์วรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๑ ณ วััดโมลีีโลกยารามราชวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๒ ณ วััดคฤหบดีี ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๓ ณ วััดบุุรณศิิริิมาตยาราม ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๔ ณ วััดบรมนิิวาสราชวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๕ ณ วััดระฆัังโฆสิิตารามวรมหาวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๖ ณ วััดสระเกศราชวรมหาวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๗ ณ วััดพระศรีีมหาธาตุุวรมหาวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๘ ณ วััดชนะสงคราม ราชวรมหาวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๕๙ ณ วััดบััวขวััญ (พระอารามหลวง) ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๐ ณ วััดอนงคาราม วรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๑ ณ วััดชลประทานรัังสฤษดิ์์� พระอารามหลวง ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๒ ณ วััดเฉลิิมพระเกีียรติิวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๓ ณ วััดสร้้อยทอง พระอารามหลวง ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๔ ณ วััดเขมาภิิรตารามราชวรวิิหาร ปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๕ ณ วััดบางไผ่่ พระอารามหลวง และในปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ นี้้� พระบาทสมเด็็จพระปรเมนทรรามาธิิบดีีศรีีสิินทรมหาวชิิราลงกรณ พระวชิิรเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว ทรงพระกรุุณาโปรดเกล้้าฯ พระราชทานผ้้าพระกฐิินให้้ศาลปกครอง โดย นายวรพจน์์ วิิศรุุตพิิชญ์์ประธานศาลปกครองสููงสุุด เป็็นผู้้นำผ้้าพระกฐิินไปถวายแด่่พระสงฆ์์ ผู้้อยู่่จำพรรษา ณ วััดอิินทารามวรวิิหาร ในวัันอัังคารที่่� ๒๑ พฤศจิิกายน ๒๕๖๖ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๑๓
วััดอิินทารามวรวิิหาร เป็็นพระอารามหลวงชั้้�นตรีี ชนิิดวรวิิหาร มีีพื้้�นที่่� ๒๕ ไร่่ ตั้้�งอยู่่ที่่� ถนนเทอดไท (ปากคลองบางยี่่�เรืือ ริิมคลองบางกอกใหญ่่ คลองบางหลวง) แขวงบางยี่่�เรืือเขตธนบุรีี ุกรุุงเทพมหานคร อาณาเขตติิดต่่อ ทิิศเหนืือ จรดคลองบางกอกใหญ่ ่ขนานตามลำคลอง ทิิศใต้้ จรดคููวััดและทางรถไฟ ทิิศตะวัันออก จรดคููวััด ทิิศตะวัันตก จรดคลองบางยี่่�เรืือขนานตามลำคลอง ๑๔ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ความเป็็นมา วััดอิินทารามวรวิิหาร เป็็นวััดโบราณ มีีมาตั้้�งแต่สมั่ ัยกรุุงศรีีอยุุธยาเดิิมเรีียกว่่า“วััดบางยี่่�เรืือนอก” เมื่่�อครั้้�งสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินทรงตั้้�งเมืืองธนบุรีีขึุ้้�นเป็็นราชธานีี และบัังเอิิญวััดบางยี่่�เรืือนอกนี้้�เป็็นที่่� ประสบพระราชหฤทััยของพระองค์ท่์ ่าน ทรงมีีพระราชศรัทัธารัับสั่่�งให้บูู้ รณปฏิิสัังขรณ์์ครั้้�งใหญ่่และ ขยายที่่�ทางไว้้เป็็นอัันมาก แล้้วทรงสถาปนาขึ้้�นเป็็นพระอารามหลวง ชั้้�นเอกพิิเศษ ให้้เป็็นที่่�ประกอบ พระราชพิธีีิบำเพ็็ญพระราชกุุศลที่่�สำคััญหลายครั้้�ง สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินเมื่่�อทรงพระบรมราชาภิิเษกแล้้ว ทรงสร้้างและปฏิิสัังขรณ์วั์ัดบางยี่่�เรืือนอก (วััดอิินทาราม) ด้้วยการทรงถวายที่่�ดิินให้้เป็็นที่่�ธรณีีสงฆ์์เป็็นอัันมาก ทรงสร้้างกุุฏิิเสนาสนะสงฆ์์ ๑๒๐ หลััง บููรณะพระปฏิิมาและพระอุุโบสถ พระเจดีีย์ พ์ระวิิหารทั่่�วทั้้�งพระอาราม ทรงให้ขุุ้ดคููคลอง สร้้างพระไตรปิิฎก ถวายพระหีีบปิิดทองคู่่หนึ่่�งสำหรัับเก็็บวิิธีีอุุปเทศพระกรรมฐาน และเสด็็จฯ มาทรงศีีลบำเพ็็ญพระกรรมฐานแรมพระตำหนัักอยู่่ถึึง ๕ วาระด้้วยกััน เมื่่�อปี พี.ศ. ๒๓๑๔ ทรงถวายเรืือโขมดยาปิิดทองทึึบหลัังคาบััลลัังก์์คาดสีีสัักหลาดเหลืือง ๑ ลำ คนพาย ๑๐ คน พระราชทานคนพายเหล่่านั้้�นมาเป็็นปะขาวอยู่่วััด ทั้้�งยัังได้้นิิมนต์์พระภิิกษุุสงฆ์์ ฝ่่ายวิปัิสสันาธุุระให้้มาพำนัักอยู่่ในกุุฏิิที่่�ทรงสร้้างไว้นั้้้ �นเกณฑ์ข้์้าทููลละอองธุลีีพุระบาทให้้มาปรนนิบัิติัิ พระสงฆ์์ทุุกรููป เมื่่�อปี พี.ศ. ๒๓๑๘ สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินเสด็็จฯ กลัับจากสงครามที่่�เมืืองสระบุรีี ุโปรดเกล้้าฯ ให้้สร้้างเมรุุขึ้้�นที่่�วััดบางยี่่�เรืือนอก (วััดอิินทาราม) เพื่่�อถวายพระเพลิิงพระศพสมเด็็จพระพัันปีีหลวง กรมพระพิทัิักษ์์เทพามาตย์ส์มเด็็จพระราชชนนีี พระเมรุุโปรดให้สร้้ ้างเป็็นมณฑปและโปรดให้้รายบุุคคล ทำกัันคนละด้้าน คืือ พระราชสงครามทำด้้านเหนืือ หลวงศรีีกาลสมุุดทำด้้านใต้้ พระราชสุุภาวดีี ทำด้้านตะวัันออก พระเทพพี่่�เลี้้�ยงทำด้้านตะวัันตก ส่่วนพลัับพลาโรงทิิมพระสงฆ์์และทิิมต่่าง ๆ โรงไว้้ สัังเด็็ดโรงฉ้้อทาน ร้้านน้้ำโรงพิิเศษโรงศาลาลููกขุุน สามช่่าง ชื่่�อขวางเฉวีียงขวางระทาใหญ่่ราชวัตัรทึึบ ราชวััตรเลว และฉััตรเบญจรงค์์ได้้เกณฑ์์กรมกองต่่าง ๆ คืือ กรมกลาโหม กรมวััง กรมมหาดไทย งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๑๕
กรมนครบาล กรมพระคลััง กรมคลัังพิิเศษกรมคลัังหลวง กรมคลัังนา คลัังในซ้้าย คลัังในขวา กรมเมืือง กรมแพ่่ง กรมแพ่่งกลาง กรมแพ่่งเกษม กรมท่่า กรมอาสา หกเหล่่า สนม ทหาร พลเรืือน อาสาเดโช อาสาท้้ายน้้ำ เป็็นผู้จั้ัดทำ นอกจากนี้้� วััดบางยี่่�เรืือนอก (วััดอิินทาราม) ยัังเป็็นสถานที่่�ที่่�สมเด็็จพระเจ้้าตากสิิน ทรงใช้้สำหรัับจััดงานพระราชทานเพลิิงศพเจ้้านายและบุุคคลสำคััญที่่�รู้จั้ักกัันดีี ในพงศาวดารอีีกหลายท่่าน อาทิิกรมขุุนอิินทรพิทัิักษ์ พ์ระเจ้้านราสุริุิวงษ์์เป็็นต้้น ในปีี พ.ศ. ๒๓๒๕ เมื่่�อสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินสวรรคตแล้้วได้้นำพระบรมศพมาประดิิษฐานไว้้ ณ วััดนี้้�และเมื่่�อพระบาทสมเด็็จพระพุทุธยอดฟ้้าจุุฬาโลกมหาราช ได้้เสวยราชสมบัติัิแล้้ว ก็ยั็ังทรงรัับ วััดบางยี่่�เรืือนอก (วััดอิินทาราม) เป็็นพระอารามหลวง ระหว่่างยุุครอยต่่อสมััยพระบาทสมเด็็จพระพุทุธยอดฟ้้าจุุฬาโลกมหาราช ถึึงสมััยพระบาทสมเด็็จ พระนั่่�งเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว วััดบางยี่่�เรืือนอก (วััดอิินทาราม) ได้้เสื่่�อมปรัักหัักพัังเพราะขาดผู้ท้ำนุุบำรุุง แต่ก็่ ็ได้ผู้้มีีจิ้ติศรัทัธาปฏิิสัังขรณ์ขึ้้์ �นมาใหม่อีี่กครั้้�ง คืือ พระยาศรีีสหเทพ (ทองเพ็็ง) โดยได้้ปลููกสร้้าง ถาวรวััตถุุเสนาสนะขึ้้�นใหม่่เมื่่�อเสร็็จเรีียบร้้อยแล้้วได้้ทููลเกล้้าฯ ถวายพระบาทสมเด็็จพระนั่่�งเกล้้า เจ้้าอยู่่หััวให้้เป็็นพระอารามหลวงอีีกครั้้�งหนึ่่�ง พระองค์์พระราชทานนามให้้ใหม่่ว่่า วััดอิินทาราม และได้้ใช้ชื่้่�อนี้้สืื�บมาจวบจนทุุกวัันนี้้� ครั้้�นสิ้้�นยุุคของพระยาศรีีสหเทพแล้้ว วััดอิินทารามก็็เริ่่�มทรุุดโทรมลงอีีกเนื่่�องจากขาดผู้บำ้รุุงมาเป็็น เวลาถึึง ๓๐ ปีีเศษ จนถึึงสมััยพระบาทสมเด็็จพระจุุลจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว ปููชนีียสถานและเสนาสนะ ภายในวััดทรุุดโทรมลงมาก พระอุุโบสถที่่�สร้้างขึ้้�นใหม่ก็่ทรุ็ ุดโทรมลง พระเณรก็ร่็่วงโรย ทางราชการ จึึงอาราธนาพระทัักษิิณคณิสิรให้ย้้้ายจากวััดโพธินิมิติมาปกครองวััดอิินทาราม เมื่่�อปี พี.ศ. ๒๔๔๘ นัับตั้้�งแต่่ท่่านเจ้้าคุุณพระทัักษิิณคณิิสรย้้ายมาเป็็นเจ้้าอาวาส ท่่านได้้เอาใจใส่่บููรณปฏิิสัังขรณ์์ พระอุุโบสถเก่่าและพระวิิหารเก่่า ซึ่่�งทรุุดโทรมลงเหลืือแต่่ผนัังแค่่ฐานปัทม์ั ์เท่่านั้้�น ทั้้�งยัังสร้้างกุุฏิิตึึก กุุฏิิไม้้โรงเรีียนปริิยััติิธรรม ปฏิิสัังขรณ์์พระอุุโบสถหลัังใหม่่ สร้้างถนน กำแพง สระน้้ำ กล่่าวได้้ว่่า สรรพวััตถุุที่่�งอกงามขึ้้�นมาจนถึึงปััจจุุบัันนี้้�ก็็ด้้วยความวิิริิยะอุุตสาหะของท่่านที่่�มารัับภารธุุระเป็็น เจ้้าอาวาสวััดตลอดเวลา ๓๔ ปีี ปีี พ.ศ. ๒๔๘๗ ท่่านเจ้้าคุุณวิิเชีียรมุุนีีได้้รัับตำแหน่่งเจ้้าอาวาสปกครองดููแลวััดอิินทาราม ได้ท้ำการปฏิิสัังขรณ์์เสนาสนะ จััดการศึึกษาจััดการปกครองให้้เป็็นไปด้้วยดีี จำเริิญรอยตามปฏิิปทา ท่่านเจ้้าคุุณพระทัักษิิณคณิิสรผู้้เป็็นพระอุุปััชฌาย์์สืืบต่่อมาจนมรณภาพ เมื่่�อปีี พ.ศ. ๒๕๒๒ รวมระยะเวลาดำรงตำแหน่่งเจ้้าอาวาสทั้้�งสิ้้�น ๓๕ ปีี ต่่อมาปี พี.ศ. ๒๕๒๓ ท่่านเจ้้าคุุณพระเทพสัังวรวิิมล (ขณะดำรงสมณศัักดิ์์�ที่่� พระครููสุุธธรรมธาดา) ได้้สืืบทอดเจตนารมณ์์ท่่านเจ้้าคุุณพระวิิเชีียรมุุนีีผู้เ้ป็็นอาจารย์์ รัับภารธุุระเป็็นเจ้้าอาวาส ทำหน้้าที่่� ปกครองพระภิิกษุุสามเณร ท่่านได้้บููรณปฏิิสัังขรณ์์โบราณวััตถุุและโบราณสถานภายในวััด ทั้้�งพระอุุโบสถ ศาลาการเปรีียญริิมน้้ำ พระวิิหารสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช พระอุุโบสถหลัังเก่่า พระปรางค์คู่่ กุ ์ ุฏิิสงฆ์์ได้ก่้่อสร้้างโรงเรีียนพระปริยัิติัิธรรมขนาด ๓ ชั้้�น และกุุฏิิสงฆ์์๓ ชั้้�น ขึ้้�นมาใหม่่ จวบจนมรณภาพลงเมื่่�อวัันที่่� ๑๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๑ รวมระยะเวลาดำรงตำแหน่่งเจ้้าอาวาส ทั้้�งสิ้้�น ๒๘ ปี ต่ี ่อมาปี พี.ศ. ๒๕๕๒ พระครููสุวิุิมลธรรมโสภิต ิ (กมล กมลจิตฺิฺโต)ได้รั้ับตำแหน่่งเจ้้าอาวาส ปกครองดููแลวัันอิินทาราม จวบจนถึึงปััจจุบัุัน ๑๖ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ปููชนีียสถานและปููชนีียวััตถุุที่่�สำคััญภายในวััดอิินทารามวรวิิหาร พระประธานในพระอุุโบสถใหม่่ พระพุทุธชิินวร พระพุทุธรููปหล่่อปางมารวิชัิัย ศิิลปะสมััยสุุโขทััย หน้้าตัักกว้้าง ๑๐ ฟุุต ๓ นิ้้�วครึ่่�ง ตามหลัักฐานว่่า มีีพ่่อค้้าซุุงทางเหนืือ นำพระพุุทธรููปองค์์นี้้�ล่่องมากัับซุุง และเป็็น ช่่วงเดีียวกัันกัับที่่�พระยาศรีีสหเทพ (ทองเพ็็ง) ทำการบููรณะวััดอิินทารามขึ้้�นใหม่พ่อดีี จึึงติิดต่่อ ขอเช่่าบููชาจากพ่่อค้้าซุุงดัังกล่่าว แล้้วมาประดิิษฐาน ไว้้เป็็นพระประธาน ณ พระอุุโบสถหลัังใหม่่ ที่่�ท่่านสร้้างขึ้้�น งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๑๗
พระประธานในศาลาการเปรีียญเก่่า พระพุทุธรููปปางมารวิชัิัย ศิิลปะสมััยสุุโขทััยหน้้าตัักกว้้าง๓ศอกเศษประดิิษฐานเป็็นพระประธาน อยู่่ภายในศาลาการเปรีียญหลัังเก่่า หรืือพระวิิหารปฏิิบัติัิธรรมในปััจจุบัุัน เดิิมลัักษณะเป็็นองค์สีี์ ดำ ต่่อมาทางวััดให้้ช่่างปิิดทอง ทำให้้มีีพุุทธลัักษณะงดงามและโดดเด่่นมากขึ้้�น และเป็็นพระพุุทธรููป เก่่าแก่คู่่กั่ ับศาลาการเปรีียญมาแต่่อดีีต พระประธานพระวิิหารสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช พระพุทุธรููปหล่่อปางมารวิชัิัย ศิิลปะสมััยอยุุธยา หน้้าตัักกว้้าง ๔ ฟุต ุ ๑๐ นิ้้�วครึ่่�ง ชาวบ้้านทั่่�วไป เรีียกว่่า “หลวงพ่่อดำ” ประดิิษฐานในพระวิิหารเล็็กข้้างพระอุุโบสถเก่่า หรืือพระวิิหารสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินรวมกัับพระพุทุธรููปปางห้้ามญาติิ๒ องค์์และพระพุทุธรููปปางมารวิชัิัย ด้้านหน้้าพระประธาน อีีก ๓ องค์์รวมพระพุทุธรููปภายในวิิหาร ๖ องค์์ ๑๘ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๑๙ ประวััติิพระพุุทธรููปฉลองพระองค์์สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช พระพุุทธรููปฉลองพระองค์์สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช สัันนิิษฐานว่่า สร้้างขึ้้�นโดยช่่างในสมััย กรุุงธนบุรีี ุเป็็นพระพุทุธรููปปางสมาธิิเนื้้�อทองสััมฤทธิ์์ มีี �ขนาดหน้้าตััก ๔ ฟุต ุ๘.๕ นิ้้�ว มีีลัักษณะพระรััศมีี เป็็นเปลวเพลิิง มีีพระเกตุุมาลาเม็็ดพระศกหนามขนุุนแต่่ไม่่เรีียวแหลม พระขนงโค้้งเป็็นปีีกกาเป็็นเส้้น ต่่อถึึงสัันพระนาสิิก พระปรางค์์หนา พระกรรณยาวเรีียว ฝ่่าพระบาทเรีียบเป็็นกระดาน จีีวรเรีียบ พระสัังฆาฏิิถึึงพระนาภีี ลัักษณะของพระพุทุธรููปนี้้�เข้้าใจว่่า ได้้จากการเข้้ากรรมฐานของสมเด็็จพระเจ้้า กรุุงธนบุรีีุแล้้วให้พ้ระสัังฆราชแปลพระบาลีีพระพุทุธลัักษณะถวายถููกต้้องด้้วยพุทุธลัักษณะเพีียง๑๒ สิ่่�ง แล้้วโปรดให้้หลวงวิจิติรนฤมล เป็็นผู้ปั้้�น ดัังได้มีี้จดหมายเหตุุบัันทึึกไว้้ในพระราชพงศาวดาร กรุุงธนบุรีีุ ฉบัับพัันจัันทานุุมาศ (เจิิม) อีีกทั้้�งมีีความเชื่่�อกัันว่่า ที่่�ฐานของพระพุุทธรููปนี้้�มีีผ้้าทิิพย์์ใช้้เป็็นที่่�บรรจุุ พระอัังคารธาตุุ(ขี้้�เถ้้า) ของสมเด็็จพระเจ้้ากรุุงธนบุรีี ปัุัจจุบัุันพระพุทุธรููปฉลองพระองค์นี้้์ �ประดิิษฐานอยู่่ ณ พระอุุโบสถหลัังเก่่า พระเจดีีย์์กู้้ชาติิ พระเจดีีย์์ที่่�บรรจุพุระบรมอัฐิัิของสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช และพระเจดีีย์์ บรรจุพุระบรมอัฐิัิของสมเด็็จพระอััครมเหสีี ประดิิษฐานอยู่่หน้้าพระอุุโบสถหลัังเก่่า สัันนิิษฐานว่่าสร้้างขึ้้�นเมื่่�อปีีมะโรง จุุลศัักราช ๑๑๔๖ หรืือพุุทธศัักราช ๒๓๒๗ ซึ่่�งเป็็นปีีที่่�พระบาทสมเด็็จพระพุทุธยอดฟ้้าจุุฬาโลกมหาราช โปรดเกล้้าฯ ให้ถ้วาย พระเพลิิงพระบรมศพสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช ณ วััดอิินทาราม พระเจดีีย์์ทั้้�งสององค์์มีีรููปแบบคล้้ายกััน แต่พ่ระเจดีีย์์ของพระอััครมเหสีีไม่มีีชั้้ ่ �นบััวกลุ่่มรัับองค์์ระฆััง จะเป็็นฐานบััวรัับองค์์ระฆัังและตอนบนไม่่มีีบััวกลุ่่มเถา ๗ ชั้้�น เหมืือนพระเจดีีย์์สมเด็็จพระเจ้้าตากสิิน แต่่เป็็น ปล้้องไฉน ๑๓ ปล้้อง
พระแท่่นบรรทมสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช พระแท่่นที่่�พระองค์์เคยใช้้เป็็นที่่�ประทัับแรมทรงธรรมและกรรมฐาน มีีลัักษณะเป็็นไม้้กระดาน ๒ แผ่่น กว้้างแผ่่นละ ๘๐ เซนติิเมตร ยาว ๒ เมตร ๔๘ เซนติิเมตร กว้้าง ๑ เมตร ๗๖ เซนติิเมตร มีีลููกกรงงา ๑๑๒ ชิ้้�น แผ่่นงาสลัักลายวิจิติรดอกไม้คั่่้ �นอยู่่ภายในลููกกรงงา ๓๐ แผ่่น ที่่�ยอดลููกกรงงา มีีหััวเม็็ดและโคนเป็็นงา ๖ ชิ้้�น และเสาสำหรัับพระวิิสููตร ๔ เสา โดย ๒ เสาหน้้าพระแท่่นมีีแผ่่นงา พระบรมรููปสมเด็็จพระเจ้้าตากสิิน มหาราชทรงพระกรรมฐาน พระบรมรููปจำลองแบบทรงพระกรรมฐาน สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช ก่่อนหน้้านี้้� ประดิิษฐานอยู่่บนแท่่นพระบรรทมภายในวิิหาร สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช ต่่อมา นายต่่าง บุุณยมานพ ได้้จ้้างช่่างทำตู้้กระจกครอบกัับ พระแท่่นบรรทมในสมััยท่่านเจ้้าคุุณพระทัักษิิณคณิิสรเป็็นเจ้้าอาวาส และในปีี พ.ศ. ๒๕๐๙ ทางวััดได้้ย้้ายพระแท่่นบรรทมไปไว้้อีีกข้้างหนึ่่�ง ภายในพระวิิหาร โดยสร้้างที่่�ประดิิษฐานอย่่าง สวยงาม สลัักลายวิิจิิตรประกอบเสาเบื้้�องบนทั้้�งซ้้ายขวา ดั่่�งรวงผึ้้�ง รวม ๔ เสา ปััจจุุบัันประดิิษฐานอยู่่ ภายในวิิหารสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช ๒๐ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
พระเจดีีย์์เหลี่่�ยมย่่อมุุมไม้้ ๒๐ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๒๑ พระอุโบสถหลังเก่า ไม่ท่ราบปีพุีทุธศัักราชในการสร้้าง แต่สั่ ันนิิษฐานได้ว่้่า พระอุุโบสถหลัังนี้้ถูู�กสร้้างขึ้้�นในสมััยอยุุธยา ตอนปลาย รููปแบบพระอุุโบสถมหาอุตม์ุ์(เป็็นพระอุุโบสถทึึบไม่มีี่หน้้าต่่าง) สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช ทรงปฏิิสัังขรณ์์ไว้้ภายในประดิิษฐานพระพุุทธรููปฉลองพระองค์์สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช และ พระพุทุธรููปปางต่่าง ๆ จำนวน ๓๑ องค์ ต่์ ่อมาในสมััยท่่านเจ้้าคุุณพระทัักษิิณคณิสสิ รได้ท้ำการบููรณะ ขึ้้�นมาใหม่่ โดยให้้เจาะผนัังทำเป็็นหน้้าต่่างด้้านละ ๖ ช่่อง เปลี่่�ยนหลัังคาและหน้้าบัันตามแบบ ประเพณีีนิิยม ในสมััยรััชกาลที่่� ๕ ได้รั้ับความอุุปถััมภ์์จากคุุณนายเลีียบ มารดาท่่านผู้ห้ ญิิงสุุธรรมมนตรีี (กิิมไล้ สุุ้จริตกุิ ุล) ถวายปััจจััยเป็็นจำนวนเงิิน ๑๔,๐๐๐ บาท สมทบทุุนปฏิิสัังขรณ์ พ์ระอุุโบสถหลัังนี้้� มีีขนาดรวมระเบีียงด้้านหน้้า และด้้านหลััง กว้้าง ๑๐.๒๘ เมตร ยาว ๒๖.๘๓ เมตร แต่่เฉพาะตััวอาคาร กว้้าง ๑๐.๒๘ เมตร ยาว ๑๙.๐๔ เมตร เจดีีย์์เหลี่่�ยมย่่อมุุมไม้้๒๐ ก่่ออิิฐ ถืือปููน ศิิลปะสมััยรััตนโกสิินทร์์ตอนต้้น แบบเดิิมฐานของพระเจดีีย์์องค์์กลาง สร้้างเป็็นประติิมากรรมปููนปั้้�นรููปพญายัักษ์์ และพญาวานร แบบองค์พ์ระเจดีีย์์๓ องค์์ สร้้างสลัับกัับวิิหารทรงไทย ๔ หลััง เรีียกว่่า กุุฏิิพุุทธองค์์ ประดิิษฐานอยู่่ด้้านหลััง พระอุุโบสถหลัังใหม่่
พระวิิหารสมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช พระวิิหารเล็็ก ตั้้�งอยู่่ห่่างจากเขื่่�อนริิมคลองบางกอกใหญ่่ ๔๐ เมตร ความกว้้าง ๑๖ เมตร ยาว ๑๖ เมตร ได้ซ่้่อมแซม ขึ้้�นอีีกเมื่่�อปี พี.ศ. ๒๔๘๑ โดยคุุณนายขัันทองบริิจาคเงิินให้้ และนายต่่าง บุุณยมานพ ปฏิิสัังขรณ์พ์ระพุทุธรููปพระศอหััก ขึ้้�นอีีก ภายในวิิหารประดิิษฐานพระบรมรููปจำลองสมเด็็จ พระเจ้้าตากสิินมหาราชเท่่าพระองค์์จริิงในแบบทรงพระ กรรมฐานบนพระแท่่น ในปีี พ.ศ. ๒๕๐๙ ทางวััดได้้ย้้าย ออกมาจากพระแท่่นไปไว้้อีีกข้้างหนึ่่�งโดยทำที่่�ประดิิษฐาน ใหม่่อย่่างสวยงาม ต่่อมาในสมััยพระเทพสัังวรวิิมลเป็็น เจ้้าอาวาส (ขณะดำรงสมณศัักดิ์์�เป็็นพระสุุนทรธรรมสุุธีี) ได้้บููรณะขึ้้�นใหม่่ โดยเปลี่่�ยนผนัังและพื้้�นเป็็นหิินแกรนิิต วิิหารนี้้�เปิิดให้้ประชาชนและผู้ส้นใจเข้้าชม และถวาย สัักการะทุุกวััน ๒๒ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
พระอุุโบสถหลัังใหม่่ พระยาศรีีสหเทพ (ทองเพ็็ง) สร้้างขึ้้�นบริิเวณที่่�ประดิิษฐานพระบรมศพ สมเด็็จพระเจ้้าตากสิินมหาราช มีีขนาดกว้้าง ๑๗.๙๐ เมตร ยาว ๒๘.๖๐ เมตร พระอุุโบสถมีีขนาดใหญ่รูู่ ปแบบคล้้ายพระอุุโบสถวััดหงส์รั์ตันาราม พระอุุโบสถยกพื้้�นสููง มีีมุุขด้้านหน้้าและด้้านหลััง มีีเสารัับหลัังคาคลุุม ระเบีียงด้้านข้้างทั้้�งสอง ผืืนหลัังคา ๒ ชั้้�น ๓ ด้้าน หลัังคาประดัับด้้วย ช่่อฟ้้า ใบระกา หางหงส์์หน้้าบััน ตกแต่่งด้้วยลายพัันธุ์์พฤกษาจนเต็็ม พื้้�นที่่�ด้้านบน มีีการบููรณะปฏิิสัังขรณ์์เรื่่�อยมาตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. ๒๕๐๗ จนถึึงปััจจุุบััน ภายในพระอุุโบสถประดิิษฐานพระพุุทธรููปปางมารวิิชััย นามว่่า“พุทุธชิินวร” หน้้าตัักกว้้าง ๑๐ ฟุต ุ๓ นิ้้�วครึ่่�ง งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๒๓
ศาลาการเปรีียญเก่่า ด้้านซ้้ายพระอุุโบสถใหม่ มีีลั ่ ักษณะคล้้ายพระวิิหาร ภายในประดิิษฐานพระพุทุธรููปปางมารวิชัิัย หน้้าตัักกว้้าง๓ศอกเศษบนผนัังวิิหารทำเป็็นช่่องเสมารอบวิิหารทั้้�งสี่ทิ ่� ิศสำหรัับประดิิษฐานพระพุทุธรููป รวม ๑๔๘ ช่่อง มีีสภาพชำรุุดทรุุดโทรมมากจนไม่ส่ามารถใช้้การได้ ต่้ ่อมาพระเทพสัังวรวิิมล (ขณะ ดำรงสมณศัักดิ์์�เป็็นพระสุุนทรธรรมสุธีีุ ) ได้ก่้่อสร้้างขึ้้�นมาใหม่่โดยรัักษาแบบแปลนเดิิมไว้ทุ้ ุกประการ ปััจจุบัุันใช้้เป็็นที่่�บำเพ็็ญกุุศลและปฏิิบัติัิธรรมของพระภิิกษุ สุามเณร และอุุบาสกอุุบาสิิกา ผู้มา้ถืือศีีล อุุโบสถทุุกวัันธรรมสวนะ กุุฏิิพระพุุทธองค์์ ๔ หลััง พระยาศรีีสหเทพเป็็นผู้จั้ัดสร้้างขึ้้�นอยู่่ด้้านหลัังของพระอุุโบสถหลัังใหม่มีีลั่ ักษณะสลัับกัับพระเจดีีย์์ กุุฏิิหััวและท้้ายประดิิษฐานพระพุทุธรููปปางไสยาสน์์ขนาดยาว ๔ เมตร ๘๔ เซนติิเมตร หลัังตรงกลาง ๒๔ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
พระปรางค์์ซ้้าย - ขวา พระยาศรีีสหเทพสร้้างไว้คู่่กั้ ับพระอุุโบสถ ตั้้�งอยู่่ด้้านซ้้ายและขวา ของพระอุุโบสถหลัังใหม่ มีี ่ขนาดวััดโดยรอบยาว ๒๗ เมตร ประดัับ เครื่่�องลายครามทั้้�งสององค์์ฐานองค์พ์ระเจดีีย์สลั์ ักหัักพัังลงมา และ เครื่่�องลายครามได้้หลุุดหายไปเกืือบหมด ต่่อมา พระเทพสัังวรวิิมล (ขณะดำรงสมณศัักดิ์์�เป็็นพระสุุนทรธรรมสุุธีี) บููรณะขึ้้�นใหม่่และได้้ ปิิดกระจกสีีเพิ่่�มเติิม โดยรัักษาแบบแปลนเดิิมเอาไว้ทุ้ ุกประการ ประดิิษฐานรอยพระพุทุธบาทและอีีกหลัังหนึ่่�งประดิิษฐานพระพุทุธรููปปางถวายพระเพลิิงมีีลัักษณะ เป็็นหีีบพระศพยื่่�นพระบาทออกมาให้พ้ระมหากัสสั ปะได้้นมัสัการ ภายในกุุฏิิทั้้�ง ๔ หลััง มีีการเขีียน ภาพจิติรกรรมตกแต่่งลัักษณะลวดลายดอกไม้้และภาพเรื่่�องราวเกี่่�ยวกัับพระพุทุธศาสนา งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๒๕
ศาลปกครองเป็็นศาลที่่�จััดตั้้�งขึ้้�นตามรััฐธรรมนููญแห่่งราชอาณาจัักรไทย พุทุธศัักราช ๒๕๔๐ และ จััดตั้้�งขึ้้�นตามพระราชบััญญััติิจััดตั้้�งศาลปกครองและวิิธีีพิิจารณาคดีีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มีีอำนาจหน้้าที่่� พิิจารณาพิพิากษา “คดีีปกครอง” ซึ่่�งเป็็นคดีีพิพิาทระหว่่างหน่่วยงานราชการ หน่่วยงานของรััฐ รััฐวิสิาหกิิจ หรืือราชการส่่วนท้้องถิ่่�น หรืือเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐกัับเอกชนกรณีีหนึ่่�ง และข้้อพิิพาทระหว่่างหน่่วยงานต่่าง ๆ ของรััฐหรืือเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐด้้วยกัันอีีกกรณีีหนึ่่�ง ทั้้�งนี้้�เพื่่�อปกป้้องคุ้้มครองสิิทธิิเสรีีภาพของประชาชนและ เพื่่�อสร้้างบรรทััดฐานที่่�ถููกต้้องในการปฏิิบัติัิราชการ ศาลปกครองเป็็นศาลที่่�ใช้้ระบบ “ไต่่สวน”โดยในแต่่ละคดีีจะมีีการพิิจารณาโดยองค์์คณะของตุุลาการ ต่่างจากศาลยุติุิธรรมซึ่่�งใช้้ระบบ “กล่่าวหา” โดยมีีอำนาจพิิจารณาพิพิากษาหรืือมีีคำสั่่�งในเรื่่�องดัังต่่อไปนี้้� ๑. คดีีพิิพาทเกี่่�ยวกัับการที่่�หน่่วยงานทางปกครองหรืือเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐออกกฎ คำสั่่�ง โดยไม่่ชอบด้้วยกฎหมายเช่่นกฎกระทรวงกำหนดเวลาเปิิดหรืือปิิดสถานบริิการระเบีียบมหาวิทิยาลััยที่่�กำหนด ให้้นัักศึึกษาต้้องทำวิิทยานิิพนธ์์เป็็นภาษาอัังกฤษ หรืือกรณีีผู้้ฟ้้องคดีีเห็็นว่่าเจ้้าพนัักงานท้้องถิ่่�นปฏิิเสธ การออกใบอนุุญาตก่่อสร้้างอาคารโดยไม่่ชอบด้้วยกฎหมาย หรืือ กรณีีผู้ฟ้้องค้ดีีเห็็นว่่าผู้บั้ังคัับบััญชามีีคำสั่่�ง ลงโทษทางวินัิัยโดยไม่่เป็็นธรรม เป็็นต้้น ๒. คดีพิีพิาทเกี่่�ยวกัับการกระทำทางกายภาพโดยไม่่ชอบด้้วยกฎหมาย เช่่น กรุุงเทพมหานคร รื้้�อย้้ายสะพานลอย เทศบาลก่่อสร้้างระบบประปา องค์์การบริิหารส่่วนตำบลรื้้�อถอนสิ่่�งปลููกสร้้างของประชาชน ๓. คดีพิีพิาทเกี่่�ยวกัับการที่่หน่�่วยงานทางปกครองหรืือเจ้้าหน้้าที่่ข�องรัฐัละเลยต่่อหน้้าที่่ต�ามที่่� กฎหมายกำหนดให้ต้้้องปฏิิบััติิหรืือปฏิิบััติิหน้้าที่่ดั�ังกล่่าวล่่าช้้าเกิินสมควร เช่่นกรณีีที่่�เจ้้าพนัักงานท้้องถิ่่�น ละเลยต่่อหน้้าที่่� ไม่่ตรวจตราและออกคำสั่่�งให้้เจ้้าของอาคารรื้้�อถอนอาคารที่่�ก่่อสร้้างหรืือต่่อเติิมโดยไม่่ได้้ รัับใบอนุุญาต กรณีีที่่�เจ้้าพนัักงานที่่�ดิินดำเนิินการออกโฉนดที่่�ดิินล่่าช้้าเกิินสมควร เป็็นต้้น เรีียนรู้้เรื่่�องราวความเป็็นมาของศาลปกครอง ๒๖ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
๔. คดีีพิิพาทเกี่่�ยวกัับการกระทำละเมิิดของหน่่วยงานทางปกครองหรืือเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐ อัันเกิดิจากการใช้้อำนาจตามกฎหมายหรืือจากกฎ คำสั่่�ง หรืือจากการละเลยต่่อหน้้าที่่ต�ามที่่�กฎหมาย กำหนดให้ต้้้องปฏิิบััติิหรืือปฏิิบััติิหน้้าที่่ดั�ังกล่่าวล่่าช้้าเกิินสมควร เช่่น การที่่�เจ้้าพนัักงานที่่�ดิินออกคำสั่่�ง เพิิกถอนโฉนดที่่�ดิินโดยไม่่ชอบด้้วยกฎหมายทำให้ผู้้ ฟ้้องค้ดีีได้รั้ับความเสีียหายและผู้ฟ้้องค้ดีีเรีียกค่่าเสีียหาย ดัังกล่่าวเป็็นต้้น ๕. คดีพิีพิาทเกี่่�ยวกัับความรัับผิิดอย่่างอื่่�นของหน่่วยงานทางปกครองหรืือเจ้้าหน้้าที่่ข�องรัฐั เช่่น คดีีเกี่่�ยวกัับค่่าทดแทนการเวนคืืน คดีีเกี่่�ยวกัับค่่าทดแทนการรอนสิิทธิิในการวางสายไฟฟ้้า สายโทรศัพท์ั ์ วางท่่อประปา ท่่อก๊๊าซ ๖. คดีพิีพิาทเกี่่�ยวกัับสััญญาทางปกครอง เช่่น ข้้อพิพิาทเกี่่�ยวกัับสััญญาจ้้างเอกชนก่่อสร้้างถนน สะพาน อาคารเรีียน หรืือ ข้้อพิพิาทเกี่่�ยวกัับการเรีียกเก็็บค่่าสััมปทานตามสััญญาสััมปทานทำไม้ป่้ ่าชายเลน หรืือสััญญาที่่�หน่่วยงานทางปกครองทำกัับข้้าราชการที่่�ได้รั้ับอนุุญาตให้้ลาศึึกษาต่่อเป็็นต้้น ๗. คดีีที่่�มีีกฎหมายกำหนดให้้หน่่วยงานทางปกครองหรืือเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐฟ้้องคดีีต่่อศาล เพื่่�อบัังคัับให้้บุุคคลกระทำหรืือละเว้้นกระทำอย่่างหนึ่่�งอย่่างใด เช่่น กรณีีเจ้้าหน้้าที่่�ของกรมเจ้้าท่่า ฟ้้องคดีีต่่อศาลปกครองเพื่่�อมีีคำสั่่�งให้้เอกชนรื้้�อย้้ายแพที่่�จอดกีีดขวางทางน้้ำ กรณีีเจ้้าพนัักงานท้้องถิ่่�น ฟ้้องคดีีต่่อศาลปกครองเพื่่�อมีีคำสั่่�งให้จั้ับกุุมและกัักขัังบุุคคลซึ่่�งมิิได้้ปฏิิบัติัติามคำสั่่�งของเจ้้าพนัักงานท้้องถิ่่�น ตามพระราชบััญญัติัิควบคุุมอาคารฯเป็็นต้้น ๘. คดีที่่มี�ีกฎหมายกำหนดให้้อยู่่ในเขตอำนาจของศาลปกครอง เช่่น กรณีีที่่�ฟ้้องขอให้้เพิิกถอน คำชี้้�ขาดหรืือบัังคัับตามคำชี้้�ขาดของอนุุญาโตตุุลาการเกี่่�ยวกัับสััญญาทางปกครอง เป็็นต้้น คดีที่่�ไม่่อยู่่ในอำนาจของศาลปกครอง ๑. พระราชบััญญััติิจัดตั้้�งศาลปกครองและวิธีิพิีิจารณาคดีีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ได้้บััญญััติิ ยกเว้้นคดีีพิิพาทเกี่่�ยวกัับหน่่วยงานทางปกครองหรืือเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐบางประเภทที่่�ไม่่สามารถ นำมาฟ้้องต่่อศาล ได้้แก่่ - การดำเนิินการเกี่่�ยวกัับวิินััยทหาร ไม่่ว่่าจะเป็็นการลงทััณฑ์์แก่่ผู้้กระทำผิิดต่่อวิินััยทหารหรืือ เป็็นการดำเนิินการทางวินัิัยอย่่างอื่่�น - การดำเนิินการของคณะกรรมการตุุลาการ (ก.ต.) ตามพระราชบััญญััติิระเบีียบข้้าราชการ ฝ่่ายตุุลาการศาลยุติุิธรรม พ.ศ. ๒๕๔๓ ซึ่่�งมิิใช่่เป็็นการพิิจารณาพิพิากษาคดีี แต่่เป็็นการบริิหารงานบุุคคล ของผู้พิ้พิากษาศาลยุติุิธรรม เช่่น การแต่่งตั้้�งโยกย้้าย การเลื่่�อนตำแหน่่ง การลงโทษทางวินัิัย เป็็นต้้น - คดีีที่่�อยู่่ในอำนาจของศาลชำนััญพิิเศษต่่าง ๆ ที่่�อยู่่ในระบบศาลยุุติิธรรม ซึ่่�งได้้จััดตั้้�งขึ้้�นก่่อนที่่� จะมีีการจััดตั้้�งศาลปกครอง ได้้แก่่คดีีที่่�อยู่่ในอำนาจของศาลเยาวชนและครอบครััว คดีีที่่�อยู่่ในอำนาจ ของศาลแรงงาน คดีีที่่�อยู่่ในอำนาจของศาลภาษีีอากร คดีีที่่�อยู่่ในอำนาจของศาลทรััพย์์สิินทางปััญญาและ การค้้าระหว่่างประเทศ คดีีที่่�อยู่่ในอำนาจของศาลล้้มละลาย ๒. คดีีที่่�มีีกฎหมายยกเว้้นอำนาจศาลปกครองไว้้โดยเฉพาะ เช่่น พระราชบััญญััติิการรัักษา ความมั่่�นคงภายใน พ.ศ. ๒๕๕๑ (มาตรา ๒๓ ให้้การดำเนิินคดีีใด ๆ ตามพระราชบััญญััติินี้้�อยู่่ในอำนาจ ศาลยุติุ ิธรรม) งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๒๗
๓. คดีีที่่�ไม่่อยู่่ในอำนาจของศาลปกครองตามหลัักกฎหมายทั่่�วไปและตามแนวคำวิินิิจฉััย ของศาล เช่่น การดำเนิินงานตามกระบวนการยุุติิธรรมทางแพ่่งหรืือทางอาญา ตััวอย่่างเช่่น การฟ้้องว่่า เจ้้าพนัักงานบัังคัับคดีียึึดและขายทอดตลาดทรัพย์ั ์สิินโดยไม่่ชอบ ซึ่่�งการบัังคัับคดีีดัังกล่่าวเป็็นการบัังคัับคดีีแพ่่ง ตามประมวลกฎหมายวิธีีพิิจารณาความแพ่่งที่่�อยู่่ในอำนาจของศาลยุติุิธรรม การจัับกุุมของเจ้้าหน้้าที่่�ตำรวจ การสอบสวนและการเปรีียบเทีียบปรัับของพนัักงานสอบสวน และการสั่่�งฟ้้องหรืือสั่่�งไม่่ฟ้้องคดีีอาญาของ พนัักงานอััยการซึ่่�งเป็็นขั้้�นตอนการดำเนิินงานในกระบวนการยุติุิธรรมทางอาญาที่่�จะนำไปสู่่การนำตััวผู้กระ้ทำ ความผิิดมาลงโทษทางอาญาตามที่่�บััญญัติัิไว้้ในประมวลกฎหมายวิธีีพิิจารณาความอาญาเป็็นต้้น คดีีปกครองที่่�ต้้องยื่่�นฟ้้องต่่อศาลปกครองสููงสุุดโดยตรง ศาลปกครองมีี ๒ ชั้้�นศาล คืือ ศาลปกครองชั้้�นต้้น และศาลปกครองสููงสุุด ซึ่่�งโดยปกติิแล้้วการ ยื่่�นฟ้้องคดีีปกครอง ต้้องยื่่�นต่่อศาลปกครองชั้้�นต้้น ยกเว้้นคดีีบางประเภทที่่�กฎหมายกำหนดให้้ยื่่�นฟ้้องต่่อ ศาลปกครองสููงสุุดโดยตรง ได้้แก่่ ๑. คดีีพิิพาทเกี่่�ยวกัับคำวิินิิจฉััยของคณะกรรมการวิินิิจฉััยข้้อพิิพาท ตามที่่�ที่่�ประชุุมใหญ่่ ตุุลาการในศาลปกครองสููงสุดุประกาศกำหนด หมายถึึง เมื่่�อที่่�ประชุุมใหญ่่ตุุลาการในศาลปกครองสููงสุุด ประกาศกำหนดให้้คำวิินิิจฉััยของคณะกรรมการวิินิิจฉััยข้้อพิิพาทใดต้้องฟ้้องคดีีต่่อศาลปกครองสููงสุุด ประชาชนผู้้ได้้รัับความเดืือดร้้อนหรืือเสีียหายจากคำวิินิิจฉััยของคณะกรรมการวิินิิจฉััยข้้อพิิพาทดัังกล่่าว ก็ต้็ ้องยื่่�นฟ้้องต่่อศาลปกครองสููงสุุดโดยตรง ๒. คดีีพิิพาทเกี่่�ยวกัับความชอบด้้วยกฎหมายของพระราชกฤษฎีีกาหรืือกฎที่่�ออกโดย คณะรัฐัมนตรีหรืื ี อโดยความเห็็นชอบของคณะรัฐัมนตรีีหมายถึึง โดยปกติิแล้้วเมื่่�อประชาชนได้รั้ับความ เดืือดร้้อนหรืือเสีียหายจาก “กฎ” ประชาชนต้้องยื่่�นฟ้้องคดีีต่่อศาลปกครองชั้้�นต้้นที่่�มีีเขตอำนาจ แต่่ถ้้าเป็็น กฎที่่�ตราขึ้้�นหรืือออกโดยคณะรััฐมนตรีีหรืือโดยความเห็็นชอบของคณะรััฐมนตรีี ในกรณีีเช่่นนี้้�กฎหมายได้้ กำหนดให้ยื่้่�นฟ้้องต่่อศาลปกครองสููงสุุดโดยตรง ๓. คดีที่่มี�ีกฎหมายกำหนดให้้อยู่่ในอำนาจศาลปกครองสููงสุดุหมายถึึงเมื่่�อมีีกฎหมายกำหนด ให้้เรื่่�องใดต้้องยื่่�นฟ้้องต่่อศาลปกครองสููงสุุด ประชาชนที่่�มีีความประสงค์์จะใช้้สิิทธิิยื่่�นฟ้้องในเรื่่�องดัังกล่่าว ก็ต้็ ้องยื่่�นฟ้้องคดีีต่่อศาลปกครองสููงสุุดโดยตรง ๔. คดีที่่อุ�ุทธรณ์์คำพิพิากษาหรืือคำสั่่�งของศาลปกครองชั้้�นต้้น โดยการฟ้้องคดีีต่่อศาลปกครอง สููงสุุดจะต้้องยื่่�นฟ้้องคดีีที่่�ศาลปกครองสููงสุุด ซึ่่�งมีีแห่่งเดีียวตั้้�งอยู่่ในกรุุงเทพมหานคร ๒๘ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ศาลปกครองสููงสุดุ มีีเขตอำนาจทั่่�วราชอาณาจัักร ศาลปกครองชั้้�นต้้น ได้้แก่่ ศาลปกครองกลาง และ ศาลปกครองในภููมิิภาค - ศาลปกครองกลาง มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�กรุุงเทพมหานคร จัังหวััดนครปฐม จัังหวััดนนทบุุรีี จัังหวััดปทุุมธานีี จัังหวััดสมุุทรปราการ และจัังหวััดสมุุทรสาคร รวมทั้้�งจัังหวััดที่่�มิิได้้อยู่่ในเขตอำนาจของ ศาลปกครองในภููมิิภาค คืือ จัังหวััดนครนายก และจัังหวััดสระบุรีีุ - ศาลปกครองในภูมิูภิาค ปััจจุบัุันมีี ๑๔ แห่่ง ดัังนี้้� ๑. ศาลปกครองเชีียงใหม่่ มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดเชีียงใหม่่ จัังหวััดเชีียงราย จัังหวััด แม่่ฮ่่องสอน จัังหวััดลำปาง จัังหวััดลำพููนและมีีเขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดน่่าน จัังหวััดพะเยาและจัังหวััดแพร่่ ๒. ศาลปกครองสงขลา มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดสงขลา จัังหวััดตรััง จัังหวััดพััทลุุง และ จัังหวััดสตููล ๓. ศาลปกครองนครราชสีีมา มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดนครราชสีีมา จัังหวััดชััยภููมิิและมีี เขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดบุรีีรัุัมย์์และจัังหวััดสุริุินทร์์ ๔. ศาลปกครองขอนแก่่น มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดขอนแก่่น จัังหวััดกาฬสิินธุ์์ จัังหวััด มหาสารคาม และมีีเขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดมุุกดาหาร ๕. ศาลปกครองพิิษณุุโลก มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดพิิษณุุโลก จัังหวััดกำแพงเพชร จัังหวััด ตาก จัังหวััดพิจิติร จัังหวััดสุุโขทััย และมีีเขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดอุตุรดิตถ์ิ ์ ๖. ศาลปกครองระยอง มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดระยอง จัังหวััดจัันทบุรีี จัุังหวััดฉะเชิิงเทรา จัังหวััดชลบุรีี จัุังหวััดตราด จัังหวััดปราจีีนบุรีี ุและจัังหวััดสระแก้้ว ๗. ศาลปกครองนครศรีีธรรมราช มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดนครศรีีธรรมราช จัังหวััด สุุราษฎร์์ธานีี และมีีเขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดชุุมพร ๘. ศาลปกครองอุดุรธานีี มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดอุุดรธานีี จัังหวััดเลย จัังหวััดหนองคาย จัังหวััดหนองบััวลำภูู และมีีเขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดนครพนม จัังหวััดบึึงกาฬ และจัังหวััดสกลนคร ๙. ศาลปกครองอุุบลราชธานี มีี ีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดอุุบลราชธานีี จัังหวััดยโสธร จัังหวััด ร้้อยเอ็็ด จัังหวััดศรีีสะเกษ และจัังหวััดอำนาจเจริิญ ๑๐. ศาลปกครองเพชรบุรีุี มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดเพชรบุรีี จัุังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์ จั์ ังหวััด ราชบุรีี ุและจัังหวััดสมุทุรสงคราม ๑๑. ศาลปกครองนครสวรรค์์ มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดนครสวรรค์ จั์ ังหวััดชััยนาท จัังหวััด เพชรบููรณ์ จั์ ังหวััดอุทัุัยธานีี และมีีเขตอำนาจเพิ่่�มเติิมในจัังหวััดลพบุรีีุ ๑๒. ศาลปกครองสุพุรรณบุรีุ มีี ีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดสุพุรรณบุรีี จัุังหวััดกาญจนบุรีี จัุังหวััด พระนครศรีีอยุุธยา จัังหวััดสิิงห์บุ์ รีี ุและจัังหวััดอ่่างทอง ๑๓. ศาลปกครองภููเก็็ต มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดภููเก็็ต จัังหวััดกระบี่ ่� จัังหวััดพัังงา และ จัังหวััดระนอง ๑๔. ศาลปกครองยะลา มีีเขตอำนาจตลอดท้้องที่่�จัังหวััดยะลา จัังหวััดปัตตัานีี และจัังหวััดนราธิิวาส การจััดแบ่่งโครงสร้้างของศาลปกครอง งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๒๙ หมายเหตุุ สืืบค้้นที่่�อยู่ ห่รืือที่ตั้้่� �งสถานที่่�ทำการศาลปกครองสููงสุุด และศาลปกครองชั้้�นต้้น ได้ที่้่� เว็็บไซต์์ศาลปกครอง www.admincourt.go.th หรืือ สอบถามได้ที่้่� สายด่่วนศาลปกครอง ๑๓๕๕
ผู้ส้นใจสามารถเข้้าถึึงองค์์ความรู้ของศาลปกครองที่่�หลากหลาย้ด้้วยตนเอง ผ่่านการเรีียน ดูู รู้ ค้้น ได้้ทุุกที่่� ทุุกเวลา และไม่่มีีค่่าใช้้จ่่าย กัับศููนย์์การเรีียนรู้ศาลปกครองออนไล้น์์(ALL Cloud) ที่่�ใช้้งานง่่าย มีีประสิิทธิิภาพ และปลอดภััยสููง ซึ่่�งภายในศููนย์์ฯ จะประกอบด้้วย “ระบบเรีียนออนไลน์์ระบบดููถ่่ายทอดสด ระบบสื่่�อการเรีียนรู้ ้ระบบค้้นรายการหนัังสืือ และระบบหนัังสืืออิิเล็็กทรอนิิกส์์” ที่่�ทัันสมััยและครบถ้้วน ทุุกองค์์ความรู้เ้กี่่�ยวกัับศาลปกครอง สามารถเข้้าใช้้งานได้้๓ ช่่องทาง ง่่าย ๆ ดัังนี้้� ๑. ผ่่านทางเว็็บไซต์์ศาลปกครอง www.admincourt.go.thจากนั้้�น คลิิกที่่�แบนเนอร์ ศูู ์นย์์การเรีียนรู้ศาลปกครองออนไล้น์์(ALL Cloud) ๒. เข้้าที่่� URL-allcloud.admincourt.go.th ๓. ใช้้บริิการผ่่านแอปพลิิเคชััน โดยค้้นหาคำว่่า“All Cloud” หรืือ “ศููนย์์การเรีียนรู้ศาลปกครอง”้ ทาง Play Store และ App Store กรณีีใช้้งานผ่่านเว็็บไซต์์ศาลปกครอง www.admincourt.go.th คลิิกที่่� แบนเนอร์ศูู ์นย์์การเรีียนรู้ศาลปกครองออนไล้น์์จากนั้้�นคลิิกที่่�ปุ่่ม เข้้าสู่่ระบบ/ลงทะเบีียน (ดููรููป) ศาลปกครองเปิิดให้้บริิการแล้้ว “ศููนย์์การเรีียนรู้้ศาลปกครองออนไลน์์” (Administrative Court Life Long Learning Cloud : ALL Cloud) วิธีิีการใช้้งานศููนย์์การเรีียนรู้้ศาลปกครองออนไลน์์ “Administrative Court Life Long Learning Cloud : ALL Cloud” กรณีีใช้้งานผ่่านแอปพลิิเคชััน ดาวน์์โหลดแอปพลิิเคชัันได้ทั้้้ �งในGooglePlay และ App Store โดยพิิมพ์์คำว่่า “All Cloud” หรืือ “ศููนย์์การเรีียนรู้้ศาลปกครอง” จากนั้้�นระบบ จะเข้้าสู่่หน้้าจอLogin ๓๐ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
๑. กรอกชื่่�อผู้้ใช้้งาน และรหััสผ่่าน จากนั้้�นคลิิก Sign in เข้้าสู่่ระบบ หากเริ่่�มใช้้งานครั้้�งแรกสามารถ สมััครผ่่าน e-Mail, กำหนดรหััสผ่่าน, ชื่่�อ-นามสกุุล, แผนก, เบอร์์โทรศัพท์ั ์, เพศ และคลิิก Sign in เพื่่�อ สมััครสมาชิิก หรืือสมััครสมาชิิก ด้้วย Sign in Google และ Sign in Facebook ได้้เช่่นกััน กรณีีที่่�ต้้องการให้้ระบบจำข้้อมููลสำหรัับเข้้า สู่่ระบบในครั้้�งถััดไป ให้้เลืือก “จดจำไว้้ในระบบ ๒. เมื่่�อเข้้าสู่่ระบบแล้้ว หน้้าจอจะแสดงเมนูดัูังนี้้� เรีียนออนไลน์์ : แสดงหลัักสููตรการเรีียนออนไลน์ ส ์ามารถค้้นหาหลัักสููตรได้้โดยการคีีย์์รายชื่่�อหลัักสููตร ที่่�ช่่องค้้นหา จากนั้้�นกด Enter หรืือสามารถเลืือกรายการหลัักสููตรนั้้�น ๆ จากนั้้�นคลิิกปุ่่ม ลงทะเบีียนหลัักสููตร เพื่่�อเรีียนรายวิิชานั้้�น ๆ เมื่่�อเรีียนจบแล้้ว ผู้เ้รีียนสามารถพิิมพ์์ใบประกาศนีียบัตัรได้้เอง กรณีีรายวิิชานั้้�นมีีให้้ ดููถ่่ายทอดสด : แสดงวิิดีีโอและการถ่่ายทอดสด ซึ่่�งผู้้ใช้้งานสามารถพิิมพ์์ข้้อความเพื่่�อสอบถามข้้อมููล ระหว่่างรัับชมได้้ สื่่�อการเรีียนรู้้ : แสดงรายการสื่่�อการเรีียนรู้ต่้่าง ๆ ซึ่่�งจะมีี ๕ หมวดหมู่่ คืือ สื่่�ออิินโฟกราฟิิก สื่่�อโมชัันกราฟิิก สื่่�อวิิทยุุ/ Podcast สื่่�อวีีดิิทััศน์์ สิ่่�งพิิมพ์์/เอกสารวิิชาการ และอุุทาหรณ์์คดีีปกครอง ผู้ใ้ช้้งานสามารถคลิิก เล่่นวิดีีิโอ กดถููกใจ และแชร์ผ่์ ่านสื่่�อ Social Media ค้้นรายการหนัังสืือ : เป็็นระบบที่่�เชื่่�อมโยงกัับฐานข้้อมููลหนัังสืือของหอสมุุดกฎหมายมหาชน โดยจะแสดง รายการหนัังสืือต่่างๆ ที่่�น่่าสนใจ และสามารถสืืบค้้นได้้ หนัังสืืออิิเล็็กทรอนิิกส์์ : แสดงรายการหนัังสืือ แนะนำหนัังสืือที่่�มีีคนสนใจอ่่าน โดยผู้ใ้ช้้งานจะต้้องสมััคร สมาชิิกก่่อนจึึงจะสามารถคลิิกเลืือกหนัังสืือที่่�ต้้องการอ่่านได้้จากนั้้�นคลิิกเลืือก เพิ่่�มลงชั้้�นวาง หากอ่่านจบ แล้้วสามารถคลิิกเลืือกไอคอนถัังขยะเพื่่�อลบหนัังสืือเล่่มนั้้�นออกจากชั้้�นวาง ข้้อมููลของฉััน : แสดงข้้อมููลผู้ใ้ช้้งาน รายวิิชารายการที่่�ชื่่�นชอบ และออกจากระบบ ๓. การออกจากระบบ (Log out) เมื่่�อใช้้งานระบบเสร็็จสิ้้�นแล้้ว เลืือกข้้อมููลของฉััน และคลิิก ออกจากระบบ เพราะกฎหมายปกครองเกี่่�ยวข้้องกับทุัุกคน ศููนย์์การเรีียนรู้้ศาลปกครองออนไลน์์ “ALL Cloud” allcloud.admincourt.go.th (Remember me)” หากลืืมรหััสผ่่านให้้เลืือก “ลืืมรหััสผ่่าน (Forgot Password)” งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๓๑
ไฟช็็อต ... เพราะปัักร่่มขายผลไม้ข้้ ้างทาง เทศบาลต้้องรับผิั ิดหรืือไม่่? เมื่่�อพููดถึึงเรื่่�องอัันตรายจากไฟฟ้้า... จะประมาทกัันไม่่ได้้เชีียวนะ เพราะกระแสไฟฟ้้านั้้�นเป็็นสิ่่�งที่่� ไม่่สามารถมองเห็็นได้้ด้้วยตาเปล่่า หากแต่่มีีอัันตรายถึึงขั้้�นทํําให้้เสีียชีีวิติโดยที่่�ไม่่ทัันได้้รํ่่�าลาใคร ๆ ได้้เลย ทีีเดีียว ดัังคดีีที่่�หยิิบยกมาเป็็นอุทุาหรณ์์เพื่่�อให้ทุ้ ุกคนได้พึ้ ึงตระหนัักและใช้้ความระมััดระวัังกััน เรื่่�องราวของคดีีมีีอยู่่ว่่า … นายเอซึ่่�งเป็็นรองนายกองค์์การบริิหารส่่วนตํําบลโดยนอกเวลางานก็มั็ ัก จะหารายได้้เสริิมด้้วยการขัับรถยนต์์บรรทุุกผลไม้้ออกไปขาย… และเช่่นเดีียวกัับทุุกวััน ... นายเอได้้ขัับรถ เข้้าไปในเขตเทศบาลแห่่งหนึ่่�ง และจอดรถบริิเวณริิมทางเท้้าในจุุดที่่�จะขายผลไม้้ถึึงคราวเคราะห์์ร้้าย เพราะขณะที่่�นายเอกํําลัังปัักเสาร่่มกัันแดดซึ่่�งเป็็นแท่่งเหล็็กสเตนเลสลงไปในพื้้�นดิินนั้้�นนายเอถููกกระแสไฟฟ้้า ช็็อตได้รั้ับบาดเจ็็บสาหัสัและถููกนํําตััวส่่งโรงพยาบาล ...แต่่ปาฏิิหาริย์ิ์ไม่่เกิิดขึ้้�นนายเอได้้เสีียชีีวิติในช่่วงเช้้ามืืด ของวัันต่่อมา... คนในครอบครััวของนายเอเห็็นว่่า การตายของนายเอเป็็นผลโดยตรงจากการละเลยต่่อหน้้าที่่�ของ เทศบาล ที่่�ไม่ดูู่แลและตรวจสอบอุุปกรณ์์ไฟฟ้้าที่่�นํํามาฝัังไว้้ใต้ดิ้ินให้มีี้ ความปลอดภััย จนทํําให้้กระแสไฟฟ้้า ใต้้ดิินรั่่�วไหลมาถููกเสาร่่ม เป็็นเหตุุให้้นายเอถึึงแก่่ความตายจึึงติิดต่่อและเรีียกร้้องให้้เทศบาลรัับผิิดชดใช้้ ค่่าเสีียหายที่่�เกิิดขึ้้�นดัังกล่่าว ... แต่่รอแล้้วรอเล่่า ... ก็็ไม่่ได้รั้ับคํําตอบใด ๆ บิิดา มารดา และบุตุรโดยชอบ ด้้วยกฎหมายทั้้�งสองคนของนายเอ จึึงยื่่�นฟ้้องเทศบาล (ผู้ถูู ้กฟ้้องคดีี) ต่่อศาลปกครอง เพื่่�อขอให้้ศาลตััดสิิน ให้้เทศบาลชดใช้ค่้ ่าสิินไหมทดแทน ประกอบด้้วย ค่่าปลงศพ ค่่าใช้จ่้่ายในการจััดการศพ ค่่ารัักษาพยาบาล และค่่าขาดไร้อุุ้ปการะให้้แก่ผู้่ ฟ้้องค้ดีีทั้้�งสี่ ่� คดีนี้้� ศาลปกครองชั้้�นต้้นพิพิากษายกฟ้้อง ผู้้ฟ้้องคดีทั้้ี�งสี่่จึึ�งยื่่�นอุุทธรณ์ต่์ ่อศาลปกครองสููงสุดุ คดีีมีีประเด็็นที่่�ต้้องวินิิจฉััยว่่าการที่่�เทศบาลละเลยไม่ดูู่ แลความปลอดภััยของอุุปกรณ์์ไฟฟ้้าในพื้้�นที่่� ดัังกล่่าว ซึ่่�งอยู่่ระหว่่างการดํําเนิินโครงการจััดการนํ้้�าของรััฐ จนเกิิดกระแสไฟฟ้้าช็็อตนายเอ เป็็นการกระทํํา ละเมิิดที่่�ต้้องรัับผิิดชดใช้้ค่่าสิินไหมทดแทนให้้แก่่ผู้้ฟ้้องคดีีทั้้�งสี่่�ในฐานะทายาทหรืือไม่่เพีียงใด ? ศาลปกครองสููงสุดพิุิเคราะห์์แล้้วเห็็นว่่านายเอเสีียชีีวิติจากการถููกกระแสไฟฟ้้าช็็อต อัันมีีที่่�มาจาก สายไฟฟ้้าที่่�ฝัังอยู่่ใต้้ดิินเกิิดการรั่่�วไหล ซึ่่�งเป็็นส่่วนหนึ่่�งของโครงการจััดการนํ้้�าแบบบููรณาการและยั่่�งยืืน ของเทศบาล โดยกระแสไฟฟ้้าจากสายไฟฟ้้าที่่�ฝัังอยู่่ใต้้ดิินถืือเป็็นทรััพย์์ของเทศบาล ซึ่่�งเป็็นของที่่�สามารถ เกิิดอัันตรายได้้โดยสภาพ และเป็็นสิ่่�งที่่�ไม่่อาจมองเห็็นได้ด้้ ้วยตาเปล่่า แม้้เทศบาลจะอ้้างว่่า สายไฟฟ้้าและอุุปกรณ์์ไฟฟ้้าดัังกล่่าวมีีคุุณภาพตรงตามมาตรฐาน ตลอดจน มีีการดููแลรัักษาและควบคุุมตรวจสอบความปลอดภััยอย่่างสมํ่่�าเสมอ ทั้้�งผ่่านการตรวจรัับงานจ้้างจนถึึง งวดที่่� ๕ แล้้วก็็ตาม ...แต่่เมื่่�อปรากฏว่่า บริิเวณที่่�เกิิดเหตุุมีีลัักษณะเป็็นพื้้�นดิินเปิิดโล่่ง ยัังไม่่ได้้ปิิดทัับด้้วย แผ่่นบล็็อกปููทางเท้้า และมีีลัักษณะใช้้ทรายกลบไว้้กระทั่่�ง นายเอปัักเสาร่่มเหล็็กสเตนเลสลงไปบริิเวณ ดัังกล่่าวและถููกกระแสไฟฟ้้าช็็อต ซึ่่�งหากเทศบาลได้ดํํ ้าเนิินการด้้วยความระมััดระวัังตามสมควร เพื่่�อให้้เกิิด ความปลอดภััยแก่่ประชาชนที่่�ใช้ท้างเท้้าโดยติิดตั้้�งป้้ายประกาศแจ้้งเตืือนอัันตรายในบริิเวณดัังกล่่าวก็็อาจจะ สามารถป้้องกัันอัันตรายที่่�จะเกิิดขึ้้�นได้้ คดีีปกครองน่่ารู้้อ่่านดูดีู ี ๆ มีีแต่่เรื่่�องใกล้ตั้ ัว ๓๒ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ดัังนั้้�น อุบัุติัิเหตุุที่่�เกิิดขึ้้�นจึึงไม่่ใช่่เหตุุสุุดวิสัิัย ตามมาตรา ๘ แห่่งประมวลกฎหมายแพ่่งและพาณิิชย์์ หรืือเกิิดจากการกระทํําของนายเอผู้ต้าย และถืือว่่าเทศบาลได้้กระทํําละเมิิดอัันเกิิดจากการละเลยต่่อหน้้าที่่� ตามที่่�กฎหมายกํําหนดให้้ต้้องปฏิิบััติิตามมาตรา ๔๒๐ ประกอบกัับมาตรา ๔๓๗ แห่่งประมวลกฎหมาย เดีียวกััน จึึงต้้องรัับผิิดต่่อผู้้ฟ้้องคดีีทั้้�งสี่ ่� ซึ่่�งเป็็นทายาทของผู้ต้าย ส่่วนการกระทํําของผู้ต้ายที่่�ปัักเสาร่่ม เพื่่�อตั้้�งขายผลไม้้บริิเวณทางเท้้าจะเป็็นการกระทํําที่่�ฝ่่าฝืืนกฎหมายหรืือไม่่นั้้�น ถืือเป็็นคนละประเด็็นกัับ กรณีีการละเลยต่่อหน้้าที่่�ของเทศบาลและเทศบาลไม่่อาจอ้้างเหตุุดัังกล่่าวเพื่่�อปฏิิเสธความรัับผิิดได้้ คดีีมีีประเด็็นที่่�ต้้องวิินิิจฉััยต่่อไปว่่า เทศบาลต้้องชดใช้้ค่่าสิินไหมทดแทนให้้แก่่ผู้้ฟ้้องคดีี ทั้้�งสี่่� เพีียงใด ? ศาลเห็็นว่่าค่่าสิินไหมทดแทนที่่�เทศบาลจะพึึงต้้องชดใช้้นั้้�น ต้้องเป็็นค่่าสิินไหมทดแทนเพื่่�อความ เสีียหายอัันเป็็นผลโดยตรงจากการกระทํําละเมิิด ซึ่่�งศาลย่่อมใช้ดุุ้ลพินิิจกำหนดให้้ได้ต้ามจํํานวนที่่�เห็็นสมควร แก่พ่ฤติิการณ์์และความร้้ายแรงแห่่งละเมิิด (มาตรา๔๓๘วรรคหนึ่่�ง แห่่งประมวลกฎหมายแพ่่งและพาณิิชย์์) เมื่่�อผู้ฟ้้องค้ดีีทั้้�งสี่่�เป็็นทายาทโดยธรรมอัันเป็็นผู้ที่่�้มีีสิิทธิิรัับมรดกและมีีหน้้าที่่�จััดการศพของผู้ต้าย จึึงมีีสิิทธิิเรีียกร้้องค่่าปลงศพและค่่าใช้จ่้่ายอัันจํําเป็็นอื่่�น ๆ รวมทั้้�งค่่ารัักษาพยาบาลจากเทศบาล ตลอดจน ค่่าขาดไร้อุุ้ปการะ(มาตรา ๔๔๓ วรรคสาม) แต่่ไม่่อาจเรีียกร้้องค่่าขาดรายได้้ของผู้ต้ายทั้้�งหมดได้้ ซึ่่�งศาลมีีดุุลพินิิจกํําหนดค่่าขาดไร้อุุ้ปการะให้้ได้ต้ามจํํานวนและระยะเวลาที่่�เห็็นสมควรโดยพิิจารณา จากฐานะของผู้ต้าย ฐานะและอายุุของผู้ฟ้้องค้ดีีทั้้�งสี่่�ประกอบกััน เมื่่�อผู้ต้ายมีีรายได้้เป็็นเงิินเดืือนจากการดํํารงตํําแหน่่งรองนายกองค์์การบริิหารส่่วนตํําบล ที่่�หากยัังคงมีีชีีวิติอยู่่ย่่อมมีีโอกาสได้รั้ับเงิินเดืือนและมีีรายได้้จากการประกอบอาชีีพอื่่�นๆโดยเฉลี่่�ยไม่น้่ ้อยกว่่า เดืือนละ ๒๐,๐๐๐ บาท ผู้ต้ายมีีอายุุ๔๓ ปี สีามารถทํํางานเลี้้�ยงชีีพได้้ถึึง ๑๗ ปีีจนกว่่าอายุุจะครบ ๖๐ ปีี ขณะเกิิดเหตุุบิิดาของผู้ต้ายมีีอายุุ๗๐ ปี ส่ี ่วนมารดามีีอายุุ๖๓ ปีีและขณะพิิจารณาคดีีนี้้ยั�ังไม่่ปรากฏว่่า เสีียชีีวิิต การที่่�บุุคคลทั้้�งสองขอค่่าขาดไร้้อุุปการะเป็็นเวลา ๗ ปีี จึึงเป็็นระยะเวลาที่่�สมควรแก่่เหตุุแล้้ว จึึงกำหนดเงิินค่่าขาดไร้อุุ้ปการะให้้แก่บิ่ ิดาและมารดาของผู้ต้ายเดืือนละ๓,๐๐๐บาท และเดืือนละ๒,๐๐๐บาท ตามลํําดัับ เป็็นเวลา ๗ ปี ตี ามที่่�มีีคํําขอ สํําหรัับบุตุรคนแรกของผู้ต้าย มีีอายุุ๑๗ ปีีหากศึึกษาจนบรรลุนิุติิภาวะ ต้้องใช้้ระยะเวลา ๓ ปีีและ บุตุรคนที่่�สอง มีีอายุุ๘ ปีีหากศึึกษาจนบรรลุนิุติิภาวะ ต้้องใช้้ระยะเวลา๑๒ ปี จึี ึงกำหนดเงิินค่่าขาดไร้อุุ้ปการะ แก่บุ่ตุรของผู้ต้ายคนละ ๓,๐๐๐ บาท ต่่อเดืือน จนกว่่าจะบรรลุนิุติิภาวะ แต่่เนื่่�องจากบุตุรทั้้�งสองมีีคํําขอให้้ เทศบาลชดใช้ค่้ ่าขาดไร้อุุ้ปการะเพีียง ๒ ปีีและ ๑๑ ปี ตีามลํําดัับ ศาลจึึงไม่่อาจพิพิากษาเกิินคํําขอได้้ ดัังนั้้�น ศาลจึึงเห็็นสมควรกํําหนดค่่าสิินไหมทดแทน ในส่่วนของค่่าปลงศพ ค่่ารัักษาพยาบาล และค่่าขาดไร้อุุ้ปการะให้้แก่ผู้่ ฟ้้องค้ดีีทั้้�งสี่ ่� รวมเป็็นเงิินทั้้�งสิ้้�น ๑,๐๖๒,๔๑๓ บาท อย่่างไรก็็ตาม เมื่่�อศาลได้้พิิจารณาถึึงข้้อเท็็จจริิงที่่�เกิิดขึ้้�นว่่า ขณะเกิิดเหตุุผู้ต้ายได้้จัับแท่่งเหล็็ก สเตนเลสโดยไม่ป้่ ้องกัันตััวด้้วยการสวมใส่่รองเท้้า หรืือใช้วิ้ธีีิการอื่่�นที่่�ปลอดภััย ทั้้�งที่่�มีีผู้เ้ตืือนแล้้ว เป็็นเหตุุให้้ ถููกกระแสไฟฟ้้าช็็อตได้รั้ับบาดเจ็็บและเสีียชีีวิติในเวลาต่่อมา ถืือได้ว่้่า ความเสีียหายเกิิดขึ้้�นเพราะความผิิด อย่่างหนึ่่�งอย่่างใดของผู้ต้ายประกอบด้้วย ค่่าสิินไหมทดแทนที่่�พึึงต้้องชดใช้้นั้้�นจึึงต้้องหัักส่่วนความผิิดของ ผู้ต้ายด้้วย ศาลจึึงเห็็นสมควรหัักส่่วนความผิิดดัังกล่่าวออกร้้อยละ ๒๕ ของความเสีียหายทั้้�งหมด (มาตรา ๔๔๒ ประกอบกัับมาตรา ๒๒๓ วรรคหนึ่่�ง แห่่งประมวลกฎหมายแพ่่งและพาณิิชย์์) งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๓๓
ดัังนั้้�น เทศบาลจึึงต้้องชดใช้้ค่่าสิินไหมทดแทนให้้แก่่ผู้ฟ้้องค้ดีีทั้้�งสี่ ่� ร้้อยละ ๗๕ ของความเสีียหาย ทั้้�งหมด ในส่่วนดอกเบี้้�ยผิิดนััดนั้้�น เมื่่�อผู้ฟ้้องค้ดีีทั้้�งสี่่�ไม่มีีคํํ ่าขอ ศาลจึึงไม่่อาจพิพิากษาเกิินคํําขอ ศาลปกครองสููงสุุดพิิพากษากลัับคํําพิิพากษาของศาลปกครองชั้้�นต้้น เป็็นให้้เทศบาล ชดใช้้เงิินจากการกระทํําละเมิดิให้้แก่ผู้้่ ฟ้้องคดีทั้้ี�งสี่่ภ�ายใน ๖๐ วััน นัับแต่วั่ ันที่่มี�คํีําพิพิากษา และ ให้คืื้นค่่าธรรมเนีียมศาลในศาลปกครองชั้้�นต้้นบางส่่วน ตามส่่วนแห่่งการชนะคดีีแก่ผู้้่ ฟ้้องคดีทั้้ี�งสี่่� (คํําพิิพากษาศาลปกครองสููงสุุดที่่� อผ. ๑๗๘/๒๕๖๕) คดีีนี้้�...ถืือว่่าเป็็นอุุทาหรณ์์ที่่�สํําคััญคดีีหนึ่่�งสํําหรัับเทศบาลและราชการส่่วนท้้องถิ่่�นต่่าง ๆ ซึ่่�งมีี อํํานาจหน้้าที่่�จััดให้มีี้และบํํารุุงการไฟฟ้้าหรืือแสงสว่่างตามกฎหมาย หรืือเป็็นผู้ดูู ้แลรัับผิิดชอบโครงการใด ๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้องหรืือต้้องใช้้ไฟฟ้้าอัันเป็็นของที่่�เกิิดอัันตรายได้้โดยสภาพ จะต้้องใช้้ความระมััดระวัังในการควบคุุม ดููแลและตรวจตราไฟฟ้้าให้้อยู่่ในสภาพดีีและมีีความปลอดภััยอย่่างเพีียงพอ ประการสํําคััญจะต้้องจััดทํําป้้ายแจ้้งเตืือนในจุุดที่่�อาจเกิิดอัันตรายดัังกล่่าว เพื่่�อให้้ผู้สั้ ัญจรหรืือ ผู้ใ้ช้้ทางบริิเวณนั้้�นรัับทราบและป้้องกัันเหตุุร้้ายที่่�ไม่่มีีใครอยากให้้เกิิดขึ้้�น หากหน่่วยงานละเลยต่่อหน้้าที่่� จนเป็็นเหตุุให้้เกิิดความสููญเสีียหรืือเสีียหายขึ้้�นเช่่นคดีีพิิพาทนี้้�อัันไม่่ถืือเป็็นเหตุุสุุดวิิสััยแล้้วละก็็... จะต้้อง ชดใช้้ค่่าสิินไหมทดแทนให้้แก่่ผู้เ้สีียหายหรืือทายาทของผู้ต้าย ตามสมควรแก่่พฤติิการณ์์และความร้้ายแรง แห่่งละเมิิด ซึ่่�งคดีีดัังกล่่าวยัังทํําให้้เห็็นตััวอย่่างหรืือแนวทางการคํํานวณค่่าเสีียหายที่่�ต้้องชดใช้้รวมทั้้�ง หลัักการที่่�ศาลไม่่อาจพิิพากษาเกิินไปกว่่าคํําขอของผู้้ฟ้้องคดีีที่่�ระบุุมาในคํําฟ้้องได้้ ทั้้�งนี้้�ในส่่วนของ ประชาชนก็็เช่่นเดีียวกััน ... ไม่่อาจละเลยเรื่่�องความปลอดภััยและต้้องใช้้ทางเท้้าหรืือพื้้�นที่่�สาธารณะอื่่�น ๆ ด้้วยความระมััดระวััง เพราะหากอุบัุติัิเหตุุหรืือความเสีียหายที่่�เกิิดขึ้้�นดัังกล่่าว มีีส่่วนที่่�เกิิดจากการกระทํําหรืือ ความประมาทของผู้เ้สีียหายหรืือผู้ต้ายด้้วยแล้้ว เช่่น การปัักและจัับเสาเหล็็กสเตนเลสโดยไม่มีี่การป้้องกัันตััว ในสภาพที่่�เห็็นได้ว่้่าทางเท้้านั้้�นไม่่ปกติิเนื่่�องจากมีีการปรัับพื้้�นที่่�เพื่่�อดํําเนิินโครงการของรััฐ หรืือมีีผู้เ้ตืือนแล้้ว ค่่าสิินไหมทดแทนที่่�พึึงได้รั้ับอาจต้้องหัักส่่วนความรัับผิิดดัังกล่่าวออกด้้วย ... เหนืือสิ่่�งอื่่�นใด ... ค่่าทดแทนใด ๆ คงไม่่อาจทดแทนบุุคคลอัันเป็็นที่่�รัักได้้ฉะนั้้�น ทั้้�งรััฐและประชาชน ต้้องตระหนัักในเรื่่�องความปลอดภััยของไฟฟ้้าให้้มากเพราะไม่่อาจรู้ไ้ด้้เลยว่่าใครจะเป็็นบุุคคลผู้เคราะ้ห์ร้์้าย และบุุคคลนั้้�นอาจจะเป็็นกำลัังหลัักหรืือกำลัังสํําคััญของครอบครััวที่่�ย่่อมส่่งผลกระทบตามมาอย่่างมากมายได้้ รู้้ไว้้ได้้ประโยชน์์ ๓๔ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
สั่่�งหามรถบรรทุุกดิินขับผ ั านเส้นทางตามคำร้้องขอของชาวบ้้าน โดยอ้างปัญหามลพิิษไดหรืือไม่ ? ในมุุมของชาวบ้าน ... เมื่่�อมีีรถบรรทุุกดิินหรืือสิ่่�งของตาง ๆ ผ่านเสนทางในชุุมชน โดยเฉพาะคัันที่่� ไมมีีผ้าใบคลุุม ซึ่่�งอาจก่อให้เกิิดปัญหามลพิิษตาง ๆ ได ย่อมไม่ชอบใจและอยากใหทองถิ่่�นกํําหนดมาตรการ เพื่่�อแก้ไขปัญหา สวนในมุุมของผููประกอบการก็มีี็ความจํําเป็นที่่�จะตองใช้เสนทางในการประกอบอาชีีพของตน เช่นนี้้�... หน่วยงานของรััฐผููมีีหน้าที่่�จะใชอํํานาจแก้ไขปัญหาดัังกล่าวอย่างไร? คดีีปกครองต่่อไปนี้้�... จะช่วยไขข้อสงสััยในเรื่่�องดัังกล่าว โดยเป็นกรณีีของผููประกอบการขนสงด้วย รถบรรทุุกรายหนึ่่�ง ไดถููก อบต. ตั้้�งจุุดตรวจและเปรีียบเทีียบปรัับ กรณีีฝาฝนข้อห้ามที่่�มิิให้รถบรรทุุกดิินทุุกคััน ผ่านทางหลวงชนบทในเขตทองที่่�เพื่่�อแก้ไขปัญหาข้อร้องเรีียนของชาวบ้านที่่�ไดรัับผลกระทบจากรถบรรทุุกดิิน ที่่�ทํําใหถนนชํํารุุดและมีีฝุุ่นละออง การดํําเนิินการดัังกล่าวของ อบต.จะชอบด้วยกฎหมายหรืือไม ? มา ติิดตามคํําตอบได้จากคํําวินิิจฉััยคดีีนี้้�... จุุดเริ่่�มตนของคดีีเกิิดจาก... ชาวบ้านไดร้องเรีียนตอ อบต. ท้องที่่� เกี่่�ยวกัับปญหาความเดืือดร้อน จากรถบรรทุุกดิินหลายคัันขัับเขามาในชุุมชน ทํําใหถนนชํํารุุดและเกิิดฝุุ่นละออง มีีเศษหิิน และดิินตกเกลื่่�อนถนน ซึ่่�งก่อนหน้านี้้�อบต. ไดมีีการออกข้อบััญญัติัิองค์การบริิหารสวนตํําบลกํําหนดว่า การบรรทุุกขนสงดิินนอกเหนืือจาก เสนทางที่่�กํําหนดไว จะตองไดรัับอนุุญาตจากเจ้าพนัักงานทองถิ่่�นเป็น ครั้้�งคราว และนายก อบต. ไดมีีคํําสั่่�งองค์การบริิหารสวนตํําบลกํําหนดเสนทางที่่�ให้รถบรรทุุกดิินวิ่่�งผ่านได้้ ตอมา อบต. ไดแก้ปญหาที่่�ประชาชนร้องเรีียนโดยตั้้�งจุุดตรวจสกััดเพื่่�อดํําเนิินการตาม พระราชบััญญัติัิการขุุดดิินและถมดิิน พ.ศ. ๒๕๔๓ ประกอบกัับข้อบััญญัติัิองค์การบริิหารสวนตํําบลว่าด้วย หลัักเกณฑวิิธีีการในการขุุดดิินและถมดิิน และคํําสั่่�งองค์การบริิหารสวนตํําบลซึ่่�งกํําหนดเสนทางในการ ขนสงดิินดัังกล่าวโดยหากพบผููฝาฝนก็็จะไม่ให้ผ่านและทํําการเปรีียบเทีียบปรัับ ผููฟองคดีีเป็นเจ้าของรถบรรทุุกที่่�ถููกห้ามผ่านเสนทางและเปรีียบเทีียบปรัับเป็นเงิิน ๕๐๐ บาท เห็็นว่าการตั้้�งจุุดตรวจหามผููขัับรถบรรทุุกดิินทุุกคัันผานทางหลวงชนบทส่วนที่่�อยูู่ในเขตท้องที่่� ของอบต. ซึ่่�งเป็นทางสาธารณะเป็นการกระทํําที่่�ไมมีอํีํานาจและไม่ชอบดวยกฎหมาย ทํําใหผููฟองคดีี ไดรัับความเดืือดร้อนเสีียหาย ไมสามารถใช้รถบรรทุุกขนดิินผ่านเสนทางสาธารณะ เพื่่�อนํําดิินไปถม ในอีีกตํําบลได้้ ซึ่่�งดิินที่่�บรรทุุกมีีน้้ำหนัักไม่เกิิน ๒๑ ตััน ตามที่่�กฎหมายกํําหนด มีีการจััดการใช้ผ้าใบคลุุมดิิน อย่างมิิดชิิดจึึงยื่่�นฟองคดีีตอศาลปกครอง เพื่่�อขอให้ศาลมีีคํําพิพิากษาห้าม อบต. (ผููถููกฟองคดีีที่่� ๑) และ นายก อบต. (ผููถููกฟองคดีีที่่� ๒) กระทํําการดัังกล่าว ผููถููกฟองคดีีทั้้�งสองชี้้�แจงว่าไดดํําเนิินการไปตามอํํานาจ หน้าที่่�เทาที่่�จํําเป็นเพื่่�อบรรเทาความเดืือดร้อนของประชาชนในพื้้�นที่่� หากละเลยไมดํําเนิินการแก้ไขปัญหา ประชาชนก็็จะไดรัับความเดืือดร้อนอย่างตอเนื่่�อง ทั้้�งนี้้�เห็็นว่าการใช้เสนทางสาธารณะของบุุคคลใดก็ต็าม ย่อมสามารถใช้สิิทธิิและเสรีีภาพของตนได เทาที่่�ไม่ละเมิิดสิิทธิิและเสรีีภาพของผููอื่่�น ประเด็็นปญหาที่่ต�องพิิจารณา คืือ การที่่�อบต. และนายก อบต. ตั้้�งจุุดตรวจเพื่่�อห้ามมิิใหผููขัับรถ บรรทุุกดิินผ่านเสนทางหลวงชนบทที่่�อยููในเขตทองที่่� เป็นการกระทํําที่่�ชอบด้วยกฎหมายหรืือไม ? โดยตอง พิิจารณาก่อนว่า ข้อบััญญัติัิองค์การบริิหารสวนตํําบลและคํําสั่่�งองค์การบริิหารสวนตํําบล ในสวนที่่�กํําหนด ใหทํําการขนสงดิินไดตามเสนทางที่่�กํําหนดหรืืออนุุญาตเทานั้้�น ชอบด้วยกฎหมายหรืือไม ? งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๓๕
ศาลปกครองสููงสุุดพิิจารณาแล้วเห็็นว่า การดํําเนิินการตั้้�งจุุดตรวจดัังกล่าว เป็นการกระทํํา สืืบเนื่่�องมาจากที่่�อบต. ได้ออกข้อบััญญัติัิองค์การบริิหารสวนตํําบลให้ขนสงดิินไดตามเสนทางที่่�เจ้าพนัักงาน ทองถิ่่�นเห็็นชอบเทานั้้�น ซึ่่�งอํํานาจในการออกข้อบััญญัติั ทิองถิ่่�นเพื่่�อใชบัังคัับในเขตทองที่่�ของตนย่อมกระทํํา ได้เทาที่่�ไมขััดหรืือแย้งตอกฎหมายที่่�ใหอํํานาจ เมื่่�อการออกข้อบััญญัติัดัิังกล่าวได้อาศััยอํํานาจตามความในมาตรา ๘ วรรคหนึ่่�ง (๑) แห่งพระราชบััญญัติัิการขุุดดิินและถมดิิน พ.ศ. ๒๕๔๓ ที่่�ให้้อบต. มีีอํํานาจออกข้อบััญญัติั กํํ ิาหนดรายละเอีียดเพิ่่�มเติิมได้้ โดยตองไมขััดหรืือแย้งกัับกฎกระทรวง ซึ่่�งก็็คืือ กฎกระทรวงกํําหนดมาตรการป้องกัันการพัังทลายของดิิน หรืือสิ่่�งปลููกสร้างในการขุุดดิินหรืือถมดิิน พ.ศ. ๒๕๔๘ เมื่่�อพิิจารณาเนื้้�อความของกฎกระทรวงดัังกล่าวมิิได้้ มีีข้อกํําหนดในเรื่่�องการขนสงดิินที่่�ได้จากการขุุดดิินหรืือที่่�ใช้ในการถมดิินไว้แตอย่างใด การออกข้อบััญญัติัิ ทองถิ่่�นที่่�บัังคัับให้ขนสงดิินได้เฉพาะตามเสนทางที่่�กํําหนด จึึงขััดหรืือแย้งกัับกฎกระทรวงที่่�ใหอํํานาจ กรณีีจึึง ไม่ก่อให้เกิิดอํํานาจแก อบต. ในการที่่�จะตั้้�งจุุดตรวจสกััดได้้ สํําหรัับกรณีีที่่�นายก อบต. อาศััยอํํานาจตามความในพระราชบััญญัติัิการสาธารณสุุข พ.ศ. ๒๕๓๕ มีีคํําสั่่�งกํําหนดเสนทางในการขนสงดิินโดยหากจะขนสงดิินนอกเสนทางจะตองไดรัับอนุุญาตจากเจ้าพนัักงาน ทองถิ่่�นเป็นครั้้�งคราวนั้้�น เมื่่�อพิิจารณามาตรา ๒๗ วรรคหนึ่่�ง แห่งพระราชบััญญัติัดัิังกล่าว เห็็นว่า มีีความ มุุ่งหมายเพีียงใหอํํานาจเจ้าพนัักงานทองถิ่่�นในการแก้ไขปัญหาเหตุุรํําคาญ โดยมีีคํําสั่่�งระงัับหรืือกํําหนด วิิธีีการใหบุุคคลผููเป็นตนเหตุุหรืือที่่�เกี่่�ยวข้องปฏิิบััติิหรืืองดเว้นการปฏิิบััติิเพื่่�อมิิให้เกิิดเหตุุรํําคาญขึ้้�น ทั้้�งนี้้� มิิอาจตีีความขยายรวมไปว่ามีีอํํานาจสั่่�งห้ามประชาชนทั่่�วไปซึ่่�งมีีสิิทธิิใชทางในการสััญจรโดยเสมอภาค มิิให้ใชทางสาธารณะได คํําสั่่�งที่่�กํําหนดเสนทางในการขนสงดิินที่่�พิพิาท จึึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย ดัังนั้้�น การตั้้�งจุุดตรวจผููที่่�ฝาฝนขอบััญญััติิและคํําสั่่�งของ อบต. จึึงมิิอาจดํําเนิินการได้้ พิิพากษาหาม อบต. ตั้้�งจุุดตรวจหรืือกระทํําการอื่่�นใดอัันเป็นการหามผููฟองคดีีบรรทุุกขนส่งดิิน ผานทางหลวงชนบทในเขตพื้้�นที่่ข�องตน (คํําพิพิากษาศาลปกครองสููงสุุดที่่�อ. ๙๑๗/๒๕๖๕) คดีีดัังกล่าว ... ศาลไดวิินิิจฉััยให้เกิิดความชััดเจนเกี่่�ยวกัับอํํานาจหน้าที่่�ของทองถิ่่�นในการออก ข้อบััญญััติิทองถิ่่�น ตลอดจนคํําสั่่�งที่่�เป็นการจํํากััดสิิทธิิการใชทางสาธารณะเพื่่�อการขนสงดิินซึ่่�งกฎหมาย ที่่�ใหอํํานาจมิิไดมีีข้อกํําหนดเรื่่�องการขนสงดิินไว กรณีีจึึงถืือเป็นการกระทํําโดยไมมีีอํํานาจสงผลให้ไม่อาจ ตั้้�งจุุดตรวจเพื่่�อห้ามรถบรรทุุกดิินทุุกคัันขัับผ่านเสนทางสาธารณะในเขตพื้้�นที่่�ได นอกจากนี้้�กฎหมายการ สาธารณสุุขซึ่่�งใหอํํานาจทองถิ่่�นในการระงัับเหตุุรํําคาญนั้้�น หมายถึึงการมีีคํําสั่่�งกัับบุุคคลที่่�พบว่าเป็น ตนเหตุุในการก่อให้เกิิดเหตุุรํําคาญขึ้้�นโดยตรง มิิได้หมายถึึงว่าจะสามารถมีีคํําสั่่�งห้ามประชาชนทั่่�วไปหรืือ รถบรรทุุกดิินทุุกคัันใชทางสาธารณะในการสััญจรตามปกติิหรืือจํํากััดเสนทางในการขนสงดิินได ... ฉะนั้้�น การใชอํํานาจของเจ้าหน้าที่่�ของรััฐจึึงตองระมััดระวัังและไม่ใชอํํานาจเกิินขอบเขตของกฎหมายที่่�ใหอํํานาจไว้้ ศาลปกครองสููงสุุด ศาลปกครองกลาง และสำนัักงานศาลปกครอง อาคารศาลปกครอง เลขที่่� ๑๒๐ หมู่่ที่่� ๓ ถนนแจ้้งวัฒนะ แขวงั ทุ่่งสองห้้อง เขตหลัักสี่่� กรุุงเทพมหานคร ๑๐๒๑๐ สายด่่วนศาลปกครอง ๑๓๕๕ โทรศััพท์์ ๐ ๒๑๔๑ ๑๑๑๑ www.admincourt.go.th รู้้ไว้้ได้้ประโยชน์์ ๓๖ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ดำเนิิน “คดีีปกครอง” ทางอิิเล็็กทรอนิิกส์ง่์ ่าย ๆ ได้ที่่้บ้�้าน ศาลปกครองและสำนัักงานศาลปกครองได้้มีีการพััฒนาระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์เพื่่�ออำนวย ความสะดวกแก่่ประชาชนในการเข้้าถึึงการอำนวยความยุติุิธรรมของศาลปกครองได้ง่้่าย สะดวก และปลอดภััย ผู้ที่่�ประ้สงค์์จะดำเนิินคดีีปกครองจึึงมีีทางเลืือกหรืือช่่องทางในการใช้้สิิทธิิเพิ่่�มมากขึ้้�น กล่่าวคืือ ๑. ยื่่�นฟ้้องคดีี ด้้วยตนเอง ๒. ส่่งคำฟ้้องทางไปรษณีีย์์ลงทะเบีียน ๓. ยื่่�นฟ้้องทางโทรสาร และ ๔. ยื่่�นฟ้้องทางอิิเล็็กทรอนิิกส์ผ่์ ่านระบบ ดัังกล่่าว โดยให้้ถืือว่่าวัันที่่�ส่่งคำฟ้้องแก่่เจ้้าพนัักงานไปรษณีีย์์หรืือวัันที่่�ปรากฏในหลัักฐานการรัับโทรสาร หรืือวัันที่่� ส่่งคำฟ้้องทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์เป็็นวัันที่่�ยื่่�นคำฟ้้องต่่อศาลปกครอง ซึ่่�งการยื่่�นคำฟ้้องด้้วยวิิธีีการทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์นี้้� สามารถยื่่�นได้ทั้้้ �งในเวลาทำการหรืือนอกเวลาทำการ กรณีียื่่�นนอกเวลาทำการปกติิให้ถืื้อว่่าเป็็นการยื่่�นในวัันทำการแรก ที่่�ศาลเปิิดทำการปกติิถััดไป โดยให้้ถืือตามเวลาของระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์และให้้ถืือว่่าผู้้ฟ้้องคดีีมีี ความประสงค์์ที่่�จะให้มีี้ การดำเนิินกระบวนพิิจารณาใดๆในเวลาต่่อไปด้้วยวิธีีิการทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์เว้้นแต่่จะได้ยื่้่�นคำร้้อง ต่่อศาลพร้้อมแสดงเหตุุผลความจำเป็็นที่่�ไม่่อาจดำเนิินกระบวนพิิจารณาต่่อไปด้้วยวิธีีิการดัังกล่่าวได้้และศาลอนุุญาต สำหรัับการใช้้งานครั้้�งแรกของระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์จำเป็็นจะต้้องลงทะเบีียนก่่อน โดยการ ลงทะเบีียนนั้้�นไม่ยุ่่ ่งยากเพีียงทำตามขั้้�นตอนง่่าย ๆ ดัังนี้้� ขั้้�นตอนการลงทะเบีียนเพื่่�อยื่่�นฟ้้องคดีีทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์ของศาลปกครอง ขั้้�นตอนแรก ผู้ใ้ช้้งานจะต้้องเข้้าสู่่ระบบงานคดีีปกครอง โดยสามารถเข้้าได้้๓ ช่่องทาง คืือ เมื่่�อเข้้ามาแล้้วจะปรากฏหน้้าจอระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์ให้้คลิิกที่่�ปุ่่ม เข้้าสู่่ระบบ หรืือสแกน QR – Code ทางเว็็บไซต์์ศาลปกครอง www.admincourt.go.th จากนั้้�นคลิิกที่่� Banner “ยื่่�นฟ้้องคดีีปกครองออนไลน์์” หรืือพิิมพ์์URLhttps://elitigation.admincourt.go.th https://elitigation.admincourt.go.th งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๓๗
จากนั้้�น ให้สั้ังเกตข้้อความด้้านซ้้ายล่่าง “ผู้้ประสงค์์จะฟ้้องคดีีทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ต้้อง ลงทะเบีียนในระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์ คลิิกที่่�นี่่�” ให้้กดที่่�ปุ่่ม คลิิกที่่นี่่� �เพื่่�อลงทะเบีียน เมื่่�อกดคลิิกที่่�นี่่�แล้้ว หน้้าจอจะปรากฏหน้้า ข้้อกำหนดในการใช้้งาน ให้ผู้้ลง้ทะเบีียนอ่่านข้้อกำหนดให้้ เข้้าใจทั้้�งหมด จากนั้้�นให้ท้ำเครื่่�องหมายถููก ( √ ) โดยคลิิก ที่่�ช่่องสี่่�เหลี่่�ยมด้้านหน้้าข้้อความว่่า “ข้้าพเจ้้ายอมรัับ ข้้อกำหนดการใช้้งานระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์” และคลิิกที่่�ปุ่่ม ถัดัไป เมื่่�อกรอกข้้อมููลครบถ้้วนแล้้วให้้คลิิกที่่�ปุ่่ม ถัดัไป ซึ่่�งอยู่่ทางด้้านขวามืือระบบจะแสดงข้้อมููลทั้้�งหมดที่่�ผู้ใ้ช้้งาน ได้้กรอกไว้้เพื่่�อให้้ตรวจสอบความถููกต้้องอีีกครั้้�งหนึ่่�ง หากพบว่่าข้้อมููลยัังไม่่ถููกต้้องครบถ้้วน ผู้ใ้ช้้งานสามารถกลัับไป แก้้ไขข้้อมููลได้้โดยคลิิกที่่�ปุ่่ม ก่่อนหน้้า แต่่หากผู้ใ้ช้้งานเห็็นว่่าข้้อมููลถููกต้้องครบถ้้วนแล้้วให้้คลิิกที่่�ปุ่่ม ลงทะเบีียน ขั้้�นตอนถััดมา ผู้ใ้ช้้งานจะต้้องกรอกรายละเอีียดข้้อมููลเพื่่�อลงทะเบีียน โดยต้้อง กรอกข้้อมููลส่่วนบุุคคล และกำหนดชื่่�อผู้ใ้ช้้และรหัสผ่ั ่าน โดยจะต้้องกรอก ข้้อมููลในช่่องที่่�มีีเครื่่�องหมายดอกจััน ( * ) ให้้ครบถ้้วน ในกรณีีที่่�กรอกข้้อมููล ในช่่องที่่�มีีสััญลัักษณ์์ * ไม่่ครบถ้้วน ระบบจะไม่ส่ามารถดำเนิินการขั้้�นตอน ต่่อไปได้ ้โดยเฉพาะข้้อมููลในช่่องไปรษณีีย์อิ์ิเล็็กทรอนิิกส์์หรืือe-Mailควรระบุุ อีีเมลให้้ถููกต้้องและเป็็นอีีเมลที่่�ใช้้งานเป็็นประจำ เนื่่�องจากศาลจะติิดต่่อ ผู้ใ้ช้้งานผ่่านทางอีีเมลนี้้� เมื่่�อกรอกข้้อมููลครบถ้้วนและตรวจสอบความถููกต้้องแล้้วให้้คลิิกที่่� ปุ่่ม ถัดัไป ซึ่่�งอยู่่ทางด้้านขวามืือระบบจะให้้กำหนดชื่่�อผู้ใ้ช้้หรืือ Username และรหัสผ่ั ่าน หรืือ Password ซึ่่�งชื่่�อผู้ใ้ช้้และรหัสผ่ั ่านนี้้�จะใช้ทุุ้กครั้้�งในการ เข้้าสู่่ระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์ ผู้์ ใ้ช้้งานควรจดจำและเก็็บรัักษาไว้้ เป็็นความลัับ เพราะหากมีีการนำชื่่�อผู้ใ้ช้้และรหััสผ่่านของผู้ใดเ้ข้้าใช้้งาน ในระบบ ศาลจะถืือว่่าเจ้้าของชื่่�อผู้ใ้ช้้และรหัสผ่ั ่านนั้้�นเป็็นผู้เ้ข้้าใช้้งาน ขั้้�นตอนสุุดท้้าย หลัังจากคลิิกปุ่่มลงทะเบีียนแล้้วระบบจะให้้กรอกรหัสผ่ั ่านแบบใช้้ครั้้�งเดีียวหรืือOTPเป็็นเลข๔หลััก ซึ่่�งผู้ใ้ช้้งาน จะได้รั้ับผ่่านทางอีีเมลที่่�ได้้แจ้้งไว้ต้อนกรอกข้้อมููลเพื่่�อลงทะเบีียน เมื่่�อกรอก OTP เสร็็จแล้้วให้้คลิิกที่่�ปุ่่ม ตกลง ระบบ จะแจ้้งยืืนยัันการลงทะเบีียนทางอีีเมลของผู้ใ้ช้้งาน ซึ่่�งจะถืือว่่าผู้ใ้ช้้งานได้้ลงทะเบีียนเสร็็จเรีียบร้้อยแล้้ว และสามารถ เข้้าสู่่ระบบเพื่่�อยื่่�นฟ้้องคดีีปกครองได้ทั้ ันทีี ๓๘ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖
ขั้้�นตอนหลัังจากลงทะเบีียนสำเร็็จ โดยเมื่่�อเข้้าสู่่ระบบแล้้วให้ผู้้ใ้ช้้เลืือกใช้้ให้ส้อดคล้้องตามต้้องการเช่่นเลืือกชั้้�นศาลที่่�จะยื่่�นฟ้้อง เลืือกประเภท ของการยื่่�นเอกสาร เช่่น ยื่่�นคำฟ้้อง คำให้้การ คำร้้อง/คำขอ ฯลฯ ซึ่่�งสามารถดำเนิินการในระบบได้้โดยตรง หรืือ upload ไฟล์์โดยทำตามคำแนะนำในแต่่ละขั้้�นตอนของระบบและเลืือกชำระค่่าธรรมเนีียมศาลตามวิธีิีการที่่�กำหนด (กรณีีฟ้้องคดีีละเมิิดและความรัับผิิดอย่่างอื่่�นและสััญญาทางปกครอง) ทั้้�งนี้้�ในปััจจุบัุันระบบสามารถรองรัับการดำเนิิน คดีีปกครองทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์ได้ตั้้้ �งแต่่การยื่่�นฟ้้องจนถึึงการอุทุธรณ์์คำสั่่�ง/คำพิพิากษาเรีียบร้้อยแล้้ว ในส่่วนของการดำเนิินกระบวนพิิจารณาคดีีปกครองโดยวิิธีีการทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์หรืือระบบการประชุุมทาง จอภาพจากที่่�บ้้านนั้้�น สำนัักงานศาลปกครองได้้ประกาศให้้สถานที่่�พัักอาศััย สถานที่่�ทำงานของคู่่กรณีี พยาน หรืือ บุุคคลภายนอก ที่่�ศาลมีีคำสั่่�งเรีียกมาให้ถ้้้อยคำต่่อศาล หรืือสถานที่่�อื่่�นตามที่่�ศาลเห็็นสมควร เป็็นสถานที่่�ที่่�ใช้้เชื่่�อมโยง สััญญาณกัับอาคารที่่�ทำการศาลปกครองที่่�มีีเขตอำนาจพิิจารณาพิิพากษาคดีีนั้้�น ซึ่่�งสถานที่่�ที่่�จะใช้้เข้้าร่่วมดัังกล่่าว ควรมีีความสะอาด เป็็นระเบีียบเรีียบร้้อย และมีีสภาวะแวดล้้อมที่่�เหมาะสม โดยจะต้้องแจ้้งเป็็นหนัังสืือต่่อศาลล่่วงหน้้า อย่่างน้้อย ๗ วัันทำการก่่อนถึึงกำหนดนััด (เว้้นแต่่กรณีีที่่�มีีเหตุุจำเป็็นหรืือกรณีีเร่่งด่่วน) ซึ่่�งการแจ้้งความประสงค์์เป็็น หนัังสืือดัังกล่่าว สามารถแจ้้งได้้โดยการยื่่�นต่่อเจ้้าหน้้าที่่� ณ ที่่�ทำการของศาล ส่่งทางไปรษณีีย์์หรืือทางโทรสาร หรืือ จะยื่่�นทางระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์อย่่างใดอย่่างหนึ่่�งก็็ได้้ สำหรัับอุุปกรณ์์ที่่�ต้้องใช้้เช่่น โทรศัพท์ั มืื์อถืือประเภทสมาร์ต์ โฟน (Smart Phone) แท็็บเล็ต ็ (Tablet) โน้ตบุ๊๊ ้ก (Notebook) หรืือเครื่่�องคอมพิิวเตอร์์ชนิิดตั้้�งโต๊๊ะ(PC)ซึ่่�งเป็็นอุุปกรณ์์ที่่�สามารถใช้้งานเชื่่�อมโยงสััญญาณผ่่านอิินเทอร์์เน็ต็ (Internet) ได้้อย่่างชััดเจนและต่่อเนื่่�อง ทั้้�งนี้้� ก่่อนถึึงกำหนดที่่�ศาลนััดจะได้้รัับแจ้้งข้้อมููลการเชื่่�อมโยง (Link) จาก สำนัักงานศาลตามที่่�อยู่่ทางไปรษณีีย์อิ์ิเล็็กทรอนิิกส์์(e- Mail) หรืือช่่องทางอื่่�น เช่่น ไลน์์(Line) ตามที่่�บุุคคลนั้้�นให้้ไว้ก่้่อน ถึึงกำหนดนััดอย่่างน้้อย ๕ นาทีี และเริ่่�มขั้้�นตอนการเข้้าร่่วมโดยกดที่่�ลิิงก์์(Link) ตามที่่�ได้รั้ับแจ้้ง ผู้เ้ข้้าร่่วมต้้องแต่่งกาย ให้สุุ้ภาพและปฏิิบัติัตินเช่่นเดีียวกัับข้้อปฏิิบัติัิในการเข้้าร่่วมกระบวนพิิจารณาคดีีของศาลแบบปกติด้ิ้วย เมื่่�อกดที่่�ลิิงก์์(Link) ตามที่่�ได้รั้ับแจ้้งแล้้ว ให้้ระบุชืุ่่�อและนามสกุุลจริิงในระบบที่่�เข้้าใช้้งาน จากนั้้�นให้้แสดงตน ต่่อเจ้้าหน้้าที่่�ศาล พร้้อมหลัักฐานแสดงตน เช่่น บััตรประจำตััวประชาชน โดยให้้สามารถมองเห็็นผ่่านทางจอภาพ ได้้อย่่างชััดเจน ซึ่่�งหลัังจากที่่�ศาลดำเนิินกระบวนพิิจารณาคดีีเสร็็จสิ้้�นแล้้ว จะจััดทำรายงานกระบวนพิิจารณาของผู้ที่่�้ เข้้าร่่วมโดยไม่่ต้้องลงลายมืือชื่่�อในรายงานกระบวนพิิจารณา และสามารถเข้้าตรวจดููและทำสำเนารายงานกระบวน พิิจารณานั้้�นในระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์ได้้ ผู้ที่่�้มีีข้้อสงสััยในการใช้้งานสามารถโทรสอบถามได้้ที่่�สายด่่วนศาลปกครอง ๑๓๕๕ ในวัันและเวลาราชการ หรืือสามารถเข้้าไปศึึกษาข้้อมููลที่่�หน้้าเว็็บไซต์์ศาลปกครอง www.admincourt.go.th ซึ่่�งนอกจากจะมีีข้้อมููลการใช้้งาน ระบบงานคดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์ดัังกล่่าวแล้้ว ยัังมีีระบบบริิการปรึึกษาคดีีปกครองออนไลน์์ที่่�ประชาชนสามารถ ขอนััดหมายล่่วงหน้้าเพื่่�อขอรัับบริิการผ่่านทางหน้้าเว็็บไซต์์ของศาลปกครอง รวมทั้้�งยัังสามารถขอคััดสำเนาคำพิพิากษา และคำสั่่�งของศาลปกครองผ่่านแอปพลิิเคชััน “ศาลปกครอง” ได้อีี้กด้้วย โดยผู้ส้นใจสามารถดาวน์์โหลดแอปพลิิเคชััน ดัังกล่่าวได้้ที่่�เว็็บไซต์์ศาลปกครองเช่่นกััน เมื่่�อลงทะเบีียนถููกต้้องครบถ้้วนแล้้ว ให้้เข้้าไปสู่่ระบบงาน คดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์อีี์กครั้้�ง และกรอกข้้อมููลชื่่�อผู้ใ้ช้้รหัสผ่ั ่าน และรหัส ั Captcha แล้้วคลิิกเข้้าสู่่ระบบ เพื่่�อเข้้าสู่่การใช้้งานเพื่่�อการ ดำเนิินการทางคดีี งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ๓๙ คู่่มืือเบื้้�องต้้นการใช้้งานระบบงาน คดีีปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ลิิงก์์ (Link) คำแนะนำ การขอดำเนิินกระบวนพิิจารณา คดีีปกครองทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์
๔๐ งานถวายผ้้าพระกฐิินพระราชทานศาลปกครอง ประจำปีีพุุทธศัักราช ๒๕๖๖ ช่่องทางที่่� ๑ เว็บ็ไซต์์ศาลปกครอง รัับชมสาระดีี ๆ และติิดตามข่่าวสารได้้ที่่�เว็็บไซต์์ศาลปกครอง www.admincourt.go.th ช่่องทางที่่� ๒ Facebook สำนัักงานศาลปกครอง ร่่วมกด Like กด Share ที่่�Facebook สำนัักงานศาลปกครอง ช่่องทางที่่� ๓ LINE OA สำนัักงานศาลปกครอง LINE OA สำนัักงานศาลปกครอง พิิมพ์ค้์ ้นหา @admc และกดเพิ่่�มเพื่่�อน ช่่องทางที่่� ๗ Podcasts ศาลปกครอง รัับฟัังรายการวิทยุิยุ้้อนหลัังผ่่าน Podcasts ศาลปกครอง พิิมพ์ค้์ ้นหา“สำนัักงานศาลปกครอง” ได้้ที่่� Google Podcasts ช่่องทางที่่� ๘ แอปพลิิเคชัันศาลปกครอง ดาวน์์โหลดแอปพลิิเคชัันศาลปกครอง ได้้ที่่� Play Store และ App Store พิิมพ์ค้์ ้นหา Admincourt ช่่องทางที่่� ๑๐ การขอคััดคำสั่่�ง/คำพิิพากษาคดีีปกครอง และข้้อมููลข่่าวสารของศาลปกครอง ติิดต่่อขอรัับบริิการได้้ที่่�ศููนย์์บริิการประชาชน ณ อาคารศาลปกครองแจ้้งวััฒนะ กรุุงเทพฯ และสำนัักงานศาลปกครองในภููมิิภาคทุุกแห่่งทั่่�วประเทศ และผ่่านแอปพลิิเคชัันศาลปกครอง ช่่องทางที่่� ๙ ห้้องสมุุดสื่่�อประชาสััมพัันธ์์ศาลปกครองอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ช่่องทางที่่� ๔ Youtube สำนัักงานศาลปกครอง กด subscribe และ กดกระดิ่่�งแจ้้งเตืือน ช่่องทางที่่� ๕ Instagram สำนัักงานศาลปกครอง พิิมพ์ค้์ ้นหา @oac_admc และกดติิดตาม ช่่องทางที่่� ๖ Twitter สำนัักงานศาลปกครอง พิิมพ์ค้์ ้นหา @oac_admc กดติิดตาม และ รีีทวีีต ช่่องทางที่่� ๑๑ Call Center ๑๓๕๕ ปรึึกษาคดีีหรืือสอบถามข้้อมููลเพิ่่�มเติิมได้้ที่่� Call Center ๑๓๕๕ หรืือ ๐ ๒๑๔๑ ๑๑๑๑ ในวัันและเวลาราชการ ช่่องทางการติิดตามข้้อมููลข่่าวสาร และติิดต่่อขอรับบริั ิการจากศาลปกครอง
ศาลปกครองและสำนัักงานศาลปกครอง เลขที่่� ๑๒๐ หมู่่ที่่� ๓ ถนนแจ้้งวััฒนะ แขวงทุ่่งสองห้้อง เขตหลัักสี่ ่� กรุุงเทพมหานคร ๑๐๒๑๐ โทรศััพท์์๐ ๒๑๔๑ ๑๑๑๑