PUISI MELAYU : Seloka Boros dan Jimat

KESUSASTERAAN MELAYU

SELOKA
BOROS DAN JIMAT

CIKGU DAISY

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

PELAJAR DAPAT PELAJAR DAPAT PELAJAR DAPAT
MEMAHAMI DAN MENULIS MENGANALISIS BENTUUK MENGANALSISI GAYA
BAHASA DALAM SELOKA
MAKSUD PUISI SELOKA

SELOKA

Seloka adalah puisi melayu bebas yang tiada bentuk
tertentu dari aspek rangkap, jumlah baris & irama.

Ciri penting yang terdapat dalam seloka adalah
mempunyai unsur menyindir (jenaka & serius),

mengkritik, mengejek.

Katakanlah kau ada...
Emas bertimbun,
Ataupun beras berguni, berkampit,
berkarung,
Wang penuh di gedung, padat di kantung

Andai kata kita mempunyai harta yang banyak seperti
emas bertimbun, beras berkampit dan wang yang
banyak.

Tetapi jika ditabur habur, diborosi,
Semuanya segera juga akan habis
pergi

Tapi sekiranya harga yang ada itu digunakan
secara boros,
semuanya akan cepat habis.

Walaupun beras, tak terbilang
ulasnya,
Akan timpas juga, tak tinggal
sebiji.

Walau banyak mana pun harta yang kita ada,
kalau salah guna dan boros, semuanya akan
hilang / habis.

Begitulah tetap akan akibatnya,
Kalau bersifat boros dan habur,
Jimat cermat sahaja akan
ubatnya,
Jika tak mahu harta terkubur.

Begitulah kesan apabila kita bersikap boros. Kita
perlu berjimat cermat jika tidak mahu harta kita
habis.

Bidal Melayu sedia berkata:
"Nak kaya berdikir-dikit,
Nak ramai bertabur urai";
Masa mewah ramai, sudah papa
keseorangan

Biladan Melayu pernah berkata, "Jika hendak kaya, kita
perlu berjimat cermat. jika hendak mempunyai ramai
sahabat, kita perlu bersifat pemurah. Dan apabila kita
senang, ramai yang akan dekat, tapi bila kita susah,
kita akan tinggal keseorangan.

TEMA
SELOKA BOROS & JIMAT

Kepentingan mengamalkan sikap jjimat cermat dalam kehidupan.

"Jimat cermat sahaja akan uabtnya,
JIka tak mahu harta terkubur"

- Jika kita berjimat cermat dalam kehidupan, kita berupaya
menjalani hidup yang lebih baik.

NADA
SELOKA BOROS & JIMAT

Nada Sinis
Masa mewah ramai, sudah papa keseorangan

GAYA BAHASA

ASONANSI PERIBAHASA ALITERASI ANAFORA KATA
GANDA
Nak ramai Bidal Melayu sedia Masa mewah ramai, Nak kaya
bertabu urai, berkata : sudah papa berdikit-dikit, Berdikit-dikit
"Nak kaya berdikir- keseorangan. nak ramai
Pengulangan dikir, nak ramai bertabur urai.
huruf a bertarbur urai" Pengulangan huruf
sebanyak lima m sebanyak tiga
kali Masa mewah kali, pengulangan
ramai, sudah papa huruf s tida kali.
keseorangan

SINKOPE GAYA BAHASA PARADOKS

Nak kaya PERSONIFIKASI Masa mewah
berdikit- ramai, sudah
diikit Bidal Melayu papa
sedia berkata keseorangan

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

PELAJAR DAPAT PELAJAR DAPAT PELAJAR DAPAT
MENJELASKAN BENTUK MEMAHAMI NILAI MURNI MENGHUBUNGKAITKAN
BERDASRRKAN SELOKA PENGAJARAN DALAM
SELOKA
SELOKA

CIRI / BENTUK SELOKA

1 2 3

BERANGKAP JUMLAH BARIS JUMLAH PERKATAAN
SERANGKAP TIDAK SAMA SEBARIS TIDAK SAMA
Terdapat lima rangkap
Rangkap pertama ada 4 baris Mempunyai dua hingga
rangkap kedua ada 2 baris enam patah perkataan
rangkap ketiga ada 2 baris
rangkap keempat ada 4 baris
eangkap kelima ada 4 baris

CIRI / BENTUK SELOKA

4 JUMLAH SUKU KATA 5 RIMA AKHIR TIDAK 6 MEMPUNYAI CIRI
SEBARIS TIDAK SAMA SAMA BARIS

Mempunyai lima hingga Rangkap 1 ialah abcc Terdapat dua ciri iaitu
lima belas suku kata rangkap 2 ialah aa unit pembayang (induk
sebaris rangkap 3 ialah ab kalimat) dan unit maksud
rangkap 4 ialah abab (anak kalimat)
7 SELOKA INI BERBENTUK rangkap 5 ialah abcd
BEBAS

Rima akhir tidak sama

NILAI Baik hati
MURNI
Nak ramai bertabur urai
(Jika mahu ramai sahabat kita perlu
sentiasa pemurah)

Berwawasan

Nak kaya berdikit-dikit
(Jika mahu menjadi kaya, kita perlu
sentiasa berjimat cermat)

Berjimat cermat

Jimat cermat sahaja akan ubatnya
(Cara untuk tidak boros adalah dengan
berjimat cermat)

PENGAJARAN

Kita perlu mempunyai Kita perlu bijak dalamm
wawasan untuk masa menguruskan kewangan.
depan yang lebih cerah
"Tetapi jika ditabur habus
"Bidal Melayu sedia diborosi semuanya
berkata : Nak kaya
segera juga akan habis"
berdikit-dikit"

PENGAJARAN

Kita perlu mengamalkan Kita hendaklah ikhlas dalam
sikap berjimat cermat bersahabat.

dalam kehidupan seharian. "Masa mewah ramai, sudah
papa keseorangan"
"Jimat cermat sahaja akan
ubatnya Jika tak mahu
harta terkubur"

SEKIAN TERIMA
KASIH