BAB 4: PEMBIAKAN

BAB 4 :

PEMBIAKAN

4.1 PEMBIAKAN SEKS DAN ASEKS

Bab 4 Pembiakan

4.1 Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Pembiakan

Proses penghasilan individu baru oleh organisma hidup.

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Jenis-jenis Pembiakan

Pembiakan Seks Pembiakan Aseks

Penghasilan individu baru Penghasilan individu baru
oleh organisma hidup yang oleh organisma hidup tanpa
melibatkan sel-sel seks yang melibatkan sel-sel seks.
dipanggil gamet

Manusia, ikan, amfibia, burung, Ameba, paramesium, hidra,
mamalia, reptilia dan bawang, halia, kentang

kebanyakan invertebrata

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Pembiakan Seks
Melibatkan dua induk, satu jantan dan satu betina

Lelaki Perempuan

Organ seks : Testis Organ seks : Ovari

Gamet jantan : Gamet betina :
Sperma Ovum atau telur

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Proses Persenyawaan

Persenyawaan

Percantuman nukleus sperma dan ovum
untuk membentuk zigot

Zigot Pertumbuhan

Mengandungi
bahan genetik
daripada kedua-

dua induk

Fetus

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Jenis – jenis
Persenyawaan

Persenyawaan Dalam Persenyawaan Luar

Percantuman gamet jantan Percantuman gamet jantan
dan betina yang berlaku di dan betina yang berlaku di
dalam badan betina luar badan betina

Hanya beberapa gamet Banyak gamet diperlukan
daripada kedua-dua induk
diperlukan kerana peluang kerana hanya beberapa biji
telur sahaja yang akan
persenyawaan adalah disenyawakan sperma

tinggi

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Pembiakan Aseks

Satu induk sahaja
Satu gamet sahaja
Tiada persenyawaan
Tiada variasi

Belahan Pertunasan Pembentukan Pembiakan Penjanaan
dedua spora vegetatif semula

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Belahan Pembahagian sel induk kepada dua sel anak.
Dedua Contoh : Ameba, Paramesium.

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Pertunasan Proses pembentukan tunas pada badan induk
Contoh : Yis and Hidra

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Proses penghasilan spora dalam sporangium

Pembentukan Selepas sporangium pecah, spora disebarkan
Spora oleh angin

Sporangium Contoh : Paku-pakis dan lumut
Spora

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Penjanaan Keupayaan bahagian-bahagian badan pada
Semula sesetengah organisma untuk bertumbuh kepada
individu baru yang lengkap

Contoh : Tapak sulaiman dan span

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Pembiakan Proses di mana bahagian tumbuhan yang sedia
Vegetatif ada bertumbuh manjadi tumbuhan baru

Contoh : Bawang, kentang dan pokok bunga canna

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Perbandingan Antara Pembiakan Seks dan Pembiakan Aseks

Pembiakan Seks Pembiakan Aseks

Dua induk : jantan Induk Satu induk sahaja
dan betina Gamet
Persenyawaan Tiada gamet
Dua gamet : Variasi progeni
sperma dan ovum Tiada
Peringkat organisma persenyawaan
Persenyawaan
dalam atau luar Tiada variasi
Organisma
Terdapat variasi peringkat rendah
pada progeni (Contoh : Ameba,
Paramesium)
Organisma
peringkat tinggi
(Contoh : paus dan
cicak)

Bab 4 Pembiakan

Memahami Pembiakan Seks Dan Aseks

Kepentingan Pembiakan

Menambahkan populasi Memastikan spesies
spesies tidak pupus

BAB 4 : PEMBIAKAN

4.2 SISTEM PEMBIAKAN MANUSIA

Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Lelaki

Sistem Pembiakan Lelaki
Menghasilkan gamet yang dipanggil sperma

Terdiri daripada 6 bahagian utama

Kelenjar seks Duktus Testis
Skrotum sperma Zakar

Uretra

Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Lelaki

Struktur Sistem Pembiakan Lelaki

Vesikel semen – Merembeskan bendalir sebagai nutrien
untuk sperma

Kelenjar prostat – Merembeskan bendalir keruh ke dalam
semen

Duktus sperma – Tiub di mana sperma di bawa dari testis
ke uretra

Uretra – Laluan bagi urin dan semen untuk dibawa keluar
dari badan

Testis – Menghasilkan sperma dan testosteron

Skrotum – Pundi yang melindungi testis

Zakar – Membawa semen ke dalam faraj semasa
persetubuhan

Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Lelaki

Struktur dan Fungsi Sperma

Ekor

Bahagian tengah Leher
Kepala

Sel paling kecil di dalam badan
Bentuk seperti berudu

Nukleus yang terdapat di kepala sperma mengandungi bahan genetik
Ekor membolehkan sperma berenang

Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Lelaki

Pertumbuhan rambut pada muka, dada dan
ketiak

Perubahan Pada Suara lebih dalam.
Lelaki Semasa Akil
Dada menjadi bidang.
Baligh
Testis mula menghasilkan gamet dan
hormon seks.

Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Perempuan

Sistem Pembiakan Perempuan
Terdiri daripada 5 bahagian utama

Tiub falopio (oviduktus) – Tiub berotot di mana
persenyawaan berlaku
Ovari – Menghasilkan gamet betina dipanggil
ovum

Uterus – Tempat di mana fetus membesar

Serviks – Membesar sewaktu kelahiran bayi

Faraj – Tempat di mana sperma dipindahkan
semasa persetubuhan

Sistem Pembiakan Perempuan Bab 4 Pembiakan

Struktur Ovum Nukleus
Membran sel Sitoplasma

Lapisan jeli

Sel paling besar dalam tubuh manusia
Berbentuk sfera dengan diameter 0.1 mm

Nukleus mengandungi bahan genetik
Tidak boleh bergerak dengan sendiri

Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Perempuan

Perubahan Pada Perempuan
Semasa Akil Baligh

Organ pembiakan membesar

Mula menghasilkan sel telur dan kitar haid.

Pemendapan lemak pada paha dan pinggul

Suara menjadi lebih feminin

Pelvis menjadi lebih lebar dan bulat
Pertumbuhan rambut pada kawasan pubik
dan ketiak
Emosi tidak dijangka

Bab 4 Pembiakan



Bab 4 Pembiakan

Sistem Pembiakan Perempuan

Perbandingan Antara Sperma dan Ovum

Sperma Ovum

Dihasilkan oleh testis Dihasilkan oleh ovari

Bentuk dan ekor Berbentuk sfera
panjang
Sel paling kecil dalam Sel paling besar dalam
badan badan
Tidak boleh bergerak
Boleh berenang sendiri
Dihasilkan sekali dalam
Berjuta-juta dihasilkan 28 hari
pada masa yang sama





BAB 4 PEMBIAKAN

4.3 KITAR HAID

Bab 4 Pembiakan

Kitar Haid

Pengenalan Kepada Kedatangan Haid
Proces pengeluaran darah dan lapisan uterus secara berkala melalui faraj

Dinding uterus runtuh dan darah mengalir melalui faraj

Melibatkan keruntuhan dan pembinaan dinding uterus dan salur darah

Ovum matang dihasilkan dan dibebaskan

Kitar haid mengambil masa 28 hari dan berbeza bagi setiap individu. Ia
dipengaruhi oleh tekanan, aktiviti fizikal, emosi dan nutrisi.

Dibahagikan kepada 4 fasa

Fasa haid Fasa pemulihan Fasa pengovulan Fasa prahaid
(subur)

Bab 4 Pembiakan

Kitar Haid

Fasa prahaid Kitar Haid Fasa haid dinding
Lapisan
4 Fasa Kitar
Uterus bersedia Haid uterus runtuh
Salur darah juga
untuk penempelan Fasa haid
Fasa pembaikan meruntuh
embrio Fasa pengovulan
Fasa prahaid Kedua-duanya

dikeluarkan

Fasa pengovulan Fasa pembaikan

Ovum dibebaskan Lapisan dinding

Dinding uterus dan uterus menebal
salur darah terbina
Lebih banyak salur
darah terbentuk

BAB 4 : PEMBIAKAN

4.4 PERSENYAWAAN DAN KEHAMILAN

Bab 4 Pembiakan

Persenyawaan Dan Kehamilan

Persenyawaan dan Kehamilan

Kehamilan akan berlaku jika proses-proses di bawah berlaku

Persetubuhan
• Sperma dipindahkan ke dalam faraj

Persenyawaan
• Sperma bercantum dengan ovum

Penempelan
Embrio menempel pada dinding
dalam uterus

Wanita hamil

Bab 4 Pembiakan

Persenyawaan Dan Kehamilan

Pengovulan, Persenyawaan dan Penempelan Embrio





Bab 4 Pembiakan

Persenyawaan Dan Kehamilan

Perkembangan Embrio Menjadi Fetus Sehingga
Kelahiran

Telur yang Embrio – awal Perkembangan
kelahiran embrio kepada fetus
disenyawakan sehingga kelahiran

Bab 4 Pembiakan

Persenyawaan Dan Kehamilan

Fetus Membesar dalam Uterus

Amnion Plasenta
Dinding Uterus Tali pusat

Fetus Bendalir amnion

Amnion Membran yang membentuk pundi dan mengandungi bendalir
Plasenta
Dinding uterus Diperbuat daripada tisu ibu dan fetus
Tali pusat Pertukaran nutrien, oksigen,karbon dioksida dan bahan kumuh antara
darah ibu dan fetus
Fetus Dinding berotot.
Bendalir amnion Tempat penempelan dan perkembangan embrio
Menghubungkan fetus dengan plasenta
Mengandungi salur darah untuk mengangkut darah dari fetus ke ibu dan
dari ibu ke fetus

Terbentuk daripada perkembangan embrio

Bertindak sebagai kusyen dan menyerap kejutan

Bab 4 Pembiakan

Persenyawaan Dan Kehamilan

Fetus Pada Waktu Kelahiran
Fetus lengkap terbentuk selepas 9 bulan

Fetus akan berpusing sehingga kepalanya mengarah pada
serviks

Dinding uterus yang berotot akan mengecut, amnion pecah
dan bendalir amnion dibebaskan





BAB 4 :PEMBIAKAN

4.5 FAKTOR YANG MEMPENGARUHI
PERKEMBANGAN FETUS DAN BAYI

Bab 4 Pembiakan

Kepentingan Penjagaan Pranatal

Kepentingan Penjagaan
Pranatal

Pengambilan Pemeriksaan Elakkan alkohol
nutrien yang berkala dan dadah

cukup

Tidur yang cukup Jangan merokok

Karbohidrat Mengawasi Rokok Sindrom Alkohol
Protein perkembangan menghalang Fetal
Asid folik fetus oksigen
Vitamin B dipindahkan
Zat besi kepada fetus

Pertumbuhan Merosakkan otak,
otak tidak normal sistem saraf dan
jantung fetus



BAB 4 : PEMBIAKAN

4.6 KEMANDULAN DAN PENCEGAHAN KEHAMILAN

Bab 4 Pembiakan

Kepentingan Kajian Dalam Pembiakan Manusia

Kemandulan
Ketidakmampuan untuk menghasilkan anak

Sebab

Lelaki Perempuan

Bilangan sperma rendah Penghasilan ovum rendah
Tiada sperma dalam semen Tiada ovum
Kualiti sperma yang rendah Tiub Falopio tersumbat
Mati pucuk Hormon tidak seimbang
Hormon tidak seimbang Cacat organ pembiakan
Cacat organ pembiakan Masalah kesihatan
Masalah kesihatan

Bab 4 Pembiakan

Kepentingan Kajian Dalam Pembiakan Manusia

Cara – cara Mengatasi
Kemandulan

Rawatan ubat Pembedahan Teknologi Pembiakan

Merawat hormon yang Uterus tersumbat atau Persenyawaan In
tidak seimbang dan terdapat pertumbuhan vitro (IVF)
gamet yang tidak sihat. dalam uterus. Pemindahan Gamet
Intra – Falopio
Rawatan merangsang Laparoskopi digunakan (GIFT)
testis dan ovari untuk
menghasilkan lebih untuk membuang Pemindahan Zigot
banyak sperma dan Intra - Falopio (ZIFT)
ovum. sumbatan pada uterus.
Permanian Intra-
uterus



Bab 4 Pembiakan

Kepentingan Kajian Dalam Pembiakan Manusia

Pencegahan Kehamilan

Pencegahan Mencegah pengovulan
Kehamilan
Mencegah persenyawaan

Mencegah penempelan ovum yang telah
disenyawakan

Bab 4 Pembiakan

Kepentingan Kajian Dalam Pembiakan Manusia

Menghalang Pengovulan

Menghalang ovari daripada menghasilkan ovum

Menggunakan pil pencegah kehamilan