บทเรียนออนไลน์ ดวงดาวกับชีวิต

บ ท เ รี ย น อ อ น ไ ล น์




วิชา วิทยาศาสตร์



กลุ่มดาว จักรราศี

ดาวฤกษ์ คือ วัตถุท้องฟ้าที่เป็นก้อนพลาสมาสว่างขนาดใหญ่
ที่คงอยู่ได้ด้วยแรงโน้มถ่วงดาวฤกษ์ที่อยู่ใกล้โลกมากที่สุด คือ
ดวงอาทิตย์ ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานหลักของโลกเราสามารถมอง
เห็นดาวฤกษ์อื่นๆได้บนท้องฟ้ายามราตรี หากไม่มีแสงจากดวง
อาทิตย์บดบัง

กลุ่มดาว จักรราศี

ความสัมพันธ์ระหว่างโลก และดวงอาทิตย์

ดวงอาทิตย์เป็นดาวฤกษ์อยู่ในระบบสุริยจักรวาล โดย
ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะ และมีดาวเคราะห์
ต่างๆ ดาวเคราะห์น้อย อุกกาบาต
ฝุ่นละออง และดวงหางเป็นบริวาร
ดวงจันทร์และโลกของเราก็เป็น
บริวารของดวงอาทิตย์ด้วย

การสังเกตตำแหน่ง
ของดาวฤกษ์

คนในสมัยโบราณเชื่อว่า ดวงดาวท้้งหมดบนท้องฟ้าอยู่ห่างจากโลกเป็นระยะ
ทางเท่าๆกันโดยดวงดาวเหล่านั้นถูกตรึงอยู่บนผิวของทรงกลมขนาดใหญ่เรียกว่า
“ทรงกลมท้องฟ้า”(CELESTIAL SPHERE) โดยมีโลกอยู่ที่ศูนยก์ลางของทรง
กลม ทรงกลมท้องฟ้าหมุนรอบโลกจากทิศตะวันออกไป ยังทิศตะวันตกโดยที่โลก
หยุดนิ่งอยู่กับที่ไม่เคลื่อนไหว นักปราชญใ์นยุคต่อมาทางการศึกษาดาราศาสตร์กัน
มากขึ้น จึงพบว่าดวงดาวบนทอ้งฟ้าอยู่ห่างจากโลกเป็นระยะทางที่แตกต่างกัน
กลางวันและกลางคืนเกิดจากการหมุนรอบตัวเองของโลกมิใช่การหมุนของทรง
กลมท้องฟ้าดังที่เคยเชื่อกันในอดีต อย่างไรก็ตามในปัจจุบันนักดาราศาสตร์ยังคง
ใช้ทรงกลมท้องฟ้าเป็นเครื่องมือในการระบุตำแหน่งทางดาราศาสตร์ทั้งนี้เป็น
เพราะหากเราจินตนาการให้โลกเป็นศูนยก์ลางโดยมีทรงกลมท้องฟ้าเคลื่อนที่หมุน
รอบจะทำให้ง่ายต่อการระบุพิกัดหรือเปรียบเทียบตำแหน่งของวัตถุบนท้องฟ้าและ
สังเกตการเคลื่อนที่ของวัตถุเหล่านั้นได้ง่ายขึ้น

วิธีการหาดาวเหนือ

ทรงกลมท้องฟ้าเคลื่อนที่อย่างช้าๆ ตลอดเวลา เราจึงมองเห็นกลุ่ม
ดาวหมุนเวียนเปลี่ยนไปตามวันเวลา และตามฤดูกาล ดังนั้นในการเริ่มต้น
สังเกตการณ์ท้องฟ้า เราจะต้องรู้จักตำแหน่งของทิศทั้งสี่เสียก่อน หาก
ไม่มีเข็มทิศเราก็สามารถใช้กลุ่มดาวเป็นประโยชน์ในการบอกทิศได้ โลก
หมุนรอบตัวเองจากทิศตะวันตกไปยังทิศตะวันออก ทำให้เรามองเห็นดวง
อาทิตย์ ดวงจันทร์ และกลุ่มดาวบนท้องฟ้า เคลื่อนที่จากทางตะวันออก
ไปยังทางตะวันตก ดาวเหนือเป็นดาวดวงเดียวที่ปรากฏอยู่กับที่ ไม่
เคลื่อนที่ไปไหน อย่างไรก็ตามดาวเหนือมีความสว่างไม่มาก และอยู่สูง
เหนือเส้นขอบฟ้าไม่มาก เมื่อมองดูที่ประเทศไทย

แผนที่ดาว

แผนที่ดาววงกลมเป็นอุปกรณ์อย่างง่าย ที่ช่วยในการวางแผน
และสังเกตการณ์ท้องฟ้า แผนที่ดาวชนิดนี้ประกอบด้วย แผ่นกระดาษ
สองแผ่น คือ แผ่นแผนที่ (แผ่นล่าง) และ แผ่นขอบฟ้า (แผ่นบน) ซ้อน
กันอยู่ และยึดติดกันด้วยตาไก่ที่ตรงจุดศูนย์กลาง

การใช้ประโยชน์จาก
กลุ่มดาว

1. การดำรงชีวิต
2. การหาทิศ
3. การบอกเวลา
4. การศึกษา