อารย้ธรรม

สมยั ก่อนประวตั ศิ าสตร์

ในทศวรรษของปี ค.ศ.๒๒๐การขดุ คน้ หาหลกั ฐานทาง
โบราณคดีเพื่อพสิ ูจนค์ วามเจริญของอินเดียในสมยั ก่อน
ประวตั ิศาสตร์และจากการขดุ คน้ กพ็ บซากเมืองฮปั ปา

(Harappa)และโมเฮนโจ-ดาโร(Mohenjo-(Daro) ใน
กลุ่มแม่น้าสินธุซ่ึงนกั โบราณคดีสันนิฐานวา่ เมืองสองน้ีเป็น
ศนู ยก์ ลางของอารยธรรมเก่าแก่สมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์ท่ี
ครอบคลุมพ้ืนที่ส่วนใหญ่ของลุม่ แม่น้าสินธุและตอนบนของลุ่ม
แม่น้าคงคาเม่ือสมยั ประมาณ๒๕๐๐ปี หรือ๒๐๐๐ปี ก่อนจา
หลกั ฐานไดว้ า่ ชาวอินเดียในลุม่ แม่น้าสินธุเป็นชาวเมืองที่มีความ
เจริญสูงมากโดยสังเกตจกั การวางผงั เมืองอยา่ งเป็นระเบียบถนน
ตดั เป็นมุมฉาก

นอกจากนีย้ งั มีการขดุ พบศลิ ปวตั ถตุ า่ งๆอีกมากที่แสดง
ให้เหน็ ถงึ ความเชื่อและความคดิ สร้างสรรค์เช่นทป่ี ระทบั ตรา
ทาด้วยหินสบจู่ านวนมากบางชิน้ ฝี มือการสลกั ยอดเยี่ยมมาก
โดยแกเป็นเทพเจ้าเป็นสตั ว์ประเภทตา่ งๆ(สว่ นใหญ่เป็ นรูปววั
อนิ เดีย)และยงั พบเครื่องประดบั ทาด้วยหนิ มีคา่ หลายชนิด
บางชนิดกท็ าด้วยกระดกู สตั ว์พวกงาช้างเปลือกหอยประเภท
ดนิ เผาทาเป็นรูปนกและสตั ว์พวกเคร่ืองรางและแกะสลกั เป็น
รูปเสือช้างจระเข้แตท่ ่ีสนใจและแสดงให้เหน็ วา่ มกี ารตดิ ต่อ
กบั เมโสโมเตเมียและอยี ิปต์คือประตมิ ากรรมลอยตวั ขนาด
เลก็ ซง่ึ รูปคร่ึงตวั ของชายมีเครา ใบหน้าคล้ายชนชาติเซมติ ิก
(Semitic) ในเมโสโปเตเมียเทพเจ้าบางองค์ของอารย
ธรรมลมุ่ แมน่ า้ สนิ ธุยงั คงมีอิทธิพลอยศู่ าสนาพรามณ์-ฮินดู
ปัจจบุ นั ซงึ่ หลกั ฐานแสดงความตอ่ เนื่องของอารยธรรม
อนิ เดีย

ประตมิ ากรรมลอยตวั ขนาดเลก็ ซง่ึ รูปคร่ึงตวั ของชายมีเครา

หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์อินเดีย
สมยั กอ่ นประวตั ศิ าสตร์

ซากเมืองโบราณโมเฮนจาโรและฮารัปปา

ในสมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์ของอนิ เดีย พบหลกั ฐานเป็น
ซากเมืองโบราณ 2 แหง่ ในบริเวณลมุ่ แมน่ า้ สนิ ธุ คือ
เมืองโมเฮนโจดาโร ทางตอนใต้ของประเทศปากีสถาน
และ เมืองฮารับปา ในแคว้นปันจาป ประเทศ
ปากีสถานในปัจจบุ นั

เมืองโบราณโมเฮนโจดาโรและฮารัปปากอ่ สร้างโดยชางดราวิ
เดียน หลกั ฐานท่ีค้นพบบง่ บอกถงึ อารายธรรมลมุ่ แมน่ า้ สินธุ
ได้แก่ ด้านการปกครองที่มีลกั ษณะรวมอานาจ ระบบเศรษฐกิจ
เป็นแบบเกษตรกรรมมีการเพาะปลกู พืชเกษตร เช่น ฝ้ าย ข้าว
สาลี ถว่ั งา ข้าวโพดมีย้งุ ฉางสาหรับเกบ็ ผลผลติ ทางการเกษตร
ป้ อมปราการขนาดใหญ่ มีระบบชลประทาน สงั คมวฒั นธรรม
การวางผงั เมืองทีม่ ีระเบียบ งดงาม มีถนนตดั กนั แบง่ เมืองเป็น
ตารางแยกพืน้ ท่ีใช้สอยออกจากกนั เช่นที่อยอู่ าศยั อาคาร
สาธารณะ ท่ีอยชู่ ่างฝี มือ ย้งุ ข้าว ป่ าช้า ทา่ เรือ พืน้ ที่ทางศาสนา
บ้านเรือนสร้างด้วยอิฐ มีระบบระบายนา้ สองทอ่ ดนิ เผาอยขู่ ้าง
ถนน เพื่อรับนา้ ท่ีระบายจากบ้าน
มีอกั ษรภาพใช้ และยงั ได้มีการพบโบราณวตั ถรุ ูปแกะสลกั หิน
ชายมีเครา มีแถบผ้าคาด มีตราประทบั ตรงหน้าผาก รูปสาริด
หญิงสาว รูปแกะสลกั บนหนิ เนือ้ ออ่ น เครื่องประดบั สร้อย
ทองคา สร้อยลกู ปัด และสภาพชีวติ ของประชากร
ในด้านสถาปัตยกรรม ซากเมอื งฮารับปาและโมเฮนโจดาโร ทา
ให้เหน็ วา่ มีการวางผงั เมืองอยา่ งดี มีสาธารณปู ระโภคอานวย
ความสะดวกหลายอยา่ ง เช่น ถนน บอ่ นา้ ประปา ซงึ่ เน้น
ประโยชน์ใช้สอยมากกวา่ ความสวยงาม

ซากพระราชวงั ทีเ่ มืองปาฏลีบตุ รและตกั ศิลา

สถปู และเสาแปดเหลย่ี ม ท่ีสาคญั คือ สถปู เมืองสาญจี (สมยั
ราชวงศ์โมริยะ)
พระเจ้าอโศกได้สร้างสถปู ท่ีสาญจีอยา่ งย่งิ ใหญ่ ด้วยเหตผุ ลท่ี
สาคญั ๔ อยา่ งคือ
๑. เพ่ือประดิษฐานพระรมสารีริกธาตขุ องพระพทุ ธองค์
๒. เพ่ือบรรจพุ ระธาตขุ องพระอคั รสาวกทงั้ สอง รวมทงั้ พระ
ธาตขุ องพระสงฆ์ที่พระองค์
สง่ ไปประกาศพระศาสนาในการทาสงั คายนาครัง้ ที่ ๓
๓. เพื่อเป็นอนสุ รณ์แกพ่ ระราชโอรสธิดาท่ีพระสงฆ์ไปประกาศ
พระศาสนาท่ีเกาะสหี ล
๔. เพื่อเป็นอนสุ รณ์แก่พระนางเวทิสา พระอคั รมเหสขี อง
พระองค์

คมั ภีร์พระเวทชาวอารยนั

เมื่อชาวอารยนั อพยพเข้ามาในเขตภาคเหนือของอินเดีย จึงเกิด
อารายธรรมใหมข่ องชาวอารยนั เรียกวา่ อารายธรรมพระเวท
หลกั ฐานท่ีสาคญั ในชว่ งนีค้ ือคมั ภีร์พระเวทของชาวอารยนั ซงึ
เป็นหลกั ฐานทางจินตนาการที่แสดงให้เหน็ ถงึ ความรุ่งเรืองของ
พวกอารยนั จินตนาการอนั งดงามและทรงพลงั ของชาวอารยนั
ได้ถกู สร้างสรรค์ ถ่ายทอดสบื ต่อกนั มา ประกอบด้วยคมั ภีร์
ฤคเวท สามเวท ยชรุ เวท และอาถรรพเวท ข้อมลู ทาง
ประวตั ิศาสตร์ที่ได้จากคมั ภีร์พระเวทได้แก่ กรอบความคดิ ทาง
การเมืองในเร่ืองสมมตเิ ทพ พระราชพิธีตา่ งๆ ความเชื่อในสิง่ ที่
เหนือธรรมชาติขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นต้น

ประตมิ ากรรมหญิงสาริด

ภาพแกะสลกั บนหินสบรู่ ูปคนและสตั ว์ต่าง ๆ

ภาพแกะสลกั บนหินสบรู่ ูปคนสวดเคร่ืองสวม
หวั มเี ขา