พลังงานทดแทน นิกัลยา

พลั งงานทดแทน

ออกแบบโดย
ด.ญ. นิกัลยา รักษาสั ตย์ ม.2/10

พลังงานทดแทน (Renewable Energy)

• ความหมายของ พลังงานทดแทน
พลังงานทดแทน หมายถึง พลังงานท่ีผลิตขึ้นใช้แทน

พลั งงานเช้ื อเพลิ ง
ประเภทของพลั งงานทดแทน

• แบ่งเป็ น 2 ประเภท
1) พลังงานทดแทนที่ ใช้แล้วหมดไปหรือพลังงานสิ้ นเปลือง เช่น

พลังงานถ่านหิน พลังงานนิวเคลียร์ พลังงานหินน้ามัน
พลังงานทายน้ามัน ฯลฯ
2) พลังงานทดแทนที่ ไม่มีวันหมดหรือนามาหมุนเวียนใช้ ใหม่ ได้
เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม พลังงานน้า พลังงาน
ชีวมวลซึ่งได้จากอิ นทรีวัตถุในธรรมชาติท่ีนามาเปลี่ยนเป็ น
พลังงานได้ เช่น แกลบ ชานอ้อย เปลือกไม้ กากปาล์ม ซัง
ข้าวโพด ฯลฯ

ตัวอย่าง พลังงานทดแทนท่ี ใช้แล้วหมดไป
ตัวอย่างที่ 1 พลังงานชีวมวล

• เป็ นเช้ือเพลิงท่ี ได้จากสิ่ งมีชีวิตเช่น ไม้ฟื น แกลบ กากอ้อย
เศษไม้ เศษหญ้า เศษเหลือท้ิงจากการเกษตร เหล่าน้ี ใช้เผาให้

ความร้อนได้ เป็ นเช้ือเพลิงชีวภาพแบบของแข็ง และความ
ร้อนนี้แหละที่เอาไปป่ั นไฟ โดยเหตุท่ีประเทศไทยทา

การเกษตรอย่างกว้างขวาง วัสดุเหลือใช้จากการเกษตร เช่น
แกลบ ขี้เล่ือย ชานอ้อย กากมะพร้าว ซึ่งมีอยู่จานวนมาก

(เทียบได้น้ามันดิบปี ละไม่น้อยกว่า 6,500 ล้านลิตร) ก็ควรจะ
ใช้เป็ นเชื้อเพลิงผลิตไฟฟ้ าในเชิงพาณิ ชย์ ได้

พลังงานชีวมวล (biomass energy) คือ พลังงานจากเชื้อเพลิง
ชีวมวล (biofuels) ที่ผลิตข้ึนโดยอาศั ยกระบวนการแปรรูปวัตถุ

ชีวภาพ ดังนั้น พลังงานชีวภาพก็จัดเป็ นรูปแบบหนึ่งของ
พลังงานชีวมวล เน่ืองจากเป็ นการเปลี่ยนสถานะจากของแข็ง
เป็ นก๊าซ พลังงานชีวมวลสามารถจะนาไปใช้ประโยชน์ ได้สอง
แนวทางหลักๆ ได้แก่ เชื้อเพลิงเพื่อการผลิตไฟฟ้ าและความร้อน

และเช้ื อเพลิ งเช้ื อเพลิ งสาหรั บเครื่ องยนต์

กระบวนการผลิ ตพลั งงานชี วมวล

กระบวนการผลิตพลังงานชีวมวล มีอยู่หลายแนวทางด้วยกัน
ได้แก่ การเผาไหม้ โดยตรง (combustion) หรือการสั นดาป คือ
ปฏิ กิ ริ ยาการรวมตั วกั นของวั ตถุ ดิ บท่ี ลุ กไหม้ กั บออกซิ เจนแล้ ว
คายความร้อนออกมา พลังงานความร้อนท่ี ได้น้ีสามารถนาไป
ผลิตไฟฟ้ าพลังไอน้าที่มีอุณหภูมิและความดันสู งได้ โดยอาศั ย

กังหันไอน้าเดินเครื่องกาเนิดไฟฟ้ า

ตัวอย่างที่ 2 พลังงานชีวภาพ

พลังงานชีวภาพ (biogas energy) คือ พลังงานจากเช้ือเพลิงที่ผลิ ตได้
จากการย่ อยสลายวั ตถุ ชี วภาพด้ วยแบคที เรี ยภายใต้ สภาวะไร้ ออกซิ เจน
(anaerobic digestion) ทาให้เกิดก๊าซชีวภาพ (biogas) ซึ่งสามารถจะ
นาไปใช้ประโยชน์ ได้สองแนวทางหลักๆ
ข้อดี ของพลังงานชีวภาพมีอะไรบ้าง เราจะแบ่งให้ดูง่ายๆ เลยก็คือ
• - ใช้สาหรับเป็ นเช้ือเพลงให้กับพลังงานต่างๆ – พลังงานต่างๆ ที่ว่านี้

ก็ ได้แก่ พลังงานความร้อน พลังงานไฟฟ้ า พลังงานกล ซึ่งช่วยในเรื่อง
ของการประหยัดค่าใช้จ่ายด้านไฟฟ้ าลง และเมื่อใช้ ไฟฟ้ าน้ อยลงโลก
ของเราก็จะดีข้ึน ไม่มีปั ญหาเร่ืองก๊าซเรือนกระจก น่ั นคือการปล่อย
ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
• - ใช้เป็ นเชื้อเพลิงในทางคมนาคม – พลังงานชีวภาพท่ีเกิดขึ้นยัง
สามารถใช้เป็ นพลังงานทดแทนให้กับตัวเคร่ืองยนต์เป็ นระบบ 2
เชื้อเพลิง ไม่ว่าจะใช้ ใน รถบรรทุก รถตู้ หรือรถยนต์ แต่ราคายัง
ค่อนข้างสู ง

กระบวนการผลิ ตพลั งงานชี วภาพ

ภาพการเปรียบเทียบระหว่างโรงไฟฟ้ าชีวภาพ และ โรงไฟฟ้ าชีวมวล

พลังงานที่เราใช้อยู่ ในโลกทุกวันน้ี ส่ วนใหญ่ล้วนเป็ นพลังงาน
ที่ เกิ ดจากการสะสมและแปลงสภาพของพลั งงานจาก
แสงอาทิตย์ เช่นถ่านหิน ก็เกิดจากการสะสมของตะกอนซาก
พืชดึกดาบรรพ์ เป็ นเวลาหลายล้านปี ซ่ึงพืชเหล่านั้ นก็สะสม
พลังงานจากดวงอาทิตย์ โดยกระบวนการ Photosynthesis

ตัวอย่าง พลังงานทดแทนที่ ไม่มีวันหมด
ตัวอย่างท่ี 1 พลังงานลม

เป็ นพลังงานธรรมชาติที่เกิดจากความแตกต่างของอุณหภูมิ 2 ที่ ซึ่ง
สะอาดและบริสุ ทธ์ิใช้แล้วไม่มีวันหมดส้ิ นไปจากโลก ได้รับความสนใจ
นามาพัฒนาให้เกิดประโยชน์อย่างกว้างขวาง ในขณะเดียวกัน
ข้อดี ของพลังงานลม
- พลังงานลมเป็ นมิตรต่อสิ่ งแวดล้อม สามารถลดระดับการปล่อยก๊าซ
คาร์บอนไดออกไซต์ที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อน นอกจากนี้พลังงานลม
ยังปราศจากสารก่อมลพิษอื่น ๆ ท่ีเกิดจากเชื้อเพลิงฟอสซิลและ
โรงไฟฟ้ านิวเคลียร์อีกด้วย

ตัวอย่างท่ี 2 โรงไฟฟ้ าพลังน้า

• พลังงานน้า” คือ พลังหรือกาลังที่เกิดจากการไหลของน้า ซึ่ง
เป็ นพลังที่มีอนุภาพมาก หากไม่สามารถควบคุมได้ พลั งน้าน้ัน
ก็สามารถทาให้เกิดความเสี ยหายแก่ชีวิตและทรัพย์สิ นได้อย่าง
กว้างขวาง ดังตัวอย่างเช่น การเกิดอุทกภัยในบริเวณท่ี ลาด
เชิงเขาเป็ นต้น

หลักการทางานของไฟฟ้ าพลังน้า
ไฟฟ้ าพลังน้า คือ ไฟฟ้ าที่เกิดจาก
พลังน้า โดยใช้พลังงานจลน์ของ
น้ าซ่ึ งเกิ ดจากการปล่ อยน้ าจากที่
สู งหรือการไหลของน้า หรือการ
ข้ึน-ลงของคล่ืน ไปหมุนกังหันน้า
(Turbine) และเครื่องกาเนิด
ไฟฟ้ า

รูปแบบของไฟฟ้ าพลังน้า
1) ไฟฟ้ าพลังน้าจากอ่างเก็บน้า

• อ่างเก็บน้าจะทาหน้าท่ี
รวบรวมและเก็ บกั กน้ า
เมื่ อปล่ อยน้ าจากอ่ างเก็ บ
น้าลงสู่ ท่ีต่าโดยแรง
ดึงดูดของโลก พลังน้าที่
เกิ ดจากการไหลจะหมุ น
กังหันน้า (Turbine) และ
เคร่ืองกาเนิดไฟฟ้ า ใน
กรณี ท่ีเป็ นอ่างเก็บน้า
ขนาดใหญ่

2) ไฟฟ้ าพลังน้าแบบ Run-of-the-river

โรงไฟฟ้ าพลังน้าประเภท
น้ี เป็ นรูปแบบท่ีไม่มีอ่าง
เก็บน้าเป็ นองค์ประกอบ
จึ งไม่ มี การบริหาร
จัดการน้า ดังน้ัน
โรงไฟฟ้ าพลังน้าแบบ
Run-of-the-river จะ
ทางานตลอดเวลาตาม
ปริ มาณน้ าท่ี ไหลในแม่ น้ า
เน่ืองจากโรงไฟฟ้ าพลัง
น้าแบบ Run-of-the-
river

3) ไฟฟ้ าพลังน้าแบบสู บกลับ

เป็ นรูปแบบการผลิตไฟฟ้ าที่ตอบสนองช่วงเวลาที่มีความ
ต้องการไฟฟ้ าสู งสุ ด โดยการถ่ายเทน้าระหว่างอ่างเก็บน้า
ที่มีระดับแตกต่างกัน ในช่วงเวลาที่มีความต้องการไฟฟ้ า
น้ อย

ประโยชน์ ของพลั งงานทดแทน

ในปั จจุบันหลายประเทศท่ัวโลกพยายามศึ กษาและค้นหาพลังงาน
ทดแทนในรูปแบบต่างๆอย่างต่อเนื่องเพ่ือให้สามารถน ามาใช้
ประโยชน์ ได้และมีประสิ ทธิภาพดียิ่งกว่าพลังงานแบบเดิม เพื่อ
ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายลดปั ญหามลพิษและสิ่ งแวดล้อมของโลก
รวมท้ั งช่ วยประหยั ด