หน่วยท่ี 1
การวางแผนเปา้ หมายชีวิตด้วยวงจรควบคุมคณุ ภาพ
หน่วยที่ 1
การวางแผนเปา้ หมายชีวติ ดว้ ยวงจรควบคมุ คุณภาพ
PDCA คอื วงจรการควบคมุ คุณภาพ หรือ วงจรเดมงิ่ ประกอบด้วย
P=Plan คอื การวางแผนงานจากวตั ถปุ ระสงค์ และเป้าหมายทไ่ี ด้กาหนดขึ้น
D=Do คือ การปฏบิ ัติตามขัน้ ตอนในแผนงานทเี่ ขียนไว้อย่างเปน็ ระบบและมคี วามต่อเนอ่ื ง
C=Check คือ การตรวจสอบผลการดาเนนิ งานแต่ละ่ ขน้ั ตอนของแผนงานวา่ มปี ัญหาอะไร
เกิดขน้ึ จาเป็นตอ้ งเปล่ยี นแปลงแกไ้ ขแผนงานในข้นั ตอนใด
A=Action คอื การปรบั ปรุงแกไ้ ขสว่ นที่มีปญั หา หรือถ้าไม่มปี ญั หาใดๆ กย็ อมรบั แนว
ทางการปฏบิ ัติตามแผนงานท่ไี ดผ้ ลสาเรจ็ เพ่อื นาไปใชใ้ นการทางานครง้ั ตอ่ ไป
ซง่ึ ชว่ ยให้รับรู้สภาพปัจจุบนั พร้อมกับกาหนดสภาพทต่ี ้องการให้เกดิ ขึ้นในอนาคต ด้วยการผสาน
การวางแผน (Plan) คอื การวางแผนชีวติ โดยจะต้องทราบวา่ ตนเองน้ันอยากทาอะไร ต้องการอะไร แล้ว
จงึ ตง้ั เป้าหมาย และวธิ กี ารในการดาเนินชีวติ ใหช้ ดั เจนซึ่งเป้าหมายของชวี ิตแตล่ ะคนจะมคี วามแตกตา่ งกัน
ออกไป ท้ังนี้ การวางแผนครอบคลุมถึงการกาหนดเร่ืองท่ีต้องการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง ซ่ึงรวมถึงการ
พัฒนาส่งิ ใหมๆ่ การแกป้ ัญหาทเี่ กิดขนึ้ จากการปฏบิ ตั งิ าน ฯลฯ พร้อมกบั พจิ ารณาว่ามคี วามจาเป็นต้องใช้
ข้อมลู ใดบา้ งเพอื่ การปรับปรงุ เปลย่ี นแปลงนั้น โดยระบวุ ิธกี ารเกบ็ ข้อมูลให้ชดั เจน จะตอ้ งวเิ คราะหข์ อ้ มลู ที่
รวบรวมได้ แล้วกาหนดทางเลือกในการปรับปรงุ เปลย่ี นแปลง การวางแผนชว่ ยใหค้ าดการณส์ ่ิงทเ่ี กิดข้นึ ใน
อนาคต และชว่ ยลดความสญู เสียตา่ ง ๆ ทีอ่ าจเกิดขนึ้ ได้ ประสบการณ์ ความร้แู ละทักษะโดยการวางแผน
มดี ังนี้
1.1 การวางแผนเพอ่ื อนาคต เปน็ การวางแผนสาหรับสง่ิ ท่จี ะเกิดขน้ึ ในอนาคตหรอื กาลงั จะเกดิ ข้ึน
บางสงิ่ บางอย่างก็ไม่สามารถควบคุมได้ แต่เพอ่ื เป็นการเตรยี มความพรอ้ มไวล้ ว่ งหน้า
1.2 การวางแผนเพอ่ื การปรบั ปรงุ เปล่ียนแปลง เป็นการวางแผนเพอื่ เปล่ียนแปลงสภาพท่เี กิดขนึ้ ใน
ปัจจุบนั เพ่อื สภาพทดี่ ีขน้ึ ซ่ึงสามารถควบคุมผลที่เกดิ ขึน้ ไดด้ ว้ ยการเรม่ิ ตน้ เปลย่ี นแปลงตั้งแต่ปจั จบุ นั
ลาดบั ขน้ั ในกระบวนการวางแผนประกอบดว้ ย
1. การกาหนดวัตถปุ ระสงค์
2. พฒั นาขอ้ ตกลงท่ีเป็นตวั กาหนดขอบเขตในการวางแผน
3. พจิ ารณาขอ้ จากดั ต่างๆ ท่ีอาจเกดิ ขึน้ ในการวางแผน
4. พัฒนาทางเลือก
5. ประเมินทางเลอื ก เพ่ือเลอื กสงิ่ ทเี่ ป็นไปไดส้ ูงสุด
6. เปลี่ยนแปลงแผนสูก่ ารปฏบิ ัติ
เปา้ หมายชวี ติ ของบคุ คลได้ 3 ระดบั คอื
1) การวางแผนเปา้ หมายชวี ติ ขนั้ ตน้ เป็นการวางแผนต้ังเป้าหมายของชีวิตโดยมุ่งมัน่ ฝกึ ฝนตนเอง
ใหบ้ รรลุเป้าหมายชีวติ ว่าจะตอ้ งเรยี นใหจ้ บ มอี าชพี มฐี านะท่ีดีใหไ้ ด้ ด้วยองค์ประกอบต่างๆ เชน่ การ
ประพฤตติ นเปน็ คนดี และตง้ั เปา้ หมายวา่ จะประกอบอาชีพอะไร เช่น ครู พยาบาล ตารวจ ทหาร ชาวนา
หรอื อ่ืนๆ
2) การวางแผนเปา้ หมายชีวติ ขั้นกลาง เป็นการตง้ั เปา้ หมายของชวี ิตวา่ ตอ้ งพยายามตั้งตวั และสร้าง
ฐานะของตนเอง มีชวี ติ คู่ มชี วี ิตครอบครัวทด่ี ี ไม่ยอ่ ทอ้ รจู้ กั การสร้างคณุ ค่าให้ชีวติ ด้วยการขยนั ตงั้ ใจทา
ความดี เออ้ื อาทร มีเมตตาต่อผอู้ ื่น ซงึ่ เปน็ เป้าหมายชวี ติ สงู สดุ
3) การวางแผนเปา้ หมายชวี ิตข้ันสูงสุด เปน็ การตง้ั เป้าหมายของชีวติ ทีเ่ ปน็ ประโยชน์อย่างยิ่งตอ่
ตนเอง และบคุ คลอ่ืน คือการตง้ั ใจดาเนินชวี ติ ใหป้ ระสบความสาเร็จในการศกึ ษาเลา่ เรียนหนา้ ท่ีการงาน
ชวี ิตครอบครัว และตง้ั ใจปฏิบัติธรรมโดยการตงั้ ใจทาความดี หม่นั ใหท้ าน รักษาศลี ฝกึ สมาธิเพ่ือใหจ้ ิตใจ
ผอ่ งใส เกดิ ปญั ญา เพือ่ รักษาเปา้ หมายของชวี ติ ใหม้ ่ันคงทุกด้าน ถา้ ทกุ คนไม่มีการวางแผนเปา้ หมายชีวติ
แล้ว ก็ยากทีจ่ ะทาให้ตนเองประสบความสาเร็จได้เป้าหมายเป็นเคร่อื งมือชีท้ ิศทางเหตุการณท์ ่ีเกดิ ข้นึ
ในช่วงชวี ิตของแต่ละบุคคล ซึ่งแตล่ ะคนอาจมเี ปา้ หมายแตกตา่ งกัน ขึ้นอยกู่ ับอาชพี รายได้ ความ
รับผิดชอบในครอบครัวของแตล่ ะบุคคล
เป้าหมายของบคุ คลมดี ังนี้
1) เปา้ หมายทไ่ี ม่เปน็ ตวั เงนิ ได้แก่ วัฒนธรรมประเพณี สงั คม การเมอื ง กฎหมาย ความรสู้ ึก เป็น
ตน้ อาจจะมคี วามสาคญั มากกวา่ ตัวเงินก็ได้
2) เป้าหมายทเ่ี ป็นตวั เงนิ เปน็ เปา้ หมายท่เี กีย่ วข้องกับเงินโดยตรง ซึ่งทาใหแ้ ตล่ ะบคุ คลน้นั มีความ
เป็นอยดู่ ีขึ้น หากมกี ารวางแผนการเงินท่ดี ีจะทาใหเ้ ป้าหมายของแตล่ ะบคุ คลประสบความสาเรจ็ ได้
เป้าหมายทด่ี ีนั้นควรจะกาหนดตามหลัก SMART ดังนี้