เล่มที่ 4 เศษส่วนอย่างต่ำ P6

แบบฝึกทกั ษะ เรอ่ื ง การบวก ลบ คณู
และหารเศษส่วน

กล่มุ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์
สำหรบั นักเรยี นชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 6

เลม่ ท4ี่
“เศษสว่ นอยา่ งต่ำ”

โรงเรยี นประถมศึกษาธรรมศาสตร์

สำนักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต1
สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พื้นฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

ก

คำนำ

ในการจัดทำแบบฝกึ ทักษะ เร่ือง การบวก ลบ คณู และหารเศษส่วนฉบับน้ี ผจู้ ัดทำมี
วัตถุประสงค์เพ่ือใช้เป็นส่ือประกอบการเรียนการสอน ออนไลน์ในสถานการณ์ COVID-19
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ภาคเรียนท่ี 1 นักเรียนสามารถศึกษาได้ด้วยตนเอง
ตามความสามารถของแต่ละบุคคล ตามความสนใจทั้งในและนอกเวลาเรียน และนักเรียน
สามารถทราบความก้าวหน้าในการเรียนรู้ของตนเองได้จากการทำแบบทดสอบก่อนเรียน
(Pretest) และแบบทดสอบหลังเรียน (Posttest) แบบฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื ง การบวก ลบ คณู และ
หารเศษส่วน มีเนือ้ หาทีม่ งุ่ เน้นใหน้ ักเรียนเกดิ ความรู้ความเข้าใจ ทักษะการคดิ คำนวณ และมี
เจตคติที่ดีต่อวิชาคณิตศาสตร์ เพ่ือจะได้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่าง
ถูกต้อง

ผู้จัดทำหวังว่า แบบฝึกทักษะนี้จะเป็นประโยชน์ต่อนักเรียนการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นและบรรลุวัตถุประสงค์ของหลักสูตร
ผู้จัดทำขอขอบคุณผู้ท่ีมีส่วนเกี่ยวข้องทุกท่านท่ีมีส่วนช่วยให้ส่ือการเรียนรู้ฉบับนี้สำเร็จลุล่วง
ไปดว้ ยดี ไว้ ณ โอกาสนี้

จิดาภัส จำปาเทศ

สำรบญั ข

คำนำ หน้า
สารบัญ ก
คำชแี้ จง้ ข
สาระสำคัญ 1
จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 2
แบบทดสอบก่อนเรยี น 2
ใบความรู้ เร่ือง เศษสว่ นอย่างต่ำ 3
แบบฝึกทักษะท่ี 1 5
แบบฝกึ ทักษะที่ 2 7
แบบฝึกทกั ษะที่ 3 8
แบบทดสอบหลังเรียน 9
กระดาษคำตอบ 10
เฉลยแบบฝกึ ทักษะ 12
เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน-หลังเรียน 13
บรรณานุกรม 17
18

1

คำชแี้ จง

แบบฝกึ ทักษะชดุ น้ี ใชป้ ระกอบการเรยี นการสอนสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์
ระดบั ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 6 เรื่อง การบวก ลบ คูณ และหารเศษสว่ น ใหค้ รูผูส้ อน และ
นกั เรยี นปฏบิ ตั ดิ ังน้ี

1. นกั เรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น จำนวน 10 ขอ้ เสร็จแลว้ ตรวจแบบทดสอบ
โดยดเู ฉลยทา้ ยเล่ม

2. นักเรียนบันทกึ คะแนนทไี่ ดล้ งในตารางบันทึกคะแนนการทำแบบฝกึ ทกั ษะ
แบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรียน ของนกั เรยี นรายบุคคล

3. นักเรยี นศกึ ษาสาระสำคัญ ผลการเรียนรทู้ ี่คาดหวัง จุดประสงค์การเรียนร้ใู น
แต่ละชุด กอ่ นทีจ่ ะศกึ ษาเนอ้ื หาในบทเรียน

4. นักเรยี นและครูรว่ มกันศกึ ษาเนอื้ หาความรู้ และตวั อยา่ งก่อนทำแบบฝกึ ทกั ษะ
แตล่ ะชุด โดยครูชแ้ี นะเพิ่มเตมิ ใหส้ มบรู ณแ์ ละสรปุ ความเขา้ ใจ

5. เมอื่ นักเรียนทำแบบฝึกทักษะแตล่ ะแบบฝกึ ทักษะเสร็จแลว้ ให้ตรวจสอบ
คำตอบ โดยดเู ฉลยทา้ ยเล่ม และให้นักเรียนบนั ทึกคะแนนทไี่ ด้ลงในแบบกรอกคะแนนแบบ
ฝึกทกั ษะของนกั เรียนรายบุคคล

6. เม่อื นกั เรียนทำแบบฝกึ ทักษะครบทุกข้อแล้ว จึงทำแบบทดสอบหลงั เรยี น และ
ตรวจคำตอบจากเฉลยท้ายเลม่ แล้วบันทึกผลทไ่ี ดล้ งในตารางบันทกึ คะแนนประจำตวั
นักเรยี น เพอ่ื ให้ทราบผลการเรียนและการพฒั นาการเรียนรู้

7. นักเรยี นส่งแบบฝกึ ทักษะทัง้ ชุดให้ครู และครตู รวจสอบความถกู ต้องอกี ครั้ง
8. ครูนำผลการประเมินหลังเรยี นไปเปรียบเทยี บกบั ผลการประเมนิ กอ่ นเรยี นว่ามี
การพฒั นาขน้ึ ในระดับใด และตรวจสอบขอ้ บกพรอ่ ง หาวิธีการ แนะนำ แกไ้ ข เพือ่
ชว่ ยเหลือนกั เรียนตอ่ ไป

2

สาระสำคัญ

เศษสว่ นอย่างต่ำ คือ เศษสว่ นท่ไี มม่ ีจำนวนนบั ใดๆ ท่มี ากกว่า 1
ไปหารทง้ั ตัวเศษและตัวสว่ นได้ลงตัว

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้

เมอ่ื กำหนดเศษส่วนมาให้ นกั เรียนสามารถทำใหเ้ ปน็ เศษส่วนอย่างตำ่ ได้

3

คำชี้แจง ให้นกั เรยี นอ่านคำถามตอ่ ไปนีท้ ีละขอ้ แล้วกาเคร่อื งหมาย ทบั ตัวอักษร
ก, ข, ค และ ง ท่ีนักเรียนเหน็ ว่าถูกตอ้ งทีส่ ดุ เพียงข้อเดียว

1. 1 เปน็ เศษสว่ นอย่างต่ำของขอ้ ใด ข. 55

11 110

ก. 5 ง. 55
55 121

ค. 50

100

2. 2 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่ำของข้อใด ข. 75

3 100

ก. 69 ง. 33
96
99

ค. 96

144

3. เศษสว่ นอย่างต่ำขอ้ ใดมีค่าต่างจากข้ออน่ื

ก. 66 ข. 63
231 147

ค. 30 ง. 52
105 182

4. เศษส่วนอยา่ งตำ่ ขอ้ ใดมคี า่ ต่างจากข้ออืน่

ก. 14 ข. 6
21
9
ค. 9
ง. 10
12
15

5. จำนวนใดเป็นเศษสว่ นอย่างต่ำของ 35

45

ก. 5 ข. 7

7 9

ค. 7 ง. 11

45 13

4

6. จำนวนใดเปน็ เศษส่วนอย่างต่ำของ 25 ข. 1

75 3

ก. 5 ง. 5

15 11

ค. 5

12

7. จำนวนใดเปน็ เศษสว่ นอย่างตำ่ ของ 24 ข. 12

36 18

ก. 12 ง. 2

13 3

ค. 4

6

8. 12 ทำเปน็ เศษส่วนอย่างตำ่ ได้ตามขอ้ ใด
36

ก. 12  3 ข. 12  4

36 3 36 4

ค. 12  6 ง. 12  12

36 6 36 12

9. ข้อใดเป็นเศษส่วนอย่างต่ำทั้งหมด ข. 3 , 5 , 9
ก. 2 , 3 , 6
4 6 12
359
ง. 3 , 4 , 9
ค. 3 , 6 , 7
6 5 12
579

10. ขอ้ ใดเปน็ วธิ กี ารทำให้เป็นเศษส่วนอยา่ งตำ่

ก. 16  4 ข. 16 − 4

20 4 20 4

ค. 16 + 4 ง. 16  4

20 4 20 4

5

นักเรยี นสงั เกตเศษสว่ นตอ่ ไปน้ี

2 1

4 2

2 มี 2 หารท้งั ตวั เศษและตวั สว่ น 1 ไม่มีจำนวนใดหารทั้งตวั เศษและ

4 2

ได้ลงตัว ตัวส่วนไดล้ งตัว นอกจาก 1

ดงั น้ัน 1 เปน็ เศษส่วนอย่างต่ำ

2

สว่ น 2 ไมใ่ ชเ่ ศษส่วนอยา่ งต่ำ เพราะยังมีเลข 2 ท่ีหารเศษ 2 และสว่ น 4

4

ไดล้ งตัว

ถา้ เศษส่วนที่ไม่มีจานวนใดหารท้งั ตวั เศษและตวั
ส่วนไดล้ งตวั นอกจาก 1 ก็จะเป็นเศษส่วนอยา่ งต่า

เช่น 3 , 4 , 9 เป็ นตน้

7 9 10

6

พิจารณาการทำ 28 ใหเ้ ป็นเศษส่วนอยา่ งตำ่

70

วิธที ่ี 1 นำตัวประกอบร่วมทม่ี ากท่สี ุด (ห.ร.ม.) ของ 28 และ 70 มาหาร 28 และ 70 เพียง

ครั้งเดียว

28 = 28 14 ห.ร.ม. ของ 28
และ 70 คือ 14
70 70 14

=2

5

วิธที ่ี 2 นำจำนวนทีห่ าร 28 และ 70 ไดล้ งตวั มาหาร 28 และ 70 ต่อเนือ่ งไปจนกว่าจะไม่
มีจำนวนใดมาหารได้ลงตวั (นอกจาก 1)

28 = 28  2 = 14 (2 หาร) 42
35
70 70  2 หรือ 28 = 28
= 2 (7 หาร)
= 14  7 70 70 10 5
5
35  7 =2

5

= 2 (2 และ 7 นำจำนวนใด {นำ 7 หาร (ตัด) ได้ 4 นำ 2 หาร (ตดั )

5 10

มาหารก่อนก็ได้) ได้อกี จะเหลอื 2 ซง่ึ ไมม่ จี ำนวนใดหารได้)

5

วิธีท่ี 1 สะดวกสาหรับเศษส่วนที่มีตวั เลขมากๆ หา ห.ร.
ม. มาหารทีเดียว ส่วนวิธีที่ 2 ถา้ เลขนอ้ ยๆ หรือมองออกวา่ มี
ตวั ใดหารท้งั เศษและส่วนลงตวั กห็ ารไปจนไมม่ ีจานวนใดมา
หารได้

7

คำชีแ้ จง ให้นกั เรยี นพิจารณาจำนวนตอ่ ไปนีว้ ่าเป็นเศษส่วนอย่างตำ่ หรอื ไม่ เพราะอะไร
1. 3 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่

15

2. 7 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
9

3. 6 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
12

4. 63 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
81

5. 8 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
15

6. 11 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
35

7. 46 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
69

8. 51 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
68

9. 37 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
111

10. 21 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่
111

8

คำชแ้ี จง จงนำจำนวนเศษสว่ นอย่างตำ่ ทกี่ ำหนดให้เติมลงในตรงกบั เศษส่วนให้ถกู ตอ้ ง

84 3 72
95 4 24 7

1 1 79
3 9 10
6
3 6. 39 = ………………..

5 65

1. 35 = ……………….. 7. 144 = ………………..

120 192

2. 39 = ……………….. 8. 37 = ………………..

117 222

3. 64 = ……………….. 9. 90 = ………………..

72 100

4. 108 = ……………….. 10. 48 = ………………..

378 60

5. 84 = ………………..

108

9

คำช้ีแจง จงทำเศษส่วนต่อไปนี้ ใหเ้ ป็นเศษสว่ นอย่างตำ่

ตวั อยา่ ง 1683 = 1683÷÷ 99 = 72

1. 19117 = .........................................................

2. 11211 = .........................................................

3. 3526 = .........................................................

4. 17028 = .........................................................

5. 118226 = .........................................................

6. 8448 = .........................................................

7. 19464 = .........................................................
8. 321828 = .........................................................

9. 722493 = .........................................................

10

คำชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนอ่านคำถามตอ่ ไปนี้ทลี ะขอ้ แล้วกาเคร่ืองหมาย ทบั ตวั อักษร
ก, ข, ค และ ง ที่นักเรยี นเห็นว่าถูกตอ้ งที่สุดเพียงข้อเดียว

1. 1 เป็นเศษสว่ นอย่างตำ่ ของข้อใด ข. 55

11 110

ก. 5 ง. 55
55 121

ค. 50

100

2. 2 เปน็ เศษสว่ นอย่างตำ่ ของข้อใด ข. 75

3 100

ก. 69 ง. 33
96
99

ค. 96

144

3. เศษส่วนอย่างต่ำขอ้ ใดมคี ่าตา่ งจากข้ออ่ืน

ก. 66 ข. 63
231 147

ค. 30 ง. 52
105 182

4. เศษสว่ นอยา่ งต่ำข้อใดมีค่าต่างจากขอ้ อ่ืน

ก. 14 ข. 6
21
9
ค. 9
ง. 10
12
15

5. จำนวนใดเปน็ เศษสว่ นอย่างต่ำของ 35 ข. 7

45 9

ก. 5 ง. 11

7 13

ค. 7

45

11

6. จำนวนใดเปน็ เศษส่วนอย่างต่ำของ 25 ข. 1

75 3

ก. 5 ง. 5

15 11

ค. 5

12

7. จำนวนใดเปน็ เศษสว่ นอย่างตำ่ ของ 24 ข. 12

36 18

ก. 12 ง. 2

13 3

ค. 4

6

8. 12 ทำเปน็ เศษส่วนอย่างตำ่ ได้ตามขอ้ ใด
36

ก. 12  3 ข. 12  4

36 3 36 4

ค. 12  6 ง. 12  12

36 6 36 12

9. ข้อใดเป็นเศษส่วนอย่างต่ำทั้งหมด ข. 3 , 5 , 9
ก. 2 , 3 , 6
4 6 12
359
ง. 3 , 4 , 9
ค. 3 , 6 , 7
6 5 12
579

10. ขอ้ ใดเปน็ วธิ กี ารทำให้เป็นเศษส่วนอย่างตำ่

ก. 16  4 ข. 16 − 4

20 4 20 4

ค. 16 + 4 ง. 16  4

20 4 20 4

12

ชอ่ื ............................................................... เลขท.่ี .......... ช้ัน...................

ก่อนเรียน ง หลงั เรียน ง
ขอ้ ก ข ค ข้อ ก ข ค
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 10

ทดสอบ คะแนน ผลการพัฒนา
คะแนนเต็ม ก่อนเรียน หลังเรียน
คะแนนทไ่ี ด้
10 10

13

เฉลย
แบบฝกึ ทักษะ

14

คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนพจิ ารณาจำนวนตอ่ ไปน้วี ่าเป็นเศษสว่ นอยา่ งต่ำหรอื ไม่ เพราะอะไร

1. 3 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ ไม่ เพรำะ 33 ได้
15 15 3

2. 7 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ เป็ น
9

3. 6 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ ไม่ เพรำะ 66 ได้
12 12 6

4. 63 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ ไม่ เพรำะ 63 9 ได้
81 81 9

5. 8 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ เป็ น
15

6. 11 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ เป็ น
35
ไม่ เพรำะ 46 23 ได้
7. 46 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ 69 23
69
ไม่ เพรำะ 51 17 ได้
8. 51 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ 68 17
68
ไม่ เพรำะ 37 37 ได้
9. 37 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ 111 37
111

10. 21 เป็นเศษส่วนอยา่ งต่าหรือไม่ เป็ น
111

15

คำชแ้ี จง จงนำจำนวนเศษสว่ นอยา่ งต่ำที่กำหนดให้เติมลงในตรงกบั เศษสว่ นให้ถกู ตอ้ ง

8 4 37 3
5 4 24 5
9
2 1 72
3
7

1 7 9
10
6 9

1. 35 = 537 2 6. 39 = 53
120 24 7 65

2. 39 = 1 7. 144 = 3
117 3 4
192

3. 64 = 98 8. 37 = 16
72 222

4. 108 = 72 9. 90 = 190
5. 38748 = 79 10. 14080 = 45

108 60

16

คำชแี้ จง จงทำเศษส่วนต่อไปน้ี ใหเ้ ป็นเศษส่วนอย่างตำ่

ตวั อย่าง 1683 = 1683÷÷ 99 = 27

1. 19117 = 191171133 = 79

2. 11211 = 112111111 = 111

3. 3526 = 536288 = 47
4. 17028 = 1702899 = 18244 = 23

5. 118226 = 118262 77 = 128622 = 193
6. 8448 = 8448 33 = 126844 = 74

7. 19464 = 194641122 = 18244 = 23
8. 321828 = 2381821122 = 2246 22 = 1123

9. 722493 = 274293 224433 = 13

17

ขอ้ เฉลย
1ก
2ค
3ข
4ค
5ข
6ข
7ง
8ง
9ค
10 ก

18

กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2545). แนวทางการวัดและประเมนิ ผลในชั้นเรียน กลุม่ สาระ
การเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ หลกั สตู รการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551.
กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พ์องคก์ ารรับสง่ สนิ ค้าและพสั ดุภณั ฑ์ (ร.ส.พ.).

___________. (2549). ค่มู ือครูสาระการเรยี นรพู้ ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ กลมุ่ สาระการ
เรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 6. กรงุ เทพฯ : สถาบันส่งเสริมการสอน
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลย.ี

___________. (2551). หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551.
กรงุ เทพฯ : ชุมชนสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

___________. (2552). แบบฝกึ ทกั ษะสาระการเรียนรพู้ ืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ เลม่ 1
กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 6. พิมพ์คร้ังท่ี 6.
กรงุ เทพฯ : สถาบันสง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลย.ี

ทรงวทิ ย์ สวุ รรณธาดา และคณะ. (2553). หนังสือเรียน แบบฝกึ หัด คณติ ฯ พนื้ ฐาน
ป.6 เทอม 1(หลักสูตรแกนกลาง 2551). กรงุ เทพฯ : สำนักพิมพ์แมค็ .