เรื่รื่รื่อ รื่ รื่ รื่ รื่ รื่ ง วรรณกรรมท้ท้ ท้ อ ท้ องถิ่ถิ่ ถิ่ น ถิ่ น อุอุอุทัอุทั ทั ย ทั ยเเททวีวีวีวี
เมื่อ มื่ เอ่ยชื่อ ชื่ อุทัยเทวี จะนึกถึงเด็กหญิง ญิ ตัวน้อยน่า น่ รัก รั อาศัย ศั อยู่ใยู่ นร่า ร่ ง "คางคก" ด้วยความไร้เ ร้ ตียงสา เมื่อ มื่ เกิดมาเห็น ห็ แต่ชากคางคก จึงทำ ให้เ ห้ ข้า ข้ใจ ว่าซากคางคกเป็น ป็ แม่ผู้ ม่ ใผู้ห้กำ ห้กำ เนิดและคอยปกป้อ ป้ งคุ้ม คุ้ ครองให้แ ห้ คล้วคลาด จากอันตรายทั้งปวง เมื่อ มื่ ตายายมีเ มี มตตาเก็บมาเลี้ยงดูก็ ดู ก็ มีค มี วามกตัญญูรู้คุ รู้ ณ คุ ต่อผู้มีพ มี ระคุณ คุ นิทานพื้นบ้า บ้ นเรื่อ รื่ ง "อุทัยเทวี" ยัง ยัได้สอดแทรกข้อ ข้ คิดคติสอนใจ จรรยามารยาท และการเป็น ป็ แม่ศ ม่ รีเ รี รือ รื นในเรื่อ รื่ งของการทำ ความสะอาด บ้า บ้ นให้เ ห้ป็น ป็ ระเบีย บี บเรีย รี บร้อ ร้ ย อันเป็น ป็ นิสัย สั ของสตรีที่ รี ที่ พึง พึประพฤตินอก จากความตัญญูรู้คุ รู้ ณ คุ แล้ว ยัง ยั สอนให้รู้ ห้ รู้ จั รู้ จั กการให้อ ห้ ภัยเป็น ป็ คุณ คุ ธรรมที่ดีที่ ควรมีอ มี ยู่ใยู่ นใจของทุก ทุ คน และสอนให้เ ห้ ห็น ห็ ถึงผลของการกระทำ ที่ไม่ดี ม่ ดี สุด สุ ท้ายแล้วจะได้รับ รั ผลตอบแทนเช่น ช่ กัน ทั้งนี้ในเนื้อหาบางช่ว ช่ งบางตอนของตัวละครที่ใช้วิ ช้ วิ ธีแ ธี ก้ปัญ ปั หาด้วย พฤติกรรมที่ไม่เ ม่ หมาะสม จึงอยากให้อ่ ห้ อ่ านเพื่อ พื่ ความบัน บั เทิง นำ หลักธรรม และแบบอย่า ย่ งที่ดีไปใช้เ ช้พื่อให้เ ห้ กิดประโยชน์ คำ นำ คณะผู้จัผู้ จั ดทำ นักศึกษาชั้นปีที่ 3
ณ นครใต้บาดาลอันเป็นเขต ปกครองของ พญานาคราช
พระองค์ทรงมีพระธิดาสิริโฉมงดงาม องค์หนึ่งนามว่า สมุทมาลา ซึ่งเป็นที่รักดัง ดวงตาดวงใจ เมื่อถึงคราวจะได้คู่ครองธิดาพญานาค เกิดนึกอยากจะขึ้นไปเที่ยวเล่นบนเมืองมนุษ นุ ย์ มิไยที่พญานาคและพระมเหสีจะทัดทานอย่างไร ก็ไม่ยอมเชื่อฟัง เนื่องด้วยเกรงว่าจะถูก พญาครุฑศัตรูเก่าจับตัวไป
พญานาคราชจึงสั่งให้เหล่านาง นาคพี่เลี้ยงคอยดูแลพระธิดา อย่าให้คลาดสายตา
แต่ด้วยความดื้อรั้นนางสมุทมาลา ก็แอบหนีขึ้นไปบนโลกพิภพจนได้ ขณะที่ธิดาพญานาคราชซึ่งแปลง ร่างเป็นหญิงสาวกำ ลังเดินเล่น เที่ยวอยู่ในป่า ป่ ตามลำ พัง
รุกขเทวดาเห็นความงามของ นางก็มีใจปฏิพัทธ์ จึงจำ แลงกาย เป็นมานพรูปงามมาหาแล้ว เกี้ยวพาราสีจนได้นางเป็นชายา
ครั้นพระอินทร์ทราบเรื่องเห็นว่า รุกขเทวดาเอาแต่มัวเมาในความรักไม่ทำ หน้า น้ ที่พิทักษ์ป่า ป่ ตามที่ได้รับมอบหมาย จึงเรียกตัวไปสอบสวนและลงโทษให้ไป อยู่นอกฟ้า ฟ้ป่า ป่ หิมพานต์
ส่วนธิดาพญานาค เมื่อ อยู่คนเดียวตามลำ พังก็เกิด ความหวั่นกลัว ครั้นจะกลับ ไปสู่เมืองบาดาลก็เกรงว่าพระ บิดาจะลงโทษเพราะบัดนี้ ตนกำ ลังตั้งครรภ์
นางตัดสินใจสำ รอกลูกใน ท้องออกมาเป็นไข่ฟองหนึ่ง พร้อมพ่นพิษนาคคุ้มครองไว้ ไม่ให้ไข่ถูกทำ ลาย แล้วใช้ผ้า สไบของตนห่อไข่ไว้พร้อมกับ นำ ไปซุกไว้ในพงหญ้า ริมหนองน้ำ โดยถอดแหวน วิเศษไว้ให้ลูกด้วย ครั้นรอ อยู่อีกระยะหนึ่งเห็นว่า รุกขเทวดาไม่กลับมาหาตน แน่จึงจำ ต้องกลับไปอยู่ใน บาดาลตามเดิม
มีคางคกใหญ่ตัวหนึ่งซึ่งกำ ลังหิว จนตาลาย เห็นฟองไข่ของธิดา พญานาคก็รีบกลืนลงท้องทันที พิษของพญานาคทำ ให้คางคกตัว นั้นถึงแก่ความตาย
เป็นเวลาเดียวกับที่ไข่ครบกำ หนดคลอด พอเปลือกไข่แตกออกภายในก็มีเด็กผู้หญิง หน้า น้ ตาน่ารักน่าเอ็นดูคนหนึ่ง ซึ่งได้อาศัยอยู่ ในซากคางคกนั้นเรื่อยมาด้วยเข้าใจว่าเป็น แม่ของตนที่ชายป่า ป่ ใกล้หนองน้ำ แห่งนั้น
มีกระท่อมปลูกอยู่โดดเดี่ยวหลังหนึ่ง เจ้าของเป็นชายชราชื่อว่า ตาโถถาด มีภรรยา ชื่อว่า ยายกาวัล ทั้งสองมีฐานะยากจนไร้ บุตรหลานคอยดูแล ต้องเก็บผักหักฟืนหา ปูหาปลาเลี้ยงชีวิตกันตามลำ พัง
วันหนึ่งสองตายายมาช่วยกันใช้สุ่มหา ปลาในหนองน้ำ ตั้งแต่เช้าจรดเย็นพบ แต่ซากคางคกตัวเดียวก็โยนทิ้งไป เด็กหญิงที่อาศัยอยู่ในซากคางคก จึง ขอให้ตายายนำ ตนไปเลี้ยงไว้
สองตายายเกิดเมตตาสงสารเห็นว่าซากคางคก นั้นพูดภาษาคนได้ก็นำ กลับบ้านไปด้วยวันนั้น สองตายายไม่มีอาหารเย็นต่างชวนกันไปเก็บผัก จากข้างรั้วหมายจะนำ มาต้มแกงกินตามมีตามเกิด เด็กหญิงลูกธิดาพญานาคจึงออกจากซากคางคก ใช้แหวนวิเศษที่แม่ทิ้งไว้ให้เนรมิตข้าวปลาอาหาร ล้วนแต่ของดีๆขึ้นมามากมาย แล้วรีบกลับเข้าไป หลบอยู่ในซากคางคกอย่างเดิม สองตายาย นึกแปลกใจว่าใครนำ อาหารมาให้
วันรุ่งขึ้นตายายได้แกล้งทำ ที ออกไปหาผักหาปลา แล้วย่อง กลับมาแอบดู จึงรู้ความจริง
ตายายต่างช่วยกันอ้อนวอนให้ หลานออกจากซากคางคกมาอยู่ข้าง นอก แต่เด็กหญิงลูกธิดาพญานาค ยังอาลัยซากคางคกขอกลับไปอาศัย อยู่อย่างเดิม ตายายก็ตามใจ
15 ปีผ่านไป เด็กหญิงเติบโตเป็น สาว มีรูปร่างหน้า น้ ตางดงาม ผิวขาว เหมือนแสงอาทิตย์ยามอุทัย ตายาย ได้ตั้งชื่อให้ว่า นางอุทัยเทวี
วันหนึ่งถึงคราวที่จะได้พบ เนื้อคู่ นางอุทัยนึกอยาก ไปทำ บุญที่วัดจึงเนรมิต ดอกไม้ธูปเทียนแล้วให้ตา ยายพาไป ความงามของนาง เป็นที่ร่ำ ลือของผู้ที่ได้พบเห็น โดยเฉพาะหนุ่ม นุ่ ๆ
ในครั้งนั้นเผอิญ เจ้าชายสุทราชกุมาร โอรสท้าวการพ และ พระนางกาวิล ซึ่งเป็น เจ้าผู้ครองเมือง ได้มาเที่ยวงานบุญที่วัดด้วย เช่นกัน เมื่อเจ้าชายทอดพระเนตรเห็นนาง อุทัยเกิดมีใจรักใคร่เสน่หา สั่งให้ข้าราช บริพารไปสืบเรื่องราวของหญิงสาวที่พบ
นางอุทัยเห็นมีคนตามมาถึงบ้านก็รีบ เข้าไปซ่อนตัวในซากคางคก ทหารคนสนิท ของเจ้าชายสุทราชกุมารสอบถามตายาย เห็นไม่ยอมบอกความจริง ได้ข่มขู่ว่าเจ้าชาย ต้องการตัวหลานสาวไปเป็นชายา ตายายโกรธ ที่ทหารของเจ้าชายมาแสดงอำ นาจจึงบอกว่าจะ ยอมยกให้ก็ต่อเมื่อเจ้าชายสามารถสร้าง สะพานเงินสะพานทองจากวังมาสู่ขอ ที่บ้านของตนเท่านั้น
เจ้าเมืองฯ ทราบเรื่องทรงพิโรธ สั่งให้ทหารไปจับตัวตายายมาลงโทษฐาน ลบหลู่พระเกียรติยศ พระนางกาวิลทูล คัดค้าน เพราะเกรงว่าจะเป็นที่ครหา ด้วยไปขอลูกหลาน ชาวบ้านเขาไม่ยกให้แล้วพาลหาเรื่องประหาร เป็นสิ่งไม่ถูกต้อง พระเจ้าการพเลยแก้เผ็ด ด้วยการมีรับสั่งให้ตายายสร้างตำ หนักเงิน ตำ หนักทองรอรับเสด็จเจ้าชายภายใน 7 วัน หากเสร็จไม่ทันต้องมีโทษ
นางอุทัยเห็นว่าสองตายาย เดือดร้อนเพราะตน ตอนเที่ยงคืน จึงออกมาจากซากคางคกใช้แหวน วิเศษของธิดาพญานาคผู้เป็นมารดา เนรมิตปราสาทเงินปราสาททอง เสร็จในชั่วพริบตา
ฝ่า ฝ่ ยพระอินทร์ได้มาช่วย เนรมิตสะพานเงินสะพานทองให้ ตามที่เจ้าชายสุทราชกุมารอธิษฐาน ขอเพราะเห็นว่าเป็นเนื้อคู่สร้าง สมบุญร่วมกันมาแต่ชาติปางก่อน พระเจ้าการพเห็นว่าทั้งสองต่างเป็นผู้ มีบุญญาธิการเสมอกัน
จึงจัดพิธีอภิเษกสมรสให้ นางอุทัยเป็นราชเทวีของ เจ้าชายสุทราชกุมาร อย่างสมพระเกียรติ
นางอุทัยเทวีได้เนรมิตสระน้ำ ไว้ ริมพระราชวังเพื่อใช้เป็นที่สรงน้ำ เนื่องจากนางชอบเล่นน้ำ ตาม เชื้อสายนาคราช
ฝ่า ฝ่ ยพระเจ้ากัญจาราช และพระนาง สันตาแห่งจุโลมนคร พระธิดาของ พระองค์คือเจ้าหญิงฉันทนาเป็นคู่ หมั้นกับเจ้าชายสุทราชกุมาร
ด้วยพระเจ้าการพเคยให้สัญญากับ พระเจ้ากัญจาราชไว้ว่า เมื่อพระราชบุตร และพระราชธิดาของทั้งสองถึงวัยครองเรือน ก็จะให้อภิเษกสมรสกัน แต่เหตุการณ์ ผ่านมาเนิ่นนานถึง 15 ปี จนพระเจ้า การพทรงลืมเลือน
พระเจ้ากัญจาราชจึงมีราชสาสน์ม น์ า ทวงถาม พระเจ้าการพขอให้เจ้าชาย สุทราชกุมารไปอภิเษกกับเจ้าหญิงฉันทนา คู่หมั้นเดิม ด้วยเกรงว่าหากผิดใจกับ พระเจ้ากัญจาราชอาจเกิดศึกสงคราม ซึ่งเมืองการพเป็นเมืองเล็กกว่า ย่อมเสียเปรียบ
เจ้าชายสุทราชกุมารเกรงอาณา ประชาราษฎร์จะเดือดร้อนรีบนำ ความ ไปปรึกษากับนางอุทัยเทวี นางอุทัยเทวีเชื่อ ในน้ำ พระทัยของเจ้าชายสุทราชกุมารและ เห็นแก่บ้านเมืองก็อนุญนุ าตให้พระสวามี ไปอภิเษกตามข้อผูกมัด
เจ้าชายสุทราชกุมารได้ให้ช่างปั้นรูป เหมือนของตนไว้ให้นางอุทัยเทวี และนำ รูปเหมือนของพระชายาไปยังจุโลมนคร ด้วยเพื่อเป็นที่ระลึก พร้อมรับสั่งว่าอีกไม่ นานจะกลับมาหานางเช่นเดิม
หลังจากอภิเษกกับเจ้าหญิง ฉันทนาด้วยความจำ เป็นแล้ว เจ้าชายสุทราชกุมารก็ไม่ได้ สนใจไยดี ด้วยมีใจรักมั่นคง ต่อนางอุทัยเทวี
เจ้าหญิงฉันทนาเกิดความน้อ น้ ยพระทัย เมื่อทราบความจริงจากข้าหลวงคนสนิทก็คิด ริษยา สั่งให้นำ รูปนางอุทัยเทวีไปทิ้งน้ำ แทนที่ เจ้าชายสุทราชกุมารจะลืมเลือนนางอันเป็นที่รัก กลับยิ่งเฝ้า ฝ้ เพ้อคร่ำ ครวญถึงแต่นางอุทัยเทวีไม่ สร่างซา มิหนำ ซ้ำ ยังพลอยโกรธเคืองเจ้าหญิง ฉันทนาทำ ให้หมางเมินยิ่งกว่าแต่ก่อน
เจ้าหญิงฉันทนายังไม่ยอมสำ นึกตัวหันมาสร้าง ความดีเอาชนะใจเจ้าชาย กลับเชื่อแรงยุข้าหลวง คนสนิททำ การว่าจ้างสองตายายผู้วิเศษให้ไปลวงจับเอา นางอุทัยเทวีมากักขังไว้สองตายายขี่เรือพยนต์เหาะมาหา นางอุทัยเทวีถึงเมืองการพแล้วลวงว่าเจ้าชายสุทราช กุมารให้มารับไปอยู่ด้วยกัน
นางอุทัยเทวีหลงเชื่อนั่งเรือไปกับ ตายายจึงตกอยู่ในเงื้อมมือของเจ้าหญิง ฉันทนา ด้วยความแค้นเจ้าหญิงฉันทนา สั่งให้เฆี่ยนนางอุทัยเทวีจนสลบ
แล้วให้สองตายายเจ้าเล่ห์นำ ไปทิ้งแม่น้ำ เพราะเข้าใจว่านางอุทัยเทวีสิ้นชีวิตไปแล้ว นางอุทัยเทวีมีเชื้อสายนาคราชพอร่างถูกน้ำ ก็ฟื้นขึ้นมา พอดีแม่ค้าขายขนมพายเรือ ผ่านมาจึงช่วยเอาไว้และพาไปเลี้ยงไว้ ที่บ้านของตนซึ่งตั้งอยู่ริมน้ำ
นางอุทัยอาสาพายเรือขายขนม แทนแม่ค้าโดยแปลงกายเป็นหญิงชรา แต่มีผมดำ สนิท แล้วพายเรือไปขาย แถวท่าน้ำ พระราชวัง
ส่วนเจ้าหญิงฉันทนานั้น ผลกรรมได้ตามสนองทำ ให้ ผมหงอกขาวโพลนหมดทั้งศีรษะ นางข้าหลวงคนสนิทจึงพาหญิงชรา ขายขนมซึ่งยังมีผมหงอกดำ ทั้งที่สูงวัยแล้วมาเฝ้า ฝ้ เจ้าหญิง ฉันทนาเพื่อให้ช่วยรักษา หญิงชรา จึงโกนผมเจ้าหญิงฉันทนาและเอา ปลาร้าพอกจนทั่วแล้วใช้หม้อดิน ครอบเอาไว้ บอกว่าเป็นยาวิเศษ อีก 7 วัน จะมาเอาหม้อ ที่ครอบไว้ออก
แผลที่ถูกมีดโกนผมบาดทำ ให้เชื้อ โรคเข้าสู่ร่างกายจนเจ้าหญิงฉันทนา สิ้นใจในเวลาต่อมาเพราะหมอหลวง ทำ การรักษาไม่ทัน
เจ้าชายสุทราชกุมารบวชอุทิศส่วน กุศลให้เจ้าหญิงฉันทนา เมื่อสึกแล้ว จึงลาพระเจ้ากัญจาราชกลับไปยัง เมืองการพของตนตามเดิม
จจบบบบริริริบูริบู บู ร บู รณ์ณ์ณ์ณ์
ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง 1. ความอาฆาตแค้นพยาบาททำ ให้จิ ห้ จิ ตใจเป็น ป็ ทุก ทุ ข์ 2. ใช้ส ช้ ติคิดให้ร ห้ อบคอบก่อนตัดสินใจลงมือ มื ทำ 3. คิดดี ทำ ดีย่อ ย่ มเป็น ป็ ที่รัก รั ของคนรอบข้า ข้ ง
บรรณานุกรม ธนากิต กิ. ๕๐นิทานไทย. กรุง รุ เทพฯ : สุวี สุ วี ระยาสาส์น ส์ , ๒๕๓๙. ผจงวาด กมลเสรีรัตน์, พัชรี ปีเพราะ, และศิริ ศิริ พรรณ พงศ์สิ ศ์ ฎ สิ ามนท์.ท์ นิทานพื้นบ้านภาคกลาง. กรุง รุ เทพฯ : สุวี สุ วี ระยาสาส์น ส์ , ๒๕๔๓. รัชนีวรรณ อ้างสกุล. อุทั อุ ย ทั ทวี กรุง รุ เทพฯ : ๒๕๕๐.
1.นางสาวชไมพร อุสรินทร์ เลขที่ 10 2.นางสาวณัฐณาพร บุญยิ่ง เลขที่ 12 3.นางสาวปิ่นประภา ทองประมูล เลขที่ 19 4.นางสาวไพริน อินทะเสน เลขที่ 21 5.นางสาวอารยา นพศรี เลขที่ 39 6.นางสาวอารยา สุภาษร เลขที่ 41 สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี Section 02 เสนอ ผศ.ดร.กิตติราช พงษ์เฉลียว คณะผู้จัดทำ