โซ่อาหาร ป.5

ห่วงโซ่อาหาร

(FOOD CHAIN)

คุณครูมลฤดี แสนเดช

สื่ อการสอนครู แต๊ก

เมื่อเรียนเรื่องนี้จบ

จุดประสงค์การเรียนรู้ !! นักเรียนจะต้อง….

1.อธิบายความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต
ในรูปแบบโซ่อาหารได้ (K)
2. เขียนโซ่อาหารในรูปแบบแผนภาพได้ (P)
3. มีความมุ่งมั่นในการทำงาน ใฝ่เรียนรู้
และรับผิดงานที่ได้รับมอบหมาย (A)

สื่ อการสอนครู แต๊ก

ห่วงโซ่อาหาร
(FOOD CHAIN) คืออะไร

ห่วงโซ่อาหารคือการถ่ายทอดพลังงานของสิ่งมีชีวิต
เป็นทอด ๆ เป็นความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตที่มีการบริโภคต่อ ๆ
กันจากผู้ผลิตสู่ผู้บริโภค ในห่วงโซ่อาหารประกอบไปด้วย
ทั้งผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย






สื่ อการสอนครู แต๊ก

ห่วงโซ่อาหาร

(FOOD CHAIN)

ในระบบนิเวศหรือแหล่งที่อยู่หนึ่งๆ สิ่งมีชีวิตจะมีความสัมพันธ์
กับสิ่งมีชีวิต โดยมีการกินกันเป็นอาหาร

และกินต่อกันเป็นทอดๆ ทำให้เกิดการถ่ายทอดพลังงาน
จากผู้ผลิตสู่ผู้บริโภค เรียกว่า โซ่อาหาร



สื่ อการสอนครู แต๊ก

ผู้ผลิต
(Producer) ผู้ผลิต คือ สิ่งมีชีวิตที่สามารถสร้างอาหารเองได้

โดยการสังเคราะห์ด้วยแสง
ได้แก่ พืช สาหร่าย และแบคทีเรียบางชนิด

พืช สร้างอาหารเองได้ โดยใช้กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง
อาหารที่พืชสร้างได้ คือ น้ำตาล ปัจจัยสำคัญในการสังเคราะห์

ด้วยแสง ได้แก่ แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์
น้ำจากดิน แสงอาทิตย์ และคลอโรฟิลล์ซึ่งเป็นสารสีเขียวในพืช

สื่ อการสอนครู แต๊ก

ปัจจัยและผลการสังเคราะห์ด้วยแสง

แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ + น้ำ น้ำตาลกลูโคส + ออกซิเจน + น้ำ

สื่ อการสอนครู แต๊ก

ผู้บริโภค 1. ผู้บริโภคพืช 2. ผู้บริโภคสัตว์
(Consumer) (Herbivore) (Carnivore)

ผู้บริโภค คือ สิ่งมีชีวิต

ที่ไม่สามารถสร้างอาหารเองได้
ต้องกินสิ่งมีชีวิตอื่นเป็นอาหาร

ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 ประเภท

3. ผู้บริโภคทั้งพืช 4. ผู้บริโภคซากพืช
และสัตว์ (Omnivore) ซากสัตว์ (scavenger)





สื่ อการสอนครู แต๊ก

ยกตัวอย่าง

ผู้บริโภคพืช

ผู้บริโภคสัตว์

ผู้บริโภคทั้งพืชทั้งสัตว์

ผู้บริโภคซากพืชซากสัตว์

สื่ อการสอนครู แต๊ก

ผู้สลายสารอินทรีย์
(Decomposer)

นอกจากในสิ่งแวดล้อมมีผู้ผลิตและผู้บริโภคแล้ว
ยังมีสิ่งมีชีวิตอีกกลุ่มที่ทำหน้าที่ย่อยสลายซากสิ่งมีชีวิต

ที่ตายแล้ว เรียกว่า ผู้สลายสารอินทรีย์

สื่ อการสอนครู แต๊ก

สื่ อการสอนครู แต๊ก

สุนัขจิ้งจอก ผีเสื้อ ดอกไม้ ข้าวโพด
นกอินทรีย์
ต้นข้าว
งู ต้นหญ้า ไก่ ตั๊กแตน กบ

คำถามชวนคิด

ข้าวโพด

สื่ อการสอนครู แต๊ก

สุนัขจิ้งจอก ผีเสื้อ ดอกไม้ ข้าวโพด
นกอินทรีย์
ต้นข้าว
งู ต้นหญ้า ไก่ ตั๊กแตน กบ

คำถามชวนคิด กบ

สื่ อการสอนครู แต๊ก

สื่ อการสอนครู แต๊ก

วิทย์คิดสนุก

สื่ อการสอนครู แต๊ก

วิทย์คิดสนุก

สื่ อการสอนครู แต๊ก

วิทย์คิดสนุก

สื่ อการสอนครู แต๊ก

ห่วงโซ่อาหาร
(Food chain)

ผู้ผลิต นั้นถือเป็นจุดแรกของห่วงโซ่อาหาร
ต่อมาผู้บริโภคที่กินพืชจะถือได้ว่าเป็นผู้
บริโภคอันดับ 1 ส่วนผู้บริโภค
ที่กินสัตว์ จะถือเป็นผู้บริโภคอันดับ 2
และมีผู้บริโภคอันดับ 3 ต่อไปเรื่อย ๆ
ดังนั้น ห่วงโซ่อาหารก็คือ ความสัมพันธ์
ของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศที่มีการกินต่อ
กันเป็นทอด ๆ และมีการถ่ายทอด
พลังงานต่อเนื่องกันของสิ่งมีชีวิต

สื่ อการสอนครู แต๊ก

สรุปห่วงโซ่อาหาร

(FOOD CHAIN)

ในการเขียนห่วงโซ่อาหาร จะเริ่มจากการเขียนผู้ผลิต โดยเขียนทางด้านซ้าย
ตามด้วยผู้บริโภคลำดับต่าง ๆ ไปเรื่อย ๆ และมีการเขียนลูกศรถ่ายทอดพลังงาน
จากสิ่งมีชีวิตหนึ่งไปยังสิ่งมีชีวิตหนึ่ง เช่น พืชเป็นผู้ผลิต ต่อมาหนูกินพืช หนูจึง

เป็นผู้บริโภคอันดับ 1 และงูกินหนู งูจึงเป็นผู้บริโภคอันดับ 2
สิ่งมีชีวิตเหล่านี้จึงมีการถ่ายทอดพลังงานต่อกันไปเรื่อย ๆ เป็นทอด ๆ

สรุป สิ่งมีชีวิตจะมีความสัมพันธ์กับสิ่งมีชีวิต
โดยมีการถ่ายทอดพลังงานจากการกินต่อกันเป็นทอดๆ จากผู้ผลิตสู่ผู้บริโภค

เรียกว่า โซ่อาหาร



สื่ อการสอนครู แต๊ก