สำ นั ก ง า น ศ า ล ยุ ติ ธ ร ร ม สำ นั ก ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร บ ริ ห า ร ศ า ล ยุ ติ ธ ร ร ม รายงานการศึกษาวิเครา ะห์ ป ร ะ จำ ปี พ . ศ . ๒ ๕ ๖ ๕ การบริหารราชการศาลยุติธรรมในส่วนภูมิภาค คณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม เสนอ
ระเบียบคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม วาดวยการบริหารราชการศาลยุติธรรม ประจำภาค พ.ศ. ๒๕๔๘ และที่แกไขเพิ่มเติม ไดกำหนดใหมีคณะอนุกรรมการบริหารศาลยุติธรรม ประจำภาค (อ.ก.บ.ศ. ภาค) โดยมีอำนาจหนาที่กำกับดูแลการบริหารราชการศาลยุติธรรม ที่เกี่ยวกับงานบริหารราชการและงานธุรการของศาลในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาค ใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบียบแบบแผนและประเพณีของทางราชการศาลยุติธรรม รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุติธรรมในสวนภูมิภาคน้ี ไดรวบรวมเรื่องเพ่ือพิจารณาที่อยูในอำนาจของ อ.ก.บ.ศ. ภาค ปญหาขอขัดของในการปฏิบัติงาน ขอสังเกตและขอเสนอแนะจากรายงานการประชุมคณะอนุกรรมการบริหารศาลยุติธรรมประจำ ภาค ๑ – ภาค ๙ โดยเปนขอมูลที่สำนักคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมไดรับในป พ.ศ. ๒๕6๕ และนำมาวิเคราะหปญหาและประเด็นที่นาสนใจจากการปฏิบัติงานของศาลในภาค ตลอดจน ขอเสนอแนะในการแกไขปญหาและการบริหารราชการศาลยุติธรรม สรุปเพื่อเปนขอมูลประกอบ การพิจารณาของผูบริหารสำนักงานศาลยุติธรรมและฝายเลขานุการของคณะกรรมการบริหาร ศาลยุติธรรม ทั้งน้ีเพื่อเสนอใหคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมทราบตอไป สำนักคณะกรรมการบริหารศาลยตุิธรรม สำนักงานศาลยตุิธรรม มีนาคม ๒๕๖๖ คำนำ
ความเปนมา ๑ วัตถุประสงค ๔ เปาหมาย ๔ ตัวชี้วัดเปาหมาย ๔ วิธีดำเนินการ ๔ ผลการวิเคราะห ๔ บทสรุป ๙๒ ขอเสนอแนะ ๙๖ ภาคผนวก - ระเบียบคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม วาดวยการบริหารราชการศาลยุติธรรม ประจำภาค พ.ศ. ๒๕๔๘ และที่แกไขเพิ่มเติม สารบัญ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 1 พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการศาลยุติธรรม พ.ศ. ๒๕๔๓ มาตรา ๑๗ กำหนดใหคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมมีอำนาจหนาที่ออกระเบียบ ประกาศ หรือมีมติเพื่อการ บริหารราชการศาลยุติธรรมในสวนที่เกี่ยวกับงานบริหารราชการและงานธุรการของสำนักงาน ศาลยุติธรรมใหเปนไปตามนโยบายของประธานศาลฎีกา รวมทั้งมีอำนาจยับยั้งการบริหารราชการ ของศาลยุติธรรมหรือสำนักงานศาลยุติธรรมที่ไมเปนไปตามระเบียบ ประกาศ หรือมตินั้นดวย คณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมไดออกระเบียบคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม วาดวยการบริหาร ราชการศาลยุติธรรมในสวนภูมิภาค พ.ศ. ๒๕๔๘ และที่แกไขเพิ่มเติม โดยกำหนดใหมีคณะอนุกรรมการ บริหารศาลยุติธรรมประจำภาค เรียกชื่อโดยยอวา “อ.ก.บ.ศ. ภาค” มีภาคละหนึ่งคณะ มีอำนาจหนาที่ ในการกำกับดูแลการบริหารราชการศาลยุติธรรมที่เกี่ยวกับงานบริหารราชการและงานธุรการของศาล ในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบียบแบบแผนและประเพณีปฏิบัติ ของทางราชการศาลยุติธรรม โดยใหอ.ก.บ.ศ. ภาค มีอำนาจหนาที่ดงัตอไปนี้ ๑. ใหคำแนะนำและตอบขอหารือทางวิชาการแกผูพิพากษาของศาลในเขตอำนาจของ อธิบดีผูพิพากษาภาค เชน คดีที่มีผลกระทบตอความมั่นคงของรัฐหรือเปนที่สนใจของประชาชน คดีที่เปน ความผิดอาญารายแรง หรือคดีที่มีความสลับซับซอน คดีที่มีทุนทรัพยสูงและคดีละเมิดอำนาจศาล รวมทั้งขอขัดของอื่นๆ เนื่องในการปฏิบัติหนาที่ของผูพิพากษา ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑที่กำหนดในระเบียบ ราชการฝายตุลาการศาลยุติธรรมและที่ อ.ก.บ.ศ. ภาค กำหนด ความเปนมา การบริหารราชการศาลย ุ ตธิรรมในส ่ วนภ ู มิภาค
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 2 ๒. เสนอความเห็นตออธิบดีผูพิพากษาภาคในการสั่งใหผูพิพากษาคนใดคนหนึ่ง ในศาลในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคไปชวยทำงานชั่วคราวในอีกศาลหนึ่งตามพระธรรมนูญ ศาลยุติธรรม มาตรา ๑๔ (๒) ๓. วางระเบียบหรือมีมติในการบริหารงานธุรการของศาลเพื่อสนับสนุนใหการพิจารณา พิพากษาคดีในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคมีมาตรฐานเดียวกัน เพื่อใหเกิดความสะดวกรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพสูงสุด รวมทั้งจัดใหมีระบบการติดตามและประเมินผลการปฏิบัติงานใหเปนไป ตามแนวนโยบายของประธานศาลฎีกา ๔. พิจารณาใหความเห็นในการแกไขปรับปรุงกฎหมายและระเบียบวิธีปฏิบัติที่เกิด ขอขัดของในการปฏิบัติราชการของผูพิพากษาและขาราชการศาลยุติธรรมในศาลในเขตอำนาจ ของอธิบดีผูพิพากษาภาคตอสำนักงานศาลยุติธรรมและคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมเพื่อ ดำเนินการตอไป ๕. พิจารณาใหความเห็นในการจัดทำงบประมาณรายจายประจำปในการบริหารราชการ ของศาล สำนักศาลยุติธรรมประจำภาค สำนักอำนวยการประจำศาลและสำนักงานประจำศาลในเขต อำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคเพื่อเสนอสำนักงานศาลยุติธรรมดำเนินการตอไป ๖. เสนอแนะการบริหารจัดการและใหความเห็นเกี่ยวกับวิธีการโอนและการ เปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณประจำปและการพัสดุที่ศาล สำนักศาลยุติธรรมประจำภาค สำนัก อำนวยการประจำศาลและสำนักงานประจำศาลในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคไดรบัการจัดสรร จากสำนักงานศาลยุติธรรม เพื่อใหการดำเนินการอำนวยความยุติธรรมแกประชาชนของศาลในเขต อำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคเกิดผลสมัฤทธิ์สูงสุด ๗. เสนอแนะการบริหารงานบคุคลของขาราชการศาลยุตธิรรมและลูกจางที่ปฏิบัตหินาที่ ในสำนักศาลยุติธรรมประจำภาค สำนักอำนวยการประจำศาล และสำนักงานประจำศาลในเขตอำนาจ ของอธิบดีผูพิพากษาภาค เพื่อใหการปฏิบัติหนาที่ในการสนับสนุนการพิจารณาพิพากษาคดีของผูพิพากษา มีประสิทธิภาพสูงสดุ ๘. แตงตั้งบุคคลหรือคณะบุคคลเพื่อดำเนินการใดๆ ภายในกรอบอำนาจหนาที่ ๙. พิจารณาเรื่องอื่นๆ ตามที่ประธานศาลฎีกา คณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม คณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม หรือคณะกรรมการขาราชการศาลยุติธรรมมอบหมายและปฏิบัติการ อื่นใดตามที่กฎหมาย ระเบียบ หรือประกาศกำหนดไวใหเปนอำนาจของ อ.ก.บ.ศ. ภาค คณะอนุกรรมการบริหารศาลยุติธรรมประจำภาคมีภาคละหนึ่งคณะ เรียกชื่อโดยยอ วา อ.ก.บ.ศ. ภาค ประกอบดวย
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 3 ๑) อธิบดีผูพิพากษาภาคเปนประธานอนุกรรมการ ๒) รองอธิบดีผูพิพากษาภาคเปนอนุกรรมการ ๓) ผูพิพากษาหัวหนาศาลประจำสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาคเปนอนุกรรมการ ๔)ผูพิพากษาหัวหนาศาลทุกศาลในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาคเปนอนุกรรมการ ทั้งนี้ ใหเลขานุการศาลยุติธรรมประจำภาคเปนเลขานุการและใหผูอำนวยการสำนัก ศาลยุติธรรมประจำภาคเปนผูชวยเลขานุการ ซึ่งในการประชุมของ อ.ก.บ.ศ. ภาค ถาประธาน ไมอยูในที่ประชุมหรือไมอาจมาประชุมได ใหรองอธิบดีผูพิพากษาภาคที่มีอาวุโสสูงสุดที่มาประชุม เปนประธานในที่ประชุม ในสวนของการประชุมนั้น เดิม ก.บ.ศ. ไดมีมติให อ.ก.บ.ศ. ภาคประชุมอยางนอย เดือนละ ๑ ครั้ง โดยเฉพาะ อ.ก.บ.ศ. ภาค ๙ ใหรายงานสถานการณตางๆ ของศาลในพื้นที่สามจังหวัด ชายแดนภาคใตรวมทั้งจังหวัดสงขลาให ก.บ.ศ. ทราบทุกเดือน1 ตอมาคณะกรรมการบริหาร ศาลยุติธรรมไดปรับปรุงระเบียบ ก.บ.ศ. วาดวยการบริหารราชการศาลยุติธรรมในสวนภูมิภาค ฉบับที่ ๔ ลงวันที่ ๒๑ กันยายน ๒๕๖๑ กำหนดใหการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ประชุมสองเดือนตอหนึ่งครั้ง คณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมไดมีบัญชาใหฝายเลขานุการคณะกรรมการบริหาร ศาลยุติธรรมสรุปปญหาที่ไดรับจากรายงานการประชุมคณะอนุกรรมการบริหารศาลยุติธรรมประจำภาค ดังนั้น สำนักคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมจึงไดรวบรวมรายงานการประชุมของ อ.ก.บ.ศ. ภาค ที่ไดรับจากสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาคตางๆ แลว ดำเนินการวิเคราะหและสรุปปญหาจากรายงาน การประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ประสานและแจงไปยังหนวยงานที่รับผิดชอบโดยตรง เพื่อพิจารณา ดำเนินการใหปญหาตางๆ ไดรับการแกไขดวยความรวดเร็วและรายงานใหเลขาธิการสำนักงาน ศาลยุติธรรมและรายงาน ก.บ.ศ. เพื่อทราบตอไป รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุติธรรมในสวนภูมิภาคนี้ สำนักคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมไดรวบรวมวิเคราะหเรื่องท่ีพิจารณา/ประเด็นตามขอบเขต อำนาจหนาที่ของ อ.ก.บ.ศ. ภาค จากรายงานการประชุมในรอบป พ.ศ. ๒๕๖๕ จำนวน ๕๒ ฉบับ เพื่อสรุปปญหาและแนวทางการแกไขปญหา รวมทั้งขอสังเกตและขอเสนอแนะตางๆ เพื่อเปนแนวทาง ปองกันปญหาที่เกิดขึ้นตอไป ๑ มติ ก.บ.ศ. ในการประชุมครั้งที่ ๑๓/๒๕๔๘ เมื่อวันที่ ๑๒ พ.ค. ๒๕๔๘
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 4 ๑. เพื่อใหคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมรับทราบถึงปญหาที่เกิดขึ้นในการ ปฏิบัติงานในศาลตางๆ ที่อยูในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาค ๒. เพื่อศึกษาวิเคราะหประเด็นปญหาจากรายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ตามอำนาจหนาที่ของ อ.ก.บ.ศ. ภาค ๓. เพื่อเปนขอมูลประกอบการพิจารณาของคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมในการ แกไขปญหาที่กระทบตอการบริหารราชการศาลยุติธรรม รวบรวม วิเคราะห ประเด็นปญหาและขอสังเกตที่ไดรับจากรายงานการประชุม คณะอนุกรรมการบริหารศาลยุติธรรมประจำภาค 1 - 9 สรุปและจัดทำเปนเอกสารรายงานการศึกษา วิเคราะหเกี่ยวกับการบริหารราชการศาลยุติธรรมในสวนภูมิภาคประจำป เอกสารรายงานการศึกษาวิเคราะหเกี่ยวกับการบริหารราชการศาลยุติธรรมในสวน ภูมิภาค ระหวางป พ.ศ. ๒๕๖๕ แลวเสร็จ จำนวน 1 ฉบับ โดยเสนอเลขาธิการสำนักงานศาลยุติธรรม และนำเสนอคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมเพื่อทราบ รวบรวมขอมูลและศึกษาคนควาจากเอกสารรายงานการประชุมคณะอนุกรรมการ บริหารศาลยุติธรรมประจำภาค 1 - 9 ซึ่งไดคัดแยกจากวาระการประชุมในเรื่องที่เปนประเด็นปญหา ในการบริหารราชการและขอสังเกตที่สำคัญ เพื่อนำมาประกอบวิเคราะหผลการประชุมของ อ.ก.บ.ศ. ภาค จำนวน ๕๒ ฉบับ ซึ่งมกีารประชุมในระหวางปพ.ศ. ๒๕๖๕ ผลการวิเคราะห การประชุมคณะอนุกรรมการบริหารศาลยุติธรรมประจำภาค (อ.ก.บ.ศ. ภาค) ทั้ง ๙ ภาค ในระหวางป พ.ศ. ๒๕๖๕ ประธานอนุกรรมการในแตละภาคไดกำหนดใหมีการประชุมเฉลี่ยสองเดือน ตอหนึ่งครั้ง โดยใชระยะเวลา ๑ วัน ถึง ๒ วัน ตอการประชุม ๑ ครั้ง วัตถุประสงค เปาหมาย ตัวชี้วัดเปาหมาย วิธีการดำเนินงาน ผลการวิเคราะห
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 5 จากการรวบรวมเรื่องตางๆ ที่เปนวาระเพื่อพิจารณาและเพื่อทราบที่ปรากฏ ในรายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค พบวามีประเด็นปญหา ขอสังเกต และขอเสนอแนะเกี่ยวกับ การบริหารจัดการคดี งานธุรการคดี งบประมาณ อัตรากำลังบุคลากร การปรับปรุงซอมแซมอาคาร สถานที่ ขอหารือในการพิจารณาพิพากษาคดี กฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวของ และประเด็นเกี่ยวกับ การชี้แจงหลักการ แนวปฏิบัติที่เกี่ยวกับงานธุรการของศาลที่สนับสนุนการพิจารณาพิพากษาคดี ที่รวบรวมจากรายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค จัดทำเปนขอมูลเชิงสถิติ ไดดังนี้ ๑. รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๑ - ๙ จำนวน ๕๒ ฉบับ - รายงานการประชมุอ.ก.บ.ศ. ภาค ๑ จำนวน ๖ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๒ จำนวน ๖ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๓ จำนวน ๖ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๔ จำนวน ๖ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๕ จำนวน ๖ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๖ จำนวน ๕ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๗ จำนวน ๕ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๘ จำนวน ๖ ครั้ง - รายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๙ จำนวน ๖ ครั้ง ๒. เรื่องที่แยกตามอำนาจหนาที่ ๙ ขอของ อ.ก.บ.ศ. ภาค จากระเบียบวาระเรื่องเพื่อทราบ เรื่องเพ่อืพจิารณา และเรื่องอื่นๆ รวม ๕๙ เรื่อง ไดแก ๒.๑ ใหคำแนะนำและตอบขอหารือทางวิชาการ จำนวน 1๙ เรื่อง ๒.๒ เสนอความเห็นตออธิบดีผูพิพากษาภาคในการสั่งให จำนวน ๑ เรื่อง ผูพิพากษาไปชวยทำงานชั่วคราวในอีกศาลหนึ่ง ๒.๓ วางระเบียบหรือมีมติในการบริหารงานธุรการของศาล จำนวน ๒๖ เรื่อง ๒.๔ พิจารณาใหความเห็นในการปรับปรุงกฎหมายและระเบียบ จำนวน ๗ เรื่อง วิธีปฏิบัติที่เกิดขอขัดของในการปฏิบัติราชการ ๒.๕ พิจารณาใหความเห็นในการจัดทำงบประมาณรายจาย จำนวน - เรื่อง ๒.๖ เสนอแนะการบริหารจัดการและใหความเห็นเกี่ยวกับ จำนวน ๕ เรื่อง วิธีการโอนและการเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณ ประจำปและพัสดุ ๒.๗ เสนอแนะการบริหารงานบุคคลของขาราชการ จำนวน ๑ เรื่อง ศาลยุติธรรมและลูกจาง ๒.๘ แตงตั้งบุคคลหรือคณะบุคคลเพื่อดำเนินการใดๆ จำนวน - เรื่อง ๒.๙ พิจารณาเรื่องอื่นๆ ตามที่ไดรับมอบหมาย จำนวน - เรื่อง
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 6 เรื่องที่คณะอนุกรรมการบรหิารศาลยุติธรรมประจำภาค (อ.ก.บ.ศ. ภาค) พิจารณา ประจำป พ.ศ. ๒๕๖๕ แบงตามอำนาจหนาที่ของ อ.ก.บ.ศ. ภาค เรื่องที่ อ.ก.บ.ศ. ภาค พิจารณา แบงตามอำนาจหนาที่ของ อ.ก.บ.ศ. ภาค ประจำป พ.ศ. 2565 ขอ ๑ ขอ ๒ ขอ ๓ ขอ ๔ ขอ ๕ ขอ ๖ ขอ ๗ ขอ ๘ ขอ ๙ จำนวน (เรื่อง) 19 1 26 7 0 5 1 0 0 คิดเปน รอยละ 32.20 1.๗๐ 44.07 11.86 0 8.47 1.๗๐ 0 0
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 7 จากการศึกษาวิเคราะหประเด็นปญหาขอขัดของตาง ๆ รวมถึงขอสังเกตที่ไดรวบรวม จากรายงานการประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค ๑ - ๙ ในวาระเรื่องเพื่อพิจารณาและวาระเรื่องเพื่อทราบที่สำคัญ ที่ปรากฏในรายงานการประชุม สามารถนำมาแยกตามอำนาจหนาที่อ.ก.บ.ศ. ภาค ท่ีกำหนดไวใน ระเบียบคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม วาดวยการบริหารราชการศาลยุติธรรมในสวนภูมิภาค พ.ศ. 25๔๘ และที่แกไขเพิ่มเติม ดังนี้ อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง 1. ใหคำแนะนำและตอบขอหารือ ทางวิชาการแกผูพิพากษาของ ศาลในเขตอำนาจของอธิบดี ผูพิพากษาภาค เชน คดีที่มี ผลกระทบตอความมั่นคงของรัฐ หรือเปนที่สนใจของประชาชน คดีที่เปนความผิดอาญารายแรง หรือคดีที่มีความสลับซับซอน คดีที่มีทุนทรัพยสูง และคดีละเมิด อำนาจศาล รวมทั้งขอขัดของ อ่ืนๆ เนื่องในการปฏิบัติหนาที่ ข อ งผู พิ พ า ก ษ า ทั้ งนี้ ต า ม หลักเกณฑที่กำหนดในระเบียบ ราชการฝายตลุาการศาลยุติธรรม และที่ อ.ก.บ.ศ. ภาค กำหนด 1. การขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกา แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 รับทราบแนวทางปฏิบัติในการ ขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกา แผนยุทธศาสตรศาลยุติธรรม และนโยบายของอธิบดีผูพิพากษาภาค 1 ที่มุงเนนใหศาลอำนวย ความยุติธรรมใหกับประชาชนดวยการคุมครองสิทธิเสรีภาพของ ผูตองหา จำเลย ผูเสียหายและประชาชน โดยสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 1 ไดจัดทำโครงการพัฒนาเครื่องมือคัดกรองและ ประเมินความเส่ียง โครงการคลินิกจิตสังคมเพื่อลดการกระทำผิดซ้ำ และโครงการปญหาที่อยากแกความดีที่อยากทำ เพื่อทบทวน บทบาททัศนคติของผูพิพากษาในการพัฒนาและรวมกันแกไข ปญหาสังคมในบริบทสังคมปจจุบัน ตลอดจนบูรณาการเครือขาย หนวยงานที่เกี่ยวของเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงานและการพิจารณา คดีของศาล โดยเนนใหผูพิพากษาหัวหนาศาลดำเนินการคลินิก จิตสังคมใหเปนรูปธรรมและมีความยั่งยืน โดยสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 1 ไดแจงขั้นตอนการจัดทำโครงการและแนวทาง การขยายงานจิตสังคมใหศาลทราบ รวมถึงตั้งคณะกรรมการ ขับเคลื่อนนโยบายขึ้น เพื่ออำนวยความสะดวกและติดตามดูแล ใหคำแนะนำแกศาลในเขตอำนาจของอธิบดีผูพิพากษาภาค 1 ดวย แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกาและแผนยุทธศาสตร โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ศาลไดดำเนินโครงการสำคัญจำนวนมาก เชน โครงการขยายงานคลินิกใหคำปรึกษาดานจิตสังคม โครงการสราง เจตนารมณรวมเพื่อขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกา โครงการ ประชุมเชิงปฏิบัติการประมวลกฎหมายยาเสพติด โครงการสัมมนา ศาลอิเล็กทรอนิกสหัวขอกระบวนการยุติธรรมวิถีใหมบนโลกใบเดิม โครงการสัมมนาเชิงปฏิบัติการหัวขอเพราะชีวิตดีไดกวาที่เปน ดวยพลังใจจากการคัดกรองสแูผนแกไขบำบัดฟนฟูเด็กและเยาวชน
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 8 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง เปนตน ซึ่งไดบรรลุผลตามเปาหมายตามที่กำหนด และขอความ รวมมือใหผูพิพากษาหัวหนาศาลขับเคลื่อนนโยบายประธาน ศาลฎีกาทุกดานและตอยอดการพัฒนาตอไป เพื่อใหกระบวนการ พิจารณาพิพากษาคดีและการคุมครองสิทธิเสรีภาพเปนไปอยางมี ประสิทธิภาพ ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๑ รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกาและนโยบายอธิบดีผูพิพากษาภาค 1 ทั้ง 4 ดาน คือ (1) การบริหารจัดการคดี เนื่องจากมีการเลื่อนคดีจำนวนมาก ในชวงการแพรระบาดของโรคติดเชื้อโควิด 19 ทำใหศาลยังคง มีคดีคางพิจารณาเกิน 1 ป และ 2 ป และบางศาลยังมีคดีคางเกิน 3 ปอีกดวย ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลเรงรัดพิจารณาคดี ทุกประเภท โดยเฉพาะคดีที่คางนานเกิน 2 ปขึ้นไปใหเสร็จโดยเร็ว (2) การดำเนินการคลินิกใหคำปรึกษาดานจิตสังคม ศาลในเขต อำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 1 ไดเปดคลินิกใหคำปรึกษาดาน จิตสังคมครบทั้ง 32 ศาล และในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 จะทำการตอยอดในการพัฒนาเชิงคุณภาพและแกไขปญหา เชน ในดานกรอบและหลักเกณฑการนำสำนวนเขาสูคลินิกฯ ปญหา นักจิตวิทยา ปญหาบุคลากร ตลอดจนทำความเขาใจและสงเสริม ผูพิพากษาใหรวมมือสั่งนำสำนวนเขาสูคลินิกฯ มากขึ้น (3) การพัฒนาคำพิพากษาและการจัดทำบัญชีมาตรฐาน กำหนดโทษทางอาญา จะมีการตั้งคณะทำงานจัดทำบัญชี มาตรฐานกำหนดโทษขึ้น โดยสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 1 จะมีคำสั่งแตงตั้งคณะทำงานโดยแยกเปนกลุมศาลจังหวัดและ ศาลแขวง นอกจากนี้จะทำการปรับปรุงบัญชีฯ ในคดีเมาแลวขับ ซึ่งไมไดอยูในขอบขายการนำสำนวนเขาสูคลินิกฯ เพื่อใหศาลใช เปนมาตรฐานเดียวกัน (4) การเสริมสรางสุขภาวะท่ีดีของบุคลากร สำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 1 ไดจัดสรรงบประมาณใหศาลจัดทำโครงการ ดานการเสริมสรางสุขภาวะที่ดีใหบุคลากร ทั้งสุขภาพจิตและ สุขภาพกาย โดยมีการนำแบบประเมินความสุขคนไทยมาใช กับผูเขาอบรมและนำขอแนะนำตามบัญญัติสุข 10 ประการ มาใช แกไขขอบกพรองเพื่อใหบุคลากรมีสุขภาวะที่ดีขึ้น
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 9 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 2 รับทราบแนวทางปฏิบัติในการ ขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกาและขอสังเกตของคณะทำงาน สงเสริมดุลยภาพแหงสิทธิที่ขอใหศาลดานสงเสริมบทบาท ศาลยุติธรรมในการคุมครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนภายใต หลักนิติธรรมและการปฏิบัติตามขอบังคับของประธานศาลฎีกา วาดวยหลักเกณฑและวิธีการเกี่ยวกับการออกคำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับที่ 5) พ.ศ 2565 ที่มุงเนนใหลดการคุมขังที่ไมจำเปน ดวยการปรับปรุงการยื่นคำรองขอปลอยชั่วคราวในชั้นฝากขังและ ชั้นพิจารณา และขอใหศาลพิจารณาสั่งอนุญาตใหปลอยชั่วคราว เปนหลัก อีกทั้งอาจสั่งใหงดหรือลดหลักประกันเทาที่จำเปนเหมาะสม ตลอดจนนำมาตรการตางๆเชน คำรองใบเดยีวการประเมินความเส่ยีง การใชอุปกรณอิเล็กทรอนิกสติดตามตัว (EM) การทำงานบริการสังคม แทนคาปรับ และการตั้งผูกำกับดูแลมาใชมากขึ้น พรอมทั้ง ประชาสัมพันธใหประชาชนรับทราบอยางทั่วถึง โดยขอให ผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงรายละเอียดใหผูพิพากษาทราบและ ปรับแนวความคิดเรื่องการสั่งอนุญาตปลอยชั่วคราว เพื่อลดการคุมขัง ที่ไมจำเปน แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 3 รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกาและสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 ในป งบประมาณ พ.ศ. 2565 ซึ่งศาลไดดำเนินการตามนโยบาย ทุกดาน เชน ในดานคุมครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนไดมี การพัฒนากระบวนการปลอยชั่วคราวใหรวดเร็ว การเปดคลินิก จิตสังคม การพัฒนาระบบงานในศาลใหสอดรับกับความเปล่ียนแปลง เพื่อการพัฒ นาอยางตอเนื่องโดยจัดตั้งศูนยประสานงาน เจาพนักงานตำรวจศาลประจำสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 (CMC: 3) เพื่อใหการประสานงานผูเกี่ยวของและการปฏิบัติงาน จับกุมผูหลบหนี การปลอยชั่วคราวโดยศาลใหมีมาตรฐานและ มีประสิทธิภาพสูง เปนตน ในดานการสรางหลักประกันการ พิจารณาคดีที่ปลอดภัยไดมีการแยกประเภทคดีและนำวิธีพิจารณา คดีอิเล็กทรอนิกสมาใชมากขึ้น ทำใหคดีคางลดลง สวนในดานการ สงเสริมการพัฒนาศักยภาพฯ ของบุคลากรไดมีการใหทุน การศึกษาและจัดโครงการอบรมภาษาตางประเทศ และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลยังคงขับเคลื่อนนโยบายประธาน
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 10 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ศาลฎีกาทุกดาน และดำเนินโครงการคลินิกจิตสังคมตอเนื่อง ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๔ รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกาในการลดการคุมขังที่ไมจำเปน โดยพบปญหาคือ บางศาลมีการยกคำรองขอปลอยชั่วคราวในคดีลหุโทษและในคดี ความผิดที่ยอมความได โดยเฉพาะในศาลเยาวชนและศาลแขวง ซึ่งเปนคดีเล็กนอยหรือมีโทษจำคุกไมเกิน 3 ป ซึ่งอาจสงผลใหเกิด การรองเรียน จึงขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงผูพิพากษา ใหปฏิบัติตามคำแนะนำของประธานศาลฎีกาเกี่ยวกับแนวทาง การปลอยชั่วคราวผูตองหาหรือจำเลยเพื่อลดการคุมขังที่ไมจำเปน อยางเครงครัด โดยเฉพาะคดีที่มีโทษเล็กนอย รวมถึงใหนำ มาตรการกำกับดูแลการปลอยชั่วคราวมาใชใหมากขึ้น รวมถึง การจัดใหมีหองรอประกันและหองขังที่เหมาะสมในทุกศาลดวย แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 พิจารณาขอหารือเกี่ยวกับแนวคิด ในการเสนอคำรองขอปลอยชั่วคราวใบเดียวมาพรอมกับคำรอง ขอฝากขัง เพื่อเปนการปรับปรุงกระบวนการในชั้นฝากขังและ การปลอยชั่วคราวใหเกิดการบูรณาการและลดการคุมขังที่ไมจำเปน โดยขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลจังหวัดเชียงใหมนำวิธีการยื่น คำรองขอฝากขังและคำรองขอปลอยตัวชั่วคราวใบเดียวพรอมกัน ไปใชในการพิจารณาคำรอง เพื่อเปนศาลตนแบบใหแกศาลในเขต อำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 แลวรายงานใหสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 5 ทราบวาพบปญหาขอขัดของอยางไรหรือไม เพื่อเปนตนแบบแกศาลอื่นในการนำไปปฏิบัติใหเปนแนวทาง เดียวกันตอไป แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกาและแนวทางการบริหารจัดการคดีของศาลในเขต อำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค ๕ โดยสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ไดตั้งคณะทำงานรวม 6 คณะ และจัดประชุมหารือระดมความ คิดเห็นรวมกันในการกำหนดกรอบเวลาและงบประมาณใหศาล ในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ไดทำความเขาใจนโยบาย แตละเรื่องและนำนโยบายไปปฏิบัติใหเปนรูปธรรมเปนไป ในแนวทางเดียวกัน
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 11 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 6 รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกา ดังนี้ 1) สงเสริมบทบาทศาลยุติธรรมในการคุมครองสิทธิเสรีภาพ ของประชาชนภายใตหลักนิติธรรม ศาลไดดำเนินการคุมครองสิทธิ เสรีภาพของผูตองหาและจำเลย เชน ปรับปรุงกระบวนการในชั้น ฝากขังและการปลอยชั่วคราวใหเกิดการบูรณาการเพื่อลดการคุมขัง ที่ไมจำเปน รวมถึงยกระดับการคุมครองสิทธิของผูเสียหาย 2) สรางหลักประกันการพิจารณาคดีที่ปลอดภัยดานสุขอนามัย เชน สนับสนุนมาตรการปลอดภัยดานสุขอนามัยแกประชาชน และบุคลากรในการดำเนินคดทีี่ศาล วางระบบการบริหารจัดการให สามารถดำเนินการเสร็จภายในมาตรฐานระยะเวลาที่กำหนด และสงเสริมใหใชวิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกสทุกขั้นตอนของ การดำเนินคดีสำหรับคูความที่มคีวามพรอมดานเทคโนโลยีเปนตน 3) สรางสรรคระบบงานใหสอดรับกับความเปลี่ยนแปลง เพื่อการพัฒนาอยางตอเนื่องและยั่งยืน เชน สงเสริมการใชกลไก การระงับขอพิพาททางเลือกและการดำเนินคดีเพื่อยกระดับ การคุมครองผูบริโภคใหครอบคลุมถึงการบริโภควิถีใหมและ ขอพิพาทเฉพาะดานการสรางระบบนิเวศในการทำงานที่สงเสริม การนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใชในการอำนวยความยุติธรรมแก ประชาชนใหมีความสะดวก รวดเร็ว เขาถึงงาย โปรงใสและ ตรวจสอบได และการสนับสนุนบทบาทขององคกรศาลยุติธรรม ในการเปนแหลงความรู เพื่อใหประชาชนเขาใจและเชื่อมั่น ในกระบวนการยุติธรรม 4) สงเสริมการพัฒนาศักยภาพ ความกาวหนาและสุขภาวะที่ดี ของบุคลากร เชน สนับสนุนการศึกษาเรียนรูของขาราชการฝาย ตุลาการศาลยุติธรรมและบุคลากรที่เกี่ยวของ เพื่อพัฒนาศักยภาพ บุคลากรใหมีทักษะที่ทันสมัยและเปนประโยชนในการปฏิบัติงาน ตามบทบาทหนาที่ การสงเสริมใหบุคลากรมีโอกาสปฏิบัติงาน ตามความรูความเชี่ยวชาญอยางตอเนื่อง เพื่อเปนหลักประกัน แกประชาชนในการไดรับการพิจารณาพิพากษาคดีที่ถูกตอง และการยกระดับการดูแลรักษาสุขภาพของบุคลากร เปนตน และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลนำแนวทางการแกไขปญหา ที่แตละศาลเสนอไปปรับใชและแจงใหผูพิพากษาในศาลทราบ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 12 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง หากมีปญหาขอขัดของใหรายงานไปยังสำนักงานอธิบดีผูพิพากษา ภาค 6 เพื่อรวบรวมรายงานไปยังสำนักงานศาลยุติธรรมตอไป ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๗ รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกา โดยศาลมีการดำเนินโครงการดานการคุมครอง สิทธิเสรีภาพตามนโยบาย “รักศาล รวมใจ รับใชประชาชน” เพื่อใหมีการบริหารจัดการคดีใหแลวเสร็จโดยเร็ว และเกิด ประโยชนตอประชาชน โดยขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลและ ผูอำนวยการดำเนินการขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกา ที่ดำเนินการอยูใหเปนไปอยางตอเนื่อง ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบผลการขับเคลื่อนนโยบาย ประธานศาลฎีกา โดยใหศาลมุงเนนในเรื่องการลดการคุมขัง ที่ไมจำเปนดวยวิธีการตางๆ เชน การปรับปรุงกระบวนการปลอย ชั่วคราว การใชคำรองใบเดียวในการปลอยตัวผูตองหาหรือจำเลย ซึ่งศาลสวนใหญมีการใชคำรองใบเดียวมากถึงรอยละ 98.75 นอกจากนี้ ยังมีการแตงตั้งผูกำกับดูแล การประเมินความเสี่ยง และการอนุญาตใหประกันตวัในรูปแบบตางๆ และขอใหผูพิพากษา พิจารณาอนุญาตประกันตัวผูตองหาหรือจำเลยโดยไมใชหลักประกัน หรือไมม ีหลักประกันมากขึ้น () แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบผลการปรับปรุงกระบวนการ ชั้นฝากขังและการปลอยตัวช่ัวคราวระหวางหนวยงานที่เกี่ยวของ เพื่อยกระดับการคุมครองสิทธิของผูเสียหาย เชน การใชคำรอง ใบเดียว การลดการเรียกหลักประกัน การสาบานตน การตั้ง ผูกำกับดูแล การติดอุปกรณ E.M. และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล ทุกศาลแจงใหผูพิพากษาทราบและปฏิบัติตามนโยบายประธาน ศาลฎีกาอยางตอเนื่อง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๘ รับทราบแนวทางการขับเคล่ือน นโยบายประธานศาลฎีกา ภายใตแนวคิด “รักศาล รวมใจ รับใช ประชาชน” ดังนี้ ๑) การเสริมสรางจิตสำนึกใหบุคลากรมีความรักความผูกพัน ในองคกร การสรางความสามัคคี การทำงานเปนทีม การสราง ทัศนคติและสภาวะแวดลอมที่ดใีนการทำงานเพื่อเพิ่มประสทิธิภาพ การทำงานในการใหบริการประชาชน
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 13 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ๒) การมุงเนนใหบุคลากรในองคกรรวมมือรวมใจปฏิบัติหนาที่ อยางมุงมั่น ตั้งใจ โปรงใส มีความรับผิดชอบ มีจิตใจใหบริการ พรอมอำนวยความยุติธรรมใหแกประชาชนดวยความรวดเร็ว เปนธรรมอยางทั่วถึงและมีมาตรฐานเดียวกันโดยเนนผลสัมฤทธิ์ และประโยชนสวนรวม ๓) ยกระดับการอำนวยความยุติธรรมและการคุมครองสิทธิ และเสรีภาพของประชาชน มุงเนนใหบุคลากรมีจิตสำนึกในการ ปฏิบัติหนาที่รวมกันใหบริการประชาชนอยางมีประสิทธิภาพ โดยการนำเทคโนโลยีสารสนเทศและนวัตกรรมใหมมาใชสนับสนุน การปฏิบัติงาน เพื่อใหประชาชนเขาถึงบริการของศาลยุติธรรม ไดงาย สะดวก ประหยัด รวดเร็ว เสมอภาคและเทาเทียม และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลทุกศาลนำนโยบายประธานศาลฎีกา ไปสูการปฏิบัติโดยดำเนินโครงการที่สอดคลองตามนโยบายไดทันที แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 9 รับทราบแนวทางปฏิบัติในการ ขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกา เชน การคุมครองสิทธิ ผูเสียหายในคดีอาญาตามมาตรการของสำนักงานศาลยุติธรรม กรณีการรับคำรองของผูเสียหายไวแลวสงไปยังศาลที่มีเขตอำนาจ พิจารณาคดี การยื่นคำรองขอคาเสียหายพนักงานอัยการมีอำนาจ ขอคาเสียหายแทนผูเสียหายไดและผูเสียหายสามารถยื่นคำรอง ขอคาเสียหายไดสวนดอกเบี้ยพนักงานอัยการขอไมไดแตผูเสียหาย ขอไดและหลักเกณฑการออกคำสั่งหรือหมายอาญาในการ ยื่นคำรองตองระบุชื่อ อายุ พฤติการณของการกระทำความผิด บัตรประชาชน ภาพถายปจจุบันของผูตองหา จำเลย ผลการตรวจ พิสจูนทางวิทยาศาสตรหรือหลักฐานสำคัญอื่นในการสนับสนุนเหตุ ในการออกหมายขังและระยะเวลาที่ขอใหศาลขังและคำรองฝากขัง ครั้งที่ 1 และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงแนวทางดังกลาว ใหผูพิพากษาในศาลทราบและนำไปปฏิบัตใิหเปนแนวทางเดียวกัน ๒. โครงการใชคอมพิวเตอรแปลงคำพูดพิมพเปนขอความ ของศาลในสังกัดสำนักงานอธิบดีผพูิพากษาภาค ๘ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๘ รับทราบผลการดำเนินงานโครงการ ใชคอมพิวเตอรแปลงคำพูดพิมพเปนขอความของศาลในเขตอำนาจ อธิบดีผูพิพากษาภาค ๘ จากเดมิที่ใชระบบบันทึกคำพยานดวยการ บันทึกเทปแลวใหเจาหนาที่หนาบัลลังกพิมพ เปลี่ยนเปนการนำ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 14 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง โครงการใชคอมพิวเตอรแปลงคำพูดพิมพเปนขอความมาใชแทน ซึ่งจะชวยประหยัดคาใชจายและปองกันอาการประสาทหูเสื่อม ของเจาหนาที่หนาบัลลังกและยังลดปญหาการบันทึกเทป แลวขอมูลสูญหายและไดขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลทุกศาล แจงใหผูพิพากษา นักวิชาการคอมพิวเตอร และเจาหนาที่หนาบัลลังก ใชคอมพิวเตอรแปลงคำพูดพิมพเปนขอความไปใชงานใหเปน รูปธรรมและสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 8 จะติดตามประเมินผล การใชงานระบบดังกลาววามีปญหาหรือไม และระบบเสถียรหรือไม หากไดผลดีจะไดเสนอโครงการใหประธานศาลฎีกาทราบตอไป ๓. แนวทางปฏิบัติตามขอบังคับของประธานศาลฎีกาวาดวยการ ปลอยชั่วคราวและวิธีเรียกหลักประกันในคดีอาญา พ.ศ. ๒๕๖๕ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 รับทราบแนวทางปฏิบัติตาม ขอบังคับของประธานศาลฎีกาฯ และขอสังเกตของคณะทำงาน สงเสริมดุลยภาพแหงสิทธิที่ใหศาลปรับปรุงกระบวนการฝากขัง และปลอยชั่วคราว เพื่อลดการคุมขังที่ไมจำเปนประกอบกับการนำ ระบบประเมินความเสี่ยง การใชคำรองใบเดียวและการตั้งผูกำกับ ดูแลมาใชใหมากขึ้น นอกจากนี้ ในการออกหมายจับ หมายคน ขอใหศาลพิจารณาพยานหลักฐานและใชดุลพินิจพิจารณา พฤติการณดวยความระมัดระวัง เพื่อไมใหกระทบตอสิทธิเสรีภาพ ของบุคคลและขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลปฏิบัติตามขอบังคับ ของประธานศาลฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการเกี่ยวกับ การออกคำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2565 โดย เครงครัด พรอมทั้งนำหลักเกณฑและแบบฟอรมเกี่ยวกับการผัดฟอง ฝากขังของคณะทำงานสงเสริมดุลยภาพแหงสิทธิ ตามหนังสือ สำนักงานศาลยุติธรรม ที่ ศย 025/ว 87(ป) ลงวันที่ 9 สิงหาคม 2565 มาใชพรอมทั้งประสานงานหนวยงานท่ีเกี่ยวของ เชน อัยการและพนักงานสอบสวนทราบ เพื่อใหการปฏิบัติงานเปนไป อยางมีประสิทธิภาพ โดยสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 1 จะนำ ประเด็นที่ประธานศาลฎีกาหารือกับหนวยงานภายนอก รวมทั้ง ปญหาขอขัดของในการปฏิบัติงานในศาลมาสรุปและจัดทำ เปนแนวทางเพิ่มเติมแลวแจงใหศาลทราบและนำไปปฏิบัติตอไป ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 2 รับทราบขอสังเกตเกี่ยวกับการใช ดุลพินิจในการอนุญาตปลอยชั่วคราวผูตองหาหรือจำเลยในคดี
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 15 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง อาญาของศาลที่มีความแตกตางกัน รวมถึงบางคดีมีการใชดุลพินิจ ไมเหมาะสม เชน คดีที่มีพฤติการณไมรายแรงแตศาลไมอนุญาต ใหปลอยชั่วคราว ทำใหจำเลยหรือผูตองหาถูกขังโดยไมจำเปน สวนบางคดีที่มีความรายแรงและมีอัตราโทษสูงหรือมีพฤติการณ ที่ไมควรอนุญ าตแตศาลกลับอนุญ าตปลอยชั่วคราวและ มีการหลบหนี ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลนำขอสังเกตไปแจง ใหผูพิพากษาทราบและกำชับใหใชความระมัดระวังในการใช ดุลพินิจในการปลอยชั่วคราวใหเปนไปตามกฎหมาย พฤติการณ ของคดี และบริบทของสังคมอยางเหมาะสม ใหคำปรึกษาแก ผูพิพากษาในคดีที่มีความสำคัญหรือเปนที่สนใจของประชาชน เพื่อใหการปลอยชั่วคราวเปนไปในแนวทางเดียวกันและสราง ความเชื่อมั่นแกประชาชนในเรื่องมาตรฐานการปลอยชั่วคราว ของศาล แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 2 รับทราบรายละเอียดและแนวทาง ปฏิบัติตามขอบังคับของประธานศาลฎีกาวาดวยการปลอยชั่วคราว และวิธีเรียกหลักประกันในคดีอาญา พ.ศ. 2565 ซึ่งมีสาระสำคัญ คือการยกเลิกขอบังคับของประธานศาลฎีกาวาดวยหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการเรียกประกันหรือหลักประกัน ในการปลอยชั่วคราวผูตองหรือจำเลยในคดีอาญาเดิม โดย ขอบังคับของประธานศาลฎีกาฉบับใหมเปนการรวบรวมจาก กฎหมายและอนุบัญญัติหลายฉบับที่เกี่ยวกับการปลอยชั่วคราว ใหอยูในฉบับเดียว จึงมีสาระสำคัญเกี่ยวกับการยื่นคำรองขอปลอย ชั่วคราว การพิจารณาสั่งปลอยชั่วคราว การกำกับดูแล การเรียก ประกัน แนวทางการปลอยชั่วคราวโดยไมมีประกันหรือมีประกัน และหลักประกัน การกำหนดวงเงินประกัน การพิจารณาสั่งปลอย ชั่วคราวภายหลังมีคำพิพากษาและการกำหนดแนวปฏิบัติอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษา ศึกษารายละเอียดและปฏิบัติตามแนวทางขอบังคับของประธาน ศาลฎีกาและแนวทางปฏิบัติใหถูกตอง อีกทั้งขอใหปรับเปลี่ยน ความคิดเกี่ยวกับการใชดุลพินิจในการปลอยตัวชั่วคราววา การอนุญาตใหปลอยชั่วคราวควรเปนสิทธิที่ผูตองหาหรือจำเลย ควรไดรับ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 16 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 4 รับทราบปญหาขอขัดของเกี่ยวกับ การยื่นคำรองขอปลอยชั่วคราวในคดีฉอโกง พบวามีผูพิพากษา เรียกหลักประกันสูงเกินเกณฑท่ีกำหนด จึงอาจถูกจำเลยรองเรียน ในเรื่องพฤติกรรมและการดำเนินการตางๆ ได ดังนั้น ขอให ผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษาปฏิบัติตามคำแนะนำ ของประธานศาลฎีกาเกี่ยวกับแนวทางการปลอยชั่วคราวผูตองหา หรือจำเลยเพื่อลดการคุมขังโดยไมจำเปน โดยเฉพาะการใช มาตรการกำกับดูแลการปลอยชั่วคราวและการใชคำรองใบเดียว ใหมากขึ้น หากเกิดปญหาขอขัดของ ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล ปรึกษาไปยังสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 4 กอน แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 9 รับทราบแนวปฏิบัติเรื่องการปลอยตัว ชั่วคราวที่มีการเปลี่ยนแปลงวิธีการเกี่ยวกับการออกคำสั่งหมายอาญา พ.ศ. 2565 ในการขอออกหมายจับ หมายคน โดยเพิ่มขอบังคับใหม คือ เจาพนักงานปกครองหรือตำรวจหรือเจาพนักงานอื่นที่มาขอหมาย ผูรองจะตองมาเพื่อใหผูพิพากษาสอบถามกอนออกหมาย และ ผูรองจะตองเปนผูมีอำนาจหนาที่เกี่ยวของกับการสืบสวนหรือ สอบสวนคดีที่ขอออกหมาย ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจง แนวทางดังกลาวใหผูพิพากษาในศาลทราบและนำไปปฏิบัติใหเปน แนวทางเดียวกัน รวมทั้งขอใหทุกศาลประชาสัมพันธและทำความ เขาใจกับพนักงานสอบสวน เพื่อใหการจัดทำคำรองเกี่ยวกับ การออกคำสั่งหรือหมายอาญาเปนไปตามขอบังคับของประธาน ศาลฎีกา ขอ 40 (1) ( ๔. ขอหารือคำพิพากษาคดีขอหามีไวเพ่ือจำหนายกับพยายาม จำหนายตามประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 พิจารณาขอหารือกรณีคดีขอหา มีไวเพื่อจำหนายกับพยายามจำหนายตามประมวลกฎหมาย ยาเสพติด พ.ศ. 2564 ซึ่งกฎหมายเดิมขอหามีไวเพื่อจำหนาย กับพยายามจำหนายถือวาเปนการฟองหลายกรรม แตเมื่อมีการ แกไขกฎหมายยาเสพติดแลวถือวาเปนกรรมเดียวทั้งหมด แตผูพิพากษายังคงวางบทมาตราในการกระทำความผิดหลายบท ทำใหการเขียนรางคำพิพากษาขัดแยงกันเอง และกรณีคดีท่ีมี การยึดทรัพยซึ่งโจทกไดยื่นคำรองไวกอนตามพระราชบัญญัติ มาตรการปองกันและปราบปรามผูกระทำความผิดเกี่ยวกับ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 17 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ยาเสพติด พ.ศ. 2534 แตตามพระราชบัญญัติประมวลกฎหมาย ยาเสพติด พ.ศ. 2564 ไดยกเลิกพระราชบัญญัติดังกลาว ศาลจึงสั่ง ยกคำรองหรือสั่งจำหนายคดี กรณีนี้ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล แจงรายละเอียดใหผูพิพากษาทราบวา การเขียนคำพิพากษาที่ วินิจฉัยเปนบทเดียวการเขียนตวับทควรจะจบที่วาผิดตามประมวล กฎหมายยาเสพติดมาตรา 90 และ มาตรา 145 โดยไมตอง ประกอบมาตรา 80 และมาตรา 126 อีกตอไป สวนคดีที่มีการ ยึดทรัพยไวกอน ศาลไมควรสั่งยกคำรองและไมควรสั่งจำหนายคดี เนื่องจากหากสั่งจำหนายคดี ตอมาโจทกอุทธรณก็ตองยอนสำนวน มาดำเนินการใหม โดยใหศาลปฏิบัติตามคำแนะนำของสำนักงาน ศาลยุติธรรมในเรื่องดังกลาวแทน ทั้งนี้ หากมีปญหาขอขัดของ ในการเขียนคำพิพากษาขอใหหารือสำนักงานอธิบดีผพูิพากษาภาค 8 ๕. ขอหารือแนวทางการจายเงินรางวัลและคาใชจายแก ทนายความที่ศาลตั้งใหผูตองหาหรือจำเลย แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับ การจายเงินรางวัลและคาใชจายแกทนายความที่ศาลตั้งใหผูตองหา หรือจำเลย ตามหนังสือสำนักงานศาลยุติธรรม ที่ ศย016/23011 ลงวันที่ 27 พฤษภาคม 2561 เรื่องตอบขอหารือการเบิกจาย เงินรางวัลและคาใชจายแกทนายความที่ศาลตั้งให และตอบขอหารือ กรณีที่ศาลหารือวา ทนายความยังไมไดรับแตงตั้งจากจำเลยที่ 2 ซึ่งไมมีใบแตงทนายความ ถือวายังไมไดเริ่มปฏิบัติหนาที่เปน ทนายความในคดีดังกลาว ศาลจึงไมอาจสั่งจายเงินรางวัลแก ทนายความได แตหากมีการแตงทนายความขอแรงและทนายความ ไดปฏิบัติหนาที่ในวันนัดสอบคำใหการแลวถอนตนจากการเปน ทนายความขอแรง กรณีนี้สามารถจายเงินรางวัลและคาใชจายแก ทนายความขอแรงนั้นไดตามระเบียบ แตตองบันทึกเหตุผลไว ในรายงานกระบวนพิจารณาดวย ๖. ระเบียบราชการฝายตลุาการศาลยุติธรรม วาดวยการกำหนด จำนวนชั่วโมงที่ถือเปนการทำงานหนึ่งวัน และแนวปฏิบัติ ในการทำงานบริการสังคมหรือสาธารณประโยชนแทนคาปรับ และการเปลี่ยนสถานที่กักขัง (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2565 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 3 รับทราบรายละเอียดของระเบียบ ราชการฝายตุลาการศาลยุติธรรม วาดวยการกำหนดจำนวนชั่วโมง
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 18 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ที่ถือเปนการทำงานหนึ่งวัน และแนวปฏิบัติในการทำงานบริการ สังคมหรือสาธารณประโยชนแทนคาปรับและการเปลี่ยนสถานที่ กักขัง (ฉบับท่ี3) พ.ศ. 2565 ซึ่งมีสาระสำคัญเกี่ยวกับการกำหนด ชั่วโมงการทำงานของผูตองโทษปรับ คือ เมื่อทำงานครบ 2 ชั่วโมง ใหถือเปนการทำงานหนึ่งวัน การใหอำนาจศาลในการใชดุลพินิจ กำหนดชั่วโมงทำงานใหลดนอยลงไดและการกำหนดใหชั่วโมง การฝกอบรมความรูทางวิชาชีพของผูตองโทษปรับใหนำมาคดิเปน ชั่วโมงในการทำงานได เปนตน และเห็นควรใหผูพิพากษาหัวหนาศาล แจงแนวทางใหผูพิพากษาทราบและศึกษารายละเอียดของระเบียบฯ เพื่อเตรียมความพรอมในการปฏิบัติตามแนวทางไดอยางถูกตอง และสมควรแกการดำรงชีพของผูตองโทษปรับ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 9 รับทราบแนวทางปฏิบัติเรื่อง การทำงานบริการสังคมแทนการชำระคาปรับ โดยในชั้นพิจารณา ใหสอบถามและแจงจำเลยวา หากมีคาปรับแลวจำเลยไมมีเงิน มาชำระคา ปรับ สามารถทำงานบริการสังคมแทนการชำระคาปรับได สำหรับชั้นพิพากษาและชั้นบังคับคดีใหแจงจำเลยทราบวาสามารถ ที่จะทำคำรองทำงานบริการสังคมแทนการชำระคาปรับไดเชนกัน และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษาในศาลทราบ และนำไปปฏิบัติใหเปนแนวทางเดียวกัน ๗. ขอบังคับประธานศาลฎีกา วาดวยหลักเกณฑและวิธีการ เกี่ยวกับการออกคำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2565 และรางแบบพิมพที่เกี่ยวของ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 รับทราบขอสังเกตจากการปฏิบัติ ตามขอบังคับของประธานศาลฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการ เกี่ยวกับการออกคำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2565 ซึ่งมีการปรับปรุงรายละเอียดเกี่ยวกับการออกหมายคน หมายจับ โดยใหพนักงานสอบสวนจะตองเสนอรายละเอียดที่ชัดเจน พรอมพยานหลักฐานประกอบ รวมถึงการปฏิบัติตามหลักเกณฑ และแบบฟอรมการผัดฟองฝากขังของคณะทำงานสงเสริมดุลยภาพ แหงสิทธิซึ่งผลการดำเนนิการในระยะแรกพบวาพนักงานสอบสวน ยังมีการยื่นคำรองและเสนอพยานหลักฐานตอศาลไมครบถวน จึงขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลกำชับผูพิพากษาปฏิบัติตาม ขอบังคับของประธานศาลฎีกาฯ หลักเกณฑและแบบฟอรม
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 19 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ใหครบถวน เมื่อพิจารณาคำรองขอฝากขังใหพิจารณาไตสวน พฤติการณการกระทำความผิด พฤติการณการหลบหนีและ เหตุจำเปนที่จะตองขังไวในระหวางสอบสวนเปนสำคัญ และใหศาล แจงพนักงานสอบสวนและพนักงานอัยการทราบพรอมทั้ง แนบสำเนาขอบังคับของประธานศาลฎีกาฯ และแบบฟอรมตางๆ ใหทราบดวย แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 3 รับทราบรายละเอียดของขอบังคับ ของประธานศาลฎีกา วาดวยหลักเกณฑและวิธีการเกี่ยวกับ การออกคำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับท่ี5) พ.ศ. 2565 และ รางแบบพิมพที่เกี่ยวของ ดังน้ี ๑) สาระสำคัญเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงวิธีการใชดุลพินิจ ที่ศาลจะออกหมายขัง โดยศาลจะตองเห็นวามีพยานหลักฐาน ตามสมควรวาผูตองหาหรือจำเลยไดกระทำความผิดและมี พฤติการณนาเชื่อถือวาจะหลบหนี หรือไปยุงเหยิงกับพยานหลักฐาน รวมถึงอาจกอเหตุอันตราย ซึ่งพนักงานสอบสวนจะตองยื่น หลักฐานที่จำเปนเพื่อประกอบคำรองมากขึ้น โดยจะมีการใช แบบฟอรมคำรองขอฝากขังที่แยกเปนคำรองกรณีที่มีการจับกุม กรณีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 134 วรรคทาย และคำรองขอออกหมายขังตลอดจนใหนำวิธีการประเมิน ความเสี่ยงมาใชในชั้นฝากขังโดยอาจงดหมายขัง เปนตน ( ๒) การดำเนินการตามขอบังคับประธานศาลฎีกา วาดวยการ ปลอยชั่วคราวฯ ใหดำเนินการตามลำดับความเขมงวด และขอให ผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงแนวทางใหผูพิพากษาทราบและ ศึกษารายละเอียด เพื่อเตรียมความพรอมในการปฏิบัตติามไดอยาง ถูกตองและติดหลักเกณฑประกันหรือวงเกินประกันที่ประชาสัมพันธ ของศาลใหเปนปจจุบันเพื่อใหประชาชนทราบดวย (4/65) แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 ติดตามผลการบงัคับใชขอบงัคบัของ ประธานศาลฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการเกี่ยวกับการออก คำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. 2565 ในการพิจารณา สั่งคำรองขอหมายขัง การออกหมายในความผิดอาญาซึ่งมีอัตรา โทษจำคุกเกินสามป การปลอยชั่วคราว และการแตงตั้ง ทนายความขอแรง โดยรวมกันพิจารณาหาแนวทางในการพิจารณา สั่งคำรองขอฝากขังของพนักงานสอบสวน โดยขอใหมุงเนนไปที่
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 20 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง การอนุญาตใหขังและอนุญาตใหปลอยชั่วคราวโดยมีการใช มาตรการที่จะเปนการปองกันไมใหหลบหนี กอเหตุรายหรือ ไปยุงเหยิงกับพยานหลักฐานใหเปนไปตามขอบังคับของประธาน ศาลฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการเกี่ยวกับการออกคำสั่ง หรือหมายอาญา (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. 2565 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 7 รับทราบแนวปฏิบัติตามขอบังคับ ของประธานศาลฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการออกคำสั่งหรือ หมายอาญา (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2565 โดยในการพิจารณาออก หมายขังตามคำรองขอของพนักงานสอบสวนหรือพนักงานอัยการ ผูรองจะตองแสดงใหศาลเห็นวามีพยานหลักฐานตามสมควรวา ผูตองหาหรือจำเลยนาจะกระทำความผิดตามขอกลาวหาและ มีพฤติการณที่นาเชื่อวาจะหลบหนีหรือไปยุงเหยิงกับพยานหลักฐาน หรือกอเหตุอันตรายประการอื่น อันเปนเหตุใหตองขังผูตองหาหรือ จำเลยไวระหวางดำเนินคดีในกรณีที่ศาลเห็นวามีเหตุออกหมายขัง แตยังมีวิธีที่จะปองกันมิใหผูตองขังหรือจำเลยหลบหนีหรือยุงเหยิง กับพยานหลักฐานหรือกออันตรายอยางอื่น ศาลอาจงดออกหมายขัง หรืออนุญาตใหปลอยชั่วคราวเพื่อลดการคุมขังที่ไมจำเปน ซึ่งเปน การสงเสริมดุลยภาพแหงสิทธิและเพื่อใหมาตรฐานเรื่องการฝากขัง เปนไปในแนวทางเดียวกัน แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบแนวทางปฏิบัติตาม ขอบังคับของประธานศาลฎีกา วาดวยหลักเกณฑและวิธีการ เกี่ยวกับการออกคำสั่งหรือหมายอาญา (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2565 ดังนี้ ๑) กรณีชั้นสอบสวน พนักงานสอบสวนไดสอบถามทนายความ แลว ชั้นพิจารณาจะตองสอบทนายความอีกหรือไม ในการไตสวน คำรองเพื่อออกหมายขัง ผูตองหามีสิทธิแตงตั้งทนายความ ถาไมมี ทนายความใหศาลสอบถามผูตองหาวาตองการทนายความหรือไม ถาเปนวันหยุดราชการจะไมมีทนายความมาศาล ศาลควรประสาน ไปยังสภาทนายความประจำจังหวัดหรือทนายความเพื่อขอความ รวมมือ ๒) กรณีขอคืนคาปรับคดีกัญชาหรือพืชกระทอม เมื่อกฎหมาย ยกเลิกความผิด ในสวนของการบังคับตามคำพิพากษาถึงที่สุดนั้น หากมีสวนใดที่ยังคางอยูระหวางการบังคับก็ใหการบังคับนั้น
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 21 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง สิ้นสุดลง ไมมีการบังคับในสวนที่คางอยูอีกตอไป หาไดมีผลหรือ ฟนการบังคับโทษที่เสร็จสิ้นไปแลวขึ้นมาพิจารณาใหมแตอยางใด โทษที่รับมาแลวตองถือวายุติไปตามคำพิพากษา ดังนั้น คาปรับ ที่จำเลยชำระคาปรับไปตามคำพิพากษาจนครบถวนแลว จึงถือวา การบังคบั โทษปรับนั้นสิ้นสดุแลว และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษาทราบและปฏิบัติ ตามขอบังคับของประธานศาลฎีกาใหเปนแนวทางเดียวกัน แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 9 รับทราบแนวทางในการฝากขังและ การปลอยชั่วคราวตามขอบังคับประธานศาลฎีกา วาดวยหลกัเกณฑ และวิธีการเกี่ยวกับการออกคำสั่งหรือหมายอาญา ฉบับท่ี5 และ ขอบังคับประธานศาลฎีกาวาดวยการปลอยชั่วคราวและวิธีใช เรียกประกันในคดีอาญา พ.ศ. 2565 ซึ่งกำหนดใหผูมีอำนาจ หนาที่ที่เกี่ยวของกับคดีและกระบวนการเปนผูรองขอ ขอให ผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษาทราบและปฏิบัติตาม ขอบังคับของประธานศาลฎีกาใหเปนแนวทางเดียวกัน ๘. ขอหารือการขอใหขาราชการตุลาการเปนคณะทำงาน เพ่อืตรวจสอบการเลื่อนชั้นนกัโทษเด็ดขาดประจำเรือนจำ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 4 ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลปฏิบัติ ตามหนังสือสำนักงานศาลยุติธรรม ที่ ศย 003/ว 431 ลงวันที่ 6 พฤษภาคม 2565 แจงมติการประชุมคณะกรรมการตุลาการ ศาลยุติธรรม ครั้งที่ 10/2565 เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม 2565 ไมเห็นชอบใหขาราชการตุลาการเปนคณะทำงานเพื่อตรวจสอบ การเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด เนื่องจากอาจกระทบกระเทือน ตอการปฏิบัติหนาที่ราชการ ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 6 ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลปฏิบัติ ตามมติที่ประชุม ก.ต. ซึ่งมีมติไมเห็นชอบใหขาราชการตุลาการ เปนไปคณะทำงานเพื่อตรวจสอบการเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด เนื่องจากอาจกระทบกระเทือนตอการปฏิบัติหนาที่ราชการ และในสวนของเจาหนาที่ของศาลนั้น สำนักงานศาลยุติธรรม ไดพิจารณาแลวไมเห็นชอบใหขาราชการศาลยุติธรรมไปเปน คณะทำงานเพื่อตรวจสอบการเลื่อนขั้นนักโทษเด็ดขาดประจำ เรือนจำดวยเชนกัน (
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 22 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ๙. การพิจารณาพิพากษาคดียาเสพติดและการบังคับใช ประมวลกฎหมายยาเสพติด แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 รับทราบปญหาขอขัดของเกี่ยวกับ การบังคับใชประมวลกฎหมายยาเสพติด เชน คดีความผิดเกี่ยวกับ พืชกัญชาที่ศาลมีการพิพากษาโทษถึงที่สุดใหจำคุกและปรับหรือ มีการสั่งคุมประพฤติ รวมถึงกรณีที่ศาลยังไมพิพากษาโทษแตคดี อยูในชั้นสอบสวนแลวมีการฝากขังไวตอศาล ควรมีแนวปฏิบัติ อยางไรเพื่อใหชัดเจนและเปนแนวทางเดียวกัน ที่ประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงผูพิพากษาปฏิบัติตาม แนวทางหนังสือสำนักงานศาลยุติธรรม ดวนที่สุด ที่ ศย 016/(ว)197 ลงวันที่ 27 พฤษภาคม 2565 เรื่อง ขอพิจารณาความผิดเกยี่วกับ พืชกัญชาตามประมวลกฎหมายยาเสพติด พรอมทั้ง ใหสำรวจ ขอมูลคดีเกี่ยวกับพืชกัญชาในแตละศาลวามีกี่คดี และมีขอหา อื่นรวมดวยหรือไม ทั้งในคดีที่มีผูยื่นคำขอและไมมีผูยื่นคำขอ ใหกำหนดโทษใหม โดยตรวจสอบจากสำนวนที่ศาลมีคำพิพากษา ถาคดีถึงที่สุดแลวศาลจะตองแกหมายจำคุกคดีถึงที่สุด หรือยกเลิก คำสั่งคุมประพฤติแลวแตกรณี เวนแตมีขอหาอื่นรวมดวย ก็ใหผูพิพากษาหัวหนาศาลพิจารณาอีกครั้งหน่ึง กรณีฝากขังในชั้น สอบสวน ใหศาลมีหนังสือถึงสถานีตำรวจที่อยูในเขตอำนาจศาล ใหตรวจสอบวามีการฝากขังในขอหาเกี่ยวกับพืชกัญชาหรือไม ถามีขอใหยื่นคำรองเพื่อยกเลิกการกักขัง ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 3 รับทราบปญหาขอขัดของในการ พิจารณาสั่งคำรองในคดีความผิดเกี่ยวกับยาเสพติดและแจง แนวปฏิบัติเพื่อใหศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 ใชเปนแนวทางเดียวกัน ดังนี้ 1) กรณีคดียาเสพติดที่มีหลายกรรมแลวศาลเคยมีคำพิพากษา เพิ่มโทษไวตามพระราชบัญญัติยาเสพติดใหโทษ พ.ศ. 2522 มาตรา 97 เชน ความผิดฐานมีไวในครอบครองเพื่อจำหนายและ ฐานจำหนายยาเสพติด เมื่อประมวลกฎหมายยาเสพติดใชบังคับแลว ทั้งสองขอหานี้สามารถนำมากำหนดโทษใหมไดเนื่องจากกฎหมายใหม เปนคุณตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 3 2) เมื่อมีการกำหนดโทษใหมแลวจะออกหมายจำคุกใด ระหวางหมายจำคุกระหวางอุทธรณฎีกา หรือหมายจำคุกคดี
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 23 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ถึงที่สุด กรณีนี้ที่ประชุมเสนอพิจารณาวาควรใหศาลออกเปนหมาย จำคุกคดีถึงท่ีสุด โดยกรณีนี้จะหารือไปยังสำนักงานศาลยุติธรรม อีกครั้งกอนแจงใหศาลทราบตอไป 3) โทษที่นำมาพิจารณาเพื่อกำหนดโทษใหมควรเปนอัตรา กอนลดโทษ หรืออัตราโทษที่ลดมาแลว กรณีนี้เห็นควรใหใชอัตรา โทษกอนลดมาพิจารณา ซึ่งเปนตามแนวคำพิพากษาศาลฎีกา 4) กรณีที่มีการขอกำหนดโทษใหมแลวคดีถึงที่สุด เมื่อครบ 1 เดือนแลวไมมีการอุทธรณหรือฎีกา การออกหมายจำคุกคดีถึงที่สุด ตองยอนวันที่คดีถึงที่สุดไปตามหมายเดิม โดยใหหมายเหตุไวใน สำนวนดวย 5) อายุความของหมายจับที่เคยออกตามพระราชบัญญัติ ยาเสพติดใหโทษ พ.ศ. 2522 เมื่อประมวลกฎหมายยาเสพติด ใชบังคับแลว โทษตามหมายจับบางเรื่องอาจขาดอายุความได ขอใหศาลออกหนังสือถึงสถานีตำรวจที่อยูในเขตอำนาจ แจงวา หากไมแนใจเกี่ยวกับอายุความของหมายจับใหเจาพนักงานตำรวจ สอบถามศาลกอนหรือใหตรวจสอบกอนจะออกหมายจับและขอให ผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษาปฏิบัติตามประมวล กฎหมายยาเสพติด ประกอบกับแนวทางของสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 3 เพื่อใหการพิจารณาคดีเปนไปอยางถูกตองและ เปนแนวทางเดียวกัน แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 รับทราบขอสังเกตและปญหา ขอขัดของเกี่ยวกับการพิจารณาพิพากษาคดียาเสพติดและ แจงแนวปฏิบัติเพื่อใหศาลดำเนินการ ดังนี้ 1) การปรับอายุความตามหมายจับ เดิมจะใชตามแนว คำพิพากษาศาลอุทธรณปรับวรรคชนวรรคและอายุความของ หมายจับทำใหเกิดปญหา เชน มาตรา 145 วรรคสาม มีอายุความ 30 ป ปรับเขาวรรคสองอายุความเหลือ 20 ป การปรับเขาวรรค สองเดิมจะมีอายุความ 30 ป อาจตองปรับอายุความตามหมายจับ แตเนื่องจากคำพิพากษาศาลฎีกา ท่ี272/2565 กำหนดแนวทาง ไมเปนไปตามแนวทางของศาลอุทธรณ ดังนั้นขอใหผูพิพากษา ชะลอการปรับอายุความเอาไวกอน 2) คดียาเสพติดที่ฟองเยาวชนหรือเด็ก เนื่องจากตามประมวล กฎหมายยาเสพติด มาตรา 145 วรรคสาม ไมตองสืบประกอบ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 24 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง และตามพระราชบัญญัติยาเสพติดมาตรา 4 ไมใหนำมาใชบังคับ เกี่ยวกับคดีของศาลเยาวชนและครอบครัว แตศาลเยาวชนและ ครอบครัวจะตองสืบประกอบตามหลักกฎหมาย ซึ่งคดีตาม ประมวลกฎหมายยาเสพติดมาตรา 145 วรรคสาม จะตองสืบ ประกอบ ขอใหผูพิพากษานำประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความ อาญามาตรา 176 มาใชบังคับแทน และตองรายงานคดีและสงราง คำพิพากษาใหสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ตรวจกอนอาน 3) ปญหากรณีคดีถึงที่สุดแลวมีคำขอใหเพิ่มโทษ ขอให ผูพิพากษาปฏิบัติตามแนวคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 943/2562 โดยใชมาตรา 3 อนุหนึ่ง แมวาคดีถึงที่สุดแลวก็สามารถปรับ แกไขโทษ คือ ปรับโทษกึ่งหนึ่งเปนหนึ่งในสามได 4) กรณีความผิดฐานมีเมทแอมเฟตามีนไวในครอบครอง เพื่อจำหนายกับพยายามจำหนาย ซึ่งกฎหมายเดิมขอหามีไว เพื่อจำหนายกับพยายามจำหนายถือวาเปนการฟองหลายกรรม แตเมื่อมีการแกไขกฎหมายยาเสพติดไดยกเลิกเรื่องการจำหนาย ขอใหผูพิพากษาแกไขความผิดจากหลายกรรมเปนความผิดกรรม เดียวฐานมีเมทแอมเฟตามีนไวในครอบครองเพื่อจำหนายเทานั้น 5) เรื่องของโทษทนี่ำมาเปรียบเทียบ โดยใชการขอกำหนดโทษใหม ตามมาตรา 3 อนุหนึ่ง มีหลักสำคัญคือตองนำโทษตามขั้นสูง ตามกฎหมายที่แกไขใหมมาเปรียบเทียบกับโทษตามคำพิพากษา ถึงที่สุด หากโทษตามคำพิพากษาถึงท่สีุดไมหนักกวาโทษขั้นสูงกวา กฎหมายที่แกไขใหมในกรณีนี้ไมเขาเงื่อนไขในการขอแกโทษใหม หากเขาเงื่อนไขในกรณีคำพิพากษาถึงที่สุดหนักกวาโทษขั้นสูง ตามกฎหมายใหมจะปรับแกไขโทษใหมได และขอใหผูพิพากษา ใชดุจพินิจในการปรับแกไขโทษ หากปรับแกไขโทษรวมไปถึง การทำคำพิพากษาดวยควรมีเหตุผลที่ปรากฏอยางชัดเจน 6) การกำหนดโทษใหมในการออกหมายจำคุกเมื่อคดถีึงที่สุดแลว พบปญหาคือในคดีเกาๆ หมายจำคุกฉบับเดิมมีการอภัยโทษมาแลว หลายองคประกอบ จึงมีปญหาวาเรือนจำจะปฏิบัติอยางไร กรณีนี้ ขอใหผูพิพากษานำโทษจำคุกคดีถึงที่สุดแลวยกเลิกหมายจำคุกเกา แลวออกหมายจำคุกใหมแทนโทษที่กำหนดในครั้งแรก แลวคำนวณ ตามพระราชทานอภัยโทษในแตละครั้งมาเปนโทษที่เหลือนาจะ เปนทางแกไขปญหาใหทางเรือนจำได
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 25 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงขอสังเกตดังกลาวใหผูพิพากษา ทราบและนำแนวทางไปใชในการพิจารณาคดีและการจัดทำ คำพิพากษาในคดียาเสพติด เพื่อใหการพิจารณาคดีเปนไปอยางมี ประสิทธิภาพและเปนแนวทางเดียวกัน ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 รับทราบขอสังเกตเกี่ยวกับ ประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่ปลดกัญชาออกจากการเปน ยาเสพติดใหโทษประเภท 5 ตามประกาศราชกิจจานุเบกษาวันที่ 9 กุมภาพันธ 2565 และมีผลใชบังคับนับตั้งแตวันที่ 9 มิถุนายน 2565 ทำใหขอหาความผิดที่เกี่ยวกับกัญชาทั้งหมดไมเปน ความผิดอีกตอไป และตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 2 มีหลักกฎหมาย 3 ประการคือ 1) ถือวาจะไมเปนความผิดอีกตอ ไป 2) หากมีคำพิพากษาถึงที่สุดตองถือวาไมเคยมีคำพิพากษาดังกลาว จะสงผลตอกฎเกณฑเกี่ยวกับการรอการลงโทษ กฎเกณฑเกี่ยวกับ การเพิ่มโทษ บวกโทษ และ 3) หากคำพิพากษาถึงที่สุดแลวและ อยูระหวางการรับโทษอยูถือวาการรับโทษนั้นสิ้นสุดลง ขอให ผูพิพากษาแยกพิจารณาวาหากมีผูตองหาท่ีถูกฝากขังมีฐาน ความผิดกัญชาขอหาเดียว ณ วันที่ 9 มิถุนายน 2565 ศาลตอง ออกหมายปลอยทั้งหมดโดยอางเหตุวาเนื่องจากมีกฎหมายยกเลิก ความผิด ไมมีอำนาจขัง สวนกรณีที่มีขอหากัญชารวมกับขอหาอื่น ก็ตองพิจารณาตอไป สำหรับคดีที่อยูระหวางการพิจารณาของ ศาลอุทธรณ ขอใหประสานเรือนจำตรวจสอบวามีผูตองหาที่อยู ระหวางพิจารณาของศาลอุทธรณที่ขังอยูในขอหากัญชาเพียงขอหา เดียวหรือไม หากมีใหรายงานไปยังศาลเพื่อออกหมายปลอยตอไป สวนคดีคางพิจารณาในขอหาที่เกี่ยวของกับกัญชาตองยกฟอง ทั้งหมด ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๕ ติดตามผลการบังคับใชประมวล กฎหมายยาเสพติดและรวบรวมปญหาขอขัดของ กรณีมาตรา 145 วรรคสาม ซึ่งมีอัตราโทษสูงถึงประหารชีวิตหรือจำคุกตลอดชีวิต ควรที่จะสืบประกอบหรือไม และหากมีการเรียกสำนวนการ สอบสวนจากพนักงานอัยการมาแนบสำนวนเพื่อประกอบดุลพินิจ ในการพิพากษาคดีจะตองสงใหสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ตรวจหรือไม ซึ่งที่ประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 ไดจัดทำคูมือปฏิบัติ ราชการของตุลาการ สวนวิธีพิจารณาคดียาเสพติด เลม 4 (ฉบับ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 26 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ปรับปรุงแกไข พ.ศ. 2565) และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล แจงใหผูพิพากษาดาวนโหลดคูมือมาใชเน่ืองจากสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 5 ก็จะใชคูมือดังกลาวเปนหลักในการตรวจ ใหเปนไปอยางถูกตอง รวมทั้งขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลเปน ผูพิจารณาวาจะตองสืบประกอบและสงสำนวนการสอบสวน ใหภาคตรวจอีกหรือไม แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 6 รับทราบผลการดำเนินงานและ แนวทางการกำหนดโทษใหมในคดียาเสพติดสำหรับคดีถึงที่สุดแลว เมื่อประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 ใชบังคับ โดยสวนใหญ ศาลใชคำพิพากษาของศาลฎีกาเปนแนวทางในการดำเนินการ สำหรับการพิจารณาในกรณีเพิ่มโทษตามพระราชบัญญัติยาเสพติด มาตรา 97 เปลี่ยนเปนการเพิ่มโทษตามมาตรา 92 ของประมวล กฎหมายอาญาและกรณีตามพระราชบัญญัติยาเสพติดใหโทษ จากแยกเปนหลายกรรมเปลี่ยนเปนกรรมเดียวตามประมวล กฎหมายยาเสพติด สวนการสั่งยกคำรองใหดำเนินการในสวนที่ ไมมีผลตอการลดโทษ รวมทั้งขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจง ผูพิพากษาในศาลใหตรวจสำนวนคดีและพิจารณาสั่งคำรอง ใหถูกตอง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 7 รับทราบขอสังเกตและปญหา ขอขัดของเกี่ยวกับการพิจารณาคดียาเสพติด และแจงแนวปฏิบัติ ดังนี้ 1) ปญหากรณีที่โจทกฟองจำเลยครอบครองยาเสพติด เพื่อเสพ โจทกฟองวาจำเลยมียาเสพติด 20 เม็ดไวในครอบครอง เพื่อเสพและจำเลยรับสารภาพ ขอใหผูพิพากษาลงโทษตามฟอง เนื่องจากไมมีกฎกระทรวงใหสันนิษฐานวามีไวในครอบครอง เพื่อเสพออกมาใหวินิจฉัยวาเปนความผิดมาตรา 164 และจำเลย รับสารภาพตรงตามพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดียาเสพติด พ.ศ. 2550 มาตรา 13 เวนแตในกรณีที่จำเลยใหการปฏิเสธวา มีครอบครองเพื่อเสพใหสืบพยานตอไป 2) คดีตามประมวลกฎหมายยาเสพติดมาตรา 145 วรรคสาม มีระวางโทษจำคุกตั้งแตหาปถึงจำคุกตลอดชีวิตหรือประหารชีวิต กรณีนี้แมจำเลยใหการรับสารภาพแลวไมตองสืบพยานประกอบ แตผูพิพากษาจะตองตั้งทนายความใหจำเลยตามประมวลกฎหมาย
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 27 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง วิธีพิจารณาความอาญามาตรา 173 วรรคหนึ่ง ซึ่งเปนบทบังคับ มิฉะนั้นถือวาไมชอบดวยกฎหมาย 3) ปญหากรณคีดีที่มีคำขอใหเพิ่มโทษ บวกโทษและนับโทษตอ เนื่องจากศาลชั้นตนจะมีแบบฟอรมที่จำเลยใหการรับสารภาพ ขอใหผูพิพากษาสอบจำเลยวาเปนบุคคลเดียวกันกับที่ใหเพิ่มโทษ บวกโทษและนับโทษตอหรือไม และในแบบฟอรมคำใหการ รับสารภาพนั้นใหใชคำวารับสารภาพตามฟองและปฏิบัติตาม คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8916/2552,4521/2561 และ 579/2562 4) ปญหาเรื่องของการกำหนดโทษใหมในคดีถึงที่สุดแลว กอนวันที่ 9 ธันวาคม 2564 กรณีการกำหนดโทษใหมคดีถึงที่สุด แลวมีการเพิ่มโทษกึ่งหนึ่งตามพระราชบัญญัติยาเสพติดฯ มาตรา 97 ตองเพิ่มโทษ 1 ใน 3 ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 92 เมื่อมีการกระทำความผิดสองกรรมในเรื่องเดียว เนื่องจากเปน คำพิพากษาคดีถึงที่สุดแลว จึงไมเขาหลักเกณฑนำกฎหมาย เปนคุณตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 3 มาใช กรณีนี้มาตรา 3 ไมไดบอกวาใหใชกฎหมายเปนคุณซึ่งตีความไดวากำหนดโทษใหม ไดเทานั้น และไมสามารถแกไขคำพิพากษาในสวนอื่นๆ ที่วินิจฉัยไว ถูกแลวตามกฎหมายเกา สำหรับการกำหนดโทษใหมขอให ผูพิพากษาดูแตละขอหา วาเดิมเปนความผิดตามพระราชบัญญัติ ยาเสพติดฯ มาตรา 66 วรรคใด มาเทียบกับอัตราโทษตามประมวล กฎหมายยาเสพติด มาตรา 145 แบบวรรคชนวรรค และขอให ผูพิพากษาปฏิบัติตามคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 548/2550 และ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2809/2556 โทษตามคำพิพากษา แตละกรรมหลังจากที่มีการเพิ่มโทษและลดโทษแลวเกินกวา โทษขั้นสูงตามกฎหมายใหมที่ใชบังคับภายหลังหรือไม ถาไมเกิน ก็ยกคำรอง ถาเกินก็กำหนดโทษใหมได สวนกรณีความผิดตาม พระราชบัญญัติยาเสพติดฯ มาตรา 65 เรื่องการผลิตนำเขา โทษตามคำพิพากษาตามมาตรา 65 อาจหนักกวาโทษตาม กฎหมายใหมตามประมวลกฎหมายยาเสพติด มาตรา 145 ดังนั้น ถาความผิดตามมาตรา 65 วรรคหนึ่งและวรรคสอง สามารถ กำหนดโทษใหมไดโดยดูตามบัญชีอัตราโทษได แตความผิดตาม มาตรา 65 วรรคสามและวรรคสี่ เปนความผิดฐานผลิต โดยการ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 28 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง แบงบรรจุหรือรวมบรรจุ ซึ่งกฎหมายใหมไมเปนความผิดอีกตอไป ขอใหผูพิพากษาปฏิบัติตามตัวอยางแบบคำสั่งในหนังสือของ สำนักงานศาลยุติธรรม ฉบับลงวันที่ 2 ธันวาคม 2564 5) เรื่องของคดียาเสพติดมีการระวางโทษ 3 เทา ในกรณีของ เจาพนักงานของรัฐสมาชิกสภานิติบัญญัติแหงรัฐ ตามกฎหมายเดิม จะมีพระราชบัญญัติยาเสพติด มาตรา 100 กับพระราชบัญญัติ มาตรการในการปราบปรามผูกระทำความผิด มาตรา 10 กำหนดให ระวางโทษเปน 3 เทา และมาตรา 12 กำหนดวา ในกรณีระวางโทษ 3 เทา ใหกำหนดโทษจำคุกสูงที่สุดไดไมเกิน 50 ป มาใชไดในฐานะ กฎหมายเปนคุณ เมื่อกระทำความผิดหลังวันที่ 9 ธันวาคม 2564 ในกรณีที่เปนเจาพนักงานของรัฐแลวมีการขอระวางโทษ 3 เทา ขอใหผูพิพากษาพิจารณาพิพากษาคดีเทียบเคียงเพิ่มโทษตาม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 51 ที่เขียนไววา เพิ่มโทษหามเกิน 50 ป และในกรณีความผิดหลายกรรมตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91 (3) กำหนดวาโทษจำคุกรวมทุกกระทงแลว หามไมใหเกิน 50 ป หรือระวางโทษ 3 เทาเต็มอัตราเลยก็ไดและดูแนวตาม คำพิพากษาศาลอุทธรณว าวินจิฉัยอยางไรเพื่อใชเปนแนวทางตอไป 6) ปญหาเกี่ยวกับอายุความในคดียาเสพติดในความผิดที่มี การระวางโทษประหารชีวิตหรือจำคุกคลอดชีวิต เนื่องจาก กฎหมายยาเสพติดเปนกฎหมายพิเศษ ตามพระราชบัญญัติ วิธีพิจารณาคดียาเสพติด พ.ศ. 2550 มาตรา 22 กำหนดไว เกี่ยวกับการระวางโทษประหารชีวิตหรือจำคุกตลอดชีวิต ใหมีอายุความ 30 ป กรณีนี้ขอใหผูพิพากษาขยายอายุความ ใหยาวกวาอายุความทั่วไปไมนำอายุความ 20 ป ตามประมวล กฎหมายอาญา มาตรา 95 มาบังคับใช 7) ปญหาเรื่องคดีกัญชา ขอใหผูพิพากษาหัวหนาถายเอกสาร หนังสือของสำนักงานศาลยุติธรรมเร่ืองวิธีปฏิบัติเกี่ยวกับการยกเลิก กฎหมายกัญชาแจงใหผูพิพากษาในศาลทราบดวย 8) เรื่องของความผิดหลายกระทงและมีการลดโทษใหกึ่งหนึ่ง ขอใหผูพิพากษาปฏิบัติตามแนวคำพิพากษาศาลฎีกาท่ีประชุมใหญ ที่ 2164/2561 โดยใหลดโทษกระทงละกึ่งหนึ่งกอนแลวคอยรวมโทษ ๙) กรณีการกระทำความผิดในระหวางที่กฎหมายใหม ยังไมใชบังคับใช ถาเปนคดีที่คางพิจารณาอยูในศาลแตไดพิจารณา
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 29 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง พิพากษาคดีตอนกฎหมายใหมใชบังคับ โจทกฟองตามกฎหมายเกา จะตองมีการแกฟองตามกฎหมายใหมหรือไม จากกรณีดังกลาว ผูพิพากษาไมตองแกฟองใหเปนไปตามกฎหมายที่แกไขใหม เนื่องจากนำกฎหมายที่เปนคุณมาใชตามคำพิพากษาศาลฎีกา ที่ 110/2505 1๐) กรณีคดีที่โจทกฟองมาใหมแตคดีเกิดตอนกฎหมายเกา แตมาฟองหลังจากที่กฎหมายใหมใชบังคับจำเปนตองบรรยายฟอง สืบประกอบตามกฎหมายหรือไม จากกรณีดังกลาวโดยหลัก โจทกไมตองบรรยายฟองสืบประกอบตามกฎหมายใหม 1๑) การสืบพยานรับสารภาพแลว ตอมากฎหมายแกไขใหม ไมตองสืบพยาน ปญหาที่เกิดขึ้นคือศาลจะใชพฤติการณอะไร มาลงโทษและความผิดจะเขาวรรคสองหรือวรรคสาม ผูพิพากษา เจาของสำนวนควรจะสงเอกสารเขามาประกอบการพิจารณา โดยสงทั้งสำนวนหรือสงเฉพาะสวนที่เกี่ยวของที่ใชในขอเท็จจริง ของสำนวนนั้นๆ เพื่อนำมาใชในการเขียนคำพิพากษาที่เกี่ยวกับ พฤติการณ 1๒) กรณีการฟองคดียาเสพติดตามกฎหมายใหม เมื่อสอบ คำใหการจำเลยแลว จำเลยใหการรับสารภาพแตพฤติการณไมได เปนเชนน้ัน เชน จำเลยรับสารภาพวาขายจริงแตไมไดเพื่อการคา จะสามารถพิพากษาคดีไดเลยหรือตองมีการนัดสืบพยาน ถากรณี มียาเสพติดจำนวนมาก ขอใหผูพิพากษาดูของกลางในคดีถามี ของกลาง เชน ถุงพลาสติกแบงบรรจุเครื่องชั่ง โทรศัพทมือถือ ในกรณีนี้อาจนำมาใชประกอบพฤติการณไดอีกทั้งใหแยกสวนท่ี จำเลยรับสารภาพใหดูตามฟองวาจำเลยผิดวรรคไหนก็ลงโทษ ตามวรรคนั้น เวนแตจำเลยไมยืนยันตามฟองตองนัดสืบพยาน โดยไมตองสงรางคำพิพากษาใหสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 7 ตรวจกอนอาน เวนแตจำเลยรับสารภาพแลวเห็นวาฟองไมถูกตอง จะตองยกฟอง ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงขอสังเกตดังกลาวใหผูพิพากษา ทราบและนำไปปฏิบัติใหเปนแนวทางเดียวกัน หากปญหาเรื่องใด ที่ยังไมไดขอยุติ ขอใหผูพิพากษาในศาลปรึกษาผูพิพากษาหัวหนาศาล หรือปรึกษารองอธิบดีผูพิพากษาภาค 7 ท่กีำกับดูแล (
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 30 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบขอสังเกตและแจงแนว ปฏิบัติเพื่อใหศาลดำเนินการ ดังนี้ ๑) การพิจารณากำหนดโทษใหมใหผูพิพากษาหัวหนาศาล พิจารณาตั้งตนจากคำรองกอน โดยคำรองขอกำหนดโทษใหม ตองเปนกรณีที่คำพิพากษาคดีถึงที่สุดแลว และตองยื่นตามลำดับ ชั้นศาล เมื่อจำเลยยื่นคำรองตอศาลชั้นตน ขอใหผูพิพากษา ศาลชั้นตนพิจารณาสั่งคำรองไปกอนโดยไมตองรอคำพิพากษา ศาลฎีกา ตอมาหากศาลฎีกากำหนดโทษต่ำกวาก็ถือวาเปนคุณ แกจำเลย ถาศาลสั่งสูงกวาศาลฎีกาอาจจะเปนเพราะวาลักษณะ แหงคดีมีผลตอจำเลยที่ 1 ดวย (2/65) ๒) ปญหาเกี่ยวกับการกำหนดโทษใหมตามประมวลกฎหมาย ยาเสพติดจากศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 8 โดยพบวา ผูพิพากษากำหนดโทษตามประมวลกฎหมายยาเสพติดแตกตางกัน ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษาทราบวาการกำหนด โทษใหมในคดียาเสพติด ถาโทษตามคำพิพากษาที่กำหนดไวสูงกวา โทษขั้นสูงตามประมวลกฎหมายยาเสพติด ควรแกไขกำหนดโทษ ใหม ยกเวนโทษตามคำพิพากษาที่กำหนดไวไมสูงกวาโทษขั้นสูง ตามประมวลกฎหมายยาเสพติดควรยกคำรอง และปฏิบัติตาม แนวทางการพิจารณาคดีของศาลอุทธรณเปนหลัก แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 9 รับทราบผลการดำเนินงาน การกำหนดโทษใหมในคดียาเสพติดใหโทษ หลังจากประกาศใช ประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 พบวาในภาพรวม ศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 9 มีการยื่นคำรอง ขอกำหนดโทษใหมเปนจำนวนมาก โดยศาลสวนใหญใชวิธีบริหาร จัดการคดีดวยการใหปฏิบัติงานนอกเวลาราชการ และคาดวา จะสามารถบริหารจัดการคำรองขอใหกำหนดโทษใหมใหแลวเสร็จ ภายในเดือนเมษายน 2565 สำหรับการออกหมายคดีถึงที่สุด หลังทำคำสั่ง ขอใหศาลจังหวัดยะลาลงแนวปฏิบัติที่หารือกับ สำนักงานศาลยุติธรรมในไลนกลุม อ.ก.บ.ศ. เพื่อใหศาลอื่นๆ นำไป ปฏิบัติเปนแนวทางเดียวกัน( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 9 รับทราบปญหาขอขัดของเกี่ยวกับ การพิจารณาคดีความผิดเกี่ยวกับพืชกัญชาตามประมวลกฎหมาย ยาเสพติด มีการเอาความผิดเกี่ยวกับกัญชาไปปะปนกับความผิด
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 31 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ขอหาอื่น และกรณีจำเลยตองขังในคดีที่มีกัญชาปริมาณมาก ขอใหศาลประชาสัมพันธเรื่องกฎหมายใหมเกี่ยวกับยาเสพติดใหแก เรือนจำ สภาทนายความ อัยการ สถานที่ตำรวจและผูที่เกี่ยวของ ทราบวาหากมีโทษเกี่ยวกับกัญชาขอใหยื่นคำรองไปยังศาลและ ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงขอสังเกตดังกลาวใหผูพิพากษา ในศาลทราบและนำไปปฏิบัติใหเปนแนวทางเดียวกัน ตลอดจน ปฏิบัติตามแนวทางของแผนกคดียาเสพติดในศาลอุทธรณ ขอ 3.3 คดียาเสพติดที่นัดฟงคำพิพากษาศาลอุทธรณตั้งแตวันที่ 9 มิถุนายน 2565 เปนตนไป หากโจทกบรรยายฟองวากอนคดีนี้ จำเลยเคยตองพิพากษาถึงที่สุดใหลงโทษจำคุกในความผิดเกี่ยวกับ กัญชามากอนอันเปนเหตุเพิ่มโทษหรือไมรอการลงโทษหรือเคย ตองคำพิพากษาถึงที่สุด ใหลงโทษจำคุกในความผิดกัญชาแตศาล ไดรอการลงโทษไว แลวจำเลยกลับมากระทำผิดคดีนี้อีกภายใน เวลาที่รอการลงโทษในคดีดังกลาวก็ถือวาจำเลยไมเคยตอง คำพิพากษาวาไดกระทำความผิดนั้น ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 2 วรรคสอง จึงไมอาจอางคดีความผิดเกี่ยวกับกัญชา เปนเหตุเพิ่มโทษ บวกโทษ ใหรอการลงโทษหรือนับโทษตอไปไดอีก 1๐. โครงการยกระดับการยกรางคำพิพากษาใหมีมาตรฐาน ตามวิชาชีพและมาตรฐานสากลทางวิชาการของศาลในเขต อำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 รับทราบรายละเอียดโครงการ ยกระดับการยกรางคำพิพากษาใหมีมาตรฐานตามวิชาชีพ และมาตรฐานสากลทางวิชาการ ซึ่งเปนโครงการขับเคลื่อน นโยบายของอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 โดยไดแตงตั้งคณะทำงาน จากผูพิพากษาทั้ง 26 ศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 เปนตัวแทน และแตงตั้งณะกรรมการเครือขายวิชาการประกอบดวย อาจารยจากมหาวิทยาลัยตางๆ สถานทูตและมูลนิธิที่เกี่ยวของ เพื่อยกระดับการยกรางคำพิพากษาใหมีมาตรฐานตามวิชาชีพและ มาตรฐานสากลทางวิชาการของศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษา ภาค 5 ตลอดจนจัดทำคูมือในเรื่องตางๆ เกี่ยวกับการพิจารณาคดี เชน การรับฟงพยานฐานหลักฐาน การวินิจฉัยคำพิพากษาและ การมีอคติหรือมีความเอนเอียงในเรื่องตางๆ เพื่อใหศาลนำไปใช ใหเปนแนวทางเดียวกัน นอกจากนี้ยังไดทราบปญหาที่พบในศาล
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 32 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง เกี่ยวกับการพิจารณาพิพากษาคดี เชน การยกรางคำพิพากษา หลักการเขียนและการใหเหตุผลในคำพิพากษา ระยะเวลาในการ ทำสำนวนชันสูตรพลิกศพ โดยไดรวมกันหาแนวทางจาก การ Workshop และงานวิจัยเพื่อใหการดำเนินการเปนไป อยางถูกตอง มีมาตรฐาน สามารถใชเปนแนวทางเดียวกันในการ พิจารณาพิพากษาคดีใหมีประสิทธิภาพและเปนธรรม ( 1๑. แนวทางการกำหนดรูปแบบวินิจฉัยรางคำพิพากษาของ ศาลชั้นตน แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบปญหาเกี่ยวกับการเขียน คำพิพากษาของผูพิพากษาศาลชั้นตนจากขอสังเกตของผูพิพากษา ศาลสูง พบวาคำพิพากษาที่ผูพิพากษาศาลชั้นตนเขียนไมเปนไป ตามรูปแบบที่ถูกตอง ซึ่งเปนลักษณะการนำคำพิพากษาหรือ คำเบิกความของพยานมาเรียงกัน สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 8 จึงไดจัดอบรมใหความรูเกี่ยวกบัรูปแบบการเขียนคำพิพากษาใหแก ศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 8 พรอมยกตัวอยาง การเขียนคำพิพากษารูปแบบการเลาเรื่อง และขอใหผูพิพากษา หัวหนาศาลกำกับดูแลผูพิพากษาในศาลใหปฏิบัติตามรูปแบบ เพื่อใหการเขียนคำพิพากษาเปนไปอยางถูกตอง ๑๒. แนวปฏิบัติกรณีผูพิพากษาซึ่งพิพากษาหรือทำคำสั่งใดๆ แตไมสามารถลงลายมือชื่อในคำพิพากษาหรือคำสั่ง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๒ รับทราบปญหาขอขัดของกรณี ชวงเวลาที่มีการโยกยายของผูพิพากษาจะมีคดีที่เจาของสำนวน และองคคณะพิจารณาเสร็จสิ้นแลว ซึ่งองคคณะไดทำการ ปรึกษาคดีและทำคำพิพากษาหรือคำสั่งแลว แตกอนจะมีการอาน คำพิพากษาหรือคำสั่ง องคคณะไดยายไปรับตำแหนงในศาลอื่น ทำใหไมสามารถลงชื่อในคำพิพากษาหรือคำสั่งได ซึ่งปจจุบัน แตละศาลมีแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการลงชื่อที่แตกตางกัน จึงให ผูพิพากษาปฏิบัติตามแนวทางคือ กรณีที่ผูพิพากษาไดจัดทำ คำพิพากษาเสร็จ และมีการลงลายมือชื่อในรางคำพิพากษาแลว ใหใชกฎหมายวิธีพิจารณาความแพงมาตรา 141 คือ ใหองคคณะ รับรองได สวนกรณีที่ยังทำไมเสร็จขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล ปรึกษาคดีและพิจารณาวารางคำพิพากษาจะเปนอยางไร แลวจึง ปฏิบัติตามพระธรรมนูญศาลยุติธรรม มาตรา 29 หากศาลใด
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 33 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง มีขอขัดของขอใหหารือไปยังสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 2 1๓. ขอหารือเรื่องการแจงสิทธิรับเงินกลางจากศาล แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๘ พิจารณาขอหารือเกี่ยวกับการแจง สิทธิรับเงินกลางจากศาล กรณีเงินคาฤชาธรรมเนียมใชแทนคางอยู ที่ศาล หากผูรับมอบฉันทะหรือทนายความลงลายมือชื่อทราบ คำพิพากษาหรือคำสั่งในวันที่ศาลมีคำสั่ง ถือวาคูความหรือผูมีสิทธิ ไดรับเงินคืนนั้นรับทราบหรือไม ที่ประชุมคณะอนุกรรมการบริหาร ศาลยุติธรรมประจำภาค 8 ขอใหศาลปฏิบัติตามหนังสือสำนักงาน ศาลยุติธรรมที่ ศย 016/6475 (ป) ลงวันที่ 29 เมษายน 2565 เรื่องตอบขอหารือการที่ผูรับมอบฉันทะหรือเสมียนทนายความ ลงชื่อรับทราบคำพิพากษาหรือคำสั่งในวันที่ศาลมีคำสั่งแลว ยอมถือวาทนายความรับทราบแลวและตัวความรับทราบดวย ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา 1 (11) และ มาตรา 70 (2) ถือวาคูความไดรับทราบคำสั่งที่สั่งใหคืนคาฤชา ธรรมเนียมใชแทนแลว หากศาลมีเหตุผลสมควรเชื่อวาคูความที่มี สิทธิไดรับเงินยังไมไดทราบคำสั่ง ก็อาจใชดุลยพินิจแจงอีกครั้งก็ได ถือวาเปนดลุยพินิจตามแนวคำพิพากษาฎีกาที่6970/2554 ( 1๔. ขอหารือเกี่ยวกับการบังคับคดีผูประกันผิดสัญญาในคดี พืชกระทอม แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 รับทราบขอหารือเกี่ยวกับการ บังคับคดีผูประกันในคดีพืชกระทอมกรณีจำเลยในฐานะผูผิดสัญญา ประกันและศาลปรับแลว ตอมามีกฎหมายยกเลิกความผิดนั้น จำเลยในฐานะผูประกันยังคงมีความผูกพันตองรับผิดตามสัญญา ประกันและศาลสามารถบังคับตามสัญญาประกันไดจนกวาจะครบ ระยะเวลาการบังคับคดีหรือไม โดยที่ประชุมคณะอนุกรรมการ บริหารศาลยุติธรรมประจำภาค 8 ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล แจงผูพิพากษาในศาลใหปฏิบัติตามแนวทางของสำนักงาน ศาลยุติธรรมเกี่ยวกับการบังคับคดีผูประกันผิดสัญญาในคดี พืชกระทอมวาถึงแมกฎหมายจะยกเลิกความผิดแลวก็ยังสามารถ บังคับตามสัญญาประกันได ตราบใดที่ผูประกันไมสงตัวผูตองหา หรือจำเลยตอศาลก็ตองถือวา ยังคงผิดสัญญาประกันแตศาลอาจมี เหตุใหงดหรือลดคาปรับได สวนขอหารือแนวทางในการจายเงิน สินบนรางวัลและคาใชจายในการดำเนินงาน สำนักงานศาลยุติธรรม
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 34 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ไดตอบขอหารือของสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค ๘ แลว ตามหนังสือสำนักงานศาลยุติธรรม ที่ศย ๐๑๖/๒๕๖๕ ลงวันท่ี ๒๙ มีนาคม ๒๕๖๕ ๑๕. แนวทางปฏิบัติงานการบังคับคดีผูประกันในคดีอาญา แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๒ รับทราบกรณีสำนักงานศาลยุตธิรรม มีหนังสือดวนที่สุดที่ ศย 024/ว 146 (ป) ลงวันที่ 4 พฤศจิกายน 2565 เกี่ยวกับปญหาศาลมีสำนวนคดีบังคับผูประกันคางอยู จำนวนมาก พรอมแจงขอสังเกตและแนวทางการแกไขปญหา เกี่ยวกับการตั้งสำนวนบังคับคดีผูประกัน ระยะเวลาในการบังคับคดี และขั้นตอนการปฏิบัติงานระหวางศาลกับเจาพนักงานบังคับคดี และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงผูพิพากษาปฏิบัติตามแนวทาง และขอแนะนำของสำนักงานศาลยุติธรรมเพื่อใหการบังคับคดี ผูประกันเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ ศาลอาจตั้งผูพิพากษา ที่มีอาวุโสสูงสุดซ่ึงมีประสบการณและมีดุลพินิจในการพิจารณา สั่งคำรองคำขอตางๆ เปนผูดำเนินการเพื่อใหเกิดความถูกตองรวดเร็ว 1๖. ขอหารือเกี่ยวกับการโอนคดีตามพระราชบัญญั ติ ศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและ ครอบครัว พ.ศ. 2553 มาตรา 97 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 พิจารณาขอหารือเกี่ยวกับการ โอนคดีตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและ วิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. 2553 มาตรา 97 วา ควรจะโอนคดีอาญาไปพิจารณาที่ศาลที่มีอำนาจพิจารณาคดี ธรรมดาหรือไม เพื่อใชเปนแนวทางเดียวกันมาตรฐานเดียวกัน ทั้งภาค ซึ่งที่ประชุมเห็นควรใหศาลเยาวชนและครอบครัวพิจารณาคดี ตอไปโดยไมตองโอนคดีใหศาลจังหวัด ( 1๗. ขอหารือเกี่ยวกับการขอออกหมายจับกรณีผูกระทำ ความผิดตามกฎหมายจราจร แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 พิจารณาขอหารือกรณีการ ออกหมายจับผูกระทำผิดตามพระราชบัญญัติจราจร เชน ตำรวจ ไดตรวจจับความเร็วของผูขับขี่และมีหมายเรียกใหเจาของรถ ไปชำระคาปรับแตเจาของรถไมไปชำระคาปรับ ทางตำรวจจึงไดมี แนวคิดที่จะออกระเบียบมาเพื่อเปนการบังคับใหเจาของรถไป ชำระคาปรับ โดยการขอศาลออกหมายจับ กรณีดังกลาวหาก
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 35 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ตำรวจขอออกหมายจับ ศาลควรจะออกหมายจับหรือไม เนื่องจาก การออกหมายจับเปนอำนาจตุลาการ โดยมีขอสรุปเบื้องตนวา การจะออกหมายจับหรือไมเปนดุลยพินิจของผูพิพากษา ซึ่งตองใช ดุลยพินิจอยางรอบคอบและดูรายละเอียดหลายอยาง ที่ประชุม เห็นวายังไมสมควรออกหมายจับ เนื่องจากโทษการขับรถเร็ว เปนโทษเล็กนอย 1๘. แนวทางพิจารณาเก่ียวกับการกำหนดอัตราดอกเบี้ยตาม ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา 224 ที่แกไขใหม แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 8 พิจารณาการกำหนดอัตราดอกเบี้ย ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย พ.ศ. 2564 ที่แกไขใหม ซึ่งศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 8 สวนใหญมีการกำหนด เปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยตามประกาศกระทรวงการคลังแลว แตมีบางศาลที่ยังไมไดกำหนด จึงเห็นควรใหผูพิพากษาหัวหนาศาล แจงใหผูพิพากษาศึกษารายละเอียดและกำหนดอัตราดอกเบี้ย ในแนวทางเดียวกันตามประกาศกระทรวงการคลัง ( ๑๙. ขอหารือเกี่ยวกับพระราชบัญญัติคนเขาเมือง พ.ศ. 2522 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 7 รับทราบขอสังเกตเกี่ยวกับกฎหมาย พระราชบัญญัติคนเขาเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 63 เร่ืองนำพา หรือชวยเหลือคนตางดาวเขามาในราชอาณาจักร มีระวางโทษ จำคุกไมเกิน 10 ป และปรับไมเกิน 10,000 บาท ทำไมอัตราโทษ บางกรณีมีปรับอยางเดียว ไมใชลงโทษจำคุกทั้ง ๆ ที่กฎหมาย กำหนดโทษจำคุกและปรับ ซึ่งกรณีดังกลาวขอใหผูพิพากษาปฏิบัติ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 20 บัญญัติวา บรรดาความผิด ที่กฎหมายกำหนดใหลงโทษทั้งจำคุกและปรับดวยนั้น ถาจะจำคุก อยางเดียวก็ไดแมจะเขียนวา “และ” นั้นก็หมายถึงกฎหมายให ทั้งสองอยาง สวนมาตรา 55 หากเขาหลักเกณฑมาตรา 55 ใหเขียน คำพิพากษาใหเขาหลักเกณฑและเขียนบอกวาใหยกโทษจำคุก 2. เสนอความเห็นตออธิบดี ผู พิ พ า ก ษ า ภ า ค ใน ก า ร สั่ ง ให ผูพิ พ ากษาคน ใดคนหนึ่ง ในศาลในเขตอำนาจของอธิบดี ผู พิ พ า ก ษ า ไป ช ว ย ท ำ งา น ชั่วคราวในอีกศาลหนึ่งตาม ๑. ปญหาอัตรากำลังขาราชการตุลาการศาลยุติธรรม แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 1 รับทราบประเด็นปญหาขอขัดของ ของศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค ๑ ดังนี้ 1) อัตรากำลังผูพิพากษาและเจาหนาที่ไมสมดุลกับปริมาณคดี (Workload) เชน ศาลเยาวชนและครอบครัวถูกลดกรอบอัตรากำลัง ลงแตปริมาณคดมีีแนวโนมเพิ่มขึ้น
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 36 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง พ ระธรรม นู ญ ศ าลยุ ติ ธรรม มาตรา 14 (2) 2) หลักเกณฑการโยกยายผูพิพากษามีการปรับบอย ควรปรับ หลักเกณฑการโยกยายของผูพิพากษาใหมีความเหมาะสมโดย ระดมความคิดเห็นจากผูพิพากษาทั่วประเทศ 3) ควรกำหนดกรอบอัตรากำลังผูพิพากษาที่เหมาะสมและ แตงต้ังใหครบถวน เชน ตำแหนงรองอธิบดีผูพิพากษาศาลแรงงาน และการจัดต้งัศาลเยาวชนและครอบครัวภาค เปนตน กรณีนี้สำนักคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมไดแจงหนวยงาน ที่รับผิดชอบโดยตรง คือ สำนักคณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม เพื่อพิจารณาดำเนินการในสวนที่เกี่ยวของตอไป แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 6 รับทราบประเด็นปญหาขอขัดของ ของศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 6 ดังนี้ ๑) ศาลจังหวัดสวรรคโลก ขออัตรากำลังผูพิพากษาหัวหนา คณะชั้นตน จำนวน 1 อัตรา เนื่องจากปจจุบันมีขาราชการตุลาการ รวมผูพิพากษาหัวหนาศาล จำนวน 6 อัตรา ทำใหมีขอขัดของในการ จัดองคคณะผูพิพากษา การจายสำนวน และการพิจารณาคดี ตอเนื่องและครบองคคณะ เนื่องจากบางวันมีการพิจารณาเวรช้ี หากนั่งพิจารณาคดีคนเดียวก็อาจจะถูกรองเรียน เบื้องตนอธิบดี ผูพิพากษาภาค 6 ไดใหนายอนันต บุญแยม ผูพิพากษาหัวหนาศาล ประจำสำนักงานอธิบดีผพูิพากษาภาค 6 ไปชวยราชการที่ศาลจังหวัด สวรรคโลก ตั้งแตวันที่ 23 สิงหาคม 2565 2) ศาลแขวงพิษณุโลก ขออัตรากำลังผูพิพากษา 2 อัตรา เนื่องจากปจจุบันมีขาราชการตุลาการ รวมผูพิพากษาหัวหนาศาล จำนวน 6 อัตรา แตมีปริมาณคดีเพิ่มมากขึ้นทุกป ปริมาณคดี ไมสมดุลกับปริมาณผูพิพากษา (1 คนตอ 1,000 คดี ตอ 1 ป) ๓) ศาลจังหวัดอุตรดิตถและศาลจังหวัดกำแพงเพชรมีสถิติคดี เฉลี่ย 3 ปไมนอยกวา 3,000 คดีอยูในเกณฑท่ีจะจัดตั้ง ศาลแขวงได จึงขอใหสำนักคณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม พิจารณาเพิ่มอัตรากำลังผูพิพากษาในศาลจังหวัดอุตรดิตถและ ศาลจังหวัดกำแพงเพชร เพื่อแกปญหาปริมาณคดีที่เกินมาตรฐาน การทำงานของผูพิพากษาอีกทางหนึ่ง ในการนี้ สำนักคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมไดแจงหนวยงาน ที่รับผิดชอบโดยตรง คือ สำนักคณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม เพื่อพิจารณาดำเนินการในสวนที่เกี่ยวของตอไป
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 37 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง 3. วางระเบียบหรือมีมติในการ บริหารงานธุรการของศาลเพื่อ สนับสนุนใหการพิจารณาคดี ในเขตอำนาจอธิบดีผพูพากษาภาคิ มีมาตรฐานเดียวกัน เพื่อใหเกิด ความ สะดวกรวดเร็วและมี ประสิทธิภาพสูงสุด รวมทั้งจัดให มี ร ะ บ บ ก า ร ติ ด ต า ม แ ล ะ ประเมินผลการปฏิบัติงานให เปนไปตามแนวนโยบายของ ประธานศาลฎีกา 1. การประสานการปฏิบัติงานระหวางศาลอุทธรณภาค กับศาลชั้นตนในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 3 รับทราบปญหาขอขัดของในการ พิจารณาคดีและการปฏิบัติงานกับศาลอุทธรณภาค 3 ดงันี้ 1) สงสำนวนคดีผิดศาล คือสงสำนวนคดีที่ไมอยูในเขตอำนาจ ของศาลอุทธรณภาค 3 เชน คดียาเสพติด ไปยังศาลอุทธรณภาค 3 2) เรียกคาธรรมเนียมศาลไมครบถวนหรือไมถูกตองและ บัญชีคาฤชาธรรมเนียมไมลงรายการหรือลงรายการไมครบถวน 3) สงคดีท่ียังไมครบเวลาขยายอุทธรณของคูความหรือ สงคดีที่ยังไมครบระยะเวลาแกอุทธรณ 4) ในคดีอาญาศาลชั้นตน ไมไดสงสำเนาอุทธรณใหแกโจทกรวม หรือผูรองเพื่อแกอุทธรณ รวมถึงในชั้นไตสวนมูลฟองไมปรากฏ รายงานผลการสงสำเนาอุทธรณใหจำเลยทราบในสำนวน 5) เอกสารในสำนวนไมครบถวน เอกสารแยกเก็บไมครบตามที่ ระบุในสารบาญและไมจัดสงเอกสารแยกเก็บมาพรอมสำนวน ไมสงสำนวนที่ศาลชั้นตนมีคำสั่งใหนำมาผูกรวมเพื่อประกอบ การพิจารณา รวมถึงสำนวนคดีที่มีการแยกสงเฉพาะอุทธรณ และกากสำนวนคดีที่เกี่ยวของไมครบถวน 6) ไมจัดสงไฟลคำพิพากษาของศาลชั้นตนหรือจัดสงมา ไมตรงกับสำนวนคดีที่สงมา 7) ไมตรวจสอบวาใบอนญุาตวาความของทนายความหมดอายุ 8) สำนวนคดีที่ยื่นฟองผานระบบ e-filing ไมไดมีการพิมพ เอกสารทายฟองที่ยื่นมาในระบบเขาสูสำนวนคดี และไมมีสำเนา บัตรประจำตัวทนายความแนบสำหรับตรวจสอบวาไดรับอนุญาต ใหวาความจากสภาทนายความหรือไม 9) สำนวนที่มีความหนาเกินหมุด 3 นิ้วไมควรตอหมุดเพิ่ม ควรใชหมุดยาว หรืออาจแยกออกเปนตอนๆ เพื่อใหสามารถเปด อานเพื่อตรวจสำนวนได 10) ไมแจงผลการอานคำพิพากษาศาลอุทธรณภาค 3 หรือ แจงการอานลาชา 11) การเขียนวินิจฉัยไว แตเมื่อถึงทอนพิพากษา ไมมีการ กลาวถึง 12) กรณีมาตรา 44/1 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 38 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ฟองขอดอกเบี้ยคาสินไหมทดแทนนับแตวันทำละเมิด ศาลวินิจฉัย ใหตามฟอง แตพิพากษาใหตั้งแตวันฟอง 13) การสงสำเนาอุทธรณ ศาลไมไดสั่งปดหมายแตเจาหนาที่ ไปปดหมาย 14) ความผิดตอพระราชกำหนดในสถานการณฉุกเฉิน บางครั้งมีการพิพากษาความผิดที่ไมไดฟองมาดวย เชน ในเนื้อหา คำฟองนั้นไมมีพระราชบัญญัติการพนัน แตคำพิพากษากลับมี พระราชบัญญัติการพนันมาดวย 15) อุทธรณคดีตองหามแตศาลชั้นตนรับอุทธรณ โดยขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลและผูอำนวยการกำกับดูแลและ แจงผูพิพากษาและเจาหนาที่ผูรับผิดชอบทราบขอสังเกตของศาล อุทธรณภาค 3 และตรวจสอบการปฏิบัติงานใหละเอียดรอบคอบ เพื่อใหเปนไปตามระเบียบหรือกฎหมายใหถูกตองครบถวน ( 2. การประชุมประสานงานหนวยงานในกระบวนการยุติธรรม ในภาค 5 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 รับทราบขอมูลเกี่ยวกับความรวมมือ ระหวางศาลกับหนวยงานในกระบวนการยุติธรรมเพื่อเปนการเสริม ประสิทธิภาพในการทำงานของศาลในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษา ภาค 5 มี ดังนี้ 1) การสนับสนุนการพิจารณาคดีในระบบอิเล็กทรอนิกส ซึ่งหนวยงาน เชน สำนักงานอัยการ สถานีตำรวจและสำนักงาน ทนายความ เห็นตรงกันวาควรใหมีการพิจารณาคดีทางระบบ อิเล็กทรอนิกสใหมากขึ้น เชน คดีไตสวนชันสูตรพลิกศพ คดีไตสวน ผูจัดการมรดกขอใหพิจารณาคดีในระบบอิเล็กทรอนิกสทั้งหมด สวนการพิจารณาคดีสองฝาย สำนักงานอัยการขออนุญาตสงสำเนา เอกสารที่รับรองถูกตองแลวแทนตนฉบับไดหรือไม เพื่อลดปญหา เรื่องการขอคืนหรือสงเอกสารตนฉบับ เนื่องจากคดีสองฝาย จะมีปญหาเรื่องจำนวนเอกสารท่มีีปริมาณมาก หากเปนไปไดขอให ศาลหาวิธีการในการสืบพยานในการพิจารณาคดีในระบบ อิเล็กทรอนิกสใหสั้นที่สุด รวมทั้งขอใหมีการปรับปรุงหองพัก ของทนายความในการพิจารณาคดีใหมีความเหมาะสมมากขึ้น 2) การแจงปญหาขอขัดของทางกฎหมายเกี่ยวกับการจัดทำ สำนวนไตสวนชันสูตรพลิกศพ เพื่อใหทุกฝายดำเนินการใหเปนไป
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 39 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ตามกรอบระยะเวลาของกฎหมาย เบื้องตนทางอัยการและ พนักงานสอบสวนจะดำเนินการใหเปนไปตามกรอบใหมากยิ่งขึ้น ในสวนเหตุที่ผานมาไมไดเปนตามกรอบ เนื่องจากบางเรื่องอาจตอง มีการสั่งสอบเพิ่มเติมหรือตองสงไปยังศูนยชันสูตรพลิกศพ สวนกลางของสำนักงานอัยการสูงสุดอีกชั้นหนึ่ง 3) แนวทางการพิจารณาคดียาเสพติด สวนใหญมีขอกังวลเรื่อง ผูตองหายื่นคำรองขอใหกำหนดโทษใหมตามประมวลกฎหมาย อาญา มาตรา 3 ที่มีปริมาณคอนขางมากและมีแนวโนมมากขึ้น เบื้องตนทางสำนักงานอัยการยังไมมีแนวทางปฏิบัติท่ีชัดเจนรวมถึง ในสวนที่จะตองสงผูเสพเขาสูกระบวนการบำบัดทางสาธารณสุข จังหวัดก็ยังคงตองรอประกาศของสำนักงานสาธารณสุขเชนกัน 4) ไดรับคำแนะนำจากนายแพทยสาธารณสุขเกี่ยวกับ Covid Free Setting วาทุกคนในองคกรควรไดรับวัคซีนใหครบถวน คนใดที่ไมรับการฉีดวัคซีนควรตองตรวจ ATK อยางนอยที่สุด 72 ชั่วโมงกอนเขาศาล 5) ขอความรวมมืออัยการเกี่ยวกับกรณีเวรชี้ ขอใหอัยการ สงสำเนาคำฟองมากอนฟองจริง ผูพิพากษาจะไดตรวจสอบ ขอกฎหมายเพื่อลดความผิดพลาดในการพิจารณาคดี 6) เรือนจำขอความรวมมือ ใหศาลสงตัวแทนเขาพิจารณากรณี ที่มีการพระราชทานอภัยโทษภายในกำหนดระยะเวลาตามกฎหมาย 7) การพิจารณาคดี Night Court บางคดีทนายความกับ ลูกความสามารถตกลงกันไดและขอทำยอมกอนวันนัดแตเจาหนาที่ ใหมาในวันนัด Night Court ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจง ผูพิพากษาในศาล หากคูความทำยอมเมื่อไรตองใหความสะดวก แมเปนคดีอยูในโครงการ Night Court ก็ใหสามารถทำยอม กอนวันนัดได 8) สำนักงานคุมประพฤติขอความรวมมือในการนัดพรอมหรือ การสงเอกสารระหวางศาลกับพนักงานคุมประพฤติ ขอใหใชระบบ QR Codeเพื่อความสะดวกหรือกรณีที่มกีารสั่งใหสืบเสาะคุมประพฤติ ขอใหเจาหนาที่หนาบัลลังกชวยกำชับจำเลยกรอกขอมูลและ ใหจำเลยไปพบพนักงานคุมประพฤติหลังจากศาลมีคำสั่งดวย 9) สำนักงานบังคับคดีขอความรวมมือขอใหศาลระบุหมายเลข บัตรประจำตัวประชาชนของลูกหนี้ตามคำพิพากษาในหมาย
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 40 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง บังคับคดีดวย เพื่อปองกันความผิดพลาดในการยึดทรัพยลูกหน้ี ที่มีชื่อ-นามสกุลซ้ำกัน โดยขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงผูพิพากษาในศาลทราบและ ใหความรวมมือกับหนวยงานตางๆ เพื่อใหเกิดประสิทธิภาพในการ ทำงานรวมกันมากยิ่งขึ้น โดยสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 จะทำสรุปประเด็นที่หนวยงานตางๆ ขอความรวมมือไปยังศาล ในเขตอำนาจอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ทราบตอไป ๓. แนวทางปฏิบัติงานของศูนยประสานงานเจาพนักงานตำรวจ ศาลประจำสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 (CMC : 3) ดานการจับกุมของเจาพนักงานตำรวจศาลในภาค 3 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๓ รับทราบแนวทางปฏิบัติงานของ ศูนยประสานงานเจาพนักงานตำรวจศาลประจำสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 3 โดยสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 ไดจัดตั้ง ศูนยประสานงานเจาพนักงานตำรวจศาลขึ้น เพื่อแกไขปญหาสถิติ การจับกุมตามหมายจับของศาลทำไดนอย โดยมีหมายจับคางอยู จึงเห็นควรใหเจาพนักงานตำรวจศาลประจำสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 3 เขาไปชวยจับกุมตามหมายจับในจังหวัดตางๆ โดยกอนดำเนินการจะมีการประสานงานแจงผูพิพากษาหัวหนาศาล ในพื้นที่ทราบเพื่ออนุญาตและใหนำเจาพนักงานตำรวจศาลของ ศาลเขารวมจับกุมดวย และขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลใหความรวมมือ ในการลดจำนวนหมายจับที่ยังคางอยูในแตละศาล และสนับสนุน การดำเนินงานของศูนยประสานงานเจาพนักงานตำรวจศาลประจำ สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 ตอไป ( ๔. ขอหารือการขึ้นทะเบียนผูประกันอาชีพ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๔ พิจารณาขอหารือกรณีศาลจังหวัดเลย ไดประกาศขึ้นทะเบียนขาราชบำนาญรายหนึ่งเปนผูประกันอาชีพ จึงหารือวาการขึ้นทะเบียนขาราชการที่เกษียณอายุราชการแลว จะสามารถทำไดหรือไม ซึ่งที่ประชุม อ.ก.บ.ศ. ภาค 4 ขอใหศาล ปฏิบัติตามแนวทางของระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีวาดวย การปองกันเจาหนาที่ของรัฐมิใหเกี่ยวของกับยาเสพติด พ.ศ. 2542 ขอ 12 (5) กำหนดวาหากเจาหนาท่ีของรัฐผูใดเปนผูประกัน ผูตองหาหรือจำเลยโดยใชหลักทรัพยหรือสถานะการเปนเจาหนาที่ ของรัฐในความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด ใหถือวาเจาหนาท่ีของรัฐนั้น
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 41 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง เกี่ยวของกับยาเสพติด เนื่องจากอาจมีการใชตำแหนงหนาที่ ในลักษณะที่เปนการจูงใจหรือใชอิทธิพลโดยมิชอบหรือกระทำอื่นใด โดยใชตำแหนงหนาที่ ซึ่งระเบียบดังกลาวใชบังคับกับเจาหนาที่ ของรัฐผูปฏิบัติหนาที่ในหนวยงานราชการ โดยไมไดรวมถึง ขาราชการบำนาญซึ่งพนจากการปฏิบัติหนาที่ของหนวยงานแลว ดังนั้น การขึ้นทะเบียนเปนผูประกันอาชีพที่เปนขาราชการบำนาญ จึงเปนดุลพินิจของศาลในการพิจารณาถึงความเหมาะสมของ คุณสมบัติของบุคคลดังกลาว ( ๕. แนวทางการปฏิบัติการไตสวนคำรองในคดีชันสูตรพลิกศพ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลกำกับดูแล และแจงผูพิพากษาในศาลทราบวาการไตสวนชันสูตรพลิกศพ นอกเหนือจากการไตสวนคดีไปตามปกติแลว ตองใหมีขอเท็จจริง ใหปรากฏในสำนวนสองประการคือ ประการแรก ขอเท็จจริงที่พิสูจน ใหเห็นวาวันที่พนักงานสอบสวนแจงใหพนักงานอัยการเขารวม ในการชันสูตรพลิกศพ หรือวันที่พนักงานอัยการแจงเขารวมในการ จัดทำสำนวนการชันสูตรพลิกศพเปนไปตามกรอบระยะเวลา ตามกฎหมายหรือไม ประการที่สอง ขอเท็จจริงที่พิสูจนใหเห็นวา วันที่สงสำนวนไดปรากฏชัดอยูในสำนวนการชันสูตรพลิกศพวา พนักงานอัยการไดรับสำนวนจากพนั กงานสอบสอบเมื่อใด ซึ่งขอเท็จจริงในสวนนี้ศาลสามารถสอบถามพนักงานสอบสวน และพนักงานอัยการได หรือเรียกสำนวนชันสูตรพลิกศพมาประกอบ ทั้งนี้สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ไดสงแนวทางการตรวจคดี ไตสวนชันสูตรพลิกศพใหกับทุกศาลทราบดวยแลว ( ๖. แนวปฏิบัติในการสงรางคำพิพากษาหรือคำสั่งไปยัง สำนักงานอธิบดีผูพพิากษาภาค 2 ตรวจ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๒ รับทราบปญหาขอขัดของของศาล เกี่ยวกับการรายงานคดีสำคัญตามระเบียบราชการฝายตุลาการ ศาลยุติธรรม วาดวยการรายงานคดีสำคัญในศาลชั้นตนและ ศาลชั้นอุทธรณตอประธานศาลฎีกาฯ โดยบางศาลยังรายงาน ไมถูกตองหรอืไมครบถวน และปญหาในการสงสำนวนคดีไปยังภาค เพื่อตรวจ พบวาศาลสงสำนวนคดีเพื่อตรวจไมครบ 15 วัน จึงขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลและผูอำนวยการรายงานคดีสำคัญ ที่กำหนดไว 8 ประเภท ตามขั้นตอนและระยะเวลาที่กำหนดตอ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 42 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง บุคคลที่กำหนดไวในระเบียบฯ โดยใหรายงานทันทีท่ีมีการรับฟอง หรือรับคำรองหรืออยางชาไมควรเกิน 1-2 วัน สวนการสงสำนวนคดี เพื่อตรวจ ขอใหแจงผูพิพากษาสงตามกรอบระยะเวลาที่กำหนดคือ ตองสงไมนอยกวา 15 วัน เพื่อใหภาคมีเวลาตรวจอยางรอบคอบ แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 3 รับทราบปญหาขอขัดของเกี่ยวกับ การสงรางคำพิพากษาหรือคำสั่งไปยังสำนักงานอธิบดีผูพิพากษา ภาค 3 ตรวจ เชน การสงสำนวนไปยังสำนักงานอธิบดีผูพิพากษา ภาคไมครบ 15 วันกอนวันอานคำสั่งหรือคำพิพากษา เมื่ออานแลว ไมสงสำเนาคำพิพากษาหรือคำสั่งพรอมสำเนาบันทึกและ ขอทักทวงตางๆ กลับไปใหสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาคทราบ หรือสงลาชาเกิน 1 เดือน รวมถึงพิจารณาขอหารือแนวทางแกไข ปญหากรณีคดีท่ีมีการสืบประกอบในคดีที่จำเลยรับสารภาพ โดยศาลไดออกหมายขังระหวางการพิจารณา หากสงสำนวน ไปตรวจที่ภาคอาจทำใหเกิดการขังจำเลยเกิน 6 เดือน และขอให ผูพิพากษาหัวหนาศาลกำชับใหผูพิพากษาและเจาหนาที่ปฏิบัติ ตามระเบียบราชการฝายตุลาการศาลยุติธรรม วาดวยการรายงาน คดีสำคัญในศาลชั้นตนและศาลอุทธรณตอประธานศาลฎีกาและ รายงานคดีและการตรวจสำนวนคดีในสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค พ.ศ. 2562 และฉบับที่ 2 พ.ศ. 2564 ประกอบคำสั่งสำนักงาน อธิบดีผูพิพากษาภาค 3 ที่ 40/2565 และที่ 55/2565 เรื่อง การตรวจรางคำพิพากษาหรือคำสั่งและมอบหมายการปฏิบัติ หนาที่ราชการ โดยใหผูพิพากษาหัวหนาศาลชวยตรวจสอบและ ใหคำปรึกษาเพื่อใหเปนไปอยางถูกตองและเปนไปตามระยะเวลา ที่กำหนดสวนขอหารือกรณีคดีสืบประกอบที่จำเลยรบัสารภาพจะตอง สงตรวจหรือไม สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 3 จะนำไปพิจารณา กอนกำหนดแนวทางตอไป แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 4 รับทราบปญหาขอขัดของและแจง แนวทางปฏิบัตใินการจัดทำรางคำพิพากษา ดังนี้ ๑) การยื่นคำรองขอตามมาตรา 44/1 ในความผิดเกี่ยวกับเพศ บางคดีพบวา ผูยื่นเปนพอแมหรือญาติของผูเสียหาย แตยื่นคำรอง เขามาในฐานะผูเสียหายโดยตรงทำใหถูกศาลยกคำรอง ขอใหศาล ตรวจสอบและทำความเขาใจวาจะตองตั้งผูแทนในคดีเขามากอน นอกจากนี้ หากมีการรองขอสินไหมทดแทนควรมอบหมายญาติ
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 43 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ที่ชอบดวยกฎหมายเพื่อใหผูเสียหายไดรับประโยชนสูงสุด ๒) การยื่นคำรองขอครอบครองปรปกษ หากผูพิพากษามีคำสั่ง ใหผูรองไดกรรมสิทธิ์ในที่ดินตามคำรองก็ไมตองสงใหภาคตรวจ แตหากจะยกคำรองขอใหสงรางใหตรวจกอน ๓) คาฤชาธรรมเนียมขอใหตรวจสอบใหครบถวนตามประเภท ของคดี ๔) การจัดทำรางคำพิพากษา หากผูพิพากษาเจาของสำนวนและ ผูพิพากษาหัวหนาศาลมีความเห็นไมตรงกัน ขอใหบันทึกรายละเอียด พอสังเขปและบันทึกวาไดมีการปรึกษาคดีแตไมเห็นดวยกับ ผูพิพากษาเจาของสำนวนติดสำนวนไวดวย ๕) การใชถอยคำและภาษาในสำนวนไมถูกตอง การเขียนผิด จากคำสั่งเปนคำพิพากษา การกำหนดหมายเลขคดีไมถูกตอง การพิมพผิดหรือพิมพตกหลน การตั้งชื่อเรื่องสำนวนไมเปนไป ตามคำแนะนำในคูมือตุลาการ การกำหนดโทษไมเปนไปตามบัญชี กำหนดโทษ การลงชื่อในคำพิพากษาผิดหรือไมครบ เปนตน ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงรายละเอียดขอสังเกตใหผูพิพากษา ทราบเพื่อดำเนินการใหถูกตองและปฏิบัติตามคูมือตุลาการเลมสีแดง และเลมสีเขียว และนำไฟลตัวอยางคำพิพากษาของสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 4 ไปใชประกอบการจัดทำราง หากมีขอขัดของ ขอใหปรึกษาผูพิพากษาหัวหนาศาลหรือสำนักงานอธิบดีผูพิพากษา ภาค 4 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 5 รับทราบปญหาเกี่ยวกับกระบวนการ ตรวจรางคำพิพากษา พบวาเมื่อสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ตรวจและแกไขเพิ่มเติมแลว แตปรากฏวาสำเนาคำพิพากษาที่อาน ใหแกคูความฟงบางเรื่องไมไดแกไขตามที่สำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 5 แจง ดังนั้นขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลกำกับ ดูแลและแจงใหผูพิพากษาในศาลทราบวารางคำพิพากษาควรแกไข ตามที่สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 แนะนำทุกถอยคำ สวนกรณีผูพิพากษาอานคำพิพากษาไปโดยไมไดเปนไปตาม สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ตรวจแกไข ใหผูพิพากษาเขียน เหตุผลที่ไมแกมาตอนสงคำพิพากษาหลังจากอานไปแลว เพื่อให สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 5 ทราบวาทานไมแกไขเพราะ มีเหตุผลอยางไร (
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 44 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 6 ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงให ผูพิพากษาทราบวา กรณีเขียนคำพิพากษาในคดียาเสพติด มี2 แนวทาง คือ แนวทางแรกเปนเร่ืองการปรับบทตามกฎหมาย ใหปฏิบัติตามแนวทางการปรับบทและบัญชีอัตราโทษของ สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 6 เพื่อใหแนวทางวินิจฉัย ไปในแนวทางเดียวกันและปฏิบัติตามคำพิพากษาศาลฎีกา 2 ฉบับ คือ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 272/2565 และคำพิพากษา ศาลฎีกาที่ 502/2565 และขอใหเขียนใหครบถวนไดใจความ ตามแนวทางที่ใช ถาจะใชแนวทางการปรับบทก็เขียนใหครบถวน ตามแนวทางปรับบทหรือถาใชแนวฎีกาทั้งสองฉบับเปนเกณฑ ก็ขอใหเขียนไดสาระสำคัญใหครบถวนตามแนวฎีกา ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 7 รับทราบขอสังเกตและปญหา ขอขัดของที่พบจากการตรวจรางคำพิพากษา และแจงแนวปฏิบัติ เพื่อใหศาลดำเนินการ ดังนี้ 1) คดีผูบริโภค เรื่องการเรียกเก็บคาฤชาธรรมเนียมในการ ฟองคดี ขอใหศาลปฏิบัติตามพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดี ผูบริโภค มาตรา 18 ยกเวนคาฤชาธรรมเนียมทั้งปวงใหแก ผูบริโภคไมวาจะอยูในฐานะโจทกหรือจำเลย สวนกรณีหากตอง คำนวณคาฤชาธรรมเนียมใหปฏิบัติตามคูมือพิจารณาความแพง เลมสีเขียว 2) การสงรางคำพิพากษาตรวจทางอิเล็กทรอนิกส กรณีที่มีการ ยื่นคำรองขอใหจำเลยชดใชคาสินไหมทดแทน ขอใหกำกับดูแล เจาหนาที่ที่รับผิดชอบใหสงเอกสารใหครบถวน 3) การแกไขคำฟอง โดยปกติผูพิพากษาเจาของเวรหรือ เจาของสำนวนจะอนุญาตใหแกไขและเขียนดวยดินสอในคำฟอง พบวาผูพิพากษาบางคนไมเขียนแกไขไว ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาล แจงผูพิพากษาวาใหเขียนดวยดินสอวามีการแกไขคำฟองเมื่อ วันท่ีเทาไรไวสวนทางนำสืบขอใหเขียนคำเบิกความของพยาน แตละปากไวในการพิเคราะหดวย 4) การยื่นคำรองตามมาตรา 44/1 การยื่นคำรองมีอยู 2 แบบ คือ แบบแรกเจาหนาที่ของศาลเปนคนเขียนหรือมีแบบฟอรมใหกับ ตัวความใหกับผูเสียหายหรือใหกับผูรอง แบบที่ 2 คือ ทนายความ เปนคนรางคำรองใหปรากฏวาบางเรื่องไมชัดเจนวาผูเสียหาย 2 คน
รายงานการศึกษาวิเคราะหการบริหารราชการศาลยุตธิรรมในสวนภูมิภาค ประจำปพ.ศ. 2565 45 อำนาจหนาที่ ประเด็นเรื่อง ตกลงขอคนเดียวหรือขอทั้ง 2 คน ขอใหเจาหนาที่สอบถามผูท่ียื่น โดยเฉพาะที่เปนผูแทนวามีผูอื่น เชน พอ แมหรือลูกเปนผูเสียหาย ดวยหรือไม โดยเฉพาะคดีที่เกี่ยวกับเพศ และขอใหผูพิพากษา หัวหนาศาลแจงขอสังเกตใหผูพิพากษาทราบและปฏิบัติตาม กฎหมายและตามแนวทางที่สำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 7 กำหนด ( แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค ๗ รับทราบปญหาขอขัดของจากการ ตรวจสำนวนคดี โดยสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 7 มีขอสังเกต ในการเขียนคำพิพากษา คือขอใหเขียนคำพิพากษาโดยอางอิงตาม คูมือตุลาการกับแนวคำพิพากษาศาลฎีกา และการเขียนควรให ถูกตองตามหลักการเขียนภาษาไทย และตรวจสอบคำศัพทควร ถูกตองตามพจนานุกรมและตัวสะกดภาษาไทย นอกจากนี้ในการ สงเอกสารจำเปนหรือไฟลเพื่อประกอบการตรวจใหครบถวน และภายในกำหนดระยะเวลาในการสงตรวจสำนวนคดี โดยตอง สงรางคำพิพากษาหรือคำสั่งไปยังสำนักงานอธิบดีพิพากษาภาค 7 ไมนอยกวา 15 วัน ขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงผูพิพากษาทราบ และปฏิบัติตามขอสังเกตของสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 7 ที่พบจากการตรวจสำนวนคดีและนำไปใชกับการเขียนคำพิพากษา ใหถูกตองมีมาตรฐานเปนไปในแนวทางเดยีวกัน ๗. ระเบียบสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค 4 วาดวยการ รายงานคดีและการตรวจสำนวนคดี (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2564 แนวทาง อ.ก.บ.ศ. ภาค 4 รับทราบกรณีสำนักงานอธิบดี ผูพิพากษาภาค 4 ไดกำหนดประเภทคดีท่ศีาลตองรายงานเพิ่มเติม นอกเหนือจากระเบียบราชการฝายตุลาการศาลยุติธรรม วาดวย การรายงานคดีสำคัญในศาลชั้นตนและศาลชั้นอุทธรณตอประธาน ศาลฎีกาและการรายงานคดีในสำนักงานอธิบดีผูพิพากษาภาค พ.ศ. 2562 โดยขอใหผูพิพากษาหัวหนาศาลแจงใหผูพิพากษา ทราบวา สำนักงานอธิบผูพิพากษาภาค 4 ไดกำหนดใหมีการ รายงานคดีเพิ่มเติมในคดีความผิดตามประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 มาตรา 145 วรรคสาม เมื่อศาลมีการประทับรับฟอง สวนคดีตามมาตรา 145 วรรคหนึ่ง และมาตรา 145 วรรคสอง ในระเบียบไมไดกำหนดจำนวนเม็ดไว ใหผูพิพากษาพิจารณาจาก ปริมาณยาเสพติดของกลาง หากคำนวณเปนสารบริสุทธิ์แลวมี