สำ นวนสุภาษิตไทย สมุดเล่มเล็ก
คำ นำ คำ สุภาษิตมักจะมาในรูปแบบของสำ นวนโวหาร หรือคำ พังเพย เมื่อฟัง แล้วบางครั้งมักจะไม่ค่อยได้ความหมายในตัวของมันเองเท่าไหร่นัก แต่ ต้องนำ ไปประกอบกับเหตุการณ์หรือตัวบุคคล จึงจะได้ความหมายที่เป็น คติเตือนใจ สำ นวน คือคำ ที่พูดออกมาในลักษณะเปรียบเทียบ และจะ ฟังไม่เข้าในในทันทีต้องแปลความหมายก่อน ภาษาไทยในแต่ละท้องถิ่น มีภาษาซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง อาจจะ แตกต่างกันออกไป ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวัฒนธรรม ประเพณี อิทธิพล จาก ประเทศเพื่อนบ้าน ลักษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศและความเป็นอยู่ใน ท้องถิ่นนั้น ๆ ดังนั้น สำ นวนภาษา ใช้จึงมีภาษาพูดที่แตกต่างกันออกไป แต่ความหมายยังคล้ายคลึงกัน
สารบัญ ไก่งามเพราะขนคนงามเพราะแต่ง 1 เข็นครกขึ้นภูเขา 2 งมเข็มในมหาสมุทร 3 ลูกไม้หล่นไม่ไกลต้น 4 ขี่ช้างจับตั๊กแตน 5 ปั้นน้ำ เป็นตัว ศิษย์มีครู วัวหายล้อมคอก ล้วงคองูเห่า ย้อมแมวขาย 6 7 8 9 10
ไก่ก่ ก่ ง ก่ งามเพราะขนคนงามเพราะแต่ต่ ต่ ง ต่ ง ความหมาย : การรู้จักแต่งตัว คนราจะสวย หล่อได้ ดูดีได้ ต้องรู้จักการปรุง แต่ง ด้วยเครื่องสำ อางค์ เสื้อผ้า เหมือนไก่ที่ไม่ได้สวยเพราะเนื้อหนัง แต่ สวยด้วยขนของมัน ยกตัวอย่าง เธอไม่ต้องน้อยใจที่เกิดมาไม่สวย เดี๋ยวแต่งหน้า แต่วตัว หน่อยก็สวยได้ไม่อายใคร เหมือนที่เขาบอกกันว่าไก่งาม เพราะขน คนงามเพราะแต่ง
เข็ข็ ข็ น ข็ นครกขึ้ขึ้ ขึ้ นขึ้ นภูภู ภู เ ภู เขา ควายหมาย : การทำ งานที่ยากลำ บาก เกินความสามารถของตน ยกตัวอย่าง นี่คุณการที่จะหายกโซฟาชุดนี้ขึ้นชั้นสองมันหนักและเกิน กำ ลังของเราสองคนนะครับ ยากเหมือนเข็นครกขึ้นภูเขา ผม ว่าเราจ้างคนอื่นมาช่วยยกดีกว่า
งมเข็ข็ ข็ ม ข็ มในมหาสมุมุ มุ ท มุ ทร ควายหมาย : การค้นหาอะไรบางอย่าง หรือทำ สิ่งที่ยากมากๆ เปรียบ เสมือนการงมหาเข็มสักเล่มในมหาสมุทร ยกตัวอย่าง การวนหาที่จอดรถในห้างสรรพสินค้าสมัยนี้ ยากเหมือนการ งมเข็มในมหาสมุทรจริงๆ
ลูลู ลู ก ลู กไม้ม้ ม้ ห ม้ หล่ล่ ล่ น ล่ นไม่ม่ ม่ไม่ กลต้ต้ ต้ น ต้ น ควายหมาย : ลูกย่อมไม่แตกต่างไปจากพ่อแม่มากนัก ใช้ได้ทั้งเชิงบวก และลบ ยกตัวอย่าง พ่อของเธอ เป็นคนพูดจาตรงไปตรงมา ส่วนเธอก็คล้ายกับ คุณพ่อเลย ชาวบ้านจึงพูดกันว่า ลูกไม้หล่นไม่ไกลต้นจริงๆ
ขี่ขี่ ขี่ช้ขี่ช้ ช้ า ช้ างจัจั จั บจั บตั๊ตั๊ ตั๊กตั๊แตน ควายหมาย : การยอมลงทุนเป็นจำ นวนมาก เพื่อทำ สิ่งเล็กๆ แต่สุดท้าย ก็ได้ไม่คุ้มทุน ยกตัวอย่าง การไล่จับคนขายหวยเกินราคานั้น เป็นกลยุทธแบบ “ขี่ช้าง จับตั๊กแตน ” อยู่แน่ เสียทั้งเวลา เสียทั้งแรงงาน
ควายหมาย : แต่งเรื่องหรือสร้างเรื่องที่ไม่มีมูลความจริงให้เป็นจริงเป็นจัง ขึ้นมา ยกตัวอย่าง ปั้ปั้ปั้ นปั้ นน้ำน้ำ น้ำน้ำเป็ป็ป็ น ป็ นตัตั ตั วตั ว โน้ตชอบปั้นน้ำ เป็นตัว เล่าเรื่องโกหกต่างๆนานาให้เพื่อนๆฟัง
ควายหมาย : คนเก่งที่มีครูเก่ง ยกตัวอย่าง ศิศิ ศิ ษ ศิ ษย์ย์ ย์ มี ย์ มี มี คมี ครูรู รูรู ศิษย์ได้ดี เพราะมีครู เป็นผู้ให้ ศิษย์สงสัย ครูให้ คำ ปรึกษา ศิษย์ไม่รู้ ครูให้ วิทยา ศิษย์นี้หนา ได้ดี เพราะมีครู
ควายหมาย : เรื่องเกิดขึ้นแล้วจึงคิดป้องกันหรือแก้ไข ยกตัวอย่าง วัวั วั ววั วหายล้ล้ ล้ อ ล้ อมคอก ถนนชำ รุด เกิดอุบัติเหตุ แล้วค่อยมาเขียนป้ายเตือน หรือซ่อมแซมถนน ต้องรอให้เกิดการสูญเสียก่อนจึงค่อยหาทางป้องกัน
ควายหมาย : สํานวนสุภาษิตนี้หมายถึงการกล้าไปลองดี ท้าทายกับผู้ที่มี อำ นาจเหนือกว่าตน ซึ่งสามารถทำ อันตรายร้ายแรงแก่ตนได้ ยกตัวอย่าง ล้ล้ ล้ ว ล้ วงคองูงู งู เ งู เห่ห่ ห่ า ห่ า เมื่อวานมีโจรกล้าล้วงคองูเห่า บุกขึ้นบ้านกำ นันวิต ซึ่งเป็นกำ นันที่มีอำ นาจ และบารมีมากในจังหวัดนี้
ควายหมาย : สํานวนสุภาษิตนี้หมายถึงนำ ของที่มีค่าน้อยหรือมีตำ หนิ แล้ว ตกแต่งปรับปรุงให้ดูดีขึ้น และนำ ไปหลอกลวงให้ผู้อื่นคิดว่าเป็นของดีมี คุณค่า ยกตัวอย่าง ย้ย้ ย้ อ ย้ อมแมวขาย กายซื้อรถมือสองที่ดูยังใหม่มาจากเพื่อน แต่เพิ่งรู้ว่าเขาโดนย้อมแมวขาย เพราะรถเคยโดยชนมาแล้ว แต่เพื่อนของเขาไปทำ สีใหม่และนำ มาขายใน ราคาแพง
อ้างอิง https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/2025843 ไทยรัฐ : https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/1245 ทรู ปลูกปัญญา : ภาษิต สำ นวนไทย 4 ภาค ฉบับราชบัณฑิตยสถาน https://www.orst.go.th
ขอบคุณครับ
สมาชิกในกลุ่ม นายคือศิลป์ พรหมสุวรรณ์ เลขที่ 3 6/9 นายกรวิชญ์ เกื้อเกตุ เลขที่ 5 6/9