ไผ่ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์

ผ ผ ผ



























































สมเด็จพระเทพรตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมาร
ไผ่ยักษ์ (Dendrocalamus giganteus) ั ุ ี
ทรงปลูกเมื่อวันที่ ๑๐ สิงหาคม ๒๕๕๓





ฯ
บ

ำ

บทน ำ บทน บทน ำ ทน ำ ฯ ฯ ฯ

่
บ
ุ
ป่
บ
อ
ม
ก
ุ
ท
ม้
ส
า
ร
ป่
ว
า
ี
เ
นโย
อ
ไ
เ
ท
ท
่ว
นโยบายกรมป่าไม้ที่มุ่งเน้นการมีส่วนร่วมของทกภาคส่วน คส่วน
ว
า
มุ่

่ว
ม
มุ่
อ
ุ
ส
กภ
กภ
น
ม
รม
ย
ก
น
่
ม
ง
ที่
ร
า
า
นโยบายกรมป่าไม้ที่มุ่งเน้นการม ี ม นโย ไ ม้ น ย ร ง ร น ้น กา ข ที่ ส ่ว ง น ร ้น กา ข รม ง ี ส า น ค ่ ว ค ส ข ่ว ่ว ง น ุ กภ า
ุ
าร
่
ย
น
าน
ห้
ว

น
ึ
กา
โด
กั
อ
รร
ร
า
ในการรักษาป่า โดยการสร้างจิตส านึกให้ชวยกันอนุรักษ์ธรรมชาติรมชาติ
ก
ห้
น
่า
ว
ใ
้
ก
่
ุ
่
ธ
ว
ร
ุ
ช
ในการรักษาป่า โดยการสร้างจิตส รร ักษ า ึ ป ใ ่า น ใ โด ย ก ักษ ส ป างจ ิ ตส ก าน ึ ก ส ใ ร ห้ ้ างจ ก ษ์ ่ น ก รั ใ ร ษ์ ร ย ม ม ช า น ติ รั ก ษ์ ธ ร
ย
ช
อ
อ
า
กั
าน
กั

ย
ช
น
ิ

ติ
กา
ตส
าร
ช
น
รั
ธ
ร
้
็
่
แ
มเ
อม
ล
ล
บ
ว
ว
ว
ด
ะนา
ธ
้
ิ
พ
ส
ส
ร
ค
ิ
ร
้
ล
ว
นส
จ

ธ
ิ
ด
จ
งเ
ะส
น
อง
งแ
มู
นส
่
ึ
ิ
ิ
่
พ
ล
พ
ะส
่
มเ
และสิงแวดล้อม ซึงสอดคล้องกับมูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าะนางเจ้า
่
แ
จ
ด
ล
และสิงแวดล้อม ซึงสอดคล้องกับงแ มู ล น ซ งส อด ล ่ อม ซ กั ่ ึ งส มู อด น ค ิ ธ ล ิ ็ ส ้ อง นส บ มเ ด ะนา งเ จ ด ้ า ็ จ ้ า ร
่
ิ
ล
กั
ว
ก
ร
ั
ึ
ร
ั
ที่
น
ต
ก
มเ

น
ก
ร
ในล
กิ
ณ
าย
ะค
ก
ริ
ิ
ช
กิ
ริ
ิ

ว
ร
ั
่
อบ
าหนด
ก
ั
ณ
ซ
ก
ร

ย
อบ
สิริกิติ์ฯ ที่กาหนดกิจกรรมฝึกอบรมเ ย ส าว ิ จ ิ์ ฯ ก ที่ ก มฝ ในล ก าว ช ก น ในล มเ ย าว ช น ่ าย ว ั ย ั ก ซ ษ ณ ะค ่
ฯ
าหนด
ิ์
ต

ะค
จ
มฝ
ร
ส
น
ษ
สิริกิติ์ฯ ที่กาหนดกิจกรรมฝึกอบรมเยาวชน ในลักษณะค่ายวยซนายวัยซน
ย
ษ

ิ
ึ
น
ใ
อ
วั
ป

เ
ป่
ป่
ญ
อ
ส
ใ
ส
ย
ห้
ใ
ใ
ะ
ต
ห
ล
ค์
ป
ห้

ก
ญ่
ย
ผจญป่าเล็กในเมืองใหญ่ โดยมี ผจญป่าเล็กในเมืองใหญ่ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เยาวชน าวชน
ห
ร
ห้
็
เ
เ
า
ต

า
ป
ย
จ
ง
เ
โ
ร
ะ
เ

ผ
ส
ใ
เ
น
ย
ใ
มื
เ
ช
ด
ง
อ
เ
ว
ย
ร
จ
เ
ญ
ผ
ใ
มี
อ
พื่
พื่
ง
น
ค์
โ
เ
ง
ค์
า
็
ต
ช
มี
ก
ล
ถุ
า
พื่
ด
น
วั
วั
ถุ
อ
ว
ะ
ง
ถุ
ญ่
มื
ท
องแ
ค
ร
ส
ั
ไ
ื
ี
โ
า
ั
ว
าใ
ั
โ
ล
ส
ด
ท้งในเมืองและต่างจงหวดได้มีโอก า ล ท ะต ได ั ื งห ว บ ะต ม ว อก า มร ้ ร ู ้ ้ ม ค า มร ้ ู ได ว ร ั า บ มเ ว ้ าใ ้ ู จ ว า
ว
ั
ั
ด
ั
บ
ั
้
ว
้
ั
มร
า
ค
ด
ข
งห
งใ
อก
จ
า
ั
างจ
ด
้
ส
ค
่
นเ
ข
ท้งในเมืองและต่างจงหวดได้มีโอกาสได้รับความร้ ความเข้าใจ มเข้าใจ
ั
ม
างจ
่
ั
ได
นเ
งใ
องแ
ค
มเ
ู
ค
ี
ั
้
า
ั
ไ
ม
้
้
า
ง
ร
ง
น
ทั้
ร้
ก
า
ใ
า
ึ
ร
า
ก
อ
เ
ก
น
ป็
ก

ง
ส
ส
ส
อี
ร้
ขอ
น
ก

า
่
ึ
ป
า
ง
วา
ุ
า
รั
น
ป็
ขอ
า
ก
ค
ร้
น
รั
ง
่
ม
า
อ
ส
ส
า
ุ
จิ
ป
น

ั
ส
วา
ก
ม
ใ
น
ษ์
า
ร
ความส าคญของป่า อีกทั้งเป็นกาส ความส าคญของป่า อีกทั้งเป็นการสร้างจิตส านึกในการอนุรักษ์อนุรักษ์
ั
ก
ก
ค
ั
ส
ต
ก
ึ
ก
ญ
น

ษ์
า
ค
า
ร
ต
ง
ั
ทั้
า
น
า
อี
น
ญ
จิ
ค
ง
ร

ก
เ
ร
จิ
ใ
ต
ย
ป
ธ
ธ
ก
อ
้
แ
ย
ด
ม
ิ
แ
แ
ย
น
้
รร
ะ
ะ
ล
ใ
แ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ใ รร ทรัพยา แ แ ะ บ ิ่ ง บ ช ศู ต น ล ย ส รู ก แ า บ ศู เ น รี น รู า ป น บ รู้ แ ล ล า ร เ รี ย
น
อ
ทรัพยา
เ
รี
ม
ย
กร
ใ
ส
์
แ
ะ
์
ร
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในรูปแบบศูนย์การเรียนรู้ และนรู้ และ
ก
ม

ล
ด
บ
กร
บ
น
ช
ง
ศู
ว
ต
ว
ิ่
ม
า
า
ล
รู
ิ
์
ป
รู้
น
ร
ห้องเรียนธรรมชาติ ห้องเรียน ธ รร มชา ง ต ิ ียน ธ
ห้อ
ห้องเรียนธรรมชาติ รรมชาติ
เร
ไ
ะ
ถ
พ
ฯ
ผ่เ
น
ไผ่เป็นพืชอเนกประสงค์ ที่สมเด็จพร อ เ น ก ไ า ง ส เ ง จ้า เ ฯ ก เ พระบรมรา ง ช ินีนา ถ
ป
ค์
ผ่เ
ร
ร
ด
ฯ
็จ
ง

น
ง
ส
เ
พืช
ช
ร
น

จ้า
ที่ส

พระบรมรา
า
ด
ป
พระบรมรา
เ
า
อ
ไผ่เป็นพืชอเนกประสงค์ ที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถชินีนาถ
ะ
พืช

เ
ป็น
พ
ะ
ค์
ะ
ม
ม
น
ะ
ป็น
จ้า
ินีนา
ร
็จ
ที่ส
ป
ื
่
ล
่
ิ
ก
ัน
โ
ู
ใ
ช
เ
ส
่ง
กา
โ
ระ
ว
นี
ัน
ว
ว
ม
ช
ช
ม
ย
้อ
ส
เ
ช
ด
ระ
ด
รา
้ป
ห
ล
พ
ส
า
ี
ย
เ
ย
น
แ
พ
์
่
ื
ม
พ
ส
ช
ี
อ
่ง
ย
์
ระ
มีพระราชเสาวนีย์ให้ช่วยกันปลูก เพ ื ่ อ า กา ์ ใ ร ้ ช ใ ่ว ช ก ้ป ป นี ล ู ก ห เ ้ โ ่ว ย ก ช ร น ้ป ์ ระ พ ย อ ช กา ์ ร ส ใ ิ ่ง ช แ ว ระ ล ย ้อ น ม แ ว
มีพระราชเสาวนีย์ให้ช่วยกันปลูก เพือการใช้ประโยชน์ สิ่งแวดล้อม ดล้อม
รา
ใ
ิ
ก
ั
ก
แ
ี
ะงานศ
และงานศิลปาชพ กรมป่าไม้และมะงานศ ิ ล ป าช พ ิ ส ร ว ี ิ ล ่ าไม แ ี พ ล ะ ก ม ร ด ็ จ ฯ แ ส ตร จ ะหน มเ ก ด ถ ็ จ ึ ง ฯ ง
ว
ี
ะ
น
ึ
มเ
น

และงานศิลปาชพ กรมป่าไม้และมูลนิธิสวนสมเด็จฯ ตระหนักถึงะหนักถึง
ล
ูล
ถ
ิ
ธ
้
ม
ตร
แ
ล
ล
ั
ส
ด
ป
ธ
ส
าช
ิ
น
ว
ส
ิ
ิ
าไม
ูล

มเ
ตร
ิ
ส
่
้
มป
ูล
น
ะหน
น
มป
็
น
ธ
ฯ
ความส าคัญของไผ่ และเพื่อสนองแนวพระราชด าริ จึงรวบรวมชนิดวมชนิด

คัญของ
ร
า
เพื
ความส าคัญของไผ่ และเพื่อสนองแนวพระ า ราชด า ริ จึ ง ร ว ริ บ ง ร ว ว ม ม ช น จึ ิ ด ง ด บ ร
า
ว
คว
จึ
มส
ิ
อง
ะ
่ แล
แนวพระ
อง
บ
เพื
า
ราชด า
น
่อส
่อส
ไผ
่ แล
ว
ร
คัญของ
ราชด า
ะ
มส
ช
ไผ
ริ
ร
น
คว
น

แนวพระ
ห
ป็
ส
ม
รั
า
พั
น
ว
ส


ร้
น
เ
า
ุ์
ุ์

ผ่
ไ
นธ
จั
ั
น
หล
่
หล
แ
่
ว
ด
จั
ร
า
า
่
จ
ธ

ก
ร
ไผ
า
น
ม
ุ
์
งต
ส
์
ุ
พนธุ์ไผ่จากแหล่งต่างๆ มาจัดสร้างสวนรวมพันธุ์ไผ่ ส าหรับเป็นรับเป็น
่
าง
่
พ
ั
พนธุ์ไผ่จากแหล่งต่างๆ มาจัดสร้า ั ง ก ส พ ว งต ่ าง ๆ ว ม แ ม พั ร้ น ง ๆ ส ว ุ์ ไ า ผ่ ม ส พั า ง ธ ส ไ ว น ส ร รั ห บ บ น เ ธ ป็ ผ่ น า ห
นธ
ไผ
ั

จ
ด
า
น
วช
น
ขอ
่งเรี
วช
ขอ

รู้
แล

แหล

เยา
แหล่งเรียนรู้ของเยาวชน และประชาชนทั่วไป ประชาชนทั่วไป
น
แหล
ะ
ย
ง
่งเรี
แหล่งเรียนรู้ของเยาวชน และประชาชนทั่วไ ย ป รู้ แล ะ ง ประชาชนทั่วไ ป
น
เยา
น
ะ

้
ย
ร
แ
จั
มป
กา
ป่
ณ
า
ส านักวิจัยและพัฒนาการป่าไม้ กรมป่าไม้ และคณะวนศาสตร์นศาสตร์
วิ
ก
ล
แ
ย
จั
ั

ส
ส านักวิจัยและพัฒนาการป่าไม้ กร ล ะ ส พั ฒ า วิ า ไม ล ะ า แ ล น ะค ่ า ณ ไม ล ้ กร นศ าส ตร ์ ณ ะ ์ ว
า
ะค
น
ตร
่
ไม
น
ั
่
ก
ว
นศ
มป
แ
าส
้
า


กา
กร
ป่
มป
ไม
ร
แ
ะ
า
ไม
ฒ
ะค
ว
พั
า

้

้
ร่
า
ท า

วิท
ศ
มือ
ต
จ
ว

ต
็
ส
ย
ร
า
ว
ร
นส
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกันจัดท าคู่มือ ไผ่ในสวนสมเด็จพระนางพระนาง
ย

กัน
นส
มเ
ห
ม
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกันจัด า ท า ม คู่ า มือ ล ร์ ัย ร่ ก ว ษ ่ ต ร ศ จัด ท า ร์ คู่ นส ไผ ่ ใ จัด ด นส มือ ด ไผ พ ใ ่ ะ ะ นาง ด ็ จ
วิท
า
มเ
ห
ว
ษ
นส
ร
ต
ก
ว
ัย
ล
เ
ม
นาง
ไผ
นส
คู่
ม
เ
ส
พ
มเ
ใ
กัน
็
จ
า
ิ
ริ
น์
ร
แ
เจ้าสิริกิติ์ฯ เพื่อให้ความรู้เกียวกับกิ ช ิ์ ฯ น พื่ จ้ า ใ พั ค กิ ว า ฯ รู้ เ เ กี แ ใ ว ห้ กั ค บ ะ า น ม ิ ด รู้ พั กี น ย ะ ุ์ กั บ ย ป ช ะ พั โ น ธ ุ์ น์ แ อ ะ งไผ ่ น์
ล

ะ
งไผ

เ
น
ช
อ
่
ิ
ล
ว
ล
ว
อ
่
ต
ย
ด
ช
ริ
เจ้าสิริกิติ์ฯ เพื่อให้ความรู้เกียวกับชนิดพันธุ์ และประโยชน์ของไผ่ ของไผ่
ป
ข
ร
่
ร
โ
น
เ
ธ
เ
จ้
โ
ย
ะ
ม
ิ์
ช
ิ
ย
ข
ด
ป
ห้
ส
ธ
อ
ิ
่

า
ุ์
ต
เ
่
พื่
ช
ส
ที่
า
ิต
น
ส
ห
ช
ะ
ง
รอ
รรม
น
รรม
น
โ
น
ร
ี้

ทั้
จ

ช
ง
น
ะ
ทั้งนี้โดยมุ่งหวังที่จะสร้างจิตส านด ทั้งนี้โดยมุ่งหวังที่จะสร้างจิตส านึกในการอนุรักษ์ธรรมชาติและาติและ
ร
กา
ล
มุ่
ล
รรม
ย
์ธ
ะ
ุ
ุ
ึกใ
ส
า
์ธ
ะ
จ
วั
น
า
น
้
ย
ง
กา
จ
โ
า
ด
น
น
ห
ึกใ
ร
ร
า
ง
้
รอ
ต
รอ
ส
ช
มุ่
ง
ส
า
ี้
ึกใ
ักษ
น
ง
กา
์ธ
ิแ
ทั้
ที่
ักษ
วั
ร
ต
ิต
จ
ิแ
ักษ
ง
ุ
ง
ส
้อ
ป
ห้กับ
น
ิ่ง
ช
า
สิ่งแวดล้อมให้กับเยาวชนที่จะเป็นอน ้อ า ใ ค ส ต เ ข า อ ง ที่จ ะ า ป็น า ิต่อ ต ไ ะ เ ง ป็น อ น า ค ไ ต ข อ ง ช า
อ
ป
ห้กับ
ม
อ
น
ิต่อ
ใ
ช
า

ด
ข
ช
ว
ต
แ
ล
ว
ย
ด
เ
สิ่งแวดล้อมให้กับเยาวชนที่จะเป็นอนาคตของชาติต่อไป ติต่อไป
ที่จ
ต
ย
ว
แ
ช
ิ่ง
ค
น
ว
ล
เ
ม

ฯ ฯ
ฯ ฯ
สำรบัญ สำรบัญ ส ำ ร
สำรบัญ บัญ

บทน า บทน า บทน า บทน า

ไผ
็จพระน
า
ข
ในสว
มา
น
เจ้
่
า
ง
่
น
องสวน

มา
มเป็น
ข
ส
มเ
ด
องสวน
ไผ
คว
ในสว
ส

็จพระน
ิติ์
๑
า
ความเป็น

ง
า
เจ้
ฯ
๑
๑
ิร
ส
ด
ความเป็นมาของสวนไผ่ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ความเป็นมาของสวนไผ่ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ สิริกิติ์ฯ ๑
ิก
า
มเ

ย
ประเทศไ

จักไผ่ใน
ท
รู้
รู้จักไผ่ในประเทศไทย รู้จักไผ่ใน รู้จักไผ่ในประเทศไทย ทย ๒ ๒ ๒


๒
ประเทศไ
๔
Phu

สกุลไผ่ภูพาน (Phuphanochloa) hanochloa)
สกุลไผ่ภูพาน (Phuphanochloa) สกุลไผ่ภูพ า น ( Phu กุลไ ผ่ภูพ า น a ( p ๔ ๔ ๔
)
hanochlo

ส
p
hy
สกุลไผ่ทอง (Schizostachyum) สกุลไผ่ทอ สกุลไผ่ทอง (Schizostachyum) um) ๕ ๕ ๕
tac
กุลไ
zos
ง
ง


(S

ส
tac
chi

um)
ผ่ทอ

๕
hy
zos

chi
(S
ตง
๑๐
lamus)
ผ่

d
roca
ส
d


สกุลไผ่ตง (Dendrocalamus) สกุลไผ่ตง สกุลไผ่ตง (Dendrocalamus) lamus) ๑๐ ๑๐ ๑๐
en
(D
(D
กุลไ

roca
en
oa)

(Giga
hl

ntoc


ผ่ไร่
(Giga
ntoc

hl
oa)
สกุลไผ่ไร่ (Gigantochloa) สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ (Gigantochloa) ๑๘ ๑๘ ๑๘ ๑๘
ส
กุลไ


a)

mbu
ส

(Ba
า
mbu

a)
ผ่ป่
สกุลไผ่ป่า (Bambusa) สกุลไผ่ป่า สกุลไผ่ป่า (Bambusa) ๒๕ ๒๕ ๒๕ ๒๕

s
(Ba
s
กุลไ
tac
(Cep
๔๐


สกุลไผ่รวก (Cephalostachyum) สกุลไผ่รวก (Cep ส halo s ผ่ร วก um) halo s tac hy ๔๐ ๔๐ ๔๐
กุลไ
hy
สกุลไผ่รวก (Cephalostachyum) um)
osta
)


osta
s
สกุลไผ่เพ็ก (Thyrsostachys) chys)
rs
hy
พ็ก
rs
chy

(T
สกุลไผ่เพ็ก (Thyrsostachys) สกุลไผ่เพ็ก (T hy ส กุลไ ผ่เ ๔๓ ๔๓ ๔๓ ๔๓

(D
กุลไ

inochl
อย
ื้
inochl
ล
ผ่เ
oa)
(D
สกุลไผ่เลื้อย (Dinochloa) สกุลไผ่เล สกุลไผ่เลื้อย (Dinochloa) ๔๕ oa) ๔๕ ๔๕ ๔๕
อย


ส


ื้

ส

(Neoh
วั
zeou
ด
สกุลไผ่ลาดวัง (Neohouzeoua) สกุลไผ่ลา สกุลไผ่ลาดวัง (Neohouzeoua) a) ๔๗ ๔๗ ๔๗



(Neoh

ou
ง

ด
า
กุลไ
a
วั
๔๗
ผ่
ล
ou
zeou
)
ง

lo
กุลไ
(Phyl
hy
s
น
สกุลไผ่ญี่ปุ่น (Phyllostachys) สกุลไผ่ญี สกุลไผ่ญี่ปุ่น (Phyllostachys) hys) ๔๘ ๔๘ ๔๘

tac
่ปุ่
น
๔๘
s
s
(Phyl
tac

่ปุ่


ส
)
lo
ผ่ญี
กุลไ
สกุลไผ่ลูกศร (Pseudosasa) sa)
๕๑
ผ่


สกุลไผ่ลูกศร (Pseudosasa) สกุลไผ่ลูกศร (Ps ส eudosa ล s ูกศร (Ps eudosa ๕๑ ๕๑ ๕๑
a)
ส
๕๒
หล
สกุลไผ่สี่เหลี่ยม (Chimonobambusa) สกุลไผ่สี่เ สกุลไผ่สี่เหลี่ยม (Chimonobambusa) mbusa) ๕๒ ๕๒ ๕๒

imonoba
ส
ี่เ
(Ch
ผ่
s
a)
ม
ี่
ย


mbu
imonoba
ย


หล
ม
(Ch
ี่
กุลไ
บรรณานุกรม บรรณาน บรรณานุกรม ๕๔ ๕๔ ๕๔ ๕๔


ุกร

ม


ม
ุกร
บรร

ณาน

ฯ
ม
ำ
น
ป
เ
ควำมเป็นมำของสวนไผ่ ควำมเป็นมำของสวนไผ่ มำของส ฯ ฯ ฯ
ควำมเป็นมำของสวนไผ่ วนไผ่
ค
็
ว
น
ว
เ
์้ำสิร
ส
ม
์
์
ในสวนสมเด็จพระนำงเจ้ำสิริกิติ ฯ งเจ
ส
น
ใ
์
ะ
น
ำ
ร
พ
จ
็
ในสวนสมเด็จพระนำงเจ้ำสิริกิติ ฯ ในสวนสมเด็จพระนำงเจ้ำสิริกิติ ฯ ิกิติ ฯ
ด


าฯ
ช
งเ
ส
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชนีนาถ ทรงมีพระราชด าริาชด าริีนาถ ทรงมีพระราชด าริ
้
น
จ
า
ิ
พ
บ
็
นา
ะ
ร
ะ
ร
จ
พ
มเ
ิ
ด
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมร สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชนีนาถ ร ิทรงมีพระราชด าริมราชินีนาถ ทรงมีพระร
เกี่ยวกบ “ไผ่” ซึงเป็นพันธุ์พืชที่อยู่คู่กับวิถีชวิตของคนไทยมาแต่
ี
่
ั
่
เกี่ยวกบ “ไผ่เวิ
เกี่ยวกบ “ไผ่” ซึงเป็นพันธุ์พืชที่อย ู่ คู่ กั บ ั” ซึ่งเป็นพันธุ์พืชที่อยู่คู่กับวิถีชีวิตของคนไทยมาแต่กี่ยวกบ “ไผ่” ซึ่งเป็นพันธุ์พืชที่อยู่คู่กับวิถีชีวิตของคนไทยมาแต่ถีชีวิตของคนไทยมาแต่
ั
ั
่
โบราณ โดยทรงส่งเสริมให้มีการปลูกไผ่ในทุกพื้นที่ เพราะไผ่เป็นไผ่เป็นไผ่ในทุกพื้นที่ เพราะไผ่เป็น
โบราณ โดยทรงส่งเสริมให้มีการป ล ู ก โบ ร าณ โด ย ท ร งส งเ ส ร ิ มให ้ ม ก า ร ป ล ู ก ไ ผ่ ใ น ทุ ก พื้ น ที่
โบราณ โดยทรงส่งเสริมให้มีการปลูกไผ่ในทุกพื้นที่ เพราะไผ่เป็น เพราะ
ี
่
็ุ์ไม้ทีให้ประโยชน์หลากหลาย
พืชทีปลูกง่าย เติบโตเรว เปนพนธ
ั
ล
ช
พืชทีปลูกง่าย เติบโตเรว เปนพนธ ุ ์ ไม ้ ท ่ีให้ประโยชน์หลากหลาย
ื
ั
ี
ป
ท
่
่
็
็
็
็ิบโตเรว เปนพนธุ์ไม้ทีให้ประโยชน์หลากหลาย
็
ต

เ
ั
่
ง
ู
ก
่
าย
ั
็
่
่
่
พ
็
พืชทีปลูกง่าย เติบโตเรว เปนพนธุ์ไม้ทีให้ประโยชน์หลากหลาย
ถ

รา
ใช้สอยได้ทกส่วน ตั้งแต่หน่อ ล า ใบ ไปจนถึงราก นอกจากนั้น นอกจ
ต
ได
ใบ
ก
่
ว
ุ
ใ
้
ท
งแ
ก
หน
ั
ุ
ส

้
ล
า
่
ปจน
ุ
ึ
ไ
่

ส
น
ใช้สอยได้ทกส่วน ตั้งแต่หน่อ ล า ใบ ใช้สอยได้ทกส่วน ตั้งแต่หน่อ ล า ใบ ไปจนถึงราก นอกจากนั้น ากนั้น ไปจนถึงราก นอกจากนั้น
อ
ช้
อย
ต
ง
ุ
ยังทรงส่งเสริมฟื้นฟูงานจักสานไม้ไผ่ให้เป็นอาชพเสริม เพิ่มพูนพิ่มพูนให้เป็นอาชีพเสริม เพิ่มพูน
ยังทรงส่งเสริมฟื้นฟูงานจักสานไม้ ไ ผ่ ย ั ง ท ร ง ส ง เ ส ริ ม ฟื้ น ฟู ง า น จั ก ส า น ไ ม้ ไ ี ผ่ ใ ห้ เ ป็ ี น อ า ช พ
ี
ยังทรงส่งเสริมฟื้นฟูงานจักสานไม้ไผ่ให้เป็นอาชพเสริม เพิ่มพูนเสริม เ
่
ื
า
่
ส
ก
ส
อ
าย
บ
ร
ก
้
ื
ได
นศ
ต
บ
รายได้ให้แก่ราษฎรในชนบท พร้อมกบการสืบสานศิลปหตถกรรม
ร
ษ
ม
รายได้ให้แก่ราษฎรในชนบท พร้อมกบการสืบสานศิลปหตถกรรมลปหตถกรรม
ร
ป
รายได้ให้แก่ราษฎรในชนบท พร้อมก ั บ ก าร ส ้ ให ้ แ ส า า ฎ ร ใ นช ั ิ นบ ท พ ั ห มก ั บ ถก ั รร นศ ิ ั
ั
ล
ั
าร
อง
ย
ช
พื้นบ้านซึ่งเป็นวัฒนธรรมของชาติที่ก าลังจะสูญหายให้คงอยู่สืบไป ู่สืบไป ังจะสูญหายให้คงอยู่สืบไป
ต
า
ูญห
่ง
่ก าล
ส
ิที
มข
พื้
ซึ
่ก าล
พื้นบ้านซึ่งเป็นวัฒนธรรมของชาติที พื้นบ้านซึ่งเป็นวัฒนธรรมของชาติที่ก าลังจะสูญหายให้คงอยู่สืบไป ให้คงอย
น
ัง
ธ
า
เป็นวัฒน
บ้าน
จะ
รร
ฯ
มู
ส
มูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้า ส ิ ริ กิ ต ล ิ์ ฯ ิ ธ ส ส ม เ ด ็ จ ก ร ใน ง พ า ร ิ ริ ะมหา
พ
ส
จ้

น
ึ
ิ์

ะ
น
กิ
ต
ิ
า
ส
มูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ส านึกในพระมหา
าน
เ
น
าน
ว
ึ
มูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ส านึกในพระมหากในพระมหา
ะอง
ร
่์ท่านทีทรงมีต่อวงการไผ่ และเพื่และเพื่อเป็น
่
า
ณ
ร
คุ
ธ

กรุณาธิคุณของพระองค์ท่านทีทรงมีต่อวงการไผ่ และเพื่อเป็น อเป็น ีต่อวงการไผ่
ก
รุ
งม
ิ
กรุณาธิคุณของพระองค์ท่านทีท กรุณาธิคุณของพระองค์ท่านทีทรงมีต่อวงการไผ่ และเพื่อเป็น
ข
งพ
อ
่
ณ
่
ค
การเฉลิมพระเกียรติ พร้อมกับส การเฉลิมพระเกียรติ พร้อมกับสืบสานพระราชด าริของสมเด็จ าริของส
ต
ิ

พ
ร้
ส
ื
บ
รเ
บ
ื
ฉล
า
ร
ส
การเฉลิมพระเกียรติ พร้อมกับสืบสานพระราชด าริของสมเด็จ มเด็จ านพระราชด าริของสมเด็จ
ะ
นพ
า
ร
กา
ส
ย
ี
ก
ม
ร
อ
ด

พ
บ
ิ
ม
กั
เ
ระ
ช
ด
ึง

ร
ั
บ
เจ้
ด
ะ
า
ิ
ฯ
เ
น
า
พ
พระนางเจ้าฯ พระบรมราชนีนาถ จึงด าเนินการจดทาแหล่งอนุรักษ์
รจ
พระน
า
กา
ิจึงด าเนินการจดทาแหล่งอนุรักษ์มราชินีนาถ จึงด าเนินการจดทาแหล่งอนุรักษ์ าแหล่งอนุรักษ์
ิ
ิน
ง
พระนางเจ้าฯ พระบรมราชนีนาถ จ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชนีนาถ รท ั ั ั
และรวบรวมพันธุ์ไผ่ ท้งทีมีอยู่ในประเทศไทย และจากต่างประเทศระเทศศไทย และจากต่างประเทศ
่
ั
และรวบรวมพันธุ์ไผ่ ท้งทีมีอยู่ในปร ะเ ท แ ล ะ ร วบร ั วม ่ พ ัน ั ธ ์ ไ ุ ่ผ่ ท้งทีมีอยู่ในประเทศไทย และจากต่างป
่
และรวบรวมพันธุ์ไผ่ ท้งทีมีอยู่ในประเทศไทย และจากต่างประเทศ
ั
ย
ุ
ม
ู
ู
ก
ู
งเ
็
้
ุ
มาปลูกแยกตามสกลต่างๆ เพือเปนแหล่งเรียนร้ของเยาวชนและ
ู
ก
มาปลูกแยกตามสกลต่างๆ เพือเปนแหล่ องเ
ุ
่
มาปลูกแยกตามสกลต่างๆ เพือเป ็ นแ ห ล ่ าป ล ร แ ี ย ก นร ่ ข ล ็ ต ่ า ่ งๆ ็งเรียนร้ของเยาวชนและเพือเปนแหล่งเรียนร้ของเยาวชนและยาวชนและ
่
ตามส
ุ
ู
ั
ร
ประชาชน มีการจดสร้างอุโมงค ์ ไผ ประชาชน มีการจดสร้างอุโมงค์ไผ่ทียาวทีสุดในประเทศไทย
าว
่
ย
ี
ท
่
ประชาชน มีการจดสร้างอุโมงค์ไผ่ทียาวทีมงคะเ
่
ป
่
่
ร
ุ
าร
ด
ี
ั
ก
ุโ
จ
้
างอ
ร
ส
ในป
่
ด
ั
ม
่สุดในประเทศไทย ์ไผ่ทียาวทีสุดในประเทศไทย ท ศไทย
่
น
าช
ั
ท
่
ส
ะช
ี
๑
ามย

ล
ว
่
ความยาวประมาณ ๑๕๐ เมตร ทีม ี ค ว ามส ว าว ป งามแ ๕๐ ะร ่ ่ ่
ความยาวประมาณ ๑๕๐ เมตร ทีมีความสวยงามและร่มรืนตลอด
่มตร ทีมีความสวยงามและร่มรื่นตลอด่มรื่นตลอด
ย
ะมาณ
ความยาวประมาณ ๑๕๐ เมตร ทีมีความสวยงามและร่มรืนตลอด
ร
ค
เ
่
เส้นทางเดินชมสวนไผ่ วนไผ่
เส้น
ทาง
เส้นทางเดินชมสวนไผ่ เส้นทางเดินชมสวนไผ่ เดินชมส

๑ ๑ ๑ ๑

ฯ ฯ ฯ ฯ
ฯ
รู้จักไผ่ในประเทศไทย ทย รู้จักไผ่ในประเทศไทย รู้จักไผ่ในประเทศไทย
ป
ก
ั
ร
ร
ไ
ผ
น
ใ
่
ู
้
ะ
จ
รู้จักไผ่ในประเทศไทย เทศไ


่
ไผ
่
ไผ
่
ไผ
โล
ร

ริ
ก
เ
ต
ะ
ก
แ
เป็นพืช
ล


ต
โล
แ

ก
แ

ญ
เ
ระกูล
ระกูล
ต
บ
ที่สุด
ต
ต
หญ
ริ
้าที่ส
หญ
้าที่ส
ูง
หญ
้าที่ส
ูง
เป็นพืช
โ
เ
เป็นพืช
ญ

ใน
ใน
โล
ิ
ระกูล
ูง
จ
ใน
ต
ที่สุด
ที่สุด
ไผ่ เป็นพืชตระกูลหญ้าที่สูงที่สุดในโลก และมีการเจริญเติบโต
ร
ต
ล
า
ไผ่ เป็นพืชตระกูลหญ้าที่สูงที่สุดในโลก และมีการเจริญเติบโตารเจริญเติบโต
ล
ิ
มี
มี
โ
บ
ก
ก
เ
า
จ
ก
ะ
ะ
มี
ว
เ
น
ุ
น
ป
เ
ก
ที่
เ

ร็
ว
โ
ย
ะ
ก
ล
ด
ใ
ร
เ
้
โ
อ
้
ป็
อ
เ
อี
พื
ช
วิ
ย
ก
น
ว
ียู่คู่วิถีชีวิตของ ถีชีวิตข
ด
ู่
คู่
ล

อี
ก
อ
เร็วที่สุดในโลกอีกด้วย เป็นพืชอเนกประสงค์ที่อยู่คู่วิถีชวิตของ อง เร็วที่สุดในโลกอีกด้วย เป็นพืชอเนกประสงค์ที่อยู่คู่วิถีชีวิตของ
ก
ด
น
ก
พื
ช
เร็วที่สุดในโลกอีกด้วย เป็นพืชอเนกประสงค์ที่อยู่คู่วิถีชวิตของ
ที่
ด
ุ
ส
ส
ส
ว
น
เ
ง
ร
ค์
ป็
อ
น
ะ
ค์
ที่
ที่
ี
ย
ใ
ป
ง
ส
ร็
ค
ช
นไท
เ
คนไทย และชาวเอเชียมาชานาน ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อนซึงมี้อนซึ่งมีคนไทย และชาวเอเชียมาช้านาน ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อนซึ่งมีคนไทย และชาวเอเชียมาช้านาน ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อนซึ่งมี
าว
ะ
ล
แ
ย

้
่
คนไทย และชาวเอเชียมาชานาน ้ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อนซึ่งมีชียมาช้านาน ประเทศไทยอยู่ในเขตร
อเ
พัน
รก
รก
พัน
้อม
ะ
ะ
ธ
ธ
รก
แวด
ิ
กับก
กับก
า
ิการเจริญเติบโติญเติบโติญเติบโต
า
า
ปัจจัยแวดล้อมที่พอเหมาะกับการกระจายพันธุ์และการเจรญเติบโต
ระจา
กับก
า
ุ์และ
ที่พอเหม
ที่พอเหม
้อม
้อม
ปัจจัย
ระจา
ระจา
ธ
ล
พัน
ปัจจัย
ุ์และ
ย
ะ
ย
า
ุ์และ
ย
ปัจจัย
ล
า
ปัจจัยแวดล้อมที่พอเหมาะกับการกระจายพันธุ์และการเจรญเติบโตการเจรการเจร
แวด
แวด
ล
ที่พอเหม
น
น
จา
ู่
่
หล
ง
หล
่
า
ู่
ง
ุ์
รส า
กหล
จา
จึงพบเห็น
ธ
อย
ช
ไผ
น
พัน
กหล
า
ของไผ่ จึงพบเห็นไผ่ขึ้นอยู่หลากหลายชนิดพันธุ์ จากการส ารวจชนิดนิดของไผ่ จึงพบเห็นไผ่ขึ้นอยู่หลากหลายชนิดพันธุ์ จากการส ารวจชนิด
ย
ไผ
รวจช
ิด
พัน
กก
า
อย
ช
ขอ
ไผ
ธ
น
ไผ
า
า
ขึ้
ุ์
ิด
จึงพบเห็น
ขอ
ขึ้
่
ของไผ่ จึงพบเห็นไผ่ขึ้นอยู่หลากหลายชนิดพันธุ์ จากการส ารวจชนิดกการส ารวจชนิด
่
ย
ย
ว่
า
ย
ค
ด
ค
า


๑๕
ว
ว
น
น
า
๑๗
น
๑๗
-
-
๑๕
๑๗
๑๕
ุ
น
น

-

จ
ว่
า
ุ
า
ว่
ด
า
ด
ุ
มี
จ
ุสกล (genera) สกล (genera)
จ
า
ว
น
า
ุ

มี
มี
ะเ
ร
ป
ท
ป
ใน
ป
ไผ
ใน
่
่
ท
ท
ศ
ย
ศ
ไท
ร
ร
ศ
ะเ
ะเ
ไผ
พ
นธ
พ
ุ
์
ั
ั
พนธุ์ไผ่ในประเทศไทยคาดว่ามีจ านวน ๑๕-๑๗ สกล (genera) สกล (genera)
พนธุ์ไผ่ในประเทศไทยคาดว่ามีจ านวน ๑๕-๑๗ สกล (genera)
พ
ั
์
่
ุ
ุ
์
ใน
ั
ไผ
ั
นธ
นธ
ไท
ไท
ค
า
๘๐
ุ) (สราวธ และคณะ, ๒๕๕๔) กระจา
ช
๑
๐๐
s
ุ
ด
ิ

ุ
ุ
-
i
p
ุ
๘๐-๑๐๐ ชนิด (species) (สราวธ และคณะ, ๒๕๕๔) กระจายอยู่ทั่วยอยู่ทั่ว๘๐-๑๐๐ ชนิด (species) (สราวธ และคณะ, ๒๕๕๔) กระจายอยู่ทั่ว๘๐-๑๐๐ ชนิด (species) (สราวธ และคณะ, ๒๕๕๔) กระจายอยู่ทั่ว
ec
น
(
๘๐-๑๐๐ ชนิด (species) (สราวธ และคณะ, ๒๕๕๔) กระจายอยู่ทั่ว
es
ทกภาคข ุองประเทศไทย โดยมากพบในป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรง ทกภาคของประเทศไทย โดยมากพบในป่าเบญจพรรณ และป ั ั ั
ุ
ุ
ั
ทกภาคของประเทศไทย โดยมากพบในป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรง ่าเต็งรง ทกภาคของประเทศไทย โดยมากพบในป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรง ทกภาคของประเทศไทย โดยมากพบในป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรง
ุ
ุ
ั

ด

า
าค
ิร
ห็น
ข
ิร
ส
มูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ เห็นถึงความส าคญของชนิด
พ
ค
ิก
ิก
ิธิส
ิธิส
ค
เ
ห็น
มูล
ามส
น
ถึง
ะ
ะ
มูล
ั
ร


็จ
ง

มูล
ร
ิธิส
ว
ว
ถึง
ั
อง
น
เ
ถึง
เ
น
น
็จ
ะ
ิติ์ฯ
เ
ห็น
ิติ์ฯ
เ
น
มูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ เห็นถึงความส าคญของชนิดามส าคญของชนิด
เ
็จ
น
าค
จ้า
ด
ั
จ้า
อง
ามส
ิร

า
า
ิ
ั
จ้า
เ
เ
ง
ง
ส
ม
พ
ค
ม
ม
ว
ด
ิ
ว
น
ข
ิติ์ฯ
ส
ส
ชน
ด
พ
ญ
ด
ั
เ
ส
ญ
ส
ร
น
ว
ว
น
ิก
ชน
้
ุ์
น
ธ
แ
ล

ะ
พั
ธ
ุ์
้ชน์ของไผ่แต่ละชนิด จึงจัดสร้างสวนรวม การใช้ประโยชน์ของไผ่แต่ละชนิด จึงจัดสร้างสวนรวม ช้ประโยชน์ของไผ่แต่ละชนิด จึงจัดสร้างสวนร
พันธุ์ และการใชประโยชน์ของไผ่แต่ละชนิด จึงจัดสร้างสวนรวม วม พันธุ์ และการใช้ประโยชน์ของไผ่แต่ละชนิด จึงจัดสร้างสวนรวม
พันธุ์ และการใชประโยะรใ
น
พั

กา
ล
แ
กุ

)
(
พันธุ์ไผ่ จ านวน ๑๒ สกุล (ginera) ๔๕ ชนิด (species) ประกอบด้วย ้วย พันธุ์ไผ่ จ านวน ๑๒ สกุล (ginera) ๔๕ ชนิด (species) ประกอบด้วย
(
พันธุ์ไผ่ จ านวน ๑๒ สกุล (ginera) ๔๕ ชนิด (species) ประกอบด้วย ประกอบด้วย
ระกอ
น
i
ec
es
ป
p
ไ
s
พั
i
ุ์
es
g
ผ่
)
พั
ec
ธ
น

ล
ช
า
)



๔
จ
in
ส

นิ
วน
๑
๕
๔
a

๕
๒

วน
r

น

e
บด
๑

)
ไ
ุ์

จ
ล
ส
r
s
๒

e
กุ
p
(
ธ
ด

า

ผ่
ช
in
นิ
ด
(
a
น
g
พ
า
ช
ชนิดพันธุ์ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย พันธุ์ไผ่ที่น าเข้ามาจากที่น าเข้า
ผ่
ใ
า
น
บ
ท
น
ป่
น
ช
ธ
น

ด
ิ
ธ
พั
ย
พั
ที่
ต
รรม
ชนิดพันธุ์ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย พันธุ์ไผ่ที่น าเข้ามาจากมาจากชนิดพันธุ์ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย พันธุ์ไผ่ที่น าเข้ามาจากชนิดพันธุ์ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย พันธุ์ไผ่ที่น าเข้ามาจาก
ไ
ุ์
ิ
ไ
ุ์
องไ
ผ่
ข
ธ
ั

วม
ถึ
ร
ศ

ธ
ไ
น
ง
พั
ท
า
่
ต
ต่างประเทศ รวมถึงพันธุ์ไผ่ที่ยังอยู่ในระหว่างการจาแนกชนิดพนธุ์ าแนกชน ั ั ั
ต่างประเทศ รวมถึงพันธุ์ไผ่ที่ยังอยู่ในระหว่างการจาแนกชนิดพนธุ์ ิดพนธุ์ ต่างประเทศ รวมถึงพันธุ์ไผ่ที่ยังอยู่ในระหว่างการจาแนกชนิดพนธุ์ ต่างประเทศ รวมถึงพันธุ์ไผ่ที่ยังอยู่ในระหว่างการจาแนกชนิดพนธุ์
ะ
เ
ร
ง
ป
ุ์
่

างก
ะ
หว
า
จ

ั

ร

ั
ง
ที่
ย
ในร
ู่
อย
ผ่
อีกด้วย อีกด้วย อีกด้วย อีกด้วย
อีกด้วย




๒ ๒ ๒ ๒
๒

๓ ๓ ๓

สกุลไผ่ภูพำน สกุลไผ่ภูพำน สกุลไผ่ภูพำน สกุลไผ่ภูพำน ฯ ฯ ฯ ฯ
ฯ

สกุลไผ่ภูพำน
๑. ๑. ๑. ๑. ๑.
Ph
Phuphanochloa Phuphanochloa Phuphanochloa uphanochloa
Phuphanochloa




ต
ไ
ล
ิ
า
พ
อ
่
ก
แ
ผ่
ภู
ห
เ
ื่
ู
ก
ชอสกุลไผ่ภูพานตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่อุทยานแห่งชาติภพาน
ื่
เ
น
ป็
ี
ร
ส
กุ
่
อ
ย
ช
าน
ื่
ต
งช
แ
ิ
ร
ี
ก
่
ย
ก
านแ
ิ
ู
ภ
ย
่
าต
ุท
อ
ู
ง
ย
ขึ้
ั้
ต
น
ุท
พ
น
น
ป็
ห
เ
เ
พื่
เ
อ
านแ
ื่
ชอสกุลไผ่ภูพานตั้งขึ้นเพื่อ
ช อ ส กุ ล ไ ผ่ ภู พ า น ตั้ ง ขึ้ น เ พื่ อ เ ป็ น เ กี ย ร ติ แ ก่ อุท ย านแ ห่ งช าติ ภ พ าน ชอสกุลไผ่ภูพานตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่อุทยานแห่งชาติภพาน งชาติภพาน
ื่
ู
ู

ั
็
ั
ั
็
ึ่
ั็นแห่งแรก ปัจจุบันพบเพียงชนิดเดียว
จงหวดสกลนคร ซงพบไผ่สกุลว
จ งหว ด ส ก ล นค ร ซ ง พบ ไ ผ่ ส กุ ล นี้ เป น แห่ ง แร ก ปัจ จุบัน พบเ พี ย ง ช นิ ด เ ด ี ย จงหวดสกล ันคร ซึ่งพบไผ่สกุลนี้เปนแห่งแรก ปัจจุบันพบเพียงชนิดเดียว จงหวดสกลนคร ซึ่งพบไผ่สกุลนี้เปนแห่งแรก ปัจจุบันพบเพียงชนิดเดียว
ั
จงหวดสกลนคร ซงพบไผ่สกุลนี้เปนแห่งแรก ปัจจุบันพบเพียงชนิดเดียว
ั
ั
ึ่
็
็
ั
ึ่
ั
เป
น
ี้
็
ั
ขึ้นกระจายในพื้นทีรอยต่อระหว
ร
ขึ้ นก ร ะจ าย ใ นพื้นที ร อย ต่ อร ะ หว่ างป่ าเ ต็ งร งแ ล ะป่ า เ บ ญ จ พ ร ร ณ เ ป ็ นไ ผ ขึ้นกระจายในพื้นทีรอยต่อระหว่างป่าเต็งรงและป่าเบญจพรรณ เปนไผ่ ็ ็
่
่นพื้นทีรอยต่อระหว่างป่าเต็งรงและป่าเบญจพรรณ
้
ั
ึ
นก
าย
ะจ
ข
่
ใ
ั
่
ขึ้นกระจายในพื้นทีรอยต่อระหว่างป่าเต็งรงและป่าเบญจพรรณ เปนไผ่เปนไผ่่าเต็งรงและป่าเบญจพรรณ เปนไผ่
ั
่
่
่
างป
ั
็
ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ค่อนข้างแน่น ล าตรง ปลายล าโค้งง ปลาย
ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ค่อนข้างแน่น ล าตรง ปลายล าโค้งล าโค้งง ค่อนข้างแน่น ล าตรง ปลายล าโค้ง
ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงขนา
้
ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ค่อน ข้างแน่น ล าตรง ปลายล าโค ้ ง ด กลา ประเภ ทเหง า กอขน า ด เล็กถึงขน า ด กลา ง ค่ อน ข้ า ง แ น น ล าตร
่
่ แตกกิ่งตลอดล าหรือเกือบตลอดล า แต่ละข้อมีตลอดล า
ล
แ
ข
่
ะ
หร
งต
ิ
่
้
ก
็
ล
่


า
ต
้
น
มเ
เ
เล็กน้อย ข้อบวมเล็กน้อย แตกกิงตลอดล าหรือเกือบตลอดล า แต่ละข้อมี
ือบ
อด
ล
ก
่
ล
น
ก
็
เ
อย
บ
อ
อย
ล
ือ

เ ล็ ก น้ อย ข้ อ บ ว มเ ล็ ก น้ อย แ ต ก กิ งต ล อด ล า หรือ เ กือบ ต ล อ ด ล า แ ต่ ล ะ ข้ อ เล็กน้อย ข้อบวมเล็กน้อย แตกกิงตลอดล าหรือเกือบตลอดล า แต่ละข้อมีข้อมี
้
ว
เล็กน้อย ข้อบวมเล็กน้อย แตกกมี
หลายกิ่งขนาดไล่เลี่ยกัน โดยทั่วไปมีกิงกลางเด่น ๑ กง กาบห้มล ามีลัก หลายกิ่งขนาดไล่เลี่ยกัน โดยทั่วไษณะ มี กิ หล า ย กิ ่ง ขน า ด ไล ่เ ล ี่ยกัน ่ โด ย ่เด่น ๑ กิ่ง กาบห้มล ามีลักษณะปมีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง กาบห้มล ามีล
ิ่
ุ
่
ิ่
ุ
ุ
ุ
หลายกิ่งขนาดไล่เลี่ยกัน โดยทั่วไปมีกิงกลางทั่วไ
ป
ุ
หลายกิ่งขนาดไล่เลี่ยกัน โดยทั่วไปมีกิงกลางเด่น ๑ กง กาบห้มล ามีลักษณะักษณะ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง กาบห้มล ามีลักษณะ
ค
่
ั
าค
ก
ั
ป
ู
ต
ใบ

ู
อด
ใบ
ั
ใบ
ใบ
อนข
าบ
น
่
อด
ั
ูางออกหรือ
คล้ายผ้าย่น ติดอยู่กบล าค่อนข้างนาน ใบยอดกาบรปใบหอกกางออกหรือ
าบ
ก
่
ู
บ
ู
ล
ิ
ก
ด

คล้ายผ้าย่น ติดอยู่กบล าค่อนข้างนาน
ก
อย
ร

ย
าย
หอก
าย
ั
ป
้
ย
ร
้
คล้ าย ผ้ าย่ น ติ ด อยู่ ก บ ล าค่อนข้ างนาน ใบ ย อด ก าบ ร ป ใบ หอก ก างออก หร ื อ คล้ายผ้าย่น ติดอยู่กบล าค่อนข้างนาน ใบยอดกาบรปใบหอกกางออกหรือหอกกางออกหรือ
ผ
้
ล
างนาน
ู
พับลงเล็กน้อย หูกาบและลิ้นกาบ
อย
อด
้
นช
อย
ะล
่
บ
ั
ข
พั
่
าบ
่
พับลงเล็กน้อย หูกาบและลิ้นกาบไม่เด่นชด ชอดไมน
ัอกย่อยขนาดค่อนข้างใหญ่ ่เด่นชัด ช่อดอกย่อยขนาดค่อนข้างใหญ่ าดค่อนข้างใหญ่
ั
ล
เ
่
ด
แ
ย
ห
่

ล
อก
งเ
ด
ูก
ิ
พับลงเล็กน้อย หูกาบแล ะลิ้นกาบไม่เด่นชด ชอด อกย่อยขน าดค่อ นข้างให ญ ่ ไม พับลงเล็กน้อย หูกาบและลิ้นกาบไม่เด่นชด ชอดอกย่อยขนาดค่อนข้างใหญ่
ช
ั
้
น

าบ
นก

็
ล
ก
่
่
ุ
ุลูกอยู่บริเวณหน้าอาคาร ไผ่...หญ้ายักษ์ ผู้รักษ์โลก ในสวน่ในสกลนี้มีปลูกอยู่บริเวณหน้าอาคาร ไผ่...หญ้ายักษ์ ผู้รักษ์โลก
ไผ่ในสกลนี้มีปลูกอยู่บริเวณหน้าอา
ุ
ไผ่ในสกลนี้มีปไผ
ุ
ุ
ไผ่ ในส ก ล นี้มี ป ลู ก อยู่ บ ริเ ว ณ หน้ าอา คาร ไ ผ่ ...หญ้ ายั ก ษ์ ผู้ รั ก ษ์ โ ล ก ใ น ส ว น ไผ่ในสกลนี้มีปลูกอยู่บริเวณหน้าอาคาร ไผ่...หญ้ายักษ์ ผู้รักษ์โลก ในสวนในสวนคาร ไผ่...หญ้ายักษ์ ผู้รักษ์โลก ในสวน

ส
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จ านวน ๑ กอ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จ านวน ๑ กอ มเด ็จ พระน า ง เจ้ า ส ิร ิก ิติ์ ฯ

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จ านวน ๑ กอ
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จ านวน ๑ กอ จ านวน ๑ กอ

Phu
๑.๑
(
)
no
่ภูพ
๑.๑ ไผ่ภูพำน (Phuphanochloa speciosa
c
ไผ
๑.๑ ไผ่ภูพำน (Phuphanochloa speciosahloa speciosa
no
hloa
c
pha
)
ำน
(
speciosa
Phu
)
pha

๑.๑ ไผ่ภูพำน
๑.๑ ไผ่ภูพำน (Phuphanochloa speciosa ) )




่
ไผ่ ภู พานเป็ น ไผ่ เฉพาะถิ น ของ ไทย พบครั้ งแรกใน เขตอุ ทยานแห่ งช า ต ิ ไผ่ภูพานเป็นไผ่เฉพาะถินของไทย พบครั้งแรกในเขตอุทยานแห่งชาติ ยานแห่งชาติ
่
รก
น
อุ
ไท
ข
พ
อุ
ย
ขต
ไท
า
ะ
ง
ท
ใน

เ
ย
ฉพ
เ
ช

่
ถิ
่
ิ
บค
อง
ไผ่ภูพานเป็นไผ่เฉพาะถินของไทย พบครั้งแรกในเขตอุทยานแห่งชาติ
่
ง
ต
เ
า
รั้
ท
ป็
่
เ
น
ง
ย
บค
แห่
รก
ไผ
ใน
ไผ่ภูพานเป็นไผ่เฉพาะถินของ
พ
น
แ
พ

ภู
่
า
ไผ
น
า
แ
รั้
ขต
วัด
ั
ก
ี
ล
็
็
็
ภูพาน จังหวัดสกลนคร มีลักษณะเปนกอขนาดเล็กถึงกลาง ล าตรง สูงประมาณ ภูพาน จังหวัดสกลนคร มีลักษณะเปนกอขนาดเล็กถึงกลาง ล าตรง สูงประมาณ
ภูพาน จังหวัดสกลนคร มีลักษณะเ
น

จัง
า
็
ภูพาน จังหวัดสกลนคร มีลักษณะเปนกอขนาดเล็กถึงกลาง ล าตรง สูงประมาณ ะมาณ อขนาดเล็กถึงกลาง ล าตรง สูงประมาณ
็ษณะเปนกอขนาดเล็กถึงกลาง ล าตรง สูงปร
น
ห
ป
ค
ภูพ
นก
กล
ส

ม
ร
๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล
ล

่

ู
๑๐
นย
๓
มต
า
๕
๕
-
าน
า
ล

๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๓๐ ซม. เนื้อล าเนื้อล า-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๓๐ ซม. เนื้อล า
๒๕
-
เ
ง

้
ศ
าว
ป
ส
นผ
ล
๓

เ
ซม
.

๕-๑๐ เมตร เส้ นผ่ านศู นย์ กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๓๐ ซม. เน ื้อ ล า ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๓๐ ซม. เนื้อล า๓๐ ซม.
องย


้
ก

-
า
ร
์
๐.
อ่อ
ง
ั
ว
น
ั
ขีย
๑
ม.
ี
หนา ๐.๕-๑ ซม. ปล้องด้านล่างมกตัน ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุม ล าแก่สีเ ว ั หนา ๐.๕-๑ ซม. ปล้องด้านล่างมกตัน ลาข ั าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวนล่างมกตัน ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวาวปกคลุม ล าแก่สีเขียว
ส
ต
น
้
ซ
า
ล

หนา ๐.๕-๑ ซม. ปล้องด้านล่างมกตัน ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียว
หนา
อ
้
๕
ั
ล
ั
-
มีน
ด
หนา ๐.๕-๑ ซม. ปล้องด้านล่างมก
ปล
เข้ มหรือเขี ยวอมเทา แต่ละข้อมีหลายกิง มี กิงกลางเด่น ๑ กิง ใบรู ปหอกก ว้ า เข้มหรือเขียวอมเทา แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกลางเ ่ด่น ๑ กิ่ง ใบรูปหอกกว้าง
่
ล
ว
า
อม
ย
เข้มหรือเขียวอมเทา แต่ละข้อมีหลง
งก
ี
ข
ด
แ
ต
่
า
ท
เ
งเ
่
่

ง
ม
เ
ิ
เข้มหรือเขียวอมเทา แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกลางเด่น ๑ กิง ใบรูปหอกกว้าง
าย
่
ก
อเ
หร
ิ
ื
ก
้
ข
ี
ม
่
่หลายกิ่ง มีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง ใบรูปหอกกว้าง กิ่ง ใบรูปหอกกว้าง
่
ะข
๑
ี
่
่
่
น
ล
้
อม

ส
ท
ี
๐.๕-๑ ซม. ยาว ๒-๓ ซม. กาบหุ้
๑
าหร
กา
-
๐.๕-๑ ซม. ยาว ๒-๓ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียวอมเทาหรือเขียวอ่อน ขอบมีสีอบมีสี าสีเขียวอมเทาหรือเขียวอ่อน ขอบมีสี
ล
ม
ล
ย
ม
ข
หุ้
า
บ
๕

อเ
ื
๐.
๒
อมเ
-
าว

ข
๓
ย

ซ
๐.๕-๑ ซม. ยาว ๒-๓ ซม. กาบหุ้ มล าสี เ ขี ย ว อมเท าหรือเ ขี ย วอ่ อน ข อบ ม ี ส ี ๐.๕-๑ ซม. ยาว ๒-๓ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียวอมเทาหรือเขียวอ่อน ขอบมีสีวอ่อน ข
ี
ว
ี
ย
เ
ม.

ม.
ซ
็
ม่วงแดง มีขนสีขาวกระจายห่างๆ กาบเปนรอยย่น กาบบริเวณข้อด้านล ่ าง ม่วงแดง มีขนสีขาวกระจายห่างๆ กาบเปนรอยย่น กาบบริเวณข้อด้านล่าง
ย
ม่วงแดง มีขนสีขาวกระจายห่างๆ กาบเปนรอยย่น กาบบริเวณข้อด้านล่าง้านล่างเปนรอยย่น กาบบริเวณข้อด้านล่าง
ง

ะ
กาบ

็กาบเปนรอยย่น กาบบริเวณข้อด

ๆ
ีขาวกร
็
จา
แด
ส
ห่า
มีขน
ง
็
ม่วงแดง มีขนสีขาวกระจายห่างๆ
็
ม่วง
ค่
า
ข้าง
อน
ติดกับล าค่อนข้างนาน (ภาพที่ ๑) าน (ภาพที่ ๑)
ติดกับล าค่อนข้างนาน (ภาพที่ ๑) ติดกับล าค่อนข้างนาน (ภาพที่ ๑) ติดกับล าค่อนข้างนาน (ภาพที่ ๑)
ิดกับล
ต
น
กา
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานแน่ชัด แน่ชัด แน่ชัด
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานแน่ชัด การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีราย การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานแน่ชัด ่มีรายงาน
น์
ระโ
ยช
รใช้ป
ง
ัง
ไม

ย
า
น

๔ ๔ ๔ ๔ ๔

สกลไผ่ทอง ทอง สกลไผ่ทอง สกลไผ่ทอง
ก
ุ
ุ
ุ
ุ
ส
ุ
ุ
สกลไผ่ทอง สกลไผ่ทอง ลไผ่ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
Schizostachyum Schizostachyum tac

hizos
Sc
Schizostachyum hyum Schizostachyum Schizostachyum

๖. ๖. ๖. ๖.

๖. ๖.









่
่
ภาพที ๑ ลักษณะกอของไผ่ภูพาน ่ภูพาน ภาพที่ ๑ ลักษณะกอของไผ่ภูพาน ภาพที่ ๑ ลักษณะกอของไผ่ภูพาน
ภาพที ๑ ลักษณะกอของไผ่ภูพาน ภาพที ๑ ลักษณะกอของไผ่ภูพาน
่ภาพที่ ๑ ลักษณะกอของไผ

สกุลไผ่ทอง ทอง สกุลไผ่ทอง สกุลไผ่ทอง
๒. ๒. ๒. ๒.
๒. ๒.
สกุลไผ่ทอง สกุลไผ่ทอง สกุลไผ่
hizos
Schizostachyum hyum Schizostachyum Schizostachyum
Sc
Schizostachyum Schizostachyum tac

ั
ู
ู
ั
พบกระจายพนธุ์ทางตอนใต้ของจีน พม่า ไทย จนถึงหม่เกาะในกาะในพบกระจายพนธุ์ทางตอนใต้ของจีน พม่า ไทย จนถึงหม่เกาะในพบกระจายพนธุ์ทางตอนใต้ของจีน พม่า ไทย จนถึงหม่เกาะใน
พบกระจายพนธุ์ทางตอนใต้ของจีน พม่า ไทย จนถึงหม่เกาะในหม่เ
ั าะใ น
พบ ก ร ะจ าย พ นธุ์ ท างต อนใต้ ข อง จี น พ ม่ า ไ ท ย จ นถึ ง หม่ เ ก ก ร ั ะจ าย พ ั นธ ุ ์ ท างต อนใต ้ ข อง จ ี น พ ม ่ า ไ ท ย จ ู นถ ึ ง ู ู ู
ั
พบ
แ
ป
ฟ
ร
แ
ซ
ม
ุท
ม
ป
ซ
๕๐

๕๐
-
-
๕๐
-
ั
ั
ั
ั
ั
ั
ั
๔๐
ม
ี
ี
ก
ม
ิ
ิ
ะมาณ
ะมาณ
๔๐
ร
ป
ป
ร
มหาสมุทรแปซิฟิก มีประมาณ ๔๐-๕๐ ชนิดท่วโ
มหาส
มหาส
็น
มหาสมุทรแปซิฟิก มีประมาณ ๔๐-๕๐ ชนิดท่วโลก ลักษณะท่วไปเป็นไผ่
ั
ั
ป
ไ
ปเ
ั
มหาสมุทรแปซิฟิก มีประมาณ ๔๐-๕๐ ชนิดท่วโลก ลักษณะท่วไ มหาส ม ุท ร แ ุท ป ร ซ ิ ฟ ิ ก ิ ิ ฟ ก ี ป ร ม ะมาณ ๔๐ ผ ช ั ่ น ัลก ลักษณะท่วไปเป็นไผ่ชนิดท่วโลก ลักษณะท่วไปเป็นไผ่ชนิดท่วโลก ลักษณะท่วไปเป็นไผ่ิดท่วโลก ลักษณะท่วไปเป็นไผ่
ป ระ เ ภ ท เ ห ง้า ก อมี ข นาด เ ล็ ก ถึ งข นาด ก ล าง สู ง ๕ -๒ ๐ เ มตร ป ล เาตร ถง ล าง ส ู ง ๕ - ๒ ๐ เ มตร
ล
ง

นาด
เ
ห
ก
ก
ระ
ก
็
เ
ึ
ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๒๐ เมตร ล าตรง ล
อม
นาด
ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๒๐ เมตร ล าตรง าตรง ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๒๐ เมตร ล าตรง ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๒๐ เมตร ล าตรง
ภ
้า
ี
ท
งข
ข
่
ง
ิ
น
่
ก
แ
ปลายล าโค้ง เนื้อล าบาง แตกกิงค่อนข้างต่ า กิงมีขนาดเล็กไล่เลียล็ก
่
าง
าบ
าบ
ก
ปลายล าโค้ง เนื้อล าบาง แตกกิงค่อนข้างต่ า กิงมีขนาดเล็กไล่เลียกน
ตก
แ
ั
ก


แ
่
่
งม
ิ
่
ี
น
ี

า

ก
ก
ป ล าย ล า โค้ง เ นื้อล าบ าง แ ตก กิง ค่อ นข้ าง ต่ า กิ งมี ข น าด เ ล็ กไ ล ล ่ เ ล ล น ย าง าง ตก ตก ค ก ่ อ ง นข ้ าง ต ้ าง ต ก ่ ่ า ่ ิ งม ข ่ ิ งม าด เ าด ็ ก เ เ ่ ล ล ก ั ่ ั ั ่ ่ ั ั
ล
ไ
่กน ไล่เลียกน ไล่เลียกน ่เลียกน
็
าด
ข
ี
ข
น
น
่
ค
่
อ
อ
ค
่
่
ิ
ง
ิ
า
่

ต
่
าง
นข
นข

้
่
โค
โค
้ง
ล
น
น
า
ื

าบ
้อล
า

้อล
ื
้ง
่
ี
้ง
เ
เ
เ
ล
ป
ป
าย
ล

ล
าย
โค
า
าย


ื
้อล

ป
ุ
ออกางช้ า
ตก
แ ตก ออก จ านว นมาก ก าบ ห้ ม ล าร่ ว งตา มเ ว ล าจ นถึ งร่ ว งค่ อนข ้ จ านว นมาก ุล าร่วงตามเวลาจนถึงร่วงค่อนข้างช้า กาบห้มล าร่วงตามเวลาจนถึงร่วงค่อนข

้
ุ
แตกออกจานวนมาก กาบห้มล าร่วงตามเวลาจนถึงร่วงค่อนข้างชา ้างช้า แตกออกจานวนมาก กาบห้มล าร่วงตามเวลาจนถึงร่วงค่อนข้างช้า แตกออกจานวนมาก กาบห้มล าร่วงตามเวลาจนถึงร่วงค่อนข้างช้า
แ
ุ


แตกออกจานวนมาก กาบห้ม
ุ
ุ
ย
ู
ั
ย
ูไข่หรือรปหวใจ โคนใบยอดกาบมักโป่งพองออกด้านนอกกาบรปไข่หรือรปหวใจ โคนใบยอดกาบมักโป่งพองออกด้านนอกกาบรปไข่หรือรปหวใจ โคนใบยอดกาบมักโป่งพองออกด้านนอกรปไข่หรือรปหวใจ โคนใบยอดกาบมักโป่งพองออกด้านนอก
ก
อด
ู
อด
ใบยอดกาบรปไข่หรือรปหวใจ โคนใบยอดกาบมักโป่งพองออกด ้ านนอ ก
ู
ู
ู
ั
ู
ใบยอดกาบรปไข่หรือรปหวใจ โคนใบยอดกาบมักโป่งพองออกด้านนอก
ั
ู
ั
ั
ใบ
ู
ย
ใบ
ใบยอดกาบรปอดาบ
ั
ู
ู
ใบ
ู
า
า
ปลายเป็นติ่งแหลม หูกาบส่วนมากเป็นพูเด่นชัด ปลายเป็นติ่งแหลม หูกาบส่วนมากเป็นพูเด่นชัด พูเด่นชัด
ิ่งแหล
บส
ม
บส
ย
เป็นต
ย
หูกา
ปลายเป็นติ่งแหลม หูกาบส่วนมากเป็นพูเด่นชัด
่วนม
บส
หูกา
เป็นต
ม
ย
า
ป็น
า
ิ่งแหล
ิ่งแหล
กเ
พูเด
ปล
ปล
กเ
ป็น
ป็น
พูเด

่นชัด
เป็นต
ปล
่วนม
่วนม
กเ
่นชัด
ม
า
หูกา
า

๕ ๕ ๕ ๕ ๕ ๕

ฯ
สกุลไผ่ สกุลไผ่ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่สกุลไผ่สกุลไผ่สกุลไผ่

Schizostachyum Schizostachyum tac
Schizostachyum hyum Schizostachyum Schizostachyum
Sc
hizos

่อกมักเกิดที่ปลายกิ่งขณะที่ยังมีใบติดอยู่ ไผ่ในสกุลนี้มีปลูกไว้ในสวนช่อดอกมักเกิดที่ปลายกิ่งขณะที่ยังมีใบติดอยู่ ไผ่ในสกุลนี้มีปลูกไว้
่
่
่
ชอด
่
ชอดอกมักเกิดที่ปลายกิงขณะที่ยังมีใบติดอยู่ ไผ่ในสกุลนี้มีปลูกไว้ในสวนในสวนช่อดอกมักเกิดที่ปลายกิ่งขณะที่ยังมีใบติดอยู่ ไผ่ในสกุลนี้มีปลูกไว้ในสวนช่อดอกมักเกิดที่ปลายกิ่งขณะที่ยังมีใบติดอยู่ ไผ่ในสกุลนี้มีปลูกไว้ในสวน
ชอดอกมักเกิดที่ปลายกิงขณะที่ยังมีใ บติดอยู่ ไผ่ในสกุลนี้มีปลูกไว้ใน สวน
ื
ม
ิ์

อง
๔
ช
ไ
่

ื

จ
็
ู
่

ส
อ
ส
ด
ม
ฟ
ิ์
ฯ
หล
ส
็
จ
ส
เด
ไ
ไ
ด
ริ

เด
ิ
่
ไ
ิ
ด
ิ
อง
ย
พ
้
้
ผ่
าว
ไผ
ค
ไ
ค
ช
เ
ี
ไ
ิ
ท
ะ และ
้
ง
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ อยู่ ๔ ชนิด คือ ไผ่สีทอง ไผ่เมี่ยงไฟ ไผ่ข้าวหลาม และ าวหลาม และ ะ
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ อยู่ ๔ ชนิด คือ ไผ่สีทอง ไผ่เมี่ยงไฟ ไผ่ข้าวหลาม และ และ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ อยู่ ๔
พ
ื
จ้
ร
าว
น
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ อยู่ ๔ ชนิด คือ ไผ่สีทอง ไผ่เมี่ยงไฟ ไผ่ข้าวหลาม น ร า ะ ง น เ า ง า เ ส า กิ ริ กิ ฯ ต อย อย ู ่ ๔ น ช ค ผ อ ผ ผ ่ ส ่ ส ี ท ี ท อง ผ่ เ มี่ ผ่ ย เ มี่ ไ มี่ ย ฟ ง ไ ง ไผ ฟ ่ ข ไผ ่ ข หล าม าม แล
ข
อ
น
จ้
ไ
ต
ิ
๊
่
ผ่
่
๊
ั
๊
ุ
ไผ่เฮี๊ยะ ซึงไผฮี๊
เ
ไผ่เฮี๊ยะ ซึงไผ่ข้าวหลามและไผ่เฮียะ เดิมจดอยู่ในสกล Cephalostachyum hyum ไผ่เฮี๊ยะ ไผ่เฮี๊ยะ
ไผ่เฮี๊ยะ ซึงไผ่ข้าวหลามและไผ่เฮียะ เดิมจดอยู่ในสกล Cephalostachyum ั ั ั ุ ั ุ ุ ุ ุ
๊
ไ
๊
๊
ั
่่ข้าวหลามและไผ่เฮียะ เดิมจดอยู่ในสกล Cephalostachyum ยะ ซึ่งไผ่ข้าวหลามและไผ่เฮียะ เดิมจดอยู่ในสกล Cephalostacซึ่งไผ่ข้าวหลามและไผ่เฮียะ เดิมจดอยู่ในสกล Cephalostachyum ซึ่งไผ่ข้าวหลามและไผ่เฮียะ เดิมจดอยู่ในสกล Cephalostachyum
แต่ปัจจุบัน ดร.สราวธ สังข์แก้ว ได้จ าแนกไว้ในสกุลนี้แล้ว แต่ปัจจุบัน ดร.สราวธ สดรสร ุ ุ ุ
ุ


แต่ปัจจุบัน
แต่ปัจจุบัน ดร.สราวธ สังข์แก้ว ได้จ าแนกไว้ในสกุลนี้แล้ว แต่ปัจจุบัน ดร.สราวธ สังข์แก้ว ได้จ าแนกไว้ในสกุลนี้แล้ว
.
แต่ปัจจุบัน
ุ
ุังข์แก้ว ได้จ าแนกไว้ในสกุลนี้แล้ว .สราวธ สังข์แก้ว ได้จ าแนกไว้ในสกุลนี้แล้ว าวธ สังข์แก้ว ได้จ าแนกไว้ในสกุลนี้แล้ว
ดร

a
สีทอง
bra
dum
สีทอง
ผ่
c
๒.๑
๒.๑
la
hyc
hyum
c
(S
hiz
c
ไ
ost
๒.๑ ไผ่สีทอง (Schizostachyum brachycladum) )
๒.๑ ไผ่สีทอง (Schizostachyum brachyc ผ่ สีทอง (S (S c ost a c bra c c la dum )
hiz
hiz
la
hyum
c
ost

๒.๑ ไผ่สีทอง (Schizostachyum brachycladum) hycladum)
)
ไ
๒.๑
bra
ไ
a
ผ่
hyc
dum
c
hyum

ท
ไม
อง
ข
าต
อง
ิ
อง
ส
ท ดับ
ี
ไม
อง
ิ
บ
ี
ึ
าต
ร
้
่
ตา
ผ่ะ

ตา
ไผ่สีทองไม่พบขึ้นตามธรรมชาติของไทย พบแต่ทีปลูกเป็นไม้ประดับ้ประดับ
ตา
่
ไผ่สีทองไม่พบขึ้นตามธรรมชาติของไทย พบแต่ทีปลพบแพ
ไ
่
พ
ไ
ไท
่
มช
ึ
ี
น
้
ไผ่สีทองไม่พบขึ้นตามธรรมชาติ ของไทย พบแต่ทีปลูกเป็นไม้ปร ส ไ ผ่ ผ่ ส อง ท อง ่ พ ไม ่ พ ่ ข พ บ บ ข ข น ึ ้ น มธ มธ ร ร ร ร มช าต ิ ข ข ไท ย ไท ย ย ู่กเป็นไม้ประดับบแต่ทีปลูกเป็นไม้ประดับต่ทีปลูกเป็นไม้ประดับบแต่ทีปลูกเป็นไม
่
ร
มธ
มช
ท่
เ
เีเ ขีย
เท่ า นั้ น แ ล ะ เ ป็ น ชนิ ด เ ดีย ว กั บไ ผ่ ที่ ขึ้น ใ น พื้น ที่ ท า ง ภา คใ ต้ แต่ล า มีส า ท่ า น น แ ล แ ะ ล ป็ น ป็ ช น ช ด น เ ด ี ย ด ี ย ว บ กั ไ บ ไ ที่ ผ่ ขึ้ ที่ ขึ้ ใ น ใ พื้ น น พื้ ที่ น ท ที่ า ท ภา ภา ใ ค ใ แ ต แ ต า ่ล ี ส ีเ ข
่ล
า
ผ่
ง
น
เท่านั้น และเป็นชนิดเดียวกับไผ่ที่ขึ้นในพื้นที่ทางภาคใต้ แต่ล ามีสีเขียว ามีสีเขียว
ะ
เ
กั
ค
เท่านั้น และเป็นชนิดเดียวกับไผ่ที่ขึ้นในพื้นที่ทางภาคใต้ แต่ล ามีสีเขียว ียว เท่านั้น และเป็นชนิดเดียวกับไผ่ที่ขึ้นในพื้นที่ทางภาคใต้ แต่ล ามีสีเขียว
เ
น
ั้


ต้
ด
ั้
ิ
น
ิ
ม

น
เ
น
ง
วว
ต้
ซงเรียกว่า ไผ่โป มักพบในป่าดิบชื้น ไผ่สีทองเป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง ึงกลาง
ซง เ รี ย ก ว่ า ไ ผ่ โ ป มั ก พ บ ใ น ป่ า ดิบ ชื้ น ไ ผ่ สี ท อ ง เ ป็ น ไ ผ่ ข นา ด เ ล็ ก ถึ ซงเรี ึ่ยกว่า ไผ่โป มักพบในป่าดิบชื้น ไผ่สีทองเป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง ซึ่งเรียกว่า ไผ่โป มักพบในป่าดิบชื้น ไผ่สีทองเป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง ซึ่งเรียกว่า ไผ่โป มักพบในป่าดิบชื้น ไผ่สีทองเป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง ซึ่งเรียกว่า ไผ่โป มัก
ึ่
ึ่ งก ล าง
็
็
งร
าตร
ั

ั
็

ู์กลางล า
ว

็มกนเปนกอหลวมๆ หรือแน่น เส้นผ่านศนย์กลางล า
็
งร

าตร
ั
ล
ส
ู
ู
เ
๐
เ
ง
สางล า
๐
สูง ๗-๒๐ เมตร ล าตรงรวมกนเปนกอหลวมๆ หรือแน่น เส้นผ่านศนย
ง
ู
ั
๗
ู
-
็
-
๒
๗
-
ส
ู
ู
สูง ๗-๒๐ เมตร ล าตรงรวมกนเปนกอหลวมๆ หรือแน่น เส้นผ่านศนย์กลางล า ลางล า

สูง ๗-๒๐ เมตร ล าตรงรวมก นเปนกอหลวมๆ หรือแน่ น เส้ นผ่ านศนย์ กล ๗ ู ง ๒ ๐ ๒ มตร เ มตร ล ล ั าตร ัวมกนเปนกอหลวมๆ หรือแน่น เส้นผ่านศนย์กลางล า งรวมกนเปนกอหลวมๆ หรือแน่น เส้นผ่านศนย์ก
มตร
ู
อ

้
-
ื

๘
๒๕
อน
๕๐
๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๕๐ ซม. เนื้อล าบาง ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมหรือลุมหรือ
-
าอ

ี
ซ
ม.
๕๐

๒๕ื
๘
่
๕
ม
าอ
๕
วล
ุ
าอ
๘

ม.
๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๕๐ ซม. เนื้อล าบาง ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมหรือวปกคลุมหรือ

-
ซม
ล
-
-
ขา
ี
๕๐
่
้

ป
องย
า
ป
า
าว

.

.
บ
ซ
้
าว
องย

องย
้
ล
ล
ซ
ล
ี
ขา
า
๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๕๐ ซม. เนื้ อล าบาง ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุ ๕ มหร -อ เน ื ้ อ ื ้ อ บ ล าง บ าง ล ล ่ อน อน น ม ม น น ส วล ส ส วปก วปก ม ค ห ร ื อ

.

เน
วล
ซม
ค

ี

เน

ม.
ซม
ี

๒๕
าว
ล
ล
ี
าง
ล
ขา

ป
เ

ค
ๆ
บ
็
บ
พ
รั้
มีแ
ค
ส
ก
บ
ง
ง
พ
บ
บ
มีแ
รั้
ส
า
ง
ขี
า
ล
รั้
ง
ถ
ค
็
บ
เ
ี
ง
ือ
ห
ล
ว
ีเ
กล
ล
ส
ีเ
ว
เกลี้ยง ล าแก่สีเหลืองทองทั้งล า บางครั้งพบมีแถบสีเขียวเล็กๆ ตามความยาวปล้อง
ท
เกลี้ยง ล าแก่สีเหลืองทองทั้งล า บางครั้งพบมีแถบสีเขียวเล็กๆ ตามความยาวปล้อง มยาวปล้อง ง
้
ือ

ล
เ
ห
ล
า
ง
ว
ก่
า
แ
ส
้
ย
เ
ล
ล
ง
ห
ีเ
ก่
ง
ส
า
ค
ม
แ
ก่
า
ทั้ง
ย
กล

า
อ
ค
ง
า
เกลี้ยง ล าแก่สีเหลืองทองทั้งล า บางครั้งพบมีแถบสีเขียวเล็กๆ ตามความยา ว กล ี ้ ย ี ้ ย า ง แ ล า ล ือ ง ท อ ทั้ง ล ง ง พ บ ถ มีแ ถ บ ขี ส ย เ ี ว ี เ เ ขี ย ย ว ็ ก เ ว ล ล ก ต ๆ า ๆ ม ต า ม ม ค ว า า ม ป า ว อ ป ง ล อ
า
ล
ล
ง
ต
ทั้ง
อ
อ
ย
ี
บ

้
เ
ง
ท
ป
า
้
ง
ู
แตกกิงขนาดเล็กหลายกิงไล่เลียกัน ใบรปหอกกว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๑๐-๓๕ ซม. ู ู
่ตกกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่งไล่เลียกัน ใบรปหอกกว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๑๐-๓๕
่
่
่
งข
ู
นา
่
ิ
ก
่
่
ตก
่
็
ู
่
ู
่เลียกัน ใบรปหอกกว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๑๐-๓๕ ซม. หลายกิ่งไล่เลียกัน ใบรปหอกกว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๑๐-๓๕ ซม.
แตกกิงขนาดเล็กหลายกิงไล่ก
ล
แ
แตกกิงขนาดเล็กหลายกิงไล่เลียกัน ใบรปหอกกว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๑๐-๓๕ ซม. ซม. แตกกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่งไล่เลียกัน ใบรปหอกกว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๑๐-๓๕ ซม.
่
ด
่
แ
่
เ

ุ
ุ าสีน้าตาลอ่อน มีขนสีน้าตาลปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมหรือ กาบห้มล าสีน้าตาลอ่อน มีขนสีน้าตาลปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมีขนสีน้าตาลปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมหรือ มีขนสีน้าตาลปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมหรือ
ู



กาบห้มล

กาบห้มล าสีน้าตาลอ่อน มีขนสีน้าตาลปกคลุม ใบยอดกาบรปโด ุ มหรือ ู ู ู ู ู



ุ


ุ
กาบห้มล าสีน้าตาลอ่อน มีขนสีน้าตาลปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมหรือ มหรือ กาบห้มล าสีน้าตาลอ่อน กาบห้มล าสีน้าตาลอ่อน

ุ

รูปไข่ ป่องออกที่ฐาน ตั้งตรง หูกาบเป็นพูเล็กๆ ขอบมีขนแข็ง (ภาพที่ ๒) น ต ต ั้งต รง หูกา บเป็นพูเล ็กๆ ขอ บมีขน แข็ง พที่ ๒)
ขอ
บมีขน
บมีขน
รูปไข่
รูปไข่ ป่องออกที่ฐาน ตั้งตรง หูกาบเป็นพูเล็กๆ ขอบมีขนแข็ง (ภาพที่ ๒) (ภาพที่ ๒)
แข็ง
รูปไข่ ป่องออกที่ฐาน ตั้งตรง หูกาบเป็นพูเล็กๆ ขอบมีขนแข็ง (ภาพที่ ๒) พที่ ๒)
ต

ั้งต
น
่ฐา
น
่ฐา
(ภา
หูกา
ั้งต
รง
หูกา

แข็ง
บเป็นพูเล
รง
บเป็นพูเล
ป่อง
ป่อง
ป่อง
็กๆ
รูปไข่
รูปไข่
็กๆ
ขอ
กที
ออ
กที
่ฐา
(ภา
ออ
กที
ออ
ยช
้
า
โ
้
์
ก
น
ะ
้
้
ใช
ปร
ร
้

น
ิ
็
็
็
็
็
ู
ก
ป
การใชประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะสีของล าเปนสีเหลืองทองืองทองการใชประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะสีของล าเปนสีเหลืองทองการใชประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะสีของล าเปนสีเหลืองทอง
การใชประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะสีของล าเปนสีอ
เ
มป
ี
ย
ล
การใชประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะสีของล าเปนสีเหลือง ้ทอง ็ นไ ม ้ ป ร ะด ั บ เ พ ร า ะส ข ็เหลืองทองงล าเปนสีเหล
สวยงาม และเป็นไผ่ชนิดเดียวที่ออกดอกแล้วไม่ตาย ทยอยออกดอกทีละล า ิด ว ด ที่อ ว อ ที่อ ด อ อ ก ก ด แ อ ล ก ้ว แ ไ ม่ต ไ า ม่ต ท ย อย ย ออก ออก ด
สว
ะ

ล
ม
ม
ง
ย
า
ว
ง
า
ย
แ
ส

อย
ก
ล
ีย
น
ีย
เ
ย

ท
า
้ว
ย

เ
เ
ะ
ป็น
ไ
เ
แ
ล
ป็น
ไ
ผ่ช
ด
ผ่ช
ิด
น
ด
สวยงาม และเป็นไผ่ชนิดเดียวที่ออกดอกแล้วไม่ตาย ทยอยออกดอกทีละล า ะล า
สวยงาม และเป็นไผ่ชนิดเดียวที่ออกดอกแล้วไม่ตาย ทยอยออกดอกทีละล า อกทีละล า
สวยงาม และเป็นไผ่ชนิดเดียวที่ออกดอกแล้วไม่ตาย ทยอยออกดอกทีลอกทีละล า

๖ ๖ ๖ ๖ ๖ ๖

ฯ
สกุลไผ่ สกุลไผ่ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่สกุลไผ่
สกุลไผ่
hizos
Schizostachyum hyum
Sc
Schizostachyum
Schizostachyum Schizostachyum tac

















่
่
่
่
่
่
ภาพที ๒ ลักษณะกอและกิงไผ่สีทอง
ภาพที ๒ ลักษณะกอและกิงไผ่สีทอง ภาพที ๒ ลักษณะกอและกิงไผ่สีทอง
่
ภาพที ๒ ลักษณะกอและกิงไผ่สีทอง ่สีทอง
่ภาพที่ ๒ ลักษณะกอและกิ่งไผ

eri
ไผ

๒.๒ ไผ่เมี่ยงไฟ (Schizostachyum zolling
่เมี่ยงไ
z
๒.๒ ไผ่เมี่ยงไฟ (Schizostachyum zollingeri) ollingeri)
)
eri
)
๒.๒ ไผ่เมี่ยงไฟ (Schizostachyum zollingeri)
๒.๒
๒.๒ ไผ่เมี่ยงไฟ (Schizostachyum zolling ฟ (S c hiz ost a c h yum


ไผ
็
่
ท
่
พบเปนไผ่ทีขึ้นตามธรรมชาติในป่าดิบช้นทางภาคใต้ของไทย รวมถึงรวมถึงึ ง
ป
่
่
พบเปนไผ่ทีขึ้นตามธรรมชาติในป่าดิบช้นทางภาคใต้ของไทย รวมถึงไทย
น
็
ถ
ื
็
่
พบเป นไผ่ ทีขึ้นตามธรรมชาติในป่าดิบช้ นทางภาคใต้ ของไทย รวมถึ ็ พบเ ง ่ ี ข ึ ้ นตามธ ร ร มช าต ิ ใ ื น ป ื าด ิ บ ช ้ ื นท างภ าค ใ ต ้ ขอ ง
พบเปนไผ่ ทีขึ้นตามธรรมชาติในป่าดิบช้ นทางภาคใต้ ของไทย รวม
็
่
ื
ั
่
ัะจายทวไปในประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซีย เปนไผ่ขนาดกลาง ค
กระจายทวไปในประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซีย เปนไผ่ขนาดกลาง คล้ายไผ่ล้ายไผ่ไผ่
่
ร
ั
ก
่
ั
่
่
ั
็
กระจายทวไปในประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซีย เปนไผ่ขนาดกลาง คล้ายไผ่
กระจายทวไปในประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซีย เปนไผ่ขนาดกลาง คล้าย
กระจายทวไปในประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซีย เปนไผ่ขนาดกลาง คล้ายไผ่ ็ ็ ็
็
ข้าวหลาม (S. pergracile เดิมใช Cephalostchyum pergracile) สูง ๑๐-๑๕ เมตร p e ้ i l e ้ เดิมใช้ Cephalostchyum pergracile) สูง ๑๐-๑๕ เมตร
.


ข
rg
หล
ข้าวหลาม (S. pergracile เดิมใช Cephalostchyum pergracile) สูง ๑๐-๑๕ เ
าม
rac
(
S
้
าว
้
มตร
ข้าวหลาม (S. pergracile เดิมใช Cephalostchyum pergracile) สูง ๑๐-๑๕ เมตร
ข้าวหลาม (S. pergracile เดิมใช Cephalostchyum pergracile) สูง ๑๐-๑๕ เมตร
้
ล าตรงรวมกันเปนกอแน่น ปลายล าโค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๑๐ ซม.
ู
า
รว
็อแน่น ปลายล าโค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๑๐ ซม. กันเปนกอแน่น ปลายล าโค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๑๐ ซม. .
็
ต
รง
ล าต รง รวม กัน เปนกอแน่น ปลายล าโค้งลง เส้นผ่านศ นย์กลางล า ๒-๑๐
็
็
ล
ู
ล าตรงรวมกันเปนกมซม

ล าต รง รว ม กัน เป นกอแน่น ปลายล าโค้งลง เส้นผ่านศ นย์กลางล า ๒-๑๐ ซม . ็ ู ู ู
ย
ปล้องยาว ๒๐-๗๐ ซม. เนื้อล าบาง ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา มีนวลทา มีนวล
๒
ปล้องยาว ๒๐-๗๐ ซม. เนื้อล าบาง ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา มีนว
าว
ล
-
ปล้องยาว ๒๐-๗๐ ซม. เนื้อล าบาง ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา มีนว ปล ้ อ ง ล ๗ ๐ ซม. เนื้ อ ล า บา ง ล า แ ก ่สี เ ขี ย ว หร ื อเ ข ี ย ว อมเ
ปล้องยาว ๒๐-๗๐ ซม. เนื้อล าบาง ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา มีนวล
๐

็
สี ขา วปก ค ลุ ม บา ง ๆ เ ห็ น ไ ด้ ชัด บริ เ วณใ ต้ ข้ อ แ ตก กิ งด้ า นบ นข องล
สีขาวปกคลุมบางๆ เหนไบา
า
่
สี ขา วปก ค ลุ ม บา ง ๆ เ ห น ไ ด้ ชัด บริ เ วณใ ต้ ข้ อ แ ตก กิ งด้ า นบ นข องล ี ขา วปก ค ล ุ ม ็ ็ด้ชัดบริเวณใต้ข้อ แตกกิ่งด้านบนของล า งๆ เหนได้ชัดบริเวณใต้ข้อ แตกกิ่งด้านบนข
สีขาวปกคลุมบางๆ เหนได้ชัดบริเวณใต้ข้อ แตกกิงด้านบนของล า องล า า
่
็
่
ส
็ก
ล
เ
ห
า
ด
แตกกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่งไล่เลี่ยกัน ใบรูปหอกกว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๕-๓๐ ซม. ล า ย กิ ่ง ไ ล ่เ ล ี่ย กัน ใ บ รู ป ห อ ก ก ว้ า ง ๒ - ๔ ซ ม. ย าว ๑
แตกกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่งไล่เลี่ยกัน ใบรูปหอกกว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๕-๓๐
่ง

แตกกิ
แตกกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่งไล่เลี่ยกัน ใบรูปหอกกว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๕-๓๐ ซม. ๐ ซม. ซม.
แตกกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่งไล่เลี่ยกัน ใบรูปหอกกว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๕-๓๐ ซม. ๕-๓
ขน
ล


ุ
้
น
ี


ุ
ุ
้

าตาล
ุ
กาบห้มล า สีน้าตาล อ มเหลืองถึงแดง มี ขนสีน้าตา ล เข้มหรือ ด า ปกค
ุ
กาบห้มล า ุ สีน้ าตาล อ มเหลืองถึงแดง มี ขนสีน้าตา ล เข้มหรือ ด า ปกคล กา บ ุ ห ม อ มเ หล ื องถ งแ ด ง ม ี ข นส ี น าตา ล เ ข้ ม ห รื อ ด
้
มล
า
ม
กาบห้มล าสีน้าตาลอมเหลืองถึงแดง มีขนสีน้าตาลเข้มหรือด าปกคลุม าปกคลุม
กาบห้มล าสีน้าตาลอมเหลืองถึงแดง มีขนสีน้าตาลเข้มหรือด าปกคลุม

ส

ึ
ใบยอดกาบรูปหวใกา
ใบยอดกาบรูปหวใจหรือสามเหลียมป่องออกที่ฐาน ปลายเป็นติ่งยาวติ่งยาวาว
ด
่
ใ
บ
อ
ย
ใบย อ ด กา บรูป ห วใ จห รือ ส ามเหลีย ม ป่อ ง ออ กที่ฐ า น ปลา ย เป็น ติ่ ง ย
ัจหรือสามเหลียมป่องออกที่ฐาน ปลายเป็นติ่งยาวบรูปหวใจหรือสามเหลียมป่องออกที่ฐาน ปลายเป็น
ั
ั
ั
ใบ ย อ ด กา บ รูป ห วใ จห รือ ส ามเ หลีย ม ่ ป่อ ง ออ กที่ฐ า น ป ลา ย เ ป็ น ติ่ ง ย าว ั ่ ่ ่

แหลม หูกาบเป็นพูเด่นชัด มีขนแข็งยาว (ภาพที่ ๓)
แหลม หูกาบเป็นพูเด่นชัด มีขนแข็งยาว (ภาพที่ ๓)
แหลม หูกาบเป็นพูเด่นชัด มีขนแข็งยาว (ภาพที่ ๓) แหลม หูกาบเป็นพูเด่นชัด มีขนแข็งยาว (ภาพที่ ๓) (ภาพที่ ๓)
แหล
ัด

บเป็นพู
หูกา
เด่น
ช
แข็ง
ย
าว

มีขน
ม
๗ ๗ ๗ ๗ ๗

ุ
สกลไผ่ทอง สกลไผ่ทอง สกลไผ่ทอง ลไผ่ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ก
ุ
ุ
ส
ุ
สกลไผ่ทอง ทอง
ุ




Schizostachyum hyum
Schizostachyum Schizostachyum Schizostachyum tac
hizos
Sc

ะ
โ
ร
ะ
า
น์
โ
ช
ย
น์
ก
ใ
ย
ช้ป
ก
า
ร
ร
ช้ป
ช
ใ
ิ
นได
น
้
่
ั
การใช้ประโยชน์ ล าใชในงานก่อสร้าง เครืองจกสาน ฝาบ้าน หน่อกินได้
้
การใช้ประโยชน์ ล าใชในงานก่อสร้าง เครืองจกสเ
าใช

้
เ
ร
องจ
ค
้
าง
ั
ใ
นงานก
้
อส
ร
การใช้ประโยชน์ ล าใชในงานก่อสร้าง เครืองจกสาน ฝาบ้าน หน่อกินได้ หน ร อ ก ล าใช ใ ้ นงานก ่ อส ร ่ าง ัาน ฝาบ้าน หน่อกินได้ ครื่องจกสาน ฝาบ้าน หน่อกินได้
่
่
่
าน
ส
่
้
า
ฝ
าบ
ก
้
้
ั
ื
ล
ั

แต่ไม่นิยมเพราะมีรสขม
แต่ไม่นิยมเพราะมีรสขม แต่ไม่นิยมเพราะมีรสขม แต่ไม่นิยมเพราะมีรสขม าะมีรสขม
แต่ไ
ม่น
ิยม
เพร

่ ภา พที ๓ ล ่
่
่ภาพที่ ๓ ลักษณะกอและหน่อไผ่เมี่ยงไฟ
ภาพที ๓ ลักษณะกอและหน่อไผ่เมี่ยงไฟ
ภาพที ๓ ลักษณะกอและหน่อไผ่เมี่ยงไฟ ักษณะกอและหน่อไผ่เมี่ยงไฟ ภาพที ๓ ลักษณะกอและหน่อไผ่เมี่ยงไฟ


๒.๓ ไผ่ข้ำวหลำม (Schizostachyum pergrac ำม (S hiz ost a c hyum per


c
๒.๓
ost
ไผ
่ข้ำ
hiz
ว
ำม

หล
gr
ไผ
ile)
(S

่ข้ำ
ว
๒.๓ ไผ่ข้ำวหลำม (Schizostachyum pergracile)
๒.๓
a
หล
ile)
hyum
per
c
๒.๓ ไผ่ข้ำวหลำม (Schizostachyum pergracile) gracile)
a

c
c

าง
ก
่
ล
ผส
น
พบใ
ใ
ป
น
า
ป

่
ึ
บ
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง พบในป่าผสมผลัดใบทุกภาค ยกเว้นาค
ุก
งข
ภ
็
็
ป
เ
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง พบในป่าผสมผลัดใบทุกภาค ยกเว้นยกเว้น
นไผ ย
็
น

ม
ผล
า
ผส
พบใ
าง
ก
าด
ท
ัด
ล
ใ
าด
นาด
็
งข
ึ
็
นไผ
็
่
ถ
ป
เ
ก
น
ข
เ
ล
เปนไผ่ขนาด เล็ก ถึงขนาด กล าง พบใ นป่า ผส มผลัด ใ บทุกภ า ค ย กเว้นาค ่ ข นาด เ ล ็ ก ถกเว้น ม ผล ัด ท ุก ภ


บ
ภา
ูง
-
อค
้
ทาง
ล
๕
๕
นก
ต
ภาปลายล า
็
้ของ
ทางภาคใต้ของไทย สูง ๕-๑๕ เมตร ล าตรงเปนกอค่อนข้างแน่น ปลายล าน คใต ้ของ ไท ย ส ูง ๕ - ๑ ๕ เมต ร ็ ล า ็ ต ร งเ ป นก อค อ นข างแ น ่
า
็
่
ร
้
างแ
ทางภาคใต้ของไทย สูง ๕-๑๕ เมตร ล าตรงเปนกอค่อนข้างแน่น ปลายล าน ปลายล า
น
ป
อ
ทางภาคใต้ของไทย สูง ๕-๑๕ เมตร ล าตรงเปนกอค่อนข้างแน่น ปลายล า
นข
ย
เมต

ทาง
็
ไท
คใต
งเ

ร
ส
่
๑
่
ส
เ
์
.
ง
เ

านศ
โค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒.๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๕๐ ซม.
นย
่
โค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒.๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๕๐ ซม. ๕๐ ซม.

าว
ู
๒๐
องย
ป
งล
้
นผ
้
โค
้
ล
-
งล
ล
างซม .
าง
ู
๘
-
นย
้
า
ู
โค้ งล ง เ ส้ นผ่ านศ นย์ ก ล าง ล า ๒ .๕ -๘ ซม . ป ล้ องย าว ๒๐ -๕๐ ซม . ๕๐ ์ ก ล า ๒ .๕ - ๘ ซม . ป ล ้ องย าว ๒๐ -
ล
๒
.๕
โค

ง
ู
้
ู
นผ

ล
ซม
ส
านศ
ก
่
-
อ
ว
เ
ย
เนื้อล าบาง ๐.๕-๑ ซม. ล าแก่สีเขียวอ่อนหรือเขียวอมเทา มีนวลสีขาว สีขาว
ี
เนื้อล าบาง ๐.๕-๑ ซม. ล าแก่สีเขียวอ่อนหรือเขียวอมเทา มีนวลสีขาว นวล
ม
ง
ท
๑
ข
เ นื้ อล าบ า ง ๐. ๕ -๑ ซ ม. ล าแ ก่ สี เ ขี ย ว อ่ อนหรือเ ขี ย ว อ มเ ท า มี นว ล สี ข า วนว ๐. ๕ - ๑ สีข ี เา ว ย ว อ มเ ท า ม ี
ี
ือเ
อนหร
า
า
า
่
น
น
ื
้
าบ
ล
เ ล


าบ
อล
ม.
ซ
ง
ื
่
้
ข
ส
๕

อล
๐.
ี
ก
าแ
อ
ย
ม.
ล

ว
ก
่
ส
ี
อนหร
ซ
่
ข
าแ
ี
มเ
เ
ย
ข
ี
ว
ือเ
อ
นม
อจ
ใบ
้
ป


าก
่

ล
แ
ก
ก
ุ
ู

ก
่นาดเล็กรอบข้อจานวนมาก ใบรปหอกขนาน กว้าง แตกกิ่งขนาดเล็กรอบข้อจานวนมาก ใบรปหอกขนาน
ป
ตก
ค
ข
ปกคลุม แตกกิงขม
ู
ก
านว
งข
อบ
หอ

ร
ป ก ค ลุ ม แ ตก กิ งข นาด เ ล็ ก ร อบ ข้ อจ านว นม าก ใบ ร ป หอ ก ข นาน ก ว้ า งนาน ก ว้ า ง ู ู
ล
ป
ข
ค
ิ
ก
ร
ม
ู
เ
็
ุ
นาด
ล
่
ปกคลุม แตกกิงขนาดเล็กรอบข้อจานวนมาก ใบรปหอกขนาน กว้าง กว้าง
่
้
-
๕
ก
๕
าบ
๓
ม.
ห

ุ
ุ
๑๕
.
ย
ี
ุ
น
ง
อม
๒
ม.
๕

าต
๑.๕-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕-๒๕ ซม. กาบห้มล าสีน้าตาลอมเหลืองถึง
๑. ๕ -๓ . ๕ ซ ม. ย าว ๑๕ -๒ ๕ ซ ม. ก าบ ห้ มล าสี น้ าต าล อม เ หลื องถึ งเ ๕ - ๓ . ๕ ซ ม. ย าว ๑๕ - ๒ ๕ ซ ม. ุกาบห้มล าสีน้าตาลอมเหล
๑.๕-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕-๒๕ ซม. กาบห้มล าสีน้าตาลอมเหลืองถึง ืองถึง
้

าล

าส
๑.
ุ
มล
ซ
าว

๑. หลื องถึ
-
ซ

็
น้ าตาลแดง หนาเปนมัน แข็งแต่เปราะ มีขนสีด าปกคลุม ใบยอดกาบรปไขอดก ็าบรปไข่ ู ู ู
า
งแ
ร
เ
ป
้ าต
น
็
ต
าะ
ข
่
ู

า
าป
ก
หนาเ
้ าต

แด
ี
ัน
ล
ง
ด
ม
ุ
ป
ใบ
ู
ย
นม
็
ค
น่
น้ าตาลแดง หนาเปนมัน แข็งแต่เปราะ มีขนสีด าปกคลุม ใบยอดกาบรปไข่
ล
น้ าตาลแดง หนาเปนมัน แข็งแต่เปราะ มีขนสีด าปกคลุม ใบยอดกาบรปไข่
ล
ง
ม
็หนาเปนมัน แข็งแต่เปราะ มีขนสีด าปกคลุม ใบยอดกาบรปไข่
นส

ข
็
แด
ี
แ
ออ
หรือหัวใจป่องออกด้านนอก ปลายเป็นติ่งสั้นแหลม ด้านในมีขนปกคลุม
ิ่งส
ัวใจ
้าน
อก
น
อก
น
ใน
กด้า
หรือหัวใจป่องออกด้านนอก ปลายเป็นติ่งสั้นแหลม ด้านในมีขนปกคลุม มีขนปกคลุม
หรือหัวใจป่องออกด้านนอก ปลายเป็นติ่งสั้นแหลม ด้านในมีขนปกคลุม มีขนปกคลุม เป็นต ิ่งส ั้นแห ล ม ด ้าน ใน
ปล
กด้า
า
ั้นแห
า
หรือห
ย
เป็นต
น
ย
ป่อง
ัวใจ
ป่อง
น
ด
ออ

หรือห
ล
ปล
ม


๘ ๘ ๘ ๘ ๘

ฯ
ลไผ่
ุ
ุ
สกลไผ่ทอง ทอง

ุ
ก
ุ
ก
ส
ุ
ส


สกลไผ่ทอง สกลไผ่ทอง ลไผ่ ฯ ฯ ฯ ฯ
ทอ
ง




Schizostachyum
Sc
Schizostachyum hyum
Sc hizos tac hyum Schizostachyum tac
hizos
๑๙. ๑๙.

๑ ๙ . ๑๙.
๑๙.
เ
บ
า
ั
น
ด
่
ป็

บ
เ
จี
พู
ด
ช

ก
ป็
ั
น
เ
น
เ
แ
มี
ข
ป็
รื
ย
า
ข็
อ
ง
น
ล

หู ก า บ เ ป็ น พู เ ด่ น ช ด จี บ พั บ ห รื อ เ ป็ น ค ลื่ น ที่ ข อ บ มี ข น แ ข็ ง ย า ว ป ก ค ลุ ม หู ั น ัจีบพับหรือเป็นคลื่น ที่ขอบมีขนแข็งยาวปกคลุม เด่นชัด จีบพับหรือเป็นคลื่น ที่ขอบมีขนแข็งยาวปกคลุม
หู
ื่
อ
น
บ
ที่
ค
ข
พั
บ
ก
บ
ม
ล
ค
า
ุ
ว
หูกาบเป็นพูเด่นชด จีบพับหรือเป็นคลื่น ที่ขอบมีขนแข็งยาวปกคลุม
หูกาบเป็นพูเด่นชด พู
ป
ก
ห


.
๑
๘
๑๘.
๑๘. ๑๘.
๑๘.
(ภาพที่ ๔)
(ภา พที่ ๔) (ภาพที่ ๔) (ภาพที่ ๔)
(ภาพที่ ๔)
ก
้
า
้
ก า ร ใช ้ ้ ปร ะ โ ย ช น์ ล าใ ช ้ ้ ใ นก าร ก ่ อ ส ร ้ าง ท าโ ค ร งแ ท น เ ห ล ็ ก เ ส ้ นก ่ อน ร ใช ้ ปร ะ โ ย ช น์ ้ ล าใ ช ้ ใ นก าร ก ่ อ ครงแทนเหล็กเส้นก่อน ร้าง ทาโครงแทนเหล็กเส้นก่อน
การใชประโยชน์ ล าใชในการก่อสร้าง ทาโส
การใชประโยชน์ ล าใชในการก่อสร้าง ทาโครงแทนเหล็กเส้นก่อน

้
ก า ร ใช ปร ะ โ ย ช น์ ล าใ ช ใ นการก่ อ ส ร้าง ท าโ ค รงแท น เ ห ล็ กเ ส้นก่อน


เทพื้นป ทเ
เ ท พ ื ้ นป ู ู ท างภ าค เ ห น ื อแ ล ะอ ี ส านน ิ ย มน า มาท าข ้ าว หล าม หน ่ อข มไม ่ น ิ ย ม ูางภาคเหนือและอีสานนิยมน ามาทาข้าวหลาม หน่อขมไม่นิยมทพื้นป ทางภาคเหนือและอีสานนิยมน ามาทาข้าวหลาม หน่อขมไม่นิยม
ู
เทพื้นป ทางภาคเหนือและอีสานนิยมน ามาทาข้าวหลาม หน่อขมไม่นิยม
เท พื้นป ท างภ าคเห นือแล ะอี ส านนิย มน า มาท าข้าว หล าม หน่ อข มไม่ นิย ม



ู
า
น ามาบริโภค
น า มา บริ โภ ค น ามาบริโภค มาบริโภค
น ามาบริโภค
น
















ภา พที ่ ่ ๔ ล ักษณะกอ เ ย ื่อ ล า กาบ แล ะ หน ่อ ไผ ข้าวห ล า ม ภาพที ๔ ลักษณะกอ เยื่อล า กาบ และหน่อไผ่ข้าวหลาม
่
่
ภาพที ๔ ลักษณะกอ เยื่อล า กาบ และหน่อไผ่ข้าวหลาม

ภาพที ๔ ลักษณะกอ เยื่อล า กาบ และหน่อไผ่ข้าวหลาม
่ภาพที่ ๔ ลักษณะกอ เยื่อล า กาบ และหน่อไผ่ข้าวหลาม
๒.๔ ไผ ่เฮี๊ยะ ( sta hyum virgat ๒.๔ ไผ ่เฮี๊ยะ ) )



Schizo
c
sta
hyum
Schizo
c

๒.๔ ไผ่เฮี๊ยะ (Schizostachyum virgatum)
๒.๔ ไผ่เฮี๊ยะ (Schizostachyum virgatum) virgatum)
๒.๔ ไผ่เฮี๊ยะ (Schizostachyum virgatum

um
(

เ ป ็ ็ นไผ ่ ข นาด เ ล ็ ็ ก ถ ึ งข นาด ก ล าง ส ู ง - ๑๒ เ มตร ล า ตร ง ข ึ ้ นเ ป ็ ็ นก อแ น ่ น ็ เ ป ็ นไผ ข ็นาดเลกถึงขนาดกลาง สูง ๗-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น


็
เปนไผ่ขนาดเลกถึงขนาดกลาง สูง ๗-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น
่
เปนไผ่ขนาดเลกถึงขนาดกลาง สูง ๗-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเปนก
๗
็
เป นไผ่ขนาดเล กถึงขนาดกลาง สู ง ๗-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเป นกอแน่ น
็
็
็อแน่น
็




ง
ซม
อ
ห
ว
หรือหลวมๆ เส้นผ่านศนย์กลางล า ๓.๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๔๐-๗๐ซม.
๘
อหล
ย

.
ว

ซม
๔๐
.

๗๐
ปล
ื
ร
-
หรือหลวมๆ เส้นผ่านศนย์กลางล า ๓.๕-๘ ซม. ปล้องยาว ๔๐-๗๐ซม. -๗๐ซม.
่
า
้
ู
-
ื

ู
ู
๓.
่
อหล
านศ
ร
ล
าง
ล
า
นย
ก
์
ว
๕
หรื อหล ว มๆ เส้ นผ่ านศ นย์ กล าง ล า ๓. ๕ -๘ ซม . ปล้ อง ย า ว ๔๐-๗๐ซม . มๆ เ ู ส ้ นผ านศ ู นย ์ ก ล าง ล า ๓. ๕ - ๘ ซม . ปล ้ อ ง ย า ว ๔๐
ห

ส
เ
มๆ
นผ
้
-
อล
ช
นม
้
ด
เ
๓
ว
ี
ข
น
ไ
็
ห
็
ื
ล
ื

เนื้อล าบาง ๓-๕ มม. ล าอ่อนมีขนปกคลุมประปราย และมีนวลสีขาวเหนได้ชด็นได้ชัด
าอ
มม.

าบ
้
เ
อ
่
ด
ั
ั
าง
๕
ี
เนื้อล าบาง ๓-๕ มม. ล าอ่อนมีขนปกคลุมประปราย และมีนวลสีขาวเหนไส
้
น
ร
ก
ี
เนื้อล าบาง ๓-๕ มม. ล าอ่อนมีขนปกคลุมประปราย และมีนวลสีขาวเหนได้ชด น อล าบ าง ๓ - ๕ มม. ล าอ ่ อ นม ข นป ก ค ล ุ มป ร ะป ร าย แ ล ะม น ว ็ ล ็ด้ชัดีขาวเห
ุ
มป
น
ว
เ
ล

แ
ะม
ล
ี
าย
ค
ส
ั
ะป
ี
า
ร
ข
นป
ล
ก
ส

่
ว
บ
านว
อ
เ
บ

บริเวณใต้ข้อ ล าแก่สีเขียวเข้ม แตกกิงขนาดเล็กจานวนมากประมาณกลางล า ร เ ิ ว ณ ใต ข ้ อ ล าแ ก ่ ส ี เ ข ย ว เ ข ้ ่นาดเล็กจานวนมากประมาณกลางล าแตกกิ่งขนาดเล็กจานวนมากประมาณก
ี
ณ
้
ใต
นาด
เ
ล
าแ
ล

ก
้
็
จ
้
ข
ข
างล
ป
ล



า
ก
ข
ะมาณ
ร

แ
ก
ตก
ร
ม
้
ี
บริเวณใต้ข้อ ล าแก่สีเขียวเข้ม แตกกิงขนาดเล็กจานวนมากประมาณกลางล าลางล า
นม
ย
่
ี
เ
ิ
งข
ิ
บริเวณใต้ข้อ ล าแก่สีเขียวเข้ม แตกกิงขม
เ
าก
ว
่
่
้
ู
ึ
ขึ้นไป ใบรปใบหอก รปขอบขนานหรือรูปแถบ กว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๐-๓๐ ซม
ข นไป ใบ ร ู ู ป ใบ หอก ร ู ู ป ข อบ ข นาน ห ร ื อ ร ู ปแ ถ บ ก ้ าง - ซ ย - ซม ู ข ้ ึ นไป ใบ ร ู ป ู ูอบขนานหรือรูปแถบ กว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๐-๓๐ ซม.หอก รปขอบขนานหรือรูปแถบ กว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๐-๓๐ ซม.
ู
ม.
ขึ้นไป ใบรปใบหอก รปขอบขนานหรือรูปแถบ กว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๐-๓๐ ซม.
าว
๓๐
๑๐
ขึ้นไป ใบรปใบหอก รปขใบ
๔
.
.
ว
๒
ว
ถึ
กาบหุ้มล าสีเหลืองอมเขียวถึงสีส้มอมเขียว
ว
บ
ถึ
ส
ง
ง
ขีย
เ
ม


ว
ีส้ม
า
ส
กาบหุ้มล าสีเหลืองอมเขียวถึงสีส้มอมเขียว กาบหุ้มล าสีเหลืองอมเขียวถึงสีส้มอมเขียว ีส้มอมเขียว
ก
อ
ขีย
า
ล
บ
ือ
ง
ส
า
ล
ล
ส
ี
เ
า
หุ้ม
ห
อ
ม
ก
ง
เ
ขีย
ม
เ
ือ
อ
ี
เ
ล
หุ้ม
ห
๙
๙ ๙ ๙ ๙

สกุลไ ผ่ ตง สกุลไผ่ตง สกุลไผ่ตง ฯ ฯ ฯ ฯ

ฯ
สกุลไผ่ตง
สกุลไผ่ตง


Dendrocalamus Dendrocalamus endrocalamus
alamus
Dendrocalamus

D
endroc
D
่
ว
ะแ
ุ
ม
นส
่
ส
างแ
ล
ู
อบ
ล
บ
นอ
อ
้
งก
ข
มีขนสีขาวปกคลุม ขอบกาบบางและจะแห้งก่อนส่วนอืน ใบยอดกาบรปหอก
ู
ห
ป
าบ
ะจ
่
ี
ขน
มหอก หอก
่
ก
ค
ื
ม ี ขน ส ี ขา ว ป ก ค ล ุ ม ข อบ ก าบ บ างแ ล ะจ ะแ ห ้ งก ่ อ นส ่ ว นอ ื ่ ่ น ใบ ย อด ก าบ ร มีขนสีขาวปกคลุม ขอบกาบบางและจะแห้งก่อนส่วนอืน ใบยอดกาบรปหอก าบรปหอก
อด
ู
ู
ป
มีขนสีขาวปกคลุม ขอบกาบบางและจะแห้งก่อนส่วนอืน ใบยอดกาบรป
ก
ย
ใบ
ก
น
ี
ว
ู
ขา
่
ะ
ขอบมักม้วนขึ้นด้านบนและพับลง (ภาพที่ ๕)
แล
บน
ขอบมักม้วนขึ้นด้านบนและพับลง (ภาพที่ ๕) ขอบมักม้วนขึ้นด้านบนและพับลง (ภาพที่ ๕) (ภาพที่ ๕)
ขอ
บน
พับล
ง
ะ
พที่
๕)


แล
พับล
(ภา

ง
ด
บมัก
้าน
ขึ้
บมัก
ม้วน
ด
ม้วน
น
น
ขึ้
้าน
ขอ
ก า ร ใช ้ ้ ปร ะ โ ยช น ์ ์ ล าใช ้ ท าฟ า ก ท า ฝ าบ ้ าน ง า นจ ั ั ก ส าน แ ล ะ ปล ู ก ปร ะ ้ด ์ ั บ ั ั ั
การใชปร
้
์
้

การใชประโยชน ล าใชทาฟาก ท าฝาบ้าน งานจกสาน และปลูกประ
การใชประโยชน ล าใชทาฟาก ท าฝาบ้าน งานจกสาน และปลูกประดับ
้

้ะโยชน ล าใช้ทาฟาก ท าฝาบ้าน งานจกสาน และปลูกประดับ การใชประโยชน ล าใช้ทาฟาก ท าฝาบ้าน งานจกสาน และปลูกประดับ

์ดับ

่


น
ไม
มน

หน
ย
ิ
หน่อไม่นิยมน ามาทาอาหาร

อ
หน ่ อ ไม ่ น ิ ย มน ามาท าอาหาร หน่อไม่นิยมน ามาทาอาหาร ามาทาอาหาร
่
หน่อไม่นิยมน ามาทาอาหาร




















พที
ภา
ภา พที ่ ๕ ล ักษณะกอ แ ละ กา บ ไผ เฮี๊ย ะ ภาพที่ ๕ ลักษณะกอและกาบไผ่เฮี๊ยะ บไผ่เฮี๊ยะ
๕

่
ล

แ
ักษณะกอ
ภาพที่ ๕ ลักษณะกอและกาบไผ่เฮี๊ยะ
่
ละ
ภาพที่ ๕ ลักษณะกอและกาบไผ่เฮี๊ยะ
กา


ส
สกุลไผ่ตง
สกุลไผ่ตง


๓.
๓. ส กุลไ ผ่ ตง ๓. สกุลไผ่ตง กุลไผ่ตง
๓. ๓.
Dendrocalamus
Dendrocalamus


Dendroc alamus Dendrocalamus Dendrocalamus


ไผ่ในสกุลนี้เป็นไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีน้อยที่เป็นไผ่ขนาดเล็กขน
ไผ่ในสกุลนี้เป็นไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีน้อยที่เป็นไผ่ขนาดเล็กาดเล็กล็กล็ก
เ
ไผ่ในสกุลนี้เป็นไผ่ขนาด กลางถึงขนาดใหญ่ มีน้อยที่เป็นไผ่ขนาด
้
ไ ผ่ ใ น ส กุ ล น ี้ เ ป็ น ไ ผ่ ข น า ด ก ลา ง ถึ ง ข น า ด ใ ห ญ่ มี น ้ อ ย ที่ เ ป็ น ไ ผ่ ข น า ด เ ไ ผ่ ใ น ส กุ ล น เ ี้ ป็ น ไ ผ่ ข น า ด ก ลา ง ถึ ง ข น า ด ใ ห ญ่ มี น อ ย ที่ เ ป็ น ไ ผ่
ุ
ก
้
น
ุ
องไผ
ก

ี
ร้าง ทาตะเกียบ วตถดิบในอตสาหกรรม
น
น
ี
ล
้
ุ
ร
ร
ั
ในส
ะเ
าข
่
ุ

ม
ล าของไผ่ ในส กล นี้นิ ย มใชก่อส ร้าง ทาต ะเกีย บ ว ตถดิบในอ ตส าหก ล าของไผ่ในสกลนี้นิยมใชก่อสร้าง ทาตะเกียบ วตถดิบในอตสาหกรรม
ม
ุ
ล
องไผ
ุ
ล
ุ
ุ
ในส
ุ
าต
ุ

่
ก
ตส
ร
มใช
ุ
าง
้
ุ
อส
่
ย
ล าของไผ่ในสกลนี้นิยมใชก่อสร้าง ทาตะเกียบ วตถดิบในอตสาหกรรม
าหก


ุ
ุ
ด
ั
อส
ตถ
ั
ในอ
ว
่
บ
ก
้
ิ
ย
้
ิ
ท
มใช
ั
ล

าข
ี
้
ุ
ย
น
ั

ิ
ก
ร
้
บ
้
ร
มว
่

ฟ
้
ี
ว
ี
ิ
าช
ร
าษ
ก
ะด

โร
กระดาษ โรงไฟฟ้าชวมวล หน่อนิยมน ามาบริโภค ประเทศไทยมีประมาณะมาณ
กระดาษ โรงไฟฟ้าชวมวล หน่อนิยมน ามาบริโภค ประเทศไทยมีประมาณ
กระดาษ โรงไฟฟ้าชวมวล หน่อนิยมน ามาบริโภค ประเทศไทยมีประมาณมีปร
งไฟ
ี
ก ร ะด าษ โร งไฟ ฟ ้ าช ี ี ว มว ล หน ่ อน ิ ย มน ามาบ ร ิ โภ ค ป ร ะเ ท ศ ไท ย ม ี ป ร ะมาณ ล หน อน ย มน ามาบ ร ิ โภ ค ป ร ะเ ท ศ ไท ย
ด
-
่ไผ่ตงทีปลูกในสวนรวมพนธุ์ภายในสวนสมเด็จ
ผ
๑
ุ
่
๑๐
๑๐-๑๕ ชนิด ไผ่ในสกลไผ่ตงทีปลูกในสวนรวมพนธุ์ภายในสวนสมเด็จ
๑๐-๑๕ ชนิด ไผ่ในสกลไผ่ตงทีปลูกในสวนรวมพนธุ์ภายในสวนสมเด็จ

ในส
ุ
ล
จ
ช

ุ
็
๑๐ - ๑ ๕ ช น ิ ด ไ ผ ่ ในส ก ุ ุ ล ไผ ่ ต งท ่ ่ ี ป ล ู ก ในส ว น ร ว มพ ั ั นธ ุ ์ ภ าย ในส ว นส มเ ด ิ ด จ ก ่ ่ ั ั ั
น
็
๑๐-๑๕ ชนิด ไ ผ่ในส กล ไผ่ต งทีปลูกในส วน รวมพนธุ์ภ าย ในส วนส มเ
ไ
๕

ชน
ไผ
่

่

ก
ไผ
ด
างหม
ิ
ได

ซ
แ
น
่
้
๗
ิ
าส
ร
ก
ิ
้
พ
พระนางเจ้าสิริกิติฯ มีอยู่ ๗ ชนิด ได้แก่ ไผ่ซางหม่น ไผ่มนหม ไผ่ตง ไผ่หม ่ ่ าจ ั ั ู ู ั ู ู ู ู
ร
จ
ะนางเ
ิ
อ
มี
ย

ู่

ิ
ต
์
ฯ
์
พระนางเจ้าสิริกิติฯ มีอยู่ ๗ ชนิด ได้แก่ ไผ่ซางหม่น ไผ่มนหม ไผ่ตง ไผ่หม่าจ๋
หม
พ
พระนางเจ้าสิริกิติฯ มีอยู่ ๗ ชนิด ได้แก่ ไผ่ซางหม่น ไผ่มนหม ไผ่ตง ไผ่หม่าจ๋
ตง
่
่
ไผ
จ
์
์าสิริกิติฯ มีอยู่ ๗ ชนิด ได้แก่ ไผ่ซางหม่น ไผ่มนหม ไผ่ตง ไผ่หม่าจูู๋๋๋
้
ะนางเ
ร
าจ
์
ู
นหม

ู
ม
่
ั
ั
ไผ
่
่
างค
ซ
ซ
บ
างนว
่


่
า


หรือไผ่ซางคา ไผ่ซางนวล ไผ่บงใหญ่ และไผ่ยักษ์หรือไผ่เป๊าะ
งใหญ
ไผ
หร ื อไผ ่ ซ างค า ไผ ซ างนว ล ไผ บ งใหญ ่ แล ะ ไ ผ่ยัก ษ์ ห รื อ ไ ผ่เ ป๊า ะ หรือไผ่ซางคา ไผ่ซางนวล ไผ่บงใหญ่ และไผ่ยักษ์หรือไผ่เป๊าะ รือไ
่
่
ไผ
ผ่ยัก
ษ์

ล
หรือไผ่ซางคา ไผ่ซางนวล ไผ่บงใหญ่ และไผ่ยักษ์หรือไผ่เป๊าะ ผ่เป๊าะ
ะ
แล
ื
อไผ
ห
หร
ไ



๑๐ ๑๐
๑๐
๑๐ ๑๐

สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกลไผ่ตง
ุ
ุ
ุ
ุ
ุ
Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus


Dendrocalamus



๓.๑ ไผ่ซำงหม่น (Dendrocalamus sp.๑)
๓.๑ ไผ่ซำงหม่น (Dendrocalamus sp.๑)
la
us
sp
oca
(D
la
endr
sp
)
๓.๑ ไผ่ซำงหม่นm
.๑


)
m
us
.๑
๓.๑ ไผ่ซำงหม่น (Dendroca ๓.๑ ไผ่ซำงหม่น (Dendrocalamus sp.๑)



s
น
d
็
็
ั
เดิมเข้าใจกันวrocaericeus
ั
D
ั
รต
เดิมเข้าใจกนว่าเปน Dendrocalamus sericeus แ ต ่จ า ็ เดิมเข้าใจกนว่าเปlamus en d ั่าเปน Dendrocalamus sericeus แต่จากการตรวจสอบlamus sericeus แต่จากการตรวจสอบ แต่จากการตรวจสอบจสอบ
D
เดิมเข้าใจกนว่าเปน Dendrocalamus sericeus แต่จากการตรวจสอบ
roca
็
เดิมเข้าใจกนว่าเปน กกา
รว
็
en
i

หน
เอกสารข้อมูลแล้ว พบว่า D. sericeus เปนเพียง variety หนึงของไผ่ซางหรือ
เพ
็

หร
น
i
us
e
เอกสารข้อมูลแล้ว พบว่า D. sericeus เปนเพียง variety หนึงขงขซ
a
us
e
v
c

i
r

บ
s

r
เป
ง
e

องไผ

หน
s
่
งข
อ
ึ
ซ
่
เอกสารข้อมูลแล้ว พบว่า D. se r ic e us เปนเพียง va r i ety เอกสารข้อมูลแล้ว พองไผ เพ ี ย c าง ety ี ย ง ็ v ็ a ื r i ety ่ ่ ึ ่ ่องไผ่ซางหรือ องไผ่ซางหรือ างหรือ
D.
็
็
เอกสารข้อมูลแล้ว พบหน

น

ว่า
D.
r
ึ
่
งข
ว่า
เป
e
อ

ษ
ใ
มี
ไ
ษ
ง
ย
ล
ะ
ผ่
ั
่
ซึ
ง
s
ช้
ง
)
่
ก
อ
ชื
ั
ไผ่ซางด า (D. strictus) ซึงยณส
ข

ซึ
ุ
ี้
อ
ย
่

ั
ง
ง
ู่
ย
ุ
่
่
ไผ่ ซางด า (D. str ic tus ) ซึ ง ยั ง มี ลั กษ ณ ะ ข อ ง ไ ผ่ใ น ไผ่ซางด า (D. strictus) ไผ่ซางด า (D. strictuณ ไผ่ซางด า (D. strictus) ซึงยังมีลักษณะของไผ่ในสกุลนี้อยู่ จึงใช้ชือสกล ุ
ุ
ุ
่
กุ
ล
น
่
่
ส
่
น
จึ
มี
ล
ก
ใ
ั
ง
่ังมีลักษณะของไผ่ในสกุลนี้อยู่ จึงใช้ชือสกล ะของไผ่ในสกุลนี้อยู่ จึงใช้ชือสกล กุลนี้อยู่ จึงใช้ชือสกล ส ก ล
Dendrocalamus sp.
ไป

อน
Dendrocalamus sp. ไปก่อน
ก่
Dendrocalamus sp. ไปก่อน Dendrocalamus sp. ไป ก่ อน Dendrocalamus sp. ไปก่อน

ะมาณ
เ
่
่
ตร
็
ก

็
ป
็
อข
ลั กษ ณ ะโด ย ท ว ไป เ ป นไผ่ กอข นาด ใหญ่ ล าใหญ ่ ตร ลักษณะโดยทวไปนาดงป ใหญ ่ ั ่ อข นาด ใหญ ่ ตร ง ส ู ่ งป ง ร ส ู งป ร

่
ั
ลักษณะโดยทวไปเปนไผ่กอขนาดใหญ่ ล าใหญ่ตรง สูงประมาณ
่
ู
าใหญ
่
ส
็

ล
ก
ป
่

็
าใหญ
ะมาณ
ร

นไผ
ลักษณะโดยทวไปเง
ัล
ั
ลักษณะโดยทวไปเปนไผ่กอขนาดใหญ่ ล าใหญ่ตรง สูงประมาณ ะมาณ
่
ั
นไผ

า


ู
๑๕-๒๐ เมตร เส้นผ่านศ๓๐
์
๖
-
างล
นย
๑๕-๒๐ เมตร เส้นผ่านศนย-
๑๕-๒๐ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า ๖-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๔๐ ซม. ล ามี ามี ๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๔๐ ซม. ล ามี ซม. ล ามี
ู
ก
-
ู
ล
๔๐
๑๕-๒๐ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า ๖-๑๐ ซม. ปล ้ องย าว ๑๕-๒๐ เมตร เส้นผ่านศ นย ์ ก ล างล า ู ๖ ู์กลางล า ๖-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๔๐ ซม. ล ามี ๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๔๐ ซม. ล
ง
สีเขียวหม่น ล าอ่อนมีแป้งสีขาวที่ปล้อง ล าแก่สีเขียวเข้ม เนื้อหนาใบคล้ายไผ่ตงายไผ่ตง
ตง
ีข
ส
ว

ไผ
ว
ส
แ
า

ใบ
้อ
ื้อ
ล
่
ีเ
ว
เ
ขีย
น
าย
้
ห
ส
สีเขียวหม่น ล าอ่อนมีแป้ง
ื้อ
า
ีข
สีเขียวหม่น ล าอ่อนมีแป้งสีขาวที่ปล้อง ล าแก่สีเขียวเ ข้ ม เ น ื้อ ห น า ที่ ป ล ้อ ง ล า แ ก่ ว ้ าย ข้ า ม ก่ เ น ขีย ห น ม ใบ ค ล า ใบ ค ล ้ ่ ตง
ไผ
ล
ส
ล
สีเขียวหม่น ล าอ่อนมีแค
ป้ง
ข้
สีเขียวหม่น ล าอ่อนมีแป้งสีขาวที่ปล้อง ล าแก่สีเขียวเข้ม เนื้อหนาใบคล้ายไผ่ตง
เ
ป
ีเ
น
เ
ที่
า
พบมากทางภาคเหนือ
พบมากทางภาคเหนือ พบมากทางภาคเหนือ พบมากทางภาคเหนือ พบมากทางภาคเหนือ
์
้
์
้
์
์
้
์
้
ใน
การใชประโยชน ล าภ
้
การใชประโยชน ล าใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจ อร ์ ค ุ ณ การใชประโยชน อสด า ้ ้ ้ะโยชน ล าใช้ในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์คณภาพดี ราคาสูงงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์คณภาพดี ราคาสูงเฟอร์นิเจอร์คณภาพดี ราคาสูงาคาสูง ุ ุ ุ
้
ใช
ุ
การใชประโยชน ล าใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์คณภาพดี ราคาสูง
ร
ี
งา
ล
การใชปรในร
่
พ
นก
้
า
ใช
าง

้
่
ะมาณ
็
่
็

(ภาพที่ ๖) หน่อเปนอาหาร หน่อมีน้ าหนักเฉลียป
๕
(ภาพที่ ๖) หน่อเปนอาหาร หน่อมีน้ าหนักเฉลียประมาณ ๑.๕-๒ กิโลกรัม รัม ักเฉลียประมาณ ๑.๕-๒ กิโลกรัม

๒
(ภาพที่ ๖) หน่อเปนอาหาร
(ภาพที่ ๖) หน่อเปนอาหาร หน่อมีน้ าหนักเฉลียปร (ภาพที่ ๖) หน่อเปนอาหาร หน ่ อม ี น ็ าหน หน ่ อม ็ีน้ าหนักเฉลียประมาณ ๑.๕-๒ กิโลกรัม
๑.
่
-
่
็
่ระมาณ ๑.๕-๒ กิโลกรัม กิโลก
ไผ่อายุ ๓ ปี จะให้หน่อสูงสุดถึง ๔๐ หน่อต่อกอ ไผ่อายุ ๓ ปี จะให้หน่อ ไผ่อายุ ๓ ปี จะให้หน ไผ่อายุ ๓ ปี จะให้หน่อสูงสุดถึง ๔๐ หน่อต่อกอ
ไผ่อายุ ๓ ปี จะให้หน่อสูงสุดถึง ๔๐ หน่อต่อกอ


ง
ส
ต
ุด
่อ
ถึ
่อ
ส
ูง
กอ

่อ
๔๐
ุด

กอ
ห
่อ
น
ง
ถึ
ต

ห
๔๐
ูง
น
ส
่อ
ส






ภาพที่ ๖ ลักษณะกอ
ภาพที่ ๖ ลักษณะกอและเครื่องเรือนไผ่ซางหม่น
ือ
น
่ซ
เร
่อง
ภาพที่ ๖ ลักษณะกอและเครื่องเรือนไผ่ซางหม่น ม่น
ห
ภาพที่ ๖ ลักษณะกอและเครื่องเรือนไผ่ซ า ง ห ม่น แ ละ เค รื ่อง เร แ ละ เค รื ่ซ า ง ือ น ม่น า ง ห
ไผ
ภาพที่ ๖ ลักษณะกอ
ไผ

๑๑ ๑๑ ๑๑ ๑๑
๑๑

สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง กลไผ่ตง ฯ ฯ ฯ ฯ
ุ
สกลไผ่ตง
ฯ
ุ
ุ
ุ
ส
ุ

Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus

Dendrocalamus



๓.๒ ไผ่มันหม(Dendrocalamus cop ไผ ่ม ัน หม ู ( D e n roc l a s
ู
(
๓
๓.๒ ไผ่มันหม(Dendrocalamus copelandii) opel
D
.๒
n
๓
่ม
หม
ู
ัน
roc
.๒
d
ู
ู
a
๓.๒ ไผ่มันหม(Dendrocalamus copelandii) andii) elandii) alamus copelandii)
d
mu
c
e
ไผ
ข
ใหญ
นาด
ส
่
๒
่
ู
ึ
ล
ง
างถ
็
ก
เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง ๑๕-๒๕ เมตร เส้นผ่านศ ็ เ ป ็ นไผ ่ ข นาด ก ล างถ ง ข นาด ใหญ ส ง ๑๕ - ๒ ๕ เ มตร เ ู ส ้ ู์กลางล า่านศนย์ก
ึ
นาด
ข
-
ง
เ
ป
ู
ู
เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง ๑๕-๒๕ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล าลางล าูนย์กลางล าเมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า
็
๕
๑๕
เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง ๑๕-๒๕ เมตร เส้นผ่านศนยนผ
นไผ
็
่
ู
้
.
ปล
ซม
ปล
ะมาณ
ย
๔๕
ว

-

ร
ประมาณ ๘-๒๐ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๔๕ ซม. เนื้อล าหนาประมาณ
.
า
ง
๔๕
๒๕

ว
า
ประมาณ ๘-๒๐ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๔๕ ซม. เนื้อล าหนาประมาณ ระมาณ
ป
-
ร
ซม

าหนาป
๒๕
ง
ย
อ
้
อ
ป ร ะมาณ ๘ -๒ ๐ ซม . ปล้ อ ง ย า ว ๒๕ -๔๕ ซม . เ นื้ อล าหนาป ร ื ้ ะมา ณ เ าหนาป


-
๒
น
๐
๒
.
๘

๘
ื

้
เ
.
-
อล
ณ
๐
ป
อล
ะมา

ซม
น
ะมาณ
ร
ซม
ม
๑-๒.๕ ซม. ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมหนาแน่น กาบหุ้มล ามีขนสีม่วงเข้ม สีม่
๑-๒.๕ ซม. ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมหนาแน่น กาบหุ้มล ามีหนาแน - ๒ .๕ ซม . ล า อ่ อนมี วง ปก คลุ ม หนาแน น บ หุ้ มล า มี ข น
๑-๒.๕ ซม. ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมหนาแน่น กาบหุ้มล ามีขนสีม่วงเข้ม วงเข้ม ขนสีม่่น กาบหุ้มล ามีขนสีม่วงเข้ม
.
เข้
๒
.๕

น
๑
-
คลุ

ซม
๑
า
า
ส
ี

น
วล
วล
่
อ่
ส
อนมี
ก
ม
ล

ปก
ขาว
ขาว
ี
ย
า

ี
าป
ถึงด าปกคลุม (ภาพที่ ๗) และติดกบล าค่อนข้างนาน ล าแก่สีเขียวอมเทาอมเทาี
อมเ
ที่
าแ
พ
ภ

ข
ึ
ว
ล
ุ
ม
งด
ถึงด าปกคลุม (ภาพที่ ๗) และติดกบล าค่อนข้างนาน ล าแก่สอนข ถ ้ างนาน ล ๗ ) ั แ ล ั ะต ิ ด ่ ก บ ล เ าค ่ อนข ้ างนาน ล าแ ก ่ ส ี เ า

เ
ก
ค
ก
(
ที่
อมเ

พ
(
ภ
า
แ
ย
า

๗
ว
)
ถ
ึ
งด
ท
ี
ข
ั
ล
ุ
ม
ค

าป
ก
ล
ท
ี
ั
บ

่
ถึงด าปกคลุม (ภาพที่ ๗) และติดกบล าค่อนข้างนาน ล าแก่สีเขียวอมเทายว
ส
าค
ั
ข
ด
ิ
ะต
ี
ก
ล
ง
ม่ค่
ไ
่า
ด
ด้านล่างไม่ค่อยมีกิ่งจะพบตั้งแต่กลางล าขึ้นไป งล า
้า
ล
น
ด้านล่างไม่ค่อยมีกิ่งจะพบตั้งแต่กลางล าขึ้นไป อยมีกิ่งจะพบตั้งแต่กลางล าขึ้นไป ด้านล่างไม่ค่อยมีกิ่งจะพบตั้งแต่กลางล าขึ้นไป ขึ้นไป ด ้า น ล ่า ง ไ ม่ค่ อ ย มีกิ่ง จ ะ พ บ ต ั้ง แ ต ่ก ล า
ธุ์
ยพัน
กา
รขยา

การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด และการช ากิ่งแขนง
ยพัน
รขยา
ธุ์
กา
็ด
่ง
โด


แขนง
โด

ย
เมล
การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด และการช ากิ่งแขนง ยเมล็ด และการช ากิ การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด และการช ากิ่งแขนง ากิ่งแขนง
ะ
แล
การ
ช
ย
โ
ะ
ก
ช
น์
ย
ร
โ
ใ
ะ
ร
ช้ป
ช้ป
า
ร
ก
ช
ใ
า
ร



้น์ ล าใช้ในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ รางน้า หน่อหวานกรอบ รอบ ้า หน่อหวานกรอบ


เ
าง
ร
้
ฟ
น
์
อ
การใช้ประโยชน์ ล าใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ รางน้า หน่อหวานกรอบ
่

ล


การใช้ประโยชน์ ล าใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ รางน้า หนอร การใช้ประโยชน์ ล าใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ รางน้า หน่อหวานกรอบ
้
าใช
่
อส
นงานก
ใ
้
านก

เ
างน
จ
้
์
ร
อร
ิ
หว
ั
ส
เสี้ยนน้อย รบประทานได้ รสชาติดี เสี้ยนน้อย รบประทานได้ รสชาติดี เสี้ยนน้อย รบปน ัระทานได้ รสชาติดี น้อย รบประทานได้ รสชาติดี
ั
ี้
ั
เ
ั
เสี้ยนน้อย รบประทานได้ รสชาติดี
ย







่


๗
ี
่
ี
ี
่
พท
่
ภา
่
ภาพท ๗ ลักษณะกอ หน่อ และเนื้อล าไผ่มันหมู ละเนื้อล าไผ่มันหมู

ภาพท ๗ ลักษณะกอ หน่อ และเนื้อล าไผ่มันหมู
ห
อ

น
่อ

แ
ภาพท ๗ ลักษณะกอ หน่อ และเนื้อล าไผ่มันหมู
ก
ีภาพที ๗ ลักษณะกอ หน่อ และเนื้อล าไผ่มันหมู
ั

ล
ษ
ะ
ก
ณ



๑๒ ๑๒ ๑๒
๑๒ ๑๒

ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ฯ
ผ่
สกุลไผ่ตง สกุลไผ่ตง

ตง
สกุลไผ่ตง สกุลไผ่ตง สกุลไ สกุลไผ่ตง


Dendrocalamus alamus Dendroc alamus
Dendrocalamus
Dendrocalamus alamus
Dendroc
Dendroc



๓.๓ ไผ่ตง (Dendrocalamus aa endr oca lam us a lam
๓
(D
oca
ตง
us
(D
endr
ไ
ผ่
๓.
๓.๓ ไผ่ตง (Dendrocalamus asper) asper)
sper)
๓.๓ ๓.๓ ไผ่ตง (Dendrocalamus asper)
lam
ไ
sper)

ผ่
ตง
ไ
๓
sper)
ผ่
oca
๓.
endr
us
ตง



(D

ล
่
ั
ไผ
น
าว
ก
งแ
าช
าช
ล
่
่
ก
ร
นว
าว
่
นว
ก
ร
ไผ่ไผ่ตงนั้นกล่าวก
ั
ค
ก
ในป
ร
ะเ
ศ
ท
ย
ร
ไท
จ
ี
นน
้
ั
้
ู
ตงน
ไผ่ตงนั้นกล่าวกนว่าชาวจีนน ามาปลูกในประเทศไทยคร้งแรกที งแรกที

ามาป
ล
ะเ
ค
ร
ย
้
ั
ท
ร
ู
ก
ะเ
ล
ศ
ไท
ท
ในป
ี
่
ท
ค
้
ั

ร
ไท
ั
งแ
ศ
ก
ย
ั
ร
าช

ก
่
าว
จ
ามาป
ท
ก
จ
าว
าว
ี
นน
นว
ั
ในป

่
ี
ร

ี
่
ท
ล
ี
นน

ามาป
ู
ก
่
ล
ั
ั
ไผ
ก
่
น
ไผ่ ตงนั้ น ก ล่ าว ก นว่ าช าว จี นน ามาป ลู ก ในป ร ะเ ท ศ ไท ย ค ร้ งแ ่ ตงน ้ ั ั น ก ัันว่าชาวจีนน ามาปลูกในประเทศไทยคร้งแรกที ่ ่ ่
ก
ั
าว
้
ตงน
ึ
นาด
งใหญ
แล
า

้
ด
ว
ว
จี
้
่
ข

๑
จังหวัดปราจีนบุรี เมือประมาณ ๑๐๐ ปีมาแล้ว เปนไผ่ขนาดกลางถางถ อป ่ ่ือประมาณ ๑๐๐ ปีมาแล้ว เปนไผ่ขนาดกลางถึงใหญ่ ึ
รี
แล
บุ
ป
รี
า
ก
ด
๐๐
ร
น
วั
เ
า
นไผ
ีม
็
ป
วั
จังห จังหวัดปราจีนบุรี เม
เ
ีม
ป
ล
เ
ด
วั
จังหวัดปราจีนบุรี เมือประมาณ ๑๐๐ ปีมาแล้ว เปนไผ่ขนาดกลางถึงใหญ่ งใหญ่
ป
นไผ
็
นาด
ม
่
่
ก
ข
า

ื
เ
จังห
็
่
ร
็
อป
ว

้
แล

็
ป
นไผ

็
ป
่
ป
่
งใหญ
๑

างถ
น

ึ

ป
น
ื
จี
่
นาด
งใหญ
จี
ล
๐๐
ะมาณ
ก
รี
ร
ะมาณ

ะมาณ
ึ
ร
จังห
บุ
๑
เ

ป
ร
างถ
ม
ีม
ื

่
อป
ล
า
่
บุ
ข
ม
เ
า
่
๐๐
ร

ซม
๒๐
ล
านศ
หนาม

-
ล
าง
่
.
๒๐

ี
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๖-๒๐ ซม. ไม่มีหนาม ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ๔๐ ซม.
ม
ซม

่
เส้นผ เส้นผ่านศ
-
ป
า
ููนย์กลางล า ๖-๒๐ ซม. ไม่มีหนาม ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม.
ล
์
ก
.
้

นผ
ู
นย
่
ี
ล
หนาม
ซม
ล

ม
าง
่
านศ
๖
.
เ
-
ไม
ก
์
๖
๔๐
ล

ู
าง
นย
ส
ู
นย
์
๒๐
า
ไม

ู
๒๐
ส
หนาม
ล
ซม
ี
ล
.
องย
-
าว
่
้
๖

านศ
ซม
า

ม
้
องย
าว
้

่
เ
ป
้
ไม
นผ
เ ส้ นผ่ านศ นย์ ก ล าง ล า ๖ -๒๐ ซม . ไม่ มี หนาม ป ล้ องย าว ๒๐ -๔๐ ก ซม . องย าว ป ล ๒๐ - ๔๐ ๒๐ . -
อ
-
ม
น
เจน
มีข้อน
มีข้อน
ล
ี
ัด


บร
ื
๑๑

น
ขน
เ
ๆ
ล
ิ
ัด
เ
วณโ
ิ
เ
เ

บร

วณโ
ม
ัด
บต
เจน
ขน
ค
บร
า
๓๖
ๆ
ี
ม
.
า

ล
า
ช
า
ื
มีข้อน มีข้อนูนชัดเจน ล าหนา ๑๑-๓๖ มม. บริเวณโคนล าเกือบตัน ล ามีขนเล็กๆ
๓๖
ล
อ

า
มีข้อนูนชัดเจน ล าหนา ๑๑-๓๖ มม. บริเวณโคนล าเกือบตัน ล ามีขนเล็กๆ ขนเล็กๆ
๑๑
ม
-
ก
ัน
๑๑
็ก

มีข้อนูนชัดเจน ล าหนา ๑๑-๓๖ มม. บริเวณโคนล าเกือบตัน ล ามีขน ล ูน า ช หน เจน เ หน า ม ม . ็ก ม . ค า วณโ ค น ล ัน า ล ก า ื อ ม บต ัน ล ล า ๆ ม ี

บต
ล
ิ
เ

เ
ูน
ก
เ
ูน
หน
็ก
-
เ
า
ช
ล
๓๖
ล
น
ัก
้
า
ห

ะ
า
า
น
อ
่
ัก

้
ม
๑
ปร
ปร
ข
ปก ค ลุม ท่วไ ป ห น่ อ มี น้ า ห นัก ปร ะ ม า ณ ๑ -๑๐ ก ก. กา บ ห น่อ อ่ ออ ปก ป ล ห ุม น ท อ ่วไ น า ห น ม ม ี ข ะ - น ก. - ๑๐ บ ก ก. ่อ กา อ บ น ห ม น ข ่อ อ ่ อ
ี
ี
้
ห
ปก

น
ี
ัก
ม

ะ
ม
ี
่
น
ห
น
น
ห
่
ณ
ปร
น
า
ี
อ
ั
ั
ป
ป
ม
น
อ
ท

น
น
กา
๑๐

่อ
๑๐
่
-
ก
ล
ปก ปกคลุมท
่วไ
ท
ก.

ก

ุม
ณ
ม
่
ั
ปกคลุมท่วไป หน่อมีน้าหนักประมาณ ๑-๑๐ กก. กาบหน่ออ่อนมีขน นมีขน
า
ล

ค
น
๑
กา
๑

ห
ั
ม
่วไ
น
ค
ุม
ห
บ
ณ
อ
ค
ัั่วไป หน่อมีน้าหนักประมาณ ๑-๑๐ กก. กาบหน่ออ่อนมีขน
า
า
ไ
สีน้ าตาลด าปกคลุมหนาแน่น มีสายพันธุ์ย่อยคือ ไผ่ตงหม้อ ตงด า ตงเขียวตงเขียว
า
น
่


น
แน่
ย
ย
อ
ต
ธ
แน่
า
ขี
น
สีน้ าต สีน้ าตาลด าปกคลุมหนาแน่น มีสายพันธุ์ย่อยคือ ไผ่ตงหม้อ ตงด า ตงเขียว
แน่
า

ย
ผ่
ด
ง
ห
ุมห
ุ์

ม้
ง
ต

ล
เ
า
ส
ล

อ
สีน้ าตาลด าปกคลุมหนาแน่น มีสายพันธุ์ย่อยคือ ไผ่ตงหม้อ ตงด า ต า ีน้ าต า ล ล ุมห น ขี มี ขี น น ธ ย ่ อ า ย ว ต ง ห ม้ อ ไ ผ่ ต ต ง ห า ม้ ต อ ง เ ต ง ย ด ว า
ปกค
มี
ต
ปกค
คือ
พั
ล
พั
คือ
ง
ด
า
ย
า
ง
ว
ย
ย
ุ์
ย
ด
ง
ธ
น
ส
อ
่
น
ด
ุ์
เ
ีน้ าต
น
ไ
ส
า
ส

ด
มี
ล
ผ่

ย
ุมห
พั
คือ
ปกค
ส
ย
า

ู

น
า
ผ่ตง
หรือไ
า
จีน
จีน
แ

ศรีปร
แ
หรือไ

แ
ศรีปร
ละตงห
ศรีปร

ผ่ตง
หรือไผ่ตงศรีปราจีน และตงหนู ละตงหนู หรือไ หรือไผ่ตงศรีปราจีน และตงหนู
า
จีน
ผ่ตง
หรือไผ่ตงศรีปราจีน และตงหนู ละตงหนู

การขยายพันธุ์ โดยการตอนกิ่ง การช ากิ่งแขนง แขนง กาการขยายพันธุ์ โดยการตอนกิ่ง การช ากิ่งแขนง
รขยา
กา
ธุ์
รขยา
ยพัน
ยพัน
กา
การขยายพันธุ์ โดยการตอนกิ่ง การช ากิ่งแขนง ่งแขนง
ธุ์
ยพัน
รขยา
ธุ์
่ง
กิ

การตอ
ช
ย
การตอ
ช
น
กิ
ย
น
า
ช



กิ
โด
า
การ
่ง
การ
่ง
กิ
น
การตอ
า

กิ
แขนง
การ

กิ
โด
่ง
่ง
โด
ย
กา
น์
รใช้ป
ระโ
รใช้ป
ยช
รใช้ป
ยช
กา
ระโ
น์
ง
)
รื
า
ท าเครื
เ
า
่อ
่อ
เ
ท าเครื
าบ
ส
เ
กาการใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใช้ท าเครื่องเรือน (ภาพที่ ๘) เสาบ้าน
ให
(


ญ่ใช้
ที่
ภ
า
พ
ด
ด
อ
๘
รื

ง
อ
การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใช้ท าเครื่องเรือน (ภาพที่ ๘) เสาบ้านสาบ้าน
น
ภ
ให
า
ด
ล
าบ

ล

ญ่ใช้
ญ่ใช้
า
า
การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใช้ท าเครื่องเรือน (ภาพที่ ๘) เส ระโ ยช น์ าบ ้ าน น ( ่อ ง า เ พ ที่ น ๘ ( ) ภ เ า ส พ ที่ ้ าน ) เ
ล

าน
๘
ขน
า

ให
ขน
อ
รื
ขน

ท าเครื
้
ร
งานก
อส
ตถ
ย
ใ
่
งหอย
้
ิ
าหก
ั
ใ
้
ิ
เ
มผ
ุ
ล
งานก่ อส ร้ า ง ป ก หลั ก เ ลี้ ย งหอย เ ป นว ตถ ดิ บ ใ นอุตส าหก ร ร มผมผ ง ล ั ก ตเ ล เ ้ ี ย ื ่ ั ั อ ตถ ุ ด ิ บ ใ นอ ุตส าหก ร ย ร ่ ื อ ่ ่ ่
ุ
ด
บ
นว
ุ
ี
็
เ
ุตส
อส
ร
นว
ั
็
าหก
ร
่
ั
ุตส
ั
ป
มผ
ร
ั
็
ล
ร
หล
ตเ
ล
นอ
ก
งานก งานก่อสร้าง ป

ุ
นอ
งานก่อสร้าง ปกหลักเลี้ยงหอย เปนวตถดิบในอุตสาหกรรมผลิตเยือลิตเยือ
งานก
เ
่
ย
ป
ิ
ก
อส
ง
ป

ย
ร
ล
้
า
ป
งหอย
า
็
้
็
ัักหลักเลี้ยงหอย เปนวตถดิบในอุตสาหกรรมผลิตเยือ
ร
ป
หล
ั
็
่
ื
ั
อ
นว
ตถ
ี
ั
เ
ป
ั
้
บ
า
งหอย
ก
ง
ก
หล
ั
ย
ด
ตเ
ุ
ิ
เ
ก
ิ
ร
บ
ต
ไม
้จิ
ะ
อร่อย
กระดาษ ตะเกียบ และไม้จิ้มฟัน หน่อมีรสหวานอร่อย รับประทานสด ห ะ ไม ้จิ ่อม ื อ อร่อย รั น ป ร ะ ท า รั น บ สด ห ท ร า ื อ น
ะ
า
ร
ียบ
แล
ีร
น
ะ
ียบ
่อม
ีร
้มฟัน
ะ
หน
ป

กร
้จิ
ร
ด
หวา
เก
อร่อย
เก
้มฟัน
ส
ะ
ะ
หน
ไม
้มฟัน
หน
า
น
ะ
ียบ
ด
กระดาษ ตะเกียบ และไม้จิ้มฟัน หน่อมีรสหวานอร่อย รับประทานสด หรือสด หรือ
หวา
ท
ะ
า
กรกระดาษ ตะเกียบ และไม้จิ้มฟัน หน่อมีรสหวานอร่อย รับประทานสด หรือ
ส
แล
ีร
สด ห
่อม
เก
ต
ะ
กร
น
ื
อ
า
ด
ะ
ต
ษ
ษ

รั
ร
บ
ป

ส
หวา
ษ
แล
ท าหน่อไม้กระป๋อง ม้กระป๋อง
ท าห
น
ท าหน่อไม้กระป๋อง ม้กระป๋อง ท าห ท าหน่อไม้กระป๋อง

ท าห
ม้กระป๋อง
น
่อไ
่อไ
่อไ
น






ภาพที ๘ ลักษณะกอ หน่อ และเฟอร์นิเจอร์ไผ่ตง ตง ภาภาพที ่่ ๘ ลักษณะกอ หน่อ และเฟอร์นิเจอร์ไผ่ตง
ภาพที ๘ ลักษณะกอ หน่อ และเฟอร์นิเจอร์ไผ่ตง เฟอร์นิเจอร์ไผ่ตง
พที
พที
่


่
่
่
๘

พที
ภา


๘

๘
ภา
ล
ต

ักษณ

ะ
ะ
เฟอร์นิเจอร์
ักษณ
หน
แล
ะ
ะ

ไผ

ไผ
ล
แล
่


่อ
กอ
ะ
่
่อ


กอ
่อ

ล
ง
หน

หน
แล
ักษณ
ะ
เฟอร์นิเจอร์

กอ



๑๓ ๑๓ ๑๓ ๑๓
๑๓ ๑๓

สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง ก ุ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ส
สกลไผ่ตง ลไผ่ตง
ุ
ุ
ุ
ุ
Dendroc
Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus
Dendrocalamus alamus


o
r
a
l
.๔
c
๓.๔ ไผ่หม่ำจู๋ (Dendrocalamus latiflorus) tiflorus)
(De
mus latiflorus) ๓.๔ ไผ่หม่ำจู๋ (Dendrocalamus latiflorus)
่ำจ
ู๋
หม
d
ไ
ผ่
n
mu

๓
s
a
l


๓.๔ ไผ่หม่ำจู๋ (Dendrocala ๓.๔ ไผ่หม่ำจู๋ (Dendrocalamus latiflorus) a


ไผ
ู
่
า
ไผ่หม่าจ๋ ไผ่ซางคา หรือไผ่หวานอ่างขาง เปนไผ่ต่างถินน าเข้ามาจากมาจาก
า
่
ไผ่หม่าจ๋ ไผ่ซางคา หรือไผ่หวานอ่างขาง เปนไผ่ต่างถินน าเข้าางข าง ู ูเปนไผ่ต่างถิ่นน าเข้ามาจาก ้ า
ห
่
อไผ
จ
ก
ู
ื
งถ

๋
่
หร
า
่
ู


ไผ่หม่าจ๋ ไผ่ซางคา หรือไผ่หวานอ่างขาง เปนไผ่ต่างถินน าเข้ามาจาก

๋

า
จ
ซ
ต
่
อไผ
นน
ื
มาจ
็
ิ
างค
หร
เ
าเ
ไผ
่

ไผ
น
ซ
วานอ
าง
่
็

่
หม
็
ข
็
่
างข
ไผ

า
็
ป
่
่
่
วานอ
างค
หม
า
ไผ
ห
่
่
่
ขน
ประเทศไต้หวัน เป็นไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ ๘-๒๐ เมตร มตร
กลา
ด

ะ
ถึ
ผ่ขนา
เป็นไ
ประเทศไต้หวัน เป็นไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ ๘-๒๐ เมตร เมตร
า
ด
ม
ง
ร
ง
ู
ง
ป
ส
า

ณ
ต
ประเทศไ


-
้หวัน
้หวัน
า
ถึ
ประเทศไต้หวัน เป็นไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ ๘-๒๐ ญ่ ต เ มตร ให ญ่ ส ู ง ป ร ะ เ า ณ ๘ - ๒๐
ด
ง
ผ่ขนา
ขน
๒๐
๘

เป็นไ
กลา
ให
ประเทศไ
ง
ม
ด
ส
นย
น
เส้นผ่านศนย์กลางล าประมาณ ๖-๑๖ ซม. ล ามีสีเขียวนวล ไม่มีหนาม
ศ
เส้นผ่า น ศนย์กล างล าป ระมาณ ๖-๑๖ ซ ม. ล า มีสีเขียว นวล ไ ม่๑๖ มี ้น ูห ล ามีสีเขียวนวล ไม่มีหนาม
่า
มี
ผ
์
ซ
เ
เส้นผ่านศนย์กลางล าประมาณ ๖-๑๖ ซม. ล ามีสีเขียวนวล ไม่มีหนาม หนาม
น


ขี
ซ
ี
า
ู
ก
ม.
เ
ู
ส
ม
์
ก
นย
ศ
ม.
ู
างล
ะมาณ
ู


ล
ว
-
ส
้น
เ
ไ

๑๖
น
ล

ม่
ผ
๖
่า
ว

๖
มี
างล
ล
า
าป
ร
ะมาณ
ย


ล
น
-
าป
ร
หน่อมีสีเหลืองส้ม ใบมีขนาดใหญ่ (ภาพที่ ๙)
หน่อมีสีเหลืองส้ม ใบมีขนาดใหญ่ (ภาพที่ ๙) หน่อมีสีเหลืองส้ม ใบมีขนาดใหญ่ (ภาพที่ ๙ ) ่อม ีสีเหล ือง ส ้ม ใบ มีขน า ด ให ญ่ (ภา
หน่อมีสีเหลืองส้ม ใบมีขนาดใหญ่ (ภาพที่ ๙) พที่ ๙)

หน
ข
ร
พัน
า
ก
ก
ธุ์
ร
า
ย
ย
ย
พัน
ข
า
ธุ์
้

า
่ขนง การช าล า และแยกเหง้า และแยกเหง้า


โด
่
า
ตอน
า

าร
ช
กา
่
ร
เห
โด


า
การขยายพันธุ์ โดยการตอน การช ากิงแ
การขยายพันธุ์ โดยการตอน การช ากิงแขนง การชาล า และแยกเหง้า กเหง้า
ช
ก
ร
ตอน
การขยายพันธุ์ โดยการตอน การช ากิงแขนง การชาล า และแย กิ ่ งแ ข า นง ย ก ง ย กา ร ล กา ร ช า กิ ่ งแ ข นง ก าร ช า ล า แล ะ แย
กา
ย


์
ใ
ช้
น
ปร
์
ยช
น
์
โ
ะ
โ
ยช
ก
ร
ใ
์
า
ช้
ร
า
้
อท

งน

้

้


าหร
ล

ื
การใช้ ประโยชน ล าใชทาท่อส่งน้าหรือทาแพขนาดเล็ก ใช ้ ก ื อท ปร ะ ์ าใช้ทาท่อส่งน้ าหรือทาแพขนาดเล็ก ใช้ในงานพขนาดเล็ก ใช้ในงาน ใช ้


ท
้
็
่
อส
ล
าท


้


ล
่
ก

เ

าใช

าใช
ข
งน

าแ
่
าท
่
อส
พ
การใช้ประโยชน ล าใชทาท่อส่งน้าหรือทาแพขนาดเล็ก ใชในงานในงาน

าแ

การใช้ประโยชน ลในงาน
าหร
้
ท
้
นาด

มเ
ิ
ตถ
่
่
ล
ก่

ง
ั
ว
า
ส
อ
ั
ร้
ั
็
นอ
ื
ุ
ก่อสร้าง และเปน วตถดิบใ นอุตสาห กรรมเยื อกระดา ษ หน่อ เ ปนอาหา ุตส าห ก ่ ร ร มเ ย ่ ื อก ร ะด า ษ ็ หน ่ อ เ ป ็
ใ
ง

็
ส
ย
บ
ก่
อ
า
่
แ
ร้
็ัตถดิบในอุตสาหกรรมเยือกระดาษ หน่อเปนอาหารรระดาษ หน่อเปนอาหาร
ตถ
็
บ
ั
ว
ใ
ก
ด
ป
ด
ุ
ุ
น
าห
ิ
็
็
ุ
ร
ุ
ล
ุตส
แ
ะเ
ก่อสร้าง และเปนวตถดิบในอุตสาหกรรมเยือกระดาษ หน่อเปนอาหารนอาหาร
ร
นอ
็
็
ป
ก่อสร้าง และเปนวอก
น
ะเ
กระ
ป
้
๋อ
่
น

รส
ห
ด
รสชาติดี ไม่มีเสี้ยน รบประทานหน่อสด หน่อแห้ง และหน่อไม้กระป๋อง ง
รสชาติดี ไม่มีเสี้ยน รบประทานหน่อสด หน่อแห้ง และหน่อไม้กระป๋อง กระป๋อง
มี
ม่
ต
่
อแ
า
ไ
ช
น

ร
ั
ส
ย
ี้
น
บปร
หน
อส
่
น
เ
ะ
ทา
ิด
ช
ทา
รส
า
ั
บปร
ต
รสชาติดี ไม่มี เสี้ยน รบประ ทาน หน่อสด ห น่อแห้ง และห น่อไม้กระ ั มี ห ้ ง น ร แ ล ะ ะ ห หน ่ อส ด ไ ห ม อแ ห ้ ง แ ล ะ ห น ่อ ไ ม ้
่อ

น
ั
ง
น
๋อ
ม่
ี
ป
ไ
ี


ย
ี้
ิด

เ
ส
ั
ใบใช้ห่อขนมบะจ่าง ใบใช้ห่อขนมบะจ่าง ใบใช้ห่อขนมบะจ่าง
ใบ
ใช้ห่อขน
ใบใช้ห่อขนมบะจ่าง มบะจ่าง









พที
ภา
พที
ภา
๙

ภาพที่ ๙ ลักษณะกอและหน่อไผ่หม่าจู๋ ่ ๙ ลักษณะกอและห น ่อไ ผ่ห ่ ม่า กษณะกอ แ ล ะ ห น ่อไ
จู๋

ภาพที่ ๙ ลักษณะกอและหน่อไผ่หม่าจู๋ ผ่หม่าจู๋
ภาพที่ ๙ ลักษณะกอและหน่อไผ่หม่าจู๋
ลั
๑๔ ๑๔
๑๔ ๑๔ ๑๔

ุ
ุ
ส
ุ
สกลไผ่ตง
ุ
ุ
สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง กลไผ่ตง ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ

Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus
Dendrocalamus

๓๓.
๓๓.
๓๓. ๓๓.
๓๓. ๓.๕ ไผ่ซำงนวล (Dendrocalamus membrana




๓.๕ ไผ่ซำงนวล (Dendrocalamus membranaceus)
๓.๕ ไผ่ซำงนวล (Dendrocalamus membranaceus)
๓.๕ ไผ่ซำงนวล (Dendrocalamus membranaceus) ๓.๕ ไผ่ซำงนวล (Dendrocalamus membranaceus) ceus)

เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ ๘-๒๐ เมตร เส้นผ่าน
เป นไผ่ ขนาดกลางถึ งขนาดใหญ่ สู งประมาณ ๘-๒๐ เมตร เส้ นผ่ เปนไ ็ผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ ๘-๒๐ เมตร เส้นผ่านเปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ ๘-๒๐ เมตร เส้นผ่านน
เป นไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สู งประมาณ ๘-๒๐ เมตร เส้นผ่า น
็
็
็ า
็
ู
๑๖
ะมา
ล

.

นย
ซม

ศ
ล
ศนย์กลางล าประมาณ ๖-๑๖ ซม. ล ามีสีเขียวนวล ล าอ่อนมีผงสีขาว ผง
ล
ี
เ
ู มี
ู

าป
าง
ศนย์กลางล าประมาณ ๖-๑๖ ซม. ล ามีสีเขียวนวล ล าอ่อนมีผงสีขาว สีขาว าว ข
์
ศ นย์ ก ล าง ล าป ร ะมา ณ ๖ -๑๖ ซม . ล ามี สี เ ขี ย ว นว ล ล าอ่ อน มี ผ ง สี ข ู ผ งสี ณ ๖ -าว ข ี ย ว นว ล ล าอ ่ อน ม ี

ู
ร
ี
ส
ก
ศ นย์ กล างล าป ระมาณ ๖-๑๖ ซม . ล ามี สี เขี ยว นวล ล าอ่ อน
าม
ไม
ค

า
ี
ข
ค
ป
ล
ง
ป
ก
้
แ
้
า
ล
ุ
น
มล
ย
าตาล
้
คล้ายแป้งปกคลุมล า ไม่มีหนาม หน่อสีน้าตาลปนส้ม กาบห้มหน่ออ่อนมีขน
นส
ป

อส


ี
น
่
้
ุ
ห
คล้ายแป้งปกคลุมล า ไม่มีหนาม หน่อสีน้าตาลปนส้ม กาบห้มหน่ออ่อนม คล้ายแป้งปกคลุมล า ไม่มีหนาม หน่อสีน้าตาลปนส้ม กาบห้มหน่ออ่อนมีขน
่
มหน
ม
้
ุ
าบ
ก
ุ
หน
หนาม
ุ
ี
ุ

่
ม
คล้ายแป้งปกคลุมล า ไม่มีหนาม หน่อสีน้าตาลปนส้ม กาบห้มหน่ออ่อนมีขนออ่อนมีขน

สีน้ าตาลปกคลุม พบขึ้นทวไปทกภาคของประเทศ
ุาคของประเทศ ัวไปทกภาคของประเทศ
สีน้ าตาลปกคลุม พบขึ้นทวไปทกภาคของประเทศ ุ สีน้ าตาลปกคลุม พบขึ้นทวไปทกภท ่ ุ
สีน้ าตาลปกคลุม พบขึ้นทวไปทกภาคของประเทศ
ึ
่
ป
ล
ล
น
ค
ุ
้
ั
่
ั
ุ
พบข

ต
ีน้ า
า
่
ก
ส
ั
ั
่
ุม
ย
ย
พัน
ธุ์
า
ข
า
ร
ก
้

แ
ย
การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การแยกเหง้า การช าล า กเหง้า การช าล า การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การแยกเหง้า การช าล า การช าล า
การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การแยกเหง้า การช าล า
า
ด
กา
็


ร
โด
ย
ล
เม
กเ
ห
ง
การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การแย
์
ชน
โย
ระ
การใช้
ป
ช้
กา

อส

กา
า
่ ง
่
่
ง
ใช้
อ
ใน
่
ล าใช้ในการกอสร้าง นิยมน ามาจักตอก ส
ล
ง
า

่ ประโยชน์
ม
า
ข่
การใช้ประโยชน์ ล าใช้ในการกอสร้าง นิยมน ามาจักตอก สานเข่ง
การใช้ ประโยชน์ ล าใช้ ในการก อสร้าง นิ ยมน ามา จักตอก สานเ การใช้ประโยชน์ ล าใช้ในการกอสร้าง นิยมน ามาจักตอก สานเข่งก สานเข่ง
จั
า
รก
ร้
นิ
ย
ต
รใานเข่
น
ม
ก
ุ
่
ั
้
ตะกร้า กระบ ง บ้งกี เครืองจ กสาน ใชท
ุ

ุ
๋
ุ
ต
ุ
๋
ตะกร้า กระบง บ้งกี เครืองจกสาน ใชทาเครืองเรือน ทาไม้เสียบอาหาร
ก
ุ
้
า
ุ
ะก
ุ
รอาหาร
่
ร
ั
๋
่
ตะกร้ า กระบ ง บ้ งกี เครื องจ กส าน ใช ท าเครื องเรือน ท าไม้ เสี ย บอาหาร ุ ่ ั ั ั ้ ่
าเครื่ องเรือน ท าไม้ เสียบ

ตะกร้า กระบง บ้งก

ุี๋ เครื่องจกสาน ใช้ทาเครื่องเรือน ทาไม้เสียบอาหาระบง บ้งกี๋ เครื่องจกสาน ใช้ทาเครื่องเรือน ทาไม้เสียบอาหาร
้
แ

ม้ไ
ผ่อัด
ะ
ไ

ภ
ตะเกียบ ไม้ก้านธูป ไม้จิ้มฟัน เยื่อกระดาษ และไม้ไผ่อัด (ภาพที่ ๑๐) ตะเกียบ ไม้ก้านธูป ไม้จิ้มฟัน เยื่อกระดาษ และไม้ไผ่อัด (ภาพที่ ๑๐) าพ
ล
(

ไ
ูป
ตะเ
ฟัน

ม้จิ้ม
ตะเกียบ ไม้ก้านธูป ไม้จิ้มฟัน เยื่อกระดาษ และไม้ไผ่อัด (ภาพที่ ๑๐) ที่ ๑๐)
ก

บ
ม้ก้า
ไ
ย
ธ
น
ี
ะ
ร
ก
ด
ษ
ตะเกียบ ไม้ก้านธูป ไม้จิ้มฟัน เยื่อกระดาษ และไม้ไผ่อัด (ภาพที่ ๑๐)
า
ื่อ
เ
ย









่
่
่
ภาพที ๑๐ ลักษณะกอ ล า กาบ และการใช้ประโยชน์ของไผ่ซางนวล
ภาพที ๑๐ ลักษณะกอ ล า กาบ และการใช้ประโยชน์ของไผ่ซางนวล
ภาพที ๑๐ ลักษณะกอ ล า กาบ และการใช้ประโยชน์ของไผ่ซางนวล
่ภาพที่ ๑๐ ลักษณะกอ ล า กาบ และการใช้ประโยชน์ของไผ่ซางนวล
ภาพที ๑๐ ลักษณะกอ ล า กาบ และการใช้ประโยชน์ของไผ่ซางนวล


๑๕ ๑๕ ๑๕
๑๕ ๑๕

ุ
สกลไผ่ตง
ุ
ุ
ุ
ุ
ส
สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง กลไผ่ตง ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus

Dendrocalamus

๖
๓.
๓.๖ ไผ่บงใหญ่ (Dendrocalamus) amus) s) (Dendrocalamus)
ไ
๓.๖ ไผ่บงใหญ่ (Dendrocalamus) cal
ไ
๖
หญ่
๓.
ผ่

r
n

บงใ




๓.๖ ไผ่บงใหญ่ (Dendrocalamu ผ่ บงใ หญ่ (De d o
b
brandisii)
ร brandisii)
brandisii)
ที่
ึ
นในป
้
ึ
ว
เ

ด
าต
่
ะข
า
ริ

ิ
อ
จ
ริ
ื้
า
ห

ข
น
่
ช
ิบ
ช

ด
เ
ื้น
่
า
ค
บ
อ
ื้
ิ
บ
า
รื
ด
น
โดยธรรมชาติจะขึ้นในป่าดิบเขา ดิบชื้น หรือบริเวณป่าที่มีความชื้นค่อนข้างสูง
โด
า
มี
เ
ที่
ย
ง
ธ
า
นข
ป่
าต
ม
า
โดยธรรมชาติจะขึ้นในป่าดิบเขา ดิบชื้น หรือบริเวณป่าที่มีความชื้นค่อนข้างสห ู รื อ บ โด ย เ ธ ว ร ณ ป่ ะข ้ นในป มี ค ข ว ด ิบ ม ช brandisii) randisii) ช ื้น ง
ิ
จ
้
างส
ค
ิ
ว
ู
ณ
มช
ร
ร
โดยธรรมชาติจะขึ้นในป่าดิบเขา ดิบชื้น หรือบริเวณป่าที่มีความชื้นค่อนข้างสูงค่อนข้างสูง
มช
า
บ
ง
น
ะม

ื
ว
ลักษณะทั่วไปคล้ายไผ่ตง ในป่าช้นจะมีขนาดใหญ่มาก สูง ๑๕-๓๐ เมตร
ษ
ื

ใ
ว
่
ล
ไป
าช
่
ไ
ข
ี
ั
ก
ค
ป
ล
ย
ค
ื
ทั่
ผ่
ไป
ต
ต
ณะ
ย
ไ
ผ่
ณะ
้
นจ
ทั่

ง
ก
า
้
ล
ั
ลักษณะทั่วไปคล้ายไผ่ตง ในป่าช้นจะมีขนาดใหญ่มาก สูง ๑๕-๓๐ เมตร
ื
ษ
นาด
ล
ลั กษณะทั่ วไปคล้ ายไผ่ ตง ในป่ าช้ นจะมี ขนาดใหญ่ มาก สู ง ๑๕-๓๐ เมตร ใหญ ้ า มาก ืในป่าช้นจะมีขนาดใหญ่มาก สูง ๑๕-๓๐ เมตร สูง ๑๕-๓๐ เมตร
ว

้น
ค
ผ่า
๐
ม.
เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๑๒-๒๐ ซม. ความหนาล าประมาณ ๑-๓ ซม. ปล้องยาว
๒
ส
ว
ามหนาล
เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๑๒-๒๐ ซม. ความหนาล าประมาณ ๑-๓ ซม. ปล้องยาว ปล้องยาว
เ
ะมาณ
ย
ร
ผ่า
น
ศูน
ล

า
ร
์ก
า
้น
ง
๓
ล
เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๑๒-๒๐ ซม. ความหนาล าประมาณ ๑-๓ ซม. ปล้องยาว ศูน ย ์ก ะมาณ ๑ ซ - ๓ ซม . าป ปล ้ องย ซม .
า
าว
ล

ส
-
๑
เ
ม.
-
ค
๑๒
ามหนาล
-
๐
น
ซ
๒

๑๒
ล
ง
าป

า
ด
ล
๐
ป
อ่อ
า

ล
๖
ป
ก
-
ง
น
้อ
ล
อ่อ
ก
น
า
.

ล
ป
ซี
ง
ล
้อ
ป
ล
ด
ค
่น
น
แ

๓๐-๖๐ ซม. ล าอ่อนปล้องล่างมีขนสีน้ าตาลซีดปกคลุมหนาแน่น ปล้องบนมีข น ซม . ค า ล ุม ห น ่า ง มีข น ส ีน้ า ต า ป ล ้อ ง ุม ห น น มีข ล
น
ป
า
๐
ซม
ล
บ
๓๐
-
๖
๓๐-๖๐ ซม. ล าอ่อนปล้องล่างมีขนสีน้ าตาลซีดปกคลุมหนาแน่น ปล้องบนมีขน้องบนมีขน
ต
๓๐-๖๐ ซม. ล าอ่อนปล้องล่างมีขนสีน้ าตาลซีดปกคลุมหนาแน่น ปล้องบนมีขน
ส
ีน้ า
่น
ซี
๓๐
แ
น
า
ล
่า
ง
ล
มีข
น
้
องด
ล
ี
ย
อเ
ล
่
้
้
ื
ั
มหร
ย
ข
อมเ
ว
้
า
ว
ป
ข
งม
้
เ
ี
ถ
สีขาวถึงสีเทาปกคลุม ล าแก่สีเขียวเข้มหรือเขียวอมเทา ปล้องด้านล่างมกพบ
ข
ี
บ
สีขาวถึงสีเทาปกคลุม ล าแก่สีเขียวเข้มหรือเขียวอมเทา ปล้องด้านล่างมกพบานล่างมกพบ
้
ึ
งส
ล
งส
ส
ค
ึ
ี
ี
าว
ย
ข
ส
ก
ี
่
าป
าแ
ก
ั

เ
ี
เ
เ
ข
ว
ข
ท
ย
ี
าป
สีขาวถึงสีเทาปกคลุม ล าแก่สีเขียวเข้มหรือเขียวอมเทา ปล้องด้านล่างม กพมหร ื อเ ส ข าว ถ ว อมเ ค ท ุ ม ล าแ ก ส เ ี ข องด านล ่ า ท า ป ล ั ก พ ับ ั
ุ
เ
ล
ก
ี
ท
ม
รากอากาศบริเวณข้อ (ภาพที่ ๑๑) รากอากาศบริเวณข้อ (ภาพที่ ๑๑) รากอากาศบริเวณข้อ (ภาพที่ ๑๑) าพ
ก
อ
บ

รากอากาศบริเวณข้อ (ภาพที่ ๑๑) ที่ ๑๑)
ริ
(
า
ร
ก
เ
ว
ข้อ
ณ
า
า
ศ
ภ
การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การตอนกิง การชากิงแขนง ิ่งแขนง การช ากิ่งแขนง
ร
การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การตอนกิง การชากิงแขนง การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การตอนก การขยายพันธุ์ โดยเมล็ด การตอนกิง การชากตอนกิง ่
ย
า
ก
ข
พัน
ย
ธุ์
า

่

ิ่งแขนง การช าก
่
ด
โด
็
ก

ล
่
ย
เม
่

ิ
่
าร
ง

่
ร
น์
ะ
ร
า
โ
โ
ะ
ย
า
ก
ใ
ใ
ร
ช้ป
ช
ช้ป
ก
ร
ั
่
ัาน
การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ เครืองจกสาน ้ าง ย ช น์ อร ้ น ้ใหญ่ใช้ในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ เครื่องจกสานิเจอร์ เครื่องจกสาน ั
่
่
้
ั
อส
์
เ
่
งานก
การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ เครืองจกส
การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ เครืองจกสาน
ล
ร


นาด
ฟ
าข
นาด
ใหญ
่
าข

ั
ใ
ล

ใน
ช
้
ั
หน่อรบประทานได้ รสชาติใกล้เคียงกับไผ่ตง
ั
หน่อรบป
หน่อรบประทานได้ รสชาติใกล้เคียงกับไผ่ตง หน่อรบประทานได้ รสชาติใกล้เคียงกับไ ผ่ต ั ง ัระทานได้ รสชาติใกล้เคียงกับไผ่ตง หน่อรบประทานได้ รสชาติใกล้เคียงกับไผ่ตง
ั









่
่
่
่
่ภาพที ๑๑ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บ
ภาพที ๑๑ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บงใหญ่ งใหญ่ ะหน่อไผ่บงใหญ่
ล
ภาพที ๑๑ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บงใหญ่ ภาพที ๑๑ ลักษณะกอ กาบ แ ภาพที ๑๑ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บงใหญ่


๑๖ ๑๖ ๑๖
๑๖ ๑๖

ุ
สกลไผ่ตง สกลไผ่ตง ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ส
ุ
ุ
ุ
สกลไผ่ตง กลไผ่ตง
สกลไผ่ตง
ุ

Dendrocalamus Dendrocalamus Dendrocalamus alamus
Dendroc
Dendrocalamus
๓๗. ๓๗.
๓๗. ๓๗. ๓๗.


๓.๗ ไผ่ยักษ์ หรือไผ่เป๊ำะ (Dendrocalamus gigant u r oc a l mu



ัก
ะ
amus giganteus)
oc
r
l
a

.๗
ป๊ำ
e
ไ
g
ผ่ย
n
s
ษ์
ผ่เ
ป๊ำ
ษ์
ไ
ห

ือ
ร
n
ผ่ย
ไ
d
(De
(De
ัก

ะ
ห
๓.๗ ไผ่ยักษ์ หรือไผ่เป๊ำะ (Dendrocalamus giganteus) iganteus) )
๓.๗ ไผ่ยักษ์ หรือไผ่เป๊ำะ (Dendrocalamus giganteus)
ือ

๓
ไ
๓
.๗
a
ร
d
s
ผ่เ

บ
ิ
่
มช
อ
ื้
ด
า
เ
ร

ร
ริ
โด ย ธ ร ร มช าติ จ ะขึ้ นในป่ าดิ บ เ ข า ดิ บ ชื้ น ห รื อ บ ริ เ ว ณ ป่ า ที่ มี ค ว า ม ชื้ นป่ าที่ มี ค ว า มช าต ิ จ ะข ช าด ิ บ เ ข า ด บ ช น ห รื อ บ ริ เ ว ณ ป่ า ที่
ื้
น
ิ
ะข
บ
นในป
ช
าต
ิ
รื
น
ธ
ร

ห
ย
าด
โดยธรรมชาติจะขึ้นในป่าดิบเขา ดิบชื้น หรือบริเวณป่าที่มีความชื้นมีความชื้น
โดยธรรมชาติจะขึ้นในป่าดิบเขา ดิบชื้น หรือบริเวณป่าที่มีความชื้น
ึ
โด
เ
่
ื้
โด
้
ม
ร
ย
จ
นในป
้
ข
บ
ว
ณ
ิ
ึ
ธ
ู
-
๔
ใ

ด
่
ส
ง
๒๐
หญ
น
ป็
ผ่
ไ
เ
งส
า
ง
ู
ู
ง

๒๐
หญ
นา
ข
ใ
ด
้
ส
เ
น
้

เม
๐
ร
ต
ค
ค่อนข้างสูง เป็นไผ่ขนาดใหญ่ สูง ๒๐-๔๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า
ข
่อน
ค่อนข้างสูง เป็นไผ่ขนาดใหญ่ สูง ๒๐-๔๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า กลางล า
า
ผ่
ศู
น
่อน
า
ไ
นา
ง
ป็
งส
น
้
ู
เ
ข
ค่อน ข้ า งสู ง เ ป็ น ไ ผ่ ข นา ด ใ หญ่ สู ง ๒๐ -๔ ๐ เม ต ร เ ส้ น ผ่ า น ศู น ย์ ก ล า ง ล า นย์ ก ล า ง ล ่ ส า - ๔ ๐ เม ต ร เ ส ้ น ผ่ า น ศู น ย์
ข
ผ่
ค
ง
-
ว
๓
หนา
๐
๐
ซม
ปล
๒
๒
า
ปล
ซม
๑
๐
อ
.
้
-

๓
๐
ง
าอ
ย

นว
ี
อ
้
-
.
่
ล

่
.
๓
ซม
ซม
น

๒๐-๓๐ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๕ ซม. เนื้อล าหนา ๑-๓ ซม. ล าอ่อนมีนวล
.
ื้อล
เ


-
๒๐-๓๐ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๕ ซม. เนื้อล าหนา ๑-๓ ซม. ยาว ๒๐-๔๕ ซม. เนื้อล าหนา ๑-๓ ซม. ๒๐-๓๐ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๕ ซม. เนื้อล าหนา ๑-๓ ซม. ล าอ่อนมีนวล อนมีนวล
า
ล าอ่อนมี นวล ล าอ
๔๕
ล
๐
๒

อนม
ว
สีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวถึงเขียวอมเทา ปล้องล่างไม่มีขนปกคลุม ข้อเรียบม ข้
ป
แ
ป
ล
น
ข
ก
ม่
ล
ล
่

ง
า
ไ
มี
้
อ
ม
า
สีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวถึงเขียวอมเทา ปล้องล่างไม่มีขนปกคลุม ข้อเรียบอเรียบข้อเรียบ
คล
ง
ุ
ป
ว
สี
ขีย
ส
ก่
เ
อ
ม
ีเ
ว
ขีย
สีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวถึงเขียวอมเทา ปล้องล่างไม่มีขนปกคลุม ข้อเรียบกคลุม สี ขา ว ป ก คล ุ ม ล า แ ก่ ส ีเ ขีย ว ถึ ง เ ขีย ว อ ม เ ท า ป ล อ ง ล ่ า ง ไ ม่ มี ข น ป ก ค ล ุ
ง
เ
ถึ
้
ขา

ท
า
ด
ว

ไม่บวมพอง มักมีรากอากาศที่ข้อด้านล่าง ตัวกาบล าสีเขียวถึงม่วง มีขน
า
้
ไ
ม่
มั
ข้
อ
พ
อ

ง
ไม่ บว ม พอ ง มั ก มี ร าก อ าก า ศที่ ข้ อด้ า นล่ าง ตั ว ก าบ ล าสี เขี ย วถึ ง ม่ ว ง ตั ว ก า บ ล า ส ี เ ขี ย ว ไม่บวมพอง มักมีรากอากาศที่ข้อด้านล่าง ตัวกาบล าสีเขียวถึงม่วง มีขน ม่วง มีขน
อ
ง
า

่
บ
ล
น
ง

า

ก
ว
ม
พ
ม่
า
ั
อ
า
บ
ร
ก
ว
มี
ม
มี
ที่
ศ
า
ง
ล
น
ต
ไ
ง
ข
ว
บ
ก
ก
า
ย
ศ
มั
ล
า
ขี
น
ี
ส
ง
ก
มี
อ
ด
า

เ
ที่
่
้
อ
ข้
ก
มี ข น ถึงม่
ถึ
ก
า
า
า
ร
ว
ข
ตาล

ย
ก
แ
ตาล
ู
อด
า
ะป

มป
ุ
ส
ก
ข
ี
ู
ี
มป
ุ
ข
ว
าย
ป
่
า
ะป
น
้
ะ
ร
ล
ร
า
ไ
ว

ส
ใบ
ร
ข
ร
สี
สีน้าตาล และไขสีขาวปกคลุมประปราย ใบยอดกาบรปสามเหลี ยมฐานกว้างหลียมฐ านก ว ล ้ าง ใบ ย ู อด ก าบ ร ป ส ่ฐานกว้างามเหลียมฐานกว้าง
ู

ป
สีน้าตาล และไขสีขาวปกคลุมประปราย ใบยอดกาบรปสามเหลียม
ไ
ร
ามเ
น
ล
ค
ะ
่
่

ส
สี
ู
สีน้าตาล และไขสีขาวปกคลุมประปราย ใบยอดกาบรปสามเหลียมฐานกว้าง
ป

า
้
าบ

ก
ค
่
แ
าย
ล
สีน้าตาลถึงม่วงด า ตั้งตรงถึงกางออก หกาบเปนพเด่นชด ขอบเกลี้ยง กลี้ยง บเกลี้
ู

ั
น
ู
ว
่
็กาบเปนพเด่นชัด ขอบเ
ู
ถ
ย

ร
ั
ต
็
า
็
ห

ั
ต
งด
้
ง

ึ
ถ
ง
ออ
ล
าง

งต
ู
งด
สี
น
้
ตา
้

็
่
า
ว
ง
ู
ตา

า
งก
า
ล
ง
ก
ึ
ู
สี น้ า ตา ล ถึ ง ม่ ว งด า ตั้ งต ร ง ถึ งก าง ออ ก ห ก า บ เ ป นพ เ ด่ นช ดงต ร ง ถ ึ งก าง ออ ก ห ู ก า บ เ ป ็ นพ ู เ ด ่ นช ั ด สีน้าตาลถึงม่วงด า ตั้งตรงถึงกางออก หกาบเปนพเด ู่นชัด ขอบเกลี้ยง

ม

้
ั
ม
ถ
ขอ บเ กลี้ ย ง ขอ
สี
ู
ึ
ถ
อ
ื
็
ง
่
ป
เ
ะจ
ร
เปนคลื น ลิ้นกาบหรือกระจงเปนแถบสูง ๐.๕-๑ ซม. ขอบจกไม่ สมาเสมอหรือไม่สมาเ ็ เปนคลืน ลิ้นกาบหรือกระจงเปนแถบสูง ๐.๕-๑ ซม. ขอบจกไม่สมาเสมอหรือ
ั
ก
่
่
็
ั

นแ

ั
็
็
ื
ข
ม.
็
น
อ
่
่
ั
๑
หร
-
ซ
าบ
่
ล
่

ิ
ล

ก
ั
ั
่
บ
่
็ลืน ลิ้นกาบหรือกระจงเปนแถบสูง ๐.๕-๑ ซม. ขอบจกไม่สมาเสมอหรือเปนคลืน ลิ้นกาบหรือกระจงเปนแถบสูง ๐.๕-๑ ซม. ขอบจกไม่สมาเสมอหรือมอหรือ
เปนคส
้
นก
จ


ั
่
็
นค
๐
ั
ง
บ
ป
เ
็
ั
ู
ส
็
.๕
ั
เกือบเรียบ (ภาพที่ ๑๒) ที่ ๑๒)
ย
เก

(
บ
ี
ภ
ื
อ
เกือบเรียบ (ภาพที่ ๑๒) เกือบเรียบ (ภาพที่ ๑๒) เกือบเรียบ (ภาพที่ ๑๒) าพ
เร
บ
ย
ช้
ร
ะ
ช้
โ
น์
ใ
น์
ใ
ช
ป
ะ
กา
กา
ร
ป
ย
ร
โ
ร
ช
ร
้
อส
งานก
่
าง
อ
การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใชในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ หน่อร์ หน่อร์
อ
เ
ฟ
ใน
ล


กา รใช้ ประโยชน์ ล าขนาด ใหญ่ ใช ใน งานก่ อส ร้ าง เฟอร์ นิ เจอร์ หน่ อร์นิเจ การใช้ประโยชน์ ล าขนาดใหญ่ใชในใหญอ
้
าข
ใช
้
่
นาด
ใหญ
น่
ล
ห

าข
้
้งานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ หน่อ่ใช้ในงานก่อสร้าง เฟอร์นิเจอ

นาด
รบประทานได้ รสชาติดี
ั
ั
ระ
ั
ั
รบประทานได้ รสชาติดี รบประทานได้ รสชาติดี รบประทานได้ รสชาติดี รสชาติดี
ร
ั
บป
ได
้
น
ท
า

ภา
่
่
่
่
พ
ที
ภาพที ๑๒ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่ยักษ์
ภาพที ๑๒ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่ยักษ์ ๑๒ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่ยักษ์ ภาพที ๑๒ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่ยักษ์
่ภาพที ๑๒ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่ยักษ์
๑๗ ๑๗ ๑๗
๑๗ ๑๗

สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ไร่
๔. ๔. ๔.
๔. ๔.

Gi
Gigantochloa Gigantochloa Gigantochloa gantochloa
Gigantochloa

ุ
็กลนี้เปนไผ่ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงกลาง สูง ๓-๒๐
็
็
ุ
ไผ
ไผ่ในสกลนี้เปนไผ่ประเภทเหง้า กอขนาดเล็ก ถ ึ งก ล าง ส ู ง ๓ ุนาดเล็กถึงกลาง สูง ๓-๒๐ เมตร ๒๐ เมตร
่
ในส
ไผ่ในสกลนี้เปนไผ่ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงกลาง สูง ๓-๒๐ เมตร เมตร
ไผ่ในสกลนี้เปนไผ่ประเภทเหง้า กอข-
ไผ่ในสกลนี้เปนไผ่ประเภทเหง้า กอขนาดเล็กถึงกลาง สูง ๓-๒๐ เมตร
ุ
ุ
็
็
า
โค้
ห้
ะ
แล
อ
ง
แตกกอหลวมๆ ปลายล าโค้งและห้อยลง แตกกิ
ล
ย
่่ า
แตกกอหลวมๆ ปลายล าโค้งและห้อยลง แตกกิงค่อนข้างต่ าหรือประมาณ
ปล
แตกกอหลวมๆ ปลายล าโค้งและห้อยลง แตกกิ ่ ง ค่ อน ข้ า ง ต ่ า หรื แตกกอห ล วมๆ่งค่อนข้างต ล ง ่อนข้างต่ าหรือประมาณ แตกกิ่งค่อนข้างต่ าหรือประมาณ

า

ย
แตกกอหลวมๆ ปลายล าโค้งและห้อยลง แตกกิงค่หรือประมาณ อประมาณ
ขึ้

กลางล าขึ้นไป มีกิงที่น
่างเด่น ๑ กิ่ง พบทั้ง
่
า
กลางล าขึ้นไป มีกิงที่ข้อหลายกิง โดยมีกิงกลางเ ด ่ น ๑ กิ ่ ง ก า บ หุ้ ม ก ล า งล า ่ ่กาบหุ้มล าพบทั้งที่ที่ ่
่
่
กลางล าขึ้นไป มีกิงที่ข้อหลายกิง โดยมีกิงกล
่
่
่ข้อหลายกิ่ง โดยมีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง กาบหุ้มล าพบทั้งที่ไป มีกิ่งที่ข้อหลายกิ่ง โดยมีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง กาบหุ้มล าพบทั้งที่
ล
กลางล าขึ้นไป มีกิงที่ข้อหลายกิง โดยมีกิงกลางเด่น ๑ กิง กาบหุ้มล าพบทั้งที่
่
่
่
ัง หูกาบไม่หรือพบลง หู
ร่วงหล่นง่ายถึงติดอยู่นาน ใบยอดกาบขนาดใหญ่กางออกหรือพบลง หูกาบไม่กาบไม่
รง หูกาบไม่
ร่วงหล่นง่ายถึงติดอยู่นาน ใบยอดกาบขนาดใหญ่กางออกหรือพบลอก
ื
่
ั
ึ
ร่วงหล่นง่ายถึงติดอยู่นาน ใบยอดกาบขนาดใหญ่กางออกหรือพบลง
ร่วงหล่นง่ายถึงติดอยู่นาน ใบยอดกาบขนาดใหญ ก างอ อก หร อพ ั บ ล ว งหล ่ นง ่ า ย ถ งต ิ ด อย ู ่ น าน ใบ ย อ ด ก าบ ข นาด ั ใหญ ก างอ ัหูกาบไม่
ัลิ้นกาบหรือกระจังค่อนข้างเด่นชัด ส่วนมากเป็นแถบหรือสันเตี้ยๆ เด่นชัด ลิ้นกาบหรือกระจังค่อนข้างเด่นชัด ส่วนมากเป็นแถบหรือสันเตี้ยๆ
ั
เด่นชด ลิ้นกาบหรือกระจังค่อนข้างเด่นชด ส่วนมากเป็นแถบหรือสันเตี้ยๆ
ั
ั
ั
ั
เด่นชด ลิ้นกาบหรือกระจังค่อนข้างเด่นชด ส่วนมากเป็นแถบหรือสันเตี้ยๆ
เด่นชด ลิ้นกาบหรือกระจังค่อนข้างเด่นชด ส่วนม า กเ ป็ น แ ถบหรื อส ั น เตี้ ย ๆ
เด่นชด
ั
่
ชอัดแน่นเป็นกระจุกกลม ดอกย่อย ดอกย่อย
่
ชอดอกย่อยมักโค้งลงเล็กน้อยและเรียงอัดแน่นเป็นกระจุกกลม ดอกย่อย ดอ
ชอดอกย่อยมักโค้งลงเล็กน้อยและเรียงอัดแน่นเป็นกระจุกกลม ดอกย่อย กย่อย
ชอดอกย่อยมักโค้งลงเล็กน้ อยและเรียงอั ดแน่ น เป็ น กร ะ จุ ก กลม ่ อด อ กย่ อ ย มั ก โค้ ง ล ง เ ล ็ กน้ อย แ ล ะ เ รี ย ง อั ด แน่ น เป็ น กร ะ จุ ก กลม
ชอดอกย่อยมักโค้งลงเล็กน้อยและเรียง
่
่
๑-๕ ดอก ลักษณะของหน่อและล าไผ่ในสกุล
๑-๕ ดอก ลักษณะของหน่อและล าไผ่ในสกุลนี้ดูผิวเผินคล้ายกับไผ่ในสกุลไผ่ตงนสกุลไผ่ตง
-
ี้
๑-๕ ดอก ลักษณะของหน่อและล าไผ่ในสกุลนี้ดูผิว เ ผิน ค ล ้า ย กับ ไ ผ่ใ น ด อ ก ล ัก ษ ณ ะ ข อ ง ห น ่อ แ ล ะ ล า ไ ผ่ใ น ส กุล น ด ูผิว เ ผิน ค ล ้า ย กับ ไ ผ่ใ
๑-๕ ดอก ลักษณะของหน่อและล าไผ่ในสกุลนี้ดูผิวเผินคล้ายกับไผ่ในสกุลไผ่ตง
๑
๕ นี้ดูผิวเผินคล้ายกับไผ่ในสกุลไผ่ตงสกุลไผ่ตง
ต
า
ก
ข
พ
ก
มีส
อ
บ
ี้
ส
น
่ว
ย
กุล
ที่ใ
บีเขียว ในสวนสมเด็จพระนางเจ้า
น
ส
ผ่ใ
ม
ด
่า
า
ง
อ
กัน
ไ
น
งระนางเจ้า
ว

ในส
จ
ต่างกันที่ใบยอดกาบของไผ่ในสกุลนี้ส่วนมากมีสีเขียว ในสวนสมเด็จพระนางเจ้า
ขีย
็
ว
็
จ
ต่างกันที่ใบยอดกาบของไผ่ในสกุลนี้ส่วนมากมีสีเขีย ว ในส ว นส มเ ด ต่างกันที่ใบยอดกาบของไผ่ในสกุลนี้ส่วนมากมีสีเขียว ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าพระนางเจ้า
ด
นส
มเ
ต่างกันที่ใบยอดกาบของไผ่ในสกุลนี้ส่วนมากมีส
ีเ
สิริกิติ์ฯ รวบรวมสกลไผ่ดังกล่าวนี้ไว้จานวน ๗ ชน ิ ด โ ดยจ า แ นก ได ส ิร ิก ิติ์ ฯ ร วบร วม ส ก ุ ล ไผ ด ั งก ล ่ าว น ี ้ ไว ้ จ านว น ๗ ชน ิ นกได้ ๔ ชนิด คือ โดยจาแนกได้ ๔ ชนิด คือ
สิริกิติ์ฯ รวบรวมสกลไผ่ดังกล่าวนี้ไว้จานวน ๗๔
่

สิริกิติ์ฯ รวบรวมสกลไผ่ดังกล่าวนี้ไว้จานวน ๗ ชนิด โดยจาแด
ุ
้


ุ ชนิด โดยจาแนกได้ ๔ ชนิด คือ ชนิด คือ
ุ
สิริกิติ์ฯ รวบรวมสกลไผ่ดังกล่าวนี้ไว้จานวน ๗ ชนิด โดยจาแนกได้ ๔ ชนิด คือ


ุ
ด
ร
ะ
ไผ่ไร่ ไผ่ด้ามพร้า ไผ่ผาก และไผ่ด าอินโามาร
ไ

แล
้

ผ
ี
น
า
่
่
ผ่
ผ่
ไผ
่
ไ
ด
ุ
เ

อิ
า
ุ
น
ก

โ
่
้
ด
ามพ
ซี
ร่
า
ไผ่ไร่ ไผ่ด้ามพร้า ไผ่ผาก และไผ่ด าอินโดนีเซีย ส่วนทียังไม่สามารถระบ
ไผ่ไร่ ไผ่ด้ามพร้า ไผ่ผาก และไผ่ด าอินโดนีเซีย ส่วนทียังไม่สามารถระบ ถระบ
ไผ่ ไร่ ไผ่ ด้ ามพร้ า ไผ่ ผาก และไผ่ ด าอิ นโดนี เซี ย ส ่ ว นท ่ ี ย ั งไม ่ ส ไ ผ่ ไดนีเซีย ส่วนทียังไม่สามารถระบถระบ ย ่ ส่วนทียังไม่สามาร ุุ ุ
ชนิดพนธุ์ได้อย่างชดเจนอีกจานวน ๓ ชนิด คือ ไผ่ผากลาย (Gigantochloa sp.๑
ชนิดพนธุ์ได้อย่างชดเจนอีกจานวน ๓ ชนิด คือ ไผ่ผากลาย (Gigantochloa sp.๑ a sp.๑

o
ั
ั
ชนิดพนธุ์ได้อย่างชดเจนอีกจานวน ๓ ชนิด คือ ไ ผ ่ ผ า ก ลา ย ( G ig a ชนิดพนธ ัุ์ได้อย่างชัดเจนอีกจานวน ๓ ชนิด คือ ไผ่ผากลาย (Gigantochloa sp.๑ ชนิดพนธุ์ได้อย่างชัดเจนอีกจานวน ๓ ชนิด คือ ไผ่ผากลาย (Gigantochlo
c


t
ั
n
h
ัloa sp.๑


ั
ั
ั
Gigantochloa sp.๒ และGigantochloa sp.๓) hloa
Gigantochloa sp.๒ และGigantochloa sp.๓) Gigantochloa sp.๒ และGigantochloa sp.๓) G ig a n t o c h lo a s p. ๒ แล ะ G ig a n t o c
Gigantochloa sp.๒ และGigantochloa sp.๓) sp.๓)

ta
๔.๑ ไผ่ไร่(Gigant
ilia
a
a
o
ochloa
๔.๑ ไผ่ไร่(Gigantochloa albociliata)
๔.๑
ochloa
a
)
ta
)
igant
๔.๑ ไผ่ไร่(Gigantochloa lb c ่ไร่ (G lb c lb

o
ilia
ไผ
๔.๑ ไผ่ไร่(Gigantochloa albociliata) ociliata)

ู
็ผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กออัดแน่นด้วยล าไผ่เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กออัดแน่นด้วยล าไผ่๓-๑๐ เมตร กออัดแน่นด้วยล าไผ่ด้วยล าไผ่
็
เปนไผ่ขนาดเล็กถงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กออัดแน่นด้วยล าไผ่
เปนไผ่ขนาดเล็กถงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมต ร กอ ึ อั ด แน่ เปนไง น ็ ึ
็
ึ
เปนไผ่ขนาดเล็กถงขนาดกลาง ส
็
เส้
น
า
-
ง
องยา
ปล

า
๒

ล
ซม.

๒๐
ศู
น
ผ่
า
น
์
้
กล
ว
ย
๕
่
ลง
้
า
ป
ปลายล าโค้งลู่ลง เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๕๐ ซม. ๐ ซม. ล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๕๐ ซม. -๕๐ ซม.
ล
ง
ง
ย
ลู
ปลายล าโค้งลู่ลง เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล ้ องยา ว ปลายล าโค้งลู่ลง เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๕๐ ซม. -๕

ลา
โ
ปลายล าโค้งลู่ลง เส้นผ่านศูนย์กลา๒๐
ค
อ
ื้

ง
ล
ล
ม
จ
า
ม.
หนาป
า
ึ
นถ
แ
มี
ขน
น
่
อ
ส
กค
เนื้อล าหนาประมาณ ๑ ซม. จนถึงล าตัน ล าอ ่ อ น มี ขน ส า กป เนื้อล าหนาประมาณ ๑ ซม. จนถึงล าตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่ ลุม
เนื้อล าหนาประมาณ ๑ ซม. จนถึงกค
า
กป
ล
ั
น
น
าต
ก่
เ
าอ
เนื้อล าหนาประมาณ ๑ ซม. จนถึงล าตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่ ล าแก่ าตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่ ลุ

ล

ร

ล
๑
ะมาณ
ซ

ก
ด
ข
่
ั
ึ
างออก
ู
สีเขียวอมเทา ข้อบวมเด่น ใบยอดกางออก
ู
ี
ย
าบ
ี
ข
ย

อ
สีเขียวอมเทา ข้อบวมเด่น ใบยอดกาบหน่อสีเขียวรูปหอก กางออกถึงพบลง
่
หอก
อ
ข
ี
น
ส
ป
ห
สีเขียวอมเทา ข้อบวมเด่น ใบยอดกาบหน่อสีเขีย ว ร ู ป หอก ก สีเขียวอมเทา ข้อบวมเด่น ใบยอดกาบหน่อสีเขียวรูปหอก กางออกถึงพบลง างออกถึงพบลง
ั
ป
ถ
งพ
ห
เ
เ
ึ
สี
ง
น
งพ
เ
าบ
ี
ร
ย
ั
อด
บ
ย
น
ี
บ
ล
ใบ
ั
ท
ง
ร
อบ
ข
ว
้
ล
ว

า
มเ
ก

ว
ว
ก
ส
่
ั

อมเ
หอก
ถ
ซม
่
ข
ู

อ
หกาบไม่เด่นชด แต่ลิ้นกาบหรือกระจงเด่นชด สูง ๑-๒ ซม. ขอบเป็นจักฟันซี
.
ล
ั
้
หกาบไม่เด่นชด แต่ลิ้นกาบหรือกระจงเด่นชด สูง ๑-๒ ซม. ขอบเป็นจักฟันซี่เป็นจักฟันซี่
ั
า
ั
ั
แ
่
ง
ด
ั
ั
น
ต
หร
ั
ัือกระจงเด่นชัด สูง ๑-๒ ซม. ขอบเป็นจักฟันซี่. ขอบเป็นจักฟันซี
ด
บ
ั
่
ด
-
๒
หกาบไม่เด่นชด แต่ลิ้นกาบหรือกระจงเด่นชด ส หกาบไม่เด่นชด แต่ลิ้นกาบหรือกระจบ ง เ ด ห ก าบ ไม เ ่ ส ช ู ง ๑ ิ นก ๒ ซม ั ั ั ่ ่
นช
-
ู
ู

ั
ู
ู
๑
ั
ู
ช่อดอกย่อยเป็นกลุ่มยาว ๑-๒ ซม. โ
ุ่ม
ล
โ

ก
ป็น
ค้
ด
อ

.
๒
่อ
-
ย
๑
เ
ม
ซ
ย
ง
ช่อดอกย่อยเป็นกลุ่มยาว ๑-๒ ซม. โค้งเล็กน้อย ( ภ า พ ที่ ๑ ๓) ช่อดอกย่อยเป็นกลุ่มยาว ๑-๒ ซม. โค้งเล็กน้อย (ภาพที่ ๑๓) าพ
ช่อดอกย่อยเป็นกลุ่มยาว ๑-๒ ซม. โค้งเล็กน้อย (ภาพที่ ๑๓) ที่ ๑๓) งเล็กน้อย (ภาพที่ ๑๓)
ภ
ย

ค้
(
ย
ก
ล
่อ
ว
เ
ช
น
้อ
็ก
า
การใช้ประโยชน์ ล าใชท าน์
การใช้ประโยชน์ ล าใชท าค้างพืชเกษตร ด้า ม เ คร ื่ องมื ้ อ ด ้ ช ก า รใ ช้ ป ร ะโ ยช ้ค้างพืชเกษตร ด้ามเครื่องมือ ด้ามไม้กวาด ล าใช้ท าค้างพืชเกษตร ด้ามเครื่องมือ ด้ามไม
้
ื่
การใช้ประโยชน์ ล าใชท าค้างพืชเกษตร ด้ามเครองมือ ด้ามไม้กวาด ้กวาด เกษตร ด้ามเครื่องมือ ด้ามไม้กวาด มไม้กวาด
า
การใช้ประโยชน์ ล าใชท าค้างพื
้
ั
ั
ั
งานจกสาน หน่อกินได้ รสชาติดี งานจกสาน หน่อกินได้ รสชาติดี งานจกส ัาน หน่อกินได้ รสชาติดี งานจกสาน หน่อกินได้ รสชาติดี
ั
งานจกสาน หน่อกินได้ รสชาติดี
๑๘ ๑๘
๑๘ ๑๘ ๑๘

สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร ุ ่ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
่
สกลไผ่ไร
่
ุ
ุ
่
่
ุ
ุ
สกลไผ่ไร
Gigantochloa Gigantochloa Gigantoc Gigantochloa

hl

oa
Gigantochloa














ภาพที่ ๑๓ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ไร่ ไผ่ไร่
ภาพที่ ๑๓ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ไร่
ภาพที่ ๑๓ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ไร่ ภาพที่ ๑๓ ลักษณะกอ หน่อ ภาพทีละ กาบ ไผ ่ ไร่ ห น ่อ แ ละ กาบ
่
๓

๑
อ

แ


ักษณะก
ล

้ำมพร้ำ
)
๔.๒ ไผ่ด้ำมพร้ำ (Gigantochloa ligulata)
ula
(G

๔.๒ ไผ่ด้ำมพร้ำ (Gigantochloa ligulata)
igant
)
่ด
๔.๒ ไผ่ด้ำมพร้ำ (Gigantochloa ligulata)

๔.๒
ochloa
ไผ
๔.๒ ไผ่ด้ำมพร้ำ (Gigantochloa ligulata lig ta


ถ
นไผ
ข
็
่
ล็
ก
นาด
็
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๖-๙ เมตร ล าตรงขึ้นแน่นเป็นกอ
เ
็
๖
-
าง
นาด
ง
ล
ก
เปนไผ่ขนาดเ

เปนไผ่ ขนาด เ ล็กถึง ข นาด กล าง สู ง ๖-๙ เมตร ล าตรง ขึ้นแน่น เป็นก อ ๙ ็เล็กถึงขนาดกลาง สูง ๖-๙ เมตร ล าตรงขึ้นแน่นเป็นกอ มตร ล าตรงขึ้นแน่นเป็นกอ
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๖-๙ เมตร ล าตรงขึ้นแน่นเป็นกอ
ข
ป
สู
ึง
เ


็

ป
็
ปลายล าโค้งลงเปนซ้ม ๕
ก
นย
น
์
ล
ู
ม
้
ุ
เ
ส
้
นผ
า
ซ
นศ
ปลายล าโค้งลงเปนซ้ม เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ
ปลายล าโค้งลงเปนซ้ม
่
า
ู
็้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณม. ปล้องยาวประมาณ
ง
ู
้
าโค
ุ
ล
ู
ย

ปล
ุ
งเ
็
ู
ปลายล าโค้งลงเป นซ้ม เส้ นผ่ านศ นย์ กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้ องยาวปร ะมาณ างล า ๒ ็ - ุ ็เส ซ ุเส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ
ล
๒๐-๔๐ ซม. เนื้อล าหนาหรือเกือบตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่สีเขียวขียวมีขนสากปกคลุม ล าแก่สีเขียว

๒๐-๔๐ ซม. เนื้อล าหนาหรือเกือบตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่
ล
รื
๒๐-๔๐ ซม. เนื้อล าหนาหรือเกือบตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่สีเขียว า อ่ อน
๔๐
บต
อ
๒๐
-
ัน
อเกื
๒๐-๔๐ ซม. เนื้อล าหนาหรือเกือบตัน ล าอ่อนมีขนสากปกคลุม ล าแก่สีเขียวสีเ
า
ซม

.
หนาห

เนื้
ล
อ

ถ
บางคร้งพบแถบสีเหลืองอมเขียวตามความยาวปล้อง มีขนหรือเกลี้ยง แตกกิงต่ า ั บางคร้งพีเหลืองอมเขียวตามความยาวปล้อง มีขนหรือเกลี้ยง แตกกิาว ั ับแถบสีเหลืองอมเขียวตามความยาวปล้อง มีขนหรือเกลี้ยง แตกกิ่งต่ า
า
ว
ว
บ
ส
เ
ี
ั
บางคร้งพบแถบส
บ
ตามค
หล
ามย
่
ื
องอมเ
พ
ค
บางคร้งพบแถบสีเหลืองอมเขียวตามความยาวปล้อง มีขนหรือเกลี้ยง แตกกิงต่ า ่งต่ า ปล้อง มีขนหรือเกลี้ยง แตกกิ่งต่ า
ง
ั
ร
้
บ
แ
่
ง
ย
ี
ข
่
่
่
ั
ั
า
มีกิงเด่นกิงเดียวขนาดใกล้เคียงกบล า บางคร้งพ
ั
มีกิงเด่นกิงเดีางคร
บ
่
ั
่ยวขนาดใกล้เคียงกบล า บางคร้งพบรากอากาศด้วย ใบกว้าง ั้งพบรากอากาศด้วย ใบกว้าง
ับรากอากาศด้วย ใบกว้าง

ั
ด
ี
ย
ิ
งเ
่
ว
ล
้
เ
ข
นาด
ใก
นก
ั
ั
ม
มีกิงเด่ นกิงเ ดีย ว ขนาดใก ล้เ คียงก บล า บางคร้งพบรากอากาศด้ ว ย ใ บกว้า ง ่ มีกิงเด่นกิงเดียวขนาดใกล้เคียงกบล า บางคร้งพบรากอากาศด้วย ใบกว้าง
่
่
ก
งเ
ด
่
ี
่
ิ
งก
ี
บ
ค
ั

ย
ล
าส
าว

ก
๑๕
๔
เ
-

ห
มล
ม.

้
ซ
ุ
ย
า
๔-๗ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ ซม. เห็นลิ้นใบเด่นชยว
็นล
บ
๗
ห
ิ
ักาบห้มล าสีเขียวอมเหลือง อมเหลือง
ซ
ััด
ม.
๔-๗ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ ซม. เห็นลิ้นใบเด่นชดกาบห้มล าสีเขียวอมเหลือง
่
ุ
๔-๗ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ ซ ม. เห็นลิ้นใบเด่นชดกา บห้มล าสีเขียวอมเหลือ งนใบ เ ด ๔-๗ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ ซม. เห็นลิ้นใบเด่นชดกาบห้มล าสีเขียวอมเหลือง
ุ
นช
ุ
-
ด
ั
ุ
เ
ี
ข
ี

้
ั
๔๐
มีขนสีน้ าตาลปกคลุม (ภาพที่ ๑๔)
มีขนสีน้ าตาลปกคลุม (ภาพที่ ๑๔)
มีขนสีน้ าตาลปกคลุม (ภาพที่ ๑๔) มีขนสีน้ าตาลปกคลุม (ภาพที่ ๑๔) มีขนสีน้ าตาลปกคลุม (ภาพที่ ๑๔)
ก
ะ
ร
ป
โ
น์
ช
ย
ใ
ร
ช้
า
ล
้
การใช้ประโยชน์ ล าใชทาด


ร
่
ื
าใ
อ
ก า ร ใ ช้ ป ร ะ โ ย ช น์ ล าใ ช ท าด้ า มเ ค รื อ งมื อ ใ บ ข นาด ใหญ่ ใช ห่ อข นม งม ้ ้ ้้ามเครื่องมือ ใบขนาดใหญ่ใช้ห่อข
มเ


ช
การใช้ประโยชน์ ล าใชทาด
้
้ามเครื่องมือ ใบขนาดใหญ่ใช้ห่อขนม
้
ค
ท
้
าด
า
่
การใช้ประโยชน์ ล าใชทาด้ามเครืองมือ ใบขนาดใหญ่ใชห่อขนม นม ือ ใบขนาดใหญ่ใช้ห่อขนม
่
้
หน่อรับประทานได้ แต่ไม่เป็นที่นิยม
หน่อรับประทานได้ แต่ไม่เป็นที่นิยม หน่อรับประทานได้ แต่ไม่เป็นที่นิยม หน่อรับประทานได้ แต่ไม่เป็นที่นิยม
หน่อรับประทานได้ แต่ไม่เป็นที่นิยม

๑๙
๑๙ ๑๙ ๑๙ ๑๙

ฯ
ฯ
ส ก ลไผ่ ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร ฯ ฯ ฯ
่
ุ
ุ
สกลไผ่ไร
ุ
ุ
่
สกลไผ่ไร
่
่
ุ
่

G igant ochlo a Gigantochloa ochloa
G
igant
Gigantochloa
Gigantochloa








ภาพที ๑๔ ลักษณะกอไผ่ด้ามพร้า มพร้า
ภาพที ๑๔ ลักษณะกอไผ่ด้ามพร้า
่
่
่
ภา พที ๑ ๔ ล ักษณ ะ กอไ ผ่ ด า มพร้า ภาพที ๑๔ ลักษณะกอไผ่ด้ามพร้า
่ภาพที่ ๑๔ ลักษณะกอไผ่ด้า
้

igant
๔.๓ ไผ่ผำก (Gigantochloa auriculata) auriculata)
๔.๓ ไผ่ผำก (Gigantochloa auri
(G

ochloa

(G

ไผ

่ผำ
c
๔.๓ ไผ ่ผำ ก igant auri ก ula )
๔.๓ ไผ่ผำก (Gigantochloa auriculata) culata)
๔.๓
ochloa
ta

ไผ ่ พื้ น เ มือ ง ข นาด ก ล าง ข องไท ย ส ู ง ๑๐ ๑ ๕ เ มตร ก อ ค ่ อนข ไผ ่ พื้ น เ มือ ง ข นาด ก ล าง ข องไท ย ส ู ง ๑๐ - ๑ ๕ เ มตร ก อ ค อนข ้ าง
-
ไผ่พื้นเมืองขนาดกลางของไทย สูง ๑๐-๑๕ เมตร กอค่อนข
ไผ่พื้นเมืองขนาดกลางของไทย สูง ๑๐-๑๕ เมตร กอค่อนข้างแน่น ปลาย ปลาย้างแน่น ปลาย้างแน่น ปลาย
ไผ่พื้นเมืองขนาดกลางของไทย สูง ๑๐-๑๕ เมตร กอค่อนข้างแน่น ปลายแน่น
่


้
ย
ู

ม.
าน
งล
่

ง
นผ
๓๐
เ


ง
โค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาวประม
๓๐
ส
ู
า
วป

๖๕
ล
๑๐
า
ง
๖๕

๕
ซม.
-
า
ปล

ล
ซ
นย
ู
อ
้
ศ
ซม.
์
โค ้ งล ง เ ส ้ นผ ่ าน ศ ู นย ์ ก ล า ง ล า ๕ - ๑๐ ซ ม. ปล ้ อ ง ย า วป ระม โค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๓๐-๖๕ ซม. -๖๕ ซม.
-
-

ก
๓๐
ระม
า
โค


โค้งลง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๓๐-๖๕ ซม.
า
ู

ณ
า
้
ณ
ณ
ล
ป็
เนื้อล าหนา ๑-๒.๕ ซม. ล าแก่สีเขียวเป็นมัน กาบหุ้มล าติดอยู่กับล าค่อนข้างนาน างนาน บล าค่อนข้บล าค่อนข้

น

เน ้ ื อล าหน า ๑ - ๒ . ๕ ซ ม. ล า แ ก่ ส ี เ ขี ย ว เ ป็ น มั น ก า บ หุ้ ม ล า ต ิ ด อ ย ู่ กั เ น ้ อล าหน า ๑ - ๒ . ๕ ซ ม. ล า แ ก่ ส ี เ ขี ย างนา น ู่ กั บ ล า ค่
างนา
ย
ว
ก
ม
เ
หุ้
า

มั

ิ
ต
เนื้อล าหนา ๑-๒.๕ ซม. ล าแก่สีเขียวเป็นมัน กาบหุ้มล าติดอยู่กั
ด
น

เนื้อล าหนา ๑-๒.๕ ซม. ล าแก่สีเขียวเป็นมัน กาบหุ้มล าติดอยู่กับล าค่อนข้างนาน อนข้
อ
ื
น
บ
า
ี
ว

๒.
อ
ู
ุ
ง
ื
ว

ุ
ุ
ย
หร
ซม
ซม
าส
-

หร
๕

.
ย

๖.๕
าส
ใบรปหอกกว้าง ๒.๕-๖.๕ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ซม. กาบห้มล าสีเขียวหรือเขียว
ี
-
เข
หอก
ข
ใบรปหอกกว้าง ๒.๕-๖.๕ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ซม. กาบห้มล
๔๐
ว
เข
๑๕
เ
ู
ร
ี
ป
ข
้
เ
ี
ี
ู
ื
ู
.
อ
ย
ใบ ร ป หอก ก ว า ง ๒. ๕ - ๖.๕ ซม . ย า ว ๑๕ - ๔๐ ซม . ก าบ ห ุ ้ มล ใบรปหอกกว้าง ๒.๕-๖.๕ ซม. ยาว ๑๕-๔๐ซม. กาบห้มล าสีเขียวหรือเขียว
า
ู
้
ว
ย
ย
ุ กาบห้มล าสีเขียวหรือเขียววว
ก
า
ใบ
ี
อมเหลือง มีขนสีน้าตาลด าปกคลุมทั่วไป ยกเว้นส่วนกลางของกาบล าทีไมาบล
้


่
อมเ หล ื อง ม ี ข นส ี น าตาล ด า ป ก คลุ ม ทั่ วไ ป ย ก เ ว ้ นส ่ ว นก ล างข อมเ หล ื อง ม ี ข นส ี น าตาล ด า ป ก คลุ ม ทั่ วไ ่ ป ย ก เ ว ้ นส ่ ว นก ล างข อง ่ ก ่่มี ่

อมเหลือง มีขนสีน้าตาลด าปกคลุมทั่วไป ยกเว้นส่วนกลางของกาบล าทีไม่มี าทีไม่มีองกาบล าทีไม่มีองกาบล าทีไม่มี
อมเหลือง มีขนสีน้าตาลด าปกคลุมทั่วไป ยกเว้นส่วนกลางข
้

ข นป ก ค ล ุ ม ใ บ ยอ ด กา บ ส ี เขี ย วย า วเ ท่ า กั บห รื อมา กก ว่ า ต ั ว กา บ ต ใ ั้ ง ขึ้ น ย แ ล กั ะ รื มั กก ว่ า ต ว กา บ ต ั้ ง
วเ
ั้
ง
า
ค
บ
ก
ท่
ล
ก
า
ุ
ล
นป
ข
ม
ต
บ
ั
บ
กา
มั
แ
อมา
ขนปกคลุม ใบยอดกาบสีเขียวยาวเท่ากับหรือมากกว่าตัวกาบ ตั้งขึ้นและมักขึ้นและมัก
ี
เขี
น
ส
ขนปกคลุม ใบยอดกาบสีเขียวยาวเท่ากับหรือมากกว่าตัวกาบ ตั้งขึ้นและมัก
ขึ้
ะ
บห
ยอ

ก
วย
ขนปกคลุม ใบยอดกาบสีเขียวยาวเท่ากับหรือมากกว่าตัวกา
ด
ื่น
ป็น
ล
ค
ภ
เป็นคลื่น (ภาพที่ ๑๕)
เป็นคลื่น (ภาพที่ ๑๕)
(

เ
เป็น ค ล ื่น ( ภ า พ ที่ ๑ ๕ ) เป็นคลื่น (ภาพที่ ๑๕) าพที่ ๑๕)
ก า รใช้ ประ โย ชน ์ เนื่ อง จา ก ล า มี ค วา มห น า ไม ่ มา กนั กถ ก า รใช้ ประ โย ชน ์ เนื่ อง จา ก ล า มี ค วา มห น า ไม ึ ่ มา ึ กนั กถ ึ ง บาง
การใช้ประโยชน์ เนื่องจากล ามีความหนาไม่มากนักถ
การใช้ประโยชน์ เนื่องจากล ามีความหนาไม่มากนักถงบาง ชาวบ้าน ชา

การใช้ประโยชน์ เนื่องจากล ามีความหนาไม่มากนักถงบาง ชาวบ้าน วบ้าน ึงบาง ชาวบ้าน ึงบาง ชาวบ้าน
้
าบ้าน ในสมยโบราณใช้แทนมีดตัดสายสะดือเด็ก าก ทาฝาบ้าน ในสมยโบราณใช้แทนมีดตัดสายสะดก ก

ั
้
งน

ึ
้
ใช
จ ึ งน าไป ใช ้ ส ั บ ฟ า ก ท าฝ าบ ้ า น ใ นส ม ั ย โ บ ร า ณ ใช ้ แ ท น ม ี ด ต จึงน าไปใชสับฟาก ทาฝาบ้าน ในสมยโบราณใชแทนมีดตัดสายสะดือเด็ก ือเด็ก ัดสายสะดือเด็ัดสายสะดือเด็
ส
บ
าไป

้
ั
ั
้
จึงน าไปใชสับฟาก ทาฝาบ้าน ในสมยโบราณใชแทนมีดต
้
ั

จ
ั
จึงน าไปใชสับฟาก ทาฝฟ
ั
ด
แ
แ ร ก เ กิ ด ห น ่อ ไ ม่น ิย ม ร ั บป ระ ท า น เ น ื่อ ง จ า ก มีร ส ข ม แรกเกิด หน่อไม่นิยมรบประทาน เนื่องจากมีรสขม ากมีรสขม
ก
แรกเกิด หน่อไม่นิยมรบประทาน เนื่องจากมีรสขม
เ
แรกเกิด หน่อไม่นิยมรบประทาน เนื่องจากมีรสขม
กิ
ร
า
น
ท
บป
ระ

ง
จ
ื่อ
เ
น
ั
่อ
ั
ไ

ห
น
ร
ม
ิย
ม่น
ั


๒๐
๒๐ ๒๐
๒๐ ๒๐

ฯ
สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร ฯ ฯ ฯ ฯ
่
่
สกลไผ่ไร
ุ
่
ุ
่
่
ุ
ุ
ุ
Gigantochloa Gigantochloa Gigantochloa gantochloa

Gi
Gigantochloa









ภาพที่ ๑๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ผาก
ภา
่
่
พที
พที
ภา
ไผ
๕

แล
ักษ
า

ะ

ะ
กาบ
ล
๑
่
ักษ
ล
ภาพที่ ๑๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ผาก ณะกอ ภาพที่ ๑๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ผาก กาบไผ่ผาก

า
ณะกอ
ล
ผา



ก
๕
ล

๑
แล

น
ีเซ
ไผ
ไผ
๔.๔
๔.๔ oviolacea)
ำอินโด
่ด
hloa
๔.๔ ไผ่ด ำอินโดนีเซีย (Gigantochloa atr ่ด ำอินโด น ีเซ ีย (G a toc a
ig
ีย
n
๔.๔ ไผ่ด ำอินโดนีเซีย (Gigantochloa atroviolacea) oviolacea)
tr
๔.๔ ไผ่ด ำอินโดนีเซีย (Gigantochloa atroviolacea) (Gigantochloa atroviolacea)

นาด
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๖-๑๒ เมตร ล าตรงขาง เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๖-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเปนกาตร ็อหลวมๆงขึ้นเปนกอหลวมๆ
ข
๖
าง
ึ้นเปนกอหลวมๆสูง ๖-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเปนกอหลวมๆ
็
ก
ึง
เ
ึง
-
็


่
ข
ส
ข
็
็
็
ล
ก
ู
ง
ป
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๖-๑๒ เมตร ล าตรงขึ้นเปนกอหลวมๆ
็

นไผ
นาด
เ
นไผ
ล็
็
เ
นาด
็
มตร
เ
ถ
ล
ก
ล็
นาด
็
่
ล
ถ
๑๒
ข
ป
เ
ก

-
ล
ร
ะมาณ
า
ย
๕๐
ม.
ศูน
ผ่าน
๘
ย
๕๐
ล
์ก

เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๖-๘ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๔๐-ม. เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๖-๘ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๔๐-๕๐ ซม. เนื้อล าเนื้อล า ซม. เนื้อล าปล้องยาวประมาณ ๔๐-๕๐ ซม. เนื้อล า

ป
เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๖-๘ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๔๐-๕๐ ซม. เนื้อล าซม.
ล
๖
า

ล
-
๔๐


าว
า
๖
ผ่าน
เส้น
องย
า

์ก
ล
-
ซ
ซ
ง
ป
๘
้
เส้น
ศูน
ง
น
อ่อ
า
ส
ขี
ี
เ
อน
ค่
ค่อนข้างบาง ล าอ่อนสีเขียวและมีขนสาก ล ามีสีเข้มขึ้นเมื่อ แ ค่ อน ข้าง บาง ล า อ่อ น ส เ ี ขี ย ว แ ล ะ มี ข น ส า ก ล า มี ส ี เ ข้ ม ขึ้ น เ มื่ อ แ ก่ ล
ข้าง
ล

บาง
ะ
ค่อนข้างบาง ล าอ่อนสีเขียวและมีขนสาก ล ามีสีเข้มขึ้นเมื่อแก่ ล าแก่เต็มที่ก่เต็มที่ก่ ล าแก่เต็มที่ขนสาก ล ามีสีเข้มขึ้นเมื่อแก่ ล าแก่เต็มที่
มี
ค่อนข้างบาง ล าอ่อนสีเขียวและมีขนสาก ล ามีสีเข้มขึ้นเมื่อแก่ ล าแก่เต็มที่าแ
ล
ว
แ
ย

กิ
๑
่ง
า

ย
่ง
่
แตกกิ
ล
กิ
ถบแ
่ง

๑
กิ
แล
มีสีม่วงด า แตกกิ่งเด่น ๑ กิ่ง และกิงขนาดเล็กหลายกิ่ง ใบรูปแถบแกมหอก
กิ
มีสีม่วงด า แตกกิ่งเด่น ๑ กิ่ง และกิงขนาดเล็กหลายกิ่ง ใบรูปแถบแกมหอก
ะ

มีส
ีม่วงด
มีสีม่วงด า แตกกิ่งเด่น ๑ กิ่ง และกิงขนาดเล็กหลายกิ่ง ใบรูปแ า ด า เล็กห เด่น กมห
่
า
่ง
เด่น

แตกกิ
่
ง
ขน
มีส
ีม่วงด
่ และกิ่งขนาดเล็กหลายกิ่ง ใบรูปแถบแกมหอกอก่ง ใบรูปแถบแกมหอก
กว้
ุ
ย
ซ
ื
ม.
กว้าง ๒-๕ ซม. ยาว ๒๐-๓๐ ซม. กาบห้มล าสีส้มอมเหล ื อง า ๒ ห ๕ ซ น าว ี ส ้ มอมเ หล ห มล าส ส ้ มอมเ หล อง ม ี
าส


้
ย
าว
ส
ง

๒
บ
กว้
า
๒๐
ุ
๕
วล

ี
-
ง
๒๐
กว้าง ๒-๕ ซม. ยาว ๒๐-๓๐ ซม. กาบห้มล าสีส้มอมเหลือง มีนวลสีขาว
ม.
กว้าง ๒-๕ ซม. ยาว ๒๐-๓๐ ซม. กาบห้มล าสีส้มอมเหลือง มีนวลสีขาวนวลสีขาว
ุีขาวือง มีนวลสีขาว
ม
ุ
้
ุ
มล
ซ
-
ม.
ม.
บ
๓๐
กา
-
ซ
๓๐

กา
-
ี
ล
ข

็
็
ส
ก
ี
ว
เ

ใบ

ข

และขนสีน้าตาลด าขึ้นปกคลุม ขอบกาบเปนแนวสีด า ใบยอดกาบสีเขียว
้

และขนสีน้าตาลด าขึ้นปกคลุม ขอบกาบเปนแนวสีด า ใบยอดกาบสีเขียว
ข
าตา
ก
แ
ส
อบ
น
ี
น
ก
ค
ึ
ป
้
าข
ล
ุ
ม

ล
ด
ก
ด
้
น
็
และขนสีน้าตาลด าขึ้นปกคลุม ขอบกาบเปนแนวสีด า ใบย อด ส เ ี น ป น ล แ าข ้ ึ น ป ส ค ี ด ุ ม า อบ ็กาบเปนแนวสีด า ใบยอดกาบสีเขียว ียยอดกาบสีเขียว

็
าบ
าตา
แ

น
ล
าบ
นว



ะข
ล
ะข
รูปใบหอกกางออกถึงพับลง โคนมีขนสีด าหนาแน่น (ภาพที่ ๑๖)
รูปใบหอกกางออกถึงพับลง โคนมีขนสีด าหนาแน่น (ภาพที่ ๑๖) (ภาพที่ ๑๖)


รูปใบหอกกางออกถึงพับลง โคนมีขนสีด าหนาแน่น (ภาพที่ ๑๖ อกกาง ออ กถ ึงพับ ล ง (ภา มีขน ส ีด า ๑๖ แน่น
หน
ึงพับ
า
)
อกกาง
กถ
ออ
รูปใบห
ส
โคน

พที่
มีขน
รูปใบห

า
แน่น
ีด า
)
หน
ล
ง
โคน

ยช
า
ก
น์
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ทีแน่ชัด ก า รใช้ป ระโ ยช น์ ย ัง ไม ่มีร า ย ง า น การใช้ปร ะ ่โยชน์ที่แน่ชัด ส่วน ้


รใช้ป
ระโ
ย
ายงานการใช้ประโยชน์ที่แน่ชัด ส่วนมากใช้
่มีร
้

ัง
่
่
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ทีแน่ชัด ส่วนมากใชมากใช้ ส่วนมากใช้
ไม
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ทีแน่ชัด ส่วนมากใช
ปลูกประดับ ปลูกประดับ ปลูกประดับ ูกประดับ
ปลูกประดับ
ปล


๒๑ ๒๑ ๒๑
๒๑ ๒๑

สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
่
ุ
ุ
สกลไผ่ไร
ุ
ุ
่
ุ
่
่
่
Gigantochloa Gigantochloa Gigantochloa gantochloa

Gi
Gigantochloa









่ภาพที่ ๑๖ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ด าอินโดนีเซีย ล าไผ่ด าอินโดนีเซีย
ภาพที ๑๖ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ด าอินโดนีเซีย

พที

่
่
่
ภา
๑
๖
ละ

ภาพที ๑๖ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ด าอินโดนีเซีย น่อ ภาพที ๑๖ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ด าอินโดนีเซีย
อ

ล
แ
ห
ักษณะก

๔.๕ ไผ่ผำกลำย (Gigantochloa sp.๑)
ก
๔.๕ ไผ่ผำกลำย (Gigantochloa sp.๑) ๔.๕ ไผ่ผำกลำย (Gigantochloa sp.๑) sp.๑) ลำย (Gigantochloa sp.๑)
๔.๕
ไผ
่ผำ



๔.๕ ไผ่ผำกลำย (Gigantochloa

ง
ล
ขน
ง
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ่ไร่่
ถึ
ผ่
ก
็
ข
ก
อ
า
ล
น
ด
เ
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ่ไร่ล้ายไผ่ไร่
า
ด
า
าย
็
๐
ตร
ไร
ง
ก
น
ด
ไผ
ล
่
า

ก
ตร
ม
เ ป็น ไ ผ่ข น า ด เ ล็ก ถึง ขน า ด ก ล า ง สูง ๓ -๑ ๐ เ ม ตร ก อ ค ล ้ ส เ ูง ๓ ข - า ๑ เ ล ก ถึ ง เ ขน า ่ ไร ูง ่ ๓ ค ๑ ล ้ าย ไผ ค
ด
็น
-
ป
ก
เ
ม
ไ
๐
ป
ส
อ

ผ่
ไ
็น
เ
๒
-
๕

ู์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเขียว ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล า
ู
อ
เ
ส
ู
้

ม.
ซ
ป
้
เส้นผ่านศนยนผ
ล
ล
เ
ส
า
ู
ศ
าน
นผ
าง
่
ล
้
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเขียว สีเขียว ล าสีเขียว งยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเขียว
ก

นย
์
ู
ข
้
ล
ข
ี

า
บ
ส
เ
ี
เ
ยอ
อง
ส
บ
น
ส
ี
น
้
ส
พ
ด
บ
ล
อง
ย
นว
อ
่
พบมีเส้นสีขาวอมเหลืองตามแนวยาวของล าสลั บเขียว ใบยอด ก ม าบ หล ื อ เ งตา ี ยว ใ าว ข ยอ ด ั ก เ ข าบ หน ่ อ
บ
ี
ยว
า

ล
ส
ใ
ส
ล
อ
ี
ข
าว
ม
ข
บ
มแ
พ
บ
มเ
ั
หน
พบมีเส้นสีขาวอมเหลืองตามแนวยาวของล าสลับเขียว ใบยอดกาบหน่อ
อ
หล
อ
มแ
งตา
พบมีเส้นสีขาวอมเหลืองตามแนวยาวของล าสลับเขียว ใบยอดกาบหน่อกาบหน่อ
ย
นว
มเ
าว
ื
าว
นช
ร
ห
ล
่
เ
ว


แ
ั
็นเ
ก
็
มแ
ย
ั

ผ
่
่
ออก
น
ออก
ี
้
ห
ะแ

ผ
เ
ด
เ
เรียวแหลมและแผ่ออกเห็นเด่นชด มีขนสีน้าตาลปกคลุมกาบเล็กน้อย
ั
ด
หล
ร
หล
เรีย วแหล มแล ะแ ผ่ออกเห็นเด่นชด มี ขนสีน้าตาล ปก คลุมกาบ ม เ ี ข ย นส ี น ้ าตาล ป ัมีขนสีน้าตาลปกคลุมกาบเล็กน้อย ด่นชัด มีขนสีน้าตาลปกคลุมกาบเล็กน้อย ย กคลุมกาบเล็กน้อย
ว
ล
ล
แ
ี
เรียวแหลมและแผ่ออกเห็นเด่นชด ็นเอ

ะแ
เ
มแ
ยังไม่สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑๗) พที่ ๑๗)
ยังไม่สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑๗)
(ภา
ระบุ
ไม
)
ช
ยั
ื่อ
ิดไ
น
ง
รถ
ยั
้อย
่สา
ยังไม่สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑๗) มารถระบุชื่อชนิดได้อย่างช ัด เจน ง ไม ่สา มา พที่ ช ๑๗ ด ่าง ช ัด เจน (ภา
ปร
น
ะ
์
้
ใช
้
โ
ใช
ปร
้
้
์
ร
า
ก
ยช
์
ี
ย
งไม
ร
งานก
้
การใชประโยชน ยังไม่มีรายงานการใชประโยชน์ แต่เนืองจาก
ก า ร ใช ปร ะ โ ยช น ยั งไม่ มี ร าย งานก าร ใช ป ร ะโย ช น์ แ ต่ เาย น ื ่ ก ้ า ร าร ใช ์ ้ ่ ่ ่ ่
่
ม
์ังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ แต่เนืองจากโยชน ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ แต่เนืองจากา ก้ประโยชน์ แต่เนืองจาก

การใชประโยชน ยะองจ
ั
ย
ใช
ม
าร
็
าม
ก
้
ล

ถ
้
อ
ใน
ื
่
่
า
ลักษณะกอขนาดเล็ก ล ามีลายสวยงาม สามารถน าไปใชในกาวย ง า ล ม ษ ส ล ู ก น า ม ไป ส วย ้ ง า ม ส ก า ร ้การปลูกเพือ าไปใช้ในการปลูกเพือลูกเพือ ่
่
่
อ
ส
ณะ
ก
ด
เ
า
ษ
ขน
าร
าม
ัก
ลักษณะกอขนาดเล็ก ล ามีลายสวยงามสามารถน าไปใชในการปลูกเพือ
อ
ขน
ป
า
ลักษณะกอขนาดเล็ก ล ามีลายสวยงามสามารถน าไปใชในนป
ร
ก
ณะ
ล
า
เ
็

ล
า
ี
ล
พ
ก
เ
ถ
า
ย
ด
ี
ัก
ล
ล
ล
ประด
ับส
ประดับสวนได้เป็นอย่างดี ประดับสวนได้เป็นอย่างดี ประดับสวนได้เป็นอย่างดี เป็นอย่างดี
ประดับสวนได้เป็นอย่างดี
้
ด
วนไ




๒๒ ๒๒
๒๒ ๒๒ ๒๒

สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ สกุลไผ่ไร่ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ไร่

Gigantochloa

Gigantochloa Gigantochloa Gigantochloa Gigantochloa























ภาพที่ ๑๗ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ผากลาย กลาย ่อ และล าไผ่ผากลาย
๑
๗

พที
ภา
่
ล
ภาพที่ ๑๗ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ผากลาย ไผ่ผา
ภาพที่ ๑๗ ลักษณะกอ หน่อ และล าไผ่ผากลาย ักษณะกอ หน ภา พที ่ ๑ ๗ ล ักษณะกอ หน ่ อ แ ละ ล า


๔.๖ Gigantochloa ๔.๖ Gi ga c
๔.๖
Gi
nto
ga
๔.๖ Gigantochloa sp.๒ sp.๒ sp.๒ ntochloa sp.๒
๔.๖ Gigantochloa sp.๒ hloa

น

็
ไ
น
ป็
เ
ไ
ผ่
ผ่
ล
า
ข
ด
เ
ถึ
ง
ก
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ่ไร่ ล้ร่
ข
ล้ ายาง สู ง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ ายไผ่
น
าด
น
ก
สู

ง
อ
า
กลร่

ง
ม

เ

๑๐
๓

-
ตร
าด
น
ล
็
ข
ด
ป็
าไผ่ ไ
เ
เ
คไ
ข
น
เป็ น ไ ผ่ ข น า ด เล็ กถึ ง ข น าด กล า ง สู ง ๓ -๑๐ เม ตร ก อ คกล เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ่ไร่ ายไผ่ไร่
ถึ
ก
ง
๔๗.
๔๗. ๔๗.
๔๗.
๗.
๔

-
๒
๕
ู
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเขียวเข้ม ียวเข้ม
เ
ู
ส
เส้นผ่านศนยนผ เขียวเข้ม ล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเขียวเข้ม
ซ

ม
ป
.
ล
ู
ก
ู
่
ง
เ
า
นย
์
นผ
ล

เส้นผ่านศ นย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสี ้ ู์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเขียวเข้ม ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๒๐-๔๐ ซม. ล าสีเข
นศ
ส
้
า
า
ใบ
่
ญ่
ค
ใบค่อนข้างใหญ่ แตกกิ่งใหญ่ ๑ กิ่งในแต่ละข้อตั้งแต่กลางล าขึ้นไป ใบยอดกาบใบยอดกาบ
ใน
ล
แต่
ใบค่อนข้างใหญ่ แตกกิ่งใหญ่ ๑ กิ่งในแต่ละข้อตั้งแต่กลางล าขึ้นไป ใบยอดกาบ
า
า
ต
้
้
ญ่
งให
แ
ก
คข้อตั้งแต่กลางล าขึ้นไป ใบยอดกาบ
่งกาบ
อนข
ะ
กิ
งให
อนข
่
ญ่
กิ
่ง
ใบ
๑
ต
กิ
ก
่ง
แ
ใบค่อนข้างใหญ่ แตกกิ่งใหญ่ ๑ กิ่งในแต่ละข้อตั้งแต่กลางล าขึ้นไป ใบยอด ใ ห ญ่ ๑ กิ ่ง ใน แต่ ล ะ ข้อ ต ั้งแต ่ก ล า ง ล า ขึ้ น ไป

ห
ใ
ห

ี
ขอปกคลุมีขนสีน้าตาลและนวลสีขาวปกคลุม
่
ข
ของหน่อสีเขียวขนาดใหญ่ กาบหน่อมีขนสีน้าตาลและนวลสีขาวอม ง ห น่ อ ส ี เ ข ย ว ข นาด ใหญ ่ ก าบ หน ่ อม ี ข นส ี น ้ าตาล แ ล ะนว ล ส ี ข

ี
อ
ใหญ
นาด

น่
ส

ขอ
หน
่
ี
ของหน่อสีเขียวขนาดใหญ่ กาบหน่อมีขนสีน้าตาลและนวลสีขาวปกคลุม
าบ
ย
ว
ก
ข
ของหน่อสีเขียวขนาดใหญ่ กาบหน่อมีขนสีน้าตาลและนวลสีขาวปกคลุมาวปกคลุม
เ
ง
ด
ู
็ูปนูนสูง มีขนยาว
ู
เด่น ชัด ก าบห้ มล ามี ขนสี น้า ต า ล ปกคลุม ห กา บเป น รปนูน สูง ปก เ มีคลุม าบ ห ้ ุ มล าม ีขนสีน้าตาลปกคลุม หกาบเปนรปนูนสูง มีขนยาว
ู
็
ู
ด
่
็
ู
ชั
ู
็
ู




ุ
น
เ
ู
็
มล
า
้
่

้
น
าบ
น
ล
เด่นชัด กาบห้มล ามีขนสีน้าตาลปกคลุม หกาบเปนร
เด่นชัด กาบห้มล ามีขนสีน้าตาลปกคลุม หกาบเปนรปนูนสูง มีขนยาว
ห
ู
ุ
ด
า
ต

ก
ด

ุ ขน ย า ว หกาบเปนรปนูนสูง มีขนยาว
ก
ข
นส

ี
ี
ชั
าม
ุ
มเห
่สา
ใบยอดกาบเป็นรูปสามเหลี่ยม แต่ยังไม่สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชดเได้อยน
ใบยอดกาบเป็นรูปสามเหลี่ยม แต่ยังไม่สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชดเจน มา รถ ระบุ ช ื่อ ช น ิ ด ั ัจน ่างชัดเจน
ล
ี่ยม
า
แต่ย

ใบ
มเห
า
่สา
อด
ลชื่อชนิดได้อย่างชัดเจ
ย
ระบุ
มา
รถ
กาบเป็นรูปส
อด
ั
กาบเป็นรูปส
ี่ยม
แต่ย
ไม
ัง
ัง
ย
ไม
ใบยอดกาบเป็นรูปสามเหลี่ยม แต่ยังไม่สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชดเจน
ใบ

(ภาพที่ ๑๘) (ภาพที่ ๑๘) (ภาพที่ ๑๘) (ภาพที่ ๑๘)
(ภาพที่ ๑๘)
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์


การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์

๒๓ ๒๓
๒๓ ๒๓ ๒๓

ุ
่
สกลไผ่ไร
ุ
่
ุ
ุ
่
ุ
่
สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร สกลไผ่ไร ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
่
Gigantochloa Gigantochloa Gigantochloa gantochloa

Gigantochloa
Gi
๔๘. ๔๘.
๔๘. ๔๘. ๔๘.







่
๘
ภา
่
๑
พที
่อ
น
ห
ละ
แ

ไผ
ักษณะกอ
ล


ภาพที ๑๘ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ Gigantochloa sp.๒
ภาพที ๑๘ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ Gigantochloa sp.๒
ภาพที ๑๘ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ Gigantochloa spกาบ ่ . ่ภาพที่ ๑๘ ลักษณะกอ หน่อ และกาบไผ่ Gigantochloa sp.๒ ๒ ่ Gigantochloa sp.๒

๔.๗
๔.๗
hloa
nto
ga
sp.
๔.๗ Gigantochloa sp.๓ hloa sp.๓
Gi
nto
c
sp.
๔.๗ Gigantochloa sp.๓
c



๔.๗ Gigantochloa Gi ga ๓ ๓
เ
ก
ง
า
า
็
ข
ถึ
น
ล
ป็
ก
ขน
ด
า
ง
๓
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ่ไร่อคล้ายไผ่ไร่
ง

ขน
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ่ไร่
๑๐
ล
็
-
า
ง
ล
ด
ก
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๓-๑๐ เมตร กอคล้ายไผ ่ ไร เ ่ ร ก ถึ ก อค ล ้ า ง ย - ๑๐ เ ่ ไร ร ่ ก
ง
สู
า
ด
ล
น
๓
ข
น
า
ด


ผ่
ป็
ไ
เ
ผ่
ไ
เ
ไผ
น
เ
สู
มต
มต
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๑๐-๓๐ ซม. -๓๐ ซม.
้
น
ส

ศ
น
องย
้
น
ู
า
ล
น
ศ
-

เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๑๐-๓๐ าว ซม าณ า ๒ ๑ ๐ ม - ป ๓ ๐ าว ป ร ะม าณ ๑ ๐
า
ผ่
ล
ู
เ
ง
เ

ป
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๕ ซม. ปล้องยาวประมาณ ๑๐-๓๐ ซม.
ู
า
ง
ล
ซม


์กล

.
ซ
ผ่
ม
ร
น
ะม
้
องย
ซ
๒

ส
า
-
๕
า
ย
ป
ู
น
์กล
๕
ล
.
้
ย
.
ู
.
อแ
า
ส
ล
่ค
ไม
้
ื
ขียว
อ
่ค
ส
่อย
ไม
ี
ข
อ
ห
ข้อน
ต
้
รง
้
ล
หน
ล าสีเขียวไม่ค่อยตรง ข้อนูน และเห็นรอยสีขาวเหนือและใต้ข้อ อย ส ี ข าว ีเ เ หน ่อย ต รง ล ะใต ะเ ้ ข ็นร อย ตาข อ ล ะใต ้
อแ
ื
ีเ
ขียว
าว
า
เ
ส
ล

ูน
ห
็นร
ล าสีเขียวไม่ค่อยตรง ข้อนูน และเห็นรอยสีขาวเหนือและใต้ข้อ ตาข้อ
ข้อน
ล าสีเขียวไม่ค่อยตรง ข้อนูน และเห็นรอยสีขาวเหนือและใต้ข้อ ตาข้อข้อ ตาข้อ
ตาข
ะเ
แ
ล

ูน
แ
อ
่
ย
่
ใบ
ี
แล
ค
ย
ก
บ
เ

นข
ร
ั
งไม
้
าง
ใหญ
่
อ
นข
ขนาดใหญ่ ใบเรียวค่อนข้างใหญ่ พบมีการออกดอก และยังไม่แล
ม
ขนาดใหญ่ ใบเรียวค่อนข้างใหญ่ พบมีการออกดอก และยังไม่ะยังไม่ัี
่

พ
ค
ใหญ
่

ข นาด ใหญ่ ใบ เ รี ย ว ค่ อ นข้ าง ใหญ่ พ บ มี ก าร ออ ก ด อก แล ะบ ย งไม ด ว อก ้ าง ใหญ ่ พ ะ ม ี ก าร ออ ก ด ่ อก
ข
นาด
ี
ย
ว
ใบ
เ
ร
ใหญ
าร
ออ
ข

่
นาด
ก
มา
)
รถ
ส
สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑๙)
สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑๙) ระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑ า ๙ รถ ระบุ ช ื่อ ช น ิดไ ด ้อย ่าง ช ัด เจน
า
ส
สามารถระบุชื่อชนิดได้อย่างชัดเจน (ภาพที่ ๑๙) (ภาพที่ ๑๙)
มา
ก
ยช
ระโ
รใช้ป
ก
า
ระโ
รใช้ป
น์
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ การใช้ประโยชน์
น


การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ปร า ะ โย ช ยช น์ ์ ย ัง ไม ่มีร า ย ง า น






พที
Gi
ภา
ga
๑๙
่
่

่
่ภาพที่ ๑๙ ลักษณะกอ ล า และดอกไผ่ Gigantochloa

อกไ
ด
ักษณะกอ ล า
ภาพที ๑๙ ลักษณะกอ ล า และดอกไผ่ Gigantochloa sp.๓ sp.๓

ล

ผ่
ะ
ภาพที ๑๙ ลักษณะกอ ล า และดอกไผ่ Gigantochloa sp.๓
แล
ภาพที ๑๙ ลักษณะกอ ล า และดอกไผ่ Gigantochloa sp.๓ ntochloa sp.๓




๒๔ ๒๔ ๒๔
๒๔ ๒๔

ส

๕. สกุลไผ่ป่ำ ๕. สกุลไผ่ป่ำ ๕. สกุลไผ่ป่ำ กุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
๕. ๕.
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa

พบในป่าท่วทุกภาคของประ เทศไทย ท้ง ในป่าธรรมชาติแล ไ ทย ั ั ั ั ั
พบใ
ป
ั
เ
่
ทศ
พบในป่าท่วทุกภาคของประเทศไทย ท้งในป่าธรรมชาติและในเขต
า
ะ
ั
พบในป่าท่วทพบใะในเ
ขอ
ค
่วท
ง
ภ
ุก
า
ั
ั
ท
น
ปร
ัุกภาคของประเทศไทย ท้งในป่าธรรมชาติและในเขตนป่าท่วทุกภาคของประเทศไทย ท้งในป่าธรรมชาติและในเขตขต ท้งในป่าธรรมชาติและในเขต
ด
ื
ช
่
ช
อใช
น
ิ
ล
น
ผ่
ตามบ
ก
ู
่
น
ี
มป
ย
ิ
ช
ชมชน ชนิดทีนิยมปลูกตามบ้านเรือนเพือใชสอยหรือประดับ เชน ไผ่ป่า
ิ
่
ี
น
ก
ู
ล
ย
ชมชน ชนิดทีนิยมปลูกตามบ้านเรือนเพือใชสอยหรือประดับ เชน ะด
มป
ุ
่
ด
ิ
่
น
น
ช
ท
่
มช
ุ
น
้
ช
ร
้

่
พ
ร
มช
ุ
่
้
อนเ
ื
ช
เ

ื
ชมชน ชนิดทีนิยมปลูกตามบ้ า นเรือนเพือใชสอยหรือประดับ ตามบ้า ุ เ นเ ร ื อนเ พ ท ไ ้ ส อย ป่ า ะด ั บ อย หร ่ น ร ไ ่ไผ่ป่า ับ เช่น ไผ่ป่า ผ่ป่า
่
อป
่
อใช
ื
่
ุ
้
ส
้
า
นเ
หร
ื
อป
่

ี
ส
ุ
นต
ไผ่สีสุก ไผ่น้าเต้า ไผ่เหลือง เปนต้น ไผ่ในสกลนี้พบได้ตั้งแต่ขนาดเล็กถึงเล็กถึงเล็กถึง้น
็
ุ
ุ
น
่
่
าเ

้
ไผ
ุ
อ
หล
็
ื
ไผ
ไผ่สีสุก ไผ่น้าเต้า ไผ่เหลือง เปนต้น ไผ่ในสกลนี้พบได้ตั้งแต่ขนาด ุก ไผ่น้าเต้า ไผ่เหลือง เปนต้น ไผ่ในสกลนี้พบได้ตั้งแต่ขนาด่ในสกลนี้พบได้ตั้งแต่ขนาดเล็กถึง
็
เ
่
ง
ไผ่สีสุก ไผ่น้าเต้า ไผ่เหลือง เปนต้น ไผ่ในสกลนี้พบได้ตั้งแต่ขนาดเล็กถึง
ป
็
ต
เ
้
า
ส
่
ไผ

ไผ
็
ุ
ไผ
ก
ส
ส
ุ

ี

ม
้
ขนาดใหญ่ ท้งทใ
ท
ัีมีหนามและไม่มีหนาม นิยมน ามาใช้ในงานก่อสร้างต่างๆหญ่ ท้งทีมีหนามและไม่มีหนาม นิยมน ามาใช้ในงานก่อสร้า
้
่
ม
่
มแ
ี
หนา
ั
ใ
นา
ขนาดใหญ่ ท้งทีมีหนามและไม่มีหนาม นิยมน ามาใชในงานก่อส ขนาดใหญ่ ท้งทีมีหนามและไม่มีหนาม นิยมน ามาใชในงานก่อสร้างต่างๆงต่างๆร้างต่างๆีหนาม นิยมน ามาใช้ในงานก่อสร้างต่างๆ
่
ี
ะไ
ม
หญ
ล
่
นา
ั
ั
ด
ท
ข
ั
้

่
่
่
ข
ง
ด
น
มั
ส
น
า
น
มั

พะ
ไ
อง
่น
ร้
ม้
เช
น
บ้าน
เร

อ
ก
เช่น นั่งร้าน พะอง หรือสร้างบ้านเรือน ท าแพ ส่วนหน่อมักน าไปท าหน่อไม้ท าหน่อไม้
น
่
ท าแพ
ไ
า
ั่ง
เช่น นั่งร้าน พะอง หรือสร้างบ้านเรือน ท าแพ ส่วนหน่อมักน าไปท าหน่อไม้
ป
บ้าน
า

ือน

ง
ง
ร้
่วนห
่
า
ท
พะ

น
หรือส

อง
า
่น
เช
เช่น นั่งร้าน พะอง หรือสร้างบ้านเรือน ท าแพ ส่วนหน่อมักน าไปท า ห น หรือส ร้ า ไ อ เร ือน ท าแพ ส ่วนห น ่ อ ห ก น า ่ อ ป ไ ม้
ร้
ั่ง
น
ร
ดอง แต่บางชนิดกสามารถรับประทานสดได้ เชน ด
ป
ามาร
ดอง แต่บางชนิดกสามารถรับประทานสดได้ เชน ไผ่บงหวาน ไผ่ในสกุลนี้ สกุลนี้ ในสกุลนี้ ะทานสดได้ เช่น ไผ่บงหวาน ไผ่ในสกุลนี้
น
ด
ร
ก
ถ
ิ
บ
ั
ด
อง
็
็
่
่
แ
่
างช
ดอง แต่บางชนิดกสามารถรับประทานสดได้ เชน ไผ่บงหวาน ไผ่ ด อง แ ต ่ บ ็ างช น ิ ด ก ส ามาร ถ ร ั บ ป ร ะ ท านส ่ไผ่บงหวาน ไผ่ในสกุลนี้ ได้ เช่น ไผ่บงหวาน ไผ่ใน
็
ต
บ
ส
็
ริ
ใน
า
จ
ง
ว้
ต
็
มีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จานวน ๑๖ ชนิด โดยเป็นไผ่ที่
็
ิ
ฯ
า
า
ไ
ะ
ว้
ิ์
ริ
ู
กิ

จ
ใน
นว
ด

จ้
ล
ว
ที่
จ้
เ
ไ
นส
มีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จานวน ๑๖ ชนิด โดยเป็นไผ่ที่
า
ก
มีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จานวน ๑๖ ชนิด โดย ส ป ล ป็ ส ว จ า มเ ไ พ น น ๑ ง ๖ ส ช กิติ์ฯ จานวน ๑๖ ชนิด โดยเป็นไผ่ที่นิด โดยเป็นไผ่ที่
ู
ิ
มเ

ส
ผ่
ร
เ
เ
พ
ะ
มี
นส
ป
ด
มี
น
ก
น
ร
ป
ร
ะป
่
ล
ช
พ
แ
ล
ล
ร
ม
ล
ิ
่
ใน
ช
พ
่
่งๆ ของประเทศ จ านวน ๑๒ ชนิดนพื้นทีต่างๆ ของประเทศ จ านวน ๑๒ ดจ านวน ๑๒ ชนิด
ะป
พบในป่าธรรมชาติและปลูกในพื้นทีต่างๆ ของประเทศ จ านวน นพ พบในป่าธรรมชาติและปลูกในพื้นทีต่างๆ ของประเทศ จ านวน ๑๒ ชนิด ชนิด๒ ื้นทีต่างๆ ของประเทศ ่
พบในป่าธรรมชาติและปลูกในพื้นทีต่าในิ
าต
ม
แ
ร
าต
ใน
ร
ิ
ใ
ก
๑
บ
ู
ก
ช
ู
ป
่
าธ
บ
่
าธ
ไผ
่บงห
วา

ือง

่
มะ
ไผ
ไผ

ล

่สีส
่ป่
้แก
วา
่เ
ไผ
ไผ
หล
น
่ล า
า
ได้แก ไผ่เหลือง ไผ่ล ามะลอก ไผ่บงหวาน ไผ่ป่า ไผ่สีสุก ไผ่กายาน ได ้แก ่ น หล ่บงด ไ ผ่ ก ไผ ่ป่ า าน าน ไผ่บงด าุก ไผ่ก ายาน ไผ่บงด าไผ่บงด า
อก
ได
่เ
ไผ
่ล า
ไผ
ไผ
ได้แก ไผ่เหลือง ไผ่ล ามะลอก ไผ่บงหวาน ไผ่ป่า ไผ่สีสุก ไผ่กาย่สีส

ไผ

ได้แก ไผ่เหลือง ไผ่ล ามะลอก ไผ่บงหวาน ไผ่ป่า ไผ่สีสุก ไผ่กายาน ไผ่บงด า
า
่บงห
ือง
มะ
่


ล
อก
ไผ
่
าย
่

ุก
้า
ไผ่บงบ้าน ไผ่น้ าเต้า ไผ่หลอด ไผ่ลิ่วจู๋ ไผ่กิมซุ่ง และไผ่ทียังไม่สามารถระบุ
ุ
ไผ่บงบ้าน ไผ่น้ าเต้า ไผ่หลอด ไผ่ลิ่วจู๋ ไผ่กิมซุ่ง และไผ่ทียังไม่สามารถระบามารถระบ
อด
ไผ
ง
ั
่ลิ่วจู๋
ง
ท
่ลิ่วจู๋
่
งไม
ส
่ก
ั
บ้าน
่
ไผ
ะ
งไม
ี
่
่
ิมซุ่ง
ไผ
่บ

อด
ถ
ไผ
ไผ

ร
่หล
บ้าน

่
แล
่น้ าเต
ี
ไผ่บงบ้าน ไผ่น้ าเต้า ไผ่หลอด ไผ่ลิ่วจู๋ ไผ่กิมซุ่ง และไผ่ทียังไม่สามาร ไผ ่น้ าเต ้า ไผ ่หล ะบ ุ ่ก ิมซุ่ง ่ แล ะ ไผ ่ ท ย ถ ร ส ะบ ุ ุ
ไผ
ามาร
ย
่

ไผ
่
่บ
ไผ

ไผ
ธ
๔
Ba
ธ
ุ์ได
ชนิดพันธุ์ได้อย่างชัดเจนอีก ๔ ชนิด คือ Bambusa sp.๑ ซงปลูกผสมอยู่ใน
ด
อย
ึ่sp.๑ ซึ่งปลูกผสมอยู่ในมอยู่ใน
ช

s
mbu
s
ด
น
ชนิดพันธุ์ได้อย่างชัดเจนอีก ๔ ชนิด คือ Bambusa sp.๑ ซงปลูกผส ม ้อย ่าง ช ัด เจน อี ก ่ ู p. ช ๑ ซ ึ่ ง Ba mbu ูก ึ่ a ผส
๔
ช

ก
ิดพัน
ช
น

อี
้อย
ช
เจน
a
คือ
ปล
นิ

ใน
ัด


คือ
่าง
s

ชนิดพันธุ์ได้อย่างชัดเจนอีก ๔ ชนิด คือ Bambusa sp.๑ ซงปลูกผสมอยู่ใน
นิ
ึ่

ุ์ได
ิดพัน
ก
ุ
)
lamus
mbu
ง
๒
roca
ไผ
a
d
ล
สกลไผ่ตง (Dendrocalamus) ไผ่เลี้ยง (Bambusa sp.๒) Bambu เ ุ ุ ส ก ุ ล ไผ ่ ตง ( D en d s p. ผ่ ๓ B bu s a s p. ๒ ) Ba s mbu ๓
ี้
สกลไผ่ตง (Dendrocalamus) ไผ่เลี้ยง (Bambusa sp.๒) Bambusa sp.๓ sp.๓ sa ลี้ยง (Bambusa
ย
en
s
(

p.
p.
(
lamus
am
)
ไ
เ
roca
ไ
D
่
)

ล
ุ
สกลไผ่ตง (Dendrocalamus) ไผ่เลี้ยง (Bambusa sp.๒) Bambusa sp.๓ sa
s
Ba
ผ่

ตง
ส
และBambusa sp.๔ และBambusa sp.๔ และBambusa sp.๔ mbusa sp.๔
แล
และBambusa sp.๔
Ba
ะ

ือง
ulg
a
a
(B
๕.๑
a
ulg



v
tata)
ไผ่
ือง
๕.๑ ไผ่เหลือง (Bambusa vulgaris c .V v tata)
v
๕.๑
๕.๑ ไผ่เหลือง (Bambusa vulgaris cv.Vittata)
it
ไผ่

(B
a
it
๕.๑ ไผ่เหลือง (Bambusa vulgaris cv.Vittata) .Vittata)
mbusa
ri
เหล
ri
v
.V
v
s c
mbusa
s c
เหล






ไผ
่เ
หรือไ
ไผ่เหลืองหรือไผ่จีนไม่ใช่ไผ่พืนเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประ ่เ หล ือง หรือไ ผ่จี น ้ ไม ้่ใช่ไผ่พื้นเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประ
่พื
น
ไม
ผ่จี
ไผ
่ใช่
้
ไผ่เหลืองหรือไผ่จีนไม่ใช่ไผ่พืนเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน
น
ไผ่เหลืองหรือไผ่จีนไม่ใช่ไผ่พืนเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีนเทศจีนเทศจีนเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน
ือง
ไผ
หล
้
์
ู
ม

๑๕
๕
ป็
นย
ก
เ
-
๘
เป็น ไผ่กอ ไ ม่แน่น สูง ๘-๑๕ เมตร เส้นผ่านศนย์กล างล า ๕ เ - เ ๑๒ ซม เ ส ล ผ ่ านศ ู นย ก ๑๒ ล า ซม
ล
.


ป็
ไ
ม
ส
ตร
ม่
ู
ผ่
ส

เ

น
ไ
อ
น
-
ง
๑๕
่
น

๘

ู
๕
เป็นไผ่กอ ไม่แน่น สูง ๘-๑๕ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๕-๑๒ ซม..
้
น
า
เป็นไผ่กอ ไม่แน่น สูง ๘-๑๕ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า ๕-๑๒ ซม.-๑๒ ซม.

แ
ผ่
ตร
น

ม่
-
ผ
าง
านศ
น
่
่
แ
์
ไ
ล
อ
ู
ส
้
ก
ง
เ
าง
ก


น
ไ
น
เ
ถ
ี
ว
ี
หล
แ
ี
ล
ม

าม

ม.

บ
ี
ส
อ
ย
อง
ื
ี
ส
าว
ม
้
ี
แ
าว
องย
หล
ี
ย
ย
ย
เ
ว
อง
ื
ี
โด
าม
รื
หล
ซ
ย
เ
เ
ล
อ
-
ฉ
๔๕
ถ
ป
โด

ล
ล
บ
ปล้องยาวโดยเฉลี่ย ๒๐-๔๕ ซม. ล ามีสีเหลือง สีเขียวมีแถบเหลืองหรือ
ม.
๒๐
ห
ห
ข
เ
๒๐

้
อง
รื
ี
ส
-
๔๕
ปล้องยาวโดยเฉลี่ย ๒๐-๔๕ ซม. ล ามีสีเหลือง สีเขียวมีแถบเ ปล้องยาวโดยเฉลี่ย ๒๐-๔๕ ซม. ล ามีสีเหลือง สีเขียวมีแถบเหลืองหรือ หลืองหรือ
เ
ส
ี
หล
ล
่
เ
ฉ
ี
ซ
ื
่
ข
ล
ี
องย
ป
ย
เ
ื
อง

หร

ม
สีเขียวเข้ม (เรียกว่า ไผ่ก ายาน ) กาบหน่ออ่อนมีสีเหลืองเข้มหร สีเขียวเข้ม (เรียกว่า ไผ่ก ายาน) กาบหน่ออ่อนมีสีเหลืองเข้มหรือเขียวเข้ม ือเขียวเข้ม
้
เ
ม
ข
อน
งเ
ี
ย
ห
ข
ล
อ
หร
ื
ม
่
้
ส
ี
เ
ข
ี
ือเ
ว
่

อน
รี
ย
สีเขียวเข้ม (เรียกว่า ไผ่ก ายาน) กาบหน่ออ่อนมีสีเหลืองเข้มหรือเขียวเข้ม
ว
(
เ
รี
เ
ม
า
ือเ


ว่
ก
ี
)
ว
ย
ว
า
(
ข้
าบ
หน
ม
ขี
ข
ส
ย
ก
ม
ี

ย
เ
ข้
เ
ออ
เ
่
ไ
ก
ื
ว่
้
อ

ก
ล
ผ่
)
ส
ออ
่

ม
้
ข
ม
าบ
งเ
หน
ไ
น
เ
า
ย
า
ก
ผ่
ขี
ี
ย
ส
เ
ข
า
น
า
ี
ี
เ
ก
ห
ย
(ภา

พที่
มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภาพที่ ๒๐)
มีขน

)
ปกค
ล
บหน
ุมกา
า

มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภาพที่ ๒๐) มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภาพที่ ๒๐) (ภาพที่ ๒๐)
ส
๒๐
แน่
น
ีด า
ย
รขยา
กา
พัน
ล
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การช าล า การขยายพันธุ์ โดยการแยก เหง ้า ก า รช า ธุ์ โดย การแยก เหง ้า
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การช าล า
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การช าล า การช าล า
า


๒๕ ๒๕ ๒๕
๒๕ ๒๕

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ

Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa

น์
รใช้ป
กา
ระโ
ยช
ับ็นส่วน
ั
ป
เ
ปล

ูก
้
ั
ปร
้
การใช้ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับ แนวร้ว ล าใชเป็นส่วน รใช้ป ระโ ยช น์ ั ปล ูก เ ป ็น ไ ม ้ ปร ะ ด ับ แ น วร ั ้ ้็นส่วนประกอบล าใช้เป็นส่วนประกอบ
ะ
กาประกอดับ แนวร้ว ล าใช้เป
การใช้ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับ แนวร้ว ล าใชเป็นส่วนประกอบ
็น
้
ไ
การใช้ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับ แนวร้ว ล าใชเปว ประกอบ
ม
าร
างบ
้
ส
็
ร
้
ของการสร้างบ้านเรือน หรือน ามาประดิษฐ์เปนขะด
ื
อน
ขื่องประดับระดิษฐ์เปนของใช้และเครื
ของการสร้างบ้านเรือน หรือน ามาประดิษฐ์เปนของใชและเครืองประดับ

หร
ร
้
านเ
อน
ื
ื
องก
็
่
้่องประดับ
ข
ของการสร้างบ้านเรือน หรือน ามาประดิษฐ์เปนของใชและเครามาป องก าร ส ร ้ างบ ้ านเ ็ ร ื อน หร อน ามาป ร ็องใช้และเครื่องประดับิษฐ์เปนของใช้และเครื่องประดับ
็
หน
ีร
ขม
่อม
หน่อมีรสขมไม่นิยมรับประทาน หน่อมีรสขมไม่นิยมรับประทาน หน่อมีรสขมไม่นิยมรับประทาน ะทาน
ไม
ม
ส
หน่อมีรสขมไม่นิยมรับประทาน รับปร
่นิย







่
่

ภา


พที
๒๐
่
ักษณะกอ

ภาพที ๒๐ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่เหลือง หน่อ ล า และกาบไผ่เหลือง
ภาพที ๒๐ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่เหลือง
ภาพที ๒๐ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่เหลือง หลือง
ล
่ภาพที่ ๒๐ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่เ

busa
๕.๒ ไผ่ล ำมะลอก (Bambusa longispiculata) a)
๕.๒ ไผ่ล ำมะลอก (Bambusa longispiculata) spiculata)
(B
a
gi
๕.๒ ไผ่ล ำมะลอก (Bambusa longispiculat gi
ไผ

l
on
a
๕.๒
ไผ
m
busa
l
m
่ล
spiculat
)
ำมะลอก
on
(B
ำมะลอก
a
่ล

๕.๒


็
างถ
งข
น
ให
ญ
่
ข
เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ กอไม่แน่น มีระยะห่างระหว่างล เ ป นไ ผ ป ร ะมา ไม ่ แ น ่ น ม ี ะห าง ร ะห ว ่ างล
ก
นา
ล
ด
าด
็
ข
ก
็
่

าด
ญ
น
่
ร
็
เ
ป
นไ
ะย
อ
ผ
ณ
เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ กอไม่แน่น มีระยะห่างระหว่างล าประมาณ ะมาณ อไม่แน่น มีระยะห่างระหว่างล าประมาณ
ด
่
่
างถ
นา
งข
ึ
เปนไผ่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ กอไม่แน่น มีระยะห่างระหว่างล าประมาณ าปร
ึ
ก
ก
็
ล

ให
า
๓๐-๔๕ ซม. สูง ๑๐-๑๕ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า ๗-๑๐ ซม. ล ามีสีเขียวเข้ม ยวเข้ม ามี่านศนย์กลางล า ๗-๑๐ ซม. ล ามีสีเขียวเข้ม
้
นผ
ส
๓๐-๔๕ ซม. สูง ๑๐-๑๕ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า ๗-๑๐ ซม. ล ๓๐ - ู ๔๕ ซม . ส ี เ ขี ย ว ู
๑๐
ส
ู์กลางล า ๗-๑๐ ซม. ล ามีสีเขียวเข้ม ่านศนย์กลางล า ๗-๑๐ ซม. ล ามีสีเขีเข้ม
้
๓๐
-

เ
ู
-
ซม
๔๕

.
ง
ู

ส
๑๐

มตร
-
เ
ง
๓๐-๔๕ ซม. สูง ๑๐-๑๕ เมตร เส้นผ่านศนยนผ
ู
ส
๑๕
เ
มตร
ู

๑๕
เ

้
็
็นส้มเหนเด่นชัด กาบแ
ขน
็
มี
ี
ม
่
องหน
หน
ข
ี
ั
ไม่มีหนาม ข้อเรียบ กาบของหน่ออ่อนมีสีเหลืองปนส้มเหนเด่นชด กาบแก่มีขน
ไ
ม
ออ
่
าบ
เ
ร
็
ข
้
อ
บ

ก
าม
ี
ย
ไม่มีหนาม ข้อเรียบ กาบของหน่ออ่อนมีสีเหลืองปนส้มเหนเด่นชด กาบแก่มีขน ก่มีขน กาบแก่่อนมีสีเหลืองปนส้มเหนเด่นชัด กาบแก่มีขน
ไม่มีหนาม ข้อเรียบ กาบของหน่ออ่อนมีสีเหลืองปนส้มเหนเด่นชด ไ ม ่ ม หน าม ข อ เ ร ี ย บ ก าบ ข องหน ่ ออ ่ อนม ี ส ี เ หล ื องป ั ็ ั
แ
น
ุม
ส
สีน้ าตาลปกคลุมแน่น (ภาพที่ ๒๑) ที่ ๒๑)
(
ล
ีน้ า

า
่น
สีน้ าตาลปกคลุมแน่น (ภาพที่ ๒๑) สีน้ าตาลปกคลุมแน่น (ภาพที่ ๒๑) สีน้ าตาลปกคลุมแน่น (ภาพที่ ๒๑) ภาพ
ค
ล
ป
ต
ก
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การชาล า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า กา ก าร ข ย า ย พัน ธุ์ โด ย กา ร แย ก เห า ้า กา
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การชาล า รช าล า รช าล า
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การชาลง

ะ
การใชปร
น
์
รใ
์
้
ก
า
ช
้
์
โ
ยช
์
้
้
ปร
์

้ะโยชน ล าใช้ในการก่อสร้าง ทาฟาก เสาโป๊ะ เฟอร์นิเจอร์และการใชประโยชน ล าใช้ในการก่อสร้าง ทาฟาก เสาโป๊ะ เฟอร์นิเจ
การใชประโยชน ล าใชในการก่อสร้าง ทาฟาก เสาโป๊ะ เฟอร การใชประโยชน ล าใชในการก่อสร้าง ทาฟาก เสาโป๊ะ เฟอร์นิเจอร์และอร์และ์นิเจอร์และร้าง ทาฟาก เสาโป๊ะ เฟอร์นิเจอร์และ

ใน
ก
ช
้


้

าร
ก

่
อส
้
ล
าใ

ห
ส
เครื่องจักสานที่ไม่ต้องการความประณีต หน่อมีรสขมไม่นิยมน ามาป เครื่องจักสานที่ไม่ต้องการความประณีต หน่อมีรสขมไม่นิยมน ามารบปม ัระทาน น ามารบป
น
ั
ไ
ม่น
ม
รื
ั
ิย
ค
เ
จัก
ง
่อ
มีร
ั
่อ
ส
ข
า
ม
า
ที่ไ
ร
ร
้อ
ง
ค
ม่ต
ว
น
เ
ง
ค
รื
่อ
า
ะ
ส
จัก
เครื่องจักสานที่ไม่ต้องการความประณีต หน่อมีรสขมไม่นิยมน ามารบประทาน ระทาน ับประทาน ณีต หน่อมีรสขมไม่นิยมน ามารบประทาน
ม่ต
ร
ป
ม
้อ
น

ที่ไ
ะ
ณีต
ง
ร
า
ร
ก
า
ค
ก
า
ว
๒๖ ๒๖
๒๖ ๒๖ ๒๖

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa busa
Bambusa Bambusa Bambusa Bam



















๒๑

่
่
พที

่
ภา
ล
ภาพที ๒๑ ลักษณะกอ ล า หน่อ และกาบไผ่ล ามะลอก


่อ
หน
ล

ก

ภาพที ๒๑ ลักษณะกอ ล า หน่อ และกาบไผ่ล ามะลอก
่ภาพที่ ๒๑ ลักษณะกอ ล า หน่อ และกาบไผ่ล ามะลอก กาบไผ่ล ามะลอก

ภาพที ๒๑ ลักษณะกอ ล า หน่อ และกาบไผ่ล ามะลอ แล ะ

ักษณะกอ
า

(B
๓
m
่บงหวำน
a
๕
.
๕.๓ ไผ่บงหวำน (Bambusa burmanica) nica) manica) mbusa burmanica)

ไผ
๕.๓ ไผ่บงหวำน (Bambusa bu ๕ . ๓ ไผ ่บงหวำน (B a busa
๕.๓ ไผ่บงหวำน (Bambusa burmanica) burma
r

ุน่น สูง ๕-๘ เมตร เส้นผ่านเปนพ่มแน่น สูง ๕-๘ เมตร เส้นผ่านน
ข
กอ
ง
เ
ผ

น
ลา
น

้น
็
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง กอเปนพ่มแกอ่า
า
ป
ด
เ
นา
็
ข
ล
็
ก
ุ
ผ่
ด
ไ
ต
ส
ข
็
ร
ลา
ก
เ
ง
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง กอเปนพ่มแน่น สูง ๕-๘ เมนพ ุ ่ มแ น น ส ถึ ง ๕ - ๘ ง ็ เมตร เส้นผ่าน
็
ป็
น
า
เ
ด
ข
ด

่
ถึ
ู
นา
ป็
็
ก
ง
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง กอเปนพ่มแน่น สูง ๕-๘ เมตร เส้นผ่าน
ุ
ไ
ุ
น
ผ่
เ
เ
ล
ก
อ่อ
ย
ซม
มี

ส
.
เ

น
า
๕
ล
ี
ขี
ว
ั
า
ศูนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียวใบไม้ ล าแก่จะมีสีเขียวเข้ม ล ามกค
ศูน
์ก

ล
ย
ไ
ง
ศูนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียวใบไม้ ล าแก่จะมีสีเขียวเข้ม ล ามกคดงอักคดงอ ล ามกคดงอม้ ล าแก่จะมีสีเขียวเข้ม ล ามกคดงอ
า
๓
ศูนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียวใบไม้ ล าแก่จะมีสีเขียวเข้ม ศูน ย ์ก ล า ง ล า ๓ - ๕ ซม . ล า อ่อ น มี ส ี เ ขี ย ว ใ บ ไ ม้ ล า แ ก่ จ ะ ั มี ส ี เ ขี ย ว เ ข้ ัดงอม ล าม
-
ล
ใ
บ
ั
า
มี
ร
ต
แต
ก
๒
่
๕
มี
กิ

มีการแตกกงจ านวน ๒-๕ กิงตลอดล า บริเวณเหนือข้อเล็กน้อยจะ ่
ิ่
ง
ิ่
-
่
ิ่านวน ๒-๕ กิ่งตลอดล า บริเวณเหนือข้อเล็กน้อยจะเห็นเป็นแตกกิ่งจ านวน ๒-๕ กิ่งตลอดล า บริเวณเหนือข้อเล็กน้อยจะเห็นเป็นเห็นเป็นหนือข้อเล็กน้อยจะเห็นเป็น
า
ก
ว
ว
ิ่
ง
น
บ
มีการแตกกงจ รณเ
า

า

จ
น
อดล
ล
ริ

กก
มีการแตกกงจ านวน ๒-๕ กิงตลอดล า บริเวณเหนือข้อเล็กน้อยจะเห็นเป็น
เ
จ
มัก
เ

แ
พ
แถบวงแหวนสีขาวรอบล าชัดเจน และมักพบรากอากาศอยู่รอบๆ ข้อ ลักษณะที่ ลัก
น
ล
บ
แ
ะ
ถ
แถบวงแหวนสีขาวรอบล าชัดเจน และมักพบรากอากาศอยู่รอบๆ ข้อ ลักษณะที่ษณะที่ ลักษณะที่รากอากาศอยู่รอบๆ ข้อ ลักษณะที่
ัด
อ
ล
ส
า
ร
ว
แ
บ
ว
บ
ถ
น
ีข
แ
ง
ว
า
แถบวงแหวนสีขาวรอบล าชัดเจน และมักพบรากอากาศอยู่รอบๆ ข้อ บ ว ง แ ห ว น ส ีข า ว ร อ บ ล า ช ัด เ จ น แ ล ะ มัก พ บ ร า ก อ า ก า ศ อ ย ู่ร อ บ ๆ ข้อ
ห
ช
ส
น
ไ
ย
กัน
ท่า
ข
มี
ที่สุ
ะ
ด
า
ไ
อ
ส
า
ง
สังเกตได้ง่ายที่สุดคือ ครีบกาบหุ้มล าจะมีขนาดและรูปร่างไม่เท่ากันทั้งสองข้าง
้ง่
แ
น
ค

ล
ด
อ
ม่เ
ก
ต
ย
สังเกตได้ง่ายที่สุดคือ ครีบกาบหุ้มล าจะมีขนาดและรูปร่างไม่เท่ากันทั้งสองข้างทั้งสองข้าง
า
ทั้ง
า
ที่สุ
ด
ข
ด
หุ้ม
ก
เ
า
ก
า
ร่
ง
ค

หุ้ม
บ
แ
ะ
บ
ท่า
ก
รี
้ง่
เ
สังเกตได้ง่ายที่สุดคือ ครีบกาบหุ้มล าจะมีขนาดและรูปร่างไม่เท่ากัน ัง ทั้ง ส า รี บ ไ ง ข้า ง ล ะ รูป ร่ อ ไ ง ข้า ง
ด
กัน
คื
ะ
า
ด
มี
ัง
จ
ส
ม่เ
ต
า
อ
ล
คื
รูป
บ
จ
า
ล
๒๒
็
่(ภาพที ๒๒) หน่อมีสีเขียวบางคร้งพบสีขาวสลับเขียวเปนลายสวยงาม หน่องาม หน่อลับเขียวเปนลายสวยงาม หน่อ
็
(ภ
ย
พท
า

ี
่
ส
ี
เ
ร
ั
อม
่
งพ
้
ี
ั
ว
บ
็
างค
ข
(ภาพที ๒๒) หน่อมีสีเขียวบางคร้งพบสีขาวสลับเขียวเปนลายส าว ่ ส ่ ั ็ ับสีขาวสลับเขียวเปนลายสวยงาม หน่อ
ย
ี
ี
ว
่
ข
(ภาพที ๒๒) หน่อมีสีเขียวบางคร้งพ
(ภาพที ๒๒) หน่อมีสีเขียวบางคร้งพบสีขาวสลับเขียวเปนลายสวยงาม หน่อ
)
ส
บ
ั
หน

็
ร
ใ
ม
ด
ณ)
(เ
บญ
บ


บญ
ึ

ร
น
ใ
้
ใ
รั
ณ)
ม

ก
(เ
พบข
บ
น
ม
ผล
ผส

ผล
๒
๐๐
ั
ั
๓๐๐
ด
ป
า
จพร
-
่
า
พบข

่
ก
้
ป
ะมาณ
ก

ห
ม
รั
ห
ร
หนักประมาณ ๒๐๐-๓๐๐ กรัม พบขึ้นในป่าผสมผลัดใบ (เบญจพรรณ)
น
ใ
ป
บญ
ก
ึ
นั
น
ป
นั

๓๐๐
ร
-
จพร
๐๐
๒
หนั กประมาณ ๒๐๐-๓๐๐ กรั ม พบขึ้นในป่ าผสมผลั ดใบ (เ หนักประมาณ ๒๐๐-๓๐๐ กรัม พบขึ้นในป่าผสมผลัดใบ (เบญจพรรณ) จพรรณ)
ผส
ะมาณ
ัาคตะวนออกเฉียงเหนือ พบมากทีจงหวดเลย หวดเลย
่หวดเลย
ั
ั
เ
ั
ั
่
พ
ล
ะภ
แ
่
ฉ
ั
ี
ย
ั
ั
เ
อ
นออก
ั
ตะว
ในภาคเหนือและภาคตะวนออกเฉียงเหนือ พบมากทีจง
าค
ื
งเ
หน
ั
าค
ื
ง
หน
จ
มาก
ั
ั
าค
อ
ในภ
ล
ะภ
่
ั
่
ี
แ
บ
ในภาคเหนือและภาคตะวนออกเฉียงเหนือ พบมากทีจงหวดเลย หนือ ในภาคเหนือและภาคตะวนออกเฉียงเหนือ พบมากทีจงหวดเลย ั
เ
ในภ
ั
ท
ข
า
ย
ย
ก
า
า
ร
ก
า
ข
ธุ์
ย
พัน
ร
้
็
า

ด
กา

การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า ยพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแย การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า
ก
าร
พ
เ
เห
การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า รแยกเหง้า
โด
ก
ย
าะเ
ง

มล
์
์
า
ก
ช
้
ะ
ปร
โ
้
รใ
์
์
้
ยช
น
์
็
ั
การใชประโยชน หน่อเปนอาหาร รสไม่ขื่นรบประทานสดได้ ลม่ขื่น ้ ร ้ะโยชน หน่อเปนอาหาร รสไม่ขื่นรบประทานสดได้ ล ามีขนาดเล็กการใชประโยชน หน่อเปนอาหาร รสไม่ขื่นรบประทานสดได้ ล ามีขนาดเล็กนาดเล็กับประทานสดได้ ล ามีขนาดเล็ก
ั
ส
ไ
ร
็

การใชประโยชน หน่อเปนอาหาร รสไม่ขื่นรบประทานสดได้ ล ามีขนาดเล็ก
็
า
็
การใชปรมีข
หน
่

ั
ั
อ
ป
นอาหาร
็
เ
ล
ช
เ
ิง
พ
อ
ื้
เ
ใช้เป็นเชื้อเพลิง และไม้ค้างผัก ใช้เป็นเชื้อเพลิง และไม้ค้างผัก ใช้เป็นเชื้อเพลิง และไม้ค้างผัก ไม้ค้างผัก

ะ
้เ
ใ
ช
แ
ใช้เป็นเชื้อเพลิง และไม้ค้างผัก
ล
ป็น

๒๗ ๒๗
๒๗ ๒๗ ๒๗

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bambusa
Bambusa



















่
ภา

๒
่
พที
๒

ภาพที ๒๒ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่บงหวาน หวาน ะกาบไผ่บงหวาน

ล
ภาพที ๒๒ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่บงหวาน ักษณะกอ ล า แล ่ ่ภาพที่ ๒๒ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่บง
ภาพที ๒๒ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่บงหวาน
๔.๔ ไผ่ป่ำ (Bambusa bambos)



ไ
ไ
ผ่
๔.๔
bam

(B
ผ่
ป่ำ
a
๔.๔ ไผ่ป่ำ (Bambusa bambos) bambos)
a

busa
bos)
busa
๔.๔
๔.๔ ไผ่ป่ำ (Bambusa bambos)
m
m
(B
ป่ำ

่
ร
อ
ื
น
่
าห
่
ม
เ
ใหญ
ป
นไผ
่
ก
ไผ่ป่าหรือไผ่หนามเปนไผ่ขนาดใหญ่ กอแน่น สูงถึง ๓๐ เมตร เส้นผ่าน
ห
นา
ไผ่ป่าหรือไผ่หนามเปนไผ่ขนาดใหญ่ กอแน่น สูงถึง ๓๐ เมตร เส้นผ่าน
ข
ไผ
็
ไผ
นาด
อแ
่
ป
่
ไผ
ป
อ
็นามเปนไผ่ขนาดใหญ่ กอแน่น สูงถึง ๓๐ เมตร เส้นผ่านึง ๓๐ เมตร เส้นผ่าน
ไผ่ป่าหรือไผ่หนามเปนไผ่ขนาดใหญ่ กอแน่น สูงถึง ๓๐ เมตร เส ่ ้ นผ ส ่ ห ู งถ ็
าน
ไผ
่
็
็
่
ร
น
าห
ื

้
ม.
ซ
์
ู์กลางล า ๑๕-๑๘ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียว ล าแก่ ศนย์กลางล า ๑๕-๑๘ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียว าแก่
ศนย ๒๐
ู
ศ
๑๘
ก
-
องย
นย
าว
างล
๑๕
า
ศนย์กลางล า ๑๕-๑๘ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียว ู ศนย์กลางล า ๑๕-๑๘ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียว ล าแก่ ล าแก่ ล -๔๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียว ล าแก่
ป

ู
ล


ู
ล
เ
ร
ี
แ
ก
ะ
น
สีเขียวอมเหลือง มีหนามและแขนงรกแน่นโดยเฉพาะโคนล าหรือกอ เนื้อล ส เ ี ข ย ว อ ม เ ห ล ื อ ง ม ห น า ม แ ล ะ แ ข น ง ร ก แ น น โด ย เ ฉ พ าะโค นล าหร ื อก อ เ
แ
ข
ส
แ
ง
่
ล
ม
อ

ว
ห
ี
ี
ี
เ
ล
ห
ื
ง
ม
อ
น
ี
า
่
ย
ข
น
ม
สีเขียวอมเหลือง มีหนามและแขนงรกแน่นโดยเฉพาะโคนล าหรือกอ เนื้อล าหนานื้อ
สีเขียวอมเหลือง มีหนามและแขนงรกแน่นโดยเฉพาะโคนล าหรือกอ เนื้อล าหนาล าหนา าหนาโดยเฉพาะโคนล าหรือกอ เนื้อล าหนา

น
ถึงหนามาก ข้อมีลักษณะบวมเล็กน้อย (swollen node) node) ollen node)
ั
ี
ถึงหนามาก ข้อมีลักษณะบวมเล็กน้อย (swollen node) ollen
็
้
ถึงหนามาก ข้อมีลักษณะบวมเล็กน้อย (swollen node) ถึงหนามาก ข้อมีลักษณะบวมเล็กน้อย (s w ถ ึ งหนามาก ข ้ อ ม ล ก ษ ณ ะบ ว มเ ล ก น อ ย ( s w
ร
ข
ก
า
พัน
ธุ์
ย
ย
า
็
ด
ม
ล
การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การช าล า การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด กา การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การช าล า การ
ร

การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การช าล า ช าล า ช าล า
ก
พ
เ
าร

าะเ
ดย
โ
โ
ก
ะ
น์
ช
ย
า
ร
า
ก
ร
ช้ป
ใ
า
ส
า
า
น
ั่ง
ท า
การใช้ประโยชน์ ล าท านั่งร้านส าหรับก่อสร้างหรือทาสี สร้างบ้าน ท า ร ใ ช้ป ร ะ โ ย ช น์ ล า ท า น ั่ง ร้ า น ส า ห รับ ก่ อ ส ร้ า ง ห รื อ ท า ส ี ส ร้ า ง
การใช้ประโยชน์ ล าท านั่งร้านส าหรับก่อสร้างหรือทาสี สร้างบ้าน ท าฟากท าฟากฟากอสร้างหรือทาสี สร้างบ้าน ท าฟาก
รับ
ก่
ห
น
การใช้ประโยชน์ ล าท านั่งร้านส าหรับก่อสร้างหรือทาสี สร้างบ้าน ท าฟากบ้าน
ล

ร้
ั
ง
ช
ล
ต
าน
ง
ั
ไ
ม้
้น
ท า
่อ
น


่

ใ
เ
้ใ
ว
รื
ค
รั้
ล
ท า
อ
ช
ะ
ท า
ท า
้น

น
ง
ต
ว
ูก
รื
ปูพื

บ
อ
รั
พ
ปูพื้น ท ารั้ว ท าลูกบวบแพ พะองปีนต้นไม้ ท าเครื่องใช้ในครัวเรือน เครืองจกสาน
ปูพื
้น
ท า
ค
่อ
บ
รั
ปีน
เ
แ
ม้
ปูพื้น ท ารั้ว ท าลูกบวบแพ พะองปีนต้นไม้ ท าเครื่องใช้ในครัวเรือน เครืองจ เ ั ก รั้ ส บ ว บ แ พ พ ว เ ปีน อ น เ ค รื ร ง ่ ื องจ ว ่ ก ่อน เครื่องจกสานสาน ั
ไ
ค
ะ
ูก
รื
้น
ใ
ว
ท า
ัาน
ค
ปูพื้น ท ารั้ว ท าลูกบวบแพ พะองปีนต้นไม้ ท าเครื่องใช้ในครัวเรือน เครืองจกส
้ใ
พ
คื
น
ใ
ล
จัง

า
อ
แล
ก

ก
า

ก
ล
ห
ค
ช
ช
ใ
วัด
ง
้ม

ง
จัง
วัด
ภ
ะ
า
ช
ล
แล
า
า

ภ
น
ใ
ม

า
ะ
ล
และใช้มากที่สุดในภาคกลาง คือ การท าข้าวหลามของจังหวัดชลบุรี และนครปฐมละนครปฐม
ล
ว
ข้า
ก
ค
แ
า
ห
และใช้มากที่สุดในภาคกลาง คือ การท าข้าวหลามของจังหวัดชลบุรี และนค ร ป ฐ ม ท า ข้า ว ห ล า ม ข อ ะนค ร ล ป ฐ ม
และใช้มากที่สุดในภาคกลาง คือ การท าข้าวหลามของจังหวัดชลบุรี และนครปฐม
แ
ช
ที่สุด
ที่สุด
คื
อ
อ
ง
ง
า
ก
ร
ร
ห
ข
บุรี
า
ใ
ท า
้ม
ก
บุรี
ั
่
ั
ั
ั
ั
(ภาพที่ ๒๓) หน่อที่อยู่ใต้ดินรบประทานได้เชนเดียวกนกบไผ่ชนิดอื่น และหน น ่ อท ่ ่ ั ัับไผ่ชนิดอื่น และหน่อที ่ ่ ่ ่
่
(
ภ
เ
ช
่
ย
(ภาพที่ ๒๓) หน่อที่อยู่ใต้ดินรบประทานได้เชนเดียวกนกบไผ่ชนิดอื่น และหน่อที
้
นเ
า
ด
พ
(
ภ
ที่อ
(ภาพที่ ๒๓) หน่อที่อยู่ใต้ดินรบประทานได้เชนเดียวกนก
ิ
น
ะ
ั
บปร
ร
้
ต
ได
ู่ใ
ทา
ด
น
๒
ที่อ
ที่
ั
นก
่อ
ั
า
ั
ั
ย
ัู่ใต้ดินรบประทานได้เช่นเดียวกนกบไผ่ชนิดอื่น และหน่อทีีับไผ่ชนิดอื่น และหน่อที
พ
๓
ี
๒
น
่อ
ที่
ย
ห
)
ก
ห
ว
๓
)
ห
เ
น
ด
ือ
ขึ้นพ้นเหนือดินนิยมน ามาท าหน่อไม้ดอง ไม้ดอง
ขึ้นพ้นเหนือดินนิยมน ามาท าหน่อไม้ดอง ขึ้นพ้นเหนือดินนิยมน ามาท าหน่อไม้ดอง ขึ้นพ้นเหนือดินนิยมน ามาท าหน่อไม้ดอง น่อ
ขึ้
พ้น
น
ิน
า
ม
ห
ท า
า
ิย
น
น
ม


๒๘ ๒๘
๒๘ ๒๘ ๒๘

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa











๒

๓


พที
ภา
่
่

่
น
ภาพที ๒๓ ลักษณะกอ หน่อ เมล็ด และการใช้ประโยชน์ไผ่ป่า
ภาพที ๒๓ ลักษณะกอ หน่อ เมล็ด และการใช้ประโยชน์ไผ่ป่า
ักษณะกอ
ล
ห

ภาพที ๒๓ ลักษณะกอ หน่อ เมล็ด และการใช้ประโยชน์ไผ่ป่า อ เม ล ่ ็ด ่ภาพที่ ๒๓ ลักษณะกอ หน่อ เมล็ด และการใช้ประโยชน์ไผ่ป่า และการใช้ประโยชน์ไผ่ป่า



๔.๕ ไผ่สีสุก (Bambusa blumeana
ไผ่
bl
๔.๕
สีสุก
สีสุก
(B
๔.๕ ไผ่สีสุก (Bambusa blumeana) eana)
a
๔.๕ ไผ่สีสุก (Bambusa blumeana) blum
๔.๕

mbusa
ไผ่

(B
mbusa
a) umeana)

มา
ห
ญ่
น
น
๒๕
า
เป็ นไผ่กอขนาดใหญ่ หนาแน่ นมาก สู งตั้งแต่ ๑๕-๒๕ เมตร เส้ นมา เป็นไผ่กอขนาดใหญ่ หนาแน่นมาก สูงตั้งแต่ ๑๕-๒๕ เมตร เส้นผ่าน
น
๑๕
น
เมต
อข
น
า
ด

ก

ห
ก
ให
า
อข
แน่
ญ่
ง

น
แต่
ด
แน่
่

ั้
ให
า
-
น
เป็
ู
เส้
เป็
-


น
๑๕
ง
เป็นไผ่กอขนาดใหญ่ หนาแน่นมาก สูงตั้งแต่ ๑๕-๒๕ เมตร เส้นผ่านร เส้นผ่าน
ผ่
เมต
า
น
ก
น
๒๕
ส
ผ่

น
ั้
ก
ต
ง
ต
ู
ง
ไผ
า
ร
แต่
่
ส
ไผ
.
่
ง

-
-
๒๐
๖๐
ง
ล
ศูน
์ก
ศูนย์กลางล า ๑๐-๒๐ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๖๐ ซม. กิงและแขนงมีหนามแหลมคม
ก
า

า
ซม
ว
๑๐
ิ
า
ศูนย์กลางล า ๑๐-๒๐ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๖๐ ซม. กิงแ๖๐หนา
ย
ศูนย์กลางล า ๑๐-๒๐ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๖๐ ซม. กิงและแขนงมีหนามแหล๒๕ ม ล คม ้ อ ง ย า ว ๒๕ - ี ่ละแขนงมีหนามแหลมคม ซม. กิ่งและแขนงมีหนามแหลมคมมแหลมคม
ง
ย

๒๐
นงม
่
-
ซม
ปล
ข

ย
ง
ล
ล
า
๑๐
์ก

า
ล

ปล
ซม
แ
อ
่
ศูน
้


.
ะแ
.
น
ล ามีเนื้อหนาประมาณ ๓-๗ มม. ส่วนโคนล าหนาถึง ๑.๕ ซม. ล ามีสีเขียว ้ ื อหนาป ร ะมาณ ๓ - ๗ มม. ส ่ ว นโค นล า หนาถ ง ๑. ๕ ซ ม. ล า

ื
นโค
ล ามีเนื้อหนาประมาณ ๓-๗ มม. ส่วนโคนล าหนาถึง ๑.๕ ซม. ล ามีสีเขียวสดขียวสดสดนล าหนาถึง ๑.๕ ซม. ล ามีสีเขียวสด
าม
เ
ี
ล
ล
เ
าม
ี

ส

ะมาณ
่
ร

มม.
๗
๓
-
ล ามีเนื้อหนาประมาณ ๓-๗ มม. ส่วนโคนล าหนาถึง ๑.๕ ซม. ล ามีสีเขียวสดมีสีเ
อหนาป
ึ
้
น
ว
่
ผิว
มัน
เ
ุ
ป็น
ุ
ุ
ุ
ผิวเป็นมัน บริเวณข้อมีกิงคณข้อมีกิงคล้ายหนาม
ผิวเป็นมัน บริเวณข้อมีกิงคล้ายหนา
ม
ผิวเป็นมัน บริเวณข้อมีกิงคล้ายหนาม หน่อมีขนาดใหญ่ กาบห้มหน่อสีเหลือง หลือง ือง หน่อมีขนาดใหญ่ กาบห้มหน่อสีเหลือง
่
ผิวเป็นมัน บริเวณข้อมีกิงคล้ายหนาม หน่อมีขนาดใหญ่ กาบห้มหน่อสีเหล บ ริ เ ่ ว ่ล้ายหนาม หน่อมีขนาดใหญ่ กาบห้มหน่อสีเหลือง หน่อมีขนาดใหญ่ กาบห้มหน่อสีเ
่
ุ
มีขนสีน้ าตาล (ภาพที่ ๒๔) หนักประมาณ ๓-๕ กิโลกรัม ๕ กิโ
มีขนสีน้ าตาล (ภาพที่ ๒๔) หนักประมาณ ๓-๕ กิโลกรัม มีขนสีน้ าตาล (ภาพที่ ๒๔) หนักประมาณ มีข น ส ีน้ า ต า ล ( ภ า พ ที่ ๒ ๔ ) หน ก ป ร ะมาณ ๓ -
ั
มีขนสีน้ าตาล (ภาพที่ ๒๔) หนักประมาณ ๓-๕ กิโลกรัม ลกรัม ๓-๕ กิโลกรัม
า
ก
ย
พัน
ธุ์
า
ร
ข
ย
การขยายพันธุ์ โดยการชาล า



โ

การขยายพันธุ์ โดยการชาล า การขยายพันธุ์ โดยการชาล า การขยายพันธุ์ โดยการชาลด า ยการช าล า
โ
า
ก
า
ร
ช้ป
ใ
ร
ะ
ร
ช้ป
ย
ะ
ร
ช
ใ
น์
โ
ก
ง
หน
ื
ื
ล
ล
ผ
ค
้
ด
ม
้
ม้ม
เ


ล
ค
า
ง
ป็น
ี
ม้ม
ย
การใช้ประโยชน์ เป็นไม้มงคล ล ามีเนื้อหนา เหนียว ทนทาน ผลิตภัณฑ์ที่ได้้
การใช้ประโยชน์ เป็นไม้มงคล ล ามีเนื้อหนา เหนียว ทนทาน ผลิตภัณฑ์ที ่ไ ย ช น์ เ ป็น ไ ท นท ล าน น อหนา เ ิต ภัณ ฑ์ที ่ไ ด
ว
น
ี
เ
ไ
ย
้
ล

ี
า
เ
ผ
ท

ว
ี
นท
อหนา
ล

าน
หน
เ
ม
การใช้ประโยชน์ เป็นไม้มงคล ล ามีเนื้อหนา เหนียว ทนทาน ผลิตภัณฑ์ที่ได้ิตภัณฑ์ที่ได้
ามส
ะค
ี
น
ค
ล
ง
งท
มีความสวยงามและคงทน ใช้ท าเครื่องจักสาน เฟอร์นิเจอร์ ก่อสร้าง เครืองมือรื่องมืองมือจักสาน เฟอร์นิเจอร์ ก่อสร้าง เครื่องมือ
ี
ว
มีความสวยงามและคงทน ใช้ท าเครื่องจักสาน เฟอร์นิเจอร์ ก่อสร้าง เครือ ม ค ว ามส ว ย งามแ ล ะค งท น ใ ช ้ท า เ ค รื ่อ ง จัก ส า น เ ฟ อ ร์ น ิเ จ อ ร์ ก่ อ ่ ส ่มือาง เค
่
รื
่อ
้ท า
งามแ
เ
ย
ว
ค
ช
ม
มีความสวยงามและคงทน ใช้ท าเครื่องจักสาน เฟอร์นิเจอร์ ก่อสร้าง เครืองร้
ใ
ง
ล
ษ
า
ท
ะป
ั
า
เ
ก
แ
ร
ก

ตร
แ
ล
ค
ทางการเกษตรและประมง ทาไม้คานส าหรบหาบหามเนื่องจากเนื้อไม้หนาและ
้


ม
ะป
หาบ
ทางการเกษตรและประมง ทาไม้คานส าหรบหาบหามเนื่องจากเนื้อไม้หนา แล ะ ั ั ั
น
ร
ษ
ตร
หาม
า
า
ส
เ
ะมง
ั

บ
ท
ร
ทางการเกษตรและประมง ทาไม้คานส าหรบหาบหามเนื่องจากเนื้อไม้หนาและ
า
ร
ง

าห
ก
ไ
ก
ระมง ทาไม้คานส าหรบหาบหามเนื่องจากเนื้อไม้หนาและเนื่องจากเนื้อไม้หนาและ
า
ท
ย
มีความยืดหยุ่นดี ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตกระดาษได้ดี หน่อเป็นอาหารป็น
่
มีความ
มีความ
้
มีความยืดหยุ่นดี ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตกระดาษได้ดี หน่อเป็นอาหารอาหารรรผลิตกระดาษได้ดี หน่อเป็นอาหาร
า
ุ่นด
หกรร
ย
ี ใ
ี ใ
ช
้ใน
ส
อุต
ย
ย
ืดห
มกา
ืดห
ุ่นด
มีความยืดหยุ่นดี ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตกระดาษได้ดี หน่อ เป็นอาหา ช ้ใน อุต ส า หกรร มกา รผ ล ิ ต ก ร ะ ด า ษ ไ ด ด ี ห น อ เ
ในรูปของหน่อไม้สดและหน่อไม้ดอง ในรูปของหน่อไม้สดและหน่อไม้ดอง ในรูปของหน่อไม้สดและหน่อไม้ดอง ม้ดอง ใน รูปของ หน ่อไ ม้ส ด แล ะ
ในรูปของหน่อไม้สดและหน่อไม้ดอง หน่อไ


๒๙ ๒๙ ๒๙
๒๙ ๒๙

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa












ภาพที่ ๒๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่สีสุก ผ่สีสุก ะหน่อไผ่สีสุก
ภาพที่ ๒๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่สีสุก ภาพที่ ๒๔ ลักษณะกอ ล า แล ภา พที ่ ๒ ๔ ล ักษณะกอ ล า แล ะ
ภาพที่ ๒๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่สีสุก หน่อไ


ผ่
a
๕.๖ ไผ่ก ำยำน(Bambusa vulgaris) vulgaris)
ไ
ก ำ
๕.๖
ยำ
ไ
ผ่
busa
ก ำ
m
น
๕.๖
๕.๖ ไผ่ก ำยำน(Bambusa vulgaris)
๕.๖ ไผ่ก ำยำน(Bambusa vulgaris)
a
(B
น
busa
(B
m
ยำ vulgaris)

ท
ิ
าต
ว
หร
็

็
่
ก า
็
็
ย
เ
ข
า
บ
่
น
ย
ี
ื
ิ
ไผ่ก ายานหรือไผ่เขียว ในธรรมชาติพบทางใต้ของไทย เปนไผ่กอไม่แน่นมากนักมากนักนักางใต้ของไทย เปนไผ่กอไม่แน่นมากนัก
ร
ไผ่ก ายานหรือไผ่เขียว ในธรรมชาติพบทางใต้ของไทย เปนไผ่กอไม่แน่นมาก ่ ก า ย า น หร อไผ ่ เ ข ี ย ว ในธ ร ร มช าต พ บ ท างใต ้ ข องไท ย เ ป นไผ ่ ก อไม ่ แ
็
พ
อไผ
ไผ่ก ายานหรือไผ่เขียว ในธรรมชาติพบทางใต้ของไทย เปนไผ่กอไม่แน่นมากนักน่น
ไผ
ไผ
ในธ
มช
ื
ร
นผ
้

ส
ู

้
เ
์
ศ
เ
างล
๑๐
ง
นย
๕
ู
สู ง ๑๐-๒๐ เมตร เส้ นผ่ านศ นย์ กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้ องยาว ๒๐-๔๕ ซม . อ ก ล ย า า ๕ - ๒๐ - ปล ้ อ ง ย ว .
ส
ก
ู
๑๐
นย
้
์
ง
ู
าน
-
่

๔๕

เ
ู
-


๒๐
นผ
า
ง
สูง ๑๐-๒๐ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๕ ซม. ๒๐-๔๕ ซม.
สูง ๑๐-๒๐ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๕ ซม.
ู
ู
ว
ซม
ปล
มตร

๑๐
-
เ
ล

๑๐
ซม

ส
ศ
มตร
ส

าน
่

างล
า
ซม
.
.
๒๐
่
มัน
เนื้อล าหนา ๑-๒ ซม. ล ามีสีเขียวเข้มเป็นมัน แตกกิงหลายกิง แต่มีกิงกลางใหญ่
ต
เ
๑
า
-
มีส
ก
ก

ิ
ล
ซ
ม.
าย
่
งหล
๒
แ
ื
้
น

เ

อล

่
ีเ

ง
ตก
าหนา
่
ม.
ล
่
งหล
ิ
ซ
ก
ีเ
ขีย
ตก
มีส
า
่
ิ
๒
น
้
ื
เ
เนื้อล าหนา ๑-๒ ซม. ล ามีสีเขียวเข้มเป็นมัน แตกกิงหลายกิง แต่มีกิงกลางใหญ ขีย ่ ิ ว เ ข้ม แ ป็น มัน ่ แ ก ่ งก ล ่ ก ่ ิ ่ลางใหญ่ แต่มีกิ่งกลางใหญ่ ่
่
่
อล
๑
-
่

าหนา

าย
ข้ม
เนื้อล าหนา ๑-๒ ซม. ล ามีสีเขียวเข้มเป็นมัน แตกกิงหลายกิง แต่มีกิงกงางใหญ
ม
ว
เ
ป็น
่
เ
ี
ม.
ร
ร
ใบ

า
าว
ข
ป
ู
ป
ู
ู
่
ื
ป
ซ
อบ
นานหร
ย
า
๑ กิง ใบรูปขอบขนานหรือรูปหอกกว้าง ๑-๓.๕ ซม. ยาว ๕-๒๕ ซม. กาบหุ้มล ากาบหุ้มล า
๒
๕
๑ กิง ใบรูปขอบขนานหรือรูปหอกกว้าง ๑-๓.๕ ซม. ยาว ๕-๒๕ ซม. กาบหุ้ม ล าว อ ร ๕ - ๒ ้ า ง ๑ - ๓ . ม. กา บ หุ้ม ม. า
๑
่
ซ
ล
๕
ก
ิ
ง
่
้
ง
ข
๑
๑ กิง ใบรูปขอบขนานหรือรูปหอกกว้าง ๑-๓.๕ ซม. ยาว ๕-๒๕ ซม. กาบหุ้มล า
-
ก
๕
๓
อ
กว
ิ
่
่
ก
ม.
ู
ป
๕
หอ
๑
.
ื
ซ
ร
ก
ง
กว
หอ
๕
ข
ซ
อบ
ข
ใบ
ย
-
นานหร
ช
ด
ล
ั
ก
น
ี
ก
ั
ก
ุ
่ษณะเช่นเดียวกนกบ ันกบ
ค
ล
าป

ั

เ
มก
ล

ก

ค
ุ
ล
ถึ
ม
ง
าป
ด
ย
ข
ี

ว
สีเขียว มีขนสีน้าตาลเข้มถึงด าปกคลุมกาบหนาแน่น ลักษณะเชนเดียวกนกบ
สีเขียว มีขนสีน้าตาลเข้มถึงด าปกคลุมกาบหนาแน่น ลักษณะเชนเดียวกนก
ั
ส
น
ข้
ี
ข
ย
ม
ว

สีเขียว มีขนสีน้าตาลเข้มถึงด าปกคลุ มกาบหนาแน่น ลักษณะเชนเดียวกมก าบ ี เ หนาแ น ่ ั น เ ข้ ม ถึ ง ด ษณะ เ าบ ่ หนาแ น ่ น ย ่ วก ั ัับ ั ั ั
ส
ี
เ
้
น

เ
าตาล
ี
ขน
่
ี
ส
ม
บ
ขน
ี
ี
้
น

ส
าตาล

ก
ไผ่เหลือง (ภาพที่ ๒๕) ไผ่เหลือง (ภาพที่ ๒๕) ไผ่เหลือง (ภาพที่ ๒๕) าพ
ไผ่เหลือง (ภาพที่ ๒๕) ที่ ๒๕)
ง
ภ

ผ่เ
ล
ห
ไ
(
ือ
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การชาลา
้
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การชาล า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า กา รช กา ร ข ย า ย พัน ธุ์ โ ด ย กา รแ ย กเ ห ง า กา


การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การชาล า รช าล า าล า
ใ
ร
ใ
น์
ะ
ช
โ
ย
ะ
ช้ป
ช้ป
ร
ร
โ
น์
ร
ช
ย
ก
ก
า
า
การใช้ประโยชน์ ล าใชในการก่อสร้าง ไม้ค้ ายัน ปลูกประดับ หน่อมีรส ข ม ้ ใน ป ร ะ ส ร ้ าง ไ ม้ค้ า ย ัน ่อ มี ร ะ ด ับ ข ม
น
้
ห
ย

้
ป
ัน
ล
ป
ูก
ป
รส
้

ร
ด
้
การใช้ประโยชน์ ล าใชในการก่อสร้าง ไม้ค้ ายัน ปลูกประดับ หน่อมีรสขม น่อมีรสขม
ก่อ
าใช
ส
ม้ค้
ไ
ูก

กา
ก่อ
าง
ร
การใช้ประโยชน์ ล าใชในการก่อสร้าง ไม้ค้ ายัน ปลูกประดับ หน่อมีรสขม
ร
าใช
า
ห

ล

ล

ล
ับ
กา


ใน

้
ัระทาน ิยมรบประทาน
ไม่นิยมรบประทาน ไม่นิยมรบประทาน ไม่นิยมรบปม่น ั
ั
ไ
ั
ไม่นิยมรบประทาน
ั



๓๐ ๓๐
๓๐ ๓๐ ๓๐

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa
๕๗. ๕๗.
๕๗. ๕๗. ๕๗.















่
่

่
ภา

๕
๒
พที
ภาพที ๒๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ก ายาน ักษณะกอ ล า และกาบไผ่ก ายาน
่ภาพที่ ๒๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ก ายาน
ล
ภาพที ๒๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ก ายาน
ภาพที ๒๕ ลักษณะกอ ล า และกาบไผ่ก ายาน

๕.๗ ไผ่บงด ำ หรือบงป่ำ (Bambusa tu usa mb


ไผ
ือบงป่ำ
ือบงป่ำ
๕.๗
mb
๕.๗
(
๕.๗ ไผ่บงด ำ หรือบงป่ำ (Bambusa tulda) usa tulda)
Ba
๕.๗ ไผ่บงด ำ หรือบงป่ำ (Bambusa tulda)
lda)
่บงด ำ หร
ไผ

tu
lda)

่บงด ำ หร
Ba
(



มผ
เวณป่
ล
ัด
ิ
เวณป่
ย

ข
ทั่วไ
ด
โด
า
ผส
ริ
ปพบใ
โดยทั่วไปพบในบริเวณป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง และบริเวณช า ย ิ บ แ ล ง บริ แ ล า ะ บ ริ ัด เ ใบ ป่ ณ บ ช ล า แ ย ะ เ บ ข เ ว า
ด
ว
มผ
า
า
ผส
ล
ทั่วไ

้
โดยทั่วไปพบในบริเวณป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง และบริเวณชายเขาณชายเขา
เ
ย
บริ
า
น
ปพบใ

ง
โดยทั่วไปพบในบริเวณป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง และบริเวณชายเขา
ป่
ใบ
้
โด
ล
น
แ
ู
ข
่
นาด

ึ
นาด
ล
่
ก
ข
้
ข
นอย
ั

ท
ึ
ง
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ขึ้นอยู่กบแหล่งทีพบ ล าสูง ๗-๑๕ เมตร
็
ต
เ
๕
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ขึ้นอยู่กบแหล่งทีพบ ล าสูง ๗-๑๕ เมตร ๑๕ เมตร
็
ก
ล
เ
นไผ
ถ
็
็
ก
ข
าง
้
ก
ูง
่
าง
ั
ู
พบ
ล
่
นอย
ึ
ี
่
ูง
ล
๗
ส
ล
เ
ั
็
นไผ
-
็
ก
ั
่
า
่
ี
พบ
ป
ง
่
่
ข
นาด
เ
็
เปนไผ่ขนาดเล็กถึง ขนาดกลาง ขึ้นอยู่กบแหล่งทีพบ ล าสูง ๗-๑ ั บแ ห ป ล ง เม ข นาด า ล ส ร ๗ บแ ่ ห ๑ ท ๕ ล เม ต - ร
่
ึ
ง
ถ
ก
องย

้
งล

์
ก
าว
เ
ู์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. เนื้อล าหนาถึงตัน ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. เนื้อล าหนาถึงตัน ึงตัน -๖๐ ซม. เนื้อล าหนาถึงตัน
ส
นย
ู
ป
ล
้
ซ
เ
ม.
ู
้
ู
นผ
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. เนื้อล าหนาถึงตัน

๑๐
-
า
่
า
๕
ู
ล
เส้นผ่านศนยนผ๓๐
า
ส
นศ

เส้นผ่านศนย์กลางล า ๕-๑๐ ซม. ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. เนื้อล าหนาถ
ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมค่อนข้างแน่น ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา วอ
ป
ลุ
ค
้
ม
ี
น
่
ล
แ
ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุมค่อนข้างแน่น ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา มเทา อน ล าแก่สีเขียวหรือเขียวอมเทา
น
าง
ป
ก
ล
ี
ลุ
นข
่
ม
อ
อ
่
สี
ม
น
ข
้
าง
ข
ว
น
ก
ค
ว
่
น
แ
า
นข
ม
ว
สี
น
ค
า
ล
ล า อ่อ นมี นว ล สี ขา วป กค ลุ ม ค่อ นข้ าง แ น่น ล าแ ก่สี เขี ย ว หรือเ ขีย ว ล า อ อ มเ ว ท ค า ่ น ล าแ ก ่ ส ี เ ข ี ย ว หร ือเ ข ี ย
่
อ
อ
า
ือแล
ข้อบวมเล็กน้อย พบแถบสีขาวเป็นวงเหนือและใต้ข้อล า แตกกิ่งค่อนข้างต่ าอน
ีขาวเป็น
้อย
ข้อบวมเล็กน้อย พบแถบสีขาวเป็นวงเหนือและใต้ข้อล า แตกกิ่งค่อน ข้อบวม เล็กน ้อย พบแถบ ส ีขาวเป็น วง เหน ือแล ะ ใต ้ข้ อล า แตกกิ ่ง ค่
ส
พบแถบ

เล็กน
ข้อบวม
เหน
ข้อบวมเล็กน้อย พบแถบสีขาวเป็นวงเหนือและใต้ข้อล า แตกกิ่งค่อนข้างต่ าข้างต่ าข้างต่ าะใต้ข้อล า แตกกิ่งค่อนข้างต่ า
วง
ล
ต
่
หล
่
ี
้
่
แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกลางเด่น ๑ กิง และกิงรองเด่น ๒ กง ใบร ต ู ่ ล ะข ่ ิ งร องเ ่ ่ ู ิ่ ู ู ู
อม
่
แ
าย
แ
่
่
ะก
่
หล
ด
ิ่
าย
างเ
ี
้
ก
๑
่
น
ม
ี
ง
่
ิ
ก
่
ล
งก
ก
ิ
แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกลางเด่น ๑ กิง และกิงรองเด่น ๒ กง ใบรปขอบ
่
ิ
ง
ล
ะข
แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกปขอ
่
แ
่ลางเด่น ๑ กิ่ง และกิ่งรองเด่น ๒ กิ่ง ใบรปขอบกิ่ง มีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง และกิ่งรองเด่น ๒ กิ่ง ใบรปขอบบด่น ๒ กิ่ง ใบรปขอบ
อม
า
ขียว
ีเ
ว
ส

กว้
ก
ย
๕
ซม.
ซม.
ซม.
ง
า

ีเ
-
๒
๕
๑.๕

๑๐
กาบห
ขียว
ุ้มล
กาบห
๓.๕
-
า

ว
ถึ
ง
า
รูปหอ
า
ขน
ส
๑๐
น
า
ขนานถึงรูปหอก กว้าง ๑.๕-๓.๕ ซม. ยาว ๑๐-๒๕ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียวุ้มล าสีเขียว
๓.๕
ง

๑.๕
-
า

ย
ก
ซม.
กว้
า
รูปหอ
ขน
ง
ถึ
-
น
ขนานถึงรูปหอก กว้าง ๑.๕-๓.๕ ซม. ยาว ๑๐-๒๕ ซม. กาบหุ้มล ขนานถึงรูปหอก กว้าง ๑.๕-๓.๕ ซม. ยาว ๑๐-๒๕ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียว
๒
ู
ื
วห
ล
แล ะพบแถบ สีขาวห รือเหลืองซีด ตามความย าวกาบ ใบย อด กาบ แ ล ะ ู ป ส โด องซ ี ด ตามค ก าบ ก ร ู ป โด ก ม
ามย
ใบ
ว
ขา
ี
ห
อเ
ตามค
ด
องซ
ถ
อเ
ื
ห
อด
ล
ม
ื
ี
ร
ื

ย
ถ
ี
ใบ
ย
ว
พบแ
บ
พบแ
าบ
และพบแถบสีขาวหรือเหลืองซีดตามความยาวกาบ ใบยอดกาบรปโดม ูปโดม รามยาวกาบ
วห
แ
ขา
บ
ะ
ส
อด


ล
าว
ร
ู
และพบแถบสีขาวหรือเหลืองซีดตามความยาวกาบ ใบยอดกาบรปโดม าบร
ั
ต
ค
บ
งตร
้
ป
ูก
ห
าบ
ตั้ งตร ง หูก าบ เ ป นแ ถ บ ค ลื นแ ล ะยั บ ย่ น มี ข นาด ซ้ าย แ ล ะข ว าไมน ่ ม ี ข ้ ั งตร ง ็ ห ่ ูก าบ เ ป ็ นแ ่ถบคลืนและยับย่น มีขนาดซ้ายและขวาไม่เท่ากน น ั ั ั ั
เ
ง
่
ถ
็
นแ
็
ั
บ
ย
นาด
่
ั
ะย
ต
ตั้งตรง หูกาบเปนแถบคลืนและยับย่น มีขนาดซ้ายและขวาไม่เท่ากน
เ
่
่
ท
ตั้งตรง หูกาบเปนแถบคลืนและยับย่น มีขนาดซ้ายและขวาไม่เท่ากน
็ากซ้ายและขวาไม่เท่ากน
ล
่
ื
นแ
ล
มีขน
มีขนที่ขอบ (ภาพที่ ๒๖) มีขนที่ขอบ (ภาพที่ ๒๖) มีขนที่ขอบ (ภาพที่ ๒๖) (ภาพที่ ๒๖)
ที่ขอบ
มีขนที่ขอบ (ภาพที่ ๒๖)
์
้
์
ป
า
รใ
ก

ช
้
ะโ
์
ย
์
้
ร
้
ชน
ั

งาน
ทา
ั
ั
การใช ประโยชน ล าใชในการก่อสร้าง งานจกสาน หน่อรบประ การใชประโยชน ล าใชในการก่อสร้าง งานจกสาน หน่อรบประทานได้
ั
ั
้การใชประโยชน ล าใช้ในการก่อสร้าง งานจกสาน หน่อรบประทานได้ นไจกสาน หน่อรบประทานได้
้
ั
าร
ก
อส
ก
ั
ล
าใช

ั
ใน
้
าง
้
ร
การใชประโยชน ล
์ าใช้ในการก่อสร้าง งานจกสาน หน่อรบประทานได้ ด้
ั
ั
่
้
ม
แต่ไม่นิยม เนื่องจากมีรสขม แต่ไม่นิยม เนื่องจากมีรสขม แต่ไม่นิยม เนื่องจากมีรสขม กมีรสขม
่นิย

จา
เนื่อง
ไม
แต่
แต่ไม่นิยม เนื่องจากมีรสขม

๓๑ ๓๑
๓๑ ๓๑ ๓๑

สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa


















่
ภา

พที
่


่
๖
๒
ภาพที ๒๖ ลักษณะกอ ล า ข้อ ปล้อง กิ่ง และกาบไผ่บงด า ภาพที ๒๖ ลักษณะกอ ล า ข้อ ปล้อง กิ่ง และกาบไผ่บงด า

ข้อ
ล
่ภาพที่ ๒๖ ลักษณะกอ ล า ข้อ ปล้อง กิ่ง และกาบไผ่บงด า ปล้อง กิ่ง และกาบไผ่บงด า
ัก
ล


า
ภาพที ๒๖ ลักษณะกอ ล า ข้อ ปล้อง กิ่ง และกาบไผ่บงด า

ษณะกอ




๕.๘ ไผ่บงบ้ำน (Bambusa nu ไ ผ่ บงบ ้ำน ( m
ผ่
๕.๘ ไผ่บงบ้ำน (Bambusa nutans) tans) tans) (Bambusa nutans)
Ba
๕.๘
บงบ
๕.๘ ไผ่บงบ้ำน (Bambusa nutans) busa nu
๕.๘
้ำน

ไ

ในธรรมชาติพบกระจายในบริเวณป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง และตาม
รมช
ะ
ั

า
กร
ย
ใ
ร
ร
เวณป่
ล
ในธรรมชาติพบกระจายในบริเวณป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง แล ะ ตาม ด า บแล ้ ั ด ใบ แล ด ะ ตาม
รมช
ป่
ริ
ด
ต
ะ
ิ
น
ใ
พบ
ผส
เวณป่
ิ
บแล
จา
น
ย
บ
้
ใบ
า
จา
ใ
น
ง
า
ในธรรมชาติพบกระจายในบริเวณป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง และตามง และตาม

บ
ล
ใ
ริ
ิ
กร
ธ

มผ
พบ
มผ
ิ
า
ต
น
ป่
ธ
า
ผส
็
ู
ง
ึ
็
ู
ล
ถ
ร

ู
ิ
มน
็
เ
ู
เ
ป
ริมน้า เลา
ข
ก
า
นไผ
็
็
็
ด
่
ริมน้า เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๑๗ เมตร เส้นผ่านศนย ์ ริมน้า เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๑๗ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล าลางล ากลางล าง สูง ๕-๑๗ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า
นาด

ปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๑๗ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล าริมน้า เปนไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๑๗ เมตร เส้นผ่านศนย์ก
ก
า

้
ขน

ู
๔-๘ ซม. ปล้องยาว ๓๕-๖๐ ซม. เนื้อล าหนา ล าอ่อนมีขนสีน้าตาลและนวลละนวลละนวลเนื้อล าหนา ล าอ่อนมีขนสีน้าตาลและนวล
๔-๘ ซม. ปล้องยาว ๓๕-๖๐ ซม. เนื้อล าหนา ล าอ่อนมีขนสีน้าตาลและนวลาตาลแ
๐
ซ
แ
-
๖
ย

ล
าว
๔

้
ซ
อง
-
๘

ม.
้
๔-๘ ซม. ปล้องยาว ๓๕-๖๐ ซม. เนื้อล าหนา ล าอ่อนมีขนสีน้าตาล ม. ๔ - ๘ ซ ม. ป ล ้ อง ย าว ๓๕ - ๖ ๐ ซ ม. เ น อล าหนา ล าอ อ นม ข นส ี น ้
ี


่
ื
๓๕
ป
ข้
า
สี
ก
ป
ม
สีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวเข้ม แตกกิงค่อนข้างต่า
า
่

สีขาวปกคลุม ล าแก่สีเขียวเข้ม แตกกิงค่อนข้างต่า แต่ละข้อมีหลายกิง ายกิ่ง ล แตกกิ่งค่อนข้
สี ขาวปกคลุ ม ล าแก่ สี เขี ย วเข้ ม แตกกิ งค่ อนข้ างต่ า แต่ ล ะ ข้ อมี ห สี ข า ว ป า ย กิ ม ่ ง แต่ละข้อมีหลายกิ่ง ่


ล
า
แ
ว
ก
ก
สี
ม
ข
ค
ข้
ล
เ
า
ต่
ย

ข
แ
สี
เ

่
า
ว
ลุ
ก
ว
่ แตกกิ่งค่อนข้างต่า แต่ละข้อมีหล ต่ละข้อมีหลายกิ่ง
ง
แ
ลุ
เ
่
เ
ค

ี
ี
่
ย
ม
ข
ู
ู
ู
ด
ู
ล
างเ

๑
่
น
ู
ู
กิงกลางเด่น ๑ กิ่ง ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กว้าง ๒-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕นานถ ่ลางเด่น ๑ กิ่ง ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กว้าง ๒-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕-๓๕ ซม.กิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กว้าง ๒-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕-๓๕ ซม.๓๕ ซม.ึงรปหอก กว้าง ๒-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕-๓๕ ซม
่
่
ิ
ก
งก
อบ
ข
ข
ู
่
กิงกลางเด่น ๑ กิ่ง ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กว้าง ๒-๓.๕ ซม. ยาว ๑๕-๓๕ ซม..
กิงก-
ู
ป
ู
ใบ
ง
ร
ู
กิ่
้
ี
ี

ุ
้
ห

ุ
มล
ว
กาบห้มล าสีน้ าตาลอมเขียว มีขนสีน้ าตาลถึงด า และนวลคล้ายผงแป้งสีขาวงแป
าบ
นส
ม
ี
ข
าต
น
าล
ี

้
ข
ี
ย
าส
อมเ

กาบห้มล าสีน้ าตาลอมเขียว มีขนสีน้ าตาลถึงด า และนวลคล้ายผงแ ป าบ ห มล าส น ้ าต าล อมเ ข ี ย ว ม ี ข นส น ้ าตาล ถ ึ งด า แ ล ะนว ล ค ล าย ผ
ุ
ุ
ก
ก
กาบห้มล าสีน้ าตาลอมเขียว มีขนสีน้ าตาลถึงด า และนวลคล้ายผงแป้งสีขาว้งสีขาว้งสีขาวีน้ าตาลถึงด า และนวลคล้ายผงแป้งสีขาว
้
ุ
ู
ู
ู
ู
ู
่
าบ
็
่
ปกคลุม ใบนพ
็
่
ปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมตั้งตรง หกาบเปนพ คล้ายใบหูสองข้างขนาด เ ป ็ ูยอดกาบรปโดมต ูั้งตรง หกาบเปนพ คล้ายใบหูสองข้างขนาดไล่เลีย่ยบหูสองข้างขนาดไล่เลีย ่
็
ู
ู
ู
ปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมตั้งตรง หกาบเปนพ คไล่เลี คล้ายใ
ู
ู
ู
ู
ปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมตั้งตรง หก
ูล้ายใบหูสองข้างขนาดไล่เลีย
ปกคลุม ใบยอดกาบรปโดมตั้งตรง หกาบเปนพ คล้ายใบหูสองข้างขนาดไล่เลีย
็
งแ
กั
น
ข
แ
็
ขน
็

กั น ขนแข งและยาวปกคลุ ม ลิ้ นกาบสู งประมาณ ๕ มม. ขอบจั กเ ป็ ็ ็ละยาวปกคลุม ลิ้นกาบสูงประมาณ ๕ มม. ขอบจักเป็นซี่ฟัน ขนแขงและยาวปกคลุม ลิ้นกาบสูงประมาณ ๕ มม. ขอบจักเป็นซี่ ฟั น ี่

ล
ิ
ล
ุ
ม
กัน ขนแขงและยาวปกคลุม ลิ้นกาบสูงประมาณ ๕ มม. ขอบจักเป็นซฟัน ซี่ฟัน นาบสูงประมาณ ๕ มม. ขอบจักเป็นซี่ฟัน
็
กั
กัน ขนแขงแน
้
นก
ป
ก
ะย
าว
ค
ล
(
ภ
(ภาพที่ ๒๗)
(ภาพที่ ๒๗) (ภาพที่ ๒๗) (ภาพที่ ๒๗) าพที่ ๒๗)
ระโ

กา
ยช
น์
รใช้ป
การใช้ประโยชน์ ล าใช้ในการก่อสร้าง ท าไม้ค้ายัน ใชในงานจ กา รใช้ป ระโ ยช น์ ล า ใช้ใน ก า ร ก่ อ ส ร้ า ง ัน ใช้ในงานจกสาน าไม้ค้ ายัน ใช้ในงานจ
ร
การใช้ประโยชน์ ล าใช้ในการก่อสร้าง ท าไม้ค้ายัน ใชในงานจกสาน ักสาน ักสาน ก่อสร้าง ท าไม้ค้ ายัน ใช้ในงานจกสาน
ั
ั
ั
การใช้ประโยชน์ ล าใช้ในการก่อสร้าง ท าไม้ค้ายท

้
ใช้ใน
า
้
ก
า
ล
่อ
หน
หน่อรับประทานได้
หน่อรับประทานได้ หน่อรับประทานได้ หน่อรับประทานได้ รับประทานได้


๓๒ ๓๒ ๓๒
๓๒ ๓๒

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa














พที
ภา
๗
๒

่



ักษณะกอ
หน
าบ
น

ภาพที่ ๒๗ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บงบ้าน ไผ่บงบ้าน
ล
ภาพที่ ๒๗ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บงบ้าน
แล

ภาพที่ ๒๗ ลักษณะกอ กาบ และหน่อไผ่บงบ้าน ักษณะกอ ก าบ ภา พที ่ ะ ๒ ๗ ล ่อ ไผ ่บง ก บ้า แล ะ หน ่อ

ไผ น ำเ ต้ำ (B ๕.๙ ไผ่น ำเต้ำ(Bambusa vulgaris cv.Wamin)
่
น
ulg
ำเ
่
.Wa
m
v
m
a
is
c
r
ต้ำ
๕.๙
๕.๙ ไผ่น ำเต้ำ(Bambusa vulgaris
๕.๙
ulg
a
(B
c
m
c
m
a
busa
busa
.Wa
v
r
a
๕.๙ ไผ่น ำเต้ำ(Bambusa vulgaris cv.Wamin) v.Wamin)
v
v
in)
in)
ไผ
is
ไผ่น้ าเต้าไม่ใช่ไผ่พื้นเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน เป็
นไผ่กอ เป็

่ใช่
ไผ
ไผ่น้ าเต้าไม่ใช่ไผ่พื้นเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน ไผ่น้ าเต้าไม่ใช่ไผ่พื้นเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน
ไท
ไผ่น้ าเต้าไม่ใช่ไผ่พื้นเมืองของไทย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน เป็นไผ่กอนไผ่กอเป็นไผ่กอย มีถิ่นก าเนิดในประเทศจีน เป็นไผ่กอ
่พื
้นเมือง
ง
ไผ
น
ขอ
้า
ไม
้ าเต
่
เล็ก
ร
ย
ขน
ขนาดเล็ก สูง ๕-๘ เมตร ปล้องสั้น ยาว ๕-๒๐ ซม. ปล้องด้านล่างจะป่องล่าง
้าน
ส
าว
ด
้อง
ปล

้อง
า
ด
ขนาดเล็ก สูง ๕-๘ เมตร ปล้องสั้น ยาว ๕-๒๐ ซม. ปล้องด้าน ขนาดเล็ก สูง ๕-๘ เมตร ปล้องสั้น ยาว ๕-๒๐ ซม. ปล้องด้านล่างจะป่องจะป่องล่างจะป่องั้น ยาว ๕-๒๐ ซม. ปล้องด้านล่างจะป่อง
ร
-
๒๐

ูง

ส
เมต
ปล
ส

ขน
ั้น
้อง
ด
เล็ก
า
๕



๘
๕
ส

ปล
เมต
ูง
ซม.
๘

๕

-
-
ื
อพ
็ูปคล้ายน้าเต้า สีเขียวเข้มหรือเขียวอมเหลือง กอใหญ่อกเปนรปคล้ายน้าเต้า สีเขียวเข้มหรือเขียวอมเหลือง กหรือเขียวอมเหลือง กอใหญ่
ห
็
หรือพองออกเปนรปคล้ายน้าเต้า สีเขียวเข้ม หรือเขียวอมเหล หรือพองออกเปนรองอ ู ็ ู
ร
อก
ค
น
ู
ู
าเ
เ
็
้
นร


ป
องอ
้
็
ร
ห
หรือพองออกเปนรปคล้ายน้าเต้า สีเขียวเข้มหรือเขียวอมเหลือง กอใหญ่อใหญ่ง กอใหญ่้า สีเขียวเข้ม
าย
อ
อพ
ล
ต
ื
ื
ป
น
ขึ้
ั้งพบ
่
มา
ม่ที่
ขึ้
น
ให
ล
ล าใหม่ที่ขึ้นมาบางครั้งพบว่าชวงปล้องของล าจะห่างมากขึ้น จ ง ล าใหม่ที่ขึ้นมาบางครั้งพบว่าชวงปล้องของล าจะห่างมากขึ้น จนมีลักษณะักษณะมีลักษณะปล้องของล าจะห่างมากขึ้น จนมีลักษณะ
า
บาง
บาง
คร
คร
่ปล้องของล าจะห่างมากขึ้น จนมีลักษณะว่าช่วงปล้องของล าจะห่างมากขึ้น จนมีล
มา
่
า
า
น
ว่
ให
ช
ว
่
ล
ม่ที่
ล าใหม่ที่ขึ้นมาบางครั้งพบว่าชวงั้งพบ
ั

ี
ย
ว
กั
ั

บ
เชนเดียวกับไผ่กายกัผ
ณ
่
ก
่
เช
่
่
เชนเดียวกับไผ่กายาน กาบล ามีลักษณะเชนเดียวกบไผ่เหลือง และไผ่กายาน
ั
ลั
ษ
เด
เชนเดียวกับไผ่กายาน กาบล ามีลักษณะเชนเดียวกบไผ่เหลือง และ ไ เ ี ย ช าน กาบล ามีลักษณะเช่นเดียวกบไผ่เหลือง และไผ่กายาน บไผ่กายาน กาบล ามีลักษณะเช่นเดียวกบไผ่เหลือง และไผ่กายาน ่กายาน ่นเดียวกบไผ่เหลือง และไผ่กายาน
่
ั
ี
น
เด
า
ล
ม
าน
ะ
ก
าบ
ว

่


น
่
ก
าย

เช
ไผ
่


ั
มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภาพที่ ๒๘) มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภา พที่ ส ๒๘ ) ุมกา บหน า แน่น
ีด า
มีขน
มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภาพที่ ๒๘) (ภาพที่ ๒๘)
ปกค
ล
มีขนสีด าปกคลุมกาบหนาแน่น (ภาพที่ ๒๘)
กา
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การแยกเหง้า
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง ้า รขยา ยพัน ธุ์ โด ย
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า
น์
ระโ

กา
ยช
รใช้ป
ระโ
ยช
กา
รใช้ป
น์

ย
ิ
ส
มน
ะ
ย
ิ
มี
้ปร
ร
มน
การใช้ประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ หน่อมีรสขม ไม การใช้ประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ หน่อมีรสขม ไม่นิยมน ามานิยมน ามา
ไม
ูกเ

ามา
่
น
ปล
ิยม
ไม
การใช้ประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ หน่อมีรสขม ไม่นิยมน ามา
ข
ม
ป็น

น
่
ด
ามา
ิยม
อ
่
ะ
ด
ไม


ส
้ปร
ข
ป็น
ร
ม
ปล
ูกเ
มี
น
บ
่
ห
ั
่
อ
น
น
ั
บ
น
ไม


ห
รับประทาน รับประทาน รับประทาน รับปร
รับประทาน ะทาน


๓๓ ๓๓
๓๓ ๓๓ ๓๓

สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ

Bambusa Bambusa Bambusa am
Bambusa busa
B













ภา

๘
๒

่
่

พที
่

ภาพที ๒๘ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่น้ าเต้า หน่อ ภาพที ๒๘ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่น้ าเต้า
ักษณะกอ
่ภาพที่ ๒๘ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่
ล
ภาพที ๒๘ ลักษณะกอ หน่อ ล า และกาบไผ่น้ าเต้า น้ าเต้า า และกาบไผ่น้ าเต้า
ล
๕.๑๐ ไผ่หลอด (Bambusa m ๕.๑๐ ไผ่หลอด (Bambusa multiplex) multi


๕.๑๐ ไผ่หลอด (Bambusa multi
๕.๑๐ ไผ่หลอด (Bambusa multiplex) plex)
ultiplex)
(
Ba
busaplex)
ไ
หล
ผ่
อด

๕.๑๐
m

็
็
นไผ
ป
ป
น
เปนไผ่ขนาดเล็ก ขึ้นเปนกอแน่น ล าสูงประมาณ ๕ เมตร เส้นผ่านร เส้นผ่าน
ล
อแ
น
่
็
นก
ส
็
เปนไผ่ขนาดเล็ก ขึ้นเปนกอแน่น ล าสูงประมาณ ๕ เมตร เส้นผ่าน
เ
าส
ล
ต

ม
เ
น
น
่
เ

ต
ม
๕
เ
ร

ส
อแ
ก
็
็
็
เ
ร
ข
ะมาณ
นาด
็

๕
นก
นเ
ข

ึ
้
นเ
ก
เ
นาด
็
้
ล
็

็
่
นไผ
ป
เ
ข
ึ
ข
็
เปนไผ่ขนาดเล็ก ขึ้นเปนกอแน่น ล าสูงประมาณ ๕ เมตร าส เ ู งป ่ ้น ล ผ ป ่า น ู งป ร ะมาณ ้น ผ ่า น
ม.
ม.
ก
์

ป
ศ
ู
ล
ว
นย
๐

ล
ณ
ว

ะมา
าป
-
๑๐
ซ
ย
ะมา
ร
าง

ซ
๒
๐
ล

ป
ข
้
ศนย์กลางล าประมาณ ๒ ซม. ปล้องยาว ๑๐-๒๐ ซม. ล าสีเขียวหรือ ขีย
๑๐

๒

เ
ศนย์กล างล าประมาณ ๒ ซม. ปล้องย าว ๑๐-๒๐ ซม. ล าสองย ข ี ล าง ล าป ร ๒ หร ื ล ้ องย าส ี เ - ๒ ี ย ซ ม. ล าส ื ี อ
ซ
ม.
ว
ู
หร

ล
ู
เ
ู
์
า
อ
ก
ณ
ู
ศนย์กลางล าประมาณ ๒ ซม. ปล้องยาว ๑๐-๒๐ ซม. ล าสีเขียวหรือ วหรือ ี
า

ว
นย
ศ
เขียวอมเทา ข้อบวมเล็กน้อย แตกกิ่งกลางล าขึ้นไป แต่ละข้อมีกงกลา เขียวอ มเทา ข้อบวม เล็กน ้อย แตกกิ ่ง กลา ง ล า ขึ้ น ไป แต่ล ิ่นาดเล็กข้อมีกิ่งขน

เขียวอ
มเทา
ิ่
แตกกิ

ิ่
่ง
เขียวอมเทา ข้อบวมเล็กน้อย แตกกิ่งกลางล าขึ้นไป แต่ละข้อมีกงขนาดเล็กาดเล็กขนาดเล็กงล าขึ้นไป แต่ละข้อมีกิ่งขนาดเล็ก
เล็กน
้อย
ข้อบวม
เขียวอมเทา ข้อบวมเล็กน้อย แตกกิ่งกลางล าขึ้นไป แต่ละข้อมีกงขะ
ุ
หลายกิง ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กาบห้มล าขนาดเล็กไม่เด่นชด
ุ
หล
่
ก
ู
ข
ุ
าย

น
ึ
่
งร
ั
านถ
หล าย กิ ง ใ บ ร ป ข อบ ข น านถึ งร ป ห อก ก าบ ห้ ม ล าข นาด เ ล็ ก หลายกิง หลไม ูเ ู ด่ นชั ด ล าขนาดเล็กไม่เด่นชัด
ู
ู
ุ
อก
ู
ป
ห
ู
ป
ิ
่
ข
ุ
ร
ู
ใ
บ
ง
ู
ก
อบ
ู
่ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กาบห้มล าขนาดเล็กไม่เด่นชัด ายกิ่ง ใบรปขอบขนานถึงรปหอก กาบห้มล าขนาดเล็กไม่เด่นชัด ่าบห้ม
(ภาพที่ ๒๙)
(ภาพที่ ๒๙) (ภาพที่ ๒๙) (ภาพที่ ๒๙) (ภาพที่ ๒๙)
โยช
รใช้
กา
น์
ประ
วน

ใช้ปลูกประด

การใช้ประโยชน์ ใช้ปลูกประดับตกแต่งสวน การใช้ประโยชน์ ใช้ปลูกประดับต การใช้ประโยชน์ ใช้ปลูกประดับตกแต่งสวน กแต่งสวน
กแต่งส
การใช้ประโยชน์ ใช้ปลูกประดับตกแต่งสวน
ับต




๙


่
พที
๒
ภา
่
่

่ภาพที่ ๒๙ ลักษณะกอ ล า และใบไผ

ภาพที ๒๙ ลักษณะกอ ล า และใบไผ่หลอด ่หลอด ะใบไผ่หลอด
ภาพที ๒๙ ลักษณะกอ ล า และใบไผ่หลอด ลักษณะกอ ล า ภาพที ๒๙ ลักษณะกอ ล า และใบไผ่หลอด
แล
๓๔ ๓๔
๓๔ ๓๔ ๓๔

สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ

Bambusa busa
Bambusa Bambusa Bambusa Bam

ไผii)
่ล
ไผ
ิ่ว
ไผ
่ล
ไผ

จู๋ หรือ
ิ่ว
๕.๑๑ ไผ่ลิ่วจู๋ หรือไผ่หยก (Bambusa oldham ( Ba busa o
๕.๑๑ ไผ่ลิ่วจู๋ หรือไผ่หยก (Bambusa oldhamii) ldhamii)
จู๋ หรือ
๕.๑๑ ไผ่ลิ่วจู๋ หรือไผ่หยก (Bambusa oldhamii)
่หยก
๕.๑๑ (Bambusa oldhamii)
m

๕.๑๑
่หยก


ผ
เ
ไผ
ป
ื
่
อไ
ว
ิ่
็
่
ป
เ
็
น
หร
อไ
ื
ก

จู๋
าก
ไผ
ไ
ต
น

ผ่
็
่
ไผ่ลิ่วจู๋หรือไผ่หยก เปนไผ่ต่างถินน าเข้ามาจากประเทศจีน มีขนาดเล็ก
างถ
ไผ่ลิ่วจู๋หรือไผ่หยก เปนไผ่ต่างถินน าเข้ามาจากประเทศจีน มีขนาดเล็ก ขนาดเล็ก
่
ิ
นน
่
ก
ข
จู๋
หร
หย
ามาจ
้
ิ่
ล
ป
า
เ

ว
เ
่
ไผ่ลิ่วจู๋หรือไผ่หยก เปนไผ่ต่างถินน าเข้ามาจากประเทศจีน มีขนาด ็ ผ ่ หย ล ่ ็ ร ่ างถ ท ามาจ าก ป ร ะเ ท ศ จ ี น เ ล ็ ก
ไ
ข
่
นาด
่

ิ
นน

มี
า
็
ศ
จ
้
เ
ข
ต
น
ล
ก
ผ่
ะเ
มี
ี





นก
ถึง
ู
ล
็
ก
็
ถึงขนาดกลาง ล าตรงขึ้นเปนกอหลวมๆ สูง ๕-๑๒ เมตร เส้นผ่านศนยอหล ถึง ข นาด ก ล าง ล าต ็อหลวมๆ สูง ๕-๑๒ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล างขึ้นเปนกอหลวมๆ สูง ๕-๑๒ เมตร เส้นผ่านศนย์ก
งข
ร
็
ข
ู
ล
ู
ู
ู
ถึงขนาดกลาง ล าตรงขึ้นเปนกอหลวมๆ สูง ๕-๑๒ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล าลางล า์กลางล าวมๆ สูง ๕-๑๒ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า
ป
าง
็
นาด

าต
ถึงขนาดกลาง ล าตรงขึ้นเปนกร
นเ
ึ
้
ส
ี
ล
ซม
ขา
ซ
๒.๕-๕ ซม. ปล้องยาว ๑๕-๒๕ ซม. เนื้อล าบาง ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุม
ส
๕
น
ล
๒.๕-๕ ซม. ปล้องยาว ๑๕-๒๕ ซม. เนื้อล าบาง ล าอ่อนมีนวลสีขาวปก ป ค ล ่ ๕ น ม น น ล าบ าง ล า อ ่ อ น ม ี น วล ค ี ขา ุ ม
ม
.
เ
๒.
้
อ
๕
-
๒
ื
-
๒.๕-๕ ซม. ปล้องยาว ๑๕-๒๕ ซม. เนื้อล าบาง ล าอ่อนมีนวลสีขาวปกคลุม วปกคลุม
วปก
๕

ื
้
-
๑๕
ี
ล

้

าว
อ

องย

ล
ซ
๒
ม
อ
ม
ซม
ุ
.
ป
๕
า
-
.
เ
อ

วล
๑๕
๕
ล
๒.
.

าว

าบ
าง
้
องย
แ
ล
ิ่
ย
ี
ะ
่
่
่
่

๑
่ลางเด่น ๑ กิ่ง
ล
ต
่
ส
่
มี
่
เข

ี
ว
่
แก
า
อ
กิ
ค่อ
อ่
ี
อ
ง
ล
่
ง

แก
า
า
ย
่
ล าแก่สีเขียวอ่อน แตกกิงค่อนข้างต่ า แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงก
ว
ล าแก่สีเขียวอ่อน แตกกิงค่อนข้างต่ า แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกลางเด่น ๑ กง
ต
ส
น
น

ล าแก่สีเขียวอ่อน แตกกิงค่อนข้างต่ า แต่ละข้อมีหลายกิง มีกิงกลางเด า น ข้ อ่ อ น ่ แตกกิ่งค่อนข้างต่ า แต่ละข้อมีหลายกิ่ง มีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่งกิ่งหลายกิ่ง มีกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง
แ
่
ต
ี
เข
ข้
่
่
ก
ู
องเ
ข
่
๒
ใบ
่
่
ก
ิ
ง
ู
ด
ป
ู
ร

น
่
ล
นานถ
และกิงรองเด่น ๒ กิง ใบรูปขอบขนานถึงรปหอกกว้าง ๑.๕-๕ ซม. ยาว ๕-๑๕ ซม.๕-
ข
ะก
แ
่
และกิงรองเด่น ๒ กิง ใบรูปขอบขนานถึงรปหอกกว้าง ๑.๕-๕ ซม. ยาว ๕ ่ ่ แ ล ะก ่ ิ ู งร องเ ด ่ น ๒ ก ่ ิ ง ใบ ร ป ข อบ ู ข นานถ ึ งร ู ป หอก ก ว้า ง ๑. ๕ - ๕ ซ ม. ย าว
่
ู
และกิงรองเด่น ๒ กิง ใบรูปขอบขนานถึงรปหอกกว้าง ๑.๕-๕ ซม. ยาว ๕-๑๕ ซม.๑๕ ซม.-๑๕ ซม.ึงรปหอกกว้าง ๑.๕-๕ ซม. ยาว ๕-๑๕ ซม.
ิ
่
อบ
งร
ว
ล
น
่
ใ
ี
ม
ก
่
ี
ข
อ
ก
ข
ี
เ
่
่
าบ
น
บ
ถึ
กาบหุ้มล าสีเขียวถึงเขียวอมเหลือง กาบเกลี้ยงไม่มีขน ใบยอดกาบรูปสามเ ล ย งไม ถึ ่ ม ขีย ว ย ม ล าบ ร ู ป ส ย ูามเหลียมกาบรูปสามเหลียมหลียม ่
่
ม
ส
ล
ย
เ
ี
บ
หุ้ม
ย
ือ
้
บ
ง
เ
ก
ขีย
อด
ก
ใ
า
ห
ีเ
งไม

า
กาบหุ้มล าสีเขียวถึงเขียวอมเหลือง กาบเกลี้ยงไม่มีขน ใบยอดกาบรูปสอดามเ
เ
ล
ก
ส
ขีย
หุ้ม

ง
กาบหุ้มล าสีเขียวถึงเขียวอมเหลือง กาบเกลี้ยงไม่มีขน ใบยอดกาบรปสามเหลียม
า
ว
ก
บ
ม
ีเ
เ
ง
อ
ห
ี
ง
า
าบ
ล
หล
เ
ือ
้
ขีย
ว
ก
ห
อ
เ
ว
ย
ใบ
อ
ป
ู
ขี
ง
น
งร
ึ
ั้
ต
ู
ง
ว
ส
เ

ถึงรปใบหอก สีเขียวถึงเขียวอมชมพู ตั้งตรง หูกาบเป็นพูเล็กๆ ขอบมีขน บมีขน บมีชมพู ตั้งตรง หูกาบเป็นพูเล็กๆ ขอบมีขน
เ
ู
ขี
ู
ี
ย
ถึ งร ปใบหอก สี เขี ยวถึ งเขี ยวอมชมพู ตั้ งตรง หู กาบ เป็ นพู เล็ กๆ ขอ ู ป ใบ ห อก ส เ ี ขี ย ว ถึ ข ม ช ม พู ต ร ง หู ก า บ เ ป็ น พู เ ล ็ ก ๆ
ถ
ย
อก
งร
ึ
ม
ง
ขี
ว
ถึ
ถ
ถึงรปใบหอก สีเขียวถึงเขียวอมชมพู ตั้งตรง หูกาบเป็นพูเล็กๆ ขอบมีขน ขอ
ื
หรือเกลี้ยง (ภาพที่ ๓๐) ที่ ๓๐)
หร
ก
หรือเกลี้ยง (ภาพที่ ๓๐) หรือเกลี้ยง (ภาพที่ ๓๐) หรือเกลี้ยง (ภาพที่ ๓๐) าพ
อเ
้
ย
ี
ง
ภ
(

ล
์
์
์
้
ป
ก
ร
ชน
ย
การใชปร
์
้
ะโ
์
้
ช
รใ
า
้
ยั
ร
ง
ไม
การใชประโยชน ยังไม่มีรายงานการใชประโยชน์จากล า แต่หน่อสงาน ้ ้ะโยชน ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์จากล า แต่หน่อสามารถการใชประโยชน ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์จากล า แต่หน่อส
ี
การใชประโยชน ยังไม่มีรายงานการใชประโยชน์จากล า แต่หน่อสามารถามารถามารถการใช้ประโยชน์จากล า แต่หน่อสามารถ

ม
่
้
าย
ั
ั
ั
ั
น ามารบประทานได้ รสชาติดี น ามารบประทานได้ รสชาติดี น ามารบป ัระทานได้ รสชาติดี น ามารบประทานได้ รส
น ามารบประทานได้ รสชาติดี ชาติดี







่
่
่
ภาพที ๓๐ ลักษณะกอและหน่อไผ่ลิ่วจู๋
ภาพที ๓๐ ลักษณะกอและหน่อไผ่ลิ่วจู๋
่ภาพที่ ๓๐ ลักษณะกอและหน่อไผ่ลิ่วจู๋ หน่อไผ่ลิ่วจู๋
ภาพที ๓๐ ลักษณะกอและหน่อไผ่ลิ่วจู๋ ภาพที ๓๐ ลักษณะกอแ ล ะ


๓๕ ๓๕
๓๕ ๓๕ ๓๕

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa

๕.๑๒ ไผ่กิมซุ่ง หรือไผ่ตงลืมแล้ง (Bambusa beecheya Ba m busa
๕.๑๒ ไผ่กิมซุ่ง หรือไผ่ตงลืมแล้ง (Bambusa beecheyana)
่ตงลืม
๕.๑๒ ไผ่กิมซุ่ง หรือไผ่ตงลืมแล้ง (Bambusa beecheyana) beecheyana)
่กิมซุ่ง หรือไผ
ไผ
๕.๑๒
๕.๑๒ ล้ง (Bambusa beecheyana)

่ตงลืมna)
่กิมซุ่ง หรือไผ
แ
ล
้ง
ไผ
(
แ

เปนไผ่ทีนิยมปลูกในเชงการค้าในชวงก
ก
ช
ิ
ในเ
ู
ท
่
่
็
นไผ
ย
มป
ิ
ี
น
ี
จ
่
ท
ไ
ม่
ิูกในเชิงการค้าในช่วงไม่เกิน ๑๐ ปีมานี้ เริาเกิน ๑๐ ปีมานี้ เริ่มจาก
ิ
ล
เปนไผ่ทีนิยมปลูกในเชงการค้าในชวงไม่เกิน ๑๐ ปีมานี้ เริมจาก ่มจาก ่ค้าในช่วง
็
าร
็
เ
นไผ
็
ป
่
่
เ ป นไผ่ ที นิ ย มป ลู ก ในเ ช งก าร ค้ าในช ว ง ไ ม่ เ กิ น ๑๐ ปี ม า นี้ เงก ริ ่ ม ่ น ิ ย มป ่ ่ไม่เกิน ๑๐ ปีมานี้ เริ่มจาก ่
ิ
เ
ป
็
่


ล
เ
่

ก
ป
าร
า
เ
น
ี
า
ข

ข
ผ
ก
การขายกล้า โดยอ้างว่าน าเข้ามาจากประเทศจีน เป็นไผ่ทีออกหน่อดก ออกหน่อดก
หน
เ
่
าร
็
การขายกล้ า โดยอ้ างว่ าน าเข้ ามาจากประเทศจี น เป็ นไผ่ ที ออก ข การขายกล้า โดยอ้างว่าน าเข้ามาจากประเทศจีน เป็นไผ่ทีออกหน่อดก
า

เ
ก
้
าจ
ก
ป
้
หน
าม
าม
ท
่
ะ
เ
ย
ะ
โด
าน
จ
ท
า
งว
ศ
้
ท
อ
เ
่
่
น
ป
ี
ล
ก
จ
ย

า
ร
ศ
ี
ออก
อด
ร
่
า
้
ผ
ท
่
งว
่
อ
้
า
า
า
ย
็
นไ
่
อด
ข
โด
าจ
ี
่
่
ก
ย
ก
าน
้
ป
า

ก
นไ
ล
ก
ุ
ตง
ี
ี
ส
ก
ข
นเ
ก
่

ู
ุ
ล
ภ
ถ
ื

น
นเ
่
ในท
หม
ถ
ส
้
ข
ี
หม
ามาร
อนไผ
ี
ื
ื
ล
อนไผ
าต
ิ
ช
าพ
ไม่ มี ข นเ หมื อนไผ่ ตง แ ล ะร ส ช าติ ดี ส ามาร ถ ป ลู ก ได้ ในท ก ส ภ าพ พ ้ ื ่ ตง แ ป ะร ส ท ส ี ่ ุ ก ป ล ุ ู ภ ได ้ ในท พ ส ้ น ่ ท ่ ี ่
ิ
ไม
ล
าต
ามาร
ม
แ
ช
ไม
ุ
ไม่มีขนเหมือนไผ่ตงและรสชาติดี สามารถปลูกได้ในทกสภาพพื้นที
ไม่มีขนเหมือนไผ่ตงและรสชาติดี สามารถปลูกได้ในทกสภาพพื้นที าพพื้นที
ส
ด
่
่
ม
ได
ด
ะร
าย
ั

ส
ค
ขอ
อ
ก
ุ
อ
ิ
ัับไผ่สีสุกมาก เพียงแต่บริเวณโคนคลึงกนกบไผ่สีสุกมาก เพียงแต่บริเวณโคน เพียงแต่บริเวณโคน
บ
้
าบ
ั
ล
โค
ะก
่

ี
แ
ส
ลักษณะของกอ ล า และกาบคล้ายคลึงกนกายน
ไผ
ล
ก
ล
าบ
า
ง
ก
ั
เ

ล
ล
ั
ั
ะก
นก
ขอ
ั
า
มาก
ั
แ
ึ
ษณะ
งก
ั
ั
ณ
ล
ก
ล
ค

ล
ล
ง
ก
ษณะ
ลักษณะของกอ ล า และกาบคล้ายคลึงกนกบไผ่สีสุกมาก เพียงแต่บร ลักษณะของกอ ล า และกาบคล้ายคลึงกนกบไผ่สีสุกมาก เพียงแต่บริเวณโคน
ั
ค
้
ว
กอไม่มีหนามที่กิ่งเท่านั้น (ภาพที่ ๓๑) กอไม่มีหนามที่กิ่งเท่านั้น (ภาพ ที่ ๓๑ อ ม่ม ีห น า ม ที่ก ิ่ง เ ท่า น ั้น ( ภ
กอไม่มีหนามที่กิ่งเท่านั้น (ภาพที่ ๓๑) าพที่ ๓๑)
ก
ไ
กอไม่มีหนามที่กิ่งเท่านั้น (ภาพที่ ๓๑)
)
รขยา
รขยา
ธุ์
การขยายพันธุ์ โดยการตอน การช ากิ่งแขนง การช าล า การช าล า
กา
ยพัน

กา
การขยายพันธุ์ โดยการตอน การช ากิ่งแขนง การช าล า

การตอ
โด
ย
กิ

การขยายพันธุ์ โดยการตอน การช ากิ่งแขนง การช าล า ยพันธุ์ โดยการตอ น การช า กิ ่ง แขนง การ การช ล า แขนง
า
ช
น
า
่ง
น์
ใ
ช้
ร
ก
ช้
ร
ะ
ป
ใ
ย
โ
น์
ช
ะ
า
ป
ร
ก
ย
ช
โ
ร
า
การใช้ประโยชน์ หน่อเปนอาหาร ส่วนล าใชค้านล
นอ
้
ป
ป
ค

ม
าห
น
่
็
ย
น
าห


า
้
นไ
า
น
ว
่
อเ
่
หน
นอ
็

็
็

หน

ร

ส
ส

้ยันไม้ผล เช่น ขนุน าใช้ค้ ายันไม้ผล เช่น ขนุน ้ผล เช่น ขนุน
่

ข
า
ว
อเ
การใช้ประโยชน์ หน่อเปนอาหาร ส่วนล าใชค้ายันไม้ผล เช การใช้ประโยชน์ หน่อเปนอาหาร ส่วนล าใชค้ายันไม้ผล เชน ขนุน
ร
่
ุ
้
นล
่
็
้
ใช
า

ั

น
า

ใ น พื้ น ที่ ภ า ค ก ล า ง บ า ง พื้ น ที่ ใ ช ห น่ อ แ ก่ ห รื อ ล า อ่ อ น เ พื่ อ เ ป็ น วั ต ในพื้นที่ภาคกลาง บางพื้นที่ใชหน่อแก่หรือล าอ่อนเพื่อเป็นวัตถุดิบใน ดิบใน ถุใช้หน่อแก่หรือล าอ่อนเพื่อเป็นวัตถุดิบ วั
อ่
อ
รื
ห
ล
อ
อ
พื่
ป็
เ
ก่
น
เ

ด
พื้
ที่
น
ใ
น
น
ใ
ภ
บ
ิ
า
ล
ค
า
ก
้
ในพื้นที่ภาคกลาง บางพื้นที่ใชหน่อแก่หรือล าอ่อนเพื่อเป็นวัตถุดิบใน ตถุใน
ล
ก
า
น
ภ
ที่
ค
า
ง
พื้
พื้
ที่
น
บ

ง
า
้
พื้
ที่
น
้
า
ใน
ง
่
น
แ
อ
ช
ใ
ห
้
บ
ง


)
การผลิตพลังงานทดแทน (Bio-gas) การผลิตพลังงานทดแทน (Bio - ga s การผล ิตพล ัง ง า น ทด แทน (
การผลิตพลังงานทดแทน (Bio-gas)
การผลิตพลังงานทดแทน (Bio-gas) Bio-gas)





่
่

๓๑
๓๑

พที
พที
ภา
ภา
อ
หน
ักษณะก
ปล
ง
แล
ล
ภาพที่ ๓๑ ลักษณะกอ แปลงปลูก และหน่อไผ่กิมซุ่ง ภาพที่ ๓๑ ลักษณะกอ แปลงปลูก และหน่อไผ่กิมซุ่ง ่กิมซุ่ง แปลงปลูก และหน่อไผ่กิมซุ่ง

ูก
อ
ภาพที่ ๓๑ ลักษณะกอ แปลงปลูก และหน่อไผ่กิมซุ่ง ่อไผ

ล
แป
ล
ะ
ักษณะก




๓๖ ๓๖ ๓๖
๓๖ ๓๖

ฯ
สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bambusa Bam
Bambusa busa
๖๓. ๖๓.
๖๓. ๖๓. ๖๓. ๖๓.

๕.๑๓
sa
๕.๑๓ Bambusa sp.๑ busa
๕.๑๓ Bambusa sp.Ba ๕.๑๓ Ba m

๕.๑๓
Ba
๕.๑๓ Bambusa sp.๑ sp.๑ ๑ mbusa sp.๑ sp.๑
bu

m


ง
ก
ข
นาด
๕
-
นาด
นาด
ข
๑๐
ะมาณ
ล

ก
็
ล
เ
็
เ
ก
เ
าน
ล
ถึ
่

ง
าง
่
าส
ู
นาด

ล
าง
ู
งป
ก
าส

ะมาณ

ล
งป
ร
อข
ถึ
ก
๕
ล
-
ง
ข
ก
ร
ล

เ
๑๐
มตร
็
ก
ล
าง
๑๐
-
เ
มตร
ก
เ
าส
ะมาณ
กอขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ล าสูงประมาณ ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่าน เส้นผ่าน
นาด
ก
อข
งป
ู
้
้
กอขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ล าสูงประมาณ ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่าน
นผ

กอขนาด เล็ กถึง ขนาด กล าง ล าสูงประมาณ ๕-๑๐ เมตร เสมตร ล เ ถึ ส ้ นผ เ าน ๕ ส นผ ่ าน
อข
นาด

ร

ป
ซม
าว
นย
์
ว

ล
ศ
ล
-
ด
ม.
ศ นย์ ก ล างล า ๓ -๕ ซ ม. ป ล้ องย าว ๒๐ -๔๐ ซม . ล า มี สี เองย าว ์ ก ส ี - ๔๐ ซ ย ล ว ล า ๒๐ ด เ ย ล า มี ส ี ด

ซ

ก
ซ
มี
์
๕
ู
ซม
นย
ม.
ู
ป
องย
.
าว
ล
ศ
ส

๒๐
ู
างล
างล
ส

๔๐
้
องย
ู
นย
๓
ก

ว

้
า

-
๒๐
ศนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ล ามีสีเขียวสด
้
ล
ส
-
ส
.
๓

-
ล
ู
า
เ

ู
ล
ขี

๔๐
ี
ขี
๕
ป
ศ

๓
ย
-

ศนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ ซม. ล ามีสีเขียวสด เขียวสด
ขี

า
ม.
า
๕
างล
มี
.
ซม
บ
ถึงสีเขียวเข้ม ล าค่อนข้างคดงอ บริเวณข้อมีแนวสีขาวขนาดเล็กรอบข้อล็กรอบข้อ
ขี
เ
กรอ
ข
น
ว

ข้
บ

ล
เ
าค
ิ
ี
้อ
ส
ร
ม
เ
ี
ร
ย
แ
า
น
ย
ว
ล
ขี
ถึงสีเขียวเข้ม ล าค่อนข้างคดงอ บริเวณข้อมีแนวสีขาวขนาดเล็กรอบข้อ
แ
่
ง
ีข
ง
อนข
ส
ข้
ม
็
า

าง
ถึ
ว
ี
ณ
้
คด
ม
ข
ส
า
คด
อ
อ

ว
ี
ิ
เ
ข
่
ม
บ
เ

น
ส

ว
ด
าค
ล
ว
เ
ง
ข
ว

ข
าค
ว
ว

ย
อ
เ
ี
ข
ข
ณ
น
ขี
ว
ม
บ
ข้

ส
ณ
ร
ิ
า
า
ว
ีข
เ
ล
เ
ด
อนข
้อ
้อ
า
คด
ง
ถึ
ง
้
าง
ส
ถึงสีเขียว เข้ม ล าค่อนข้าง คด งอ บริเวณข้อมีแนวสีขาวขนาด เล็กรอ เ บ อนข ้ าง ีข ้อ น ข ม เ ี แ ล ว ็ กรอ น บ ด ข ้อ
เ
้อ
ถึ
ง
่
นไป
แตกกงตตงในแ
่

ก
่
ล
ล
่
บ
ใหญ
ก
่
บ
ก
างล
ว
าข
เ
ิ
ณ
่
ว
าข


เ
๑
างล
ร
ึ
้
้
ิ
ึ
ณ
ร
ิ่
ิ่
แต
ต
ก
งแ
ง
้
ม
ั
่
่
ิ
ิ่
ง
ี
แต
งข
ก
ก

ต
นาด
งแ
ต
ก
แตกกงตั้งแต่บริเวณกลางล าขึ้นไป มีกิงขนาดใหญ่ ๑ กิงในแต่ละข้อ ่ละข้อ ่ ิ่
ก
ั
ต
แต ก ก ง ตั้ งแ ต่ บ ริ เ ว ณ ก ล างล าขึ้ นไป มี กิ งข นาด ใหญ่ ๑ กิ งในแนไป ิ่ ิ่ั้งแต่บริเวณกลางล าขึ้นไป มีกิ่งขนาดใหญ่ ๑ กิ่งในแต่ละข้อ แตกกิ่งตั้งแต่บริเวณกลางล าขึ้นไป มีกิ่งขนาดใหญ่ ๑ กิ่งในแตล ะข้ อ มีกิ่งขนาดใหญ่ ๑ กิ่งในแต่ละข้อ ต่ล ะข้ อ ่
้
ป
มล
ข
ก
าบ
กาบ ห้ มล าข นาด ใหญ่แ ข ง ใบ ย อ ด ก า บ เ ป็ นร ป ส ามเหลี่ ย ม ( ภาพม ุ ก าบ ห ่ า ข ๓๒ อ ๓๒ ส ามเ หล ี ่ ่ ย ม ( ่ภาพท) ่
ท
ข
ง
แ
าพ
็
ุ
่
แ
ใบ
่
ุ
้
ู
็

า
กาบห้มล าขนาดใหญ่แขง ใบยอดกาบเป็นรปสามเหลี่ยม (ภาพที ๓๒) ๓๒
มล
ู
ุ
กาบห้มล าขนาดใหญ่แขง ใบยอดกาบเป็นรปสามเหลี่ยม (ภาพที ๓๒) ี ๓๒) ทีกาบเป็นรปสามเหลี่ยม (ภาพที (
ใหญ
นาด

็
ด
ข
ภ
ย
ห
่
็
ี
่
ุ
อ
)
้
ย
นาด
ใหญ
มล
อ
ห
ู
ก
ใบ
ย
ด
็
ง
้
ุ
ู
่
ี
ย
ู
ป
ใหญ
เ

ป็
เ
ป็
ใบ
บ
นาด
นร
หล
่
ก
บ
ข
ก
า
นร
แ
า
ส
ามเ
าบ
ง

)
ู
ด
็
า
ข

ไผ่ชนิดนี้ปลูกอยู่ในกลุ่มไผ่สกุล
ไผ่ชนิดนี้ปลูกอยู่ในกลุ่มไผ่สกุล Dendrocalamus
ไผ่ชนิดนี้ปลูกอยู่ในกลุ่มไผ่สกุล Dend
ไผ่ชนิดนี้ปลูกอยู่ในกลุ่มไผ่สกุล Dendrocalamus Dendrocalamus ไผ่ชนิดนี้ปลูกอยู่ในกลุ่มไผ่สกุล Dendrocalamus Dendrocalamus rocalamus
ไผ่ชนิดนี้ปลูกอยู่ในกลุ่มไผ่สกุล
กา
กา
น์
รใช้ป
ยช
น์
รใช้ป
ระโ
ระโ
ยช

ัง
ง
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ โยชน์ การใช้ประโยชน์
น
การใช้ปร
ไม
ย
น
า
ย
น

ะ
ย
์
น
โย
ัง

า
า
ไม
ย
่มีร
ง
ช
่มีร
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงา การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ การใช้ประ
า







ภา
ก
า
ภาพที่ ๓๒ ลักษณะกอ ล า กาบ และกิ่งไผ่ Bambusa sp.๑ กา บ แล . กิ ี่ ่ง ไ ผ ่ Ba mbu า บ แล sp . ผ ่ Ba
บ
พ
แล
s
กิ
่ง
ภา
ภาพที่ ๓๒ ลักษณะกอ ล า กาบ และกิ่งไผ่ Bambusa sp.๑ mbusa sp.๑
๑
ะ
ภาพที่ ๓๒ ลักษณะกอ ล า กาบ และกิ่งไผ่ Bambusa sp.๑
ท
sp
่
๓

ไ
s



๓
๑
กิ

ะ
mbu
ะ
Ba
๒
่ง
ภา
๒
ผ
๓
ท
ท
พ

ไ
ก
พ
๒
a
a
ี่
ี่


ลั
ลั
กษณะกอ ล
า
า
า
กษณะกอ ล
กษณะกอ ล


ลั




เล
)


(
ี ยง
๕.๑๔
๕.๑๔ ไผ่เลี ยง (Bambusa sp.๒) busa sp.๒)

๕.๑๔ ไผ่เลี ยง (Bambusa sp.๒) ๒) sp.๒)
m
๕.๑๔
sp.
Ba
เล
busa
(
๒
ผ่
Ba
ไ
ผ่
ไ
๕.๑๔
ี ยง

ไ
ผ่
เล









๕.๑๔ ไผ่เลี ยง (Bambusa busa m ี ยง ( Ba m sp.

ไ
a
ร
ช
ม่ใ
ม
ิ
ช
เด
ล
า
(
ี้
่
ง
ื
ย
n
ใ
ใ
น
ย
บ
ใ
ป่า
บ
ช
น
เค
ป่า
ช
ธ
ใ
ไ
ร
่ไ
ที่พ
ย
ผ่
เค
ไผ่เลี้ยงไม่ใช่ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย (เดิมเคยใชชอ BambuB am ไ b ่ไ u s a ม ้ ช ต an ( a ่ ื ื ่
ที่พ

ย
ผ่
้
เด
น
ป่า
ธ
บ
am
ใ
ล
ไ
ม่ใ
ี้
ย
ง
่
ื
่ไ
้ Bambusa nana เคยใช้ชอ Bambusa nana usa nana
ิ
ช
อ
่
ื
ข

องไท
ผ่เ

้
ผ่เ
ย
ไ
ม

องไท
ร
B
ร
ข
ิ
ิ
ช
า
ต
ไผ่เลี้ยงไม่ใช่ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย (เดิมเคยใชชอมb
ย
ื
ม
ต
ผ่เ
อ
ิ
ไผ่เลี้ยงไม่ใช่ไผ่ที่พบในป่าธรรมชาติของไทย (เดิมเคยใชชอ Bambusa nana
่
ล
s
ผ่
เด
า
ย
ี้

(
ไ
ที่พ
ช
ช
an
ช
ร
ข
้
n
ม่ใ
องไท
ธ
a
ม
ร

ิ
ง
ึ่่าจะผิดพลาดเนื่องจากลักษณะกาบและดอกคล้ายnce) ซึ่งน่าจะผิดพลาดเนื่องจากลักษณะกาบและดอกคล้ายยกาบและดอกคล้ายอกคล้าย

่าจะ
ผิดพล
ึ่
หรือ B. glucescence) ซงน่าจะผิดพลาดเนื่องจากลักษณะกาบและดอกคล้าย
u
s
)

gl
ce
กลักษณะ
หร
หร
ื
เนื่อง
ง
อ
จา
เนื่อง
ึ่
ด
า
ซ
B.
อ
ื
น
ด
ะ
u
ce
u
gl
)
n
ึ่
่าจะ
ce
หร
ง
ึ่
B.
อ
น
ซ


ื

s
ce
ce
ce
ผิดพล
s
หรือ B. glucescence) ซงน่าจะผิดพลาดเนื่องจากลักษณะกาบและดอกคล้า
n
ด
แล
ce
จา
หรือ B. glucescence) ซงนceกลักษณะ
B.
gl
กาบ
า

ร
ถ
กุล
ส
จะเป็นลูกผสมของไผ่ในสกุล Dendrocalamus จึงยังไม่สามารถระบุ ชื เป็นล ูกผสม จึงย ่ใน ส กุล ่ส en d ม า นิ ด บุ ชื า ่ อ า ่ ช ่นิดระบุชือชนิดนิด ่
เป็นล
จะ
ไผ
ร
่
ขอ
ะ
ะ
อ
ง
ัง
ร
ูกผสม
ม

ไม
่ใน
่ส
จึงย
D
D
ัง
d
า
ด
ง
นิ
ไผ
ง
ร
ช
roca
ขอ
จะเป็นลูกผสมของไผ่ในสกุล Dendrocalamus จึงยังไม่สามารถระบุชือชถ
า
ไม
ม
D
ชื
า
ัง
กุล
ส
อ
ไผ
ไม
่
่ส
en
่ใน
จะเป็นลูกผสมของไผ่ในสกุล Dendrocalamus จึงยังไม่สามารถระบุชือชนิด

lamus
บุ
d
ขอ
เป็นล
จะ
ถ
lamus
roca
จะ
roca
ช
ูกผสม
en
ร
lamus
จึงย
่แน่นทึบ
่แน่นทึบ
ล
ัด
ได้แน่ชัด เป็นไผ่กอ ไม่แน่นทึบ ล าสูง ๒-๕ เมตร สูง ๒-๕ เมตร ได้แน่ชัด เป็นไผ่กอ ไม่แน่นทึบ ล าสูง ๒-๕ เมตร -๕
ได
้แน่ช
ได
ัด
้แน่ช
า
ูง
า
ผ่ก
ล
เป็นไ
อ
ส
ูง
อ
ได้แน่ชัด เป็นไผ่กอ ไม่แน่นทึบ ล าสูง ๒-๕ เมตร เมตร ๒-๕ เมตร
ไม
เป็นไ

ไม

ได้แน่ชัด เป็นไผ่กอ ไม่แน่นทึบ ล าส
ผ่ก

๒
๓๗ ๓๗
๓๗ ๓๗ ๓๗ ๓๗

สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam

Bambusa busa
๖๔. ๖๔.
๖๔. ๖๔. ๖๔.
-

๓
๕
นย
ู
ศ
น
างล
-
ผ
นย
ล
่

เส้นผ่านศนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ซม. ล ามีสีเขียวสด สีเขี
ก
า
เส้นผ่านศนย์กลางล า ๓-๕ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๔๐ซม. ล ามีสีเขียวสด ยวสด วยาว ๒๐-๔๐ซม. ล ามีสีเขียวสด
ศ
์
างล
ู
าน
ก
ล
์
ป

เ
ผ
ซ
ซ
ู
๓
ม.
ม.
เส้ น ผ่ านศ นย์ ก ลางล า ๓-๕ ซ ม. ป ล้ องย าว ๒๐-๔๐ ซม . ล า มี สีเ ขี ย ้ อง เ ส้ น ู ส ล ด ๕ ป ล ้ อง ย าว ๒๐ - ๔๐ ซม . ล า มี

า

่
ู
ส้
าน
้
ห

าค
ถึ
ื
โค
ั
ม
ถึงสีเขียวอมเหลือง เนื้อล าค่อนข้างหนา โคนล าตันไม่มีหนามกิงขนาดเล็ก
อ
เ
อง
ื
่
ล
ขี
อ
ว
ย
ื
อง
ล
น
เ
ง
ส

ีเ
าต
ล
่
ง
ี
นข
ถึ
้
ส
ม
่

าค
นาด
าต
่
ถึงสีเขียวอมเหลือง เนื้อล าค่อนข้างหนา โคนล าตัน ไม่มีหนามกิงขนาดางหนา เ นล ม เ ห ล ็ ก อ หนามก ่ ิ งข ั น ไม ่ ่ ม ี ่นาดเล็กิ่งขนาดเล็กเล็ก
อ

้
างหนา
นข
นล
โค
น
ว
ย
อ
้
อ
น
เ
ถึงสีเขียวอมเหลือง เนื้อล าค่อนข้างหนา โคนล าตันไม่มีหนามกิงขหนามก
ไม
ีเ
ขี
ล
ื
(ภา
า
อ่อ
ย

ู่
ล
(
ผง
ล าอ่อนมีผงแป้ง (white wax) เคลือบอยู่ (ภาพที่ ๓๓) ล าอ่อนมีผงแป้ง (white wax) เคลือบอ ล าอ่อนมีผงแป้ง (white wax) เคลือบอยู่ (ภาพที่ ๓๓)
w
hi

ล าอ่อนมีผงแป้ง (white wax) เคลือบอยู่ (ภาพที่ ๓๓) (ภาพที่ ๓๓)
wax
ือบอ
น
te
ู่
พที่
)
มี
แป้ง

ล
ย
๓๓
)

เค
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การตอนกิ่ง
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การตอนกิ่ง การตอนกิ่ง
่ง
ต
กิ
อน


การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การตอนกิ่ง การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การ กา รขยา ยพัน ธุ์ โด ย การแยกเหง ้า
กา
น์
รใช้ป
ยช
ระโ
ยช
กา
น์
ระโ
รใช้ป
มแข็ง
วา
วา
้
แรง
้ค
ท
การใช้ประโยชน์ เป็นไม้ประดับแนวรั้ว ล าที่ตันให้ความแข็งแรงใชท ามแข็งแรงใชท า
า
เป็นไ
การใช้ประโยชน์ เป็นไม้ประดับแนวรั้ว ล าที่ตันให้ความแข็งแรงใชท า
้
เป็นไ

ม้ประด
การใช้ประโยชน์ เป็นไม้ประดับแนวรั้ว ล าที่ตันให้ความแข็งแรงใชับแนวรั้ว ล า ที่ตัน ให ม้ประด ับแนวรั้ว ล า ที่ตัน ให ้ค ใ ช ้ ท ้า ้

ิ้
่
จ
ด
เ
คันเบ็ด บันได โป๊ะ ไม้หลักเลี้ยงหอยแมลงภู่ ท าชิ้นส่วนของเฟอร์นิเจอร์
ไม
ท
ไม
ั
คันเบ็ด บันได โป๊ะ ไม้หลักเลี้ยงหอยแมลงภู่ ท าชิ้นส่วนของเฟอร์นิเจอร์ อร์นิเจอร์
อ
น
ั
ม
หล
ไ
ย
ล
คั
ช
้
น
น
ห
น
ิ้
ิ
๊
ะ
โป
ว
ก
ภู่
เ
เ
คัน เบ็ ด บัน ได โป๊ะ ไม้หลัก เลี้ยง ห อ ยแ มล งภู่ ท าชิ้นส่ วน ขอ งเ ฟอ ร์นิ เ แ ม ล น ง บ็ ภู่ บั น ไ ด า ร์ ี ้ยง ข อ อ แ ง ล ง ฟ ท า ช ร์ ส ่ ว น เ ข จ ง อ ร์
โป
เ
ห
ด
เ

้
ล
ส
หล
ี
้ยง
น
ฟ

บั
๊
อ
ะ
ย
อ
เ
น

ก
คั
ด
บ็
อ
็
ห
แ
น
ร
ไ
ต
ม่
หา
่
น่
น่
หน่อเปนอาหารแต่ไม่นิยม มีการพบบางสายพันธุ์ให้หน่อที่มีรสชาติไม่ขื่นติไม่ขื่นขื่นางสายพันธุ์ให้หน่อที่มีรสชา
ขื่
็
พ
ห
อ
่
มี
หน่อเปนอาหารแต่ไม่นิยม มีการพบบางสายพันธุ์ให้หน่อที่มีรสชาติไม่ขื่นชาน
หน่อเปนอาหาร แต่ไม่นิยม มีการพบบางสายพันธุ์ให้หน่อที่มีรสชา ติไ ม่ อ เ ป ็ นอา หา ร แ ต ่ ไ ม่ น ิ ย ม มี ก า ร พ บ บ า ง ส า ย พั น ธ ใ ุ์ ห้ ติ น ไ ม่ ร ส
ที่
บ
นอา
บ

ิ
า
็
อ
เ
ก
ห
ร
ม
็
มี
ป
ย
เร
ียกว่า

่เ
มา
กนัก
มากนัก เรียกว่า ไผ่เลี้ยงหวาน หวาน
มากนัก เรียกว่า ไผ่เลี้ยงหวาน มากนัก เรียกว่า ไผ่เลี้ยงหวาน มากนัก เรียกว่า ไผ่เลี้ยงหวาน ลี้ยง
ไผ






๓

่
๓
พที
ภา
่
่
ภาพที ๓๓ ลักษณะกอ ล า และเฟอร์นิเจอร์ ที่ท าจากไผ่เลี้ยง และเฟอร์นิเจอร์
ักษณะก
า
ล


่ภาพที่ ๓๓ ลักษณะกอ ล า และเฟอร์นิเจอร์ ที่ท าจากไผ่เลี้ยง ที่ท าจากไผ่เลี้ยง
ภาพที ๓๓ ลักษณะกอ ล า และเฟอร์นิเจอร์ ที่ท าจากไผ่เลี้ยง
ภาพที ๓๓ ลักษณะกอ ล า และเฟอร์นิเจอร์ ที่ท าจากไผ่เลี้ยง
อ ล


๕.๑๕ Bambusa sp. ๕.๑๕ m
๕.๑๕ Bambusa sp.๓ busa
Ba
๕.๑๕ Bambusa sp.๓ sp.๓ ๓ mbusa sp.๓
๕.๑๕ Ba


ผ่
า

า
ง
เป็นไผ่กอขนาดกลาง กอแน่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศูน ย์กลา๕ เป็นไผ่กอขนาดกลาง กอแน่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า
ผ่ก
เป็นไผ่กอขนาดกลาง กอแน่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางล า ย์กลางล า
ร
ด
ง
่น
ล
น
่น
แ
กอ
น
า
เ
เป็นไ
แ
ส
กลา
า
น
ูง
น
ศู

ง
ผ่
น
เป็นไ
-
ผ่ก
า
ศู
ล
ก
ส
ด
เมต


ง
น

น
๑๐
้
เมต
ย์
๑๐
ส
น
า
น
า
น
-
้
ส
ล

อข
ร
๕
อข
กอ

เ
ูง
กลา
ี
น
มี
อ

๓-๕ ซม. ปล้องยาวโดยเฉลี่ย ๒๐-๓๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียวสดและ มี๓๐ ซม ๕ วล เฉ ล ี่ย ข ี ยว สดแ อ่ ละ ส มี ยว วล
ี
น
ข
ี
เ
-
๓๐
๒๐
เ
๓
ล
า

ซม
.


้อง
ปล
ล
ซม.
า
ย
า
ปล
น

้อง
อ่
ย
อ
๓-๕ ซม. ปล้องยาวโดยเฉลี่ย ๒๐-๓๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียวสดและมีนวล
๓-๕ ซม. ปล้องยาวโดยเฉลี่ย ๒๐-๓๐ ซม. ล าอ่อนมีสีเขียวสดและมีนวลสดและมีนวล
เฉ
น
๒๐
ี่ย
ล
-

วโด
า

๓
ย
.
-
ย
มี

ส
ซม.
วโด
๕
-
สีขาวปกคลุม ใบขนาดเล็กถึงกลาง คล้ายกอไผ่รวก ตากิ่งที่ข้อมีขนาดคล้าย กอไ ผ่ร วก ต า กิ ่ง ที่ข้ อม ผ่ร วก ต า ด ่ง ให ญ่
ส
เล็กถึงกลา
กอไ
ล
ญ่
ขน
ีขนา
า
ให
สีขาวปกคลุม ใบขนาดเล็กถึงกลาง คล้ายกอไผ่รวก ตากิ่งที่ข้อมีขนาดใหญ่ีขนาดใหญ่
ที่ข้
ง
อม

สีขาวปกคลุม ใบขนาดเล็กถึงกลาง คล้ายกอไผ่รวก ตากิ่งที่ข้อมีขนาดใหญ่
ส
ีขาวปกค
ด
กิ
เล็กถึงกลา
ีขาวปกค

ล
ง
ด
ุม
ใบ
คล้าย
ขน
ุม
า

ใบ
ล
ี
เ
ย
ี
เด่นชัด กาบหน่ออ่อนมีสีเขียวเข้มและพบขอบกาบมีสีขาวเป็นลาย วเป็นลาย
ี
เ
บม
ี
ขี
าบ
เด่นชัด กาบหน่ออ่อนมีสีเขียวเข้มและพบขอบกาบมีสีขาวเป็นลาย
ข้
า
ส
่
ก
เ
ออ
น
่

ส
ว
ว
ี
่
ออ
ล

ี
่

ด
ขี
พบขอ
อนม
ะ
ด
หน
ก
าบ
เ ด่ น ชั ด ก าบ หน่ ออ่ อนมี สี เ ขี ย ว เ ข้ ม แ ล ะ พบขอ บก า บมี สี ขา วเ ป็นม แ ล ะ ่ น า หน บก า ส บม เ ี ข้ ส แ ขา วเ บก ็น ล ี ขา ย
อนม
ด
ย
ด
า
ม
เ
ชั
ป
ชั
ย
พบขอ
่
เ
(ภาพที่ ๓๔)
(ภาพที่ ๓๔) (ภาพที่ ๓๔) (ภาพที่ ๓๔) (ภาพที่ ๓๔)
๓๘ ๓๘ ๓๘
๓๘ ๓๘

สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุลไผ่ป่ำ สกุล ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
สกุลไผ่ป่ำ ไผ่ป่ำ
Bambusa Bambusa Bambusa Bam

Bambusa busa
๖๕. ๖๕.
๖๕. ๖๕. ๖๕.
รขยา
กา
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การแยกเหง้า
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า ยพัน ธุ์ โด ย
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า
ร
์
ใช
น
้
ก
ยช
โ
า
้
์
์
ะ
์
์
้
้
ปร
ง
การใชประโยชน ยังไม่มีรายงานทีแน่ชด เนืองจากลักษณะกอไม่ใหญ่ไม่ใหญ่

การใชปรอไม่ใหญ่งานทีแน่ชัด เนืองจากลักษณะกอไม่ใหญ่
ย
ั
ี
ม
่
าย
ไม
ร
่
่
่
่
่
่
่
ั
การใชประโยชน ยังไม่มีรายงานทีแน่ชด เนืองจากลักษณะก ้ะโยชน ยังไม่มีรายงานทีแน่ชัด เนืองจากลักษณะกอไม่ใหญ่การใชประโยชน ยังไม่มีรายงานทีแน่ชัด เนืองจากลักษณะกอ
ั
่
่
่
า
าม
ป
ึง

มากนัก จึงสามารถน ามาปลูกเป็นไม้ประดับ แนวรั้ว เนื้อล าค่อนข้างตันอนข้างตัน

ส
มา
น
ล
ู
น
ก
กนข้างตัน
ั
ก
มากนัก จึง สามารถน ามาปลูกเป็นไม้ประดับ แนวรั้ว เนื้อล าค่อ น ั ก จ ึง ส าม าร ถ น า มา ป ล ก เ ป็ น ไ ม้ ป ร ะ ด ั บ แ น ว รั้ ว เ น ื้ อ ล า ค่
ไ
น
าม้ประดับ แนวรั้ว เนื้อล าค่อนข้างตัน
ม
จ
มากนัก จึงสามารถน ามาปลูกเป็นไม้ประดับ แนวรั้ว เนื้อล าค่อนข้างตัน
าร
ู
ก
ถ
ป็
า
ม
เ
ใช้เป็นส
เฉ
ย
โด
โดยเฉพาะโคนล าใช้เป็นส่วนประกอบของการสร้างบ้านเรือนได้
ะการสร้างบ้านเรือนได้
โดยเฉพาะโคนล าใช้เป็นส่วนประกอบของการสร้างบ้านเรือนได้ บ้านเรือนได้
พา
โด
ย
โดยเฉพาะโคนล าใช้เป็นส่วนประกอบของการสร้างบ้านเรือนได้ ่วนประกอบของ โคน ล า ใช้เป็นส ่วนประกอ บขอ ง การส ร้ า ง
ล
โคน
ะ
เฉ
พา
า









่

พที

๓๔
ภา

่
ภาพที ๓๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่ Bambusa. sp.ักษณะกอ ล า ่ ่ภาพที่ ๓๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่ Bambusa
๓
ภาพที ๓๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่ Bambusa. sp.๓
ภาพที ๓๔ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่ Bambusa. sp.๓ . sp.๓ และหน่อไผ่ Bambusa. sp.๓
ล

๕.๑๖ Bambusa sp.๔ sp.๔


m

Ba

๕.๑๖
๕.๑๖ Bambusa sp.๔ busa
busa
๕.๑๖ Bambusa sp.๔ sp.๔
m
Ba

๕.๑๖


เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง กอแน่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศนย น ไ ผ่ ข นา ด เ ล ก ถ ึ งก ล าง ก อแ น น ส ง ๕ - ๑๐ เ มตร ู เ ส ้ ู์กลางล าผ่านศนย์ก

น
ู
ป็
ล
าง
ถ
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง กอแน่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศนยน
ป็
เ
งก
่
เ
ู
ด
เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง กอแน่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล าลางล า์กลางล า่น สูง ๕-๑๐ เมตร เส้นผ่านศนย์กลางล า
ึ
ก
ู
อแ
ก
ข
ผ่
เ
ไ
ล
็
นา
น
็
ู
ว
ฉ
่

ล
ี
ย
าย
่
ง
า
ล
้
เ

าโน
่
ล
อ
ม

ย
้
าย
ล
าโน
โด
นาด
าว
ม
ล
ใบ
ข
ฉ
-
๓๐
้
ล
งย
ใบ
๓-๕ ซม. ปล้องยาวโดยเฉลีย ๒๐-๓๐ ซม. ปลายล าโน้มลง ใบขนาด ก ล ล ้ อ งย าว โด ย ก ๒๐ ล ง ซ ม. ป ล นาด ก ล ง า ง ข ก ว ้ า ง
ง
้
า
เ
๕
ซ
-
-
-
๓-๕ ซม. ปล้องยาวโดยเฉลีย ๒๐-๓๐ ซม. ปลายล าโน้มลง ใบขนาดกลางกว้างกลางกว้าง
ย
๓
๓-๕ ซม. ปล้องยาวโดยเฉลีย ๒๐-๓๐ ซม. ปลายล าโน้มลง ใบขนาดกลางกว้าง
ม.
๓
ซ
ล

๒๐
๕


๓๐
่
ม.
่
ี
ม.
ซ
ป
ป
ป
๓ ซม. ยาว ๑๐-๑๕ ซม. ยังไม่สามารถระบุชนิดได้แน่ชัด (ภาพที่ ๓๕)
๓ ซม. ยาว ๑๐-๑๕ ซม. ยังไม่สามารถระบุชนิดได้แน่ชัด (ภาพที่ ๓๕) นิดได้แน่ชัด (ภาพที่ ๓๕)
๓ ซม. ยาว ๑๐-๑๕ ซม. ยังไม่สามารถระบุชนิดได้แน่ชัด (ภาพที่ ๓๕)

-
ม
๓ ซม. ยาว ๑๐-๑๕ ซม. ยังไม่สามารถระบุชนิดได้แน่ชัด (ภาพที่ ๓๕)บุช
า
๑๐
ั
ม.
งไม
ม.
่
ร
ส
๓
๕
า
าว
ย
ย
ซ
ถ
ะ
ซ
ร
๑
ยช
น์
กา
รใช้ป
กา
ระโ
ย
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์
ัง
โย
ไม
ช
น
ะ
การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ รใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรา การใช้ประโยชน์ ยังไม่มีรายงานการใช้ประโยชน์ การใช้ประโยชน์
การใช้ปร
ย

่มีร
ง
า
า
ง
น
์
ย
า
น


๓๙ ๓๙
๓๙ ๓๙ ๓๙

ุ
ุ
ุ
ส
สกลไผ่รวก
ุ
สกลไผ่รวก สกลไผ่รวก สกลไผ่รวก กลไผ่รวก ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ุ
Thyrsostachys
Thyrso
Thyrsostachys Thyrsostachys Thyrsostachys stachys



















่
ภาพที ๓๕ ลักษณะกอไผ่ Bambusa. sp.๔
พที
ภา
่
ภาพที ๓๕ ลักษณะกอไผ่ Bambusa. sp.๔ . sp.๔ ambusa. sp.๔
ภาพที ๓๕ ลักษณะกอไผ่ Bambusa. sp.๔ ๓๕ ลักษณะกอไผ่ B ่ ่ภาพที่ ๓๕ ลักษณะกอไผ่ Bambusa
สกุลไผ่รวก สกุลไผ่รวก สกุลไผ่รวก กุลไ
สกุลไผ่รวก ผ่รวก
ส
๖. ๖. ๖.
๖. ๖.
Thyrso
Thyrsostachys
Thyrsostachys Thyrsostachys Thyrsostachys stachys

่ใน
ข
เป็นไ
ไผ
ี้
ั
่
ผ่ขนา
กุลน
ไผ่ในสกุลนี้เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง พบได้ในป่าทวท
า
น
ส
่
ไผ่ในสกุลนี้เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง พบได้ในป่าทวทกภาคของาคของาคของดกลาง พบได้ในป่าทวทุกภาคของ
ุ
ั
ด
ง
ไผ่ในสกุลนี้เป็นไผ่ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง พบได้ ในป่าทวทกภ ไผ ่ใน ส กุลน ี้ เป็นไ ผ่ขนา ด เล็ ก ถึ ง ข น า ด ก ล า ง พ บ ไ ่ ั ด ้ ัุกภาคของ่าทวทุกภ
ก
ถึ
ุ
ั
เล็
่
่ในป
้
ใต
นท
ป
ประเทศไทย ยกเว้นทางภาคใต้ สามารถขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้างแ ป ร ะ เ ทศ ไ ทย ย ก เ ว ้ นท าง ภ าค ใต ้ ส า มาร ถ ข ้ ึ นได ่ ้ ด ในพ ้ นท ่ ค อน ข ้
้


่
่
ี
ย
ื
ก
า
ะ
าค
ร
ภ
เ
เ
ประเทศไทย ยกเว้นทางภาคใต้ สามารถขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้างแห้งแล้งางแ
ทศ
มาร
าง
ทย
ี
ส
ว
ประเทศไทย ยกเว้นทางภาคใต้ สามารถขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้างแห้งแล้งห้งแล้งห้งแล้งถขึ้นได้ดีในพื้นที่ค่อนข้างแห้งแล้ง
ไ
่
าต

แ
และหน้าดินตื้น ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น ปลายล าโค้งเล็กน้อย ลักษณะเด่นน
เ
น
้
นก
อแ
ป
็
ึ
น
่
ณ
ร
ข
น
ง
และหน้าดินตื้น ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น ปลายล าโค้งเล็กน้อย ลักษณะเด่น
น
า

ล
้
้
ด
ื
น
แ
ล
และหน้าดินตื้น ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น ปลายล าโค้งเล็กน้อย ลักษ ป ล ะห น า ด ิ ล า โค ร ้งเ ็ ะ เ ด่
็
็งขึ้นเปนกอแน่น ปลายล าโค้งเล็กน้อย ลักษณะเด่นด่นล็กน้อย ลักษณ
เ
าต
็
ะห
ต
ื
ต
ล
าย
น
้
้
น
ล
ิ
ะ

น
ม
ย
ค
่

ย
ห
ม
อ
่
ค
่
คือ กาบล าบางแนบติดกบล าไม่ค่อยหลุดร่วงเมื่อแก่ ยอดกาบบางเรียบบา
ร
ั
า
า
บ
คือ กาบล าบางแนบติดกบล าไม่ค่อยหลุดร่วงเมื่อแก่ ยอดกาบบางเรียบงเรียบายหลุดร่วงเมื่อแก่ ยอดกาบบางเรียบ

าบ
ิ
ี
่
ล
ั
อ
ก
า
อ
บ
บ

ั

คื
งแ
ั
นบ
ิ
ด
ต
า
ล
ล
าบ

าไ
ก
คือ กาบล าบางแนบติดกบล าไม่ค่อ ยหลุดร่วงเมื่อแก่ ยอดกาบบ คื อ ก งเ งแ นบ ต ด ก ั บ ล าไ บ ล ุ ด ร่ ว ง เ มื่ อ แ ก่ ยอ ด ก าบ
ไป
ย
็
ย
็
ส

็
็
อบ
่
หาป
มป
นแ
ย

ั
ี
่
ไป
อบ
า
ล
ว
ั
้
างๆ
หาป
ิ
า
น
นว
ล
ล
ูก
ป
ร
นว
ั
ูก
สอบไปหาปลาย ไม่มีหูกาบ นิยมปลูกเปนแนวร้ว และงานจกสานต่างๆ
ี
นแ
สอบไปหาปลาย ไม่มีหูกาบ นิยมปลูกเปนแนวร้ว และงานจกสานต่างๆ
า
ห
าบ
น

ิ
ย
ัะงานจกสานต่างๆ ่างๆ
ั

ล
ั
สอบไปหาปลาย ไม่มีหูกาบ นิยมปลูกเปนแนวร้ว และงานจกสมป ล ก เ นต ร ไม ม ห แ าบ ะงา ล นจ ั ั ก ส ้ ว า แ นต ั
ไม
เ
ส
ป
ู
ั
่
ม

ู
ก
็
ทั้
ต
ก
ไผ่ในสกลนี้มีปลูกไว้ในสวนสมเด็จ พระนางเจ้าสิริกิติ์ ฯ ทั้งที่ปลูก ร ะ ุ ป็ ก น ล แ ต นส มเ ทั้ พ ร ที่ น ป เ ล า ู ก เ ป็ น ง แ ป ถ ู ว
กิ
ู
็
ิ
ไว
ิ์
ฯ
จ
ง
ะ
ริ
ฯ
ไ
ิ์
ว
ุ
ล

า
ง
ด
จ้
กิ
นส
ใ
ในส
้
ิ
ส
ถ
ผ่
ริ
ว
ในส
ก
ู
า
ผ่
ุ
ที่
ล
ป
ี
จ้
ล
ง
เ
ุ
ไ
นส
ว
ไผ่ในสกลนี้มีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ทั้งที่ปลูกเป็นแถวกเป็นแถว
จ
มเ
ด
็
พ
ใ
น
ไว
้
ไผ่ในสกลนี้มีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ทั้งที่ปลูกเป็นแถว
นส
เ
้
ี
า
ม
ี
้
น
ุ
ส
ก
ี
ป
ล
น
ม
แ
แ
็
สองข้างทางเข้าสวนเป็นอุโมงค์ไผ่ และปลูกในแปลงมีจานวน ๒ ชนิด คือ ๒ ชนิด คือ
ปล
สองข้างทางเข้าสวนเปนอุโมงค์ไผ่ และปลูกในแปลงมีจานวน ๒ ล ะ ปล างท ใ ด ว นเ ป ็ นอ มี จ ไ ์ านว ปล ูก ใ ๒ ช มี จ านว น
สองข้างทางเข้าสวนเป็นอุโมงค์ไผ่ และปลูกในแปลงมีจานวน ๒ ชนิด คือ
คือ
ป
ส

แ
นอ
น
้
้
ผ
นิ
างท

ไ
์
ด

ุโมงค
ปล
ง
ง
าส
่
ช

่
ข
นิ

อง
คือ
าส
น
อง
้
ข
ูก
้
ผ

นเ
ข
างเ
างเ
ข
น
ุโมงค
ล

แ
ว
ะ
็
ส
ไผ
รวก
ไผ่รวกและไผ่รวกด า ไผ่รวกและไผ่รวกด า ไผ่รวกและไผ่รวกด า ไผ่ร
ไผ่รวกและไผ่รวกด า วกด า
ะ
แล
่
๔๐ ๔๐
๔๐ ๔๐ ๔๐

ุ
รวก
ุ

ส
ก
ุ
ุ
สกลไผ่รวก สกลไผ่รวก สก สกลไผ่รวก ลไผ่รวก ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ลไผ่
ุ


Thyrs

Thyrsostachys tachys
Thyrsostachys Thyrsostachys Thyrs os tachys os

ผ่
hyr
ไ
ร

c
sos
วก
๑
๖.๑ ไผ่รวก (Thyrsostachys siamensis) ensis)
ไ
m
๖.๑ ไผ่รวก (Tensis
ผ่
วก

ร
sos
hys si
)
ensis
c
m
sos
a
m
hys si
)
ta
c
a
(T
a
hyr
ta


๖.๑ ไผ่รวก (Thyrsostachys sia ๖.๑ hyr ๖. (T ta hys si ensis m )

ถึ
นาด
ง
ง
ก
ง
เ
็
์
้
ล
ก
้
็
นไผ
น
ป
่
ข
เ
เ
ข
.
ง
่
็
ก

า
-
์
ที่
นย
ที่
แ
ู
๔
๒
าง

ซม
๔
-
๒
ก
ล
.

กล
นผ
า
่
้

ถึ
ง
ส

ซม
ก
่
านศ
์
นย
ู
นผ
้
็
็
เ ป นไผ่ ข นาด เ ล็ ก ถึง กล า ง เ ส้ นผ่ านศ นย์ ก ล าง ล า ๒ -๔ ซม . ใ น ที่ เปนไผ ่ านศ ล ู นย กล เ า ล าง ล ง า เ ส ๒ - าง ล ซม . ล ใ า น ใ น ๔ แ ล ล ใ ้ ง
็
ล
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง เสแ
ู
้
นผ
เปนไผ่ขนาดเล็กถึงกลาง เส้นผ่านศนย์กลางล า ๒-๔ ซม.ในที่แล้ง ที่แล้ง
็
ู

านศ
นาด
ล
คนม
และ ๔-๗ ซม. ในที่ชน ความสูง ๗-๑๕ เมตร ส่วนโคนมีเนื้อหนาเกือบตันกือบตัน
ื้
ซม.
และ ๔-๗ ซม. ในที่ชน ความสูงบ
ื้อ
๗

ที่ช
่วนโ
ีเ
คนม
ต
และ ๔-๗ ซม. ในที่ชน ความสูง ๗-๑๕ เมตร ส่วนโคนมีเนื้อหน า เ กือ และ ๔ - ๑๕ ใน เมต คว า มส ูง ่วนโ มส ูง เมต - ๑๕ เมต ห น ื้อ ห คนม กือ ื้อ ห ต า น
น
า
-
ร ส
ละ
่วนโ
า
ื้
น
๗
ใน
ั
น
ั

บ
น
บ
น
๑๕
ที่ช
๗
แ
น
ื้

กือ

๔
น
ื้
๗
-
เ
า
ร ส


ีเ

ีเ
ร ส
-
เ
น
ต
๗
น
ั
คว

ซม.
เ

ื้

ที่ปลายล ามีเนื้อบางกว่า ลักษณะกอปลายล ามักโค้งลง กอค่อนข ้ ที่ป ที่ปลายล ามีเนื้อบางกว่า ลักษณะกอปลายล ามักโค้งลง กอค่อนข้างแน่นางแน่น
า
ล
อ
อ


ล
น
ื้
ล
มี
น
โค
ล
ว่
อ
ล
ะก
ก
ย
า

างแ
างแ
ก
ัก
อค
โค

ง
ว่
ะก
้
ณ

าม
ษ
ัก
ล
บ
ล
โค

าม
ก
น
ะก
ก
ง
้
ัก
ที่ปลายล ามีเนื้อบางกว่า ลักษณางแ
ง
ก
ั
อค
า
ป
อนข
่
ก
ื้
อ
า
ล
า
น
ั
ณ

าย

่
า
น
ที่
า
ง
ล
ป
้
งล
งล
้
าย
ป
ป
ย
อนข
าม
บ
่
ษ
้
่
มี
เ
น

ล
น
ก
งล
อนข
่
ล
น
า
้
่
เ
อ
ง
าย
อค
ล

กาบหุ้มล าคล้ายกระดาษติดอยู่กับล านาน (ภาพที่ ๓๖) กาบหุ้มล าคล้ายกระดาษติดอยู่ก กาบหุ้มล าคล้ายกระดาษติดอยู่กับล านาน (ภาพที่ ๓๖) พที่ ๓๖)
ับล
น
กร
น
พที่
ด
ย
)
ษต
)
า
ู่ก
น
า
า
ุ้มล
ย
น
ุ้มล
า
(ภา

ิดอ
คล้าย
ับล
า
กาบหับล
ะ
(ภา
า
๓
น
า
า

ษต
ด
า

น
๓
๖
ู่ก
ิดอ
(ภา
คล้าย
ะ
๖
กาบห
พที่
กร
า

รขยา
ธุ์
รขยา
กา
ยพัน
ยพัน
ธุ์
การเพาะ
้า
ย
การ

เมล
กาเมล

็ด
การ
การเพาะ
การ

การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการเพาะ การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า แยกเหง้า
็ด
ย

โด

แยกเหง
็ด
โด
้า

แยกเหง

เมล
ร
้
ปร
น
้
ปร
า
ใช
โ
ะ
้
้
้
ยช
ใช
ก
ร
์
์
์
ยช
ะ
์
โ
์
น
นว
ก

้
ล
้
้
าใช
้
าน
่

าไม
้
เ
อส
้
าง
าน
ั
้
ล
ว
าง
ั
อส

าใช
ร
บ
่
ป
้
นแ
ั
ร
บ
ท
ว
้
ร
็
การใชประโยชน ปลูกเปนแาย
้
าง
ล
ร
้
ค
าย
้

้

ป
ก

ป
้


าใช

ู
ล
ค
เ
็
้
ว


าไม
ั
้


ั
น
ร
การใชประโยชน ปลูกเปนแนว ร้วบ้าน ล าใชก่อสร้าง ท าไม ้ ค ้ ็ กา การใชประโยชน ปลูกเปนแนวร้วบ้าน ล าใชก่อสร้าง ทาไม้ค้ายัน ค้ายัน
้
นว
ท
าย

าน
บ
ั
น
ั

น
ก
้
ก
ร
อส

นว
ท
ก
ล
ู
าไม
้
็
็
ป
่
ั
นแ
้
ุตส
ร
ร
ก
ั
ก

หล
หล
ผ
ตาก
ย
้
ร
เ
ม
เ
ย
้
ไ ม้ ค้ างผ ก ผ ล ไ ม้ ไม้ ตาก ย าง ไม้ ป ก หลั ก เ ลี้ย งหอ ย ในด้ า นอุตส าหก ไม้คป างผ ั ก ไ ผ ั ล ไ ้ างผ ไม ล ล ี ้ ย ม ย งหอ ้ ป ย าง ในด งหอ นอ ุตส าหก ร ุตส ม
ี
ม
ั
งหอ
ค
ก
ม
ั
ไม
้
ั
ั
เ
ม

ล
ในด
ั

ก

้
ในด
า
ไม้ค้างผกผลไม้ ไม้ตากยาง ไมร
าหก
า
นอ
้
ป
ย
ไม้ค้างผกผลไม้ ไม้ตากยาง ไม้ปกหลักเลี้ยงหอย ในด้านอุตสาหกรรมาหกรรม
้
นอ
้
หล
ไม
ย
ั
า
ก
ั

ตาก
้
ร
ี
้

ก
้
ย
ั
ั
าง
้
ไม
ก
ั
ล
้

ไ

ห
ท
ั
่
เหมาะส าหรบทาเยือกระดาษ มีเยือยาว เหมาะส าหรบทากระด าษ ห ่ อ เหมาะสขอ ่ บ ร ง ร าหร มี เ หมาะส าหร บ ท ั าก าษ าษ าก ่ อ ร ขอ ง าษ ง

ั
ะด

่
ั
บ
ั

ขอ

ห
ร
าหร
ะด
เหมาะส าหรบทาเยือกระดาษ มี

่
อ
อย
่
เ
ะด
ื
ย

่
อก
ย
มี

ื
เ

ั
่
ท
ย
บ
ื
่
อย
าว
่
าษ
าษ
เ

าเ
าหร

เ

บ
หมาะส
าว
ั
ท
ั
ะด
ั

าเ

ท
าหร
หมาะส

ย
่
อก
ื
เหมาะส าหรบทาเยือกระดาษ มีเยือยาว เหมาะส าหรบทากระดาษห่อของห่อของ
เ
หมาะส
ร


าก
เ
ย
่
ะด
ั
าว
ื
อย
า
ร
พ
้
ด
แ
ต
นอาหาร
ื
็
ใ
้
า
ษพิมพ์
ก
กระดาษพิมพ์ และกระดาษเขียนพ

ษ
ขี
ย


้
ต
จิ้
เ
ะ
แ
ด
ส
ริ
ก
กระดาษพิมพ์ และกระดาษเขียนหนังสือ หน่อเปนอาหาร ใชต้ม จิ้ ม น ้ า กรห น ง กร ะ ื อ า ล ษพิมพ์ อ ล เ ะ เ ป น ด า ษ ง ส ขี ื อ ย น ห ห น่ น ง เ อ ช น่ อ ้ ม นอาหาร น ใ ้ า ช พ ม ก ม
ห
ั
ะ
น่
ห
้
ริ
ก
็
ริ
ก
ร
ป
้
ส
้
ม
กระดาษพิมพ์ และกระดาษเขียนหนังสือ หน่อเปนอาหาร ใชต้มจิ้มน้ าพริกน้ าพริก
ป
ะ
ห
จิ้
้
เ
ั
จิ้
น
็
ั
น
า
ช
ด
็
นอาหาร
ะ
้
็
ต
ม
ใ
อ
ม
ะ
แล
ใส่ในแกง และซุปหน่อไม้ ซุปหน่อไม้
ใส่ในแกง และซุปหน่อไม้ ใส่ในแกง และซุปหน่อไม้ ใส่ใน แกง ใส ่ใน ซุปหน แล ะ ม้
่อไ
แกง




พที
่
๖
่
๖
่

ภา
๓
่
่



๓
พที
แล
ล
วก
วก
ักษณะก
า

ล
ล
อ
ะ
ล
ภาพที ๓๖ ลักษณะกอและล าไผ่รวก ภาพที ๓๖ ลักษณะกอ ภาพที ๓๖ ลักษณะกอและล าไผ่รวก ไผ่รวก
ล

ไผ
ะ
แล
อ
ไผ
ภาแล

ะ
า
่ร

่ร
า
ักษณะก
๔๑ ๔๑ ๔๑ ๔๑ ๔๑

ุ
ุ
ุ
ุ
ส
ุ
สกลไผ่รวก
สกลไผ่รวก สกลไผ่รวก สกลไผ่รวก กลไผ่รวก ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
Thyrsostachys Thyrsostachys Thyrsostachys stachys
Thyrso
Thyrsostachys
๗๑. ๗๑. ๗๑.
๗๑. ๗๑.
ผ่
ผ่
กด ำ
๖.๒ ไผ่รวกด ำ (Thyrsostachys o ๒ ไ ta hys o
c
ร
ไ
eri
ว
(T
ว
๖.๒ ไผ่รวกด ำ (Thyrsostachys oliveri) hys oliveri)
กด ำ
๖.
๒
sos
๖.
ร
hyr
๖.๒ ไผ่รวกด ำ (Thyrsostachys oliveri)
liv
ta
hyr
)
)
eri
liv
sos
c
(T

ัก
ง
กับ
เ
ง
ก
ป
ล
่
ป
ข
ก
ล
นไผ
็
เปนไผ่ขนาดกลาง ลักษณะใกล้เคียงกับไผ่รวก สูง ๑๐-๑๗ เมตร ่ ข นาด ก ล าง ล ัก ษ ณ ะ ใ ก ล ้เ คี ย ไ ผ่ร ว ก ส ูง ๑๐ - ๑ ๗ เ
็
ใ
็
ล
ย
คี
ะ
เปนไผ่ขนาดกลาง ลักษณะใกล้เคียงกับไผ่รวก สูง ๑๐-๑๗ เมตร ล าตรงล าตรง ล าตรงไผ่รวก สูง ๑๐-๑๗ เมตร ล าตรง
าง
นไผ
็
นาด
เปนไผ่ขนาดกลาง ลักษณะใกล้เคียงกับไผ่รวก สูง ๑๐-๑๗ เมตร ล าตรงมตร
ษ
เ
กับ
้เ
ณ


็
าบ
ล
ผ
๔.
ก
น

นา
๗
ก
็
ด
บ
ั
่
ซม
ิ
บ
ด

ก
ล
ั
็

นา
น
ป
า
อย
่
ู
ต
า

ิ
น
็
า
ั
ขึ้ นเป นกอแน่ น กาบอยู่ ติ ดก บล านาน เส้ นผ่ านศ นย์ กลาง ล า น เ ็ ส นเ ๕ แ นศ าบ อย ่ ู ต ์ ก ก ล ล าง น เ ู ส า ู. ๔.๕-๗ ซม.
ป
-
ล
นศ
ึ
ขึ้นเปนกอแน่น กาบอยู่ติดกบล านาน เส้นผ่านศนย์กลางล า ๔.๕-๗ ซม.
า
ู
๔.
้
ก
์
ก
ู
ล
น
ข
น
ข
าง
ู
นย
็
ึ
้
นย
นเ
ก
อ
แ
า
น
่
น
ผ
ั
้
้
ขึ้นเปนกอแน่น กาบอยู่ติดกบล านาน เส้นผ่านศนย์กลางล า ๔.๕-๗ ซม. ๕-๗ ซม.
ั
่
่
อ
น
า
อหนา
ื
้
้
น
ว
ป
ใบ
ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. ส่วนโคนล ามีเนื้อหนาหรือตัน ใบรปหอกกว้าง ๑-๒ ซม.ง ๑-๒ ซม.
.
ล
่
ร

ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. ส่วนโคนล ามีเนื้อหนาหรือตัน ใบรปหอกกว้าง ๑-๒ ซม.
ม
อ
นโค
ป
๖
๑
ส
ี
ซม
ู
เ
ปล้องยาว ๓๐-๖๐ ซม. ส่วนโคนล ามีเนื้อหนาหรือตัน ใบรปหอกกว้า ง หร อ - ๒ ซม . ู อ ง ๑ ร - หอก ก ซม .
น
๓๐
ต
้
ู

ั
ว
๓๐
้

า
ื
-
า
๐
ล
๒
้
ป
ป
ู
-
อ
าว
น
น
ใบ
ั
งย
ต
ส
ี
่
ว
.
น
เ

น
หอก
งย
ล
นโค
ม
ล
า
ซม
ื
๖
ู
๐
ว
ก
ื
้
อหนา
าว
หร
าต

มี
๐
ว
ขน
๒
ซม
ย
าล
.
-
น
มล
บหุ้

กา
ส
ี
เขี
ส

า
๒
๐
-
๑๐

าว

.
ย
ซม

ย
ึ
งน้
ถ
ยาว ๑๐-๒๐ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียวถึงน้าตาล มีขนและนวลสีขาวปกคลุม


ยาว ๑๐-๒๐ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียวถึงน้าตาล มีขนและนวลสีข า าว ๑๐ ปก บหุ้ มล า ะ ี เขี าล มีขนและนวลสีขาวปกคลุม วถึงน้าตาล มีขนและนวลสีขาวปกคลุม ม วลสีขาวปกคลุม
กา
ยาว ๑๐-๒๐ ซม. กาบหุ้มล าสีเขียวถึงน้าตยคลุ
แล
ว
ป
ู
ส
ย
ู
ใบ

าบ
ก
่
อด
ร
าบ
ใบ
ี
่
ห
(
ูามเหลียม ตั้งตรง ไม่มีหกาบ (ภาพที่ ๓๗) กาบรปสามเหลียม ตั้งตรง ไม่มีหกาบ (ภาพที่ ๓๗) ภาพที่ ๓๗)
ู
ย
ามเ
ก
ู
ใบยอดกาบรปสามเหลียม ตั้งตรง ไม่มีหกาบ (ภาพที่ ๓๗) หลียม ตั้งตรง ไม่ม ใบยอดกาบรปสอด ู ่ ่ ่ ู ู ู
ู
ใบยอดกาบรปสามเหลียม ตั้งตรง ไม่มีหกาบ (ภาพที่ ๓๗)
ก
ย
า
า
ย
า
ธุ์
ก
พัน
ร
ร
า
ย
ข
ข
ย

โด
็
ย
การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า พันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า กเหง้า การแยกเหง้า กา รเ พ า ะ เม ล ด กา ร
การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด การแยกเหง้า แย
ใช
ปร
ร
า
ก
้
ยช
์
น
์
ะ
โ
้
้
์
์
้
ป
็
็

นแ
็
เ
การใชประโยชน ปลูกเปนแนวรั้วบ้าน ล าใชก่อสร้าง ท ร ้ ั ว ้ บ ้การใชประโยชน ้ค้ ้าน ล าใช้ก่อสร้าง ทาไม้ค้ ายัน
ป
็

ล
็

ก
ู
นว

การใชประโยชน ปลูกเปนแนวรั้วบ้าน ล าใชก่อสร้าง ทาไม้ค้ายัน


์ปลูกเปนแนวรั้วบ้าน ล าใช้ก่อสร้าง ทาไม้ค้ ายัน ปลูกเปนแนวรั้วบ้าน ล าใช้ก่อสร้าง ทาไม้ค้ ายัน ายัน
้

การใชประโยชน าไม
ั
ม้
ล
ม้
ค้าง
ก
้
ไ
ไม้ค้างผักผลไม้ ไม้ตากยาง ไม้ปักหลักเลี้ยงหอย ในด้านอตสาหก ร งหอย ไ ในด ย า ง ไ ม้ ปั ุ ตส เ าหก ร ในด มเ ุ หมาะ
า
ต
ก
ล
านอ
ไ
ม้
ไ
งหอย
ุ
ล
ผ
ก
าหก
ผั
ตส
ุ
ร


ย
ี้
ห
หมาะ
ล
เ
ย
ี้
ต
า
ั
ไม้ค้างผักผลไม้ ไม้ตากยาง ไม้ปักหลักเลี้ยงหอย ในด้านอตสาหกรรมเหมาะรรมเหมาะ
้
ไม้ค้างผักผลไม้ ไม้ตากยาง ไม้ปักหลักเลี้ยงหอย ในด้านอตสาหกรรมเหมาะ
ก
ก
มเ
ก

ม้
ล
ผ
ผั
ม้
ม้
ไ
ไ
ค้าง
ร
ล
ไ

ปั
ม้
ง
ก
ย
า
ุ
ก
ห
านอ

ะ
ห
เ
า
า
็
ษ
็
ส
ด
ย
้ท า
ื่อ
ก
็
ส าหรับใช้ท าเยื่อกระดาษ หน่อเปนอาหาร เช่นเดียวกับไผ่รวก ไผ่รวก เช่นเดียวกับไผ่รวก
ส าหรับใช้ท าเยื่อกระดาษ หน่อเปนอาหาร เช่นเดียวกับไผ่รวก ่อเปนอาหาร ส า ห รับ ใ ช ้ท า เ ย ื่อ ก ร ะ ด า ็ ษ ็หน่อเปนอาหาร เช่นเดียวกับ
ช
รับ
ร
ห
ใ
ส าหรับใช้ท าเยื่อกระดาษ หน่อเปนอาหาร เช่นเดียวกับไผ่รวก
น









่
่
่
หน
่ภาพที่ ๓๗ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่รวกด า ่อไผ่รวกด า
ะ
ภาพที ๓๗ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่รวกด า
แล
ภาพที ๓๗ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่รวกด า ภาพที ๓๗ ลักษณะกอ ล า และหน่อไผ่รวกด า
ภาพที ๓๗ ลักษณะกอ ล า

๔๒ ๔๒ ๔๒
๔๒ ๔๒

สกลไผ่เพ็ก
ุ
ุ
ุ
ส
ุ
ุ
สกลไผ่เพ็ก สกลไผ่เพ็ก สกลไผ่เพ็ก กลไผ่เพ็ก ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
๗. ๗.
๗. ๗. ๗.

Vi
Vietnamosasa Vietnamosasa Vietnamosasa namosasa
Vietnamosasa
et
๗๒. ๗๒.
๗๒. ๗๒. ๗๒.
ลักษณะท่วไปเป็นไผ่ประเภทเหง้า
ลักษณะท่วไกษณะ
ล
ั รากยาว
ั
ลักษณะท่วไปเป็นไผ่ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็ก แต่มีคอรากยาว กยาว กอมีขนาดเล็ก แต่มีคอรากยาว
ั
ลักษณะท่วไปเป็นไผ่ประเภทเหง้า กอมี ขนาดเล็ก แต่มีคอ ัปเป็นไผ่ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็ก แต่มีคอรากยาว ท่วไปเป็นไผ่ประเภทเหง้า กอมีขนาดเล็ก แต่มีคอรา
ั
ั
งข
ล
้
งแ
น
ื
้
ขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้างแห้งแล้งและหน้าดินตื้น ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น
ล

ขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้างแห้งแล้งและหน้าดินตื้น ล าตรงขึ้นเปนกอแน่น
งแ
้
ล
ป
้
เ
าด
ิ
นต
็
น
้
ึ
นก
ะหน
่
ห
ในพ
ี
่

้
นต
อนข
ค
้
ื
น
ื
ี
่
้นท
ิ
ข
้
าง
าด
ตร
แ
้
า
ล
่
ด
้
็
นได
ึ
็
ขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้างแห้งแล้งและหน
ตร
า
่
ขึ้นได้ดีในพื้นทีค่อนข้าง แห้งแล้งแล ะหน้าดินตื้น ล า ตรงขึ้น เป ็ ่ นกอแน่ น อแ ็งขึ้นเปนกอแน่น น่น
ส
ล
่วนม
ล าส่วนมากตัน สูงได้ถึง ๑.๕๐ เมตร แตกกิ่งค่อนข้างต่ าหรือตั้งแต่กลางล าั้งแต่ก
า่กลางล า
ล าส่วนมากตัน สูงได้ถึง ๑.๕๐ เมตร แตกกิ
ล าส่วนมากตัน สูงได้ถึง ๑.๕๐ เมตร แตกกิ่งค่อนข้างต่ าหรือตั้งแต่กลางล าลางล า่งค่อนข้างต่ าหรือตั้งแต่กลางล า
ล าส่วนมากตัน สูงได้ถึง ๑.๕๐ เมตร แตกกิ่งค่อนข้างต่ าหรือตั้งแต กตัน ส ูง ได ้ถ ึง ๑.๕๐ เมต ร แตกกิ ่ง ค่ อน ข้าง ต ่ า หรือต
า
ขึ้นไป แต่ละข้อมีกิงจานวนมาก กิงเรีย

ั
่
่
่
่
่
ต
ั
ั
ว
ุ
่

ขึ้นไป แต่ละข้อมีกิงจานวนมาก กิงเรียวเล็กและมีขนาดไล่เลียกน กาบห้ม
แ
่
่
ล
่

ั
ขึ้นไป แต่ละข้อมีกิงจานวนมาก กิงเรียวเล็กและมีขนาดไล่เลียก ็ ก ไ ป แ ล ่ ล ่ านวนมาก กิ่งเรียวเล็กและมีขนาดไล่เลียกน กาบห้ม้อมีกิ่งจานวนมาก กิ่งเรียวเล็กและมีขนาดไล่เลียกน กาบห้มีขนาดไล่เลียกน กาบห้ม ุ ุ
เ
ขึ้นไป แต่ละข้อมีกิงจะขะม
ุ
ขัน กาบห้ม
่
ุ
่
้
น
ึ

ล าร่วงหลุดจากล าใชระยะเวลาค่อนข้างนาน ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยมามเหลี่ยม
าน
ก
าค
าน
่อนข
อด
้
้
ป

างน
าใช
้
ใบ
ล าร่วงหลุดจากล าใชระยะเวลาค่อนข้างนาน ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม
้
ด
ส
อด
ุ
ะยลี่ยม
จ
ะเ
ล าร่วงหลุดจากล าใชระยะเวลาค่อนข้างนาน ใบยอดกาบรูปส าร ่ ว งห ใบ ้เหกาบรูปสามเหลี่ยม
างน
ย
รู
้
ล
ร
ว
าก
ล
ล าร่วงหลุดจากล าใชระยะเวลาค่อนข
้
าบ
ล

ลาม
ย
งข

ป
่
ป
ห
า

แ
ล
ตั้งขึ้นและหลุดร่วงง่าย หูกาบและลิ้นกาบไม่เด่นชัด นิยมปลูกเป็นแนวรั้ว
ตป็นแนวรั้ว
ตั้งขึ้นและหลุดร่วงง่าย หูกาบและลิ้นกาบไม่เด่นชัด นิยมปลูกเป็นแนวรั้ว ป็นแนวรั้ว
ตั้งขึ้นและหลุดร่วงง่าย หูกาบและลิ้น
ก
บ
ั
ิ
้
ย
ิ
ย
า
บ
เ
ู
ก
ะหล
ด
่
ก
่
ู
เ
ว
ไ
่
ร
ึ
้
ด
ชั
ตั้งขึ้นและหลุดร่วงง่าย หูกาบและลิ้นกาบไม่เด่นชัด นิยมปลูกเ ไ ม เ ล ด ่ น ชั ด าย น ูก าบ ม ละ ล ล ก เ ม ป็ น ด น น ม ว รั้ ว
ุ
้น
น
แ
งง
นแ
ิ
่
และเป็นไม้ประดับ ไผ่ในสกุลนี้ในประ
และเป็นไม้ประดับ ไผ่ในสกุลนี้ในประเทศ พบว่ามีอยู่ ๒ ชนิด คื ็น ไ ม ้ ปร ะ ด ับ ไ ผ่ ใ น ส กุ ล น ี้ ใ น ปร ะ เ ทศ พ บ ว่ า มี อ ย ู่ ๒ ช นิ ด
และเป็นไม้ประดับ ไผ่ในสกุลนี้ในประเทศ พบว่ามีอยู่ ๒ ชนิด คือ ไผ่เพ็กไผ่เพ็กทศ พบว่ามีอยู่ ๒ ชนิด คือ ไผ่เพ็ก
แล
เ
และเป็นไม้ประดับ ไผ่ในสกุลนี้ในประเทศ พบว่ามีอยู่ ๒ ชนิด คือ ไผ่เพ็กคือ
ปอ ไผ่เพ็ก
เ
ะ
ไผ
ซึ
และไผ่โจด ซึ่งมีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ทั้ง ๒ ชน า ส ิร ิก ิติ์ ส วนส มเด ็จ พระน ชน า ิ ด ิก ิติ์ ฯ

มีปล
และไผ่โจด ซึ่งมีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ทั้ง ๒ ชนิด
ใน
ะ
ูกไว้
่ง
ิร
ฯ

ง
ส
า
แล
า
เจ้
และไผ่โจด ซึ่งมีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ทั้ง ๒ ชนิด ทั้ง ๒ ชนิด
่โจดิด
ง
และไผ่โจด ซึ่งมีปลูกไว้ในสวนสมเด็จพระน
ทั้ง
เจ้
๒

a
เพ
ไ
ผ่

)
ll

etna
๗.๑
m
็ก
pusi
๗.๑
osa
osa
etna
ไ
๗.๑ ไผ่เพ็ก (Vietnamosasa pusilla) pusilla)
(Vi
๗.๑ ไผ่เพ็ก (Vietnamosasa pusi a
m



sa
เพ
๗.๑ ไผ่เพ็ก (Vietnamosasa pusilla)
sa
(Vi
ผ่
ll
)
็ก

อด

เ

น
็
ึง

ก
เป็นไผ่เหง้า กอมีขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๓ เมตร ลักษณะกอแน่น เ ร ื อนย ี ข อด น ่ น เ เ มตร อนย ะก อแ น ก เ อ
นาด
ป็น
ร
เ
กอ
ข
ี
๓
อ
เล
ร
ก
ั
เห
ง
า
้
เห
ง
ไ
ณ
ผ่
ั
ก
ษ
กอ

ไ

ม
ื
ป็น
ล
า
้
ษ

ล
ผ่
นาด
ด
ไ
เล
ูง
ื
ม
ด
ก
ไ
็
๓
ก

อแ
้ถ
มตร
ึง

ส
ูง
้ถ
เ
ะก
ส
่

เป็นไผ่เหง้า กอมีขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๓ เมตร ลักษณะกอแน่น เรือนยอดกออนยอดกอ
เป็นไผ่เหง้า กอมีขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๓ เมตร ลักษณะกอแน่น เรือนยอดกอ

ณ







์
ม
้
ล
เ
พุ่
ส
า
าง
ญ้
นผ

านศ
ล
าว
่
ก
ู
า
นย
ู
้
อ
เ
ล
าง
้
าค
นผ
ก
อนข

่
อเ
ู
่
ค
นย
ู
ี
ล
ม
างย
้
ห
านศ
ส
หง
ย
พุ่
้
า
ก
มั
ก
ม
ล
ู่
ง
ค
้
ล
ล
างย
อ
ค
อเ
่
ี
าค
มักลู่ลงคล้ายพุ่มกอหญ้า มีคอเหง้าค่อนข้างยาว เส้นผ่านศนย์กลางล า กลางล า
หง
้
า

ห
ญ้
ม
ู
นย
อนข
ล
์
า
ง
าว
ก
มั
ู่
ค
ย
ก
ล
้
มั กลู่ ลงคล้ ายพุ่ มกอห ญ้ า มี คอเหง้ าค่อนข้ างยาว เส้ นผ่ านศ มักลู่ลงคล้ายพุ่มกอหญ้า มีคอเหง้าค่อนข้างยาว เส้นผ่านศนย์กลางล า
์
า

ล
ั
ั
้
าว

๓
-
๒๐
๐.
๐.๕-๑ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๓๐ ซม. โคนล ามกพบล าตัน แตกกิคน ๐. ๕ ั - ๑ ซม . ป ล อง ย าว ๒๐ - ๓ ๐ ซม ั . โ คน ล า ม ก พบ ล า ตั น ่อนข้างต่ าแตกกิ่งค่อน
โ
ง
๐.๕-๑ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๓๐ ซม. โคนล ามกพบล าตัน แตกกิงค่
่

๐
ั
๐.๕-๑ ซม. ปล้องยาว ๒๐-๓๐ ซม. โคนล ามกพบล าตัน แตกกิงค่อนข้างต่ าข้างต่ าค่อนข้างต่ าล ามกพบล าตัน แตกกิ่งค่อนข้างต่ า
.
ซม

-
ป
อง
ล
่
๑
ซม
.

้
ย
๕
อม
ต
้

่
หรือตั้งแต่กลางล าขึ้น ไป แต่ละข้อมีกิงขนาดเล็กไล่เลียกันจ านว าข ึ ้ น ไป ล ต ี ย ่นาดเล็กไล่เลียกันจานวนมาก ้อมีกิ่งขนาดเล็กไล่เลียกันจานวนมาก กันจานวนมาก
ึ
่
ะข
่
ล
่
าข
้

ร
งแ
่
ั
างล
่
อต
ห
แ


ไป

่
ก
้
่
ล
่
ล
ื
่
ต
น
างล
ิ
่

งข
งแ
ั
แ
หรือตั้งแต่กลางล าขึ้นไป แต่ละข้อมีกิงขนาดเล็กไล่เลียกันจานวนมาก
่
เ
อต
นาด
ก
ื
็
ร
ต
่
ก
ไล
ห
เ
ี
้
ล
ก
หรือตั้งแต่กลางล าขึ้นไป แต่ละข้อมีกิงขะขนมาก
ล
ณ
ข
ี
ี
ี

จ
๘
ย
ใบ
๑

ซ
-
ว
๑๕
าบ
ใบรูปหอกกว้างประมาณ ๑ ซม. ยาว ๘-๑๕ ซม. กาบห้มล ามีขนกระจายนกระจาย
ใบ
ซ
ประม
ุ
มล
ุ
้
า
น
ซม.
้
กระ
รูปหอ
ว้าง
ม.
กระ
ซม.
ก
าม
กก


า
ใบรูปหอกกว้างประมาณ ๑ ซม. ยาว ๘-๑๕ ซม. กาบห้มล ามีขนกระจาย

ห

าม
ว
า
ย
ข
ใบรูปหอกกว้างประมาณ ๑ ซม. ยาว ๘-๑๕ ซม. กาบห้มล าม ข รูปหอ กก ว้าง ประม า ณ ๑ จ ย า - ๑๕ น ม. ุ ก าบ ห ุ มล า ย

๘
ุ

ห่างๆ ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม ตั้งตรง หลุดร่วงง่าย หูกาบเป็นพูต่อเนื่องเป็นพูต
ต
กาบรูปสา
กาบรูปสา
ห่างๆ ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม ตั้งตรง หลุดร่วงง่าย หูกาบเป็นพูต มเห ล ี่ ย ม ต ั้งต รง หล ุด ร่ วง ง ่าย หูกา บ

ๆ
ห่า
ย
ม

ง
มเห
ห่า
รง
ล
ๆ
ั้งต
ใบ
อด
ย
ง
ี่
อด
ย
ใบ
ห่างๆ ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม ตั้งตรง หลุดร่วงง่าย หูกาบเป็นพูต่อเนื่อง่อเนื่อง่อเนื่องหลุดร่วงง่าย หูกาบเป็นพูต่อเนื่อง

กาบ
มีขน
(ภา
อด
กใบย
กาบ
๘
พที่
อง
ไม
ข้าง
่เ
จากใบยอดกาบ มีขนาดไม่เท่ากันทั้งสองข้าง (ภาพที่ ๓๘)

อง
)
ท่ากันทั้ง
ส
่เ
จากใบยอดกาบ มีขนาดไม่เท่ากันทั้งสองข้าง (ภาพที่ ๓๘) ท่ากันทั้งส จากใบยอดกาบ มีขนาดไม่เท่ากันทั้งสองข้าง (ภาพที่ ๓๘) (ภาพที่ ๓๘)

า
า
๓
มีขน
กใบย
จา
อด
ไม
จา
ด
ด
ข้าง
รขยา
กา
ยพัน
ธุ์
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า แยกเหง้า
การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า
โด

ย
การ
ยช
้
โ
์
์
น
์
ปร
ร
ใช
า
้
้
ก
ะ
่
การใชประโยชน เปนอาหารสัตว์ เชน โค กระบือ ล าต้นใชช ้ เ ป ้ ์ ์ ็ ็าหารสัตว์ เช่น โค กระบือ ล าต้นใช้เปนวัตถุดิบ ็
าห
็
้การใชประโยชน เปนอาหารสัตว์ เช่น โค กระบือ ล าต้นใช้เปนวัตถุดิบ็นวัตถุดิบ กระบือ ล าต้นใช้เปนวัตถุดิบ
ั

ว
ต
าร
่
ส
์
็
น
การใชประโยชน เปนอาหารสัตว์ เชน โค กระบือ ล าต้นใชเปนวัตถุดิบ
โค
้
็
่
็
การใชประโยชน เปนอ
็
นอ
เ
็

เ
ป
ื่อ
ท าเยื่อกระดาษ ปลูกเป็นแนวรั้วและไม้ประดับได้ ประดับได้
ท าเยื่อกระดาษ ปลูกเป็นแนวรั้วและไม้ประดับได้
ย
ท าเยื่อกระดาษ ปลูกเป็นแนวรั้วและไม้ประดับได้ กระดาษ ปลูกเป็นแนวรั้วและไม้ป ร ะด บ เ ได ะ ด า ษ ป ล ูก เ ป็น แ น ว รั้ ว แ ล ะไม ้
ท า
เ
ั
ก
้
ร
ท า
ย
ื่อ


๔๓ ๔๓
๔๓ ๔๓ ๔๓

สกลไผ่เพ็ก สกลไผ่เพ็ก สกลไผ่เพ็ก กลไผ่เพ็ก ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ
ุ
สกลไผ่เพ็ก
ุ
ุ
ุ
ุ
ส
Vietnamosasa Vietnamosasa Vietnamosasa namosasa

Vi
et
Vietnamosasa












่
่
่
่ภาพที่ ๓๘ ลักษณะกอไผ่เพ็ก
ภาพที ๓๘ ลักษณะกอไผ่เพ็ก
ภาพที ๓๘ ลักษณะกอไผ่เพ็ก ภาพที ๓๘ ลักษณะกอไผ ่ เ พ็ก
ภาพที ๓๘ ลักษณะกอไผ่เพ็ก



๗.๒ ไผ่โจด (Vietnamosasa c osa (Vi etna ilia )
ไ
๗.๒ ไผ่โจด (Vietnamosasa ciliata) ciliata)
๗.๒

๗.๒
ผ่
etna
๗.๒ ไผ่โจด (Vietnamosasa ciliata)

โ
ta
ilia
sa
sa
ta
จ
ด
c
(Vi
m
osa
ด
)
ผ่
ไ
โ
จ
m

ก
า
างย
ก
อ
ง้
นาด


้
เป็นไผ่เหง้า กอมีขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๕ เมตร คอเหง้าค่อนข้างยาว นข้างยาว
อ
เป็นไผ่เหง้า กอมีขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๕ เมตร คอเหง้าค่อนข้างยาว
เ
นข
ก
ส
ู
เ
ล็
นาด

ห
ง้
า
อ
ข
ป็
น
มี
เ
น
ถ
ป็
ึ
้
ู
ผ่
ไ
งได
เ
าว
างย
เป็นไผ่เหง้า กอมีขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๕ เมตร คอเหง้าค่งได ้ ถ ึ ง ๕ ไ ผ่ เ มตร มี ข ค อ เ เ หง ้ าค อ เ นข ้ ค อ เ หง ้ าค อ
่
มตร
่
ง

๕
าว

ส
ก
เ
ล็
ห




ึก
เ

านศ
้าล
เหง
แน่น
่
ู
เหง้าลึก ล าตรงขึ้นเป็นกอแน่น เส้นผ่านศนย์กลางล า ๑-๒ ซม. ปล้องยาว้องยาว. ปล้องยาวูนย์กลางล า ๑-๒ ซม. ปล้องยาว
ล
เป็นกอ
ส
้
นผ
า
เหง้าลึก ล าตรงขึ้นเป็นกอแน่น เส้นผ่านศนย์กลางล า ๑-๒ ซม เหง ้าล ึก ล า ต รงขึ้ น เป็นกอ แน่น เ ู ส ้ ู์กลางล า ๑-๒ ซม. ปล้องยาว่านศนย์กลางล า ๑-๒ ซม. ปล
น
ต
รงขึ้
เหง้าลึก ล าตรงขึ้นเป็นกอแน่น เส้นผ่านศนยนผ
ู

ตก
๗-๑๐ ซม. ล าแก่สีเขียวอมเทา แตกกิงค่อนข้างต่ าหรือกลางล าขึ้นไป ล า
า
ไป
แ
่
ว
๗-๑๐ ซม. ล าแก่สีเขียวอมเทา แตกกิงค่อนข้างต่ าหรือกลางล าขึ้นไป ขึ้นไป ากิ่งค่อนข้างต่ าหรือกลางล าขึ้น
มเ
.
า

ิ
่
่
าแ
ตก
ก
ี
ก

ท
อ
๐
ข้
-
๑
ข
ง
ซม
ี
ย
ค่
มเ
าแ
๑
ว
ี
ย
-
ล
.

อ
๐

ซม
ี
่
๗
่
เ
ส
า
ข
ก
ท
๗-๑๐ ซม. ล าแก่สีเขียวอมเทา แตกกิง ค่อนข้างต่ าหรือกล ๗ ง ล ล า ่ ส เ ขึ้ อ น ่ แ ไป น ง ต า ห รื อ ก ล า ง
แ
ต
ม
ู
ง
เ
ข
ล
เ
่
ด
่นาดเล็กไล่เลียกันจ านวนมาก ใบรปหอกกว้างประมาณ ข้อมีกิ่งขนาดเล็กไล่เลียกันจ านวนมาก ใบรปหอกกว้างประมาณ ระาก ใบรปหอกกว้างประมาณ
ไ
่
็
ก
า
่
่มาณ
่
ล
น
ู
ล่
ย
าง
ต
้
ู
่
ล
่
น
่
่
แต่ละข้อมีกิงขนาด เล็ก ไล่เลีย กันจ านวน มาก ใบรปหอกกวา แต่ละข้อมีกิงขนาดเล็กไล่เลียกันจ านวนมาก ใบรปหอกกว้างประมาณ
น
จ
แต่ละข้อมีกิงขะป
ู
แ
กั
ลี
อ
ข้
มี
ว
กิ
่
น
ะ
ู
๕
ุ
ุ กาบห้มล าสีเขียวแกมม่วงแดงหรือเขียวแกมเหลืองลืองงหรือเขียวแกมเหลือง
ย
-
๔-๕ มม. ยาว ๙-๑๕ ซม. กาบห้มล าสีเขียวแกมม่วงแดงหรือเขีย ว แ ก ม เ ห ุ
่
๙
าว

ว

ซ
มม
๙
-
ุ
ม.
๕
ด
๑
๔
ง
๑
-
แ
๕
.
ม.
ี
มล
ย
ุ
้
าบ
ข
ก
๕
ก

แ
๔
มม
-
ว
.
าว

๔-๕ มม. ยาว ๙-๑๕ ซม. กาบห้มล าสีเขียวแกมม่วงแดงหรือเขียวแกมเหลือง
๔-๕ มม. ยาว ๙-๑๕ ซม. กาบห้มล าสีเขียวแกมม่วงแดงหรือเขียวแกมเหลือง
ห
ซ
มม
าส
ี
เ
ย
ค่
อน
ข้าง
ค่อนข้างเกลี้ยง ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม ตั้งตรง หูกาบเป็นพูต ค่ อน ข้าง เก ล ี้ ย ง ใบ ย อด กาบรูปสา มเห ล ี่ยม ต ั้งต รง หูกา บเป็นพูต
ค่อนข้างเกลี้ยง ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม ตั้งตรง หูกาบเป็นพูต่อเนื่องจาก่อเน
ล
ย
เก
ี้
ล
ง
ค่อนข้างเกลี้ยง ใบยอดกาบรูปสามเหลี่ยม ตั้งตรง หูกาบเป็นพูต่อเนื่องจากื่องจาก่อเนื่องจากี่ยม ตั้งตรง หูกาบเป็นพูต่อเนื่องจาก
มเห
ใบ
กาบรูปสา
ย
อด

ส
พที่

กาบ
า

ด
ข้าง
อง
ย
๓๙)
มีขน
ใบ
ข้าง
ใบยอดกาบ มีขนาดไม่เท่ากันทั้งสองข้าง (ภาพที่ ๓๙)
กาบ
(ภา
า
อด
ด
่เ
(ภา
ใบยอดกาบ มีขนาดไม่เท่ากันทั้งสองข้าง (ภาพที่ ๓๙) ไม่เท่ากันทั้งสอง ใบยอดกาบ มีขนาดไม่เท่ากันทั้งสองข้าง (ภาพที่ ๓๙) พที่ ๓๙)
ใบ

อด
ท่ากันทั้ง
ไม

ย
มีขน
รขยา
ธุ์
กา
ยพัน
ย

การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า แยกเหง้า

การขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า
การ
โด
์
น
้
์
์
์
ใช
์
ร
้
ปร
้
โ
ะ
้
ก
า
ยช
้
การใชประโยชน ล าใช้ท าด้ามไม้กวาด ปลูกเป็นแนวรั้ว แล ว าด ้ะโยชน ล าใช้ท าด้ามไม้กวาด ปลูกเป็นแนวรั้ว และไม้ประดับการใชประโยชน ล าใช้ท าด้ามไม้กวาด ปลูกเป็นแนวรั้ว และไม้ประดับ้ประดับ ปลูกเป็นแนวรั้ว และไม้ประดับ
ด
ามไม
าใ
การใชประโยชน ล าใช้ท าด้ามไม้กวาด ปลูกเป็นแนวรั้ว และไม้ประดับ
ช้

ล

การใชประไม
า
ท
ก
้
่อรับปร
หน
หน่อรับประทานได้ หน่อรับประทานได้ หน่อรับประทานได้ ะทานได้
หน่อรับประทานได้
๔๔ ๔๔ ๔๔
๔๔ ๔๔