่
ี
ไม้สนสามใบทปลูกในสวนปาดอยบ่อหลวง จังหวัด
เชยงใหม่ ซงไม่ทราบถ นกําเนดของเมล็ดทนํามาปลูก เมออายุ 10 ป
ี
ิ
ี
ิ
ี
ื
ึ
ิ
ิ
ี
อัตราความเพ มพูนปรมาตรไม้เฉลยรายปเท่ากับ 0.4 – 0.9 ลูกบาศก์
ี
เมตรต่อไร่ต่อป และผลผลต (yield) ของไม้สนสามใบทอายุ 20 ปเท่า
ี
ี
ี
ิ
ี
ี
้
่
กับ 40 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่ ในขณะทสวนปาทมการปลูกสรางโดยคัด
ี
ิ
ี
ิ
ี
ิ
ึ
ิ
ื
ิ
เลือกถ นกําเนดทด เช่น ถ นกําเนดจากดอยอนทนนท์ ซงถอว่าเปนถิ น
็
ี
ู
ื
ี
ี
ี
ี
ิ
กําเนดทดทสดของประเทศไทย เมอสนสามใบอายุ 10 ป มความสง
ุ
เฉลย 7 เมตร โตเฉลย 12.2 เซนตเมตร อัตราการเพ มพูนปรมาตรไม้
ิ
ิ
ี
ิ
ี
เฉลยรายปเท่ากับ 0.6 –1.5 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่ต่อป ดังนั นการปลูก
ี
ี
ี
ู
ี
ี
ิ
ี
ื
ิ
ึ
้
่
สรางสวนปาจงควรคัดเลอกถ นกําเนดทดเพื อให้ได้ผลผลตสง ทั งน ต้อง
ิ
ข นอยู่กับการดูแลรกษาอย่างดด้วย
ึ
ี
ั
้
การใชประโยชน ์
ไม้สนสามใบมีกระพี สีขาวถึงเหลืองซีด ส่วนของเนื อ
ี
ึ
ี
็
ี
ไม้ทเปนแก่นจะเกิดหลังจากไม้สนสามใบอายุได้ 15 ปข นไป มสออก
ี
เหลืองถึงแดงนํ าตาล ชันสนจะอยู่ในกระพ ประมาณรอยละ 2 – 3 และ
้
ี
อยู่ส่วนทเปนแก่นไม้ประมาณรอยละ 10 ความหนาแน่นของเน อไม้
้
ี
ื
็
ิ
ั
สนสามใบในประเทศไทยเท่ากับ 3.34 – 3.17 กรม/ตารางเซนตเมตร
ี
ุ
ู
ิ
ท่อนไม้ซงสนสามใบเลื อยแปรรปง่าย แต่เนองจากมยางสนทําให้ตดใบ
ื
47
ื
ั
เลื อยและฟนเลื อย เน อไม้อบแห้งง่าย ขัดและชักเงาง่าย ยึดตะปู และ
ี
๊
นอตด โดยทั วไปการใช้ประโยชน์จากไม้สนสามใบมดังน ี
ี
ื
้
้
์
1. การใชประโยชนจากเนอไมโดยตรง เน อไม้สน
ื
ิ
ื
ี
์
์
สามใบมความแข็งปานกลาง ใช้ทําพ นกระดาน เฟอรนเจอรตกแต่งภาย
ึ
์
ใน ประตูหน้าต่างไม้กลง ดนสอไม้ อุปกรณการเกษตร เสา ไม้คํายัน
ิ
ี
ื
ไม้ลัง ของเล่นเด็กททําด้วยไม้ เนองจากไม้มสค่อนข้างขาวเปนที นยม
ี
็
ิ
ี
่
ของตลาดยุโรป ญปุน และอเมรกา นอกจากน ยังใช้ไม้สนทตัดสางขยาย
ี
ี
ี
ิ
ระยะทําไม้ปาเก้ ทําตะเกียบใช้แล้วท งส่งญปุนอกด้วย ชาวบ้านใน
่
ี
ิ
ี
็
ิ
ื
ิ
ื
ื
ภาคเหนอนยมใช้เน อไม้เปนเช อเพลิงเพราะตดไฟง่าย
ื
ี
2. การทําเยอและกระดาษ เนองจากไม้สนมเส้นใย
ื
ั
ยาว (long fiber) เหมาะสมสําหรบการทําเยื อและกระดาษ
ั
ํ
3. นามันและชนสน ส่วนใหญ่แล้วนํ ามันสนใช้ใน
ิ
ั
ื
อุตสาหกรรมทํากระดาษ เปนตัวเชอมสําหรบ paper size ใช้เตมในกาว
็
ึ
ื
หรอหมกพมพ์เพื อการตดยึดและทําให้เปนมันเงา ใช้ในขบวนการผลต
ิ
ิ
็
ิ
ิ
ิ
ี
์
ยางทั งจากธรรมชาตและสังเคราะหข นผสมในสและส งเคลือบผิว ส่วน
ึ
ึ
ิ
ชันสนนั นม beta – pinene ซงใช้กันมากในนํ าหอมและสารแต่งกล น
ี
ซงมราคาแพงกว่า alpha – pinene ถง 30 เปอรเซนต์
ึ
ี
์
็
ึ
4. ชวยในการอนุรกษดินและนา ในกรณทปลูกใน
ี
ี
์
ํ
่
ั
ิ
ื
บรเวณต้นนํ าลําธาร ซงเรอนยอดจะช่วยสกัดกั นความแรงของเม็ดฝน
ึ
48
ิ
ิ
ไม่ให้ลงมากระทบดนโดยตรง ทําให้ลดการพังทลายของหน้าดน และ
ิ
ิ
ี
ระบบรากจะช่วยปองกันมให้นํ ากัดเซาะดนได้เปนอย่างด
็
้
5. เปนอาชพ ในฤดูฝนราษฎรทอาศัยอยู่ใกล้บรเวณ
ี
ี
็
ิ
็
็
ี
ึ
็
ี
ึ
่
ปาสนจะมอาชพเก็บเหดต่างๆ เช่น เหดเผาะ เหดลมฝน ซงเกิดข นใน
็
็
ตอนต้นฤดูฝน เหดไข่ห่าน เหดปลวก เหดขม น เกิดข นตอนกลางๆ ฤดู
็
ึ
ิ
ื
็
ึ
็
ฝน เหดขอนหรอเหดลมหนาว เกิดข นตอนปลายฤดูฝน นําเหดเหล่าน ี
็
ิ
็
ไปบรโภคและขายเปนรายได้เลี ยงครอบครัวได้ด้วย
้
เอกสารอางอิง
ฉววรรณ หตะเจรญ. 2526. แมลงปาไม้ของไทย. กรมปาไม้,
่
ี
ิ
่
ุ
กรงเทพฯ.
ุ
เต็ม สมตนันท์. 2528. ไม้มค่าทางเศรษฐกิจของไทย ตอนท 2.
ี
ิ
ี
ิ
่
กรมปาไม้, กรงเทพฯ.
ุ
ิ
ิ
้
ทนกร วุฒวจารณ. 2532. การวางแผนและเทคนคในการปลูกสราง
ิ
์
ิ
และบํารงรักษาสวนปา. โครงการวิจัยและฝกอบรมการปลูก
ุ
ึ
่
ุ
่
้
่
สรางสวนปา, กรมปาไม้, กรงเทพฯ.
ุ
ิ
ุ
ิ
ุ
พงษ์ศักด สหนาฬ ปรชา ธรรมมานนท์ วสทธ สวรรณาภนันท์ สันต์
ิ
ิ
ุ
ี
เกตุปราณต และปฤญจ์ ศรอรัญ. 2524. ผลผลตขั นปฐมภูมของ
ิ
ิ
ี
ี
ิ
่
ิ
่
ิ
ุ
สวนปาไม้สนสามใบ 1.ผลผลตขั นปฐมภูมสทธของสวนปาสน
49
ี
์
สามใบอายุต่างๆ ท ฮอด เชยงใหม่. รายงานวนศาสตรวจัย เล่ม
ี
ิ
ุ
์
ิ
ี
์
ท 77. คณะวนศาสตร, มหาวทยาลัยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.
ิ
ุ
เรงชัย เผ่าสัจจะ. 2527. การทดสอบชนดพันธ์และถิ นกําเนดไม้สน
ิ
ิ
่
ี
เพื อทําเยื อและกระดาษ. ใน การประชุมการปาไม้ ประจําป
ุ
่
2527. กรมปาไม้, กรงเทพฯ.
ิ
สมยศ กิจค้า. 2530. ไม้สนในประเทศไทย. ฝายวนวัฒนวจัย, กอง
่
ุ
่
บํารง, กรมปาไม้, กรงเทพฯ.
ุ
ิ
สมเกียรต กลั นกลิ น. 2536. การขยายพันธ์ไม้โดยไม่อาศัยเพศของไม้
ุ
สนสามใบ, น. 1 – 13. ใน เอกสารสมทบการประชุมการปาไม้
่
ุ
่
ประจําป 2536. กรมปาไม้, กรงเทพฯ.
ี
ิ
ิ
ิ
สมเกียรต กลั นกลิ น. 2539 . การเจรญเตบโตของไม้สนสามใบ ไม้
ุ
ิ
์
สนสองใบ และไม้สนคารเบียร โดยการขยายพันธ์แบบไม่อาศัย
เพศ. ส่วนวนวัฒนวจัย, สํานักวิชาการปาไม้, กรมปาไม้,
ิ
่
่
ุ
กรงเทพฯ. 30 หน้า.
สมเกียรต กลั นกลิ น และคณต รตนวัฒน์กุล. 2536. สนสามใบ, น.
ิ
ั
ิ
่
38 – 60. ใน การปลูกไม้ปา. ส่วนวนวัฒนวจัย, สํานักวิชาการ
ิ
่
่
่
ิ
ปาไม้ และส่วนปาชุมชน, สํานักส่งเสรมการปลูกปา,
่
กรมปาไม้, กรงเทพฯ.
ุ
ิ
สมเกียรต กลั นกลิ น. 2541. สนสามใบ. ส่วนวนวัฒนวจัย, สํานัก
ิ
ุ
่
่
ิ
วชาการปาไม้, กรมปาไม้, กรงเทพฯ. 178 หน้า.
50
ึ
ิ
ิ
ุ
สวทย์ แสงทองพราว. 2516. การศกษาสัณฐานวทยาของไม้สนใน
์
ประเทศไทย. รายงานวนศาสตรวจัยเล่มท 26. คณะวนศาสตร,
์
ี
ิ
์
ิ
มหาวทยาลัยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.
ุ
Armitage, F.B. and J. Burley. 1980. Pinus kesiya. Tropical Forest
Papers No. 9. Department of Forestry, Commonwealth
Forestry Institute, University of Oxford. 199 p.
Bryde, O., J. Brax., T. Kluwer. and R. Hedeen. 1965. Report on the
feasibility of establishing a large scale pulp and paper industry
in the Lower Mekong Basin. Nordec Group. U.N.
Com. Co-ord. Inv. Lower Mekong Binus. Copenhaken.
FAO. 1968a. A guide to forest seed handling. FAO Forestcy Paper
20/2. Rome.
. 1968b. Pulp and Paper Material Survey. Thailand Vol. 1,
Final Report. General. FAO/SF: 46/THA - 11.
Kingmuangkow, S. 1974. Flowering and seed formation of P.
kesiya in Thailand. Thai – Danish Pine Project Report 1969-
1974. 6 p.
Pousujja, R., J. J. Granhof and R.L. Willan. 1986. Pinus kesiya
Royle ex Gordon. Seed Leaflet No. 5, June 1986. DANIDA
Forest Seed Center, Humlebaek, Denmark. 26 p.
51
Pousujja, R., J. J. Granhof and H. Wellendorf. . Estimation of
needs of a pine plantation in Thailand and feasibility for
further improvement of 4 major pine species. 13 p.
Sumantakul, V. 1983. Seed Orchards. Training course in forest tree
seed collection and handling . Lecture note. ASEAN -
Canada Forest Tree Seed Centre, Muak – Lek, Saraburi
Thailand. 12-27 April 1983.
Tawatchai, S. 1987. Natural distribution of pines in Thailand.
Second regional training course in forest tree improvement
Thailand. September 15, 1987- October 20, 1987. Vol. 3 No.
17. 15 p.
52