อาณาจักรโยนกเชียงแสน

อาณาจักรโบราณในประเทศไทย อ า ณ า จั ก ร โ ย น ก เ ชี ย ง แ ส น

อาณาจกั ร 01
โยนกเชยี งแสน

นางสาวณัฐธยาน์ เอียมเจรญิ ม.4/5 เลขที 17
นางสาวภชั ราภรณ์ วฒุ ิพงษ์ ม.4/5 เลขที 26
นางสาววิสสุตา ทวิชสังข์ ม.4/5 เลขที 28

02 อ า ณ า จั ก ร โ บ ร า ณ ข อ ง ช น ช า ติ ไ ท ย

ความเปนมา

อาณาจักรโยนกเชียงแสน

อาณาจกั รโยนกเชยี งแสน (พุทธศตวรรษที 12 – 16) เปนอาณาจักรเกา่ แกข่ อง
ชนชาตไิ ทยมาตังแตพ่ ุทธศตวรรษที 13 ตังอยู่บริเวณภาคเหนือของประเทศไทย
ปจจุบันคอื อาํ เภอเชียงแสน จงั หวัดเชยี งราย เปนสถานทีตังถนิ ฐานครังแรกหลัง
จากทีชนชาตไิ ทยไดอ้ พยพหนีการรุกรานของจนี ลงมา โดยพระเจา้ สิงหนวัติ โอรส
ของพระเจา้ พีลอ่ โก๊ะ ได้เปนผกู้ อ่ ตงั อาณาจกั รโยนกเชียงแสน หรอื โยนกนาคนคร
ขนึ นบั เปนอาณาจกั รทียิงใหญ่และสง่างาม จนถงึ สมยั ของพระเจ้าพังคราช จงึ ตก
อยภู่ ายใต้อารยธรรมและการปกครองของพวก “ลอม” หรอื “ขอมดํา”
ซึงเปนชนชาติทอี าศัยอยู่ในบริเวณนี

อาณาจักรโยนกเชยี งแสน อาณาจักรโบราณในประเทศไทย

การลม่ สลาย 03

เกิดจากแผ่นดินไหว อาณาจักรล่มสลายจนกลายเปนหนองนาํ
เปนการสินสุดของอาณาจักรโยนกเชียงแสน
ตํานานเวียงล่มกล่าวว่าได้มีชาวเมืองไปได้ปลาไหลเผือก กษัตริย์
จึงให้ตัดเปนท่อนแจกกันกินทัวทังเวียง และในคืนนันก็ได้เกิดมี
เหตุเสียงดังสนันเหมือนกับแผ่นดินไหว ถึงสามครัง จนเปนเหตุ
ให้เมืองโยนกถล่มกลายเปนหนองนาํ ขนาดใหญ่

04 ประตมิ ากรรม

โบราณวตั ถทุ ขี ุดค้นพบ ไดแ้ ก่พระพุทธรปู ศิลปะเชียงแสน คอื ศิลปะสกลุ ช่าง
ภาคเหนือในปจจุบัน  ไดเ้ กดิ มที ฤษฎีใหมโ่ ต้แย้งทฤษฎเี ดมิ ทีแบง่ ศิลปะ
เชยี งแสนเปน 2 รุน่  คือรุน่ แรกประมาณพุทธศตวรรษที17 -21 และยคุ หลัง
ประมาณพุทธศตวรรษที 20-24  ทฤษฎใี หมถ่ ือว่าศิลปะเชยี งแสน คอื ศิลป
ของอาณาจักรล้านนาไทยและเชอื วา่ ก่อนสร้างนครเชยี งใหม่ ปฏมิ ากร
เชยี งแสนแบ่งไดเ้ ปน 2 รุ่น คอื   รนุ่ แรกพระพุทธรูปมีลกั ษณะทรวดทรง
งามสงา่ พระพักตรค์ ่อนขา้ งกลม พระนาสิกงุ้มนยิ ม ทํานังขัดสมาธิเพชรพระ
ศกกระหมวดเปนก้นหอยพระเมาลเี ปนรปู ดอกบัวตมู สังฆาฏิสันเหนือพระถนั
รนุ่ หลงั พระพุทธรูปมลี กั ษณะของ ศิลปะสุโขทยั ผสมหลังจากพุทธศตวรรษ
ที 20 ไปแลว้ ลกั ษณะของพระพุทธรปู นงั ขดั สมาธริ าบ สังฆาฏยิ าว พระ
พักตรย์ าวรียอดพระเมาลเี ปนเปลว พระวรกายไม่อวบอว้ น

วัดปาสัก จ.เชียงราย โบราณสถาน

05 โบราณสถานทีสําคญั และหลงเหลอื อยู่
วัดปาสักตงั อยู่ที ต.เวยี ง อ.เชยี งแสน จ.เชียงราย
จดุ ประสงค์ในการสร้างวดั ปาสักนันก็เพือเปนทีประดิษฐานพระบรม
สารรี ิกธาตุ กระดูกตาตมุ่ ข้างขวาจากเมืองปาฏลีบตุ รซึงพระพุทธโฆษาจารย์
นํามาถวาย และพระองคไ์ ด้ทรงสังให้ปลกู ตน้ สักลอ้ มรอบวดั จาํ นวน 300
ตน้ ทาํ ให้วดั นมี ชี ือวา่ วดั ปาสักนนั เองสิงสําคญั ของวัดปาสักก็คือพระเจดยี ์
ของทนี ี เปนพระเจดยี ท์ รงปราสาทแบบล้านนา 5 ยอด ซึงยังคงความ
สมบูรณแ์ ละสวยงามจนถึงปจจบุ ัน
ดา้ นล่างของพระเจดยี ์ทําเปนซ้มุ แตล่ ะซ้มุ จะมพี ระพุทธรูปสลับกบั ซ้มุ เทวดา
มองๆดูจากลวดลายภษู าของเทวดาทียงั หลงเหลือใหเ้ ห็นในบางส่วน