หนงั สอื อิลกใ ทรอนิกสຏ
รอไื ง༛การซอ มตารีดละคมเฟฟງา฿นบาຌ น
กลมุ สาระการรียนรูຌ༛การงานอาชีพละทคนลย༛ี ส้าหรับนักรียนชๅันมธั ยมศกึ ษาปทไ༛ี 5
ลมท༛ไี แ༛
ความรูຌบๅืองตຌนของชา งซอ มครอืไ ง฿ชຌเฟฟງา
นายวสนั ต༛ຏ ༛มอื งจันทรຏ
ตา้ หนง༛คร༛ู วทิ ยฐานะ༛ครชู า้ นาญการพิ ศษ
รงรียนพบิ ลู มังสาหาร อ้าภอพิบลู มงั สาหาร༛༛จงั หวัดอุบลราชธานี
สงั กัดองคกຏ ารบรหิ ารสวนจังหวดั อบุ ลราชธานี
ก
คำรับรอง
༛༛༛༛༛༛༛༛༛ขอรับรองวา༛หนังสืออิลใกทรอนิกสຏ༛รืไอง༛การซอมตารีดละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛
กลุมสาระการรียนรຌู༛การงานอาชีพละทคนลยี༛สำหรับนักรียน ชัๅนมัธยมศึกษาปทีไ༛5༛༛เดຌ
จัดทำขๅึนนีๅ༛พไือ฿ชຌประกอบการรียนการสอน฿นรายวิชา༛(พไิมติม)༛รหัสวิชา༛งใเโ็แ༛ชางซอม
ครไือง฿ชຌเฟฟງาภาย฿นบຌาน༛༛฿ชຌสำหรับ฿นการพัฒนาผูຌรียน฿หຌมีความสามารถ฿นทักษะการซอม
ครอืไ ง฿ชเຌ ฟฟງา༛༛ละเดຌนำเปจดั การรียนการสอนจรงิ ทุกประการ
(ลงชอืไ )
༛༛༛(นายสงวน༛༛สงชาติ)
༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛ผูอຌ ำนวยการรงรยี นพิบลู มงั สาหาร
ข
คำนำ
หนังสืออิลใกทรอนิกสຏ༛รไือง༛การซอมตารีดละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛กลุมสาระการ
รียนรูຌ༛การงานอาชีพละทคนลยี༛สำห รับนักรียน ชๅันมัธยมศึกษาปทีไ༛5༛รไืองทีไ༛แ༛ความรูຌ
บๅืองตຌนของชางซอมครืไอง฿ชຌเฟฟງาภาย฿นบຌาน༛จัดทำขๅึนพืไอ฿ชຌปຓนสืไอประกอบการรียน༛༛
รายวิชา༛(พิไมติม)༛༛งใเโ็แ༛ชางซอมครไือง฿ชຌเฟฟງาภาย฿นบຌาน༛ชๅันมัธยมศึกษาปทีไ༛5༛ มี
รายละอียดประกอบดຌวย༛฿บความรูຌ༛จุดประสงคຏการรียนรຌู༛ครไืองมือละอุปกรณຏ༛ขๅันตอนการ
ปฏิบัติงาน༛นืๅอหารียงตามลำดับขัๅนตอนมีภาพประกอบ༛ขຌา฿จงาย นักรียนสามารถศึกษา
คຌนควຌาฝຄกปฏิบัติเดຌดຌวยตนอง༛ซึไงสอดคลຌองกับนยบายการศึกษาทีไจัดกระบวนการรียนรຌูดย
นຌนผูຌ รยี นปนຓ สำคญั
หนังสืออิลใกทรอนิกสຏ༛รืไอง༛การซอมตารีดละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛กลุมสาระการ
รียนรຌู༛การงานอาชีพละทคนลยี༛สำหรับนักรียนชัๅนมัธยมศึกษาปทไี༛5༛ลมนๅีสำรใจเดຌดຌวย
ความอนุคราะหຏ༛฿หຌคำนะนำปรึกษา༛จากนายสงวน༛༛สงชาติ༛ผຌูอำนวยการชีไยวชาญ༛รงรยี น
พิ บู ล มั งส าห า ร༛༛ รองศ าส ต ร าจ า รยຏ ༛ด ร .ว รวิ ท ยຏ ༛༛นิ ท ศศิ ล ปຊ ༛อ าจ า รยຏ ป ร ะจ ำค ณ ะค รุศ าส ต รຏ ༛
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาวงกรณราชวิทยาลัย༛วิทยาขตชียง฿หม༛นายวิชิต༛༛ศรีลหຌอ༛ครูชีไยวชาญ༛
นางละออ༛༛วงศຏประพฤติดี༛ครูชไียวชาญ༛༛นางอรพิน༛༛พัวพไิมพูนศิริ༛ครูชยไี วชาญ༛༛กลุมสาระการ
รียนรูຌการงานอาชีพละทคนลยี༛รงรียนพิบูลมังสาหาร༛ละนายนพดล༛༛ยุทธภิญญ༛ครู
ชำนาญการพิศษ༛วิทยาลยั ทคนคิ อุบลราชธาน༛ี สถาบันการอาชีวศึกษาภาคตะวันออกฉียงหนือ༛
ไ༛ผຌูจัดทำขอขอบพระคุณ฿นความกรุณาปຓนอยางสูง༛หวังปຓนอยางยไิงวา༛หนังสืออิลใกทรอนิกสຏ
ลมนีๅจะสามารถทำ฿หຌนักรียนรียนรຌูตามจุดประสงคຏ༛มีความรูຌ༛ความขຌา฿จ༛มีทักษะ༛มีจตคติทีไดี
ตออาชีพชางเฟฟງา༛สามารถนำเปประยกุ ตຏ฿ชຌ฿นชีวิตประจำวนั เดตຌ อ เป༛
วสันตຏ༛༛มอื งจันทรຏ
ค
คำชๅีจง
แ.༛༛หนังสืออิ ลกใ ทรอนิกส༛ຏ รไือง༛การซอมตารีดละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛༛มีทๅังหมด༛5༛รืไอง༛
คอื
รืไองทไ༛ี แ༛༛ความรຌูบืๅองตนຌ ของการซอมครืไอง฿ชเຌ ฟฟาງ
รืไองทีไ༛โ༛༛การบัดกรี
รอไื งท༛ไี ใ༛༛มัลติมิตอรຏละเขควงทดสอบเฟฟาງ
รือไ งทีไ༛ไ༛༛การซอมตารดี เฟฟງา
รไืองทไี༛5༛༛การซอ มหลอดเฟฟງา฿นบาຌ น
โ.༛༛หนงั สืออิ ลใกทรอนกิ ส༛ຏ รไือง༛การซอมตารดี ละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛ปຓนลม ทีไ༛แ༛༛
ความรຌูบๅืองตຌนของการซอมครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
ใ.༛༛หนังสืออิลกใ ทรอนกิ สຏ༛ตละรอไื ง༛มีจดุ ประสงคຏการรียนร༛ูຌ ละนๅอื หาสอดคลຌองกับ
ผนการจดั การรียนรูຌ
ไ.༛༛จดุ ประสงคຏการรยี นรูຌ༛นืๅอหาละกิจกรรมของบบฝຄกตล ะรอไื งสรใจสมบรู ณຏ฿นต
ละลม ༛ผຌู รียนสามารถศึกษาคนຌ ควຌา༛ละฝຄกปฏิบตั ิเดดຌ ຌวยตนอง
5.༛༛ผูຌ รียนสามารถประมนิ ตนอง༛ดຌวยการตรวจคำตอบจากบบฉลย
ง
สารบัญ
༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛รไือง ༛༛༛༛༛หนຌา
คำรับรอง.............................................................................................................. ก
คำนำ .................................................................................................................... ข
คำชีๅจง................................................................................................................ ค
สารบัญ................................................................................................................. ง
สารบญั ภาพ.......................................................................................................... จ
คำนะนำ฿นการ฿ชຌหนงั สอื อิลใกทรอนิกสຏ༛สำหรบั ครู............................................ ฉ
คำนะนำ฿นการ฿ชຌหนงั สืออิลใกทรอนิกส༛ຏ สำหรบั นักรียน ................................... ช
จุดประสงคຏการรยี นรูຌ........................................................................................... ซ
บบทดสอบกอนรียน.......................................................................................... แ
฿บความรูຌ รอืไ ง༛ความรຌู บๅืองตຌนของการซอมครืไอง฿ชຌเฟฟງา.................................... 3༛
฿บงานรไือง༛ความรูຌ บืๅองตຌนของการซอ มครไอื ง฿ชเຌ ฟฟງา ........................................ แ่
บบฝຄกทกั ษะรไอื ง༛ความรูຌบืๅองตຌนของการซอมครไือง฿ชຌเฟฟງา............................. 20
บบทดสอบหลังรียน .......................................................................................... โแ
กระดาษคำตอบบบทดสอบกอนรียน༛༛หลังรียน ............................................. โใ
ฉลยบบทดสอบกอน༛༛หลงั รยี น ...................................................................... โ5
ฉลย฿บงานละบบฝຄกทกั ษะ.............................................................................. โ็
บรรณานุกรม........................................................................................................ 31
ประวตั ิจຌาของผลงาน........................................................................................... 32
จ
สารบัญภาพ
ภาพประกอบ༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛หนาຌ
ภาพที༛ไ ༛1 ༛สดงระบบจา ยเฟฟาງ ฿หຌกับอาคาร༛ ................................................................ 5
ภาพทีไ༛༛2༛༛ครืไอง฿ชຌเฟฟງาประภท฿หຌ สงสวา ง................................................................. 6
ภาพทไี༛༛3 ครือไ ง฿ชຌเฟฟาງ ประภท฿หคຌ วามรຌอนละอำนวยความสะดวก ......................... 7
ภาพท༛ไี ༛4 ༛ครืไอง฿ชຌเฟฟาງ ประภท฿ชมຌ อตอรຏ................................................................... 7
ภาพทไ༛ี ༛5 ༛ลักษณะของเขควงปากบนละการ฿ชงຌ าน.................................................... 10
ภาพท༛ไี ༛6 ลกั ษณะของเขควงปากฉกละการ฿ชงຌ าน..................................................... 11
ภาพท༛ไี ༛7 ลักษณะของเขควงปากบลอใ ก......................................................................... 11
ภาพทไี༛༛8 ลักษณะของคมี ตดั .......................................................................................... 12
ภาพที༛ไ 9 ลกั ษณะของคีมปากยาว ................................................................................. 12
ภาพท༛ีไ ༛แเ༛༛ลกั ษณะของคีมชางเฟฟງา ............................................................................. แใ
ภาพท༛ไี ༛แแ༛༛ลกั ษณะของคมี ตัดละปอกสายเฟ............................................................... แใ
ภาพท༛ีไ ༛แโ༛༛สดงครไืองมือตรวจสอบวงจรเฟฟาງ ............................................................ แไ
ภาพท༛ไี ༛แใ༛༛มีดปอกสาย.................................................................................................. แ5
ภาพที༛ไ ༛แไ༛༛ประจชนิดตาง༛โ........................................................................................ แ5
ภาพท༛ีไ ༛แ5༛༛ครืไองมือสำหรบั การบดั กรี........................................................................... แ6
ฉ
คำนะนำ฿นการ฿ชหຌ นังสืออิลกใ ทรอนิกสຏ༛สำหรบั ครู
1. หนังสอื อิ ลกใ ทรอนิกสຏ༛รืไอง༛การซอมตารีดละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛༛มที ัๅงหมด༛༛5༛༛
รอืไ ง
โ.༛༛หนังสืออิ ลใกทรอนิกสຏ༛รไือง༛การซอมตารีดละคมเฟฟาງ ฿นบຌาน༛༛ลม นีๅ ปนຓ ༛รไือง
ทไ༛ี แ༛༛ความรຌูบอๅื งตนຌ ของชางซอ มครอืไ ง฿ชຌเฟฟງา
ใ.༛༛สวนประกอบของหนังสืออิ ลใกทรอนิกสຏลมนๅปี ระกอบดวຌ ย
ใ.แ༛༛จดุ ประสงคຏการรยี นรຌู
ใ.โ༛༛บบทดสอบกอ นรียน
ใ.ใ༛༛฿บความรูຌ
ใ.ไ༛༛฿บงาน
ใ.5༛༛บบฝຄกทักษะ
ใ.6༛༛บบทดสอบหลังรียน
ใ.็༛༛กระดาษคำตอบกอนรยี น༛-༛หลงั รยี น
ใ.่༛༛ฉลยบบทดสอบกอนรียน༛༛หลงั รียน
ใ.้༛༛ฉลย฿บงานละบบฝกຄ ทักษะ
ไ.༛༛สิไงทคีไ รูตอຌ งตรยี ม
ไ.แ༛༛ตรียมบบฝกຄ ทักษะ฿หຌพยี งพอกับจำนวนนกั รียน
ไ.โ༛༛ตรยี มครไอื งมอื ละวสั ดุอุปกรณ༛ຏ สำหรับฝกຄ ปฏิบตั ༛ิ หรือมอบหมาย฿หຌ
นักรียนตรียมครืไองมอื ละวสั ดอุ ุปกรณຏ฿หຌพรຌอม
4.3 ครตู อຌ งตรียมสถานทสีไ ำหรับฝกຄ ปฏิบตั ༛ิ ละกบใ ชๅนิ งาน฿หຌ หมาะสม
5.༛༛ครคู วรศกึ ษาคำนะนำ฿นการ฿ชຌหนังสอื อิลกใ ทรอนิกส༛ຏ รไือง༛การซอมตารีดละ
คมเฟฟาງ ฿นบຌาน༛༛กอนนำเป฿ชຌ
ช
คำนะนำ฿นการ฿ชຌหนังสอื อิลกใ ทรอนกิ สຏสำหรับนกั รียน
1. หนังสอื อิลใกทรอนกิ สຏ༛รไือง༛การซอมตารดี ละคมเฟฟาງ ฿นบຌาน༛༛มีทๅังหมด༛༛5༛༛
รอืไ ง
โ.༛༛หนังสืออิลใกทรอนกิ ส༛ຏ รืไอง༛การซอมตารดี ละคมเฟฟງา฿นบຌาน༛༛ปຓนลม ทีไ༛แ༛༛
ความรูຌบือๅ งตຌนของการซอ มครืไอง฿ชຌเฟฟาງ ฿ชຌปຓนสไือการรียนการสอนประกอบการฝกຄ ทักษะ
การซอมครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
ใ.༛༛ขนๅั ตอนการ฿ชຌหนงั สืออิลใกทรอนิกส༛ຏ รอืไ ง༛การซอ มตารดี ละคมเฟฟาງ ฿นบຌาน༛༛
ใ.แ༛༛ศึกษาทำความขาຌ ฿จ༛จดุ ประสงคຏการรียนรูขຌ องบบฝຄกทักษะ
ใ.โ༛༛ทำบบทดสอบกอนรียน
ใ.ใ༛༛ศึกษาทำความขຌา฿จ฿บความรูຌ
ใ.ไ༛༛นักรยี นตละกลุมฝຄกปฏิบตั ิทำ฿บงานละทำบบฝຄกทักษะ
ใ.5༛༛ทดสอบหลังรียน
ใ.6༛༛นักรียนกลุมสน฿จฝกຄ ปฏิบัติพมไิ ติมนอกวลารียนตามความหมาะสม
ไ.༛༛สงิไ ทนีไ กั รยี นตຌองตรียม
ไ.แ༛༛สมดุ บนั ทกึ
ไ.โ༛༛ครืไองมือละอุปกรณ༛ຏ ตามทีไครูมอบหมาย
ซ
จดุ ประสงคຏการรยี นรຌู
༛༛༛༛༛แ.༛༛พือไ ฿หຌนักรยี นอธบิ ายความรຌู บอๅื งตຌนของการซอ มครไอื ง฿ชຌเฟฟງาเดຌ
2.༛༛พอืไ ฿หຌนักรยี นบอกประภทของครืไอง฿ชຌเฟฟาງ เดຌ
3. ༛พอไื ฿หนຌ กั รยี นอธิบายความปลอดภัย฿นการปฏิบัติงาน༛กยีไ วกับชางซอม
ครืไอง฿ชຌเฟฟาງ เดຌ
4. ༛พอไื ฿หนຌ กั รยี นบอกครืไองมือของชางซอมครไือง฿ชຌเฟฟງาเดຌ
༛༛༛༛༛5.༛༛พอืไ ฿หนຌ ักรยี นอธบิ ายคุณธรรมของชางซอมครอืไ ง฿ชຌเฟฟງาเดຌ
1
บบทดสอบกอ นรียน
รืไองท༛ไี แ༛༛ความรูຌ บืๅองตຌนของการซอมครไือง฿ชຌเฟฟาງ
คำชๅี จง༛༛บบทดสอบมีทงๅั หมด༛༛แเ༛༛ขຌอ༛รวม༛แเ༛༛คะนน༛༛฿หนຌ กั รยี น༛ลอื กคำตอบทไีถูกตຌองทไีสดุ
พียงคำตอบดยี ว༛ดยทำครืไองหมาย༛X ลง฿นกระดาษคำตอบ
แ.༛༛การคลือไ นทไีของอิ ลกใ ตรอนจากอะตอมหนไึงเปยงั อะตอมหนึงไ ༛คืออะเร
ก.༛༛กระสเฟฟງา
ข. รงดันเฟฟງา
ค. ความตางศกั ยຏเฟฟງา
ง. ความตาຌ นทานเฟฟງา
โ.༛༛สสารทไียอม฿หຌกระสเฟฟງาเหลผาน༛คอื
ก.༛༛ฉนวนเฟฟງา
ข.༛༛ตัวนำเฟฟาງ
ค. ตัวตຌานทานเฟฟງา
ง. ตวั หนยไี วนำเฟฟງา
ใ.༛༛เฟฟງากระสบงปนຓ ༛โ༛༛ชนิด༛คอื
ก.༛༛เฟฟງาสถติ ย༛ຏ ละ༛เฟฟาງ หนไยี วนำ
ข. เฟฟງาสถิตยຏ༛༛ละ༛เฟฟาງ กระสตรง
ค. เฟฟງาหนไียวนำ༛ละ༛เฟฟງากระสตรง
ง. เฟฟาງ กระสสลบั ༛ละ༛เฟฟาງ กระสตรง
ไ.༛༛ระบบเฟฟງาทีจไ าย฿หกຌ บั บຌานรือนทีมไ ีปริมาณการ฿ชกຌ ระสเฟมาก༛ปຓนระบบกไี ฟส༛༛༛༛༛༛
กสไี าย
ก.༛༛แ༛༛ฟส༛༛โ༛༛สาย
ข.༛༛ใ༛༛ฟส༛༛ใ༛༛สาย
ค.༛༛ใ༛༛ฟส༛༛ไ༛༛สาย
ง.༛༛ใ༛༛ฟส༛༛5༛༛สาย
2
5.༛༛มาตรฐานของการตอ สายเฟฟาງ กระสสลับ༛สายสี฿ดปนຓ สายเลนຏ༛༛สายนิวตรอน༛ละ
สายกราวนຏ
ก.༛༛ดำ༛༛ทา༛༛ขยี ว
ข.༛༛ดง༛༛ดำ༛༛ขียว
ค.༛༛ดำ༛༛ดง༛༛หลอื ง༛(สีขาว)
ง.༛༛ดง༛༛หลือง༛(ดง)༛༛ขียว
6.༛༛มวี ิธีการปอງ งกันอนั ตรายจากเฟฟງาภาย฿นบาຌ นอยางเร
ก.༛༛฿ชຌอปุ กรณຏเฟฟງาทไีเดຌมาตรฐานอุตสาหกรรม
ข.༛༛อุปกรณทຏ ีไอยูนอกอาคารควรมอี ุปกรณปຏ ງองกันนๅำ
ค.༛༛กอ นตรวจซอมครืไอง฿ชเຌ ฟฟาງ ควรปลดหลงจายเฟออกทกุ ครงๅั
ง.༛༛ถูกทุกขຌอ
็.༛༛อปุ กรณຏ ครืไอง฿ชຌเฟฟງาทีไมีครงปนຓ ลหะ༛ควรปฏิบตั อิ ยางเร༛พไือความปลอดภัย
ก.༛༛ตอสายเฟขาຌ กับสายนิวตรอน
ข.༛༛ตอสายเฟขาຌ กับครงลหะของอุปกรณຏ
ค.༛༛ตอ สายเฟขຌาอุปกรณຏเฟฟງา༛༛สายดนิ ตอขຌากบั ครงลหะ
ง.༛༛ตอสายเฟขาຌ กบั ครงลหะสวนอีกดຌานหนึไงตอ ขຌากับทง ลงดิน
่.༛༛ชา งซอ มครืไอง฿ชเຌ ฟฟาງ ༛ทีไดีเมควรทำอยางเร
ก.༛༛บรรจ༛ุ หอหมຌุ ดวຌ ยพลาสติก༛ตรยี มสง คนื ลกู คຌา
ข.༛༛ปลยีไ นอปุ กรณຏภาย฿น฿หลຌ ูกคาຌ ดยเม จຌงลกู คຌา
ค.༛༛ตรวจสอบความรียบรຌอย༛ละทดสอบกอนสงคืนลกู คຌา
ง. ทำความสะอาด༛งานซอมทังๅ ภาย฿นละภายนอก฿หຌ รียบรอຌ ย
้.༛༛ครไืองมือชนดิ ฿ด฿ชຌสำหรับตดั ละปอกสายเฟฟງา
ก. คีมตดั
ข. คมี ปากยาว
ค. คมี ชา งเฟฟาງ
ง. คมี ตัดละปอกสายเฟฟງา
แเ.༛༛ขอຌ ฿ดปຓนครอืไ งมอื สำหรับขนั สกรหู ัวฉกสไี หลยไี ม
ก.༛༛เขควงบลใอก
ข.༛༛เขควงฟຂลลิปสຏ
ค.༛༛เขควงปากบน
ง.༛༛เขควงทดสอบเฟฟาງ
3
฿บความรຌู
รืไอง༛ ความรูຌบๅืองตนຌ ของการซอ มครไอื ง฿ชเຌ ฟฟງา
ความรຌู กไยี วกบั เฟฟาງ บืๅองตຌน
เฟฟງา༛(Electricity) ปຓนพลังงานทีไมีความสำคญั ตอมนุษยชาติ ปนຓ อยางมาก༛༛
นบั ตงัๅ ตเ ดຌมีการคนຌ พบละนำพลังงานเฟฟาງ มา฿ชຌงาน༛เฟฟງากใ ปຓนปจຑ จัยพๅนื ฐานทมีไ นุษยຏเม
อาจจะขาดเดຌ༛༛ทๅังการ฿หຌ สงสวา ง༛การ฿ชຌ ปนຓ อปุ กรณอຏ ำนวยความสะดวกตาง༛โ༛ลຌวนลຌวต
ตอຌ งการ฿ชเຌ ฟฟาງ มาปຓนพลังงานทัๅงสๅนิ ༛ดงั นนๅั เฟฟาງ จึงปຓนสไงิ รกทีไชางซอมครืไอง฿ชเຌ ฟฟງาจะตຌอง
รยี นรูຌ༛พืๅนฐานตา ง༛โ༛ทีไกไียวกบั เฟฟาງ
กระสเฟฟาງ ༛༛(Electric Current) คือ༛การคลไือนทีไของอิลใกตรอน༛จากอะตอม
หนึงไ เปยังอีกอะตอมหนไึง༛รียกวา ༛การกิดกระสอิลใกตรอน༛หรอื การเหลของกระสเฟฟาງ ༛ซงไึ
กิดจากรงกระทำจากภายนอกมาทำ฿หຌอิ ลใกตรอนคลไือนทเีไ ดຌ༛รยี กรงนวีๅ า༛ รงดันเฟฟาງ
ตัวนำ༛(Conductor) ༛คือ༛สสารทยีไ อม฿หຌกระสเฟฟງาเหลผาน༛ชน ༛ทองคำ༛งิน༛
ทองดง༛อะลมู ินียม༛ปนຓ ตຌน
ฉนวน༛(Insulator) คือ༛สสารทเไี มยอม฿หຌกระสเฟฟาງ เหลผา น༛ชน༛ยาง༛เฟบอรຏ༛
เมกຌา༛พลาสตกิ ༛พวี ซี ༛ี ปຓนตนຌ
หลง กำนิดเฟฟาງ ༛(Sources of Electricity) มี༛ๆ༛วธิ ༛ี คือ
แ.༛༛กดิ จากการสยี ดสีของวตั ถุ
โ.༛༛กดิ จากความรຌอน
ใ.༛༛กดิ จากสงสวาง
ไ.༛༛กิดจากการกด
5.༛༛กิดจากปฏิกริ ิยาทางคมี
ๆ.༛༛กิดจากพลงั งานมหลใก
เฟฟງาทีไ กดิ ขึนๅ ตามธรรมชาตหิ รือมนษุ ยผຏ ลิตขึนๅ มา༛บงออกปຓน༛โ༛ชนิด
แ.༛༛เฟฟງาสถติ ༛༛(Static Electricity) คือ༛เฟฟງาทไี กิดขๅึนองตามธรรมชาติ༛
ดยมากกดิ ขๅนึ จากการสียดส༛ี ชน ༛ฟງาลบ༛ฟาງ รอຌ ง༛ฟาງ ผา ༛ปนຓ ตนຌ
2.༛༛เฟฟาງ กระส༛(Current Electricity) ༛คอื ༛เฟฟาງ ทผีไ ลิตขๅนึ มา฿ชຌงานจาก
หลกั การตาง༛โ༛สามารถบงออกปຓน༛โ༛༛ชนิด༛คือ
2.แ༛༛เฟฟງากระสตรง༛(Direct Current) หรือรียกยอ༛โ༛วา ༛เฟ༛ดีซ༛ี ิDC)
คือ༛เฟฟาງ ทีกไ ระสเหลทางดียวตลอด༛ดยมขี วๅั บวกขๅวั ลบทไีคงทไี༛฿ชຌปຓนหลง จาย฿หຌกบั อปุ กรณຏ
อิ ลใกทรอนิกสຏละอปุ กรณຏเฟฟງา
4
2.2༛༛เฟฟງากระสสลับ༛(Alternating Current) รียกยอ༛โ༛วาเฟอซี༛ิAC)
คือ༛เฟฟาງ ทไีกระสเหลกลับทิศทางตลอดวลา༛ดยมีขวัๅ บวกละขวๅั ลบเมค งทีไ༛การสลบั ขัๅวบวกลบ༛
แ༛ครงๅั ༛รียกวา༛1 รอบ༛หรือ༛แ༛เซกิล༛(Cycle) ชน༛เฟฟງาทีไ฿ชຌตามบຌานรือน༛ปຓนเฟ༛อชี༛โโเ༛
วลต༛ຏ 5เ༛ฮริ ตซ༛ຏ คอื ༛เฟฟาງ กระสสลับ༛รงดนั ༛โโเ༛วลต༛ຏ มขี วๅั บวกลบสลบั กนั ༛5เ༛ครัๅง༛ตอ༛แ༛
วินาที
ระบบจายเฟฟງาของการเฟฟງาสว นภูมภิ าค༛จายกระสเฟฟງา฿หຌกบั ผ฿ຌู ชຌ༛
กำหนดการวางสาย༛ละขนาดรงดันเฟฟງาเวຌ༛ดงั นีๅ
แ.༛༛ระบบฟสดยี ว༛༛2༛༛สาย༛(Single Phase) ฿ชสຌ ำหรับบຌานรือน
ทไัวเป༛ม༛ี โ༛สาย༛คือ༛สายเฟ༛ิHot or Line = L) รยี กวา สายเลนຏ༛༛ละสายนิวตรอน༛ิNeutral =
N) ปຓนสายทเีไ มมีเฟจะตอลงดิน༛ิGround)༛ทีไความถีไ༛༛5เ༛Hz ขนาดรงดนั ༛โโเ༛VAC
2. ระบบ༛ใ༛ฟส༛༛ไ༛༛สาย༛(3 Phase 4 Wire) ༛฿ชຌสำหรับบຌานรือน༛
ละรงงานอตุ สาหกรรม༛ทีตไ ຌองการ฿ชຌปริมาณกระสเฟมากโ༛พืไอ฿หຌ กิดความสมดลุ ของหลด༛
รยี กวา ༛ บาลานสຏ ฟส ༛มี༛ไ༛สาย༛คือ༛༛ใ༛สายปຓนสายเฟ༛ิL1, L2,L3) ละอีกสายปຓนสาย
นิวตรอน༛ิN) ขนาดรงดนั ༛โโเ/ใ่เ༛VAC 5เ༛Hz
ประยชนขຏ องเฟฟງากระสสลบั
แ.༛༛สามารถสง กระสเฟฟาງ ผานตวั นำเฟฟງาเปเดຌเกล
โ.༛༛สามารถปลงรงดนั ฿หสຌ ูงหรอื ตไำลงเดงຌ าย༛
ใ.༛༛สะดวก฿นการ฿ชงຌ านกบั หลอดเฟฟງาท฿ไี หຌสงสวางทุกชนิด
ไ.༛༛฿ชกຌ ับครืไอง฿ชຌเฟฟງาละอุปกรณຏอิลกใ ทรอนิกสຏเดຌทุกชนิด
5.༛༛฿ชຌกับครอไื งจักรกลรงงานอตุ สาหกรรมตาง༛โ
การติดตๅงั ระบบสายดิน
สายดนิ หรอื สายกราวด༛ຏ (Ground) ปຓนอุปกรณຏทีไปງองกนั อันตรายทีไ กดิ
จากเฟฟาງ รวัไ ༛เดຌ༛การติดตๅงั จะตຌองมีทงกราวดຏ༛༛พือไ ฿ชຌตอกลงเป฿นดิน༛ลวຌ ตอสายขຌาอุปกรณຏ
ครไอื ง฿ชຌเฟฟງาตาง༛โ༛ตามมาตรฐานสีของสายเฟฟງาทีไปนຓ สายดิน༛คอื ༛สี༛ขยี ว༛หรอื ༛ขียวสลบั
หลอื ง ิสายเฟ༛สี༛ดำ༛༛ละสายนิวตรอน༛สีทา༛ิหรอื ขาวี༛สำหรับวงจรเฟฟງากระสสลบั ี
หนว ยวดั คาทางเฟฟງา
แ.༛༛รงดันเฟฟງา༛(Electromotive Force) คอื ༛ความตางศกั ยຏของประจุ
บวกละประจลุ บ༛ยอดຌวย༛E มีหนวยปนຓ วลตຏ༛(Voltage = V)
2. กระสเฟฟาງ ༛(Electric Current) คอื ༛ความสามารถทจไี ะทำ฿หຌกดิ การ
คลอไื นทีไของอิลกใ ตรอน༛ยอ ดຌวย༛I ༛มีหนวยปนຓ อมปร༛ຏ (Ampere = A)
3. กำลงั เฟฟาງ ༛(Electric Power) ยอ ดวຌ ย༛P มหี นว ยปຓนวัตต༛ຏ (Watt = W)
4. ความตาຌ นทานเฟฟງา༛(Resistance) คือ༛คาความตาຌ นทานทางเฟฟาງ ༛ยอ
ดวຌ ย༛R มหี นวยปຓน༛อหมຏ ༛(OHM) ༛฿ชสຌ ญั ลกั ษณ༛ຏ ༛ิอมกຌาี
5
ภาพทไี༛แ༛༛สดงระบบจายเฟฟาງ ฿หกຌ บั อาคาร
ภาพประกอบอาຌ งอิงจาก
รงรียนพบิ ลู มังสาหาร༛༛โ5ๆแ
ประภทของครือไ ง฿ชเຌ ฟฟาງ
ปຑจจุบนั ครือไ ง฿ชຌเฟฟງาทไีม฿ี ชຌงาน฿นชีวิตประจำวนั มากมาย༛ละหลายชนดิ ༛พอจะบง
ประภทเดຌดังนีๅ
แ.༛༛ครไอื ง฿ชຌประภท฿หຌ สงสวา ง༛༛ปຓนครไือง฿ชຌเฟฟาງ ทไี ปลไยี นพลงั งานเฟฟງา฿หຌ
ปຓนพลังงานสงสวา ง༛༛มีการพัฒนาการ฿หຌสงสวา ง༛ละรูปรา งทีไ ตกตางกันออกเป༛ชน ༛หลอด
บบเสຌ༛༛หลอดรืองสง༛༛ปนຓ ตนຌ ༛༛พไอื ฿ช฿ຌ นบຌานรอื น༛อาคารสำนกั งานตลอดจนบนถนน༛ละ
ตามวัตถปุ ระสงคอຏ ไืน༛โ
6
ภาพท༛ีไ 2༛༛ครไือง฿ชຌประภท฿หຌสงสวา ง
2.༛༛ครอืไ ง฿ชปຌ ระภท฿หคຌ วามรอຌ นละอำนวยความสะดวก ครืไอง฿ชຌ
ประภทท฿ไี หຌความรอຌ นละอำนวยความสะดวก༛ปนຓ ครไือง฿ชเຌ ฟฟງาทไีมีอยู฿นบຌานรือนทัไว༛โ༛เป༛
ครไอื ง฿ชปຌ ระภท฿หຌความรอຌ นอาศยั หลักการปลีไยนพลงั งานเฟฟาງ ปຓนพลงั งานความรอຌ น༛ชน ༛
ตาเฟฟาງ ༛ตารดี เฟฟງา༛กาตຌมนำๅ เฟฟาງ ༛หมຌอหุงขาຌ วเฟฟງา༛ปຓนตนຌ ༛༛สวนครอืไ ง฿ชปຌ ระภทอำนวย
ความสะดวก༛ปຓนครอไื ง฿ชຌเฟฟาງ ทีไอาศยั หลักการปลยไี นพลังงานเฟฟງาปนຓ พลังงาน฿นรปู อนืไ ༛โ༛
ชน༛༛วิทย༛ุ ༛คอมพวิ ตอร༛ຏ ༛ทรทัศนຏ༛ครอไื งปรับอากาศ༛ปຓนตຌน
ภาพที༛ไ ใ༛༛ครไือง฿ชปຌ ระภท฿หຌความรอຌ นละอำนวยความสะดวก
7
ใ.༛༛ครอืไ ง฿ชเຌ ฟฟງาประภท฿ชมຌ อตอรຏ༛༛ครอไื งกลเฟฟງาทไี ปลไียนพลงั งาน
เฟฟาງ ปนຓ พลงั งานกล༛༛มอตอรຏ ปຓนอปุ กรณຏตຌนกำลงั ༛สง กำลัง฿นลกั ษณะการหมุน༛ซไึงรานำมา฿ชຌ
งานตา ง༛โ༛ครืไอง฿ชຌประภทนๅีมมี อตอรຏปຓนสวนประกอบหรืออาศัยการทำงานของมอตอร฿ຏ น
การทำงาน༛เดຌ ก พัดลม༛༛ตຌู ยนใ ༛ครืไองบดอาหาร༛༛ครืไองดูดฝຆุน༛༛ครอไื งซกั ผຌา༛༛ปຓนตຌน
ภาพท༛ไี ไ༛༛ครไือง฿ชຌประภท฿ชมຌ อตอรຏ
ความปลอดภัย฿นการ฿ชเຌ ฟฟງา
การทำงานกไียวกับเฟฟງา༛ตอຌ งปลอดภัยเวกຌ อน༛༛ิSafety First) พราะถຌาประมาทจะ
ทำ฿หຌกิดอันตรายถึงชีวิตละความสียหายเดຌ༛༛สาหตุทไีทำ฿หຌกิดอันตรายจากการซอม
ครือไ ง฿ชຌเฟฟງา༛บงปนຓ ༛โ༛༛กรณ༛ี คอื
แ.༛༛กระสเฟฟງาเหลกิน༛༛(Over Current) คือ༛สภาวะของกระสทีไเหลผาน
ตวั นำกินพิกดั ทไีจะรบั เดຌ༛บง ปຓน༛โ༛บบ༛คอื
แ.แ༛༛หลดกิน༛༛(Over Load) คือ༛กระสเฟฟງาเหล฿นวงจรปกติ༛มากกิน
กวา ทีสไ ายเฟฟาງ จะรบั เดຌ อันตรายจะทำ฿หเຌ ฟลกุ เหมฉຌ นวนเดຌ
แ.2༛༛การลัดวงจร༛༛(Short Circuit) หรือ༛เฟฟງาซใอต༛༛ระหวางสายทไีมีเฟ༛
กบั สายนวิ ตรอน༛หรอื สายดิน༛༛อันตรายทำ฿หຌ กดิ เฟลกุ เหมຌ
2.༛༛เฟฟງาดูด༛༛(Electric Shock) คือ༛การทีไมีกระสเฟฟງาเหลผานรางกายของ
มนุษยຏ༛༛อันตรายขึๅนอยูกับปริมาณของกระสเฟฟງาทไีเหลผานรางกาย༛༛ละระยะวลาทีไถูกเฟฟງา
ดูด༛༛ปริมาณกระสเฟฟງาทไีปຓนอันตรายตอมนุษยຏคือ༛5༛mA ขๅึนเป༛ลักษณะการถูกเฟฟງาดูด༛มี
ดงั นีๅ
8
2.แ༛༛การรัไวระหวางสาย༛༛คือ༛༛กระสเฟฟງาทไีผานรางกายระหวางสายเฟกับ
สายดนิ ༛อันตรายมากพราะมีความรนุ รง
2.2༛༛การรัไวเหลลงสูดิน༛༛คือ༛༛กระสเฟฟງาทีไเหลผานรางกายจากสายทไีมี
เฟฟງาลงสพู ืๅนดิน༛༛อันตรายหากเมสามารถทีจไ ะสลดั ฿หหຌ ลุดเดຌ
2.ใ༛༛การรไัวเหลผาน ครงอุปกรณຏ ༛༛คือ༛รงดันเฟฟງาบ างสวน รไัวออกมา
ปรากฏทไีครงลหะของอุปกรณຏเฟฟງา༛กิดจากความชๅืน༛หรือการสืไอมสภาพของอุปกรณຏ༛ทำ฿หຌ
กระสเฟฟาງ เหลผานรา งกายขณะทีไสมั ผสั หรือจับอุปกรณຏนๅัน༛โ
การปງองกันอนั ตรายทไี กิดจากเฟฟาງ
การปງองกันอันตรายเม฿หຌกระสเฟฟງาเหลผานรางกาย༛༛คือ༛༛฿ชຌฉนวนทไีกระส
เหลผา นเดຌยาก༛ชน༛การสวมถุงมือยาง༛༛รองทຌายาง༛༛หรือการตอสายดิน༛༛ปนຓ ตຌน༛༛ปຑจจบุ ันมีการ
คิดคຌนระบบปງองกันอันตรายทีไกิดจากเฟฟງา༛༛พไือ฿ชຌ฿นการคຌุมครองชีวิตละทรั พยຏสินขๅึนมา
มากมาย༛༛ชน༛ซฟติๅคัท༛ซอรຏกิตบรกกอรຏ༛หลดซนตอรຏ༛༛อุปกรณຏ ชนิดนีๅจะถูกติดตัๅง฿น
วงจรเฟฟງา༛༛พอไื ปງองกันเม฿ หຌกดิ การลัดวงจร༛༛หรอื หากมีเฟฟาງ รไัวกจใ ะสามารถปลดวงจรเดຌ
ขຌอปฏิบัติ฿นการ฿ชຌเฟฟງาอยางปลอดภัย
แ.༛༛อปุ กรณเຏ ฟฟาງ ตຌองเดรຌ บั มาตรฐานอุตสาหกรรม
โ.༛༛การดินสายเฟฟງาละการติดตัๅงอุปกรณຏตาง༛โ༛ตຌองปຓนเปตามมาตรฐาน
ของการเฟฟງาทานันๅ
ใ.༛༛กอนการ฿ชຌงานครืไอง฿ชຌเฟฟງา༛༛ตຌองศึกษาคูมือการ฿ชຌงานอยางละอียด༛༛
ละปฏิบตั ิตามอยางครงครดั
4. ครไอื ง฿ชຌเฟฟງาทีไมีครงปຓนลหะทกุ ชนิด༛༛ตຌองมีการตอสายดิน
5.༛༛มอไื รา งกายปยกชๅืนหาຌ มตะตຌองอุปกรณຏเฟฟาງ
ๆ.༛༛หมไันตรวจสอบอุปกรณຏเฟฟງา༛༛ปຓนประจำ༛༛มืไอพบวากิดสไิงผิดปกติควร
฿หຌชางมารีบกเຌ ขทันที
็.༛༛ฝຄกฝน฿หຌรูຌจักวิธีกຌเขบๅืองตຌน༛༛รวมทัๅงปງองกันละการปฐมพยาบาล
บืๅองตຌน༛༛มือไ มีอุบตั ิหตุทางเฟฟງากดิ ขึนๅ
การชว ยหลือผຌูทปไี ระสบอนั ตรายจากเฟฟງา
มีวิธีการชวยหลือ༛มีดงั นๅี
แ.༛༛อยา฿ชมຌ ือปลา ༛༛ตะหรือสมั ผสั ผຌทู กีไ ำลังถกู เฟฟาງ ดูด
โ.༛༛อยา ลงเป฿นบริวณทีไ ปย กชืนๅ ༛฿กลຌกบั บริวณทีไผถຌู ูกเฟฟาງ ดูด
ใ.༛༛หาวธิ ปี ลดหลง จาย༛หรือตัดกระสเฟฟງาออกดยรวใ ༛༛หรือหาวัสดทุ ไีปຓน
ฉนวนทไี หงຌ สนิท༛มาขยไี สายเฟฟງา฿หຌหลุดออกจากตัวผปຌู ระสบหตุ
9
4. ฿ห฿ຌ ชผຌ ຌาหຌงหรอื ชือกมาคลอຌ งขน༛ขา༛หรือลำตัว༛ของผูຌทถีไ ูกเฟฟาງ ดดู ฿หຌ
พຌนสงิไ ทีไมีกระสเฟฟງา
5. หากปนຓ สายเฟฟาງ รงสงู ༛༛฿หຌหลกี ลยไี ง༛༛ลวຌ รบี จຌงการเฟฟງา฿หຌ รวใ ทีสไ ดุ
การปฐมพยาบาลผຌูทไถี กู เฟฟງาดูด
ถຌาผຌูถูกเฟฟງาดูดหมดสติเมรຌูตัว༛༛หัว฿จหยุดตຌน༛༛ละเมหาย฿จ༛สังกตเดຌจาก
อาการทีไกิดขๅึนดังนๅี༛༛ริมฝปากขียว༛༛สีหนຌาซีดซียวคลๅำ༛༛ทรวงอกคลไือนเหวนຌอยมากหรือเม
คลือไ นเหว༛༛ชีพจรบริ วณตຌนคอตຌนชຌาหรอื บามาก༛ถຌาหัว฿จหยุดตຌน༛ละคลำชีพจรเมพบ༛༛มาน
ตาขยายคຌางเมหดลใกลง༛༛หมดสติเมรຌูตัวตຌองรีบปฐมพยาบาลทันที༛พืไอ฿หຌปอดละหัว฿จทำงาน༛
ดยวิธีการผายปอดดຌวยการ฿หຌลมทางปาก༛หรือรียกวาปຆาปาก༛รวมกับการนวดหัว฿จ༛กอนนำ
ผຌปู ຆวยสง รงพยาบาลดยรใวทสไี ุด
ครอไื งมอื สำหรับชา งซอมครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
การซอมครืไอง฿ชຌเฟฟງา༛༛ครืไองมือปຓนสไิงสำคัญปຓนอยางยิไง༛การลือกละ฿ชຌ
ครไืองมือ༛ตຌอง฿ชຌ฿หຌหมาะกับงาน༛༛การ฿ชຌครืไองมือชนิด฿ด༛ควรศึกษาละทำความขຌา฿จถึง
ประสิทธิภาพ༛ลักษณะการ฿ชຌงาน฿หຌถูกตຌอง༛ละมีความปลอดภัย༛฿นการปฏิบัติงาน༛สามารถบง
ลกั ษณะของครไอื งมือสำหรับชา งซอมครืไอง฿ชຌเฟฟງาเดຌดังนๅี
แ.༛༛ครไอื งมือประภทเขควง༛༛ิScrewdrivers)
2. ครไืองมือประภทคมี ༛༛ิPliers)
3. ครือไ งตรวจสอบวงจรเฟฟງา༛༛(Wrenches)
4. ครอไื งมือประภทอนืไ ༛โ
แ.༛༛ครอืไ งมือประภทเขควง
฿ชຌสำหรับขัน༛ยึด༛หรอื ถอดสกรู༛ละนอใ ต༛ สามารถบง เดดຌ ังนีๅ
แ.แ༛༛เขควงปากบน༛༛มีลักษณะปลายของเขควงบน༛༛฿ชຌสำหรับขัน༛หรือ༛
ถอด༛สกร༛ู หรอื นอใ ต༛ทมไี ีรอ งบนตรงสวนหัว
10
ทวนเข็ม
ตามเขม็
ิกี༛༛เขควงปากบนขนาดตาง༛โ ิขี༛༛การ฿ชຌเขควง
ภาพทีไ༛5༛ลักษณะของเขควงปากบนละการ฿ชຌงาน
1.2 เขควงปากฉก༛༛มลี กั ษณะปลายของเขควงจะปຓนฉก༛ิPhillips
Head) หรือรยี กวา ༛เขควงฟຂลลปิ ส༛ຏ ฿ชຌสำหรับขนั ยดึ ༛หรอื ༛ถอด༛สกรหู รือนใอต༛ทีหไ ัวปนຓ สไี ฉก
ทวนเข็ม
ตามเข็ม
ิกี༛༛เขควงปากฉกขนาดตาง༛โ ขี༛༛การ฿ชเຌ ขควง
ภาพท༛ีไ ๆ༛༛ลกั ษณะของเขควงปากฉกละการ฿ชຌงาน
11
1.3 เขควงปากบลใอก༛༛ปลายเขควงบบนีๅมลี กั ษณะปนຓ บลอใ กหกหลไียม༛฿ชຌ
สำหรับขันนอใ ตหรือสกรู༛ทหีไ วั ปนຓ บบหกหลยไี ม༛มีความสะดวก฿นการขนั หรือถอดหวั นอใ ตเดຌดี
ภาพทไี༛็༛༛ลักษณะของเขควงปากบลใอก
วธิ ีการ฿ชຌเขควง
แ.༛༛ลือก฿ชຌเขควง฿หຌหมาะสมกบั ขนาดของหัวสกรู༛หรอื นใอต
โ.༛༛การขันหรือถอดสกรู༛༛หรือนใอต༛ตຌอง฿หปຌ ากของเขควงลงเปหรอื สวมสว น
หัวของสกรูพอดี
ใ.༛༛การขนั สกรูหรอื นใอต༛฿หຌ นน༛จะตอຌ งหมนุ เขควง฿หตຌ ามขมใ นาຝิกา
ไ.༛༛การถอด༛หรอื ༛คลาย༛สกรูหรอื นใอต༛฿หຌคลายออก༛จะตຌองหมนุ เขควง฿หຌ
ทวนขมใ นาຝิกา
ขຌอควรระวัง฿นการ฿ชຌงานเขควง
แ.༛༛อยา฿ชຌเขควงทไีมีขนาด฿หญ༛ ขันหรอื ถอด༛สกรู༛หรือนใอต༛จะทำ฿หຌหวั สกรู
สึกหรือยิน
โ.༛༛อยา฿ชเຌ ขควงทไีมขี นาดลกใ ༛ขันหรอื ถอด༛สกรู༛หรือนใอต༛จะทำ฿หຌเขควงบดิ
งอ༛หรอื เมมีรงมากพอทำ฿หຌเขควงสยี หาย
ใ.༛༛อยา฿ชຌคຌอนตอกดาຌ มเขควงทเีไ ม฿ชเขควงตอก༛༛จะทำ฿หຌดຌามเขควงสยี หาย
2.༛༛ครือไ งมือประภทคมี
฿ชຌสำหรับตัด༛จบั ༛ยึด༛อุปกรณຏตา ง༛โ༛ควรลอื ก฿ชຌ฿หຌหมาะสมกับลกั ษณะละ
ประภทของงาน༛สำหรบั งานซอ มครืไอง฿ชเຌ ฟฟງาดาຌ มคีมควรมฉี นวนหอ หุมຌ ละเมสึกหรือ
สอไื มสภาพ༛༛พไือความปลอดภัย฿นการ฿ชงຌ าน༛คีมท฿ีไ ชงຌ านทัไวเป༛ชน༛คีมตดั ༛คมี ปากยาว༛คีมชาง
เฟฟງา༛༛คีมบลใอก༛คีมปอกสายเฟ༛༛ปຓนตຌน
12
2.แ༛༛คีมตัด༛༛฿ชຌสำหรบั ตดั สายเฟ༛༛สามารถตดั สายเฟ฿นพืๅนทไี คบ༛โ༛เดสຌ ะดวก
ภาพทีไ༛่༛༛ลักษณะของคมี ตัด
2.2 คมี ปากยาว༛༛หรือคมี ปากจงิๅ จก༛༛มลี ักษณะปากยาว༛พอืไ ฿ช฿ຌ นการขันสกร༛ู
นใอต༛หรอื จบั ชนๅิ งาน༛฿นพๅืนทีไจำกดั ༛สามารถตัดสายเฟขนาดลใกเดຌ
ภาพทไี༛้༛༛ลกั ษณะของคีมปากยาว
2.ใ༛༛คมี ชางเฟฟาງ ༛༛บางทีรยี กวา༛คมี รวม༛หรอื คีมปากจระข༛ຌ ༛นไืองจาก฿ชงຌ านเดຌ
หลากหลายทงัๅ ༛ตดั ༛ตอ༛สายเฟ༛༛งานซอมบำรุงอปุ กรณຏเฟฟງา༛༛มี รงบบี ༛พืไอการตัดสายมากกวา ༛
คีมตัด༛ละคีมปากยาว
ภาพทีไ༛แเ༛༛ลกั ษณะของคีมชางเฟฟาງ
13
2.4 คมี ตดั ละปอกสายเฟ༛༛สามารถ฿ชงຌ านเดຌทๅงั ตัดละปอกสายเฟฟาງ ༛ปาก
ของคีมมีลักษณะปຓนรอง༛มีความคม༛ละมชี องสำหรบั ฿ชຌปอกสายเฟฟาງ สะดวก฿นการ฿ชงຌ าน
ภาพท༛ีไ แแ༛༛ลักษณะของคีมตัดละปอกสายเฟ
ใ.༛༛ครอืไ งมือสำหรับตรวจสอบวงจรเฟฟาງ
มคี วามสำคญั ฿นงานซอมครือไ ง฿ชຌเฟฟาງ ༛สามารถ฿ชຌวดั หรอื ทดสอบหาคา ตา ง༛โ༛
ของอุปกรณຏเฟฟງาเด༛ຌ ดยทัไวเปเดຌ ก
ใ.แ༛༛มลั ตมิ ิตอรຏ ปนຓ ครือไ งวัดทไนี ิยม฿ชຌกันทไวั เปนือไ งจากสามารถวัดเดຌทๅัง
รงดัน༛กระส༛ละความตຌานทาน༛มีทังๅ บบขมใ ༛ละบบดิจติ อล
ใ.2༛༛คลมปຊออนมิ ตอรຏ รียกอีกอยางหนึไงวา༛ คลปิ อมปຊ ༛༛ปຓนครอืไ งวัดทไี
สะดวก฿นการ฿ชงຌ าน༛ดยสามารถวดั กระสเฟฟງาของเฟฟງากระสสลับเด༛ຌ
ใ.ใ༛༛เขควงทดสอบเฟฟງา ฿ชຌตรวจชคใ เฟฟງารไวั ลงครงของครไือง฿ชเຌ ฟฟาງ ༛ละ
สามารถขนั นใอตขนาดลกใ เดຌ
ิกี༛༛มลั ติมิตอรຏ ิขี༛༛คลมปຊออนมิ ตอรຏ
14
ิคี༛༛เขควงทดสอบเฟฟງา
ภาพทไี༛แโ༛༛สดงครืไองมือตรวจสอบวงจรเฟฟງา
ไ.༛༛ครือไ งประภทอไนื ༛โ
ครอไื งมือทไี฿ชสຌ ำหรับชางซอมครือไ ง฿ชຌเฟฟาງ มีหลายชนดิ ༛ทไี฿ชงຌ านนอกจากทไกี ลา ว
มาลวຌ ༛จะตกตางกนั ตามลกั ษณะของครไือง฿ชຌทจไี ะทำการซอ มดยมีครืไองมอื ทีไจำปຓนอีกดังนๅี
ไ.แ༛༛มดี ปอกสายหรือคัตตอรຏ༛༛฿ชຌสำหรบั ปอกสายเฟ༛༛มคี วามคมละมีฉนวนหุຌม
ทีไดาຌ มมดี ༛༛พอืไ ความปลอดภยั ༛฿ชงຌ านงายสะดวกละรวดรใว
ภาพทไี༛แใ༛༛มดี ปอกสาย
15
ไ.2༛༛ประจ༛༛ปຓนครอืไ งมือทไี฿ชຌสำหรับ༛การถอดชนๅิ สว นตาง༛โ༛บงตามลกั ษณะ
การ฿ชຌงาน༛เดຌก༛ประจปากตาย༛༛ประจหวน༛༛ประจลอืไ น༛ประจหกหลไยี ม༛ประจบลใอก༛
ปຓนตຌน
ภาพทีไ༛แไ༛༛ประจชนิดตา ง༛โ
ไ.ใ༛༛ครือไ งมือสำหรบั การบัดกรี༛༛฿ชสຌ ำหรบั การบดั กรตี อสายเฟ༛ขຌากบั อปุ กรณຏ
หรือชไอื มตออุปกรณຏตาง༛โ༛พืไอ฿หຌกดิ ความขใงรง༛༛สวยงาม༛ละปลอดภัย༛༛อุปกรณ฿ຏ นการ
บัดกรีประกอบดวຌ ย༛หัวรงຌ เฟฟງา༛ตะกัไวบัดกรี༛ละนๅำยาประสาน
16
ภาพทไี༛แ5༛༛ครอืไ งมือสำหรบั การบดั กรี
17
คุณสมบัตขิ องการปนຓ ชา งซอมครอไื ง฿ชຌเฟฟງาทไีดี
แ.༛༛มคี วามตงๅั ฿จ༛༛มคี วามมานะ༛มีความคดิ สราຌ งสรรคຏละศึกษาหาความรูຌ สมอ༛ขยนั ༛
ซือไ สัตยຏ༛ละอดทน
โ.༛༛มีมนษุ ยสຏ มั พันธทຏ ดไี ี
ใ.༛༛บริการดวຌ ยผลงาน༛มีคุณภาพ༛มคี ุณธรรม
ไ.༛༛มีความปลอดภัย฿นการ฿ชຌครือไ งมอื ละการปฏิบัตงิ าน
5.༛༛มีหลกั การ฿นตรวจซอ ม༛༛อยาถอดชนๅิ สวนอปุ กรณຏ ดยเมจำปຓน
ๆ.༛༛ทำความสะอาดงานซอมทๅังภาย฿นละภายนอก༛฿หຌดสู ะอาดละรยี บรຌอย
็.༛༛หลงั การซอ มควรทดลอง༛༛฿หຌ฿ชงຌ านเดຌ฿นสภาพปกติ༛ละคอยประกอบครไือง฿หຌสู
สภาพดมิ
่.༛༛มไือตรวจสอบความรยี บรຌอยของการซอมลຌว༛฿หຌทดสอบการทำงานอีกครงๅั หนไงึ ༛
ละมไือลกู คຌามารบั ของตຌองทดสอบ฿หຌดูอีกครๅัง
้.༛༛บรรจุ༛หอหຌุม༛ดวຌ ยพลาสตกิ ༛พไือตรียมสง คนื ฿หลຌ ูกคຌาตอเป
18
฿บงาน
รอไื ง༛ ความรຌู บืๅองตຌนของการซอ มครอืไ ง฿ชຌเฟฟງา
กลมุ ที༛ไ ............... ชๅัน༛.......................
สมาชกิ กลุม ༛.....................................................................................................................................
............................................................................................................................. ............................
คำชีๅ จง༛༛ ฿หนຌ ักรียนตอบคำถามตอเปนๅี
แ.༛༛เฟฟาງ กระส༛คอื ༛อะเร༛มีกีไชนดิ
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
2.༛༛ระบบจายเฟฟງาของการเฟฟาງ สวนภมู ภิ าค༛ทจไี า ย฿หຌผูຌ฿ชຌเฟ༛มีขนาดรงดนั ༛ทาเร༛
ละมกี รไี ะบบ
.............................................................................................................. ..................
................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
ใ.༛༛ครือไ ง฿ชຌเฟฟาງ บงปຓนกปีไ ระภทมีอะเรบาຌ ง
............................................................................................................................. ...
................................................................................. ...............................................
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
19
ไ.༛༛บอกขຌอปฏบิ ัติ฿นการ฿ชຌเฟฟງาอยา งปลอดภยั
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
.................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
.................................................................................................................................
5.༛༛อธบิ ายประภทของครืไองมอื ชางซอมครือไ ง฿ชຌเฟฟງา༛༛พรอຌ มยกตัวอยางประกอบ
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
6. บอกคุณสมบตั ิของการปຓนชา งซอ มครืไอง฿ชเຌ ฟฟງาทีดไ ีมา༛5༛ขຌอ
................................................................................................ ................................
............................................................................................................................. ...
........................................................................................... .....................................
............................................................................................................................. ...
...................................................................................... ..........................................
............................................................................................................................. ...
20
บบฝกຄ ทกั ษะ
รอไื ง༛ ความรຌู บืๅองตนຌ ของการซอ มครไอื ง฿ชเຌ ฟฟງา
คำชีๅจง༛༛ จงตมิ คำ฿นชองวาง฿หสຌ มบูรณຏ༛༛ดยลือกคำทไถี กู ตຌอง฿นวงลบใ มาตมิ
1.༛༛การคลืไอนทีไของอิ ลกใ ตรอนจากอะตอมหนึไงเปยังอีกอะตอมหนึไง༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
รียกวา ༛ ิกระสเฟฟาງ ุ༛รงดนั เฟฟງาี
2.༛༛เฟฟງาทีไ กิดขึนๅ องตามธรรมชาต༛ิ ༛ดยมากกิดขนึๅ จากการสียดสี༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
คือ༛..............................༛ิเฟฟງาสถติ ุ༛เฟฟງากระสี
3.༛༛เฟฟาງ กระสสลับ༛(Alternating Current) รียกยอ ༛วา เฟ༛................༛ิDC, AC)
4. กาตมຌ นำๅ เฟฟງา༛ปนຓ ครไือง฿ชเຌ ฟฟาງ ทไี฿ชຌหลกั การ༛ปลไยี นพลงั งานเฟฟาງ ฿หຌ ปຓน
พลังงาน༛...........................༛ิความรຌอนุ༛นๅำรຌอนี
5.༛༛กระสเฟฟງา༛เหลระหวา งสายทไีมเี ฟกับสายนิวตรอน༛หรือสายดนิ ༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
รยี กวา ༛.............................༛ิเฟฟาງ ซอใ ตุ༛เฟฟງาดูดี
6.༛༛คมี ทสไี ามารถ฿ชຌงานเดຌหลากหลาย༛ทัๅงตัด༛ตอ༛บีบสายเฟ༛งานซอมบำรุงอปุ กรณຏ
เฟฟງา༛คือ༛.............................༛ิคีมปากจระขຌุ༛คมี ตัดี
็.༛༛การปຓนชา งซอมครอืไ ง฿ชຌเฟฟງาทีได༛ี ตอຌ งคำนงึ ถงึ ༛............................
ปนຓ อันดบั รกสมอ༛༛ิความปลอดภยั ุ༛คา ตอบทน฿นการบรกิ ารี
21
บบทดสอบหลังรียน
รอืไ งที༛ไ แ༛༛ความรูຌ บๅืองตຌนของการซอ มครืไอง฿ชຌเฟฟງา
คำชๅีจง༛༛บบทดสอบมที ัๅงหมด༛༛แเ༛༛ขอຌ ༛รวม༛แเ༛༛คะนน༛༛฿หຌนกั รยี น༛ลอื กคำตอบทีไถกู ตຌองทไสี ดุ
พียงคำตอบดยี ว༛ดยทำครืไองหมาย༛X ลง฿นกระดาษคำตอบ
แ.༛༛ขຌอ฿ดปຓนครไืองมอื สำหรบั ขนั สกรูหวั ฉกสีไหลไยี ม
ก.༛༛เขควงบลอใ ก
ข.༛༛เขควงฟลຂ ลิปสຏ
ค.༛༛เขควงปากบน
ง.༛༛เขควงทดสอบเฟฟาງ
โ.༛༛ชางซอมครไือง฿ชเຌ ฟฟງา༛ทีไดเี มค วรทำอยางเร
ก.༛༛บรรจ༛ุ หอหมຌุ ดຌวยพลาสติก༛ตรียมสง คืนลูกคຌา
ข.༛༛ปลียไ นอุปกรณภຏ าย฿น฿หຌลูกคาຌ ดยเม จຌงลูกคຌา
ค.༛༛ตรวจสอบความรยี บรຌอย༛ละทดสอบกอนสงคืนลูกคຌา
ง. ทำความสะอาด༛งานซอมทัๅงภาย฿นละภายนอก฿หຌ รยี บรຌอย
ใ.༛༛ครไืองมือชนิด฿ด฿ชຌสำหรับตัดละปอกสายเฟฟງา
ก. คมี ตัด
ข. คีมปากยาว
ค. คมี ชางเฟฟງา
ง. คมี ตดั ละปอกสายเฟฟງา
ไ.༛༛อุปกรณຏครไือง฿ชຌเฟฟງาทีไมีครงปຓนลหะ༛ควรปฏิบัตอิ ยางเร༛พืไอความปลอดภยั
ก.༛༛ตอ สายเฟขຌากบั สายนิวตรอน
ข.༛༛ตอ สายเฟขຌากับครงลหะของอุปกรณຏ
ค.༛༛ตอสายเฟขาຌ อปุ กรณเຏ ฟฟງา༛༛สายดินตอ ขຌากับครงลหะ
ง.༛༛ตอ สายเฟขຌากับครงลหะสว นอกี ดຌานหนึไงตอ ขຌากับทงลงดิน
22
5.༛༛การคลไอื นทไีของอิ ลใกตรอนจากอะตอมหนึไงเปยังอะตอมหนไึง༛คืออะเร
ก.༛༛กระสเฟฟງา
ข. รงดันเฟฟງา
ค. ความตางศกั ยຏเฟฟาງ
ง. ความตຌานทานเฟฟງา
6.༛༛เฟฟງากระสบงปຓน༛โ༛༛ชนิด༛คอื
ก.༛༛เฟฟງาสถิตยຏ༛ละ༛เฟฟาງ หนยไี วนำ
ข. เฟฟาງ สถติ ย༛ຏ ༛ละ༛เฟฟງากระสตรง
ค. เฟฟງาหนยไี วนำ༛ละ༛เฟฟງากระสตรง
ง. เฟฟาງ กระสสลบั ༛ละ༛เฟฟງากระสตรง
็.༛༛ระบบเฟฟງาทจไี า ย฿หกຌ ับบຌานรือนทไีมปี ริมาณการ฿ชຌกระสเฟมาก༛ปนຓ ระบบกีไฟส༛กไีสาย
ก.༛༛แ༛༛ฟส༛༛โ༛༛สาย
ข.༛༛ใ༛༛ฟส༛༛ใ༛༛สาย
ค.༛༛ใ༛༛ฟส༛༛ไ༛༛สาย
ง.༛༛ใ༛༛ฟส༛༛5༛༛สาย
่.༛༛สสารทยีไ อม฿หຌกระสเฟฟງาเหลผา น༛คอื
ก.༛༛ฉนวนเฟฟງา
ข.༛༛ตวั นำเฟฟງา
ค. ตัวตຌานทานเฟฟาງ
ง. ตวั หนไียวนำเฟฟງา
้.༛༛มวี ิธีการปอງ งกนั อนั ตรายจากเฟฟาງ ภาย฿นบาຌ นอยางเร
ก.༛༛฿ชຌอปุ กรณຏเฟฟาງ ทไีเดมຌ าตรฐานอตุ สาหกรรม
ข.༛༛อปุ กรณทຏ ไีอยนู อกอาคารควรมีอปุ กรณปຏ ງองกนั นๅำ
ค.༛༛กอนตรวจซอมครืไอง฿ชเຌ ฟฟງาควรปลดหลง จายเฟออกทุกครงๅั
ง.༛༛ถูกทกุ ขຌอ
แเ.༛༛มาตรฐานของสายเฟฟງากระสสลบั ༛สายสี฿ดปຓนสายเลนຏ༛สายนิวตรอน༛ละสายกราวนຏ
ก.༛༛ดำ༛༛ทา༛༛ขียว
ข.༛༛ดง༛༛ดำ༛༛ขยี ว
ค.༛༛ดำ༛༛ดง༛༛หลอื ง༛(สขี าว)
ง.༛༛ดง༛༛หลือง༛(ดง)༛༛ขยี ว
23
กระดาษคำตอบ
สำหรบั การทดสอบกอนรียน
รืไองท༛ไี แ༛༛ความรຌู บๅืองตนຌ ของการซอ มครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
ขຌอ ก ข ค ง
แ
2
3
4
5
6
7
8
9
10
คะนนตใม༛༛แเ༛༛คะนน
เดຌคะนน༛༛................༛༛คะนน
ลงชือไ ༛...............................༛ผูตຌ รวจ
(....................................)
24
กระดาษคำตอบ
สำหรบั การทดสอบหลงั รียน
รืไองท༛ไี แ༛༛ความรຌู บๅืองตนຌ ของการซอมครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
ขຌอ ก ข ค ง
แ
2
3
4
5
6
7
8
9
10
คะนนตใม༛༛แเ༛༛คะนน
เดຌคะนน༛༛................༛༛คะนน
ลงชือไ ༛...............................༛ผูตຌ รวจ
(....................................)
25
ฉลยบบทดสอบ
กอ นรยี น
รืไองทีไ༛แ༛༛ความรูຌ บืๅองตนຌ ของการซอมครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
กอ นรียน
ขຌอ คำตอบ
แก
2ข
3ง
4ค
5ก
6ง
7ค
8ข
9ง
10 ข
26
ฉลยบบทดสอบ
หลงั รียน
รืไองทีไ༛แ༛༛ความรูຌบืๅองตนຌ ของการซอมครืไอง฿ชຌเฟฟาງ
หลงั รียน
ขอຌ คำตอบ
แข
2ข
3ง
4ค
5ก
6ง
7ค
8ข
9ง
10 ก
27
ฉลย฿บงาน
รืไอง༛ ความรຌู บืๅองตนຌ ของการซอ มครไือง฿ชຌเฟฟງา
กลุม ทีไ༛............... ชนัๅ ༛.......................
สมาชกิ กลุม༛.....................................................................................................................................
............................................................................................................................. ............................
คำชีๅ จง༛༛ ฿หຌนักรยี นตอบคำถามตอเปนๅี
1.༛༛เฟฟງากระส༛คือ༛อะเร༛มีกีชไ นิด
เฟฟาງ กระส༛(Current Electricity) ༛คือ༛เฟฟງาทีไผลติ ขึนๅ มา฿ชงຌ านจากหลกั การตาง༛โ༛
สามารถบงออกปຓน༛2༛༛ชนิด༛คอื
แ.༛༛เฟฟງากระสตรง༛(Direct Current) หรือรยี กยอ ༛โ༛วา ༛เฟ༛ดซี ี༛ิDC) คือ༛เฟฟງาทีไ
กระสเหลทางดยี วตลอด༛ดยมขี วัๅ บวกขัวๅ ลบทีไคงทีไ༛฿ชຌ ปนຓ หลงจาย฿หຌกับอุปกรณอຏ ิ ลใกทรอนิกสຏ ละอปุ กรณຏ
เฟฟาງ
2.༛༛เฟฟງากระสสลบั ༛(Alternating Current) รียกยอ༛โ༛วา เฟอซี༛ิAC) คือ༛เฟฟาງ ทีไ
กระสเหลกลบั ทศิ ทางตลอดวลา༛ดยมีขวๅั บวกละขวัๅ ลบเมคงทไ༛ี การสลับขๅัวบวกลบ༛1༛ครๅงั ༛รยี กวา༛1 รอบ༛
หรอื ༛1༛เซกลิ ༛(Cycle) ชน༛เฟฟງาที฿ไ ชตຌ ามบาຌ นรอื น༛ปนຓ เฟ༛อช༛ี 220༛วลตຏ༛50༛ฮิรตซຏ༛คือ༛เฟฟาງ กระสสลบั ༛
รงดัน༛220༛วลต༛ຏ มขี ัๅวบวกลบสลบั กัน༛50༛ครังๅ ༛ตอ ༛1༛วนิ าที
2.༛༛ระบบจา ยเฟฟาງ ของการเฟฟງาสว นภูมิภาค༛ทีไจา ย฿หຌผ฿ຌู ชຌเฟ༛มีขนาดรงดัน༛ทาเร༛
ละมีกรีไ ะบบ
ระบบจายเฟฟງาของการเฟฟງาสวนภูมิภาค༛จา ยกระสเฟฟງา฿หຌกับผ฿ຌู ช༛ຌ กำหนดการวางสาย༛
ละขนาดรงดนั เฟฟาງ เวຌ༛ดังนๅี
แ.༛༛ระบบฟสดียว༛༛2༛༛สาย༛(Single Phase) ฿ชຌสำหรบั บาຌ นรอื นทไัวเป༛มี༛2༛สาย༛
คือ༛สายเฟ༛ิHot or Line = L) รยี กวา สายเลน༛ຏ ༛ละสายนิวตรอน༛ิNeutral = N) ปຓนสายทเไี มมีเฟจะตอ ลง
ดนิ ༛ิGround)༛ทคีไ วามถ༛ไี ༛50༛Hz ขนาดรงดนั ༛220༛VAC
2. ระบบ༛ใ༛ฟส༛༛ไ༛༛สาย༛(3 Phase 4 Wire) ༛฿ชสຌ ำหรบั บาຌ นรอื น༛ละรงงาน
อตุ สาหกรรม༛ทตไี อຌ งการ฿ชຌปรมิ าณกระสเฟมากโ༛พไือ฿หຌกดิ ความสมดลุ ของหลด༛รยี กวา༛ บาลานสຏ ฟส ༛มี༛
4༛สาย༛คือ༛༛3༛สายปຓนสายเฟ༛ิL1, L2,L3) ละอีกสายปนຓ สายนวิ ตรอน༛ิN) ขนาดรงดัน༛220/3่0༛VAC 50༛
Hz
28
3.༛༛ครือไ ง฿ชเຌ ฟฟງาบง ปนຓ ประภทมีอะเรบຌาง
แ.༛༛ครือไ ง฿ชปຌ ระภท฿หຌสงสวา ง༛༛ปนຓ ครไอื ง฿ชเຌ ฟฟງาทีไปลยีไ นพลงั งานเฟฟງา฿หຌปຓนพลังงาน
สงสวาง༛༛ชน༛หลอดบบเส༛ຌ ༛หลอดรอื งสง༛༛ปนຓ ตนຌ ༛༛
2.༛༛ครไือง฿ชຌประภท฿หຌความรอຌ นละอำนวยความสะดวก ปຓนครไือง฿ชเຌ ฟฟาງ ทมีไ ีอย฿ู น
บຌานรือนทวไั ༛โ༛เป༛ครไือง฿ชຌประภท฿หคຌ วามรอຌ นอาศัยหลักการปลไียนพลังงานเฟฟງาปຓนพลังงานความรอຌ น༛
ชน ༛ตาเฟฟງา༛ตารดี เฟฟาງ ༛กาตมຌ นำๅ เฟฟาງ ༛หมຌอหุงขຌาวเฟฟาງ ༛ปนຓ ตนຌ ༛༛สว นครอไื ง฿ชปຌ ระภทอำนวยความ
สะดวก༛ปนຓ ครไือง฿ชຌเฟฟาງ ทไีอาศัยหลกั การปลีไยนพลังงานเฟฟງาปຓนพลังงาน฿นรูปอไนื ༛โ༛ชน ༛༛วทิ ย༛ุ ༛
คอมพวิ ตอร༛ຏ ༛ทรทัศนຏ༛ครไืองปรบั อากาศ༛ปຓนตຌน
ใ.༛༛ครือไ ง฿ชຌเฟฟງาประภท฿ชຌมอตอรຏ༛༛ครอไื งกลเฟฟาງ ทีไปลีไยนพลงั งานเฟฟງาปຓนพลงั งาน
กล༛༛มอตอรຏ ปนຓ อุปกรณตຏ นຌ กำลงั ༛สง กำลงั ฿นลักษณะการหมนุ ༛ซึไงรานำมา฿ชงຌ านตาง༛โ༛ครอไื ง฿ชปຌ ระภทนๅมี ี
มอตอรຏปຓนสว นประกอบหรอื อาศยั การทำงานของมอตอร฿ຏ นการทำงาน༛เดຌก พัดลม༛༛ตຌู ยใน༛ครอไื งบด
อาหาร༛༛ครอืไ งดดู ฝຆุน༛༛ครือไ งซกั ผาຌ ༛༛ปຓนตຌน
4.༛༛บอกขຌอปฏิบตั ิ฿นการ฿ชเຌ ฟฟาງ อยางปลอดภัย
1.༛༛อปุ กรณเຏ ฟฟาງ ตอຌ งเดຌรับมาตรฐาน༛มอก.
2.༛༛การดินสายเฟฟาງ ละการตดิ ตๅังอุปกรณຏตา งโ༛ตอຌ งปຓนเปตามมาตรฐานของการเฟฟງา
ทา นนัๅ
3.༛༛กอนการ฿ชຌงานครืไอง฿ชเຌ ฟฟาງ ༛༛ตຌองศกึ ษาคูมือการ฿ชงຌ านอยางละอยี ด༛༛ละปฏิบตั ิตาม
อยา งครงครดั
4. ครไือง฿ชเຌ ฟฟาງ ทไมี ีครงปนຓ ลหะทกุ ชนิด༛༛ตຌองมีการตอสายดนิ
5.༛༛มอืไ รา งกายปยกชๅืนหຌามตะตຌองอุปกรณຏเฟฟาງ
6.༛༛หมนไั ตรวจสอบอุปกรณเຏ ฟฟງา༛༛ปนຓ ประจำ༛༛มอืไ พบวากดิ สิไงผิดปกติควร฿หชຌ างมารีบกเຌ ข
ทนั ที
็.༛༛ฝกຄ ฝน฿หรຌ จຌู กั วิธี กเຌ ขบๅอื งตຌน༛༛รวมทๅังปງองกันละการปฐมพยาบาลบๅอื งตนຌ ༛༛มไือมี
อบุ ตั ิ หตุทางเฟฟาງ กิดขนึๅ
5.༛༛อธิบายประภทของครไืองมอื ชา งซอมครอไื ง฿ชຌเฟฟງา༛༛พรอຌ มยกตวั อยาง
ประกอบดຌวย
1.༛༛ครือไ งมือประภทเขควง༛༛ิScrewdrivers) ชน ༛เขควงปากบน༛เขควงปากฉก
2. ครือไ งมือประภทคมี ༛༛ิPliers) ชน ༛คีมตัด༛คมี ปากยาว
3. ครือไ งตรวจสอบวงจรเฟฟาງ ༛༛(Wrenches) ชน༛มลั ติมิ ตอร༛ຏ ༛เขควงทดสอบเฟฟาງ
4. ครไืองมอื ประภทอไืน༛โ ชน༛ประจ༛༛มดี ปอกสาย
6. บอกคุณสมบตั ิของการปຓนชางซอ มครอไื ง฿ชเຌ ฟฟาງ ทดไี มี า༛5༛ขຌอ
1.༛༛มคี วามตงๅั ฿จ༛༛มคี วามมานะ༛มคี วามคิดสราຌ งสรรคຏ ละศึกษาหาความรูຌ สมอ༛
ขยัน༛ซอไื สตั ยຏ༛ละอดทน
2.༛༛มีมนุษยสຏ ัมพันธຏทีไดี
3.༛༛บรกิ ารดຌวยผลงาน༛มีคุณภาพ༛มีคุณธรรม
29
4.༛༛มคี วามปลอดภยั ฿นการ฿ชຌครอืไ งมอื ละการปฏิบัติงาน
5.༛༛มหี ลกั การ฿นตรวจซอม༛༛อยา ถอดชนๅิ สว นอุปกรณຏ ดยเมจำปຓน
6.༛༛ทำความสะอาดงานซอมทัๅงภาย฿นละภายนอก༛฿หຌดูสะอาดละรียบรอຌ ย
็.༛༛หลงั การซอมควรทดลอง༛༛฿ห฿ຌ ชຌงานเด฿ຌ นสภาพปกติ༛ละคอยประกอบครอืไ ง
฿หຌสูสภาพดมิ
่.༛༛มไือตรวจสอบความรียบรຌอยของการซอ มลวຌ ༛฿หຌทดสอบการทำงานอีกครๅงั
หนึไง༛ละมไือลูกคຌามารับของตຌองทดสอบ฿หดຌ ูอกี ครงๅั
้.༛༛บรรจุ༛หอ หมุຌ ༛ดຌวยพลาสติก༛พไือตรียมสง คนื ฿หลຌ กู คาຌ ตอเป
30
ฉลยบบฝกຄ ทักษะ
รืไอง༛ ความรຌู บๅืองตนຌ ของการซอมครอืไ ง฿ชຌเฟฟาງ
คำชๅี จง༛༛ จงตมิ คำ฿นชองวาง฿หຌสมบรู ณຏ༛༛ดยลือกคำทไีถูกตอຌ ง฿นวงลใบมาตมิ
1.༛༛การคลไือนทไีของอิลใกตรอนจากอะตอมหนไึงเปยงั อกี อะตอมหนงไึ ༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
รยี กวา༛ กระสเฟฟาງ ิกระสเฟฟງาุ༛รงดนั เฟฟງาี
2.༛༛เฟฟาງ ทีไกิดขนึๅ องตามธรรมชาติ༛༛ดยมากกดิ ขนึๅ จากการสยี ดส༛ี ༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
คือ༛.........เฟฟาງ สถติ .........༛ิเฟฟาງ สถิตุ༛เฟฟาງ กระสี
3.༛༛เฟฟງากระสสลบั ༛(Alternating Current) รียกยอ༛วา เฟ༛......AC......༛ิDC, AC)
4. กาตมຌ นำๅ เฟฟງา༛ปนຓ ครืไอง฿ชเຌ ฟฟาງ ทไ฿ี ชหຌ ลักการ༛ปลไยี นพลงั งานเฟฟງา฿หຌ ปนຓ
พลังงาน༛.............ความรอຌ น.......༛ิความรอຌ นุ༛นำๅ รຌอนี
5.༛༛กระสเฟฟງา༛เหลระหวา งสายทมไี เี ฟกับสายนวิ ตรอน༛หรอื สายดิน༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
รยี กวา༛.............เฟฟาງ ซใอต....༛ิเฟฟງาซอใ ตุ༛เฟฟງาดูดี
6.༛༛คมี ทีไสามารถ฿ชงຌ านเดหຌ ลากหลาย༛ทัๅงตดั ༛ตอ༛บีบสายเฟ༛งานซอมบำรุงอุปกรณຏ
เฟฟງา༛คือ༛...........คีมปากจระขຌ....༛ิคีมปากจระขุຌ ༛คมี ตัดี
็.༛༛การปຓนชา งซอ มครไือง฿ชเຌ ฟฟງาทไดี ี༛ตอຌ งคำนงึ ถงึ ༛........ความปลอดภยั .
ปຓนอันดบั รกสมอ༛༛ิความปลอดภัยุ༛คาตอบทน฿นการบริการี
31
บรรณานุกรม
ณรงค༛ຏ ༛ชอนตะวัน.༛༛คูมือซอมครไอื ง฿ชຌเฟฟาງ ภาย฿นบຌาน.༛༛กรงุ ทพฯ༛: สหมติ รออฟซใทุ༛252็.
ณรงคຏ༛༛ชูศรชี ยั ༛ละบุญชู༛༛สนันไ สยี ง.༛༛งานชางพืนๅ ฐาน.༛༛กรุงทพฯ༛: วฒั นาพานิชุ༛2542.
ดชา༛༛ภทั รมลู .༛༛งานเฟฟງาละอิ ลใกทรอนิกสຏ༛บืๅองตຌน.༛༛พิมพຏครังๅ ทไี༛2.༛༛ปทุมธานี༛: สกายบกຍุ สຏุ༛
254้.
ธวัชชัย༛༛จารุจิตร༛ຏ ละเวพจนຏ༛༛ศรีธญั .༛༛งานซอ มครือไ ง฿ชเຌ ฟฟาງ .༛༛กรงุ ทพฯ༛: SKS Inter Print,
2556.
บญุ สืบ༛༛พธศิ่ ร༛ี ละคณะ.༛༛งานเฟฟງาละอิ ลใกทรอนกิ สຏ บืๅองตนຌ .༛༛กรงุ ทพฯ༛: จรญิ รุงรอื งการพมิ พຏุ༛
ม.ป.ป.
ประพนั ธ༛ຏ ༛พิพัฒนสຏ ขุ ༛ละคณะ.༛༛งานบริการละซอ มครไอื ง฿ชเຌ ฟฟງา.༛༛กรุงทพฯ༛: จริญรงุ รอื งการ
พิมพຏุ༛ม.ป.ป.
ประพนั ธ༛ຏ ༛พิพฒั นสขุ ༛ละเวพจน༛ຏ ༛ศรธี ญั .༛༛ทฤษฎี༛การติดตงๅั เฟฟาງ ฿นละนอกอาคาร.༛༛กรุงทพฯ༛:
จริญรุงรืองการพิมพຏุ༛2544.
มานัส༛༛ครรภาฉาย ละคณะ.༛༛หนงั สือรยี นสาระการรียนรพຌู ืนๅ ฐาน༛งานชาง༛ชๅันมัธยมศึกษาปท༛ไี ไ-6༛
กรุงทพฯ༛: วัฒนาพานชิ ุ༛254้.
สญชัย༛༛อๅงึ สมรรถกษา༛ละยุทธพงศຏ༛༛ฉตั รกลุกวิน.༛༛พๅืนฐานอิ ลกใ ทรอนกิ สຏ༛แ.༛༛พมิ พຏครัๅงที༛ไ 2.༛༛กรงุ ทพฯ༛
: อัมพรอารตຏ อนดปຏ รินทຏุ༛2543.
สรุ พงษ༛ຏ ༛ศรีวินิจ.༛༛หนังสือรยี นสาระการรียนรพຌู ืๅนฐาน༛งานชาง ชวงชๅนั ทีไ༛ใ༛ชัๅนมธั ยมศกึ ษาปทไ༛ี แ-ใ
กลุม สาระการรยี นรูกຌ ารงานอาชีพละทคนลยี.༛༛พิมพຏครงัๅ ที༛ไ 2.༛༛กรุงทพฯ༛: วฒั นาพานิชุ༛
254็.
ประวตั ิ จຌาของผลงาน
ชืไอ-สกลุ นายวสันต༛ຏ ༛มอื งจันทรຏ
วัน༛ดอื น༛ป༛ กดิ 31༛กรกฎาคม༛2520
สถานทีไอยปู จຑ จุบนั 52༛หมู༛11༛ตำบลพธ่ิเทร༛อำภอพบิ ูลมงั สาหาร༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
ภูมลิ ำนา จังหวัดอุบลราชธานี
ตำหนงปຑจจบุ ัน อำภอชานุมาน༛༛จังหวดั อำนาจจรญิ
สถานทไีทำงาน ครู༛༛วิทยฐานะ༛ครชู ำนาญการพิ ศษ
รงรยี นพิบลู มังสาหาร༛༛องคกຏ ารบรหิ ารสว นจังหวัดอุบลราชธานี
การศึกษา ชๅันประถมศกึ ษาปท ีไ༛6༛༛รงรียนนคิ มชานมุ านสงคราะคຏ༛2༛༛
พ.ศ.༛༛2532 อำภอชานุมาน༛จังหวัดอำนาจจรญิ
พ.ศ.༛༛2535 ชๅันมธั ยมศึกษาปทีไ༛3༛༛รงรียนชานมุ านวทิ ยาคม༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
พ.ศ.༛༛2538 อำภอชานมุ าน༛༛จงั หวดั อำนาจจริญ༛
พ.ศ.༛༛254เ ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ༛༛ิปวช.ี༛สาขาวชิ าชางเฟฟาງ ༛༛
พ.ศ.༛༛2544 วทิ ยาลัยทคนคิ อบุ ลราชธานี༛༛จังหวดั อบุ ลราชธานี
พ.ศ.༛༛2555 ประกาศนียบตั รวิชาชีพชันๅ สงู ༛ิปวส.ี༛สาขาวิชาชางเฟฟาງ กำลัง༛༛
วิทยาลัยทคนคิ อบุ ลราชธานี༛༛จงั หวัดอุบลราชธานี
ประกาศนยี บตั รครู ทคนิคชนๅั สงู ༛ิปทส.ี༛สาขาวิชาครู ทคนคิ
เฟฟງากำลัง༛༛วิทยาลัยทคนคิ อดุ รธาน༛ี ༛จงั หวดั อุดรธานี
ปรญิ ญาท༛༛ครุศาสตรมหาบณั ฑติ ༛ิค.ม.ี༛สาขา༛การบรหิ าร
การศึกษา༛༛มหาวทิ ยาลัยราชภฎั กาฬสินธุຏ
การรบั ราชการ
พ.ศ.༛༛2547 ชางเฟฟງาระดบั ༛1༛༛สังกดั ༛อบต.หนองระวยี ง༛อำภอมือง༛༛༛
จงั หวัดนครราชสีมา
พ.ศ.༛༛2548 ครูผชຌู วย༛༛รงรียนทศบาล༛1༛สวางวิทยา༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
สงั กดั สำนกั การศึกษา༛ทศบาลมอื งหนองคาย༛จังหวัดหนองคาย
พ.ศ.༛༛255แ ครู༛༛รงรยี นที ออ༛วทิ ยา༛༛สงั กัดกองการศกึ ษา༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛༛
ทศบาลมืองมุกดาหาร༛จังหวัดมกุ ดาหาร
พ.ศ.༛༛2554༛ ครู༛༛รงรยี นพบิ ูลมังสาหาร༛สงั กดั องคกຏ ารบรหิ ารสวนจังหวัด
อุบลราชธานี
พ.ศ.༛༛2556-ปจຑ จบุ นั คร༛ู ༛วทิ ยฐานะ༛ครชู ำนาญการพิ ศษ༛รงรยี นพิบลู มังสาหาร༛༛༛༛༛༛༛༛
สังกดั องคกຏ ารบรหิ ารสวนจงั หวัดอบุ ลราชธานี