โครงรา งการวิจยั เพ่ือพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยใชก ารเรียนการสอนแบบมสี วนรวม (Active learning)
ในการจัดการเรยี นการสอนตามบรบิ ท ในพน้ื ทีเ่ ขตตรวจราชการท่ี 14
1. หลักการและเหตผุ ล
การศึกษาของชาติมีเจตนารมณใหมีการพัฒนาคณุ ภาพผูเรียนที่มุง ใหผูเรยี นไดรับการพัฒนาอยางเตม็
ตามศักยภาพ โดยเนนผูเ รียนเปนสำคญั และกำหนดหลักการสำคัญของการจัดกระบวนการเรียนการสอนทีย่ ึด
หลักผูเรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรูและพัฒนาตนเองได และถือวาผูเรียนมีความสำคัญที่สุด ทั้งได
กำหนดการจัดกระบวนการเรียนรูในสถานศึกษาใหเปนไปในลักษณะ ดงั นี้ 1) จดั การเรยี นรูโ ดยจัดเน้ือหาสาระ
และกิจกรรมใหส อดคลองกับความสนใจและความถนัดของผูเรยี น โดยคำนึงถึงความแตกตางระหวางบคุ คล 2)
จัดการเรียนรูโดยการฝกทักษะ กระบวนการคิด การจัดการ การเผชิญสถานการณ และการประยุกตความรูมา
ใชเพื่อปองกันและแกไขปญหา 3) จัดการเรียนรูโดยการจัดกิจกรรมใหผูเรียนไดเรียนรูจากประสบการณจริง
ฝกการปฏิบัติใหได คิดเปนทำเปน รักการอานและเกิดการใฝรูอยางตอเนื่อง 4) จัดการเรียนรูโดยการจัดการ
เรียนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดู า นตา ง ๆ อยา งไดสัดสวนสมดุลกนั รวมทง้ั ปลกู ฝงคุณธรรม คา นยิ มที่
ดีงามและคุณลักษณะอันพึงประสงคไวในทุกวิชา 5) สงเสริมสนับสนุนใหผูสอนสามารถจัดบรรยากาศ
สภาพแวดลอม สื่อการเรียน และ อานวยความสะดวก เพื่อใหผูเรียนเกิดการเรียนรูและมีความรอบรู รวมทั้ง
สามารถใชการวิจัยเปนสวนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู ทั้งนี้ ผูสอนและผูเรียนอาจเรียนรูไปพรอมกันจากสื่อ
การเรียนการสอนและแหลงวิทยาการ ประเภทตาง ๆ และ 6) จัดการเรียนรูใหเกิดขึ้นไดทุกเวลาทุกสถานท่ี
มีการประสานความรวมมือกับบิดามารดาผูปกครอง และบุคคลในชุมชนทกุ ฝาย เพื่อรวมกันพัฒนาผูเรียนตาม
ศักยภาพ นอกจากนั้น ภารกิจที่สำคัญอีกประการหนึ่งของสถานศึกษา คือ การพัฒนากระบวนการเรียนการ
สอนที่มีประสิทธิภาพ รวมทั้งการสงเสริมใหผูสอนสามารถวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรูที่เหมาะสมกับผูเรียน
ในแตละระดับการศกึ ษา (พระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาแหง ชาติ, 2542)
แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐ –๒๕๗๙ ไดวางกรอบแนวทางการพัฒนาการศึกษา โดยให
ความสำคญั กับการมสี ว นรว มของทุกภาคสว นในการขับเคล่ือนการพัฒนาการศึกษาใหส ามารถดำเนินไปอยางมี
ประสิทธภิ าพ ทามกลางสภาวการณและบริบทแวดลอมทล่ี ว นมีผลกระทบตอการพฒั นาการศึกษาของประเทศ
ทั้งดานความกาวหนาของเทคโนโลยีดิจิทัลแบบกาวกระโดด ที่สงผลตอระบบเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
ตลอดจนการเปลีย่ นแปลงในยคุ ศตวรรษท่ี 21 ทสี่ งผลตอ วถิ ีชีวตี ิของคนในสงั คม ระบบการศกึ ษาจึงจำเปนตอง
พัฒนาตอบสนองตอการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น จากเดิมการศึกษาเนนเพียงใหผูเรียนมีทักษะการอานออก
เขียนได แตส ำหรบั ศตวรรษท่ี 21 ตองมงุ เนนใหผเู รียนเกิดการปฏิบตั ิ และการแสวงหาความรูดวยตนเอง โดยมี
ครูคอยออกแบบการเรียนรูในลักษณะการเปนผูแนะนำ (Coach) และอำนวยความสะดวก (Facilitator)
(สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 2560) เพ่ือชว ยผเู รียนใหประสบความสำเรจ็ ตามเปา ประสงค
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (2560) ไดใหความสำคัญของการจัดการเรียนรูแบบ
มสี ว นรว ม (Active Learning) โดยการสง เสริมใหครูจัดทำหนว ยการเรยี นรู Active Learning ดวยการคัดเลือก
ผลงานเพ่ือเชดิ ชูเกยี รติ สงผลใหค ุณครไู ดนำหนวยการเรยี นรูที่ไดออกแบบขึน้ นน้ั ไปใชใ นการจัดการเรียนรูเพื่อ
การพัฒนาคุณภาพผูเรียนอยางตอเนื่องครอบคลุมทุกตัวชี้วัดของมาตรฐานการเรียนรู อยางมีประสิทธิภาพ
ในการจัดการเรียนรูแบบ Active Learning น้ี ครูผูสอนตองปรับเปลี่ยนวิธีการจัดการเรียนการสอนให
สอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงของสังคม เทคโนโลยีการเรียนรูในศตวรรษที่ 21 ที่มีเปาหมายใหผูเรียนเกิด
คุณลักษณะ โดยใชความรูในสาระหลักไปบูรณาการส่ังสมประสบการณก ับทกั ษะ 3 ทักษะ คือ ทักษะดานการ
เรยี นรูและนวัตกรรม ทักษะสารสนเทศ ส่ือและเทคโนโลยี และทกั ษะชีวิตและอาชีพ ซง่ึ การจดั การศึกษาจะใช
ระบบสงเสริมการเรยี นรูหาระบบ คือ ระบบมาตรฐานการเรยี นรู ระบบการประเมินผลทักษะการเรียนรู ระบบ
หลักสูตรและวิธีการสอน ระบบการพัฒนางานอาชีพ และระบบแหลงเรียนรูและบรรยากาศการเรียนรู การ
ปรับเปลีย่ นวธิ กี ารเรียนรูเนน ใหนกั เรียนสรางองคความรูด ว ยตนเอง ไปสูการเรียนรูเ พอ่ื การดํารงชีวติ
-2-
ในศตวรรษที่ 21 โดยสำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษาไดจัดทำเอกสารประกอบแนวทางการจัดการ
เรยี นรูบรู ณาการแบบครบวงจร โครงสรา งหนวยการเรยี นรบู ูรณาการและตวั อยา งหนว ยการเรียนรู ในระดับช้ัน
ประถมศึกษาและมัธยมศึกษาตอนตนขึ้น เพื่อใหสถานศึกษาสามารถนำไปประยุกตใชในบริบทตาง ๆ กัน ซึ่ง
จากการศึกษาวิจัยของฟาตือฮะห อุตสาหราชการ (2558) และญาณัญฎา ศิรภัทรธาดา (2553) ที่ไดศึกษา
เกี่ยวกับการใชแผนการสอนแบบมีสวนรวม (Active Leaning) สงผลใหผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน
สูงขึน้ กวานักเรยี นที่เรยี นโดยใชแผนการสอนแบบปกติ
สำนักงานศกึ ษาธิการภาค 14 ตระหนักถงึ การจดั การศึกษาตามภารกจิ หนาท่ีและนโยบายของรัฐบาล
และตนสังกัด และเล็งเห็นความสำคัญของการพัฒนาผูเรียนใหมีศักยภาพที่เหมาะสม เปนทรัพยากรบุคคลที่มี
คุณภาพสามารถนำพาสังคมประเทศชาติใหทัดเทียมกับนานาประเทศได ประกอบกับไดศกึ ษาหลักการแนวคิด
เกี่ยวกับการจัดการเรียนรู การพัฒนาคุณภาพผูเรียน การจัดการเรียนการสอนแบบมีสวนรวม (Active Leaning)
ตลอดจนงานวิจัยตาง ๆ จึงมีแนวคิดในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา เพื่อยกระดับคุณภาพผูเรียนตาม
เปาหมายการเรียนรูในศตวรรษที่ 21 บนหลักการที่เนนผูเรยี นเปน สำคัญ เปนการเรียนรูที่อาศัยการเชื่อมโยง
ความรูสาขาตาง ๆ และทักษะการเรียนรูหลาย ๆ ทักษะเขา ดวยกันเพ่ือใหเกดิ การเรยี นรูที่มคี วามหมาย ชว ยให
ผูเรียนสามารถนำความรูไปผสมผสานกันและสามารถนำไปประยุกตใชในชีวิตประจำวันไดอยางเหมาะสม
ซึ่งกระบวนการจัดการเรียนรูแบบมีสวนรวม (Active Leaning) จะชวยใหสถานศึกษาสามารถนำไปใชในการ
จัดการเรียนรู เพื่อใหผูเรียนไดรับการพัฒนาอยางเต็มตามศักยภาพ อันจะสงผลดีตอประเทศชาติในภาพรวม
ตอไป จึงไดจัดทำการศึกษาวิจัย เรื่อง การพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยใชการเรียนการสอนแบบมีสวนรวม
(Active learning) ในการจัดการเรียนการสอนตามบริบท ในพน้ื ที่เขตตรวจราชการท่ี 14 ข้ึน
2. คำถามการวิจยั
2.1 สภาพและปญหาการเรียนการสอนของนักเรียนในพื้นที่เขตตรวจราชการที่ 14 (อุบลราชธานี
อำนาจเจรญิ ยโสธร และศรสี ะเกษ) เปน อยา งไร
2.2 หนวยงาน/สถานศึกษามีแนวทางการพัฒนาการเรียนการสอนแบบมีสวนรวม (Active Learning)
ตามบรบิ ทในพนื้ ทเ่ี ขตตรวจราชการที่ 14 (อบุ ลราชธานี อำนาจเจรญิ ยโสธร และศรีสะเกษ) อยา งไร
3. วัตถุประสงคการวจิ ยั
3.1 เพื่อศึกษาสภาพและปญหาการเรียนการสอนของนักเรียนในพื้นที่เขตตรวจราชการที่ 14
(อบุ ลราชธานี อำนาจเจริญ ยโสธร และศรสี ะเกษ)
3.2 เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาการเรียนการสอนแบบมีสวนรวม (Active Learning) ตามบริบท
ในพื้นทเี่ ขตตรวจราชการท่ี 14 (อบุ ลราชธานี อำนาจเจริญ ยโสธร และศรีสะเกษ)
3.3 เพื่อประเมินความพึงพอใจของนักเรียนในพื้นที่เขตตรวจราชการที่14 (อุบลราชธานี
อำนาจเจรญิ ยโสธร และศรีสะเกษ) ทมี่ ีตอการเรยี นการสอนแบบมีสว นรวม (Active Learning)
4. ความสำคญั ของการวิจยั
การศึกษาวิจัยครั้งนี้ ทำใหทราบถึงสภาพและปญหาของการเรียนการสอนของนักเรียนในพื้นที่เขต
ตรวจราชการที่ 14 (อุบลราชธานี อำนาจเจริญ ยโสธร และศรสี ะเกษ) และทราบแนวทางการพฒั นาการเรียน
การสอนแบบมีสวนรวม (Active Learning) ตามบริบทในพื้นที่เขตตรวจราชการที่ 14 (อุบลราชธานี
อำนาจเจริญ ยโสธร และศรีสะเกษ) ในลักษณะของรูปแบบขั้นตอนวิธีการจัดการเรียนการสอนแบบมีสวนรวม
(Active Learning) ที่หลากหลาย ซึ่งความรูที่ไดจากการศึกษาวิจัยสามารถนำมาใชในการพัฒนาคุณภาพการ
จัดการเรยี นการสอนทแี่ ตกตา งกันตามบรบิ ท เพ่อื ยกระดับผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนใหส ูงข้นึ
-3-
5. ขอบเขตของการวจิ ัย
5.1 ประชากรทใ่ี ชในการวิจัย คือ ครูผสู อน นกั เรียน ผปู กครองและชุมชนในพื้นที่เขตตรวจราชการ
ที่ 14 (อบุ ลราชธานี อำนาจเจริญ ยโสธร และศรีสะเกษ)
5.2 กลมุ เปาหมาย
- ศึกษาธิการจงั หวดั
- ผอู ำนวยการเขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษา
- ผูอ ำนวยการเขตพนื้ ท่กี ารศึกษามธั ยมศกึ ษา
- ผูทรงคณุ วุฒดิ านการศึกษา
- ครทู ุกกลุม สาระการเรียนรู
- ผูบ รหิ ารโรงเรียน
- นักเรยี น
- ผูปกครอง
- ชุมชน
5.3 ขอบเขตดานเนือ้ หา
การศึกษาสภาพและปญหาการเรียนการสอนของนักเรียนในพื้นที่เขตตรวจราชการที่ 14
(อุบลราชธานี อำนาจเจริญ ยโสธร และศรสี ะเกษ) มุง ศกึ ษา 4 ดาน ดังนี้
1. ดา นหลักสตู ร
2. ดา นการจัดการเรยี นรู
3. ดานส่ือการเรยี นรู เทคโนโลยี และนวัตกรรม
4. ดา นการประเมนิ การเรยี นรู
6. นยิ ามศัพทเฉพาะ
สภาพและปญหาการเรียนการสอน หมายถึง ลักษณะที่เปนอยูในปจจุบัน และสิ่งที่เปนขอขัดขวาง
หรืออุปสรรคทีเ่ กิดข้ึนจากการจัดการเรยี นการสอนของนักเรียน ซึ่งในการวจิ ัยคร้ังนี้ พจิ ารณาสภาพและปญหา
การเรยี นการสอน 4 ดาน คือ
1. ดา นหลักสูตร หมายถึง ขอ กำหนดที่ประกอบไปดวยจุดหมาย โครงสรา ง เน้อื หา กิจกรรม วิธีการ
จัดการเรยี นรู สื่อการเรียนรู การประเมนิ การเรียนรู
2. ดานการจัดการเรียนรู หมายถึง สถานการณหรือกิจกรรมตาง ๆ ทีส่ ง เสรมิ ใหผ ูเรียนเกิดการเรียนรูทั้ง
ในหอ งเรยี นและนอกหองเรียน เพือ่ ใหผเู รียนไดรับความรู ทักษะ กระบวนการและเจตคติตามเปาหมายท่ตี ้งั ไว
3. ดานสื่อการเรียนรู เทคโนโลยี และนวัตกรรม หมายถึง เครื่องมือหรือสื่ออุปกรณการเรียนรูที่ครู
นำมาใชใ นการเรียนรไู ดอ ยางเหมาะสมและสัมพันธกบั เนื้อหาเพ่ือใหผเู รียนบรรลุการเรียนรูท ี่คาดหวัง
4. ดา นการประเมินการเรยี นรู หมายถงึ กระบวนการในการกำหนดคุณลักษณะหรอื สมรรถภาพของ
นกั เรียน โดยใชเ ครอ่ื งมอื ในการประเมนิ การเรียนรู และตดั สินผลการเรยี นรเู พ่ือประเมินการเรยี นรูของนักเรียน
อยางมหี ลกั เกณฑท ้ังในดานความรู ทกั ษะและกระบวนการ
7. การออกแบบการวจิ ยั
การวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยเลือกวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพแบบปรากฎการณวิทยา ซึ่งเปนการศึกษา
ประสบการณตรงของบุคคล ใหความสนใจเกี่ยวกับความรูสึกและสิ่งแวดลอมของบุคคล เพื่อใหไดขอมูลท่ี
ครอบคลุมวัตถปุ ระสงคของการวิจยั และนำมาใชใ นการยกระดับผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนใหส ูงขนึ้
-4-
8. การเกบ็ รวบรวมขอมูล
ในการเกบ็ รวบรวมขอมลู ผวู จิ ัยมีวธิ ีการและขัน้ ตอนดงั น้ี
ผูวิจัยเลือกโรงเรียน ในพื้นที่เขตตรวจราชการที่ 14 (อุบลราชธานี อำนาจเจริญ ยโสธร และ
ศรสี ะเกษ) โดยศกึ ษาจากแหลง ขอมลู และวธิ ีการเก็บรวบรวมขอมลู ดังนี้
1. แหลง ขอมลู ผูวิจยั ใชว ธิ ีการเลือกผใู หข อมูลแบบเจาะจง ซึ่งเปนผทู ม่ี คี วามรูความเขา ใจ
และสามารถใหขอมูลลกึ ซ้งึ ท่ีดีทสี่ ุด ดังนี้
1.1 ผูใหข อ มลู หลกั ผูว จิ ัยใชว ิธกี ารสมั ภาษณแบบเจาะลึก ผใู หสมั ภาษณ ไดแ ก
1.1.2 ครูผูส อน จำนวน 32 คน
1.2 ผูย ืนยันขอมูล ผวู ิจัยใชว ธิ กี ารสมั ภาษณแ บบเจาะลึก ผใู หสมั ภาษณ ไดแก
1.2.1 ผบู รหิ าร จำนวน 8 คน
1.2.2 นกั เรยี น จำนวน 32 คน
1.3 ผทู เ่ี กีย่ วของกับการจดั การศกึ ษา ผูว จิ ยั ใชวิธีการสนทนากลุม เพื่อยนื ยนั ขอมลู
ผเู ขารว มสนทนาไดแก
1.3.1 ศึกษาธิการจังหวดั หรือผแู ทน จำนวน 4 คน
1.3.2 ผูอ ำนวยการเขตพื้นท่กี ารศึกษาประถมศึกษา จำนวน 12 คน
1.3.3 ผอู ำนวยการเขตพื้นทก่ี ารศึกษามัธยมศึกษา จำนวน 2 คน
1.3.4 ผทู รงคณุ วุฒทิ ี่มีความรูค วามเขา ใจเกี่ยวกบั การจัดการศกึ ษา จำนวน 1 คน
1.3.5 ผูปกครอง จำนวน 32 คน
1.3.6 ชุมชน จำนวน 32 คน
2. วธิ ีการเกบ็ รวบรวมขอมลู
การเก็บรวบรวมขอมูลในคร้ังน้ี ใชวิธีการดงั นี้
2.1 การเก็บรวบรวมขอมูลจากเอกสาร โดยประสานไปยังสำนักงานเขตพื้นท่ี
การศึกษาและโรงเรียนเพื่อขอความอนุเคราะหขอมูลเอกสารทางวิชาการ ตำรา รายงานผลการปฏบิ ัติงานและ
การประเมินตนเอง (SAR) รายงานการประเมินคุณภาพภายในสถานศึกษา รายงานการประเมินคุณภาพ
ภายนอกสถานศึกษาของสำนักงานรับรองมาตรฐานและการประเมินคุณภาพการศึกษา รายงานผลการสอบ
O-Net เอกสารแผนพัฒนาการศึกษาของโรงเรียน และรวบรวมขอมูลจากเอกสารทางวิชาการ ตำรา
ผลงานวิจยั ที่เกย่ี วของ
2.2 การสัมภาษณแบบเจาะลึก (In-depth Interview) การสัมภาษณเนน
แบบไมเปนทางการ (Informal Interview) มีเคาโครงในการสัมภาษณ ซึ่งการสัมภาษณดังกลา วมลี ักษณะ
เปนการตั้งคำถามแบบปลายเปด มีความยืดหยุนเพื่อใหเหมาะสมกับผูใหสัมภาษณแตละคน โดยสัมภาษณ
ครูผสู อนซง่ึ เปน ผูใหขอมูลหลัก และสัมภาษณผบู รหิ ารโรงเรียน นักเรียนเพื่อยืนยันขอมูล ผูวิจัยจะใชวิธีการจด
บันทึกขอมูลและการบันทึกเสียงของผูใหสัมภาษณ โดยผูวิจัยขออนุญาตจากผูใหสัมภาษณกอนทำการ
สัมภาษณและบันทึกเสียงเพื่อนำมาใชในกระบวนการตรวจสอบและตรวจทานความถูกตอง และขณะทำ
การสัมภาษณผ วู จิ ยั สงั เกตพฤติกรรมของผใู หส ัมภาษณ โดยบันทกึ ขอ มลู หลงั การสังเกตทุกคร้งั เพื่อใหไดขอมูลที่
สมบูรณและครบถวน และยึดหลักในการสัมภาษณเชิงลึกอยางเครงครัด เชน ไมใชคำถามที่ชี้นำคำตอบทั้ง
ทางตรงและทางออม ไมใ ชคำถามปลายปด ใหผ ตู อบ ตอบเพียง ใช หรือไมใชเทา นน้ั แตผ วู ิจยั ใชค ำถามแบบเปด
กวางเพื่อใหผูตอบมีโอกาสตอบไดอยางอิสระ ผูวิจัยสามารถอธิบายขยายความประเด็นคำถามใหผูตอบเขาใจ
วัตถปุ ระสงคข องคำถามและสามารถซักถามเพ่ิมเตมิ เพ่อื หาขอมูลรายละเอยี ดในประเดน็ ตาง ๆ ไดสามารถ
-5-
เชื่อมโยงการสัมภาษณเพื่อเขาสูประเด็นที่ตองการอยางลึกซึ้งได ผูวิจัยสัมภาษณดวยตนเองทุกรายโดยมีหลัก
ในการสัมภาษณดังนี้
2.2.1 ผูวิจัยกำหนดจุดมุงหมายของการสัมภาษณใหชัดเจน เตรียมแนวคำถาม
แบบบันทึก ตลอดจนอุปกรณอื่น ๆ ที่จะตองใชในการสัมภาษณใหพรอม เวลาที่ใชในการสัมภาษณไมควรเกนิ
2 ชัว่ โมง เพราะผถู ูกสมั ภาษณจ ะมีความเหนือ่ ยลา ทำใหขอ มลู ทไ่ี ดอ าจไมม คี ุณภาพเพียงพอ
2.2.2 ติดตอนัดหมายผูถูกสัมภาษณลวงหนา กำหนดชวงเวลาที่จะใชสัมภาษณ
สถานทแ่ี ละวธิ ีการสัมภาษณ และตองใหผ ถู ูกสมั ภาษณร สู ึกสะดวก เตม็ ใจไมรูส กึ วา ถกู บงั คบั
2.2.3 ขณะสมั ภาษณต องสรางบรรยากาศท่ดี ี ผอนคลาย เปนกันเอง และชี้แจงให
ผูถ ูกสมั ภาษณท ราบวาจะนำผลสมั ภาษณไ ปใชอยา งไร ใหค ำรับรองวาจะไมท ำใหผูถ ูกสัมภาษณเ ดือดรอน
2.2.4 ในขณะสัมภาษณจะตั้งคำถามทีละคำถาม และใชเวลาฟงคำตอบ ไมใช
คำถามนำหรือชี้แนะ คำถามตองตรงประเด็น ใชภาษางายสือ่ ความหมายชัดเจน เมื่อไดฟงคำตอบไมควรแสดง
อารมณหรือปฏกิ ิรยิ าใด ๆ
2.2.5 ผูวิจัยจดบันทึกการสัมภาษณทันทีที่กลับจากการสัมภาษณ และใชเครื่อง
บันทกึ เสยี ง โดยขออนุญาตจากผูใ หสัมภาษณ
2.3 การสงั เกต (Observation) ใชวิธกี ารสงั เกตแบบไมมสี ว นรว ม โดยสงั เกตพฤตกิ รรมการ
สอนของครู พฤติกรรมการเรียนของนกั เรียน พฤตกิ รรมการใชเวลาวา งของนักเรียน เปน ตน
2.4 การสนทนากลุม (Focus Group) หลังจากดำเนินการสัมภาษณแบบเจาะลึกเสร็จส้ิน
ประมาณ 2 สัปดาห ผูวิจัยไดทำการนัดหมายผูสนทนากลุม ซึ่งประกอบดวย ศึกษาธิการจังหวัด ผูอำนวยการ
เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ผูอำนวยการเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ผูทรงคุณวุฒิที่มีความรูความ
เขาใจเกี่ยวกับการจัดการศึกษา ผูปกครอง และชุมชน เพื่อรวมกิจกรรมการสนทนากลุม โดยนำขอคนพบจาก
การสัมภาษณแบบเจาะลึกมาเสนอในวงสนทนากลุม เพื่อใหผรู วมสนทนากลุมไดพ ิจารณายืนยนั ขอ มูลโดยผูวิจัย
บันทึกขอมูล การสนทนากลุมตามแบบบันทึกการสนทนากลุม และจะสังเกตพฤติกรรมของสมาชิกกลุม
เพอื่ ประกอบการวเิ คราะห ทงั้ นี้ ในการดำเนินการจดั กิจกรรมสนทนากลุม ใชเวลาประมาณ 2 ช่วั โมง จำนวน 1 ครั้ง
การสนทนากลุมมีสว นสำคัญในการวิเคราะหขอมูลและสามารถใชในการตรวจสอบความนาเชื่อถือของขอมูลได
เนื่องจากผูว ิจัยนำขอมูลจากการสนทนากลุมมาตรวจสอบกับขอมลู จากการสัมภาษณแบบเจาะลึกวาสอดคลอง
ตรงกันหรือไม และเมื่อพบวาขอมูลไมตรงกัน ผูวิจัยดำเนินการเก็บรวบรวมขอมูลเพิ่มเติม เพื่อใหไดขอมูลที่
ชัดเจนยิ่งขึน้ กอ นท่ีจะนำขอ มลู ไปวิเคราะหแ ละเขียนผลการวจิ ยั
9. เคร่อื งมอื ทใี่ ชใ นการวจิ ยั และการตรวจสอบคณุ ภาพขอ มลู
ผูวิจัยเปนเครือ่ งมือหลักในการวิจัย เพราะเปนการวิจัยเชิงคณุ ภาพแบบปรากฏการณวิทยา จึงมีความ
จำเปนที่ผูวิจัยตองไดขอมูลที่มีความหลากหลาย และมีรายละเอียดเพียงพอเกี่ยวกับประเด็นที่ศึกษา ดังนั้น
ผูวิจัยจึงตองมีความเขาใจในหลักการ และระเบียบวิธีวจิ ัยเชิงคุณภาพอยางถองแท ซึ่งผูวิจัยมีการเตรียมความ
พรอมในการดำเนินการวิจัยเพื่อใหบรรลุตามวัตถุประสงคของการวิจัย สำหรับการตรวจสอบความนาเชื่อถือ
ของขอมูลในการศึกษาครั้งนี้ ผูวิจัยจะใชการทวนคำตอบ และสอบทานขอมูลโดยใหผูที่ใหขอมูลเปนผูตรวจสอบ
(Members Check) ทกุ ครง้ั หลงั เสร็จส้นิ การสัมภาษณผูวิจยั ดำเนินการถอดคำใหสมั ภาษณทันที และสงใหผูให
ขอมูลไดอานตรวจสอบวาผูวิจัยถอดคำใหสัมภาษณถูกตองตรงตามที่ผูใหขอมูลตอบมาหรือไม ถาไมตรงหรือมี
ความบิดเบือนจากท่ีตอบจะทำการปรับแกใ หถูกตอง และใหผูใหขอ มูลลงชื่อกำกบั ไววา ผานการตรวจสอบแลว
วาเปนขอ มูลทใี่ หจ รงิ มคี วามถูกตอ ง
-6-
10. การวิเคราะหขอมูล
การวิเคราะหขอมูลสำหรับการวิจัยครั้งนี้ทำเปนระยะ ๆ ทุกครั้งที่เสร็จสิ้นการใหสัมภาษณของผูให
ขอ มลู ในแตละคร้งั โดยดำเนนิ การถอดเทปและเขยี นรายละเอยี ดของการสัมภาษณออกมาทนั ที เพ่ือนำผลการ
วิเคราะหม าตรวจสอบความถูกตองของขอมูล ทำใหท ราบวาขอมลู ในสวนใดทเ่ี พียงพอแลว หรือยังขาดขอมูลใน
สวนใดอีกบางซึ่งนำไปสูการเก็บขอมูลเพิ่มเติมจนกวาขอมูลจะอิ่มตัว เพื่อใหขอมูลครอบคลุมและครบถวน
ซงึ่ ผูวจิ ยั มกี ารวิเคราะหขอมูลดงั น้ี (สธญ ภคู ง, 2549)
1. การจัดระบบขอมลู นำขอ มูลทีเ่ กบ็ รวบรวมโดยวธิ กี ารวเิ คราะหเ อกสาร การสัมภาษณแบบ
เจาะลึก การสนทนากลุม และการสังเกตที่ไดจดบันทึกและบันทึกเสียงไวมาถอดคำใหสัมภาษณและสนทนา
กลุมพิมพไวที่พรอมสำหรับการอานและวิเคราะห และทำการอานทวนขอมูลหลาย ๆ ครั้ง เพื่อใหเกิดความ
เขาใจ ในขณะเดียวกันก็เขียนบันทึกประกอบ เพื่อตั้งขอสังเกตหรือชวยจำหลังจากอานแลวทำการรางสรุป
ขอมูล สรปุ ยอเรอื่ งไวเพื่อกลับมาทบทวนใหม
2. การเชอื่ มโยงหาความสัมพันธของขอ มลู โดยจดั ขอมลู ที่อยกู ลุมเดยี วกันไวดว ยกัน เพอ่ื ให
เหน็ ความเชื่อมโยงและความสมั พันธระหวางแตล ะกลมุ ทจี่ ะนำไปสูการแปลความและสรา งขอสรุปตอไป
3. การแปลความ สรา งขอสรปุ และพิสูจนขอ สรปุ ผูวจิ ยั ทำการแปลความหมายของขอ มลู
เพื่อใหขอมูลที่ผานการวิเคราะหในรูปแบบตาง ๆ สามารถนำไปอธิบายหรือนำไปใชประโยชนอยางอื่นได
โดยจากขอมลู ทงั้ หมดทไี่ ดม าทำการวเิ คราะห ตีความ และแปลความหมาย อาศยั แนวคดิ ทฤษฎี และงานวจิ ัยที่
เก่ียวขอ งมาเปนพ้นื ฐานในการวิเคราะห หลงั จากนัน้ ผูว จิ ัยนำขอ คน พบสรุปออกมาเปนแนวทางเพื่อนำไปสูการ
สรา งขอสรปุ และนำเสนอในรูปของขอ เสนอแนะเชงิ นโยบาย
11. ระยะเวลาการวิจัย
ระยะเวลาโครงการ 1 ป 0 เดอื น
วนั ที่เรม่ิ ตน 1 ตุลาคม 2563 วนั ที่ส้ินสุด 30 กนั ยายน 2563
แผนการดำเนนิ งานวจิ ยั (ปที่เรม่ิ ตน -สิ้นสดุ ) รอยละของ
ป กิจกรรม ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. กจิ กรรมใน
(งบประมาณ) ปง บประมาณ
2563 เสนอโครงการ x5
ทบทวนวรรณกรรม x5
จดั ทำเครอ่ื งมือ แบบสัมภาษณ แบบสงั เกต และ x 10
แบบบันทึกปฏบิ ัตกิ าร x 5
ประสานผูที่เกี่ยวของ ไดแก ประสานพื้นที่วิจัย x 10
ผูเ ชี่ยวชาญ และนักวจิ ัย
ปรับปรงุ เครอ่ื งมอื
เก็บรวบรวมขอมูล ทั้งขอมูลจากเอกสารและขอมูล xxxx 20
จากภาคสนาม (สมั ภาษณ สงั เกต ปฏบิ ตั ิการ) x 15
การวเิ คราะหแ ละสรุปขอมูลเบ้ืองตน
การประมวลผลสรา งขอสรปุ การวิจยั x 10
การเขยี นรายงานการวจิ ัย x 10
การรายงานผลการวิจัย x5
การประชมุ วชิ าการและเผยแพรงานวิจยั x5
รวม 100
-7-
12. รายละเอียดประมาณการงบประมาณที่เสนอขอ จำนวนท้ังสน้ิ 387,620 บาท
ประเภทงบประมาณ รายละเอยี ด งบประมาณ (บาท)
-
งบบคุ ลากร -
34,500
งบดำเนินการ : คา ตอบแทน คาตอบแทน เชน คาทำการนอกเวลา คาตอบแทน
งบดำเนินการ : คา ใชสอย ผปู ฏิบัตงิ านใหร าชการ คาเบยี้ ประชุมกรรมการ ฯลฯ 69,920
1) คาตอบแทนผูเชี่ยวชาญตรวจสอบและแกไขเครื่องมือ 50,000
(3 คน ๆ ละ 1,000 บาท) เปน เงนิ 3,000.- บาท
2) คาทำการนอกเวลา (5 คน ๆ ละ 15 วัน ๆ ละ 80,000
420 บาท) เปนเงนิ 31,500 บาท
1) คาใชจ ายในการจดั ประชุมสรา งเคร่ืองมือ 43,200
(เบี้ยเล้ียง คาเชาที่พกั คาพาหนะ) 40,000
30,000
1.1 คาพาหนะ (38 คน ๆ ละ 800 บาท) 15,000
เปน เงิน 30,400 บาท 25,000
1.2 คา ท่พี กั (38 คน ๆ ละ 800 บาท 1 คนื )
เปน เงนิ 30,400 บาท
1.3 คาเบ้ียเลี้ยง (38 คน ๆ ละ 240 บาท)
เปน เงนิ 9,120 บาท
2) คาจา งเหมาบริการ
งบดำเนินการ : คา วสั ดุ 3) คา ใชจายการจัดประชุม Focus Group
3.1 คาอาหารวางและเครื่องดื่ม (4 จังหวัด ๆ ละ 50
คน ๆ ละ 2 ม้อื ๆ ละ 50 บาท ) เปน เงนิ 20,000 บาท
3.2 คาอาหารกลางวัน (4 จังหวัด ๆ ละ 50 คน ๆ ละ
1 มอื้ ๆ ละ 300 บาท ) เปน เงนิ 60,000 บาท
4) คาใชจายการจัดประชุมการประมวลผลสรางขอสรุป
การวิจัย
4.1 คาอาหารวางและเครื่องดื่ม (38 คน ๆ ละ 2 มื้อ ๆ
ละ 50 บาท ) เปนเงนิ 3,800 บาท
4.2 คาอาหารกลางวัน (38 คน ๆ ละ 1 มื้อ ๆ ละ
300 บาท ) เปนเงิน 9,000 บาท
4.3 คา พาหนะ (38 คน ๆ ละ 800 บาท)
เปนเงิน 30,400 บาท
1) วัสดุสำนักงาน
2) วสั ดุเชื้อเพลิงและหลอ ล่ืน
3) วสั ดุโฆษณาและเผยแพร
5) วสั ดุคอมพิวเตอร
รวม 387,620