ฟ้อนเล็บ

เรื่อง
ชุดการเเสดงพื้นบ้าน

จัดทำโดย
ด.ญ.ปุณยนุช กิจวิจิตร์

เลขที่ 28 ม.2/9
เสนอ

คุณครูอรพรรณ ลักษณะอัฐ

ฟ้อนเล็บ

ฟ้อนเล็บคืออะไร?

เป็นการฟ้อนของชาวไทยภาคเหนือ การแสดงจะมี
ดนตรีบรรเลงประกอบจะมีเนื้อร้องหรือไม่มีเนื้อร้องก็ได้
โอกาสที่แสดงในงานเทศกาลหรืองานนักขัตฤกษ์ต่าง ๆ

ประวัติฟ้อนเล็บ :

ผู้ฟ้อนจะสวมเล็บยาว ลีลาท่ารำของฟ้อนเล็บคล้ายกับฟ้อนเทียน ต่างกันที่
ฟ้อนเทียนมือทั้งสองถือเทียนตามแบบฉบับของการฟ้อน แต่เดิมเรียก
"ฟ้อนเล็บ" ด้วยเห็นว่าเป็นการฟ้อนที่เป็นเอกลักษณ์ของ "คนเมือง" ซึ่ง
หมายถึงคนในถิ่นล้านนาที่มีเชื้อสายไทยวน และเนื่องจากการเป็นการแสดง
ที่มักปรากฏ ในขบวนแห่ครัวทานของวัดจึงมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า
"ฟ้อนแห่ครัวทาน" ต่อมามีการสวมเล็บที่ทำด้วยทองเหลืองทั้ง 8 นิ้ว
(ยกเว้นนิ้วหัวแม่มือ) จึงได้ชื่อว่า "ฟ้อนเล็บ"

เครื่องเเต่งกาย :

การแต่งกายแต่เดิมจะนุ่งผ้าซิ่น สวมเสื้อแขนยาวทรงกระบอกคอกลม หรือคอ
จีนผ่าอก เกล้าผมมวยโดยขมวดมวยด้านท้ายทอย ทัดดอกไม้ประเภทดอก
เอื้อง จำปา กระดังงา หางหงส์ หรือลีลาวดี สวมเล็บทั้งแปดนิ้ว
ต่อมามีการ ดัดแปลงให้สวยงามโดยประดับลูกไม้ หรือระบายที่คอเสื้อ ห่มสไบ
เฉียงจากบ่าซ้ายไปเอวขวาทับด้วยสังวาล ติดเข็มกลัด สวมกำไลข้อมือ กำไล
เท้า เกล้าผมแบบญี่ปุ่น ทัดดอกไม้หรืออาจเพิ่มอุบะห้อยเพื่อความสวยงาม

ทำร่า :

มีการแบ่งท่ารำออกเป็น ๔ ชุด คือ
ชุดที่ ๑ประกอบด้วยท่า ยูงฟ้อนหาง บังพระสุริยา
วันทา บัวบาน กังหันร่อน
ชุดที่ ๒ประกอบด้วยท่า จีบหลัง ตระเวนเวหา รำ
กระบี่สี่ท่า พระรถโยนสาร ผาลาเพียงไหล่ บัวชูฝัก
กังหันร่อน
ชุดที่ ๓ ประกอบด้วยท่า จีบหลัง พรหมสี่หน้า
พิสมัยเรียงหมอน กังหันร่อน
ชุดที่ ๔ ประกอบด้วยท่า จีบหลัง พรหมสี่หน้า
พิสมัยเรียงหมอนแปลง ตากปีก

ดนตรี :

ครื่องดนตรีที่ใช้ในการฟ้อนเป็นขบวนกลองยาว
ซึ่งเป็นดนตรีของชาวภาคเหนือ ได้แก่ กลองแอร์
กลองตะโล้ดโป๊ด ฉาบ ฆ้องโหม่งใหญ่ ฆ้องโหม่ง
เล็ก ฉิ่ง ปี่ เวลาดนตรีบรรเลงเสียงปี่ ดังไพเราะ
เยือกเย็น ท่วงทำนองเชื่องช้า เสียงกลองจะตีดัง
เรื่อยไป ส่วนช่างฟ้อนก็จะฟ้อนช้าๆ ไปตามลีลา
ของเพลง

เพลงที่ใช้ : ภาพวาดฉาบ

สำหรับเพลงที่ใช้บรรเลงแล้วแต่ผู้เป่าแนจะกำหนด

อาจใช้เพลงแหย่ง เพลงเชียงแสน เพลงหริภุญชัย

หรือลาวเสี่ยงเทียน แต่ส่วนใหญ่จะใช้เพลงแหย่ง

เพราะช่างฟ้อนคุ้นกับเพลงนี้มากกว่าเพลงอื่น

ภาพวาดฆ้องโหม่งใหญ่ โอกาสที่ใช้ :

ใช้แสดงในวันสำคัญ เช่น ต้อนรับแขกเมืองต่างชาติ
หรือในงานประเพณี

THANKS YOU !!