SNT2 NOTA BAB 2 EKOSISTEM

BAB 2 EKOSISTEM

SAINS TINGKATAN 2 KSSM
OLEH CIKGU NORAZILA BINTI KHALID
SMK ULU TIRAM , JOHOR

2.1 ALIRAN TENAGA
DALAM EKOSISTEM

Aliran Tenaga Dalam Ekosistem

Matahari merupakan sumber TENAGA yang
UTAMA

Tumbuhan hijau menggunakan tenaga
matahari untuk menjalani proses FOTOSINTESIS
dan menukarkannya kepada TENAGA KIMIA

Tenaga kimia ini berpindah daripada
pengguna primer ke pengguna sekunder dan
sehingglah ke pengguna tertier.

Pada masa yang sama juga sebahagian
daripada tenaga juga akan terbebas ke
persekitaran dalam bentuk tenaga haba.

Pengeluar

MERUPAKAN TUMBUHAN HIJAU
YANG MENJALANI PROSES
FOTOSINTESIS

Pengguna Merupakan haiwan
Primer herbivor atau omnivor
yang makan tumbuh-
tumbuhan

Pengguna
Sekunder

Merupakan
haiwan omnivor
dan karnivor
primer yang
makan
pengguna
primer

Pengguna
Tertier

MERUPAKAN KARNIVOR
SEKUNDER YANG
MAKAN PENGGUNA
SEKUNDER

Pengurai

Merupakan
organisma yang
menguraikan
haiwan dan
tumbuhan yang
mati kepada
sebatian nitrat
yang menjadi
nutrien kepada
pokok

Rantai Makanan

HUBUNGAN PEMAKANAN DALAM SEBUAH EKOSISTEM

Siratan Makanan

Interaksi
antara
organisma
dalam rantai
makanan
yang berbeza
membentuk
siratan
makanan

2.2 KITAR NUTRIEN
DALAM EKOSISTEM

Kitar Nutrien Dalam Ekosistem

Dalam sesebuah ekosistem yang seimbang ,
semua benda hidup dan bukan hidup berada
dalam keadaan yang seimbang

Keseimbangan ini diperoleh melalui kitar nutrien
seperti kitar air dan kitar karbon

Benda hidup mempunyai peranan penting
dalam mengekalkan keseimbangan ekosistem

KITAR
AIR

PERANAN MENINGKATKAN KANDUNGAN WAP AIR DI ATMOSFERA

BENDA HIDUP o Akar tumbuhan menyerap air dari tanah dan
membebaskan ke atmosfera melalui transpirasi.
DALAM KITAR o Haiwan pula menjalankan respirasi, penyahtinjaan

AIR dan perkumuhan yang meningkatkan kandungan

wap air di atmosfera

PERANAN
BENDA HIDUP
DALAM KITAR
AIR

MENGELAKKAN
HAKISAN TANAH

o Akar tumbuhan
mencengkam
tanah dan
mengukuhkan
struktur tanah. Air
bawah tanah
mengalir
perlahan dan
mengelakkan
hakisan tanah

PERANAN BENDA MENGEKALKAN KESUBURAN TANAH
HIDUP DALAM
KITAR AIR o Pengurai seperti cendawan , bakteria
dan mukor menguraikan haiwan dan
tumbuhan mati kepada nutrien yang
menyuburkan tanah

PERANAN BENDA HIDUP
DALAM KITAR AIR

MENGELAKKAN TANAH
MENJADI KERING

o Daun- daun pokok yang gugur
menutupi permukaan tanah
dapat mengurangkan kadar
penyejatan air dan
mengelakkan tanah menjadi
kering

KITAR
KARBON

PERANAN BENDA Tumbuhan hijau
HIDUP DALAM KITAR mengekalkan kandungan
KARBON karbon dioksida dN oksigen
melalui fotosintesis yang
menyerap karbon dioksida
dan membebaskan oksigen

PERANAN BENDA
HIDUP DALAM KITAR
KARBON

Proses pereputan haiwan
dan tumbuhan yang telah
mati dijalankan oleh
pengurai menggunakan
oksigen dan membebaskan
karbon dioksida

PERANAN
BENDA HIDUP
DALAM KITAR
KARBON

PEMBAKARAN BAHAN API
FOSIL MEMBEBASKAN
KARBON DIOKSIDA

PERANAN BENDA
HIDUP DALAM KITAR
KARBON

RESPIRASI YANG DIJALANKAN
OLEH MANUSIA, HAIWAN DAN
TUMBUHAN MEMBEBASKAN
KARBON DIOKSIDA

PERANAN BENDA HIDUP
DALAM KITAR KARBON

KANDUNGAN KARBON DIOKSIDA DALAM UDARA
KEKAL SEIMBANG KERANA SENTIASA DIKITAR
SECARA BERTERUSAN

AKTIVITI MANUSIA YANG
MENGGANGGU KITAR
NUTRIEN

Aktiviti penebangan hutan secara
tidak terkawal

Penggunaan sumber air secara
berlebihan

Aktiviti perindustrian yang
membebaskan gas-gas beracun
dan tidak memasang pengubah
bermangkin

Penggunaan kenderaan bermotor
yang terlalu banyak

LANGKAH –LANGKAH MEMPRAKTIKKAN AMALAN
UNTUK MENYELESAIKAN ‘KONGSI KERETA’ UNTUK
MASALAH GANGGUAN MENGURANGKAN PEMBEBASAN
KEPADA KITAR NUTRIEN ASAP KENDERAAN

LANGKAH –LANGKAH
UNTUK MENYELESAIKAN
MASALAH GANGGUAN
KEPADA KITAR NUTRIEN

MENYIMPAN AIR HUJAN UNTUK
KEGUNAAN HARIAN SEPERTI
MEMBASUH KERETA DAN
MENYIRAM POKOK

LANGKAH –LANGKAH MENGEHADKAN ATAU
UNTUK MENYELESAIKAN MENGHALANG AKTIVITI
MASALAH GANGGUAN PEMBALAKAN YANG
KEPADA KITAR NUTRIEN MEMUSNAHKAN HUTAN

LANGKAH –LANGKAH UNTUK
MENYELESAIKAN MASALAH
GANGGUAN KEPADA KITAR
NUTRIEN

MENANAM SEMULA POKOK
SUPAYA LEBIH BANYAK KARBON
DIOKSIDA DISERAP OLEH
TUMBUHAN

LANGKAH –LANGKAH MEWAJIBKAN SEMUA KILANG
UNTUK MENYELESAIKAN MEMASANG PENGUBAH
MASALAH GANGGUAN BERMANGKIN PADA CEROBONG
KEPADA KITAR NUTRIEN UNTUK MENAPIS ZARAH-ZARAH
GAS BERACUN

LANGKAH –LANGKAH
UNTUK MENYELESAIKAN
MASALAH GANGGUAN
KEPADA KITAR NUTRIEN

MENGAWAL AKTIVITI PEMBAKARAN
HUTAN ATAU PEMBAKARAN TERBUKA
YANG MENAMBAH KANDUNGAN
KARBON DIOKSIDA DI UDARA

2.3 SALING
BERSANDARAN DAN
INTERAKSI ANTARA
ORGANISMA DAN
ANTARA ORGANISMA
DENGAN PERSEKITARAN

Spesies

SEKUMPULAN
ORGANISMA YANG
MEMPUNYAI CIRI-
CIRI YANG SAMA,
SALING MEMBIAK
DAN
MENGHASILKAN
ANAK

Populasi

SEKUMPULAN ORGANISMA
YANG SAMA SPESIES DAN HIDUP
DI HABITAT YANG SAMA

Komuniti

BEBERAPA POPULASI
ORGANISMA YANG
BERBEZA DAN HIDUP
DALAM SATU
HABITAT SERTA
SALING
BERINTERAKSI
ANTARA SATU SAMA
LAIN

Ekosistem

BEBERAPA KOMUNITI
YANG TINGGAL
BERSAMA DALAM
SATU HABITAT SERTA
SALING
BERINTERAKSI
ANTARA SATU SAMA
LAIN TERMASUK
KOMPONEN BUKAN
HIDUP SEPERTI AIR ,
UDARA DAN TANAH

Habitat TEMPAT TINGGAL SEMULAJADI SESUATU
ORGANISMA

Kepentingan
Penyesuaian Hidupan
Terhadap Alam sekitar

Tundra
Gurun
Kawasan tropika

Tundra

Beruang kutub, harimau siberia, walrus, karibu ,
elk dan lembu musk mempunyai lapisan lemak
dan bulu yang tebal untuk memerangkap
udara dan menghalang kehilangan haba dari
badan

Hanya lumut, liken dan rumput dapat tumbuh
kerana kekurangan cahaya matahari

Liken hanya memerlukan sedikit air sahaja
untuk hidup. Lumut dan rumput pula
mempunyai batang dan akar yang dapat
menyimpan air.

Gurun

Unta mempunyai bonggol di
belakangnya untuk menyimpan air dan
lemak untuk tempoh yang lama

Cicak hutan dan ular mempunyai
badan yang bersisik untuk kehilangan air
dari badan

Kaktus mempunyai batang yang dapat
menyimpan air

Kebanyakan tumbuhan di gurun
mempunyai akar yang panjang untuk
mendapatkan air

Kawasan Tropikal Iklim di kawasan tropika sesuai
sebagai habitat untuk pelbagai
jenis tumbuhan dan haiwan

Antaranya termasuk jati, buluh,
rotan, harimau, burung, ular,,
serangga, katak dan rama-
rama.

Interaksi antara organisma

Simbiosis
o Mutualisme
o Komensalisme
o Parasitisme

Mangsa Pemangsa
Persaingan

Mutualisme

INTERAKSI YANG MEMBERI MANFAAT KEPADA KEDUA-DUA ORGANISMA

Komensalisme

Interaksi yang memberi
manfaat kepada salah satu
organisma tetapi tidak
memberi kemudaratan
kepada organisma yang
satu lagi

Parasitisme

INTERAKSI YANG
MENGUNTUNGKAN SATU
ORGANISMA SAHAJA DAN
MEMUDARATKAN SATU
ORGANISMA YANG SATU LAGI

Mangsa dan Pemangsa

INTERAKSI YANG MELIBATKAN SATU ORGANISMA YANG MAKAN
ORGANISMA LAIN

Persaingan

Persaingan antara tumbuhan
untuk mendapatkan cahaya
matahari
Persaingan antara haiwa
untuk mendapatkan
pasangan

KAWALAN BIOLOGI Kawalan biologi adalah satu kaedah
biologi bagi mengawal populasi haiwan
perosak secara semulajadi
menggunakan interaksi mangsa
Pemangsa.

Pemangsa yang digunakan akan
memakan mangsa, iaitu haiwan perosak

CONTOH
KAWALAN
BIOLOGI

Itik digunakan
sebagai
Pemangsa di
sawah padi
untuk
memusnahkan
siput gondang
yang memakan
daun padi yang
masih muda

CONTOH KAWALAN Burung hantu dipelihara di
BIOLOGI ladang kelapa sawit untuk
menjadi pemangsa kepada
tikus- tikus yang makan buah
kelapa sawit

CONTOH KAWALAN
BIOLOGI

Kumbang kura-kura
digunakan untuk
mengawal pupulasi afid
yang makan dan
memusnahkan daun pokok
limau