คู่มือการใช้สื่อ “เสียบหลักนับเลข” ใบเตย (สีเขียวอ่อน) ดอกอัญชัน (สีน้้าเงิน)(ผสมมะนาวได้สีฟ้า) ใบย่านาง (เขียวเข้ม) ขมิ้นชัน (สีเหลือง) ดอกกระเจี๊ยบ (สีแดง)(ผสมกับขมิ้นได้สีส้ม) เมล็ดผักปัง (สีม่วง) นางดาวรุ่ง คุรุภัณฑ์ ต้าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูช้านาญการพิเศษ โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) ประจ้าปีการศึกษา 2565 สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ กรมสิ่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ค ำน ำ แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ โดยใช้สื่อ “เสียบหลักนับเลข” ส าหรับเด็กปฐมวัย ชั้นอนุบาลปีที่ 3 จัดท าขึ้นเืื่อเปนนแนวทาใในการน าสื่อ“เสียบหลักนับเลข”ไปใช้ประกอบการจัดประสบการณ์ การเรียนรู้ในระดับชั้นอนุบาลปีที่ 3 เืื่อืัฒนาทักษะทาใคณิตศาสตร์ในการเรียนรู้เรื่อใการจ านวนนับ การ นับสัญลักษณ์แทนตัวเลข การเรียนรู้เรื่อใสี การเรียนรู้เรื่อใตัวเลข การบวก การลบเลขที่ได้ ผลลัืธ์ไม่เกิน 10 ได้จัดท าขึ้นจ านวน 1 เล่ม น ามาบูรณาการในกิจกรรมเสริมประสบการณ์โดยใช้ “เสียบหลักนับเลข” ส าหรับเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล 3 คู่มือการผลิต เืื่อให้ผู้จัดประสบการณ์การเรียนรู้น าสื่อ “เสียบหลักนับเลข” เรื่อใการจ านวนนับ การนับสัญลักษณ์แทนตัวเลข การเรียนรู้เรื่อใสี การเรียนรู้เรื่อใตัวเลข การบวก การ ลบเลขที่ได้ ผลลัืธ์ไม่เกิน 10 ให้เกิดประโยชน์สูใสุด ผู้จัดท าหวัใเปนนอย่าใยิ่ใว่า คู่มือการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้สื่อ“เสียบหลักนับเลข” ส าหรับเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล 3 เล่มนี้ จะเปนนแนวทาใในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ได้เปนนอย่าใดี นาใดาวรุ่ใ คุรุภัณฑ์ ผู้จัดท า
สำรบัญ หน้ำ ค าน า สารบัญ แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้สื่อ “เสียบหลักนับเลข” 1 เรียนรู้เรื่อใจ านวนนับ 4 การนับสัญลักษณ์แทนตัวเลข 5 การเรียนรู้เรื่อใสี 6 การเรียนรู้เรื่อใตัวเลข 7 การบวก การลบเลขที่ได้ผลลัืธ์ไม่เกิน 10 8 ขั้นตอนผลิตและวิธีการใช้ 9 ภาืประกอบกิจกรรม 13 ถอดบทเรียน 14
1. ชื่อผลงาน เสียบหลักนับเลข 2. ประเภทสื่อ พัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์ เรื่องการนับเลข 1-10 3. หน่วยการสอน บรูณาการทุกหน่วยการเรียนรู้ในกิจกรรมเสริมประสบการณ์ 4. ระดับการศึกษา ระดับการศึกษาปฐมวัย อายุ 3-5 ปี 5. ชื่อผู้ผลิตสื่อ นางดาวรุ่ง คุรุภัณฑ์ 6. วันที่ผลิต 29 มิถุนายน 2565 7. หลักการเหตุผล การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่จะให้บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ ของเป้าหมายของการจัด การศึกษานั้น จ าเป็นอย่างยิ่งที่ครูจะต้องมีความรู้ความสามารถในการที่จะน าเอาเทคโนโลยี เครื่องมือและสื่อ การเรียนการสอนต่าง ๆ เข้ามาใช้ประกอบการเรียนการสอน เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความสนใจ สนุกสนานและ ตื่นเต้นกับบทเรียน อีกทั้งยังได้รับประสบการณ์ตรงการสังเกต ศึกษา ค้นคว้า และทดลองใช้ ท าให้เกิดการ เรียนรู้จากสื่อต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดียิ่ง คณิตศาสตร์มีบทบาทส าคัญยิ่งต่อการพัฒนาความคิดของมนุษย์และมนุษย์ได้ใช้คณิตศาสตร์เป็น เครื่องมือในการศึกษาวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและศาสตร์อื่นๆ คณิตศาสตร์ช่วย ท าให้มนุษย์มีความคิด สร้างสรรค์คิดอย่างมีเหตุผล คิดอย่างเป็นระบบและมีระเบียบแบบแผนสามารถวิเคราะห์ปัญหาและ สถานการณ์ได้อย่างรอบคอบ ถี่ถ้วน สามารถคาดการณ์วางแผนตัดสินใจและแก้ปัญหาได้ถูกต้องเหมาะสม (กระทรวงศึกษาธิการ. ๒๕๔๖ ก : ๒) คณิตศาสตร์จึงมีประโยชน์ต่อการด ารงชีวิต และช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิต ให้มีความสมบูรณ์ทั้งร่างกาย จิตใจสติปัญญา และอารมณ์สามารถคิดเป็นท าเป็น และสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่น ได้อย่างมีความสุข (วิไล มาศจรัส และปานรวียงยุทธวิชัย. ๒๕๕๑ : ๓๖-๓๗) คณิตศาสตร์เป็นวิชาหนึ่งที่เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้เป็นวิชาที่ช่วยพัฒนาคนให้รู้จักคิดและคิดเป็น คือคิดอย่างมีเหตุผล มีระเบียบ มีขั้นตอนในการคิด นอกนี้ยังช่วยสร้างเสริคุณลักษณะที่จ าเป็นต่อการด ารงชีวิต อื่นๆ เช่น การสังเกต การเปรียบเทียบ ความละเอียดถี่ถ้วน แม่นย า มีสมาธิและรู้จักแก้ปัญหาโดยเฉพาะอย่าง ยิ่งในชีวิตประจ าวันเราต้องใช้ความรู้และทักษะทางคณิตศาสตร์อยู่เป็นประจ า เช่น การดูเวลา การประมาณค่า การซื้อขาย การชั่ง การตวง การวัด และอื่นๆตลอดจนกิจกรรมที่มีความยุ่งยากสลับซับซ้อนขึ้นไป เช่น การ สร้างอาคาร ถนน การผลิตอุปกรณ์อิเลคทรอนิคส์จรวด ดาวเทียม ฯลฯ สิ่งเหล่านี้เกิดจากพลังความคิดของ มนุษย์ทั้งสิ้นและมนุษย์จะไม่สามารถสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณค่าขึ้นมาได้ถ้าขาดทักษะทางคณิตศาสตร์ 8. วัตถุประสงค์ 1. เพื่อให้เด็กสามารถอ่านและบอกค่าจ านวนและตัวเลข 1-10 ได้ถูกต้อง 2. เพื่อให้เด็กสามารถเรียงล าดับตัวเลขจากน้อยไปหามาก และจากเลขมากไปหาเลขน้อยได้ ๓. เพื่อให้เด็กได้รู้ค่าการนับเลขที่มีค่ามากขึ้นและลดลงได้ถูกต้อง ๔. เพื่อให้เด็กได้เปรียบเทียบและใช้เครื่องหมายหรือใช้สัญลักษณ์แทนค่าทาง คณิตศาสตร์ได้ถูกต้อง ๕. เพื่อฝึกทักษะด้านการบวกเลขของเด็กปฐมวัยที่มีค่าไม่เกิน 10
๖. เพื่อฝึกทักษะด้านอนุกรม 7. เพื่อให้เด็กสามารถอ่านและเขียนค่าจ านวนและตัวเลขได้ถูต้อง 8. เพื่อพัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยให้พร้อมกับการเรียนรู้ในระดับที่สูงขึ้น 9. เพื่อฝึกการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับตา ๑0. เพื่อให้เด็กรู้จักการอดทนและรอคอย ๑1. เพื่อให้เด็กสามารถเล่นเรียนรู้และท ากิจกรรมร่วมกับครูและเพื่อน ๆ ได้อย่างมีความสุข 12. เพื่อพัฒนารูปแบบสื่อนวัตกรรมให้มีความหลากหลายและเหมาะสมกับวัยของเด็ก ปฐมวัย 9. ประโยชน์ที่ได้รับ 1. เด็กนับค่าจ านวน 1-10 ได้ถูกต้องและคล่องขึ้น 2. เด็กบวกเลขที่มีค่าไม่เกิน 10 ได้คล่องขึ้น และถูกต้องแม่นย า 3. เด็กมีทักษะด้านการสังเกต จ าแนก และเปรียบเทียบ 4. เด็กมีความเข้าใจเรื่องของอนุกรมมากขึ้น 5. เด็กสามารถเรียนรู้เพิ่มเติมได้ด้วยตนเอง ท าให้เข้าใจเนื้อหาได้ถูกต้อง 6. ครูมีสื่อนวัตกรรมที่เหมาะสมและสามารถใช้ได้ดีและมีประสิทธิภาพ 10. การออกแบบและเทคนิคการผลิต 10.1วัสดุที่ใช้ในการผลิตสื่อ เสียบหลักนับเลข ใบเตย ดอกอัญชัน ใบย่านาง ดอกกระเจี๊ยบ แกนข้าวโพด ขมิ้นชัน เมล็ดผักปังแก่ มะนาว กระบอกไม้ไผ่
1. แกนข้าวโพด 20 อัน 2. กระบอกไม้ไผ่ 1 ท่อน 3. กาวลาเท็ก 1 กระปุก 4. ใบเตย 5. ดอกอัญชัน 6. ดอกกระเจี๊ยบ 7. ใบย่านาง 8. ขมิ้นชัน 8. มะนาว 9. เมล็ดผักปังแก่ 10.ชามพลาสิก 11.สว่าน 12.กาวตาช้าง 13.สติกเกอร์ตัวเลข 13. งบประมาณที่ใช้ในการผลิต จ านวน 50 บาท 12. ระยะเวลาที่ใช้ในการผลิต 1 วัน 13. ลักษณะของงาน (เสียบหลักนับเลข) สื่อเสียบหลักนับเลข มีลักษณะเป็นแทนหลัก 1. หลัก ที่ท าจากไม้ไผ่ มีแกนข้าวโพดตัดเป็นท่อน ย้อมสีธรรมชาติสีละ 10 อัน แท่นไม้ไผ่ติดด้วยตัวเลขอารบิคและเลขไทย ๑-10 ใช้ส าหรับเวลาเล่นหรือให้ เด็กที่มีปัญหาการเรียนเรื่องตัวเลขได้ฝึกปฏิบัติจริง โดยการให้เด็กนับจ านวนแกนข้าวโพดแทนสัญลักษณ์ และ ฝึกอ่าน ฝึกนับจ านวน รู้ค่าตัวเลข ทั้งเลขไทยและเลขอารบิค จากการน าสื่อ “เสียบหลักนับเลข” ทดลองให้เด็กได้เล่นตามวัตถุประสงค์ สามารถน าผลมาวิจัย ในชั้นเรียนได้ ในเรื่อง “เด็กจ าตัวเลขไม่ได้” ซึ่งมีอยู่ด้วยกัน 4 คน หลังจากเด็กได้เล่นบ่อยๆ เด็กจ าตัวเลขได้ เรียงล าดับได้ถูกต้อง ส่งผลให้เด็กบวก ลบ เลขที่มีผลลัพท์ไม่เกิน ๑๐ ได้ถูกต้อง 11. วิธีการผลิตสื่อและพัฒนาสื่อ ชุด “เสียบหลักนับเลข” 12.1 น ากระบอกไม้ไผ่ขนาดยาวประมาณ 20 นิ้ว ผ่าครึ่ง วัดระยะห่างแต่ละจุด 1.5 นิ้ว และเจาะรูด้วย สว่าน จ านวน 10 รูดังรูป
ระยะห่างแต่ละจุดหนึ่งนิ้วครึ่ง 12.2 ตัดกิ่งไม้ไผ่จ านวน 10 อัน แต่ละอันความยาวต่าง 1 นิ้ว แนะน าเสียบลงรูที่เจาะไว้ โดยรูที่ 1 จะสั้นสุด แล้วไร่ระดับขึ้นไป น าเสียบลงรูที่เจาะไว้หยดด้วยกาวตาช้างเพื่อยึดให้แน่ดังรูป 12.3 น าแกนข้าวโพดหั่นเป็นขนาด 1 ซ.ม จ านวน 100 อันใช้กิ่งไม้เจาะรูและน าไปย้อมสีที่เตรียมไว้จากนั้น ตากแดดให้แห้ง ดอกกระเจี๊ยบ (สีแดง) เมล็ดผักปังแก่ (สีฟ้า) เมล็ดผักปังผสมมะนาว (สีม่วงอ่อน) ขมิ้น (สีเหลือง) ใบเตย (สีเขียวเข้ม) ใบย่านาง (สีเขียวอ่อน)
ดอกอัญชัน (สีฟ้าเข้ม) ดอกอัญชันผสมมะนาว (สีม่วงอ่อน) ขมิ้นผสมกระเจี๊ยบ (สีส้ม) เม็ดผักปังผสมมะนาว(สีชมพู) น าตากแดดให้แห้ง 12. วิธีใช้สื่อนวัตกรรม ชุด เสียบหลับนับเลข 12.1 ครูแนะน าสื่อและวิธีการใช้พร้อมสาธิตวิธีการใช้สื่อให้เด็กฟังอย่างเข้าใจ 12.2 ครูและเด็กสร้างตกลงในการใช้สื่อร่วมกัน 12.3 แบ่งเด็กออกเป็นกลุ่ม 12.4 เตรียมความพร้อมด้วยกิจกรรม BBL 12.5 ครูคอยสังเกตพฤติกรรม และแนะน าหรือชี้แนะหากเด็กท าผิดหรือไม่เข้าใจ 13. รายงานผลการใช้สื่อนวัตกรรมชุด เสียบหลักนับเลข สื่อนวัตกรรมชุด เสียบหลักนับเลข ข้าพเจ้าได้มีการน าไปทดลองให้เด็กปฐมวัย ชั้นอนุบาลปีที่ 3/ ๓ ของโรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) เพื่อใช้ประกอบในการพัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์ เรื่องการนับเลข 1-10 การเรียงล าดับ การนับเพิ่มนับลด เปรียบเทียบ รูปทรงเรขาคณิต บวก-ลบเลข และทักษะด้านการ บวกเลขที่มีค่าจ านวนไม่เกิน 10 โดยบูรณาการใช้กับทุกหน่วยการเรียนรู้ ซึ่งเป็นห้องที่ข้าพเจ้าเป็นครูประจ า ชั้นอยู่ท าให้พบว่า สื่อนวัตกรรมชุดนี้สามารถช่วยพัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยได้ดีมาก เด็ก ๆ ชอบ ตื่นเต้นกับสิ่งประดิษฐ์ที่ครูน ามาใช้ประกอบการสอน ท าให้เด็กเกิดความเข้าใจอยากที่จะเรียนรู้ มีความกระตือรือร้นตั้งใจเรียนมากขึ้น เพราะเด็กได้ลงมือฝึกปฏิบัติและทดลองท างานที่ตนเอง จึงนับได้ว่า ประสบผลส าเร็จเป็นอย่างดียิ่ง ส่งผลให้ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่สูงขึ้นด้วย นอกจากนี้สื่อชุดนี้ข้าพเจ้ายังได้น ามาใช้กับเด็กกลุ่มที่จ าตัวเลขไม่ได้ จึงท าวิจัยในชั้นเรียนจากการ ใช้สื่อ “ชุดเสียบหลักนับเลข” ได้รับการยอมรับจากคณะครูในโรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) และกลุ่มเพื่อน ครูปฐมวัยด้วยกันเป็นอย่างดียิ่ง นางดาวรุ่ง คุรุภัณฑ์ ต าแหน่ง ครู
นักเรียนร่วมผลิตสื่อ ประกอบการเรียนการสอน
วิธีการทดลองใช้สื่อ
บนัทึกเผยแพร่ผลงาน การจดักิจกรรมเสริมประสบการณ์โดยใชส้ื่อ“เสียบหลักนับเลข” เพื่อพัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์เด็กปฐมวัย นางดาวรุ่ง คุรุภณัฑ์ตา แหน่ง ครูวทิยฐานะ ครูช านาญการพิเศษ โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) ที่ ชื่อ-สกุล ตา แหน่ง ชื่อสถานศึกษา จังหวัด หมายเลข โทรศัพท์ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
ชุด...เสียบหลักนับเลข ลงชื่อ........................................ผู้ผลิตสื่อการสอน (นางดาวรุ่ง คุรุภัณฑ์) ต าแหน่ง ครู ลงชื่อ.........................................ผู้รับรองผลงาน ลงชื่อ..........................................ผู้รับรองผลงาน (นางสาวจงอร ศรีสวัสดิ์) (นางมณัฐนันท์ สิงห์เส) หัวหน้าสายชั้นอนุบาลปีที่ 3 หัวหน้างานวิชาการ ข้อคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของผู้บริหาร ............................................................................................................................. .......................................................... ....................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ..........................................ผู้รับรองรายงาน (นางไพเราะ ใจชื่น) รองผู้อ านวยการโรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) ข้อคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของผู้บริหาร ..................................................................................................................................................... .................................. ....................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ...........................................ผู้รับรองรายงาน (นายเดชาพัชร การกิ่งไพร) ผู้อ านวยการโรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน)
ความรู้ -รอบรู้ในวิชาการที่เกี่ยวข้อง -รอบรู้ในการน าความรู้ไปปรับใช้ให้เหมาะสม -ระมัดระวังในทุกขั ้นตอนของการปฎิบัติ ถอดบทเรียนด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประกอบการผลิตสื่อการเรียนการสอน คุณธรรม -ซื่อสัตย์ สุจริต ขยัน อดทน -ขยัน อดทน -สติปัญญา แบ่งปัน พอประมาณ -พอเหมาะ พอดี พอควร -ใช้ศักยภาพของตนเองอย่างเต็มที่ -ใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นที่มีอยู่ มีเหตุผล -รู้สาเหตุ ท าไม เพราะอะไร เพราะ เหตุใด -รู้ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง -รู้ถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้น ภูมิคุ้มกัน -พร้อมรับการเปลี่ยนแปลง และ ความเสี่ยงที่จะเกิด -วางแผนรอบคอบไม่ประมาท เศรษฐกิจ -เลือกวัสดุที่ใช้ตรงกับงาน -รู้จักใช้อย่างคุ้มค่า เกิดประโยชน์สูงสุด วัฒนธรรม มีจิตส านักจิตสาธารณะ -รักในองค์กรการท างาน ร่วมกัน สิ่งแวดล้อม -มีจิตส านึก ร่วมอนุรักษ์ -สืบทอดรักษาอย่างยั้งยืน สังคม -เกิดความสามัคคี ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน 3 ห่วง 2 เงื่อนไข 4 มิติ