งานนำเสนอ ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ

ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ
และระบบสนับสนุนผู้บริหารระดับสูง




( Decision Support System - DSS
Executive Support Systems - ESS )

รายวิชาระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (30215-2106)
อาจารย์กาญจนา เหลื่อมเเก้ว

5.1 การตัดสินใจและการแก้ปัญหา

ก า ร ตั ด สิ น ใ จ เ ป็ น ก ร ะ บ ว น ก า ร ใ น ก า ร เ ก็ บ ข้ อ มู ล ส า ร ส น เ ท ศ
แ ล้ ว นำ ม า ป ร ะ เ มิ น เ พื่อ ค้ น ห า ท า ง เ ลื อ ก แ ล ะ เ ลื อ ก ท า ง เ ลื อ ก ที่ มี ค ว า ม พึง
พ อ ใ จ ม า ก ที่ สุ ด

ก า ร ตั ด สิ น ใ จ เ ป็ น ห น้ า ที่ ห ลั ก ข อ ง ผู้ บ ริ ห า ร ห รื อ ผู้ จั ด ก า ร น อ ก เ ห นื อ
จ า ก ง า น ใ น ภ า ร ะ ห น้ า ที่ ข อ ง ผู้ บ ริ ห า ร เ ช่ น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ก า ร จั ด ง า น เ ลี้ ย ง
ก า ร เ ขี ย น ร า ย ง า น ก า ร ป ร ะ ชุ ม ก า ร ก ล่ า ว สุ น ท ร พ จ น์ ห รื อ ก า ร ใ ห้ โ อ ว า ท

ขั้นตอนการตัดสินใจ

1.ค้นหาข้อมูล (Intelligence Phase)
เป็นขั้นตอนที่ระบุและกำหนดปัญหาหรือโอกาส ค้นหาข้อมูลที่มีคุณค่าสำหรับองค์กร
2.ขั้นการออกแบบ (Design Phase)
เป็นขั้นตอนการพัฒนาทางเลือกที่จะแก้ไขปัญหาและกำหนดรูปแบบการตัดสินใจ
3.ขั้นประเมินผลคำตอบและทางเลือก (Choice Phase)
เป็นขั้นตอนการเลือกการกระทำที่ใช้แก้ปัญหา
4.ขั้นการดำเนินการ (Implementation)
เป็นการนำทางเลือกไปดำเนินการเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการ
5.ขั้นการตรวจสอบ (Monitoring)
เป็นการตรวจสอบผลการดำเนินการจากการนำทางเลือกไปปฎิบัติ

ประเภทของการตัดสินใจ

1. การตัดสินใจแบบมีโครงสร้าง (Structured Decision)
เป็นการตัดสินใจเกี่ยวกับปัญหาที่มีขั้นตอน กระบวนการในการแก้ปัญหาที่แน่ชัด
เช่น การตัดสินใจเกี่ยวกับการสั่งซื้อสินค้าคงคลัง

2. การตัดสินใจแบบไม่มีโครงสร้าง (Unstructured Decision)
เป็นการตัดสินใจเกี่ยวกับปัญหาที่สามารถกำหนดกระบวนการตัดสินใจล่วงหน้า
เช่น การคัดเลือกผู้บริหารเข้าทำงาน การพัฒนาเทคโนโลยีใหม่

3. การตัดสินใจแบบกึ่งโครงสร้าง (Semi-structured Decision)
เป็นการตัดสินใจเกี่ยวกับปัญหาที่สามารถระบุกระบวนการ หรือวิธีการตัดสินใจได้ล่วงหน้า
ในบางส่วน แต่ไม่มากพอที่จะนำไปสู่การตัดสินใจได้อย่างแน่นอน ต้องใช้ประสบการณ์ของผู้ตัดสินใจ
เช่น โมเดลทางคณิตศาสตร์ ทางสถิติ ทางการเงิน

รูปเเบบการตัดสินใจ

การตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ (STRATEGIC DECISION MAKING)
การควบคุมการจัดการ (Management Control)
การตัดสินใจระดับความรู้ (Knowledge-Level Decision Making)
การควบคุมระบบปฎิบัติการ (Operational Control)

ปัจจัยที่มีผลต่อการเเก้ไขปัญหา

1. วัตถุประสงค์ที่มีจำนวนมาก
2. ทางเลือกที่เพิ่มขึ้น
3. การแข่ งขันที่เพิ่มมากขึ้น
4. ความต้องการด้านความคิดสร้างสรรค์
5. การกระทำทางสังคมและการเมือง
6. ปัจจัยด้านต่างประเทศ
7. เทคโนโลยี
8. เวลาที่ถูกบีบให้สั้น

ระบบสนับสนุน ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support System : DSS)
การตัดสินใจ เป็นระบบสารสนเทศ คอมพิวเตอร์ (CBIS) ซึ่งถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อ
สนับสนุนการแก้ปัญหาที่ไม่มีโครงสร้างหรือปรับปรุงการตัดสินใจ
โดยเฉพาะการตัดสินใจของผู้บริหารระดับกลางและสูง

ความหมายของระบบสนับสนุนการตัดสินใจ

คื อ เ ท ค โ น โ ล ยี แ ล ะ ก า ร สื่ อ ส า ร ที่ มี ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ ก ร ะ บ ว น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ข อ ง

ผู้ บ ริ ห า ร ร ะ ดั บ สู ง ผู้ บ ริ ห า ร ร ะ ดั บ สู ง จึ ง เ ข้ า ม า เ กี่ ย ว ข้ อ ง แ ล ะ ใ ช้ เ ท ค โ น โ ล ยี ม า ก ขึ้ น
ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ค ว า ม สำ คั ญ ข อ ง ก า ร ใ ช้ เ ท ค โ น โ ล ยี ส า ร ส น เ ท ศ ที่ ส า ม า ร ถ ช่ ว ย ใ ห้ อ ง ค์ ก า ร
แ ก้ ปั ญ ห า ท า ง ธุ ร กิ จ ที่ ซั บ ซ้ อ น ไ ด้ อ ย่ า ง มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ช่ ว ย ส ร้ า ง โ อ ก า ส ท า ง ธุ ร กิ จ
ใ ห้ กั บ อ ง ค์ ก า ร แ ล ะ อำ น ว ย ค ว า ม ส ะ ด ว ก ร ว ด เ ร็ ว ใ น ก า ร ทำ ง า น

ประเภทของ ระบบสนับสนุนการตัดสินใจที่ใช้รูปแบบเป็นหลัก (Model-driven DSS)
ระบบ DSS เป็นระบบที่ใช้การจำลองสถานการณ์ และรูปแบบการวิเคราะห์ต่าง ๆ
เช่น โมเดลทางการบัญชี ซึ่งสามารถวิเคราะห์ระบบขึ้นอยู่กับเครื่องมือซอฟต์แวร์

ระบบสนับสนุนการตัดสินใจที่ใช้ข้อมูลเป็นหลัก (Data-driven DSS)
เป็นระบบที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถดึงข้อมูลที่เป็นประโยชน์จากแหล่งต่าง ๆ
เพื่อนำมาวิเคราะห์ เช่น ข้อมูลจากฐานข้อมูลขององค์กร ซึ่งมีข้อมูลจำนวน
มหาศาล ซึ่งอาจนำเอาระบบโอแลปมาใช้วิเคราะห์ข้อมูล

1.ระบบย่อยการจัดการข้อมูล
2.ระบบย่อยการจัดการตัวแบบ
3.การจัดการตัวเชื่อมประสานผู้ใช้
4.ระบบย่อยการจัดการความรู้

ส่วนประกอบ
ของระบบ DSS

คุ ณ ส ม บั ติ ข อ ง ร ะ บ บ ส นั บ ส นุ น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ

1.สามารถจัดการข้อมูลจำนวนมากจากแหล่งต่าง ๆ
2 . ส า ม า ร ถ ใ ห้ ร า ย ง า น แ ล ะ ก า ร นำ เ ส น อ ที่ ยื ด ห ยุ่ น
3.ระบบ DSS ให้คำตอบทั้งในรูปของตัวอักษรและกราฟิก
4 . ส นั บ ส นุ น ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ แ บ บ เ จ า ะ ลึ ก
5 . วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ เ ป รี ย บ เ ที ย บ ปั ญ ห า ที่ ซั บ ซ้ อ น
6 . ส นั บ ส นุ น ก า ร ห า ท า ง เ ลื อ ก ที่ ดี ที่ สุ ด
7 . ส า ม า ร ถ ดำ เ นิ น ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ ข้ อ มู ล ไ ด้ ห ล า ย ช นิ ด

ประโยชน์ของระบบสนันสนุนการตัดสินใจ

1.ระบบมีความสามารถในการสนับสนุนการแก้ปัญหาที่ซับซ้อน
2.สามารถแสดงผลลัพธ์โต้ตอบต่อสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดมาก่อนได้อย่างรวดเร็ว
3.ทำให้เกิดแนวความคิดและองค์ความรู้ใหม่
4.อำนวยความสะดวกในการสื่อสาร
5.ใช้ในการปรับปรุงและเพิ่มผลผลิตขององค์กร
6.ประหยัดเวลาและต้นทุนในการดำเนินงาน
7.สนับสนุนการตัดสินใจแบบมีวัตถุประสงค์
8.เพิ่มประสิทธิภาพทางด้านการจัดการ
9.ปรับปรุงความสามารถของนักวิเคราะห์ในการสร้างผลงานได้มากขึ้น

ระบบสนับสนุนการตัดสินใจกลุ่ม
Group Decision Support Systems หรือ GDSS

ระบบสนับสนุนการตัดสินใจกลุ่ม GDSS เป็นระบบแบบโต้ตอบที่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจ
ร่วมกันของกลุ่มบุคคล ต้องอาศัยเทคโนโลยีด้านการสื่อสารเพื่อเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์ของสมาชิกเข้าด้วยกัน
เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลความคิดเห็นภายในกลุ่มได้ โดยสมาชิกในกลุ่มไม่จำเป็นต้องอยู่ในที่เดียวกัน

ระบบ GDSS มีลักษณะเด่น ดังนี้

1. การออกแบบพิเศษ
2. ง่ายต่อการใช้งาน
3. ยืดหยุ่น
4. สนับสนุนการตัดสินใจ
5. ไม่เปิดเผยปัจจัยนำเข้า
6. ลดพฤติกรรมทางด้านลบของกลุ่ม
7. การติดต่อขนาน
8. เก็บบันทึกอัตโนมัติ
9. ปัจจัยทางด้านต้นทุน การควบคุม และความซับซ้อน

1.ฐานข้อมูล (Database)
2.ฐานตัวแบบ (Model Base)
3.ตัวเชื่อมประสานผู้ใช้ (User Interface)

ส่วนประกอบ
ของ GDSS และซอฟต์แวร์

ทางเลือกของ GDSS

1. ห้องตัดสินใจ (Decision Room)
2. ระบบเครือข่ ายเฉพาะที่ หรือ LAN (Local Area Network)
3. การประชุมทางไกล (Teleconferencing)
4. เครือข่ ายบริเวณกว้าง หรือ เครือข่ ายการตัดสินใจทางไกล (Wide Area Decision Network หรือ WAN)

ตัวอย่างระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (DSS)

บ ริ ษั ท ค็ อ ก พิ ท มี ร ะ บ บ ส นั บ ส นุ น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ใ น ก า ร อ อ ก แ บ บ ย า ง ร ถ ย น ต์ ยี่ ห้ อ ใ ห ม่

- ร ะ บ บ ช่ ว ย ใ ห้ นั ก วิ เ ค ร า ะ ห์ ม อ ง เ ห็ น ถึ ง ค ว า ม สั ม พั น ธ์ ร ะ ห ว่ า ง ผ ล ท า ง ด้ า น ก า ร เ งิ น ใ น อ ดี ต
กั บ ตั ว แ ป ร ภ า ย น อ ก เ ช่ น จำ น ว น ร ถ ย น ต์ ที่ ผ ลิ ต ทั้ ง ห ม ด ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ม ว ล ร ว ม ภ า ย ใ น ป ร ะ เ ท ศ
แ ล้ ว นำ ม า ส ร้ า ง โ ม เ ด ล ใ น ก า ร พ ย า ก ร ณ์ ก า ร ข า ย ด้ ว ย โ ม เ ด ล ต่ า ง ๆ ที่ มี อ ยู่ ใ น ร ะ บ บ
- ส า ม า ร ถ ส ร้ า ง ฐ า น ข้ อ มู ล ที่ บ ร ร จุ ย า ง ข อ ง คู่ แ ข่ ง ทั้ ง ห ม ด 2 0 0 ยี่ ห้ อ ร ว ม ทั้ ง ข้ อ มู ล ใ น ก า ร
ผ ลิ ต แ ร ง ก ด ป ริ ม า ณ แ ล ะ ป ร ะ ม า ณ ก า ร ข า ย
- ผู้ บ ริ ห า ร ส า ม า ร ถ ใ ช้ ข้ อ มู ล ใ น ฐ า น ข้ อ มู ล นี้ สำ ห รั บ ก า ร กำ ห น ด ก ล ยุ ท ธ์ ใ น ก า ร แ ข่ ง ขั น
- ร ะ บ บ ช่ ว ย ใ ห้ อ ง ค์ ก า ร ส า ม า ร ถ นำ เ อ า ป ร ะ เ ด็ น ด้ า น เ ท ค โ น โ ล ยี ม า ผ น ว ก กั บ ด้ า น ก า ร เ งิ น
ใ น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ที่ เ กี่ ย ว กั บ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ล ะ ช่ ว ย ส นั บ ส นุ น ใ ห้ มี ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ร่ ว ม กั น ข อ ง ห น่ ว ย
ง า น ต า ม ห น้ า ที่ ต่ า ง ๆ ใ น อ ง ค์ ก า ร

ระบบสนับสนุน เ ป็ น ร ะ บ บ ที่ ไ ด้ รั บ ก า ร อ อ ก แ บ บ ม า เ พื่ อ ส นั บ ส นุ น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ข อ ง แ ต่ ล ะ บุ ค ค ล
การตัดสินใจส่วนบุคคล เช่น ระบบสนับสนุนการตัดสินใจในการเลือกซื้อประกันรถยนต์โดยผู้ใช้สามารถเข้า
ไปในเว็บไซต์ของผู้ให้ประกัน และกรอกข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ระบบคำนวณเบี้ย
ป ร ะ กั น ใ ห้ ต า ม ที่ ต้ อ ง ก า ร

ระบบสนับสนุนผู้บริหารระดับสูง

(Executive Support Systems หรือ ESS)

เป็นระบบสนับสนุนการตัดสินใจชนิดพิเศษที่รวมฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ ข้อมูล กระบวนการ
และบุคคลที่ใช้สำหรับช่วยเหลือผู้บริหารระดับสูงในองค์กร เป็นระบบสารสนเทศกลยุทธ์
ที่ อ อ ก แ บ บ สำ ห รั บ ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ที่ ไ ม่ มี โ ค ร ง ส ร้ า ง โ ด ย ใ ช้ ก ร า ฟิ ก ชั้ น สู ง แ ล ะ ก า ร ติ ด ต่ อ สื่ อ ส า ร

ลักษณะของระบบสนับสนุนผู้บริหารระดับสูง

1 . เ ป็ น ร ะ บ บ ที่ ป รั บ ใ ห้ เ ข้ า กั บ ผู้ บ ริ ห า ร แ ต่ ล ะ ค น
2 . ง่ า ย ต่ อ ก า ร เ รี ย น รู้ แ ล ะ ก า ร ใ ช้ ง า น
3 . มี ค ว า ม ส า ม า ร ถ เ จ า ะ ลึ ก ถึ ง ข้ อ มู ล
4 . ส นั บ ส นุ น ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ข อ ง ข้ อ มู ล ภ า ย น อ ก
5 . ส า ม า ร ถ ใ ช้ ช่ ว ย ใ น ส ถ า น ก า ร ณ์ ที่ มี ค ว า ม ไ ม่ แ น่ น อ น สู ง
6 . เ น้ น เ กี่ ย ว กั บ อ น า ค ต
7 . ถู ก เ ชื่ อ ม ต่ อ กั บ ก ร ะ บ ว น ก า ร ท า ง ธุ ร กิ จ ที่ มี มู ล ค่ า เ พิ่ ม

ประโยชน์ของระบบสนับสนุนผู้บริหารระดับสูง

มีความสามารถในการวิเคราะห์เปรียบเทียบ โดยเฉพาะในเรื่องของการหาแนวโน้มการใช้กราฟิก
ช่วยสำรวจสถานการณ์ สามารถนำมาใช้ควบคุมผลการดำเนินงานและสนับสนุนการตัดสินใจได้ทันเวลา

ตัวอย่างของระบบสนับสนุนผู้บริหาร ESS ที่นำมาใช้ในวงการธุรกิจ

- บริษัท Sutter Home Winery พัฒนาระบบ ESS สำหรับข่ าวกรองทางธุรกิจ
เพื่อสนับสนุนพนักงานขาย ผู้จัดจำหน่าย พ่ อค้าปลีก

- Royal Bank of Canada พัฒนาระบบสอบถามหลักทรัพย์การลงทุนที่ให้ข้อมูล
เกี่บวกับความเสี่ยง

- U.S. General Services Administration พัฒนาระบบ ESS ที่สามารถตรวจ
สอบทรัพย์สินและการลงทุนได้อย่างง่าย ๆ และรวดเร็ว

THAK YOU
FOR LISTENING