แมวข้างทาง

ในช่ว่ งหลัังๆเรารู้ว้� ิิธีีช่ว่ ยมีบี ุญุ ขัับถ่่ายให้้เป็็นเวลา ปััญหาแรกที่่�เจอตอน
รักั ษาใหม่่ๆ ต้้องให้้ยามากิิน 15 เม็็ด ซึ่่�งเยอะมากและหนักั มากสำำ�หรัับแมวเด็็ก ทั้้ง�
ยารัักษาโรค ยาบำ�ำ รุุงเส้้นประสาท และต้้องให้้นำำ�เพื่อ�่ ลดค่่าการทำำ�งานของไต เพราะ
มีีบุุญเองการทำำ�งานจะไม่ไ่ ด้้เหมืือนแมวทั่่ว� ไป จะทำำ�ให้้ทุุกวันั นี้้�มีีบุญุ มีคี ้้าไตที่่�สููงมาก
มีี 2 วิิธีีที่่ท� ำำ�ให้้ค่่าไตลดลงคืือการให้้น้ำำ�� เกลืือและการป้อ้ นน้ำ�ำ�เยอะ ๆ แต่ว่ ิิธีกี ารให้้น้ำ�ำ�
เกลืือจะทำำ�ให้้มีีบุญุ เครีียดและจะทำ�ำ ให้้สภาวะร่่างกายจะยิ่�งแย่่ลง พ่อ่ จึึงเลืือกใช้้วิิธีี
ผสมน้ำ��ำ ลงในอาหารเปีียกและป้้อนน้ำ��ำ เยอะๆ ทุุกวัันนี้้�มีีบุญุ กินิ น้ำำ��ทีีใช้้สลิ้�งป้อ้ น 17 ถึึง
18 หลอด หลอดละ 20 cc อาหารเปียี กประมาณ 8 หลอด
เมื่่�อก่่อนทุกุ ๆ 2 ชั่�วโมงเขาต้้องพามีบี ุญุ ช่ว่ ยฉี่่� ต้้องเรีียนรู้โ�้ ดยการสัังเกต
ตอนที่่อ� าบน้ำำ��และหวีขี นบริเิ วณขา ฉี่ข� องมีีบุุญจะไหลออกมา พ่่อและแม่่เลยลองเกา
ดูู เหมืือนมีบี ุุญจัักจี้� ฉี่�มีบี ุญุ ก็เ็ ลยไหลออกมา ก็เ็ รียี นรู็�การช่ว่ ยฉี่่� ส่่วนเรื่่อ� งอึึ พอมีีบุุญ
เริ่ม� ฉี่่อ� ึึก็็จะไหลเองตามธรรมชาติิ สิ่ง� ที่่�หมอกัังวลก็็คืือเวลาใส่่แพมเพิดิ ไม่่ควรมีีอึึ
เปื้้อ� นพอจะมีีโอกาสที่่�เชื้อ� ในอึึจะย้้อนกลัับเข้้าไปในท่อ่ ปัสั สาวะ


49

ทำ�ำ วิิธีนี ี้้ม� าหลายปีมี ากจนค่่อยๆลดการช่่วยฉี่่ล� งจากทุุก ๆ 2 ชั่ว� โมงเหลืือวัันละ 3
รอบ เช้้า เย็น็ ก่่อนนอน

กายภาพระบบขัับถ่า่ ยมีีบุญุ คืือ ลำำ�ใส้้ใหญ่ก่ ัับท่อ่ ปััสสาวะอยู่�ใกล้้กันั ถ้้าฉี่�
ไหลดีจี ะไม่่ค่่อยมีีอึึ ถ้้าลำำ�ฉี่่�เริ่ม� เล็ก็ ลง อึึจะเริ่�มออก จะต้้องใช้้คอตตอนบััดค่่อยๆเขี่�ยอึึ
ออกมา ซึ่ง่� วิิธีีการบีบี กระเพาะปัสั สาวะมีคี วามเสี่�ยงที่่�จะทำำ�ให้้อักั เสบและติิดเชื้�ออีีก
วีธี ีที ี่่จ� ะให้้ฉี่่อ� ีกี วิธิ ีีคืือ เอาปลาทููน่่าไว้้บนฝ่่าเท้้ามีบี ุญุ และเราก็็เกาฝ่า่ เท้้าอีีก
ข้้าง น้้องก็จ็ ะฉี่อ� อกมาเองโดยอัตั โนมัตั พอปริมิ าณฉี่น� ้้อยก็จ็ ะหยุดุ และเอาน้ำำ��เกลืือ
ล้้างเเผลเช็็ดให้้ทั่่ว� บริิเวณหน้้าท้้องและช่่องปััสสาวะอึึจาระ ทุกุ วััน ถ้้ากระเพาะ
ปัสั สาวะติิดเชื้อ� จากฉี่�ใสๆจะเป็็นฉี่�ที่่�มีีความข้้นมีสี ีขีุ่�นและมีกี ลิ่�นคราว ถ้้าใช้้ยาที่่�ถููก
ต้้อง กินิ ไปประมาณ 2-3 มื้�อสีีและกลิ่น� จะลดลง
เมื่�่อก่่อนจะหาทุกุ 2 เดืือนเพื่่อ� ติิดตามค่่าไต ต้้องฝึกึ ดููแลแมวป่่วยไปพร้้อม
กัับมีีบุญุ เพราะมีีคนอินิ บอกซ์์มาถาม แต่อ่ ยู่�ตามจังั หวััด ก็็จะเป็น็ หมอทั่่�วไปไม่่ใช้้
หมอเฉพาะโรค ต้้องมีกี ารตรวจเพาะเชื้�อ ต้้องให้้ยาตรงกับั โรค ไม่ง่ั้น� ไม่่หาย ต้้องส่ง่
ยาต่่าง ๆ ไป และต้้องบอกวิิธีีดููแลแผลกดทัับ เพราะมีกี ารเปื่่อ� ยของผิวิ เยอะเป็น็ การ
สอนความรู้้ใ� ห้้เราไปแบ่่งปัันกัับแมวที่่ป� ่่วยเหมืือนมีีบุุญได้้เป็น็ 100 เคส

มีีบุุญเป็็นแมวที่่�วิิเศษที่่�ไม่่กลััวเหมืือนเขามีีความมั่่�นใจว่่าไปกัับเราชีีวิิตเค้้า
จะดีีขึ้้�น มีีชีีวิติ ใหม่่ เวลานั่่ง� รถกลับั กรุงุ เทพจากหาดใหญ่ไ่ ม่เ่ คยร้้องเลย เพราะแมว
ส่ว่ นใหญ่่ขึ้น้� รถยนต์จ์ ะโวยวายร้้อง เป็็นแมวที่่�ฉลาดรู้ห�้ น้้าที่่�เวลาไปฉี่�เรีียกก็็มาเป็น็
แมวที่่�ไม่่กลััวหมาแต่่ไม่่ชอบแมวด้้วยกัันเองเรื่�่องเกิิดจากวัันนึึงพามีีบุุญไปเดิินเล่่นใน
หมู่่�บ้้านแล้้วไปเจอเพื่อ่� นบ้้านที่่ม� ีแี มวเหมืือนกัันโดยที่่�เราอุ้�มแมวเรา เข้้าอุ้�มแมวเค้้า
อยู่่�ดีี ๆ แมวเค้้ามาตบมีบี ุญุ เลืือดไหล หลังั จากนั้้�นมีบี ุุญเกลียี ดแมวเลยเวลาไปงาน
แมวก็็จะกลััวตัวั สั่�นถ้้าเอาแมวเข้้าใกล้้นางก็จ็ ะองค์ล์ ง ห้้ามจับั แต่่ไปงานหมาเดิินเล่่น
ได้้จัับได้้ปกติิ


50

การเลี้ย� งมีบี ุญุ ในแต่่ละวัันไม่่ใช่เ่ รื่�่องง่า่ ย ภายใน 3 วันั หลังั จากที่่�เขาและ
แฟนรัับมีีบุุญมาจากสงขลา มีบี ุญุ เข้้าออกโรงพยาบาลถึึง 5 โรงพยาบาล คุณุ หมอ
ตรวจดููมีีบุุญอย่่างละเอีียดแล้้ว วินิ ิจิ ฉัยั ว่า่ เส้้นประสาทส่่วนควบคุุมการขับั ถ่่ายของมีี
บุุญเสียี หายไป ซึ่�ง่ อาจเกิิดจากการถููกกระตุุกหาง การรักั ษามีวี ิธิ ีเี ดีียวคืือการผ่า่ ตัดั
แต่่ผลที่่�ได้้ไม่่คุ้ม� กันั เลย เพราะมีีบุุญอาจจะไม่ฟ่ ื้�้นด้้วยว่่าอายุุแค่่ 2 เดืือนที่่�น้้อยเกินิ ไป
สำ�ำ หรัับการวางยาเพื่อ�่ ผ่า่ ตััด หรืือถ้้าฟื้�้นก็อ็ าจจะไม่ห่ ายเนื่อ่� งจากอาการที่่ม� ีีบุญุ เป็น็
ต้้องได้้รับั การรัักษาภายในเวลาไม่่เกินิ 3 วัันหลังั จากเป็็นจึึงจะได้้ผล ซึ่่ง� เขากัับแฟน
ไม่่รู้�้เลยว่่ามีบี ุญุ เป็น็ มานานแค่่ไหนแล้้ว
นอกจากนี้้�จากการเสีียหายของเส้้นประสาทนี้้ย� ังั ทำำ�ให้้หางของมีบี ุญุ ไม่ม่ ีี
ความรู้�ส้ ึึกไม่ส่ ามารถยกหรืือกระดิกิ หางได้้เหมืือนแมวทั่่�วไป คุณุ หมอจึึงไม่่เห็น็ ความ
จำ�ำ เป็็นที่่จ� ะเก็็บหางของมีีบุญุ ไว้้จึึงแนะนำ�ำ ให้้ตัดั หางทิ้้�ง เพราะจะช่่วยให้้ลดปัญั หา
เรื่�อ่ งความสกปรกถ้้าอนาคตเราจะไม่ด่ ููแลแล้้วเอาเขาไปปล่อ่ ยทิ้้ง� แต่เ่ มื่อ่� ตััดสินิ ใจ
แล้้วว่่าจะเลี้�ยงมีบี ุญุ ต่อ่ ไป เขากัับแฟนมั่�นใจว่่าสามารถดููแลเรื่อ่� งความสะอาดของมีี
บุุญได้้จึึงไม่่ยอมให้้คุุณหมอตัดั หางทิ้้ง�

51

นอกจากนี้้�จากการเสีียหายของเส้้นประสาทนี้้�ยัังทำ�ำ ให้้หางของมีีบุุญไม่่มีี
ความรู้ส�้ ึึกไม่่สามารถยกหรืือกระดิิกหางได้้เหมืือนแมวทั่่ว� ไป คุณุ หมอจึึงไม่่เห็็นความ
จำ�ำ เป็น็ ที่่จ� ะเก็็บหางของมีีบุุญไว้้จึึงแนะนำ�ำ ให้้ตัดั หางทิ้้�ง เพราะจะช่่วยให้้ลดปััญหา
เรื่่อ� งความสกปรกถ้้าอนาคตเราจะไม่ด่ ููแลแล้้วเอาเขาไปปล่่อยทิ้้�ง แต่่เมื่่�อตััดสินิ ใจ
แล้้วว่่าจะเลี้ย� งมีบี ุญุ ต่่อไป เขากับั แฟนมั่น� ใจว่่าสามารถดููแลเรื่่�องความสะอาดของมีี
บุญุ ได้้จึึงไม่ย่ อมให้้คุุณหมอตัดั หางทิ้้ง�
หมอยังั บอกว่่าขาที่่�ลีบี ของมีบี ุญุ จะอ่อ่ นแรงลงไปเรื่อ่� ย ๆ จนถึึงขั้น� เดิินไป
ไม่ไ่ ด้้ แต่ด่ ้้วยความไม่ย่ อมแพ้้ของพ่่อแม่ท่ ี่่จ� ะไม่่ให้้ชีีวิติ ของมีบี ุุญต้้องแย่่ไปกว่า่ นี้้� ทุุก
วันั ก่่อนไปทำำ�งานพ่อ่ กัับแม่่จะปลุกุ มีบี ุญุ ตอนตีี 4 เพื่�่อให้้มาวิ่�งเล่่นกระโดดออกกำำ�ลังั
กายจนถึึง 7 โมงเช้้า หลัังเลิิกงานจนถึึงเที่่�ยงคืืนก็เ็ ช่่นกััน เป็็นอย่า่ งงี้�ทุกุ วัันจนมีีบุุญมีี
ขาที่่แ� ข็็งแรงเป็็นปกติเิ หมืือนคนอื่่น� แต่่หางก็็ยังั คงไม่ม่ ีีความรู้ส้� ึึกเหมืือนเดิมิ จึึงทำำ�ให้้
ทั้้�งสองต้้องดููแล น้้อง ตลอดชีีวิติ เพราะว่า่ ต้้องทำำ�งานสองคนต้้องคุุยกัันว่า่ คนไหนจะ
ออกไปต่่างจังั หวัดั คนไหนจะต้้องดููมีบี ุญุ คืือออกต่่างจังั หวััดพร้้อมกันั ไม่่ได้้เพราะว่า่ 5
โมงเย็็นจะกลับั มาดููลููกไม่่ทันั เพราะว่่า

“พ่่อกัับแม่่รัักมีีบุญุ เหมือื นลููกมันั คือื ความผูกู พันั แบบไม่ร่ ู้้�ตััวเลยจริงิ ๆ”

จุดุ เริ่�มต้้นของ เพจมีีบุญุ เกิิดเกรงใจเพื่อ�่ นในเฟสเพราะปกติิแฟนจะเป็็น
คนที่่ช� อบถ่า่ ยรููปมีีบุญุ แล้้วลง เฟสบางคนอาจจะชอบแมวบางคนก็อ็ าจจะไม่่ชอบ
แมวก็็คุุยกันั ว่่าจะเปิิด เพจ ดีีไหมเพราะว่า่ กระแส เพจ แมวในช่ว่ งนั้้�นกำ�ำ ลัังมาแรง
เปิิดแล้้วลงรููปน้้องก็็ไม่่คิิดว่่าจะมาถึึงทุุกวัันนี้้�พอพููดไปก็็เริ่ �มมีีกระแสที่่�คนสนใจมาก
ขึ้้�นจนถึึงปััจจุุบัันเริ่ �มมีีตััวตนมากขึ้�้นเริ่ �มมีีคนรู้�้จัักเริ่ �มมีีคนติิดต่่อให้้ไปนุ่ �นไปนั้้�นไป
ออกงานบ้้างไปให้้สััมภาษณ์์กลางออกอีีเวนท์์ต่่างๆ เราขอให้้มีีรููปน้้องอยู่�บนโซลเชีีย
ลพอจะทำำ�ให้้เรามีคี วามสุุขถ้้าวัันหนึ่่ง� มีบี ุุญมีอี ายุไุ ขของเค้้า น้้อยเราก็ม็ ีคี วามทรงจำำ�
ของน้้องอยู่ �บนเพจ

52

หลัังจากเลี้ย� งมีบี ุุญมานานหลายปีี ก็ไ็ ม่ค่ าดฝันั ว่า่ จะรับั แมวมาเลี้ย� งอีกี
เหตุุเกิิดจากกลุ่่�มเพื่่�อนกัันจะมีีหมอเป็็นเจ้้าของโรงพยาบาลสััตว์์วิิภาวดีีคหมอเค้้าจะ
รักั สาหาบ้้านให้้กับั แมวจรจัดั มีผี ู้้ใ� จบุุญนำำ�แมวมารัักสาหัวั แมวโดนพัดั ลมตีขี า หมอก็็
โพสต์ห์ าผู้ป�้ ระกาละแล้้วก็็ระดมทุุนรักั สา สุดุ ท้้ายหมอก็็เห็็นความเป็น็ มีบี ุญุ น้้อยน้้อง
ออมเข้้าไปดููตััวน้้องออมแต่่ยัังไม่่ตััดสิินใจเพราะว่่ามีีมีีบุุญกลััวไม่่มีีเวลาดููแลและมีี
บุญุ ไม่ช่ อบแมวอยู่�แล้้ว ก็ค็ ุุยกัันใหม่ก่ ัับหมอและแม่ใ่ ห้้เวลาน้้องอ้้อมหนึ่่ง� เดืือนถ้้าไม่่
สามารถเข้้ากัับมีีบุุญได้้ก็็ต้้องหาบ้้านใหม่่ แต่่โชคดีที ี่่น� ้้องออมกับั มีีบุญุ อยู่�ด้วยกัันได้้
และน้้องออมก็เ็ ป็็นแมวตััวแรกที่่�มีีบุุญยอมรัับ ก็็อยู่�เป็น็ เพื่�่อนมีบี ุญุ เพราะมีบี ุญุ กลััว
ฟ้้าฝนน้้องอ้้อมก็็จะมุดุ เข้้าไปอยู่�ด้วย คืืออยู่�เป็็นเพื่่�อนกันั เวลา หน่อ่ ยและแฟนไม่่อยู่�

53

เกร็็ดความรู้�เรื่�องการดููแลแมวขั้� น Basic

1.มีีแหล่่งน้ำ�ำ�สะอาดเพีียงพอต่่อการเลี้ �ยง
แมว ทั้้�งนี้้แ� มว 1 ตัวั ควรบริิโภคน้ำำ�� วัันละ
ประมาณกี่� 60 มิิลลิลิ ิิตรต่อ่ น้ำำ�� หนักั ตััว 1
กิโิ ลกรัมั
2.มีีพื้้�นที่่�เพีียงพอและเหมาะสมกัับจำำ�นวน
แมวที่่เ� ลี้ย� ง ไม่ก่ ่่อให้้เกิดิ ปััญหาสิ่�งแวดล้้อม
และสุุขภาพสััตว์์ สถานที่่� เลี้ย� งแมวควรมีี
การระบายอากาศที่่�ดีีและควบคุุมการเกิิด
โรคติดิ ต่อ่ ระหว่่างแมวได้้ ถ้้ามีแี มวมากกว่า่
1 ตััว เมื่�่อเลี้�ยงแมวหลายตััว ควรมีกี ารแยก
พื้้�นที่่�เลี้ย� งแมวตามช่ว่ งอายุุ พฤติิกรรม
และสถานะทาง สุขุ ภาพ
3.บริิเวณที่่�เลี้ �ยงแมวควรมีีรั้ �วรอบขอบชิิด
จะสามารถป้้องกัันแมวจากอัันตรายที่่�อาจ
เกิดิ ขึ้น�้ ได้้
4.ภาชนะให้้อาหารแมวต้้องสะอาดและมีี
จำำ�นวนเพีียงพอจำ�ำ นวนมื้ �อและปริิมาณการ
ให้้อาหารต้้องเหมาะสม ตามชนิดิ และ
สถานะทางสุุขภาพของแมวแต่่ละตััว ถ้้าใช้้
อาหารปรุุงเอง ต้้องถููกสุขุ อนามััย ไม่่ก่่อให้้
เกิดิ ผลเสีียต่อ่ สุุขภาพแมว และควรเก็็บทิ้้�ง
หลังั จากให้้แมว กินิ ไม่่เกินิ 6 ชั่ว� โมง

54



Meow sticker





me w sticker

005

Reborn in
the Chinnakhet

House

“ เกิดิ ใหม่ใ่ นบ้า้ นพัักพิิงชิติ เขต ”

Reborn in the Chinnakhet house

คลื่น่� เสียี งเหมีียวๆ ในบ้้านพักั พิิงอัันแสนอบอุ่�น
“ป้อ้ ง” สาวอาสามููลนิธิ ิิรัักษ์แ์ มว และเจ้้าของบ้้านพักั พิิงชินิ เขต

จุดุ เริ่ม� ต้้นการเริ่ม� เลี้ย� งแมวของเธอนั้้�นคืือค่่อย ๆ เลี้�ยงจากหนึ่่ง� เป็น็ สองตัวั
และเพิ่่ม� มาเรื่�อ่ ย ๆ จากเมื่�อ่ ก่่อน แม่ไ่ ม่่ให้้เลี้ย� งสัตั ว์์ เธอก็เ็ ริ่�มแทรกซึึมที่่�ละตัวั จาก
เมื่อ่� ก่่อนแม่ก่ ็็จะมีีบ่่นบาง ตอนที่่�นำ�ำ แมวมาเลี้ย� งแต่่เดี๋ย� วนี้้�คืือไม่่บ่่นแล้้ว ตลอด 20 ปีี
ที่่ผ� ่่านมา เธอรัับแมวจรจััดมาเลี้ย� งโดยตลอด จนมีีจำำ�นวน 30 ตััว โดยมีแี มวที่่�มีี
อาการป่่วยหนักั 2 ตัวั คืือ น้้องฐานทัพั กัับ น้้องดุ๊�กดิ๊ก� ที่่�ตายไปแล้้ว ที่่เ� ป็็นเคสที่่โ� หด
นอกนั้้�นจะไม่่ค่อ่ ยได้้รับั แมวพิิการ เพราะพี่่ป� ้อ้ งได้้ลงพื้้น� ที่่�ทำำ�หมันั และไม่ค่ ่อ่ ยมีีเวลา
ให้้กับั พวกเขา ฐานทััพป่่าวเป็็นเอดส์์แมว ตอนเจอคืือมีสี ภาพที่่�เละเทะ มีีกลิ่น� เน่่า
เหมืือนซากศพ อยู่�ตรงกองขยะที่่�ฐานทัพั อากาศ

62

ตััวของเธอเองต้้องเลี้�ยงเหมืือนลููกเลย เวลาไปไหนต้้องเอาไปด้้วย เวลานำำ�
ไปฉี่ก� ็ต็ ้้องพาไปที่่�กระบะทรายเพราะเขามองไม่่เห็น็ ตอนพาไปรักั ษาคืือก็็ต้้องทำำ�ใจ
ไว้้แล้้วว่า่ คงไม่ห่ าย แต่เ่ ราก็ต็ ้้องทำ�ำ ให้้เขาอยู่�ได้้นานที่่ส� ุุดดููแลให้้ดีที ี่่�สุดุ ตััวพี่่ป� ้้องเอง
ต้้องปรึึกษาหมอในแต่ล่ ะเคสว่่ามีวี ิิธีเี ลี้�ยงยัังไง เพราะมีีลายละเอีียดที่่เ� ยอะอยู่�
การที่่เ� ธอเลี้ย� งแมว พวกแมวเขาทำ�ำ ให้้เธอฟุ่�งซานน้้อยลง อารมณ์ด์ ีีขึ้น้�
แทบอารมณ์์ไม่่อารมณ์์เสีียเลยซึ่�่งแตกต่่างจากเมื่อ่� ก่่อนมาก มีีสุุขภาพจิิตที่่ด� ีีขึ้น้� จาก
เมื่่�อก่่อน “ เราได้เ้ ลี้ย� งเขามันั ไม่่ฟุ้้�งซ่่าน บางทีีเราเครีียดกัับงานเราก็็มานั่่�งเล่่นกับั
เขา ซอฟขึ้น้� เลยมองข้า้ มเรื่อ� งอารมณ์์เสีียไปได้เ้ ยอะ ส่ว่ นครอบครััวก็็กลายเป็็น
คนรัักแมวไปเลย คืือเล่น่ กับั เขาทุกุ วัันอารมณ์ด์ ีียิ้้ม� แย้ม้ แจ่ม่ ใส ”

จุดุ เปลี่ย� นที่่ท� ำ�ำ ให้้เธอเริ่�มที่่�จะทำ�ำ บ้้านพัักพิิงคืือ อาสาที่่ช� ่่วยเหลืือแมวด้้วย
กัันนี้้แ� หละ เพราะช่ว่ ยเหลืือแมว มารักั ษา จะส่่งกลัับที่่เ� ดิิมจะเอาไปไว้้ไหน ลองหา
บ้้านดููไหม ตอนแรกก็น็ ำ�ำ ไปรัักษาเบื่อ�่ งต้้น และก็็ลองไปลงหาบ้้านดูู พอมีีคนมาขอก็็
ลองดููค่่อย ๆ ขยัับไปทีลี ะอย่่าง เมื่่�อก่่อนก็ท็ ำำ� ทำำ�แล้้วก็เ็ ก็บ็ เข้้าบ้้าน

63

วันั หนึ่่�งเธอก็็ถามตััวเองว่่า “ มัันจะไหวหรอถ้้าเราเก็บ็ มาเลี้ย� งทุุกตััว เราก็็
ลองแบบนี้้ด� ูู ลองคุยุ กัับคนที่่ม� าขอว่า่ เค้้าจะดูแู ลยังั ไง เราก็ใ็ ห้้เค้า้ ไป เราก็็เริ่�มเรีียนรู้�
ที่จ�่ ะเลี้ย� งแมวจร รู้�จักหมอเยอะขึ้�้นเก็บ็ รายละเอีียดไปเลื่�่อย ๆ หาข้อ้ มูลู ไปเรื่่อ� ย ๆ
ส่ว่ นในเรื่อ�่ งบ้้านพักั พิงิ ทำำ�กันั เองในครอบครััวค่่อยๆไปเรื่�อ่ ย ๆ เท่่าที่�่เราไหวไม่เ่ กิิน
กำำ�ลััง เพราะว่่าไม่่มีีคนมาซัับเพอตร์์เรา”
เธอต้้องมองการไกลไว้้อยู่่�พอสมควร เราเอาเงิินที่่เ� หลืือจากการบริหิ ารใน
บ้้าน มาช่ว่ ยในบ้้านพัักพิิง เมื่อ่� ไหร่่ที่่�ถึึงลิมิ ิติ แล้้วเราก็จ็ ะไม่่รัับ แต้้ก็จ็ ะวนออกไป
หรืือเข้้ามาเรื่�่อย ๆ การบริหิ ารในแต่่ละวัันโดยเริ่ม� จากเช้้ามา สำำ�รวจกรงว่า่ เป็็นยัังไง
อาหารลดไหม ทำำ�ความสะอาดกรงทุุกวัันกำำ�จััดของเสีียจากแมวให้้สะอาดที่่ส� ุดุ ถ้้ามีี
เวลาว่า่ งก็จ็ ะล้้างกระบะทรายเกื่�่อบทุุกวััน ถาดอาหารถาดน้ำำ��ก็็จะเปลี่�ยนทุุกวััน ดูู
เช็็คแมวสภาพแมว ตัวั ไหนที่่จ� ะต้้องป้อ้ นยา ทำ�ำ ความสะอาดก็จ็ ะจัดั การ ก็็คืือดููค่อ่ น
ข้้างทั้้ง� วััน

ปััญหาที่่เ� จอส่ว่ นใหญ่จ่ ะเป็น็ แมวป่ว่ ย เวลาเจอโรคติดิ ต่่อในช่่วงฤดููฝนจะมีี
โรคดติิดต่่อเยอะ ใช้้เวลาดููแล หลายวันั แล้้วก็ต็ ้้องหาหมอช่่วงนั้้น� ก็็จะหนักั มาก ค่่าใช้้
จ่า่ ยบางตัวั ก็เ็ ป็็น 10,000 บางตััวก็็ 30,000 - 40,000 ถ้้าเป็็นโรคหัดั เกิินเยอะอันั ไหน
ที่่�สามมารถนำำ�กลัับมาดููแลที่่บ� ้้านได้้เราก็จ็ ะพยายามเซฟค่า่ ใช้้ จ่า่ ยตรงนี้้ด� ้้วยส่่วน
ใหญ่ห่ มอก็จ็ ะรู้�้ว่่าเธอดููแลได้้ขนาดไหนจะเซฟไม่ใ่ ห้้หนัักมากจากที่่เ� มื่�่อก่่อน


64

พฤติกิ รรมแมวส่่วนใหญ่่ในบ้้านพักั พิิงชิินเขต จะเป็็นพฤติิกรรมที่่ซ� นเป็็น
ลิิงแสบ แต่ก่ ็ม็ ีเี หมืือนกันั ที่่เ� ป็น็ แมวดุุ การปรัับพฤติกิ รรมให้้เเมวก็็คืือการคุยุ จับั ให้้ได้้
จัับทุุกวัันเค้้าก็็จะซอฟลงไปเองพยายามยัังไงก็็ได้้จัับเขาให้้ได้้เดี๋ �ยวเค้้าก็็เล่่นเองตััวใน
บ้้านเมื่�่อก่อ่ นก็็ดุมุ ากกััดทุุกคนเดี๋ย� วนี้้�ก็อ็ ้้อนสุุดริิด แต่่ก็็มีีแมวบางตัวั ที่่�หนีอี อกไปบ้้าง
แต่ก่ ็ห็ นีีออกไปข้้างบ้้านไม่่ได้้หนีีไกล บางตัวั ไม่่ชอบสนทนากับั คนอื่่น� ก็ม็ ีไี ปแอบในรูู
และหลืืบบ้้างชอลอยู่�คนเดีียวนอกนั้้น� ไม่่เป็็น

แมวที่่�อยู่�ในบ้้านนานสุุดชื่อ่� ชิกิ อายุุ 19 ปีี มีีก่อ่ นหน้้านี้้�ก็เ็ สีียไปแล้้วสองตัวั
อายุุ 20 ปีีทั้้ง� คู่� ก็็มีคี วามเป็็นห่ว่ งชิิกอยู่�เหมืือนกัันคืือลุ้�นละทึึกทุุกวันั แต่เ่ ขาก็ไ็ ม่ไ่ ด้้มีี
ท่่าทางที่่จ� ะไป แต่่ก็็หวั่่�นๆอยู่� พฤติกิ รรมของแมวที่่ม� ีีอายุเุ ยอะ บางตััวก็จ็ ะนอนไม่่
เล่น่ แต่่สำ�ำ หรับั ชิกิ แล้้ว ก็จ็ ะเล่น่ เหมืือนปกติิแล้้วแต่่อารมณ์บ์ างทีกี ็เ็ ล่่นเป็็นเด็ก็ แต่่
อาจจะเล่่นน้้อยลงนิิดนิงิ ไม่ค่ ่อ่ ยมีอี ะไรเปลี่ย� น
เรื่�่องของคนที่่�มาอุุปการะเเมวคนจะให้้ความสนใจกัับแมวพัันธุ์�เมืืองนอก
อย่่างเช่่นแมวเปอร์เ์ ซีีย เพราะช่ว่ งนี้้�แมวพันั ธุ์�โดนทิ้้�งเยอะคนก็็จะเลืือกมากกว่่า ผู้้�
อุปุ การะหลายคนก็ม็ ีีความน่่ารััก คืือส่ง่ มาให้้ดููคืือเลี้ย� งดีีมาก รักั เหมืือนลููกเหมืือน
หลานส่ง่ มาให้้ดููทุุกวััน ว่่าพััฒนาการของแมวที่่เ� อาไปเป็็นยังั ไงบ้้าง ส่่วนใหญ่่จะอยู่�
ในเฟสแต่่เธอจะไม่่ค่่อยโชว์์เพราะห่่วงเรื่่�องความ private ของผู้อ�้ ุปุ การะ เดี๋ย� วพวก
อาสาจะไปจิกิ ตามเขาให้้ไปคอยรัับแมวไปอุปุ การะเพิ่่ม�
ผู้้�อุุปการะที่่�รัับแมวไปจำ�ำ นวนเยอะที่่�สุุดก็็คืือสี่�ตััวส่่วนมากเธอไม่่ได้้ให้้เลี้�ยง
เยอะเขาก็็จะเหมืือนไปแชร์ค์ วามรัักแมวก็จ็ ะมีปี ััญหา ตบตีี ทำำ�ร้้าย ฉี่ร� ถไม่เ่ ป็น็ ที่่ค� ืือ
พฤติิกรรมด้้านที่่ไ� ม่ด่ ีีเเมวก็็จะทำ�ำ หมดจะกลายเป็็นแมวที่่ด�ื้�อทันั ทีี อย่า่ งฉี่�ใส่ท่ ี่่�นอน
เหมืือนเด็ก็ มีีปัญั หาขาดอบอุ่�น แมวบางตััวมีีพฤติิกรรมที่่�ร้้ายแสบต้้องเอาใจใส่ม่ าก
ขึ้�้นแต่บ่ างตััวก็็ยัังมีไี ล่่ตบกันั บ้้างอยู่� บางวัันเจ้้าของเผลอก็็จะไล่่ตบกััน แมวส่่วนมาก
จะมีีนิิสััยขี้้อ� ิจิ ฉา

65

การเปลี่ย� นให้้คนมาเลี้�ยงแมวใจคืือยากบางคนอยากได้้แมวสวย ๆ มีขี นน่า่
รััก แต่ต่ อนผู้�้อุุปการะมารับั เธอก็็จะพยายามบอกว่่าแมวไทยเลี้ย� งง่า่ ยกว่า่
“ ภููมิติ ้า้ นทานต่อ่ โรคก็็ดีีกว่่าค่า่ ใช้จ้ ่่ายต่ำ�ำ� กว่่า แมวมีีพัันธุ์์�ต้้องมีีเวลา มีีเงิินนะ คุุณถึึง
จะดูแู ลเค้า้ ได้้แต่เ่ ขาก็ไ็ ม่ฟ่ ัังพอผลสุุดท้า้ ยก็็คืือเลี้�ยงไม่ไ่ ด้้ คนไทยก็จ็ ะเป็็นอย่า่ งงี้้ค� ืือไม่่
เจอค่า่ ใช้้จ่่ายก็็จะยังั ไม่่รู้� เลี้ย� งง่า่ ยไม่่ชอบ ชอบยาก ๆ บางทีีเราไปเจอคนที่เ่� ลี้�ยงแมว
เปอร์์เซีียไม่่มีี เราขอเขาเค้า้ ยังั ไม่ใ่ ห้เ้ ลย ทั้้�ง ๆ ที่�่สภาพคืือน่า่ จะฝัังดินิ แล้ว้ ”
ความรู้ส้� ึึกที่่เ� ธอได้้ทำำ�บ้้านพักั พิิง “ ถ้า้ ตัวั ไหนเราเลี้�ยงมาแต่่เล็็กเราป้อ้ น
นมเอง เราก็จ็ ะมีีความรู้�สึกผูกู พันั บางทีีเราทำ�ำ ใจไม่่ได้้ น้ำำ��ตาแอบคลอ ไม่อ่ ยาก
เห็็นเวลาเค้้าไปเวลาผู้้�อุุปการะมารัับแมวพี่่�ป้้องก็็จะให้้แฟนเป็็นคนส่่งน้้องแมวไป
หรือื เวลาทำำ�หมัันเราเห็น็ เขาเจ็บ็ เราก็น็ ้ำ�ำ�ตาร่ว่ งเบา ๆ ”
การจััดการบ้้านพัักพิิง ก็จ็ ะมีดี ัังนี้้�
- เช็ค็ แมวสภาพแมว ดููว่า่ แมวตััวไหนป่ว่ ยหรืือเป็็นอะไรหรืือไม่่
- ต่่อมาคืือ ตัวั ไหนที่่�จะต้้องป้อ้ นยา ทำำ�ความสะอาดก็็จะจัดั การทำำ�ให้้เรีียบร้้อย
- สำ�ำ รวจกรงว่า่ เป็น็ ยังั ไง อาหารลดไหม
- ทำ�ำ ความสะอาดกรงทุุกวันั กำำ�จัดั ของเสีียจากแมวให้้สะอาดที่่�สุดุ
- ล้้างกระบะทราย ถาดอาหาร และถาดน้ำ�ำ�

66

การหาบ้้านให้้แมวจรรับั แมวเข้้าบ้้านพัักพิิง
- เลืือกแมวที่่ม� ีีแนวโน้้มที่่จ� ะหาบ้้านได้้
- พาแมวไปตรวจเลืือด ตรวจโรค ทํําวัคั ซีนี หยอดยา
- แมวที่่�อายุุ 6 เดืือนขึ้น�้ ไปทำ�ำ หมันั เพื่อ่� ป้้องกัันการจับั ไปเพาะพัันธุ์�
- ปรัับสภาพจิิตใจและพฤติิกรรม
ข้้อตกลงในการรัับเลี้ย� ง
- สอบถามข้้อมููลคุณุ สมบัตั ิิการรัับเลี้�ยงแมว
- มีกี ารติิดตามผลการเลี้�ยงแมว หรืือเยี่�ยมบ้้าน
เธอไม่่ค่อ่ ยรัับระดมทุนุ เพราะปััญหาเยอะ แต่่เวลาผู้อ้� ุปุ การะแมวถ้้าจะให้้
ก็ร็ ับั หมด เพราะต้้องแจกแจงที่่ม� าที่่�ไปของเงิิน แล้้วพี่่ป� ้อ้ งเองไม่ไ่ ด้้มีเี วลาขนาดนั้้น�
อย่า่ งจัันทร์-์ ศุกุ ร์์ เธอต้้องดููแลเคสด้้วย ทำำ�งานด้้วย เสาร์-์ อาทิติ ย์์ออกทำำ�หมั่่�นด้้วย
เพราะพี่่ป� ้้องเป็น็ อาสาที่่�ไปช่่วยมููลนิธิ ิริ ักั แมวในการทำ�ำ หมันั ในต่า่ งจัังหวััดบ้้าง เพราะ
ทำ�ำ ใครการรัักแมวมา 10 กว่่าปีแี ล้้วก็ค็ ืือมีีเป้า้ หมายที่่�จะช่่วยแมวเหมืือนกันั ก็เ็ ลยไม่่
ค่อ่ ยระดมทุนุ เธอจะเน้้นทำ�ำ หมััน แล้้วส่ง่ กลับั จุุดเดิมิ ถ้้าอยู่�ได้้ก็็คืืออยู่�ไป ถ้้าไม่ไ่ ด้้เธอ
ก็็ค่อ่ ยคิดิ อีีกทีีว่่าจะทำำ�ยัังไงต่อ่ ไป จากเมื่�่อก่อ่ นมููลนิธิ ิิทำ�ำ หมันั วัันละ 80 ตััว แต่่
ปััจจุบุ ัันเพิ่่ม� เป็็น 300 ตัวั ต่่อวันั ถ้้าแมวบางตัวั อายุุน้้อยเราก็็มาโพสต์์หาบ้้าน แต่่บาง
ตััวก็ส็ ่่งกลับั ที่่เ� ดิิม แล้้วแต่ส่ ภาพและนิสิ ััยในการหาบ้้าน

67

การหาบ้้านของแมวในแต่ล่ ะตััว เริ่ม� ต้้นจากแมวเด็็กจะหาบ้้านได้้ดีีกว่า่
เพราะคนชอบ โดยเฉพาะเป็็นแมวลููกครึ่ง� แมวไทยคนมองข้้าม แต่่ในปััจจุบุ ัันแมว
เด็ก็ ก็็ตายเยอะด้้วยเรื่อ่� งโรคต่า่ ง ๆ ที่่ต� ิดิ มาจากแม่แ่ มว 7 วันั หลัังคลอดก็จ็ ะออก
อาการ ถ้้าพ้้น 21 วัันก็ร็ อด ลููกแมวในบ้้านพัักพิิงชินิ เขต 4 เดืือนขึ้น�้ ไปทำำ�หมั่่น� หมด
เพื่�่อตััดปััญหา เจ้้าของใหม่่นำำ�ไปเพาะพันั ธุ์�และลดปััญหาแมวจรจัดั ถ้้าเพาะพัันธุ์�แล้้ว
แมวไม่ไ่ ด้้สเปคทางฟาร์์มก็ก็ ำ�ำ จััดแมวออกไป

เรื่�อ่ งความเชื่�อ่ เกี่ย� วกับั แมวดำ�ำ ผู้ใ้� หญ่่คนไทยยัังเชื่อ�่ อยู่�แต่เ่ ด็็กสมััยใหม่่ใน
ปัจั จุุบันั ชอบมาก แต่ก่ ็็หาบ้้านยากอยู่่�พอสมควร จะเป็น็ อะไรที่่�ทุกุ คนมองข้้ามไป
แมวที่่ข� าว ๆ แมวสามสีพี วกนั้้�นจะหาบ้้านได้้ง่า่ ย แมวที่่เ� อาไปขายได้้เงิินก็จ็ ะมีคี นหา
ความน่่ารัักความฉลาดต้้องยกให้้แมวไทยขี้้�เล่่นซึ่่�งต่่างจากเปอร์์เซีียที่่�นิ่่�งๆกิินกัับนอน
ขนยาว ๆ พันั กััน



ส่่วนพฤติกิ รรมแมวทั่่�วไป แมวเด็ก็ จระปรับั ง่่ายกว่า่ แมวโตเยอะ และใช้้
เวลาไม่่นานแต่่ต้้องมีเี วลาเล่น่ กับั เขา ถึึงแม้้แมวเด็ก็ จะดุมุ ากก็ต็ าม แต่่แมวใหญ่จ่ ะกััด
อย่า่ งเดีียว เพราะอาจจะอยู่�ในพื้้�นที่่ม� านาน ยกเว้้นแมวแก่่หรืือแมวที่่�ประสบ
อุุบัตั ิิเหตุุนิสิ ัยั จะเปลี่�ยนไปในทางที่่ด� ีีขึ้้�น เพราะเค้้ารู้ว้� ่่าเรามาช่่วยไม่่ได้้มาทำ�ำ ร้้าย มา
ทำำ�ให้้ชีีวิิตเขาดีีขึ้้�นต่่อไป

68

เกร็็ดความรู้� การเจรจากัับเหมีียวที่่�ดุุร้้าย


1.เราต้้องรู้้�ความแตกต่า่ งระหว่่างแมวจรจัดั กัับแมวดุรุ ้้าย
เวลาที่่�เราพบแมวนอกบ้้าน ถ้้าไม่ใ่ ช่แ่ มวจรจัดั ก็็อาจเป็น็ แมวที่่ม� ีีนิสิ ััยดุุร้้าย
แต่่รับั มืือกัับแมวดุุร้้ายนั้้�นยากกว่า่ แมวจรจััดมาก ทำำ�ให้้แมวจรจัดั ไว้้ใจเราอาจจะไม่่
ได้้เลย ก่่อนที่่�จะเข้้าไปใกล้้แมว ต้้องคิดิ ก่อ่ นว่า่ มันั น่่าจะเป็น็ แมวจรจััดหรืือเป็็นแมว
ดุุร้้าย
- แมวดุรุ ้้ายอาจเกิิดในป่่าหรืือเกิิดนอกบ้้าน พวกมันั ไม่่เคยเป็น็ สััตว์์เลี้�ยง
หรืืออาศััยอยู่�ในบ้้าน ส่ว่ นแมวจรจััดนั้้�นเคยเป็็นสัตั ว์เ์ ลี้ย� งมาก่อ่ น แต่เ่ กิิดหลงทาง
หรืือถููกเจ้้าของทอดทิ้้ง�
- แมวดุุร้้ายแสดงพฤติิกรรมดุรุ ้้ายมากกว่่าแมวจรจััด พฤติิกรรมของพวก
มัันคล้้ายกัับแรคคููนหรืือกระรอกมากกว่่า ส่่วนแมวจรจััดเป็็นมิติ รมากกว่า่ และเข้้า
ใกล้้ได้้มากกว่่า กับั มีแี นวโน้้มที่่จ� ะใช้้เวลามากกว่่าอยู่�แถวที่่พ� ักั อาศััยอย่่างมากและ
บริิเวณใกล้้ๆ ตัวั บ้้าน
- แมวจรจัดั มีีแนวโน้้มที่่จ� ะพััฒนาเป็น็ แมวดุุร้้าย หากได้้ใช้้ชีีวิิตอยู่�ในป่า่
เป็น็ เวลานาน ๆ คุุณจึึงอาจต้้องมีปี ฏิสิ ััมพัันธ์์แบบตัวั ต่่อตัวั เป็็นเวลานานกัับแมวสััก
ตััวหนึ่่�ง เพื่อ�่ ตััดสิินใจได้้ว่่ามันั คืือแมวจรจัดั หรืือแมวดุรุ ้้าย


69

2.มารู้�้จักั พฤติกิ รรมและรููปร่่างหน้้าตาของแมวกัันก่อ่ น
พฤติิกรรมและคุุณลัักษณะทางรููปร่่างสภาพของแมวจะให้้เบาะแสว่่ามััน
ถููกทอดทิ้้�งหรืือเกิดิ นอกบ้้าน
- สัตั ว์เ์ ลี้ย� งที่่�ดููกระเซอะกระเซิิงมีีโอกาสมากกว่่าที่่�จะเป็็นแมวจรจััด แมว
ที่่�เพิ่่�งถููกเจ้้าของทิ้้ง� ขว้้างเมื่อ่� ไม่น่ านมานี้้� จะมีีปัญั หาในการปรัับตััวเข้้ากัับป่่า และน่า่
จะมีเี นื้้�อตัวั สกปรกมากกว่่า กับั มีีอาการขาดสารอาหารมากกว่า่ แมวดุุร้้าย
- หากแมวจะวิ่�งหนีเี มื่�่อเราพยายามจะลููบคลำำ�ตัวั แต่่หากแมวยังั ยอมให้้
เข้้าใกล้้ มันั น่่าจะเป็น็ แมวจรจัดั เพราะแมวดุรุ ้้ายไม่ค่ ่อ่ ยจะยอมเข้้าใกล้้คนแบบเราๆ
- วิิธีหี นึ่่�งที่่�ใช้้ตััดสิินใจได้้อย่่างแน่น่ อนว่า่ เป็น็ แมวจรจัดั หรืือแมวดุุร้้ายคืือ
จัับขัังกรง เมื่่�อแมวจรจััดถููกจัับใส่่กรง มันั จะส่่งเสีียงร้้อง ถููไถ เล่น่ และยกหางด้้วย
ท่า่ ทางเป็็นมิิตร แต่่แมวดุุร้้ายอาจแสดงพฤติิกรรมเช่่นเดีียวกัันนี้้ใ� นยามอยู่�นอกกรง
โดยเฉพาะอย่า่ งยิ่�งหากมีีผู้�้ที่่ใ� ห้้อาหารมัันอยู่�ด้วย แต่จ่ ะไม่่มีีวัันยอมแสดงพฤติกิ รรม
แบบนี้้ใ� นระหว่่างถููกขัังกรง


70

3.ทำ�ำ ให้้แมวเชื่อ่� ใจเราโดยใช้้อาหาร
การให้้อาหารเป็็นวิธิ ีีได้้ผลดีีที่่�สุุดเพื่�อ่ ให้้แมวจรจััดมีีปฏิิสััมพันั ธ์์กับั เรา แมว
น่่าจะหิวิ โหยและมัันจะตอบสนองในแง่่บวก ถ้้าเราให้้อาหารกัับแมว ทำ�ำ ใหคุ้้�นเคย
ด้้วย
- เลืือกใช้้อาหารกลิ่�นแรง ยิ่�งทำ�ำ ให้้แมวพบอาหารได้้ง่่ายมากยิ่�งขึ้น�้ เท่า่ ไร
ก็็ยิ่ง� ดีมี ากขึ้น�้ เท่า่ นั้้�น แมวมีีประสาทสััมผัสั เรื่อ�่ งกลิ่�นดีี ตามปกติินั้้�น อาหารกระป๋อ๋ ง
จะมีีกลิ่น� ฉุุนกว่่าอาหารแห้้ง โดยเฉพาะอย่า่ งยิ่�งอาหารรสปลา เช่น่ ปลาแซลมอน
และปลาทููน่่า อย่า่ งไรก็ต็ าม อย่า่ ทิ้้ง� อาหารของคนไว้้ให้้แมว เช่น่ ปลาทููน่า่ กระป๋อ๋ ง
หรืือปลากระป๋๋อง การทำำ�เช่น่ นี้้อ� าจทำ�ำ ให้้ระบบย่อ่ ยอาหารของแมวมีีปัญั หาที่่ค� าดไม่่
ถึึง และเราคงไม่่ต้้องการให้้แมวจรจััดยุ่่�งเกี่ย� วกัับอาหารอัันไม่่เป็น็ ที่่น� ่า่ พอใจซึ่�ง่ เราทิ้้ง�
ไว้้
- ทิ้้ง� อาหารไว้้นอกบ้้านในบริิเวณที่่�เราเคยเห็็นแมวจรจัดั ความต่อ่ เนื่อ�่ งมีี
ความสำ�ำ คััญ จงทิ้้ง� อาหารไว้้ในที่่เ� ดิมิ ๆ ทุกุ วันั แล้้วแมวตััวนั้้�นก็จ็ ะเรีียนรู้�้ที่่�จะมาแถว
นี้้�เมื่อ่� มัันหิิว
- หลังั จากสี่ห� รืือห้้าวััน จงอยู่�นอกบ้้านในตอนที่่�แมวมากิินอาหาร อาจ
ต้้องใช้้เวลาหนึ่่ง� สััปดาห์ห์ รืือประมาณนั้้�น เพื่่�อที่่�แมวจะไว้้ใจเรามากพอที่่จ� ะเข้้าใกล้้
เรา ต้้องอดทน อย่า่ พยายามบัังคับั ให้้แมวมีปี ฏิสิ ััมพันั ธ์ก์ ัับเรามากเกินิ ไป
- อย่า่ ลููบคลำ�ำ หรืือมีีปฏิสิ ััมพันั ธ์์ทางกายภาพกับั แมวในระหว่า่ งนี้้� แมว
อาจจะสััมผััสตัวั เราโดยถููไถกัับขาของเราหรืือใช้้จมููกดุนุ เราเบาๆ แมวจรจััดมักั จะ
เคยถููกกระทำำ�ทารุณุ โดยเจ้้าของเดิิม จึึงอาจต้้องใช้้เวลานานกว่่าที่่�แมวจรจัดั จะพร้้อม
เปิิดรัับคนใหม่่ และพวกมันั ยังั อาจตื่�่นตกใจได้้ง่า่ ยๆ ด้้วย หากเรากดดันั เรื่อ�่ งสััมผััส
เพื่่อ� จับั จองตััวแมว อาจระวัังตัวั ในเรื่อ�่ งที่่จ� ะกลัับมากินิ อาหารอีีก

71

4.เลืือกใช้้กัับดักั ที่่เ� หมาะสม
แม้้ว่่าแมวจรจััดบางตััวอาจจะเดิินเข้้ามาในบ้้านของใครบางคนด้้วยตััวมััน
เอง แต่่ส่่วนใหญ่่จะมีปี ัญั หาเรื่่อ� งไม่่เชื่อ่� ใจคน กัับดัักแมวแบบมีีจนมักั เป็็นทางเลืือกดีี
ที่่ส� ุุดเพื่่�อนำำ�แมวเข้้ามาในบ้้านอย่า่ งปลอดภัยั
- สำำ�หรับั ในสหรัฐั ฯ นั้้�น สมาคมมนุุษยธรรมมัักจัดั หากับั ดักั ชนิิดปลอดภััย
ให้้กับั คนที่่�ไปเยืือน ผู้้�กำ�ำ ลังั พยายามจัับแมวจรจัดั เจ้้าหน้้าที่่�ของสมาคมยังั สามารถ
อธิิบายวิธิ ีีใช้้กับั ดักั ที่่ถ� ููกต้้องให้้ด้้วย ทางเลืือกดีีที่่�สุุดคืือไปยัังศููนย์์พัักพิิงสััตว์์ในท้้อง
ถิ่�นของเรา และขอคำ�ำ แนะนำ�ำ จากเจ้้าหน้้าที่่เ� รื่�่องกับั ดัักแมว
5.ล่อ่ หลอกแมวจรจััดเข้้าไปในกัับดักั
เราจะได้้ทิ้้�งอาหารล่อ่ แมวไว้้ในกับั ดักั แล้้ว แมวจะยัังไม่่เดิินเข้้าไปในกับั ดััก
ง่า่ ยๆ การทำำ�ให้้แมวยอมเข้้าไปในกัับดัักอย่า่ งปลอดภัยั ต้้องใช้้เวลา
- เมื่่�อแมวดููเหมืือนจะสบายอกสบายใจที่่�มีีเราอยู่�ด้วย ให้้เริ่�มนำ�ำ เอากัับดััก
ซึ่ง่� เป็น็ ลัังขนาดใหญ่ม่ ากับั เราด้้วยในตอนเข้้าไปตรวจดููแมว เป็น็ กัับดัักแบบมีจี รรยา
บรรณ ซึ่่ง� ไม่่ได้้ทำำ�ให้้แมวเป็็นอัันตรายทางกาย สามารถหาซื้�อได้้ในร้้านขายสััตว์์เลี้ย� ง
ทั่่ว� ไป
- ใช้้เวลาหนึ่่�งหรืือสองสัปั ดาห์ใ์ นการวางอาหารแมวให้้ใกล้้กัับดัักมากขึ้น้�
และมากขึ้้น� จนในที่่�สุดุ ให้้วางอาหารข้้างในลัังเลยแต่ค่ อยดููให้้ประตููเปิดิ อยู่�ใน
ระหว่า่ งที่่�แมวกินิ อาหาร เป้้าหมายของเราคืือทำ�ำ ให้้แมวรู้้�สึึกสบายอกสบายใจยาม
เข้้าไปอยู่�ในลังั ดัังนั้้น� เวลาที่่�เราปิดิ ประตููลงกลอน มันั จะรู้้�สึึกชอกช้ำ�ำ�ทางใจน้้อยลง
- ค่่อยๆ ย้้ายอาหารให้้เข้้าไปอยู่�ในลัังไม้้ลึึกมากขึ้น้� เมื่อ�่ ถึึงจุดุ ที่่�แมวกำ�ำ ลััง
เดิินอย่่างสบายอกสบายใจเข้้าไปในกัับดััก ก็็ให้้ปิดิ ฝาลังั และใส่ก่ ลอน

72

6.ให้้สััตว์แ์ พทย์ต์ รวจร่่างกายแมว
หากเราต้้องการจะได้้ความไว้้วางใจจากแมว เราจำำ�เป็น็ ต้้องใช้้ชีีวิติ ร่ว่ มกัับ
แมวจรจััดเป็็นเวลายาวนาน แต่ก่ ่่อนที่่�เราจะสามารถทำำ�เช่น่ นั้้น� ได้้ จำำ�เป็็นต้้องทำำ�ให้้
แน่่ใจว่่าแมวปลอดจากโรคใด ๆ ที่่�อาจเป็น็ อันั ตรายสำำ�หรับั เราหรืือสัตั ว์์เลี้ย� งอื่น�่ ๆ
ในบ้้าน
- ก่อ่ นการตรวจร่า่ งกาย ให้้กัักกัันโรคแมวตััวนั้้�นจากคนและสััตว์์อื่น่� ๆ
โดยหากทำำ�ได้้ ให้้เก็็บมัันไว้้ในห้้องปิดิ ใส่่แมวในกรงที่่ใ� หญ่ข่ ึ้้�น หรืือกรงซึ่่�งเก็็บไว้้ใน
โรงรถที่่�มีเี ครื่่�องทำำ�ความร้้อน (ในกรณีีที่่�เป็น็ เมืืองหนาว) จะเป็็นทางเลืือกที่่ด� ีีมาก
เพราะแมวอาจมีีหมััดแมว หรืือเห็บ็ ที่่ค� ุุณไม่่ต้้องการให้้เข้้าไปเพ่่นพ่า่ นอยู่�ในบ้้าน
- สััตวแพทย์ย์ ังั อาจตรวจสอบร่า่ งกายของแมวในระดับั พื้้น� ฐาน และฉีดี
วััคซีีนที่่�จำำ�เป็น็ ต่า่ ง ๆ ให้้ด้้วย นอกจากนี้้� สััตวแพทย์ย์ ังั อาจตรวจหาอาการป่ว่ ยที่่�พบ
ได้้ทั่่ว� ไปในหมู่่�แมวจรจัดั เช่่น หมัดั แมว โรคพยาธิิหนอนหัวั ใจ โรคเอดส์์แมว และโรค
ลููคีีเมียี แมว
7.สร้้างห้้องแมวสัักห้้องหนึ่่ง�
การรับั แมวจรจััดสักั ตัวั เข้้าบ้้าน แตกต่่างกันั มากกัับการรัับเลี้ย� งแมวจาก
ศููนย์พ์ ักั พิงิ แมว แมวตัวั ใหม่ข่ องเราน่า่ จะขี้�อาย และรู้ส�้ ึึกไม่ม่ั่น� คงมากกว่่าเรื่่�อง
เขตแดนและพื้้น� ที่่� จงสร้้างห้้องสำำ�หรัับแมวสัักห้้องหนึ่่�ง เพื่�อ่ ที่่แ� มวจะได้้รู้�ส้ ึึกสะดวก
สบายในบ้้านของเรา และในทางกลับั กันั มันั ก็็จะเริ่ม� เชื่�่อใจเรา
- จััดเตรีียมเสบียี งต่่าง ๆ เช่่น อาหาร น้ำ�ำ� ที่่น� อน ของเล่่น และกล่่อง
ห้้องน้ำ�ำ� แมวเอาไว้้ให้้แล้้ว สิ่�งใดที่่เ� ราคิดิ ได้้ว่า่ จะทำำ�ให้้แมวรู้ส�้ ึึกสะดวกสบาย และ
ปลอดภััยมีีความสำ�ำ คััญอย่่างหลีีกเลี่ย� งไม่ไ่ ด้้
- ห้้องนี้้ส� มควรตั้ง� อยู่�ในส่่วนเงีียบสงบของบ้้าน และไม่ส่ มควรมีคี นเข้้าไป
ใช้้ห้้อง จนกว่่าแมวจะได้้ปรับั ตัวั เข้้ากับั บ้้านใหม่่แล้้ว จงจััดวางเก้้าอี้ห� รืือเก้้าอี้น� อน
สักั ตััวหนึ่่�ง โดยมีผี ้้าห่่มสักั ผืืนหนึ่่ง� พาดคลุมุ อยู่� เพื่่�อที่่�แมวจะได้้มีสี ถานที่่�ซ่่อนตััวเวลา
รู้้�สึึกว่า่ ถููกคุุกคาม
- ใช้้เวลาในห้้องดัังกล่่าวทุุกวััน เพื่�่อที่่�แมวจะได้้คุ้้น� เคยกัับการมีีเราอยู่�
ด้้วย จงเคาะประตููก่อ่ นจะเข้้าไปในห้้องและพููดบางสิ่ง� เช่น่ “กำำ�ลังั เข้้ามาแล้ว้ นะ”

73

8.เคารพอาณาเขตของแมว
แมวจรจััดต้้องการเวลาเพื่�่อปรัับตััวเรื่อ�่ งมีปี ฏิสิ ัมั พัันธ์ก์ ับั มนุุษย์์ จงอย่า่
พยายามบัังคับั ให้้มันั ทำำ�สิ่่�งใดเร็็วเกิินไป และจงปล่่อยให้้แมวเป็น็ ผู้�้นำำ�ในเรื่�อ่ ง
ปฏิสิ ััมพัันธ์ร์ ะหว่่างกันั
- หลีีกเลี่ย� งการสบตากัับแมว แมวชอบจ้้องมองคน แต่่จงอย่า่ เข้้าร่่วม
แข่ง่ ขัันจ้้องตากับั แมวจรจััด เพราะการจ้้องมองเป็น็ สัญั ญานอย่่างหนึ่่ง� ของความ
ก้้าวร้้าว เพื่�อ่ สื่อ่� สารถึึงแมวว่า่ เราไม่่ได้้ตั้้ง� ใจจะทำำ�อันั ตรายมััน จงหลัับตาของเรานาน
สี่ถ� ึึงห้้านาทีี ก่่อนจะหัันไปมองทางอื่น่�
- ปล่่อยให้้แมวเข้้าใกล้้เรา จงรอให้้แมวเข้้ามาสัมั ผััสกัับร่่างกายของคุณุ
ก่่อนที่่เ� ราจะพยายามลููบคลำ�ำ มันั แมวจะแสดงความเป็็นมิิตรโดยถููไถตัวั มัันกัับผู้�ค้ น
และดุุนด้้วยจมููกเบาๆ จงรอจนกว่า่ แมวจะแสดงกิริ ิิยาเช่น่ นั้้น� กัับเรา หลังั จากนั้้น� จึึง
ทดลองสััมผัสั แมว
- หากแมวต้้องการที่่�ซ่่อนตััว จงปล่อ่ ยให้้มันั ทำ�ำ มัันอาจจะต้้องการอยู่�ใต้้
เก้้าอี้�นอน หรืือเก้้าอี้�นานสักั สี่ถ� ึึงห้้าวััน โดยจะออกมาเพีียงแค่เ่ พื่่�อกิินอาหารเท่่านั้้น�
จงปล่อ่ ยให้้มันั ทำ�ำ เช่่นนั้้�น และอย่า่ พยายามคะยั้น� คะยอให้้มัันออกมาก่อ่ น
- เมื่�่อแมวเปิิดรัับสัมั ผััสทางกาย จงหลีกี เลี่�ยงการสััมผััสท้้องของมันั ท้้อง
เป็น็ ส่ว่ นเปราะบางของแมว และการแตะต้้องบริเิ วณนั้้น� อาจทำ�ำ ให้้มันั ลดความไว้้
วางใจในตัวั เราลงได้้มาก

74

9.แนะนำำ�แมวให้้รู้จ�้ ัักกับั บ้้านของเรา
หลังั จากแมวได้้ใช้้เวลาสี่�ถึึงห้้าสััปดาห์์ในห้้องนิิรภััยสำ�ำ หรับั มันั และดูู
เหมืือนว่่ามันั ไม่เ่ ครีียดแล้้วเวลาอยู่่�กับั เรา จงปล่อ่ ยให้้มัันออกสำำ�รวจส่ว่ นที่่�เหลืือของ
บ้้าน
- ปล่อ่ ยให้้แมวไปไหนมาไหนได้้อย่า่ งอิิสระ จงปล่อ่ ยให้้มัันสำ�ำ รวจบ้้าน
ภายใต้้เงื่อ� นไขของมันั เอง คอยจัับตาดูู แต่อ่ ย่่าเข้้าไปเกะกะมากเกินิ ไป ในระหว่่างที่่�
แมวกำ�ำ ลังั ตรวจสอบเขตแดนใหม่่ของแมว
- หากเรามีสี ัตั ว์์เลี้ย� งอื่น�่ ๆ จงปล่่อยให้้พวกมัันฟัังเสียี งและดมกลิ่�นกันั
และกััน ก่่อนที่่จ� ะปล่อ่ ยให้้มีีปฏิสิ ััมพัันธ์์ทางร่า่ งกาย จงให้้อาหารแก่ส่ ััตว์์เลี้�ยงที่่อ� ยู่่�มา
ก่อ่ นใกล้้กับั ประตููห้้องนิิรภัยั ของแมว และส่ง่ เสริิมให้้พวกมัันตะปบกัันอย่า่ งเป็็นมิติ ร
และเล่่นกัันภายใต้้ประตููห้้อง
- เราสามารถทดลองแทนที่่ป� ระตููด้้วยผ้้าม่า่ นประตููแบบชั่�วคราว เพื่่�อให้้
สัตั ว์ต์ ัวั อื่�่น ๆ มองเห็็นแมวตัวั ที่่ม� าใหม่่ ในระหว่า่ งที่่�ยัังมีีสิ่ง� ขวางกั้�นทางกายภาพอยู่�
การทำำ�แบบนี้้อ� าจเป็็นประโยชน์ห์ ากแมวจรจััดขี้้อ� ายมากเป็น็ พิเิ ศษ
- คอยดููแลการมีีปฏิสิ ััมพัันธ์์แบบเผชิญิ หน้้าในขั้�นต้้นใด ๆ กับั สััตว์์เลี้ย� ง
ตััวอื่�น่ ๆ และเฝ้้ามองหาสัญั ญาณต่า่ ง ๆ ของความก้้าวร้้าว

75

006

เรื่�องหมันั ๆ
กัับ

แมวเหมีียว

เรื่�องหมัันๆกัับ แมวเหมียี ว

ก ารทำ�ำ หมั่่น� ให้้น้้องแมวแล้้ว แล้้วเป็็นเรื่่�องจำ�ำ เป็น็ มากโดยเฉพาะแมวจร

การทำำ�หมั่่�นให้้อย่่างถููกต้้องต้้องทำ�ำ ยัังไงบ้้างมาเริ่�มกัันที่่�ก่่อนที่่�แมวจรหรืือแมวปกติิ
มาทำำ�หมั่่�น เราควรงดข้้าวงดน้ำ��ำ ก่่อน 6-8 ชั่�วโมงเพื่่�อความปลอดภัยั ในการวางยา
เพราะเวลาวางยาถ้้าแมวเกิิดกิินน้ำ��ำ กิินอาหารเข้้าไปผลของยาซึึมอาจจะทำ�ำ ให้้ทาง
เกินิ อาหารเคลื่�่อนตัวั และทำำ�ให้้เกิิดการอาเจียี นได้้ เราจึึงต้้องงดเพื่�่อความปลอดภัยั
ถ้้าเกิิดแมวอาเจียี น ออกมาทางปาก หรืือทางจมููก เพราะเค้้าไม่ส่ ามารถดููและตนเอง
ได้้จะเกิิดความอัันตราย ประกอบกัับมีีฤทธิ์ข� องยาสลบอาจจะทำ�ำ ให้้เค้้าหายใจไม่่
สะดวก เกี่�ยวกัับหลอดลม

78

เรื่่�องยอดฮิิตเลยคืือการใช้้ยาคุุมและการทำ�ำ หมั่่�นกัับแมวแมวควรใช้้ยาคุุมที่่�
ได้้รัับอนุญุ าติิจากสััตวแพทย์์เท่่านั้้�น เพราะบางเคสมีปี ััญหาเมื่่อ� ใช้้เอง อย่า่ งฉีดี ตอน
ท้้องก็็จะทำำ�ให้้ลููกแมวคลอดไม่่ได้้ ถ้้าฉีดี ผิิดเวลาหรืือปริมิ าณที่่ม� ากเกิินไปมดลููกก็จ็ ะ
อัักเสบได้้ อย่า่ คุ้ม� ต้้องใช้้โดยหมอจริงิ ๆ เพราะหมอจะรู้้เ� วลา แต่ส่ ่ว่ นใหญ่ห่ มอ
แนะนำำ�ให้้ทำำ�หมั่่�น
ในบางเคสที่่�อยากได้้ลููกแมว ยาคุุมก็ย็ ัังจำ�ำ เป็็นอยู่� ในการพัักมดลููก ก่่อน
เตรีียมตัวั ก็ม็ ีี 2 เรื่อ�่ ง การทำ�ำ หมั่่�นของหมอคืือครอบคุุมอยู่�แล้้วกลัับไปแถบไม่ต่ ้้องทำำ�
อะไรเลย ถ้้าเป็น็ แมวก็็ให้้ขังั ในกรง 1-2 วััน ดููว่า่ มีอี าการผิดิ ปกติิอะไรไหม ถ้้าปกติดิ ีีก็็
เลี้�ยงตามปกติิได้้เลย เพราะเย็บ็ ไหมละลายไว้้แล้้ว เข้้าสามารถอยู่่�กับั แผลพวกนี้้�ได้้
เลย โดยที่่�จะตััดไหมหรืือไม่่ตััดก็ไ็ ด้้ โดยจะฉีดี ยาหลังั ผ่า่ ตััดให้้อยู่�แล้้ว ยกเว้้นกรณีีเมื่่อ�
อักั เสบ ก็ต็ ้้องมีียาและก็็นััดดููแผลเพิ่่ม� ก็แ็ ล้้วแต่โ่ ชคถ้้าเป็น็ แมวจรจริิง ๆ โอกาสจับั มา
ดููน้้อยถ้้าเป็น็ แมวบ้้านก็ใ็ ห้้ยามาทานให้้ยามาป้้อน และก็ใ็ ห้้คำำ�แนะนำำ�ที่่�เหมาะสมต่อ่
แมวแต่ล่ ะตัวั เป็็นกรณีไี ป
การใช้้ยาคุุมของคนกัับแมว มีีผลต่่อแมวมากเพราะว่า่ ยาคุมุ คนมีีรอบ
ประจำำ�เดืือนต่่อเดืือนแต่ส่ ััตว์์จะมีรี อบเดืือน 4-6 เดืือน จะทำำ�ให้้มดลููกอักั เสบได้้ง่า่ ย
ขึ้้น� กินิ ติิดกันั สามวันั มดลููกก็็เริ่�มบวม เริ่�มอักั เสบ ผนังั มดลููกจะบางแล้้วอัักเสบและ
กลายเป็น็ หนอง ยาฉีีดถ้้าไม่ใ่ ช้้หมอก็็จบเหมืือนกััน เพราะว่่าไม่ม่ ีกี ารตรวจการเป็็น
สัตั ว์์ที่่�ชัดั เจน ต่า่ งกัับคนเยอะ ช่ว่ งที่่ส� ััตว์์มีีประจำ�ำ เดืือนคืือช่่วงผสมพันั ธุ์� และเป็็นตััว
ยาที่่ไ� ม่่เหมาะกัับการนำำ�มาใช้้ ถ้้ายาคุุมฉีดี ต้้อง ฉีดี ก่่อนเป็็นสัตั ว์์ 1 เดืือน ฉีดี ก่่อนสอง
เดืือนยิ่�งดีี โดยแมวมีลี ููกเฉลี่ย� 4-5 ตััว ปีีกมดลููกต่่อข้้างท้้องได้้สองตััว แต่่จะคลอด
ยากทัันทีี

79

โรคที่่�มากับั แมวจร โดยการแนะนำำ�การเลี้�ยงแมวจร สัปั ดาห์์แรกลด
ความเครียี ดจากการย้้ายที่่�และทำ�ำ ความรู้จ้� ัักกัันก่่อน และเลี้ย� งแยกจากสััตว์์ชนิดิ อื่�่น
ฝึึกให้้อยู่�ในกรงนั้้น� คืือหนึ่่�งสััปดาห์์แรกที่่เ� ราต้้องทำำ� ถ้้าผ่า่ นสัปั ดาห์แ์ รกไปก็็พาไป
ตรวจ และเริ่�มจากถ่่ายพยาธิิก่่อนเป็น็ ลำ�ำ ดัับแรก ถ้้ามีปี ระวััติอิ ยู่�แล้้วก็็รันั ตามตรางไม่่
ต้้องไปฉีีดก่่อนเพราะแมวมีภี ููมิเิ ดิมิ อยู่�แล้้ว ทำ�ำ ตามเวลา แล้้วก็็ฝึึกการให้้อาหาร
อาหารชนิิดไหนที่่ฝ� ึกึ แล้้วถ่่ายไม่เ่ หลว อัันนั้้น� คืือดีี ฝึึกการใช้้กระบะทราย การใช้้ที่่ฝ� น
เล็็บ สิ่�งเหล่า่ นี้้ค� ืือจำำ�เป็น็ กว่่าวััคซีีน วััคซีีนถ้้าเราพร้้อมเราพาไปฉีดี ก็ไ็ ด้้ ถ้้ากรณีีเลี้�ยง
หลายตััวเราอาจจะจำำ�เป็็นต้้องโฟกััสมากเป็็นพิิเศษ

สภาพแวดล้้อมสำ�ำ หรัับแมวที่่เ� หมาะสมเป็น็ เรื่�่องสำำ�คััญมาก และมากกว่่า
การกลััวโรคต่่างๆ ถ้้าเราฉีดี วััคซีนี ในขณะที่่แ� มวมีีความเครีียดภููมิิตาลหาดว่่าจะไม่ข่ ึ้้�น
เหมืือนเด็็กย้้ายโรงเรียี นจาก ป.6 ไป ม.1 ถ้้าเราไปทำำ�อะไรตรงช่่องที่่เ� กิิดระหว่า่ งการ
เปลี่ย� นแปลงการปรัับตัวั คืือสำ�ำ คััญกว่า่ วััคซีนี ถ้้าเเมวไม่่เครียี ดเราก็็จะทำำ�อะไรก็็ได้้
ถ้้าแมวพิกิ ารเราต้้องเลี้�ยงอย่า่ งใกล้้ชิิด เรื่อ�่ งความสะอาดการขับั ถ่่ายและแผลกดทัับ
รวมถึึงเรื่อ่� งอาหาร ที่่ย�ี่�ห้้อไหนกินิ แล้้วดีีคืือกิินยี้ห� ้้อนั้้�นไปเลย อย่า่ ไปเปลี่ย� นไม่ง่ั้น� อาจ
จะท้้องเสียี จากการเปลี่ย� นอาหารได้้
การปรับั ตัวั เข้้ากับั สัตั ว์์ชนิิดอื่น�่ ให้้ใช้้กรงเป็น็ ตััวช่่วย ให้้เจ้้าของใหม่คุ่้น� กัับ
แมวก่อ่ น แล้้วแมวจะคุ้น� กับั สัตั ว์์อื่น�่ ๆ เอง ต้้องให้้อยู่�ใกล้้ๆกััน โดยคอนเซ็ป็ ปรับั
ตััวกลางให้้เข้้ากัับแมว แล้้วค่่อยปรับั แมวให้้เข้้ากับั สิ่ง� แวดล้้อม
พฤติกิ รรมชวนสงสัยั เกี่ย� วกัับแมวที่่�เรีียกแล้้วไม่ค่ ่่อยสนใจ แมวจะรู้ว�้ ่า่ ใคร
เป็็นคนเก็บ็ อึึเก็บ็ ฉี่� ให้้อาหาร แมวจะรู้ว้� ่า่ คนนั้้�นเป็็นคนที่่ด� ููแล และใกล้้ชิดิ กัับคนนั้้น�
การลููบการเลี้ย� ง ถ้้าเรามีคี วามกัังวลว่า่ แมวจะกัดั เรา มัันจะทำ�ำ ให้้แมวกังั วนด้้วย จน
ทำ�ำ ให้้อาจจะกััดเราได้้ แต่ถ่ ้้าเราเป็น็ เจ้้าของแมวจริงิ ๆ กัดั ยัังไงก็็กััดไม่่เข้้า ถ้้าเราเอา
แมวให้้คนอื่�น่ เลี้ย� ง งั้�นก็็จบเลย เพราะคนอื่�่นเป็็นเจ้้าของ

80



007

รวมมิิตร
มิิตรของแมว

รวมมิิตร มิิตรของแมว

ก ารจะทำำ�ให้้แมวมีีความสุขุ ได้้เรา เลืือกสิ่ง� ที่่ด� ีีสุดุ สำำ�หรัับแมว ทำำ�ให้้แมว

มีคี ุุณภาพชีวี ิติ ที่่�ดีีเริ่�มกัันที่่� ปริมิ าณอาหารและสารอาหารที่่จ� ำ�ำ เป็็นต่่อแมว ลููกแมว
แมวโต , แมวแก่่ ตามธรรมชาติิ แมวจัดั เป็็นสัตั ว์ก์ ินิ เนื้้�อ นั่่น� ก็็แปลว่่าสารอาหารหลััก
ที่่แ� มวต้้องการก็็จะอยู่�ในเนื้้อ� สััตว์เ์ ป็น็ หลักั นั่่น� เอง ดังั นั้้�นสารอาหารที่่�แมวต้้องการ
เป็น็ หลักั ก็็คืือ โปรตีนี ส่ว่ นอื่น่� ๆ ก็จ็ ะอยู่�ในกลุ่่�มของไขมันั คาร์์โบไฮเดรต และกลุ่่�ม
วิติ ามิิน แร่ธ่ าตุุ กรดไขมันั และกรดอะมิโิ นจำ�ำ เป็็นต่่าง ๆ เริ่�มกัันที่่�

84

ลููกแมว อายุุแรกเกิิด – 1 ปีี

เมื่�่อแมวเข้้าสู่�ช่่วงหย่า่ นม ซึ่่�งเป็น็ ช่่วงเปลี่�ยนผ่า่ นที่่�ลููกแมวมัักจะมีี
ภููมิคิุ้ม� กัันลดลง (immunity gap) อาหารลููกแมวจึึงควรมีกี ารเสริิมด้้วยโภชนาการที่่�
สำ�ำ คัญั คืือ
• Colostrum ที่่ม� ีีสารภููมิคิุ้�มกัันเสมืือนกับั น้ำำ�� นมแม่่ ช่ว่ ยเสริิมสร้้างการทำำ�งานของ
ระบบภููมิิคุ้ม� กัันของลููกแมว
• DHA ช่่วยส่ง่ เสริมิ การทำำ�งานของระบบประสาทและการมองเห็น็
• แคลเซีียมและฟอสฟอรััส มีีส่่วนช่ว่ ยในพััฒนาของกระดููกและฟันั
• โปรตีนี โปรตีนี คุุณภาพสููง จะช่ว่ ยเสริิมสร้้างกล้้ามเนื้้อ� ให้้แข็ง็ แรง

แมวโตเต็็มวัยั อายุุ 1 - 6 ปีี

สำ�ำ หรับั แมวที่่โ� ตเต็็มวัยั แล้้ว ร่่างกายจะไม่่พัฒั นาอย่่างรวดเร็็วเหมืือนกับั
ช่่วงวัยั เด็ก็ อย่า่ งไรก็็ตามแมวช่ว่ งวััยนี้้ย� ัังต้้องการสารอาหารที่่�มาช่ว่ ยรัักษาความ
สมบููรณ์์แข็ง็ แรงของร่่างกาย อีกี ทั้้ง� การให้้อาหารยังั ต้้องมีีการปรับั สมดุุลทั้้ง� ชนิิดและ
ปริมิ าณของอาหาร เพื่่อ� ให้้แมวได้้รัับโภชนาการและพลังั งานที่่เ� หมาะสมกับั ความ
ต้้องการ ซึ่่�งจะแตกต่่างกันั ออกไปในแมวแต่่ละตััว เช่น่ แมวที่่�เลี้ย� งในบ้้าน แมวที่่ช� อบ
ทำำ�กิจิ กรรม แมวที่่�ทำำ�หมันั แล้้ว แต่่โดยภาพรวม โภชนาการที่่ส� ำำ�คัญั ในแมวโตเต็็มวััย
มีีดังั ต่อ่ ไปนี้้�


85

• โปรตีนี การได้้รัับอาหารที่่ป� ระกอบ
ด้้วยโปรตีนี คุุณภาพดีี จะช่่วยซ่อ่ มแซม
ส่ว่ นที่่�สึึกหรอ และช่ว่ ยส่่งเสริิมการทำ�ำ งาน
ของระบบต่า่ ง ๆ ในร่่างกาย

• ไฟเบอร์์ มีสี ่ว่ นช่่วยในการทำ�ำ งานของ
ระบบขับั ถ่่าย และช่่วยลดปััญหาก้้อนขน
ในแมว

• พลัังงาน ควรเลืือกอาหารที่่�มีพี ลัังงาน
เหมาะสมสำ�ำ หรับั แมวแต่ล่ ะตััว เช่น่ แมวที่่�
ทำ�ำ หมันั แล้้ว ควรเลืือกอาหารที่่�มีพี ลังั งาน
ต่ำ�ำ� ในทางกลับั กันั
หากเป็น็ แมวที่่เ� ลี้�ยงปล่อ่ ยนอกบ้้าน หรืือ
แมวที่่�ชอบทำ�ำ กิจิ กรรม ควรเลืือกให้้
อาหารที่่�มีีพลังั งานสููง เพื่่�อให้้แมวได้้รับั
พลัังงานอย่า่ งเพีียงพอ

• แคลเซีียมและฟอสฟอรััส ช่ว่ ยบำ�ำ รุุง
กระดููกและข้้อต่่อให้้แข็ง็ แรง และช่่วยลด
ปัญั หาข้้อเสื่อ่� มในแมวที่่�อายุมุ าก


86

แมวสููงวััย อายุุมากกว่า่ 7 ปีขี ึ้้น� ไป
เมื่�่อแมวเริ่ม� เข้้าสู่�ช่ว่ งสููงวััยหรืือเริ่�มแก่่ เจ้้าของจะเริ่�มสัังเกตได้้ถึึงความผิดิ
ปกติติ ่า่ ง ๆ เช่่น เชื่�อ่ งช้้าลง เบื่อ�่ อาหาร น้ำ��ำ หนัักเพิ่่ม� ขึ้�้นหรืือลดลงผิิดปกติิ ขนร่ว่ ง
ปััญหาระบบขัับถ่่ายอุุจจาระและปััสสาวะปััญหาทางระบบประสาทและการมองเห็็น
ที่่�ส่่วนใหญ่่เป็็นผลมาจากโรคหรืือความเสื่่�อมของร่่างกายตามอายุุ ดัังนั้้น� อาหารแมว
แก่่จึึงควรเสริิมด้้วยโภชนาการต่า่ ง ๆ ตามความต้้องการที่่�เพิ่่�มขึ้�น้ ดัังต่่อไปนี้้�

• โปรตีีน แมวสููงวััยจะมีคี วามต้้องการโปรตีนี น้้อยกว่่าลููกแมว แต่ย่ ัังควร
ได้้รัับโปรตีีนที่่เ� พียี งพอต่อ่ การรัักษามวลกล้้ามเนื้้�อ (lean body mass) และเสริิม
สร้้างการทำ�ำ งานของระบบภููมิคิุ้ม� กันั
• พลังั งาน แมวสููงวััยควรได้้รัับอาหารที่่�มีีพลังั งานต่ำ�ำ� เนื่อ�่ งจากไม่ค่ ่อ่ ย
ชอบทำำ�กิจิ กรรม และระบบเผาผลาญมีีประสิิทธิภิ าพต่ำ�ำ� กว่า่ แมวช่ว่ งวััยอื่่�น ๆ ด้้วย
การให้้อาหารพลัังงานสููง อาจทำำ�ให้้แมวสููงวััยมีภี าวะน้ำำ��หนัักเกิิน จนเสี่ย� งต่่อการเกิิด
โรคต่า่ ง ๆ ตามมาได้้

• ไฟเบอร์์ แมวสููงวััยมักั จะมีปี ััญหาเรื่�่องการทำำ�งานของระบบย่อ่ ยอาหาร
การให้้อาหารที่่เ� สริมิ ไฟเบอร์์จะช่ว่ ยลดปััญหาท้้องผููก และปััญหาก้้อนขนในแมวได้้
นอกจากนี้้ก� ารเสริิมพรีีไบโอติิค (Prebiotic) ยังั ช่ว่ ยเพิ่่�มประสิิทธิิภาพการดููดซึึมของ
ลำ�ำ ไส้้ได้้ดีียิ่ง� ขึ้น้�

• แคลเซีียมและฟอสฟอรัสั ช่่วยบำำ�รุงุ กระดููกและข้้อต่่อให้้แข็็งแรง และ
ช่่วยชะลอปัญั หาข้้อเสื่อ�่ ม
• วิติ ามิิน กรดไขมันั และสารต้้านอนุุมููลอิสิ ระ ช่่วยเสริมิ สร้้างการทำ�ำ งาน
ของร่า่ งกายทุุกระบบ ทั้้�งระบบภููมิคิุ้ม� กััน ระบบผิวิ หนังั ระบบประสาท ระบบย่่อย
อาหาร ระบบขับั ถ่า่ ยปััสสาวะ ระบบกระดููกและกล้้ามเนื้้อ� เป็็นต้้น

87

อาหารและยาที่่อ� ัันตรายกัับแมว จะมีปี ฏิกิ ิิริยิ าในทางที่่�ไม่ด่ ีีต่่อ
สารประกอบบางชนิิดที่่ม� ีีอยู่�ในผลิิตภััณฑ์ท์ ี่่ใ� ช้้ในครััวเรืือน เช่่น พาราเซตามอล
แอสไพริิน และไอบููโพรเฟน น้ำ�ำ�ยาฆ่า่ เชื้อ� ที่่ม� ีีส่ว่ นประกอบของฟีนี อล เช่่นที่่ใ� ช้้กััน
ทั่่�วไปในการทำำ�ความสะอาดห้้องน้ำ�ำ� และสารละลายอย่่างทิินเนอร์์เป็็นอัันตรายต่อ่
แมวอย่่างมาก นอกจากนี้้� สารเพอร์เ์ มทริินที่่�มีีอยู่�ในยาฆ่า่ แมลงและสารเอททิิลีีนไกล
คอล (ป้้องกัันการแข็ง็ ตัวั จากความเย็็น) ก็็เป็น็ พิิษต่อ่ แมวเช่น่ กันั


พืืชที่่�เป็็นพิิษกัับแมวที่่�ควรหลีีกเลี่ �ยงการปลููกพืืชบางชนิิดที่่�เป็็นพิิษต่่อแมว
ไว้้ในสวนหรืือนำำ�มาไว้้ในบ้้าน พืืชที่่เ� ป็็นพิษิ ได้้แก่่
· มิิสเซิลิ โท ฮอลลี่� ไอวี่� และต้้นคริสิ ต์ม์ าส
· ไซคลาเมน วีีสเตียี เรียี และกุหุ ลาบพัันปีี
· ถั่�วลันั เตา มะเขืือเทศ และลิิลลี่�

88

โรคติิดเชื้อ�้ ที่�่สำำ�คััญในแมว
· โรคพิษิ สุุนััขบ้้า
· โรคช่่องท้้องอักั เสบติดิ ต่่อ
· โรคมะเร็ง็ เม็็ดเลืือดขาวในแมว
· โรคไข้้หััดแมว
· โรคสำ�ำ ไส้้อักั เสบในแมว
· โรคเอดส์แ์ มว
· โรคหวัดั แมว/โรคระบบทางเดิินหายใจส่ว่ นต้้นในแมว
เนื่อ่� งจากมีโี รคของแมวหลายโรคที่่พ� บได้้ในประเทศไทย ดังั นั้้น� จึึงต้้องมีี
การกำ�ำ หนดโปรแกรมการฉีีดวััคซีนี ดังั กล่่าว ทั้้ง� นี้้�การฉีดี วัคั ซีีนลููกแมวป้้องกัันโรคอาจ
จะมีีความยุ่่�งยากสำำ�หรับั เจ้้าของแมวในช่่วงที่่ล� ููกแมวมีีอายุุไม่่เกินิ 1 ปีี ที่่�ต้้องนำำ�มา
ฉีดี วััคซีีนหลายเข็็ม เนื่่�องจากการวััคซีนี แมวเข็็มแรกแล้้ว ยังั ต้้องนำำ�แมวมาฉีดี กระตุ้น�
ซ้ำำ�� อีกี 1 หรืือ 2 ครั้ง� ในแต่่ละโรค อย่า่ งไรก็็ตามปััจจุบุ ันั มีีวัคั ซีีนรวม ซึ่�ง่ สามารถให้้
ภููมิิคุ้�มกัันโรคได้้หลายๆ โรค ทำำ�ให้้ลดจำ�ำ นวนครั้�งในการฉีีดวััคซีนี ในช่่วงอายุุไม่เ่ กิิน 1
ปีี หลัังการฉีดี วัคั ซีีนในช่่วงอายุุไม่เ่ กิิน 1 ปีีแล้้ว (หรืือแมวที่่ม� ีอี ายุุมากกว่่า แต่ไ่ ม่เ่ คย
ฉีดี วัคั ซีนี มาก่่อนเลย ต้้องมีีการเริ่�มการฉีดี ในลัักษณะดัังกล่า่ วเหมืือนกันั ) ในปีตี ่อ่ ไป
ก็็จะเป็น็ การฉีีดวัคั ซีีนประจำ�ำ ปีี

89

วัคั ซีีนนะมนุดุ





การสัังเกตอาการแมวป่่วย
1. พฤติกิ รรมเปลี่ย� นไป : อาการง่่ายๆ ที่่ส� ัังเกตเห็น็ ได้้ คืือ แมวซึึม แม้้จะมีขี องเล่น่
ชิ้น� โปรดมาล่่อก็็ไม่่สนใจ หรืือพฤติิกรรมอาจเปลี่ย� นไปจากปกติทิ ี่่เ� ป็น็ น้้องเหมีียวสาย
เที่่ย� ว แต่อ่ ยู่�ๆ ก็ซ็ ่อ่ นตัวั อยู่�ตามซอกหลืืบทั้้ง� วันั เสีียอย่า่ งนั้้�น สาเหตุขุ องพฤติกิ รรมที่่�
เปลี่�ยนอาจเป็็นเพราะน้้องแมวมีีอาการป่ว่ ย หรืือถ้้าสัังเกตพบว่่าน้้องแมวเลีียบริเิ วณ
ใดบริิเวณหนึ่่�งบ่่อย โดยที่่�ไม่ใ่ ช่่การเลียี ขนตามปกติิ และเมื่อ่� เราไปจับั ตรงนั้้น� น้้อง
แมวก็็ขู่�ฟ่อ่ เข้้าให้้ นั่่น� ก็อ็ าจเป็็นเพราะว่่าแมวเจ็บ็ บริิเวณนั้้�นอยู่่�ก็็ได้้นะ เรื่่อ� งเล็ก็ ๆ
เหล่า่ นี้้� หมั่่น� เอาใจใส่่และสังั เกตให้้ดีี
2. กิินน้ำำ��และอาหารไม่่เหมืือนเดิมิ : อาการแมวเบื่�่ออาหารมัักจะพ่่วงมากับั อาการ
แมวซึึม อยู่�ๆ ก็เ็ มินิ ใส่่อาหารโปรด อ้้อนวอนกัันทุกุ ท่่าก็ไ็ ม่่อยากจะลุกุ มากินิ หรืือ
หากชามน้ำำ�� ที่่�วางไว้้พร่่องเยอะไปมากกว่า่ ทุุกวัันจนผิิดสังั เกต บวกกัับอาการขับั ถ่่าย
ปัสั สาวะปกติิ นั่่น� ก็อ็ าจเป็็นสัญั ญาณที่่�บ่่งบอกถึึงโรคเบาหวาน โรคไต หรืือโรคเกี่ย� ว
กับั ฮอร์์โมนได้้เหมืือนกันั นะ ทางที่่ด� ีหี ากพบการกิินที่่�ผิิดปกติไิ ม่่ว่่าจะเป็น็ อาหารหรืือ
น้ำ��ำ ก็็ตาม
3. ขับั ถ่่ายไม่ป่ กติิ : การขัับถ่่ายที่่�พููดถึึงนี้้ห� มายถึึงทั้้ง� การอุุจจาระ และปัสั สาวะ ที่่�ผิิด
ปกติิ เช่่น อึึแข็็งกว่่าปกติิ อึึเหลว ถ่า่ ยมีเี ลืือดปน มีีสิ่�งแปลกปลอม มีีพยาธิปิ นออกมา
มีีอาการเบ่่งปััสสาวะ ปััสสาวะเยอะ หรืือไม่่มีีปัสั สาวะออกมาเลย อาการเหล่่านี้้�เป็น็
อาการที่่บ� อกว่่ากำ�ำ ลังั เกิดิ ปััญหากัับแมวของเรา แม้้จะยังั ไม่่สามารถระบุุได้้ว่่าเป็น็
โรคใด แต่่สัญั ญาณที่่�มากัับกระบะทรายนี้้�แหละที่่บ� อกว่า่ กำำ�ลัังเกิิดปัญั หาเกี่�ยวกับั
ระบบขับั ถ่า่ ยของแมว

93

4. ขนหยาบ หนัังตั้�ง : อาจจะเป็น็ สััญญาณของการขาดน้ำำ�� ทดสอบได้้ง่่ายๆ ด้้วยการ
ลองดึึงหนังั คอของแมว ถ้้าหนังั ยัังตั้ง� อยู่�ไม่่ยุุบลงคืืนสภาพเดิิม นั้้�นหมายความว่า่ แมว
ของเราได้้รัับน้ำำ��ไม่่เพียี งพอต่อ่ ความต้้องการของร่า่ งกาย แล้้วถ้้าลองลููบขนดููแล้้วพบ
ว่า่ ขนหยาบกระด้้าง ไม่่ลื่่�นเงางาม นั้้น� ก็แ็ ปลว่่าแมวป่่วยอยู่� หรืือขาดสารอาหารที่่�
ช่่วยบำ�ำ รุุงร่า่ งกาย เช่่น โอเมก้้า 3 และ 6 รวมทั้้ง� วิิตามินิ E และ A การเลืือกอาหารที่่�
มีสี ารอาหารเหล่า่ นี้้เ� ป็น็ ส่ว่ นประกอบ ก็จ็ ะช่่วยคืืนผิวิ หนัังและขนที่่�สุขุ ภาพดีีให้้กลัับ
มาได้้
5. สีีเหงืือกไม่เ่ หมืือนเดิิม : วิิธีกี ารเช็ค็ สุุขภาพเบื้้อ� งต้้นให้้แมวอย่่างง่่ายๆ เช็ค็ ได้้ที่่�สีี
เหงืือกนี่่�แหละ โดยสีีเหงืือกของแมวต้้องมีสี ีีชมพูู เมื่่�อลองกดบนเหงืือกแล้้ว สีีของ
เหงืือกควรจะกลัับมาเป็น็ สีีชมพููอย่า่ งเดิมิ ได้้ใน 2 วิินาทีี หากเหงืือกมีีสีซี ีีดเกินิ ไป
หรืือเมื่่อ� กดบนเหงืือกแล้้วสีเี หงืือกกลับั มาเป็น็ ปกติชิ ้้า แสดงว่่าแมวอาจมีีปัญั หา
เลืือดจาง หรืือมีรี ะบบไหลเวีียนเลืือดไม่่ปกติิ แต่่หากเหงืือกมีีสีีแดงกว่่าปกติิ จนเขีียว
คล้ำ�ำ� นั่่�นเป็น็ สััญญาณอันั ตรายที่่�บอกว่่าแมวขาดออกซิิเจน หรืือโดนสารพิษิ ได้้
6. ผอมไป อ้้วนเกิิน : เมื่อ�่ แมวน้ำ�ำ�หนัักลดลงแบบไร้้สาเหตุุที่่�ชัดั เจน เพราะหาแมว
ผอมลงอย่า่ งรวดเร็็วแล้้วนั่่น� หมายความว่า่ แมวกำำ�ลัังสููญเสีียมวลกล้้ามเนื้้อ� หรืือมีี
ระบบการเผาผลาญของร่า่ งกายที่่ผ� ิิดปกติไิ ป ซึ่�ง่ อาจเป็็นโรคที่่�เกี่ย� วกับั ฮอร์์โมน เช่น่
โรคไฮเปอร์์ไทรอยด์ไ์ ด้้ ส่่วนแมวที่่�อ้้วนเกินิ ไปก็อ็ าจจะเสี่ย� งต่อ่ ภาวะโรคเบาหวาน
รวมทั้้ง� ปัญั หาข้้อและกระดููกได้้

94

7. การตรวจสุุขภาพแมวจรเมื่่อ� จะรัับมาเลี้�ยง
เมื่อ�่ ตััดสินิ ใจ รับั เลี้ย� งแมวจรจัดั แล้้ว ในวันั ที่่�ไปรัับน้้องมาจากสถานที่่พ� ัักพิงิ ควร
สอบถามประวััติิสุุขภาพของสััตว์ท์ ี่่เ� ราจะรับั มาเลี้ย� ง ประวััติสิ ุขุ ภาพที่่�สำำ�คัญั ได้้แก่่
· ประวัตั ิกิ ารทำ�ำ วััคซีนี
· ประวัตั ิิการถ่า่ ยพยาธิิ
· ประวัตั ิิการทำ�ำ หมันั
· โรคประจำ�ำ ตััวอื่�่น ๆ (ถ้้ามี)ี พร้้อมกัับเช็ค็ ร่า่ งกายภายนอกว่่ามีี
บาดแผลหรืืออะไรที่่ผ� ิดิ ปกติหิ รืือไม่่
สิ่่�งที่่�ต้้องทำ�ำ ต่่อมาคืือ “การเฝ้้าระวังั โรค” (Quarantine Period) ในช่่วง
แรกของการรัับมาเลี้ย� ง ระยะเวลาประมาณ 7-14 วันั แรก หลังั รับั สัตั ว์์จรจััดมาเลี้�ยง
ควรเฝ้า้ ระวังั อาการผิดิ ปกติทิ ี่่อ� าจเกิิดจากโรคแฝงที่่�มาพร้้อมกับั ตััวสััตว์์ เช่่น การติิด
เชื้อ� ต่า่ ง ๆ แต่อ่ ยู่�ในระยะฟักั ตััวไม่่แสดงอาการทัันทีใี นวัันแรกที่่ร� ับั มาเลี้�ยง แต่ก่ าร
ย้้ายบ้้านใหม่่ เปลี่�ยนสิ่ง� แวดล้้อม เจอกัับผู้้�คนใหม่่ ๆ เป็็นปัจั จัยั สำ�ำ คัญั ของ
ความเครียี ด ซึ่ง�่ อาจทำำ�ให้้สััตว์์ที่่�มีโี รคแฝงเหล่า่ นี้้แ� สดงอาการผิิดปกติอิ อกมาได้้ ที่่�
สำ�ำ คััญคืือถ้้าบ้้านไหนมีสี ัตั ว์เ์ ลี้�ยงตัวั เดิมิ อยู่�แล้้ว ระยะเวลาเฝ้้าระวัังโรคนี้้�ควรแยก
สััตว์์เลี้�ยงเดิมิ กัับสััตว์ท์ ี่่�รัับมาใหม่่ออกจากกันั ก่อ่ น

แน่่นอนว่า่ หลัังจาก รับั เลี้ย� งแมวจรจััด ควรพาไปพบสััตวแพทย์์ ในวันั แรก
หลัังจากรัับมาเลี้�ยง เพื่อ่� ให้้คุณุ หมอตรวจร่า่ งกายเบื้้�องต้้น หรืือถ้้าพบความผิดิ ปกติิที่่�
เรามองข้้ามไปจะได้้ดำำ�เนิินการตรวจรัักษาอย่า่ งทัันท่ว่ งทีี สิ่�งที่่�ควรตรวจเมื่�่อรัับสัตั ว์์
จรจััดมาเลี้ย� ง ได้้แก่่ การตรวจร่า่ งกายเบื้้�องต้้น การตรวจหาไข่พ่ ยาธิิจากอุุจจาระ
การตรวจเลืือด การตรวจชุดุ ทดสอบโรคเบื้้�องต้้น (Test kit) เป็น็ ต้้น โดยการตรวจ
เลืือดจะมีีการตรวจนับั เม็็ดเลืือด (Complete blood count, CBC) เพื่่อ� ดููความ
สมบููรณ์ข์ องเม็็ดเลืือดแดง เม็็ดเลืือดขาว และเกล็็ดเลืือด การตรวจเลืือดเพื่อ�่ ดููค่า่
ชีวี เคมีใี นเลืือด (Blood chemistry) เช่น่ ค่า่ เอนไซม์์ตับั ค่่าของเสีียในเลืือด ค่า่ การ
ทำำ�งานของไต เป็น็ ต้้น

95

การตรวจชุดุ ทดสอบโรคเบื้้�องต้้น (Test kit)

สามารถช่ว่ ยในการหาโรคในแมวได้้หลายโรค มีีทั้้ง� การตรวจจากอุุจจาระ
โรคไข้้หััดแมว (Feline Panleukopenia) หรืือการตรวจจากสิ่�งคััดหลั่่ง� น้ำ��ำ มููก ขี้ต� า
เช่น่ โรคไข้้หัดั สุุนััข (Canine Distemper) หรืือใช้้เลืือดในการตรวจ เช่น่ โรคพยาธิิใน
เม็ด็ เลืือด โรคเอดส์แ์ ละลิวิ คีเี มีียแมว เป็น็ ต้้น โดยเฉพาะในแมวจรจััดอาจจะได้้รัับ
เชื้อ� ไวรัสั กลุ่่�ม Retrovirus ได้้แก่่ Feline immunodeficiency virus (FIV) หรืือ โรค
เอดส์แ์ มวและ Feline leukemia virus (FeLV) หรืือโรคลิิวคีเี มีียแมว มาได้้โดยไม่่
แสดงอาการ ซึ่ง�่ ไวรััสในกลุ่่�มนี้้�เมื่อ่� ติดิ เชื้�อแล้้ว เชื้�อจะหลบซ่่อนอยู่�ในร่า่ งกายตลอดไป
แม้้อาการภายนอกจะปกติกิ ็ต็ าม จึึงเป็น็ ความเสี่ย� งโดยเฉพาะในบ้้านที่่ม� ีแี มวตััวเดิมิ
ที่่เ� คยตรวจแล้้วว่่าไม่ต่ ิดิ ไวรััสกลุ่่�มนี้้� อาจทำำ�ให้้เกิิดการแพร่่เชื้�อไวรัสั จากแมวตััวใหม่่
ให้้แมวตัวั เดิิมของเราได้้ การตรวจอื่่น� ๆ
นอกเหนืือจากนี้้�สััตวแพทย์์อาจพิิจารณาตรวจเพิ่่�มเติิมตามอาการที่่�แสดง
หรืือความผิดิ ปกติิที่่พ� บหลัังจากทำำ�การตรวจร่า่ งกายเบื้้�องต้้นแล้้ว บางครั้ง� อาจพบ
ปัญั หาไม่่ทราบประวัตั ิิและอายุุที่่�แน่่นอนของแมวจรจััดที่่ร� ับั มาเลี้ย� ง สัตั วแพทย์์
สามารถช่ว่ ยประเมินิ อายุจุ ากฟันั ของสัตั ว์์เหล่า่ นี้้�ได้้อย่่างคร่่าว ๆ โดยเฉพาะอย่า่ งยิ่ง�
ในลููกสัตั ว์์ โดยฟันั น้ำ��ำ นมทุุกซี่�จะครบที่่�อายุปุ ระมาณ 2 เดืือน ฟันั ตััด (Incisor) จะเริ่�ม
ขึ้�น้ ที่่อ� ายุุประมาณ 2-4 สััปดาห์ใ์ นลููกแมว หรืือ 4-6 สััปดาห์ใ์ นลููกสุุนัขั ในบริเิ วณฟััน
เขี้�ยว (Canine) จะเริ่�มขึ้้�นที่่อ� ายุุ 3-4 สัปั ดาห์์ และฟัันกรามน้้อย (Premolar) จะเริ่�ม
ขึ้�น้ ที่่อ� ายุุ 4-6 สัปั ดาห์์ เป็น็ ต้้น
เมื่่�อตรวจสุุขภาพแล้้วสััตวแพทย์์จะทำำ�การวางแผนการดููแลด้้านสุุขภาพใน
สุุนััขและแมวที่่�ควรจะทำ�ำ ได้้แก่่ การป้อ้ งกัันเห็็บหมััดและพยาธิภิ ายนอก การถ่า่ ย
พยาธิิภายใน และ การทำำ�วัคั ซีีน ซึ่�ง่ ทั้้�ง 3 อย่่างนี้้�ควรทำำ�อย่า่ งเป็็นประจำำ�ตามนััดของ
สััตวแพทย์์ ซึ่่�งการป้้องกันั เห็็บหมัดั และพยาธิิภายนอกก็็มีผี ลิิตภััณฑ์์ให้้เลืือกใช้้หลาก
หลาย ขึ้น้� อยู่่�กับั ความเหมาะสมของตัวั สััตว์เ์ องและความสะดวกของเจ้้าของด้้วยเช่น่
กััน ที่่�เห็็นอย่า่ งแพร่่หลายคืือในรููปของยาหยดหลัังคอ

96

ซึ่�ง่ มีีทั้้ง� แบบหยดทุุก 4 สััปดาห์แ์ ละหยดทุกุ 12 สััปดาห์์ รููปแบบปลอกคอ
ก็เ็ ริ่ม� มีคี วามแพร่่หลายมากขึ้้�นสะดวกต่อ่ การใช้้งานและมีีอายุกุ ารใช้้ที่่�นานขึ้้น� หรืือ
เลืือกใช้้ผลิติ ภัณั ฑ์์แบบกิินทั้้ง� แบบ 4 สััปดาห์แ์ ละ 12 สััปดาห์์ได้้เช่่นกััน ซึ่่�งผลิิตภััณฑ์์
แบบกิินบางชนิิดสามารถครอบคลุมุ ถึึงพยาธิิภายในลำ�ำ ไส้้หรืือส่ว่ นอื่�่น ๆ ของร่่างกาย
ได้้ด้้วย
การถ่่ายพยาธิิอย่า่ งเป็น็ ประจำ�ำ ก็็เป็็นสิ่ง� ที่่ค� วรจะทำำ� โดยความถี่่�ในการถ่่าย
พยาธิิขึ้น�้ อยู่่�กับั ปััจจัยั เสี่ย� งที่่จ� ะได้้รัับพยาธิิ สำำ�หรับั ุุสนััขและแมวจรจััดมีคี วามเสี่�ยง
สููงในการติดิ พยาธิิมาก่่อนหน้้าที่่เ� ราจะรับั มาดููแล จึึงจำำ�เป็น็ ต้้องถ่่ายพยาธิหิ ลัังรัับมา
เลี้�ยง ความถี่่�ในการถ่่ายพยาธิอิ าจจะเป็็นทุุก 1 เดืือน 3 เดืือน หรืือ 6 เดืือน และต้้อง
เลืือกใช้้ยาที่่เ� หมาะสมเพราะพยาธิิมีหี ลายชนิิดทั้้�งพยาธิิตัวั กลม พยาธิติ ััวแบน พยาธิิ
ตััวตืืด ยาแต่ล่ ะชนิดิ ที่่�ใช้้ก็ม็ ีคี วามสามารถในการกำำ�จััดพยาธิแิ ตกต่่างกันั ไป ซึ่�ง่ การ
ตรวจไข่่พยาธิิสามารถช่ว่ ยบอกได้้คร่า่ ว ๆ หากพบไข่่พยาธิิในอุุจจาระว่า่ มีกี ารติดิ
พยาธิชิ นิิดไหน เพื่อ�่ จะได้้เลืือกยาที่่�ครอบคลุุมถึึงพยาธิิที่่�พบในอุุจจาระ แต่่อย่่างไร
ก็็ตามการตรวจไม่่พบไข่่พยาธิิในอุุจจาระไม่่ได้้แปลว่่าสุุนััขหรืือแมวตััวนั้้�นไม่่มีีการติิด
พยาธิิ ในกรณีีนี้้�เราจะเลืือกใช้้ยาที่่�มีคี วามสามารถในการกำำ�จัดั พยาธิิแบบกว้้างหรืือ
ได้้ชนิิดพยาธิทิ ี่่�หลากหลายนั่่น� เอง
สััตวแพทย์์จะตรวจสอบประวัตั ิิการทำำ�วัคั ซีีนจากข้้อมููลเดิิม โดยในสุนุ ัขั
และแมวจะมีีวััคซีีนหลักั (Core vaccine) ซึ่่�งจำ�ำ เป็น็ ต้้องฉีีดในสุุนััขและแมวทุกุ ตัวั
เช่น่ วััคซีีนโรคพิษิ สุุนััขบ้้า และวัคั ซีีนที่่แ� นะนำ�ำ ให้้ฉีีด (Recommended vaccine)
เช่่นวััคซีีนโรคลิิวคีีเมีียแมวซึ่่�งจำำ�เป็็นจะต้้องตรวจเลืือดเพื่�่อหาเชื้ �อไวรััสก่่อนการฉีีด
วัคั ซีีน หากพบว่่าวััคซีนี โรคใดที่่ย� ังั ไมได้้ฉีดี มาก่่อนและมีีความจำ�ำ เป็น็ หรืือแนะนำำ�ให้้
ฉีีดสัตั วแพทย์จ์ ะพิิจารณาทำำ�วัคั ซีนี เพิ่่ม� เติมิ และทำำ�การนััดหมายการฉีดี วัคั ซีีนครั้�ง
ต่อ่ ไปให้้สอดคล้้องกับั ประวัตั ิวิ ัคั ซีีนเดิิม

97

โรคบางโรคก็อ็ าจจะเกิดิ ขึ้้น� กัับแมวอย่่างไม่ค่ าดฝันั

อย่า่ งเรื่อ�่ งราวของแคนดี้� แมวของคู่�สามีภี รรยาอเมริิกันั ผิิวดำำ�คู่่�หนึ่่�ง เขามีลี ููกชาย

อายุปุ ระมาณ 10 ขวบชื่�่อเบรลอน สองคนระหว่่างเบรลอนกัับแคนดี้ส� นิทิ กันั มาก
มักั จะเล่่นสนุุกกันั เป็็นประจำ�ำ รื่่�นเริิงสนุุกสนานประสาเด็ก็ กัับแมว แต่ม่ ีเี รื่่�องแปลก
อยู่�อย่า่ งนึึงคืือ แคนดี้ม� ักั จะข่่วนเบรลอนเป็น็ ประจำ�ำ หนำำ�ซ้ำำ�� ยัังโดนอยู่�คนเดีียวซะอีีก
ด้้วย จนสองสามีีภรรยาชัักจะปวดประสาทและคิดิ ว่า่ แคนดี้�เป็็นแมวไบโพล่่า หนักั
กว่่านั้้�นเข้้าไปอีีกคืือ แคนดี้�ชอบทำ�ำ ลายข้้าวของในบ้้าน ข่่วนโซฟาจนพัังยัับเยินิ โต๊ะ๊
เก้้าอี้�ในบ้้านบรรลััยยัับเพราะฝีมี ืือแคนดี้�

แคนดี้จ� ะมีีพฤติิกรรมก้้าวร้้าวผิิดปกติิ จากที่่เ� คยเป็น็ แมวนิ่่�ง ๆ ขี้อ� ้้อน ไม่่
ค่อ่ ยดื้้อ� หรืือซน จะกลายเป็น็ แมวที่่�ไม่่สามารถอยู่่�กับั ใครได้้เลยแม้้กระทั่่�งเจ้้าของ
เพีียงแค่เ่ ข้้าใกล้้ก็็แสดงอาการหงุุดหงิดิ ใส่่หรืือขู่�ตลอดเวลา พฤติกิ รรมนี้้เ� ป็น็ การ
แสดงออกอย่่างชััดเจนว่่าน้้องแมวของเรากำ�ำ ลังั เครีียดและวิิตกกัังวลสููงมาก
แคนดี้ต� ้้องได้้รับั ความร่่วมมืือจากเจ้้าของ และคนในครอบครััวคอยเอาใจใส่่ ในการ
ช่ว่ ยบำำ�บััดให้้แคนดี้ห� ายจากอาการนี้้�ได้้

98