หญ้าแฝก

ผลิตภัณฑ์

กศน.ตำบลป่ ำสกั https://goo.gl/71UT58 https://www.facebook.com/OTOPNFE
นำยยงยทุ ธ ทรงย่งั ยืนกลุ ครู. กศน.

”

พระรำชดำรพิ ระบำทสมเดจ็ พระบรมชนกำธิเบศร มหำภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหำรำช บรมนำถบพิตร ที่มา : https://www.chaipat.or.th/
วนั ท่ี 24 กรกฎำคม 2563

หญ้าแฝก (ชื่อวิทยาศาสตร์: Chrysopogon zizanioides)

เป็นพืชที่มีระบบรากลึกและแผ่กระจายลงไปในดินตรงๆ เป็นพืชที่มีอายุได้
หลายปี ขึน้ เป็นกอแนน่ มใี บเปน็ รปู ขอบขนานแคบปลายขอบแหลม ยาว 35-
80 ซม.มีส่วนกว้าง 5-9 มม. สามารถขยายพันธุ์ที่ได้ผลรวดเร็ว โดยการแตก
หน่อจากลาต้นใต้ดนิ ในบางโอกาสสามารถแตกแขนงและรากออกในส่วนของ
ก้านช่อดอกได้ เมื่อหญ้าแฝกโน้มลงดินทาให้มีการเจริญเติบโตเป็นกอหญ้า
แฝกใหมไ่ ด้

ที่มา : https://researchexpo.nrct.go.th

หญ้าแฝก เป็นพืชใบเลีย้ งเด่ียวตระกลู หญา้ ชนดิ หน่ึง เช่นเดียวกับข้าวโพด ขา้ วฟ่าง ออ้ ย ซึ่งพบกระจายอยู่

ทัว่ ไปหลายพืน้ ทตี่ ามธรรมชาติ จากการสารวจพบว่า มีกระจายอยู่ทว่ั โลกประมาณ ๑๒ ชนิด และสารวจพบใน
ประเทศไทย ๒ ชนิด ได้แก่

๑.กลุ่มพันธุ์หญ้าแฝกลมุ่ ได้แก่ พนั ธส์ุ ุราษฎรธ์ านี กาแพงเพชร ๒ ศรลี ังกา สงขลา ๓ และพระราชทาน ฯลฯ
๒.กลุ่มพนั ธุ์หญ้าแฝกดอน ไดแ้ ก่ พนั ธรุ์ าชบรุ ี ประจวบคีรีขันธ์ ร้อยเอด็ กาแพงเพชร ๑ นครสวรรค์ และเลย
เปน็ ต้น
หญา้ แฝกเปน็ หญา้ ท่ขี น้ึ เปน็ กอ หนอ่ เบยี ดกนั แน่น ใบของหญ้าแฝกมลี กั ษณะแคบยาว ขอบขนานปลายสอบแหลม
ดา้ นทอ้ งใบจะมสี จี างกว่าด้านหลังใบ มรี ากเป็นระบบรากฝอยที่สานกนั แน่นยาว หย่ังลึกในดนิ มีขอ้ ดอกต้ัง
ประกอบด้วยดอกขนาดเล็ก ดอกจานวนครึ่งหนึ่งเป็นหมัน

ทม่ี า : https://www.facebook/นกั วทิ ย์คิดถงึ ในหลวง

การท่ีหญ้าแฝกถูกนามาใช้ปลูกในการอนรุ กั ษ์ดินและนา้ เนื่องมาจากมีลักษณะเด่น

หลายประการ ดังนี้

๑.มีการแตกหน่อรวมเปน็ กอ เบียดกนั แนน่ ไม่แผ่ขยายด้านขา้ ง
๒.มีการแตกหน่อและใบใหม่ ไมต่ ้องดูแลมาก
๓.หญ้าแฝกมขี ้อทล่ี าตน้ ถี่ ขยายพนั ธ์โุ ดยใช้หนอ่ ได้ตลอดปี
๔.ส่วนใหญไ่ ม่ขยายพันธ์ุดว้ ยเมล็ด ทาให้ควบคุมการแพรข่ ยายได้
๕.มใี บยาว ตัดและแตกใหม่งา่ ย แขง็ แรงและทนต่อการยอ่ ยสลาย
๖.ระบบรากยาว สานกนั แน่น และช่วยอุ้มน้า
๗.บรเิ วณรากเปน็ ทอ่ี าศัยของจลุ นิ ทรยี ์
๘.ปรับตัวกบั สภาพตา่ ง ๆ ได้ดี ทนทานตอ่ โรคพชื ทวั่ ไป
๙.ส่วนทีเ่ จริญตา่ กวา่ ผิวดิน ช่วยใหอ้ ยรู่ อดไดด้ ใี นสภาพต่าง ๆ

ทม่ี า : https://www.pinterest.co.uk/คณุ ชายนา้ จดื

การขยายแม่พนั ธ์ุ คอื การนาแมพ่ ันธ์หุ ญ้าแฝกที่มลี ักษณะดีมาทาการขยายเพิ่มปริมาณทั้งการปลูกลงดิน

ปลูกลงถุงพลาสติกขนาดใหญ่ หรือการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ส่วนการขยายพันธุ์กล้าหญ้าแฝก คือการนาหน่อที่
ไดจ้ ากการขยายแม่พันธุ์มาเพาะชา เพื่อนาไปปลูกในพื้นที่ ได้แก่ กล้าในถุงพลาสติกขนาดเล็ก และกล้าหญ้า
แฝกแบบรากเปลือย

การขยายกล้าหญ้าแฝกสาหรับใช้ปลูก
1. เตรยี มกลำ้ หญำ้ แฝกในถงุ โดยตดั รำกใหส้ นั้ และแยกหน่อจำกกอตดั ใบใหย้ ำว 10 เซนตเิ มตร นำมำลำ้ งนำ้
มดั รวมกนั วำงลงบนขยุ มะพรำ้ วท่ีชืน้ หรอื แช่ในระดบั นำ้ สงู 5 เซนตเิ มตร ในท่ีรม่ เงำ 4 วนั แลว้ จงึ คดั หน่อท่ีออก
รำกมำปักชำในถงุ พลำสตกิ ขนำดเลก็ (2x6 นิว้ ) และใสว่ สั ดเุ พำะชำท่ีระบำยนำ้ ดมี ีธำตอุ ำหำรสมบรู ณ์ ดแู ลรด
นำ้ ในสภำพเรอื นเพำะชำ เม่ืออำยุ 45-60 วนั ใหน้ ำไปปลกู ในพืน้ ท่ีขณะท่ีดินมีควำมชืน้
2. เตรยี มกลำ้ หญำ้ แฝกแบบรำกเปลอื ย โดยกำรแยกหนอ่ จำกกอ ตดั ใบใหย้ ำว 20 เซนติเมตร ตดั รำกใหส้ นั้ วำง
บนขยุ มะหรำ้ วท่ีชืน้ หรอื แชใ่ นนำ้ ใหท้ ว่ มรำก จนกระท่งั รำกงอกขนึ้ มำยำว 1-2 เซนตเิ มตร นำนประมำณ 5-7 วนั
จงึ นำไปปลกู ในช่วงตน้ ฤดฝู น และหลงั จำกปลกู ดินควรมีควำมชืน้ ตดิ ตอ่ กนั อย่ำงนอ้ ย 15 วนั

ประโยชน์ดา้ นอ่นื ๆ

1.ปลกู หญ้าแฝกบนคนั นา เพื่อใหค้ นั นาคงสภาพอยูไ่ ดน้ าน
2.ปลกู หญา้ แฝกเพอ่ื ใชป้ ระโยชนม์ งุ หลังคา ตับหลังคาทที่ าจากหญา้ แฝกสามารถผลติ จาหนา่ ยได้ สว่ น
รากทีม่ ีความหอมนั้นคนไทยรุ่นเก่าเคยนามาแขวนในตู้เส้ือผ้าทาใหม้ ีกลนิ่ หอมและชว่ ยไลแ่ มลงทจ่ี ะ
ทาลายเส้อื ผา้ ได้
3.หญา้ แฝกมสี รรพคุณช่วยขบั ลมในลาไส้ แก้อาการท้องอดื เฟอ้ และแก้ไขไ้ ด้ ส่วนรากสามารถนามาสกัด
ทานา้ มนั ท่ีมีประโยชน์และคณุ ค่าทางการคา้ ได้ อาทเิ ช่น ฝร่งั เศสผลิตนา้ หอมจากรากหญ้าแฝก ชอื่
“Vetiver”

วดี โี อเกีย่ วกบั กล่มุ อาชีพหญ้าแฝก ตาบลปา่ สัก

ทีม่ า : https://youtu.be/g2OmDmI68Hc

ท่มี า : https://youtu.be/AEqSE6MhnGI

https://www.facebook.com/OTOPNFE

อา้ งองิ

ประวัตหิ ญ้าแฝก (ออนไลน์). (2550). สบื ค้นจาก https://sites.google.com