Hà Nội - Cổ điển và hiện đại

1

2

6
10
14
18

24
28
32
36

40
46
50

3



KIẾN TRÚC
HÀ NỘI

6

Tôi thà làm dân của một nước tự do còn hơn Trung bộ Việt Nam, khí hậu khắc nghiệt, đất đai
làm vua của một nước nô lệ”. Đó chính xác khô cằn, vì vậy đã có những ảnh hưởng khác nhau
là những gì mà vua Bảo Đại đã nói vào ngày đến sự hình thành và phát triển văn hóa nói chung
30-8-1945 khi tuyên bố thoái vị và giao ấn và nghệ thuật kiến trúc nói riêng. Tuy nhiên, cũng
kiếm cho chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chính điều kiện và hoàn cảnh tự nhiên mang tính
chủ Cộng hòa. Ông là vị hoàng đế cuối cùng của chất đặc trưng vùng miền như vậy đã tạo ra những
chế độ quân chủ trong lịch sử Việt Nam, cũng là vị tác động, dấu ấn khác nhau vào quá trình tự thanh
vua cuối cùng của triều đại nhà Nguyễn. Cũng giống lọc, biểu hiện của nhiều loại hình nghệ thuật trên
như bao triều đại phong kiến khác tại Việt Nam, vùng đất này, trong đó có mô hình, cấu trúc tạo hình
vương triều nhà Nguyễn đã được thành lập, phát nghệ thuật hội họa, điêu khắc, trang trí kiến trúc…
triển và lụi tàn theo dòng chảy lịch sử dân tộc. Trải Trong dòng chảy của lịch sử văn hóa dân tộc, nghệ
qua hơn 140 năm trị vì, nhà Nguyễn đã có những thuật thời Nguyễn đã kế thừa, chuyển tiếp và phát
đóng góp to lớn vào việc góp phần xây dựng những triển để đạt đến những đỉnh cao với các công trình,
giá trị văn hóa đời sống và tinh thần cho nhân dân. tác phẩm chứa đựng nhiều giá trị thẩm mỹ, tâm
Mặc dù để mất nước vào tay thực dân Pháp nhưng linh và biểu tượng nhân văn lớn lao. Di sản nghệ
những gì mà triều đại nhà Nguyễn để lại cho đến thuật kiến trúc thời Nguyễn cho thấy có một lịch sử
tận ngày nay có thể được coi là di sản của dân tộc phát triển không ngừng và định hình rõ nét hình
và thế giới. Một trong số lĩnh vực được coi như di ảnh vùng miền qua từng thời kỳ nhất định. Do đặc
sản đó chính là phong cách kiến trúc nhà Nguyễn. điểm địa lý và những biến thiên lịch sử, kiến trúc
Sau khi đánh bại đội quân Tây Sơn của Quang Trung, thời Nguyễn có nhiều dấu ấn Ấn Độ, Trung Hoa
khai sinh triều Nguyễn, Nguyễn Ánh đã chọn Phú và dấu ấn Champa là tất yếu, và trong đó còn in
Xuân (Huế ngày nay) làm kinh đô. Phú Xuân nằm dấu sự chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của tam giáo lớn
ở phía Nam một bình nguyên dài và hẹp của miền nhất Trung quốc: Nho giáo, Lão giáo và Phật giáo.

7

Mang trong mình nét cổ kính, thanh tịnh của Phật pháp, chùa Quang Ân là một trong những
công trình kiến trúc cổ mang đậm dấn ấn phong cách nghệ thuật thời Nguyễn, được người dân
địa phương tự hào bao đời nay, là nơi mà mỗi người con đều hướng về trong các dịp lễ, hội.

Chùa Quang Ân tọa lạc ở thôn Trung, xã Thanh Liệt, Bước vào cổng chùa, hiện lên trong đôi mắt của quan
huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội với diện tích khách là tượng Quan Âm Bồ Tát. Tượng Quan Âm
khoảng 10.000m². Thuở sơ nguyên, chùa Quang được đặt ở tả tiền đường, dựng trên một ao cá rộng
Ân chỉ là một cái am nhỏ đơn sơ, được dựng vào rãi, thoáng mát. Đứng giữa trời đất thênh thang cùng
những năm 1694. Chùa xây cạnh ngòi Đồng Đú với cảnh hoa đua sắc nở rộ, tượng Quan Âm khiến cho
nên có tên gọi là chùa Ngòi. Ngoài ra chùa còn có bầu không khí của ngôi chùa trở nên dịu nhẹ, thanh
tên chữ là Quang Ân Tự, người dân địa phương tao, làm vơi đi bao phiền muộn, âu lo của con dân.
thường gọi là chùa Quang Ân. Năm 1704, chùa
được thiền sư Như Liên trụ trì tại chùa Linh Tiên
Tự (chùa Bằng) sang chứng cảnh và xây dựng, đặt
thạch trụ thiên đài trước chính điện. Năm 1747,
hòa thượng Tri Giác về trụ trì chùa trong 22 năm
đã tổ chức đại trung tu lại ngôi chùa khang trang.
Đến năm 1832, chùa tiếp tục được tu sửa một lần
nữa. Thời gian kháng chiến chống giặc ngoại xâm,
đã nhiều lần chùa bị hư hỏng nặng do mưa bom
bão đạn của quân thù. Sau khi hòa bình từ năm
1988, chùa lại được tổ chức trùng tu, xây dựng
thành một ngôi chùa cổ tự uy nghiêm, thanh tịnh.
Trải qua suốt chiều dài lịch sử, chùa Quang Ân vẫn
giữ được nét cổ kính của một ngôi chùa truyền
thống với lối kiến trúc “nội Công ngoại Quốc”. Từ
bên ngoài vào, cổng Tam quan hàng trăm năm
đã rêu phong hiện lên trong thật uy nghi, cổ
kính. Nó được các nghệ nhân xưa điêu khắc một
cách tỉ mỉ với các họa tiết hoa văn, hệ thống chữ
thư pháp vẫn còn nguyên vẹn giá trị và đặc biệt
là hệ thống 4 bức Long – Ly – Quy – Phụng đại
diện cho các trường phái phong thủy khác nhau.

8

Một trong những nét
đặc biệt của các ngôi
chùa cổ ở Việt Nam đến
nay vẫn được lưu giữ
tại chùa Quang Ân đó
là sự hiện hữu của ban
thờ Mẫu, đại diện cho
quan điểm “Tam giáo
đồng nguyên” ra đời
nước ta ở thời nhà Lý
và hưng thịnh dưới thời
nhà Trần. Trong nhà
Mẫu của chùa Quang
Ân có ban thờ Mẫu Tứ
phủ và ban thờ Đức
Thánh Trần ở bên tả,
biểu trưng cho sự hòa
hợp của Phật giáo với
tín ngưỡng dân gian.

Trong tiền đường, ngôi Tam bảo của chùa Quang Ân Phật giáo là một dòng chảy, tiếp nối và truyền thừa.
được bố trí như nhiều ngôi chùa truyền thống khác Đến chùa Quang Ân, hòa mình trong nét thanh tịnh
với 3 ngôi Tam thế: tượng Đức phật di đà, Đức phật của cảnh sắc, lắng nghe câu chuyện về các đời sư
thích ca, Đức phật di lạc được đặt vị trí từ cao đến trụ trì đã sửa sang được một ngôi chùa như ngày
thấp. Các bức tượng thờ trong Tam bảo của chùa hôm nay, ta sẽ cảm nhận thấy rõ sự tiếc nuối ấy của
Quang Ân không lớn nhưng vô cùng tinh xảo, tạo phật giáo trong đời sống hiện đại, để thấy những
cảm giác gần gũi, ấm áp cho không gian tinh xảocủa giá trị của Phật pháp như một mạch suối ngầm.
tiền đường. Dòng chảy của Phật pháp được tiếp nối mãi đến
muôn đời.

9

11

Nhà thờ lớn
- Nét đẹp cổ kính Hà Nội -

“ Nhà thờ Lớn Hà Nội, hay Nhà thờ Lớn – là cách gọi dân dã, quen thuộc
của người Hà Nội khi nhắc tới công trình này. Đây là nhà thờ chính toà
của Tổng giáo phận Hà Nội. Nhà thờ Lớn Hà Nội cũng là một trong những
công trình Thiên chúa giáo được xây dựng sớm nhất ở Hà Nội và cũng là
một trong những kiến trúc nhà thờ đẹp nhất.”

Nằm ở trung tâm thủ đô, Mặt đứng của nhà thờ được rêu phong càng tăng thêm vẻ
ngay cận kề Hồ Gươm chia thành 3 phần, song nội cổ kính, trầm mặc cho Nhà thờ
huyền thoại, Nhà thờ thất bên trong được chia thành lớn. Song, trái ngược với vẻ bên
Lớn là công trình kiến trúc đặc 5 phần. Phần giữa rộng nhất, ngoài đó, kiến trúc bên trong
sắc, đã trở thành hình ảnh quen rộng gấp đôi những phần xung vẫn giữ được vẻ hiện đại vốn có.
thuộc đối với người dân Hà Nội quanh được sử dụng để làm lễ Theo kinh nghiệm của một số du
và du khách. Đặc biệt, trong dịp trong tôn giáo. Cửa sổ hai bên khách đã ghé thăm thì bạn phải
Giáng Sinh, nơi đây trở thành sử dụng kính màu và được thiết vào nhà thờ mới cảm nhận được
điểm đến, nơi “hành hương” của kế thành 3 nhóm, cao ở giữa và sự hoành tráng đến nể phục
đông đảo tín đồ Công giáo và hai bên thấp để tạo thành nhịp đó. Nhưng khi đứng ngắm nhìn
giới trẻ Hà thành. điệu liên hoàn. Phía trước của nhà thờ từ phía bên ngoài thôi,
nhà thờ là một quảng trường chúng ta đã cảm nhận được tinh
Nhà thờ lớn Hà Nội được thiết nhỏ với tượng Đức Mẹ làm tăng hoa kiến trúc phương Tây, đặc
kế theo phong cách Gothic Châu thêm giá trị cảnh quan cho công biệt là phong cách Gothic. Có
Âu, với sự ảnh hưởng của nhà trình kiến trúc. Nhìn bên ngoài, thể nói, nếu đến thăm Hà Nội
thờ Đức Bà Paris tại Pháp. Do du khách sẽ thấy nhà thờ có mà chưa ghé thăm nhà thờ lớn
vậy kiến trúc này chính là một mái vòm uốn cong hướng lên thì quả thật là đáng tiếc. mảnh
trong những điển hình của kiến bầu trời, có nhiều cửa sổ. Tuy đất hoa lệ này.
trúc cổ điển Châu Âu, vật liệu xây nhiên vẫn không được chi tiết
dựng từ vật liệu xây tường, gạch và tỉ mỉ như nhà thờ ở châu Âu.
lát nền,… đều là những vật liệu Một số chi tiết trang trí ở khu
Châu Âu. cung thánh đã bị biến tấu bằng
nét văn hóa dân gian Việt Nam
Nhà thờ lớn có diện tích như chạm khắc, sơn son thếp
64.5 x 20.5 mét vuông. Tháp vàng nhìn khá độc đáo và tinh
vi. Những lớp vôi cũ nhuốm màu
chuông thiết kế cao 31.5m với
bố cục mặt đứng đăng đối chia
làm 3 phần. Hai bên của nhà thờ
là hai tháp chuông cao vút lên, ở
giữa là khối thấp hơn được kết
thúc bằng đỉnh tường hình tam
giác với cây thánh giá để tạo điểm
nhấn cũng như khẳng định được
vai trò của kiến trúc này. Cửa ra
vào, cửa sổ trên mặt đứng đều sử
dụng hình thức vòm cuốn nhọn
Gothic, riêng ở giữa có một cửa
sổ tròn hình hoa. Phía trên của
cây thánh giá có một mặt đồng
hồ cũng hình tròn làm tăng thêm
vẻ độc đáo cho ngôi nhà thờ
Hà Nội.

11

Nhà thờ lớn Hà Nội là công và nhiều bức tranh treo tường
trình kiến t​​rúc tiêu biểu của kiến​​ với chủ đề tôn giáo càng nhấn
trúc Gothic ở Việt Nam, từ giữa mạnh và làm nổi bật phong cách
thế kỷ XVIII trở nên rất phổ biến kiến trúc Châu Âu. Bên cạnh
ở châu Âu. Nhà thờ được thiết kế đó, nhiều chi tiết trang trí mang
với những ô cửa kính cao nhiều phong cách truyền thống của
màu sắc và những mái vòm cao, Việt Nam được decor dọc lối đi,
xung quanh là những bức tranh trên tường, trên bệ thờ...tạo nên
về chúa Jesus. Bên trong nhà những nét điểm xuyết ấn tượng
thờ, những hàng cửa kính màu cho toàn bộ không gian.
Bên cạnh đó, một điểm thu hút
nhiều du khách nữa ở bên trong
nhà thờ chính là Cung thánh.
Cung thánh được trang trí theo
lối truyền thống dân gian, tuy
đơn giản nhưng ấn tượng và bắt
mắt, giữa Cung thánh là tượng
Thánh Giuse bế Chúa Giêsu, 2
bên Cung thánh có bàn thờ Đức
mẹ và nhiều bức tượng thánh
khác. Ánh sáng trong lòng Nhà
thờ dường như huyền ảo hơn
khi chiếu qua những bức tranh
Thánh bằng kính màu trên mỗi
ô cửa sổ.

12

Phía bên dưới Thánh đường chuông gồm 5 quả chuông, với 1 Nhà thờ Lớn cũng là công trình
là những băng ghế đỏ kéo dài, quả chuông boòng lớn và 4 quả đánh dấu một giai đoạn phát
có bàn quỳ để giáo dân làm lễ nhỏ, được kết nối với đồng hồ để triển đô thị đặc biệt của Hà Nội
trong thánh đường. Nhà thờ lớn báo khắc, báo giờ. và là kiến trúc tiêu biểu của thủ
Hà Nội có sức chứa lên đến hàng đô. Hàng năm vào ngày Lễ Giáng
nghìn người. Vào các dịp lễ lớn Trước Nhà thờ có một quảng sinh, đông đảo các con chiên và
như Giáng sinh, nhà thờ lớn Hà trường nhỏ với tượng Đức Mẹ, người ngoại đạo thường đến
Nội là nơi thu hút đông đảo du làm tăng thêm giá trị cảnh quan chiêm bái.
khách khắp nơi và các giáo dân cho công trình.
về đây tham quan và hành lễ.
Sau nhiều năm tạm ngưng, các Về tổng thể, công trình mang
buổi thánh lễ tại nhà thờ lớn Hà phong cách kiến trúc Gothique
Nội được bắt đầu tổ chức lại từ châu Âu, nhưng lại có sự kết hợp
năm 1990 đã thu hút đông đảo với kiến trúc bản địa, thể hiện
giáo dân đến tham gia. Kể từ ở hệ thống mái ngói đất nung,
đó, các buổi lễ thánh ở nhà thờ hệ thống trang trí nội thất đậm
lớn Hà Nội luôn thu hút đông chất truyền thống Việt Nam. Và
đảo người dân trong tất cả các do đó, nó là sản phẩm của sự
ngày trong tuần. Đặc biệt, ngay giao lưu văn hoá Đông Tây hết
trong lòng thánh đường còn có sức đặc sắc. Trải qua hơn 100
3 ngôi mộ của 3 vị Hồng y nằm năm cùng những thăng trầm
phía trên gần cung thánh. Đó là của thời gian và cả chiến tranh,
mộ của Hồng y Trịnh Như Khuê Nhà Thờ Lớn vẫn tồn tại và là
(nằm giữa), Hồng y Phạm Đình một trung tâm hoạt động Công
Tụng và Hồng y Trịnh Văn Căn giáo của thủ đô và các vùng phụ
(nằm hai bên). cận. Công trình được coi là kiến
trúc Nhà thờ tiêu biểu, và là một
Hai tháp chuông nhà thờ có bộ trong những nhà thờ Công giáo
đẹp nhất của Hà Nội và cả nước.

13

Nhà ống ở Hà Nội

Với diện tích thường chỉ 30 - 50
m2, ngang hẹp, chạy dài, nhưng
với sự khéo léo, tinh tế, người Hà
Nội xưa bố trí nhà của mình có đủ

phòng chức năng, gác lửng, sân…

14

Nhà ống là gì ? Cătnhờnihxàưốang sử dụng, những khoảng trống
thông tầng kết nối, lấy sáng,
Nhà ống là mẫu nhà được thiết Người Hà Nội đã bố cục khéo léo đối lưu gió và cây xanh là cái
kế và xây dựng trên diện tích ô hệ thống các phòng, gác lửng, sân cần nhất ở nhá ống. Mặt bằng
đất có chiều ngang (mặt tiền) trong đáp ứng nhu cầu đa dạng của ngôi nhà được bố trí theo cao
nhỏ hẹp hơn chiều dài (chiều cuộc sống. Nhờ thế mà tuy không lớn độ sàn lệch tầng để ước lượng
sâu) của ngôi nhà. Hay nói nhưng mỗi ngôi nhà cổ Hà Nội vẫn khoảng cách các không gian
cách khác diện tích lô đất thích có diện tích dành làm nơi bán hàng, với nhau. Không cố định riêng
hợp để xây nhà ống thường là làm hàng, nơi thờ cúng, tiếp khách, lẻ bởi những bức tường cho
hình chữ nhật, nhà ống chính nơi ngủ, hóng mát… Không gian ngôi các không gian phòng ốc nào
là mẫu nhà hình chữ nhật. nhà ống là một không gian kiến trúc đó mà được mở tối đa nhất
gần như thống nhất do đó, dù chật hẹp trong ngôi nhà bằng những
Ưu điểm của mà không khí vẫn lưu thông, ngôi nhà mảng cửa lớn, những ô trống
nhà ống ? vẫn có nơi để “thở”.Những ngôi nhà cổ thông tầng ở vị trí giữa nhà và
được lợp hai lớp ngói không liền mái, cuối nhà, đã hình thành những
Nhà ống có thiết kế đơn giản, ở giữa là những bức tường xây gạch mảng xuyên sáng vào nhà theo
không quá cầu kỳ và phức tạp, giật cấp, ngăn cách với những ngôi thời gian thay đổi trong ngày.
phù hợp với nhiều diện tích mặt nhà bên cạnh. Đặc biệt, vật liệu trát Ngôi nhà gần như không cần
tiền,với nhiều phong các h cũng tường không phải vôi vữa mà là vôi sử dụng những thiết bị khi
như vùng miền. Thời gian thiết trộn với cát và mật mía, mỗi lớp cao nóng, bởi sự đối lưu gió trong
kế thi công nhanh, tiết kiệm thời hai tầng, mái dốc lợp ngói vảy rồng. không khí và những luồng gió
gian xây dựng cho những mẫu Dầm, dui, mè… làm bằng gỗ lim, chạy xuyên phòng ở các trục
nhà ống đẹp có diện tích lớn. Kinh dổi, vàng tâm với những tấm ván dài. thông tầng, vị trí giữa, sau nhà
phí đầu tư thấp hơn so với những và mặt tiền luôn là điểm di
mẫu nhà 2,3 tầng hay nhà biệt Nhà ống trong chuyển của hướng gió.
thự. Chỉ cần có trong tay từ 400 thời hiện đại
triệu cho đến 1 tỷ đồng, bạn đã
có thể sở hữu một mẫu nhà ống Việc phân bổ cấu trúc không
hiện đại với công năng khoa học. gian trong ngôi nhà cũng luôn
hướng đến sự đơn giản nhất,
chỉ cần đủ chổ cho không gian

15

16

“Trôi qua
những biến
chuyển của
cuộc sống,
đến nay, căn
nhà ống vẫn
luôn là một
sự lựa chọn lý
tưởng đối với
mọi gia đình
không chỉ vì
sự tiện lợi mà
đây còn là
một nét kiến
trúc lâu đời tại
Việt Nam.”

17

NHÀ CHỌC TRỜI - NÉT ĐẶC TRƯNG
CỦA KIẾN TRÚC HIỆN ĐẠI THỦ ĐÔ

Nhà chọc trời là điểm nổi bật
nhất của phong cách kiến trúc
hiện đại tại Hà Nội.

18

Skycraper hay nhà chọc trời Đối với thủ đô Hà Nội của Việt là của hầu hết các đô thị tại
là một kiểu kiến trúc đặc trưng Nam, xét về tính kiến trúc, Châu Á. Bởi vì nhà chọc trời có
của thế kỉ hiện đại. Nó trải chúng ta rõ ràng thấy được nhà nhiều tiềm năng để phai phá
rộng trên toàn thế giới và đặc chọc trời không phải là biểu hơn người ta nghĩ. Chúng có
biệt trở thành biểu tượng của tượng như nhiều thành phố thể trở thành những căn chung
nhiều thành phố lớn. Empire khác trên thế giới hay như với cư, nhưng văn phòng làm việc,
State Building của New York Thành Phố Hồ Chí Minh là tòa những khu vui chơi hay rộng
City, The Shard tại London hay Landmark 81. Kiến trúc Hà Nội hơn tích gộp toàn bộ lại làm
2 tòa tháp đôi trứ danh của thủ đề cao sự trầm ổn, hòa trộn một tạo nên một tổ hợp công
đô Kuala Lumpur, Indonesia và giữa những công trình xưa cũ trình khác nhau bên trong một
còn nhiều hơn nữa trên toàn hàng trăm năm tuổi với nét tòa tháp cao hàng trăm mét.
thế giới. Chúng đại diện cho kiến trúc hiện đại xa hoa. Tuy Nhà chọc trời mang lại một
khát vọng chạm đến không chỉ vậy, nhà chọc trời vẫn là điểm hiệu quả tối đa về diện tích mặt
bầu trời mà còn xa hơn ngoài đặc trưng và là điểm nổi bật bằng, đặc biệt là đối với những
vũ trụ của con người, của thế nhất của kiến trúc hiện đại của đô thị “đất chật, người đông”
giới hiện đại. không chỉ ở Thủ đô Hà Nội mà như Thành phố Hà Nội.

Hãy cùng điểm qua một số
những tòa tháp chọc trờ cao
nhất của Hà Nội và tìm ra sự
đặc biệt phía sau mỗi thân xác
cao hàng trăm mét này:

Toà nhà Keangnam Hanoi
Landmark Tower là tòa nhà
cao nhất Hà Nội. Với quy mô
72 tầng, chiều cao tới 346 m,
Keangnam Hanoi Landmark
Tower tọa lạc tại ngay mặt
đường Pham Hùng, cửa ngõ
phía Tây Hà Nội, bao gồm 2
tòa chung cư cao cấp 48 tầng
và tòa nhà tổ hợp văn phòng,
khách sạn, trung tâm giải trí 72
tầng. Tòa nhà được thiết kế bởi
các công ty thiết kế và kiến trúc
hàng đầu thế giới như: HOK
(Mỹ); ARUP (Anh); EDAW (Mỹ).

Điểm được nhiều người biết
đến nhất của tòa nhà từng là
cao nhất Việt Nam là đài quan
sát trên nóc tòa nhà. Ở độ cao
350 mét, khách thăm quan có
thể ngắm toàn cảnh Thành phố
Hà Nội từ trên cao.

Hiện tại đây đang là địa chỉ đặt
thuê văn phòng của rất nhiều
thương hiệu tên tuổi: KPMG,
PricewaterhouseCoopers, Er-
icsson, ngân hàng Standard
Chartered, LG, JGC, FPT Soft-
ware, WOORI BANK, HYUNDAI.

19

Lotte Center Hà Nội là tòa nhà
cao thứ hai của Thành phố Hà
Nội với chiều cao 272 m. Tòa
nhà tọa lạc tại vị trí trung tâm
Thành phố gồm 65 tầng nổi, 5
tầng hầm. Bên trong tòa tháp
Lotte Center Hà Nội là đại siêu
thị Lotte Mart chiếm toàn bộ
tầng hầm B1. Từ tầng 1 đến
tầng 6 là trung tâm thương mại
với các mặt hàng thời trang cao
cấp. Trên đó là khu văn phòng
cho thuê hạng A và căn hộ sang
trọng, khách sạn 5 sao.

Điểm thu hút nhất của Lotte
Cente Hà Nội nằm tại tầng nóc
của tòa nhà. Các nhà thiết kế
đã khéo léo và sáng tạo trong
việc bố trí quán bar và Đài quan
sát Sky Walk giúp khách tham
quan có thể quan sát gần như
toàn bộ khung cảnh thành phố
Hà Nội từ trên cao.

TechnoPark Tower (Vinhomes Nam và thế giới. TechnoPark
Ocean Park, Gia Lâm, Hà Nội) Tower là sự kết hợp hài hòa 2
là tòa tháp văn phòng thông yếu tố xanh và t hông minh,
minh bậc nhất thế giới được TechnoPark Tower mang lại
Vingroup tiên phong phát triển nhiều lợi ích“vượt mong đợi”
tại Việt Nam. Xây dựng theo cho người sử dụng, đơn vị thuê
mô hình “Toà nhà thông minh văn phòng và đơn vị vận hành.
trong đại đô thị thông minh”, Tòa tháp sở hữu kiến trúc biểu
nơi đây được định hướng trở tượng Tháp đôi, với ngôn ngữ
thành một trong những trung thiết kế mạnh mẽ, năng động,
tâm công nghệ mới với sự có lấy cảm hứng từ chữ V, biểu
mặt của những công ty công trưng cho khát vọng: “Việt Nam
nghệ và sản xuất hàng đầu Việt – Vingroup – Vươn lên”.

20

Tòa nhà VTV hay tòa nhà trung
tâm Đài truyền hình Việt Nam
có chiều cao 28 tầng với tổng
diện tích là 86.666m2. Khối nhà
cao tầng từ tầng 6 đến tầng 28
với diện tích sàn hơn 44.000m2,
gồm 4 khu vực: Khu vực dành
cho các phóng viên của các Ban
Biên tập; Khu vực dành cho
Truyền dẫn phát sóng, lưu trữ;
Khu vực Lãnh đạo Đài, các Ban
chức năng tham mưu; Khu vực
hội họp, hội thảo, dịch vụ.

Tòa nhà bắt đầu được đưa vào
hoạt động từ cuối năm 2016,
đến nay, các đơn vị của VTV cơ
bản hoàn thành xong quá trình
di chuyển và ổn định công việc.
Tòa nhà Trung tâm THVN đã,
đang và sẽ tạo điều kiện tác ng-
hiệp tốt nhất cho đội ngũ phóng
viên, biên tập viên, kỹ thuật,
qua đó mang đến cho khán giả
cả nước những chương trình
truyền hình ngày càng tốt hơn.

TechnoPark Tower có chiều
cao 226 m gồm 45 tần nổi và 3
tầng hầm. Tào nhà nằm ở vị trí
giao thông huyết mạch của đại
đô thị Vinhomes Ocean Park,
kết nối nhanh chóng đến sân
bay Nội Bài và các khu công
nghiệp quan trọng ở các tỉnh
thành lân cận.

Toàn bộ mặt ngoài của Tòa tháp
được bọc kính mang đến tầm
nhìn Panorama tuyệt đẹp.

21





Hươ ng vị Hà Nội

Xưa & Nay

Hà Nội -
thành phố
ngàn năm
hội tụ tinh
hoa của cả đất
nước, nơi đây có
những thói quen
những phong cách
sống đã trở nên nổi tiếng,
trong đó phải kể đến nghệ thuật ẩm
thực tinh tế, cầu kỳ của người Hà Nội.

24

Một trong những nét đặc Ăn ốm vào mùa thu trong tiết khâu chế biến để đảm bảo hạt
trưng của ẩm thực Hà trời se se lạnh mới thấy hết được cốm vẫn giữ được mùi hương và
Nội xưa phải kể đến cái ngon của hạt nếp. Có lẽ nhờ độ dẻo.
những gánh hàng bán quà rong, nguồn nước ngọt và nhiều phù
những gánh hàng rong này ra sa của sông Hồng cộng thêm
đời từ nhu cầu phát triển của tính cầu kỳ và sáng tạo của người
các phố huế buôn bán hàng hóa dân nơi đây đã tạo nên một món
tấp nập. Những món quà vặt ăn vừa dân dã vừa thanh tao lại
ở Hà Nội giờ nào cũng có, mùa tinh tế của mùa thu và của người
nào cũng có, đắt và rẻ, đa dạng Hà Nội.
và phong phú để hợp với túi tiền
của mỗi người. Có một số người Người Hà Nội có thể biến tấu
bị lỡ bữa ăn tạm món quà vặt để ra rất nhiều món cốm khác nhau
thay thế, cũng có người cốt ăn là khác nhau, ví như “xôi cốm”, “chả
để thưởng thức cái ngon cái tinh cốm”, “tôm bọc cốm” hay “bánh
túy của món quà vặt. cốm”. Hầu hết các món ăn làm từ
cốm đều không quá cầu kỳ trong
Người Hà Nội thường thưởng
thức các món ăn theo mùa,
tháng 3 ăn bánh trôi bánh chay
cho mát lúc sang mùa, tháng 8
ăn bánh trung thu, tháng 9 ăn
cốm làng Vòng. Cứ mỗi độ thu về
những cây lúa nếp cái hoa vàng
đã qua giai đoạn trổ bông đang
thì chín sữa và dần gục xuống
hội tụ đầy đủ những dưỡng chất
hương thơm, thì người dân làm
cốm lại lấy lúa non về làm cốm.

25

Bất kỳ món ăn nào của người chỉ kinh tế trong cách ăn ẩm thực,
Hà Nội cũng phải trải qua rất Hà Nội còn cầu kỳ trong việc
nhiều công đoạn, bắt đầu từ sự thưởng thức các loại đồ uống
lựa chọn nguyên liệu cho đến mà đặc trưng là cà phê Hà Nội. Ở
sơ chế và nấu nướng. Để có đĩa Hà Nội ngày nay có nhiều quán
chè kho thưởng thức cùng chén cà phê với phong cách trang trí
trà mạn cuối bữa cỗ, sau những sang trọng lịch sự đã thu hút rất
công đoạn chọn từ hạt đậu căng nhiều thực khách. Tuy nhiên với
tròn say vỡ ngâm nước, sang sẩy dân “nghiền” cà phê, chỉ những
bỏ vỏ, người đầu bếp còn phải quán cà phê bình dân có từ lâu
rang thơm hạt đậu rồi mới đem đời mới thực sự hấp dẫn họ.
nấu chè. Món chè kho mang vị
thơm ngon cũng bởi từng ấy
thao tác.Hay như món bún đơn
giản và mộc mạc nhưng lại trở
nên rất gắn bó với người Hà
Nội. Đơn giản nhất là những con
bún cắt thô, những miếng đậu
phụ rán ròn, một bát mắm tôm
pha chút đường, chút chanh mà
đánh bông lên. Mỗi con bún,
thêm với ít rau kinh dới, gắp với
đậu hay chả cốm chấm vào bát
mắm tôm thơm lừng ấy cũng đủ
làm cho vị giác thức tỉnh.

Cầu kỳ hơn là món bún ốc
nguội, để chế biến ra phần nước
dùng của bún ốc nguội không
khó nhưng đòi hỏi nguyên liệu
phải chuẩn bị và phải qua quá
trình khá cầu kỳ trước đó. Không

26

Trải qua nhiều thăng trầm Khách xa đến với Hà Nội “Ẩm thực Hà Nội ngày
cuộc sống, những tòa nhà cao thường rất ưa thích ô mai, một
tầng dần được dựng lên biểu thị món ăn làm từ các loại quả khô nay đã phong phú hơn
cho một đô thị hiện đại, những phơi và tẩm ướt. Ô mai có rất với các món ăn từ nhiều
gánh hàng rong dần được thay nhiều loại từ “mơ gừng”, “mơ vùng miền khác nhau
thế bằng những quán ăn ven xào”, “mận khế” cho đến “chanh khiến cho bức tranh
đường. Trong văn hóa ẩm thực ngọt mặn”, “sấu bao tử” vị chua ẩm thực của vùng đất
Hà Nội, ẩm thực vỉa hè được cay mặn ngọt đã làm nên sức Kinh Kỳ càng trở nên
xem là nét văn hóa độc đáo. Khi hấp dẫn khó có thể chối từ của sống động và đặc biệt
thành phố lên đèn, dạo quanh ô mai. Nói tới ô mai, người ta dễ hơn. Nhắc đến ẩm thực
một vòng các khu phố ở Hà Nội dàng nhớ tới Hà Nội. Có lẽ bởi Hà Nội, mỗi người sẽ
có thể thấy sự xuất hiện của rất từ bao đời nay, làm ô mai cũng có một cái nhìn, một
nhiều những quán ăn vỉa hè. được xem là một nghề truyền sự đánh giá khác nhau
Một trong những con phố ẩm thống nơi thủ đô. Hương vị ô mai nhưng dù nhìn từ góc
thực nổi tiếng của Hà Nội là phố thấm đẫm cuộc sống nơi đây, độ nào thì ẩm thực Hà
Tạ Hiện. Chỉ dài khoảng 200 m bởi vậy khi nói tới ô mai, người Nội xưa và nay cũng
nhưng con phố này luôn đông ta sẽ nhớ đến Hà Nội. đều luôn phong phú, đa
vui nhộn nhịp và thu hút rất dạng hấp dẫn những ai
đông thực khách. Đặc sản của một lần đặt chân đến
Tạ Hiện chính là bia, đó có thể
là loại đồ uống được bán và tiêu nơi đây.”
thụ nhiều nhất ở đây. Chọn cho
mình một góc nhỏ trên phố Tạ
Hiện, thưởng thức cốc bia tươi
hay ngắm nhìn dòng người qua
lại là cách mà nhiều người khách
nước ngoài lựa chọn khi đến với
Hà Nội. Bởi vậy mà Tạ Hiện còn
được gọi với cái tên quen thuộc
khác là “phố bia” hay “phố Tây”.
Nhưng không chỉ đông du khách
nước ngoài, Tạ Hiện còn thu hút
rất nhiều người Việt trẻ từ sinh
viên, công chức hay người lao
động đều ưa thích con phố này,
cứ mỗi dịp cuối tuần.

27

28

Trong ẩm thực, người Hà Nội “quý hồ 17-18 món vẫn bày gọn trong một cái mâm đồng.
tinh bất quý hồ đa”, “lời chào cao hơn Nét thanh lịch trong ẩm thực của người Hà Nội
mâm cỗ”, việc ăn là để thưởng thức, thể hiện rõ nét ở sự thanh đạm. Thời Hà Nội
hơn là để đáp ứng nhu cầu vật chất… còn nghèo khó, mâm cơm phổ biến trong mọi
Không quá cầu kỳ nhưng điều trước tiên trong nhà chỉ vài ba món. Khi là mấy con tôm rang,
văn hóa ẩm thực của người Hà Nội là sự “sạch dăm miếng thịt kho, đĩa rau luộc… nhưng luôn
đẹp”. Đồ ăn, dù bất cứ món nào cũng phải được đem lại cảm giác ấm cúng, thanh sạch. Khi ăn,
bày biện trông ngon mắt hoặc ít nhất là trông người Hà Nội ăn thanh cảnh, cơm chỉ xới bát vơi
sạch sẽ. Người Hà Nội ăn kiểu “quý ở độ tinh”, coi dưới miệng. Vừa ăn, vừa nói những câu chuyện
trọng chất hơn lượng. Bởi thế, mỗi món ăn đều chỉ nhẹ nhàng hằng ngày chứ không ăn một mạch.
được bày trong đĩa, bát đều nhơ nhỡ, nho nhỏ, rất
hiếm cỡ đại. Thậm chí, một mâm cỗ cổ truyền tới Trong ẩm thực, người Hà
Nội “quý hồ tinh bất quý
hồ đa”, “lời chào cao hơn
mâm cỗ”, việc ăn là để
thưởng thức, hơn là để đáp
ứng nhu cầu vật chất…

của người Hà Nội là văn hóa Khi nhà có khách, chủ nhà thường
ứng xử trên bàn ăn. “Người làm thay quần áo cho ngay ngắn, mời
không bực bằng người trực nồi khách những món ngon nhất.
cơm”, gia đình dù có bao nhiêu Trong trường hợp thiếu thốn,
thành viên cũng tựu tề đầy đủ chuyện “nhịn miệng đãi khách”
đúng giờ cơm, không để người cũng là lẽ thường tình. Trong
nấu phải chờ đợi. Ngồi vào mâm, mâm cơm, dù có bao nhiêu món,
người lớn chưa cầm đũa, trẻ con người chủ bao giờ cũng chỉ cầm
chưa được ăn. Trước khi ăn, đũa chấm để nhường cho khách.
người ít tuổi phải mời người trên, Khách ra về, ông chủ mới vào ăn
trẻ con phải mời ông, bà, cha, mẹ “thật”. Biểu hiện rõ nét của chất
và các anh, các chị rồi mới cầm thanh lịch trong văn hóa ẩm thực
đũa. Thậm chí, theo “quy tắc bất
thành văn”, phải gắp rau trước, 29
rồi mới gắp thịt, cá. Điều đó phần
nào thể hiện sự thanh đạm,
kiềm chế thói ăn uống hàm hồ.
Mâm cơm có bát canh thì phải
lấy thìa múc chứ không được lấy
đũa gắp. Người bề dưới ăn xong
trước phải xin phép rời mâm.

Ẩm thực Hà Nội đã được nâng lên thành nét tinh tế của nghệ thuật ẩm thực. Sự độc đáo, chuẩn mực và tấm
lòng được người Hà Nội trao vào những món ăn và những món ăn này trở thành nét đẹp rất riêng của Thủ
Đô. Trải qua nhiều giai đoạn, có những món ăn vẫn luôn giữ cái hồn của ẩm thực Hà Nội, làm nức lòng cả
những người sành ăn, có thể đến như chả cá Lã Vọng, bánh cuốn Thanh Trì, cốm Làng Vòng, bún chả, phở bò…

Chả cá Lã Vọng đã trở thành món ăn đặc sắc và hấp
dẫn của Hà Nội. Món ăn được chế biến cầu kỳ ngày từ
khâu chọn nguyên liệu đến khâu chế biến và cách ăn
cũng là một quá trình nghệ thuật cầu kỳ và công phu.
Cá làm chả thường là cá lăng tươi, nếu không có thì
thay bằng cá nheo, cá quả. Cá sẽ được lọc và ướt
với gia vị rồi đem nướng. Khi nướng người nướng
phải lật đều tay để cho cá chín đều. Chả cá khi
ăn cũng là một quá trình nghệ thuật tài tình, chả
nướng đã chín trút vào chảo mỡ sôi trên bếp than
hoa đặt trên bàn ăn, cùng với rau thì là và hành hoa
cắt khúc. Khi ăn, gắp từng miếng cá ra bát, rưới
nước mỡ (đang sôi) lên trên, ăn kèm với bánh đa
nướng hay bún rối, lạc rang, rau mùi, húng láng,
thì là, hành củ tươi chẻ nhỏ chấm với mắm tôm.

Bánh cuốn Thanh Trì là một trong những món
ăn có tiếng ở Hà Nội. Bánh được tráng thành
những lá mỏng, khi ăn thì ăn với nước chấm, hành
khô hoặc có thể ăn kèm chả. Khi ăn bạn sẽ có
cảm nhận được mùi thơm dịu của bánh và nhân
quyện lẫn vị chua cay mặn ngọt của nước chấm,
lại thêm vài giọt tinh dầu cà cuống nữa thì thật là
tuyệt. Đúng là một kết hợp tinh tế của hương vị.
Người Hà Nội ăn món gì cũng vừa phải, thanh
thanh, các món ăn không bao giờ quá mặn,
quá ngọt hay quá chua... như một số vùng.

Bún chả Hà Nội cũng nổi tiếng bốn phương. Trong
món bún chả thì nét tinh hoa của nó được thể hiện
ở bát nước chấm và đĩa rau sống ăn kèm. Bún chả
làm bằng thịt lợn (chả băm và chả miếng), phải tẩm
ướp mắm muối, hạt tiêu, ớt, hành... và phải dùng
than ta, quạt tay cho miếng chả chín tới, vừa đủ
độ vàng rộn, thơm ngon, nóng hổi nhưng không
bị quá lửa. Bát nước chấm là tổng hòa từ nước
đun sôi để nguội với nước mắm, dấm hảo hạng,
tỏi bằm dập thái nhỏ, ớt tươi thái lát, hạt tiêu xay
mịn... Vị của bát nước chấm vừa mặn, vừa ngọt,
vừa chua, vừa cay, vừa thơm thơm, thanh thanh…
tạo cho thực khách cảm thấy vừa đủ ngon miệng.

30

Phở Hà Nội có những cách nấu từ những nguyên
liệu khác nhau như thịt bò hay thịt gà, nhưng cái
đặc biệt hấp dẫn của phở Hà Nội là kỹ thuật nấu
nồi nước dùng. Nồi nước này phải được ninh từ
xương bò, xương gà... để có vị ngọt tự nhiên, chứ
không phải từ mì chính. Trong nồi nước này phải
có hành củ nướng, gừng nướng cùng với hoa hồi...
Để tạo ra hương vị thơm cay từ các loại củ quả hoa,
vị ngọt của nồi nước dùng còn được tăng lên bởi
những con sá sùng biển. Tỉ lệ giữa số lượng xương
với lượng nước sẽ tạo ra sự hài hòa giữa vị ngọt, vị
mặn, độ béo của nồi nước dùng. Trong cái lạnh của
mùa Đông hoặc những ngày Hè oi ả, mỗi khi bưng
bát phở nóng hổi lên, trong đó có màu trắng của
bánh phở, màu hồng tươi của thịt bò hay vàng nghệ
của thịt gà, màu xanh tươi mát của lá hành hoa thái
nhỏ hòa cùng vị cay cay của bột hạt tiêu xay mịn, vài
lát ớt màu đỏ sậm nổi bật, cộng với vị chanh chua
chua… ai cũng cảm thấy năng lượng tỏa ra từ bát
phở Hà Thành.

Một món đặc sản nữa không thể bỏ qua vì nó mang
nét đẹp, sự tinh tế của ẩm thực Hà Nội đó là cốm
Làng Vòng. Cốm Vòng quả là một thứ quà đặc biệt
trong mọi thứ quà Hà Nội. Làm được những hạt
cốm thơm ngon thì phải cốm phải là giống nếp cái
hoa vàng, lúa làm cốm khi còn xanh gặt về, đồ chín,
giã nhanh, đều tay, sàng sảy, ủ kín mới có được
cái loại cốm dẻo và thơm như thế. Còn màu xanh
hấp dẫn đó thì do hồ thêm nước lá cơm xôi. Cốm
gói trong lá sen là để giữ ẩm và đượm lấy hương
thơm ngát của lá sen tơ, làm tăng thêm vị cốm.

Bên cạnh sự có sự khéo léo thì người đầu bếp phải
mang tấm lòng của mình gửi gắm vào món ăn, đó
cũng chính là linh hồn của món ăn. Điều đó đã nên
sự khác biệt của ẩm thực Hà Nội. Nếu bạn được
thưởng thức những món ăn này dù chỉ một lần chắc
chắn bạn sẽ không thể quên được hương vị của nó.

31

ẨM THỰC Ẩm thực Hà Nội ngày nay Những món ăn của Hà Nội là
HÀ NỘI VÀ không chỉ là tự thân mà hình sự kết hợp hài hòa của nét
NHỮNG thành và phát triển mà còn bao dân dã ẩm thực Hà Thành
NÉT HÒA gồm cả sự giao hòa với nhịp với tinh hoa của những nền,
TRỘN BỐN điệu của vô vàn phong cách ẩm những phong cách ẩm thực
PHƯƠNG thực khác. Chính sự hòa quyện đa và đang du nhập vào
giữa những món ăn mang đúng Việt Nam từ khắc nơi trên
bản chất Hà Nội với những cái thế giới. Trong số đó, nổi bật
tinh túy, mới lạ của ẩm thực bốn nhất có bốn phong cách chính.
phương đã tạo nên một văn Một là nét ẩm thực Pháp nhẹ
hóa ẩm thực Hà Nội đa dạng, nhành, thanh đạm mang chút
đa hương, đa vị. Mỗi món ăn gì đó quý phái từ giữa thế kỉ
của Hà Nội hiện nay là thành 19. Hai là nền ẩm thực Trung
quả có được từ sự giao hòa, Hao đầy dữ dội, đa dạng cả về
học hỏi với phong cách ẩm thực số lượng món ăn lẫn phương
các vùng miền khác của Việt pháp, cách thứ chế biến ngay
Nam, với tinh hoa ẩm thực của từ thời kì nhà nước phong kiến.
bạn bề khắc nơi trên thế giới, Ba là phong cách ẩm thực 2
từ chấu Á gần gũi cho đến nơi miền Nam - Trung với những
châu Âu xa xôi. hương vị riêng biệt. Cuối cùng
là xu hướng ẩm thực Á Đông
với đại diện tiêu biểu là Nhật
Bản, Hàn Quốc và Thái Lan.

Phong cách ẩm thực Pháp rõ trộn với phong cách ẩm thực phái, sang trọng vẫn luôn là
ràng là một phần không thể bản địa Hà Nội. Từ đó tạo nên một phần không thể thiếu của
thiếu trong ẩm thực Hà Nội những món ăn Pháp nhưng lại ẩm thực Hà Nội. Đó có thể là
nói riêng và ẩm thưc Việt Nam mang đậm hương vị của người cái gìn tan của bánh mỳ Pháp
nói chung. Với hơn 100 năm du Việt, sâu sắc mùi vị ẩm thực Hà bên trong lớp giò, chả, ruốc của
nhập, bám rễ và phát triển, rất Nội. Cho đến thời điểm hiện tại, người việt. Hay là vị cà phê hơi
nhiều món ăn Pháp đã và đang khi mà Hà Nội đã tiếp cận với đăng đắng hòa trộn tuyệt hảo
trở thành một phần không thể nhiều phong cách ẩm thực đa với sự bùi bùi của trứng gà. Là
thiếu trong văn hóa ẩm thực dạng hơn, nhiều màu sắc hơn, vị ngọt thanh đậm đà của bánh
Hà Nội. Những món ăn với màu mạnh mẽ hơn từ nhiều nơi cả caramen hay bánh flan. Tất cả
sắc Pháp, xa hơn là châu Âu đã trong nước và trên toàn thế tạp nên chất Pháp riêng biệt
len lỏi khắp các ngóc ngách 36 giới, ẩm thực Pháp với những bên trong những món ăn của
phố phường Hà Nội, cùng hòa nét thanh đạm, với đôi nét quý người Hà Nội.

32

Bên cạnh những hương vị đặc
biệt đến từ châu Âu, ẩm thực
Hà Nội còn mang đậm những
dấu ấn đến từ phương Bắc.
Không phải là những món ăn
độc lạ Tây Bắc của đồng bào
các dân tộc thiểu số hay hương
vị mặn mà của món ăn vùng
duyên hải Hải Phòng, Quảng
Ninh mà là sự du nhập của một
trong những nền ẩm thực lớn
nhất thế giới. Đó là ẩm thực
Trung Hoa. Phong cách ẩm
thực Trung Hoa vừa giống mà
cũng rất khác so với ẩm thực
Hà Nội nói riêng và Việt Nam
nói chung. Những món ăn đến

từ Trung Quốc có độ đậm
khủng khiếp giống như cách
mà chúng đến Việt Nam vậy.
Khac biệt so với những món
Pháp ở trên, những món ăn
Trung Hoa có mặt ở Việt Nam
trong khoảng thời gian lâu hơn
rất nhiều và song song với đó
mùi vị của chúng cũng đậm
đà, nồng nhiệt hơn. Ẩm thực
Trung Hoa đến với Việt Nam với
toàn bộ sự đa dạng của nó, đến
với Hà Nội với hầu hết những
gì tinh túy nhất. Không chỉ đa
dạng về món ăn mà còn vô số
các phương pháp chế biến, xử
lý thức ăn khác nhau của người

Trung Quốc. Những món ăn nổi
bật nhất mang hương vị Trung
Quốc hiện nay vẫn còn tồn tại,
sinh sôi và phát triển tại Hà Nội
có thể kể đến như: bánh bao, há
cảo nhân xíu mại; vịt quay đặc
biệt là vịt quay theo phương
pháp của vịt quay Bắc Kinh; các
món ăn dạng sợi có nước, tiêu
biểu là mỳ vằn thắn, mỳ trộn,
hủ tiếu,... Ẩm thực Trung Hoa
rõ ràng đã trở thành một phần
quan trọng, mốt trường phái
riêng biệt của ẩm thực Hà Nội.

33

Phong cách ẩm thực miền Phong cách ẩm thực miền Phong cách ẩm thực các tỉnh
Nam là một điều gì đó rất mới Trung đến Hà Nội tứ thời nhà miền Bắc đã hòa trộn với Hà
lạ đối với ẩm thực Hà Nội. Trái Nguyễn. Ẩm thực miền Trung có Nội từ lâu. Qua giao thương
ngược với vị mặn đậm đà của một chiều sâu riêng, mang đậm buôn bán lại thêm vị trí địa lý
Hà Thành, món ăn miền Nam nét bản sắc của một vùng đất gần nhau, món ăn Hà thành
ngọt, rất ngọt và mang nét gì đó thanh lịch, nhẹ nhàng bổ sung đã chịu nhiều ảnh hưởng to
dân dã, bình dân hơn. Điểm nổi thêm sự đa dạng vốn đã nhiều lớn của các tỉnh thành khu vực
bật trong ẩm thực của người cho Hà thành. Miền Trung trải miền Bắc. Cái mùi vị độc lạ khó
miền Nam không chỉ là vị từ dài, mỗi tỉnh miền Trung lại có quên của núi rừng Tây Bắc, là
ngọt đến ngọt gắt như vị ngọt một nét ẩm thực riêng. Vì vậy đặc sản tươi ngon, thấm đẫm
của chè ngâm nước cốt dừa khi tới Hà Nội, chúng cũng tới hương vị núi đồi vùng trung
béo ngạy. Mà khi ăn chua sẽ từng cái một. Đó có thể là ẩm du Bắc bộ. Đó cũng có thể là
dùng gia vị chua đến nhăn mặt, thực cung đình Huế đầy sành hương vị mặn mà của biển, của
còn nêm đắng thì đắng như điệu trong cả cách thưởng thức những bến cảng sầm uất nơi
mật. Thậm chí, món ăn phải rất và bài trí hay những món ăn Hải Phòng, Quảng Ninh. Tất cả
nóng để “vừa thổi vừa ăn” một Quảng Nam chứa đầy tinh hòa đã hòa trộn thật sâu sắc vào
cách đúng nghĩa. hương vị xưa cũ. ẩm thực thủ đô.

34

Ẩm thực Nhật bản đã du nhập Ẩm thực Hàn Quốc cùng với
nhanh chóng vào Việt Nam và làm sóng văn hóa idol, phim
nhận được sự ủng hộ nhiệt ảnh đã tiến vào Vệt Nam được
tình từ phía người dân trong cả một thập kỷ. Là nơi đâu
khoảng 5 năm trở lại đây, đặc tiên đón tiếp thứ sức mạnh
biệt là ở 2 thành phố lớn là Hà kỳ lạ đến từ xứ sở kimchi, Hà
Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Nội cũng có cho mình những
Về hình thức món ăn, món góc nhìn riêng về ẩm thực Hàn
Nhật không quá cầu kỳ nhưng Quốc. Món Hàn lành mạnh, rất
màu sắc hài hòa, bắt mắt. Về tốt cho sức khỏe cộng với thực
hương vị món ăn Nhật không phẩm Hàn Quốc giúp cho mọi
quá nồng đậm về hương vị, tuy người kéo dài thể lực, sức khỏe
lạ miệng nếu thưởng thức lần bản thân đã giúp cho ẩm thực
đầu nhưng một khi đã quen Hàn được nhìn nhận rất tích
thì đều say mê vì hương vị nhẹ cực dưới đánh giá của người
nhàng thanh tao lại kích thích Hà Nội.
vị giác rất mạnh.
35
Ẩm thực Thái Lan cùng với
Nhật Bản và Hàn Quốc đã tiến
vào Hà Nội trong thập kỷ 2010.
Món ăn Thái Lan là sự hòa trộn
tinh tế của thảo dược, gia vị và
thực phẩm tươi sống với những
phong cách nấu nướng đặc biệt.
Mỗi món ăn hay toàn thể bữa
ăn đều có sự phối trộn tinh tế
giữa vị cay, chua, ngọt và đắng.
Thưởng thức món Thái giống
như việc tìm hiểu văn hóa Thái
Lan vậy. Đầy sắc màu và mới lạ.
Đây chính là điểm giúp ẩm thực
Thái Lan nổi bật dưới bầu trời
mỹ vị thủ đô.

Giá trị tinh hoa văn hóa
ẩm thực trong quảng bá
thương hiệu Thủ đô

Hà Nội là điểm đến hấp dẫn

không chỉ của hàng triệu lượt
khách du lịch nước ngoài mà còn
là nơi dừng chân của rất nhiều
chính khách quốc tế lớn. Trong
các chuyến thăm ngoại giao cấp
cao tới Thủ đô, nhiều chính khách
đã rất ấn tượng trước sự độc đáo,
hấp dẫn của ẩm thực Hà Nội.

Năm 2000, trong chuyến thăm Trong chuyến thăm Việt Nam
Hà Nội, gia đình Tổng thống Mỹ năm 2016, Tổng thống Mỹ
Bill Clinton đã đến ăn phở tại Barack Obama cùng đầu bếp
hàng phở Cồ nổi tiếng gần Văn nổi tiếng Anthony Bourdain
Miếu - Quốc Tử Giám. Nhờ đó, đã thưởng thức món bún chả
quán ăn đã trở nên nổi tiếng Hà Nội, thu hút sự quan tâm
với tên gọi Phở 2.000. theo dõi và bình luận của nhiều
người nước ngoài.
Tại nhiều nước trên thế giới,
Trong Hội nghị Thượng đỉnh những quán phở, bún chả mang
Mỹ - Triều, các phóng viên quốc hương vị Hà Nội đã trở nên
tế đã đánh giá rất cao ẩm thực quen thuộc và hấp dẫn người
của Hà Nội, trong đó có món nước ngoài. Điều này góp phần
phở Thìn, cà phê trứng hết sức rất lớn cho việc quảng bá văn
đặc sắc… hóa ẩm thực của Việt Nam nói
chung, Hà Nội nói riêng trong
nhiều năm qua.

36

Theo ông Bobby Chinn,
Đại sứ Du lịch Việt Nam
tại châu Âu nói về sự
quan trọng của văn
hóa ẩm thực quốc gia:
“Ẩm thực là cách quảng
bá nhanh nhất hình
ảnh một đất nước và
một nền văn hóa”.

Thường thức ẩm thực là một Trong thời đại toàn cầu hóa, hội Ẩm thực Hà Nội là tinh hoa
hoạt động văn hóa không thể nhập quốc tế hiện nay, Thủ đô hội tụ của các vùng miền trong
thiếu của du lịch, bởi ngoài việc Hà Nội là trung tâm chính trị, nước và các nước, tạo nên sự
ăn để bảo đảm sức khỏe mà kinh tế, văn hóa của cả nước, hấp dẫn, thu hút du khách
chúng ta còn giới thiệu những hằng năm thu hút hàng chục trong nước và quốc tế ngày
đặc sản của Hà Nội và của quốc triệu khách du lịch nội địa và càng đến Hà Nội nhiều hơn.
gia cho du khách trên mọi miền hàng triệu khách du lịch quốc Việc phát huy giá trị của tinh
đất nước và trên thế giới. tế. Do đó việc giữ gìn, phát huy hoa văn hóa ẩm thực Hà Thành
những giá trị tốt đẹp, tinh hoa như một sản phẩm du lịch độc
Hội tụ trong ẩm thực Hà Nội trong văn hóa ẩm thực Hà Nội đáo sẽ có đóng góp đáng kể
có cả yếu tố văn hóa thanh phục vụ du khách khắp nơi là trong việc xây dựng thương
lịch của Hà Thành ngàn năm một nhiệm vụ cần thiết bởi vì hiệu Thủ đô.; đồng thời góp
văn hiến. Nét đặc trưng riêng du lịch tạo ra việc làm cho hàng phần vào mục tiêu phục hồi
biệt của ẩm thực Hà Nội giúp vạn người. ngành du lịch do ảnh hưởng
Hà Nội lan tỏa hệ giá trị văn bởi đại dịch COVID-19; quảng
hóa độc đáo và góp phần quan bá, thu hút du khách và các nhà
trọng vào tăng trưởng du lịch, đầu tư đến với Hà Nội.
phát triển kinh tế Thủ đô.

37





Hà Nội- nơi tinh hoa hội tụ đã và đang những điều kể trên, có lẽ các thế hệ đi trước đã
tồn tại trong tâm trí của những người phải rèn luyện, gìn giữ những phẩm chất tiêu
con Hà Thành, những khách tham quan biểu để duy trì những nét đẹp văn minh, thanh
du lịch và những người yêu cái đẹp. Hà lịch cho thế hệ kế cận noi theo. Các thế hệ đi
Nội giờ đây đã trở thành trung tâm của đất nước trước ở đây có thể được hiểu là “con người Hà Nội
trên mọi lĩnh vực bởi nó được mang danh “thủ xưa”, những người đã đặt nền móng vững chắc
đô” của nước nhà, là nơi được coi như “khuôn để hình thành nên một con người “Hà Nội chuẩn”.
vàng thước ngọc” về các giá trị văn hóa và tinh Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, văn hóa người Hà
thần. Chính bởi lẽ đó, “người Hà Nội” luôn được Nội được hun đúc và hình thành từ những tính
mọi người biết đến là tấm gương phản chiếu cách tiêu biểu và đặc trưng mà chỉ cần đề cập thôi
chính xác những giá trị, chuẩn mực về văn hóa, là người ta có thể hình dung ra ngay “người Hà Nội”.
lối sống trong cuộc sống hàng ngày. Để có được

40

Đầu tiên, ta hãy nhắc đến tính cách của họ. Người tôn trọng là điều mà người Hà Nội luôn có sẵn trong
Hà Nội từ trước đến nay vốn nổi tiếng là phóng mình, họ luôn giữ cho mình một thái độ tôn trọng
khoáng, cởi mở, có thái độ thân thiện, hết mình đối với mọi người xung quanh, không để mất lòng
với những người xung quanh. Mỗi khi đón tiếp một ai. Chất hào hoa, thanh lịch cũng là nét đẹp của
vị khách, có thứ gì quý thứ gì đẹp, chủ nhà sẵn sàng người Hà Nội. “Người Hà Nội chuộng lối sống kho-
chia sẻ hoặc có thể đem biếu khách mang về. Hoặc an hòa, giản dị. Ghét lòe loẹt mà thích diểm dắn.”
khi người khác gặp khó khăn, họ sẽ không ngần Đó là suy nghĩ của nhà văn Nguyễn Công Trứ trong
ngại mà giúp đỡ hết mình. Người Hà Nội không “Phố phường Hà Nội xưa”. Nó thể hiện rằng dù cho
xem đó phiền hà, trái lại họ coi đó là việc gìn giữ có chức sắc, giàu có, danh gia vọng tộc đến đâu
sự chuẩn mực trong lối sống của cha ông ta. Bên chăng nữa thì con người Hà Nội vẫn luôn sống đơn
cạnh đó, họ còn có thái độ tự trọng và tôn trọng giản, hòa nhã, không thích sự cầu kì, khoa trương.
người khác. Dù có hay không quen biết nhau, sự

41

Bên cạnh những phẩm chất đạo đức nói trên, nét hàng. “Lời nói xin lỗi” trước khi muốn nhờ vả người
đẹp của người Hà Nội còn được thể hiện trong lời khác, “lời cảm ơn” khi nhận được sự giúp đỡ từ người
ăn tiếng nói. Nó là một nét đặc trưng rất riêng của khác, hay những lời nói khách sáo, phóng khoáng
người Hà Nội với mọi người xung quanh. Người Hà khi nhận được lời khen, lời cảm ơn từ mọi người, tất
Nội vốn nổi tiếng là ăn nói lịch sự, nhã nhặn, lưu cả những nét đẹ p trên đều hội tụ đủ trong phẩm
loát; không phát ngôn lố lăng, đao to búa lớn dẫn chất của những người con Hà Thành. Bằng cảm
đến tranh cãi, gây gổ. Đặc biệt, họ rất coi trọng kính nhận chung, ai cũng phải thừa nhận rằng lối ứng
ngữ. Trước khi nói, họ sẽ bắt đầu với “dạ”, “thưa”, xử tinh tế nhờ có lời ăn tiếng nói nhẹ nhàng, khéo
“vâng” những từ thể hiện ý tứ, tôn trọng đối với léo đã tạo nên bản sắc thanh lịch của người Hà Nội.
các thế hệ bề trên, thậm chí là những người ngang

42

Một nét đẹp khác cũng được nhiều người nhắc tới hóa của người Việt nói chung và người Hà Nội nói
khi nói về người Hà Nội đó là phong cách ăn uống. riêng. Khi một gia đình tiếp đón khách quý, bữa ăn
Khi ngồi vào mâm cơm, nếu ăn trên phản phải ngồi có vai trò không phải là đáp ứng nhu cầu về chất
xếp bằng tròn, còn nếu ăn trên bàn thì phải ngồi mà nó coi trọng hơn cả đó là việc thưởng thức.
ngay ngắn và đúng vị trí. Trước khi ăn, những người Trong bữa ăn, bát cơm của khách lúc nào cũng
bề dưới phải mời những người bề trên một cách phải đầy đặn đồ ăn ngon, có “của ngon vật lạ” nào
kính cẩn thì mới được phép cầm đũa lên ăn. Khi cũng gắp cho khách thưởng thức. Sau khi ăn xong,
ăn, họ nhai từ tốn nhẹ nhàng, không ăn nhanh ăn người nội trợ trong gia đình sẽ dọn dẹp, khách quý
vội, vừa ăn vừa nói những câu chuyện thường nhật ngồi nghỉ ngơi nói chuyện, nhâm nhi vài ba tách
trong cuộc sống chứ không ăn một mạch cho xong trà. Khi ra về, chủ nhà còn không quên biếu xén
bữa. Sau bữa ăn, người nội trợ sẽ chuẩn bị những khách một chút món quà đơn giản, thay vì lời cảm
đồ tráng miệng nhẹ nhàng, thường sẽ là hoa quả ơn đã đến thưởng thức bữa cơm thân mật. Nhắc
hoặc có thể là bát chè, chén trà. Đó là những tục đến chuyện ăn uống, nhiều người có lẽ cảm giác
lệ là đi sâu vào tâm thức của bao thế hệ và nó vẫn là một thứ gì đó rất nhạy cảm khi nó có rất nhiều
luôn xuất hiện trong những bữa cơm cho đến tận những tục lệ, “nguyên tắc” nhưng với sự thanh cao,
ngày nay. Nó không chỉ thế hiện sự văn minh, thanh điềm đạm của mình, người Hà Nội đã thể hiện rõ
lịch của con người Hà Nội mà còn thể hiện được sự tinh tế trong từng cử chỉ phong cách ăn uống
bản sắc tốt đẹp được tiếp nối qua nhiều thế hệ khác của mình. Văn hóa ẩm thực của người Hà Nội
nhau. Sự hiếu khách của người Hà Nội cũng được không chỉ là những món ăn ngon, mà còn là từng
thể hiện qua cách thức ăn uống. “Lời chào cao hơn “công đoạn” từ lúc ngồi vào bàn ăn đến khi kết thúc
mâm cỗ” có lẽ đã trở thành một nét đẹp trong văn bữa ăn, là cách ứng xử tinh tế đối với thực khách.

43

Ta cũng không thể không nhắc đến trang phục của với áo yếm. Từ đó cho đến trước năm 1954 đã có
người Hà Thành. Trải qua chiều dài lịch sử, cách những sự cách tân mới. Tà áo dài thướt tha đã dần
ăn mặc của người Hà Nội cũng có sự thay đổi theo thay thế những bộ trang phục được coi là “lỗ thời”,
thời gian nhưng vẫn giữ được nét thanh lịch, đậm không còn được sử dụng nhiều như trước nữa.
nét văn hóa của vùng Thăng Long – Hà Nội nghìn Thực sự chiếc áo dài đã trở thành một biểu tượng
năm văn hiến. Người Hà Nội có văn hóa mặc rất đặc đặc trưng cho tính cách của người phụ nữ Việt Nam
trưng: họ thích cái đẹp, cái đẹp đơn giản, nền nã, kín nói chung và phụ nữ Hà Nội nói riêng. Nó thể hiện
đáo, trang trọng; không ưa những thứ phô trương, sự tinh khôi, trong trắng của người con gái mới lớn,
lòe loẹt. Đàn ông ăn mặc đơn giản, chỉ với quần đùi sự ngây thơ , hồn nhiên của lứa tuổi học trò và nét
áo phông hoặc áo ba lỗ. Vào các ngày lễ, cưới hỏi đẹp văn minh thanh lịch của người phụ nữ. Có thể
sẽ thường chọn cho mình một bộ vest Âu hay cũng nói rằng mặc dù trải qua nhiều sự biến đổi phong
có thể là áo sơ mi cùng với quần bò ống xuông. Đối cách về trang phục nhưng nó không chỉ mang lại
với phụ nữ, trang phục luôn thay đổi theo thời gian. những giá trị cao đẹp cho mảnh đất này mà còn thể
Thời phong kiến, đàn bà hầu hết mặc váy đụp cùng hiện nét tinh hoa trong mỗi người con Hà Thành.

44

Thế mới thấy nét văn minh, thanh lịch luôn hiện hữu trong lối sống hàng ngày của người Hà Nội. Đó có thể
chỉ là những hành động, cử chỉ đơn giản nhưng lại thể hiện một nét đẹp truyền thống, nét đẹp đươc ông cha
răn dạy và nét đẹp thuần túy của con người nơi đây, một nét đẹp rất “Hà Nội”.

45

Cách ứng xử và khiếu

thẩm mỹ của người Hà Với những phận người có hoàn cảnh nghèo khó
trong bất cứ thời điểm nào cũng nhận được sự quan
Nội

tâm giúp đỡ. Trước mỗi đợt thiên tai bão lũ xảy ra

ở các tỉnh miền Trung người Hà Nội luôn dành cho

Cách ứng xử của người Hà Nội biểu hiện trước bà con bị thiệt thòi sự quan tâm giúp đỡ với quan

hết là ở tiếng nói. Tiếng nói của người Hà Nội, nhẹ niệm “một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Bao

nhàng, êm ái, uyển chuyển và khá chuẩn xác. Trong chuyến xe chở hàng cứu trợ mang thuốc men, thực

giao tiếp, người Hà Nội sử dụng ngôn ngữ khá linh phẩm vào tận nơi người dân bị lũ dữ bao vây, giúp

hoạt, khiến cho người nghe. Nhất là người ở các địa đồng bào sớm vượt qua nguy hiểm, ổn định cuộc

phương khác, rất dễ mến, dễ cảm và dễ cuốn hút. sống và sản xuất. Phát huy tinh thần “tương thân

Cùng với tiếng nói là thái độ cử chỉ, trang phục tạo tương ái”, người Hà Nội bao đợt đứng lên giải cứu,

nên sự lịch lãm, tế nhị mà hầu như chỉ có riêng của tiêu thụ nông sản cho nhữ ng tỉnh bị ùn ứ sản

người Hà Nội. Nhìn chung, người Hà Nội rất có ý vật địa phương vì ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19.

thức trong giao tiếp, chú trọng lời ăn tiếng nói theo Những hành động đẹp này của người Hà Nội đã tạo

một phong cách riêng thêm sức mạnh, sự gắn

mà ít địa phương nào kết không chỉ với chính

trong cả nước có được. người Hà Nội mà còn với

nhiều địa phương khác.

Khiếu thẩm mỹ cũng
thể hiện phẩm chất
Dù chỉ là một khía cạnh
Vẻ đẹp văn hóathanh lịch của người Hà

Nội. Những bàn tay tài của văn hoá nói chung

hoa của các nghệ nhân song văn hoá giao tiếp

làm nghề truyền thống. cũng là cả một lĩnh vực
tổ hợp của nhiều yếu
nằm trong conĐã tạo nên những sản
tố: Ăn, mặc, nói năng,
phẩm đẹp và tinh tế.

Thú chơi hoa, cây cảnh ứng xử... Nói về văn hoá

tao nhã chẳng những người Hà Nội giao tiếp của người Hà
làm đẹp cuộc sống hằng Nội chỉ gói gọn trong

ngày. Nhất là trong hai chữ Thanh và Lịch:

những ngày lễ, tết mà Chẳng thơm cũng thể

còn tạo nên phong hoa nhài - Dẫu không

cách riêng của cư dân thanh lịch cũng người

Hà Nội. Chất hào hoa, Tràng An. Chỉ bằng một

phong nhã, tài tử và câu nói ví von ngắn gọn,

sáng tạo của người Hà Nội biểu hiện ở sự tài hoa, nhã nhặn, nhún nhường vậy thôi cũng đã cho ta

khéo léo, tao nhã và trong cuộc sống, tính chất thấy cái lịch lãm, tế nhị, tự tin của người Hà Nội.

phóng khoáng, lịch duyệt, quân tử, tinh tế, coi Những con người sống trên mảnh đất là nơi hội tụ,

trọng cái đẹp và luôn sáng tạo trong cuộc sống. tích hợp các luồng văn hoá, để rồi thẩm thấu, chắt

Xưa kia, Hà Nội đã có rất nhiều làng nghề, phố lọc và toả sáng. Đây cũng đồng thời là nơi tập hợp

nghề, nhiều nghệ nhân đắm đuối với những các danh nhân văn hoá, các tao nhân mặc khách

nghề truyền thống. Ngày nay, dù khoa học kĩ ở mọi thời đại và mọi thế hệ. Chính những yếu tố

thuật hiện đại, nhiều nghề đã mai một đi song đó làm nên văn hoá Thăng Long - Đông Đô - Hà

lại có những nghề mới thể hiện sự khéo léo, thức Nội - mảnh đất ngàn năm văn hiến, thì thử hỏi

thời của người dân Thủ đô, góp phần làm đẹp làm sao người Hà Nội không thanh lịch cho được

thêm cho Hà Nội bằng bàn tay tài hoa của mình.

Hà Nội đã trở nên nhộn nhịp hơn rất nhiều, sự hối hả của công việc cùng với guồng quay của
cuộc sống khiến con người ở đây trở nên bận rộn hơn. Tuy nhiên, nét văn hóa xưa kia của
người Hà Nội vẫn còn, sự thanh lịch duyên dáng trong chiếc áo dài, sự kính trên nhường dưới
trong mỗi bữa ăn gia đình vẫn còn giữ mãi.

46

47

48