ชุด-2การสำรวจปิโตรเลียม

1 ชุดกิจกรรมเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เรื่อง ปิโตรเลียมและผลิตภัณฑ์ รายวิชา วิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาอาชีพธุรกิจและบริการ ระดับชั้น ประกาศนีย์บัตรวิชาชีพ ชุดที่ 2 การสำรวจปิโตรเลียม นางวาสนา พรมทา ตำแหน่งครู ครูวิทยฐานะชำนาญการพิเศษ วิทยาลัยเทคนิคพะเยา สถาบันอาชีวศึกษาภาคเหนือ 2 สำนักงานเคณะกรรมการาการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ

2 คำนำ ชุดกิจกรรมเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน รายวิชา วิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาอาชีพธุรกิจ เรื่อง ปิโตรเลียมและผลิตภัณฑ์ระดับ ประกาศนีย์บัตรวิชาชีพ ชั้นปีที่ 2 ได้พัฒนาขึ้นเพื่อพัฒนา ความสามารถในการคิดแก้ไขปัญหาวิทยาศาสตร์ โดยใช้ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน ของ สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา(2550: 6-8) ซึ่งสรุปไว้ 6 ขั้นตอน ได้แก่ 1.ขั้นกำหนดปัญหาเป็นขั้นที่ผู้สอนนจัดสถานการณ์ต่าง ๆ กระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความใจและ มองเห็นปัญหา สามารถกำหนดสิ่งที่เป็นปัญหาที่ผู้เรียนอยากรู้อยากเรียนได้ และเกิดการสนใจที่จำ ค้นหาคำตอบ 2.ขั้นทำความข้าใจกับปัญหา ผู้เรียนจำต้องทำเข้าใจปัญหาที่ต้องการเรียน ซึ่งผู้เรียนจำต้อง สามารถอธิบายต่างๆ ที่เกี่ยวกับปัญหาได้ 3.ขั้นดำเนินการศึกษาค้นคว้า ผู้เรียนที่กำหนดสิ่งที่ต้องเรียน ดำเนินการศึกษาค้นคว้าด้วย ตนเองด้วยวิธีการหลากหลาย 4.ขั้นตอนการสังเคราะห์ความรู้ เป็นขั้นที่ผู้เรียนนำความรู้ที่ได้ค้นคว้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ร่วมกันอภิปรายผล และสังเคราะห์ความรู้ที่ได้มาว่า มีความเหมาะสมหรือไม่เพียงใด 5.สรุปและประเมินค่าของคำตอบ ผู้เรียนแต่ละกลุ่มสรุปผลงานของกลุ่มตนเองและ ประ ประเมินผลว่าข้อมูลที่ได้ศึกษาค้นคว้ามีความเหมาะสมหรือไม่เพียงใด โดยพยายามตรวจสอบแนวคิด ภายในกลุ่มของตนเองอย่างอิสระ ทุกกลุ่มช่วยกันสรุปองค์ความรู้ในภาพรวมของปัญหาอีกครั้ง 6.นำเสนอและประเมินผลงาน ผู้เรียนนำข้อมูลที่ได้มาจัดระดับองค์ความรู้และนำเสนอเป็น ผลงานในรูปแบบที่หลากหลาย ผู้เรียนทุกกลุ่มรวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้อกับปัญหาร่วมกันประเมินผลงานชุด กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน รายวิชา วิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาอาชีพธุรกิจ เรื่องปิโตรเลียม และผลิตภัณฑ์ระดับ ประกาศนีย์บัตรวิชาชีพ ชั้นปีที่ 2 มีทั้งหมด จำนวน 4 ชุด ผู้จัดทำหวังว่าชุดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานชุดนี้จะเป็นรูปแบบการสอนที่จะ ก่อให้เกิดการพัฒนาความสามารถในกาคิดแก้โจทย์ปัญหาวิทยาศาสตร์ ซึ่งจะเป็นปะโยชน์ต่อการศึกษา ระดับสูงต่อไปของผู้เรียน และข้อคิดไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตอย่างเหมาะสม นางวาสนา พรมทา วิทยาลัยเทคนิคพะเยา

3 สารบัญ เรื่อง หน้า คำนำ 1 สารบัญ 2 คู่มือสำหรับครู 3 แผนการจัดเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 4 คู่มือสำหรับนักเรียน 9 ใบความรู้ที่ 2 เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 10 ใบกิจกรรมที่2 เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 13 แบบทดสอบ 16 แบบประเมินทักษะกระบวนการ 19 แบบประเมินคุณลักษณะอังพึงประสงค์ของผู้เรียน 22 แบบประเมินสรรถนะสำคัญของผู้เรียน 23 เฉลยใบกิจกรรมที่ 2 24 เฉลยแบบฝึกหัดท 25 เฉลยแบบทดสอบ 26 บรรณานุกรม 27

4 คู่มือสำหรับครู คู่มือสำหรับครู ประกอบการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานรายวิชา วิทยาศาสตร์ เพื่อพัฒนาอาชีพธุรกิจ เรื่องปิโตรเลียมและผลิตภัณฑ์ระดับ ประกาศนีย์บัตรวิชาชีพ ชั้นปีที่ 2 1.บทบาทของครูผู้สอน ครูผู้สอนเตรียมตัวพร้อม โดยการศึกษาลายละเอียดเกี่ยวกับการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ การจัดชั้นเรียน และการเตรียมสื่อการเรียนรู้ที่ใช้ประกอบการจัดการการเรียนรู้ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ครูจะต้องจัดกิจกรรมให้ครบตามที่ระบุไว้ในแผนการจัดการเรียนรู้ เพื่อให้กิจกรรมเป็นไปอย่างต่อเนื่องและบรรลุจุดประสงค์ ก่อนทำกิจกรรมทุกครั้งครูต้องอธิบาย ชี้แจงวิธีปฏิบัติกิจกรรมให้ชัดเจนเพื่อให้นักเรียนรู้จักการ ทำงานร่วมกัน จึงจะทำให้การจัดกิจกรรมการเรียนบรรลุเป้าให้มีประสิทธิภาพ ครูควรเน้นให้นักเรียนทุกคนมีส่วนร่วมในการปฏิบัติกิจกรรม เพื่อเป็นการให้นักเรียนรู้จักการ ทำงานร่วมกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน รับผิดชอบต่อหน้าที่และกล้าแสดงออก ขณะดำเนินกิจกรรม ครูต้องสังเกตกระบวนการทำงานกลุ่มของนักเรียนแต่ละกลุ่มและ บันทึก ผลใบแบบบันทึกผลการประเมินนักเรียนเป็นรายบุคคล หลังจากการจัดกิจกรรมเรียนรู้เสร็จสิ้นลงในแต่ละชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ครูเป็นผู้ประเมินผล การเรียนของนักเรียน โดยให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.สิ่งที่ครูต้องเตรียม 2.1 แผนการจัดการเรียนรู้ 2.2สื่อการเรียนรู้ที่ใช้ในกิจกรรม 2.3ใบความรู้ 2.4 ใบกิจกรรม 2.5 แบบฝึกหัด 2.6 แบบทดสอบ 2.7 แบบประเมิน 3.การประเมินผลการเรียนรู้ 3.1 ประเมินผลด้านความรู้ 3.2 ประเมินผลด้านทักษะกระบวนการ 3.3 ประเมินผลด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 3.4 ประเมินผลด้านสมรรถนะสำคัญ

5 แผนการจัดการเรียนรรู้ที่ 1 แผนการจัดการเรียนรู้ โดยปัญหาเป็นฐาน รายวิชา วิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาฯอาชีพ เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม ระดีบ ปวช. เวลา 3 ชั่วโมง ............................................................................................................................. ....................................... 1.ชื่อเรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 2.สมรรถนะรายวิชา สำรวจตรวจสอบเกี่ยวกับสมบัติของปิโตรเลียม มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์อย่างถูกต้องและมีคุณธรรม 3 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1 ด้านความรู้ 1) อธิบายขบวนการกลั่นน้ำมันดิบได้ 2) บอกคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ที่กลั่นได้ 3) อธิบายขบวนแยกแก๊สธรรมชาติได้ 4) บอกผลิตภัณฑ์ที่ได้แก๊สธรรมชาติได้ 2 ด้านทักษะกระบวนการ 1) การกำหนดปัญหา 2) การทำความเข้าใจปัญหา 3) การดำเนินการศึกษาค้นคว้า 4) การสังเคราะห์ความรู้ 5) การสรุปผลและประเมินค่าของคำตอบ 6) การนำเสนอและประเมินผลงาน 3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1) ซื่อสัตย์สุจริต 2) มีวินัย 3) ไฝ่หาความรู้ 4) มุ่งมั่นในการทำงาน 4 ด้านสมรรถนะสำคัญ 1) ความสามารถในการสื่อสาร 2) ความสามารถในการคิด 3) ความสามารถในการแก้ปัญหา 4) ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 5) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

6 3.สาระสำคัญ ปิโตรเลียมเกิดจากการทับถมกันของซากพืชซากสัตว์ใต้ทะเลลึก โดยเฉพาะแพลงก์ตอน สัตว์ และสาหร่ายที่เกิดการเน่าเปื่อย ผุพัง และย่อยสลายกลายเป็นอินทรียสารที่สะสมรวมตัวกับตะกอนต่าง ๆ จนเกิดเป็นชั้นตะกอนหนาแน่น ซึ่งจมตัวลงจากแรงกดทับของชั้นการสะสมต่าง ๆ และการ เปลี่ยนแปลงของแผ่นเปลือกโลกภายใต้ความร้อนและความดันอันมหาศาลที่เกิดขึ้นตลอดระยะเวลา หลายล้านปีในชั้นหินใต้พื้นผิวโลกจนแปรสภาพกลายเป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอนในรูปของแข็ง ของเหลว และก๊าซที่สะสมตัวอยู่ตามช่องว่าง รอยแยก และรูพรุนของชั้นหิน ชั่วโมงที่ 1 1 ขั้นกำหนดปัญหา 1) ครูพูดคุยและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับ ความหมาย การสำรวจปิโตรเลียมทำได้ อย่างไร โดยครูอาจใช้คำถามต่อไปนี้ -นักเรียนทราบหรือไม่ว่า การสำรวจปิโตรเลียมทำได้อย่างไร -นักเรียนทราบวิธีการขนส่งปิโตรเลียมหรือไม่ ทำได้อย่างไร 2) นักเรียนช่วยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ การสำรวจปิโตรเลียม 3) ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5 คน 4) ครูใช้คำถามเพื่อให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันแสดงความคิดเห็น ดังนี้ - ปัญหาของนักเรียนคืออะไร (แนวตอบ..การสำรวจปิโตรเลียมทำได้อย่างไร) - นักเรียนคิดว่าขบวนการผลิตปิโตรเลียมทำได้อย่างไร 2 ขั้นทำความเข้าใจกับปัญหา 5) นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปรายประเด็นปัญหาที่ตั้งขึ้น ว่ามีประเด็นใดบ้างที่ น่าสนใจและจะหาคำตอบได้จากที่ใด โดยวิธีการใด 6) นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผนการดำเนินการศึกษาค้นคว้าตามประเด็นปัญหาที่ ครูตั้งขึ้นและประเด็นปัญหาอื่นๆ ที่ต้องการศึกษา 3 ขั้นการดำเนินการศึกษาค้นคว้า 7) ตัวแทนกลุ่มออกมารับใบความรู้ที่ เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียทำได้อย่างไร 8) ดำเนินการศึกษาค้นคว้าตามประเด็นที่ต้องการ เช่น ขั้นตอนการสำรวจปิโตรเลียม กระบวนการผลิตปิโตรเลียม การขนส่งลำเลียงปิโตรเลียมอย่างปลอดภัยทำได้อย่างไร รวมถึงประเด็นอื่นๆ ที่นักเรียนต้องการศึกษาจากใบความรู้ที่ เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 9) นักเรียนบันทึกข้อมูลและผลการดำเนินการศึกษาค้นคว้าแบบบันทึกข้อมูล การศึกษาค้นคว้า

7 ชั่วโมงที่ 2 4. ขั้นสังเคราะห์ความรู้ 10) นักเรียนแต่ละคนนำข้อมูลที่ได้จากการศึกษาค้นคว้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันใน กลุ่ม 11) นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันคิดพิจารณาต่อไปว่า ความรู้ที่ได้มามีความถูกต้อง สมบูรณ์และครบถ้วนตามประเด็นที่ต้องการศึกษาแล้วหรือยัง ถ้าข้อมูลยังไม่เพียงพอ ให้ร่วมกัน อภิปรายและศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติม 12) เมื่อได้ข้อมูลเพียงพอแล้ว ให้นักเรียนทำ กิจกรรม เรื่อง การจำลองแหล่งกักเก็บ ปิโตรเลียม 5 ขั้นสรุปและประเมินค่าของคำตอบ 13) นักเรียนทุกกลุ่มร่วมกันนำเสนอข้อมูลที่สังเคราะห์ได้ และร่วมกันอภิปรายข้อมูล ของแต่ละกลุ่มที่ได้ศึกษาค้นคว้ามาครบถ้วน ถูกต้อง สมบูรณ์หรือไม่ โดยครูผู้สอนช่วยตรวจสอบและ แนะนำเพิ่มเติม 14) นักเรียนทุกกลุ่มช่วยกันสรุปองค์ความรู้ในภาพรวมของปัญหาอีกครั้ง ชั่วโมงที่ 3 6 ขั้นนำเสนอและประเมินผลงาน 15) ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันออกแบบการสรุปผลการดำเนินการศึกษาค้นคว้าของ กลุ่ม เพื่อนำเสนอหน้าชั้นเรียนตามรูปแบบที่นักเรียนสนใจ 16) ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลการศึกษาค้นคว้าหน้าชั้นเรียน 17) นักเรียนร่วมกันประเมินทั้งงานของกลุ่มตนเองและของเพื่อน 6.สื่อ/อุปกรณ์/แหล่งเรียนรู้ 6.1 ใบความรู้ เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 6.2 ใบกิจกรรม เรื่อง การจำลองแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม 6.3 แบบฝึกหัด 6.4 แบบทดสอบ

8 7.การวัดและประเมินผล สิ่งที่วัด วิธีการวัด เครื่องมือ เกณฑ์การวัด ด้านความรู้ ทดสอบ แบบทดสอบเรื่อง กำเนิดปิโตรเลียม ผ่านร้อยละ 70 ด้านทักษะ สังเกตพฤติกรรม ประเมินทักษะ กระบวนการ แบบประเมินทักษะ กระบวนการ ผ่านระดับ 2 ขั้นไป ด้านคุณลักษณะอันพึง ปะสงค์ สังเกตพฤติกรรม แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ผ่านระดับ 2 ขึ้นไป

9 8.สรุปผลการสอน 8.1 ผลการสอน ผลการทดสอบเรื่อง การสำรวจแหล่งปิโตรเลียม นักเรียน 25 คน ผ่านเกณฑ์กระประเมิน ร้านละ 70 ทุกคน มีคะแนนเฉลี่ยร้ายละ 80.60 ผลการสังเกตพฤติกรรมนักเรียนด้านทักษะกระบวนการ นักเรียน 25 คน ผ่านเกณฑ์การ ประเมินระดับ 3 ขั้นไป จำนวน 20 คน คิดเป็นร้านละ 80.00 ผลการระเมินคุณลักษณะ นักเรียน 25 คน ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ 2 ขั้นไป จำนวน 24 คน คิดเป็นร้ายละ 96.00 ผลการประเมินด้านสมรรถนะสำคัญ นักเรียน 25 คน ผ่านเกณฑ์ การประเมินระดับ 2 ขึ้นไปจำนวน ....25......คน คิดเป็นร้อยละ 100.00 8.2 ปัญหา/อุปสรรค นักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะ จำนวน 2 คน เนื่องจากนักเรียนไม่เข้าร่วม กิจกรรม 8.3 ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข นักเรียนที่ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมิน เป็นปัญหาด้านพฤติกรรมของนักเรียน ได้ศึกษา กรณีศึกษานักเรียน โดยเรียกพบนักเรียนเป็นการส่วนตัว พูดคุย ให้คำปรึกษาแนะนำ ทำข้อตกลง ร่วมกันและมอบหมายให้ทำกิจกรรมร่วมกัน โดยการศึกษาผลงานของแต่ละกลุ่มจากใบกิจกรรมของ เพื่อน และร่วมกันทำใบกิจกรรมที่ 2

10 แบบประเมินทักษะกระบวนการ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรมเป็นฐาน หน่วย การสำรวจแหล่งปิโตรเลียม รายวิชา วิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาอาชีพธุรกิจ เรื่อง การสำรวจแหล่งปิโตรเลียม ระดับชั้น ปวช. คำชี้แจง :ให้ครูผู้สอน สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระกว่าเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ ลงชื่อ................................................................................ผู้ประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เลขที่ ชื่อ – นามสกุล รายการประเมิน รวม คะแนน สรุปการ ประเมิน การกำหนดปัญหา การทำความเข้าใจปัญหา ดำเนินการศึกษาค้นคว้า การสังเคราะห์ความรู้ การสรุปและประเมินคำตอบ การนำเสนอและประเมินผล ผ่าน ไม่ ผ่าน

11 เกณฑ์การให้คะแนน : เกณฑ์การประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1) การกำหนดปัญหา มีส่วนร่วมในการเสนอ ปัญหาอย่าง หลากหลาย และเลือก ปัญหาที่น่าสนใจ มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ ชัดเจนและสม่ำเสมอ มีส่วนร่วมในการเสนอ ปัญหาอย่าง หลากหลาย และเลือก ปัญหาที่น่าสนใจ มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ ชัดเจนและบ่อยครั้ง มีส่วนร่วมในการเสนอ ปัญหาอย่าง หลากหลาย และเลือก ปัญหาที่น่าสนใจ มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ บางครั้ง 2) การทความเข้าใจ ปัญหา มีส่วนร่วมในการระดม สมองอธิบาย สถานการณ์ของปัญหา บอกแนวทางและวิธี ค้นหาคำตอบ มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ ชัดเจนและสม่ำเสมอ มีส่วนร่วมในการระดม สมองอธิบาย สถานการณ์ของปัญหา บอกแนวทางและวิธี ค้นหาคำตอบ มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ ชัดเจนและบ่อยครั้ง มีส่วนร่วมในการระดม สมองอธิบาย สถานการณ์ของปัญหา บอกแนวทางและวิธี ค้นหาคำตอบ มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ บางครั้ง 3) การดำเนินการ ศึกษาค้นคว้า มีส่วนร่วมในการแบ่ง งาน แบ่งหน้าที่ กำหนดเป้าหมายงาน และดำเนินการศึกษา ค้นคว้า มีพฤติกรรมที่ ปฏิบัติชัดเจนและ สม่ำเสมอ มีส่วนร่วมในการแบ่ง งาน แบ่งหน้าที่ กำหนดเป้าหมายงาน และดำเนินการศึกษา ค้นคว้า มีพฤติกรรมที่ ปฏิบัติชัดเจนและ บ่อยครั้ง มีส่วนร่วมในการแบ่ง งาน แบ่งหน้าที่ กำหนดเป้าหมายงาน และดำเนินการศึกษา ค้นคว้า มีพฤติกรรมที่ ปฏิบัติบางครั้ง 4) การสังเคราะห์ ความรู้ นำความรู้มาเสนอใน กลุ่ม มีส่วนร่วมในการ ตรวจสอบข้อมูลว่า สามารถตอบคำถามที่ อยากรู้ได้ มีพฤติกรรม ที่ปฏิบัติชัดเจนและ สม่ำเสมอ นำความรู้มาเสนอใน กลุ่ม มีส่วนร่วมในการ ตรวจสอบข้อมูลว่า สามารถตอบคำถามที่ อยากรู้ได้ มีพฤติกรรม ที่ปฏิบัติชัดเจนและ บ่อยครั้ง นำความรู้มาเสนอใน กลุ่ม มีส่วนร่วมในการ ตรวจสอบข้อมูลว่า สามารถตอบคำถามที่ อยากรู้ได้ มีพฤติกรรม ที่ปฏิบัติบางครั้ง

12 เกณฑ์การประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 5) การสรุปและ ประเมินค่าของคำตอบ มีส่วนร่วมในการนำ ข้อมูลมาประมวลสร้าง องค์ความรู้ใหม่ ประเมินความรู้ของ ตนเองและของกลุ่ม และเลือกวิธีการ/ รูปแบบการนำเสนอ ผลงาน มีพฤติกรรมที่ ปฏิบัติชัดเจนและ สม่ำเสมอ มีส่วนร่วมในการนำ ข้อมูลมาประมวลสร้าง องค์ความรู้ใหม่ ประเมินความรู้ของ ตนเองและของกลุ่ม และเลือกวิธีการ/ รูปแบบการนำเสนอ ผลงาน มีพฤติกรรมที่ ปฏิบัติชัดเจนและ บ่อยครั้ง มีส่วนร่วมในการนำ ข้อมูลมาประมวลสร้าง องค์ความรู้ใหม่ ประเมินความรู้ของ ตนเองและของกลุ่ม และเลือกวิธีการ/ รูปแบบการนำเสนอ ผลงาน มีพฤติกรรมที่ ปฏิบัติบางครั้ง 6) การนำเสนอและ ประเมินผลงาน มีส่วนร่วมนำเสนอ ผลงานและประเมินผล งานของกลุ่ม มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ ชัดเจนและสม่ำเสมอ มีส่วนร่วมนำเสนอ ผลงานและประเมินผล งานของกลุ่ม มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ ชัดเจนและบ่อยครั้ง มีส่วนร่วมนำเสนอ ผลงานและประเมินผล งานของกลุ่ม มี พฤติกรรมที่ปฏิบัติ บางครั้ง

13 แบบประเมินคุณลักษณะอังพึงประสงค์ของผู้เรียน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรมเป็นฐาน เรื่อง การสำรวจแหล่งปิโตรเลียม รายวิชา วิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาอาชีพธุรกิจ เรื่องการสำรวจแหล่งปิโตรเลียม ระดับชั้น ปวช. ชื่อ......................................................นามสกุล...........................................เลขที่........... ........................... คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียนแล้วขีด ✓ ลงในช่องตรงกับระดับคะแนน คุณลักษณะ อันพึง ประสงค์ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1. ซื่อสัตย์ สุจริต 1.1 ปฏิบัติตามระเบียบการสอน และไม่ลอกการบ้าน 1.2 ประพฤติ ปฏิบัติ ตรงต่อความเป็นจริงของตนเอง 1.3 ประพฤติ ปฏิบัติ ตรงต่อความเป็นจริงต่อผู้อื่น 2. มีวินัย 2.1 เข้าเรียนตรงเวลา 2.2แต่งกายเรียบร้อยเหมาะสมกับกาลเทศะ 2.3 ปฏิบัติตามกฎระเบียบห้อง 3. ใฝ่หา ความรู้ 3.1 แสวงหาข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ 3.2 มีการจกบันทึกความรู้อย่างเป็นระบบ 3.3สรุปความรู้ได้อย่างมีเหตุผล 4. มุ่งมั่นใน การทำงาน 4.1 มีความตั้งใจและพยายามในการทำงานที่ได้รับ มอบหมาย 4.2 มีความอดทนและไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรคเพื่อทำงานให้ เสร็จ ลงชื่อ..........................................................................ผู้ระเมิน เกณฑ์การให้คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน

14 ใบความรู้2 เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม การสำรวจปิโตรเลียม ขั้นตอนของการสำรวจปิโตรเลียมนั้นแบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1. การสำรวจแหล่งปิโตรเลียม 1.1 การสำรวจทางธรณีวิทยา (Geological exploration) การสำรวจในขั้นนี้จะเริ่มต้นด้วยการรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสภาพธรณีวิทยาของพื้นที่ และบริเวณ ใกล้เคียง ซึ่งได้มีการดำเนินการมาก่อนแล้ว เพื่อประเมินผล สำหรับการสำรวจเพิ่มเติมต่อไป ถ้าพื้นที่ สำรวจเป็นพื้นที่บนบก นักธรณีวิทยาจะต้องศึกษาสภาพธรณีวิทยาของพื้นที่ การใช้ภาพถ่ายทางอากาศ และภาพถ่ายจากดาวเทียม ช่วยพิจารณาลักษณะโครงสร้างทางธรณีวิทยา (Geological structure) ของพื้นที่การสำรวจภาคสนามเพื่อตรวจสอบหินที่โผล่ให้เห็นบนพื้นผิว การตรวจวิเคราะห์อายุหิน การ วิเคราะห์ตัวอย่างหินทางธรณีเคมี (Geochemical analysis) เพื่อหาหินต้นกำเนิดปิโตรเลียม (Source rock) และวิเคราะห์คุณสมบัติทางกายภาพของหิน การประเมินผลการสำรวจทางธรณีวิทยา ทำให้ สามารถกำหนดขอบเขตของพื้นที่ ซึ่งมีแนวโน้มว่าจะมีความเป็นไปได้ทางด้านหินต้นกำเนิดปิโตรเลียม หินกักเก็บปิโตรเลียม (Reservoir rock) ซึ่งจะ กลายเป็นแหล่งปิโตรเลียมต่อไปได้ 1.2 การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ (Geophysical exploration) การสำรวจในขั้นนี้อาศัยหลักคุณสมบัติทางฟิสิกส์ของชั้นหินชนิดต่างๆ อาทิ คุณสมบัติด้าน แม่เหล็กไฟฟ้า คุณสมบัติในการเป็นตัวกลางของคลื่นชนิดต่างๆ เป็นต้นมาเป็นข้อพิจารณา เพื่อ ตรวจสอบสภาพธรณีวิทยาใต้ผิวดิน ทั้งในเรื่องการเรียงลำดับชั้นหิน โครงสร้างทางธรณีวิทยา โดยใช้ เครื่องมือทางธรณีฟิสิกส์ช่วยในการตรวจวัดคุณสมบัติต่างๆ ของหินที่อยู่ใต้ผิวดินลึกลงไปในพื้นที่สำรวจ เทคนิคทางด้านธรณีฟิสิกส์ ที่นิยมนำมาใช้ในการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม คือ การตรวจวัดค่าความ เข้มสนามแม่เหล็กโลก (Magnetic survey) การตรวจวัดค่าความโน้มถ่วง (Gravity survey) และการ

15 ตรวจวัดคลื่นไหวสะเทือนของชั้นหิน (Seismic survey) การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์เพื่อตรวจวัดค่าความ เข้มของสนามแม่เหล็กโลก และการตรวจวัดค่าความโน้มถ่วง จะช่วยในการกำหนดขอบเขตและรูปร่าง ของแอ่งตะกอนในอดีตใต้ผิวดินลึกลงไปว่า มีศักยภาพที่จะเป็นแหล่งปิโตรเลียมมากน้อยเพียงไร รวมทั้ง สามารถกำหนดพื้นที่ให้แคบลงเพื่อทำการสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ด้วยการตรวจวัดคลื่นไหวสะเทือนของ ชั้นหินในขั้นต่อไป เพื่อประเมินลักษณะการเรียงตัวของช้นหิน และโครงสร้างทางธรณีวิทยาใต้ผิวดิน สำหรับช่วยในการกำหนดตำแหน่งหลุมเจาะสำรวจต่อไป การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์นั้นสามารถจะ ดำเนินการได้ทั้งพื้นที่บนบก และพื้นที่ในทะเล 2. การเจาะสำรวจ (Drilling exploration) เพื่อให้ได้ข้อมูลว่าบริเวณที่ทำการสำรวจมีปิโตรเลียมอยู่หรือไม่ โดยใช้เครื่องมือเจาะที่มีลักษณะ เป็น ส่วนหมุน (Rotary Drilling) ติดตั้งอยู่บนฐานเจาะ ใช้หัวเจาะชนิดฟันเฟืองต่อกับก้านเจาะ ซึ่งจะสอด ผ่าน ลงไปในแท่นหมุน ขณะเจาะเครื่องยนต์จะขับเคลื่อนแท่นหมุนพาก้านเจาะและหัวเจาะหมุนกัดบน ชั้นหินลงไป น้ำโคลนซึ่งเป็นสารผสมพิเศษของโคลนผงสารเพิ่มน้ำหนักผงเคมีและน้ำจะถูกสูบอัดลงไป ในก้านเจาะเพื่อทำหน้าที่ เป็นวัสดุหล่อลื่นและลำเลียงเศษดิน ทราย จากหลุมเจาะขึ้นมาปากหลุม และ ยังเป็นตัวป้องกันไม่ให้น้ำมันดิบ และแก๊สธรรมชาติดันขึ้นมาปากหลุมในขณะทำการเจาะด้วย เมื่อ เจาะลึกมาก ๆ ต้องใส่ท่อกรุกันหลุมฟัง โดยจะ สวมกันเป็นช่วง ๆ การเจาะสำรวจปิโตรเลียมมีขั้นตอน ดังนี้ 1. ขั้นตอนการเจาะสำรวจ (Exploratory Wett) เป็นการเจาะหลุมแรกบนโครงสร้างที่คาดว่า อาจเป็น แหล่งปิโตรเลียมแต่ละแห่ง 2. ขั้นตอนการเจาะหาขอบเขต (Appraisal Welt) เป็นการเจาะสำรวจเพิ่มเติมในโครงสร้าง ที่เจาะพบ ร่องรอยของปิโตรเลียมจากหลุมสำรวจ เพื่อหาขอบเขตพื้นที่ของโครงสร้างแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม แต่ ละแห่งว่าจะมีปิโตรเลียมครอบคลุมเนื้อ ที่เท่าใด 3. การผลปิโตรเลียม

16 เมื่อพบโครงสร้างแหล่งปิโตรเลียมแล้ว ก็จะทำการทดสอบการผลิต (Welt Testing) เพื่อศึกษา สภาพ การผลิต คำนวณหาปริมาณสำรองและปริมาณที่จะผลิตในแต่ละวัน รวมทั้งนำปิโตรเลียมที่ค้นพบมา ตรวจสอบคุณภาพ และศึกษาหาข้อมูลลักษณะโครงสร้างของแหล่งปิโตรเลียมและชั้นหินเพิ่มเติมให้แน่ ชัด เพื่อนำ ข้อมูลมาใช้ในการออกแบบแท่นผลิตและวางแผนเพื่อการผลิตต่อไป ปิโตรเลียมที่ผลิตได้จาก หลุมผลิต ก่อนที่จะ ถูกนำมาใช้ประโยชน์ในรูปของแก๊สธรรมชาติ แก๊สธรรมชาติเหลว และน้ำมันดิบได้ นั้น จะต้องนำมาผ่านขบวนการ ผลิตต่าง ๆ เพื่อให้ได้ปิโตรเลียมที่มีคุณสมบัติตรงตามความต้องการ เสียก่อน ขบวนการผลิตปิโตรเลียมโดยทั่วไป ตาม แหล่งต่าง ๆ ทั้งบนบกและในทะเล จะ ประกอบด้วยระบบต่าง ๆ ดังนี้ ๆ 1. ระบบแยกสถานะ (Gas/Liquid Separator) 2. ระบบเพิ่มแรงดันแก๊ส (Gas Compression) 3. ระบบดูดความชื้นแก๊ส (Gas Dehydration) 4. ระบบคงสภาพแก๊สธรรมชาติเหลว (Condensate Stabilizer) 5. ระบบคงสภาพและกักเก็บน้ำมันดิบ (Crude oil Tank System) 6. ระบบบำบัดน้ำทิ้ง (Water Treatment & Disposal System) 7. ระบบมาตรวัด (Metering) 4. การขนส่งปิโตรเลียม 1. การขนส่งลำเลียงปิโตรเลียม ในระยะเริ่มแรกการขนส่งจะทำได้ครั้งละเป็นปริมาณไม่มากนัก ส่วนใหญ่จะใช้วิธีการบรรจุในภาชนะขนาดเล็กก่อน แล้วจึงทำการขนส่งลำเลียงต่อด้วยรถยนต์ เรือ หรือ รถไฟ ซึ่ง เหมือนกับการบรรทุกสินค้าโดยทั่วไป ต่อมาด้วยวิวัฒนาการด้านการคมนาคม ประกอบกับ ความต้องการใช้น้ำมัน และแก๊สธรรมชาติเพิ่มสูงขึ้น จึงมีการขนส่งน้ำมันและแก๊สธรรมชาติผ่านทางท่อ ซึ่งโดยปกติแล้วท่อที่ใช้จะเป็น ท่อเหล็ก นับว่าเป็นวิธีการขนส่งที่สะดวกที่สุด ปัจจุบันได้มีการใช้เครื่อง อัดแรงดัน เพื่อเพิ่มแรงดันภายในท่อทำให้ สามารถลำเลียงน้ำมันผ่านท่อได้อย่างรวดเร็ว และได้ ระยะทางที่ไกลขึ้น 2. การขนส่งสําเลียงทางท่อ (Pipeline) การขนส่งลำเลียงแก๊สจะต้องใช้ภาชนะหรือพาหนะ ใน การขนส่งลำเลียงที่มีขนาดใหญ่เป็น 270 เท่าของการขนส่งลำเลียงน้ำมันดิบ ดังนั้น การขนส่งลำเลียง จะต้อง เปลี่ยนสถานะแก๊สให้เป็นของเหลวเสียก่อน โดยการเพิ่มความดันหรือลดอุณหภูมิของแก๊ส ซึ่ง การกระทำเช่นนี้ จะทําให้เสียค่าใช้จ่ายในการขนส่งแก๊สมากกว่าการขนส่งลำเลียงน้ำมันถึงประมาณ 4 เท่าตัว

17 3. การขนส่งลำเลียงโดยเรือบรรทุก (Tanker & Barge) การขนส่งลำเลียงทางเรือเป็นวิธีการ ขนส่ง ลำเลียงน้ำมันและแก๊สได้ในปริมาณครั้งละมาก ๆ ทำให้ค่าใช้จ่ายในการขนส่งเฉลี่ยต่อครั้งถูกลงเรือ บรรทุก น้ำมันและแก๊ส จะมีตั้งแต่ขนาดเล็กที่ใช้ขนส่งในแม่น้ำลำคลอง (Barge) จนถึงเรือเดินสมุทร ขนาดใหญ่ (Tanker) ที่สามารถขนส่งน้ำมันและแก๊สได้ในปริมาณครั้งละมากกว่า 500 ล้านลิตรขึ้นไป 4. การขนส่งลำเลียงน้ำมันทางรถไฟ (Rail Car) การขนส่งน้ำมันทางรถไฟมักจะใช้ในการขนส่ง ลำเลียง ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมสำเร็จรูปในระยะทางที่อยู่ไกล ๆ ที่ไม่สามารถขนส่งลำเลียงโดยทางเรือได้ สำหรับ ถังบรรจุน้ำมันในปัจจุบันจะเป็นถังเหล็กทรงกระบอกหรือรูปไข่ วางนอนบนแคร่รถไฟ ลักษณะภายในถัง ยังแบ่ง ออกเป็นช่อง ๆ ตามแนวขวาง เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้กับถังและลดการกระแทกอันเกิดจาก การกระฉอกของ น้ำมันในระหว่างการขนส่งลำเลียง 5. การขนส่งลำเลียงโดยรถบรรทุก (Tank Truck) การใช้รถบรรทุกขนส่งลำเลียงน้ำมันและ แก๊ส เป็น วิธีการที่ใช้ในการขนส่งลำเลียงผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมสำเร็จรูปไปสู่ผู้ใช้ ลักษณะโดยทั่วไปของถังบรรจุ น้ำมันและแก๊สของรถบรรทุกขนส่งจะคล้าย ๆ กับถังที่ใช้ในการขนส่งลำเลียงน้ำมันโดยทางรถไฟ ภายในถังจะ แบ่งเป็นช่อง ๆ ตามแนวขวาง ซึ่งเป็นการเพิ่มความแข็งแรงของถัง และลดแรงกระแทก ของน้ำมันในถังแล้วยัง จะช่วยให้สามารถขนส่งลำเลียงน้ำมันได้หลายชนิดในรถคันเดียวกันโดยไม่ปะปน กันด้วย

18 กิจกรรม ชุด 2 ชื่อเรื่อง แหล่งกักเก็บปิโตรเลียม จุดประสงค์ 1. สร้างแบบจำลองเพื่ออธิบายลักษณะทางธรณีของแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม 2. เปรียบเทียบแบบจำลองที่สร้างขั้นกับแหล่งกักเก็บปิโตรเลียมในธรรมชาติ อุปกรณ์ 1. บีกเกอร์(Beaker) ขนาด 250 มิลลิลิตร จำนวน 2 ใบ 2. เนยเทียมประมาณ 100 กรัม 3. ทรายประมาณ 300 กรัม 4. ดินน้ำมันปั้นเป็นแผ่นกลม 1 แผ่น 5. น้ำผสมสีประมาณ 300 มิลลิตร 6. ชุดตะเกียงแอลกอฮอล์ 2 ชุด วิธีการทดลอง 1. สร้างแบบจําลองเพื่ออธิบายแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม ดังนี้ 1.1 ใส่เนยเทียมลงในบีกเกอร์ทั้งสองใบ ใบละ 1 ช้อนโต๊ะ ให้เนยเทียมติดอยู่ด้านข้าง ของบีกเกอร์ เพื่อสังเกตการเปลี่ยนแปลงได้ง่าย 1.2 เททรายลงในบีกเกอร์ทั้งสองใบ ให้ทรายทับเนยเทียม ให้ทรายมีความหนา ประมาณ 5 เซนติเมตร 1.3 กดดินนํ้ามันที่ทําให้เป็นแผ่นบางวางปิดทับบนชั้นทรายในบีกเกอร์ใบที่ 2 โดยให้ ขอบของชั้นดินน้ำมันแนบติดกับผิวด้านในของบีกเกอร์ 1.4 เติมน้ำลงในบีกเกอร์ทั้งสองใบ ให้ แต่ละใบมีปริมาตรรวม 200 มิลลิลิตร 1.5 นำบีกเกอร์ทั้งสองใบตั้งบนตะเกียงแอลกอฮอล์ ให้ ความร้อนกับบีกเกอร์ทั้งสองใบจนเห็นการเปลี่ยนแปลงภายในบีกเกอร์ และบันทึกผล 2. อภิปรายผลการทดลองที่ได้จากบีกเกอร์ทั้งสองใบ 3. เปรียบเทียบผลการทดลองที่ได้กับแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม ในธรรมชาติ พร้อมทั้งนำาเสนอ ผลการเปรียบเทียบ บันทึกผลกิจกรรมการทดลอง ชุดการทดลอง ผลการสังเกต บีกเกอร์ที่ 1 บีกเกอร์ที่ 2

19 อภิปราย ............................................................................................................................. ....................................... .................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................... ................................................................................................................................................. ................... สรุปกิจกรรมการทดลอง ............................................................................................................................. ....................................... .................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................... ................................................................................................................................................. ................... คำถามท้ายกิจกรรม 1. หลังให้ความร้อนเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 1 มีการเปลี่ยนแปลง หรือไม่อย่างไร เพราะเหตุใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. หลังให้ความร้อนเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 2 มีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ อย่างไร เพราะเหตุใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. การเปลี่ยนแปลงของเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 2 เหมือนหรือ แตกต่างจากบีกเกอร์ใบที่ 1 อย่างไร เพราะเหตุใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. เนยเทียมในบีกเกอร์ใดที่ถูกกักเก็บเอาไว้มากกว่ากัน และถูกกักเก็บไว้ได้อย่างไร ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 5. ปิโตรเลียมในธรรมชาติถูกกักเก็บไว้ได้อย่างไร ตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………….

20 แบบฝึกหัด ชุดที่ 2 เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม 1.การส่งคลื่นสั่นสะเทือนลงไปใต้ผิวดินให้สะท้อนกลับมาบนผิวโลกเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม ขั้นใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. การขนส่งลำเลียงปิโตรเลียมโดยวิธีใดประหยัดค่าใช้จ่ายมากที่สุด เพราะเหตุใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. การขนส่งน้ำมันและก๊าซธรรมชาติโดยวิธีใดที่สะดวกที่สุด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. การขนส่งลำเลียงปิโตรเลียมโดยรถบรรทุก เป็นวิธีการที่ใช้ในกรณีใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 5. การขนส่งก๊าซธรรมชาติโดยวิธีการลำเลียงทางท่อ มีข้อเสียอย่างไร ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 6.การทำให้ทราบรูปร่างและลักษณะโครงสร้างของชั้นหินภายใต้ผิวโลกการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม ขั้นใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 7. คำนวณหาปริมาณสำรองและปริมาณที่จะผลิตในแต่ละวันการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 8.การวัดค่าแรงโน้มถ่วงของโลกทำให้ทราบความหนาแน่นของหินการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 9.บอกความหนา ขอบเขต ความกว้างใหญ่ของแอ่งปิโตรเลียมเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 10การเจาะหลุมแรกบนโครงสร้างที่คาดว่าอาจเป็นแหล่งปิโตรเลียมเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม ขั้นใด ตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………….

21 แบบทดสอบ ก่อนเรียน-หลังเรียน เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม

22 1.การทำให้เห็นโครงสร้างและขนาดของแหล่งกำเนิดปิโตรเลียมในขั้นต้นเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโต เลียมขั้นตอนใด ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 2.การศึกษาโครงสร้างและชนิดของหินที่อยู่บริเวณนั้นเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 3.ทำให้ทราบแน่นนอนว่าบริเวณนั้นมีปิโตรเลียมอยู่หรือไม่ ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 4.การคาดคะเนว่าจะมีโอกาสพบแหล่งปิโตรเลียมในบริเวณนั้นหรือไม่ ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 5.การบำบัดเพื่อให้ได้มาตรฐานน้ำทิ้งก่อนปล่อยลงสู่ทะเล เป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 6.ทำให้ทราบชนิดและคุณภาพของปิโตรเลียมขั้นตอนใด ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 7. ภาพถ่ายดาวเทียม ภาพถ่ายทางอากาศ แผนที่ธรณีวิทยาคือการสำรวจขั้นตอนใด ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 8.หาขอบเขตพื้นที่ของโครงสร้างแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 9.ทำให้ทราบปริมาณการไหลของปิโตรเลียมเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 10.นำปิโตรเลียมมาผ่านขบวนการเพื่อให้มีคุณสมบัติตามความต้องการ ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ แนวทางบันทึกผลการทำกิจกรรมการทดลอง

23 บันทึกผลกิจกรรมการทดลอง ชุดการทดลอง ผลการสังเกต บีกเกอร์ที่ 1 เนยที่เคลื่อนที่ขึ้นมาถึงผิวน้ำ บีกเกอร์ที่ 2 เนยเทียมที่อยู่ในชั้นทราย ใต้ดินน้ำมัน สรุปกิจกรรมการทดลอง เนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 1 เคลื่อนที่ขึ้นไปถึงผิวน้ำได้ แต่เนยเทียมใน บีกเกอร์ใบที่ 2 ถูกกักเก็บไว้ในชั้นทราย ไม่สามารถเคลื่อนที่ขึ้นมาถึงผิวน้ำได้ เนื่องจากมีชั้นดินน้ำมันมาปิดกั้นไว้ เช่นเดียวกับแหล่งกักเก็บปิโตรเลียมใน ธรรมชาติจะเคลื่อนที่ขึ้นสู่ผิว โลก แต่เนื่องจากมีชั้นหินปิดกั้นไว้ทำให้ ปิโตรเลียมสะสมตัวอยู่ในหินกักเก็บได้ คำถามท้ายกิจกรรม 1. หลังให้ความร้อนเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 1 มีการเปลี่ยนแปลง หรือไม่อย่างไร เพราะเหตุใด แนวคําตอบ เนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 1 เคลื่อนที่ขึ้นไปถึงผิวน้ำได้ เนื่องจากเนยเทียมมีความหนาแน่น น้อยกว่าน้ำ และสามารถแทรกไปตามชั้นทรายได้ 2. หลังให้ความร้อนเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 2 มีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ อย่างไร เพราะเหตุใด แนวคำตอบ เนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 2 ไม่สามารถเคลื่อนที่ขึ้น มาถึงผิวน้ำได้ เนื่องจากมีชั้นดินน้ำมัน มาปิดกั้นไว้ 3. การเปลี่ยนแปลงของเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 2 เหมือนหรือ แตกต่างจากบีกเกอร์ใบที่ 1 อย่างไร เพราะเหตุใด แนวคำตอบ แตกต่าง เนื่องจากเนยเทียมในบีกเกอร์ใบที่ 2 ถูกกักเก็บไว้ใน ชั้นทราย โดยชั้นดินน้ำมันจะ ขวางกั้นไม่ให้เนยเทียมเคลื่อนที่ขึ้นสู่ผิวน้ำ 4. เนยเทียมในบีกเกอร์ใดที่ถูกกักเก็บเอาไว้มากกว่ากัน และถูกกักเก็บไว้ได้อย่างไร แนวคำตอบ บีกเกอร์ใบที่ 2 เนื่องจากมีชั้นดินน้ำมันมาปิดกั้นไว้ เฉลยแบบฝึกหัด ชุดที่ 2 เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม

24 1.การส่งคลื่นสั่นสะเทือนลงไปใต้ผิวดินให้สะท้อนกลับมาบนผิวโลกเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม ขั้นใด ตอบ .การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ 2. การขนส่งลำเลียงปิโตรเลียมโดยวิธีใดประหยัดค่าใช้จ่ายมากที่สุด เพราะเหตุใด ตอบ โดยเรือบรรทุก เนื่องจากขนส่งลำเลียงได้ในปริมาณครั้งละมากกว่า 500 ล้านลิตรขึ้นไป 3. การขนส่งน้ำมันและก๊าซธรรมชาติโดยวิธีใดที่สะดวกที่สุด ตอบ วิธีการขนส่งผ่านทางท่อเหล็ก 4. การขนส่งลำเลียงปิโตรเลียมโดยรถบรรทุก เป็นวิธีการที่ใช้ในกรณีใด ตอบ การขนส่งลำเลียงผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมสำเร็จรูปไปสู่ผู้ใช้ 5. การขนส่งก๊าซธรรมชาติโดยวิธีการลำเลียงทางท่อ มีข้อเสียอย่างไร ตอบ ต้องใช้ภาชนะหรือพาหนะที่มีขนาดใหญ่ และต้องเปลี่ยนสถานะก๊าซให้เป็นของเหลวเสียก่อน จึง ทำให้เสียค่าใช้จ่ายในการขนส่งก๊าซมากกว่าการขนส่งลำเลียงน้ำมัน 6.การทำให้ทราบรูปร่างและลักษณะโครงสร้างของชั้นหินภายใต้ผิวโลกการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม ขั้นใด ตอบ การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ 7. คำนวณหาปริมาณสำรองและปริมาณที่จะผลิตในแต่ละวันการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ตอบ การผลิตปิโตรเลียม 8.การวัดค่าแรงโน้มถ่วงของโลกทำให้ทราบความหนาแน่นของหินการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ตอบ การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ 9.บอกความหนา ขอบเขต ความกว้างใหญ่ของแอ่งปิโตรเลียมเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ตอบ การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ 10การเจาะหลุมแรกบนโครงสร้างที่คาดว่าอาจเป็นแหล่งปิโตรเลียมเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียม ขั้นใด ตอบ การเจาะสำรวจ เฉลยแบบทดสอบ เรื่อง การสำรวจปิโตรเลียม

25 1.การทำให้เห็นโครงสร้างและขนาดของแหล่งกำเนิดปิโตรเลียมในขั้นต้นเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโต เลียมขั้นตอนใด ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 2.การศึกษาโครงสร้างและชนิดของหินที่อยู่บริเวณนั้นเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 3.ทำให้ทราบแน่นนอนว่าบริเวณนั้นมีปิโตรเลียมอยู่หรือไม่ ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 4.การคาดคะเนว่าจะมีโอกาสพบแหล่งปิโตรเลียมในบริเวณนั้นหรือไม่ ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 5.การบำบัดเพื่อให้ได้มาตรฐานน้ำทิ้งก่อนปล่อยลงสู่ทะเล เป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ก.การสำรวจทางธรณีวิทยา ข.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ค.การเจาะสำรวจ ง.การผลิตปิโตรเลียม 6.ทำให้ทราบชนิดและคุณภาพของปิโตรเลียมขั้นตอนใด ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 7. ภาพถ่ายดาวเทียม ภาพถ่ายทางอากาศ แผนที่ธรณีวิทยาคือการสำรวจขั้นตอนใด ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 8.หาขอบเขตพื้นที่ของโครงสร้างแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 9.ทำให้ทราบปริมาณการไหลของปิโตรเลียมเป็นการสำรวจหาแหล่งปิโตรเลียมขั้นใด ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ 10.นำปิโตรเลียมมาผ่านขบวนการเพื่อให้มีคุณสมบัติตามความต้องการ ก.การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ ข.การสำรวจทางธรณีวิทยา ค.การผลิตปิโตรเลียม ง.การเจาะสำรวจ