Bijzonder Alberts Nieuwsbrief Santa

ALBERT TEN CATE
JUWELIER DIAMANTAIR
november 2017
SINDS 1837

uitgave nummer 8 Albert’s nieuwsbrief 1PAGINA

SANTA Geef u op voor de
digitale nieuwsbrief:
St. Nicholas, Sint Nicolaas, [email protected]
de Kerstman of Santa

Beroemd is het verhaal van de drie De naastenliefde van Sint-Nicholas
meisjes zoals hier naast verwoord, nu
het verhaal uit de KERK; Nicolaas was Het meest bekende verhaal om cadeautjes te krijgen
een jaar of achttien, en vroeg zich als van St. Nicholas vertelt over de gewoonte om
serieus christen af wat hij moest doen kousen op te hangen aan de schoorsteenmantel
met de flinke erfenis die zijn overleden en dat begon als volgt.........Er was een arme man,
ouders hem hadden nagelaten. die drie dochters had. Hij was zo arm, dat hij niet
Verderop in de straat woonde een genoeg geld had voor hun bruidsschat voor elk van
schoenmaker met drie dochters. De hen, dus zijn dochters konden niet trouwen. (Een
man had te weinig geld om een bruidsschat is een som geld die betaald wordt aan
bruidsschat te bekostigen, zodat de de bruidegom, door de ouders van de bruid op haar
meisjes besloten te gaan tippelen. Als trouwdag). Dit gebeurt vandaag de dag nog
goed christen gruwde Nicolaas bij dat steeds in een aantal oosterse landen. Op een nacht,
idee. Hij nam een zakje geld (anderen liet Nicholas stiekem een zak met goudstukken door
zeggen, een klompje goud in een de schoorsteen vallen. (Dit betekende toen dat de
doek), sloop er in de nacht mee naar oudste dochter in staat was om te gaan trouwen,
het huis van de dochters en gooide het door deze gift voor haar bruidsschat).
naar binnen. Zielsgelukkig arrangeerde Goudstukken
de vader meteen een huwelijk voor zijn De zak met goudstukken viel bij toeval in een kous
oudste dochter. Dit herhaalde zich voor die was opgehangen voor de kachel om te
de andere twee dochters. drogen! Dit werd later liefdevol herhaald voor de
tweede dochter. Vastbesloten om de persoon te
ontmaskeren die hem de goudstukken had gegeven,
verborg de arme man zich elke avond bij de haard
totdat hij Nicholas betrapte toen deze weer
goudstukken in het geheim door de schoorsteen liet
vallen voor de jongste dochter. Nicholas smeekte de
man om het aan niemand te vertellen wat hij had
gedaan, omdat hij niet wilde dat dit bekend
werd. Maar al snel kwam alles uit en als iemand weer
een geheim cadeau had ontvangen, werd er meteen
gedacht dat het misschien wel weer van Nicholas zou
kunnen zijn.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 8 Albert’s nieuwsbrief 2PAGINA

St. Nicholas, SMinat aNritc•olAaqasu,a dmeaKriejnrstman of Santa

Het goudstuk en de Satsuma Geen / wel Heilige
Omdat St. Nicholas de zak met goud in de Sint Nicolaas is toch als heilige afgeschaft?
schoorsteen deed en deze in de kous Integendeel. Bij de liturgische vernieuwing van
terecht kwam die daar hing te drogen is zeer het Tweede Vaticaans Concilie heeft men
waarschijnlijk de gewoonte ontstaan om een besloten de heiligenkalender op te schonen.
mandarijn of Satsuma (Japanse mandarijn) Dan komt er ruimte voor meer recente heiligen.
onder in een kerstsok te stoppen. De men- Maar de oude heiligen mogen nog steeds
sen hebben geen goud en dan is dit worden vereerd.
"gouden fruit" een goede vervanger.
Mandarijnen en hun Japanse variant waren Ook Sint Nicolaas. Over hem is eigenijk niet
lang onbe-kend en ongebruikelijk fruit in veel bekend. Hij was bisschop van de stad Myra
vroeger dagen. Zij zijn pas bijzonder en aan de zuidkust van het huidige Turkije. In 325
worden de laatste 60 jaar gegeten. Drie nam hij deel aan een beroemde
zakjes met goud staan symbool voor Sint bisschoppenconferentie. Daar werd nagenoeg
Nicolaas. Ook de "munten" van chocolade de tekst opgesteld die wij op zondag nog steeds
die vaak deel uitmaken van het strooigoed in de kerk bidden als de Geloofsbelijdenis
slaan op dit verhaal.

Veertiende eeuwse schildering van Fra Angelico over het leven van Sint-Nicolaas. Links is Sint-
Nicolaas als pasgeborene afgebeeld: het verhaal ging dat hij al direct kon staan en God dankte
voor zijn geboorte. In het midden zie je Sint-Nicolaas prediken in Myra. Rechts het verhaal van
de drie arme zusjes en het geld dat Sint-Nicolaas hen geeft.
Sint. Nicholas
De historische figuur die model zou hebben gestaan voor de Nederlandse Sinterklaas werd
volgens de overlevering ongeveer 270 na Christus geboren in de havenplaats Patara in de
Griekse provincie Lycië in Klein-Azië (het huidige Turkije). Zijn Griekse naam Nikolaos betekent
zoveel als ‘overwinnaar van het volk’.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 0 Albert’s nieuwsbrief 3PAGINA

St. Nicholas, SMinat aNritc•olAaqasu,a dmeaKriejnrstman of Santa

Hij werd bisschop van Myra, die in de vierde eeuw na Christus leefde in deze stad in Klein-Azië
(het huidige Turkije). Hij was een zeer rijk man, want zijn ouders waren gestorven toen hij nog
heel jong was en zij lieten hem heel veel geld na. Hij was ook een aimabele man die een
reputatie had, dat hij de armen hielp. Hij stond er om bekend dat hij vaak heimelijk giften aan
mensen gaf die het hard nodig hadden.

Tempera op hout, 35cm op 61,5cm Dit paneel is het eerste van de drie panelen die Fra Angelico
(1395-1455) in 1437 schilderde voor de kapel van Sint-Nicolaas in de kerk San Domenico van Perugia.
Het stelt de geboorte van de heilige voor (links), zijn roeping (midden) en zijn geschenk voor de drie
meisjes (rechts).
LEGENDES
Er zijn verschillende legendes over Sint-Nicholas, alhoewel we echt niet weten of één van deze
legendes ook echt waar zijn! Het Sinterklaasfeest heeft dus een Katholieke achtergrond. Al
vanaf de 13e eeuw viert men in Nederland het Sinterklaasfeest. In eerste instantie gebeurde dit
in de kerk, arme kinderen mochten een kous ophangen in de Pastorie en de “Kerk’ deed er
voedsel en kleding in voor het kind, namens de kindervrind, Sint Nicholas, maar vanaf de 15e
eeuw begon men het feest ook in de huiselijke sfeer te vieren. Sinterklaas is dus een oude,
Nederlandse traditie, die veelvuldig is beschreven in boeken en is vastgelegd op prenten en
schilderijen; bijvoorbeeld op de twee schilderijen; “Het Sint Nicolaasfeest” (1665) van Jan Steen.
Na de Opstand in 1572-1584 was het verboden om het katholieke geloof te uitten, laat staan
een katholieke heilige te vereren. Omdat het feest te veel heidense en paapse elementen zou
bevatten, probeerden de Protestanten uit die tijd het Sinterklaasfeest af te schaffen. Het verbod
had kennelijk geen effect op de Katholieke Jan Steen. Hij schilderde “Het Sint Nicolaasfeest”
mogelijk als reactie op de heersende opvattingen over het katholieke geloof in de Nederlanden
van die tijd.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 0 Albert’s nieuwsbrief 4PAGINA

St. Nicholas, SMinat aNritc•olAaqasu,a dmeaKriejnrstman of Santa

Sint Nicolaas feest op het doek
Het Sint Nicolaas feest is een schilderij van de Nederlandse kunstschilder Jan Steen. Steen
schilderde het 82 x 70,5 cm grote werk, uitgevoerd in olieverf op doek, tussen 1665 en 1668.
Het bevindt zich in het Rijksmuseum Amsterdam. Er bestaan dus twee versies van Jan Steen”s
sinterklaasavond.
De bekendste, nu in het Amsterdamse Rijksmuseum, is gemaakt voor een KATHOLIEK. Het
meisje in het midden heeft een pop gekregen in de vorm van een heilige.
In de hier getoonde tweede versie, die kennelijk voor PROTESTANTEN is gemaakt, krijgt het
meisje een eenvoudige ronde “ Taai Taai” koek. 1660, eveneens geschilderd door Jan Havicksz.
Steen, deze voorstelling bevindt zich in het Catharijnenconvent te Utrecht.

Sint Nicholas als beschermheilige
Vanwege zijn goedheid werd Nicholas heilig verklaard door de Grieks-orthodoxe katholieke kerk
en in 550 werd de eerste kerk aan hem gewijd in Istanbul, dat toen nog Constantinopel heette.
St. Nicholas is niet alleen de heilige van kinderen, hij is ook de beschermheilige van apothekers,
boogschutters, ongehuwde vrouwen, kooplieden, studenten, geliefden, slagers, dieven,
moordenaars, piraten etc. en schutspatroon van de zeelieden.
Veel havensteden hebben Sint-Nicholas als beschermheilige.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 0 Albert’s nieuwsbrief 5PAGINA

Een verhaal vertelt van een aantal
onfortuinlijke koopvaarders die verzeild
raakten in een vreselijk hevige storm voor de
kust van Turkije. De storm woedde midden
op zee en alle mannen waren doodsbang dat
hun schip zou zinken en bezwijken onder de
reusachtige beukende golven. Zij baden tot
Sint-Nicholas om hen te helpen. Plotseling
stond Sint-Nicholas op het dek voor hen. Hij
beval de zee om te bedaren, de storm stierf
weg, en ze waren toen in staat om met hun
schip en lading naar de veilige thuishaven te
varen. Het verklaart ook waarom De Sint bij
Nederlandse intochten per Schip aankomt.

Geen / wel Heilige
Sint Nicolaas is toch als heilige afgeschaft?
Integendeel. Bij de liturgische vernieuwing van
het Tweede Vaticaans Concilie heeft men
besloten de heiligenkalender op te schonen.
Dan komt er ruimte voor meer recente heiligen.
Maar de oude heiligen mogen nog steeds
worden vereerd.

De roof van de Relikwieën
Sint-Nicholas werd echter verbannen uit
Myra en later in de gevangenis gezet
tijdens de vervolging door keizer
Diocletianus
(22 11 284 - 1 05 305). Niemand weet echt
wanneer hij gestorven is, maar het moet
op 6 december zijn in of 345 of 352 na
Christus. In 1807 werden zijn botten
‘gestolen” uit Turkije door enkele Italiaanse
kooplieden en meegevoerd op hun boot.
De botten worden nu bewaard in de kerk
die naar hem is vernoemd in de Italiaanse
havenstad Bari.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 0 Albert’s nieuwsbrief 6PAGINA

St. Nicholas, SMinat aNritc•olAaqasu,a dmeaKriejnrstman of Santa
6 December Zeegroen tot azuurblauw

Op de feestdag van St. Nicholas (6e
december), dragen de zeelui van Bari nog
steeds zijn standbeeld in een processie van
de kathedraal naar de zee, zodat hij de zee
en de zeelui kan zegenen waardoor ze het
hele jaar weer veilig kunnen varen.

De officiële reden waarom Nicholas resten
van Myra naar Bari werden overgebracht, is
dat men ze uit Islamitische handen wilden
redden. (Geen overbodige gedachte,
gezien wat zich afspeelde in Palmyra in
Syrië onlangs, De Tempel van Bel, Museum
van Mosul, in Nimrud en Hatra.
Doelbewuste vernietiging van Irakese en
Syrische monumenten

Het Nicholas graf
In Myra was het graf erg in trek als
bedevaartsoord. Voor Myra waren de
bedevaarders naar Nicholas graf een rijke
bron van inkomsten. In Italië rijpten plannen
om de resten van Nicolaas een nieuwe
rustplaats te bezorgen. Venetië dat Sint-
Marcus (San Marco) reeds uit Alexandrië
had gehaald, was geïnteresseerd, maar ook
Bari. Bari had niet enkel religieuze
motieven. De stad was sinds zowat 970 de
zetel van de Byzantijnse stadhouder van
Zuid-Italië. In 1071 werd de stad echter
ingenomen door de Noormannen, die het
politieke centrum van Bari naar Salerno
verplaatsten. Om de economische
consequenties van dit prestigeverlies te
compenseren, leken de “Relikwieën” van
een heilige een wondermiddel. Relikwieën
betekenden immers pelgrims en pelgrims
weer inkomsten. Aldus geschiede.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37

E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 0 Albert’s nieuwsbrief 7PAGINA

St. Nicholas, SMinat aNritc•olAaqasu,a dmeaKriejnrstman of Santa
Hoe StZ. Neicheolgasrdoe Keenrstmtaontweardz; uurblauw

In de 16e eeuw werden in Europa, de verhalen

en tradities over St. Nicholas zeer impopulair.
Maar iemand moest toch cadeautjes geven

aan kinderen met Kerstmis, dus in het

Verenigd Koninkrijk, werd hij 'Father Christmas,
een personage uit de oude kinderverhalen. In

Frankrijk, werd hij toen bekend als 'Père

Noël'. In Duitsland als het 'Christus Kind '. In
het begin van de Verenigde Staten, werd hij

'Kris Kringle' genoemd. Later in 1625 toen de

Nederlandse kolonisten zich in Amerika

vestigden en Fort Amsterdam stichtten, dat als
Nieuw Amsterdam uitgroeit tot New York. De St. Nicolaas
beschermheilige van de stad is Sint Nicolaas! De oude man werd weer populair in de
Victoriaanse tijd waarin schrijvers, dichters en
De oude verhalen van St. Nicolaas uit
kunstenaars de oude verhalen her ontdekten. In
Nederland die de kolonisten met zich mee
namen, veranderde de naam Kris Kringle in het 1823 werd het beroemde gedicht; ’Een bezoek van
Nederlandse 'Sinterklaas' een naam die door St. Nicholas’ of “It was the Night before Christmas”
Amerikanen verbasterde tot Santa Claus........ gepubliceerd van Henry Livingston, Jr. Het gedicht
beschrijft acht rendieren en geeft hen hun
zoals ze heden ten dage nog zeggen!
namen. Dasher, Dancer, Prancer, Vixen, Comet,

Cupid, Donner, Blitzen en natuurlijk Rudolph 'the

rednosed reindeer'. Het werd echter pas echt

bekend door het lied van 'Rudolf the Red Nosed
Reindeer', geschreven in 1949. Het is echter wel

leuk om te weten dat Rudolph in feite een "meisje"

zou zijn.
Alleen vrouwelijke rendieren houden namelijk hun

gewei de gehele winter door. De Britse Kerstman

en de Amerikaanse Santa Claus veranderen door
de jaren heen en zijn nu eigenlijk één en dezelfde.

Hoewel de Noordpool al sinds de legenden uit

1820 de officiële thuisbasis van de kerstman is,
beweren de Finnen dat Rovaniemi in Lapland,

gelegen net ten noorden van de poolcirkel, het

hoofdkwartier van de kerstman is, hij woont dus
in Finland bij Rovaniemi, een klein kerstdorpje aan

de poolcirkel in het noordelijk deel van Lapland en

heeft daar zelfs zijn eigen postkantoor waar alle
wensen van de kinderen over de hele wereld

binnenkomen en vandaar stuurt hij ook weer zijn

pakjes over de hele wereld.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37

E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.

november 2017 uitgave nummer 0 Albert’s nieuwsbrief 8PAGINA

St. Nicholas, SMinat aNritc•olAaqasu,a dmeaKriejnrstman of Santa

Maar waar iedereen het toch over eens is, is dat hij reist door de lucht op zijn slee die wordt
getrokken door 8 rendieren en dat hij door de schoorsteen de huizen binnen komt om in de
nacht de cadeautjes voor de kinderen in sokken of zakken te doen als zij in hun bed liggen
te slapen, of om de presentjes onder de kerstboom, of bij de open haard te leggen. De meeste
kinderen krijgen hun cadeautjes op kerstavond, 'Boxing day' of in de nacht na de mis in de kerk
of in de vroege ochtend van eerste Kerstdag, maar in sommige landen krijgen ze hun
cadeautjes pas op de verjaardag van Sinterklaas zelf, op 6 december

Reindeer of Santa Claus in Lapland Finland - secrets of
Father Christmas' reindeer in Rovaniemi;
https://www.youtube.com/watch?v=a_E9TBPeDl0

Santa Rovanimi;
https://www.youtube.com/watch?
v=GMynLy3ienc

Wij wensen u en uw familie fijne feestdagen met deze goedgeefse Heren, uit onze mooie
cultuur en onze oude tradities en hopen dat u veel plezier heeft aan en met deze Heren.

Albert ten Cate Juwelier Diamantair Sinds 1837 Loosduinse Hoofdplein 187 2553 CZ Den Haag Tel: 070 391 03 37
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.
E-mail: [email protected] Site: www.alberttencate.com © Albert ten Cate Juwelier Diamantair V.O.F.