พ ร ะ ณ ฐั พ ง ศ์ ณ ฏฺ ฐ พ โ ล แ ค ล ว้ อ อ้ ม 1
กัณ ฑ ท์ ี่ ๑ อุปสมบทพระณฐัพงศ์ณฏฺฐพโล แคลว้ออ้ม 2
อุปสมบท พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 3 อุปสัมปทา แปลว่า ความถึงพร้อม การเข้าถึง การยอมรับ แปลทับศัพท์ว่า อุปสมบท เป็ นการร ั บก ุ ลบ ุ ตรผ ู ้ เข ้ ามาบวชเป็ นภิกษุ ในทางพระพุทธศาสนา เรียกว่า การอุปสมบท คือการบวชเป็ นภิกษุ
4 ทรงอนุญาตให้บวชเป็ นภิกษุโดย ๓ วิธี ๑. เอหิภิกขุอุปสัมปทา แปลว่า อุปสมบทด้วยทรง อน ุญาตใหเ ้ป็ นภก ิ ษ ุ มา วธ ิี น ี ท ้ รงทา เอง. ๒. ติสรณคมนุปสัมปทา แปลว่า อุปสมบทด้วยถึง ๓ สรณะวธ ิี น ี ท ้ รงอน ุญาตใหส ้ าวกทา . ๓. ญัตติจตุตถกัมมอุปสัมปทา แปลว่า อุปสมบท ดว ้ ยกรรมวาจาท ี ่ ๔ ทง ั ้ ญ ั ตต ิ วธ ิี น ี ท ้ รงใหสง์์ท า ้. พระณัฐพงศ์ ณฏฺ ฐพโล แคล้วอ้อม
5 การบวชในพระพุทธศาสนา ในปัจจุบันมี ๒ อย่าง คือ ๑. การบวชเป็ นสามเณร เรียก บรรพชา. ๒. การบวชเป็ นภิกษุ เรียก อุปสมบท. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
6 สมบัติของการอุปสมบท ต้องถึงพร้อมด้วยสมบัติ ๕ คือ ๑. วัตถุสมบัติ. ๒. ปริสสมบัติ. ๓. สีมาสมบัติ. ๔. บุพกิจ ๕. กรรมวาจาสมบัติ. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
7 ว ั ตถ ุ สมบต ัิในทน ี ่ ี ้ หมายถง ึ ตว ั ผ ู ้ อ ุ ปสมบทน ่ ั นเอง ๑. ต ้ องเป็ นมน ุ ษย ์ ผ ้ ู ชาย. ๒. มีอายุครบ ๒๐ ปี บร ิ บ ู รณ ์. ๓. ไม ่ เป็ นมน ุ ษย ์ ว ิ บ ั ต ิ ค ื อถ ู กตอนเป็ นต ้ น. ๔. ไม่เป็ นคนท าผิดอย่างร้ายแรง เช่นฆ่ามารดาบิดา ๕. ไม่เคยเป็ นคนท าความเสียหายร้ายแรงทางนพระพุทธ ศาสนา เช่นต้อง ปาราชิก. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
8 ปริสสมบัติ ปร ิ สสมบ ั ต ิ คอ ื สมบ ู รณด ์ ว ้ ยบร ิ ษ ั ท หมายความว่า ต้องมีภิกษุสง์์เข้าองค์ประชุมครบ ก าหนด ๑.ในมัชิิมชนบท ๑๐ ร ู ปขน ึ ้ ไป ๒.ในปัจจันตชนบท ๕ ร ู ปขน ึ ้ ไป. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
9 สีมาสมบัติ ส ี มาสมบ ั ต ิ สมบ ู รณโ์ ดยส ี มา คอ ื ภก ิ ษ ุ อย ู ่ใน สีมาเดียวกัน ต้องเข้าประชุมหมด หากมีเหตุขัดข้อง ต้องมอบฉันทะสีมา ๒ ชนิด ๑. พัทธสีมา เขตทส ี ่ ง์ส ์ มมตไิ ว ้ ทา สัง์กรรม ๒. อพัทธสีมา เขตนอกเหน ื อจากทส ี ่ มมตว ิั ดท ี ่ ยังไม่ได้ผ ู กพท ั สีมา. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
10 บุพกิจ ๑. ตรวจตราค ุ ณสมบ ั ตข ิ องผ ้ ู ขออ ุ สมบท ๒.ต ้ องม ี ผ ้ ู ร ั บรอง คือ พระอุปัชิายะ ๓. ต ้ องม ี บร ิ ขารทจ ี ่ า เป็ น คือ บาตร สัง์าฏิ สบง จีวร ๔. ซักถามอันตรายิกธรรม. ธรรมอันกระท าอันตราย หมายถึง เหตุขัดขวางต่าง ๆ เช่น เหตุขัดขวางการ อุปสมบท ๘ อย ่ าง ม ี การเป็ นโรคเร ื อ ้ น เป็ นต ้ น. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
11 กรรมวาจาสมบัติ กรรมวาจาสมบัติ คือ การสวดประกาศใน ทา ่ มกลางสง์ ์โดยออกชอ ื ่ ผ ู ้ อ ุ ปสมบท ออกชอ ื ่ อ ุ ปั ชิายด ์ ว ้ ย และสวดใหถ ้ ู กตอ ้ งช ั ดเจนตามลา ดับ ด้วยญัตติจตุตถกัมมวาจา. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
12 อนุศาสน์ ๘ อย่าง นิสสัย ๔ อกรณียกิจ ๔ ปั จจ ั ยเคร ื ่ องอาศ ั ยของบรรพชิ ต เร ี ยกนิสสัย มี ๔อย่างคือ เทย ี ่ วบ ิ ณฑบาต ๑ นุ่งห่มผ้าบังสุกุล ๑ อย ่ ู โคนไม้ ๑ ฉ ั นยาดองด ้ วยน ้ าม ู ตรเน ่ า ๑ กจ ิ ทไี ่ ม ่ ควรทา เร ี ยกอกรณียกิจ มี ๔ อย่าง คือ เสพเมถุน ๑ ลักของเขา ๑ ฆ่าสัตว์ ๑ พ ู ดอวดค ุ ณ พ ิ เศษทไี ่ ม ่ ม ีในตน ๑ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
13 สิกขาของภิกษุมี ๓ อย่าง ข ้ อทภ ี ่ ก ิ ษ ุ จะต ้ องศก ึ ษา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา ความสา รวมกายวาจาใหเ ้ ร ี ยบร ้ อย ชอ ื ่ ว ่ า ศีล ความ ร ั กษาใจม ่ ั น ชอ ื ่ ว ่ าสมาธิ ความรอบร ู ้ในกองส ั งขาร ชอ ื ่ ว ่ า ปัญญา พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
ก ั ณฑท ์ ี ่ ๒ พระวินัย พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 14
15 พระวินัย หมายถึง กฎหมายและขนบธรรมเนียม สา หร ั บป้ องก ั นความเส ี ยหายและช ั กจ ู งใหภ ้ ก ิ ษุ ประพฤติดีงาม เรียกว่า พระวินัย จัดเป็ นส่วนหน ึ ่ ง ของ พระไตรปิ ฎก (พระวินัยปิ ฎก, พระสุตตันตปิ ฎก, พระอภิธรรมปิ ฎก) พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
16 พระวน ิั ยน ั ้ น แบ่งเป็ น ๒ ส่วน คือ ๑. พระพุทธบัญญัติ ข ้ อทท ี ่ รงต ั ง ้ ไว ้ เป็ นบทบ ั งคับภิกษุ เพอ ื ่ ป้ องก ั นความเส ี ยหาย และวางโทษแก ่ ผ ู ้ ล ่ วงละเมิด โดยปรับอาบัติหนักบ้างเบาบ้าง ๒. อภิสมาจาร ข ้ อทท ี ่ รงแต ่ งต ั ง ้ ไว ้ เป็ นขนบธรรมเนียม เพอ ื ่ ช ั กนา ความประพฤตข ิ องภก ิ ษ ุ ใหด ้ ง ี าม เหมอ ืนอย่าง ขนบธรรมเนียมของสกุล. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
17 การบัญญัติพระวินัย ไม ่ไดท ้ รงบญ ั ญ ั ตไิ ว ้ ล ่ วงหน ้ า ตอ ่ เม ื ่ อเกด ิ ความเสียหาย เพราะการกระทา อย ่ างใดอย ่ างหน ึ ่ งของภก ิ ษ ุ ร ู ปใดร ู ปหน ึ ่ งแล้ว จึงทรงบัญญัติห้ามเป็ นข้อ ๆ ไป. เฉพาะข ้ อหน ึ ่ ง ๆ ย ั งแบ่งการ บัญญัติออกเป็ น ๒ วาระก็มี ๑. ม ู ลบ ั ญญ ั ต ิ ข ้ อทท ี ่ รงบ ั ญญ ั ตไิ ว ้ เดม ิ. ๒. อนุบัญญัติ ข ้ อทท ี ่ รงบ ั ญญ ั ตเ ิ พม ิ ่ เตมทีหลัง ิ. รวมม ู ลบญ ั ญ ั ตแ ิ ละอน ุ บญ ั ญ ั ตเ ิ ข ้ าดว ้ ยก ั น เร ี ยกว่า สิกขาบท ส ิ กขาบทข ้ อหน ึ ่ ง ๆ ม ี หลายอน ุ บญ ั ญ ั ต ิ พระณัฐพงศ์ ณฏฺ ฐพโล แคล้วอ้อม
18 อาบัติ แปลว่า ความต้องการ ไดแ ้ ก ่โทษทเ ี ่ กด ิ เพราะความละเมด ิในข ้ อทพ ี ่ ระพ ุ ทธเจ ้ าหา ้ ม พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
19 โทษ อาบ ั ตน ิั ้ นว ่ าโดยโทษม ี ๓ สถาน คือ ๑. อย่างหนัก ขาดจากภิกษุ. ๒. อย ่ างกลาง ต ้ องอย ่ ู กรรมจ ึ งพ ้ น. ๓. อย่างเบา ต้องประจานตนต่อภิกษุด้วยกันจึงพ้นได้. อก ี อย ่ างหน ึ ่ งม ี ๒ สถาน คือ ๑. อเตกิจฉา แก้ไขไม่ได้. ๒. สเตกิจฉา แก้ไขได้. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
20 ครุกาบัติ - ลหุกาบัติ ครุกาบัติคือ อาบัติหนัก แบ่งเป็ น ๒ พวก คือ ๑. หนักแก้ไม่ได้ คือ ปาราชิก เรียก อเตกิจฉา. ๒. หนักแก้ได้ คือ สัง์าทิเสส เรียก สเตกิจฉา ลหุกาบัติคือ อาบัติเบา คือ ถุลลัจจัย ถึง ทุพภาสิต. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
21 สจิตตกะ - อจิตตกะ อาบ ั ตท ิ ง ั ้ หมดน ั ้ น เพง ่ เอาเจตนาเป็ นทต ี ่ ง ั ้ แบ ่ ง ออกเป็ น ๒ พวก คือ ๑. สจิตตกะ เกด ิ ขน ึ ้ โดยสม ุฏฐานทม ี ่ เ ี จตนา. ๒. อจิตตกะ เกด ิ ขน ึ ้ โดยสม ุฏฐานทไี ่ ม ่ มเจตนา ี. ทางกา หนดร ู ้ อาบ ั ตท ิเป็ นสจิตต ี ่ กะ หรือ อจิตต กะ น ั ้ น อย ู ่ ทร ี ่ ู ปความและโวหาร (คา พด ู ) ใน ส ิ กขาบทน ั ้ น ๆ น ่ ั นเอง พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 22 โทษ ๒ ทาง ๑.โลกวัชชะ คือ โทษทางโลก กล่าวคือ ผ ิ ดทง ั ้ ทางโลกและทางวน ิั ย ๒.ปัณณัตติวัชชะ คือ โทษทางพระวินัย กล่าวคือ ผิดแต่ทางวินัย
23 ชื ่ ออาบต ัิ อาบ ั ตน ิั ้ นว ่ าโดยชอ ื ่ ม ี ๗ อย่าง คือ ๑. ปาราชิก. ๒. สังฆาทิเสส. ๓. ถุลลัจจัย. ๔. ปาจิตตีย์ (นิสสัคคิยปาจิตตีย์ สุทธิกปาจิตตีย์) ๕. ปาฏิเทสนียะ. ๖. ทุกกฎ. ๗. ทุพภาสิต. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
24 อาการทต ี ่ อ ้ งอาบต ัิ ๖ อย่าง ๑. ต้องด้วยไม่ละอาย (แล้วขืนท า) ๒. ต ้ องด ้ วยไม ่ ร ้ ู-"- ๓. ต้องด้วยสงสัย -"- ๔. ต้องด้วยส าค ั ญว ่ าควรในของทไี ่ ม ่ ควร (แล้วขืนท า) ๕. ต ้ องด ้ วยส าค ั ญว ่ าไม ่ ควรในของทค ี ่ วร-"- ๖. ต้องด้วยลืมสติ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
25 อานิสงส์พระวินัย พระวน ิั ยน ั ้ น ภก ิ ษ ุ ร ั กษาโดยถ ู กทางย ่ อมได ้อานิสงส์ (ผลดี) คือความไม่ต้องเดือดร้อนใจ เรียกว่า *วิปฏิสาร ย ่ อมได ้ ความแช ่ มชื ่ นเบก ิ บานเพราะร ู ้ ส ึ กว ่ าตนประพฤติดี งาม ไม ่ ต ้ องถ ู กจ ั บก ุ มลงโทษ หร ื อตเ ิ ตย ี นมแ ี ต ่ จะได้รับการ สรรเสร ิ ญ จะเข ้ าหม ู ่ ภก ิ ษ ุ ผ ู ้ ทรงศล ี กอ ็ งอาจ ไม ่ สะทก สะทา ้ นฝ่ ายภก ิ ษ ุ ประพฤตไิ ม ่ ถ ู กทาง ย ่ อหย ่ อนทางวินัย ย ่ อมจะได ้ ผลตรงก ั นข ้ ามก ั บทก ี ่ ล ่ าวแล ้ ว. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
26 ผลทม ี ่ ุ ่ งหมายแหง ่ พระวินัย ๘ อย่าง ๑. เพอ ื ่ ป้ องก ั นไม ่ใหเ ้ป็ นคนเหย ี ้ มโหด เช ่ น ห้าม์่ามนุษย์. ๒. ความลวงโลกเล ี ย ้ งชพ ี เช ่ น หา ้ มอวดอุตตริ ฯ ๓. ความดุร้าย เช่นห้ามด่ากันตีกัน. ๔. ความประพฤตเ ิ ลวทราม เช ่ น หา ้ มพด ู ปด. ๕. ความประพฤติเสียหาย เช่น ห้ามแอบฟังความ. ๖. ความเล ่ นซ ุ กซน เช ่ น หา ้ไม ่ใหเ ้ ล ่ นจก ี ้ ั น. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
27 ผลทม ี ่ ุ ่ งหมายแหง ่ พระวินัย ๘ อย่าง (ต่อ) พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม ๗. ทรงบ ั ญญ ั ตต ิ ามความน ิ ยมของคนคร ั ้ งน ั ้ น เช ่ น ห้ามไม่ให้ขุดดิน. ๘. โดยเป็ นธรรมเนียมของภิกษุ เช่น ห้ามฉันอาหารใน วิกาล. * วิปฏิสาร คือ ความเดือดร้อน หมายถึงความร้อนใจ หลังจากการปฏิบัติผิด
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 28 มังสะ ๑๐ อย ่ างทภ ี ่ ก ิ ษ ุ หา ้ มร ั บ และห้ามฉัน ๑.ช้าง ๒.ม้า ๓.สุนัข ๔.ง ู ๕.สิงโต ๖.หมี ๗.เสือโคร่ง ๘.เสือดาว ๙.เสือเหลือง ๑๐.มนุษย์ อน ึ่ง เน ื อ ้ ส ั ตวด ์ บ ิ และเน ื อ ้ ท ี่ เขา์า ่ เพอ ื่เจาะจงถวายแก ่ เรา ภิกษุฉันต้องอาบัติทุกกฎ
ก ั ณฑท ์ ี ่ ๓ สิกขาบท พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 29
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 30 พระบ ั ญญ ั ต ิไดแ ้ ก ่ ม ู ลบ ั ญญ ั ตแ ิ ละอน ุ บ ั ญญ ั ต ิ ทท ี่รงบัญญัติไว้ เร ี ยกว ่ า ส ิ กขาบท คอ ื ข ้ อทต ี่อ ้ งศ ึ กษา ม ี ๒ อย่าง ๑.อาทิพรหมจริยกาสิกขา คอ ื ข ้ อทท ี่รงบ ั ญญ ั ตเ ิ พอป้องกัน ื่ ความเสีย คือ ศีล ๒๒๗ ข้อ ทม ี่าในพระปาฏิโมกข์ ๒.อภิสมาจาริกาสิกขา คอ ื ส ิ กขาบททท ี่รงบ ั ญญ ั ตไิ ว ้เป็ นหลัก ในการอบรมในฝ่ ายขนมธรรมเน ี ยม ซง ึ่มานอกพระปาฏิโมกข์
31 การปรับอาบัติ โทษโดยตรง ๔ คือ ๑. ปาราชิก. ๒. สังฆาทิเสส. ๓. ปาจิตตีย์. ๔. ปาฏิเทสนียะ. โดยอ้อมอีก ๓ คือ ๑. ถุลลัจจัย. ๒. ทุกกฏ. ๓. ทุพภาสิต. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
32 อุทเทส ๙ การจ ั ดหมวดหม ู ่ ของอาบ ั ต ิ ๑. นิทานุทเทส วธ ิี อ ั นภก ิ ษ ุ ผ ู ้ฟั งพระปาตโิมกข์ควร ปฏิบัติก่อนสวดสิกขาบท ๒. ปาราชิกุทเทส สิกขาบทพวก ปาราชิก ๔ ข้อ. ๓. สังฆาทิเสสุทเทส " สัง์าทิเสส ๑๓ ข้อ. ๔. อนิยตุทเทส " อนิยต ๒ ข้อ. ๕. นิสสัคคิยทุทเทส " นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ๓๐ ข้อ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
33 อุทเทส ๙ (ต่อ) ๖. ปาจิตติยุทเทส " สุทธิกปาจิตตีย์ ๙๒ ข้อ. ๗. ปาฏิเทสนิยุทเทส. " ปาฏิเทสนียะ ๔ ข้อ. ๘. เสขิยุทเทส " เสขิยวัตร ๗๒ ข้อ. ๙. อธิกรณสมถุทเทส " อธิกรณสมถะ ๗ ข้อ. พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
34 ศีล ๒๒๗ ข ้ อทเ ี ่ ป็ นวน ิั ยของสง์ ์(๑) สามารถแบ ่ งออกได ้ เป็ นลา ด ั บข ั น ้ ต ั ง ้ แต ่ ข ั น ้ ร ุ นแรง จนกระท ่ ง ั เบาทส ี ่ ุ ดได ้ ด ั งน ี ้ ได ้ แก ่ ปาราชิก มี ๔ ข้อ สังฆาทิเสส มี ๑๓ ข้อ อนิยต มี ๒ ข้อ (อาบ ั ตท ิไี่ม ่ แน ่ ว ่ าจะปร ั บข ้ อไหน) นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ๓๐ ข้อ (อาบ ั ตท ิ ต ี่อ ้ งสละส ิ่งของว ่ าดว ้ ยเร ื่อง จีวร ไหมบาตร อย่างละ ๑๐ข้อ) ปาจิตตีย์ มี ๙๒ ข้อ (ว ่ าดว ้ ยอาบ ั ตท ิไี่ม ่ ตอ ้ งสละส ิ่งของ) พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
35 ศีล ๒๒๗ ข ้ อทเ ี ่ ป็ นวน ิั ยของสง์ ์(๒) ปาฏิเทสนียะ มี ๔ ข้อ (ว ่ าดว ้ ยอาบ ั ตท ิ พ ี่ง ึ แสดงคน ื) เสขิยะ (ข้อ ทภ ี่ก ิ ษ ุ พง ึ ศ ึ กษาเร ื่องมารยาท) แบ ่ งเป็ นสาร ู ปม ี ๒๖ ข้อ (ความเหมาะสม ในการเป็ นสมณะ) โภชนปฏิสังยุตต์มี ๓๐ ข้อ (ว่าด้วยการฉันอาหาร) ธัมมเทสนาปฏิสังยุตต์มี ๑๖ ข้อ (ว่าด้วยการแสดงธรรม) ปกิณสถะ มี ๓ ข้อ (เบ็ดเตล็ด) อธิกรณสมถะ มี ๗ ข้อ (ธรรมส าหรับระงับอธิกรณ์) พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
ปาราชิก ๔ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 36
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 37 ปาราชิก ปาราชิ ก แปลว ่ า ผ ู ้ พ ่ ายแพ ้ หาส ั งวาสม ิได ้ คอ ื ไม ่ ม ี ส ิ ทธิของความ เป็ นภิกษุในการเข้าร่วมอุโบสถ ปาวารณา และท าสัง์กรรม ร ่ วมก ั บภก ิ ษ ุ ร ู ปอน ื่จ ั ดเป็ นคร ุ กาบ ั ต ิ ม ีโทษร ้ ายแรงทสุด ี่ ภก ิ ษ ุ ล ่ วงละเม ิ ดส ิ กขาบทข ้ อน ี ้ ตอ ้ งขาดจากความเป็ นภก ิ ษ ุ ทันที แม้สึกออกไปแล้วจะมาบวชใหม่ก็ไม่เป็ นภิกษุ
38 ปาราชิก มี ๔ ข้อ ๑. เสพเมถุน แม้กับสัตว์เดรัจฉานตัวเมีย (ร่วมสังวาสกับ คนหรือสัตว์หรืออมุษย์) ๒. ถอ ื เอาทร ั พยท ์ เ ี ่ จ ้ าของไม ่ไดใ้ ห ้ ม ี ราคา ๕ มาสก ๓. พรากกายมนุษย์จากชีวิต (์่าคน) หรือแสวงหา ศาสตราอ ั นจะนา ไปส ู ่ ความตายแก ่ ร ่ างกายมน ุ ษย ์ ๔. กล่าวอวดอุตตริมนุสสยธัมม์อันเป็ นความเห็นอย่าง ประเสร ิ ฐ อย ่ างสามารถ น ้ อมเข ้ าในตว ั ว ่ า ข ้ าพเจ ้ าร ู ้ อย ่ างน ี ้ ข ้ าพเจ ้ าเหน ็ อย ่ างน ี ้ (ไม ่ ร ู ้ จร ิ ง แตโ่ อ ้ อวดความสามารถของ ตัวเอง) พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
สัง์าทิเสส ๑๓ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 39
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 40 ส ั ง์าทเ ิ สส คอ ื หมวดของอาบ ั ตท ิ ต ี่อ ้ งอาศ ั ยข ั ้ นตอนในการออก จากอาบ ั ตท ิ ง ั ้ ในเบอ ื ้ งตน ้ และเบอ ื ้ ยงปลาย โดยการอย ู ่ กรรม สัง์าทิเสส จัดเป็ นครุกาบัติ มีโทษอย่างหนักรองจากปาราชิก เป็ นสเตกิจฉา คือ สามารถแก้ไขได้
41 สัง์าทิเสส มี ๑๓ ข้อ(๑) ๑.ปล ่ อยนา ้ อส ุ จด ิ ว ้ ยความจงใจ เว ้ นไว ้ แตฝ่ ั น ๒.เคล ้ าคล ึ ง จ ั บม ื อ จ ั บช ้ องผม ล ู บคลา จ ั บตอ ้งอวัยวะ อันใดก็ตามของสตรีเพศ ๓.พด ู จาหยาบคาย เกาะแกะสตร ี เพศ เกย ี ้ วพาราส ี ๔.การกล่าวถึงคุณในการบ าเรอตนด้วยกาม หรือถอย ค าพาดพิงเมถุน ๕.ทา ตว ั เป็ นส ื ่ อร ั ก บอกความตอ ้ งการของอก ีฝ่ าย ให้กับหญิงหรือชาย แม้สามีกับภรรยา หรือแม้แต่หญิงขาย บริการ ๖.สร้างกุฏิด้วยการขอ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
42 สัง์าทิเสส มี ๑๓ ข้อ(๒) ๗.สร ้ างวห ิ ารใหญ ่ โดยพระสง์ม ์ ิไดก ้ า หนดท ี ่ ร ุ กรานคนอน ื ่ ๘.แกล ้ งใส ่ ความว ่ าปาราชิ กโดยไม ่ ม ี ม ู ล ๙.แกล ้ งสมม ุ ตแ ิ ล ้ วใส ่ ความว ่ าปาราชิ กโดยไม ่ ม ี ม ู ล ๑๐.ยุยงสง์์ให้แตกกัน ๑๑.เป็ นพวกของผ ู ้ ทท ี ่ า สง์ใ์ หแ ้ ตกก ั น ๑๒.เป็ นผ ู ้ ว ่ ายากสอนยาก และตอ ้ งโดนเตอ ื นถง ึ3 คร ั ้ ง ๑๓. ท าตัวเป็ นเหมือนคนรับใช้ ประจบคฤหัสถ์ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
อนิยต ๒ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 43
44 อนิยตกัณฑ์ มี ๒ ๑. การน ่ ั งในทล ี ่ ั บตา มอ ี าสนะกา บ ั งอย ู ่ ก ั บสตรีเพศ และมผ ี ู ้ มาเหน ็ เป็ นผ ู ้ ทเ ี ่ ชื ่ อถอ ืได ้ พด ู ขนด้วยธรรม ึ ้ ๓ ประการอ ั นใดอ ั นหน ึ ่ งกล ่ าวแก ่ ภก ิ ษ ุ น ั ้ นได ้ แก่ ปาราชิกก็ดี สัง์าทิเสสก็ดี หรือปาจิตตีย์ก็ด ี ภก ิ ษ ุ น ั ้ น ถอ ื ว ่ ามค ี วามผ ิ ดตามทอ ี ่ ุ บาสกผ ู ้ น ั ้ นกล ่ าว พระณัฐพงศ์ ณฏฺ ฐพโล แคล้วอ้อม
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 45 ๒. ในสถานทท ี ่ ไี ่ ม ่ เป็ นทล ี ่ ั บตาเส ี ยทเ ี ดย ี ว แตเ ่ ป็ นทท ี ่ จ ี ่ ะ พด ู จาค ่ อนแคะสตร ี เพศไดส ้ องตอ ่ สองก ั บภก ิ ษ ุ ผ ู ้ เดยว และมี ี ผ ู ้ มาเหน ็ เป็ นผ ู ้ ทเ ี ่ ชื ่ อถอ ืไดพ ้ ด ู ข ึ น ้ ดว ้ ยธรรม 2 ประการอันใด อ ั นหน ึ ่ งกล ่ าวแก ่ ภก ิ ษ ุ น ั ้ นไดแ ้ ก ่ ส ั ง์าทเ ิ สสกด ็ หรือปาจิตตีย์ ี กด ็ี ภก ิ ษ ุ น ั ้ นถอ ื ว ่ าม ี ความผ ิ ดตามทอ ี ่ ุ บาสกผ ู ้ น ั ้ นกล ่ าว
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 46 นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ๓๐
พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 47 ค าว่า นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ประกอบด้วยค า ๒ ค า กล่าวคือ นิสสัคคิยะ แปลว ่ า ส ิ ่ งของอ ั นควรสละ ปาจต ิ ตย ี์ แปลว ่ า การละเม ิ ดทท ี ่ า ใหก ้ ุ ศลตกไป ภก ิ ษ ุ ล ่ วงละเม ิ ดส ิ กขาบทน ี ่ ก ่ อนจะแสดงอาบต ั ต ิ อ ่ หน้าสง์์ ตอ ้ งทา การสละส ิ ่ งของน ั ้ นเส ี ยก ่ อน จง ึ จะพน ้ จากอาบัติ ส ิ กขาบทข ้ อน ี ่ ม ี ๓ วรรค วรรคละ ๑๐ สิกขาบท
นิสสัคคิยปาจิตตีย์๓๐ จว ี รวรรค ท ี ่ ๑ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 48
49 ๑.เกบ ็ จว ี รทเ ี ่ กน ิ ความจา เป็ นไว ้ เกน ิ ๑๐ วัน ๒.อย ู ่โดยปราศจากจว ี รแม ้ แตค ่ น ื เดย ี ว ๓.เกบ ็ ผ ้ าทจ ี ่ ะทา จว ี รไว ้ เกน ิ กา หนด ๑ เดือน ๔.ใช้ให้ภิกษุณีซักผ้า ๕.รับจีวรจากมือของภิกษุณี ๖.ขอจว ี รจากคฤหส ั ถท ์ ไี ่ ม ่ใช ่ ญาต ิ เว ้ นแตจ ่ ว ี รหายหรอ ื ถ ู กขโมย ๗.ร ั บจว ี รเกน ิ กว ่ าทใี ่ ช ้ น ุ ่ ง เม ื ่ อจว ี รถ ู กชิ งหร ื อหายไป ๘.พด ู ทา นองขอจว ี รดๆ ี กว ่ าทเ ี ่ ขากา หนดจะถวายไว ้ แตเดิม ่ ๙.พด ู ใหเ ้ ขารวมก ั นซอ ื ้ จว ี รดๆ ี มาถวาย ๑๐.ทวงจว ี รจากคนทร ี ่ ั บอาสาเพอ ื ่ ซอ ื ้ จว ี รถวายเกน ิ กว ่ า ๓ คร ั ้ ง พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม
นิสสัคคิยปาจิตตีย์๓๐ โกสย ิ วรรคท ี ่ ๒ พระณฐัพงศ์ณฏฺ ฐพโล แคลว้ออ้ม 50