De Penseelstreek 83

De Penseelstreek

Wijkkrant Hoogkamp * Sterrenberg * Gulden Bodem Arnhem

JAN 2018 | NR. 83 | BLIJVEN LEREN

2  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Colofon redactioneel

‘De Penseelstreek’ is de wijkkrant van wijk- Door Artwin Nuhn, redactie
vereniging ‘De Penseelstreek’.
Verspreiding: 4x per jaar huis aan huis in LEREN Mijn dochter heeft proefwerkweek nu ik dit schrijf.
de buurten Hoogkamp, Sterrenberg en En als u dit leest, heeft ze er alweer een. Die blokweken
Gulden Bodem te Arnhem. Oplage: 1950 ex. leiden doorgaans tot nogal wat gezucht en gesteun. De mondhoeken gaan hangen.
Verspreiding: Arno Vonk Leren, zo lijkt het, is niet echt leuk. Dat ken ik nog wel van vroeger. Leren wordt
Mesdaglaan 36 vaak leuker wanneer het spelenderwijs gaat, en je meteen merkt dat wat je leert
06 81462782 ergens toe leidt. Maar dat geldt natuurlijk niet voor iedereen.
Op die verschillen inspelen, lukt ons onderwijs slechts heel beperkt. Dat zal anders
Redactieleden: Artwin Nuhn moeten. Want leerlingen en ouders verwachten van onderwijs tegenwoordig veel
Maartje van den Berg meer maatwerk dat de instituten nu bieden.
Judith Gerlagh Zo rond deze tijd (januari) oriënteren leerlingen en ouders zich en masse op de
Reinier Zweers volgende stap: van opvang naar basisschool, van basisschool naar voortgezet
Valeri Berns onderwijs, en van voortgezet onderwijs naar een opleiding. Een tikje geïntimideerd
Bert Krikke sjouwen leerlingen van open dag naar open dag. Want kiezen is spannend, evenals
Micha van Aart wisselen van leeromgeving.
Madeleine Corstens Daarom dit speciale nummer van De Penseelstreek. Het staat helemaal in het
Redactieadres: Mesdaglaan 27 teken van het thema Blijven Leren. Maar niet in relatie tot onze kinderen alleen.
6813 GL Arnhem Want leren doen we allemaal. En sommigen van ons hebben er zelfs hun vak van
026 4437663 gemaakt. Dus gaat dit nummer ook over u. Leest u mee over leren op school, leren
E-mail: [email protected] van elkaar, leren als vak, hoogbegaafheid, leren van je lijf, de zin van creatief
Vormgeving: Nannieke Swart onderwijs, het oudere geheugen, het roer van je werkleven omgooien, en leren in
Cécile Bruisten vormen die horen bij deze tijd. Van puppiecursus tot Chinees.
Druk: GLD Grafimedia Ik zal boven eens gaan kijken of het leren een beetje wil lukken….
Advertenties: Christiaan van der Sanden
026 3708877 / 06 14477799 Bij de voorpagina
[email protected]
De redactie behoudt zich het recht voor Door Jan Zwartjes
ingezonden stukken in te korten of, in over- We knopen wat af in ons leven. Dichtknopen van onze kleding, aanknopen van
leg met het bestuur, niet te plaatsen. nieuwe relaties en, zoals in dit nummer van de Penseelstreek blijkt, knopen we
Bestuur de ene opleiding aan de andere. Ons leven lang.
wijkvereniging: Paul Breuning (vzt) Zo gaat Oskar Toering van de Jacob Marislaan in januari, wanneer hij vier jaar
Mariëtte van Vlerken (secr) is, naar de Montessorischool. Dat vindt hij wel leuk, daar hebben ze immers
Hans Alink (penn.m) twee ‘autobakken’. Op de peuterspeelzaal hebben ze er maar één. Samen met
Jeannine Witteveen zijn vriendje, die al op de Montessori zit, kan hij daar dan mee spelen. Voor de
Mark Elbers foto toch maar even bij de vertrouwde peuterspeelzaal blijven.
Karolien de Bruine Anna-Eva Wolters van der Weij (11), ook van de Jacob Marislaan, verlaat na dit
Secretariaat: Bosboomstraat 17 schooljaar de basisschool ’t Panorama. In augustus wil ze beginnen het Tho-
6813 KB Arnhem mas a Kempis (Arentheem College) aan haar schoolcarrière vast te knopen. Er
[email protected] zitten al bekenden en er gaan bekenden mee. Zij kiest ervoor om op de nieuwe
026 4435265 locatie op de foto te gaan.
Lidmaatschap 2017: min. € 12,50 per gezin Een foto maken op zijn nieuwe school vindt Lukas Vervoort (17) wat omslach-
IBAN.: NL67 INGB 0007 8197 30 tig. Vanaf de Van Heemstralaan, waar hij woont, is het beduidend minder ver
t.n.v. Wijkvereniging ‘De Penseelstreek’ te om naar Het Rhedens in Rozendaal te rijden dan naar de Hoge School van
Arnhem Amsterdam. Daar begint hij volgende schooljaar met de opleiding International
Redactie website: Mariëtte van Vlerken Sports, Management and Business. Zo integreert Lukas zijn hobby’s (voetbal,
E-mail webredactie: [email protected] skiën en snowboarden) in het beroep dat hij ambieert.
Na acht jaar buitenland heeft Ingeborg van der Ploeg (44) haar BIG-registratie
Website: www.penseelstreek.nl als verpleegkundige verloren. Om opnieuw geregistreerd te kunnen worden,
heeft zij zich via bijscholing op het ROC Rijn IJssel voorbereid op het daarvoor
INLEVEREN KOPIJ vereiste examen. Dat is binnenkort. Met de benodigde diploma’s meldt zij zich
dan bij ziekenhuis Rijnstate. Weer of geen weer, vanuit de Van Heemstralaan
Inleveren kopij uiterlijk vr. 23 maart 2018. ligt dat op een steenworp afstand.
Verspreiding volgende wijkkrant:
6 t/m 13 april 2018.
Het schema voor 2018 is op de website
onder het menu wijkkrant te vinden.
Aanleveren kopij bij voorkeur per e-mail of
WeTransfer, anders op cd-rom of USB stick
op Mesdaglaan 27.
Teksten graag in Word/Pages, digitale foto’s
in een zo hoog mogelijke resolutie (300 dpi).

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  3

van de bestuurstafel

Door Paul Breuning, voorzitter wijkvereniging

Persoonlijk contact in de wijk Wat voegt een wijk-
vereniging hier nog
Hierbij wens ik al onze leden, donateurs, sponsors en an- aan toe? Wat zijn
deren die dit stukje lezen een gelukkig en voorspoedig onze goede voor-
2018 toe. nemens voor 2018?
Op vrijdagavond de 22ste december liepen wij naar de Dat zit hem in het
kruising van de Van Heemstralaan met de Bakenbergse- nog beter maken
weg om met een aantal buurtgenoten kerstliedjes te zin- van allerlei prak-
gen, te luisteren naar weer een pakkend verhaal van eme- tische dingen, bij-
ritus-kapelaan Dick Tiemens en een glaasje Glühwein te voorbeeld door
drinken. Onderweg ernaartoe zie je een aantal buren bij de werkgroepen
de warme kachel zitten, zich niet bewust wat zij aan buurt- Leefomgeving en
gezelligheid gaan missen of misschien gewoon geen zin om Duurzaamheid.
in het miezerige weer naar buiten te gaan. Maar waar de
Eenmaal bij het trefpunt aangekomen, had ik het gevoel Penseelstreek voor-
in een warm bad te stappen. Je kent toch veel mensen: al goed in is, is het
van de tennisclub, van de bridgeclub, van de wijkvereni- organiseren van ontmoetingsplekken voor wijkbewoners:
ging, of omdat je kinderen bij elkaar op school zitten of in het kerstzingen, Koningsdag, maaltijden en lezingen in
een grijs verleden bij elkaar op school gezeten hebben. Het De Bakermat, koffiedrinken voor ouderen bij Trix, sport
heeft iets knus, iets dorps, een moment van bezinning sa- in de gymzaal voor peuters en volwassenen, het oldtimer-
men met de mensen die naast je wonen, je naasten, gelovi- en springkussenevent. Wat mij betreft zetten we daar nog
gen en ongelovigen. Het is maar iets heel kleins in de grote sterker op in: verbetering van het onderling contact, din-
boze wereld, en ik besefte op dat moment hoe bevoorrecht gen voor en met elkaar doen. Ik verwacht veel van het
wij zijn in die Penseelstreek van ons. project Burenhulp voor elkaar van Niek Bakker en Joke
Datzelfde gevoel kreeg ik bij het invullen van de enquête, Leijdekker. Want er is een aantal wijkgenoten dat alleen
opgesteld door het wijkteam leefomgeving van de gemeen- woont. Of ze eenzaam zijn weten wij niet, maar af en toe
te, in samenwerking met onze eigen werkgroep leefom- zullen zij best wat hulp kunnen gebruiken. In principe is
geving. Op zulke vragen geef ik zelden de hoogste score: dat gewone burenhulp, maar hoe groter de kring van hel-
er is immers altijd wat te verbeteren. Maar hoe verder ik pers hoe beter.
kwam in de vragenlijst des te meer besefte ik hoe goed het Verbetering van het onderlinge contact betekent ook: el-
in onze wijk geregeld is. Natuurlijk raust er wel eens een kaar aanspreken, groeten, bij elkaar langsgaan. Hoe vaak
grasmaaier over de narcissen en natuurlijk is het echt af- hoor je niet dat buren niet op de hoogte zijn van een ge-
schuwelijk als er bij je wordt ingebroken, of een vette hon- beurtenis, terwijl die toch vermeld is in de Penseelstreek,
dendrol zich heeft genesteld in het profiel van je wandel- in de nieuwsbrief, soms zelfs in huis-aan-huis rondge-
schoenen. Maar het vuilnis wordt punctueel opgehaald, in brachte flyers. Er wordt overheen gelezen, snel vergeten.
de herfst wordt het blad weggeblazen bijna al voor het ge- Neem dit stukje: ik spreek uit ervaring. Maar een bood-
vallen is, de parken en lanen worden prima onderhouden schap, persoonlijk overgebracht met onderling oogcon-
en de bordjes Buurtpreventie schrikken zelfs sommige in- tact, heeft meer effect. Dus binnenkort bel ik bij uw buren
brekers af. Kortom, wij hebben het goed en er valt (bijna) aan met de vraag of zij alsnog lid willen worden van De
niks te klagen. Penseelstreek. En u zou mij veel werk uit handen nemen
als u dat even voor mij wilt doen. Opgeven kan via de web-
site https://www.penseelstreek.nl.

Hoogkamp Energiek draait; gaan Sterrenberg en Gulden Bodem volgen?

Hoogkamp Energie draait nu een jaar (kijk op www.buurkracht.nl/hoogkamp). Dit is heel succesvol gebleken
door het organiseren van bewonersavonden over het besparen van energie, isoleren van de woning en het na-
denken over de langere termijn met de opwekking van duurzame warmte. Kortom een initiatief dat we graag van
harte aanbevelen bij bewoners uit de buurten Sterrenberg en Gulden Bodem. Het bestuur van de wijkvereniging
komt graag in contact met enthousiaste mensen die een groep willen vormen op dit thema. Groot voordeel is dat
ze gebruik kunnen maken van de ervaringen die reeds in de Hoogkamp zijn opgedaan.
Meedoen? Mail dan naar [email protected] o.v.v. DZH Sterrenberg Gulden Bodem en je wordt uitgeno-
digd!

Van school4  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83 Groot worden is doorklimmen van
naar school school naar school. De een kan niet
wachten, de ander ziet er als een
berg tegenop. Hoe dan ook: niks is
hetzelfde. En dat weten Hidde, Eva en
Sophie inmiddels dondersgoed.

Hidde (4) naar de basis- Hidde is wel een moeilijk woord om te schrij-
ven. En zingen doen ze ook op school:
school: “Wel eerst de dat vindt Hidde ook al leuk.

juf een hand geven” En als je dan naar school gaat, ga je
natuurlijk met een nieuwe tas en nieuwe
Sinds kort zit Hidde van broodtrommel. Hidde heeft een stoere
de Bakenbergseweg op de legertas en een mooie broodtrommel
Montessorischool aan de van Cars. Naar een grote school gaan is
Nicolaas Maesstraat. En dat eigenlijk best leuk. “Eh, Hidde, hoe was
is een beetje hetzelfde als het ook alweer op de Hobbel?”
peuterspeelzaal de Hob- “Dat weet ik niet zo goed meer, zo leuk
bel. Maar toch best anders, is de nieuwe school!”
want Hidde moet er ook le-
ren! Tsja, een heuse basis- En van huis naar school gaat Hidde af
school. Het is gelukkig wel en toe ook nog eens op zijn eigen fiets.
heel erg leuk en een beetje Stoer hoor! Veel succes op school,
bekend, want de zus van Hidde. Nu sta je ook nog eens echt in de
Hidde zit er ook op. krant!

In de ochtend moet je eerst de juf een hand geven Reinier Zweers
en zelf je tas ophangen. Hidde moet zijn jas op-
hangen bij het ‘varkentje’. En Hidde gaat ook elke Eva (11) naar de middelbare school: “Ik doe
morgen zijn eigen plantje water geven met zijn nu yoga en Spaans”
gietertje. En daarom groeit zijn plantje al best goed.
Een jaar geleden zat Eva uit de Hobbemastraat nog
Een echt moment van een grote school is netjes in op de Arnhemse Montessori School. Nu loopt ze
de kring zitten en dan mag je wat vertellen. Geluk- alweer een paar maanden met in stoffen kaften
kig is de juf heel lief - een klein beetje strenger dan gehulde schoolboeken door de gangen van het
op de Hobbel - en durft Hidde best wat te vertel- Stedelijk Gymnasium Arnhem. “Een grote overgang,
len. Wat leer je dan op school? “Nou, cijfers”, zegt maar wel een leuke”, aldus de zelfverzekerd
Hidde. Hij kan al tot twintig tellen. Dat is best veel. pratende tiener.
Knap hoor. Hidde vindt het ook leuk om te puz- Als voorbereiding op de overstap heeft ze
zelen met een echte puzzel met stukjes en om te open dagen bezocht, minilessen gevolgd en
knutselen, vooral om lekker dingen in elkaar te deelgenomen aan de OCTOPLUS-masterclass: een
plakken. Of in echte schoolboeken werken en kleu- samenwerking van drie middelbare scholen waarin
ren. leerlingen uit groep 8 lessen volgen die aansluiten
Wat ook heel stoer aan school is dat je mag gaan bij hun interesses en vaardigheden. Eva koos vol
gymmen. In een echte sportzaal. Lekker rennen en overtuiging voor het Stedelijk Gymnasium: “Ik voel
klimmen en rollen en soms ook met een bal spelen. me er prettig en er heerst een goede en gezellige
En natuurlijk ook nog muziek maken met allemaal sfeer”.
instrumenten bij meester Hans. Hidde vindt de
xylofoon het leukst. Die klinkt heel mooi. Maar het

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  5

Eva Sophie naar Delft: “Twee hele dagen in het lab”

De eerste dag in haar nieuwe omgeving vond ze Moleculair Sciences and Technology, dat is wat
wel spannend: “Ik ben nog maar 11 en de jongste Sophie van ’t Hoff studeert. “Maar je kan het ook
van de klas. Dan loop je ineens tussen allemaal scheikunde noemen”, vertelt Sophie. Sinds septem-
grote kinderen en dan denk je wel van ‘wow’!”. ber is zij overgestapt van het Stedelijk Gymnasium
Gelukkig hoorde ze op haar eerste schooldag dat in Arnhem naar de universiteit in Delft. En dat is best
ze bij een vriendinnetje in de klas kwam. Inmiddels een verandering. Vooral het op-jezelf gaan wonen in
heeft ze ook een paar nieuwe “goede en gewone” een nieuwe stad, los van het gezellige ouderlijke huis
vrienden gemaakt. En de plattegrond waar alle met broers en zussen. “Koken deed ik in Arnhem al,
lokalen op staan, is overbodig geworden. dus dat is geen probleem hier”, zegt Sophie. “Maar
De afwisseling op de middelbare school spreekt thuis in Arnhem zijn we met z’n zevenen - met daar-
het veelzijdige meisje aan: “Elke 50 minuten heb bij ouderlijke zorg incluis - en hier in Delft zijn we
je een ander vak, en drie uur per week mag je met z’n tweeën. En dat is wel wat anders natuurlijk.”
keuzevakken volgen. Ik doe nu yoga, Spaans en Sophie heeft zich vanaf de 5e klas goed voorbereid
neem deel aan de Kangoeroe wiskundewedstrijd.” door een flink aantal open dagen af te lopen en
Moeder Sarah: “Ik zou willen dat ik weer naar de daaruit kwam Delft als beste en leukste naar vo-
middelbare school mocht.” ren. En daarbij is het ook nog gelukt om op tijd een
mooie kamer te bemachtigen. Op de universiteit zijn
de lessen natuurlijk anders dan op het Stedelijk. “Als
je de oude scheikundelessen vergelijkt met nu, dan
gaat het echt niet meer om ‘spectaculaire proefjes
maar echt diep de scheikunde in.” En dat betekent
ook twee hele dagen in het lab vol met analyses en
syntheses. “Dat vind ik eigenlijk ook best wel leuk.”
Het aantal contacturen is daardoor wel hoog. Sophie
heeft dagen waarbij ze om 8.00 uur vertrekt en om
19.00 uur thuis is.

Eva’s wereld is niet alleen figuurlijk groter De universiteit is natuurlijk ook veel internationaler
geworden. Tot vorig jaar speelde haar leventje dan het Stedelijk Gymnasium, hoewel het voor haar
zich vooral af in de wijk. Nu gaat ze zelf naar haar studie wel meevalt: dat zijn vooral Nederlandse stu-
vriendinnetje in Velp en de stad in om cadeautjes denten. Wat ook anders is: volleybal. In Delft hebben
te kopen, en fietst ze dagelijks door Arnhem naar ze bij de Punch 13 dames- en 13 herenteams, terwijl
school. Haar record is 11 minuten. “Mama had er bij Sophie’s oude Arnhemse club Achilitas ‘slechts’
verkeerd gekeken en dacht dat ik het eerste uur 6 dames teams waren. Dat is voor een fanatieke vol-
vrij was, dus ze had me te laat wakker gemaakt.” leybalster als Sophie een heerlijke vooruitgang. En

Sarah vindt het leuk om te zien hoe haar dochter ja, dan de steden vergelijken natuurlijk. We komen
haar nieuwe leven aangaat. Maar het is ook erop uit dat de grachten van Delft toch echt een stuk
wennen. “Ze heeft geen vaste schooltijden meer, mooier zijn dan het centrum van Arnhem, ondanks
ze is soms eerder vrij en daarom alleen thuis, en de nieuwe Jansbeek.

wij kennen haar klasgenoten en hun ouders niet.” En zo verwacht Sophie de komende jaren steeds
Via de elektronische omgeving meer Delfts te worden, want
Magister kan ze wel volgen ze is er als enige van haar
hoe het met haar dochter op vriendenclub heengegaan,
school gaat. Eva doet er ook dus dan moet je wel weer wat
haar voordeel mee. “Dan zeg nieuws opbouwen. Beste Sop-
ik dat ik op mijn telefoon hie, veel succes!
Magister aan het bekijken ben,

maar stiekem doe ik dan iets Sophie Reinier Zweers
anders.”

Marije Blomjous

6  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Wijkgenoten helpen jongeren bij studiekeuze of een vormende
buitenlandervaring

Eerste hulp bij
studiekeuze

Tekst en fotografie: Marije Meijer

Wat ga ik doen? Waar ben ik goed in? Wat bij die keuze. Want hoe kies je in hemelsnaam tussen
past bij mij? Jongeren tussen de 16-24 jaar ruim 275 HBO-opleidingen en 175 Universitaire studies?
maken belangrijke keuzes voor het vervolg En dan hebben we het nog niet eens over al die MBO-
van hun lerende leven. Maar hoe maak je opleidingen.
de juiste? Twee wijkgenoten helpen.
Lastig
Valeri Berns woont in de Van Ruisdaelstraat en adviseert
jongeren bij hun aankomende studiekeuze. Haar roots in Valeri was zelf een eigenwijze puber. “Op die leeftijd
de werving en selectie leveren haar veel kennis over de weten jongeren niet waar ze goed in zijn. Ik toen ook
arbeidsmarkt op. Hierdoor weet ze goed wat er gebeurt niet. Jongeren horen vooral vaak wat ze niet goed doen
op de arbeidsmarkt; welke banen hebben we in de en dan is nadenken over wat je wilt en kunt heel lastig.
toekomst nodig en welke juist minder? Welke mensen Ik kijk juist naar wie ze zijn, waar ze goed in zijn en waar
horen daarbij? En hoe fijn is het, iemand die je helpt ze energie van krijgen. Ik vind het mooi dat ik voor die
jongeren nu van betekenis kan zijn.”
Valeri in gesprek met Pleun Wildering Twee jaar geleden startte Valeri hiermee. Ze zag een gat
in de markt. Ze vroeg acht ‘proefkonijnen’ uit de wijk en
ontwikkelde haar eigen werkwijze. Dit resulteerde in een
‘studiekeuze bootcamp’. De bootcamp bestaat allereerst
uit een digitale vragenlijst (Student Profiel Analyse).
“Daarin geeft de jongere antwoord op wat hem of haar
motiveert en welke gedragsvoorkeuren hij of zij heeft.
Dan hebben we een goed beeld van wie je bent en wat je
goed kunt.” Daarna volgt en gesprek. Klopt het wat er uit
de vragenlijst komt, wat voor type persoon ben je en wat
betekent het? En als je dat vertaalt naar een studie, waar
kom je dan op uit? Uit de selectie van opleidingen maakt
ze vervolgens een concreet actieplan waarin de jongere
aangeeft wat hij gaat doen: brochures aanvragen, open
dagen bezoeken, snuffelstage regelen of andere praktische
zaken.

Hulp is gewenst

De bootcamp is een compacte manier van jezelf leren
kennen en aan de slag gaan. Iets wat jongeren volgens
Valeri erg bevalt. “De jongeren zijn erg positief, net als
hun ouders, omdat ze daarna bewust een keuze maken.
En veelal een goede keuze, die ervoor zorgt dat je begint
aan iets wat bij je past.” En het voorkomt hopelijk
dat jongeren stoppen tijdens de studie, met eventuele
financiële gevolgen die daarbij horen. Vooral ouders
zijn erg blij met deze hulp. “Uit een klein onderzoek dat

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  7

veel jongeren willen ook graag meer op eigen benen
leren staan voordat ze gaan studeren in Nederland.
Belangrijkste is dat de jongere zelf de keuze maakt om
die tijd op zijn of haar manier in te vullen. Want anders
wordt het niets.”

Heleen in gesprek met Julie Uitterhaegen Reislustig

ik zelf deed, gaven ouders aan dat ze graag hulp bij de Maar hoe ken je al die scholen en plekken? Heleen pakt
studiekeuze van hun kinderen willen. Decanen op de geregeld het vliegtuig om internationale workshops en
school van de jongere spelen zeker een rol, maar die is verschillende tussenjaarbestemmingen te bezoeken.
beperkter dan we vaak hopen. De keuze ligt echt bij de Ook volgt ze af en toe een taalcursus om te ondervinden
jongere en zijn ouders. En ook ouders geven aan het lastig hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Ze spreekt met
te vinden. Zij gaan er zelf immers ook voor betalen of een de schoolleiding en verkent de school om de sfeer te
lening voor aan.” proeven.
En Valeri zelf? Welke studie of sprong wil ze nog weleens De zoektocht naar een passende invulling van een
maken? Ze lacht bij de vraag. “Langzaam verschuift mijn tussenjaar is voor iedere jongere weer uniek. “Ik ga
werk naar het volledig adviseren van de jongeren en laat met elke jongere in gesprek aan de hand van een
ik de arbeidsbemiddeling die ik ook nog doe los. Ik ga intakevragenlijst. De doelstelling en verwachtingen van
dan al mijn tijd besteden aan deze jongeren. En wie weet de jongere staan centraal bij het vinden van geschikte
springen we over een flink aantal jaren weer naar het mogelijkheden in het buitenland. Ik volg de jongeren
Afrikaanse continent; daar waar ik al heb mogen wonen tijdens hun buitenlandervaring en als ze terugkomen, wil
met mijn man en wij zeker nog eens naar terug willen.” ik graag van hen horen of de ‘missie’ is geslaagd.” Een
mooie ontwikkeling is dat haar werkzaamheden voor
Op eigen benen Bureau Buitenland steeds meer worden samengevoegd
met haar werkzaamheden als studiekeuzecoach voor
Een paar honderd meter verderop werkt Heleen Pelle StudiekeuzeOpMaat. Het studiekeuzetraject vormt steeds
vanuit haar huis aan de Bakenbergseweg als Bureau vaker een belangrijk onderdeel van een tussenjaar.
Buitenland en als studiekeuzecoach onder de vlag Heleen vindt een tussenjaar zeker geen must, maar ze is
van StudiekeuzeOpMaat. Zij helpt jongeren bij hun er wel van overtuigd dat het voor vrijwel alle jongeren van
studiekeuze en adviseert en begeleidt de jongeren ook bij nu heel waardevol is om op enig moment meer te zien van
de invulling van een tussenjaar in het buitenland. Veel de wereld, andere mensen te leren kennen en daardoor
ervaring met het begeleiden van jongeren deed zij op als ook andere culturen. Je krijgt hierdoor meer respect voor
docent en afstudeerbegeleidster in het Hoger Onderwijs. andersdenkenden. “Het is zo bekeken ook een vorm van
Heleen wil graag bijdragen aan de persoonlijke idealisme. Ik hoop dat jongeren mede dankzij mijn inzet
ontwikkeling van jong volwassenen. dit ook zo ervaren.”
Afgelopen november was het 10 jaar geleden dat zij
dit bureau opstartte. Haar oudste dochter was 18 jaar Competenties
en werd uitgeloot voor haar studie. Ze wilde toen naar
het buitenland omdat ze geen plan B had. Heleen: “Ik Weet u wat de competenties van de toekomst
ontdekte dat er maar één bureau in het westen van zijn? Een paar op een rij:
Nederland was dat jongeren bij deze vragen hielp. Ik ben • Sociale intelligentie
toen zelf gestart vanuit het oosten.” • Creatief denken
In haar kantoor staan veel folders en materialen van • Rekenkundig denken
allerlei scholen en cursussen. Een wereldkaart hangt • Omgaan met nieuwe media
aan de muur en laat zien waar je allemaal heen kan • Betekenis geven
gaan. Engeland en Spanje zijn de meest bezochte • Ontwikkelvaardigheid
landen. “Jongeren willen vaak ter voorbereiding op hun • Informatiemanagement
toekomstige studie beter (academisch) Engels leren. Daar • Virtuele samenwerking
gebruiken ze bijvoorbeeld een tussenjaar voor. Maar
Meer weten?

Meer weten over het werk van Valeri of Heleen?
• www.welke-studie-past-bij-mij.nl | Valeri Berns
• www.bureaubuitenland.nl en
www.studiekeuze-opmaat.nl | Heleen Pelle

8  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Gini Manting (48) over de behoefte aan vernieuwende vormen van leren
in het onderwijs

De schoonheid
van groei

Tekst: Artwin Nuhn | Foto: Jan Zwartjes

In het onderwijs hebben mensen elkaar heel hard
nodig. En het onderwijs heeft op zijn beurt de
samenleving nodig, nu meer dan ooit. Daarom
werkt Gini Manting (Josef Israelslaan) met ziel en
zaligheid aan verbinding. En aan vernieuwing,
want het moet echt anders.

“Waarom?” Gini schuift naar voren en vouwt de handen. te benutten, des te beter zij hun vakmanschap kunnen
“Omdat”, zegt ze met veel nadruk, ”jongeren de brug zijn uitoefenen en mensen kunnen helpen te groeien.”
naar de samenleving die we samen graag willen. De rol van De laatste jaren spit Gini liever nog dieper. “Ik realiseerde
de leraar daarin is essentieel. En die verdient veel meer me op een gegeven moment dat we met ons onderwijs
aandacht en betrokkenheid dan die nu krijgt.” dood lopen. Het moet echt anders. Maar het systeem zit
Ooit was zij zelf leraar Engels en Nederlands op het in de weg. Dat systeem stamt uit lang vervlogen tijden en
voortgezet onderwijs en docent Communicatie op de school past niet meer bij nu. Daarom ben ik de Stichting Bron
voor mensen met groene vingers in Velp. Heerlijk vond ze voor onderwijs begonnen.” De stichting beoogt leraren met
het, dat lesgeven. Dat zij zelf voor de klas stond, is inmiddels elkaar in gesprek te brengen over de rol die je als leraar in
lang geleden. Maar het gevoel ligt nog dicht onder de huid. de samenleving speelt. Die samenleving verandert heel snel
Ze roept het zo weer op: het contact met leerlingen, de en daarmee ook de verwachtingen die leerlingen en ouders
wetenschap dat je jonge mensen in de stroomversnelling van het onderwijs hebben. Gini: “Al sinds mensenheugenis
van hun leven verrijkt, ook al realiseren ze zich dat op draaien we jongeren door standaard lesprogramma’s. Zo
dat moment misschien nog niet zo goed, het besef dat je stimuleren we groei veel te weinig. Deze tijd vraagt om een
meebouwt aan de samenleving van straks. veel individueler benadering, om maatwerk, om het stellen
Het is diezelfde liefde voor onderwijs die haar motiveert van de vraag: wie is die leerling tegenover mij en wat heeft
om als procesbegeleider te helpen om problemen in teams die aan kennis en vaardigheden nodig?”
op te lossen. Problemen die vaak ontstaan “omdat mensen “Let op: ik geloof niet in de ideale school. Die bestaat niet.
elkaar in hun samenwerking niet meer verstaan, niet meer Ik pleit er evenmin voor alles overboord te gooien wat we
luisteren naar elkaar, niet nieuwsgierig zijn naar anderen hebben. Veel is goed. We moeten vooral samen de dynamiek
maar vooral willen overtuigen, en dan ruzie krijgen. Of opzoeken en ervoor zorgen dat we dominante structuren
omdat het mensen gewoon niet lukt om als onderwijsteam in beweging brengen. Ik zeg nadrukkelijk samen. Het
verder te komen.” Dan springt zij in, want gedoe leidt afstemmen van onderwijs op de verwachtingen van de
leraren af van hun eigenlijke werk en dat is meer dan samenleving vind ik een verantwoordelijk van iedereen.
jammer. “Niemand wil ellende. Hoe beter zij het met Niet alleen van leraren en schoolbesturen, ook van ouders,
elkaar hebben, hoe beter zij in staat zijn elkaars wijsheid

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  9

leerlingen, politiek, bedrijfsleven. De tijd dat we wisten waar we Verbeeldingskracht
leerlingen voor opleiden is voorbij. De arbeidsperspectieven voor
jongeren zijn ontzettend in ontwikkeling. Denk alleen maar aan Wat is de waarde
robotisering. Die leidt tot de verdwijning van heel veel banen. van creatieve vak-
Maar er komen ook nieuwe bij. Nieuwe die we nu nog niet zien ken in het onder-
en ook vaak nog niet eens kunnen voorspellen. Dat ontdekken we wijs? Ik vraag me
wel, als we maar in beweging komen. In die zin heb ik het liever af of deze vraag
niet over verandering maar over transitie. Het eind van dat proces ook aan een docent
is niet helder. We weten nog niet wat er allemaal precies anders Nederlands of wis-
moet. Dat we in beweging moeten komen, weten we wel. Dat kunde zou worden
maken leerlingen ons voortdurend op allerlei manieren duidelijk.” gesteld. Wat maakt
Beweging zoeken is ook het doel van het project 'Wij maken het dat de creatieve vak-
onderwijs'. Gini bracht daarin provincie, schoolorganisaties, de ken zich altijd maar
gemeente, en een aantal bedrijven bij elkaar. Er zijn namelijk moeten bewijzen?
ontwikkelthema’s die je niet zomaar over de schutting van het Misschien wel om-
onderwijs mag gooien. “Zoals de duurzame samenleving”, legt dat creatieve vak-
Gini uit. “We kunnen kinderen wel kennis over duurzaamheid ken zich meer rich-
aanreiken, maar daar schiet je weinig mee op. Beter is het je als ten op persoonlijke groei en je dat niet zo makkelijk
samenleving af te vragen hoe je leerlingen kunt helpen zelf een kunt controleren en conditioneren. Maar het blijft
duurzaam leven in te richten. Dat is geen taak van het onderwijs vreemd. Want verbeeldingskracht is een belangrijk
alleen. Daarin moeten we lokaal verbindingen zoeken.” element in creatief onderwijs. En juist die verbeel-
De digitale leeromgeving is wat haar betreft nog zo’n thema. “Je dingskracht maakt duidelijk of je idee werkt of niet.
ziet de kloof tussen de leraar als digibeet en de leerling als digitale Verbeelding kan veel op de schrijftafel ontworpen
nerd. Die afstand denken we dan te kunnen overbruggen door concepten helpen te verhelderen en bepalen of iets
gebruik te maken van het digibord. Het is bijna sneu. Dat kun je ook in de praktijk uitvoerbaar is. Maar misschien
scholen niet kwalijk nemen. Zij hebben niet de capaciteit noch het heeft het feit dat creatieve vakken hun bestaans-
geld en de kennis om tegemoet te komen aan waar kinderen in de recht moeten verantwoorden ook wel te maken met
digitale samenleving behoefte aan hebben. Dat moeten we met het woord ‘creatief’. Creatief staat voor nieuw, ver-
elkaar oppakken. Ook ik als ouder. Misschien doe ik er wel wijs kennend, verbazend, niet passend in het denksys-
aan mijn kind te verbinden met Gamestad, een organisatie hier teem. En zeg nu zelf: welke mogelijkheden geven we
in Arnhem. En misschien moet diezelfde Gamestad wel weer een de leerlingen in ons onderwijs om dit te ervaren en
rol in het onderwijs krijgen. Wijzen naar elkaar helpt niet. Samen te ontwikkelen? In mijn vakgebied - het tekenonder-
optrekken is ook hierin de beste weg.” wijs - zie je bijvoorbeeld een sterk historisch gericht
Gaat dat ook lukken? Ze haalt haar schouders op. “Dat weet je onderwijs. Kunstgeschiedenis als het historisch ka-
nooit. Maar ik heb goede hoop. Ik zie ook prachtige voorbeelden.” der en de technieken als onderzoeksgebied om je te-
Zoals laatst, toen een HBO-docent via Bron voor Onderwijs stage kenvaardigheden te ontwikkelen. In hoeverre sluit
liep bij een collega op een basisschool en onthutst vaststelde “dat dit onderwijs aan bij de huidige ontwikkelingen in
hij jarenlang leerlingen had lesgegeven zonder ze mee te geven de kunst? Maar ook algemeen is de vraag interes-
wat ze eigenlijk nodig hadden. Want lesgeven begint bij het maken sant: hoe creatief is onderwijs? Want het bewustzijn
van verbinding met de persoon van de leerling en zijn leervraag. dat creatief denken een belangrijke vaardigheid is
En omdat hij die verbinding niet maakte, liep hij zelf leeg. Die voor de toekomst, wordt breed gedeeld. Dit creatief
stage heeft hem veranderd, net als de manier waarop hij zijn vak denken betekent ruimte geven aan het verkennen
uitoefent.” van mogelijkheden, experimenteren, omdraaien,
Een ander voorbeeld is de broedplaats Arnhem als digitale en nieuwe gebieden betekenis geven. Het onderwijs
leeromgeving die Gini onlangs startte. Samen met directeuren en van morgen zal in zichzelf creatiever moeten worden
bestuurders van onderwijsinstellingen, docenten en werkgevers uit wil het van betekenis voor de toekomst kunnen zijn.
de omgeving bezocht zij een bedrijf in Apeldoorn dat digitalisering Laat kinderen en docenten ontdekken, mislukkin-
een vooruitstrevende plek in het onderwijs probeert te geven. gen maken, vreemde uitkomsten geven, verbazen.
“Wij volwassenen zijn niet alwetend. Maar we hoeven ook niet Dat maakt het onderwijs leuk en lastig, zeg maar
te worden als leerlingen. Ik zeg liever: omarm ontwikkeling en uitdagend. Daarom zou ik de vraag aan mijn colle-
ga daar middenin staan. Wil zelf leren, ook van jongeren. Help ga-docenten Nederlands en wiskunde willen stellen:
leeromgevingen in te richten die anders zijn dan we gewend welke bijdrage kan jouw vak leveren aan creatief on-
waren. Help een dynamiek van groei en leren te creëren die derwijs? Het mooie is dat we daar nu op het Thomas
onafhankelijk is van een programma en waarin de leerbehoeften a Kempis mee aan het experimenteren zijn. In ons
van leerlingen centraal staan.” programma 'Ondernemend Leren' gaat het om de
“Ik zag bij die bestuurders en directeuren het kwartje vallen. Zij persoonlijke ontwikkeling, vakoverstijgend onder-
denken nu: goh, daar zit wel wat in. Hoe mooi zou het zijn als we wijs zonder cijfers maar met bezieling. Creatief voor
in onze stad zouden kunnen nadenken over hoe dat nieuwe leren docenten en leerlingen. Onderwijs is nog nooit zo
er dan concreet uit zou kunnen zien. Samen, zeg ik weer. Want we leuk geweest.
hebben elkaar daarin heel hard nodig.”
Robbert Pasman
docent tekenen, Jan Vethstraat

MAKELAARS

10  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

2016 Samen beter verkopen

WIDBM

MAKELAARS

NWWI

MAKELAARS

Velperplein 11 (naast de Mediamarkt) www.openmakelaars.nl
6811 AG Arnhem
BEL ONS NIET ALS U EEN TRADITIONELE MAKELAAR ZOEKT!
026 750 2 750
[email protected]

Onafhankelijk erkend a.p.k.
keuringstation kornmann

NWWI

MAKELAARS

’ /personen auto s
bestel / campers
benzine/ diesel

Eduard van Beinumlaan 2 Openingstijden:
6815 GD Arnhem ma. t/m vr. 8.00-17.30 uur
tel. 026 442 51 03
Fax 026 370 25 68

meubelmakerijverduijn Van der Staaij
Ambachtelijke
Heb je een origineel idee voor jouw interieur? Restauratie
Op zoek naar advies of een bijzonder ontwerp?
Wil je een meubel dat precies past in jouw stijl? Uw bent bij ons aan het juiste adres voor:

creatief in maatwerkMeubelmakerijVerduijn maakt meubels,keukens Glas in lood Dun isolatieglas 10 mm dik voor
en interieurs op maat. Glas in lood tussen isolatieglas monumenten
Monumentale beglazing Spiegels - geslepen glas
0624427466 Isolatieglas voor stalen kozijnen Douchewanden
www.meubelmakerijverduijn.nl Isolatieglas HR++ Nieuwe authentieke ramen
[email protected] Beschermende voorzetbeglazing

U vindt ons in het Oosterbeekse Koningsdal.
Het adres is Utrechtseweg 172a

(achter Glaskunstgalerie De Glorie), Oosterbeek.

www.vanderstaaij.nl

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  11

Als het buiten ook mooi mag zijn

Picknicktafel van topkwaliteit

• Arnhems ontwerp frank van der snee
• Gegalvaniseerd stalen onderstel met eiken of douglas hout.
• 250cm of 350cm (L) x 145cm (B) øntwerp

mauvestraat 6 6813 jl arnhem t 026 - 370 11 37 e [email protected] i www.fvdsontwerp.nl

Verras uzelf… H

in de wereld van Benieuwd geworden? Bel M Hans Mini Klus
aromatische oliën en vrijblijvend, ook voor
plantenextracten. Ervaar andere behandelingen. K Geen klus te klein om belangrijk te zijn
een weldaad van En voor natuurlijke en
zachtheid, harmonie en biologische make-up heb Ook voor al uw huishoudelijke klussen
geursensaties van mijn ik NVEY ECO producten
gezichtsbehandelingen. in mijn assortiment. Voorrijtarief incl. eerste kwartier werk € 14,25 incl. BTW
Werktijd wordt per kwartier berekend € 7,13 (€ 28,50 p/u).
Huidige prijspijl zijn incl. BTW, excl. materiaal en toeslag voor:
spoed/vies/gevaarlijk/extreem zwaar werk.
Hans Streng v. Lawick v. Pabststraat 119
6814 HD Arnhem telefoon: 06 - 22011961
internet: www.hansminiklus.nl

De schoonheidsspecialist.

Je wordt er weer mens van.

Jeannette Loois, Wagnerlaan 122,
6815 AG Arnhem

Telefoon 026 - 445 30 70
[email protected]

1122   DDEEPPENENSSEELESLSTRTREEKEK   NNumummmerer8383 KORT E

Wat vindt u van onze leefomgeving? Nieuwe bomen langs de Schelmseweg

Dat was een belangrijk item in de enquête die in november is In oktober en november heeft Geldersch Landschap
gehouden. Bedoeld om inzicht te krijgen in de positieve punten, & Kasteelen conform eerder toegelicht plan ruim 200
knelpunten en aandachtspunten in onze fysieke leefomgeving. bomen aan de Schelmseweg gekapt en aansluitend 645
Maar het onderwerp stond ook centraal tijdens een informatie- beukenbomen aangeplant. Onderzoek van een onaf-
avond eind oktober in de Bakermat, waar circa 30 wijkbewoners hankelijk bureau had eerder aangetoond dat een groot
met elkaar in gesprek gingen rond een plattegrond van onze wijk. deel van de bomen ernstig ziek was. Een twintigtal
Via beide kanalen bereiken ons min of meer dezelfde signalen, bomen moest zelfs direct gekapt worden. Ook is explo-
zowel over welke onderwerpen belangrijk worden gevonden als sievenonderzoek uitgevoerd waarbij gelukkig niets is
over welke rol we op dit onderwerp als wijkvereniging hebben te aangetroffen. Bij het verwijderen van de boomwortels
spelen. Dat is toch meer een rol als verbinder en schakelaar dan is gebruikgemaakt van nieuwe technieken om onnodige
als belangenbehartiger. schade aan terrein en asfalt te voorkomen. Het hout is
De bezoekers van de informatieavond en de respondenten op de afgevoerd en gebruikt voor biomassa en brandhout. De
enquête willen we hartelijk danken voor hun inbreng, want die aanplant van de 645 beuken is historisch verantwoord.
kunnen we goed gebruiken. En laten we hier ook even de uit- De bomen zijn op dezelfde maat geplant zoals dat 150
stekende samenwerking met de medewerkers van de gemeente jaar geleden ook is gebeurd: in twee maal twee rijen
noemen, waarvoor echt een compliment op zijn plaats is. In om de circa 2,5 meter. De bomen zullen snel groeien,
totaal reageerden 325 bewoners op de enquête, bijna 20% van alle zoals die aan de Dreyenseweg (bij Pinokkio) die zich
adressen. Het lijkt dat vooral oudere mensen de enquête hebben in een tijdsbestek van tien jaar hebben ontwikkeld tot
ingevuld en de respons uit de buurt Hoogkamp hoger was dan mooie bomen. Afrondend heeft de gemeente Arnhem
vanuit Sterrenberg en Gulden Bodem. Bij één op de drie respon- het wegdek van een verse laag asfalt voorzien en de
denten is sprake van een huishouden met kinderen. lantaarnpalen gereinigd en aan één zijde van de weg
Algehele conclusie is dat we heel tevreden zijn over onze wijk; de geplaatst. Vanaf het voorjaar van 2018 zullen de bomen
bereikbaarheid (>90%), de afvalinzameling (>80%) en het groen- regelmatig gecontroleerd worden. Ook zal er gedurende
onderhoud (>75%) worden positief beoordeeld. Verder vinden de het eerste groeijaar regelmatig water worden gegeven
meeste mensen onze wijk veilig (>70%) en is er voldoende par- en zullen de bermen gemaaid worden.
keergelegenheid (>65%). Wat betreft ontmoetingsplekken (<30%), De wegomleidingen zijn in goed overleg met de ge-
duurzaamheid (<35%) en het onderhoud van speelvoorzieningen meente Arnhem voorbereid. Samen met de wijkagent is
(<40%) zijn mensen een stukje kritischer, maar daar antwoordt geprobeerd alle verkeersbewegingen in goede banen te
ook een relatief groot deel ‘neutraal’ (ca. 30%). leiden. Wij realiseren ons dat dit tot enige overlast heeft
Wat moet er dan als eerste worden aangepakt? Op die vraag geleid. Daarom is de uitvoeringstermijn zo kort moge-
springen drie zaken eruit: inbraken en criminaliteit (47%), lijk gehouden. Onze dank gaat uit naar de buurtbewo-
verkeersveiligheid (34%) en duurzaamheid/energie (31%). En ners die ons ondersteuning en tips gaven.
verrassend genoeg eindigen hier de speelvoorzieningen pas op (Tekst: Gerrit Pleijter | Foto: Artwin Nuhn)
de tiende plaats van de prioriteitenlijst; misschien zijn de ouders
met kleine kinderen toch ondervertegenwoordigd. Tsja, dat leidt
tot de conclusie dat het onvoldoende is om naar de cijfers alleen
te kijken. Want dan zou je denken dat onze wijk een lustoord voor
inbrekers is, terwijl >70% van de bewoners de wijk veilig vindt.
Dat vraagt toch om nog wat meer reflectie op de resultaten.
Gelukkig zijn er door heel veel mensen toelichtingen toegevoegd
aan de antwoorden, in totaal hebben wij meer dan 700 korte
teksten ontvangen!
Een paar zaken uit de enquête valt ons als werkgroep op, en dat
willen we zeker volgend jaar agenderen. Je kunt dan denken over
een initiatief vanuit de groep buurtpreventie, samen met de wijk-
agent, over te treffen maatregelen tegen inbraken. We zien ook
dat de verkeersveiligheid (rond scholen) aandacht blijft vragen.
En we willen samen met de werkgroep ouderen kijken naar de re-
sultaten op de vraag naar de behoefte om een ontmoetingsruimte
voor ouderen in onze wijk te creëren. Tot slot springt in een
aantal straten op de Hoogkamp en de Sterrenberg de parkeerpro-
blematiek eruit.
Kortom, we gaan 2018 starten met nog eens heel goed te kijken
naar alle informatie die we hebben ontvangen, we gaan in de
weer met een concreet werkprogramma en we zullen zorgen dat
een presentatie van alle enquêteresultaten in januari 2018 op de
website wordt geplaatst.
Werkgroep Leefomgeving Penseelstreek

N KLEIN Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  13

Taart voor paddenstoel Themaochtenden

De themaochtenden vinden plaats op elke tweede dins-
dag van de maand in de Bakermat van 10.15–12.00 uur.
Er wordt een bijdrage gevraagd van € 3,-. De Bakermat
bevindt zich op de hoek van de G.A. van Nispenstraat en
de Izaak Evertslaan.

Zoek de gouden paddenstoel en win een prachtige slagroom- Dinsdag 9 januari
taart van Hilvers! Zo ongeveer luidde de oproep voor onze “De Mecenas en de Verversbaas” - Het Kröller-Müller Mu-
herfstige speurtocht in de vorige Penseelstreek. En gezocht seum is met topwerken van onder andere Piet Mondriaan,
werd er. Vooral door Iris (12), Margaux (12), Valentine (7) en Theo van Doesburg, Bart van der Leck en Gerrit Rietveld
Pim (8). In alle vroegte trokken de vier uit de Jan Vethstraat één van de schatkamers van De Stijl. De basis hiervoor werd
in tweetallen de wijk in, gewapend met walkie talkies om gelegd door Helene Kröller-Müller. Zij verwierf 400 teke-
de speurtocht efficiënt aan te kunnen pakken. Slim idee. En ningen en 42 schilderijen van Van der Leck. Ze bewonderde
toch duurde het nog bijna vier uur voordat de gouden pad- zijn bijna abstracte beeldtaal en zijn gebruik van primaire
denstoel onder het gevallen blad tevoorschijn kwam. “Ze kleuren. Mevrouw Angeline Bremer-Cox vertelt ons over de
hadden het bijna opgegeven”, vertelde één van de ouders. tentoonstelling “De Mecenas en de Verversbaas” die te zien
Des te groter de vreugde toen zij samen de taart in ontvangst is in het Kröller-Müller Museum tot 2 april 2018.
mochten nemen van Cindy. Gefeliciteerd! En Hilvers: heel Dinsdag 13 februari
veel dank! (Foto: Artwin Nuhn) Het Paleis op de Dam, het klassiekste gebouw van Neder-
land - Jajo ten Berge, classica en oud-docent van het KGL,
Dinsdag 9 mei vertelt dat dit gebouw aanvankelijk het nieuwe stadhuis van
Waarheid & Fraude in de Wetenschap - Is de wetenschap Amsterdam was, het belangrijkste historische en cultu-
nog steeds op jacht naar de steen der wijzen, naar de ul- rele monument van de 17e eeuw; het moest de rijkdom en
tieme waarheid? Wat is daarbij de rol van wetenschappelijke het aanzien van de stad weerspiegelen. Het moest groots
paradigma’s? Hoe betrouwbaar is de wetenschappelijke worden en op beroemde voorbeelden teruggrijpen uit de
aanpak eigenlijk? Wat bezielt wetenschappers om te fraude- Klassieke Oudheid en het moest die evenaren. De beste
ren en hoe is fraude te bestrijden? Antwoorden op deze en kunstenaars werkten aan de decoratie van het gebouw. De
andere vragen over de wetenschap als mensenwerk komen schilderijen en beeldhouwwerken zijn voorstellingen van
in deze presentatie van dr. Onno de Jong, wetenschapper goden en verhalen uit de Klassieke Oudheid en de Bijbel.
aan onder andere de Universiteit van Utrecht, uitgebreid Dinsdag 14 maart
aan bod. Dilemma’s rondom het levenseinde - prof. mr. Eugene
Dinsdag 13 juni Sutorius en prof. dr. Rutger Jan van der Gaag bespreken die
Canon van Nederland - Een medewerker van het Open- dilemma’s. Nederland kent sinds 2002 een euthanasiewet.
luchtmuseum vertelt ons meer over de nieuwe grootse Deze maakt onder strikte voorwaarden levensbeëindiging
presentatie in het museum. Deze toont de geschiedenis van mogelijk op uitdrukkelijk verzoek van een wilsbekwaam
ons land aan de hand van 50 canonvensters (50 belangrijke individu dat ondraaglijk en uitzichtloos lijdt. De huidige dis-
gebeurtenissen en personen), die ons land gevormd hebben. cussie speelt rondom de vraag of de Euthanasiewet opgerekt
Scholen moeten aandacht besteden aan de geschiedenis van moet worden. Is bij dementie een eerder afgegeven schrif-
ons land en de presentatie houdt extra rekening met deze telijke wilsverklaring voldoende, als de betrokkene zijn wil
doelgroep: er is veel te doen en tegelijkertijd is het een ont- niet meer kan bevestigen? Waar liggen de mogelijkheden en
zettend rijke presentatie, door de ruim 190 objecten die voor grenzen van het recht op zelfbeschikking bij een zogenaamd
ons verleden van belang zijn. voltooid leven?
Dinsdag 11 april
Natuurbrandbeheersing in Nederland - Mevrouw Ester
Willemsen, werkzaam bij het Instituut Fysieke Veiligheid
(IFV) te Schaarsbergen, vertelt over het landelijke project
Natuurbrandbeheersing waarmee het IFV de kans op het
ontstaan van een onbeheersbare natuurbrand zo klein mo-
gelijk wil maken. Dit doen zij door meer inzicht te krijgen in
de risicofactoren voor alle Nederlandse natuurgebieden. Op
basis hiervan worden scenario’s uitgewerkt en preventieve
maatregelen getroffen. Inmiddels is er een simulatiemodel
ontwikkeld waarmee het werkelijke brandverloop in kaart
gebracht kan worden.

14  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Een nieuwe bestemming

Tanja Schiricke (41)
Was: praktijkverpleegkundige
Is nu: fotograaf

“Ik wil een echte beleving creëren”

“Als kind wilde ik al ‘zuster’ worden, voor mensen zorgen en ze beter maken. Na mijn studie Verpleegkunde
ging ik werken bij het Rijnstate Ziekenhuis op de afdeling Neurologie. Ik specialiseerde me verder en kwam op
de afdeling Medium-Care terecht. Daar was iedereen behoorlijk ziek en lag er dikwijls aan de hartbewaking. Dat
vond ik interessant.
Toen ik een gezin kreeg, begon ik me af te vragen: wil ik dit wel zo? Mijn man had een drukke baan, ik werkte
regelmatig ‘s nachts en in de weekenden. Om samen te genieten als gezin moest ik zoveel plannen en daardoor
werd het van alle kanten minder leuk. Ik wilde meer regelmaat. Maar als de gedachte aan stoppen langskwam,
vroeg ik me af: hoe dan verder? Ik besloot verder te studeren voor praktijkverpleegkundige. Gelukkig zocht een
huisarts in Klarendal zo iemand. Daar kreeg ik de vrijheid om een spreekuur voor chronisch zieke patiënten op
te bouwen, die ik vooral hielp om wat gezonder te gaan leven. Na anderhalf jaar had ik veel bereikt, maar zat ik
wel klem tussen alle regels. Ik was misschien te ambitieus, paste met mijn idealen niet zo goed in het systeem.
Ik wil de mens zien, niet steeds die computer.
Wat nu? Fotografie was al jaren mijn hobby. Mijn man moedigde me aan om daarmee verder te gaan en zo
kwam het aan het rollen. Ik ging naar de Fotovakschool in Apeldoorn. Zonder twijfel nam ik ontslag. Dat voelde
als een bevrijding. Na een half jaar kwam deze ruimte vrij. Ik bouwde een studio, investeerde in professionele
apparatuur, kreeg opdrachten. Inmiddels loopt het lekker (zie www.photograficdesign.nl). Ik maak niet zomaar
kiekjes, ik creëer écht een beleving. Het contact is belangrijk voor me, ik duik als het ware in de persoon. In de
toekomst wil ik graag een documentaire portretserie maken in het ziekenhuis, om de beleving van kinderen of
ouderen in beeld te brengen. Hiermee wil ik een brug slaan tussen de zorg en fotografie.”

Tekst: Lidwien Pikkemaat | Foto: Jan Zwartjes

15  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83 Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  15

Werken aan leren

Tekst: Artwin Nuhn | Foto’s: Jan Zwartjes de wijk en zaten haar beide kinderen daar op school. Vorden
of Arnhem-Noord… het is een heel verschil. Net als lesgeven
Iedereen leert, elke dag. En sommigen in 1978 of 2017. Want leren gaat tegenwoordig veel verder
maken zelfs van leren hun werk. Zoals dan kennisoverdracht alleen. En dat is wat haar betreft pure
wijkgenoten Ineke, Nicole, Leonie en Petra. winst. “Eigenlijk vind ik feitjes helemaal niet zo belangrijk. En
Maakt u kennis met de juf, de remedial trouwens: leerlingen hebben tegenwoordig via internet veel
teacher, de trainer en de logopedist. gemakkelijker toegang tot informatie dan wij vroeger hadden
dus dat stampwerk is achterhaald. Nee, ik probeer vooral de
De juf ontwikkeling van kinderen te stimuleren. Ontwikkeling staat
dan niet alleen voor cognitieve groei. We spreken kinderen
‘Dag juf’, klinkt het geregeld ook aan op hun creativiteit, hun inzicht en vaardigheden. En
als zij boodschappen doet in we proberen hen te leren wat samenwerken betekent.”
de AH. Dat zijn dan ouders, Lesgeven doet ze trouwens nog maar één dag per week. Een
of kinderen die ze nu in de bewuste keuze. Want het werk vraagt veel. Op die ene dag
klas heeft, of oud-leerlingen heeft zij groep 7/8 onder haar hoede. De andere twee dagen is
die de schappen vullen of zij intern begeleider. Dat betekent dat zij toeziet op passende
achter de kassa zitten.Die begeleiding voor kinderen die naar boven of naar beneden
herkent ze vaak wel van afwijken van het gemiddelde. Dankbaar werk, dat haar veel
gezicht maar niet altijd meer in contact brengt met leerkrachten, leerlingen, ouders en
van naam, geeft ze enigszins instanties. Maar eigenlijk is de kwalificatie gemiddeld niet
besmuikt toe. “Maar ik kom meer van deze tijd. “Want”, zegt ze, “ieder kind is uniek en we
oorspronkelijk uit een dorp. doen onze uiterste best om zoveel mogelijk aan de behoeftes
Daar heb ik geleerd om bij van ieder kind tegemoet te komen. Dit gaat ook veel beter dan
twijfel altijd te groeten. Dus vroeger. Toen had je gewoon domme pech als je als leerling
dat doe ik. Dan val ik me ernstig afweek van de norm. Maar eigenlijk zou ik nog veel
nooit een buil.” meer ruimte en mogelijkheden willen hebben om kinderen
precies dat te geven wat ze nodig hebben voor hun eigen
Ineke Menger uit de Jan Vethstraat is leerkracht op ontwikkeling.”
Basisschool ‘t Panorama. Van het team van pakweg 25
collega’s is zij met haar 59 levensjaren de spreekwoordelijke De logopedist
nestor. In dat opzicht staat zij aan de vooravond van een
herinneringswaardig kalenderjaar. In 2018 wordt zij 60 “Een spraakjuf… hmmm.” Nicole kijkt bedenkelijk. Ze
en staat zij 40 jaar voor de klas, waarvan de helft bij ‘t kent het beeld dat veel mensen van een logopedist hebben.
Panorama. Al 40 jaar juf… de jaren zijn voorbij gevlogen, Lachend dan: “Zo’n deftige dame met een kralenketting die
bekent de Lochemse van geboorte die als kind al vrij snel haar thee heel keurig drinkt en al even netjes praat. Nou, die
wist: ik ga het onderwijs in. Dat kwam vooral door juf Van heb ik nooit willen zijn.” En dat is ze ook niet, al spreekt zij
Noot. “Ik was vroeger zo’n wijsneuzerig kind dat altijd als wel heel duidelijk en verzorgd. “Echt? Dat komt dan denk ik
eerste haar vinger op stak. Veel leraressen vonden dat irritant omdat ik daar bij anderen de hele dag mee bezig ben.”
en lieten dat ook blijken.” Zo niet juf Van Noot, herinnert Twee dagen per week werkt Nicole Reijmer bij een school
Ineke zich goed. “Zij zag ons allemaal zoals wij waren en had voor speciaal onderwijs in Zevenaar en twee dagen in haar
geen oordeel. Je voelde je volkomen geaccepteerd in wie je eigen praktijk aan huis in onze wijk, aan de Mesdaglaan. En
was.” Dat maakte grote indruk. Het was vooral deze waarde sinds kort werkt ze samen met een collega aan de Kluizeweg.
die Ineke van juf Van Noot meenam in haar eigen identiteit Er wordt hard gewerkt in huize Reijmer. Want per leerling
als lerares. “Voor alles moeten kinderen zich fijn voelen bij vergoedt de verzekeraar wekelijks slechts een half uurtje.
mij in de klas”, vindt Ineke. “Anders wordt het erg moeilijk Daarin moet een heleboel gebeuren. “Maar ik wil graag dat
om te leren. Natuurlijk heb je structuur en regels nodig. Die ze het echt leuk vinden. Anders komt er niets binnen.”
zijn een stevige basis waarop je kunt terugvallen als het niet Verreweg de meeste tijd besteedt Nicole aan taal- en
zo lekker loopt in de klas. Maar als het wel lekker loopt, spraakproblemen. Dat gaat verder dan het aanpakken
ben ik redelijk los en gebruik ik vooral mijn intuïtie om een van een slechte uitspraak. Sommige kinderen hebben een
prettige sfeer te scheppen.” beperkte woordenschat en een gering taal- of tekstbegrip.
Bijna de helft van haar dienstjaren in het onderwijs stond Sommigen kunnen slecht luisteren en auditieve opdrachten
ze voor de klas in het dorpsschooltje van Vorden. Daarna verwerken of beheersen morfologische en grammaticale
werd ze voor ‘t Panorama gevraagd. Toen woonde ze al in regels niet goed. “En sommigen”, benadrukt Nicole, “kunnen
hun gedachten niet goed onder woorden brengen. Er kan dan
sprake zijn van woordvindings- of formuleringsproblemen.

16  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Ook kunnen bij hen - zoals wij dat taal zijn van alle tijden, benadrukt ontwikkelen van taal en spraak.”
dan noemen - taal-denkrelaties Nicole. En van alle milieus. En al dat Oké. Maar wat maakt logopedie nou
onvoldoende zijn ontwikkeld. Als je geapp van jongeren in hun eigen taal… zo leuk? Nicole: “Ik vind het fijn om
hen bijvoorbeeld vraagt: leg eens uit is dat een probleem? Nicole gelooft er kinderen verder te helpen. En het is
hoe je chocolademelk maakt, dan niets van. Geen bewijs. Maar gevoed uitdagend om je te verdiepen in wat
zeggen ze: nou, gewoon, chocolademelk worden door taal is wel een belangrijke de volgende stap zou moeten zijn. Dat
maken. Ze hebben dan niet geleerd factor. “Als een kind in zijn jeugd te is niet alleen bezig zijn met taal, het is
om hun gedachten te ordenen en die weinig taalaanbod krijgt, kan het ook met kinderen samen nadenken over
bijvoorbeeld met voegwoorden als zodat, gemakkelijk achterraken. Bovendien nadenken. Dat is ontzettend interessant.”
omdat, want, dus in een helder verband ontvangen kinderen tegenwoordig
tot elkaar te plaatsen. Dat kan echt een veel boodschappen via het scherm van
probleem zijn, want onze samenleving is tv, computer of I-Pad. Ze zijn gewend
heel verbaal georiënteerd.” aan visuele ondersteuning en minder
Vroeger werden nagenoeg alle kinderen gewend om puur auditieve informatie
op de basisschool door een logopedist op te nemen en te verwerken. Zoals
gescreend. Met recht. Want taal- en wij deden met de luisterbandjes en
spraakproblemen kunnen later een platen van vroeger, waarbij onze
vervelende rem op je ontwikkeling zijn verbeeldingskracht werd aangesproken.
als je ze niet vroeg aanpakt. De laatste Dit merken leerkrachten aan de
jaren is de meeste logopedie op scholen luisterhouding van kinderen in de
wegbezuinigd. Dus houden leraren nu klas. Kinderprogramma’s en I-pad dus
zelf een oogje in het zeil. En zetten zij prima, maar het is wel belangrijk om
ouders op het spoor van Nicole wanneer met de kinderen over programma’s en
een leerling logopedische aandacht onderwerpen te praten. Interactie en
nodig lijkt te hebben. herhaling zijn essentieel. Dingen samen
Maar let op: problemen met spraak en doen, begeleiden met taal en natuurlijk
het voorlezen, zijn erg belangrijk bij het

De communicatietrainer

Leonie Gebbink (47) van de Jozef Israëlslaan begon in dit leer je verreweg het meeste van. Dat is spannend. Je staat
vak meer dan twintig jaar geleden als trainingsacteur. En met je overdrachtelijke onderbroek op je schoenen. Maar
ja, acteren doet ze nog steeds wanneer een leervraag van falen mag. Sterker nog: falen is juist heel productief. Net als
een deelnemer daarom vraagt. Echte gedragsverandering lachen trouwens om je fouten. Dat werkt heel bevrijdend.”
bereik je niet vanuit alleen theorie maar ook door te oefenen Nog steeds niet verzadigd na meer dan twintig jaar spelen
en experimenteren met nieuw gedrag. Verreweg de meeste en trainen? "Nee, absoluut niet", klinkt het resoluut. “Al
tijd is zij communicatietrainer en (team-)coach (www. doe ik inmiddels geen dingen meer waar ik niet in geloof.
roertrainingencoaching.nl). Vaak doet ze dat in opdracht van Daar word ik doodmoe van.” En ja, leren doet ze ook nog
bureaus als het GITP, maar nog vaker voor eigen klanten. En dat steeds. Vooral van de trainingen zelf, want iedere cursist
alles met ontzettend veel plezier. heeft zijn eigen verhaal en die verhalen bieden soms
Na haar opleiding tot dramadocent mistte ze dit plezier in het onvermoede en leerzame vergezichten. “Maar ik wil me ook
lesgeven vaak, omdat leerlingen Drama kregen als een verplicht graag in vakmatig opzicht blijven ontwikkelen. Ik denk nu
vak. "Acteren in Het Land van Ooit was leuker, daar heb ik aan een Gestaltopleiding. Daar oriënteer ik me op. Want ik
goed leren improviseren. Op een gegeven moment mistte ik verzorg veel trainingen persoonlijke effectiviteit waarin de
daar alleen de verdieping. Ik vond het te leeg om alleen maar te deelnemers soms aardig diep in zichzelf spitten. Daar wil ik
amuseren.” Daarom werd ze trainingsacteur en schoolde zich in hen nog meer professionele begeleiding in kunnen bieden
de loop der jaren uitgebreid in trainen, coachen en mediation. dan ik nu kan.” Over een carrièreswitch denkt ze geen
“In feite”, zegt Leonie, “ben ik steeds bezig om mensen te laten moment. “Ik kan hier wel mee toe tot aan mijn pensioen. Op
ervaren hoe het ene gedrag het andere gedrag oproept, en hoe den duur misschien wel iets minder intensief. Want dit werk
je kunt leren je eigen gedrag te sturen en tegelijkertijd trouw te vraagt een heleboel van mij.”
blijven aan jezelf. Spel is daarin een krachtig middel.”
Natuurlijk, theorie doet ertoe. Je moet immers begrijpen
hoe gedrag werkt. Maar die kennis toepassen is een ander
ding. Daarvoor moeten mensen dwars door allerlei blokkades
heen. Dat kunnen overtuigingen zijn, gewoonten, maar ook
verlegenheid en angst. “Dus moet oefenen veilig voelen. Pas als
het veilig voelt, kan uitproberen van ander gedrag leuk worden.”
In werk, legt Leonie uit, zijn mensen vooral bezig met presteren.
In een trainingsituatie moeten zij kunnen experimenteren,
dingen uitproberen die je in het echt niet zo goed durft. Daar

De remedial teacher NuNmummere8r 383DEDEPEPNESNESEELESLTSRTEREEKE K 1717

Petra van der Linden (48) uit de Voermanstraat is remedial teacher. Column
Jarenlang zat zij in de marketing en communicatie. Ook stond zij als
groepsleerkracht voor de klas. Ontzettend leuk vond zij dat, maar Leren
ook soms best frustrerend. “Want als groepsleerkracht heb je vaak te van je
weinig tijd en mogelijkheid om alle leerlingen de extra ondersteuning lichaam
te bieden die zij nodig hebben.” Vooral daarom volgde zij de
mastersopleiding (Special) Educational Needs en werd uiteindelijk Leren is leuk, maakt nieuwsgierig en kennis
remedial teacher. En dat is zij nu alweer 2,5 jaar. is macht. Hoe mooi is het om te leren van
Jong geleerd, goed gedaan! heet haar eigen bedrijf. Maar de meeste je eigen lichaam en geest om daarmee in je
leerlingen begeleidt zij vanuit de Remedial Teaching praktijk Bloemers kracht te gaan staan?
zorg voor onderwijs. Hier komen leerlingen uit zowel het basis- als Er zijn boeken vol geschreven over dit
voortgezet onderwijs met zeer uiteenlopende hulpvragen. Dit kunnen onderwerp, maar uiteindelijk ben jij zelf
vragen zijn op het gebied van spelling, (begrijpend en technisch) lezen diegene die zich de tijd, ruimte, aandacht,
of rekenen, maar ook als het gaat om het vergroten van zelfvertrouwen bewustwording en stilte gunt om letterlijk en
of motivatie, het verbeteren van taakaanpak, werkgeheugen of figuurlijk naar je eigen lichaam en geest te
studievaardigheden. “We kijken eerst naar wat een leerling nodig luisteren en ervan te leren. De signalen van
heeft. Op basis daarvan maken we een handelingsplan met gerichte je lichaam zijn richtingaanwijzers voor hoe je
doelstellingen die na een periode van tien weken geëvalueerd worden omgaat met jezelf en kunnen je verrassende
aan de hand van toetsen, observatie en schoolresultaten. Soms is antwoorden geven, en terugbrengen naar je
diagnostisch onderzoek nodig, omdat er aanwijzingen zijn dat er kern. Het is aan jou om naar je verworven
mogelijk sprake is van een leerstoornis, zoals dyslexie of dyscalculie.” inzichten te gaan handelen. Het maakt niet uit
Om leerlingen zo goed mogelijk te kunnen ondersteunen, werkt wàt je doet maar hoe je het doet.
Petra nauw samen met ouders, leerkrachten en indien nodig ook met Naar je lichaam luisteren en ervan leren helpt
specialisten als orthopedagogen, GZ-psychologen of logopedisten. te ontspannen, tijdig je grenzen aan te geven,
vermindert stress en bevordert creativiteit.
Belangrijk vindt Petra Leren van je lichaam is een voortdurend
dat haar leerlingen zich proces in je leven en vraagt dagelijks om
op hun eigen niveau zorg en aandacht. Een moment van stilstaan
kunnen ontwikkelen en om jezelf te bevragen: ‘Hoe is het met me en
zich daar goed bij voelen. wat heb ik nodig?’ Luister naar het gefluister
Door de leerstof in kleine van je lichaam voordat het lichaam gaat
stapjes aan te bieden, te schreeuwen om je wakker te schudden.
herhalen of af te wisselen Zie je lichaam als een vriend waar je naar
met spel en beweging, luistert en niet direct met adviezen aankomt.
krijgen leerlingen weer Zoals je ook naar je kind luistert die pijn
plezier in leren en kunnen heeft: het hoeft niet weg maar hoe ga je
ze weer met voldoende ermee om? Ja, ik heb vertrouwen in het
zelfvertrouwen naar school. eigen-wijze-lijf, waarbij je op je eigen manier
Ook ouders zien hun kind weer opbloeien. Prachtig vindt zij de band uitzoekt hoe je dat contact met lichaam en
die zij met haar leerlingen opbouwt en het vertrouwen dat zij haar geest kunt verstevigen en bestendigen. Het is
telkens weer schenken. Prachtig zijn ook de momenten waarop ze aan ieder van ons zijn weg daarin te vinden
roepen: ‘Oh, maar nu snap ik het’, en ontdekken dat ze vanuit hun en verantwoordelijkheid te nemen voor
eigen mogelijkheden meer kunnen dan ze eigenlijk dachten. “Want eigen gedachten, gevoelens en gedragingen.
dat is wat een remedial teacher doet: het individueel begeleiden van Nieuwsgierigheid, liefdevolle vriendelijkheid,
leerlingen met leer- en/of gedragsproblemen die op een bepaald compassie, humor en dankbaarheid zijn
moment voor korte of langere tijd extra ondersteuning nodig hebben gidsen op je weg. Laat het ‘niet weten’ je
om het daarna weer op eigen kracht te kunnen.” leiden in je onderzoek.
“Het geeft veel voldoening als leerlingen hun doel hebben bereikt, een Uiteindelijk is er maar één persoon die jou
stapje verder zijn gekomen of meer zelfvertrouwen hebben gekregen. goed kent en dat ben jezelf.
Ook als bij sommige leerlingen het leren achterblijft, is mijn ervaring Irene Hendriks
dat zowel ouders als leerlingen blij zijn dat ze voor extra begeleiding Holistisch Massage Therapeut
hebben gekozen. Doordat er met een specifieke blik in een één-op- www.eigenwijslijf.nl
één-situatie naar hun kinderen wordt gekeken, kunnen leer- en/
of gedragsproblemen vaak snel gesignaleerd en aangepakt worden.
Hierdoor voelen niet alleen leerlingen maar ook ouders zich gezien
en gehoord. Het is mooi om hier een rol in te mogen en kunnen
vervullen.”

18  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Sleutel & Inbraak
Slotenservice beveiliging

Inbraakwerende veiligheidssloten met SKG Lengtes inkorten v.a. € 8.50, Rits vervangen v.a. € 10,-
keurmerk voor deuren, schuifpuien, ramen Tailleren v.a. € 12,50, Mouwen inkorten v.a. €12,50
en dakvensters.
Inbreng en verkoop van 2e hands damesmode
Cilindertrekken, de nieuwe inbraakmethode!
Vervang uw cilinders voor de nieuwe serie, Dinsdag gebracht, donderdag ophalen
vanaf € 38,- p.st. Donderdag gebracht, dinsdag ophalen
Buitenverlichting, met schemerschakelaar of
bewegingsmelder. Contact: (naast Mantel) van Lawick van Pabststraat 97
Tel: 026-3794415
Alarmsystemen met automatische door- www.madebyestrella.nl
melding naar bijvoorbeeld uw mobiele [email protected]
telefoon.

Muller Techniek Arnhem

Al meer dan 30 jaar beveiligingsspecialist
Gratis vrijblijvende o erte

Bakenbergseweg 11-1
6814 MA Arnhem
Telefoon (026) 351 06 31
Email [email protected]

Voor uw complete woning sto ering, ook voor stuc- en schilderwerk, badkamers en Amsterdamseweg 115
keukens. Tapijt, parket, laminaat, pvc en vinyl gordijnen, binnen- en buitenzonwering. 6814 GC ARNHEM
T 026 44 50 218
Op het plein bij de Praxis en Lidl. Voor de deur gratis parkeren. E [email protected]
I www.amelink.nl

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  19

Garage cranevelt

• onderhoud en reparatie van alle merken auto’s
• laswerk
• grote en kleine beurten
• rep. van schade-auto’s
• apk

Eduard van Beinumlaan 2
6815 gd Arnhem

tel 026 - 4458214/4425103
fax 026-3702568

Door dbeeoeolnrdemeeledrsmet 8,5!

Concreet, persoonlijk en doelgericht!
vergroten zelfinzicht a.h.v. gevalideerd gedragsassessment
opstellen persoonlijke Studie Top 5
opstellen concreet studiekeuze ac�eplan
actueel beeld van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt

Nu ook Profielkeuze advies! 10% wijkkorting bij inlevering van deze advertentie!

Valeri Berns I Welke-studie-past-bij-mij.nl I Van Ruisdaelstraat 45 Arnhem I T 06 21429956 I E [email protected]

De ‘Light of Being’-Yoga In de burgemeesterswijk in Arnhem
Het woord yoga betekent in vindt u deze gezellige winkel met prachtige kledingcollecties
van o.a. Tramontana, By-Bar en Yaya - sieraden van Jules Bean
verbinding zijn, samenzijn met dat en Biba - Biologische doucheproducten - Djeco speelgoed
wat je wezenlijk bent.

De ‘Light of Being’-Yoga is een
sensitieve en meditatieve yoga-
vorm die steeds weer uitnodigt
om met je wezen in verbinding te
zijn, waardoor de levensenergie
weer vrij door het lichaam kan

stromen.

Informatie : Willemijn de Wit 026-3704464
E mail : [email protected]

tuinaanleg tuinmaatwerk tuinonderhoud

Schelmseweg 67 6816 PA Arnhem T 026 4431474 of
06 54310459 [email protected] www.totaaltuin.nl
Openingstijden: zaterdag 09.00-17.00 uur. Wilt u op andere
dagen of liever ‘s avonds langskomen, geen probleem!
Bel of mail gerust voor het maken van een afspraak.

20  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Leeranekdotes over het leven in de klas van vroeger en nog vroeger

Juffrouw Prent,
stereometrie en de Panter

School vroeger en school nu… dat is krek heel andere koek. Maar verhalen uit het leven in de
klas zijn van alle tijden. Hilarische, ontroerende, trieste en indrukwekkende anekdotes genoeg,
zo bleek toen wij de vraag in de wijk uitzetten. Een bloemlezing.

Juffrouw Prent Of Het Haar Niet zo braaf
En De Schaar Niet geboren, maar wel getogen in Arnhem. En ook in onze wijk, de Van
Goghstraat. Mijn lagere school was de (Hervormde) Sterrenbergschool
Ik denk niet dat juffrouw Prent goed in de Colenbranderstraat. Het gebouw staat er nog onveranderd, nu
wist wat ze met mij aan moest. En in gebruik als kinderopvang. Het was in de jaren 1955-1960. Braaf,
dat terwijl ze toch al veel gezien moet gedisciplineerd, gezaghebbende leerkrachten. Meneer Janssen de
hebben; bij mijn entree in de eerste Bovenmeester, onomstreden autoriteit. Per klas opstellen in rijen van twee
klas van de lagere school, eind jaren en dan naar binnen marcheren. Gymnastiek in het zaaltje van de school
'70 van de vorige eeuw, moet zij de 60 die nu Briantcollege heet, naast de Heilig Hart Kerk. Ook daar zie ik me
reeds gepasseerd zijn geweest. Ze had naar toe wandelen. We speelden blokjesvoetbal. Voetballen ook in het
in mijn herinnering wit haar en was speelkwartier, best fanatiek. Na een serieuze blessure op de scooter bij
klein, rond en vriendelijk. Maar ze meneer Storm achterop (vond ik stoer!) naar het Diaconessenziekenhuis
was ook van de oude stempel; ruimte (Izaak Evertslaan). De sportieve meneer Storm, die goed kon dammen en
voor niet-klassikale ontwikkeling was ons leerde schaken, daar bleven we 's middags voor over. Als linkshandige
er eigenlijk niet. Ik kon al lezen en kwam ik een tijdje in een apart klasje terecht. We zaten omgekeerd, met het
heb me vooral erg verveeld. Met als raam rechts in plaats van links, zodat je goed zicht had op je schrijfwerk.
dieptepunt dat ik naar het hoofd van Links schrijven werd dus al wel geaccepteerd, best modern voor die tijd.
de school moest omdat ik een pluk Mijn oudere broer moest nog verplicht rechts leren schrijven. Van en naar
haar had afgeknipt, met een grote school heel wat pijltjes door open ramen in de Gabriëlstraat naar binnen
schaar die ik natuurlijk niet in mijn geschoten. Zo braaf was het nou ook weer niet.
bezit had mogen hebben. Ik weet Niek Bakker
eigenlijk niet meer of het mijn eigen
haar was. En ik weet ook niet meer
hoe ik aan die schaar was gekomen.
Maar wat ik me wel nog heel goed
herinner was het gevolg: ik werd naar
de bovenmeester gestuurd. In mijn
6-jarige eentje door de lange betegelde
gang van de school, helemaal naar het
eind, naar klas 6. Daar klopte ik op de
deur, die even later werd opengedaan:
dertig gezichten van grote kinderen
keken mij aan. Tussen al die gezichten
door moest ik naar voren, naar de
meester die mijn biecht over de schaar
en het haar aanhoorde en me straf
gaf. Wat de straf was, weet ik niet
meer. De tocht er naar toe was straf
genoeg.

Maartje van den Berg

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  21

Echt leren De Panter Consequent links
Wat ik geleerd heb op school? Tsja… We hadden een leraar Frans op de Het was 1972. Juffrouw Smit uit de
niet zo heel veel, ben ik bang. Dat lag middelbare school. Het was een kleine tweede klas had met mijn moeder
overwegend aan mijzelf. Ik zat meer man die een beetje geniepig uit zijn afgesproken dat ze zou proberen
omgedraaid in de bank, druk bezig schele ogen keek. Waarschijnlijk mijn hardnekkige linkshandigheid
met iedereen om mij heen. Maar had hij daarom ooit de bijnaam De af te leren. Ik moest dus met rechts
ik leerde wel van meester Bert. Die Panter gekregen, zoals vele leraren schrijven. Ik was en ben echter uit-
vertelde veel over de natuur. Van die in die tijd een bijnaam kregen. Zo gesproken linkshandig. Soep kan ik
leuke weetjes die blijven hangen. Uit hadden we De Worst, Het Rund, De niet met mijn rechterhand eten. Mes
mijn hoofd… Vraag: hoe vindt een Joe, Habakuk en nog veel meer. De en vork lukt nog net met de ‘goede’
mier zijn weg naar huis? Meester Panter stond erom bekend dat hij bij handen, maar bijvoorbeeld brood
Bert: omdat hij een soort ingebouwde een compo (dat stond voor compositie, snijden kan ik echt alleen met mijn
stappenteller heeft. Die houdt bij en dat betekende weer een proefwerk) linkerhand.
hoeveel stappen hij heeft gezet. met zijn sigaret (hij was een fervent “Neem jij je pen maar in je andere
Hetzelfde aantal zet hij weer terug. roker, ook in de klas) een gaatje hand”, zei ze telkens opnieuw tegen
Voor de richting kijkt een mier naar in zijn krant brandde waarna hij mij. Ik snapte niet zo goed waarom,
de lucht en het licht. Vraag: waar zijn zogenaamd ging lezen maar door het want het lukte toch prima met de
vlinders in de winter? Meester Bert: gaatje de klas observeerde en aldus hand waarmee ik schreef? Bovendien
sommige kruipen weg in een hoekje iemand op spieken kon betrappen. voelde het helemaal niet lekker zo,
en houden een winterslaap, andere Het was een slimme methode, omdat die pen in de rechterhand. Net als
vliegen op wel twee kilometer hoogte we dit wisten en spieken aldus duimen met rechts, dat klopte ook
helemaal naar Noord-Afrika. Vraag: onmogelijk werd gemaakt. De huidige niet, dat smaakte veel beter met de
hoe kan een mol onder de grond preventiedeskundigen zouden er nog linkerhand. Maar dat deed ik alleen
ademen? Meester Bert: omdat de van kunnen leren. als niemand keek.
grond zuurstof doorlaat. En omdat Madeleine Corstens
mollen in hun gangen Het was juffrouw Smit wel menens.
kleine gaatjes naar boven Als een havik liep ze door de klas
maken. Zo stroomt verse tijdens het dictee. Als een haviksjong
lucht hun gangen in. hield ik haar echter constant in de
Extraatje: ze graven wel gaten. Zodra ze niet keek pakte ik snel
15 meter per uur. Vraag: de pen in mijn goede hand en schreef
wat is het snelste dier van ik keurige letters. En zo gauw ze mijn
Nederland? Meester Bert: kant op keek, nam mijn rechterhand
de slechtvalk. Die duikt snel de pen vast en deed ik net of ik
met een vaartje van wel schreef. “Zie je wel, dat je heel mooi
250 km/u. Vraag: waarom kunt schrijven met rechts?”,
doen brandnetels pijn? zei juffrouw Smit. Ik wist wel beter.
Meester Bert: onder het Ik ben nog steeds consequent links.
blad zitten haartjes. Als Marie-Louise Markhorst
je die aanraakt, breekt
het topje af en maakt een
piepklein sneetje in je
huid. De vloeistof die uit
dat haartje komt, brandt
in je huid. Vraag: stelen
Eksters theelepeltjes?
Meester Bert: jazeker. Dat komt
omdat ze zo nieuwsgierig zijn. Ze
nemen dingen mee om ze rustig
van dichtbij te kunnen bekijken. En
daar worden ze steeds slimmer in.
Waarom ze vooral dingen pikken die
glimmen, dat wist zelfs meester Bert
niet.
Hanneke Stassen

22  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83 Beetje druk
Regelmatig hoor ik nu via mijn
Stereometrie op het kinderen of de ouders van school dat
achterhoofd kinderen ‘iets’ hebben. De één heeft
Het moet ergens in 1965/1966 zijn ADHD, de ander heeft ADD of HSP.
geweest. De UTS (de latere MTS) Weer anderen hebben een lichte vorm
in Nijmegen was nog gehuisvest van autisme. Ook het aantal kinderen
in een oude fabrieksloods aan de dat last heeft van dyslexie lijkt mij
Weurtseweg. De leraar wiskunde - enorm hoog in vergelijking tot wat ik
meer een studeerkamergeleerde dan mij kan herinneren van mijn eigen
pedagoog - was vol van het vak dat jeugd op de basisschool. Zelf was
hij doceerde. In zijn omgang met ik ook altijd druk en altijd aan het
leerlingen zou ik hem onbeholpen klieren. Ik heb wel eens een etui door
willen noemen. Op onze voorkeurslijst de ramen gegooid en heb na een al te
nam hij geen hoge plaats in. Omdat bij enthousiaste renpartij door de gang
het vak stereometrie veel tekenwerk met mijn voorhoofd in de kapstok
kwam kijken, gaf hij dat in het gehangen, met een mooie rij kram-
tekenlokaal met minstens dertig metjes tot gevolg. Maar of ik nu iets
tekentafels. Tekenen ging met behulp had? Nee hoor, ik was gewoon een
van een losse tekenhaak, een soort beetje druk. Dat gold uiteraard voor
liniaal van ruim een meter lang. Ze meer kinderen, zoals sommigen beter
hingen achter in het lokaal. Na uitleg konden lezen dan de anderen. Waar
van de docent was het de bedoeling ik nu benieuwd naar ben is of ‘wij’ in
dat wij met de stereometrieopdrachten onze basisschooltijd vergeleken met
aan de slag gingen. Voor een enkeling nu gemiddeld minder hadden dan
was het lopen van voor naar achterin onze kinderen. Ook toen aten we te fel
de klas kennelijk een te zware gekleurde kauwgomballen en was ons
opgave. Dus terwijl de docent ijverig eetpatroon qua E-nummers zeker niet
de formules op het bord stond te beter. En ook interessant: hoe gingen
schrijven, gaf die ‘enkeling’ een seintje de onderwijzers toen met ons om, in
naar achteren. Er werd een tekenhaak klassen die toen ook al groot waren,
van de haak gehaald, met het uiteinde met al die drukke kinderen. Ik krijg
balanceerde deze even op de punt van met terugwerkende kracht respect
een vinger om vervolgens met een voor de onderwijzers van toen, die
krachtige zet gelanceerd te worden. met veel minder diagnoses toch maar
De vlucht verliep perfect. Maar, oeps, met al die verschillende kinderen
de tekenhaak stuiterde verder op een moesten omgaan. Zeker, nu is de we-
hand van de opdrachtgever en sloeg reld anders en moeten onze kinderen
met een klap door op het achterhoofd veel meer dingen leren en veel andere
van de docent. De formules die hij vaardigheden kennen. Dus ook mijn
nog in zijn hoofd had om op het respect voor de onderwijzers van nu,
bord te schrijven, veranderden die veel beter weten wat hun kinderen
onmiddellijk in een tekstballonnetje voor kenmerken hebben. Maar of het
uit een stripverhaal vol met er daardoor veel gemakkelijker op
krachttermen en verwensingen. wordt?!
Nee, zo hadden we de toch altijd zo Bert Krikke
bedeesde docent wiskunde nog nooit
gezien. Een minuut later waren twee
tafels ‘onbemand’ en was de docent
wiskunde weliswaar niet gestegen
op de voorkeurslijst, maar wel voor
eeuwig in onze herinnering gegrift.
Jan Zwartjes

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  23

Een nieuwe bestemming

Laetitia Kalff (55)
Was: jurist
Is nu: ervaringsdeskundig begeleider
bij GGzE

“Meer bekendheid creëren begint
met openheid over jezelf”

“Toen ik tegen de 30 was, werd duidelijk dat ik een manisch-depressieve stemmingsstoornis heb. Nee, die
gaat nooit over. Ik draag de gevoeligheid bij me. In de jaren erna kreeg ik verschillende terugvallen en moest
ik worden opgenomen. Nu ben ik al heel lang stabiel en voel ik me prima. Toen twee jaar geleden mijn baan
op een schuldsaneringskantoor stopte, dacht ik: ik wil dit soort werk niet meer. Het borrelde al een tijdje en ik
had heel sterk het gevoel dat ik iets wilde doen met mijn persoonlijke ervaringen. Ik begon met vrijwilligers-
werk, daar ben ik een opleiding bij gaan doen. Nu ben ik ervaringsdeskundig begeleider bij GGzE in Eindhoven.
Ik werk bij het Centrum Bipolair en voeg echt iets toe aan het team. Een ochtendmens ben ik bepaald niet.
Toch ga ik drie dagen per week in alle vroegte fluitend naar mijn werk. Vooral - denk ik - omdat patiënten zich-
zelf in mijn verhaal herkennen. Dat geeft hen steun en hoop. Dat laatste snap ik heel goed. Toen ik de diagno-
se kreeg, stortte mijn wereld in. Ik dacht: dit was het dan, mijn leven is voorbij. Om te komen waar ik nu ben,
heb ik heel hard moeten vechten. Dat was niet altijd makkelijk. Maar het is wel gelukt. En ik zeg nu van harte:
ik ben goed zoals ik ben, met al mijn kwaliteiten en beperkingen. Dat merken patiënten die ik spreek ook. En
zij denken dan misschien: waarom zou ik dat dan niet kunnen?
Ik doe dit werk overigens niet alleen voor hen. Ik wil ook graag dat onze samenleving begrijpt waar de gees-
telijke gezondheidszorg over gaat. Er rust nog steeds een stigma op, vaak veroorzaakt door onbekendheid.
Mensen met psychische of psychiatrische problemen zijn eng, daar moet je met een boog omheen. Onzin na-
tuurlijk. Maar daardoor verliezen patiënten soms wel hun hele sociale netwerk. Ikzelf heb geen nare ervarin-
gen, niet onder vrienden en familie, en ook niet hier in de buurt. Maar ik bof, ik bof heel erg. Dat realiseer ik
me heel goed.”
Tekst: Artwin Nuhn | Foto: Jan Zwartjes

2244   DDEE PPEENNSSEEEELLSSTTRREEEEKK   NNuummmmeerr 8833

Over computers, Chinees, Nederlands, ontspannen, leerlabs, de leesclub en ja: puppiecursus

Onze wijk is rijk aan getalenteerde
mensen. Deze keer ontmoet ik er een
aantal die zelf iets leren, aan anderen
iets leren of die elkaar iets leren.

tekst en fotografie: Anjo de Bos

Eerste hulp bij computerstress Links van de tafel vanaf de muur: Karin Tiemessen, Nand
Hesta van der Meer, Annemie van Heugten. Aan de rech-
De eerste die ik ontmoet is Max Muller, een jonge Havist terkant vanaf de muur: Margriet de Boer, Cathy Van Oene
uit de Weissenbruchstraat die van zijn hobby z’n beroep wil Flint, Marjan van Kleef, Ineke Menger, Fenneke de Jong.
maken. Wanneer je computer vastloopt, je printer het niet
doet of je wilt je televisie ingesteld hebben, biedt Max de Samen lekker leerzaam lezen
helpende hand. En ook als het je niet lukt om te tijd op je
telefoon in te stellen, kun je met hem contact opnemen via Eén-op-één-leren is leuk. Van elkaar leren door middel
www.computerhulparnhem.com. van een boekbespreking opent ook veel nieuwe wegen. Om
daarover iets te horen, schuif ik aan bij een leesclub.
Max vindt het leuk om mensen te helpen en hen iets te Acht dames - allen uit onze wijk - komen om de zes tot acht
leren over hun communicatieapparatuur. Een tijd geleden weken bij elkaar om een boek te bespreken. Deze keer is
heeft hij op Nextdoor zijn diensten aangeboden en tot zijn Cathy van Oene Flint de gastvrouw en staat De Afwezigen
verrassing waren er meteen al mensen die hem nodig had- van Lieke Kézér op het menu. De leesclub komt al meer dan
den. Natuurlijk ben ik heel benieuwd wat men vindt van de dertien jaar bij elkaar, zij het in wisselende samenstelling.
hulp van Max en dus gaan we samen naar Ingeborg Melde De boeken die gekozen worden, zijn altijd van een Neder-
Ratelband, een oudere dame van de Bakenbergseweg die sa- landse of Vlaamse auteur. Degene die het boek heeft voorbe-
men met haar man een administratiekantoor had en altijd reid, gaat op zoek naar recensies en sprokkelt informatie
met computers heeft gewerkt. Ze vertelt dat ze goed met de bij elkaar. Dan gaat het eerste rondje van start: wat vind je
computer kan omgaan, maar dat er altijd wel iets hapert aan van het boek in de breedste zin van het woord? Het gaat dan
haar Windows-apparatuur. Dan belt ze Max. Ze zegt: “Het nog niet over de inhoud. Dat gebeurt als ‘de voorbereider’
fijne is dat hij altijd tijd heeft. Ik hoef hem maar te bellen en het boek gaat bespreken. Dan komen de biografie van de
hij kan dezelfde dag al komen. Ik vind dat hij zo rustig is en auteur, de inhoud van het boek en het eventuele thema aan
zoveel geduld heeft. Hij legt het goed uit.” bod. Door middel van discussievragen wordt er dieper in
Mevrouw Melde Ratelband vindt dat Max de leeftijd heeft het boek gedoken.
om een eigen bedrijfje te beginnen. En dat is ook wat hij wil.
Na zijn middelbare school wil hij naar het HBO en dan gaat Het fijne is dat je samen met elkaar praat over wat je wel of
hij iets doen op gebied van de computer. Hij oriënteert zich niet raakt. En dat de mening van een ander je doet na-
nog op de richting, maar programmeren wordt het in ieder denken. Zoals één van de dames zegt: “Ik vond het boek
geval niet. eigenlijk niet zo bijzonder, maar op weg naar huis dacht ik:
misschien moet ik het toch nog een keer lezen, want dát had
foto: Max Muller ik er niet uitgehaald”. Door het boek kunnen ook morele
met Ingeborg Melde Ratelband

dilemma’s op tafel komen. Ieder voor zich heeft verschil- Nummer 82 DE PENSEELSTREEK  25
lende ervaringen en expertises. Daardoor krijg je verdieping Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  25
en leer je van elkaar. Je wordt door de ander aan het denken
gezet. En als laatste biedt de leesclub ook houvast. Je komt Techniek leren in een LAB
in aanraking met boeken die je anders wellicht niet zou
kiezen. Het stimuleert en je krijgt tips van elkaar. Huub Looze, sinds kort woonachtig aan de Van Goghstraat,
Na het serieuze werk wordt de avond altijd afgesloten met is een duizendpoot als het gaat om het ontwikkelen van
een hapje en een drankje. leerideeën. Huub is industrieel ontwerper, een creatief
denker, hogeschooldocent ruimtelijke vormgeving, verbin-
Van Zuid-Afrikaans naar Nederlands der tussen onderwijs en bedrijfsleven en bedenker van het
TechniekLAB voor de basisschool. Daarnaast verzorgt hij
Als je Zuid-Afrikaans spreekt, moet het toch niet zo moeilijk workshops voor 4-12-jarigen op wetenschaps- en techniek-
zijn om Nederlands te leren zou je zeggen. Nou, het tegen- festivals.
deel is waar. Chantelle Andersen is samen met haar gezin en
moeder hier komen wonen. Nadat hun dochter Natasha de Huub Looze aan het werk met technieklab in bibliotheek
middelbare school in Zuid-Afrika had afgemaakt, zochten Bospolder Tussendijken Rotterdam. Foto: Stijn Brakkee.
ze een studieplek voor haar. Dat werd de HAN in Arnhem. Enthousiast vertelt hij over zijn betrokkenheid bij Biobased,
Ze pakten hun boeltje op en verhuisden naar de Josef Isra- dingen die van herwinbare plantaardige stoffen worden
ëlslaan. gemaakt. Het is belangrijk om kennis over Biobased te ver-
Om zo snel mogelijk in te burgeren, zocht Chantelle iemand spreiden. Hierbij is de keus gevallen op een online onder-
die haar Nederlands kon leren. Via Nextdoor reageerde wijsinstrument: de MOOC (Massive Open Online Course).
Anne Hegeman uit de Voermanstraat. Anne is oud-docente Hierin leren deelnemers over groene energie, groene
Engels bij het ROC en bekend met NT2, Nederlands als technologie en milieuwetenschappen. Je maakt op deze
tweede taal. Hoewel veel Nederlandse woorden hetzelfde manier het onderwerp toegankelijk voor studenten over de
zijn als in het Afrikaans, hebben ze niet altijd dezelfde hele wereld. Tijdens de cursus worden onder andere video’s
betekenis. Ook grammaticaal is het heel anders. Dat werkt getoond van colleges, je kunt een certificaat halen en het is
verwarrend. Zoals Chantelle zegt: “I have to get that South gratis.
African language out of my brain”. In het TechniekLAB, nu nog in concept maar waarschijnlijk
Het is belangrijk om je zo snel mogelijk thuis te voelen in 2019 in bedrijf, brengt hij techniek en wetenschap bij
en om mensen te leren kennen. Ook om de gewoontes en elkaar. Zo leer je bioplastic te maken uit aardappelzetmeel
gebruiken van een land te weten. Daarom komen niet alleen of leer je te werken met een 3-D printer.
de grammatica en de woordjes aan bod, maar praten Chan- In het verlengde hiervan ligt Glundertechniek. Ook weer zo
telle en Anne ook over specifiek Nederlandse dingen zoals leuk! VMBO-leerlingen van het Scheepvaart & Transport
het Sinterklaasfeest. Of: hoe maak je een afspraak? Of: loop College gaven met behulp van een zelfgebouwde weer-
je zomaar bij iemand binnen of bel je van tevoren op? Voor krachttoren voorlichting op de basisschool. De leerlingen
ons vanzelfsprekend maar voor een nieuwkomer niet altijd krijgen dus techniekles van iemand die maar een paar jaar
even duidelijk. ouder is. En glunderen dat ze doen!
Chantelle kan al aardig uit de voeten met het Nederlands, Terwijl Huub hier over vertelt, komt het volgende idee
petje af! Om de taal echt goed te leren, heb je veel oefening alweer tevoorschijn: het is misschien nog leuker als de ma-
nodig. En dus gaat ze samen met Anne twee keer per week chine niet helemaal af is. Dat de basisschoolleerlingen dan
aan de slag om dat moeilijke taaltje van ons onder de knie te zien hoe het product wordt afgemaakt. Zo blijft hij steeds
krijgen. maar bezig met vernieuwingen.

Chantelle Andersen met lerares Anne Hegeman.

26  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Man man, wat ingewikkeld dat Chinees Twee jaar geleden is Rijk met zijn ouders en zus naar China
geweest. Hij vond het een cultuurshock: zoveel mensen als
Van Rijk Groenveld van de Josef Israëlslaan krijg ik een lesje daar zijn, miljoenen die naar hun werk gaan. Maar daar-
over de Chinese taal. Man man man, wat een ingewikkelde naast gaf het een enorme kick om een beetje Chinees te
materie. Rijk is een 16-jarige VWO-er die in de brugklas kunnen spreken en te verstaan. Om de Chinese taal verder
begonnen is met Chinees als extra vak. Na drie jaar haalde te ontwikkelen hoopt hij dat hij op uitwisseling kan gaan
hij Hànyŭ Shuĭpíng Kăoshì (HSK) niveau 2. Dat is een inter- naar Peking.
nationaal examen voor mensen die van origine niet Chinees
zijn. Zeg maar een soort Cambridgecertificaat, maar dan voor “Goed zo Binkie: lig, lig”
Chinees.
Sinds een aantal maanden hebben Martiene van Dis en
Rijk vertelt dat het zoon Jasper uit de Josef Israëlslaan er een huisgenoot bij.
Rijk Groenveld. heel veel tijd kost Het is een heel lief bolletje wol, nu nog klein maar groeit
uit tot een grote hond van wel 45 kilo. Even voorstellen dan
om de basis te leg- maar: Binkie, een Berner Senne, lief van karakter, gemak-
gen voor deze taal. kelijk in de omgang en soms knap eigenwijs.
Chinees is moeilijk, je Voordat Binkie kwam, hebben Martiene en Jasper goed
vertaalt in feite drie nagedacht over de consequenties van het hebben van een
keer. De eerste fase is hond. Want het kost nogal wat tijd en energie om zo’n
van het Nederlands puppy goed op te voeden. Gelukkig zijn er puppycursussen
naar het Chinees: hoe om wat handvatten te krijgen. En dus gaan ze elke zaterdag-
spreek je het uit. Dan ochtend in weer en wind naar Hondenschool Arnhem waar
ga je de uitspraak trainer Wilco Stegeman hen de kneepjes van het honden-
opschrijven in het opvoeden leert. En dat valt nog niet mee. “Wat ingewikkeld
Latijnse alfabet, het is”, zegt Martiene, “is dat je de commando’s pas geeft als
zogenaamde Pinyin. Binkie het doet. Met een snoepje verleid je haar om te gaan
En als laatste vertaal liggen en pas als ze ligt zeg je: Goed zo Binkie lig, lig.” Zo
je het van Pinyin in associeert je hond liggen met het commando ‘lig’. Dat vergt
tekens. Maar dan ben heel veel geduld, herhaling en oefening. En natuurlijk altijd
je er nog niet. Chi- leren op de positieve manier: belonen en niet straffen.
nese woorden kun je Binkie is net een klein kind: dingen uitproberen als je even
op vier verschillende niet kijkt. Dus moet je de eerste maanden heel consequent
manieren uitspreken zijn en veel structuur geven. Zo leert Binkie om niet als
en elke manier heeft eerste naar binnen te gaan of als eerste te gaan eten. Ze
dan weer een andere moet altijd de laatste in de roedel zijn. Martiene vindt het
betekenis. Ook de lichaamstaal en de stemintonatie kan de ook belangrijk dat Wilco af en toe bij haar thuis komt om te
betekenis weer veranderen. kijken hoe Binkie het daar doet. Met al deze aandacht wordt
Het schrijven van de tekens vergt een enorme concentratie en Binkie als ze groot is vast een welopgevoede bink.
een goed geheugen. De tekens worden van links naar rechts en
van onder naar boven geschreven. Dat luistert heel nauw, want Martiene van Dis met zoon Jasper
je moet ook nog een bepaalde en hond Binkie.
volgorde bij het maken van het
teken aanhouden. Achter elk
teken staat een filosofie.
Waarom begin je als brugpie-
per met het vak Chinees? En
ga je als 4-VWO-er verder met
privéles van mevrouw Wang?
Rijk vertelt dat hij van huis uit
heeft meegekregen dat het be-
langrijk is om vooruit te kijken.
In het bedrijfsleven is het een
pré wanneer je de Chinese taal
enigszins machtig bent. En hij
wil later het bedrijfsleven in,
dus investeert hij nu al in zijn
toekomst. Rijk zegt dat er wel
eens door anderen lacherig over
zijn Chinees wordt gedaan en
misschien vinden sommigen
hem een beetje een nerd. Maar
dat maakt hem niks uit, hij
weet waarvoor hij het doet.

Mindful trainen van je aandacht Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  27

Mensen zijn hartstikke druk, er wordt steeds meer een beroep op Column
hen gedaan en de werkdruk kan gigantisch hoog worden. Dan is
het tijd om te zoeken naar een vorm van ontspanning en hoe met Voetballen:
die druk om te gaan. Hoe leer je dat? En hoe kun je dat toepas- samen leren
sen op je werk en in je vrije tijd? Op die vragen krijg ik antwoord voor het leven
van Yvonne Looijschelder. Zij woont op de Mesdaglaan en is
psychosociaal therapeut, gespecialiseerd in mindfulness, ACT & Leren is het werkwoord waarmee wordt aangegeven
compassie. Yvonne geeft cursussen aan groepen en begeleidt ook dat iemand kennis tot zich neemt. Deze kennis kan
mensen individueel. vervolgens worden toegepast.
Als voorzitter van voetbalvereniging SML (Sport
Yvonne Looijschelder. Maakt Lenig) kan ik natuurlijk verkondigen dat wij als
Mindfulness, het lijkt soms wel een zweverige hype: mindful jog- opleidingsinstituut met zo’n 600 kinderen in de leeftijd
gen, mindful paardrijden. Maar er is niets zweverigs aan. In een van 6-18 jaar en behorend tot de top 50 jeugdopleidingen
lichte, fijne en rustgevende ruimte vertelt Yvonne wat de basis is in Nederland veel aan kennisvergaring doen. Dan zou
van mindfulness. In zes bijeenkomsten geeft ze je handvatten om ik mij beperken tot de puur fysieke en speltechnische
dichter bij jezelf te komen. Leren om bewust en open aanwezig ontwikkeling die een voetballer bij ons doormaakt op
te zijn bij wat er nu gebeurt. Dat valt niet mee, want gedachten de zeven ‘vaardigheden’ van het voetbalspel. Dat zijn
worden vaak afgeleid door wat er in de omgeving plaatsvindt. Je de eigen motoriek, de bal, het veld en de ruimte, de
gedachten vliegen heen en weer. Over toekomst of over dingen op medespelers, het samenspel, de tegenstander, en de
je werk, in je gezin. Let maar eens op hoe vaak je iets op routine wedstrijd.
doet. Maar voor mij is het in het perspectief van leren inte-
De training leert je om eerder en heel bewust stil te staan bij de ressanter of we naast de wedstrijden onze spelers ook
zaken die er echt toe doen, zowel de grote als ook de kleine din- normen en vaardigheden kunnen bijbrengen, waarmee
gen. En leert je uit het oordeel te blijven dat je het niet goed doet. zij ook buiten de vereniging veel plezier kunnen hebben.
Yvonne geeft me een mooie metafoor: “Stel: je hebt een schaak- Dat dit geen utopie is, bleek afgelopen half jaar toen een
bord, de witte stukken zijn de positieve gebeurtenissen en speler van Marokkaanse afkomst en inmiddels aan het
gedachten en de zwarte stukken de negatieve dingen die je te- werk bij een groot accountantsbedrijf meldde dat hij door
genkomt. Natuurlijk wil je graag dat wit wint. Maar nu ben jij het te voetballen bij SML in aanraking was gekomen met
schaakbord, op jou wordt het spel gespeeld. Maakt het je dan uit andere netwerken en omgangsvormen. Dit stelde hem in
of wit of zwart wint?” staat de volgende stap te zetten op de maatschappelijke
Bewust leven is het ervaren van prettige en minder prettige ladder.
dingen. Als je van de laatste wegloopt, komen ze dubbel zo hard Bovendien: voetballen (en andere teamsporten) doet
terug. Accepteer zonder oordeel dat ze er zijn. Want dat is het een appèl op solidariteit en groepsdiscipline. Voetbal
leven. heeft als sport de meest representatieve afspiegeling
Mindfulness is geen therapie maar een training. Het trainen van van onze samenleving. En vraagt van spelers om
je aandacht: wat voel ik, wat proef ik, wat ruik ik. Wees heel be- doorzettingsvermogen, ook als zij zelf als individu
wust met wat je op dit moment, op deze plek, doet. Sta daar eens minder gemotiveerd zijn. Leert hen samen successen
bij stil zonder dat je gedachten met je op de loop gaan. En dat gaat te vieren en samen met teleurstellingen om te gaan.
niet zomaar: het is oefenen, oefenen en nog eens oefenen. Het brengt hen in aanraking met andere culturen en
gewoontes die niet bekend waren. En het dwingt hen
zich op een goede wijze te verhouden met ‘oneerlijkheid’,
hoe vervelend ook, in en buiten het veld.
We hebben bij SML als vereniging daarom ook als motto
gekozen voor ‘beschaafd, sportief en veilig’. Het begint
met spelen, dan samen presteren en pas daarna samen
winnen, in deze volgorde. We bieden een omgeving waar
je mag leren je te ontwikkelen als
voetballer en misschien nog wel
belangrijker: als mens!
Paul Matthieu
Voorzitter SML Arnhem,
Van Ruisdaelstraat

28  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Komen twee ouders bij de juf

Tekst: Maartje van den Berg

“Juf, ons kind heeft thuis driftaanvallen, raakt in paniek bijzonder vindt, maar u zult eraan moeten wennen dat
van soms kleine dingen, en iedere ochtend is het weer een uw kind gewoon heel gemiddeld is, en eerder sociaal-
gevecht omdat hij écht niet naar school wil. Bij ons oudere emotioneel wat achterloopt dan dat hij voorloopt op zijn
kind hebben we dit nooit meegemaakt.” jaarlaag.
De juf kijkt ervan op. In de klas gaat alles prima. Hij heeft
zijn weektaken meestal tijdig af, scoort gemiddeld en is “Ik doe geen spreekbeurt.
niet opvallend stil of luidruchtig. Ja, nu ze erover nadenkt, Ik wil het niet.
heeft hij misschien wat weinig aansluiting bij andere Ik heb buikpijn.
kinderen. Maar hij wordt niet gepest – en dat is toch het Het is stom!”
belangrijkst?
Eenmaal weer thuis kijken de ouders elkaar aan. “Pfff”, Een gesprek bij de huisarts, eerst maar eens óver het kind,
zegt moeder tegen vader. “Zeg dat wel”, zegt vader tegen zonder dat hij er bij is. Paniekaanvallen, niet naar school
moeder. “Ik heb niet echt het gevoel dat we veel verder willen, en de laatste tijd vaak buikpijn zonder aanwijsbare
gekomen zijn.” oorzaak. Op school niet echt een opvallend kind, en weinig
gehoor bij de juf voor de zorgen van de ouders. De huisarts
Eerst eens voorzichtig peilen bij het kind, tijdens het luistert en benoemt een aantal opties. Het woord hoogbe-
uitlaten van de hond. gaafd valt. De huisarts begrijpt de huiver van de ouders om
Ouder: “Wat vind je eigenlijk het leukst op school?” het kind te medicaliseren of in een hokje te stoppen, maar
Kind: “Tekenen of lezen als ik mijn werk af heb.” ze legt ook uit dat een gesprek met een psycholoog, of een
Ouder: “Waarom dan?” test op hoogbegaafdheid, zou kunnen helpen het kind
Kind: “Dan kan ik zelf bedenken wat ik ga doen.” beter te begrijpen. Voor de ouders zelf, maar ook – en mis-
Ouder: “Wat vind je het minst leuk?” schien wel vooral - voor de omgeving, inclusief de school.
Kind: “Pauze en project.” De ouders spreken af dat ze erover zullen nadenken.
Ouder: “Waarom?”
Kind: “Omdat ik in de pauze nooit weet wat ik moet doen Paniek in huis. De jaarlijkse spreekbeurt is in aantocht.
en de andere kinderen doen meestal dingen die ik niet Waar moet het over gaan?
leuk vind. En bij Project luisteren de andere kinderen Ouder: “Over de Vikingen?”
nooit naar mijn ideeën. Kind: “Nee, dat is stom.”
Ouder: “Wat vind je het moeilijkst op school?” Ouder: “Hè? Maar dat vind je toch juist altijd zo
Kind: “Ehhhm… niks.” interessant? Daar heb je heel veel boeken over gelezen
Ouder: “Wat vind je het makkelijkst?” en filmpjes over gekeken. En weet je nog op vakantie,
Kind: “Alles. Maar papa en mama, trouwens, ik wil écht dat museum in Denemarken met die mooie schepen?
niet meer naar school.” Daar heb je zelf heel veel foto’s van gemaakt, die kun je
Ouder: “Waarom niet?” gebruiken in je presentatie.”
Kind: “School is saaaaaaaaaaaaaai.” Kind: “Ik doe het over voetbal.”
Ouder: “Maar je zit helemaal niet op voetbal.”
Een extra gesprek aangevraagd bij de juf. Zij heeft er Kind: “Dan doe ik het over konijnen.”
ook nog eens over nagedacht en het kind de afgelopen Ouder: “Maar wij hebben helemaal geen konijn. Is dat niet
weken wat beter in de gaten gehouden. Ze luistert naar een beetje raar?”
het verhaal van de ouders, die vermoeden dat hun kind Kind: “IK DOE GEEN SPREEKBEURT! IK WIL HET
zich verveelt, en dat hij misschien wel onderpresteert NIET! IK HEB BUIKPIJN! HET IS STOM!”
omdat hij zo graag bij de groep wil horen. De juf betwijfelt Diezelfde week brengen de ouders het kind voor het
dat – ze heeft hem immers aangeboden dat hij uit het eerst naar een kunstclubje. Eerst wil hij niet, maar met
plusboekje mag gaan rekenen, maar dat wil hij niet. De de toezegging dat als hij het écht heel stom vindt hij er
ouders zien daarin juist een teken aan de wand: natuurlijk niet meer naar toe hoeft, wil hij het ten slotte toch wel
wil hij dat niet! Dan plaatst hij zich alleen maar nog proberen. De docent doet niet moeilijk: dat is prima hoor,
verder buiten de groep. En dat hij zelf denkt dat hij het
niet kan, betekent nog niet dat hij het ook echt niet kan!
Misschien heeft hij een andere vorm van stimulans nodig?
Maar de juf is vriendelijk doch duidelijk: lieve ouders,
natuurlijk begrijp ik dat iedere ouder zijn eigen kind heel

Dom Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  29

Slecht

Stom

Lui

hij is niet de enige die een drempel over moet. Meestal een orthopedagoog en een test.
vinden ze het hartstikke leuk als ze er eenmaal zijn. Bij het Het kind vond de test ongeveer het leukste wat hij ooit
ophalen zien de ouders hun kind met rode konen bezig om gedaan had. Met de uitslag van de test onder de arm gaan
samen met een ander kind de laatste hand te leggen aan de ouders opnieuw op gesprek bij de juf. De school blijkt
een metersgroot veelkleurig schilderwerk. Thuis vertelt juist bezig te zijn met het opzetten van een plusgroepje,
hij honderduit. Alles wat ze bedachten mocht zomaar waar kinderen uit verschillende groepen een paar uur per
van de docent. Zijn nieuwe vriend heet Sam en heeft zelf week samen komen en ander werk aangeboden krijgen. En
een app gemaakt over fossielen. En ze hebben samen al waar ook veel nadruk zal liggen op samenwerken. Of dat
plannen gemaakt voor volgende week, dan gaan ze een iets voor het kind zou kunnen zijn?
kasteel timmeren. Of een vikingschip, dat weten ze nog Het blijft zoeken, passen en meten. De kunstclub, de
niet helemaal zeker. De moeder zet grote ogen op. De vader plusgroep op school, en later een klas overslaan, bokslessen
schiet vol. Is dit hetzelfde kind? en een typecursus – het helpt het kind om steviger en
Een avondje op internet rondklikken levert vele inzichten met meer plezier in het leven te staan. Maar het blijft
op. De kenmerken die op websites genoemd worden voor een wankel evenwicht tussen ‘Saaaaaaai’ en ‘Ik kan het
hoogbegaafdheid raken een snaar. Puzzelstukjes vallen op niehiehiehiet’. Tussen eigenheid en erbij willen horen. En
hun plek. Ons kind is uniek, net zoals alle kinderen dat zijn. tussen ‘Vet cool’ en ‘Stom’.
Maar ons specifieke kind komt op dit moment niet goed
tot zijn recht, kan zich niet ontwikkelen volgens zijn eigen ‘Deze tekst kwam tot stand op basis van diverse
lijn, wat resulteert in frustraties en gedragsproblemen. Er is informatie, onder andere van www.mensa.nl, en
niks mis met hem. De ouders beslissen tot een gesprek met dankzij medewerking van verschillende mensen uit de
buurt. Zij willen liever niet bij naam worden genoemd.’

Top of flop? Wat is hoogbegaafdheid?

Hoogbegaafden zijn in staat om topprestaties Hoogbegaafd zijn is niet hetzelfde als heel slim zijn
te bereiken. Maar hoogbegaafden worden of een hoog IQ hebben. Er zijn veel definities van
soms ook onderpresteerders. Door sociale hoogbegaafdheid in omloop, maar al die definities
druk: niet opvallen tussen de (minder slimme) hebben wel de volgende elementen in zich:
klasgenoten, in het gezin, de vriendenkring
of de collega’s. Of simpelweg omdat ze zich • een (heel) hoog IQ (de precieze grens die
vervelen op school of op het werk. Ze kunnen
zich onbegrepen en ongelukkig voelen. Daaruit gehanteerd wordt verschilt);
komen soms depressieve klachten voort. En
hun perfectionisme en gedrevenheid kunnen tot • snel van begrip, denkt en praat snel;
faalangst leiden. • nieuwsgierig, intrinsiek gemotiveerd, wil

problemen oplossen;

• perfectionistisch;
• creatief, veel nieuwe ideeën, eigenzinnig, wars

van autoriteiten;

• sterk gevoelig voor allerlei prikkels, zowel

positief als negatief.

30  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Een nieuwe bestemming

Franc Kleizen (51)
Was: facilitair manager
Is nu: holistisch therapeut

“Eigenlijk had ik graag fysiotherapie willen doen, maar “Ik help mensen graag om met zich-
ik had een verkeerd vakkenpakket. Toen ik een be- zelf in verbinding te komen”
roepskeuzetest deed, bleek dat ik goed was in orga-
niseren. Daarom koos ik voor de opleiding Facilitair
Management. Ik werkte in de schoonmaak en werd la-
ter Hoofd Civiele Dienst aan de Radboud Universiteit.
Een dynamische plek met veel vrijheid. Toen er afdelin-
gen werden samengevoegd en mijn functie werd uitge-
hold, ben ik weggegaan. Daarna had ik twee leidingge-
vende functies waaronder bij de HAN, maar die kostten
me veel energie en gaven me weinig plezier. Mijn laat-
ste contract werd niet verlengd en in 2014 zat ik ineens
thuis. ‘Wat nu?’, dacht ik.”
“In deze periode ontmoette ik een numeroloog, een
nuchtere Achterhoeker. Op basis van mijn geboorte-
datum zei hij, dat ik het vermogen had om te helen en
met deze gave meer moest doen. Ik was al wel bekend
met Reiki, maar het duurde even voor ik besefte dat ik
dat zélf ook zou kunnen. Ik volgde toen naast mijn re-
guliere baan een Reiki-opleiding en een opleiding tot
holistisch therapeut bij Zoma. Zo kon ik me eerst per-
soonlijk verder ontwikkelen en meer zekerheid opbou-
wen tijdens behandelingen.”
“Het werken vanuit een holistische visie past goed
bij mij. Het geeft me energie. Dat besef begon steeds
meer te borrelen. Intussen voelde ik me steeds beperk-
ter in mijn reguliere baan. Er werd van alle kanten aan
me getrokken. Afgelopen januari studeerde ik af. Ik be-
sloot dat het nu genoeg was en ben voor mezelf be-
gonnen. In mijn praktijk (www.praktijkfeelconnected.
nl) help ik mensen om weer met zichzelf in verbinding
te komen. Dat mist zo in deze hectische wereld. De ho-
listische visie biedt vele en mooie invalshoeken voor
gesprekken en behandeling. Ik werk met mijn handen,
kan mijn tijd zelf indelen en mijn eigen koers bepalen.
Ik heb nu gevonden waar ik naar op zoek was en werk
niet meer vanuit mijn hoofd maar vanuit mijn hart.”

Tekst: Lidwien Pikkemaat | Foto: Jan Zwartjes

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  31

Tekst: Valeri Berns

We worden steeds ouder. En ouderen blijven
steeds langer thuis wonen, ook in onze mooie
wijk. In het kader van deze ‘Leer en ontwikkel’
editie van de Penseelstreek vroegen we ons
als redactie af wat oudere wijkbewoners
ondernemen om hun hersens fit te houden.

Uit een onderzoek blijkt dat het doen van hersen- dat zij ondernemen om de hersenen fit te houden. Crypto-
gymnastiek langdurig effect heeft op het dagelijks leven. grammen, kruiswoordpuzzels, woordzoekers, sudoku’s. Niet
De Amerikaanse wetenschapper George Rebok deed in dat die activiteiten nu allemaal zo bewust gekozen worden
de VS een onderzoek onder een kleine 3000 zelfstandig om scherp te blijven. Het plezier dat men eraan beleeft,
wonende ouderen van gemiddeld 74 jaar. Ouderen die staat op de eerste plaats. Het helpt echter wel: ook zij komen
meededen aan deze studie merkten de positieve gevolgen wel eens niet op een naam of vergeten iets, maar over het
van de korte serie hersentrainingen zelfs na tien jaar nog. algemeen werken de hersenen van deze fitte wijkbewoners
Zij ervoeren minder problemen met het uitvoeren van nog goed. Ook spelletjes als Beterspellen.nl of rekenspelle-
alledaagse activiteiten, zoals koken en het doen van de tjes op de Smartphone blijken populair. Sommigen doen dit
administratie. dagelijks. Ik begin opeens beter te begrijpen hoe het komt
Hoewel ik geen wetenschapper ben en dit artikel ook niet dat ik de eerste afspraak met deze groep ben vergeten; deze
de pretentie heeft wetenschappelijk te zijn, triggeren de senioren doen veel meer aan hersengymnastiek dan ik.
uitkomsten mij. Zelf nader ik de 50. Met het oog op mijn Want naast het feit dat men geheugentrainspelletjes
eigen teruglopende geheugen in de komende jaren zijn doet, worden ook veel kranten en boeken gelezen, musea
tips om mijn geest scherp te houden van harte welkom. en filmhuizen bezocht en wordt er veel gediscussieerd.
Daarom nodig ik mezelf uit bij Bridgeclub Heilig Hart. Vooral dát draagt volgens de groep bij aan een fitte
Het begint al goed: ik vergeet de afspraak en laat acht fitte geest. Bijblijven, aangesloten blijven bij wat er speelt in
senioren tevergeefs op mij wachten. Gaat het echt niet de samenleving en op kunstzinnig gebied, dat vinden ze
goed met mijn geheugen? Zijn dit voortekenen? allemaal belangrijk en houdt hen scherp en jong. Dat een
Bridgeclub Heilig Hart is opgericht in 2000, voor de gezonde geest huist in een gezond lichaam, blijkt ook bij
gezelligheid en om wat nieuws te leren. Zoals de naam deze groep. Door enkele heren wordt nog actief gefietst (40
al doet vermoeden, wonen de oprichters (vier echtparen) kilometer zonder trapondersteuning) en door enkele dames
in de buurt van de Heilig Hart kerk. De leeftijd van de nog actief getennist. Ook gezond eten is belangrijk voor een
wijkbewoners is tussen de 65 en 75. Wekelijks spelen ze gezonde geest.
aan twee tafels op serieuse wijze Bridge met enkele vaste Een tijdje later sta ik weer buiten, veel tips rijker. Het
invallers voor als er iemand niet kan. Allen ogen zij als dringt tot mij door dat volgens deze groep buurtbewoners
fitte en actieve senioren, misschien niet echt representatief je hersenen fit houden meer een ‘way of life’ is dan het doen
voor de gemiddelde senior in Nederland maar wel voor van wat ‘hersengymtrucjes’. Een ‘way of life’ die mij best
onze wijk. aanspreekt maar die nu niet in te passen is in mijn meer
‘Bridge stimuleert de aanmaak van nieuwe en gezonde her- dan volle leven. Helaas duurt het nog even voordat ík met
sencellen en zorgt voor een beter geheugen’, heb ik vooraf pensioen mag en hiervoor tijd vrij kan maken. Voorlopig
op internet gelezen. Op mijn vraag of zij dit herkennen begin ik daarom maar eens met het maken van een sudoku
reageren de leden verschillend. voor het slapen gaan. Wie weet helpt het. Dat zal ik over tien
Natuurlijk stimuleert Bridge de hersenen, maar er is zoveel jaar merken!

32  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83 Aimee
32  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Wat digibete ouders zouden moeten leren
van hun digiwijze kinderen

Julia

Tekst en foto: Sebastiaan van Sandijk

“Dit is zóóó 2018!” over hun kinderen maken, niet andersom.
Mijn eigen kinderen zijn geen brugklassers. Met vijf en
Tussen digiwijze kinderen en digibete negen jaar zijn onze meiden nog lang (?) niet bezig met
ouders bestaat vaak een kloof die on- telefoons en social media. Ik heb dan ook geen enkel
begrip heet. Best lastig, vinden ook de idee wat het is om digitaal actieve kinderen te hebben.
kinderen die hun ouders graag eens wat Stiekem hoop ik in dit interview te horen wat ik mag
zouden bijleren. verwachten voor de toekomst. En Julia en Aimee hebben
me gelukkig een heleboel te leren.
Op een mooie winteravond spreek ik met twee brugklassers, Ze hebben echt wat te stellen met hun digibete ouders.
Aimee Roelfs en Julia Krikke. Zij praten met mij over Die snappen er namelijk helemaal niks van. Het kan
digibete ouders en ‘andere mensen’ die niet snappen waar toch niet dat iemand er drie minuten over doet om de
jongeren mee bezig zijn op hun telefoon. Want het gaat vraag ‘hoe laat ben je thuis?’ op Whatsapp te zetten? Het
echt om de basis. “Vaak weten ze nog niet eens hoe ze een is volstrekt helder: ouders zouden les moeten krijgen.
telefoon aan moeten doen.” In het dagelijks leven helpen Vingertraining voor het typen op de telefoon, en uitleg
ze hun ouders regelmatig uit de digitale brand. Ze geven over de belangrijkste apps: Whatsapp, Instagram en
hun instructies over allerlei apparaten - “Je drukt nu op dat Snapchat. Over wat je ermee doet en hoe je ze bedient,
knopje en dan doet-ie het” - en smartphone apps. “Soms maar vooral over wat er leuk aan is. “Want dat”, zeggen
moet je het een paar keer herhalen, maar uiteindelijk kunnen Aimee en Julia, “zouden ouders moeten begrijpen
ze het dan wel.” voordat ze dingen gaan zeggen.”
De twee brugklassers zijn zich ervan bewust dat ze het
beter weten en dat hun ouders ook echt iets te leren hebben. “Soms moet je het een paar keer herhalen,
Deze omgekeerde rollen komen mooi naar voren in een maar uiteindelijk kunnen ze het dan wel”
verzuchting als: “Ja, dan zeg ik wel dat ze dat-en-dat toch wel
hadden moeten weten!” Typisch een opmerking die ouders Zelf hebben ze het al doende geleerd, want zo werkt dat
bij jongeren als het er leuk, spannend of cool uitziet: “Je
downloadt dat, doet dit, klikt op dat, en dan kom je er
vanzelf wel uit.” En anders hoor je het wel van andere

jongeren die iets verder zijn. Zoals jongeren van 15, 16 jaar. Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  33
“Die zitten er middenin. Zij hebben de meeste volgers en de Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  33
meeste likes; zij winnen”. Dat zijn ook degenen die digibete
ouders les zouden moeten geven, volgens Julia en Aimee. Column
Want zij kunnen uitleggen hoe belangrijk het is dat je weet
wat er speelt, en hoe leuk het is om veel likes te krijgen op Mijn kind moet
een mooie foto. Want je kijkt niet voor niets telkens op je
telefoon, en je besteedt niet voor niets een half uur aan een De moeder van een vriendinnetje van mijn dochter
foto voordat je die post. Je wilt bijblijven! had het op haar heupen. Opgewonden toontje, een
In de loop van het gesprek wordt duidelijk dat het niet de blos op de wangen en niet van de sherry, denk ik.
bedoeling is dat ouders mee gaan doen met hun kinderen. Ze zei: “Ik vind het belachelijk dat (pieeep) zo’n lage
Voor Whatsapp en Snapchat is het belangrijk gezellig cito-score heeft. En dat advies van haar leraar vind
te kunnen praten. En “het is niet gezellig een praatje te ik ook onzinnig. Ik bedoel: we hebben allebei VWO
maken met andere mensen”. Ouders vragen nooit of je een gedaan. En (pieeep) is echt een heel intelligente
leuke dag hebt gehad, sturen nooit iets door, het is meteen meid. Vind je ook niet? Dus dat advies accepteren
‘wanneer ben je thuis?’ enzo. Kan een generatiekwestie we niet. Zijn ze nou helemaal gek?! En wat zegt zo’n
zijn. Als ik vraag naar Facebook en Twitter beamen de score nou echt…”
meiden dat het allemaal wel op elkaar lijkt met “alleen Dat laatste vond ik wel een intelligente constatering.
andere icoontjes”. Anderzijds: “Ik snap de functie van Dat heb ik haar ook gezegd. "Ja toch?", zei ze,
Facebook niet zo goed. Je zet er tekst op en dan kunnen opnieuw bijval zoekend. Maar over die eerste
andere mensen meekijken of zo?” Hoe dan ook, deze woorden heb ik mijn mond maar gehouden.
brugklassers zullen hun ouders niet gauw uitnodigen om Arm kind, dacht ik toen ik haar dochter over het
gezellig mee te praten op Whatsapp. Ze willen hun ouders schoolplein zag sjokken, want wat voor een tijd
de gesprekken ook niet laten lezen. “Mijn moeder mag af gaat zij tegemoet?! Gepusht door haar ouders en
en toe best door Instagram scrollen, dat vind ik zelfs leuk.” zelf onzeker over wat ze werkelijk kan. Zo zijn er
Maar Whatsapp is vergrendeld; dat is privé. veel meer. Vooral in deze buurt, liet een lerares
Aimee en Julia snappen dat ouders zich zorgen kunnen zich onlangs bij de bakker ontvallen. Alsof je kind
maken. Dat is soms lastig. Maar ouders moeten toch een verloren leven leidt wanneer het niet naar het
begrijpen dat zij ook wel weten dat ze morgen naar school Stedelijk Gym kan.
moeten, of dat ze een toets hebben. En als ik deze twee Dat gepush naar boven maakt mij boos en daarna
hoor uitleggen hoe ze omgaan met het openstellen van weemoedig. Ik mocht vroeger doen wat ik wilde.
hun profielen en het accepteren van uitnodigingen, klopt Als je maar gelukkig wordt, kind. Dat zeiden mijn
het wel: ze weten wat ze doen. Sterker nog: veel ouders en ouders tegen mij. Daar kon ik toen niks mee. Ik
andere mensen kunnen inderdaad wat van hen leren op wilde gewoon graag naar de school waar mijn
dit vlak. En ze zijn zich ervan bewust dat apps verslavend vriendinnetjes ook naartoe gingen. Kon mij dat
kunnen zijn. Ze vertellen uitgebreid over de snapdagen niveau schelen. Vonden mijn ouders best. Ze komt
die je opbouwt als je tenminste twee keer per 24 uur er toch wel, zeiden ze tegen ome Jan die ons op
met iemand snapchat. Ook ik snap dat je daardoor op de verjaarsvisite steevast onderwierp aan een verhoor
onmogelijkste momenten naar je telefoon grijpt als je al over school, afgerond met een gulle pets op de
200+ snapdagen met iemand hebt. En dat het best een billen, waarop zijn vrouw Jannie ‘foei toch paps’
ding is als het op de 450ste dag niet lukt. kraaide. Zou hij nou niet meer mee weg komen.
Op dezelfde manier begrijp ik dat het lastig is als je Ik ging niet naar het SGA. Verre van. Toch is het
telefoon niet naast je bed mag liggen (“Maar we snappen goed gekomen met mij. Misschien bazuin ik volgend
het wel, hoor!”), en dat het wennen is als je je telefoon een jaar wel rond dat onze jongste principieel naar het
uur of wat weg moet leggen. Wat mij als ouder geruststelt, VMBO gaat. Omdat ze boer moet worden.
is dat er voor deze brugklassers wel degelijk ook een offline Of timmervrouw. Daar zijn er veel te weinig van.
leven is. Voor mijn toekomst heb ik geleerd dat ik niet moet Lang leve het ambacht!
proberen met mijn dochters te gaan mee-appen. Gezellig Eens kijken hoe dat valt bij de bakker.
een praatje maken op Whatsapp is gewoon niet weggelegd Erica
voor ouders en ‘andere mensen’. Dat begrijpen is al een
belangrijke eerste stap. Wees blij als je af en toe wat foto’s
te zien krijgt, en wees je ervan bewust dat daar veel moeite
in gestoken is.
Verder moeten we denk ik gewoon de dag afwachten dat
onze kinderen ons uitnodigen voor Facebook. Want Julia
en Aimee gaan ervan uit dat ze na hun schooltijd wel over
Instagram en Whatsapp heen zijn. Maar het zal hen niet
gebeuren dat ze alleen bellen met hun telefoon. Want dat is
zonde: alleen al de foto’s die je ermee kunt maken!
Dus ouders, als je iets wilt leren van je kinderen: doe
eens wat meer met je telefoon – en vraag hen maar wat er
allemaal kan.

34  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

De Hoogkamp zonder aardgas?

“De Hoogkamp zonder aardgas” kopte de uitnodiging elf personen uit onze wijk is in de afgelopen periode ook
voor de buurtavond van 23 november. En ja, daar nagedacht over alternatieve energieoplossingen. Herman
kwamen weer veel mensen op af eind vorig jaar. Hoe Velvis presenteerde de ideeën die ontwikkeld zijn in de
comfortabel het gas is, hebben we in de eerste koude werkgroep voor het derde alternatieve scenario: de
dagen van dit jaar wel weer gemerkt. Maar dat we onze all-electric-wijkoplossing. Dit laatste scenario gaat meer
huizen op een andere manier moeten gaan verwarmen, is uit van de lokale mogelijkheden in de wijk, een oplossing
voor welhaast iedereen duidelijk. van en voor de wijk die aansluit bij overige thema’s
Warmteregisseur van onze regio, Jan van der Meer van die spelen in de wijk zoals ouder worden in de wijk,
bureau Overmorgen, laat zien hoe we in de jaren zestig veiligheid, mobiliteit etcetera.
al eens eerder een energietransitie hebben meegemaakt. Tijdens de presentaties konden de aanwezigen ook hun
Bekijk maar eens het filmpje Overschakeling op aardgas mening geven over verschillende thema’s. Daar kwamen
op YouTube. Alleen gingen we toen van stadsgas naar interessante dingen uit. Zo blijkt 82% graag mee te
aardgas wat in geweldige hoeveelheden in onze bodem willen werken aan de doelen van Parijs, wil 100% van de
aanwezig is, dacht men toen nog. Nu denken we daar wat aanwezigen per maand wel iets meer betalen voor energie
anders over. “Gasfornuis en CV-ketel rijp voor museum”, als het duurzaam is, en wil 76% van de aanwezigen graag
zo schrijft een krant begin 2016. Jan van der Meer nam zelf en samen met wijkgenoten actief aan de slag gaan
ons mee van Poetin naar Groningen om via huize Van der voor duurzame initiatieven. Ook blijkt er veel steun te
Meer in Nijmegen verder af te dalen naar Parijs waar in zijn voor de werkgroep Hoogkamp Energie.
2015 het klimaatakkoord getekend werd. Het was een enerverend eerste jaar voor Hoogkamp
Maar ja, wat betekent dat dan voor ons? We hebben Energie. Mieke Hegge blikte terug op de onderwerpen
een behoorlijk energieverbruik en leunen zwaar op het die de revue passeerden in 2017. Ook in het komende
aardgas; daar ben je niet 1-2-3 vanaf. Op alle niveaus jaar staat er weer van alles op stapel. Zo is er een
ontstaan ambities en doelstellingen, van rijk en provincie collectieve inkoopactie gestart (een brief heeft u als het
tot gemeenten. Maar wat doen we in onze wijk? goed is ontvangen) en willen we thema’s als collectieve
Nou, we praten niet alleen. We werken vooral aan zonnepanelen en mobiliteit gaan aanstippen. Wordt
concrete plannen. In de afgelopen periode heeft bureau vervolgd! Voor vragen en reacties: hoogkampenergie@
CE Delft voor de gemeente onderzoek gedaan naar de gmail.com. De presentaties van 23 november zijn te
mogelijke energieopties voor de wijken in Arnhem. Voor vinden op www.penseelstreek.nl.
de wijk Hoogkamp kwamen twee scenario’s als beste Werkgroep Hoogkamp Energie:
uit de bus (gerekend naar maatschappelijke kosten): de Mieke Hegge, Karolien de Bruine, Bauke Geuzenbroek,
hybride oplossing (warmtepomp met groengasketel) en Gert Verkade, Herman Velvis, Paul Vlaar
stadsverwarming via de AVR. Door een werkgroep van

Scenario 1
Hybride: warmtepomp en groengasketel.
Via een aan de buitenkant van de woning opgehangen “buitendeel” warmt een warmtepomp
de woning, wanneer de capaciteit tekortschiet neemt de gasketel (op groengas) het over.

Scenario 2
Stadsverwarming: bij afval verbrander AVR
ontstaat een overschot aan warmte. Deze
warmte kan nuttig ingezet worden door het
via stadwarmteleidingen te distribueren naar
woningen.
Scenario 3
All electric wijkoplossing: 2% van de zonwarmte die op onze wijk valt,
is genoeg voor onze hele warmtevraag. Door de warmte in de grond op
te slaan, kunnen we zomerwarmte gebruiken voor de winter. Iedereen
kan zelf warmte invangen, samen slaan we het op en zorgen ervoor dat
iedereen er in de winter weer warmpjes bij zit.

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  35

Een nieuwe bestemming

Charlotte van Karnenbeek (27)
Was: online marketeer en
business analyst
Is nu: eigenaar van
www.fairchoices.nl

“Liever bewust bezig met leven”

Mooie baan had ze. Vijf overwegend prachtige Amsterdamse jaren. Jong gestart, vers van school. Veel meege-
maakt. Enorm gegroeid. Maar er ontbrak iets; iets dat zich langzaam maar zeker naar de oppervlakte wrong en
haar een onbestemd gevoel van onbehagen gaf, een gebrek aan vervulling, zo sterk zelfs dat ze op een gege-
ven moment het allerliefste aan het station voorbijreed. Ze had de Transsiberië Express nodig om te beseffen:
dit moet ik niet meer doen. Het is klaar. “Doodeng vond ik het”, vertelt Charlotte vanuit haar bovenwoning
aan de Frans Halslaan over haar telefoontje naar haar baas. “Ik had keihard gewerkt, gespaard voor een huis,
wat zekerheid opgebouwd. En toen zette ik voor mijn gevoel alles op losse schroeven.” Sinds juni is ze eigenaar
van www.fairchoices.nl. En heeft zij haar “sjieke kantoorsamenleving vol met politieke spelletjes” ingeruild
voor een klein oud tafeltje en een laptop. Met prachtig uitzicht, dat wel. “Het is hard werken. We zijn nog in
de opstartfase. Maar ik heb eerlijk gezegd vaak helemaal niet het gevoel dat ik aan het werk ben. Want ik doe
waar ik gelukkig van word.” Van bewust leven was zij altijd al wel. Het liefste koopt ze producten die duurzaam
en eerlijk zijn gemaakt. “Maar wat is eerlijk? En hoe weet je nu of het waar is wat leveranciers zeggen? Veel
merken maken zich schuldig aan greenwashing. Doen alsof ze duurzaam zijn, maar zijn het niet. Dat is verve-
lend als je als consument verantwoord wilt kopen en niet weet waar je aan toe bent.” Haar website
selecteert producten uit een groot aantal webshops op basis van hoogwaardige duurzaamheidskeurmerken
en toont deze op een platform. Zodat je zeker weet dat het goed zit en niet hoeft te zoeken. En nee, ze is geen
missionaris. Wel weet ze heel veel van online marketing en inmiddels ook van duurzaamheidskeurmerken.
En die kennis gebruikt ze nu om in de online shopwereld een gat te vullen waar ze zelf last van had. Blij? Breed
glimlachend: “Zeker. Er is veel veranderd: ik sta met veel meer energie op, ik heb meer plezier en er is meer
rust. En dat zien mensen om mij heen ook.”
Tekst: Artwin Nuhn| Foto: Jan Zwartjes

36  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

Voor al uw voorkomende schilderwerkzaamheden
o.a.

 Buiten- en binnenschilderwerk
 Houtrot- en lekkagereparatie
 Plafond witten, muren sauzen

Altijd vakwerk tegen de laagste prijs
Voor meer info: www.huiscare.nl | 06 42067014

HuisCare Schilders voor een mooiere wereld!

Theo Hegeman Arnhem

Salvatorplein/Bakenbergseweg

Z. Tel. 026 - 32 111 77
N. Tel. 026 - 44 33 876

Helen van der Meijden

voedingsadvies en leefstijlcoaching

Gezonde leefstijl? Doen!
M 06-10141699
[email protected]
www.helenleefstijlcoaching.nl

Bij het nieuwe jaar Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  37
tekst: Dick Tiemens als Emeritus Kapelaan
Beminde gelovigen en ongelovigen, tergend lang. Na een uur arriveerde
Vorig jaar was ik op audiëntie bij de Paus en hij op de top, een blijmoedig mens.
stond dominee Gremdaad op deze huishoudtrap. "Heb jij die hermelijn niet zien liggen",
"Laat het los, laat het gaan", zo luidde zijn vroeg hij nog. Maar mijn gezicht sprak
Kerstoverweging. Ik heb daar het afgelopen jaar boekdelen. Heel mijn houding ademde
veel steun aan gehad. Gremdaad en ik kunnen het neerslachtigheid. Een automobilist
goed met elkaar vinden. En daarom besloten wij had de dierenambulance gebeld en
medio dit jaar met onze racefietsen af te reizen Gremdaad had de witte hermelijn naar
naar de Franse Vogezen. Sinds ons Emeritaat het ziekenhuis begeleid. Het beestje werd
zoeken wij het Hogere meer in de bergen dan in gespalkt en maakte het inmiddels weer
vastomlijnde kerkelijke structuren. goed. Na drie maanden zou het weer in
Als kapelaan bereed ik altijd een zwarte terugtrap- het bos worden losgelaten.
Gazelle. Vanwege mijn rokken was het een En zo reikte de Almachtige mij op de top
damesmodel. Versnellingen kende men niet in van de Ballon 'd Alsace het onderwerp
die tijd. Dat was ploeteren op de heuvels rondom aan van deze Kerstoverdenking.
de Heilig Hartkerk, maar ik vatte er wel liefde op Waar ik hulp had kunnen bieden,
voor de wielersport. Net als Gremdaad beschik ik was ik doorgefietst en mijn triomf
nu over een carbon racefiets met schijfremmen en transformeerde in een nederlaag.
maar liefst 33 versnellingen. En zo bevonden wij Gremdaad had de goede keuze gemaakt.
ons op een gegeven moment aan de voet van de Hij redde een dier en werd beloond
Ballon 'd Alsace, een klim met een hoogteverschil met een overstijgend geluksgevoel.
van zeshonderd meter en een lengte van negen Geliefde wijkgenoten, zoals de PAARSE
kilometer. Ik was toch wel benieuwd wie van ons KROKODIL in Nederland symbool
beiden als eerste de top zou bereiken. En stiekem staat voor onbuigzame ombarmhartige
vroeg ik de Almachtige of ik dat zou mogen zijn, bureaucratie, zo kan de WITTE
wellicht nog een restant van de rivaliteit tussen HERMELIJN hier in onze drie
Katholieken en Protestanten. wijken uitgroeien tot het symbool van
Onderweg trachtte ik zo onopvallend mogelijk te hulpvaardigheid en aandacht voor elkaar.
demarreren, maar Gremdaad bleef moeiteloos En om dat goed tussen de oren te krijgen,
in het wiel. Maar twee kilometer onder de top scanderen wij met z'n allen tweemaal
gebeurde het. In de berm van de weg lag een witte ‘DEMARREREN: NEE, WITTE
hermelijn. Het wit van het slanke diertje was door HERMELIJN: JA”
bloed besmeurd. Duidelijk een verkeersslachtoffer. Geliefde gelovigen en ongelovigen,
Het aandoenlijke dier had dringend hulp nodig. komend jaar zullen ook wij weer vaak
Vol adrenaline en prestatiedrang besloot ik echter kunnen kiezen: fietsen we door of staan
door te fietsen en op de top bemerkte ik dat ik we even stil? Demarreren we of nemen
Gremdaad had afgeschud. Ik was bij de hermelijn we de tijd voor elkaar? Bezoeken we die
gedemarreerd en ik had gewonnen. eenzame en zieke of stellen we dat nog
In het restaurant op de top nam ik een Cappuccino. even uit? Een glaasje Glühwein met de
En naarmate de adrenaline plaats maakte voor buurvrouw, een praatje over alledaagse
cafeïne zag ik steeds scherper in hoezeer ik dingen. Warmte. Een luisterend oor.
had gefaald en ik viel ten prooi aan complete Aandacht voor elkaar! En laten we elkaar
ontreddering. Het wachten op Gremdaad duurde toch vooral ook groeten op straat…
Moge 2018 zo een jaar worden waarin
we attent zijn en waarin we het moment
om iets voor elkaar te betekenen en hulp
te bieden niet achteloos voorbij laten
gaan. 2018 zal dan een jaar worden
waarin u steeds tijdig denkt aan het
thema van deze sfeervolle avond De
Witte Hermelijn. Ik wens u een fijn en
voorspoedig 2018.

38  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

ELKE DAG EEN BELEVENIS

KDV Wiplala - Van Lawick van Pabststraat 69 KDV Pette et & BSO Zaza - Colenbranderstraat 15

dagopvang buitenschoolse opvang 0 tot 12 jaar
uitdagende binnen- en buitenruimten afwisselende activiteiten

professionele medewerkers 0900 - 235 75 27 skar.nl

CarmenSchoonheidssalon

Van Ruisdaelstraat 35, 6814 KV Arnhem, tel. 026 - 442 22 25

Specialisaties

Diverse gezichts- en lichaamsbehandelingen Elektrisch ontharen
Kuurbehandelingen: hydrolifting, minilift, Verwijdering fibromen
speciale bindweefselmassage Camouflage
fruitzuurbehandeling, algo-maskers, Couperose-behandeling
acne-behandeling Make-up

CARMEN
SCHOONHEIDSSALON

• Onderhoud SCHILDERSBEDRIJF

• Nieuwbouw BOUWK. ONDERHOUD
• Renovatie
• Betonreparatie
• Isolerende beglazing Postbus 2050
• Plafond- en wandafwerking 6802 CB Arnhem
• Gevelreiniging Tel 026 - 44 325 50
• Plaatsen ramen en deuren Fax 026 - 44 585 58

• Politie keurmerk hang- en sluitwerk
• Kozijn renovatie

Speciale momenten Wijnkoperij Henri Bloem
verdienen speciale bloemen
Amsterdamseweg 126, 6814 GJ Arnhem
Oremusplein 4, 6815 DN Arnhem, T 026 3517148 Tel.: 026 – 4455220
[email protected]
E-mail: [email protected]
Kijk ook eens op www.flowbloemisten.nl als u een
mooi boeket wilt laten bezorgen Zie voor aanbiedingen: www.henribloem.nl

Nummer 83 DE PENSEELSTREEK  39

diep arnhem / kleine studio / groot werk

ontwerp en communicatie / dieparnhem.nl

mauvestraat 13 / buiten kantooruren Marcel te Brake en zijn team
sickeszplein 5 / tijdens kantooruren na een afgeronde opdracht.
[email protected]
11-09-17 11:03
FRED MENSINKAdv. Diep Arnhem 2017.indd 1

Machinale timmerwerkplaats
ramen • deuren • kozijnen

De Achterkant40  DE PENSEELSTREEK  Nummer 83

We zien doorgaans alleen de voorkant van elkaars huizen. Maar achter die voorkant gaat soms een
bijzondere achtergevel schuil, een opvallende aanbouw, een aparte tuin. Of iets anders dat je niet
verwacht. Daarom hier De Achterkant op de achterkant van ons wijkblad. Met dit keer nieuws over…

Het Pannaveld van Guus en Pelle

Wat is dat, een panna? Dat is volgens Wikipedia een beweging waarbij een voetballer de bal tussen de benen van de
tegenstander door poort. De belangrijkste voorwaarde voor een geslaagde panna is dat de poortende speler zelf balbezit
houdt na zijn beweging. In het straatvoetbal dat grotendeels draait om dit soort bewegingen worden panna's gebruikt om
de tegenstander buitenspel te zetten. Een panna wordt vaak als vernederend gezien voor de verdedigende speler.

Dat papa Harold zo sportief is, dat is wel een geluk voor Pelle (9) en Guus Blanken (10). Sinds vorig jaar hebben ze een
cool pannaveld in de achtertuin laten aanleggen van de Hobbemastraat, ook volgens de officiële afmetingen en over de
hele breedte van de tuin. Een mooie oplossing als je niet zulke groene vingers hebt. Maar wat een pret en niet alleen voor
de jongens maar ook voor hun vriendjes en kinderen uit de buurt. Guus: “De buurkinderen komen door de opening van
de heg om hier te hockeyen en voetballen. Maar we voetballen wel het meest”.

Pelle: “Als mijn vriendjes komen spelen, willen ze altijd voetballen en soms heb ik niet zo’n zin daarin”. Het is ook wel
heel vermoeiend als je een kwartier bezig bent. Maar één ding is zeker: je wordt wel heel handig als je zoveel oefent. Met
schijnbewegingen en inhaalpasses krijg ik een inkijkje wat er zoal gebeurt en ze doen natuurlijk extra hun best :-). Op de
vraag wat ze later willen worden, antwoordt Guus: acteur. En Pelle: profvoetballer. Dat komt vast helemaal goed.

Micha van Aart