ตัวละครในเร่ืองพระอภั ยมณี ตอนกำเนิดสุดสาคร
สดุ สาคร เปน็ บุตรของ พระอภัยมณี กับ นางเงอื ก วา่ ย
น้ำและดำน้ำเก่ง โยคี นำมาเลี้ยงไวต้ ั้งแต่เพง่ิ คลอดและสงั่ สอนวชิ า
ต่างๆ ให้จนแตกฉาน เมอ่ื อายุได้ 3 ขวบก็จับ มา้ นิลมงั กร มาได้ โยคี
แนะนำให้สดุ สาครตามหาพอ่ โดยให้ไมเ้ ทา้ วเิ ศษไวป้ อ้ งกันตัวและบวช
เปน็ โยคีให้ ระหวา่ งเดินทางถกู ชเี ปลือย แก่หลอกไปผลักตกเหว แล้วยดึ
ไมเ้ ทา้ กับมา้ นิลมงั กรไป แต่ไมน่ านมา้ ก็หนีกลับมาหา โยคีตามไปชว่ ย
สดุ สาครขน้ึ จากเหวได้ สดุ สาครจึงตามชเี ปลือยเขา้ เมอื งการะเวกแยง่
ไมเ้ ทา้ คืนมาได้ พระสรุ โิ ยทยั กษัตรยิ เ์ มอื งการะเวกสงสารสดุ สาครจึง
เลี้ยงไวเ้ ปน็ ลกู บุญธรรม สบิ ปผี า่ นไปสดุ สาครก็ขออำลาไปตามหาพระ
อภัยมณีอีกหัสไชยและนางเสาวคนธโ์ อรสธดิ าของสรุ โิ ยทยั ขอตามไป
ด้วย แล้วทงั้ สามก็ตามหาพระอภัยมณีจนพบ ต่อมาสดุ สาครได้
แต่งงานกับ นางเสาวคนธ์ แล้วเปน็ กษัตรยิ ค์ รองเมอื งลังกา
พระอภัยมณี เปน็ โอรสของทา้ วสทุ ศั น์กษัตรยิ แ์ ห่งกรุงรตั นากับนาง
ปทมุ เกสร มนี ้องชายชอ่ื ศรสี วุ รรณ พระอภัยมณีไปเรยี นวชิ าเปา่ ป่ จี น
เชย่ี วชาญสามารถทำให้ผทู้ ไ่ี ด้ยนิ เสยี งป่ ี เคล้ิมหลับได้ แต่ทา้ วสทุ ศั น์ไม่
พอใจถึงขบั ไล่ออกจากเมอื งไปพรอ้ มกับศรสี วุ รรณน้องชาย
โยคี หรอื พระฤาษี เปน็ นักบวชชรา ถือลัทธบิ ูชาไฟ มอี ายุได้พนั ปเี ศษ
บำเพญ็ ศลี อยูท่ เี่ กาะแก้วพสิ ดารมาเปน็ เวลานาน มมี นต์วเิ ศษหลาย
อยา่ ง สามารถปราบภตู ผปี ศี าจได้
นางเหงอื ก มรี า่ งครงึ่ คนครง่ึ ปลา คือกายทอ่ นบนเปน็ หญงิ
สาวสวย แต่ทอ่ นล่างต้ังแต่เอวลงไปเปน็ มหี างเปน็ ปลา อาศยั อยูใ่ น
ทะเล นางเหงอื กกับพอ่ แมข่ องนางได้ชว่ ยพา พระอภัยมณีกับ สนิ สมทุ ร
หนี นางผเี สอ้ื สมทุ ร ไปทเี่ กาะแก้วพสิ ดาร แต่พอ่ แมข่ องนางหนีไมท่ นั จึง
ถกู นางผเี สอื้ สมทุ รจับกิน แล้วนางเหงอื กก็ตกเปน็ ภรรยาของพระอภัย
มณี ต่อมาพระอภัยมณีกับสนิ สมทุ รบวชเปน็ โยคี และอาศยั เรอื ของทา้ ว
สลิ ราชกลับไปบา้ นเมอื ง ก่อนจากกันพระอภัยมณีไปร่ำลานางเหงอื ก
และฝากแหวนกับป่ ินไวใ้ ห้ลกู ในทอ้ งของ นางด้วย เวลาผา่ นไปนาง
เหงอื กคลอดลกู ชาย รูปรา่ งหน้าตาเปน็ มนุษยอ์ ยา่ งสมบูรณ์ แล้วฝากให้
โยคี เลี้ยงดใู ห้ เพราะนางเลี้ยงลกู เองไมส่ ะดวก โยคีตั้งชอ่ื ให้วา่ สดุ
สาคร
มา้ นิลมงั กร เปน็ สตั วล์ กู ผสม พอ่ เปน็ มงั กร แมเ่ ปน็ มา้ จึงมี
รูปรา่ งประหลาด หัวและหน้าเหมอื นมงั กร ตัวและกลีบเทา้ เหมอื นมา้
หางเหมอื นพญานาค ลำตัวสดี ำเหมอื นนิล มลี ักษณะพเิ ศษ คือ เขย้ี ว
เปน็ เพชรเกล็ดเปน็ นิล ลิ้นเปน็ ปาน อยูย่ งคงกระพนั ไมม่ อี าวธุ ชนิดใดทำ
อันตรายได้ เดินบนผวิ น้ำได้เหมอื นกับเดินอยูบ่ นพน้ื ดิน อาศยั อยูใ่ น
ทะเล กินคน ปลา ปู หญา้ ใบไมเ้ ปน็ อาหาร สดุ สาคร ได้พบและจับมา
ได้จากทะเล โยคี ตั้งชอื่ ให้ตามลักษณะรูปรา่ งวา่ “มา้ นิลมงั กร” นับ
ต้ังแต่บดั นั้นเปน็ ต้นมา มา้ นิลมงั กรเปน็ พาหนะประจำตัวของสดุ สาคร
ติดตามสดุ สาครไปทกุ หนทกุ แห่ง
ชเี ปลือย เปน็ ชายชราไมส่ วมเสอื้ ผา้ แต่เดิมเปน็ พราหมณ์อยู่
อินเดีย ลงเรอื เดินทางมากลางทะเลแล้วเรอื แตก จึงขนึ้ ไปอยูบ่ นเกาะ
พนม แล้วทำตัวเปน็ ผวู้ เิ ศษ ไมน่ ุ่งห่มเสอื้ ผา้ ชาวบา้ นจึงเคารพนับถือ
มาก จนสรา้ งกฏุ ิให้เปน็ ทอี่ ยู่ เมอ่ื เห็นไมเ้ ทา้ กับ มา้ นิลมงั กร ของ สดุ
สาคร ก็อยากได้ จึงหลอกสดุ สาครไปผลักตกเหว แล้วขม่ี า้ นิลมงั กรถือ
ไมเ้ ทา้ เขา้ ไปในเมอื งการะเวก ประกาศตัวเปน็ ผวู้ เิ ศษ พระสรุ โิ ยไทยได้
ขา่ วก็นึกเล่ือมใสจึงให้ทหารไปรบั ตัวมา แต่พอลงจากหลังมา้ มา้ ก็หนี
กลับไปหาสดุ สาคร ต่อมาสดุ สาครก็ตามมาแยง่ ไมเ้ ทา้ คืน ทกุ คนจึงรูว้ า่
ถกู หลอกลวง สดุ สาครสงสารจึงขอรอ้ งให้พระสรุ โิ ยไทยปล่อยตัว
ชเี ปลือยไป