E คู่มือการใช้สื่อ
STADMIVPISIGONAM
การหารที่มีตัวหาร 1 หลัก
วิชาคณิตศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
จัดทำโดย นางนันทพร สื่อกระแสร์
โรงเรียนวัดข่วงสิงห์
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชียงใหม่เขต 1
คำนำ
คู่มือการใช้สื่อ STAMP GAME DIVISION เล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อ
ประกอบนวัตกรรมการใช้สื่อ STAMP GAME เพื่อแก้ปัญหาการหาร
จำนวนนับของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนวัดข่วงสิงห์ เป็น
นวัตกรรมทางการศึกษาที่ช่วยให้นักเรียนเกิดทักษะการหารที่มีตัวหาร 1
หลัก ซึ่งถือได้ว่าเป็นการหารขั้นพื้นฐานที่จำเป็นในการนำไปใช้ในการหารที่
มีตัวหารมากกว่า 2 หลักต่อไป รวมทั้ง ทักษะการหารเป็นอีกทักษะหนึ่ง
ในทักษะกระบวนการคิดคำนวณขั้นพื้นฐานของนักเรียน ในการนำไปใช้ใน
การแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ที่สำคัญ เนื้อหาของคู่มือ ประกอบด้วยการหาร
ที่มีตัวตั้งไม่เกิน 2 หลัก ตัวหาร 1 หลักการหารที่มีตัวตั้ง 3 หลัก ตัวหาร 1
หลัก การหารที่มีตัวตั้ง 4 หลัก ตัวหาร 1 หลัก และการหารที่มีตัวตั้ง
มากกว่า 4 หลัก ตัวหาร 1 หลัก
ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า คู่มือการใช้สื่อ STAMP GAME
DIVISION เล่มนี้ คงเป็นประโยชน์สำหรับครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้
คณิตศาสตร์และผู้เรียน
นางนันทพร สื่อกระแสร์
ผู้จัดทำ
คำนำ
คู่มือการใช้สื่อ STAMP GAME DIVISION เล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อ
ประกอบนวัตกรรมการใช้สื่อ STAMP GAME เพื่อแก้ปัญหาการหาร
จำนวนนับของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนวัดข่วงสิงห์ เป็น
นวัตกรรมทางการศึกษาที่ช่วยให้นักเรียนเกิดทักษะการหารที่มีตัวหาร 1
หลัก ซึ่งถือได้ว่าเป็นการหารขั้นพื้นฐานที่จำเป็นในการนำไปใช้ในการหารที่
มีตัวหารมากกว่า 2 หลักต่อไป รวมทั้ง ทักษะการหารเป็นอีกทักษะหนึ่ง
ในทักษะกระบวนการคิดคำนวณขั้นพื้นฐานของนักเรียน ในการนำไปใช้ใน
การแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ที่สำคัญ เนื้อหาของคู่มือ ประกอบด้วยการหาร
ที่มีตัวตั้งไม่เกิน 2 หลัก ตัวหาร 1 หลักการหารที่มีตัวตั้ง 3 หลัก ตัวหาร 1
หลัก การหารที่มีตัวตั้ง 4 หลัก ตัวหาร 1 หลัก และการหารที่มีตัวตั้ง
มากกว่า 4 หลัก ตัวหาร 1 หลัก
ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า คู่มือการใช้สื่อ STAMP GAME
DIVISION เล่มนี้ คงเป็นประโยชน์สำหรับครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้
คณิตศาสตร์และผู้เรียน
นางนันทพร สื่อกระแสร์
ผู้จัดทำ
สารบัญ ก
ข
คำนำ 1
สารบัญ
วัสดุ / อุปกรณ์ 2
วิธีการหาผลหารโดยใช้ STAMP GAME 3
ตัวอย่างการหาคำตอบโดยใช้สื่อประกอบ
วัสดุ/อุปกรณ์
1 แสตมป์รูปสี่เหลี่ยมจำนวน 5 สี แสดงหลักจำนวน ดังนี้ (กำหนดให้แสตมป์เป็นตัวตั้งหาร)
- แสตมป์สีขาว คือหลักหน่วย มีค่าเท่ากับ 1
- แสตมป์สีเขียว คือหลักสิบ มีค่าเท่ากับ 10
- แสตมป์สีเหลือง คือหลักร้อย มีค่าเท่ากับ 100
- แสตมป์สีส้ม คือหลักพัน มีค่าเท่ากับ 1,000
- แสตมป์สีชมพู คือหลักหมื่น มีค่าเท่ากับ 10,000
- แสตมป์สีขาว คือหลักแสน มีค่าเท่ากับ 100,000
- แสตมป์สีเขียว คือหลักล้าน มีค่าเท่ากับ 1,000,000
2 ลูกปัดยิ้ม (กำหนดให้ลูกปัดยิ้มเป็นตัวหาร)
3 โจทย์การหารที่มีตัวหาร 1 หลัก และตัวตั้งไม่เกิน 7 หลัก
4 เล่มเฉลยโจทย์การหาร
5 แบบฝึกทักษะการหาร
6 ผ้ารองอุปกรณ์ขณะเล่นเกม
1
วิธีการหาผลหารโดยใช้
STAMP GAME
การหารด้วยตัวหาร 1 หลักและตัวตั้งหารไม่เกิน 5 หลัก
1 หยิบโจทย์การหารออกมาจากกล่อง
2 เขียนโจทย์ที่หยิบได้ลงบนกระดาษ
3 หยิบแสตมป์ออกจากกล่องให้มีจำนวนเท่ากับตัวตั้งหารแล้ววางบนผ้า โดยให้วางแสตมป์แยกตาม
หลักของจำนวนห้ามวางหลักไว้ปะปนกัน
4 หยิบลูกปัดยิ้มออกจากกล่องให้เท่ากับจำนวนตัวหารแล้ววางบนผ้า
5 การวางลูกปัดยิ้มสามารถวางได้ 2 วิธี คือสามารถวางลูกปัดยิ้มตามแนวระนาบหรือแนวขวางก็ได้
- วางลูกปัดยิ้มในแนวขวางต้องเรียงแสตมป์จาก ด้านบน ลง ด้านล่างล่าง ให้เสร็จเป็นแถว ๆ ไป
- วางลูกปัดยิ้มในแนวระนาบต้องเรียงแสตมป์จาก ด้านซ้าย ไป ด้านขวา ให้เสร็จเป็นแถว ๆ ไป
6 แก้โจทย์ปัญหาด้วยการแบ่งเหรียญ (ตัวตั้ง) ออกเป็นส่วน ๆ โดยนำแสตมป์ไปวางไว้ตรงลูกปัด
ยิ้ม(ตัวหาร)
2
ตัวอย่างการหาคำตอบ
โดยใช้สื่อประกอบ
ตัวอย่างที่ 1
9÷3
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม โดยเรียงตามขวางจากบนลงล่าง ดังนี้
ลำดับที่ 1
ลำดับที่ 2
3
ลำดับที่ 3
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 9 ÷ 3 = 3
ตัวอย่างที่ 2
86 ÷ 2
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 86 ÷ 2 = 43
4
ตัวอย่างที่ 3
57 ÷ 4
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
5
จะเห็นได้ว่า เหลือแสตมป์หลักสิบอยู่ 1 เหรียญ ซึ่งไม่สามารถกระจายให้ลูกปัดยิ้มได้เท่า ๆ กัน
ได้อีกแล้ว จึงต้องนำแสตมป์หลักสิบมากระจายให้เป็นแสตมป์หลักหน่วย ดังนี้
จากนั้นใช้วิธีการเดิมคือแบ่งส่วนของแสตมป์ให้เท่ากับลูกปัดยิ้มจะได้
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 57 ÷ 4 = 13 เศษ 1
6
ตัวอย่างที่ 4
298 ÷ 2
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จะเห็นได้ว่า เหลือแสตมป์หลักสิบอยู่ 1 เหรียญ ซึ่งไม่สามารถกระจายให้ลูกปัดยิ้มได้เท่า ๆ กันได้อีกแล้ว
จึงต้องนำแสตมป์หลักสิบมากระจายให้เป็นแสตมป์หลักหน่วย ดังนี้
6
จากนั้นใช้วิธีการเดิมคือแบ่งส่วนของแสตมป์ให้เท่ากับลูกปัดยิ้มจะได้
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 298 ÷ 2 = 149
ตัวอย่างที่ 5
568 ÷ 5
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
7
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จะเห็นได้ว่า เหลือแสตมป์หลักสิบอยู่ 1 เหรียญ ซึ่งไม่สามารถกระจายให้ลูกปัดยิ้มได้เท่า ๆ กันได้อีก
แล้ว จึงต้องนำแสตมป์หลักสิบมากระจายให้เป็นแสตมป์หลักหน่วย ดังนี้
8
แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 568 ÷ 5 = 113 เศษ 3
ตัวอย่างที่ 6
5,320 ÷ 5
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
9
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จะเห็นได้ว่า เหลือแสตมป์หลักร้อยอยู่ 3 เหรียญ แสตมป์หลักสิบอยู่ 2 เหรียญ ซึ่งไม่สามารถกระจาย
ให้ลูกปัดยิ้มได้เท่า ๆ กันได้อีกแล้ว จึงต้องนำแสตมป์หลักร้อยมากระจายให้เป็นแสตมป์หลักสิบ และ
กระจายแสตมป์หลักสิบให้เป็นแสตมป์หลักหน่วย ดังนี้
จากนั้นใช้วิธีการเดิมคือแบ่งส่วนของเหรียญให้เท่ากับลูกปัดยิ้ม จะได้
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 5,320 ÷ 5 = 1,064
10
ตัวอย่างที่ 7
4,815 ÷ 4
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
11
จะเห็นได้ว่า เหลือแสตมป์หลักสิบอยู่ 1 เหรียญ ซึ่งไม่สามารถกระจายให้ลูกปัดยิ้มได้เท่า ๆ กันได้อีก
แล้ว จึงต้องนำแสตมป์หลักสิบมากระจายให้เป็นแสตมป์หลักหน่วย ดังนี้
จากนั้นใช้วิธีการเดิมคือแบ่งส่วนของเแสตมป์ให้เท่ากับลูกปัดยิ้ม จะได้
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 4,815 ÷ 4 = 1,203 เศษ 3
12
ตัวอย่างที่ 8
42,756 ÷ 7
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จากด้านบนจะเห็นได้ว่าไม่สามารถกระจายแสตมป์ได้ จึงต้องกระจายแสตมป์หลักหมื่นทั้ง 4 เหรียญ
ให้เป็นแสตมป์หลักพันก่อน ดังนี้
13
แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
ลำดับที่ 1
ลำดับที่ 2
14
แสตมป์หลักสิบ ไม่สามารถกระจายเม็ดหมากเก็บได้ครบทั้ง 7 อัน จึงต้องกระจายแสตมป์หลักสิบ
ทั้ง 5 เหรียญ ให้เป็นแสตมป์หลักหน่วยก่อน ดังนี้
รวมมีแสตมป์หลักหน่วยทั้งหมด 53 อัน ทำการแบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวน
ลูกปัดยิ้มทั้ง 7 อัน ต่อได้เลย
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 42,756 ÷ 7 = 6,108
15
ตัวอย่างที่ 9
36,531 ÷ 6
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จากด้านบนจะเห็นได้ว่าไม่สามารถกระจายแสตมป์ได้ จึงต้องกระจายแสตมป์หลักหมื่นทั้ง 3 เหรียญ
ให้เป็นแสตมป์หลักพันก่อน ดังนี้
16
จากนั้นให้แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จะเห็นได้ว่า ไม่สามารถกระจายแสตมป์ได้ จึงต้องกระจายแสตมป์หลักร้อยทั้ง 5 เหรียญ
ให้เป็นแสตมป์หลักสิบ ดังนี้
17
จากนั้นให้แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากันต่อ
จะเห็นได้ว่า ไม่สามารถกระจายแสตมป์ได้ จึงต้องกระจายแสตมป์หลักสิบทั้ง 5 เหรียญ
ให้เป็นแสตมป์หลักหน่วย ดังนี้
18
จากนั้นให้แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากันต่อ
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 36,531 ÷ 6 = 6,088 เศษ 3
ตัวอย่างที่ 10
450,126 ÷ 2
วิธีคิด
STEP 1 : นำแสตมป์ตามจำนวนตัวตั้ง และลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้าเท่ากับจำนวนตัวหาร
19
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
จากด้านบนจะเห็นได้ว่าแสตมป์หลักหมื่นไม่สามารถกระจายลูกปัดยิ้มได้ครบทั้ง 2 อัน จึงต้องกระจาย
แสตมป์หลักหมื่นให้เป็นแสตมป์หลักพันก่อน ดังนี้
จากนั้นให้แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วน ๆ ให้เท่ากัน
20
จากด้านบนจะเห็นได้ว่าแสตมป์หลักร้อยไม่สามารถกระจายลูกปัดยิ้มได้ครบทั้ง 2 อัน จึงต้องกระจาย
แสตมป์หลักร้อยให้เป็นแสตมป์หลักสิบก่อน ดังนี้
จากนั้นให้แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วน ๆ ให้เท่ากัน
แบ่งแสตมป์หลักหน่วยจำนวนที่เหลืออยู่ 6 อัน ให้เท่า ๆ กัน จะได้
เพราะฉะนั้นผลลัพธ์ของ 450,126 ÷ 2 = 225,063
21
ตัวอย่างที่ 11
9,540,027 ÷ 3
วิธีคิด
STEP 1 : นำเหรียญและลูกปัดยิ้มมาวางไว้บนผ้า
STEP 2 : แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วนๆ ให้เท่ากัน ตามจำนวนลูกปัดยิ้ม
ลำดับที่ 1
22
ลำดับที่ 2
แสตมป์หลักหมื่น ไม่สามารถกระจายลูกปัดยิ้มได้ครบทั้ง 3 อัน จึงต้องกระจายแสตมป์หลักหมื่น
ให้เป็นแสตมป์หลักพันก่อน ดังนี้
23
จากนั้นให้แบ่งแสตมป์ออกเป็นส่วน ๆ ให้เท่ากัน
แสตมป์หลักสิบ ไม่สามารถกระจายลูกปัดยิ้มเก็บได้ครบทั้ง 3 อัน จึงต้องกระจายแสตมป์หลักสิบ
ให้เป็นแสตมป์หลักหน่วยก่อน ดังนี้
24
แบ่งแสตมป์หลักสิบจำนวนที่เหลืออยู่ 27 อัน ให้เท่า ๆ กัน จะได้
ฉะนั้นผลลัพธ์ของ 9,540,027 ÷ 3 = 3,180,009
25