หลักฐานทาง หลักฐานทาง ประวัติวั ติศาสตร์ ประวัติวั ติศาสตร์
ลักษณะของหลักฐานประวัติศาสตร์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ (Historical Sources) หลักฐานทางประวัติศาสตร์ หมายถึง ร่องรอยการ กระทำ การพูด การเขียน การประดิษฐ์ การอยู่อาศัยของมนุษย์ หรือลึกไปกว่าที่ปรากฏอยู่ภายนอก คือ ความคิดอ่าน โลก ทัศน์ ความรู้สึก ประเพณีปฏิบัติของมนุษย์ในอดีต ความ รู้สึกของคนในปัจจุบัน สิ่งที่มนุษย์จับ ต้องและทิ้งร่องรอย ไว้ กล่าวได้ว่าอะไรก็ตามที่มาเกี่ยวพันกับมนุษย์ หรือ มนุษย์เข้าไปเกี่ยวพันสามารถใช้เป็น หลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ได้ทั้งสิ้น
หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร หมายถึง หลักฐานที่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรบอก เล่าเรื่องราวต่างๆ ได้แก่ ศิลาจารึก พงศาวดาร ใบลาน จดหมายเหตุ วรรณกรรม ชีวประวัติ หนังสือพิมพ์ วารสาร นิตยสาร รวมถึงการบันทึกไว้ตามสิ่งก่อสร้าง โบราณสถาน โบราณวัตถุ แผนที่ เป็นต้น
หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร หมายถึง สิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นทั้งหมดที่ไม่เป็นลาย ลักษณ์อักษร ได้แก่ สิ่งก่อสร้าง โบราณสถานโบราณวัตถุ ศิลปการแสดง คำ บอกเล่า นาฏศิลป์ ตนตรี จิตรกรรม เป็นต้น
ประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ 1. หลักฐานขั้นต้นหรือหลักฐานปฐมภูมิ เป็นหลักฐานที่มา จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสมัยนั้นจริงๆ โดยมีการบันทึก ของผู้ที่เกี่ยวกับเหตุการณ์โดยตรง หรือผู้ที่รู้เหตุการณ์นั้น ด้วยตนเอง ดังนั้นหลักฐานช่วง ต้น จึงเป็นหลักฐานที่มี ความสำ คัญและน่าเชื่อถือมากที่สุด เพราะบันทึกของบุคคล ที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ หรือผู้อยู่ในเหตุการณ์บันทึกไว้ เช่น จดมายเหตุ คำ สัมภาษณ์ เอกสารทางราชการ บันทึก ความทรง จํา กฎหมาย หนังสือพิมพ์ ภาพยนตร์ สไลด์วีดิ ทัศน์ แถบบันทึกเสียง โบราณสถาน แหล่ง โบราณคดี โบราณวัตถุ การใช้หลักฐานชั้นต้นในการศึกษาค้นคว้า ทางประวัติศาสตร์จะทำ ให้การศึกษามีความน่าเชื่อถือมาก ขึ้นแต่ผู้ศึกษาควรใช้หลักฐานอย่างระมัดระวัง เพราะหลัก ฐานบางอย่างจะกล่าวถึงเพียงด้านเดียว การนำ หลักฐานชั้น ต้นมาใช้จึงต้องมีการประเมินคุณค่าของหลักฐานอย่าง รอบคอบเสียก่อน
2. หลักฐานชั้นรองหรือหลักฐานทุติยภูมิ เป็นหลักฐานที่เขียน ขึ้นโดยบุคคลที่ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้อง กับเหตุการณ์นั้นโดยตรง โดยมีการเรียบเรียงขึ้นภายหลังจากเกิดเหตุการณ์นั้นๆ ส่วน ใหญ่อยู่ในรูปของ บทความทางวิชาการและหนังสือต่างๆ เช่น พงศาวดาร ตำ นาน บันทึกคำ บอกเล่า ผลงานทางการศึกษา ค้นคว้าของนักวิชาการ สำ หรับหลักฐานชั้นรองนั้นมีข้อดี คือ มี ความสะดวกและง่ายในการศึกษาทำ ความ เข้าใจ เนื่องจากเป็น ข้อมูลได้ผ่านการศึกษาค้นคว้า ตรวจสอบข้อมูล วิเคราะห์ เหตุการณ์และอธิบายไว้อย่าง เป็นระบบ โดยนักประวัติศาสตร์ มาแล้ว สำ หรับหลักฐานชั้นรองนั้นมีข้อดี คือ มีความสะดวกและ ง่ายในการศึกษาทำ ความเข้าใจ เนื่องจากเป็น ข้อมูลได้ผ่านการ ศึกษาค้นคว้า ตรวจสอบข้อมูล วิเคราะห์เหตุการณ์และอธิบายไว้ อย่างเป็นระบบ โดยนัก ประวัติศาสตร์มาแล้ว
The end