หลักสูตรบูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง ศิลปะ

ก

คำนำ

หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 เน<นหลักสูตรแกนกลางของประเทศท่ีมีมาตรฐานการเรียนร<ู
ตัวช้ีวัดและสาระการเรียนรู<ข<อกำหนดคุณภาพของผ<ูเรียนท้ังด<านความร<ูทักษะ/กระบวนการคุณธรรม จริยธรรมและ
คQานิยม กำหนดสาระการเรียนร<ูครอบคลุมการศึกษาข้ันพ้ืนฐานท้ัง 12 ปR เพ่ือให<สถานศึกษาจัดทำหลักสูตรได<
เหมาะสม เน<นจุดมQุงหมายของหลักสูตรที่เปVนโรงเรียนมาตรฐานสากล มีเปXาหมายสำคัญมQุงเน<น พัฒนาผ<ูเรียนให<มี
ศักยภาพเปVนพลโลกมีจิตใจที่ดีงาม รักความเปVนไทย มีทักษะการคิด วิเคราะห[ สร<างสรรค[ ประกอบกับ “เศรษฐกิจ
พอเพียง” เปVนแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ<าอยQูหัวรัชกาลที่ 9 ที่พระราชทานมานานกวQา 30 ปR เปVน
แนวคิดที่ตั้งอยูQบนรากฐานของวัฒนธรรมไทย เปVนแนวทางการพัฒนาท่ีตั้งบนพ้ืนฐานของทางสายกลาง และความไมQ
ประมาท คำนึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสร<างภูมิคุ<มกันในตัวเอง ตลอดจนใช<ความร<ูและคุณธรรม เปVน
พื้นฐานในการดำรงชีวิต ที่สำคัญจะต<องมี “สติ ป'ญญา และความเพียร” ซ่ึงจะนำไปสูQ “ความสุข” ในการดำเนิน
ชวี ิตอยาQ งแท<จริง

เศรษฐกิจพอเพียง เปVนปรัชญาท่ีชี้ถึงแนวการดำรงอยูQและปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ตั้งแตQระดับ
ครอบครัว ระดับชุมชน จนถึงระดับรัฐ ท้ังในการพัฒนาและบริหารประเทศให<ดำเนินไปในทางสายกลาง เพ่ือให<ก<าว
ทันตQอโลกยุคโลกาภิวัตน[ ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจำเปVนท่ีจะต<อง
มีระบบภูมิค@ุมกันในตัวที่ดีพอสมควร ตQอการกระทบใด ๆ อันเกิดจากการเปล่ียนแปลงท้ังภายในภายนอก ท้ังน้ี
จะต<องอาศัยความรอบร@ู ความรอบคอบ และความระมัดระวังอยQางยิ่งในการนำวิชาการตQาง ๆ มาใช<ในการวางแผน
และการดำเนินการทุกขั้นตอน และขณะเดียวกันจะต<องเสริมสร<างพ้ืนฐานจิตใจของคนในชาติ ให<มีสำนึกในคุณธรรม
ความซื่อสัตย[สุจริต และให<มีความรอบรู<ที่เหมาะสม ดำเนินชีวิตด<วยความอดทน ความเพียร มีสติ ปeญญา และความ
รอบคอบ เพื่อให<สมดุลและพร<อมตQอการรองรับการเปลี่ยนแปลงอยQางรวดเร็วและกว<างขวางท้ังด<านวัตถุ ด<านสังคม
ด<านสิ่งแวดล<อม และดา< นวัฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเ< ปVนอยาQ งดี

ดังน้ันเพื่อให<การจัดทำหลักสูตรของกลุQมสาระการเรียนรู<ศิลปะดำเนินไปได<อยQางมีประสิทธิภาพสอดคล<องกับ
หลักสูตรการศึกษาขั้นฐาน และนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอพียงมาบูรณาการสQูการจัดการเรียนรู< มุQงพัฒนาผู<เรียน
ทางด<านการคิด และมีความเปVนสากลอยQางแท<จริง กลQุมสาระการเรียนรู<ศิลปะจึงมQุงเน<นสQงเสริมให<ผ<ูเรียนมีความคิด
ริเร่ิมสร<างสรรค[มีจินตนาการทางศิลปะ ช่ืนชมความงาม สุนทรียภาพ ความมีคุณคQา ซ่ึงมีผลตQอคุณภาพชีวิตมนุษย[
ดังน้ัน กิจกรรมศิลปะสามารถนำไปใช<ในการพัฒนาผ<ูเรียนโดยตรงทั้งทางด<านรQางกายจิตใจ สติปeญญาอารมณ[และ
สังคมตลอดจนนา ไปสูQการพัฒนาสิ่งแวดล<อม สQงเสริมให<ผ<ูเรียนมีความเชื่อม่ันในตนเองและแสดงออกในเชิงสร<างสรรค[
พัฒนากระบวนการรับรู<ทางศิลปะ การเห็นภาพรวม การสังเกตรายละเอียด สามารถค<นพบศักยภาพตนเองอันเปVน
พื้นฐานในการศึกษาตQอหรือประกอบอาชีพได< ด<วยการมีความรับผิดชอบมีระเบียบวินัย สามารถทำงานรQวมกับผู<อ่ืนได<
อยQางมคี วามสุข

กลุQมสาระการเรยี นรศ<ู ลิ ปะ
โรงเรียนเทศบาลวดั ขจรรงั สรรค[

ข

สารบญั

หนา$
คำนำ………………………………………………………………………………………..…………………… ก
สารบญั …………………………………………………………………………………………………………… ข

บทนำ 1
วิสัยทัศน/ …………………………………………………….…… 2
จุดมุง7 หมาย……………………………………………………………….…… 2
พันธกจิ 2
เป?าหมาย 2
คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค/................................... 3
สมรรถนะสำคญั ของผMูเรียน 3
หลักการของหลกั สูตรบูรณาการหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 4
จุดมุง7 หมายหลักสูตรบรู ณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 4
หลกั แนวคิดของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 4
แนวทางปฏิบตั /ิ ผลทค่ี าดว7าจะไดMรับ 5
แผนภูมหิ ลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 6
ภาคผนวก
8
- สาระและมาตรฐานการเรยี นรMกู ลม7ุ สาระการเรียนรMศู ลิ ปะ 9
- คำอธบิ ายรายวชิ า 32
- โครงสราM งหลกั สตู ร ………………………………………………………….…….
- แนวทางการวดั และประเมนิ ผล………………………………………
- การถอดบทเรยี น

บทนำ

กล%ุมสาระการเรียนร0ูศิลปะเป4นกล%ุมสาระที่ช%วยพัฒนาให0ผู0เรียนมีความคิดริเร่ิมสร0างสรรคB มีจินตนาการ

ทางศิลปะ ชื่นชมความงาม มีสุนทรียภาพ ความมีคุณค%า ซึ่งมีผลต%อคุณภาพชีวิตมนุษยB กิจกรรมทางศิลปะช%วย

พัฒนาผ0ูเรียนท้ังด0านร%างกาย จิตใจ สติปMญญา อารมณB สังคม ตลอดจนการนำไปสู%การพัฒนาสิ่งแวดล0อม ส%งเสริม

ใหผ0 0เู รยี นมีความเชื่อม่ันในตนเอง อนั เปน4 พ้นื ฐานในการศึกษาต%อหรอื ประกอบอาชีพได0

กลุ%มสาระการเรียนรู0ศิลปะมุ%งพัฒนาให0ผ0ูเรียนเกิดความร0ูความเข0าใจ มีทักษะวิธีการทางศิลปะ เกิดความ
ซาบซ้ึงในคุณค%าของศิลปะ เปVดโอกาสให0ผ0ูเรียนแสดงออกอย%างอิสระในศิลปะแขนงต%าง ๆ ประกอบด0วย
สาระสำคญั คอื

ทัศนศิลป+ มีความรู0ความเข0าใจองคBประกอบศิลปY ทัศนธาตุ สร0างและนำเสนอผลงานทาง
ทัศนศิลปYจากจินตนาการ โดยสามารถใช0อุปกรณBที่เหมาะสม รวมท้ังสามารถใช0เทคนิค วิธีการของศิลปVนในการ
สร0างงานได0อย%างมีประสิทธิภาพ วิเคราะหB วิพากษBวิจารณBคุณค%างานทัศนศิลปY เข0าใจความสัมพันธBระหว%าง
ทัศนศิลปY ประวัติศาสตรB และวัฒนธรรม เห็นคุณค%างานศิลปะที่เป4นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปMญญาท0องถ่ิน ภูมิ
ปMญญาไทยและสากล ช่นื ชม ประยกุ ตBใช0ในชีวิตประจำวัน

ดนตรี มีความรู0ความเข0าใจองคBประกอบดนตรีแสดงออกทางดนตรีอย%างสร0างสรรคB วิเคราะหB
วิพากษB วิจารณBคุณค%าดนตรี ถ%ายทอดความร0ูสึก ทางดนตรีอย%างอิสระ ช่ืนชมและประยุกตBใช0ในชีวิตประจำวัน
เข0าใจความสัมพันธBระหว%างดนตรี ประวัติศาสตรB และวัฒนธรรม เห็นคุณค%าดนตรีท่ีเป4นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิ
ปMญญาท0องถ่ิน ภูมิปMญญาไทย และสากล ร0องเพลง และเล%นดนตรีในรูปแบบต%าง ๆ แสดงความคิดเห็นเก่ียวกับ
เสียงดนตรี แสดงความรู0สึกท่ีมีต%อดนตรีในเชิงสุนทรียะ เข0าใจความสัมพันธBระหว%างดนตรีกับประเพณีวัฒนธรรม
และเหตุการณBในประวัตศิ าสตรB

นาฏศิลป+ มีความรู0ความเข0าใจองคBประกอบนาฏศิลปY แสดงออกทางนาฏศิลปYอย%างสร0างสรรคB
ใช0ศัพทBเบ้ืองต0นทางนาฏศิลปY วิเคราะหBวิพากษB วิจารณBคุณค%านาฏศิลปY ถ%ายทอดความรู0สึก ความคิดอย%างอิสระ
สร0างสรรคBการเคล่ือนไหวในรูปแบบต%าง ๆ ประยุกตBใช0นาฏศิลปYในชีวิตประจำวัน เข0าใจความสัมพันธBระหว%าง
นาฏศิลปกY บั ประวัติศาสตรB วฒั นธรรม เหน็ คุณคา% ของนาฏศิลปทY ีเ่ ป4นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมปิ ญM ญาทอ0 งถิ่น
ภูมิปญM ญาไทย และสากล

2

วสิ ัยทัศน5
มุ%งจัดการเรียนร0ูให0นักเรียนมีความร0ูและทักษะ ชื่นชม เห็นคุณค%าและมีสุนทรียะทางศิลปะ มีคุณธรรมนำ
ความรต0ู ามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งสู%วถิ ีชวี ิตใหม0 คี ณุ ภาพตามมาตรฐานการศกึ ษา

จดุ มงุ9 หมาย
หลกั สูตรกล%ุมสาระการเรียนรูศ0 ิลปะมีจดุ ม%ุงหมายหรอื เป]าหมายมง%ุ พฒั นาผ0ูเรยี นใหม0 ศี ักยภาพในการเรยี นรู0
และการทำงาน ประกอบด0วย
1. มีการเรยี นการสอนท่ยี ึดผ0เู รยี นเป4นสำคัญ เรียนอยา% งสนกุ และมคี วามสุข
2. ผเ0ู รียนมีความรูเ0 ปน4 สากล คิดวเิ คราะหB วิพากษวB ิจารณB แก0ปญM หา ใชท0 กั ษะทางศิลปะและมีทักษะชีวติ
3. ผ0เู รยี นมีความเชื่อมั่นในตนเอง สามารถนา ความร0ปู ระสบการณแB ละทกั ษะทางศิลปะไปเป4นพ้ืนฐาน
ในการศกึ ษาต%อหรือประกอบอาชีพในระดบั สากลได0
4. ผเ0ู รยี นมคี วามคดิ สร0างสรรคมB จี นิ ตนาการทางศิลปะ ช่ืนชมความงาม ความมคี ุณคา% มีจติ สำนกึ ในการ
พฒั นาอนรุ ักษแB ละรกั ษาสิ่งแวดลอ0 ม
5. ผเ0ู รียนมีคุณธรรม จริยธรรม และค%านิยมท่ีพึงประสงคB มีวินยั และปฏบิ ัติตนตามหลักปรัชญาของ
เศรษฐกจิ พอเพยี ง

พันธกจิ
1. จัดกิจกรรมการเรียนรู0เพื่อให0ผ0ูเรียนมีความร0ู ความเข0าใจ เกิดการคิดที่เป4นเหตุเป4นผลถึงวิธีการทาง
ศิลปะความเปน4 มาของรูปแบบภูมปิ Mญญาทอ0 งถิน่ และรากฐานทางวฒั นธรรม
2. ม%ุพัฒนาให0ผ0ูเรียนค0นหาผลงานทางศิลปะส่ือความหมายกับตนเองค0นหาศักยภาพ ความสนใจส%วนตัว
การสังเกตอยา% งละเอียดอ%อนนำไปสค%ู วามรกั
3. ส%งเสริมให0ผู0เรียนเกิดความซาบซึ้งในคุณค%าศิลปะรอบตัวพัฒนาเจตคติสมาธิ รสนิยม ทักษะ
กระบวนการทางการแสดงออก การคิดสรา0 งสรรคB
4. ส%งเสริมให0ผ0ูเรียนตระหนักถึงบทบาทของศิลปกรรมในสังคมในบริบทของการสะทอนวัฒนธรรมของ
ตนเองและวัฒนธรรมอื่นในสังคมโลก สะท0อนมุมมองของชีวิต สภาพเศรษฐกิจ สังคม การเมืองการปกครอง ความ
เช่ือ ความศรทั ธาทางศาสนา
5. ส%งเสริมสนับสนุนให0ผ0ูเรียนคิดเป4น มีระบบการคิดที่ดี มีความคิดริเร่ิม สร0างสรรคBดัดแปลงจินตนาการมี
สุนทรยี ภาพและคุณคา% ของศลิ ปวัฒนธรรมไทยและสากล

เป@าหมาย
1. ผเู0 รยี นมคี ุณธรรม จรยิ ธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงคB ตามเกณฑมB าตรฐานการศึกษา มากกวา%

รอ0 ยละ 95
2. ผ0ูเรยี นผา% นเกณฑBประเมนิ ตามมาตรฐานและหลักสตู รของสถานศกึ ษา มากกว%าร0อยละ 95
3. ผู0เรียนร0อยละ 100 ไดเ0 รยี นร0ูตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง

3

คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค5
1. รกั ชาติ ศาสนB กษัตรยิ B
2. ซือ่ สัตยBสุจรติ
3. มวี นิ ัย
4. ใฝเh รียนรู0
5. อยูอ% ย%างพอเพียง
6. มงุ% ม่ันในการทำงาน
7. รกั ความเป4นไทย
8. มจี ิตสาธารณะ
โรงเรียนเทศบาลวัดขจรรังสรรคBยังมุ%งเน0นท่ีจะพัฒนาผ0ูเรียนให0มีคุณลักษณะที่พึงประสงคBเพิ่มเติม
นอกเหนือจากคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงคตB ามทหี่ ลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐานกำหนดไวด0 งั นี้
1. เป4นเดก็ “ต%งหอ% ” ซึ่งเปน4 ภาษาถิ่นของจังหวดั ภเู กต็ หมายถงึ การเป4นคนดใี นทุก ๆ ดา0 น
2. สอื่ สารความเป4นภเู ก็ตได0

สมรรถนะสำคัญของผเLู รียน
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน ม%ุงพัฒนาคุณภาพผ0ูเรียนตามมาตรฐานการเรียนรู0 ซ่ึงการพัฒนา
ผ0เู รยี นให0บรรลุมาตรฐานการเรียนรท0ู ีก่ ำหนดนนั้ จะช%วยให0ผเู0 รยี นเกิดสมรรถนะสำคญั 5 ประการ ดังนี้
1. ความสามารถในการสื่อสาร หมายถึง ใช0ภาษาถ%ายทอดความคิด ความร0ู ความเข0าใจ ความร0ูสึก และ
ทัศนะของตนเอง เพื่อเปลี่ยนข0อมูลข%าวสารและประสบการณBอันจะเป4นประโยชนBต%อการพัฒนาตนเองและสังคม
รวมท้ังการเจรจาต%อรองเพื่อขจัดและลดปMญหาความขัดแย0งต%าง ๆ การเลือกรับหรือไม%รับข0อมูลข%าวสารด0วยหลัก
เหตุผลและความถูกต0อง ตลอดจนการเลือกใช0วิธีการส่ือสารที่มีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงผลกระทบที่มีต%อตนเอง
และสังคม
2. ความสามารถในการคิด หมายถึง ร0ูจักคิดวิเคราะหB คิดสังเคราะหB คิดอย%างสร0างสรรคB คิดอย%างมี
วิจารณญาณ และคิดเป4นระบบ เพื่อนำไปสู%การสร0างองคBความร0ูหรือสารสนเทศ เพื่อการตัดสินใจเก่ียวกับตนเอง
และสงั คมได0อยา% งเหมาะสม
3. ความสามารถในการแกLปUญหา หมายถึง เข0าใจความสัมพันธBและการเปล่ียนแปลงของเหตุการณBต%าง
ๆ ในสังคมแสวงหาความร0ู ประยุกตBความร0ูมาใช0ในการป]องกัน และแก0ไขปMญหาได0อย%างถูกต0องเหมาะสมบน
พ้ืนฐานของหลักเหตุผลคุณธรรมและข0อมูลสารสนเทศ รวมทั้งตัดสินใจท่ีมีประสิทธิภาพ โดยคำนึงถึงผลกระทบท่ี
เกิดขึ้นต%อตนเอง สังคมและส่ิงแวดล0อม
4. ความสามารถในการใชLทักษะชีวิต หมายถึง ใช0กระบวนการต%าง ๆ ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
เรียนร0ูด0วยตนเองต%อเน่ือง ทำงานและอย%ูร%วมกันในสังคมด0วยการสร0างเสริมความสัมพันธBอันดีระหว%างบุคคล
จัดการปMญหาและความขัดแย0งต%าง ๆอย%างเหมาะสม รู0จักปรับตัวให0ทันกับการเปล่ียนแปลงของสังคม
สภาพแวดลอ0 ม และหลีกเล่ียงพฤติกรรมไม%พึงประสงคBทส่ี %งผลกระทบตอ% ตนเองและผ0อู ืน่

4

5. ความสามารถในการใชเL ทคโนโลยี หมายถงึ รจ0ู กั เลือกและใช0เทคโนโลยดี 0านตา% ง ๆ ทักษะ
กระบวนการทางเทคโนโลยี เพอ่ื การพฒั นาตนเองและสงั คมในด0านการเรียนร0ู การสือ่ สาร การทำงาน การ
แกป0 Mญหาอย%างสรา0 งสรรคB ถกู ต0องเหมาะสมและมคี ณุ ธรรม

หลกั สูตรบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง

หลักการของหลกั สตู รบรู ณาการหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป4นปรัชญาช้ีถึงแนวการดำรงอยู%และปฏิบัติตนของประชาชนในทุก

ระดับ ดำเนินไปในทางสายกลาง เพ่ือให0ก0าวหน0าทันต%อโลกยุคโลกาภิวัตนB ซ่ึงภายใต0สภาวการณBปMจจุบันหลาย
หน%วยงานท้ังของภาครัฐและเอกชน ได0น0อมนำหลักคิดของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช0เป4นแนวทางแก0ไขปMญหาและ
ปรากฏความสำเร็จเป4นรูปธรรมมากข้ึน และจากความมุ%งหมายและหวังการของพระราชบัญญัติการศึกษาแห%งชาติ
พุทธศักราช 2542 (ฉบับปรับปรุงพุทธศักราช 2545) ในหมวด 1 มาตรา 6 ว%าด0วยการจัดการศึกษาต0องเป4นไป
เพ่ือพัฒนาคนไทยให0เป4นมนุษยBที่สมบูรณBทั้งร%างกาย จิตใจ สติปMญญา ความร0ูและคุณธรรม มีจริยธรรมและ
วัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถอยู%ร%วมกับผ0ูอื่นได0อย%างมีความสุข จากความสำคัญดังกล%าวจึงนำแนวคิดหลัก
ปฏิบัติเศรษฐกิจพอเพียงมาบูรณาการส%ูการเรียนการสอนในทุกกล%ุมสาระการเรียนร0ูของทุกระดับได0อย%างถูกต0อง
ชดั เจน และเปน4 รปู ธรรม

จุดมุง9 หมายหลักสูตรบูรณาการหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
1. เพ่ือให0เขา0 ใจความหมายหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงใน 3 หลกั การ คอื ความพอประมาณ ความ

มีเหตผุ ล และการสร0างภมู ิค0ุมกนั ในตวั ทดี่ ี และ 2 เงือ่ นไข คอื คุณธรรมและความรู0
2. เพอื่ ส%งเสรมิ และปลกู ฝMงวิธีการคิดในการปฏิบตั ติ นตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
3. เพอ่ื นำไปสก%ู ารพัฒนาตนเองใหก0 า0 วหนา0 ไปพร0อมกบั ความสมดลุ และพรอ0 มรบั ต%อการเปลี่ยนแปลงใน

ด0านวตั ถนุ ิยมในทางสังคม ส่งิ แวดล0อม วฒั นธรรม ไดอ0 ยา% งมงั่ คง และยั่งยืน
4. เพือ่ สร0างความพอเพยี งให0เกิดขนึ้ ใน 4 มติ ิ ไดแ0 ก% ดา0 นวตั ถุ หรอื เศรษฐกจิ สงั คม สิ่งแวดล0อมและ

วัฒนธรรม
5. เพ่อื นำไปบูรณาการกบั หนว% ยการเรยี นรู0ใน 8 กลุ%มสาระการเรยี นร0ู และสอดคลอ0 งกับหลักปรชั ญาของ

เศรษฐกจิ พอเพยี ง

หลกั แนวคิดของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
การพฒั นาตามหลกั เศรษฐกิจพอเพียง คือ การพัฒนาที่ต้ังอยบ%ู นพ้ืนฐานของทางสายกลางและความไม%

ประมาท โดยคำนึงถงึ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสร0างภูมคิ 0ุมกันท่ีดีในตัว ตลอดจนใช0ความรู0ความ
รอบคอบ และคุณธรรม ประกอบการวางแผนการตดั สินใจและการกระทำ

5

ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มหี ลกั พิจารณาอย%ู 4 สว% น ดังน้ี
1. กรอบแนวคิด เป4นปรัชญาที่ช้ีแนะแนวทางการดำรงอย%ูและปฏิบัติตนในทางท่ีควรจะเป4น โดยมี
พ้ืนฐานมาจากวิถีชีวิตด้ังเดิมของสังคมไทย สามารถนำมาประยุกตBใช0ได0ตลอดเวลา และเป4นการมองโลกเชิงระบบท่ี
มีการเปล่ียนแปลงอยู%ตลอดเวลา มุ%งเน0นการรอดพ0นจากภัย และวิกฤติ เพื่อความม่ันคง และความย่ังยืน ของการ
พัฒนา
2. คุณลักษณะ เศรษฐกิจพอเพียงสามารถนำมาประยุกตBใช0กับการปฏิบัติตนได0ในทุกระดับโดยเน0นการ
ปฏิบตั ิบนทางสายกลางและการพฒั นาอยา% งเปน4 ขั้นตอน
3. คำนยิ าม ความพอเพียงจะต0องประกอบดว0 ย 3 คุณลกั ษณะ พรอ0 ม ๆ กัน ดงั น้ี

Øความพอประมาณ หมายถึงความพอดี ท่ีไม%น0อยเกิดไป และไม%มากเกินไปโดยไม%เบียดเบียนตนเอง
และผอ0ู น่ื เช%น การผลติ และการบรโิ ภคทอ่ี ย%ูในระดับพอประมาณ

Øความมีเหตุผล หมายถึงการตัดสินใจเก่ียวกับระดับของความพอเพียงนั้น จะต0องเป4นไปอย%างมี
เหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปMจจัยท่ีเกี่ยวข0องตลอดจนคำนึงถึงผลที่คาดว%าจะเกิดข้ึนจากการกระทำนั้น ๆ อย%าง
รอบคอบ

ØการมีภูมิคุLมกันท่ีดีในตัว หมายถึงการเตรียมตัวให0พร0อมรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงด0านต%าง
ๆท่จี ะเกิดขึ้นโดยคำนึงถึงความเปน4 ไปไดข0 องสถานการณตB %าง ๆ ทคี่ าดวา% จะเกิดขึ้นในอนาคตทัง้ ใกลแ0 ละไกล

4. เงื่อนไข การตัดสินใจและการดำเนินกิจกรรมต%าง ๆ ให0อยู%ในระดับพอเพียงนั้นต0องอาศัยท้ังความรู0
และคณุ ธรรมเปน4 พืน้ ฐาน กลา% วคอื

Ø เงื่อนไขความรูL ประกอบด0วยความรอบรู0เก่ียวกับวิชาการต%าง ๆ ท่ีเกี่ยวข0องอย%างรอบด0าน ความ
รอบคอบที่จะนำความร0ูเหล%านั้นมาพิจาณาให0เชื่อมโยงกันเพ่ือประกอบการวางแผน และความระมัดระวังในขั้น
ปฏบิ ตั ิ

Ø เง่ือนไขคุณธรรม ที่จะต0องเสริมสร0างประกอบด0วยมีความตระหนักในคุณธรรมมีความซื่อสัตยB
สุจรติ มีความอดทน มคี วามเพยี ร ใช0สตปิ Mญญาในการดำเนนิ ชวี ติ ไมโ% ลภและไมต% ระหน่ี

แนวทางปฏิบัติ/ผลทีค่ าดว9าจะไดรL บั
จากการนำปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งมาประยุกตใB ช0 คือ การพัฒนาท่สี มดลุ และยงั่ ยืน พรอ0 มรับตอ% การ

เปลย่ี นแปลงในทุกด0านทัง้ ด0านเศรษฐกิจ สังคม สง่ิ แวดลอ0 ม ความรู0และเทคโนโลยี

6

แผนภูมิหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง

ทม่ี า: www.sufficiencyeconnomy.org

แนวทางการดำเนินการพัฒนาหลกั สตู รบรู ณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง
1. วเิ คราะหหB ลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 กล%มุ สาระการเรียนร0ู ศลิ ปะ
2. วิเคราะหBสาระ / มาตรฐาน /ตวั ชว้ี ัดชน้ั ปÅ/แผนการจดั การเรียนร0ู ในกลุ%มสาระศิลปะะ ทีส่ อดคล0องกบั

หลกั แนวคิด เศรษฐกิจพอเพียง
3. จดั ทำสาระ/มาตรฐานการเรียนรู0/กำหนดตวั ช้วี ดั จดั ทำหน%วยการเรียนร0ู/แผนการสอน และถอด

บทเรยี นบูรณาการเศรษฐกจิ พอเพียง
4. สรปุ และรายงานผลการใชห0 ลกั สตู รสถานศึกษา กลุ%มสาระศิลปะ และการถอดบทเรยี นเศรษฐกิจ

พอเพียง

ภาคผนวก

8

สาระและมาตรฐานการเรียนรกู้ ล่มุ สาระการเรียนรศู้ ิลปะ

สาระท8ี 9 ทศั นศิลป์

มาตรฐาน ศ 1.1 สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ ตามจนิ ตนาการ และความคดิ สรา้ งสรรค์ วเิ คราะห์
มาตรฐาน ศ 9.> วพิ ากษ์ วจิ ารณ์คณุ คา่ งานทศั นศลิ ป์ ถ่ายทอดความรสู้ กึ ความคดิ ต่องานศลิ ปะ
อยา่ งอสิ ร ชนFื ชม และประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ติ ประจาํ วนั
เขา้ ใจความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งทศั นศลิ ป์ ประวตั ศิ าสตร์ และวฒั นธรรม เหน็ คณุ คา่
งานทศั นศลิ ป์ ทเFี ป็นมรดกทางวฒั นธรรม ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถนFิ ภมู ปิ ัญญาไทย และ
สากล

สาระที8 > ดนตรี

มาตรฐาน ศ >.9 เขา้ ใจและแสดงออกทางดนตรอี ยา่ งสรา้ งสรรค์ วเิ คราะห์ วพิ ากษว์ จิ ารณ์คณุ คา่
มาตรฐาน ศ >.> ดนตรี ถ่ายทอดความรสู้ กึ ความคดิ ต่อดนตรอี ยา่ งอสิ ระ ชนFื ชม และประยกุ ตใ์ ช้
ในชวี ติ ประจาํ วนั
เขา้ ใจความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งดนตรี ประวตั ศิ าสตรแ์ ละวฒั นธรรม เหน็ คณุ คา่ ของ
ดนตรที เFี ป็นมรดกทางวฒั นธรรม ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถนิF ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถนิF ภมู ิ
ปัญญาไทยและสากล

สาระท8ี @ นาฏศิลป์

มาตรฐาน ศ 3.1 เขา้ ใจและแสดงออกทางนาฏศลิ ป์ อยา่ งสรา้ งสรรค์ วเิ คราะห์ วพิ ากษว์ จิ ารณ์
มาตรฐาน ศ 3.2 คณุ คา่ นาฏศลิ ป์ ถ่ายทอดความรสู้ กึ ความคดิ ต่อนาฏศลิ ป์ อยา่ งอสิ ระ ชนFื ชม และ
ประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ติ ประจาํ วนั
เขา้ ใจความสมั พนั ธ์ ระหวา่ งนาฏศลิ ป์ ประวตั ศิ าสตร์ และวฒั นธรรม เหน็ คณุ คา่
ของนาฏศลิ ป์ ทเFี ป็นมรดกทางวฒั นธรรม ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถนFิ ภมู ปิ ัญญาไทยและ
สากล

9

คำอธบิ ายรายวิชาพ้นื ฐาน

รหัสวิชา ศ 11101 ชอ่ื รายวชิ า ศลิ ปะ กลุม9 สาระการเรียนรูLศิลปะ
ชน้ั ประถมศกึ ษาปทa ี่ 1 เวลา 40 ชั่วโมง

สาระทัศนศลิ ป+
อภิปรายเกี่ยวกับรูปร%าง ลักษณะและขนาดของสิ่งต%างๆ รอบตัวในธรรมชาติและส่ิงที่มนุษยBสร0างขึ้นบอก
ความรู0สึกที่มีต%อธรรมชาติ และสิ่งแวดล0อมรอบตัว มีทักษะพื้นฐานในการใช0วัสดุ อุปกรณB สร0างงานทัศนศิลปY โดย
การทดลองใช0สีดว0 ยเทคนิคง%ายๆ วาดภาพระบายสีภาพธรรมชาติตามความร0สู กึ ของตนเอง
เพื่อให0เห็นคุณค%าของงานทัศนศิลปY โดยใช0วิธีการท่ีหลากหลายในการศึกษาค0นคว0าหาความรู0 ฝÇกฝน
วิเคราะหB วิพากษBวิจารณB เพื่อให0เกิดความร0ูความเข0าใจ มีความสามารถนำไปใช0ในชีวิตประจำวัน เห็นคุณค%า ช่ืนชม
ยินดขี องงานทัศนศลิ ปYในทอ0 งถิน่ มีความม%งุ ม่ันในการทำงาน ใฝเh รยี นร0ู มีวินยั

สาระดนตรี
ศึกษาและปฏิบัติเกี่ยวกับการกำเนิดเสียง คุณลักษณะของเสียง จังหวะและการร0องเพลง เพลงใน
ชวี ิตประจำวัน บทเพลงในทอ0 งถ่นิ
ให0นักเรียนสังเกตภาพและคิดวิเคราะหBโดยใช0กระบวนการคิดวิเคราะหB จำแนก ปฏิบัติ สรุปความรู0ความเข0าใจ
เกี่ยวกับ เรื่องการกำเนิดเสียง คุณลักษณะของเสียง จังหวะและการร0องเพลง เพลงในชีวิตประจำวัน บทเพลงในท0องถ่ิน
สามารถอธิบายความร0จู ากประสบการณเB ดิม เคลื่อนไหวทา% ทางเลยี นแบบไดอ0 ยา% ง เหมาะสม เพ่ือนำไปเป4นแนวทางใน ขับ
รอ0 งเพลงไดไ0 พเราะและสามารถแสดงออกไดอ0 ยา% งอสิ ระตามความรูส0 ึก และความคดิ สรา0 งสรรคBของตนเอง
เห็นคณุ ค%าของศิลปวัฒนธรรมไทยในดา0 นดนตรี นำความร0ทู ไ่ี ดม0 าปรับใชใ0 นชีวิตประจำวนั ไดเ0 หมาะสม

สาระนาฏศิลป+
ศึกษาเพ่ือให0มีความร0ูความเข0าใจในเรื่อง การเคลื่อนไหวลักษณะต%าง ๆ การใช0ภาษาท%าและการประดิษฐBท%า
ประกอบเพลง การใชน0 าฏยศพั ทแB ละภาษาท%า การแสดงประกอบเพลงทีเ่ กย่ี วกับธรรมชาติและสัตวB
การประดิษฐBท%าประกอบการรำระบำเต0น รำวงมาตรฐาน การเป4นผ0ูชมที่ดีและมีมารยาท การรับร0ูด0าน
ความรู0สึกและการแสดงความร0ูสึกอย%างสร0างสรรคB ความรู0พ้ืนฐานด0านนาฏศิลปYรูปแบบและวิธีการน าเสนอการ
แสดง การประดิษฐBท%ารำประกอบเพลง การจัดกิจกรรมนาฏศิลปY การฝÇกร%างกายให0เคล่ือนไหวอย%างสง%างาม การท า
งานกลม%ุ จดั การแสดงละครเพลง วนิ ยั ในการทำงานกลม%ุ การละเลน% ของเดก็ ไทย
ประวัติความเป4นมาและคุณค%านาฏศิลปY สุนทรียะของนาฏศิลปY การสื่อความคิดและความรู0สึกทาง
นาฏศิลปY การเข0าชมหรือมีส%วนร%วมในกิจกรรมทางศิลปวัฒนธรรมหรือการละครของโรงเรียนชุมชน ท0องถิ่นท่ี
เหมาะสมกับวัย

10

รหัสตวั ชี้วัด
ศ๑.๑ ป.๑/๑ ป.๑/๒ ป.๑/๓ ป.๑/๔ ป.๑/๕
ศ๑.๒ ป.๑/๑
ศ2.1 ป.1/1 , ป.1/2 , ป.1/3 , ป.1/4 , ป.1/5
ศ2.2 ป.1/1 , ป.1/2
ศ3.1 ป.1/1 , ป.1/2 , ป.1/3
ศ3.2 ป.1/1 , ป.1/2

รวมท้งั หมด 12 ตวั ชวี้ ัด

11

คำอธิบายรายวิชาพ้นื ฐาน

รหัสวิชา ศ 12101 ช่อื รายวิชา ศลิ ปะ กล9มุ สาระการเรียนรศูL ิลปะ
ชัน้ ประถมศึกษาปทa ่ี 2 เวลา 40 ชั่วโมง

สาระทัศนศิลป+
บรรยายรูปร%าง รูปทรงที่พบในธรรมชาติและสิ่งแวดล0อม ระบุทัศนธาตุที่อย%ูในสิ่งแวดล0อมและงาน
ทัศนศิลปYโดยเน0นเร่ือง เส0นสี รูปร%าง และรูปทรง เลือกงานทัศนศิลปY บอกความสำคัญ และบรรยายถึงส่ิงท่ีมองเห็น
รวมถึงเน้ือหาเรื่องราว อภิปรายเก่ียวกับงานทัศนศิลปYในท0องถ่ิน วิธีการสร0างงานและวัสดุอุปกรณBท่ีใช0 สร0างงาน
ทัศนศิลปY ๓ มิติ สร0างภาพปะติดโดยการตัดหรือฉีก วาดภาพถ%ายทอดเรื่องราวเกี่ยวกับครอบครัวหรือเพื่อนบ0าน
สร0างสรรคงB านเปน4 รปู แบบโครงสรา0 งเคลื่อนไหว
เพื่อให0เห็นคุณค%าของงานทัศนศิลปY โดยใช0วิธีการที่หลากหลายในการศึกษาค0นคว0าหาความร0ู ฝÇกฝน
วิเคราะหB วิพากษBวิจารณB เพ่ือให0เกิดความรู0ความเข0าใจ มีความสามารถนำไปใช0ในชีวิตประจำวัน เห็นคุณค%า ชื่นชม
ยนิ ดีของงานทัศนศลิ ปใY นทอ0 งถ่นิ มคี วามม%ุงมัน่ ในการทำงาน ใฝhเรียนร0ู มวี ินัย

สาระดนตรี
ศึกษาและปฏิบัติเกี่ยวกับเรื่องเสียงมนุษยB เสียงดนตรี คุณลักษณะของเสียงดนตรี คุณลักษณะของจังหวะ
การขบั รอ0 ง ความหมายและความสำคญั ของบทเพลง บทเพลงและดนตรพี ื้นเมอื ง กิจกรรมดนตรใี นโอกาสพิเศษ
ให0ผู0เรียนสังเกตภาพการกำเนิดเสียง เครื่องดนตรี การอ%านสถานการณBและวิเคราะหBคำถาม การฝÇกการขับ
ร0องเพลงให0ถูกต0องตามจังหวะสามารถเขียน บอก เล%า อธิบายความรู0สึกได0จากประสบการณBเดิม โดยการ
ถ%ายทอดจินตนาการและความคิดของตนเองอยา% งอิสระ
เห็นคุณค%าและความสำคัญของศิลปวัฒนธรรมทางดนตรี – นาฏศิลปY นำความร0ูมาประยุกตBใช0ใน
ชีวิตประจำวันไดอ0 ยา% งเหมาะสม และมจี ิตสาธารณะในการอนรุ กั ษB ศลิ ปวัฒนธรรมไทย

สาระนาฏศิลป+
ศึกษาเพื่อให0มีความรู0ความเข0าใจในเร่ือง การใช0ประสาทสัมผัสทั้ง 5 การประดิษฐB ท%าจากการเคลื่อนไหว
อย%างมีรูปแบบ การเคลื่อนไหวประกอบเพลงเกี่ยวกับสิ่งแวดล0อม การเคล่ือนไหวอย%างมีรูปแบบ ในการน่ัง การยืน
การเดิน การฝÇกภาษาท%าส่ือความหมายแทนอากัปกิริยา การฝÇกนาฏยศัพทBในส%วนลำตัว หลักและวิธีการปฏิบัติทาง
นาฏศลิ ปY
การฝÇกปฏิบัติการแสดงนาฏศิลปY การใช0ภาษาท%านาฏยศัพทB และการประดิษฐBท%าทางประกอบเพลงปลุกใจ
และนาฏศิลปYพื้นเมืองภาคต%าง ๆ มารยาทในการชมการแสดง การเข0าชมหรอการมีส%วน การรับรู0ด0านความร0ูสึกและ
การแสดงความรู0สึกอย%างสร0างสรรคBความรู0พ้ืนฐานด0านนาฏศิลปY รูปแบบและวิธีน าเสนอการแสดง การสร0างสรรคB
ท%าทางประกอบเพลง การจัดกิจกรรมนาฏศิลปY การทำงานกลุ%มจัดการแสดง การมีส%วนร%วมในกิจกรรมนาฏศิลปYของ

12

โรงเรียนและท0องถ่ินวิธีการเล%นและกติกาการละเล%นพ้ืนบ0าน ที่มาของการละเล%นพ้ืนบ0านและความสัมพันธBกับการดำ
รงชีวติ ของคนไทย ลกั ษณะเด%นและเอกลกั ษณขB องการละเล%นพ้ืนบา0 น

รหสั ตัวชี้วัด
ศ๑.๑ ป.๒/๑ ป.๒/๒ ป.๒/๓ ป.๒/๔ ป.๒/๕ ป.๒/๖ ป.๒/๗ ป.๒/๘
ศ๑.๒ ป.๒/๑ ป.๒/๒
ศ2.1 ป.2/1 , ป.2/2 , ป.2/3 , ป.2/4 , ป.2/5
ศ2.2 ป.2/1 , ป.2/2
ศ3.1 ป.2/1 , ป.2/2 , ป.2/3 , ป.2/4 , ป.2/5
ศ3.2 ป.2/1 , ป.2/2 , ป.2/3

รวมทง้ั หมด 25 ตวั ช้ีวดั

13

คำอธบิ ายรายวิชาพ้นื ฐาน กลม9ุ สาระการเรียนรLศู ลิ ปะ
รหัสวิชา ศ 13101 ชื่อรายวิชา ศลิ ปะ เวลา 40 ชัว่ โมง
ชนั้ ประถมศึกษาปaท่ี 3

สาระทัศนศิลป+
บรรยายรูปร%าง รูปทรงในธรรมชาติสิ่งแวดล0อม และงานทัศนศิลปY ระบุวัสดุอุปกรณBที่ใช0 สร0างผลงาน เม่ือ
ชมงานทัศนศิลปY จำแนก ทัศนศิลปYของสิ่งต%างๆ ในธรรมชาติบรรยายเหตุผล และวิธีการในการสร0างงานทัศนศิลปY
ระบุสิ่งที่ช่ืนชมและส่ิงที่ควรปรับปรุงในงานทัศนศิลปY ระบุส่ิงแวดล0อมและจัดกล%ุมของภาพตามทัศนศิลปY เล%าถึง
ทมี่ าของทัศนศิลปใY นทอ0 งถิ่น บรรยาย ลกั ษณะรูปร%าง รูปทรงในงานออกแบบสิ่งต%างๆ ในบ0านและโรงเรยี น
เพ่ือให0เห็นคุณค%าของงานทัศนศิลปY โดยใช0วิธีการที่หลากหลายในการศึกษาค0นคว0าหาความรู0 ฝÇกฝน
วิเคราะหB วิพากษBวิจารณB เพ่ือให0เกิดความร0ูความเข0าใจ มีความสามารถนำไปใช0ในชีวิตประจำวัน เห็นคุณค%า ชื่นชม
ยนิ ดขี องงานทศั นศลิ ปYในทอ0 งถ่ิน มคี วามมุง% มนั่ ในการทำงาน ใฝhเรียนร0ู มวี นิ ยั

สาระดนตรี
ศึกษาและปฏิบัติเก่ียวกับลักษณะและเสียงของเครื่องดนตรีไทยและสากล ระดับเสียงของตัวโน0ต การนับ
จังหวะ บทบาทหน0าที่และประเภทของเพลง ทักษะในการขับร0องและการบรรเลงดนตรี หลักการวิเคราะหBเพลง
การเคล่ือนไหวตามอารมณBของบทเพลง ดนตรีในชีวิตประจำวัน ดนตรีในท0องถิ่น ลักษณะเด%นและเอกลักษณBของ
ดนตรใี นทอ0 งถนิ่ ไทย 4 ภาค
ให0ผ0ูเรียนสังเกตภาพเก่ียวกับเคร่ืองดนตรี การบรรเลงดนตรีไทย การฟMงดนตรี บรรทัด 5 เส0น การ
เลียนแบบท%าทางต%างๆ การแสดงท%ารำประกอบเพลง ฝÇกออกเสียงตามบันไดเสียงที่กำหนดให0 ปรบมือตามจังหวะ
เพลง อ%านสัญลักษณBโน0ต การขับร0องเพลงและการบรรเลงดนตรีแล0วตอบคำถาม ฟMงเพลงและอธิบายความสำคัญ
และบทบาทหน0าท่ีของเพลง เปล%งเสียงตามระดับเสียงเคร่ืองดนตรี วาดภาพเคร่ืองดนตรีได0สอดคล0องกับเครื่อง
ดนตรีผู0เรียนสามารถเขียนอธิบายและวิเคราะหBความสำคัญของดนตรีได0 โดยใช0ประสบการณBเดิม สามารถปรบมือ
ได0ตรงตามจังหวะของดนตรี เห็นประโยชนBของดนตรี มีความคิดจินตนาการในการสร0างสรรคBท%าทางต%างๆ อย%าง
อสิ ระและเตม็ ความสามารถ ฟMงดนตรี
ผ0ูเรียนเห็นคุณค%าและความสำคัญของศิลปวัฒนธรรมทางดนตรี นำความรู0มาประยุกตBใช0ในชีวิตประจำวันได0
อย%างเหมาะสม และมจี ิตสาธารณะในการอนุรักษBศิลปวฒั นธรรมไทย

สาระนาฏศิลป+
ศึกษาเพื่อให0มีความร0ูความเข0าใจในเร่ือง การประดิษฐBท%ารำนาฏศิลปYเลียนแบบธรรมชาติ อากัปกิริยาของ
คน สัตวB สิง่ ของ การเคลอ่ื นไหวในรปู แบบต%าง ๆ ประกอบเพลงรำวงมาตรฐาน เพลงพระราชนพิ นธB สถานการณB
สนั้ ๆ และสถานการณBทกี่ ำหนดให0 หลกั และวิธกี ารปฏิบัตนิ าฏศิลปY

14

การใช0ภาษาท%าและนาฏยศัพทBเบื้องต0น การฝÇกปฏิบัตินาฏศิลปY เพลงงามแสงเดือน การประดิษฐBท%ารำ
ประกอบเพลงปลุกใจ (เพลงเพอื่ นไทย) และเพลงประกอบการแสดงนาฏศลิ ปYพื้นเมืองภาคตา% ง ๆ หลกั ในการชมการ
แสดง บทบาทหน0าท่ีของผู0แสดง ผู0ชม และการมีส%วนร%วม หลักในการแสดงความคิดเห็นต%อการแสดง การมีส%วนร%วม
ในกจิ กรรมนาฏศลิ ปขY องโรงเรียนและทอ0 งถิ่น

ฝÇกปฏิบัติการสร0างสรรคBผลงานนาฏศิลปY การทำงานกล%ุมจัดการแสดง การบูรณาการนาฏศิลปYกับสาระ
การเรียนร0ูอ่ืน ๆ การแสดงนาฏศิลปYพื้นบ0านหรือท0องถ่ินของตน ลักษณะและเอกลักษณBของการแสดงนาฏศิลปY ที่มา
ของการแสดงนาฏศิลปแY ละส่ิงที่เคารพ

รหสั ตวั ช้วี ัด
ศ1.1 ป.3/1 , ป.3/2 , ป.3/3 , ป.3/4 , ป.3/5 , ป.3/6 , ป.3/7 , ป.3/8 , ป.3/9 , ป.3/10
ศ1.2 ป.3/1 , ป.3/2
ศ2.1 ป.3/1 , ป.3/2 , ป.3/3 , ป.3/4 , ป.3/5 , ป.3/6 , ป.3/7
ศ2.2 ป.3/1 , ป.3/2
ศ3.1 ป.3/1 , ป.3/2 , ป.3/3 , ป.3/4 , ป.3/5
ศ3.2 ป.3/1 , ป.3/2 , ป.3/3

รวมท้ังหมด 29 ตัวชว้ี ัด

15

คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน

รหสั วิชา ศ 14101 ช่อื รายวชิ า ศลิ ปะ กลุ9มสาระการเรยี นรูLศิลปะ
ช้นั ประถมศึกษาปทa ่ี 4 เวลา 40 ชัว่ โมง

สาระทัศนศลิ ป+
ศึกษา เรียนรู0 ลักษณะรูปร%าง รูปทรงในธรรมชาติ ส่ิงแวดล0อม สถาปMตยกรรมในท0องถ่ิน ตึกชิโนโปร

ตุกีส และงานทัศนศิลปY เส0น สี รูปร%าง รูปทรง พื้นผิวและพ้ืนที่ว%างในธรรมชาติ ส่ิงแวดล0อม. และงานทัศนศิลปY
เทศกาลในท0องถ่ินจังหวัดภูเก็ต การใช0วัสดุอุปกรณBสร0างสรรคBงานพิมพBภาพจากขยะบริเวณชายหาดในจังหวัดภูเก็ต
การวาดภาพระบายสีจากประเพณีผ0อต%อ การจัดระยะความลึก น้ำหนักและแสงเงาในการวาดภาพประเพณีใน
ท0องถิ่นจังหวัดภูเก็ต อิทธิพลของสีวรรณะอ%ุน และสีวรรณะเย็นท่ีมีต%ออารมณBของมนุษยB จากการทำผ0าบาติก การ
เลือกใช0สีวรรณะอุ%นและวรรณะเย็นวาดภาพสถานท่ีท%องเท่ียวในจังหวัดภูเก็ต ถ%ายทอดความร0ูสึกอารมณBและ
จินตนาการถ%ายทอดความคิด ความร0ูสึกที่มีต%องานทัศนศิลปYของตนเอง จากสถาปMตยกรรมในท0องถิ่น งานทัศนศิลปY
ในเหตกุ ารณBและงานเฉลมิ ฉลองของวฒั นธรรมในทอ0 งถ่นิ ชมุ ชน ประเพณีกินเจ ประเพณตี รษุ จีน

ฝÇกการเปรียบเทียบ ลักษณะรูปร%าง รูปทรงในท0องถิ่นจากสถาปMตยกรรมชิโนโปรตุกีส การแยกทัศนธาตุ
โดยใช0เร่ืองเทศกาลในท0องถิ่นจังหวัดภูเก็ต ทดลองใช0วัสดุในการสร0างภาพพิมพBจากขยะชายหาดในท0องถ่ิน ทดลอง
วาดภาพระบายสีโปสเตอรBจากประเพณีผ0อต%อ การจัดระยะภาพ น้ำหนัก แสงเงา พื้นผิว โดยใช0หัวข0อ ประเพณี
ท0องถิ่น การใช0สีอ%ุนสีเย็นจากการทำผ0าบาติก และการวาดภาพสถานท่ีท%องเที่ยวในจังหวัดภูเก็ต ถ%ายทอดความรู0สึก
อารมณB จินตนาการ จากงานสถาปMตยกรรมในท0องถ่ิน ถ%ายทอดเหตุการณBต%าง ๆ และงานเฉลิมฉลองจากประเพณี
กินเจ ประเพณตี รุษจนี

เพื่อให0เห็นคุณค%า ชื่นชมความงามของธรรมชาติ สิ่งแวดล0อมในท0องถ่ิน ถ%ายทอดความร0ูสึกความคิดต%องาน
ทัศนศิลปYที่เป4นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปMญญาท0องถ่ิน. มีความม%ุงมั่นในการทำงาน ใฝhเรียนร0ู มีวินัย และประยุกตB
ในชีวิตประจำวนั ไดอ0 ย%างเหมาะสม

สาระดนตรี
บอก จำแนก ระบุ ประโยคเพลงอย%างง%ายโครงสร0างของบทเพลง ความหมายของประโยคเพลง การแบ%ง
ประโยคเพลง ประเภทของเคร่ืองดนตรีที่ใช0บรรเลงในเพลงท่ีฟMง ประเภทของเครื่องดนตรี เสียงของเครื่องดนตรีแต%
ละประเภททิศทางเคล่ือนที่ ขึ้น-ลงง%าย ๆ ของทำนองข้ึน-ลง รูปแบบจังหวะและความเร็วของจังหวะในเพลงท่ีฟMง
สามารถอ%านและเขียนโน0ตดนตรีไทยและสากล เคร่ืองหมายและสัญลักษณBต%าง ๆ ที่ใช0ในการบรรเลง เข0าใจบท
เพลง
ฝÇกร0องเพลงโดยใช0ช%วงเสียงที่เหมาะสมกับตนเอง บอกแหล%งท่ีมาและความสัมพันธBของวิถีชีวิตไทยในการ
อนุรกั ษBวัฒนธรรมทางดนตรี ใช0และเก็บดูแลรักษาเครื่องดนตรีอย%างถกู ตอ0 งและปลอดภยั
เพื่อให0มีความร0ู ความเข0าใจ การแสดงออกทางดนตรีอย%างสร0างสรรคB เห็นคุณค%า ช่ืนชมดนตรีที่เป4นมรดก
ทางวัฒนธรรมภมู ิปMญญาทอ0 งถนิ่ ภูมิปMญญาไทยและสากลและนำไปประยกุ ตใB ชใ0 นชวี ิตประจำวันไดอ0 ยา% งสร0างสรรคB

16

สาระนาฏศลิ ป+
ระบุทักษะพื้นฐานทางด0านนาฏศิลปYการละครที่ใช0สื่อความหมายและอารมณBฝÇกนาฏยศัพทB ใช0ภาษาท%าและ
นาฏยศัพทBหรือศัพทBทางละครง%ายๆในการถ%ายทอดเร่ืองราว แสดงการเคล่ือนไหวในจังหวะต%างๆ ตามความคิดของ
ตน แสดงเป4นค%ูและเป4นกล%ุม เล%าส่ิงที่ชื่นชอบในการแสดง โดยเน0นจุดสำคัญของเรื่องและลักษณะเด%นของตัวละคร
อธบิ ายประวัติความเป4นมาของนาฏศิลปเY ปรียบเทียบการแสดงนาฏศิลปไY ทยกับการแสดงทีม่ าจากวฒั นธรรมอ่ืน
แสดงการประดิษฐBท%ารำหรือรำประกอบจังหวะพ้ืนเมืองการแสดงนาฏศิลปYประเภทคู%และหม%ู เช%นการรำวง
มาตรฐาน ระบำ การเล%าเรื่อง ลกั ษณะเดน% ของตวั ละคร
เพ่ือให0มีความร0ูความเข0า เห็นคุณค%าของนาฏศิลปYไทย มีทักษะในการแสดงทางนาฏศิลปYไทย และการ
แสดงพ้ืนเมือง เกิดความช่ืนชมนาฏศิลปYของไทย สามารถนำกิจกรรมของนาฏศิลปYไปใช0แสดงในโอกาสต%างๆ เพ่ือ
ความเพลดิ เพลนิ แกต% นเองและผู0อน่ื ได0

รหสั ตัวช้วี ัด
ศ 1.1 ป.4/1,ป.4/2,ป.4/3,ป.4/4,ป.4/5,ป.4/6,ป.4/7,ป.4/8,ป.4/9
ศ 1.2 ป.4/1,ป.4/2
ศ 2.2 ป.4/1,ป.4/2,ป.4/3,ป.4/4,ป.4/5,ป.4/6,ป.4/7
ศ 2.2 ป.4/1,ป.4/2
ศ 3.1 ป.4/1,ป.4/2,ป.4/3,ป.4/4,ป.4/5
ศ 3.2 ป.4/1,ป.4/2,

รวมท้งั หมด 27 ตวั ช้วี ัด

17

คำอธิบายรายวิชาพ้ืนฐาน

รหสั วิชา ศ 15101 ชื่อรายวชิ า ศลิ ปะ กลุ9มสาระการเรยี นรLูศลิ ปะ
ช้ันประถมศกึ ษาปaท่ี 5 เวลา 40 ชว่ั โมง

สาระทศั นศลิ ป+
ศึกษา เรียนร0ู จังหวะ ตำแหน%งของสิ่งต%าง ๆ ท่ีปรากฏในสิ่งแวดล0อมท0องถิ่น ลวดลายในตึกชิโนโปรตุกีส
และความแตกต%าง ระหว%างทัศนศิลปYที่สร0างด0วยวัสดุ อุปกรณB โดยการนำวัสดุในท0องถิ่นมาสร0างงานสื่อผสม ฝÇกฝน
การวาดภาพ โดยใช0เทคนิคของแสง เงา น้ำหนักและวรรณะสีในหัวข0อท่ีเก่ียวกับจังหวัดภูเก็ต ศึกษาการสรา0 งสรรคB
งานปèMนจากดินน้ำมันหรือดินเหนียว ในเรื่องเกี่ยวกับประเพณีท0องถิ่น การจัดภาพในงานพิมพB เน0นเร่ืองราวอนุรักษB
ท0องทะเลภูเก็ต การจัดองคBประกอบและการสื่อความหมายในงานทัศนศิลปY จากงานเทศกาลในท0องถ่ิน บรรยาย
ประโยชนแB ละคุณคา% ของงานทศั นศลิ ปY ที่มีผลต%อชวี ิตของคนในท0องถนิ่ จากการออกแบบลวดลายผ0าบาตกิ
ฝÇกระบุและบรรยายลักษณะรูปแบบของงานทัศนศิลปYในแหล%งเรียนร0ู โดยศึกษาจากพิพิธภัณฑBภูเก็ตไทย
หัว ศึกษางานทัศนศิลปYท่ีสะท0อนวัฒนธรรมและภูมิปMญญาในท0องถิ่น โดยศึกษาจากแหล%งเรียนร0ูในท0องถ่ิน
พิพธิ ภณั ฑเB พอรานากัน
เพื่อให0เห็นคุณค%าของงานทัศนศิลปY โดยใช0วิธีการที่หลากหลายในการศึกษาค0นคว0าหาความร0ู ฝÇกฝน
วิเคราะหB วิพากษBวิจารณB เพื่อให0เกิดความรู0ความเข0าใจ มีความสามารถนำไปใช0ในชีวิตประจำวัน เห็นคุณค%า ช่ืนชม
ยนิ ดีของงานทัศนศิลปใY นทอ0 งถน่ิ มคี วามม%ุงมน่ั ในการทำงาน ใฝhเรียนร0ู มวี ินัย

สาระดนตรี
ศึกษาและปฏิบัติเกี่ยวกับเครื่องดนตรีไทยและสากลประกอบจังหวะและทำนอง วงดนตรีไทย วงดนตรี
สากล องคBประกอบดนตรี เครื่องหมายและสัญลักษณBทางดนตรี หลักการขับร0อง ดนตรีกับการแสดงนาฏศิลปY ดนตรี
กับประเพณที อ0 งถนิ่ การแสดงท%าทางประกอบนิทานและบทเพลง
ให0นักเรียนสังเกตภาพเครื่องดนตรีไทย เคร่ืองดนตรีสากล วงดนตรีไทย วงดนตรีสากล ตัวโน0ต ประเพณี
ท0องถิ่น เพ่ือวิเคราะหBและอธิบายเกี่ยวกับภาพด0วยประสบการณBและใช0ทักษะกระบวนการคิดต%างๆ บันทึกตัวโน0ต
ฝÇกขับร0องเพลง จากภาพท่ีกำหนดได0อย%างถูกต0องเหมาะสมสามารถปฏิบัติกิจกรรมเกี่ยวกับดนตรีได0อย%างเหมาะสม
เกดิ ความคดิ สร0างสรรคB จินตนาการ
เห็นคุณค%า และตระหนักถึงความสำคัญของดนตรีที่เป4นมรดก เอกลักษณBของชาติท่ีสะท0อนถึงวัฒนธรรม
ประเพณี และ สามารถนำความรู0ทางดนตรี มาประยุกตBใช0ในชีวติ ประจำวนั ไดอ0 ย%างเหมาะสม

สาระนาฏศิลป+
ศึกษาและปฏิบัติเกี่ยวกับดนตรีกับการแสดงนาฏศิลปY ดนตรีกับประเพณีท0องถิ่น การแสดงท%าทางประกอบ
นิทานและบทเพลง นาฏยศัพทBและภาษาท%ารำทางนาฏศิลปYไทย การแสดงนาฏศิลปYไทย องคBประกอบนาฏศิลปY
ละคร หลักการชมการแสดงนาฏศิลปไY ทย และนาฏศิลปYสากล

18

ให0นักเรียนสังเกตภาพประเพณีท0องถ่ิน การแสดงนาฏศิลปY เพื่อวิเคราะหBและอธิบายเกี่ยวกับภาพด0วย
ประสบการณBและใช0ทักษะกระบวนการคิดต%างๆ ปฏิบัติท%ารำประกอบเพลงจากภาพที่กำหนดได0อย%างถูกต0อง
เหมาะสมสามารถปฏบิ ตั ิกจิ กรรมเก่ียวกับดนตรแี ละนาฏศลิ ปYได0อยา% งเหมาะสม เกดิ ความคดิ สรา0 งสรรคB จนิ ตนาการ

เห็นคุณค%า และตระหนักถึงความสำคัญของนาฏศิลปYที่เป4นมรดก เอกลักษณBของชาติท่ีสะท0อนถึงวัฒนธรรม
ประเพณี และ สามารถนำความร0ทู างนาฏศิลปมY าประยุกตBใชใ0 นชวี ิตประจำวนั ได0อย%างเหมาะสม

รหัสตวั ชว้ี ัด
ศ1.1 ป.5/1 ,ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6, ป.5/7
ศ1.2 ป.5/1 ,ป.5/2
ศ2.1 ป.5/1 , ป.5/2 , ป.5/3 , ป.5/4 , ป.5/5 , ป.5/6 , ป.5/7
ศ2.2 ป.5/1 , ป.5/2
ศ3.1 ป.5/1 , ป.5/2 , ป.5/3 , ป.5/4 , ป.5/5 , ป.5/6
ศ3.2 ป.5/1 , ป.5/2

รวมทัง้ หมด 26 ตัวชว้ี ดั

19

คำอธบิ ายรายวชิ าพนื้ ฐาน

รหสั วชิ า ศ 16101 ชื่อรายวชิ า ศิลปะ กล9มุ สาระการเรียนรศูL ิลปะ
ชั้นประถมศึกษาปaที่ 6 เวลา 40 ชว่ั โมง

สาระทศั นศลิ ป+
ศึกษา เรียนร0ูเกี่ยวกับวงจรสีธรรมชาติและสีคู%ตรงข0าม มีผลในการถ%ายทอดความคิดและอารมณB จาก
สถาปMตยกรรมในทอ0 งถ่นิ หลกั การจัดขนาด สดั ส%วน ความสมดุลในการสร0างงานทัศนศลิ ปYในเรอื่ ง “ท0องทะเลอนั ดา
มัน”. การสร0างงานทัศนศิลปYจากรูปแบบ 2 มิติ เป4น 3 มิติ ต0องอาศัยหลักการของ แสง เงา และน้ำหนัก โดยใช0
เร่ืองราวของตึกชิโนโปรตุกีส. การใช0หลักการเพ่ิมและลดที่ถูกต0องเหมาะสม ช%วยสร0างสรรคBงานปMèนจาก
ประติมากรรมในท0องถิ่น. การใช0หลักการของรูปและพ้ืนที่ว%างท่ีถูกต0อง เหมาะสม ช%วยสร0างสรรคBงานทัศนศิลปY
โดยเน0นเรื่องราวประเพณีในท0องถิ่น การสร0างสรรคBงานทัศนศิลปYท่ีดีต0องใช0หลักการจัดขนาดและสัดส%วน โดยใช0สีค%ู
ตรงข0ามจากเร่ืองราววัฒนธรรมในท0องถิ่น การสร0างงานทัศนศิลปYเป4นแผนภาพ แผนผังและภาพประกอบ เพื่อ
ถา% ยทอดความคิด หรือเรื่องราวทเ่ี กีย่ วกับ เหตุการณB ประวตั ิความเป4นมาของเกาะภเู กต็
บรรยายบทบาทของงานทัศนศิลปYที่สะท0อนชีวิตและสังคม ในหัวข0อ ถนนเก%าเล%าความหลัง (ถนนถลาง)
อภิปราย อิทธิพลของความเช่ือ ความศรัทธา ในศาสนาที่มีผลต%องานทัศนศิลปYในท0องถิ่น เรื่อง. ประเพณีกินผัก.
และบรรยายอิทธิพลของวัฒนธรรมในท0องถ่ินท่ีมีผลต%อการสร0างสรรคBงานทัศนศิลปY ในหัวข0อ “อาหารดังเมือง
ภเู กต็ ”

สาระดนตรี
ศึกษาและปฏิบัติเก่ียวกับองคBประกอบดนตรี ศัพทBสังคีต ประเภทและหน0าที่ของเคร่ืองดนตรีพ้ืนบ0าน
ประเภทเคร่ืองดนตรีสากล โน0ตเพลงไทย โน0ตเพลงสากล การขับร0อง การวิเคราะหBและการฟMงเพลง วิวัฒนาการ
ดนตรีไทย
ให0นักเรียนสังเกตภาพเครื่องดนตรีไทย เพ่ือวิเคราะหBและเขียนอธิบายภาพการฝÇกการขับร0อง การวิเคราะหB
เพลง การฟMงเพลง การสรุปความร0ูทางด0านดนตรี สามารถจำแนก บรรยาย อ%าน เขียนแสดงความร0ูสึก อภิปราย
แสดงความคิดเห็นได0จากประสบการณB มีการใช0ความคิดสร0างสรรคB การใช0จินตนาการของตนเองอย%างอิสระ
สามารถเข0าใจและปฏบิ ตั ิเกยี่ วกับดนตรีและนาฏศิลปYโดยใช0ทกั ษะกระบวนการต%างๆ ไดด0 ว0 ยตนเอง
เห็นคุณค%าและความสำคัญของศิลปวัฒนธรรมไทยทางดนตรี นำความร0ูท่ีได0มาประยุกตBใช0 ในชีวิตประจำวัน
ได0อย%างเหมาะสม เกิดความรักและหวงแหนในศิลปวัฒนธรรมไทยท่ีเป4นมรดกของชาติ มีจิตสาธารณะในการอนุรักษB
ศลิ ปวฒั นธรรมไทยให0คงอย%สู บื ไป

20

สาระนาฏศิลป+
ศึกษาและปฏิบัติเก่ียวกับการประดิษฐBท%าทางประกอบเพลงพ้ืนเมือง นาฏยศัพทBและภาษาท%ารำทางนาฏศิลปY
ไทย การแสดงนาฏศิลปYและละคร มารยาทในการชมการแสดงนาฏศิลปYและละคร บทบาทหน0าที่งานนาฏศิลปYและ
การละคร ประวัตินาฏศิลปแY ละการละครของไทย
ให0นักเรียนสังเกตภาพ นาฏยศัพทB ภาษาท%ารำทางนาฏศิลปYไทย การร%ายรำประกอบ เพลงต%างๆ การเป4น
ผ0ูชมท่ีดีและไม%ดี เพื่อวิเคราะหBบทบาทหน0าที่งานนาฏศิลปYและการละคร การสรุปความร0ูทางด0านนาฏศิลปY สามารถ
จำแนก บรรยาย อ%าน เขียนแสดงความรู0สึก อภิปรายแสดงความคิดเห็นได0จากประสบการณB มีการใช0ความคิด
สร0างสรรคB การใช0จินตนาการของตนเองอย%างอิสระ สามารถเข0าใจและปฏิบัติเกี่ยวกับนาฏศิลปYโดยใช0ทักษะ
กระบวนการตา% งๆ ได0ด0วยตนเอง
เห็นคุณค%าและความสำคัญของศิลปวัฒนธรรมไทยทางนาฏศิลปYนำความร0ูท่ีได0มาประยุกตBใช0 ใน
ชีวิตประจำวันได0อย%างเหมาะสม เกิดความรักและหวงแหนในศิลปวัฒนธรรมไทยท่ีเป4นมรดกของชาติ มีจิตสาธารณะ
ในการอนรุ ักษศB ลิ ปวฒั นธรรมไทยให0คงอยู%สืบไป

รหสั ตัวช้ีวดั
ศ.1.1 ป.6/1 ,ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4, ป.6/5, ป.6/6, ป.6/7
ศ.1.2 ป.6/1 ,ป.6/2, ป.6/3
ศ2.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3 , ป.6/4 , ป.6/5 , ป.6/6
ศ2.2 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3
ศ3.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3 , ป.6/4 , ป.6/5 , ป.6/6
ศ3.2 ป.6/1 , ป.6/2

รวมท้ังหมด 27 ตัวชี้วัด

21

คำอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหสั วชิ า ศ21101 ช่ือรายวิชา ศลิ ปะ กลม9ุ สาระการเรยี นรศูL ิลปะ
ช้ันมธั ยมศกึ ษาปทa ่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 4๐ ช่ัวโมง จำนวน 1 หน9วยกติ

สาระทัศนศิลป+
ศึกษา บรรยายความแตกต%างและความคล0ายคลงึ กันของทศั นธาตใุ นงานทัศนศลิ ปY และสิ่งแวดลอ0 ม โดย
ใชเ0 รือ่ งราวในทอ0 งถ่นิ “บา0 นเศรษฐมี เี รือ่ งเล%า” (บา0 นเก%าสไตลBชโิ นโปรตกุ ีสของภเู ก็ต) หลกั การออกแบบงาน
ทศั นศลิ ปY โดยเน0นความเป4นเอกภาพ ความกลมกลืนและความสมดลุ ในเร่ืองราวท0องถิ่นภูเกต็ “จูงนอ0 งท%อง
ภเู กต็ ”. เรียนรูห0 ลักการวาดภาพ ทศั นียภาพแสดงให0เหน็ ระยะใกล0 ไกล เป4น ๓ มติ ิ โดยใช0คำขวญั จงั หวัดภเู กต็
“หาดทรายสที อง “ การรวบรวมงานปèนM หรืองานสอ่ื ผสมมาสรา0 งเปน4 เรื่องราว ๓ มติ โิ ดยเน0นความเปน4 เอกภาพ
ความกลมกลนื และการสื่อถงึ เร่ืองราวของงานจากสถานทส่ี ำคัญในทอ0 งถิน่ “วดั ฉลอง ครองศรัทธาภเู กต็ ” การ
ออกแบบรูปภาพสญั ลักษณB หรืองานกราฟฟVกในการนำเสนอความคิดและขอ0 มูล โดยใชค0 ำขวัญจังหวัดภเู ก็ต การ
ประเมนิ งานทัศนศลิ ปYและวธิ ีการปรับปรงุ งาน
บรรยายลักษณะรูปแบบงานทัศนศิลปขY องชาติและทอ0 งถน่ิ ในเรอื่ งราว “ภูเก็ตเพอรานากนั ” งานทัศนศิลปY
ของภาคต%าง ๆ ในประเทศไทยและความแตกตา% งของงานทัศนศลิ ปใY นวัฒนธรรมไทยและสากล
เห็นคณุ ค%างานศิลปะ ทศั นศิลปY ทเี่ ปน4 มรดกทางวฒั นธรรม ภมู ปิ Mญญาท0องถ่นิ ภูมปิ Mญญาไทยและสากล
มคี วามช่นื ชม มุ%งม่ันในการทำงาน ใฝเh รยี นร0ู มีวนิ ัย สามารถนำไปประยุกตBใช0ในชวี ติ ประจำวัน เพอื่ พฒั นาทางด0าน
รา% งกาย จติ ใจ อารมณBและสงั คม

สาระดนตรี
ศึกษาเคร่ืองหมายและสัญลักษณBทางดนตรี เสียงร0องและเสียงของเคร่ืองดนตรี ในบทเพลงจาก
วัฒนธรรมต%างๆ การร0องและการบรรเลงเครื่องดนตรีประกอบการร0อง วงดนตรีพ้ืนเมือง วงดนตรีไทย วงดนตรี
สากล การถ%ายทอดอารมณBของบทเพลง การนำเสนอบทเพลงท่ีตนสนใจ การประเมินคุณภาพของบทเพลง
การใช0และบำรุงรักษาเคร่ืองดนตรีของตน บทบาทและอิทธิพลของดนตรี องคBประกอบของดนตรีในแต%ละ
วัฒนธรรมโดยการใช0กระบวนการฝÇกทักษะทางดนตรี การสังเกต ทดลอง ฝÇกปฏิบัติตามทีละขั้นตอน จากง%ายไปหา
ยาก และฝÇกปฏิบัติซ้ำๆ จนสามารถอ%าน เขียน ร0องโน0ตไทย และโน0ตสากลเปรียบเทียบเสียงร0องและเสียงของ
เคร่ืองดนตรี ท่ีมาจากวัฒนธรรมที่ต%างกัน ร0องเพลงและใช0เคร่ืองดนตรีบรรเลงประกอบการร0องเพลงด0วยบทเพลง
ที่หลากหลายรูปแบบ จัดประเภทของวงดนตรีไทยและวงดนตรีที่มาจากวัฒนธรรมต%าง ๆ แสดงความคิดเห็นที่มีต%อ
อารมณBของบทเพลงท่ีมีความเร็วของจังหวะ และความดัง - เบา แตกตา% งกนั เปรียบเทียบอารมณB ความรู0สึกในการ
ฟMงดนตรีแต%ละประเภท นำเสนอตัวอย%างเพลงท่ีตนเองช่ืนชอบ และอภิปรายลักษณะเด%นที่ทำให0งานนั้นน%าชื่นชม
ใช0เกณฑBสำหรับประเมินคุณภาพ งานดนตรีหรือเพลงที่ฟMง ใช0และบำรุงรักษาเครื่องดนตรี อย%างระมัดระวังและ
รับผิดชอบ สามารถอธิบายบทบาทความสัมพันธBและอิทธิพลของดนตรีท่ีมีต%อสังคมไทย ระบุความหลากหลายของ
องคปB ระกอบดนตรีในวฒั นธรรมต%างกันได0

22

สาระนาฏศลิ ป+
ศึกษาวิเคราะหB และฝÇกปฏิบัติเพื่อให0มีความรู0 และความสามารถเก่ียวกับนาฏยศัพทBหรือศัพทBทางการ
ละครในการแสดง รูปแบบการแสดงนาฏศิลปYพ้ืนบ0าน นาฏศิลปYนานาชาติ โดยใช0ทักษะในการทำงานเป4นกลุ%มใน
กระบวนการผลิต การแสดง การแสดงความคิดเห็น ความร0ูสึกในการชมการแสดงโดยใช0เกณฑBง%ายๆ ท่ีกำหนดให0
ในการพิจารณาคุณภาพการแสดงท่ีชม โดยเน0นเร่ืองการใช0เสียง การแสดงท%า และการเคลื่อนไหว มีความรู0ความ
เข0าใจ ทักษะพื้นฐานทางนาฏศิลปY ได0แก% นาฏยศัพทB ละคร ระบำเบ็ดเตล็ด รำวงมาตรฐาน การถ%ายทอดความรู0
ทางด0านการแสดงในรูปแบบต%างๆ จัดกิจกรรมทางนาฏศิลปYและตระหนักในคุณค%าของประเพณีและวัฒนธรรมไทย
โดยใช0กระบวนการการสร0างความร0ูความเข0าใจ กระบวนการคิดวิเคราะหB กระบวนการสร0างเสริมคุณลักษณะที่พึง
ประสงคB เพื่อให0เกิดความร0ูความเข0าใจ การเรียนร0ูเทคนิค วิธีการทำงาน ตลอดจนเปVดโอกาสให0แสดงออกอย%าง
อิสระ มีความคิดริเริ่มสร0างสรรคB จินตนาการ มีสุนทรียภาพ สร0างสรรคBงานนาฏศิลปYด0วยความชื่นชมและเห็น
คณุ ค%าของนาฏศิลปYไทย นาฏศลิ ปYนานาชาติ
เพ่ือถ%ายทอดความคิดหรือเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณBต%างๆ ให0เกิดความร0ู ความเข0าใจ เพื่อให0เห็น
คุณค%าของการนำความร0ูไปใช0ให0เกิดประโยชนBในการดำเนินชีวิตประจำวันสัมพันธBกับวิถีชีวิตพ้ืนบ0าน ศิลปะ ดนตรี
และการแสดงนาฏศิลปYพื้นบ0านที่สะท0อนถึงวัฒนธรรมและประเพณี ภูมิปMญญาท0องถ่ินภูมิปMญญาไทยและสากล
ผ%านการจัดการเรียนรู0แบบเชิงรุก Active learningและสอดคล0องกับการจัดการเรียนร0ูในศตวรรษท่ี 21 น0อมนำ
หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชใ0 นการดำเนินชีวิต

รหัสตวั ชว้ี ดั
ศ ๑.๑ ม. ๑/๑ - ม.๑/๖
ศ ๑.๒ ม.๑/๑ - ม.1/3
ศ. ๒.๑ ม.๑/๑ – ม.๑/๙
ศ. ๒.๒ ม.๑/๑ – ม.๑/๒
ศ. ๓.๑ ม. ๑/๑ – ม.๑/๕
ศ. ๓.๒ ม. ๑/๑ – ม.๑/๒
รวม 27 ตวั ชวี้ ดั

รวมท้ังหมด 27 ตวั ช้วี ัด

23

คำอธิบายรายวชิ าพืน้ ฐาน

รหสั วิชา ศ21102 ช่อื รายวิชา ศิลปะ กลุ9มสาระการเรียนรศูL ลิ ปะ
ช้ันมธั ยมศกึ ษาปทa ี่ 1 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 4๐ ชว่ั โมง จำนวน 1 หนว9 ยกิต

สาระทัศนศิลป+
ศึกษา บรรยาย วิเคราะหBทัศนธาตุ หลกั การออกแบบในสิ่งแวดล0อมและงานทศั นศิลปY เทคนิค

วธิ ีการของศิลปVนใน การสรา0 งงานทศั นศลิ ปโY ดยการสมั ภาษณศB ลิ ปVนในท0องถ่ิน วิธกี ารใช0ทศั นธาตแุ ละหลกั การ
ออกแบบในการสรา0 งงาน ทัศนศิลปYให0มีคุณภาพจากประเพณีในทอ0 งถ่นิ . การสรา0 งสรรคBงานทศั นศิลปYทง้ั ไทยและ
สากล จากเรือ่ งราวในทอ0 งถิน่ (ชุมชน เมอื งเก%า) การใชห0 ลักการออกแบบในการสร0างงานสอ่ื ผสม จากเศษวสั ดุรมิ
ชายหาด (เลในเมือง) การถ%ายทอดประสบการณB และจนิ ตนาการในการสร0างงานทัศนศิลปY ท้งั 2 มิติ และ 3 มิติ
จากงาน “ย0อนอดีตเมอื งภเู กต็ ” การประยุกตBใชท0 ัศนธาตุ และหลักการออกแบบสรา0 งสรรคBงานทศั นศลิ ปใY น
เรื่องราว “ถนนเกา% เลา% ความหลงั ” การวิเคราะหรB ูปแบบและคณุ คา% ในงาน ทศั นศิลปY การใชเ0 ทคนคิ วิธีการท่ี
หลากหลาย สร0างสรรคBงานทศั นศิลปYเพอ่ื สือ่ ความหมาย การประกอบอาชพี ทางทัศนศลิ ปY โดยการสมั ภาษณB
บคุ คลในทอ0 งถิ่น การจดั นิทรรศการ ศึกษา อภปิ ราย เปรียบเทียบ งานทัศนศลิ ปYท่ีสะทอ0 นคณุ คา% ของวฒั นธรรมใน
ทอ0 งถ่นิ จังหวัดภเู กต็ ความแตกตา% ง ของงานทศั นศลิ ปYในแตล% ะยุคสมัยของวฒั นธรรมไทยและสากล. โดยใช0
กระบวนการคดิ วิเคราะหB การอภปิ ราย กระบวนการกลุ%ม การสบื คน0 ข0อมลู และการบนั ทึกขอ0 มลู เพอื่ ใหเ0 กดิ
ความร0ู ความเขา0 ใจและเห็นคุณคา% มีความมงุ% ม่นั ใฝเh รยี นร0ู และเหน็ คุณคา% ของการนำความรู0ไปใช0ใหเ0 กิด
ประโยชนBการดำเนนิ ชีวิตประจำวนั

สาระดนตรี
ศึกษาองคBประกอบของดนตรีจากแหล%งวัฒนธรรมต%างๆ เครื่องหมายและสัญลักษณBทางดนตรี ปMจจัยใน

การสร0างสรรคBบทเพลง เทคนิคการร0องและบรรเลงดนตรี การบรรยายอารมณBและความรู0สึกในบทเพลง การ
ประเมินความสามารถทางดนตรี อาชีพทางด0านดนตรี บทบาทของดนตรีในธุรกิจบันเทิง ดนตรีในวัฒนธรรม
ต%างประเทศ เหตุการณBประวัติศาสตรBกับการเปล่ียนแปลง ทางดนตรีในประเทศไทย โดยการใช0กระบวนการฝÇก
ทักษะทางดนตรี การสังเกต ทดลอง ฝÇกปฏิบัติตามทีละขั้นตอน จากง%ายไปหายาก และฝÇกปฏิบัติซ้ำๆ จนสามารถ
เปรียบเทียบการใช0องคBประกอบดนตรีท่ีมาจากวัฒนธรรมต%างกัน อ%าน เขียนร0องโน0ตไทย และโน0ตสากลท่ีมี
เคร่ืองหมายแปลงเสียง ระบุปMจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต%อการสร0างสรรคBงานดนตรี ร0องเพลง และเล%นดนตรีเด่ียวและ
รวมวง บรรยายอารมณBของเพลงและความร0ูสึกท่ีมีต%อบทเพลงท่ีฟMง ประเมิน พัฒนาการทักษะทางดนตรีของตนเอง
หลังจากการฝÇกปฏิบัติ ระบุงานอาชีพต%างๆ ท่ีเกี่ยวข0องกับดนตรีและบทบาทของดนตรีในธุรกิจบันเทิง บรรยาย
บทบาท และอิทธิพลของดนตรีในวัฒนธรรมของประเทศต%างๆ สามารถบรรยายอิทธิพลของวัฒนธรรม และ
เหตุการณBในประวตั ิศาสตรBที่มตี อ% รูปแบบของดนตรีในประเทศไทยได0

24

สาระนาฏศลิ ป+
ศึกษาศิลปะแขนงอ่ืนๆ กับการแสดง หลักและวิธีการสร0างสรรคBการแสดง โดยใช0องคBประกอบนาฏศิลปY

และการละครหลัก และวิธีการวิเคราะหBการแสดง วิธีการวิเคราะหB วิจารณBการแสดงนาฏศิลปY และการละครรำวง
มาตรฐาน ความสัมพันธBของนาฏศิลปY หรือการละครกับสาระการเรียนรู0อ่ืนๆ นาฏศิลปYพ้ืนเมือง รูปแบบการแสดง
ประเภทต%างๆ การละครสมัยต%างๆ โดยใช0กระบวนการ การฝÇกปฏิบัติตามแบบ ฝÇกปฏิบัติด0วยตนเอง และฝÇกการ
ใช0ความคิดสร0างสรรคB ในการอธิบายการบูรณาการศิลปะแขนงอื่นๆ กับการแสดง สร0างสรรคBการแสดงโดยใช0
องคBประกอบนาฏศิลปYและการละคร วิเคราะหBการแสดงของตนเองและผู0อ่ืน โดยใช0นาฏยศัพทBหรือศัพทBทางการ
ละคร ท่ีเหมาะสม เสนอข0อคิดเห็นในการปรับปรุงการแสดง เชื่อมโยงการเรียนร0ูระหว%างนาฏศิลปYและการละครกับ
สาระการเรียนรู0อื่นๆ สามารถเปรียบเทียบลักษณะเฉพาะของ การแสดงนาฏศิลปYจากวัฒนธรรมต%างๆ ระบุหรือ
แสดงนาฏศิลปY นาฏศิลปYพ้ืนบ0าน ละครไทย ละครพื้นบ0าน หรือมหรสพอ่ืนที่เคยนิยมกันในอดีต สามารถอธิบาย
อทิ ธิพลของวัฒนธรรมที่มีผลต%อเนอ้ื หาของละครได0

เพื่อถ%ายทอดความคิดหรือเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณBต%างๆ ให0เกิดความรู0 ความเข0าใจ เพ่ือให0เห็นคุณค%า
ของการนำความร0ูไปใช0ให0เกิดประโยชนBในการดำเนินชีวิตประจำวันสัมพันธBกับวิถีชีวิตพื้นบ0าน ศิลปะ ดนตรีและ
การแสดงนาฏศิลปYพ้ืนบ0านท่ีสะท0อนถึงวัฒนธรรมและประเพณี ภูมิปMญญาท0องถ่ิน ภูมิปMญญาไทยและสากล ผ%าน
การจัดการเรียนร0ูแบบเชิงรุก Active learningและสอดคล0องกับการจัดการเรียนร0ูในศตวรรษที่ 21 น0อมนำหลัก
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชใ0 นการดำเนินชีวติ

ตวั ช้วี ัด
ศ ๑.๑ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม. ๒/๔ , ม.๒/๕ , ม.๒/๖
ศ ๑.๒ ม.๒/๑ , ม.๒/๒
ศ. ๒.๑ ม.๒/๑ – ม.๒/๗
ศ. ๒.๒ ม.๒/๑ – ม.๒/๗
ศ. ๓.๑ ม.๒/๑ – ม.๒/๕
ศ. ๓.๒ ม.๒/๑ – ม.๒/๕

รวม 34 ตวั ชี้วัด

รหัสวชิ า ศ22101 คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน 25
ชน้ั มธั ยมศึกษาปaที่ 2 ชอื่ รายวิชา ศลิ ปะ
กล9ุมสาระการเรียนรูศL ลิ ปะ
ภาคเรียนท่ี 1 เวลา 4๐ ชั่วโมง จำนวน 1 หนว9 ยกติ

สาระทัศนศลิ ป+
ศึกษาอภปิ ราย บรรยาย รูปแบบของทัศนธาตุและแนวคดิ ในงานทัศนศิลปขY องทอ0 งถิ่น จากภาพวาดฝา

ผนังใน ศาลเจา0 ความเหมือนและความแตกตา% งของรูปแบบการใช0วสั ดุอปุ กรณใB นงานทศั นศลิ ปYจากการสัมภาษณB
ศิลปVนในท0องถิน่ เทคนคิ การวาดภาพส่ือความหมายในเรอื่ งราว “อาหารดังเมอื งภูเกต็ ” การประเมนิ และวิจารณB
งานทัศนศิลปYการพัฒนา งานทัศนศิลปแY ละการจัดทำแฟม] สะสมงาน วาดภาพถา% ยทอดลกั ษณะของตัวละครโดยใช0
เร่อื งราวในท0องถ่นิ “ศกึ ถลาง” งาน ทศั นศลิ ปYในงานโฆษณา จากประเพณีในท0องถน่ิ “เจย๊ี ะฉา% ย (กินผกั ) ”
บรรยาย เปรยี บเทยี บ วฒั นธรรมตา% ง ๆ ที่สะทอ0 นถงึ งานทัศนศิลปYในปจM จุบนั จากวัฒนธรรมในทอ0 งถิ่นจังหวดั ภเู กต็
งานทศั นศลิ ปขY องไทยในแตล% ะยุคสมัย. การออกแบบงานทัศนศลิ ปใY นวฒั นธรรมไทยและสากล การใช0กระบวนการ
คดิ วิเคราะหB การอภิปราย กระบวนการกล%ุม การสบื ค0นข0อมลู และการบันทกึ ข0อมูล เพ่ือให0เกิด ความร0ู ความ
เข0าใจ ความสามารถในการส่ือสาร การมุ%งมั่น ใฝhเรียนรู0 ซือ่ สัตยB รักความเปน4 ไทยและเหน็ คุณคา% ของการนำ
ความรไู0 ปใช0ใหเ0 กดิ ประโยชนBในการดำเนินชวี ิตประจำวนั

สาระดนตรี
ศึกษา วิเคราะหB ระบุบรรยาย องคBประกอบที่ใช0ในงานดนตรีและงานศิลปะอ่ืน ๆ อิทธิพลของดนตรี

ที่มีต%อบุคคลและสังคม และวิวัฒนาการของดนตรีแต%ละยุคสมัย อภิปรายลักษณะเด%นท่ีทำให0งานดนตรีน้ันได0รับ
การยอมรับ อธิบายถึงเหตุผลในการเลือกใช0องคBประกอบดนตรีในการสร0างสรรคBงานดนตรีของตนเอง
เปรียบเทียบความแตกต%างระหว%างงานดนตรีของตนและผู0อ่ืน นำเสนอหรือจัดการแสดงดนตรีที่เหมาะสมโดย
การบูรณาการกับสาระการเรียนรู0อื่นในกล%ุมศิลปะ ร0องเพลง เล%นดนตรีเดี่ยวและรวมวงโดยเน0นเทคนิคการร0อง
การเลน% การแสดงออก และคณุ ภาพเสยี ง แต%งเพลงสน้ั ๆ จงั หวะง%ายๆ ได0

สาระนาฏศิลป+
ศึกษา องคBประกอบของบทละคร ภาษาท%าหรือภาษาทางนาฏศิลปY รูปแบบการแสดง การประดิษฐBท%ารำ

และท%าทางประกอบการแสดง องคBประกอบนาฏศิลปY วิธีการเลือกการแสดงละครกับชีวิตการออกแบบและ
สร0างสรรคBอุปกรณBและเคร่ืองแต%งกายเพ่ือการแสดงนาฏศิลปYความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY และการละคร
ในชีวิตประจำวันการอนุรักษBนาฏศิลปY โดยใช0กระบวนการ การฝÇกปฏิบัติตามแบบ ฝÇกปฏิบัติด0วยตนเอง และฝÇก
การใช0ความคิดสร0างสรรคB ในการแสดงความคิดเห็นในการอนุรักษB อธิบายความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY
และการละครในชีวิตประจำวัน ออกแบบและสร0างสรรคBอุปกรณB และเครื่องแต%งกายเพ่ือแสดงนาฏศิลปYและ
ละครที่มาจากวัฒนธรรมต%างๆ นำเสนอแนวคิดจากเนื้อเรื่องของการแสดงที่สามารถนำไปปรับใช0ใน

26

ชีวิตประจำวัน ร%วมจัดงานการแสดงในบทบาทหน0าท่ีต%างๆ สามารถวิจารณBเปรียบเทียบงานนาฏศิลปYท่ีมีความ
แตกต%างกัน โดยใช0ความรู0 เรื่ององคBประกอบนาฏศิลปY มีทักษะในการแปลความและการส่ือสารผ%านการแสดง มี
ทักษะในการใช0ความคิดในการพัฒนารูปแบบการแสดง ใช0นาฏยศัพทBหรือศัพทBทางการละครที่เหมาะสม
บรรยายเปรียบเทียบการแสดงอากัปกิริยาของผ0ูคนในชีวิตประจำวัน และในการแสดงระบุโครงสร0างของบทละคร
โดยใชศ0 พั ทBทางการละครได0

เพื่อถ%ายทอดความคิดหรือเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณBต%างๆ ให0เกิดความร0ู ความเข0าใจ เพื่อให0เห็นคุณค%า
ของการนำความรู0ไปใช0ให0เกิดประโยชนBในการดำเนินชีวิตประจำวันสัมพันธBกับวิถีชีวิตพ้ืนบ0าน ศิลปะ ดนตรีและ
การแสดงนาฏศิลปYพื้นบ0านที่สะท0อนถึงวัฒนธรรมและประเพณี ภูมิปMญญาท0องถ่ิน ภูมิปMญญาไทยและสากล ผ%าน
การจัดการเรียนร0ูแบบเชิงรุก Active learningและสอดคล0องกับการจัดการเรียนร0ูในศตวรรษท่ี 21 น0อมนำหลัก
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งมาใชใ0 นการดำเนินชวี ติ

ตัวช้วี ัด
ศ ๑.๑ ม.๒/๑ – ม.3/12
ศ ๑.๒ ม.๓/๑, ม.๓/๒
ศ. ๒.๑ ม.๓/๑ – ๓/๗
ศ. ๒.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๒
ศ. ๓.๑ ม.๓/๑ – ม.๓/๗
ศ. ๓.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๓

รวม 33 ตวั ชว้ี ดั

27

คำอธบิ ายรายวิชาพื้นฐาน

รหสั วชิ า ศ22101 ชอื่ รายวิชา ศิลปะ กลุม9 สาระการเรียนรูศL ลิ ปะ
ชน้ั มัธยมศึกษาปทa ่ี 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 4๐ ช่ัวโมง จำนวน 1 หนว9 ยกิต

สาระทศั นศิลป+
ศึกษาอภิปราย บรรยาย รูปแบบของทัศนธาตุและแนวคิดในงานทัศนศิลปYของท0องถ่ิน จากภาพวาดฝา

ผนังในศาลเจ0าความเหมือนและความแตกต%างของรูปแบบการใช0วัสดุอุปกรณBในงานทัศนศิลปYจากการสัมภาษณB
ศิลปVนในท0องถ่ิน เทคนิคการวาดภาพส่ือความหมายในเรื่องราว “อาหารดังเมืองภูเก็ต” การประเมินและวิจารณB
งานทัศนศิลปYการพัฒนา งานทัศนศิลปYและการจัดทำแฟ]มสะสมงาน วาดภาพถ%ายทอดลักษณะของตัวละครโดยใช0
เร่ืองราวในท0องถิ่น “ศึกถลาง” งาน ทัศนศิลปYในงานโฆษณา จากประเพณีในท0องถ่ิน “เจี๊ยะฉ%าย (กินผัก) ”
บรรยาย เปรียบเทียบ วัฒนธรรมต%าง ๆ ที่สะท0อนถึงงานทัศนศิลปYในปMจจุบันจากวัฒนธรรมในท0องถ่ินจังหวัดภูเก็ต
งานทัศนศิลปYของไทยในแต%ละยุคสมัย. การออกแบบงานทัศนศิลปYในวัฒนธรรมไทยและสากล การใช0กระบวนการ
คิดวิเคราะหB การอภิปราย กระบวนการกลุ%ม การสืบค0นข0อมูลและการบันทึกข0อมูล เพื่อให0เกิด ความรู0 ความ
เข0าใจ ความสามารถในการส่ือสาร การม%ุงม่ัน ใฝhเรียนร0ู ซื่อสัตยB รักความเป4นไทยและเห็นคุณค%าของการนำ
ความรไู0 ปใชใ0 ห0เกดิ ประโยชนใB นการดำเนินชีวิตประจำวัน

สาระดนตรี
ศึกษา วิเคราะหB ระบุบรรยาย องคBประกอบท่ีใช0ในงานดนตรีและงานศิลปะอื่น ๆ อิทธิพลของดนตรีที่มี

ต%อบุคคลและสังคม และวิวัฒนาการของดนตรีแต%ละยุคสมัย อภิปรายลักษณะเด%นท่ีทำให0งานดนตรีน้ันได0รับการ
ยอมรับ อธิบายถึงเหตุผลในการเลือกใช0องคBประกอบดนตรีในการสร0างสรรคBงานดนตรีของตนเอง เปรียบเทียบ
ความแตกต%างระหว%างงานดนตรีของตนและผ0ูอื่น นำเสนอหรือจัดการแสดงดนตรีท่ีเหมาะสมโดยการบูรณาการกับ
สาระการเรียนรู0อื่นในกล%ุมศิลปะ ร0องเพลง เล%นดนตรีเดี่ยวและรวมวงโดยเน0นเทคนิคการร0องการเล%นการ
แสดงออก และคณุ ภาพเสยี ง แตง% เพลงส้นั ๆ จงั หวะง%าย ๆได0

สาระนาฏศลิ ป+
ศึกษา องคBประกอบของบทละคร ภาษาท%าหรือภาษาทางนาฏศิลปY รูปแบบการแสดง การประดิษฐBท%ารำ

และท%าทางประกอบการแสดง องคBประกอบนาฏศิลปY วิธีการเลือกการแสดงละครกับชีวิตการออกแบบและ
สร0างสรรคBอุปกรณBและเคร่ืองแต%งกายเพ่ือการแสดงนาฏศิลปYความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY และการละคร
ในชีวิตประจำวันการอนุรักษBนาฏศิลปY โดยใช0กระบวนการ การฝÇกปฏิบัติตามแบบ ฝÇกปฏิบัติด0วยตนเอง และฝÇก
การใช0ความคิดสร0างสรรคB ในการแสดงความคิดเห็นในการอนุรักษB อธิบายความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY
และการละครในชีวิตประจำวัน ออกแบบและสร0างสรรคBอุปกรณB และเครื่องแต%งกายเพ่ือแสดงนาฏศิลปYและ
ละครที่มาจากวัฒนธรรมต%างๆ นำเสนอแนวคิดจากเน้ือเร่ืองของการแสดงท่ีสามารถนำไปปรับใช0ใน
ชีวิตประจำวัน ร%วมจัดงานการแสดงในบทบาทหน0าท่ีต%างๆ สามารถวิจารณBเปรียบเทียบงานนาฏศิลปYที่มีความ

28

แตกต%างกัน โดยใช0ความร0ู เร่ืององคBประกอบนาฏศิลปY มีทักษะในการแปลความและการสื่อสารผ%านการแสดง มี
ทักษะในการใช0ความคิดในการพัฒนารูปแบบการแสดง ใช0นาฏยศัพทBหรือศัพทBทางการละครท่ีเหมาะสม
บรรยายเปรียบเทียบการแสดงอากัปกิริยาของผู0คนในชีวิตประจำวัน และในการแสดงระบุโครงสร0างของบทละคร
โดยใชศ0 พั ททB างการละครได0

เพื่อถ%ายทอดความคิดหรือเร่ืองราวเกี่ยวกับเหตุการณBต%างๆ ให0เกิดความรู0 ความเข0าใจ เพ่ือให0เห็นคุณค%า
ของการนำความร0ูไปใช0ให0เกิดประโยชนBในการดำเนินชีวิตประจำวันสัมพันธBกับวิถีชีวิตพ้ืนบ0าน ศิลปะ ดนตรีและ
การแสดงนาฏศิลปYพื้นบ0านท่ีสะท0อนถึงวัฒนธรรมและประเพณี ภูมิปMญญาท0องถ่ิน ภูมิปMญญาไทยและสากล ผ%าน
การจัดการเรียนรู0แบบเชิงรุก Active learningและสอดคล0องกับการจัดการเรียนร0ูในศตวรรษที่ 21 น0อมนำหลัก
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งมาใชใ0 นการดำเนินชีวติ

ตัวช้ีวดั
ศ ๑.๑ ม.๒/๑ – ม.3/12
ศ ๑.๒ ม.๓/๑, ม.๓/๒
ศ. ๒.๑ ม.๓/๑ – ๓/๗
ศ. ๒.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๒
ศ. ๓.๑ ม.๓/๑ – ม.๓/๗
ศ. ๓.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๓

รวม 33 ตัวชีว้ ดั

29

คำอธิบายรายวิชาพ้ืนฐาน

รหสั วิชา ศ23101 ชอ่ื รายวิชา ศลิ ปะ กลุม9 สาระการเรียนรูLศิลปะ
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปaท่ี 3 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 4๐ ช่วั โมง จำนวน 1 หนว9 ยกติ

สาระทศั นศิลป+
ศึกษา บรรยาย วิเคราะหBทัศนธาตุ หลักการออกแบบในส่ิงแวดล0อมและงานทัศนศิลปY เทคนิควิธีการของ

ศิลปVนในการสร0างงานทัศนศิลปYโดยการสัมภาษณBศิลปVนในท0องถิ่น วิธีการใช0ทัศนธาตุและหลักการออกแบบในการ
สร0างงาน ทัศนศิลปYให0มีคุณภาพจากประเพณีในท0องถ่ิน การสร0างสรรคBงานทัศนศิลปYทั้งไทยและสากล จาก
เรื่องราวในท0องถ่ิน (ชุมชน เมืองเก%า) การใช0หลักการออกแบบในการสร0างงานส่ือผสม จากเศษวัสดุริมชายหาด (เล
ในเมือง) การถ%ายทอดประสบการณB และจินตนาการในการสร0างงานทัศนศิลปY ท้ัง 2 มิติ และ 3 มิติ จากงาน
“ย0อนอดีตเมืองภูเก็ต” การประยุกตBใช0ทัศนธาตุ และหลักการออกแบบสร0างสรรคBงานทัศนศิลปYในเร่ืองราว “ถนน
เก%าเล%าความหลัง” การวิเคราะหBรูปแบบและคุณค%าในงาน ทัศนศิลปY การใช0เทคนิควิธีการท่ีหลากหลาย สร0างสรรคB
งานทัศนศิลปYเพ่ือส่ือความหมาย การประกอบอาชีพทางทัศนศิลปY โดยการสัมภาษณBบุคคลในท0องถิ่น การจัด
นิทรรศการ ศึกษา อภิปราย เปรียบเทียบ งานทัศนศิลปYท่ีสะท0อนคุณค%าของวัฒนธรรมในท0องถิ่นจังหวัดภูเก็ต
ความแตกต%าง ของงานทัศนศิลปYในแต%ละยุคสมัยของวัฒนธรรมไทยและสากล. โดยใช0กระบวนการคิดวิเคราะหB
การอภิปราย กระบวนการกลุXม การสืบค0นเพ่ือให0เกิดความรู0 ความเข0าใจและเห็นคุณค%า มีความมุ%งม่ัน ใฝhเรียนร0ู
และเหน็ คุณค%าของการนำความรไ0ู ปใช0ให0เกดิ ประโยชนBในการดำเนนิ ชวี ติ ประจำวนั

สาระดนตรี
ศึกษา วิเคราะหB ระบุบรรยาย องคBประกอบท่ีใช0ในงานดนตรีและงานศิลปะอื่น ๆ อิทธิพลของดนตรีท่ีมี

ต%อบุคคลและสังคม และวิวัฒนาการของดนตรีแต%ละยุคสมัย อภิปรายลักษณะเด%นท่ีทำให0งานดนตรีนั้นได0รับการ
ยอมรับ อธิบายถึงเหตุผลในการเลือกใช0องคBประกอบดนตรีในการสร0างสรรคBงานดนตรีของตนเอง เปรียบเทียบ
ความแตกต%างระหว%างงานดนตรีของตนและผ0ูอ่ืน นำเสนอหรือจัดการแสดงดนตรีท่ีเหมาะสมโดยการบูรณาการกับ
สาระการเรียนรู0อื่นในกล%ุมศิลปะ ร0องเพลง เล%นดนตรีเดี่ยวและรวมวงโดยเน0นเทคนิคการร0องการเล%นการ
แสดงออก และคณุ ภาพเสียง แต%งเพลงส้นั ๆ จงั หวะง%าย ๆได0

สาระนาฏศลิ ป+
ศึกษา องคBประกอบของบทละคร ภาษาท%าหรือภาษาทางนาฏศิลปY รูปแบบการแสดง การประดิษฐBท%ารำ

และท%าทางประกอบการแสดง องคBประกอบนาฏศิลปY วิธีการเลือกการแสดงละครกับชีวิตการออกแบบและ
สร0างสรรคBอุปกรณBและเครื่องแต%งกายเพื่อการแสดงนาฏศิลปYความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY และการละคร
ในชีวิตประจำวันการอนุรักษBนาฏศิลปY โดยใช0กระบวนการ การฝÇกปฏิบัติตามแบบ ฝÇกปฏิบัติด0วยตนเอง และฝÇก
การใช0ความคิดสร0างสรรคB ในการแสดงความคิดเห็นในการอนุรักษB อธิบายความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY
และการละครในชีวิตประจำวัน ออกแบบและสร0างสรรคBอุปกรณB และเครื่องแต%งกายเพ่ือแสดงนาฏศิลปYและ

30

ละครท่ีมาจากวัฒนธรรมต%างๆ นำเสนอแนวคิดจากเน้ือเรื่องของการแสดงที่สามารถนำไปปรับใช0ใน
ชีวิตประจำวัน ร%วมจัดงานการแสดงในบทบาทหน0าท่ีต%างๆ สามารถวิจารณBเปรียบเทียบงานนาฏศิลปYที่มีความ
แตกต%างกัน โดยใช0ความรู0 เรื่ององคBประกอบนาฏศิลปY มีทักษะในการแปลความและการส่ือสารผ%านการแสดง มี
ทักษะในการใช0ความคิดในการพัฒนารูปแบบการแสดง ใช0นาฏยศัพทBหรือศัพทBทางการละครท่ีเหมาะสม
บรรยายเปรียบเทียบการแสดงอากัปกิริยาของผู0คนในชีวิตประจำวัน และในการแสดงระบุโครงสร0างของบทละคร
โดยใชศ0 ัพทBทางการละครได0

เพื่อถ%ายทอดความคิดหรือเร่ืองราวเกี่ยวกับเหตุการณBต%างๆ ให0เกิดความร0ู ความเข0าใจ เพ่ือให0เห็นคุณค%า
ของการนำความรู0ไปใช0ให0เกิดประโยชนBในการดำเนินชีวิตประจำวันสัมพันธBกับวิถีชีวิตพื้นบ0าน ศิลปะ ดนตรีและ
การแสดงนาฏศิลปYพ้ืนบ0านท่ีสะท0อนถึงวัฒนธรรมและประเพณี ภูมิปMญญาท0องถิ่น ภูมิปMญญาไทยและสากล ผ%าน
การจัดการเรียนรู0แบบเชิงรุก Active learningและสอดคล0องกับการจัดการเรียนรู0ในศตวรรษที่ 21 น0อมนำหลัก
ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงมาใช0ในการดำเนนิ ชวี ิต

ตัวช้วี ดั
ศ ๑.๑ ม.๒/๑ – ม.3/12
ศ ๑.๒ ม.๓/๑, ม.๓/๒
ศ. ๒.๑ ม.๓/๑ – ๓/๗
ศ. ๒.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๒
ศ. ๓.๑ ม.๓/๑ – ม.๓/๗
ศ. ๓.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๓

รวม 33 ตัวชี้วดั

31

คำอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน

รหัสวชิ า ศ23102 ชื่อรายวิชา ศลิ ปะ กล9ุมสาระการเรยี นรูศL ลิ ปะ
ชนั้ มธั ยมศึกษาปทa ี่ 3 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 4๐ ช่วั โมง จำนวน 1 หน9วยกติ

สาระทัศนศลิ ป+
ศึกษา บรรยาย วิเคราะหBทัศนธาตุ หลักการออกแบบในส่ิงแวดล0อมและงานทัศนศิลปY เทคนิควิธีการของ

ศิลปVนในการสร0างงานทัศนศิลปYโดยการสัมภาษณBศิลปVนในท0องถ่ิน วิธีการใช0ทัศนธาตุและหลักการออกแบบในการ
สร0างงาน ทัศนศิลปYให0มีคุณภาพจากประเพณีในท0องถ่ิน การสร0างสรรคBงานทัศนศิลปYทั้งไทยและสากล จาก
เรื่องราวในท0องถ่ิน (ชุมชน เมืองเก%า) การใช0หลักการออกแบบในการสร0างงานส่ือผสม จากเศษวัสดุริมชายหาด (เล
ในเมือง) การถ%ายทอดประสบการณB และจินตนาการในการสร0างงานทัศนศิลปY ท้ัง 2 มิติ และ 3 มิติ จากงาน
“ย0อนอดีตเมืองภูเก็ต” การประยุกตBใช0ทัศนธาตุ และหลักการออกแบบสร0างสรรคBงานทัศนศิลปYในเรื่องราว “ถนน
เก%าเล%าความหลัง” การวิเคราะหBรูปแบบและคุณค%าในงาน ทัศนศิลปY การใช0เทคนิควิธีการท่ีหลากหลาย สร0างสรรคB
งานทัศนศิลปYเพื่อส่ือความหมาย การประกอบอาชีพทางทัศนศิลปY โดยการสัมภาษณBบุคคลในท0องถ่ิน การจัด
นิทรรศการ ศึกษา อภิปราย เปรียบเทียบ งานทัศนศิลปYที่สะท0อนคุณค%าของวัฒนธรรมในท0องถิ่นจังหวัดภูเก็ต
ความแตกต%าง ของงานทัศนศิลปYในแต%ละยุคสมัยของวัฒนธรรมไทยและสากล. โดยใช0กระบวนการคิดวิเคราะหB
การอภิปราย กระบวนการกล%ุม การสืบค0นเพื่อให0เกิดความรู0 ความเข0าใจและเห็นคุณค%า มีความมุ%งม่ัน ใฝhเรียนรู0
และเห็นคณุ คา% ของการนำความรู0ไปใช0ให0เกิดประโยชนใB นการดำเนนิ ชวี ิตประจำวัน

สาระดนตรี
ศึกษา วิเคราะหB ระบุบรรยาย องคBประกอบที่ใช0ในงานดนตรีและงานศิลปะอื่นๆ อิทธิพลของดนตรีท่ีมี

ต%อบุคคลและสังคม และวิวัฒนาการของดนตรีแต%ละยุคสมัย อภิปรายลักษณะเด%นท่ีทำให0งานดนตรีน้ันได0รับการ
ยอมรับ อธิบายถึงเหตุผลในการเลือกใช0องคBประกอบดนตรีในการสร0างสรรคBงานดนตรีของตนเอง เปรียบเทียบ
ความแตกต%างระหว%างงานดนตรีของตนและผู0อื่น นำเสนอหรือจัดการแสดงดนตรีที่เหมาะสมโดยการบูรณาการกับ
สาระการเรียนรู0อื่นในกลุ%มศิลปะ ร0องเพลง เล%นดนตรีเด่ียวและรวมวงโดยเน0นเทคนิคการร0องการเล%นการ
แสดงออก และคณุ ภาพเสยี ง แต%งเพลงส้นั ๆ จงั หวะงา% ย ๆได0

สาระนาฏศิลป+
ศึกษา องคBประกอบของบทละคร ภาษาท%าหรือภาษาทางนาฏศิลปY รูปแบบการแสดง การประดิษฐBท%ารำ

และท%าทางประกอบการแสดง องคBประกอบนาฏศิลปY วิธีการเลือกการแสดงละครกับชีวิตการออกแบบและ
สร0างสรรคBอุปกรณBและเครื่องแต%งกายเพื่อการแสดงนาฏศิลปYความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY และการละคร
ในชีวิตประจำวันการอนุรักษBนาฏศิลปY โดยใช0กระบวนการ การฝÇกปฏิบัติตามแบบ ฝÇกปฏิบัติด0วยตนเอง และฝÇก
การใช0ความคิดสร0างสรรคB ในการแสดงความคิดเห็นในการอนุรักษB อธิบายความสำคัญและบทบาทของนาฏศิลปY

32

และการละครในชีวิตประจำวัน ออกแบบและสร0างสรรคBอุปกรณB และเคร่ืองแต%งกายเพื่อแสดงนาฏศิลปYและ
ละครท่ีมาจากวัฒนธรรมต%างๆ นำเสนอแนวคิดจากเนื้อเร่ืองของการแสดงที่สามารถนำไปปรับใช0ใน
ชีวิตประจำวัน ร%วมจัดงานการแสดงในบทบาทหน0าท่ีต%างๆ สามารถวิจารณBเปรียบเทียบงานนาฏศิลปYที่มีความ
แตกต%างกัน โดยใช0ความรู0 เรื่ององคBประกอบนาฏศิลปY มีทักษะในการแปลความและการส่ือสารผ%านการแสดง มี
ทักษะในการใช0ความคิดในการพัฒนารูปแบบการแสดง ใช0นาฏยศัพทBหรือศัพทBทางการละครท่ีเหมาะสม
บรรยายเปรียบเทียบการแสดงอากัปกิริยาของผ0ูคนในชีวิตประจำวัน และในการแสดงระบุโครงสร0างของบทละคร
โดยใชศ0 พั ททB างการละครได0

เพื่อถ%ายทอดความคิดหรือเร่ืองราวเก่ียวกับเหตุการณBต%างๆ ให0เกิดความร0ู ความเข0าใจ เพื่อให0เห็นคุณค%า
ของการนำความร0ูไปใช0ให0เกิดประโยชนBในการดำเนินชีวิตประจำวันสัมพันธBกับวิถีชีวิตพ้ืนบ0าน ศิลปะ ดนตรีและ
การแสดงนาฏศิลปYพื้นบ0านที่สะท0อนถึงวัฒนธรรมและประเพณี ภูมิปMญญาท0องถิ่น ภูมิปMญญาไทยและสากล ผ%าน
การจัดการเรียนร0ูแบบเชิงรุก Active learningและสอดคล0องกับการจัดการเรียนรู0ในศตวรรษท่ี 21 น0อมนำหลัก
ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงมาใชใ0 นการดำเนินชวี ติ

ตวั ช้วี ัด
ศ ๑.๑ ม.๒/๑ – ม.3/12
ศ ๑.๒ ม.๓/๑, ม.๓/๒
ศ. ๒.๑ ม.๓/๑ – ๓/๗
ศ. ๒.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๒
ศ. ๓.๑ ม.๓/๑ – ม.๓/๗
ศ. ๓.๒ ม.๓/๑ – ม.๓/๓

รวม 33 ตัวช้วี ัด