การพัฒนาชุดสีจากศิลปะอีสาน สู่การออกแบบผลิตภัณฑ์แฟชั่นและไลฟ์สไตล์

การพัฒนาชดุ สีจากศิลปะอีสาน
ส่กู ารออกแบบผลิตภัณฑแ์ ฟช่ันและไลฟส์ ไตล์สำหรับ

นางสาวพชั รินทร์ สงั ขข์ าว
รหสั นักศึกษา 627220006-8
นกั ศกึ ษาระดับปริญญาเอก
หลักสูตรสาขาวิชาวัฒนธรรม ศลิ ปกรรมและการออกแบบ

การออกแบบผลิตภณั ฑแ์ ฟช่นั
และไลฟส์ ไตล์

ผูป้ ระกอบการ คำสำคญั ชดุ สี
SMEs

ศลิ ปะอสี าน

K

ศิลปะ

ศลิ ปะ คือ สิ่งทีม่ นุษยส์ รา้ งข้นึ เพ่ือแสดงออกซ่ึงอารมณ์ ความรสู้ ึก
ปัญญา ความคิดและหรอื ความงามทัง้ นจี้ ะกลา่ ว โดยรวม ก็คือ ศิลปะ
จะประกอบไปด้วย ส่วนประกอบ 3 ประการ คือ
1. มีความงาม 2. มีจดุ มงุ่ หมายท่แี นน่ อน 3. มคี วามคิดสรา้ งสรรค์
(วิรณุ ภัทร์.2560)

ศิลปะ

ศิลปะ (Art)
การกระทำหรอื ข้ันตอนของการสรา้ งช้นิ งานศลิ ปะ
โดยมนุษยเ์ ก่ียวข้องกบั การสร้างสรรค,์ สนุ ทรียภาพ,
หรอื การสร้างอารมณ์ต่าง ๆ

อสี าน

รูปแบบการดำเนินชีวิต ความหลากหลาย
ความเชื่อ ศลิ ปะ

เชือ้ ชาติ ค่านยิ ม วฒั นธรรม
การเคลือ่ นตัว
อัตลักษณ์

สากล ความแตกต่าง

2 ฝ่งั โขง พ้ืนถิน่ ผา้ ไหม
แอ่ง

ศนู ย์รวมของประชากร ประเพณี หตั ถกรรม

ความเปน็ มาของศลิ ปะอสี าน (TIME LINE)

ศิลปะอีสานยคุ กอ/ นประวัตศิ าสตร4 ศิลปะอสี านยุคประวตั ศิ าสตร2 ราวพุทธศตวรรษที่ 5 ประมาณ 2,000 ป?
ผAานมา สงั คมมนษุ ยแ2 บบเรAรอน เรม่ิ รจGู กั สรGางบาG นแปลงเมืองตงั้ ถิ่นฐาน
ถาวร รGจู ักสราG งคูนำ้ เพ่ือประโยชนใ2 นการเพาะปลกู ชมุ ชนเรมิ่ หนาแนนA ข้นึ
ปรากฏตามทร่ี าบแมนA ำ้ มูลและแมนA ้ำชี ตอA มาราวพทุ ธศตวรรษที่ 7 - 8
อารยธรรมอนิ เดยี แพรAเขGามาในเอเชียอาคเนย2 สงั คมระดับผูนG ำรับศาสนา
พุทธและพราหมณ2เขาG ผสมผสานวฒั นธรรมอีสานแบบดั้งเดมิ
ศิลปะอสี านยุคประวตั ิศาสตร4

ศลิ ปะอสี านยุคประวตั ิศาสตร2 มกั เกย่ี วเนอ่ื งกับศาสนาเปน[ สวA นมาก บางคร้ังเรียกวAา “ศลิ ปะสมัย
พุทธกาล”ในช่วงต้นศลิ ปะเป็ นแบบอนิ เดยี แท้ ในช่วงปลายก่อนเข้าสู่การเปลCียนแปลง
ของบ้านเมืองและอทิ ธิพลตะวันตกเข้ามาศลิ ปะจงึ มีลักษณะแบบอีสานพนืI ถCนิ ศลิ ปะสมัย
พุทธกาล จงึ ปรากฏ L แบบ ได้แก่ แบบอนิ เดยี แท้ และแบบอีสานพนืI ถCนิ

ความหมายของศิลปะอีสาน

ราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. 2541 : ผลแหงA พลัง ประเสรฐิ พชิ ยะสนุ ทร : ผลงานที่มนุษย์
ความคิดสราG งสรรคข2 องมนษุ ย2ที่แสดงออกมาใน ไดส้ รรค์สรา้ งขึน้ ฝนรปู แบบลักษณะ
รปู ลกั ษณ2ตAาง ๆ ใหGปรากฏซึ่งสุนทรยี ภาพ ความ ต่าง ๆ เพ่อื แสดงอกถงึ อารมณ์
ประทบั ใจ หรอื ความสะเทือนอารมณ2 ตาม ความรู้สกึ ความหมาย สัญลักษณท์ าง
อจั ฉรยิ ภาพ พทุ ธปิ gญญา รสนิยมและทักษะของแตลA ะ ความคิด ตามหลกั สนุ ทรยี ภาพ
คน เพือ่ ความพอใจ ความรนื่ รมย2 หรือเพ่อื สนองตอบ
ขนบธรรมเนียม จารีตประเพณี หรอื ความเช่ือในลทั ธิ
ศาสนา

บรุ ินทร์ เปล่งดีสกลุ : ผลงานสรา้ งสรรค์ของมนษุ ยโ์ ดยมเี จตนา ใน
การแสดงอารมณ์ ความรสู้ ึก ความคดิ ความงาม หรือพทุ ธิปญั ญา

โดยผา่ นสือ่ รปู ลกั ษณต์ า่ ง ๆ กนั เชน่ ทัศนศลิ ป์ ดรุ ยิ างคศลิ ป์
นาฏยศิลป์ และวรรณศิลป์

ศลิ ปะอีสาน

• ศลิ ปะอสี านจะจดั อยู่ในรูปศลิ ปประยุกต์ (Applied Art) และ ศลิ ปะท้องถิ่น (Folk Art)
หรือ ศลิ ปะพ้ืนเมืองหรอื ศิลปะพนื้ บา้ น เพราะมีความสมั พนั ธก์ ับงานชา่ งหรอื การฝีมอื
(Craft) รวมทัง้ ความเช่อื ท่สี ัมพนั ธก์ ับความเป็นอยํขู องกลมํุ ชนในท๎องถ่ินอีสาน ซ่ึงมีศิลปะท่ี
ปรากฏให๎เห็นอยหํู ลายประการ จะแสดงถงึ ความเป็นเอกลักษณเ์ ฉพาะตนให๎ปรากฏคณุ
คำเดนํ ชัด เก่ียวกบั วิวัฒนาการทางวฒั นธรรม ขนบประเพณีของสงั คม ไมํวำจะเป็น
รูปธรรมและนามธรรม จะเกดิ ขึ้นจากอิทธพิ ลของส่งิ แวดลอ๎ มและสภาวะทางสังคม ซ่งึ มี
ความสัมพนั ธก์ ับความงามเปน็ อยูํของคนในสงั คมในด๎านตำง ๆ ต้งั แตํสมยั บรรพบุรษุ สบื
ทอดมาจนถงึ ปัจจุบัน และรูปแบบนนั้ กย็ งั ถูกดาเนนิ การตอํ ไปในอนาคตอยำงไมหํ ยดุ ยั้ง
โดยอาศยั การปรับปรุงและสงํ เสรมิ จากพน้ื ฐานดง้ั เดิม (สุชาติ สขุ มา.)

ศิลปะอีสาน

หัตถกรรม

จิตรกรรม

สถาปตั ยกรรม

ประเภทของศิลปะอสี าน

สถาปตั ยกรรม หมายถึง

ผลงานศลิ ปะท่แี สดงออกสงิ่ ก่อสรา้ ง รวมถึงสิ่งแวดลอ้ มท่ีเกี่ยวขอ้ งท้งั ภายในและ
ภายนอกสิ่งปลูกสรา้ งนัน้ ท่ีมาจากการออกแบบของมนษุ ย์ ดว้ ยศาสตร์ทางดา้ น
ศลิ ปะ การจัดวางทวี่ า่ ง ทัศนศลิ ป์ และวศิ วกรรมการก่อสร้าง เพอ่ื ประโยชน์ใช้
สอย สถาปตั ยกรรมยงั เปน็ ส่ือความคดิ และสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมของสังคม

ในยุคนน้ั ๆ

ประเภทของศิลปะอีสาน

จิตกรรม หมายถึง ภาพเขยี นระบายสี มสี ่วนประกอบมูลฐานคือ เสน้ สี และ

นำ้ หนกั ของสี มสี ่วนสัมพนั ธก์ บั ความกว้าง ขาว และลกึ ในภาพ เพ่อื ถ่ายทอด
เร่ืองราวและสอ่ื ความหมายใหส้ อดคล้องกบั กาลเทศะแหง่ ยุคสมัย

ประเภทของศิลปะอีสาน

หัตถกรรม หมายถงึ ผลงานอันเกิดจากการกระทาดว้ ยฝมี ือมนุษย์ โดยนำ

วตั ถุดิบที่มอี ยตู่ ามธรรมชาติมาประดษิ ฐเ์ ป็นเครือ่ งมือเครอ่ื งใช้เพ่ือประโยชนใ์ ชส้ อย
ในชีวติ ประจำวัน กระบวนการดดั แปลงวตั ถดุ ิบหรือจะเรยี กวา่ “เทคโนโลยี” ของ
หัตถกรรมนนั้ ส่วนมากจะเปน็ ท่ีใชแ้ รงมือทำ และอาจมีอุปกรณ์เครอ่ื งมอื เขา้ มา
ชว่ ยบา้ ง หตั ถกรรมประกอบด้วยงานฝีมอื ต่าง ๆ

คตคิ วาม
เช*ือ

พฒั นาสี งานวจิ ยั ทCี งาน
เกCียวข้อง ออกแบบ

อตั ลกั ษณ์

วตั ถุประสงคข์ องการศึกษา

1. เพอ่ื ศกึ ษาความเป็นมาของกลุม่ สที ป่ี รากฏในศิลปะอีสาน
2. เพอื่ สรา้ งฐานขอ้ มลู สี ชุดสี และวิเคราะหเ์ ปรยี บเทยี บค่า มาตรฐาน

ตามระบบสากล
3. เพ่อื ประยุกตใ์ ช้ชุดสจี ากศิลปะอสี าน กับแนวโน้มแฟชนั่ ในระดับ

สากล สกู่ ารออกแบบผลิตภัณฑแ์ ฟชน่ั และไลฟส์ ไตล์

ขอจบการนำเสนอค่ะ

นางสาวพัชรินทร์ สงั ข์ขาว
รหสั นักศึกษา 627220006-8 นกั ศึกษาระดบั ปริญญาเอก
หลกั สูตรสาขาวิชาวฒั นธรรม ศลิ ปกรรมและการออกแบบ