- ๕๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ประชุมทำงจอภำพตำมมำตรำ ๑๒๐/๔ หรือกรณีที่มีกำรบันทึกกำรเบิกควำมของพยำนโดยใช้
สำนกั วงิธำีกนำครณบะันกรทรึกมลกงำใรนกฤวษัสฎดีกุซำึ่งสำมำรถถ่ำยสทำนอกัดงอำอนกคเณปะ็นกภรรำมพกหำรรกือฤเษสียฎีงกหำ รือโดยใช้วิธีกสำำนรกัองื่นำในดคซณ่ึงะคกู่ครวรมำมกำรกฤษฎีกำ
และพยำนสำมำรถตรวจสอบถึงควำมถูกต้องของบันทึกกำรเบิกควำมนั้นได้ แต่ถ้ำคู่ควำมฝ่ำยใด
ฝ่ำยหน่ึงหรือพยำสนำนขกัองตำนรวคจณดะูบกรันรทมึกกกำรำกรฤเบษิกฎคีกำวำมของพยำนสนำนั้นกั งใหำน้ศคำณละจกัดรใรหม้มกีกำรำกรฤตษรฎวีจกำดูบันทึกกำร
เบิกควำมน้ัน๗๙ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำกรำกรฤนษำฎพีกยำหำมนวเดอก๓สำรมำสสำนืบกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำนค๑ณ๒ะ๒กรรเมมกื่อำครกู่คฤวษำฎมีกฝำ่ำยใดอ้ำงอิงเสอำนกกัสงำำรนฉคบณับะกใดรรเมปก็นำพรกยฤำษนฎหีกลำักฐำนและ
คู่ควำมอีกฝ่ำยหนึ่งคัดค้ำนเอกสำรนั้นตำมท่ีบัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๒๕ ถ้ำต้นฉบับเอกสำรอยู่ในควำม
สำนกั คงรำนอคบณคะรกอรงรขมอกงำครกู่คฤวษำมฎีกฝำ่ำยที่อ้ำงเอกสสำำรนกัใหงำ้คนู่คควณำะมกฝร่ำรมยกนำั้นรนกฤำษตฎ้นีกฉำบับเอกสำรมำสแำนสกัดงงำตน่อคศณำะลกใรนรวมันกำรกฤษฎีกำ
สืบพยำน๘๐
สไำมน่วกั ่ำงเำวนลคำณใดะกๆรรกม่อกนำรมกีคฤำษพฎิพีกำำกษำ ถ้ำศำลสไำดน้กกั ำงหำนนคดณใหะก้ครู่ครวมำกมำฝรก่ำฤยษทฎ่ีอีก้ำำงเอกสำรส่ง
ต้นฉบับต่อศำล โดยท่ีศำลเห็นสมควร หรือโดยท่ีคู่ควำมอีกฝ่ำยหนึ่งย่ืนคำขอ ให้คู่ควำมฝ่ำยน้ันส่ง
สำนกั ตงน้ำนฉคบณับะเกอรกรสมำกรำตรก่อฤศษำฎลีกเำพื่อศำลหรือคสู่คำวนำกั มงอำนีกคฝณำ่ ยะกหรนรึ่งมจกะำตรกรฤวษจฎดีกูไดำ้ตำมเง่อื นไขซส่ึงำจนะกั ไงดำน้กคำหณนะกดรไรวม้ในกำรกฤษฎีกำ
กฎกระทรวงว่ำด้วสยำนกกัำงรำนนัน้ คณหะรกือรตรำมมกทำรศี่ กำฤลษจฎะีกไดำก้ ำหนด แต่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ถ้ำไม่สำมำรถจะนำมำหรือย่ืนต้นฉบับเอกสำรดังกล่ำวข้ำงต้น คู่ควำมฝ่ำยนั้น
สำนกั องำำจนยค่ืนณคะกำรขรอมโกดำยรทกฤำษเปฎ็นีกคำ ำร้องต่อศำลสใำนนวกั ันงำหนรคือณกะ่อกนรวรันมกทำี่กรำกหฤษนฎดีกใหำ ้นำมำหรือใหส้ยำ่ืนนตกั ง้นำฉนบคัณบเะอกกรรสมำกรำรกฤษฎีกำ
นั้น แถลงให้ทรำบถึงควำมไม่สำมำรถที่จะปฏิบัติตำมได้พร้อมทั้งเหตุผล ถ้ำศำลเห็นว่ำผู้ยื่นคำขอ
ไม่สำมำรถท่ีจะนสำำมนำกั หงำรนือคยณ่ืนะตก้นรฉรมบกับำเรอกกฤสษำฎรีกไำด้ ศำลจะมีคำสสำ่ังนอกั นงำุญนำคตณใะหก้นรำรมตก้นำฉรบกัฤบษเอฎกีกสำำรมำในวัน
ต่อไป หรือจะสั่งเป็นอย่ำงอื่นตำมที่เห็นสมควรเพื่อประโยชน์แห่งควำมยุติธรรมก็ได้ ในกรณีท่ีผู้ยื่น
สำนกั คงำำนขคอณมีคะกวรำรมมปกรำะรกสฤงษคฎ์เพีกียำงให้ศำลขยำยสำรนะกัยงะำเนวคลณำทะก่ีตรนรจมะกตำร้อกงฤนษำฎมีกำำหรือยืน่ ต้นฉบสับำเนอกั กงสำนำครนณั้นะกครรำมขกอำรกฤษฎีกำ
นนั้ จะทำเป็นคำขอฝำ่ ยเดยี วก็ได้
ส(๒ำน)กั ถง้ำำกนำครณทะี่จกะรนรมำมกำำรหกรฤือษยฎ่ืนีกตำ้นฉบับเอกสำสรำตน่อกั ศงำำลนนค้ัณนะจกะรเรปม็นกเำหรกตฤุใหษ้เฎกีกิดำกำรสูญหำย
หรือบุบสลำยหรือมีข้อขัดข้องโดยอุปสรรคสำคัญหรือควำมลำบำกยำกย่ิงใด ๆ คู่ควำมฝ่ำยที่อ้ำงอิง
สำนกั เงอำกนสคำณระอกำรจรยม่ืนกำครำกขฤอษฝฎ่ำีกยำเดียวโดยทำเสปำ็นนคกั ำงำรน้อคงณต่อะกศรำรลมกในำรวกันฤหษรฎือีกกำ่อนวันสืบพยสำำนนแกั ถงลำนงใคหณ้ทะรกำรบรมถกึงำรกฤษฎีกำ
เหตุเสียหำย อุปสสรำรนคกั งหำนรือคณควะำกมรรลมำกบำำรกกเฤชษ่นฎวีกำ่ ำนั้น ถ้ำศำลเหส็นำนวก่ำั ตงำ้นนฉคบณับะกเอรกรมสกำำรรนก้ันฤไษมฎ่อีกำำจนำมำหรือ
ย่ืนต่อศำลได้ ศำลจะมีคำส่ังให้ย่ืนต้นฉบับเอกสำรน้ัน ณ สถำนที่ใดต่อเจ้ำพนักงำนคนใด และภำยใน
สำนกั เงงำื่อนนคไณขะใดกรๆรมตกำำรมกทฤี่เษหฎ็นีกสำมควรก็ได้ หรสือำนจกัะงมำีคนำคสณั่งะใกหร้ครัมดกสำำรเกนฤำษทฎ่ีรีกับำรองว่ำถูกต้องสทำนั้งฉกั บงำับนหคณรือะเกฉรพรมำกะำรกฤษฎีกำ
สว่ นทีเ่ กีย่ วแก่เรื่องมำยน่ื แทนต้นฉบบั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๙ มำตรำ ๑๒๑ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบบั ท่ี ๒ส๓ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๕ะก๐รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๐ มำตรำ ๑๒๒ วรรคหน่ึง แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงิจำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำง่ ร(กฉฤบษับฎทีกี่ ๑ำ ๔) พ.ศ. ๒๕๓ส๘ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๒ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๓๘๑ ถ้ำต้นฉบับเอกสำรซึ่งคู่ควำมฝ่ำยหนึ่งอ้ำงอิงเป็นพยำนหลักฐำนน้ัน
สำนกั องยำนู่ในคคณวะำกมรรคมรกอำบรคกฤรอษงฎขีกอำงคู่ควำมอกี ฝส่ำำยนหกั นงำ่ึงนคคณู่ควะำกมรรฝม่ำกยำทรกี่อฤ้ำษงจฎะีกยำืน่ คำขอโดยทสำำเนปกั ็นงคำนำรค้อณงะตก่อรศรมำกลำรกฤษฎีกำ
ขอให้ส่ังคู่ควำมอีกฝ่ำยหนึ่งส่งต้นฉบับเอกสำรแทนกำรที่ตนจะต้องส่งสำเนำเอกสำรนั้นก็ได้ ถ้ำศำล
เห็นว่ำเอกสำรนั้นสเำปน็นกั พงำยนำคนณหะลกักรรฐมำกนำสรำกคฤัญษฎแีกลำะคำร้องนั้นฟสังำไนดกั ้ งใำหน้ศคำณละมกีครำรมสกั่งใำหรก้คฤู่คษวฎำีกมำอีกฝ่ำยหน่ึง
ย่ืนต้นฉบับเอกสำรต่อศำลภำยในเวลำอันสมควรแล้วแต่ศำลจะกำหนด ถ้ำคู่ควำมอีกฝ่ำยหน่ึงมี
สำนกั ตง้นำนฉคบณับะเกอรกรสมำกรำอรกยฤู่ใษนฎคีกรำอบครองไม่ปฏสำิบนัตกั ิตงำำนมคคณำสะก่ังรเชรม่นกวำ่ำรนก้ันฤษใฎหีก้ถำือว่ำข้อเท็จจรสิงำแนกหั ง่งำขน้อคอณ้ำะงกทรี่ผรมู้ขกอำรกฤษฎีกำ
จะต้องนำสืบโดยเสถอำ้ำกนตสกั ้นำงำรฉนนบคัน้ ับณเคะอกู่คกรวสรำมำมกรอำอกีรยกฝู่ใฤ่ำนยษคหฎวีกนำำึง่ มไดค้ยรออมบรคบั รแอลงสว้ขำนอกังงบำุคนคคลณภะกำรยรนมอกกำรกหฤรษือฎใีกนำครอบครอง
สำนกั ขงอำนงทคณำงะรกำรชรกมำกรำรหกฤรือษขฎอีกำงเจ้ำหน้ำที่ซึ่งสคำู่คนวกั ำงมำนทคี่อณ้ำงะไกมร่อรมำจกรำร้อกงฤขษอฎโดีกำยตรงให้ส่งเอกสสำนำรกั นงำ้ันนมคำณไดะก้ ใรหรม้นกำำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติในวรรคก่อนว่ำด้วยกำรท่ีคู่ควำมฝ่ำยที่อ้ำงเอกสำรยื่นคำขอ และกำรท่ีศำลมีคำสั่งมำใช้
บังคับโดยอนุโลมสำแนตกั ่ทงำ้ังนนคี้ฝณ่ำะยกทรี่อรม้ำงกตำร้อกงฤสษ่งฎคีกำำสั่งศำลแก่ผู้คสรำอนบกั คงำรนอคงณเอะกกรสรำมรกนำั้นรกลฤ่วษงฎหีกนำ้ำอย่ำงน้อย
เจ็ดวัน ถ้ำไม่ได้เอกสำรนั้นมำสืบตำมกำหนด เม่ือศำลเห็นสมควร ก็ให้ศำลสืบพยำนต่อไปตำมท่ี
สำนกั บงัญำนญคัตณไิ ะวก้ใรนรมมำกตำรรกำฤ๙ษ๓ฎีก(ำ๒) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณ๔ะกรถรำ้มคกู่คำรวกำฤมษฝฎ่ำีกยำทอ่ี ้ำงเอกสำรสไมำน่ยกัองมำนนำคมณำะหกรรืรอมยก่ืนำตรน้กฤฉษบฎับีกเำอกสำร หรือ
ถำ้ คู่ควำมฝ่ำยน้นั ได้ทำให้เสียหำย ทำลำย ปิดบัง หรอื ทำด้วยประกำรอ่ืนใด ใหเ้ อกสำรน้นั ไร้ประโยชน์
สำนกั โงดำยนมคณุ่งหะกมรำรยมทกำี่จระกกฤีษดฎกีกันำไม่ให้คู่ควำมสอำีกนฝกั ง่ำำยนหคนณึ่งะอกร้ำรงมอกิงำเรอกกฤสษำฎรีกนำั้นเป็นพยำนสหำนลกัักงฐำำนนคณใะหก้ถรือรมวก่ำำรกฤษฎีกำ
ขอ้ เท็จจริงแห่งข้อสอำน้ำกงั ทงำ่ีคนู่คควณำะมกอรีกรมฝก่ำยำรหกนฤึ่งษจฎะีกตำ้องนำสืบโดยสเอำนกกัสงำำรนนคั้นณะคกู่ครวรำมมกฝำร่ำกยฤทษ่ไี ฎมีก่นำำมำหรือยื่น
เอกสำรดังกลำ่ วข้ำงตน้ นัน้ ไดย้ อมรับแลว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๘๒ คู่ควำมฝ่ำยท่ีถูกอีกฝำ่ ยหนึ่งอ้ำงอิงเอกสำรมำเปน็ พยำนหลักฐำนยัน
ตนอำจคัดค้ำนกสำรำนนกั ำงเำอนกคสณำะรกนรั้นรมมกำำสรืบกฤโดษยฎเีกหำตุที่ว่ำไม่มีต้นสฉำนบกัับงหำนรคือณตะ้นกฉรบรมับกนำ้ันรกปฤลษอฎมีกทำ ้ังฉบับหรือ
บำงส่วน หรือสำเนำน้นั ไม่ถกู ตอ้ งกับต้นฉบับ โดยคัดค้ำนต่อศำลก่อนกำรสืบพยำนเอกสำรน้ันเสรจ็
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษคฎู่คีกวำำมซ่ึงประสงสคำน์จกั ะงคำนัดคคณ้ำะนกมรีรเหมกตำุผรลกฤอษันฎสีกมำควรที่ไม่อำจสำทนรกั ำงบำนไคดณ้ก่ะอกนรกรมำกรำรกฤษฎีกำ
สืบพยำนเอกสำรน้ันเสร็จว่ำต้นฉบับเอกสำรนั้นไม่มี หรือเอกสำรนั้นปลอม หรือสำเนำไม่ถูกต้อง
คคู่ วำมน้ันอำจย่ืนสคำนำรกั ้องำงนขคอณอะนกุญรรำมตกคำัดรคก้ำฤนษกฎำีกรำอ้ำงเอกสำรมสำำสนืบกั งดำังนกคลณ่ำะวกขร้ำรงมตก้นำรตก่อฤศษำฎลีกไำม่ว่ำเวลำใด
ก่อนศำลพิพำกษำ ถ้ำศำลเห็นว่ำคู่ควำมน้ันไม่อำจยกข้อคัดค้ำนได้ก่อนนั้น และคำขอนั้นมีเหตุผลฟัง
สำนกั ไงดำ้นกคใ็ หณศ้ะกำรลรมมคี กำำสรก่ังอฤนษุญฎีกำำตตำมคำขอ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนคกั ู่คงำวนำคมณซะึ่งกปรรรมะกสำงรคก์จฤะษคฎัดีกคำ ้ำนไม่คัดค้ำสนำกนำกั รงอำน้ำคงเณอะกกสรรำมรกเสำีรยกกฤ่อษนฎกีกำำรสืบพยำน
เอกสำรนั้นเสร็จ หรือศำลไม่อนุญำตให้คัดค้ำนภำยหลังน้ัน ห้ำมมิให้คู่ควำมนั้นคัดค้ำนกำรมีอยู่ และ
สำนกั คงวำนำมคแณทะกจ้ รรริงมขกอำงรเกอฤกษสฎำีกรำน้ัน หรือควำมสถำนกู กตั ง้อำงนแคหณง่ ะสกำรเรนมำกเอำรกกสฤำษรฎนีก้ันำ แตท่ ั้งน้ี ไม่ตสัดำอนำกั นงำำนจคขณองะศกรำรลมใกนำรกฤษฎีกำ
อันที่จะไต่สวนและช้ีขำดในเรื่องกำรมีอยู่ ควำมแท้จริง หรือควำมถูกต้องเช่นว่ำนั้น ในเมื่อศำล
เห็นสมควร และไสมำ่นตกัดั งสำิทนธคิขณอะงกครรู่คมวกำำมรนก้ันฤษทฎ่ีจีกะำอ้ำงว่ำสัญญำสหำรนือกั หงำนนี้ทค่ีรณะะบกุไรวร้ใมนกเำอรกกสฤษำรฎนีก้ันำ ไม่สมบูรณ์
หรอื คู่ควำมอีกฝำ่ ยหน่ึงตคี วำมหมำยผิด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๑ มำตรำ ๑๒๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบับท่ี ๕ส)ำนพกั.ศง.ำ๒น๔คณ๙๙ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๒ มำตรำ ๑๒๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๓ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๒๖ ภำยใตสบ้ำนงั คกั งับำแนหค่งณบะทกรบรัญมญกำตั รมิกฤำษตฎรำีกตำอ่ ไปนี้ ถ้ำคคู่ วสำำมนทกั ง่ีถำกูนอคีกณฝะ่ำกยรหรมนกึ่งำรกฤษฎีกำ
อ้ำงอิงเอกสำรมำเป็นพยำนหลักฐำนยันแก่ตน ปฏิเสธควำมแท้จริงของเอกสำรนั้น หรือควำมถูกต้อง
แห่งสำเนำเอกสำสรำนน้ันกั งแำนลคะคณู่คะกวรำรมมฝก่ำำยรทกฤี่อษ้ำงฎยีกังำคงยืนยันควำสมำแนทกั ้จงำรนิงคหณรือะกครวรำมมกถำูกรกตฤ้อษงฎแีกหำ่งสำเนำของ
เอกสำร ถ้ำศำลเห็นสมควร ให้ศำลชี้ขำดข้อโต้เถียงนั้นได้ทันทีในเม่ือเห็นว่ำไม่จำเป็นต้องสืบ
สำนกั พงำยนำคนณหะลกักรรฐมำกนำตร่อกฤไปษฎหีกรำือมิฉะนั้นใหส้ชำี้ขนำกั ดงใำนนคเมณื่อะไกดร้สรมืบกพำรยกำฤนษตฎำีกมำวิธีต่อไปนี้ทั้งสหำนมกัดงหำนรคือณโดะยกรวริธมีใกดำรกฤษฎีกำ
วิธีหนึ่ง คือ ส(๑ำน)กั ตงรำนวคจณสอะกบรบรรมรกดำรำกเอฤกษสฎีำกรำท่ีมิได้ถูกคัดคส้ำำนนกัแงลำ้วนจคดณละงกไรวร้ซม่ึงกกำรำกรฤมษีอฎยีกู่หำรือข้อควำม
สำนกั แงหำน่งเคอณกะสกำรรรทมถ่ีกูกำรคกดั ฤคษำ้ ฎนีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ซักถำมพยำนที่ทรำบกำรมีอยู่หรือข้อควำมแห่งเอกสำรที่ถูกคัดค้ำน หรือ
พยำนผู้ที่สำมำรถสเำบนกิกั คงำวนำคมณในะกขรอ้ รคมวกำำมรแกทฤษจ้ ฎรงิีกแำห่งเอกสำร หสรำอืนคกั วงำำนมคถณูกตะก้อรงรแมหก่งำสรกำเฤนษำฎีกำ
(๓) ใหผ้ ้เู ช่ียวชำญตรวจสอบเอกสำรทถ่ี กู คัดคำ้ นนัน้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤรษะฎหีกวำ่ำงที่ยังมิได้ชสี้ขำำนดกั ตงัดำนสคินณคะดกี ใรหรม้ศกำำลรยกึดฤเษอฎกีกสำำรท่ีสงสัยว่ำปสลำนอกั มงหำนรคือณไมะ่ถกูกรรตม้อกงำรกฤษฎีกำ
ไว้ แต่ควำมขอ้ นไี้ ม่บังคบั ถึงเอกสำรรำชกำรซง่ึ ทำงรำชกำรเรยี กคนื ไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๗ เอกสำรมหำชนซึ่งพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ได้ทำขึ้นหรอื รับรอง หรือสำเนำ
สำนกั องันำนรคับณระอกงรถรูกมตก้ำอรงกแฤหษ่งฎเีกอำกสำรน้ัน แลสะำเนอกั กงสำนำรคเณอะกกชรนรมทกี่มำีรคกำฤพษิพฎำีกกำษำแสดงว่ำเสปำ็นนขกั องำงนแคทณ้จะรกิงรแรลมกะำรกฤษฎีกำ
ถูกต้องน้ัน ให้สันสนำนิษกั ฐงำำนนคไวณ้กะ่อกนรรวม่ำกเปำร็นกขฤษอฎงแีกทำ ้จริงและถูกตสำ้อนงกั งเปำน็นคหณนะ้ำกทรร่ีขมอกงำครกู่คฤวษำฎมีกฝำ่ำยที่ถูกอ้ำง
เอกสำรนัน้ มำยนั ต้องนำสบื ควำมไม่บริสทุ ธ์หิ รือควำมไม่ถูกต้องแหง่ เอกสำร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๗ ทวิ๘๓ ต้นฉบับพยำนเอกสำรหรือพยำนวัตถุอันสำคัญท่ีคู่ควำมได้ย่ืน
ต่อศำลหรือที่บุคสคำลนภกั ำงยำนนคอณกะไกดร้ยร่ืนมตกำ่อรศกำฤลษฎหีกำำกผู้ที่ยื่นต้องใสชำ้เนปกั ็นงปำนรคะณจะำกหรรรือมตกำำรมกคฤวษำฎมีกจำำเป็นหรือมี
ควำมสำคัญในกำรเก็บรักษำ ศำลจะอนุญำตให้ผู้ที่ย่ืนรับคืนไป โดยให้คู่ควำมตรวจดู และให้ผู้ที่ย่ืนส่ง
สำนกั สงำำเนนคำณหะรกอื รภรมำพกำถร่ำกยฤไษวฎแ้ ีกทำน หรือจะมีคำสสำนัง่ อกั ยงำ่ำนงคใดณตะำกมรทรมเี่ หก็นำรสกมฤคษวฎรีกกำ็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรตรวจและกำรแต่งตั้งผเู้ ชยี่ วชำญโดยศำล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๘๘๔ ถ้ำพยำนหลักฐำนท่ีศำลจะทำกำรตรวจนั้นเป็นบุคคลหรือ
สำนกั สงังำหนคำรณิมะทกรรรพั มยก์ซำึ่งรอกฤำจษนฎีำกมำ ำศำลได้ ให้คสู่คำนวกัำมงำฝน่ำคยณทะ่ีไกดร้รรับมอกนำรุญกฤำตษใฎหีก้นำำสืบพยำนหลสักำนฐกัำงนำเนชค่นณวะ่ำกนรั้นรมนกำำรกฤษฎีกำ
บุคคลหรอื ทรัพยน์ ัน้ มำในวันสืบพยำน หรอื วนั อื่นใดท่ศี ำลจะไดก้ ำหนดใหน้ ำมำ
สถำ้ำนกกั ำงรำนตครวณจะไกมร่สรมำกมำำรรกถฤกษรฎะีกทำำได้ในศำล ใสหำ้ศนำกั ลงทำนำคกณำระตกรรรวมจกณำรกสฤถษำฎนีกทำี่ เวลำ และ
ภำยในเงือ่ นไข ตำมทศ่ี ำลจะเห็นสมควร แลว้ แต่สภำพแหง่ กำรตรวจนั้น ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๓ มำตรำ ๑๒๗ ทวิ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบบั ที่ ๑๔) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๓น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๔ มำตรำ ๑๒๘ วรรคหน่ึง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงิจำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำง่ ร(กฉฤบษบั ฎทีก่ี ๑ำ ๔) พ.ศ. ๒๕๓ส๘ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๘/๑๘๕ สในำนกกั รงณำนีทค่ีจณำะเกปร็นรมตก้อำงรใกชฤ้พษฎยีกำำนหลักฐำนทำสงำวนิทกั งยำำนศคำณสะตกรร์รเพมื่กอำรกฤษฎีกำ
พิสูจน์ข้อเท็จจริงใดที่เป็นประเด็นสำคัญแห่งคดี เม่ือศำลเห็นสมควรหรือเมื่อคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหน่ึง
รอ้ งขอ ศำลมีอำนสำำจนสกั ัง่ งใำหนท้ คำณกะำกรรตรรมวกจำพรสิกูจฤนษฎบ์ ีกุคำคล วัตถหุ รือเอสำกนสกัำงรำในดคๆณะโดกยรรวมธิ กีกำำรรกทฤำษงวฎิทีกยำำศำสตร์ได้
ในกรณีที่พยำนหลักฐำนทำงวิทยำศำสตร์จะสำมำรถพิสูจน์ให้เห็นถึงข้อเท็จจรงิ ท่ีทำ
สำนกั ใงหำ้ศนำคลณวะนิ กิจรรฉมัยกชำี้ขรำกดฤคษดฎีไีกดำ้โดยไม่ต้องสืบสำพนยกั ำงนำนหคลณักะฐกำรนรอม่ืนกอำรีกกฤเมษือ่ฎศีกำำลเหน็ สมควรสหำรนือกั เงมำื่อนคคคู่ณวะำกมรรฝม่ำกยำรกฤษฎีกำ
ตใดำฝม่ำปยกหตนิก่ึง็ไดร้้องขสอำนศกั ำงลำอนคำจณสะั่งกใรหรม้ทกำำกรำกรฤตษรฎวีกจำพิสูจน์ตำมวสรำรนคกั หงนำนึ่งคโดณยะไกมร่รตม้อกงำรรอกใฤหษ้ถฎึงีกวำันสืบพยำน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีท่ีกำรตรวจพสิสำูจนนกั ์ตงำำนมควณรระคกรหรนม่ึงกหำรรกือฤวษรฎรคีกสำ องจำเป็นต้อสงำเกน็บกั งตำัวนอคยณ่ำะงกรเลรมือกดำรกฤษฎีกำ
เนื้อเย่ือ ผิวหนัง เส้นผมหรือขน ปัสสำวะ อุจจำระ น้ำลำยหรือสำรคัดหล่ังอ่ืน สำรพันธุกรรม หรือ
ส่วนประกอบอ่ืนขสำอนงกัรง่ำำงนกคำณย ะหกรรรือมสก่ิงำทรี่อกยฤู่ษในฎรีก่ำำงกำยจำกคู่คสวำำนมกั หงรำือนบคณุคคะกลรใรดมศกำำรลกอฤำษจฎใีกหำ้คู่ควำมหรือ
บุคคลใดรับกำรตรวจพิสูจน์จำกแพทย์หรือผู้เช่ียวชำญอ่ืนได้ แต่ต้องกระทำเพียงเท่ำท่ีจำเป็นและ
สำนกั สงมำนคควณร ะกทรงั้ รนมี้ กถำือรเกปฤ็นษสฎทิ ีกธำขิ องคู่ควำมหสรำือนบกั ุคงำคนลคนณั้นะทกี่จระรมยกินำยรอกมฤษหฎรีอืกำไม่กไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่คู่ควำมฝ่ำยใดไม่ยินยอมหรือไม่ให้ควำมร่วมมือต่อกำรตรวจพิสูจน์ตำม
วรรคหนึ่งหรอื วรรสคำนสกัองงำนหครณือะไมกร่ใหรม้คกวำำรมกยฤินษยฎอีกมำ หรอื กระทำกสำำรนขกั ัดงำขนวคำณงมะกิใหรรบ้ มุคกคำลรกทฤี่เษก่ียฎวีกขำ้องให้ควำม
ยินยอมต่อกำรตรวจเก็บตัวอย่ำงส่วนประกอบของร่ำงกำยตำมวรรคสำม ก็ให้สันนิษฐำนไว้ก่อนว่ำ
สำนกั ขงอ้ำนเทคจ็ณจะรกงิ รเรปม็นกไำปรตกฤำมษทฎีกี่คำู่ควำมฝำ่ ยตรงสขำ้ำนมกั กงลำนำ่ ควอณ้ำะงกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สคำ่ำนใกั ชง้จำ่ำนยคใณนะกกำรรรตมรกวำจรกพฤิสษูจฎนีก์ตำำมมำตรำน้ี ใสหำน้คกัู่คงวำำนมคฝณ่ำะยกทรี่รร้อมกงขำรอกใฤหษ้ตฎรีกวำจพิสูจน์เป็น
ผรู้ ับผิดชอบโดยใหถ้ ือว่ำเป็นสว่ นหนึ่งของค่ำฤชำธรรมเนียม แตถ่ ้ำผู้ร้องขอไม่สำมำรถเสียค่ำใชจ้ ่ำยได้
สำนกั หงรำนือคเปณ็นะกกรรรณมกีทำ่ีศรำกลฤษเปฎ็นีกผำู้ส่ังให้ตรวจพสิสำนูจกันง์ ำในหค้ศณำะลกสร่ังรจม่ำกยำรตกำฤมษรฎะีกเบำ ียบที่คณะกรสรำนมกักงำำรนบครณิหะำกรรศรมำกลำรกฤษฎีกำ
ยตุ ธิ รรมกำหนด สว่ นควำมรับผิดในคำ่ ใชจ้ ำ่ ยดงั กล่ำวให้เป็นไปตำมมำตรำ ๑๕๘ หรอื มำตรำ ๑๖๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๙ ในกำรท่ีศำลจะมีคำสั่งให้แต่งตั้งผู้เชี่ยวชำญดังกล่ำวมำในมำตรำ ๙๙
สำนกั โงดำยนทคศี่ณำะลกเรหร็นมกสำมรคกวฤรษหฎรีกือำโดยที่คู่ควำมสฝำำ่ นยกั ใงดำฝน่ำคยณหะนก่งึ รรรอ้มงกขำอรกนฤัน้ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) กำรแต่งตั้งผู้เช่ียวชำญเช่นวำ่ นัน้ ใหอ้ ยู่ในดุลพินิจของศำล แต่ศำลจะเรียกคู่ควำม
มำให้ตกลงกันกำสหำนนดกั งตำัวนผคู้เณชะี่ยกวรชรำมญกำทรี่จกะฤแษตฎ่งีกตำั้งน้ันก็ได้ แตส่ศำำนลกั จงะำนบคังณคัะบกบรุครมคกลำใรดกใฤหษ้เฎปีก็นำผู้เช่ียวชำญ
ไม่ได้ นอกจำกบคุ คลน้ันไดย้ นิ ยอมลงชอ่ื เปน็ ผเู้ ช่ียวชำญไว้ในทะเบยี นผู้เช่ียวชำญของศำลแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษผฎู้ีเกชำี่ยวชำญท่ีศำลสแำนตกั่งตงำั้งนอคำณจะถกูกรครัดมคก้ำำรนกไฤดษ้แฎลีกะำต้องสำบำนหรสือำนปกั ฏงิญำนำคณณตะนกรทรมั้งมกำี รกฤษฎีกำ
สิทธิที่จะได้รับค่ำสธำรนรกั มงเำนนียคมณแะลกะรรรมับกชำดรใกชฤ้คษ่ำฎใีกชำ้จ่ำยที่ได้ออกสไปำนตกัำงมำทนี่กคณำหะกนรดรไมวก้ในำรกกฎฤกษรฎะีกทำ รวงว่ำด้วย
กำรนัน้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐ ผู้เชี่ยวชำญท่ีศำลแตง่ ตง้ั อำจแสดงควำมเห็นด้วยวำจำหรอื เป็นหนังสือ
ก็ได้ แล้วแต่ศำลจสะำนตกั้องงำกนำครณถะ้กำศรรำมลกยำังรไกมฤ่เษปฎ็นีกทำี่พอใจในควำมสำเหนกั็นงขำอนงคผณู้เะชก่ียรวรชมำกญำรทก่ีทฤษำเฎปีก็นำหนังสือนั้น
หรือเม่ือคู่ควำมฝ่ำยใดเรียกร้องโดยทำเป็นคำรอ้ ง ให้ศำลเรียกให้ผู้เชี่ยวชำญทำควำมเห็นเพิ่มเตมิ เป็น
สำนกั หงนำนงั คสณอื ะหกรรอืรมเรกียำกรกใหฤษ้มฎำศีกำำลเพ่ืออธบิ ำยสดำว้ นยกั วงำำจนำคณหะรกือรใรหม้ตกั้งำผรกเู้ ชฤย่ี ษวฎชีกำำญคนอืน่ อกี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้เชี่ยวชำญท่ีศำลตั้งจะต้องแสดงควำมเห็นด้วยวำจำหรือต้องมำศำลเพื่ออธิบำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๕ มำตรำ ๑๒๘/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๓ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๐ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๕ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ด้วยวำจำ ให้นำบทบัญญัติในลักษณะน้วี ำ่ ด้วยพยำนบคุ คลมำใช้บังคับโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลกั ษณะ ๖
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษพฎิพีกำำกษำและคำสส่ังำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรหรมลกักำทร่วักไฤปษวฎำ่ ีกดำหว้ มยวกดำร๑ชขี้ ำดตสัดำนสกั นิ งคำนดคี ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๑ะกรครดมีทกำ่ียรื่นกฟฤอ้ษงฎตีกอ่ำศำลนน้ั ให้ศสำำลนปกั ฏงำิบนัตคิดณงั ะนก้ี รรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ในเร่ืองคำขอซ่งึ คู่ควำมยื่นในระหว่ำงกำรพิจำรณำคดีนัน้ โดยทำเป็นคำร้องหรือ
สำนกั ขงอำนดค้วณยวะำกจรรำมกก็ดำี รใหกฤ้ศษำฎลีกมำีคำส่ังอนุญำตสหำรนือกั ยงกำนเสคียณซะ่ึงกครำรขมอกเำชรก่นฤวษ่ำฎนีกั้นำโดยทำเป็นหสนำังนสกั ืองหำนรคอื ณด้วะกยรวรำมจกำำรกฤษฎีกำ
กไ็ ด้ แต่ถ้ำศำลมคี ำสั่งดว้ ยวำจำให้ศำลจดคำสงั่ น้ันไวใ้ นรำยงำนพสิ ดำร
ส(๒ำน)กั ใงนำนเรค่ือณงะปกรระรเมดก็นำรแกหฤ่งษคฎดีกี ำให้ศำลวินิจฉสัยำชน้ีขกั ำงดำนโดคยณทะกำรเปรม็นกคำำรพกฤิพษำฎกีกษำำหรือคำสั่ง
หรอื ให้จำหนำ่ ยคดเี สยี จำกสำรบบควำมตำมท่บี ัญญตั ิไวใ้ นลักษณะนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๓ะ๒กรรใมหก้ศำำรลกมฤษีคฎำีกสำั่งให้จำหน่ำยคสำดนีเกัสงียำจนำคกณสะำกรรบรมบกคำรวกำฤมษไดฎ้ีกโำดยไม่ต้องมี
คำวินิจฉัยช้ขี ำดในประเด็นเรอ่ื งน้ัน และให้กำหนดเง่ือนไขในเรอื่ งค่ำฤชำธรรมเนยี มตำมทเี่ หน็ สมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษ๘ฎ๖ีกเำมอ่ื โจทก์ท้งิ ฟสอ้ ำงนกถั งอำนนฟค้ณองะกหรรรือมไกมำม่รกำฤศษำฎลีกในำวนั นัดพจิ ำรณสำำนดกั ังงทำน่ีบคัญณญะกัตรไิ รวมใ้ นกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๔ มำตรำ ๑๗๕ และมำตรำ ๑๙๓ ทวิ
ส(๒ำน)ก๘ั ๗งำเนมคื่อณโจะทกรกร์ไมมก่หำำรกปฤรษะฎกีกันำมำให้ดังท่ีบัญสญำนัตกั ิไงวำ้ในนคมณำะตกรรำรม๒ก๕ำร๓กฤแษลฎะีกมำำตรำ ๓๒๓
หรือเม่ือคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่ง หรือท้ังสองฝ่ำยขำดนัดดังที่บัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๙๘ มำตรำ ๒๐๐
สำนกั แงลำนะคมณำตะรกำรร๒ม๐กำ๑รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำควำมมรณะของคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหน่ึงยังให้คดีน้ันไม่มีประโยชน์ต่อไป หรือ
ถำ้ ไมม่ ผี ใู้ ดเขำ้ มำแสำทนนกั ทงำ่ีคนคู่ ควณำมะกฝรำ่ รยมทกี่มำรรกณฤะษดฎังีกทำี่บัญญัติไว้ในมสำำตนรกั ำงำน๔ค๒ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) เม่ือศำลได้มคี ำส่งั ใหพ้ ิจำรณำคดีรวมกันหรอื ให้แยกกัน ซ่ึงเปน็ เหตใุ หต้ อ้ งโอนคดี
สำนกั ไงปำยนังคอณกี ะศกำรลรมหกนำ่งึ รดกงั ฤทษี่บฎัญีกำญัติไวใ้ นมำตรสำำน๒กั ๘งำนแลคะณะ๒ก๙รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓ เมื่อศำลมิไดจ้ ำหน่ำยคดีออกจำกสำรบบควำมดังทีบ่ ัญญัตไิ ว้ในมำตรำ
สำนกั กง่อำนนคใณหะ้ศกำรรลมชก้ีขำำรดกฤคษดฎีนีก้ันำโดยทำเป็นคสำำพนิพกั งำำกนษคำณหะรกือรรคมำกสำ่ังรใกนฤวษันฎทีกี่สำ ้ินกำรพิจำรณสำำนแกั งตำ่เนพค่ือณกะำกรรทรม่ีจกะำรกฤษฎีกำ
พิเครำะห์คดีต่อไป ศำลจะเล่ือนกำรพิพำกษำหรือกำรทำคำสั่งต่อไปในวันหลังก็ได้ตำมที่เห็นสมควร
เพือ่ ประโยชนแ์ ห่งสคำนวกัำมงำยนตุ คธิ ณระรกมรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๖ มำตรำ ๑๓๒ (๑) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
พจิ ำรณำควำมแพง่ ส(ฉำนบับกั งทำี่ น๑ค๗ณ) พะก.ศร.ร๒ม๕ก๔ำร๒กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๗ มำตรำ ๑๓๒ (๒) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงิจำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำง่ ร(กฉฤบษับฎทีก่ี ๓ำ ๐) พ.ศ. ๒๕๖ส๐ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๔ ไม่ว่ำกรณีใด ๆ ห้ำมมิให้ศำลท่ีรับฟ้องคดีไว้ ปฏิเสธไม่ยอมพิพำกษำ
สำนกั หงรำนือคมณีคะำกสรั่งรชมี้ขกำำดรกคฤดษีโฎดีกยำอ้ำงว่ำ ไม่มีบสทำนบกััญงญำนัตคิแณหะ่งกกรรฎมหกมำรำกยฤทษี่จฎะีกใำช้บังคับแก่คดสี ำหนรกั ืองวำน่ำคบณทะบกัญรรญมัตกำิ รกฤษฎีกำ
แห่งกฎหมำยทีจ่ ะใชบ้ ังคบั น้นั เคลือบคลมุ หรอื ไม่บรบิ รู ณ์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๕ ๘๘ ในคดีทเ่ี รียกรอ้ งใหช้ ำระหนีเ้ ป็นเงิน หรือมกี ำรเรยี กร้องใหช้ ำระหน้ี
สำนกั เงปำ็นนคเงณินะรกวรมรมอกยำู่ดรก้วฤยษไฎมีก่วำ่ำเวลำใด ๆ สกำ่อนนกั งมำีคนำคพณิพะกำรกรษมกำำจรกำฤเลษยฎจีกำะนำเงินมำวำสงำศนำกั ลงำเตน็คมณจำะกนรวรนมกทำี่ รกฤษฎีกำ
ทเรง้ั ียนกี้ รโด้อยงยหอรมือรแับตผส่บิดำนหำกังรงสือำ่วไนมนคย่ ณหอะมรกือรรบัตรมผำมกดิ ำกจรไ็ำกดนฤ้ วษนฎเีกทำ่ำที่ตนคิดว่ำพสำอนแกั กงำ่จนำคนณวะนกทรี่โรจมทกำกร์มกีสฤิษทฎธีกิเรำียกร้องก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๖ ๘๙ ในกรณีท่ีจำเลยวำงเงินต่อศำลโดยยอมรับผิด ถ้ำโจทก์พอใจ
ยอมรับเงินที่จำเลสยำวนำกั งงโำดนยคไณมะ่ตกิดรใรจมเกรำียรกกรฤ้อษงฎมีกำำกกว่ำน้ัน และสคำนดกัีไมงำ่มนีปครณะะเกดร็นรทม่ีจกำะรตก้อฤงษวฎนิ ีกิจำฉยั ต่อไปอีก
ให้ศำลพิพำกษำคดีไปตำมน้ัน คำพิพำกษำนั้นเป็นท่ีสุด แต่ถ้ำโจทก์ไม่พอใจในจำนวนเงินที่จำเลยวำง
สำนกั แงลำนะคยณังตะิดกใรจรมทกี่จำะรดกำฤเษนฎินีกคำดีเพื่อให้จำเลสยำตนอ้กั งงำรนับคผณิดะใกนรจรำมนกวำนรกเงฤินษตฎำีกมำท่ีเรียกร้องต่อสไำปนอกั กีงำนจคำเณละยกมรีสรมิทกธำิ รกฤษฎีกำ
ถอนเงินที่วำงไว้นั้นได้ โดยให้ถือเสมือนว่ำมิได้มีกำรวำงเงิน หรือจำเลยจะยอมให้โจทก์รับเงินนั้น
ไปก็ได้ ในกรณีหสลำังนนกั ี้งโำจนทคกณ์จะะกรรรับมเกงินำรไกปฤหษรฎือีกไำม่ก็ตำม จำเลสยำไนมกั ่ตงำ้อนงคเสณียะดกรอรกมเกบำี้ยรใกนฤจษำฎนีกวำนเงินที่วำง
แมว้ ำ่ จำเลยมีควำมรบั ผดิ ตำมกฎหมำยจะตอ้ งเสยี ท้ังน้ี นบั แตว่ ันที่จำเลยยอมให้โจทก์รบั เงินไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีท่ีจำเลยวำงเสงำินนตกั ่องศำนำคลณโดะยกรไมรม่ยกอำมรกรับฤษผฎิดีกจำำเลยจะรับเงสินำนนกั้ันงคำนืนคไปณกะก่อรนรทมี่มกำี รกฤษฎีกำ
คำพิพำกษำว่ำจสำำเลนยกั งไำมน่ตค้อณงะรกับรผริมดกไมำร่ไกดฤ้ กษฎำรีกวำำงเงินเช่นว่ำสนำี้นไกัมง่เำปน็นคเณหะตกุรระรมงับกำกรำกรฤเษสฎียีกดำอกเบี้ยหำก
จำเลยมคี วำมรับผดิ ตำมกฎหมำยจะต้องเสีย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๗ ในคดีที่เรียกรอ้ งให้ชำระหน้ีอย่ำงอ่ืนนอกจำกใหช้ ำระเงิน จำเลยชอบ
ทจ่ี ะทำกำรชำระหสำนนี้นกั น้ั งำไดนโ้คดณยะแกจรง้รใมหก้ศำรำกลฤทษรฎำีกบำในคำให้กำรหสรำือนแกั ถงลำนงโคดณยะหกนรรงั มสกอื ำเรปก็นฤสษ่วฎนีกหำนึง่ ต่ำงหำก
ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษโจฎทีกำก์ยอมรับกำรสชำนำกัรงะำหนนคณี้นะ้ันกเรปร็มนกกำำรรกพฤษอฎใจีกำเต็มตำมที่เรียสกำนรกั้องงำแนลค้ณว ะใกหร้ศรมำกลำรกฤษฎีกำ
พพิ ำกษำคดไี ปตำมนัน้ และคำพิพำกษำนั้นให้เป็นทส่ี ดุ
สถำำ้นโกัจงทำกนไ์คมณ่พะอกใรจรใมนกกำรำกรฤชษำรฎะีกหำนเี้ ชน่ ว่ำนนั้ สโจำนทกักงช์ ำอนบคณทีจ่ะกะรดรำมเนกำนิ รคกดฤนีษฎ้ันีกตำอ่ ไปได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๘ ในคดสีทำี่คนู่คกั วงำำนมคตณกะลกงรกรันมหกำรรือกปฤรษะฎนีกีปำ ระนอมยอมคสำวนำกัมงกำันนคในณปะกรระรเดมก็นำรกฤษฎีกำ
แห่งคดีโดยมิไดม้ ีสกำำนรกัถงอำนนคคำณฟะ้อกรงรนม้ันกำแรลกะฤขษ้อฎตีกกำลงหรือกำรปสรำะนนกั ีปงำรนะคนณอะมกยรอรมมกคำวรำกมฤกษันฎนีกำ้ันไม่เป็นกำร
ฝ่ำฝืนต่อกฎหมำย ให้ศำลจดรำยงำนพิสดำรแสดงข้อควำมแห่งข้อตกลงหรือกำรประนีประนอมยอม
สำนกั คงวำนำมคเณหะลก่ำรนรมั้นกไวำร้ แกลฤว้ษพฎิพีกำำกษำไปตำมนส้นัำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ห้ำมมใิ ห้อุทธรณ์คำพิพำกษำเชน่ วำ่ น้ี เว้นแต่ในเหตตุ ่อไปนี้
ส(๑ำน)กั เงมำอ่ืนมคขีณ้อะกกลรร่ำมวกอำ้ำรงกวฤำ่ ษคฎู่คีกวำำมฝำ่ ยใดฝ่ำยสหำนนึง่กั ฉง้อำนฉคลณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) เม่อื คำพิพำกษำนัน้ ถูกกลำ่ วอ้ำงวำ่ เปน็ กำรละเมดิ ต่อบทบญั ญัติแห่ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๘ มำตรำ ๑๓๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบบั ท่ี ๕ส)ำนพกั.ศง.ำ๒น๔คณ๙๙ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๙ มำตรำ ๑๓๖ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(ฉรบรับมทกี่ำ๕ร)กพฤษ.ศฎ. ีก๒ำ๔๙๙ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๗ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กฎหมำยอันเกีย่ วดว้ ยควำมสงบเรียบรอ้ ยของประชำชน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤษ) ฎเีกมำ่ือคำพิพำกษสำำนนกั ั้นงำถนูกคณกะลก่ำรวรมอก้ำำงรวก่ฤำษมฎิไีกดำ้เป็นไปตำมขสำ้อนตกั กงำลนคงหณะรกือรกรมำกรำรกฤษฎีกำ
ประนปี ระนอมยอมควำม
สถำ้ำนคกั ู่คงำวนำคมณตะกกลรงรมกกันำเรพกียฤงษแฎตีก่ใำห้เสนอคดีต่อสอำนนกัุญงำำนโตคณตุละกำรกรำมรกำใรหก้นฤำษบฎทีกำบัญญัติแห่ง
ประมวลกฎหมำยนวี้ ่ำด้วยอนุญำโตตุลำกำรมำใชบ้ งั คบั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรพิจำรณำ ศำลสมำจำนะตกั พรงิพำำนำ๑คกณ๓ษะ๙ำกครดเรมีเมห่ือกลคำ่ำรดกนีสฤั้นอษเงรฎเ่ือีกรงำ่ือใงดหเรร่ือืองกหวน่ำึ่นงซ้ันสึ่งำขเนสึ้นกั รไง็จปำกนไดำคร้พณพิจะิจำกำรรรรณณมำกำรำแวรลมก้วฤกจษันึงฎเพพีกิพำื่อำสกะษดำวเกรแ่ือกง่
สำนกั อง่นืำนๆคณตะ่อกไรปรภมำกยำรหกลฤังษกฎ็ไดีก้ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อควำมและผลแห่งคำพิพำกษำและคำสง่ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๐ะ๙ก๐รรกมำกรำทรกำคฤษำพฎพิีกำำกษำหรือคำสส่ังำขนอกั งงศำำนลคณใหะก้ดรำรเนมกนิ ำตรำกมฤขษอ้ ฎบีกงั ำคับต่อไปนี้
(๑) ศำลจะต้องประกอบครบถ้วนตำมบทบัญญัติแห่งกฎหมำยวำ่ ดว้ ยเขตอำนำจศำล
สำนกั แงลำนะคอณำนะำกจรรผมู้พกิพำรำกกฤษษำฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(ำ๒น)กั๙๑งำภนคำณยใะตกร้บรังมคกับำรบกทฤษบฎัญีกญำ ัติมำตรำ ๑ส๓ำนกถั ง้ำำคนำคพณิพะกำรกรษมกำำหรรกือฤษคฎำีกสำั่งจะต้องทำ
โดยผู้พิพำกษำหลำยคน คำพิพำกษำหรือคำสั่งนั้นจะต้องบังคับตำมควำมเห็นของฝ่ำยข้ำงมำก
สำนกั ใงนำศนคำลณชะกั้นรตร้นมกแำลระกศฤษำลฎีชกำั้นอุทธรณ์ ถ้ำสผำู้พนกัิพงำำกนคษณำคะกนรใรดมมกีคำรวกำฤมษเฎหีก็นำแย้งก็ให้ผู้พิพสำำนกกัษงำำคนคนณนะั้นกเรขรียมนกำรกฤษฎีกำ
ใจควำมแห่งควำมเห็นแย้งและเหตุผลของตนกลัดไว้ในสำนวน
สำนกั ใงนำนศคำณละชกัร้นรอมุกทำธรกรฤณษ์หฎีกรำือศำลฎีกำ สถำ้ำนปกั งรำะนธคำณนะกขรอรมงศกำำรลกฤชษั้นฎอีกุทำ ธรณ์หรือ
ประธำนศำลฎีกำ แล้วแต่กรณี เห็นสมควร จะให้มีกำรวินิจฉัยปัญหำใดในคดีเรื่องใดโดยที่
สำนกั ปงำรนะคชณุมะใกหรญรม่หกรำรือกทฤี่ปษฎรีกะำชุมแผนกคดสีกำ็ไนดกั ้ งหำนรืคอณถ้ะำกมรีกรฎมกหำมรกำฤยษกฎำีกหำนดให้วินิจฉัสยำปนัญกั งหำนำคใดณหะกรรือรคมดกำี รกฤษฎีกำ
เรื่องใดโดยที่ประชุมใหญ่หรือที่ประชุมแผนกคดีก็ให้วินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่หรือที่ประชุม
แผนกคดี แล้วแตส่ำกนรกัณงำี นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภำยใต้บังคับบทบัญญัติมำตรำ ๑๓ ในกรณีที่ไม่มีกฎหมำยบัญญัติไว้เป็น
สำนกั องยำน่ำคงอณื่นะกทรรี่ปมรกะำชรุมกฤใหษญฎีก่หำรือที่ประชุมแสผำนนกักงคำดนีคขณองะศกำรรลมชกั้นำอรกุทฤธษรฎณีก์หำรือศำลฎีกำนสั้นำนใกั หง้ปำนรคะณกอะกบรดรม้วยกำรกฤษฎีกำ
ผู้พิพำกษำทุกคนสซำนึ่งอกั งยำู่ปนฏคณิบะัตกิหรรนม้ำกทำี่รแกตฤษ่ตฎ้อีกงำไม่น้อยกว่ำกสึ่งำหนนกั งึ่งำขนอคงณจะำกนรรวมนกผำู้พรกิพฤำษกฎษีกำำในศำลนั้น
หรือในแผนกคดีที่มีกำรประชุมและให้ประธำนของศำลชั้นอุทธรณ์หรือประธำนศำลฎีกำ ประธำน
สำนกั แงผำนนคกณคดะกขี รอรงมศกำำลรชก้ันฤอษุทฎธีกรำณ์หรือศำลฎกีสำำนแกั ลง้วำนแตคณ่กระณกรี รหมรกือำผรู้ทกฤำกษำฎรีกแำทน เป็นประธสำำนนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำวินิจฉัยของที่ประชุมใหญ่หรือท่ีประชุมแผนกคดีให้เป็นไปตำมเสียงข้ำงมำก
และถ้ำมคี ะแนนเสสยีำนงเกั ทง่ำำกนนัคณใหะกป้ รรระมธกำำนรแกหฤษ่งทฎี่ีปกำระชุมออกเสยี สงำเพน่ิกมั งขำ้นึ นอคีกณเสะกยี รงรหมนกึ่งำเรปก็นฤเษสฎยี ีกงำช้ีขำด
ในคดีซึ่งท่ีประชุมใหญ่หรือท่ีประชุมแผนกคดีได้วินิจฉัยปัญหำแล้ว คำพิพำกษำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๐ มำตรำ ๑๔๐ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบบั ท่ี ๕ส)ำนพกั.ศง.ำ๒น๔คณ๙๙ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๑ มำตรำ ๑๔๐ (๒) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบญั ญัตแิ กไ้ ขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๓ก๑ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๔๖๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
หรือคำสั่งต้องเป็นไปตำมคำวินิจฉัยของที่ประชุมใหญ่หรือที่ประชุมแผนกคดี และต้องระบุไว้
สำนกั ดง้วำนยควณ่ำปะกัญรรหมำกขำ้อรกใฤดษไดฎ้ีวกิำนิจฉัยโดยที่ปสรำนะกัชงุมำในหคญณะ่หกรรือรมทกี่ปำรรกะฤชษุมฎแีกผำนกคดี ผู้พิพสำำกนษกั ำงำทนี่เคขณ้ำะปกรระรชมุกมำรกฤษฎีกำ
แม้มิใช่เป็นผู้นั่งพิจำรณำก็ให้มีอำนำจพิพำกษำหรือทำคำส่ังในคดีน้ันได้ และเฉพำะในศำลช้ันอุทธรณ์
ให้ทำควำมเห็นแสยำ้งนพกั งรำ้อนมคเณหะตกุผรลรมไดกำ้ดร้วกยฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ปัญหำใดในคดีเรื่องใด ได้มีคำวินิจฉัยโดยที่ประชุมแผนกคดีแล้ว
สำนกั หงำำนกคปณระะกธรรำมนกขำอรกงฤศษำฎลีกชำั้นอุทธรณ์หรสำือนปกั รงำะนธคำณนะศกำรลรมฎกีกำรำกฤแษลฎ้วีกแำต่กรณี เห็นสสำมนคกั วงำรนจคะณใหะก้มรีกรมำกรำรกฤษฎีกำ
วินิจฉัยปัญหำดังสก(ำ๓ลน)่ำกั วกงำโำนดรคยอณท่ำะ่ีปนกรคระรำมชพกุมิพำใรำหกกญฤษษ่อำฎีกหีกกรำ็ไือดค้ ำสั่ง ให้อส่ำำนนขกั ้องำคนวคำณมะทกรั้งรหมมกดำรใกนฤศษำฎลีกโำดยเปิดเผ ย
สำนกั ตงำำนมคเวณละำกทรรี่กมำกหำนรกดฤไษวฎ้ในีกปำ ระมวลกฎหสมำำนยกั นงำ้ี นตค่อณหะนก้ำรครู่คมวกำำรมกทฤั้งษสฎอีกงำฝ่ำย หรือฝ่ำยสใำดนฝกั ่ำงำยนหคนณ่ึงะใกนรกรรมณกำี รกฤษฎีกำ
เช่นว่ำนี้ ให้ศำลจดลงไว้ในคำพิพำกษำหรือคำสั่ง หรือในรำยงำนซ่ึงกำรอ่ำนน้ัน และให้คู่ควำมท่ีมำ
ศำลลงลำยมอื ชอื่ สไวำเ้นปกั น็ งำสนำคคณัญะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำคู่ควำมไม่มำศำล ศำลจะงดกำรอ่ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่งก็ได้ ในกรณีเช่นว่ำน้ี
สำนกั ใงหำศ้นำคลณจะดกแรรจม้งไกวำ้ใรนกรฤำษยฎงีกำำน และใหถ้ อื วสำ่ ำคนำกั พงำิพนำคกณษะำกหรรรอืมคกำำรสกั่งฤนษ้นั ฎไีดกำ้อ่ำนตำมกฎหมสำำนยกัแงลำว้นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เม่อื ศำลท่ีพิพำกษำคดี หรอื ท่ีได้รับคำส่ังจำกศำลสงู ให้อ่ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่ง
ได้อ่ำนคำพิพำกษสำำหนรกั ืองำคนำคสณ่ังตะกำรมรบมทกำบรัญกฤญษัตฎิใีกนำมำตรำนี้วันใดสำนใหกั ้ถงำือนวค่ำณวันะกนร้ันรมเปก็นำรวกันฤทษี่พฎีกิพำำกษำหรือมี
คำสงั่ คดีนนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๑ะกครรำมพกิพำำรกกษฤำษหฎรีกือำคำส่ังของศำลสใำหน้ทกั ำงเำปนน็ คหณนะงักสรือรมแกลำะรกตฤ้อษงกฎลีกำ่ำวหรือแสดง
(๑) ชื่อศำลท่ีพพิ ำกษำคดีน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษชฎอ่ืีกคำ ูค่ วำมทุกฝ่ำยสแำนลกัะงผำ้แู นทคนณโะดกยรชรมอกบำธรรกรฤมษหฎรีกือำผแู้ ทน ถ้ำหำกสมำนี กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) รำยกำรแห่งคดี
ส(๔ำน)กั เงหำตนผุคลณแะหกรง่ รคมำกวำินริจกฉฤยัษทฎงั้ีกปำวง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) คำวนิ ิจฉยั ของศำลในประเดน็ แหง่ คดีตลอดทั้งค่ำฤชำธรรมเนยี ม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษพฎิพีกำำกษำหรือคำสสั่งำนนั้นกั ตงำ้อนงคลณงละกำรยรมมือกชำรื่อกผฤู้พษิพฎำีกกำษำท่ีพิพำกษสำำหนรกั ืองทำนำคคณำสะกั่งรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้พิพำกษำคนใดลงลำยมือช่ือไม่ได้ ก็ให้ผู้พิพำกษำอ่ืนที่พิพำกษำหรือทำคำสั่งคดีนั้นหรืออธิบดี
ผู้พิพำกษำ แล้วแสตำน่กกั รงณำนี คจณดแะกจร้งรเมหกตำุทรกี่ผฤู้พษิพฎำีกกำษำคนนั้นมิไสดำ้ลนงกั ลงำำนยคมณือะชก่ือรแรมลกะำมรีกคฤวษำฎมีกเหำ็นพ้องด้วย
คำพิพำกษำหรือคำสั่งนั้น แล้วกลัดไว้ในสำนวนควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีที่ศำลมีอำนำสจำนทกั ำงคำำนสค่ังณหะรกือรรพมิพกำำรกกษฤำษคฎดีกีไำด้ด้วยวำจำ กสำำรนทกั ี่ศงำำนลคจณะะตก้อรงรมทกำำรกฤษฎีกำ
รำยงำนเก่ียวด้วยสคำำนสกั ่ังงหำนรคือณคำะกพริพรำมกกษำรำกนฤั้นษไฎมีก่จำำตอ้ งจดแจ้งรสำำนยกักงำำรนแคหณ่งะคกดรีหรมรือกำเหรกตฤุผษลฎแีกหำ่งคำวินิจฉัย
แต่เมื่อคู่ควำมฝ่ำยใดแจ้งควำมจำนงท่ีจะอุทธรณ์หรือได้ย่ืนอุทธรณ์ข้ึนมำ ให้ศำลมีอำนำจทำคำช้ีแจง
สำนกั แงสำนดคงรณำะยกกรำรรมขกอ้ำรสกำฤคษัญฎีกหำรือเหตุผลแหส่งคำนำกัวงินำจิ นฉคยั ณกะลกดั รไรวมก้ กบัำรบกนั ฤทษกึฎนีกำ้ันภำยในเวลำอสนัำนสกั มงคำนวรคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๒ะกรครมำกพำิพรกำฤกษษฎำีกหำรือคำสั่งของศสำำนลกัทง่ีชำนี้ขคำดณคะกดรีตร้อมงกตำัดรกสฤินษตฎำีกมำข้อหำในคำ
ฟ้องทุกข้อ แต่ห้ำมมิให้พิพำกษำหรือทำคำสั่งให้สิ่งใด ๆ เกินไปกว่ำหรือนอกจำกที่ปรำกฏในคำฟ้อง
สำนกั เงวำ้นนแคตณ่ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ในคดีฟ้องเรียกอสังหำริมทรัพย์ ให้พึงเข้ำใจว่ำเป็นประเภทเดียวกับฟ้องขอให้
ขับไล่จำเลย ถ้ำศสำำลนพกั งิพำำนกคษณำะใกหร้โรจมทกำกร์ชกนฤะษคฎดีกำี เมื่อศำลเห็นสสำมนคกั วงำรนศคำณละจกะรมรีคมำกสำร่ังกใหฤษ้ขฎับีกไำล่จำเลยก็ได้
สำนกั คงำำนสั่คงเณชะ่นกวร่ำรนม้ีใกหำร้ใชก้ฤบษังฎคีกับำตลอดถึงวงศ์ญสำำนตกั ิทง้ังำนหคลณำยะกแรลระมบกรำิวรกำฤรขษอฎงีกจำำเลยท่ีอยู่บนสอำสนังกั หงำำนริคมณทระกัพรยร์นมก้ันำรกฤษฎีกำ
- ๕๙ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ซ่งึ ไมส่ ำมำรถแสดงอำนำจพิเศษให้ศำลเห็นได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎในีกคำ ดีท่ีโจทก์ฟ้อสงำเนรียกั กงำทนรคัพณยะ์ใกดรรๆมกเำปร็นกขฤษอฎงตีกนำ ท้ังหมด แต่พสำิจนำกัรงณำนำคไดณ้คะวกำรมรมวก่ำำรกฤษฎีกำ
โจทก์ควรได้แตส่ ่วนแบง่ เมอื่ ศำลเห็นสมควร ศำลจะพพิ ำกษำให้โจทกไ์ ดร้ ับแต่สว่ นแบง่ นน้ั กไ็ ด้
ส(ำ๓น)กั ใงนำนคคดณีทะี่โกจรทรมกก์ฟำ้รอกงฤขษอฎใีกหำ้ชำระเงินพรส้อำมนดกั ้งวำยนดคอณกะเกบรร้ียมจกนำรถกึงฤวษันฎฟีก้อำง เม่ือศำล
เหน็ สมควร ศำลจะพิพำกษำใหจ้ ำเลยชำระดอกเบยี้ จนถึงวันท่ีไดช้ ำระเสร็จตำมคำพพิ ำกษำก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษฎในีกคำดีท่ีโจทก์ฟ้อสงเำรนียกั กงำคน่ำคเชณ่ำะหกรรืรอมคก่ำำเรสกียฤหษำฎยีกอำันต่อเนื่องคำนสำวนณกั ถงำึงนวคันณฟะ้อกงรรเมม่ืกอำรกฤษฎีกำ
ศำลเห็นสมควร ศสำำลนจกั ะงำพนพิ คำณกะษกำรใรหม้ชกำำรรกะฤคษ่ำฎเชีกำ่ำและคำ่ เสียหสำำยนเชกั ่นงำวน่ำคนณ้ีจะนกถรึงรวมันกำทร่ไี กดฤช้ ษำฎรีกะำเสร็จตำมคำ
พพิ ำกษำก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษฎในีกคำ ดีท่ีอำจยกขส้อำกนฎกั หงำมนำคยณอะันกรเกรมี่ยกวำดร้วกยฤคษวฎำีกมำสงบเรียบร้อสยำขนอกั งงปำนรคะณชะำกชรนรขมึ้นกำรกฤษฎีกำ
อ้ำงได้น้ัน เมอื่ ศำลเหน็ สมควร ศำลจะยกขอ้ เหล่ำน้นั ขึ้นวินจิ ฉัยแลว้ พิพำกษำคดไี ปก็ได้
ส(๖ำน)ก๙ั ๒งำในนคคณดะีทก่ีโรจรทมกกำ์ฟร้อกฤงขษอฎใีกหำ้ชำระเงินพร้อสำมนดกั ้วงยำนดคอณกะเบกรี้ยรซมึ่งกมำิไรดก้มฤีษข้อฎีตกำกลงกำหนด
อตั รำดอกเบี้ยกันไว้ เมื่อศำลเห็นสมควรโดยคำนึงถึงเหตุสมควรและควำมสุจริตในกำรสู้ควำมหรือกำร
สำนกั ดงำำนเนคินณคะกดรี รศมำกลำรจกะฤพษิพฎีกำำกษำให้จำเลยสำชนำกั รงะำดนคอณกะเบกร้ียรใมนกอำรัตกรฤำษทฎ่ีสีกูงำขึ้นกว่ำท่ีโจทสกำน์มกั ีสงิทำนธคิไณด้ะรกับรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
กฎหมำยแต่ไมเ่ กนิ รอ้ ยละสิบหำ้ ตอ่ ปีนบั ต้ังแต่วนั ฟ้องหรอื วันอน่ื หลงั จำกนน้ั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๓ ถ้ำในคำพิพำกษำหรือคำสั่งใด มีข้อผิดพลำดเล็กน้อยหรือข้อผิดหลง
สำนกั เงลำ็กนนค้อณยะอกื่นรรมๆกแำรลกะฤมษิไฎดีก้มำีกำรอุทธรณ์หสรำือนฎกั ีกงำำนคคัดณคะ้ำกนรครำมพกำิพรำกกฤษษำฎหีกรำือคำสง่ั น้ัน เมสือ่ ำนศกำั ลงำทน่ีไคดณพ้ ะิพกำรกรมษกำำรกฤษฎีกำ
หรือมีคำส่ังน้ันเหส็นำสนมกั คงำวนรคหณระือกเรมรื่อมกคำู่ครวกำฤมษทฎี่เีกกำยี่ วข้องร้องขอสำศนำกั ลงจำนะคมณีคำะสกร่ังรเพมกิ่มำเรตกิมฤแษกฎ้ไีกขำข้อผิดพลำด
หรือข้อผิดหลงเช่นว่ำน้ันให้ถูกก็ได้ แต่ถ้ำได้มีกำรอุทธรณ์หรือฎีกำคัดค้ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่งน้ัน
สำนกั องำำนนคำจณทะก่ีจระรแมกก้ไำขรขก้อฤผษิดฎพีกำลำดหรือข้อผสิดำหนลกั งงนำนั้นคยณ่อะมกรอรยมู่แกกำ่ศรกำฤลษอฎุทีกธำรณ์หรือศำลฎสีกำำนกัแงลำ้วนแคตณ่กะรกณรรี มคกำำรกฤษฎีกำ
ขอให้แก้ไขข้อผิดพลำดหรือข้อผิดหลงนั้น ให้ยื่นต่อศำลดังกล่ำวแล้ว โดยกล่ำวไว้ในฟ้องอุทธรณ์หรือ
ฎีกำ หรือโดยทำเสปำน็ นคกั ำงำรน้อคงสณว่ ะนกรหรนม่ึงกตำ่ำรงกหฤำษกฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรทำคำสั่งเพ่ิมเติมมำตรำน้ี จะต้องไม่เป็นกำรกลับหรือแก้คำวินิจฉัยในคำ
สำนกั พงพิำนำคกณษะำกหรรรอื มคกำำสรก่งั ฤเดษิมฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อได้ทำคำส่ังเช่นว่ำน้ันแล้ว ห้ำมไม่ให้คัดสำเนำคำพิพำกษำหรือคำสั่งเดิม เว้นแต่
จะไดค้ ดั สำเนำคำสสำง่ั นเกพั งิ่มำเนตคิมณนะัน้ กรรวรมมไกปำรดก้วฤยษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๔ เม่ือศสำำลนใกัดงมำีคนำคพณิพะกำรกรษมำกำหรกรืฤอษคฎำีสกำั่งวินิจฉัยช้ีขำดสคำนดกัีหงรำือนใคนณปะรกะรรเดม็นกำรกฤษฎีกำ
ข้อใดแห่งคดีแล้วสำหนำ้ กั มงมำนิใหคณ้ดำะเกนรินรมกกรำะรบกวฤนษพฎีกิจำำรณำในศำลนสั้นำนอกัันงเำกนี่ยควณกะบั กครดรมีหกรำือรปกรฤะษเฎดีก็นำที่ได้วินิจฉัย
ชีข้ ำดแลว้ นน้ั เว้นแต่กรณจี ะอยู่ภำยใต้บังคบั บทบัญญัตแิ หง่ ประมวลกฎหมำยนวี้ ่ำด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษกฎำีกรำแกไ้ ขข้อผดิ พสลำำนดกั เงลำก็นนค้อณยะหกรรรือมขก้อำผรกิดฤหษลฎงีกเลำก็ นอ้ ยอนื่ ๆ ตสำำนมกัมงำำตนรคำณ๑ะก๔ร๓รมกำรกฤษฎีกำ
(๒) กำรพิจำรณำใหม่แห่งคดีซ่ึงได้พิจำรณำและช้ีขำดตัดสินไปฝ่ำยเดียว ตำมมำตรำ
๒๐๙ และคดที ีเ่ อสกำสนำกั รงไำดนส้ คญู ณหะกำรยรหมรกือำบรกุบฤสษลฎำีกยำตำมมำตรำ ๕ส๓ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) กำรย่ืน กำรยอมรับ หรือไม่ยอมรับ ซึ่งอุทธรณ์หรือฎีกำตำมมำตรำ ๒๒๙ และ
สำนกั ๒ง๔ำน๗คณและกะกรรำมรดกำำรเนกฤินษวฎธิ บีีกำงั คบั ช่ัวครำวในสรำนะหกั งวำำ่ นงคกณำระยกื่นรรอมุทกธำรรณกฤ์ หษรฎือีกฎำีกำตำมมำตรำสำ๒น๕กั ๔งำนวครรณคะสกดุรทรมำ้ กยำรกฤษฎีกำ
(๔) กำรท่ีศำลฎีกำหรือศำลอุทธรณ์ส่งคดีคืนไปยังศำลล่ำงที่ได้พิจำรณำและชี้ขำด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๒ มำตรำ ๑๔๒ (๖) เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๑ม๒ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๓ำ๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตดั สินคดนี ้นั เพื่อให้พพิ ำกษำใหม่หรอื พิจำรณำและพพิ ำกษำใหมต่ ำมมำตรำ ๒๔๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษ๙ฎ๓ ีกกำำรบังคบั คดตี สำมำนคกั ำงพำิพนคำกณษะกำรหรรมือกคำำรสกฤ่ังตษำฎมีกมำำตรำ ๒๗๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ท้ังน้ี ไม่เป็นกำรตัดสิทธิในอันท่ีจะบังคับตำมบทบัญญัติแห่งมำตรำ ๑๖ และ ๒๔๐
วำ่ ดว้ ยกำรดำเนินสกำรนะกั บงำวนนคพณิจะำกรรณรมำโกดำยรกศฤำษลฎอีก่นื ำแตง่ ต้ัง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๕ ภำยใสตำ้บนังกั คงัำบนบคทณบะัญกรญรมัตกิแำหรก่งฤปษรฎะีกมำวลกฎหมำยนสี้วำ่ำนดกั ้วงยำนกคำณรอะกุทรธรรมณกำ์ รกฤษฎีกำ
ขฎอีกงำศแำลลทะกี่พำพิ รำพกิจษสำำำรหนณกรั ืองำำใมนหคี คมำณ่สคะ่งั กำนรพรบัิพมตำกั้งกำแรษตกำฤ่วหษันรฎทือีก่ีไคดำำ้พสิพ่ังำใกดษๆำหใหรสือ้ถำมือนคี วกั ำ่ำงสผำนังู่กคพจณนันะถคกึงู่ครวรวันมำทกมี่คำใรนำกพกฤิพรษะำฎกบีกษวำนำหพริจอื ำครำณสำ่ัง
สำนกั นงั้นำนไดคถ้ณกู ะเกปรลรมี่ยกนำแรปกฤลษงฎแีกกำ้ไข กลบั หรอื งสดำเนสกั ยี งำถนำ้ คหณำะกกมรีรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถงึ แม้ศำลจะได้กล่ำวไว้โดยทั่วไปว่ำให้ใช้คำพิพำกษำบังคับแกบ่ ุคคลภำยนอกซึ่งมิได้
เป็นคู่ควำมในกสรำนะกับงวำนนคพณิจะำกรรรณมกำำขรอกฤงษศฎำีกลำด้วยก็ดี คำพสำิพนกัำงกำษนคำณหะรกือรรคมำกสำั่งรกนฤั้นษยฎ่อีกำมไม่ผูกพัน
บุคคลภำยนอก เว้นแต่ที่บัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๔๒ (๑) มำตรำ ๒๔๕ และมำตรำ ๓๖๖ และในข้อ
สำนกั ตงอ่ำนไปคนณี้ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) คำพิพำกษำเก่ียวด้วยฐำนะหรือควำมสำมำรถของบุคคล หรือคำพิพำกษำส่ังให้
เลิกนิติบุคคล หสรำือนคกั ำงสำน่ังคเรณื่อะงกลร้มรมลกะำลรกำฤยษเหฎีกลำ่ำนี้ บุคคลภำสยำนนกัองกำนจคะณยะกกขรึ้นรมอก้ำำงรอกิงฤหษรฎือีกจำ ะใช้ยันแก่
บุคคลภำยนอกก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎคีกำพำ ิพำกษำที่วินสิจำฉนัยกั ถงำึงนกครณรมะกสริทรธมิ์แกหำร่งกทฤรษัพฎยีก์สำินใด ๆ เป็นคสุณำนแกั กง่คำนู่คควณำมะฝกร่ำรยมใกดำรกฤษฎีกำ
ฝ่ำยหนึง่ อำจใชย้ ันสแำนกกั่บงุคำนคคลณภะำกยรนรอมกกไำดร้กเฤวษน้ ฎแีกตำบ่ คุ คลภำยนอสกำนน้ันกั งจำะนพคิสณจู ะนก์ไรดรม้ว่ำกตำรนกมฤีสษทิ ฎธีกิดำกี วำ่ ๙๔
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๖ เม่ือมสีคำำนพกั งิพำำนกคษณำะหกรรรือมคกำำรสกั่งฤอษันฎเีกปำ็นที่สุดของสอสงำศนำกั ลงำซนึ่งคตณ่ำะงกชร้ันรกมันกำรกฤษฎีกำ
ต่ำงกล่ำวถึงกำรปฏิบัติชำระหนี้อันแบ่งแยกจำกกันไม่ได้ และคำพิพำกษำหรือคำส่ังน้ันขัดกัน ให้ถือ
ตำมคำพพิ ำกษำหสรำือนคกั ำงำสน่งั คขณองะศกำรรลมทก่ีสำูงรกกวฤำ่ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำศำลชั้นต้นศำลเดียวกัน หรือศำลช้ันต้นสองศำลในลำดับชั้นเดียวกัน หรือศำล
สำนกั องุทำนธครณณะ์ กไดรร้พมิพกำำรกกษฤำษหฎรีกือำมีคำสั่งดังกลส่ำำวนมกั ำงแำนลค้วณคะู่คกวรรำมมกในำรกกรฤะษบฎวีกนำพิจำรณำแห่สงคำนดกั ีทงี่มำนีคคำณพะิพกำรกรษมกำำรกฤษฎีกำ
หรือคำสั่งนั้น ชอบท่ีจะยื่นคำร้องขอต่อศำลที่อยู่ในลำดับสูงข้ึนไปให้มีคำสั่งกำหนดว่ำจะให้ถือตำม
คำพิพำกษำหรอื คสำำนสกง่ัั ใงดำนคคำณสะ่ังกเชรร่นมวกำ่ ำนรี้ใกหฤ้เษปฎน็ ีกทำ่ีสุด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๗ คำพิพสำำกนษกั งำำหนรคือณคะำกสร่ังรใมดกำซร่ึงกตฤำษมฎกีกฎำ หมำยจะอุทธสรำนณกั ์หงำรนือคฎณีกะำกหรรรือมมกำี รกฤษฎีกำ
คำขอให้พจิ ำรณำสใหำนมกั ่ไงมำไ่นดค้นณัน้ ะกใหรรถ้ มอื กวำำ่รเกปฤ็นษทฎ่ีสีกดุำต้ังแต่วันทีไ่ ดสอ้ ำำ่นนกั เงปำนน็ คตณน้ ะไปกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำพิพำกษำหรือคำสั่งใด ซ่ึงอำจอุทธรณ์ฎีกำ หรือมีคำขอให้พิจำรณำใหม่ได้นั้นถ้ำ
สำนกั มงิไำนดค้อณุทะธกรรณรม์ กฎำีกรกำฤหษรฎือีกรำ้องขอให้พิจำสำรนณกั ำงำในหคมณ่ภะำกยรรใมนกเวำรลกำฤทษ่ีกฎำีกหำ นดไว้ ให้ถือสวำน่ำกัเปงำ็นนทคี่ณสุดะกตรั้งรแมตกำ่ รกฤษฎีกำ
ระยะเวลำเช่นว่ำนั้นได้สิ้นสุดลง ถ้ำได้มีอุทธรณ์ ฎีกำ หรือมีคำขอให้พิจำรณำใหม่ และศำลอุทธรณ์
หรือศำลฎีกำหรือสศำนำกลั งชำั้นนตค้นณซะก่ึงรพริจมำกรำณรกำฤคษดฎีเีกรำ่ืองนั้นใหม่ มีคสำำนสั่กงั ใงหำน้จคำณหะนก่ำรยรคมกดำีเรสกียฤจษำฎกีกสำำรบบควำม
ตำมทบ่ี ัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๓๒ คำพิพำกษำหรือคำส่ังเช่นวำ่ นั้นให้ถือว่ำเป็นท่ีสุดตัง้ แตว่ ันท่ีมคี ำสงั่ ให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๓ มำตรำ ๑๔๔ (๕) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
พิจำรณำควำมแพง่ ส(ฉำนบบักั งทำ่ี น๓ค๐ณ) พะก.ศร.ร๒ม๕ก๖ำร๐กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๔ มำตรำ ๑๔๕ วรรคสอง แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงิจำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำ่งร(กฉฤบษบั ฎทีกี่ ๓ำ ๐) พ.ศ. ๒๕๖ส๐ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๑ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
จำหนำ่ ยคดีจำกสำรบบควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤู่คษวฎำีกมำฝ่ำยหน่ึงฝ่ำสยำในดกั องำำนจคยณ่ืนะคกำรขรมอกตำ่อรกศฤำษลฎชีกั้นำ ต้นซึ่งพิจำรสณำนำกั คงดำนีนค้ันณะใกหร้อรมอกกำรกฤษฎีกำ
ใบสำคญั แสดงวำ่ คำพิพำกษำหรือคำสงั่ ในคดนี น้ั ได้ถงึ ท่สี ุดแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๘ คดีที่ได้มีคำพิพำกษำหรือคำส่ังถึงที่สุดแล้วห้ำมมิให้คู่ควำมเดียวกัน
สำนกั รง้ือำนร้อคงณฟะอ้กรงรกมันกอำกีรกใฤนษปฎรีกะำเด็นทไี่ ดว้ นิ ิจฉสยัำนโดกั ยงำอนำคศณยั เะหกตรรอุ มยก่ำำงรเกดฤียษวฎกีกนั ำ เวน้ แต่ในกรณสำีตน่อกั ไงปำนนค้ี ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส((๒๑ำน))กั เเงมมำอื่่ือนเคคปำณ็นพะกิพกรรำะรกบมษวกำนำหรพกริจฤือำษครฎำณีกสำำั่งชไดน้ั ้กบำงั หคนบั ดควดธิ ีตสีกำำำนมรกัคชงำ่ัวำพนคิพครำณำวกะใษกหรำอ้รหมยรู่กภอื ำำครยกำใสฤนษั่งบขฎังอีกคงำับศำทลจี่ ะแก้ไข
สำนกั เงปำลนีย่คนณแะปกรลรงมหกรำอื รยกกฤษเลฎกิ ีกเำสยี ได้ตำมพฤตสกิำนำรกั ณงำ์นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) เม่ือคำพพิ ำกษำหรือคำส่ังนน้ั ใหย้ กฟ้องเสียโดยไมต่ ดั สทิ ธิโจทก์ท่ีจะนำคำฟ้องมำ
ย่นื ใหม่ ในศำลเดสียำวนกกั นั งหำนรคอื ณในะศกรำรลมอกืน่ ำรภกำฤยษใฎตีกบ้ ำังคับแห่งบทบสญั ำนญกั ตังำิขนอคงณกฎะกหรมรำมยกวำรำ่ กดฤว้ ษยฎอีกำำยคุ วำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ค่ำฤชำธรรมเนยี ม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสคว่ ณนะทก่ีร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรกำสหำนนกัดงแำลนะคกณำะรกชรำรรมะกคำรำ่ กฤฤชษำฎธีรกรำมเนียม และกสำำนรยกั งกำเนวคน้ ณคำ่ะธกรรรรมมกเนำรยี กมฤศษำฎลีก๙ำ๕
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๙๖ ค่ำฤชำธรรมเนียม ได้แก่ ค่ำธรรมเนียมศำล ค่ำสืบพยำนหลักฐำน
นอกศำล ค่ำป่วสยำกนำกั รงำนคค่ำณพะำกหรรนมะกเำดริกนฤทษำฎงีกำและค่ำเช่ำทสี่พำนักกั ขงอำนงคพณยะำกนรรผมู้กเชำรี่ยกวฤชษำฎญีกำ ล่ำม และ
เจ้ำพนักงำนศำล ค่ำทนำยควำม ค่ำใช้จ่ำยในกำรดำเนินคดี ตลอดจนค่ำธรรมเนียมหรอื ค่ำใช้จ่ำยอื่น ๆ
สำนกั บงรำนรดคำณทะี่กกฎรรหมมกำำยรกบฤงั ษคฎบั ีกใหำ ช้ ำระ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภำยใต้บังคับบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้หรือกฎหมำยอ่ืน ว่ำด้วยกำรยกเว้น
คำ่ ธรรมเนยี มศำลสำคนำ่ กั ธงรำรนมคเณนะยี กมรศรำมลกทำรีเ่ กปฤ็นษคฎ่ำีกขำนึ้ ศำล ให้คคู่ วสำำมนผกั ู้ยงำ่นื นคคำณฟะอ้ กงรเรปม็นกผำู้ชรกำฤระษเฎมีก่อื ำยนื่ คำฟอ้ ง
ค่ำธรรมเนียมศำลนั้น ให้ชำระหรือนำมำวำงศำลเป็นเงินสดหรือเช็คซึ่งธนำคำร
สำนกั รงับำนรคอณง ะโกดรยรมเจก้ำำพรกนฤักษงฎำีกนำศำลออกใบรสับำนใกัหง้ ำหนรคือณตะำกมรรวมิธกีกำำรรกทฤษี่กฎำีกหำนดไว้ในข้อกสำำหนนกั ดงำขนอคงณปะรกะรธรมำนกำรกฤษฎีกำ
ศำลฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำฟ้อง คำฟ้องอุทธรณ์ คำฟ้องฎีกำ คำร้องสอด คำใหก้ ำร หรือคำรอ้ งคำขออื่นซงึ่ ได้
สำนกั ยงื่นำนตค่อณศะำกลรพรมร้อกำมรคกำฤรษ้อฎงีกขำอยกเว้นค่ำธสรำรนมกั เนงำียนมคศณำะลกตรรำมมกมำำรตกรฤำษฎ๑ีก๕ำ ๖ ตลอดจนกสำำนรกัดงำำเนนคินณกะรกะรบรมวกนำรกฤษฎีกำ
พิจำรณำในชั้นไต่สวนคำร้องดังกล่ำว ไม่ต้องนำเงินค่ำธรรมเนียมศำลและเงินวำงศำลมำชำระ เว้นแต่
ศำลจะไดย้ กคำร้อสงำนนน้ักั งเสำนยี คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๕ ชื่อส่วนท่ี ๑ กำรกำหนดและกำรชำระค่ำฤชำธรรมเนียม และกำรยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำล
แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพรสะำรนำกัชงบำัญนญคณตั แิะกก้ไรขรเมพก่ิมำเรตกมิ ฤปษระฎมีกวำลกฎหมำยวิธพี สิจำำนรกณั งำำคนวคำณมแะพกง่รร(มฉบกับำรทก่ี ฤ๒ษ๔ฎ) ีกพำ.ศ. ๒๕๕๑
๙๖ มำตรำ ๑๔๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๐๙๗ ในคดีท่ีคำขอให้ปลดเปลื้องทุกข์น้ันอำจคำนวณเป็นรำคำเงนิ ได้ ให้
สำนกั โงจำทนกคเ์ณสะียกคร่ำรขมึ้นกศำรำกลฤใษนฎศีกำำลชน้ั ต้นตำมจสำำนนวกั นงทำนนุ คทณระัพกยรท์ รมเี่ รกียำกรกรอ้ฤษงหฎรีกอืำรำคำทรัพย์สสินำทน่ีพกั งิพำำนทคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ค่ำขึ้นศำลในชั้นอุทธรณ์หรือฎีกำน้ัน ถ้ำจำนวนทุนทรัพย์ที่เรียกร้องหรือรำคำ
ทรพั ยส์ ินท่ีพิพำทสกำนั นใกั นงชำนั้นคอณุทะธกรรณรม์หกรำือรฎกฤกี ษำเฎปีก็นำอย่ำงเดียวกับสใำนนกศั งำำลนชคน้ั ณตะน้ กรใรหม้ผกูอ้ำรุทกธฤรษณฎ์หีกรำือผูฎ้ ีกำเสีย
ตำมจำนวนทุนทรัพย์หรือรำคำเช่นเดียวกับในศำลช้ันต้น แต่ถ้ำผู้อุทธรณ์หรือผู้ฎีกำได้รับควำมพอใจ
สำนกั แงตำน่บคำณงสะ่วกนรรตมำกมำครกำพฤษิพฎำีกกำษำหรือคำสั่งขสำอนงกัศงำำลนลค่ำณงะแกลร้วรมแกลำะรจกฤำนษฎวนีกำทุนทรัพย์หรือสรำำนคกั ำงทำนรัพคณย์ทะก่ีพริพรมำทกำรกฤษฎีกำ
ใหนรชือั้นรำอคุทำธตร่ำณน์หัน้ รือสฎำนีกกั ำงตำ่ำนกควณ่ำะใกนรศรำมลกชำั้นรกตฤน้ ษฎใหีก้ผำ ู้อุทธรณ์หรือสผำู้ฎนีกกั ำงำเสนียคคณ่ำะขก้ึนรรศมำกลำตรำกมฤจษำฎนีกวำนทุนทรัพย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกเมฤ่ือษไฎดีก้ชำำระค่ำขึ้นศำสลำแนลกั ้วงำถน้ำคทณุนะทกรรรัพมยก์แำรหก่งฤคษำฎฟีก้อำงหรือคำฟ้องอสำุทนธกั รงณำน์หครณือะคกำรฟรม้อกงำรกฤษฎีกำ
ฎีกำทวีขึ้นโดยกำรยื่นคำฟ้องเพิ่มเติมหรือโดยประกำรอื่น ให้เรียกค่ำขึ้นศำลเพิ่มขึ้นตำมที่บัญญัติไว้
ในตำรำงท้ำยปรสะำมนวกั ลงำกนฎคหณมะกำรยรนมี้เกมำืร่อกยฤื่นษคฎำีกฟำ ้องเพิ่มเติมหสรำนือกัภงำำนยคในณระะกยรระมเกวำลรำกทฤี่ศษฎำลีกำเห็นสมควร
แล้วแต่กรณี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษเนฎ่ือีกงำจำกศำลได้มสีคำำนสกั ั่งงใำหน้คพณิจะำกรรณรมำคกำดรีรกวฤมษกฎันีกหำ รือให้แยกคดสีกำนันกั งคำำนฟค้อณงะใกดรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
ข้อหำอันมีอยใู่ นคำฟ้องใดจะต้องโอนไปยังศำลอ่ืน หรือจะต้องกลับย่ืนต่อศำลน้ันใหม่ หรอื ต่อศำลอ่ืน
เป็นคดีเร่ืองหน่ึงตสำ่ำนงกัหงำำกนคใณห้ะโจกทรรกม์ไกดำ้รรับกฤผษ่อฎนีกผำันไม่ต้องเสียคสำ่ำนขกั้ึนงศำนำลคณในะกกำรรรมยก่ืนำรหกรฤือษกฎลีกับำ ย่ืนคำฟ้อง
หรือขอ้ หำเช่นวำ่ น้ัน เวน้ แตจ่ ำนวนทนุ ทรพั ย์หรอื รำคำทรัพยแ์ หง่ คำฟอ้ ง หรือข้อหำนั้นจะได้ทวีขึ้น ใน
สำนกั กงรำณนคเี ชณน่ ะกนร้ี รคม่ำกขำน้ึ รศกำฤลษเฎฉีกพำำะทท่ี วีข้นึ ใหส้คำำนนกั วงณำนแคลณะะชกำรรระมตกำำมรกทฤ่บี ษัญฎญีกำตั ิไว้ในวรรคก่อสนำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทคบี่ ณคุ ะคกลรรซมึ่งกเปำรน็ กคฤู่คษวฎำีกมำร่วมในคดที ม่ี สูลำคนวกั ำงมำนแคหณ่งคะกดรีเปรมน็ กกำำรรกชฤำษรฎะีกหำนี้อันไม่อำจ
แบ่งแยกได้ต่ำงย่ืนอุทธรณ์หรือฎีกำแยกกัน โดยต่ำงได้เสยี ค่ำข้ึนศำลในชั้นอุทธรณ์หรือฎีกำตำมควำม
สำนกั ใงนำวนรครณคะสกอรงรมหกำำกรกคฤ่ำษขฎึ้นีกศำำลดังกล่ำวเมส่ือำนรวกั มงำกนันคแณละ้วกมรรีจมำกนำวรกนฤสษูงฎกีกวำ่ำค่ำข้ึนศำลท่ีคสู่คำนวกัำงมำเนหคลณ่ำะนกั้นรตรม้อกงำรกฤษฎีกำ
ชำระในกรณีที่ยื่นอุทธรณ์หรือฎีกำร่วมกัน ใหศ้ ำลอุทธรณ์หรือศำลฎีกำ แล้วแต่กรณี มีคำส่ังคืนค่ำขึ้น
ศำลส่วนทเี่ กินแกส่คำคู่ นวกั ำงมำนเหคลณ่ำะนกั้นรรตมำกมำสร่วกนฤษขฎอีกงคำำ่ ขึ้นศำลท่ีคูค่สวำนำมกั งแำตน่ลคะณคะนกไรดร้ชมำกรำระกไปฤษในฎเีกวำลำท่ีศำลน้ัน
มคี ำพิพำกษำหรอื คำสั่ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๙๘ ในกรณีท่ีศำลมีคำส่ังไม่รับคำฟ้องหรือในกรณีที่มีกำรอุทธรณ์ หรือ
ฎีกำหรือมีคำขอใสหำน้พกัิจงำำรนณคณำใะหกมรร่ มถก้ำศำรำกลฤไษมฎ่รีกับำอุทธรณ์หรือฎสำีกนำกั หงำรนือคคณำขะกอรใรหม้พกิจำรำกรฤณษำฎใีกหำม่ หรือศำล
อทุ ธรณ์หรือศำลฎกี ำมีคำส่ังให้ยกอุทธรณ์หรือฎีกำโดยยังมไิ ด้วินิจฉัยประเด็นแหง่ อุทธรณ์หรือฎีกำนั้น
สำนกั ใงหำ้ศนำคลณมะคีกำรสรมั่งใกหำร้คกืนฤคษ่ำฎขีก้ึนำศำลทงั้ หมด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สเำมน่ือกั ไงดำ้มนีกคำณระถกอรนรมคกำำฟร้อกงฤษหฎรีกือำเมื่อศำลได้ตัดสสำนินกัใหงำ้ยนกคคณำะฟก้อรรงมโดกยำรไกมฤ่ตษัดฎสีกิทำธิโจทก์ที่จะ
ฟ้องคดีใหม่ หรือเม่ือคดีนั้นได้เสร็จเด็ดขำดลงโดยสัญญำหรือกำรประนีประนอมยอมควำมหรือกำร
สำนกั พงิำพนำคกณษะำกตรรำมมกคำรำกชฤ้ีขษำฎดีกขำองอนุญำโตตสำุลนำกั กงำำนรคใณหะ้ศกำรลรมมกีอำำรกนฤำษจฎทีก่ีจำะสั่งคืนค่ำข้ึนสำศนำกั ลงทำน้ังคหณมะดกรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
บำงส่วนแก่คคู่ วำมซึ่งได้เสียไวไ้ ด้ตำมทเี่ หน็ สมควร
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีมณีกะำกรรทรมิ้งฟกำ้อรงกหฤรษือฎศีกำำลส่ังจำหน่ำยสคำดนีใกั นงกำนรคณณีอะ่ืนกรใรหม้ศกำำลรกมฤีอษำฎนีกำำจท่ีจะส่ังคืน
ค่ำขึ้นศำลบำงสว่ นไดต้ ำมท่ีเห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๗ มำตรำ ๑๕๐ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบับที่ ๒ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๕ะก๑รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๘ มำตรำ ๑๕๑ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๓ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ถ้ำศำลอุทธรณ์หรือศำลฎีกำมีคำส่ังให้ส่งสำนวนควำมคืนไปยังศำลล่ำงเพ่ือตัดสิน
สำนกั ใงหำมน่คหณรือะกเพรรื่อมพกิจำรำกรฤณษำฎใีกหำม่ท้ังหมดหรือสแำนตกั่บงำำงนสค่วณนะตกำรมรมทกี่บำัญรกญฤษัตฎิไวีก้ใำนมำตรำ ๒๔ส๓ำนศกั ำงลำนอคุทณธระกณร์หรมรกือำรกฤษฎีกำ
ศำลฎีกำมีอำนำจที่จะยกเว้นมใิ ห้คู่ควำมต้องเสียคำ่ ธรรมเนียมศำลในกำรดำเนินกระบวนพิจำรณำใหม่
หรือในกำรทีจ่ ะย่ืนสำอนุทกั ธงรำณนคห์ ณระอื กฎรกีรมำคกดัำรคกำ้ ฤนษคฎำีกพำิพำกษำใหม่ขสอำงนศกั ำงลำนลคำ่ งณไะดก้ตรำรมมทกำี่เหรกน็ ฤสษมฎคีกวำร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๕๒๙๙ ค่ำสฤำนชกัำงธำรนรคมณเะนกียรรมมอก่ืนำรนกอฤกษจฎีกำำกค่ำข้ึนศำล สใหำน้คกั ู่คงำวนำคมณผะู้ดกำรเรนมินกำรกฤษฎีกำ
กหรระือบทวี่ศนำพลิจมำีครำณสำสั่งเำปนถ็น้กัำผงศำชู้ำนำลครเณะปเะ็นมกผ่ือรู้มรสม่ัีกงกใำหำรร้ดดกำำฤเเษนนฎนิินีกกกำรระะบบววนนพพจิ ิจำำรสณรำณำนนำกั ในั้งดำหนรใคหือณภ้ศะำำกยลรใรกนมำเกหวำลนรำกดทฤผษี่กู้ซฎฎึ่งีกหจำมะำตย้อกงำชหำนรดะ
สำนกั คง่ำำนฤคชณำธะกรรรรมมเกนำียรมกฤในษกฎำีกรำดำเนนิ กระบวสนำนพกั ิจงำำรนณคณำนะกัน้ รรรมวกมำทรง้ักรฤะษยฎะีกเำวลำทีต่ อ้ งชำรสะำไวน้ดกั ้วงำยนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ซึ่งจะต้องชำระค่ำฤชำธรรมเนียมตำมวรรคหนึ่งไม่ชำระ ศำลจะสั่งให้งดหรือ
เพิกถอนกระบวนสพำนิจกั ำงรำณนคำณนั้นะกหรรรมือกจำะรกสฤ่ังษใหฎ้คีกู่คำวำมฝ่ำยอื่นเสปำ็นนผกั งู้ชำำนรคะณคะ่ำกฤรชรำมธกรำรรมกฤเนษียฎมีกดำ ังกล่ำวก็ได้
หำกค่คู วำมฝ่ำยนั้นยินยอม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๑๐๐ ค่ำฤชำธรรมเนียมในกำรบังคับคดี ได้แก่ ค่ำธรรมเนียมในกำร
บงั คับคดี ค่ำป่วยสกำำนรกั คงำ่ำนพคำณหะนกะรเรดมินกทำรำกงฤแษลฎะีกคำ่ำเช่ำทีพ่ ักขอสงำเจน้ำกั พงำนนักคงณำะนกบรังรคมับกำครดกีตฤลษอฎดีกจำนค่ำใช้จำ่ ย
อน่ื ๆ ในกำรบงั คับคดีบรรดำท่ีกฎหมำยบังคับใหช้ ำระ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำ่ ษฤฎชีกำธำรรมเนยี มในกสำำนรบกั งงั ำคนับคคณดะี กใรหร้เมจก้ำหำรนก้ผีฤ้ขูษอฎบีกำงั คบั คดีนัน้ เปน็ สผำนชู้ กัำรงำะนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สกำำนรกั ชงำำรนะคคณ่ำะธกรรรรมมเกนำียรมกฤในษกฎำีกรำบังคับคดี ให้เสจำ้ำนพกั นงำกั นงคำณนะบกงั รครับมคกำดรอี กอฤกษใฎบีกรำบั ให้
ในกรณีท่ีมีกำรเข้ำดำเนินกำรบังคับคดีต่อไปตำมมำตรำ ๓๒๗ หรือมำตรำ ๓๒๙ (๒)
สำนกั ใงหำ้เนจค้ำณหะนกี้ผรู้เรขม้ำกดำำรเกนฤินษกฎำีกรำบังคับคดีต่อไสปำเนปกั ็นงำผนู้ชคำณระะคกร่ำรฤมชกำำธรรกรฤมษเฎนีกียำมในกำรบงั คับสคำนดกัีเฉงพำนำคะณทะรกพั รยร์สมินกำรกฤษฎีกำ
ในสว่ นทด่ี ำเนินกำรบังคบั คดตี อ่ ไป๑๐๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓/๑๑๐๒ ค่ำฤชำธรรมเนียมตำมมำตรำ ๑๔๙ และค่ำฤชำธรรมเนียมใน
สำนกั กงำำนรบคณังคะับกรครดมีตกำำรมกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๓ ให้ชำรสะำนตกัำงมำวนิธคีกณำะรกแรลระมอกำัตรรกำฤทษ่ีบฎัญีกำญัติไว้ในประมสำวนลกั กงฎำนหคมณำะยกนร้ีหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ตำมวธิ กี ำรและอตั รำท่ีมกี ฎหมำยอ่นื บงั คบั ไว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๔๑๐๓ เจ้ำพนักงำนบังคับคดีมีอำนำจท่ีจะส่ังให้เจ้ำหน้ีผู้ขอบังคับคดี
สำนกั วงำำงนเคงณินะคก่ำรใรชม้จก่ำำยรกเพฤ่ืษอฎปีกฏำิบัติตำมวิธีกำสรำเนพกั ื่องำคนุ้มคคณระอกงรสรมิทกธำิขรอกฤงษคฎู่คีกวำำมในระหว่ำงสกำำนรกั พงำิจนำครณณะำกรหรมรือกำรกฤษฎีกำ
วำงเงินค่ำใช้จ่ำยสำเพนกัื่องบำนังคคณับะใกหร้เรปม็นกำไรปกตฤำษมฎคีกำำพิพำกษำหรสือำนคกัำงสำั่งนไคดณ้ตะำกมรรจมำกนำวรกนฤทษี่เฎหีก็นำจำเป็น ถ้ำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำี่ ร๒ก๙๔๙ฤ)ษมพำฎ.ตศีกร.ำำ๒๑๕๕๕๒๑ แก้ไขเสพำ่ิมนเกัตงิมำโนดคยพณระะกรรำรชมบกัญำรญกัตฤิแษกฎ้ไีกขำเพิ่มเติมประมวสลำกนฎกั หงมำำนยควณิธีพะกิจรำรรมณกำำรกฤษฎีกำ
ควำมแพง่ (ฉบบั ท่ี ๒ส๑๔ำ๐น๐) กัพมง.ำศำตน.ร๒คำณ๕๑๕ะ๕ก๑๓รรแมกก้ไำขรเกพฤ่ิมษเตฎิมีกโำดยพระรำชบัญสญำัตนิแกั กง้ไำขนเคพณ่ิมเะตกิมรปรรมะกมำวรลกกฤฎษหฎมีกำำยวิธีพิจำรณำ
๑๐๑ มำตรำ ๑๕๓ วรรคส่ี แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงจิำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำ่งร(กฉฤบษบั ฎทีก่ี ๓ำ ๐) พ.ศ. ๒๕๖ส๐ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๒ มำตรำ ๑๕๓/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับท่ี ๒๔) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๑คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๓ มำตรำ ๑๕๔ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
เจ้ำพนักงำนบังคับคดีเห็นว่ำจำนวนเงินที่วำงไว้น้ันจะไม่พอ ก็ให้แจ้งให้เจ้ำหนี้ผู้ขอบังคับคดีวำงเงิน
สำนกั เงพำมิ่นขค้นึณอะกีกรไดรม้ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำเจ้ำหนี้ผู้ขอบังคับคดีเห็นว่ำกำรวำงเงินตำมวรรคหนึ่งไม่จำเป็นหรือมำกเกินไป
ก็อำจย่ืนคำร้องตส่อำศนำกั ลงำภนำคยณใะนกเรจร็ดมวกันำรนกับฤแษตฎ่วีกันำที่ได้รับแจ้งเสพำื่อนขกั องำในหค้ศณำะลกมรีครมำสก่ัำงรไกดฤ้ คษำฎสีกั่งำดังกล่ำวให้
เป็นที่สุด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษเจฎ้ำีกหำนี้ผู้ขอบังคับสคำนดกัีไมงำ่ปนฏคณิบัะตกิตรำรมมวกำรรรกคฤหษนฎึ่งีกหำ รือไม่ปฏิบัตสิตำำนมกั คงำำนสคั่งณศะำกลรตรำมมกำรกฤษฎีกำ
วครำรสคง่ั ขสอองงเจใำ้หพ้เจน้ำักสพงำนำนนักกั บงงำำงั นนคคับบณคังคะดกับหี รครรือดมศีงกดำำรลกกำฤแรษลบฎ้วังีแกคำตับก่ ครดณีไวี ้จนกว่ำสเำจน้ำกั หงำนนี้ผคู้ขณอะบกังรครับมกคำดรีนกฤั้นษจฎะีกไดำ ้ปฏิบัติตำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกบฤทษบฎัญีกำญัติมำตรำนสี้ใำหน้ใกั ชง้ำบนังคคณับะแกรกร่เมจก้ำำหรกนฤี้ผษู้เฎขีก้ำำดำเนินกำรบสังำคนับกั งคำดนีคตณ่อะไกปรตรำมมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒๗ และมำตรำ ๓๒๙ (๒) โดยอนโุ ลม๑๐๔
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕๑๐๕ คู่ควำมซ่ึงไม่สำมำรถเสียค่ำธรรมเนียมศำลอำจยื่นคำร้องต่อศำล
สำนกั ขงอำนใหค้ยณกะเกวร้นรมคก่ำธำรรกรฤมษเนฎีีกยำมศำลในกำรฟส้อำนงหกั งรำือนตค่อณสะู้คกดรีใรนมศกำำรลกชฤ้ันษตฎ้นีกหำ รอื ชั้นอุทธรณสำ์หนรกั ืองำชนั้นคฎณีกะำกตรำรมมทกำี่ รกฤษฎีกำ
บัญญตั ิไวใ้ นมำตรำ ๑๕๖ และมำตรำ ๑๕๖/๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๖๑๐๖ ผู้ใดมีควำมจำนงจะขอยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำลในกำรฟ้องหรือ
สำนกั ตง่อำนสคู้คณดะี กใหรร้ยมื่นกคำรำกรฤ้อษงฎตีก่อำศำลชั้นต้นทสี่จำะนฟกั ้องำงนหครณือะไกดร้ฟร้อมกงคำรดกีไฤวษ้นฎั้นีกพำ ร้อมกับคำฟส้อำงนกั คงำำฟนค้อณงอะกุทรธรรมณกำ์ รกฤษฎีกำ
คำฟ้องฎีกำ คำสรำ้อนงกั สงำอนดคณหะรกือรครมำกใหำร้กกำฤรษฎแีกลำ้วแต่กรณี แสตำ่ถน้ำกั บงำุคนคคณละนก้ันรตรมกกเำปร็นกฤผษู้ไฎมีก่สำำมำรถเสีย
ค่ำธรรมเนียมศำลในภำยหลัง จะยน่ื คำร้องในเวลำใด ๆ ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรยฎื่นีกำคำร้องตำมวรสรำคนหกั นงำ่ึงนผค้รูณ้อะงกอรำรจมเกสำนรกอฤพษยฎำีกนำหลักฐำนไปพสรำ้อนมกั คงำำรน้อคงณแะลกะรหรมำกกำรกฤษฎีกำ
ศำลเหน็ สมควรไต่สวนพยำนหลักฐำนเพ่ิมเติมก็ให้ดำเนินกำรไต่สวนโดยเรว็ เท่ำทจ่ี ำเป็น ท้งั นี้ ศำลจะ
มีคำส่ังให้งดกำรดสำำเนนกั ินงกำนรคะณบวะกนรพริจมำกรำณรกำฤคษดฎีนีก้ันำ ไวท้ ั้งหมดหรสือำแนตกั ง่บำำนงคสณว่ ะนกเรปร็นมกกำำรรกชฤว่ั ษคฎรำีกวำจนกว่ำกำร
พิจำรณำส่งั คำร้องขอยกเวน้ ค่ำธรรมเนียมศำลจะถึงทส่ี ุดก็ไดต้ ำมท่ีศำลเห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๖/๑๑๐๗ เมื่อศำลพิจำรณำคำร้องขอยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำลเสร็จแลว้ ให้
ศำลมีคำสั่งโดยเรส็วำโนดกั ยงศำนำคลณจะะกมรีครำมสก่ังำอรนกฤุญษำฎตีกทำ้งั หมดหรอื แตสเ่ ฉำนพกั ำงะำบนำคงณสะ่วกนรรหมรกือำรยกกฤคษำฎรีกอ้ ำงน้นั เสียกไ็ ด้
ห้ำมมิให้ศำลอนุญำตตำมคำร้องเช่นว่ำนั้น เว้นแต่จะเป็นที่เช่ือได้ว่ำผู้ร้องไม่มี
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกพรอรมทกี่จำะรเกสฤียษคฎ่ำีกธำรรมเนียมศำลสหำนรกัืองหำนำกคผณู้ระ้อกรงรไมม่ไกดำร้รกับฤยษกฎเวีก้นำ ค่ำธรรมเนียมสำศนำกั ลงจำนะคไดณ้ระับกครรวมำกมำรกฤษฎีกำ
เดือดร้อนเกินสมสคำวนรกัเมงำ่ือนพคิจณำะรกณรรำมถกึงำสรถกำฤนษะฎขีกอำงผู้ร้อง และใสนำนกกัรงณำนีผคู้ร้ณองะเกปร็นรมโจกทำรกก์หฤรษือฎผีกู้อำุทธรณ์หรือ
ฎีกำ กำรฟอ้ งรอ้ งหรืออุทธรณ์หรอื ฎกี ำน้ันมเี หตุผลอนั สมควรดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พิจำรณำควำมแพ่งส(๑ฉำ๐นบ๔ับกัมงทำำ่ีตน๓รค๐ำณ)๑พะ๕ก.ศ๔ร.ร๒วมร๕กร๖ำคร๐สก่ี ฤแษกฎ้ไขีกเำพิ่มเติมโดยพระสรำำนชกั บงัญำนญคัตณิแะกก้ไขรรเพม่ิมกเำตริมกปฤรษะฎมีกวำลกฎหมำยวิธี
๑๐๕ มำตรำ ๑๕๕ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำี่ ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๖ มำตรำ ๑๕๖ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบบั ท่ี ๒ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๕ะก๑รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๗ มำตรำ ๑๕๖/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทรี่ ร๒ม๔ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อคู่ควำมคนใดไดร้ ับยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำลในกำรฟ้องหรือต่อสู้คดีในศำลช้ันต้น
สำนกั แงลำนว้ ยคนื่ณคะกำรรรอ้ มงกเชำรน่ กวฤำ่ ษนฎนั้ ีกใำนช้ันอุทธรณ์หสรำือนฎกั งกี ำำนคแณลว้ะกแรตร่กมรกณำรี กอฤกี ษใฎหีก้ถำือวำ่ คู่ควำมนั้นสำยนังกัคงงำไนมคม่ ณที ะรกัพรยรม์สกินำรกฤษฎีกำ
พอจะเสียค่ำธรรมเนียมศำลหรือหำกไม่ได้รับยกเว้นค่ำธรรมเนีย มศำลแล้วจะได้รับควำมเดือดร้อน
เกินสมควรอยู่ เวสน้ ำแนตกั จ่งำะนปครณำะกกฏรตร่อมศกำำรลกเฤปษ็นฎอีกยำำ่ งอน่ื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีศำลมีคำสั่งอนุญำตให้ยกเว้นค่ำธรรมเนยี มศำลให้แตเ่ ฉพำะบำงส่วน หรือมี
สำนกั คงำำสน่ังคใณหะ้ยกกรครมำรกอ้ำรงกผฤู้ขษอฎอีกำำจอุทธรณ์คำสส่ังำนนกน้ัั งตำอ่นศคำณละไกดร้ภรมำยกใำนรกกฤำษหฎนีกดำเจด็ วันนับแต่วสันำนมกั คี งำำสนงั่คณคำะกสร่ังรขมอกงำรกฤษฎีกำ
ศำลอทุ ธรณเ์ ช่นวสำ่ ำนนี้ใกัหง้เำปน็นคทณสี่ ะุดกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๗๑๐๘ เมื่อสำศนำกัลงอำนนคุญณำะตกใรหร้บมุคกคำรลกใฤดษไฎดีก้รัำบยกเว้นค่ำธรสรำมนเกันงียำมนศคณำละใกนรศรมำกลำรกฤษฎีกำ
ใด บุคคลนั้นไม่ต้องเสียค่ำธรรมเนียมศำลในกำรดำเนินกระบวนพิจำรณำในศำลนั้น ค่ำธรรมเนียมเช่น
ว่ำน้ีให้รวมถึงเงินสวำำนงกั ศงำำนลคในณกะกำรรรยม่ืนกฟำร้อกงฤอษุทฎธีกรำณ์หรือฎีกำ ถส้ำำเนปกั ็นงำกนรคณณีทะก่ีศรำรลมอกนำรุญกฤำษตฎในีกรำะหว่ำงกำร
พิจำรณำ กำรยกเว้นไม่ต้องเสียค่ำธรรมเนียมศำลน้ันให้ใช้บังคับแต่เฉพำะค่ำธรรมเนียมศำลและเงิน
สำนกั วงำำงนศคำณละทก่ีจรระมตก้อำงรเกสฤียษหฎรีกือำวำงภำยหลังสคำำนสกั ่ังงอำนนุคญณำะตกเทรร่ำมนก้ันำรกสฤ่วษนฎคีก่ำำธรรมเนียมศำสลำหนรกั ืองำเนงินควณำะงกศรำรลมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
เสยี หรอื วำงไว้กอ่ นคำสัง่ เช่นว่ำนน้ั เปน็ อันไมต่ อ้ งคืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๘๑๐๙ ถ้ำศำลเห็นว่ำคู่ควำมอีกฝ่ำยหน่ึงจะต้องเป็นผู้รับผิดเสียค่ำฤชำ
สำนกั ธงรำรนมคเณนะียกมรทรม้ังกหำมรดกฤหษรฎือีกแำต่บำงส่วนขอสงคำนู่คกั วงำำมนทคั้ณงสะอกงรฝรม่ำกยำรใหกฤ้ศษำฎลีกพำิพำกษำในเร่ือสงำคน่ำกั ฤงชำนำคธรณระมกเรนรียมกมำรกฤษฎีกำ
โดยส่ังให้คู่ควำมสอำนีกกั ฝง่ำำนยคหณนะึ่งกนร้ัรนมชกำำรรกะฤตษ่อฎศีกำำลในนำมขอสงำผนู้ทกั ี่ไงดำน้รคับณยะกกเรวร้นมกคำ่ำรธกรฤรษมฎีเกนำียมศำลซึ่ง
ค่ำธรรมเนียมศำลทผี่ ู้นนั้ ไดร้ ับยกเวน้ ท้ังหมดหรือแต่บำงส่วนตำมทีศ่ ำลเห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๑๑๐ ถ้ำปรำกฏต่อศำลว่ำผู้ที่ได้รับยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำลน้ันสำมำรถ
เสียค่ำธรรมเนียมสำศนำกัลงไำดน้ตคั้งณแะตก่เรวรลมำกทำร่ียกื่นฤคษำฎรีก้อำงตำมมำตรำสำ๑น๕กั ๖งำนหครณือะใกนรภรมำยกำหรลกังฤกษ่อฎนีกำศำลวินิจฉัย
ชี้ขำดคดี ให้ศำลมีคำสั่งให้บุคคลนั้นชำระค่ำธรรมเนียมศำลที่ได้รับยกเว้นต่อศำลภำยในระยะเวลำที่
สำนกั ศงำำนลเคหณ็นะสกมรรคมวกรำกรำกหฤนษดฎีกกำ็ได้ หำกไม่ปฏสิบำตันิตกั ำงำมนใคหณ้ศะำกลรมรมีคกำำสรั่งกยฤึดษหฎรีกือำอำยัดทรพั ยส์ สินำขนอกั งงำผนู้ไคดณ้รับะกยรกรเมว้กนำรกฤษฎีกำ
คำ่ ธรรมเนยี มศำลนัน้ ทัง้ หมดหรอื แต่บำงส่วนไวร้ อคำวนิ จิ ฉยั ชีข้ ำดในเรื่องคำ่ ฤชำธรรมเนียม
สใำนนกกั รงณำนีตคำณมะวกรรรรคมหกนำรงึ่ กถฤ้ำษศฎำีกลำเห็นว่ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ค่ำฤชำธรรมเนียมจะเป็นพับแก่คู่ควำมทั้งสองฝ่ำย ให้ศำลมีคำส่ังให้เอำชำระ
สำนกั คง่ำำนธครรณมะเกนรีรยมมกศำำรกลฤทษี่ผฎู้นีกั้นำ ได้รับยกเว้นสำจนำกั กงทำนรคัพณยะ์สกินรรทมี่ยกึดำรหกรฤือษอฎำีกยำัดดังที่กล่ำวไสวำ้ในนกั วงำรนรคคณหะนกึ่งรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
จำนวนทีศ่ ำลเห็นสสำมนคกั วงรำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) คู่ควำมอกี ฝ่ำยหนึ่งจะต้องชำระค่ำฤชำธรรมเนียมทั้งหมดหรอื แต่บำงส่วนแทนผู้
สำนกั ทง่ีไำดน้ครับณยะกกรเวรม้นกคำ่ำรธกรฤรษมฎเีกนำียมศำล ให้ศำสลำนมกั ีคงำำสนั่งคใณหะ้คกู่ครรวมำกมำอรีกกฤฝษ่ำฎยีหกำน่ึงนั้นชำระค่ำสธำนรกัรงมำเนนคียณมะศกำรลรตมก่อำรกฤษฎีกำ
ศำลในนำมของผู้ท่ีได้รับยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำล แต่ถ้ำคู่ควำมอีกฝ่ำยหน่ึงน้ันไม่ปฏิบัติตำมคำส่ัง ให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๘ มำตรำ ๑๕๗ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมบั กทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๙ มำตรำ ๑๕๘ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบับท่ี ๒ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๕ะก๑รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๐ มำตรำ ๑๕๙ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมบั กทำี่ ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ศำลเอำชำระคำ่ ธรรมเนียมศำลนั้นจำกทรัพย์สนิ ที่ยดึ หรืออำยดั ดงั ท่ีกล่ำวไว้ในวรรคหน่ึงตำมจำนวนท่ี
สำนกั ศงำำลนเคหณ็นะสกมรรคมวกรำรหกรฤอื ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ผู้ท่ีได้รับยกเว้นค่ำธรรมเนียมศำลจะต้องชำระค่ำฤชำธรรมเนียมทั้งหมดหรือแต่
บำงส่วนแทนคู่ควสำำนมกัองีกำฝน่คำยณหะกนรึ่งรมใหกำ้ศรำกลฤมษีคฎำีกสำั่งให้เอำชำระสคำ่นำฤกั ชงำำนธครณรมะกเนรรียมมกนำร้ันกจฤำษกฎทีกรำัพย์สินท่ียึด
หรืออำยัดดังที่กล่ำวไว้ในวรรคหน่ึง ส่วนค่ำธรรมเนียมศำลท่ีผู้นั้นได้รับยกเว้น ให้เอำชำระจำก
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกทรี่เรหมลกือำรถก้ำฤหษำฎกีกมำี ตำมจำนวนสทำ่ศี นำกั ลงเำหนน็คสณมะคกรวรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๐ะก๑ร๑๑รมถกำ้ำรผกู้ทฤี่ไษดฎ้รีกับำยกเว้นค่ำธรรสมำเนนกั ียงมำนศคำณละปกรระรพมฤกตำริตกนฤไษมฎ่เีกรียำ บร้อย เช่น
สำนกั ดงำำนเนคินณกะรกะรบรมวกนำพรกิจฤำษรณฎีกำำในทำงก่อควำสมำนรกัำคงำำนญคถณึงะขกนรรำมดกหำรรกือฤกษรฎะีกทำำควำมผิดฐำนสำลนะกั เงมำิดนอคำณนะำกจรศรมำกลำรกฤษฎีกำ
หรือจงใจประวิงควำมเร่ืองน้ัน ศำลจะถอนกำรอนุญำตเสียในเวลำใด ๆ ก็ได้ และบุคคลเช่นว่ำนั้น
จำตอ้ งรบั ผิดเสียคส่ำำฤนชกั ำงำธนรครมณเะนกยี รมรมสกำำหรรกบั ฤกษรฎะีกบำวนพจิ ำรณำภสำำนยกัหงลำังนทคศ่ีณำะลกไรดร้ถมอกนำรกกำฤรษอฎนีกญุ ำำตนน้ั แล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสค่วณนะทก่ีร๒รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมรบั ผดิ ชัน้ ทส่ี ดุ ในค่ำฤชำธรรมเนียม๑๑๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๑๑๑๓ ภำสยำในตกั ้บงำังนคคับณบะทกบรรัญมญกำัตริหกฤ้ำษมฎำีตกำรำต่อไปน้ี ให้สคำู่คนวกั ำงมำนฝค่ำณยทะก่ีแรพร้คมกดำี รกฤษฎีกำ
เป็นผู้รับผิดในชั้นสทำี่สนดุ กั สงำำนหครณับะคกำ่ รฤรชมำกธำรรรกมฤเษนฎียีกมำทัง้ ปวง แตไ่ มสว่ ำ่ำนคกั ู่คงำวนำคมณฝ่ำะยกรใดรมจกะำชรนกะฤคษดฎเีีกตำม็ ตำมข้อหำ
หรือแต่บำงส่วน ศำลมีอำนำจที่จะพิพำกษำให้คู่ควำมฝ่ำยที่ชนะคดีนั้นรับผิดในค่ำฤชำธรรมเนียมทั้ง
สำนกั ปงวำนงคหณระือกใรหรม้คกู่คำวรำกมฤแษตฎ่ลีกะำ ฝ่ำยรับผิดในสคำน่ำกัฤงชำำนธครณระมกเรนรียมมกสำร่วกนฤขษอฎงีกตำนหรือตำมส่วสนำนแกัหง่งำคน่ำคฤณชะำกธรรรมรมกำรกฤษฎีกำ
เนียมซ่ึงคู่ควำมทุกฝ่ำยได้เสียไปก่อนได้ตำมท่ีศำลจะใช้ดุลพินิจ โดยคำนึงถึงเหตุสมควรและควำม
สุจริตในกำรดำเนสินำคนดกั ีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คดีท่ีไม่มขี ้อพพิ ำทให้ฝ่ำยเริ่มคดีเปน็ ผเู้ สยี ค่ำฤชำธรรมเนียม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๒ บุคคลท่ีเป็นโจทก์ร่วมกันหรือจำเลยร่วมกันนั้น หำต้องรับผิดร่วมกัน
ในค่ำฤชำธรรมเนสียำมนไกั มง่ำหนำคกณตะ้อกงรรรมับกผำิดรเกปฤ็นษสฎ่วีกนำเท่ำ ๆ กัน เวส้นำนแกัตง่จำะนไคดณ้เปะก็นรเรจม้ำกหำนรก้ีรฤ่วษมฎหีกรำือลูกหนี้ร่วม
หรือศำลไดม้ คี ำสงั่ เปน็ อยำ่ งอืน่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๓กรรถม้ำกคำดรีไกดฤ้เษสฎรีก็จำเด็ดขำดลงโดสยำกนกัำงรำตนกคลณงะหกรรือรมกกำำรรปกรฤะษนฎีปีกำระนอมยอม
ควำมหรืออนุญำโตตุลำกำร คู่ควำมแต่ละฝ่ำยย่อมรับผิดในค่ำฤชำธรรมเนียมในส่วนกำรดำเนิน
สำนกั กงรำะนบคณวนะกพริจรำมรกณำรำกขฤอษงฎตีกนำเวน้ แตค่ ู่ควำสมำจนะกั ไงดำต้นกคลณงะกกนั รไรวม้เกปำ็นรกอฤยษ่ำงฎอีกื่นำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๑ มำตรำ ๑๖๐ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำี่ ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๒ ชอื่ สว่ นท่ี ๒ ควำมรับผิดช้ันทสี่ ุดในคำ่ ฤชำธรรมเนยี ม แกไ้ ขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบญั ญตั ิแกไ้ ข
เพิ่มเตมิ ประมวลกฎสหำมนำกั ยงวำิธนพี คจิ ณำระณกรำรคมวำกมำแรกพฤง่ ษ(ฉฎบีกับำที่ ๒๔) พ.ศ. ๒ส๕ำ๕น๑กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๓ มำตรำ ๑๖๑ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๗ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔ ในกรณที ว่ี ำงเงินตอ่ ศำลตำมมำตรำ ๑๓๕, ๑๓๖ น้ัน จำเลยไมต่ อ้ งรบั
สำนกั ผงดิำนในคคณ่ำะฤกชรรำมธรกรำรมกเนฤษียฎมีกแำห่งจำนวนเงนิ สทำว่ีนำกั งงนำน้ันคอณันะเกกดิรรขมึน้ กภำำรกยฤหษลฎังีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำโจทก์ยอมรับเงินท่ีวำงต่อศำลเป็นกำรพอใจเต็มตำมที่เรียกร้องแล้ว จำเลยต้อง
เป็นผูร้ บั ผดิ ในคำ่ ฤสชำนำกัธงรำรนมคเนณียะกมรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำโจทก์ยอมรับเงินท่ีวำงต่อศำลน้ันเป็นกำรพอใจเพียงส่วนหน่ึงแห่งจำนวนเงินท่ี
สำนกั เงรำียนกครณ้อะงกรแรลมะกดำรำกเนฤิษนฎคีกดำีต่อไป จำเลยสตำ้อนงกั รงัำบนผคิดณใะนกคร่ำรฤมชกำำรธกรฤรษมฎเีนกำียม เว้นแต่ศำสลำจนะกั ไงดำน้พคิพณำะกกษรรำมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ยโจอทมกรับ์แเพง้คินดที่วี ใำนงกตสรอ่ ำณนศกำั ีเลงชำเ่นนปนคน็ ณ้ีโกจะำทกรรพกร์ตอม้ใอกจงำตรเปำกม็ฤนทษผฎ่ีเู้รรีกับียำกผริด้อใงนค่ำฤชำสธำรนรกั มงำเนนคียณมะทก้ังรสรม้ินกอำันรกเกฤิดษฎแีกตำ่กำรท่ีตนไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕ ในกรณีที่มีกำรชำระหน้ี ดังบัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๓๗ ถำ้ โจทกย์ อมรับ
กำรชำระหนี้น้ันเสปำ็นนกักงำำรนพคอณใะจกเรตร็มมตกำำรมกทฤี่เษรฎียีกกำร้องแล้ว จำเสลำยนตกั ้องำงนเปค็ณนผะกู้รรับรผมิดกใำนรกคฤ่ำษฤฎชีกำำธรรมเนียม
เว้นแต่ศำลจะเห็นสมควรมคี ำสงั่ เป็นอยำ่ งอื่น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษโจฎทีกกำ ์ไม่พอใจในกสำำรนชกั ำงรำนะหคณนี้ะเชก่นรรวม่ำกนำ้ันรกแฤลษะฎดีกำำเนินคดีต่อไปสำคน่ำกั ฤงชำนำธครณระมกเรนรียมมกำรกฤษฎีกำ
ให้อยู่ในดุลพินิจของศำล แตถ่ ้ำศำลเห็นวำ่ กำรชำระหน้ีนั้นเปน็ กำรพอใจเตม็ ตำมท่ีโจทก์เรียกร้องแล้ว
ค่ำฤชำธรรมเนยี มสทำนัง้ สกั ิ้นงำอนันคเณกิดะกแรตร่กมำกรำทรกี่โจฤทษฎกีก์ปำฏิเสธไมย่ อมรสบั ำชนำกั รงะำนหคนณ้นี ะ้นั กรโรจมทกกำ์ตรก้อฤงเษปฎน็ ีกผำู้รับผดิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๖๖๑๑๔ คู่คสวำำนมกั ฝง่ำำยนใคดณทะำกใรหร้ตมอ้กงำรเสกียฤคษ่ำฎฤีกชำำธรรมเนียมใสนำกนรกั ะงำบนวคนณพะิจกำรรรณมกำำรกฤษฎีกำ
ใด ๆ ท่ีได้ดำเนินสไปำนโกัดงยำไนมค่จณำะเปกร็นรมหกรำือรกมฤีลษักฎษีกณำ ะประวิงคดีสหำนรือกั งทำี่ตน้อคงณดะำกเรนรินมกไปำรเกพฤรษำฎะีกคำวำมผิดหรือ
ควำมประมำทเลินเล่ออย่ำงร้ำยแรง คู่ควำมฝ่ำยน้ันต้องรบั ผดิ ในค่ำฤชำธรรมเนียมนั้น โดยมิพักคำนึง
สำนกั วง่ำำคนูค่ควณำะมกฝร่ำรมยนกำั้นรจกกัฤไษดฎ้ชีกนำะคดีหรือไม่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๗ะกรครมำสก่ังำรในกฤเรษอ่ื ฎงีกคำ่ำฤชำธรรมเนสียำมนนกั ง้ันำนไมคณ่ว่ำะคกู่ครรวมำกมำทร้ังกปฤวษงฎหีกรำือแต่ฝ่ำยใด
ฝ่ำยหน่ึง จักมีคำขอหรือไม่ก็ดี ให้ศำลสั่งลงไว้ในคำพิพำกษำหรือคำสั่งชี้ขำดคดีหรือในคำส่ังจำหน่ำย
สำนกั คงดำนีอคอณกะสกำรรรบมบกำครวกำฤมษฎแีกลำ้วแต่กรณี แตส่ถำ้ำนเพกั ง่ือำชน้ีขคำณดะตกัรดรสมินกคำรดกีใฤดษศฎำีกลำได้มีคำส่ังอยส่ำำงนใดกั ใงนำนรคะณหะวก่ำรงรกมำกรำรกฤษฎีกำ
พิจำรณำ ศำลจะมีคำสั่งเร่ืองค่ำฤชำธรรมเนียมสำหรับกระบวนพิจำรณำท่ีเสร็จไปในคำสั่งฉบับนั้น
หรือในคำพิพำกษสำำหนรกั อื งคำนำคสณงั่ ชะ้ีขกำรรดมคกดำีกรไ็กดฤแ้ษลฎว้ ีกแำต่จะเลือก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่มีข้อพิพำทในเรื่องที่ไม่เป็นประเด็นในคดี ให้ศำลมีคำสั่งในเร่ืองค่ำฤชำ
สำนกั ธงรำรนมคเณนะียกมรสรำมหกรำรับกขฤ้อษพฎิพีกำำทเชน่ ว่ำนี้ในสคำำนสกัง่ั งชำี้ขนำคดณขะอ้ กพริรพมำกทำนรก้ันฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีมณีกะำกรรพรมิจกำำรรณกฤำษใหฎมีก่ำให้ศำลมีอำนสำำจนทกั ่ีจงำะนสคั่งณเระื่อกงรครม่ำฤกำชรำกธฤรษรฎมีกเนำ ียมสำหรับ
กำรพิจำรณำครง้ั แรก และกำรพิจำรณำใหมใ่ นคำพิพำกษำหรือคำสัง่ ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๘ ในกรณีคู่ควำมอำจอทุ ธรณ์ หรือฎีกำคำพิพำกษำหรือคำสั่งของศำลได้
นั้น ห้ำมมิให้คู่ควสำำมนอกั ุงทำธนรคณณ์หะกรรือรฎมีกกำำรใกนฤปษัญฎหีกำำเรื่องค่ำฤชำสธำรนรกัมงเำนนียคมณแะตก่อรรยม่ำกงำเรดกียฤวษเฎวีก้นำแต่อุทธรณ์
หรอื ฎีกำนั้นจะได้ยกเหตุว่ำ ค่ำฤชำธรรมเนียมน้ันมิได้กำหนดหรือคำนวณใหถ้ ูกต้องตำมกฎหมำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๔ มำตรำ ๑๖๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๖๙๑๑๕ เมื่อมีคำวินิจฉัยช้ีขำดในเร่ืองค่ำฤชำธรรมเนียมแล้ว ให้หัวหน้ำ
สำนกั สงำำนนคักณงำะนกรปรรมะกจำรำกศฤำษลฎยีกุตำิธรรมช้ันต้นทสำำนบกััญงำชนีแคสณดะงกคร่ำรฤมชกำำรธกรฤรษมฎเนีกำียมที่คู่ควำมทสุกำฝน่ำกั ยงำไนดค้เสณียะไกปรรโดมกยำรกฤษฎีกำ
ลำดับ และจำนวนท่ีคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหน่ึงหรือท้ังสองฝ่ำยจะต้องรับผิดตำมคำวินิจฉัยชี้ขำดของศำล
ค่คู วำมหรอื บคุ คลสทำน่ีเกกั ยี่ งวำนขค้อณงอะำกจรขรมอกสำำรเกนฤำษบฎญั ีกชำเี ช่นวำ่ นน้ั ได้สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๙/๑๑๑๖ สถำ้ำนบกั ุคงำคนลคซณ่ึงะตก้อรงรชมำกรำระกคฤ่ำษฤฎชีกำำธรรมเนียมค้ำสงำชนำกั รงะำคน่คำฤณชะำกธรรรมรมกำรกฤษฎีกำ
ศเนำียลมเตจ่อ้ำพศำนลักกง็ดำนี สหบำรนังือคกั ตงับ่อำคนเดจค้ีำณหพะรนกือรักบรงมุคำกคนำลบรเกังชฤค่นษับวฎค่ำีกดนำีกั้น็ดอี ำหจรบือังตค่อับบเสอุคำำนคแกลั กงอำ่ทื่นนรทคัพณ่ีมยิใะ์สชกิน่เรจรข้ำมอหกงำนบรี้ตุคกำฤคมษลคฎนำีกั้นพำเิพสมำกือษนหำกน็ด่ึงี
สำนกั เงปำ็นนคลณูกหะกนรี้ตรมำกมำครำกพฤษิพฎำีกกำษำเพื่อชำระสคำ่ำนฤกั ชงำำนธครณรมะกเนรรียมมกดำัรงกกฤลษ่ำฎวีกไดำ้ ในกรณีเช่นสนำี้นใกั หง้ถำนือควณ่ำหะกัวรหรนมก้ำำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนประจำศำลยุติธรรมชน้ั ต้น เจ้ำพนักงำนบงั คบั คดี หรอื บุคคลที่มสี ิทธิได้รับคำ่ ฤชำธรรมเนียม
นน้ั แลว้ แตก่ รณี สเปำนน็ กัเจงำำ้ นหคนณี้ตะำกมรครำมพกพิำรำกกฤษษำฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรบังคบั คดีตำมวรรคหน่ึง ให้ได้รับยกเว้นค่ำฤชำธรรมเนียมในกำรบงั คบั คดีทั้งปวง
สำนกั แงตำน่หคำณกะยกังรมรีเมงกินำทรก่ีไดฤ้ษจฎำกีกกำ ำรบังคับคดสีคำงนเกหั งลำือนภคณำยะกหรลรังมชกำำรรกะฤใหษ้ฎแีกกำ่ผู้มีสิทธิได้รับสใำหน้หกั งักำคน่ำคฤณชะำกธรรรมรมกำรกฤษฎีกำ
เนียมท่ีไดร้ ับยกเวน้ ดงั กลำ่ วไวจ้ ำกเงินนั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๙/๒๑๑๗ ภำยใต้บังคับแห่งบทบัญญัติมำตรำ ๑๖๙/๓ ให้ลูกหน้ีตำมคำ
สำนกั พงพิำนำคกณษะำกเปรรน็ มผกู้รำบั รผกฤิดษในฎคีก่ำำฤชำธรรมเนียสมำนในกั งกำำนรคบณงั คะกับรครดมีกโำดรยกใฤหษ้หฎกัีกอำอกจำกเงนิ ที่ไสดำนจ้ ำกั กงำกนำครณยดึะกอรรำมยกัดำรกฤษฎีกำ
ขำย หรอื จำหน่ำยสทำนรกััพงยำส์นนิคณขอะกงลรรูกมหกนำ้ีตรกำฤมษคฎำีพกำพิ ำกษำหรือจสำำกนเงกั นิ งำทน่ลี คกู ณหะนกต้ีรรำมมกคำำรพกิพฤษำกฎษีกำำไดว้ ำงไว้
ในกรณีที่มีกำรบังคับคดีแก่ผู้ประกันในศำล ค่ำฤชำธรรมเนียมในกำรบังคับคดีใน
สำนกั สง่วำนนคนณั้นะใหกร้หรกั มอกอำรกกจฤำษกฎเงีกนิ ำท่ีไดจ้ ำกกำรบสำงั นคกับั งคำนดคีตณำมะสกรัญรญมกำำปรรกะฤกษันฎ๑ีก๑ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีมีกำรบังคับคดีตำมคำพิพำกษำให้แบ่งกรรมสิทธ์ิรวมหรือมรดกให้เจ้ำของ
รวมหรือทำยำทผสู้ไำดน้รกั ับงสำน่วคนณแบะก่งรทรุกมคกนำรเกปฤ็นษผฎู้รีกับำผิดในค่ำฤชำสธำรนรกัมงเำนนียคมณในะกกรำรรมบกังำครกับฤคษดฎีโีกดำยให้หักออก
จำกเงนิ ทีไ่ ด้จำกกำรขำยหรอื จำหน่ำยทรัพย์สินอนั เปน็ กรรมสิทธิ์รวมหรอื ทรัพย์มรดกนนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีท่ีมีกำรถอนกสำำนรบกั งังำคนับคคณดะีนกรอรกมจกำำกรกกฤรษณฎีตีกำำมมำตรำ ๒๙ส๒ำน(กั ๑ง)ำนแคลณะะก(๕รร)มใกหำ้ รกฤษฎีกำ
เจำ้ หนต้ี ำมคำพิพำกษำผขู้ อยึดหรืออำยัดทรัพยส์ ินเป็นผู้รบั ผดิ ในค่ำฤชำธรรมเนียมในกำรบังคับคดี๑๑๙
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๙/๓๑๒๐ บุคคลใดทำให้ต้องเสียค่ำฤชำธรรมเนียมในกำรบังคับคดีส่วนใด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส๑ำ๑น๕กัมงำำตนรคำณ๑ะ๖ก๙รรแมกก้ไำขรเกพฤิ่มษเตฎมิ ีกโำดยพระรำชบัญสญำัตนิแกั กง้ไำขนเคพณิ่มเะตกิมรปรรมะกมำวรลกกฤฎษหฎมีกำำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบับที่ ๒๔) พ.ศ. ๒๕๕๑
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๔ก)ำพรก๑.ศ๑ฤ.๖ษ๒มฎ๕ำีกต๕ำร๑ำ ๑๖๙/๑ เพส่ิมำโนดกัยงพำรนะครณำชะบกัญรรญมัตกิแำกรก้ไขฤเษพฎิ่มีกเตำิมประมวลกฎหสมำำนยกั วงิธำีพนิจคำณรณะกำรครวมำกมำรกฤษฎีกำ
แพ่ง (ฉบบั ท่ี ๒๔) พส๑.ศำ๑น.๗๒กัมง๕ำำต๕นร๑คำณ๑ะ๖ก๙รร/๒มกเำพริ่มกโฤดษยฎพีกรำะรำชบัญญัติแกส้ไำขนเพกั ิ่มงำเตนิมคปณระะกมรวรลมกกฎำหรกมฤำยษวฎิธีกีพำิจำรณำควำม
๑๑๘ มำตรำ ๑๖๙/๒ วรรคสอง แก้ไขเพิม่ เติมโดยพระรำชบัญญัตแิ ก้ไขเพ่มิ เติมประมวลกฎหมำย
สำนกั วงธิ ำพี นิจคำณรณะกำรครวมำมกแำรพก่งฤ(ษฉบฎับีกทำ ี่ ๓๐) พ.ศ. ๒๕ส๖ำน๐กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๙ มำตรำ ๑๖๙/๒ วรรคสี่ แก้ไขเพม่ิ เตมิ โดยพระรำชบัญญตั แิ ก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธี
พิจำรณำควำมแพง่ ส(ฉำนบับกั งทำี่ น๓ค๐ณ) พะก.ศร.ร๒ม๕ก๖ำร๐กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๐ มำตรำ ๑๖๙/๓ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๔ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๙ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โดยไม่จำเป็นหรือมีลักษณะประวิงกำรบังคับคดี หรือที่ต้องดำเนินไปเพรำะควำมผิดหรือควำม
สำนกั ปงรำนะคมณำทะกเลรรินมเกลำ่อรอกยฤษ่ำงฎรีก้ำำยแรง หรือเพสรำำนะกั บงำังนคคับณคะดกีไรปรมโดกยำรไกมฤ่สษุจฎรีกิตำก่อนกำรบังคสับำคนดกั ีงไดำน้เสครณ็จะลกงรรผมู้ทกำ่ี รกฤษฎีกำ
ได้รับควำมเสียหำย หรือลูกหน้ีตำมคำพิพำกษำ แล้วแต่กรณี อำจย่ืนคำร้องต่อศำลภำยในเจ็ดวันนับ
แต่วันทรำบพฤติกสำำนรณกั ง์อำนันคเปณน็ ะมกรูลรแมหกง่ ำขรก้อฤอษ้ำฎงนีกั้นำ เพ่ือให้ศำลมสำีคนำกั สงั่งำในหค้บณุคะคกลรรเชม่นกำวร่ำกนฤ้ันษรฎับีกผำิดในคำ่ ฤชำ
ธรรมเนียมดงั กล่ำว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษสฎั่งีกขำองศำลตำมมสำำตนรกั ำงนำน้ีใหคณ้อุะทกธรรรณมก์ไำปรยกังฤศษำฎลีกอำ ุทธรณ์ได้ แลสะำนคกัำงพำินพคำณกะษกำรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
คำส่งั ของศำลอทุ ธสรำนณกั ใ์ งหำ้เนปค็นณทะี่สกดุรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคภณำคะก๒รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วธิ ีพิจำรณำในศำลช้ันต้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนักคษณณะกะรร๑มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วธิ ีพิจำรณำสำมัญในศำลชั้นตน้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๗๐ ห้ำมมสิใำหน้ฟกั ง้อำงนคพณิจะำกรรณรมำกแำลระกชฤี้ขษำฎดีกตำัดสินคดีเป็นคสำรนั้งกัแงรำกนใคนณศะำกลรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
โดยศำลอ่ืนนอกจสำำกนศกั ำงลำนชนั้คณตน้ะกเรวรน้มแกตำร่จกะฤมษกี ฎฎีกหำมำยบญั ญตั ิไสวำช้ นัดกั แงจำน้งเคปณ็นะอกยร่ำรงมอก่นืำรกฤษฎีกำ
ภำยใต้บังคับแห่งบทบัญญัติในภำคน้ีว่ำด้วยคดีไม่มีข้อพิพำท คดีมโนสำเร่ คดีขำดนัด
สำนกั แงลำนะคคณดะีทก่ีมรรอมบกใำหร้กอฤนษุญฎำีกโำตตุลำกำรชี้ขสำำดนกั กงำำนรคฟณ้อะงกกรรำมรกพำิจรกำฤรษณฎำีกแำละช้ีขำดตัดสสินำนคกั ดงีใำนนศคณำละชกร้ันรตม้นกำรกฤษฎีกำ
นอกจำกจะต้องบังคบั ตำมบทบัญญตั ิทวั่ ไปแหง่ ภำค ๑ แลว้ ให้บังคบั ตำมบทบัญญัตใิ นลักษณะน้ดี ว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๑ คดีที่ประมวลกฎหมำยน้ีบัญญัติว่ำจะฟ้องยังศำลช้ันต้น หรือจะเสนอ
สำนกั ปงัำญนหคำณตะ่อกรศรำมลกชำร้ันกตฤ้นษเฎพีกื่อำช้ีขำดตัดสินสำโนดกัยงทำนำเคปณ็นะคกรำรรม้อกงำขรอกกฤษ็ไดฎ้นีกำ้ัน ให้นำบทบสัญำนญกั ัตงิแำนหค่งณปะรกะรมรมวกลำรกฤษฎีกำ
กฎหมำยนี้ว่ำด้วยสิทธิและหน้ำที่ของโจทก์และจำเลย และวิธีพิจำรณำที่ต่อจำกกำรยื่นคำฟ้องมำใช้
บงั คบั แก่ผู้ยนื่ คำขสอำนแกัลงะำคนู่คควณำะมกอรกีรมฝก่ำำยรหกนฤึ่งษฎถีกำ้ ำหำกมี และบังสคำับนกัแงกำว่นิธคีพณจิ ะำกรรณรมำกทำี่ตรอ่กฤจษำกฎกีกำำรย่ืนคำร้อง
ขอดว้ ยโดยอนุโลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๗ณ๒ะกรภรำมยกใำตรก้บฤังษคฎบั ีกบำทบญั ญตั ิมำตสรำำน๕กั ง๗ำนใคหณโ้ จะทกรกร์เมสกนำอรขก้อฤหษำฎขีกอำงตนโดยทำ
เป็นคำฟอ้ งเปน็ หนงั สอื ยื่นต่อศำลชนั้ ต้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษฟฎ้อีกงำต้องแสดงโดยสแำจน้งกั ชงัดำนซค่ึงณสภะกำรพรแมหกำ่งรขก้อฤหษำฎขีกอำงโจทก์และคำสขำนอกับงังำคนับคณทั้งะขก้รอรอม้ำกงำรกฤษฎีกำ
ทอ่ี ำศยั เป็นหลักแหง่ ขอ้ หำเช่นวำ่ น้ัน
สใำหน้ศกั ำงลำนตครณวจะคกรำรฟม้อกงำนรกั้นฤแษลฎ้วีกสำั่งให้รับไว้ หรือสำในหกั้ยงกำเนสคียณหะกรรือรใมหก้คำืนรกไปฤษตฎำีกมำท่ีบัญญัติไว้
ในมำตรำ ๑๘
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๓ เมื่อศำลได้รับคำฟ้องแล้ว ให้ศำลออกหมำยส่งสำเนำคำฟ้องให้แก่
จำเลยเพ่ือแก้คดีสแำลนะกั ภงำำนยคในณกะกำรหรนมดกเำจร็ดกฤวษันฎนีกับำแต่วันยื่นคำฟส้อำนงกั ใงหำ้โนจคทณกะ์รก้อรงรขมอกตำร่อกพฤนษักฎงีกำำนเจ้ำหน้ำที่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๐ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพ่ือใหส้ ่งหมำยนนั้ ๑๒๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกนฤบั ษแฎตีกเ่ วำลำท่ไี ดย้ ื่นคำสฟำ้อนงกั แงำลน้วคคณดะีนกรัน้ รอมยกู่ใำนรรกะฤหษวฎำ่ีกงำพิจำรณำ และสผำนลกัแงหำง่นกคำณระนก้ี รรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) หำ้ มไมใ่ หโ้ จทก์ย่นื คำฟอ้ งเรื่องเดยี วกนั น้ันต่อศำลเดยี วกนั หรอื ตอ่ ศำลอื่นและ
ส(๒ำน)กั ถง้ำำนมคีเหณตะุเกปรลรย่ีมนกำแรปกลฤษงเฎกีกิดำขึ้นในพฤติกำสรำณน์อกั ังนำเนกคี่ยณวดะก้วรยรกมำกรำยรื่นกฤฟษ้อฎงีกคำดตี ่อศำลท่ีมี
เขตศำลเหนือคดีน้ัน เช่น กำรเปล่ียนแปลงภูมิลำเนำของจำเลย กำรเปลี่ยนแปลงเช่นว่ำนี้หำตัด
สำนกั องำำนนคำจณศะำกลรทรม่รี กบั ำฟรก้อฤงษคฎดีกีไวำ้ในอันทจ่ี ะพิจสำำรนณกั งำำแนลคะณชะ้ีขกำรดรตมัดกสำรนิ กคฤดษีนฎนั้ีกำไม่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๗ณ๔ะกรใรนมกกรำณรกีตฤ่อษไฎปีกนำี้ใหถ้ ือว่ำโจทกส์ไำดน้ทกั ้งิงฟำน้อคงณคะอืกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษ๑ฎ๒๒ีกำภำยหลังที่ได้เสสำนนอกั งคำำนฟค้อณงะแกลร้วรมโกจำทรกกฤ์เพษิกฎเีกฉำยไม่ร้องขอต่อสพำนนกั ักงงำำนนคเณจะ้ำกหรนรม้ำทกำี่ รกฤษฎีกำ
เพื่อให้ส่งหมำยเรียกให้แก้คดีแก่จำเลย และไม่แจ้งให้ศำลทรำบเหตุแห่งกำรเพิกเฉยเช่นว่ำนั้นภำยใน
กำหนดเจ็ดวนั นับสแำตน่วกั นั งำยน่นื คคณำะฟกอ้ รงรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) โจทก์เพิกเฉยไม่ดำเนินคดีภำยในเวลำตำมที่ศำลเห็นสมควรกำหนดไว้เพ่ือกำร
สำนกั นงั้นำนโดคยณไะดกส้ ร่งรคมำกสำร่งั กใหฤษ้แฎกี่โกจำทก์โดยชอบแสลำว้นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๗ณ๕ะกรกร่อมนกำจรำกเฤลษยฎยีกื่นำคำให้กำร โจทสำกน์อกั ำงจำถนอคนณคะำกฟรร้อมงกไำดร้โกดฤยษยฎ่ืนีกคำำบอกกล่ำว
เปน็ หนงั สอื ต่อศำล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกภฤำษยฎหีกลำังจำเลยย่ืนคำสใำหน้กกั ำงรำนแคลณ้ว ะโกจรทรกม์อกำำรจกยฤื่นษคฎำีกขำอโดยทำเป็นคสำำรน้อกั งงตำน่อคศณำละกชรั้นรตม้นกำรกฤษฎีกำ
เพื่ออนุญำตให้โจสทำกน์ถกั งอำนนคคำณฟะ้อกรงรไมดก้ ศำรำกลฤจษะฎอีกนำุญำตหรือไม่อสนำนุญกั ำงตำนหครณือะอกนรุญรมำกตำภรกำฤยษในฎเีกงำื่อนไขตำมที่
เห็นสมควรกไ็ ด้ แต่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษหฎีกำ้ มำ ไมใ่ หศ้ ำลให้อสำนนญุ กั ำงตำนโคดณยะมกิไรดร้ฟมงักจำรำกเลฤยษหฎรีกอืำผรู้ อ้ งสอด ถ้ำสหำนำกกั งมำี นกค่อณนะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ในกรณีทโี่ จทกถ์ อนคำฟอ้ ง เน่อื งจำกมีขอ้ ตกลงหรือประนปี ระนอมยอมควำมกับ
จำเลย ให้ศำลอนสุญำำนตกั ไงปำนตคำณมคะกำรขรอมนกัน้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๗๖ กำรทส้ิงำคนำกั ฟง้อำนงคหณรือะกถรอรนมคกำำรฟก้อฤงษยฎ่อีกมำลบล้ำงผลแหส่งำกนำกั รงยำนื่นคคณำะฟก้อรงรนมั้นกำรกฤษฎีกำ
รวมทั้งกระบวนพิจำรณำอื่น ๆ อันมีมำตอ่ ภำยหลงั ยืน่ คำฟ้อง และกระทำใหค้ ู่ควำมกลบั คืนเข้ำสู่ฐำนะ
เดิมเสมือนหน่ึงมสิไำดน้มกั ีกงำำนรยคื่นณฟะก้อรงรเมลกยำรแกตฤ่วษ่ำฎคีกำำฟ้องใด ๆ ท่ีไสดำ้ทน้ิงกั หงรำนือคถณอะนกแรลร้วมกอำำรจกฤยษื่นฎใีกหำม่ได้ ภำยใต้
บงั คับแหง่ บทบญั ญัติของกฎหมำยว่ำดว้ ยอำยคุ วำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๗ณ๗ะกรเรมมื่อกไำดรก้สฤ่งษหฎมีกำำยเรียกและคำสฟำน้อกงั ใงหำน้จคำณเละยกแรรลม้วกใำหรก้จฤำษเลฎยีกทำ ำคำให้กำร
เปน็ หนงั สอื ยื่นตอ่ ศำลภำยในสิบหำ้ วนั ๑๒๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกใหฤ้ษจำฎเีกลำยแสดงโดยชดัสแำนจกั้งงใำนนคคำณใหะก้กรำรรมวก่ำำรจกำฤเลษยฎยีกอำมรับหรือปฏเิสสำธนขกั ้องำอนำ้ คงขณอะงกโรจรทมกกำ์ รกฤษฎีกำ
ท้ังสิ้นหรอื แต่บำงสว่ น รวมทงั้ เหตุแห่งกำรน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๑ มำตรำ ๑๗๓ วรรคหนง่ึ แกไ้ ขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบญั ญัติแก้ไขเพ่ิมเตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ี
สำนกั พงิจำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำง่ ร(กฉฤบษบั ฎทีกี่ ๑ำ ๐) พ.ศ. ๒๕๒ส๗ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๒ มำตรำ ๑๗๔ (๑) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
พจิ ำรณำควำมแพง่ ส(ฉำนบับกั งทำี่ น๑ค๐ณ) พะก.ศร.ร๒ม๕ก๒ำร๗กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๓ มำตรำ ๑๗๗ วรรคหน่ึง แก้ไขเพิ่มเติมเพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวล
สำนกั กงฎำนหมคำณยะวกิธรีพริจมำกรณำรำกคฤวษำฎมแีกพำ่ง (ฉบบั ท่ี ๑๓)สพำน.ศกั .ง๒ำน๕ค๓ณ๕ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
จำเลยจะฟ้องแย้งมำในคำให้กำรก็ได้ แต่ถ้ำฟ้องแย้งนั้นเป็นเร่ืองอื่นไม่เก่ียวกับคำ
สำนกั ฟงอ้ำนงคเดณิมะแกลรว้รมใกหำศ้รกำลฤษส่งัฎใีกหำจ้ ำเลยฟอ้ งเปสน็ ำคนดกั งีตำ่ำนงคหณำกะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ศำลตรวจดคู ำใหก้ ำรน้ันแล้วสั่งให้รับไว้ หรือให้คืนไปหรือสง่ั ไม่รบั ตำมที่บัญญัติไว้
ในมำตรำ ๑๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัตแิ ห่งมำตรำนี้ ให้ใชบ้ ังคบั แกบ่ ุคคลภำยนอกทีถ่ ูกเรียกเข้ำมำเป็นผ้รู อ้ งสอด
สำนกั ตงำำมนคมณำตะรกำรร๕ม๗กำร(๓ก)ฤษโดฎยีกอำนโุ ลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๗ณ๘ะก๑ร๒๔รมถกำ้ำรจกำฤเลษยฎฟีกำ้องแย้งรวมมำสใำนนคกั ำงใำหน้กคำณระกใหรร้โมจกทำกร์ทกฤำคษำฎใีกหำ้กำรแก้ฟ้อง
สำนกั แงยำน้งยคนื่ณตะอ่กรศรำมลกภำำรยกใฤนษสฎิบีกหำ ำ้ วันนับแต่วันสำทนไี่ กัดงส้ ำง่นคคำณใหะก้กรำรรมถกึงำโรจกทฤกษ์ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัตแิ หง่ มำตรำกอ่ น ให้ใชบ้ งั คับแก่คำให้กำรแก้ฟ้องแย้งนโี้ ดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๙ โจทกห์ รอื จำเลยจะแกไ้ ขข้อหำ ข้อต่อสู้ ขอ้ อ้ำง หรือข้อเถียงอันกล่ำว
สำนกั ไงวำ้ในนคคณำฟะกอ้ รงรหมรกือำรคกำฤใหษก้ฎีำกรำที่เสนอต่อศำสลำแนตกั ่แงำรนกคกณ็ไดะ้กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรแกไ้ ขนน้ั โดยเฉพำะอำจเปน็ กำรแกไ้ ขในข้อต่อไปนี้
ส(๑ำน)กั เงพำิ่มนคหณระอื กลรดรมจกำำนรกวฤนษทฎุนีกทำรัพย์ หรือรำคสำำนทกัรงพั ำยนส์คินณทะก่พี รพิ รำมทกใำนรกฟฤอ้ ษงฎเดีกิมำ หรอื
(๒) สละข้อหำในฟ้องเดมิ เสียบำงข้อ หรือเพิ่มเตมิ ฟ้องเดิมให้บริบูรณ์โดยวธิ ีเสนอคำ
สำนกั ฟง้อำนงคเพณ่ิมะเกตริมรมหกรำือรกเสฤนษอฎคีกำำฟ้องเพ่ือคมุ้ คสรำอนงกั สงำทิ นธคิขณอะงกตรนรใมนกรำะรกหฤวษ่ำงฎกีกำำรพิจำรณำ หรสือำนเพกั งือ่ ำบนังคคณับะตกำรมรมคกำำรกฤษฎีกำ
พิพำกษำหรอื คำสสง่ั ำนหกั รงือำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ยกข้อต่อสู้ขึ้นใหม่ เป็นข้อแก้ข้อหำเดิม หรือท่ีย่ืนภำยหลัง หรือเปล่ียนแปลง
สำนกั แงกำน้ไขคขณอ้ ะอก้ำรงรมหกรำือรกขฤอ้ ษเถฎยี ีกงำเพือ่ สนบั สนุนสขำอ้นหกั งำำนหครณอื เะพก่ือรรหมักกลำ้ำรงกขฤอ้ษหฎำีกขำองคู่ควำมอีกสฝำำ่ นยกั หงนำน่งึ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่ห้ำมมิให้คู่ควำมฝ่ำยใดเสนอคำฟ้องใดต่อศำล ไม่ว่ำโดยวิธีฟ้องเพ่ิมเติมหรือฟ้อง
แย้ง ภำยหลังที่ไดส้ยำน่ืนกัคงำำฟนค้อณงเะดกิมรตรม่อกศำำรลกแฤลษ้วฎีกเวำ้นแต่คำฟ้องเสดำิมนแกั งลำะนคคำณฟะ้อกงรภรมำกยำหรลกังฤนษ้ีจฎะีกเำก่ียวข้องกัน
พอทจ่ี ะรวมกำรพิจำรณำและช้ขี ำดตัดสินเขำ้ ด้วยกนั ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๐๑๒๕ กำรแก้ไขคำฟ้องหรือคำให้กำรที่คู่ควำมเสนอต่อศำลไว้แล้ว ให้ทำ
เป็นคำร้องยื่นต่อสศำำนลกั กง่อำนนควณันะชกี้สรอรมงสกำถรำกนฤษหฎรีกือำก่อนวันสืบพยสำำนนกั ไงมำ่นน้อคยณกะวก่ำรรเจม็ดกวำรันกฤในษฎกีกรำณีท่ีไม่มีกำ ร
ชี้สองสถำน เว้นแต่มีเหตุอันสมควรท่ีไม่อำจยื่นคำร้องได้ก่อนนั้นหรือเป็นกำรขอแก้ไขในเรื่องท่ี
สำนกั เงกำ่ียนวคกณับะคกรวรำมมกสำงรบกฤเรษียฎบีกำร้อยของประชสำำนชกั นงำหนรคือณเะปก็นรรกมำกรำแรกก้ฤไขษขฎ้อีกผำิดพลำดเล็กนส้อำนยกั หงรำนือคขณ้อะผกิดรหรมลกงำรกฤษฎีกำ
เลก็ น้อย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๘๑ เว้นแตส่ใำนนกกั รงณำนีทคค่ี ณำะรก้อรงรนม้นักอำรำกจฤทษำฎไีกดำ้แตฝ่ ำ่ ยเดียว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ห้ำมไม่ให้มีคำส่ังยอมรับกำรแก้ไข เว้นแต่จะได้ส่งสำเนำคำร้องให้แก่คู่ควำมอีก
ฝำ่ ยหน่ึงทรำบลว่ สงำหนนกั ำ้ งอำนยค่ำงณนะ้อกยรรสมำกมำวรนั กฤกษ่อฎนีกกำำหนดนัดพิจำสรำณนกั ำงคำำนรคอ้ ณงะนกั้นรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) หำ้ มมิให้ศำลพิพำกษำหรือมีคำส่ังช้ีขำดในประเด็นท่ีคคู่ วำมได้แก้ไขคำฟ้อง หรือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๔ มำตรำ ๑๗๘ วรรคหน่ึง แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบญั ญัติแกไ้ ขเพม่ิ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ี
พจิ ำรณำควำมแพง่ ส(ฉำนบบักั งทำี่ น๑ค๓ณ) พะก.ศร.ร๒ม๕ก๓ำร๕กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๕ มำตรำ ๑๘๐ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๒ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
คำให้กำร เวน้ แตค่ ู่ควำมอกี ฝ่ำยหน่งึ จะไดม้ ีโอกำสบริบรู ณ์ในอนั ที่จะตรวจโตแ้ ย้งและหกั ล้ำงขอ้ หำหรือ
สำนกั ขง้อำนตคอ่ ณสู้ใะหกมรร่ มหกรำือรขกอ้ ฤอษำ้ฎงีกำหรอื ข้อเถียงใหสำมนท่ กั กี่ งลำนำ่ วคไณวะใ้ กนรครำมรกอ้ ำงรขกอฤแษกฎ้ไีกขำนน้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๘ะ๒กร๑ร๒ม๖ กเำมรก่ือฤไษดฎ้ยีก่ืนำคำฟ้อง คำใหส้กำนำกรั งแำนลคะณคะำกใหรร้กมำกรำแรกกฤ้ฟษ้อฎงีกแำย้งถ้ำหำกมี
แล้ว ให้ศำลทำกำรช้ีสองสถำนโดยแจ้งกำหนดวันช้ีสองสถำนให้คู่ควำมทรำบล่วงหน้ำไม่น้อยกว่ำสิบห้ำวัน
สำนกั เงวำ้นนแคตณใ่ ะนกกรรรณมกีดำังรตกอ่ ฤไษปฎนีก้ี ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส((๑๒ำน))กั คจงำำำเนใลหคย้กณคำะนรกขใรดอรคงมจนกำำหเรนลกย่งึฤขเษปำฎน็ดีกนกำำัดรยยื่นอคมำรใับหโก้ ดำยสรชำนัดกัแงจำ้งนตคำณมะคกำรฟรม้อกงโำจรกทฤกษท์ ฎั้งีกสำนิ้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษฎคีกำำให้กำรของจำสเำลนยกั เงปำ็นนคคณำใะหก้กรรำมรกปำฏรกิเสฤธษขฎ้อีกอำ ้ำงของโจทกส์ทำ้ังนสกั ิ้นงำนโดคยณไะมก่มรีรเหมตกำุ รกฤษฎีกำ
แหง่ กำรปฏิเสธ ซง่ึ ศำลเหน็ วำ่ ไมจ่ ำเป็นต้องมกี ำรช้ีสองสถำน
ส(๔ำน)กั ศงำำนลคเหณน็ ะสกมรรคมวกรำวรินกิจฤฉษยัฎชีกี้ขำำดคดีใหเ้ สร็จสไำปนทกั ง้ังำเรนื่อคงณโดะกยรไรมม่ตก้อำงรสกบืฤษพฎยีกำำน
(๕) คดมี โนสำเร่ตำมมำตรำ ๑๘๙ หรือคดีไม่มขี ้อยุง่ ยำกตำมมำตรำ ๑๙๖
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๖ฤ)ษคฎดีกำีท่ีศำลเหน็ ว่ำมสีปำนระกั เงดำ็นนคขณอ้ พะกพิ รำรทมไกมำ่ยรกุ่งฤยษำกฎหีกำรอื ไม่จำเป็นทจี่สำะนตกั ้องงำชน้ีสคอณงะสกถรำรนมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ไม่ต้องมีกำรชี้สองสถำน ให้ศำลมีคำสั่งงดกำรชี้สองสถำนและกำหนดวัน
สืบพยำน ถ้ำหำกสมำี นแกั ลง้วำในหค้สณ่งะคกำรสรั่งมดกังำกรกลฤ่ำษวฎใหีก้คำู่ควำมทรำบตสำำมนมกั งำำตนรคำณ๑ะก๘ร๔รมเกวำ้นรแกตฤษ่คฎู่คีกวำำมฝ่ำยใดจะ
ไดท้ รำบหรอื ถือวำ่ ไดท้ รำบคำส่งั ดงั กลำ่ วแลว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤู่คษวฎำีกมำอำจตกลงกันสกำนะกัปงรำะนเคดณ็นะขก้อรรพมิพกำำรทกโฤดษยฎยีกื่นำคำแถลงร่วมสกำนันกั ตง่อำนศคำณละในกรกรรมณกำี รกฤษฎีกำ
เช่นว่ำนี้ ให้กำหสนำดนปกั รงำะนเดค็ณนขะก้อรพริมพกำำทรไกปฤตษำฎมีกนำ ้ัน แต่ถ้ำศำลสเำหน็นกั งวำ่ำนคคำณแะถกลรงรนมกั้นำไรมก่ถฤูกษตฎ้อีกงำ ก็ให้ศำลมี
อำนำจทจ่ี ะมีคำส่ังยกคำแถลงนั้น แล้วดำเนนิ กำรช้ีสองสถำนไปตำมมำตรำ ๑๘๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๒ ทวิ๑๒๗ (ยกเลกิ )
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๓๑๒๘ ในวันชี้สองสถำน ให้คู่ควำมมำศำล และให้ศำลตรวจคำคู่ควำม
สำนกั แงลำนะคคณำแะถกรลรงมขกอำงรคกู่คฤวษำฎมีกำแล้วนำข้ออ้ำสงำขน้อกั งเถำนียคงณทะี่ปกรรรำมกกฏำใรนกคฤำษคฎู่คีกวำำมและคำแถสลำงนขกั องงำคนู่คควณำะมกเรทรียมบกำรกฤษฎีกำ
กันดู และสอบถำมคู่ควำมทุกฝ่ำยถึงข้ออ้ำง ข้อเถียง และพยำนหลักฐำนที่จะย่ืนต่อศำลว่ำฝ่ำยใด
ยอมรบั หรอื โตแ้ ยส้งำขน้อกั อง้ำำนงคขณ้อะเถกรยี รงมนกัน้ ำอรกยฤ่ำษงไฎรีกขำ้อเท็จจริงใดทสำค่ี นู่คกั วงำำมนยคอณมะรกับรรกมันกกำร็เปกฤ็นษอฎันีกยำุติไปตำมนั้น
ส่วนข้อกฎหมำยหรือข้อเท็จจริงที่คู่ควำมฝ่ำยหนึ่งยกข้ึนอ้ำงแต่คำคู่ควำมฝ่ำยอ่ืนไม่รับและเกี่ยวเนื่อง
สำนกั โงดำยนตครณงะกกับรรปมรกะำเรดก็นฤขษ้อฎีกพำิพำทตำมคำคสู่คำนวำกั มงำในหค้ศณำะลกกรำรหมกนำดรไกวฤ้เษปฎ็นีกปำระเด็นข้อพิพสำำทนกั แงำลนะคกณำะหกนรดรมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ค่คู วำมฝ่ำยใดนำพสำยนำกันงหำนลคักณฐำะนกมรรำมสกืบำใรนกปฤษระฎเีกดำน็ ขอ้ ใดก่อนหสรำือนหกั ลงำงั นกค็ไดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรสอบถำมคู่ควำมตำมวรรคหนึ่ง คู่ควำมแต่ละฝ่ำยต้องตอบคำถำมท่ีศำลถำมเอง
สำนกั หงรำนือคถณำมะกตรำรมมคกำำขรกอฤขษอฎงีกคำู่ควำมฝ่ำยอ่ืนสเำกน่ียกั วงกำนับคขณ้อะเทกร็จรจมรกิงำทร่ีคกฤู่คษวฎำมีกำฝ่ำยอ่ืนยกข้ึนเสปำน็นกัขง้อำอน้ำคงณขะก้อรเถรมียกงำรกฤษฎีกำ
และพยำนหลักฐำนต่ำง ๆ ที่คู่ควำมจะยื่นต่อศำล ถ้ำคู่ควำมฝ่ำยใดไม่ตอบคำถำมเกี่ยวกับข้อเท็จจริงใด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๖ มำตรำ ๑๘๒ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๗ มำตรำ ๑๘๒ ทวิ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบับท่ี ๑ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๓ะก๘รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๘ มำตรำ ๑๘๓ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำี่ ร๑ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๓ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
หรือปฏิเสธข้อเท็จจริงใดโดยไม่มีเหตุผลอันสมควร ให้ถือว่ำยอมรับข้อเท็จจริงนั้นแล้ว เว้นแต่คู่ควำม
สำนกั ฝง่ำำยนนคณัน้ ไะมก่อรรยมใู่ นกำวริสกัยฤทษ่จีฎะีกตำอบหรือแสดงสเำหนตกั ผุ งำลนแคหณง่ กะกำรรรปมฏกเิ ำสรธกไฤดษใ้ ฎนีกขำณะน้ัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คู่ควำมมีสิทธิคัดค้ำนว่ำประเด็นข้อพิพำทหรือหน้ำที่นำสืบที่ศำลกำหนดไว้นั้น
ไม่ถูกต้อง โดยแถสลำนงดกั ว้งำยนวคำณจำะตก่รอรศมำกลำใรนกขฤณษฎะีกนำ้ันหรอื ย่ืนคำรส้อำงนตกั อ่ งศำนำลคภณำะยกใรนรมเจก็ดำวรกันฤนษับฎแีกตำว่ ันท่ีศำลส่ัง
กำหนดประเด็นขอ้ พิพำทหรือหน้ำทน่ี ำสืบ ให้ศำลชี้ขำดคำคัดคำ้ นนนั้ ก่อนวนั สืบพยำน คำช้ีขำดคำคัดค้ำน
สำนกั ดงังำกนลคำ่ณวะใกหรอ้ รยมภู่กำำรยกใฤตษ้บฎังีกคำับมำตรำ ๒๒๖สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๘๓ะกรทรวมิ ก๑๒ำ๙รกฤในษกฎีรกณำ ีท่ีคู่ควำมทุกสฝำน่ำกยั งหำรนือคฝณ่ำะยกใรดรฝม่กำยำรหกนฤึ่งษไฎมีก่มำำศำลในวัน
สำนกั ชง้ีสำนอคงณสถะกำรนรมใหกำ้ศรำกลฤทษำฎกีกำำรช้ีสองสถำนสโดำนยกั ใหงำ้ถนือควณำ่ ะคกู่ครวรำมมกทำร่ีไกมฤ่มษำฎศีกำำลได้ทรำบกระสบำวนนกั งพำิจนำครณณะำกใรนรมวันกำรกฤษฎีกำ
นนั้ แลว้
สคำู่คนวกั ำงำมนทค่ีไณมะ่มกำรศรำมลกนำร้ันกไฤมษ่มฎีสีกิทำ ธิคัดค้ำนว่ำปสำรนะกัเดงำ็นนขค้อณพะิพกรำรทมแกลำระกหฤนษ้ำฎทีกี่นำ ำสืบที่ศำล
กำหนดไว้นั้นไม่ถูกต้อง เว้นแต่เป็นกรณีที่ไม่สำมำรถมำศำลได้ในวันชี้สองสถำน เพรำะเหตุจำเป็นอัน
สำนกั ไงมำ่อนำคจณกะ้ำกวรลรม่วกงไำดรก้ หฤษรืฎอีกเปำ็นกำรคัดค้ำนสำในนกัเรง่ือำนงคทณ่ีเกะ่ียกวรรกมับกคำรวกำฤมษสฎงีกบำเรียบร้อยของสปำนระกั งชำำนชคนณะในกรกรรมณกำี รกฤษฎีกำ
เชน่ น้ใี ห้นำมำตรำ ๑๘๓ วรรคสำม มำใช้บังคับโดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๓ ตรี๑๓๐ (ยกเลิก)
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๘ณ๓ะกจรตัรมวกำำ๑๓ร๑กฤ(ษยฎกีกเลำิก) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๘๔๑๓๒ ในสำกนรกั ณงำีทนี่คมณีกะำกรรชร้ีสมกอำงรสกถฤำษนฎีกใำห้ศำลกำหนสดำวนันกั สงำืบนพคณยะำกนรซรมึ่งกมำี รกฤษฎีกำ
ระยะเวลำไมน่ อ้ ยกวำ่ สบิ วันนบั แต่วันชส้ี องสถำน
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีไณมะ่มกีกรำรรมชก้ีสำรอกงฤสษถฎำีกนำ ให้ศำลออกหสำมนำกัยงกำำนหคนณดะกวรันรสมืบกพำรยกำฤนษสฎ่งีกใำห้แก่คู่ควำม
ทรำบล่วงหน้ำไมน่ ้อยกว่ำสิบวัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๕ ในวันนัดสืบพยำน เมื่อศำลเห็นสมควร หรือเม่ือคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหน่ึง
มีคำขอ ศำลจะอำ่สนำนใหกั ้คงำู่คนวคำณมะฟกังรซรึ่งมคกำำฟรก้อฤงษคฎำีกใำห้กำร และคำสใำหน้กกั ำงรำแนกคฟ้ณ้อะกงแรรยม้งกถำร้ำกหฤำษกฎมีกี หำ รอื รำยงำน
พิสดำรแห่งกำรชี้สองสถำน แล้วแต่กรณี และคำร้องขอแก้ไขเพิ่มเติม (ท่ีได้ย่ืนต่อศำลและส่งไปให้แก่
สำนกั คง่คูำนวคำมณแะลกว้รรโดมยกำชรอกบฤ)ษกฎไ็ีกดำ้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สภำำนยกั ใงตำน้บคังณคับะกแรหรม่งบกำทรบกัฤญษญฎัตีกิสำ ำมมำตรำต่อสไำปนนกั งี้ ำใหนค้ศณำละกสรืบรพมกยำำรนกตฤำษมฎปีกรำะเด็นในข้อ
พิพำทตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้ว่ำด้วยพยำนหลักฐำน และฟังคำแถลงกำรณ์ด้วยวำจำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พิจำรณำควำมแพง่ ส(๑ฉำ๒นบ๙ับกั มงทำำ่ีตน๑รค๔ำณ) ๑พะ๘ก.ศร๓.ร๒มท๕กว๓ำิ รแ๘กกฤ้ไษขเฎพีกิ่มำเติมโดยพระรสำชำนบกััญงญำนัตคิแณกะ้ไขกรเพรมิ่มกเตำิมรกปฤรษะฎมีวกลำกฎหมำยวิธี
๑๓๐ มำตรำ ๑๘๓ ตรี ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๑ มำตรำ ๑๘๓ จัตวำ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบบั ท่ี ๑ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๓ะก๘รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๒ มำตรำ ๑๘๔ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๓ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ของค่คู วำมทัง้ ปวง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๖ เมื่อสืบพยำนเสร็จแล้ว ให้ศำลอนุญำตให้โจทก์แถลงกำรณ์ด้วยวำจำ
ก่อน แลว้ จึงให้จำสเำลนยกั แงถำนลคงกณำะรกณรร์ดม้วกยำวรำกจฤำษทฎบีกำทวน ข้อเถียงสแำนสกดั งงำผนลคแณหะ่งกพรยรมำนกำหรลกักฤฐษำฎนีกใำนประเด็นที่
พิพำท ต่อจำกนี้ให้ศำลอนุญำตให้โจทก์แถลงตอบจำเลยได้อีกครั้งหนึ่ง นอกจำกน้ีห้ำมไม่ให้คู่ควำม
สำนกั แงถำนลคงกณำะรกณรรด์ มว้ กยำวรำกจฤำษอฎยีกำ่ ำงใดอกี เวน้ แตสำ่จนะกั ไดงำร้ นบั คอณนะญุ กรำรตมจกำำกรศกำฤลษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ฝำ่ ยนั้นจะย่นื คำแสกถำล่อนงนกั กงพำำิพนรณำคกณ์เษปะน็กำครหรดนมี ังกไสมำอืร่วกต่ำฤคอ่ ษู่คศฎวำีกำลำมกฝไ็ ด่ำ้ยแใตดต่จอ้ะงไดสส้แ่งำสถนำลกั เงนงกำำนำนรค้นั ณณะๆ์ดก้วไรยปรวมยำกังจคำำรคู่ แกวฤลำษ้วมหฎอีกร่นื ำือไๆม่ คู่ควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๗ เมื่อได้สืบพยำนตำมที่จำเป็นและคู่ควำมได้แถลงกำรณ์ ถ้ำหำกมี
เสร็จแล้ว ให้ถือวส่ำำนกกัำงรำพนิจคำณระณกรำรเมปก็นำอรกันฤสษิ้นฎสีกุดำ แต่ตรำบใดสทำน่ียกัังงมำิไนดค้มณีคะำกพรริพมำกกำรษกำฤษศฎำีกลำอำจทำกำร
พิจำรณำต่อไปอกี ไดต้ ำมท่เี หน็ สมควร เพือ่ ประโยชนแ์ ห่งควำมยุตธิ รรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๘๘ ในคดที ่ไี มม่ ขี ้อพิพำท ใหใ้ ชข้ ้อบังคับต่อไปนี้
ส(๑ำน)กั ใงหำ้เนรคมิ่ ณคะดกโี รดรยมยกน่ื ำรคกำฤรษ้อฎงขีกอำตอ่ ศำล สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ศำลอำจเรียกพยำนมำสืบได้เองตำมท่ีเห็นจำเป็น และวินิจฉัยชี้ขำดตำมที่
สำนกั เงหำ็นนสคมณคะวกรรแรมลกะำยรุตกธิฤรษรฎมีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๓ำน)กั ทงำำนงคแณก้แะกหร่งรคมำกพำริพกำฤกษษฎำีกหำรือคำสั่งของสศำำนลกั นงำ้ันนใคหณ้ใชะ้ไกดร้แรมตก่โำดรยกวฤิธษียฎื่นีกอำุทธรณ์หรือ
ฎกี ำเทำ่ นนั้ และให้อทุ ธรณฎ์ กี ำได้แตเ่ ฉพำะในสองกรณตี ่อไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎ(กีก)ำถ้ำศำลได้ยกสคำำนรกั ้องงำนขคอณขอะกงครรู่คมวกำำมรกฝฤ่ำษยฎทีก่ีเรำ่ิมคดีเสียท้ังหสมำดนหกั งรำือนแคตณ่บะำกงรสร่วมนกำรกฤษฎีกำ
หรอื
สำนกั (งขำน) คในณเะหกตรรุทมี่มกิำไรดก้ปฤฏษิบฎีกัตำิตำมบทบัญญสำัตนิแกั หงำ่งนปครณะะมกรวรลมกกฎำรหกมฤษำฎยีกนำ้ีว่ำด้วยกำร
พจิ ำรณำหรือพิพำกษำหรือคำสงั่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤษ) ฎถีก้ำำบุคคลอ่ืนใดสนำอนกกั งจำำนกคคณู่คะกวรำรมมทกำ่ีไรดก้ยฤื่นษฎฟีก้อำงคดีอันไม่มีขสำ้อนพกั ิพงำำนทคณไดะ้เกขร้ำรมมกำำรกฤษฎีกำ
เก่ียวข้องในคดีโดยตรงหรือโดยอ้อม ให้ถือว่ำบุคคลเช่นว่ำมำน้ีเป็นคู่ควำม และให้ดำเนินคดีไปตำม
บทบัญญัติแหง่ ปรสะำมนวกั ลงำกนฎคหณมะำกยรนรมว้ี ก่ำำดรว้ กยฤคษดฎีอีกนั ำมขี ้อพิพำท แสตำน่ในกั คงำดนที ค่ียณ่ืนะคกำรรรมอ้ กงขำรอกตฤ่อษศฎำีกลำ เพ่ือให้ศำล
มีคำพิพำกษำหรือคำสั่ง ให้คำอนุญำตท่ีผู้แทนโดยชอบธรรมได้ปฏิเสธเสียหรือให้ศำลมีคำพิพำกษำ
สำนกั หงรำนือคคณำสะก่ังถรรอมนกคำรืนกคฤำษอฎนีกุญำ ำตอันได้ให้ไสวำ้แนกกั ่ผงู้ไำรน้คควณำะมกสรำรมมกำำรรถกนฤั้นษฎใีกหำ้ถือว่ำเป็นคดีไสมำ่มนีขกั ้องำพนิพคำณทะกแรมรม้ถกึงำรกฤษฎีกำ
ว่ำผู้แทนโดยชอสบำธนรกั รงมำนหครณือะผกู้ไรรร้คมวกำำรมกสฤำษมฎำีกรำถนั้นจะได้มำสศำนำกัลงำแนลคะณแะสกดรรงมขก้อำครกัดฤคษ้ำฎนีกใำนกำรให้คำ
อนุญำตหรือถอนคืนคำอนญุ ำตเช่นว่ำนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลกั ษณะ ๒
สำนกั งำนคณะกรรมวกิธำพี รจิกำฤรษณฎีกำวำิสำมญั ในศำลสชำั้นนกัตง้นำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรวกธิฤพีษจิฎำีกรำณำคดมี โนสำสเำรน่ กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๘๙๑๓๓ คดสมี ำโนนกัสงำำเนรค่ คณือะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑)๑๓๔ คดีที่มีคำขอให้ปลดเปล้ืองทุกข์อันอำจคำนวณเป็นรำคำเงินได้ไม่เกินส่ีหมื่น
บำทหรือไม่เกินจำสนำนวกันงทำน่ีกำคหณนะกดรในรมพกรำะรรกำฤชษกฎฤีกษำฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒)๑๓๕ คดีฟ้องขับไล่บุคคลใด ๆ ออกจำกอสังหำริมทรัพย์อันมีค่ำเช่ำหรืออำจให้เช่ำ
สำนกั ไงดำใ้นนคขณณะะกยรรน่ื มคกำำฟรกอ้ ฤงษไมฎเ่ ีกกำนิ เดือนละส่ีพสันำบนำกั ทงำหนรคอื ณไมะเ่กกรนิรมจกำำนรวกนฤทษ่กีฎำีกหำนดในพระรำสชำกนฤกั ษงฎำนกี คำณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๐ะกรจรำมนกวำนรกทฤุนษทฎรีกัพำย์หรือรำคำอสนั ำพนพิกั งำำทนกคนั ณใะนกครดรมนี กั้นำรใกหฤ้คษำฎนีกวำณดังน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษจฎำีกนำ วนทนุ ทรัพยส์หำรนือกั รงำำนคคำนณ้ันะกใหรร้คมำกนำวรกณฤตษำฎมีกคำำเรียกร้องขอสงำโนจทกั งกำ์นสค่วณนะดกอรกรมผกลำรกฤษฎีกำ
อันมิถึงกำหนดเกิดข้ึนในเวลำย่ืนคำฟ้องหรือค่ำธรรมเนียมศำลซ่ึงอำจเป็นอุปกรณ์รวมอยู่ในคำ
เรยี กรอ้ ง หำ้ มไมใ่สหำค้นำกั นงำวนณครณวะมกเรขร้ำมดก้วำยรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ในกรณีมีข้อสงสัยหรือมีข้อโต้แย้ง จำนวนทุนทรัพย์หรือรำคำน้ัน ให้ศำลกะ
สำนกั ปงรำนะคมณำณะกตรำรมมทกเ่ีำปรกน็ ฤอษยฎ่ใู นีกำเวลำยน่ื ฟ้องคสดำีนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓)๑๓๖ คดีอันเก่ียวด้วยทรัพย์สินท่ีมีข้อหำหลำยข้อ อันมีจำนวนทุนทรัพย์หรือรำคำ
ไม่เกินสี่หมื่นบำทสหำนรือกั งไมำน่เกคินณจะกำนรรวมนกทำร่ีกกำฤหษนฎดีกใำนพระรำชกฤสษำฎนีกกั งำำนใหค้รณวะมกจรรำมนกวำนรทกฤุนษทฎรีกัพำย์หรือรำคำ
เหล่ำน้ันเข้ำด้วยกัน แต่ถ้ำข้อหำเหล่ำนั้นจะต้องเรียกร้องเอำแก่จำเลยหลำยคน ถึงแม้ว่ำถ้ำรวมควำม
สำนกั รงับำนผคิดณขอะกงรจรำมเลกำยรหกลฤำษยฎคีกนำนั้นเข้ำด้วยกสันำนแกัลง้วำจนะคไณมะ่เปกร็นรคมดกีมำรโกนฤสษำฎเรีก่กำ็ตำม ให้ถือเอสำำจนำกั นงวำนนคทณี่เระียกกรรรม้อกงำรกฤษฎีกำ
เอำจำกจำเลยคนสหำนนึ่งกั งๆำนนคั้นณเะปกน็รรปมรกะำมรกำณฤษแฎกีกก่ ำำรทจ่ี ะถอื วำ่ คสดำนีนกั ัน้ งเำปนน็ คคณดะมีกรโนรมสกำำเรรก่หฤรษอื ฎไมีก่ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๙๐ ทวิ๑๓ส๗ำนใกันงคำนดคีมณโะนกสรำรมเรก่ ำใรหก้ศฤษำฎลีกดำำเนินกระบวสนำนพกัิจงำำนรณคณำะไกปรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
บทบญั ญตั ิในหมวดนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๐ ตรี๑๓๘ ในคดีมโนสำเร่ ให้ศำลมีอำนำจที่จะออกคำสั่งขยำยหรือย่น
สำนกั รงะำยนะคเณวะลกำรตรำมมกทำรี่กกำฤหษนฎดีกำไว้ในประมวลสกำฎนกัหงมำำนยคนณี้หะกรรือรตมำกมำรทกี่ศฤำษลฎไีกดำ้กำหนดไว้ หรสือำรนะกั ยงำะนเวคลณำะทก่ีรเกรม่ียกวำรกฤษฎีกำ
ด้วยวิธีพจิ ำรณำควำมแพง่ อนั กำหนดไว้ในกฎหมำยอืน่ เพอ่ื ให้ดำเนินหรือมิให้ดำเนินกระบวนพจิ ำรณำ
ใด ๆ ก่อนส้ินระยสะำเนวกัลงำำนนนั้ คไณดะ้ กเมร่อืรมมกีคำวรำกมฤจษำฎเีกปำ็นเพอื่ ประโยชสนำแ์นหกั งง่ ำคนวคำณมะยกตุ รธิ รรมรกมำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๓ มำตรำ ๑๘๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบบั ที่ ๑ส๑๒ำ๓น๔) กัพพง.รศำะน. ร๒คำณ๕ช๓ะกก๔ฤรษรฎมีกกำำรกกำฤหษนฎดีกจำำนวนเงินในคดสีมำโนนกั สงำำนเรค่ พณ.ะศก.ร๒รม๕ก๔ำ๖รกไฤดษ้กฎำีกหำนดขยำยเป็น
สำนกั คงดำีนที่คมีคณำะขกอรใรหม้ปกลำดรก๑เป๓ฤ๕ลษื้อพฎงรีกทะำุกรขำช์อกันฤอษำจฎคีกำำนกสวำำณหนเนกั ปงด็นำจนรำำคนคณวำนะเงกเินงรินไรดมใ้ไนกมคำ่เรกดกินีมฤสโษนำมฎสแำีกเสำรน่ พบำ.ศท. ๒๕๔๖สำไนด้กกั ำงำหนนคดณขะยกำรยรเมปก็นำรกฤษฎีกำ
คสำดมีฟห้อมงื่นขบับำไทล่บุคคลสใำดนกั ๆงำอนอคกณจำะกกอรรสมังกหำำรรกิมฤทษรฎัพีกยำ์อันมีค่ำเช่ำหรือสำำจนใกัหง้เำชน่ำคไดณ้ใะนกขรณรมะยกื่นำรคกำฤฟษ้อฎงไีกมำ่เกินเดือนละ
๑๓๖ มำตรำ ๑๙๐ (๓) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงิจำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำ่งร(กฉฤบษับฎทีกี่ ๑ำ ๒) พ.ศ. ๒๕๓ส๔ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๗ มำตรำ ๑๙๐ ทวิ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบับท่ี ๑๗) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๔น๒คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๘ มำตรำ ๑๙๐ ตรี เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทรี่ ร๑ม๗ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๔ำ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๙๐ จัตวำ๑ส๓ำ๙นกั ใงนำคนดคีณมโะนกรสรำมเรก่ำใรหก้โฤจษทฎกีก์เำสียค่ำขึ้นศำลสตำำนมกั ตงำำนรคำณงะ๑กรทรม้ำกยำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยนี้ แต่ค่ำข้นึ ศำลรวมกันแลว้ ไมเ่ กนิ หน่ึงพันบำท๑๔๐
สคำำ่นขกั น้ึ งำศนำคลณในะชกร้ันรอมุทกธำรรกณฤ์หษรฎือีกฎำกี ำน้นั ให้ผู้อสุทำธนรกั ณงำห์ นรคอื ณผะู้ฎกีกรำรเมสกยี ำตรกำมฤษจฎำนีกำวนทุนทรพั ย์
หรอื รำคำทรัพย์สินทพ่ี พิ ำทกนั ในชั้นอทุ ธรณห์ รือฎกี ำ แลว้ แตก่ รณี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๑๑๔๑ วิธีฟ้องคดีมโนสำเร่น้ัน โจทก์อำจยื่นคำฟ้องเป็นหนังสือหรือมำ
แถลงขอ้ หำด้วยวสำจำนำกตั งอ่ ำศนำคลณกะ็ไกดร้ รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีท่ีโจทก์ยื่นคำสฟำอ้ นงกั เงปำ็นนหคณนังะสกรือรมหกำำกรศกำฤลษเฎหีก็นำวำ่ คำฟ้องดังกสลำนำ่ วกั ไงมำน่ถคูกณต้อะกงรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ขำดสำระสำคัญบำงเรือ่ ง ศำลอำจมคี ำสง่ั ให้โจทกแ์ กไ้ ขคำฟอ้ งในส่วนนัน้ ให้ถูกตอ้ งหรือชดั เจนข้นึ ก็ได้
สถำ้ำนโกั จงทำนกค์มณำะแกถรลรมงกขำ้อรหกฤำษดฎ้วีกยำวำจำดังกล่ำสวำแนลกั ้วงำในหค้ศณำะลกรบรันมทกำึกรรกำฤยษกฎีำกรำแห่งข้อหำ
เหล่ำนัน้ ไว้อำ่ นให้โจทกฟ์ งั แลว้ ให้โจทก์ลงลำยมอื ชอ่ื ไวเ้ ป็นสำคญั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๒ เม่ือศำลเห็นว่ำคดีท่ีฟ้องไม่ใช่คดีมโนสำเร่และศำลน้ันมีเขตอำนำจท่ี
จะพิจำรณำคดีนั้สนำอนยกั ่ำงงำคนดคีณสำะมกรัญรไมดก้ ำถร้ำกคฤดษีนฎี้ักนำได้ฟ้องโดยคำสแำถนลกั งงำดน้วคยณวะำกจรำรมกก็ใหำร้ศกำฤลษมฎีคีกำำส่ังให้โจทก์
ยื่นคำฟ้องเป็นหนังสืออย่ำงคดีสำมัญ แต่ถ้ำคดีนั้นได้ยื่นคำฟ้องเป็นหนังสืออยู่แล้ว ห้ำมมิให้ศำลออก
สำนกั หงมำนำคยณเระียกกรอรมยำ่กงำอรกืน่ ฤนษอฎกีกจำำกท่ีบัญญัติไวสส้ำนำกหั งรำบั นคคดณีสะำกมรรัญมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนคกั ดงำีนน้ันคไณมะ่เกปร็นรคมดกำีมรโกนฤสษำฎเีกร่ำต่อไป เน่ืองจสำกำนไดกั ง้มำีคนำคฟณ้อะงกเรพรม่ิมกเตำริมกยฤื่นษเฎขีก้ำำมำภำยหลัง
และศำลนั้นมีเขตอำนำจที่จะพิจำรณำคดีน้ันอย่ำงคดีสำมัญได้ ก็ให้ศำลดำเนินกำรพิจำรณำไปอย่ำง
สำนกั คงดำนีสคำณมญัะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีใดกรณีหน่ึงดังกล่ำวมำแล้ว ถ้ำศำลไม่มีเขตอำนำจพิจำรณำคดีน้ันอย่ำงคดี
สำมัญ ใหศ้ ำลมีคสำสำนั่งกัคงนื ำคนำคฟณอ้ ะงกนรร้นั มไปกำเรพก่ือฤยษ่ืนฎตีก่อำศำลท่ีมเี ขตอสำำนนำกั จงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีจำเลยฟ้องแย้งเข้ำมำในคดีมโนสำเร่และฟ้องแย้งนั้นมิใช่คดีมโนสำเร่ หรือ
สำนกั ใงนำกนรคณณีทะก่ีศรำรลมมกีคำรำกสฤั่งษใหฎ้พีกำิจำรณำคดีสำสมำัญนรกั วงมำนกคับณคะดกีมรโรนมสกำำรเรก่ฤใษหฎ้ศีกำำลดำเนินกำรพสิจำำนรกั ณงำำนคคดณีมะโกนรสรำมเกรำ่ รกฤษฎีกำ
ไปอย่ำงคดีสำมัญ แต่เม่ือศำลพิจำรณำถึงจำนวนทุนทรัพย์ ลักษณะคดี สถำนะของคู่ควำม หรือเหตุ
สมควรประกำรอสื่นำแนลกั ้วงเำหน็นคณว่ำะกกรำรรมนกำำรบกทฤบษัญฎีกญำัติในหมวดนี้ไสปำในชกั ้บงำังนคคับณแะกก่ครดรีมในกสำร่วกนฤขษอฎงีกฟำ้องแย้งหรือ
คดีสำมัญเช่นว่ำน้ันจะทำให้กำรดำเนินคดีเป็นไปด้วยควำมรวดเร็วและเป็นธรรมแก่คู่ควำมทุกฝ่ำย ก็
สำนกั ใงหำ้ศนำคลณมะอีกำรนรมำกจำพรจิกำฤรษณฎำีกคำดีในสว่ นของสฟำ้อนงกั แงำยนง้ คหณรือะกครดรีสมำกมำัญรกนฤัน้ ษอฎยีก่ำำงคดีมโนสำเรส่ไดำน้๑๔กั ๒งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สคำำนสกั ่ังงอำนยค่ำณงใะดกอรยรม่ำกงหำรนก่ึงฤขษอฎงีกศำำลตำมวรรคสสำี่ นไมกั ง่กำรนะคทณบะถกึงรครม่ำกขำึ้นรศกฤำลษทฎีก่ีคำู่ควำมแต่ละ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมแพ่ง (ฉบบั ที่ ๑ส๑๗ำ๓น๙) กัพมง.ำศำตน.ร๒คำณ๕๑๔ะ๙ก๒๐รรมจัตกวำรำกเฤพษ่ิมฎโดีกยำพระรำชบัญญสัตำิแนกกั ้ไงขำเนพคิ่มณเตะิมกปรรรมะกมำวรลกกฤฎษหฎมีกำำยวิธีพิจำรณำ
๑๔๐ มำตรำ ๑๙๐ จัตวำ วรรคหน่ึง แก้ไขเพ่ิมเติมโดยโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเตมิ ประมวล
สำนกั กงฎำนหมคำณยะวกิธรีพรจิ มำกรณำรำกคฤวษำฎมแีกพำ่ง (ฉบับท่ี ๒๔)สพำน.ศกั .ง๒ำน๕ค๕ณ๑ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๑ มำตรำ ๑๙๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบบั ท่ี ๑ส๗ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๔ะก๒รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๒ มำตรำ ๑๙๒ วรรคสี่ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๗ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๗ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ฝ่ำยตอ้ งชำระอยู่ก่อนทศี่ ำลจะมีคำส่ังเชน่ วำ่ นัน้ ๑๔๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๓๑๔๔ ในคดีมโนสำเร่ ให้ศำลกำหนดวันนัดพิจำรณำโดยเร็วและออก
หมำยเรียกไปยังสจำำนเกั ลงยำนใคนณหะมกรำรยมนกั้นำรใกหฤ้จษดฎแีกจำ้งประเด็นแหสำ่งนคกั ดงีแำนลคะณจะำกนรวรมนกทำุนรกทฤรษัพฎยีก์หำ รือรำคำที่
เรียกร้อง และข้อควำมว่ำให้จำเลยมำศำลเพ่ือกำรไกล่เกล่ีย ให้กำร และสืบพยำนในวันเดียวกัน และ
สำนกั ใงหำ้ศนำคลณสะั่งกใรหร้โมจกทำกรก์มฤำษศฎำลีกใำนวันนดั พจิ ำรสณำนำกันง้นั ำนดค้วณยะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ได้ตกลงกนั หรือปสรใำนะนนวกั ันปี งนรำนะัดคนพณอิจมะำกยรรอณรมมำคกเวำมรำ่ือกมฤโกจษันทฎใกีกน์แำขล้อะทจี่พำิพเลำยทมนำน้ั สพกำรน่อ้อกันมงำกนันคแณละ้วกรใรหม้ศกำำลรกไกฤลษ่เฎกีกลำี่ยให้คู่ควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษคฎู่คีกวำำมไม่อำจตกลสงำนกกัันงหำนรือคไณมะ่อกำรจรมปกรำะรนกีฤปษรฎะีกนำอมยอมควำมสกำันนไกั ดง้แำนลคะณจำะกเลรยรมยกังำรกฤษฎีกำ
ไม่ได้ยื่นคำให้กำรให้ศำลสอบถำมคำให้กำรของจำเลย โดยจำเลยจะยื่นคำให้กำรเป็นหนังสือ หรือจะ
ให้กำรด้วยวำจำกส็ำไดน้กั ใงนำนกครณณะียก่ืนรครมำกใหำร้กกำฤรษเฎปีก็นำหนังสือให้นำสมำำนตกั รงำำน๑คณ๙ะ๑กรวรรมรกคำสรกอฤงษมฎำีกใำช้บังคับโดย
อนุโลม ในกรณีให้กำรด้วยวำจำ ให้ศำลบันทึกคำให้กำรรวมท้ังเหตุกำรณ์นั้นไว้ อ่ำนใหจ้ ำเลยฟัง แล้ว
สำนกั ใงหำจ้นำคเณลยะกลรงรลมำกยำมรือกฤชษือ่ ฎไวีก้เำปน็ สำคัญ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ จำเลยไม่ให้กำรตำมวรรคสำม ใหศ้ ำลมีอำนำจใช้ดุลพนิ ิจมีคำสั่งไม่ยอมเลื่อนเวลำ
ให้จำเลยย่ืนคำใหส้กำนำกัรงโำดนยคใณหะ้ถกือรรวม่ำกจำำรเกลฤยษขฎำีกดำนัดย่ืนคำให้กสำำรนกัแงลำะนใคหณ้ศะำกลรมรมีคกำำพริกพฤำษกฎษีกำำหรือคำส่ังชี้
ขำดโดยนำมำตรำ ๑๙๘ ทวิ มำใช้บังคับโดยอนุโลม แต่ในกรณีท่ีศำลมีคำส่ังให้สืบพยำน ก็ให้ศำล
สำนกั ดงำำเนนคนิ ณกะำกรรตร่อมไกปำรตกำฤมษมฎำีกตำรำ ๑๙๓ ตรี สมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๓ะกจรัตรวมำกำแรลกะฤมษำฎตีกรำำ ๑๙๓ เบญจส๑ำ๔น๕กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๓ ทวิ๑๔๖ ในคดีมโนสำเร่ เมื่อโจทก์ได้ทรำบคำส่ังให้มำศำลตำมมำตรำ
สำนกั ๑ง๙ำน๓คณแะลก้วรไรมม่มกำำใรนกวฤันษนฎัดีกพำ ิจำรณำโดยไสมำ่ไนดกั ้รงับำนอคนณุญะำกตรจรมำกกศำรำกลฤใษหฎ้เลีกื่อำนคดีให้ถือวำ่ สโำจนทกั กง์ไำมน่ปคณระะสกงรครม์จกะำรกฤษฎีกำ
ดำเนินคดีต่อไป ใหศ้ ำลมีคำสัง่ จำหนำ่ ยคดอี อกเสียจำกสำรบบควำม
สเำมนื่อกั จงำำเนลคยณไดะก้รรับรหมมกำำรยกเฤรีษยกฎีใกหำ้มำศำลตำมมสำำตนรกั ำงำน๑ค๙ณ๓ะกแรลร้วมไกมำ่มรกำฤในษวฎันีกนำ ัดพิจำรณำ
โดยไม่ได้รับอนุญำตจำกศำลให้เล่ือนคดี ถ้ำจำเลยไม่ได้ยื่นคำให้กำรไว้ให้ถือว่ำจำเลยขำดนัดยื่น
สำนกั คงำำนใหค้กณำะรกแรรลมะกใหำร้ศกำฤลษมฎีคีกำำพิพำกษำหรสือำคนำกั สงำ่ังนโดคยณนะกำรมรำมตกรำำรก๑ฤ๙ษฎ๘ีกทำ วิ มำใช้บังคสับำโนดกั ยงอำนนคุโลณมะกแรตรม่ถก้ำำรกฤษฎีกำ
จำเลยได้ย่ืนคำให้กำรไว้ก่อนหรือในวันนัดดังกล่ำว ให้ถือว่ำจำเลยขำดนัดพิจำรณำ และให้บังคับตำม
มำตรำ ๒๐๔ มำตสรำำนกั ๒ง๐ำน๕คณมำะกตรรรำม๒กำ๐ร๖กฤแษลฎะีกมำำตรำ ๒๐๗ แสลำนะกัไมงำ่วน่ำคจณะเะปกน็รรกมรกณำรีใดกฤถษ้ำฎศีกำำลมคี ำสัง่ ให้
สืบพยำนก็ให้ศำลดำเนนิ กำรตอ่ ไปตำมมำตรำ ๑๙๓ ตรี มำตรำ ๑๙๓ จัตวำ และมำตรำ ๑๙๓ เบญจ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๓ะกตรรรมี๑๔ก๗ำรกเมฤื่อษศฎำีกลำได้รับคำให้กสำำรนขกัองงำจนำคเณลยะกตรำรมมมกำำตรกรฤำษ๑ฎ๙ีกำ๓ วรรคสำม
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๑๗๔ฤ๓)ษพมฎ.ำศีกต.ำร๒ำ๕๑๔๙๒๒ วรรคสหำ้ำนเกั พงิ่มำโนดคยณพะรกะรรรำมชบกัญำรญกฤัตษิแกฎ้ไีกขำเพ่ิมเติมประมวสลำกนฎกั หงมำำนยควณิธีพะกิจรำรรมณกำำรกฤษฎีกำ
แพ่ง (ฉบบั ท่ี ๑๗) พส๑.ศำ๔น.๔๒กัมง๕ำำต๔นร๒คำณ๑ะ๙ก๓รรแมกกไ้ ขำรเพก่มิฤโษดฎยีกพำระรำชบญั ญัตแิ สกำ้ไนขเกั พง่มิำนเตคมิ ณปะรกะมรรวมลกกฎำรหกมฤำษยฎวธิีกีพำจิ ำรณำควำม
๑๔๕ มำตรำ ๑๙๓ วรรคส่ี แก้ไขเพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธี
สำนกั พงจิำนำรคณณำะคกวรำรมมแกพำง่ ร(กฉฤบษับฎทีกี่ ๒ำ ๔) พ.ศ. ๒๕๕ส๑ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๖ มำตรำ ๑๙๓ ทวิ แก้ไขเพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบับท่ี ๒ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๕ะก๑รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๗ มำตรำ ๑๙๓ ตรี แก้ไขเพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมบั กทำ่ี ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หรือศำลมีคำสั่งให้สืบพยำนตำมมำตรำ ๑๙๓ วรรคสี่ หรือมำตรำ ๑๙๓ ทวิ วรรคสอง ให้ศำล
สำนกั ดงำำนเนคินณกะกำรรรพมิจกำำรรกณฤำษคฎดีกีตำ่อไปโดยเร็วสแำนลกัะงใำหน้ศคำณละสกอรรบมถกำำมรกคฤู่คษวฎำีกมำฝ่ำยที่จะต้องสนำนำกัพงยำนำนคณเขะ้ำกสรืบรมวก่ำำรกฤษฎีกำ
ประสงค์จะอ้ำงอิงพยำนหลักฐำนใดแล้วบันทึกไว้ หรือส่ังให้คู่ควำมจัดทำบัญชีระบุพยำนย่ืนต่อศำล
ภำยในระยะเวลำสตำนำกัมงทำนี่เหค็นณสะกมรครวมรกำโรดกยฤใษนฎกีกรำณีที่มิใช่กำรพสำิจนำกั รงณำนำคคณดะีฝก่ำรยรมเดกียำรวกศฤษำลฎีจกำะกำหนดให้
คคู่ วำมฝ่ำยใดนำพยำนหลกั ฐำนมำสบื กอ่ นหรือหลังกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๓ จัตวำ๑๔๘ ในคดีมโนสำเร่ เพื่อประโยชน์แห่งควำมยุติธรรมให้ศำลมี
อำนำจเรียกพยำนสหำนลกัักงฐำำนนคมณำะสกืบรรไดม้เกอำงรตกำฤมษทฎี่เีกหำน็ สมควร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษำฎรีกสำืบพยำนไม่ว่ำสจำะนเกัปง็นำนพคยณำนะกทรี่ครมู่คกวำำรมกฝฤ่ำษยฎใีกดำอ้ำงหรือท่ีศำลสเำรนียกั กงมำนำเคอณงะใกหร้ศรมำกลำรกฤษฎีกำ
เป็นผซู้ กั ถำมพยำนก่อน เสรจ็ แลว้ จึงให้ตัวควำมหรือทนำยควำมซกั ถำมเพ่มิ เติมได้
สใำหน้ศกั ำงลำนมคีอณำนะกำรจรซมักกถำำรกมฤพษยฎำีกนำเกี่ยวกับข้อเทส็จำนจกัริงงำในดคๆณะทก่ีเรกร่ียมวกเำนร่ือกงฤกษับฎคีกดำี แม้จะไม่มี
คูค่ วำมฝ่ำยใดยกขนึ้ อ้ำงกต็ ำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎำรีกบำันทึกคำเบิกคสวำนำกัมงขำอนงคพณยะำกนรรเมมกื่อำศรกำฤลษเหฎ็นีกำสมควร จะบันสทำนึกกัขง้อำคนวคำณมะแกตรร่โดมกยำรกฤษฎีกำ
ยอ่ ก็ได้ แลว้ ให้พยำนลงลำยมือชอ่ื ไว้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๓ เบญจ๑๔๙ ในคดีมโนสำเร่ ให้ศำลน่ังพิจำรณำคดีติดต่อกันไปโดยไม่
สำนกั ตงอ้ำนงเคลณ่ือะนกรเวรมน้ กแำตร่มกีเฤหษตฎจุ ีกำำเป็น ศำลจะมสคี ำนำสกั ่ังงเำลนอ่ืคนณไะดก้ครรร้งัมลกะำรไมกฤ่เกษนิ ฎเีกจำด็ วัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๔ คดีมโนสำเร่น้ัน ให้ศำลมีอำนำจออกคำสั่งหรือคำพิพำกษำด้วยวำจำ
สำนกั ดงังำทนคบี่ ณัญะญกตัรริไมว้ใกนำรมกำฤตษรฎำีก๑ำ๔๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๕ะก๑๕ร๐รมนกำอรกกจฤำษกฎทีก่ีบำัญญัติมำแล้วสำในหกั้นงำำบนทคณบัะญกญรรัตมิอกื่นำรใกนฤปษรฎะีกมำวลกฎหมำย
นมี้ ำใชบ้ งั คับแก่กำรพิจำรณำและกำรชข้ี ำดตดั สินคดีมโนสำเรด่ ้วยโดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๖๑๕๑ ในคดีสำมัญซึ่งโจทก์ฟ้องเพียงขอให้ชำระเงินจำนวนแน่นอนตำม
ตั๋วเงินซึ่งกำรรับสรำอนงกั หงำรนือคกณำะรกชรรำมรกะำเรงกินฤตษำฎมีกตำั๋วเงินนั้นได้ถสูกำนปกั ฏงำิเนสคธณหะกรรือรตมำกมำรสกัญฤษญฎำีกเำป็นหนังสือ
ซึ่งปรำกฏในเบื้องต้นว่ำเป็นสัญญำอันแท้จริงมีควำมสมบูรณ์และบังคับได้ตำมกฎหมำย โจทก์จะยื่น
สำนกั คงำำขนอคโณดะยกทรรำมเปก็นำรคกำฤรษ้อฎงีกตำ่อศำลพรอ้ มกบัสำคนำกั ฟง้อำนงคขณอใะหก้ศรรำมลกพำิจรำกรฤณษฎำคีกำดนี ้นั โดยรวบรสัดำกน็ไกั ดง้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนศกั ำงลำนเหค็นณวะ่ำกครรดมีตกำำมรกวรฤรษคฎหีกนำ ่ึงนั้นปรำกฏสในำนเบกั งื้อำงนตค้นณวะ่ำกเรปร็นมคกดำรีไกมฤ่มษีขฎ้อีกยำุ่งยำก ไม่ว่ำ
โจทก์จะไดย้ ่ืนคำขอตำมวรรคหนึ่งหรือไม่ ให้ศำลมคี ำส่ังให้นำบทบัญญัติในหมวดน้ีว่ำด้วยวิธีพิจำรณำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมแพง่ (ฉบบั ท่ี ๑ส๑๗ำ๔น๘) กัพมง.ำศำตน.ร๒คำณ๕๑๔ะ๙ก๒๓รรมจัตกวำรำกเฤพษิ่มฎโดีกยำพระรำชบัญญสัตำิแนกกั ้ไงขำเนพค่ิมณเตะิมกปรรรมะกมำวรลกกฤฎษหฎมีกำำยวิธีพิจำรณำ
๑๔๙ มำตรำ ๑๙๓ เบญจ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมบั กทำี่ ร๑ก๗ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๐ มำตรำ ๑๙๕ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบับที่ ๒ส๔ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๕ะก๑รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๑ มำตรำ ๑๙๖ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำี่ ร๒ก๔ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๙ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คดมี โนสำเร่ เว้นแตม่ ำตรำ ๑๙๐ จตั วำ มำใช้บงั คับแก่คดีเช่นว่ำน้ันได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษในฎรีกะำหว่ำงกำรพิจสำำรนณกั ำงปำนรคำกณฏะกวร่ำรคมดกีไำมร่ตกกฤอษยฎู่ภีกำำยใต้บังคับแหส่งำมนำกั ตงำรนำคนณี้ ศะำกลรอรมำกจำรกฤษฎีกำ
มคี ำส่ังเพกิ ถอนคำสงั่ เดมิ แล้วดำเนินกำรพิจำรณำต่อไปตำมข้อบังคบั แห่งคดสี ำมญั ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กสำำรนพกั ิจงำำรนณคณำโะดกยรขรมำกดำนรดัก๑ฤ๕ษ๒ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสคว่ ณนะทก่ีร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรขำดนดั ยน่ื คำให้กำร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๙๗๑๕๓ เมสื่อำจนกำั เงลำนยคไดณ้ระับกรหรมมกำำยรเกรฤียษกฎใีกหำ้ย่ืนคำให้กำรสแำลน้วกั งจำำนเคลณยะมกิไรดร้ยม่ืนกำรกฤษฎีกำ
คำให้กำรภำยในระยะเวลำท่ีกำหนดไว้ตำมกฎหมำยหรือตำมคำสั่งศำล ให้ถือว่ำจำเลยขำดนัดยื่น
คำให้กำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๙๘๑๕๔ ถ้สำำจนำกัเลงำยนขคำณดะนกัรดรยมื่นกคำรำกใฤหษ้กฎำีกรำ ให้โจทก์มีคำสขำนอกั ตง่อำนศคำณละภกำรยรมในกำรกฤษฎีกำ
สิบห้ำวันนับแต่รสะำยนะกั เงวำนลคำทณ่ีกะกำรหรนมดกใำหรก้จฤำษเลฎยีกยำื่นคำให้กำรไสดำ้สนิ้นกั สงำุดนลคงณเะพก่ือรรใหมก้ศำำรลกมฤีคษำฎพีกิำพำกษำหรือ
คำสง่ั ชข้ี ำดใหต้ นเป็นฝ่ำยชนะคดีโดยขำดนดั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษโจฎทีกำก์ไม่ยื่นคำขอสตำ่อนศกั ำงำลนภคำณยะใกนรกรำมหกำนรดกรฤะษยฎะีกเำวลำดังกล่ำวแสำลน้วกั งใำหน้ศคำณละมกีครรำมสกั่งำรกฤษฎีกำ
จำหนำ่ ยคดีน้ันเสียจำกสำรบบควำม
สถำำ้นโกัจงทำนกคย์ ณ่ืนคะกำรขรอมตก่อำรศกำฤลษภฎำีกยำในกำหนดระยสะำนเวกั ลงำำนดคังกณละ่ำกวรรแมลก้วำรใหกฤ้ศษำฎลีกมำีคำพิพำกษำ
หรือคำส่ังช้ีขำดคดีโดยขำดนัดไปตำมมำตรำ ๑๙๘ ทวิ แต่ถ้ำศำลมีเหตุสงสัยว่ำจำเลยจะไม่ทรำบ
สำนกั หงมำนำคยณเระียกกรใรหม้ยกน่ืำรคกำฤใษหฎ้กีกำำร ก็ให้ศำลมคี สำำสน่ังกั ใงหำ้มนกีคำณระสก่งรหรมมำกยำรเรกียฤษกใฎหีกมำ่ โดยวิธีส่งหมสำำยนธกั รงรำนมคดณำหะกรรอื รโมดกยำรกฤษฎีกำ
วธิ ีอนื่ แทนและจะกำหนดเง่ือนไขอย่ำงใดตำมท่ีเห็นสมควรเพ่ือให้จำเลยไดท้ รำบหมำยเรยี กนน้ั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๘ ทวิ๑๕๕ ศำลจะมีคำพิพำกษำหรือคำส่ังช้ีขำดให้โจทก์เป็นฝ่ำยชนะคดี
สำนกั โงดำยนจคำณเะลกยรขรมำดกำนรัดกยฤื่ษนฎคีกำำให้กำรมิได้ เวส้นำนแกัตง่ศำนำลคณเหะ็นกรวร่ำมคกำำฟร้กอฤงษขฎอีกงโำจทก์มีมูลแลสะำไนมกั่ขงัดำนตค่อณกะฎกหรมรมำกยำรกฤษฎีกำ
ในกำรน้ีศำลจะยสกำขนน้ึ กั องำ้ำนงโคดณยะลกำรพรังมซกึง่ำขรก้อฤกษฎฎหีกมำำยอนั เก่ยี วดว้สยำนคกัวงำำมนสคงณบะเรกยีรรบมรก้อำยรขกอฤษงปฎรีกะำชำชนก็ได้
เพ่ือประโยชน์ในกำรพิพำกษำหรือมีคำส่ังชี้ขำดคดีตำมวรรคหน่ึง ศำลอำจสบื พยำน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติแกไ้ สข๑ำเ๕พน๒ิม่กั หเงตมำิมนวปดครณ๒ะะมกกวรลำรกรมฎพกหิจำมำรรำกยณฤวษำธิ โฎีพดีกจิ ยำำขรณำดำนคัวดำมมแำพต่งรสำ(ำฉน๑บกั ับ๙งทำ๗นี่ ๑คถ๙ึณง)มะพำกต.รศรร.ำม๒ก๒๕ำ๔๐รก๓๙ฤษแฎก้ีไกขำเพิ่มเติมโดย
๑๕๓ มำตรำ ๑๙๗ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมบั กทำี่ ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๔ มำตรำ ๑๙๘ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบับที่ ๑ส๙ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๔ะก๓รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๕ มำตรำ ๑๙๘ ทวิ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๑ม๙ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๔ำ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เก่ียวกับข้ออ้ำงของโจทก์หรือพยำนหลักฐำนอ่ืนไปฝ่ำยเดียวตำมท่ีเห็นว่ำจำเป็นก็ได้ แต่ในคดีเกี่ยว
สำนกั ดง้วำนยคสณิทะธกิแรหรม่งสกำภรำกพฤษบฎุคีกคำล สิทธิในครสอำบนคกั รงำัวนหครณือะคกดรีพรมิพกำำทรกเฤกษี่ยฎวีกดำ้วยกรรมสิทธสิ์ในำนอกั สงังำนหคำณริมะกทรรรัพมยก์ำรกฤษฎีกำ
ให้ศำลสืบพยำนหลักฐำนโจทก์ไปฝ่ำยเดียว และศำลอำจเรียกพยำนหลักฐำนอื่นมำสืบได้เองตำมที่
เหน็ ว่ำจำเปน็ เพ่อืสปำนรกัะงโำยนชคนณ์แะหกง่ รครวมำกมำรยกุตฤิธษรฎรีมกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรกำหนดจำนวนเงินตำมคำขอบงั คบั ของโจทก์ ให้ศำลปฏบิ ัติดังนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษฎในีกกำรณีท่ีโจทก์มสีคำำนขกั องบำนังคคณับะใกหร้จรำมเกลำยรชกฤำรษะฎหีกนำ ี้เป็นเงินจำนสวำนนแกั นงำ่นนอคนณใะหก้ศรำรลมมกำี รกฤษฎีกำ
คำสง่ั ให้โจทก์สง่ พส(ย๒ำนำ)นกั ใเงนอำนกกครสณณำระีทตก่ีโำรจมรทมทกก่ศี ์มำำรีคลกำเฤหขษอ็นฎบวีกำ่ังำจคำับเใปห็น้จแำทเลนยกชสำำำรนรสะกับื หงพำนนย้ีเคำปนณ็นะเกงรินรอมันกไำมรก่อฤำษจฎกีกำหำ นดจำนวน
สำนกั ไงดำ้โนดคยณแะนก่นรอรมนกใำหรก้ศฤำษลฎสีกืบำพยำนหลักฐำสนำนโจกั ทงำกนไ์ คปณฝำ่ะกยรเดรมียกวำรแกลฤะษศฎำีกลำอำจเรียกพยำสนำหนลกั ักงำฐนำคนณอะื่นกมรำรสมืบกำรกฤษฎีกำ
ไดเ้ องตำมทเ่ี หน็ ว่ำจำเป็น
สถำ้ำนจกั ำงเำลนยคทณี่ขะกำรดรนมัดกำยรื่นกคฤษำใฎหีก้กำ ำรไม่มำศำลสใำนนวกั ันงำสนืบคพณยะกำรนรตมำกมำรมกำฤตษรฎำีกนำ้ี มิให้ถือว่ำ
จำเลยนั้นขำดนดั พจิ ำรณำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษโจฎทีกำก์ไม่นำพยำนสหำลนักกั งฐำำนนคมณำะสกืบรรตมำกมำครกวฤำษมฎในีกำมำตรำนี้ภำยสในำนรกัะงยำะนคเวณละำกทรี่ศรมำกลำรกฤษฎีกำ
กำหนด ใหถ้ ือว่ำคดขี องโจทกไ์ มม่ มี ูล และให้ศำลยกฟ้องของโจทก์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๘ ตรี๑๕๖ ในคดีที่จำเลยบำงคนขำดนัดย่ืนคำให้กำร ให้ศำลมีคำพิพำกษำ
สำนกั หงรำนือคคณำสะก่ังรชรี้ขมำกดำครกดฤีโษดฎยีกขำำดนัดยื่นคำใหสำ้กนำกั รงรำะนหควณ่ำะงกโรจรทมกก์ำกรับกจฤำษเฎลีกยำที่ขำดนัดย่ืนคสำำในหกั ้กงำำนรคนณั้นะไกปรกร่อมนกำรกฤษฎีกำ
และดำเนินกำรพสิจำำนรกัณงำำนคคดณีระะหกรวร่ำมงกโจำรทกกฤ์กษับฎจีกำำเลยท่ียื่นคำใหสำ้กนำกั รงตำอ่นไคปณะแกตรถ่ ร้ำมมกลูำรคกวฤำษมฎแีกหำ่งคดีนนั้ เป็น
กำรชำระหน้ีซึ่งแบ่งแยกจำกกันมิได้ ให้ศำลรอกำรพิพำกษำหรือมีคำสั่งชี้ขำดคดีโดยขำดนัดย่ืน
สำนกั คงำำนใหค้กณำะรกไรวร้กม่อกนำรกเมฤ่ือษศฎำีกลำดำเนินกำรพสิจำำนรกั ณงำำนสคำณหะรกับรจรำมเกลำยรทกฤ่ียษื่นฎคีกำำให้กำรเสร็จสิ้สนำแนลกั ้วงำกน็ใคหณ้ศะำกลรมรมีคกำำรกฤษฎีกำ
พพิ ำกษำหรอื คำส่งั ช้ีขำดคดไี ปตำมรปู คดสี ำหรบั จำเลยทุกคน
สใำนนกกั รงณำนที ค่ีจณำะเลกยรทรม่ขี กำำดรนกัดฤยษื่นฎีคกำำใหก้ ำรไม่มำศสำำลนใกั นงวำนันคสณืบพะกยรำรนมขกอำรงคกฤู่คษวำฎมีกอำ่ืนมิให้ถือว่ำ
จำเลยนั้นขำดนดั พิจำรณำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๙๙๑๕๗ ถ้ำจำเลยที่ขำดนัดย่ืนคำให้กำรมำศำลก่อนศำลวินิจฉัยชี้ขำดคดี
และแจง้ ต่อศำลในสำโอนกกั งำำสนแครณกะวก่ำรตรนมปกรำระกสฤงษคฎจ์ ีกะำต่อสู้คดี เมื่อศสำำลนเกั หงน็ำนวคำ่ กณำะรกขรำรดมกนำดั รยกน่ืฤษคฎำใีกหำ้กำรน้ันมไิ ด้
เป็นไปโดยจงใจหรือมีเหตุอันสมควร ให้ศำลมีคำสั่งอนุญำตให้จำเลยยื่นคำให้กำรภำยในกำหนดเวลำ
สำนกั ตงำำมนคทณศ่ี ำะลกรเหรม็นกสำมรคกฤวษรแฎลีกะำดำเนนิ กระบสวำนนพกั จิงำำนรคณณำะใหกรมรต่ มั้งกแำตรก่เวฤลษำฎทีก่ีจำำเลยขำดนัดยส่ืนำนคกัำใงหำนก้ คำณระกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีตคำณมะวกรรรรคมหกำนรึ่งกฤถษ้ำฎจีกำำเลยที่ขำดนัดยสำื่นนคกั ำงใำหน้กคำณระมกิไรดร้แมกจำ้งรตก่อฤศษำฎลีกกำ็ดี หรือศำล
เห็นว่ำกำรขำดนัดยื่นคำให้กำรน้ันเป็นไปโดยจงใจหรือไม่มีเหตุอันสมควรก็ดี ให้ศำลดำเนินกระบวน
สำนกั พงิำจนำครณณะำกตร่อรมไปกำรในกฤกษรฎณีกีเำช่นน้ี จำเลยอสำำนจกั ถงำำมนคคณ้ำนะกพรยรมำนกำโรจกทฤกษ์ทฎี่อีกำยู่ระหว่ำงกำรสสำืบนกัไดงำ้ นแคตณ่จะะกนรำรสมืบกำรกฤษฎีกำ
พยำนหลกั ฐำนของตนไม่ได้
สใำนนกกั รงำณนีทคณี่จะำกเลรรยมมกิไำดรก้ยฤื่นษคฎำีกใำห้กำรภำยในสกำนำกัหงนำนดคเณวละกำรตรำมมกำวรรกรฤคษหฎีกนำึ่ง หรือศำล
ไม่อนุญำตให้จำเลยย่ืนคำใหก้ ำรตำมวรรคสอง หรือศำลเคยมีคำสงั่ ใหพ้ ิจำรณำคดใี หม่ ตำมคำขอของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๖ มำตรำ ๑๙๘ ตรี เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบับท่ี ๑๙) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๔น๓คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๗ มำตรำ ๑๙๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำ่ี ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๑ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จำเลยท่ีขำดนัดย่ืนคำให้กำรตำมมำตรำ ๑๙๙ ตรี มำก่อน จำเลยนั้นจะขอย่ืนคำให้กำรตำมมำตรำนี้
สำนกั องกีำนหครณือจะกะรรร้อมงกขำอรใกหฤ้พษิจฎำีกรำณำคดใี หม่ไมส่ไดำน้ กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๙ะ๙กรทรวมิ๑ก๕ำ๘รกเฤมษื่อฎศีกำำลพิพำกษำใหส้จำำนเกั ลงยำนทคี่ขณำดะกนรัดรยมื่นกำครำกใฤหษ้กฎำีกรำแพ้คดี ศำล
อำจกำหนดกำรอยำ่ งใด ตำมทีเ่ ห็นสมควรเพอื่ ส่งคำบังคบั ตำมคำพิพำกษำหรือคำสั่งใหแ้ กจ่ ำเลยที่ขำด
สำนกั นงัดำนยคื่นณคะำกใรหร้กมกำรำรโกดฤยษวฎิธีกีสำ่งหมำยธรรมสดำำนหกั รงือำนโคดณยวะกิธรีอร่ืนมแกทำรนกฤหษรฎือีกศำำลจะให้เลื่อสนำกนำกั รงบำนังคคณับะตกำรมรมคกำำรกฤษฎีกำ
พิพำกษำหรือคำสสกัง่ ำเำนชรกั่นบงวังำ่ำนคนคบั ้ันณตไำะปกมภรครำำมยพกใพินำรรำกกะฤยษษะำฎเหวีกรลำือำคทำศ่ี สำั่งลแเหก่จ็นำสเสมลำคยนวทกั รี่งขกำำนไ็ ดดคน้ณดั ะยกื่นรรคมำกใหำร้กกำฤรษนฎน้ั ีกใำห้บงั คบั ตำม
สำนกั มงำำนตครำณะ๒ก๗ร๓รมมกำำรตกรฤำษ๒ฎ๘ีกำ๙ และมำตรำสำ๓น๓กั ๘งำ๑น๕๙คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๙ะกตรรรมี๑๖ก๐ำรจกำฤเษลฎยีกซำงึ่ ศำลมคี ำพพิ สำำกนษกั ำงหำนรคอื ณคำะสกั่งรชรม้ขี กำำดรใกหฤ้แษพฎค้ ีกดำีโดยขำดนัด
ยื่นคำให้กำร ถ้ำมิได้ยื่นอุทธรณ์คำพิพำกษำหรือคำส่ังน้ัน จำเลยนั้นอำจมีคำขอให้พิจำรณำคดีใหม่ได้
สำนกั เงวำ้นนแคตณ่ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ศำลเคยมีคำสงั่ ให้พจิ ำรณำคดีนั้นใหมม่ ำครง้ั หน่งึ แล้ว
ส(๒ำน)กั คงำำนขคอณใหะพ้กริจรำมรกณำำรคกฤดษใี หฎมีก่นำ นั้ ตอ้ งห้ำมตำสมำนกกัฎงหำนมคำณย ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๙๙ จัตวำ๑ส๖๑ำนกัคงำำขนอคใณหะ้พกิจรำรมรณกำำรคกดฤษีใหฎมีก่นำ ั้น ให้ย่ืนต่อศสำำลนภกั งำำยนใคนณสะิบกหร้รำมวกันำรกฤษฎีกำ
นับจำกวันที่ได้ส่งสคำำนบกั ังงำคนับคตณำะมกครำรพมกิพำำรกกษฤษำหฎีกรือำ คำส่ังให้แก่จสำำเนลกั ยงทำน่ีขคำดณนะกัดรยร่ืนมคกำำรใกหฤ้กษำฎรีกแำต่ถ้ำศำลได้
กำหนดกำรอย่ำงใด ๆ เพื่อส่งคำบังคับเชน่ ว่ำน้ีโดยวธิ ีส่งหมำยธรรมดำหรือโดยวิธอี ื่นแทน จะตอ้ งได้มี
สำนกั กงำำนรปคณฏิบะกัตริตรมำมกำขร้อกกฤำษหฎนีกำดนั้นแล้ว ในกสรำนณกั ีทงำี่จนำคเลณยะทกร่ีขรำมดกนำรัดกยฤ่ืนษคฎำีกใำห้กำรไม่สำมำสรำถนยกั ง่ืนำคนำคขณอะภกรำรยมใกนำรกฤษฎีกำ
ระยะเวลำที่กำหนดโดยพฤติกำรณ์นอกเหนือไม่อำจบังคับได้ จำเลยนั้นอำจย่ืนคำขอให้พิจำรณำคดี
ใหม่ไดภ้ ำยในกำหสนำนดกัสงบิ ำนหคำ้ ณวันะกนรับรแมตก่วำรันกทฤี่พษฤฎตีกิกำำรณ์นน้ั ได้สน้ิสำสนุดกั ลงงำนแคตณก่ ะรกณรรจี มะกเปำร็นกอฤยษ่ำฎงีกไรำก็ตำม หำ้ ม
มิให้ย่ืน คำขอเช่นว่ำนี้เมื่อพ้ นกำห นดห กเดือนนั บแต่วันที่ ได้ยึดท รัพ ย์ห รือได้มี กำรบั งคับ ตำมค ำ
สำนกั พงิพำนำคกณษะำกหรรรอื มคกำำสรกั่งฤโดษยฎวีกธิ ำอี ืน่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำขอตำมวรรคหน่ึงให้กลำ่ วโดยชัดแจง้ ซง่ึ เหตุที่จำเลยได้ขำดนัดย่ืนคำใหก้ ำรและข้อ
คัดค้ำนคำตัดสินชสำี้ขนำกัดงขำนอคงศณำะลกทรร่ีแมสกดำงรกใหฤ้เษหฎ็นีกวำ่ำหำกศำลไดส้พำิจนำกั รงณำนำคคณดะีนก้ันรรใมหกมำ่ตรกนฤอษำฎจีกเปำ ็นฝ่ำยชนะ
และในกรณีท่ยี ่นื คำขอลำ่ ช้ำ ให้แสดงเหตุแหง่ กำรทล่ี ่ำช้ำน้นั ดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๙ะกเรบรญมกจำ๑ร๖ก๒ฤษเมฎื่อีกศำำลได้รับคำขสอำในหกั ้พงจิำนำรคณณะำกครดรีใมหกมำ่แรกลฤ้วษหฎำีกกำเห็นสมควร
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทร่ี ร๑ม๙ก)ำพรก๑.ศ๕ฤ.๘ษ๒มฎ๕ำีกต๔ำร๓ำ ๑๙๙ ทวิ เพสิ่มำนโดกั ยงพำนระครณำะชกบรัญรญมกัตำิแรกก้ไฤขเษพฎิ่มีกเตำิมประมวลกฎหสมำนำยกั วงิธำีพนิจคำณรณะกำรครวมำกมำรกฤษฎีกำ
กฎหมำยวิธีพิจำรณสำ๑คำ๕นว๙ำกั มมงแำำนพตคง่รณำ(ฉะ๑บก๙บั รท๙รม่ี ๓ทก๐วำร)ิ วกพรฤ.รศษค.ฎส๒ีกอ๕ำง๖๐แก้ไขเพิ่มเตสิมำโนดกั ยงพำนระครณำะชกบรัญรมญกัตำิแรกกฤ้ไขษเฎพีก่ิมำเติมประมวล
๑๖๐ มำตรำ ๑๙๙ ตรี เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๑ม๙ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๔ำ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๑ มำตรำ ๑๙๙ จัตวำ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบับท่ี ๑ส๙ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๔ะก๓รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๒ มำตรำ ๑๙๙ เบญจ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมบั กทำี่ ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ศำลจะมีคำสั่งให้งดกำรบังคับคดีไว้ก่อนก็ได้ ในกรณีเช่นนี้ ให้ศำลแจ้งคำส่ังให้เจ้ำพนักงำนบังคับคดี
สำนกั ทงรำนำบคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรพิจำรณำคำขอให้พจิ ำรณำคดีใหม่ ถ้ำมเี หตคุ วรเชื่อวำ่ กำรขำดนัดยื่นคำใหก้ ำร
นั้นมิได้เป็นไปโดยสจำนงใกั จงหำนรคอื ณมีเะหกตรรุอมันกสำมรกคฤวษรฎแีกลำะศำลเห็นว่ำสเหำนตกัุผงลำทน่ีอคำ้ณงะมกำรใรนมคกำำรขกอฤนษ้ันฎผีกู้ขำออำจมีทำง
ชนะคดีได้ ท้ังในกรณีท่ียื่นคำขอล่ำช้ำน้ันผู้ขอได้ย่ืนภำยในระยะเวลำท่ีกำหนด ให้ศำลมีคำส่ังอนุญำต
สำนกั ตงำำนมคคณำขะอกรใรนมกกรำรณกีเฤชษ่นฎนีกี้ำถ้ำมีกำรอุทธสรำณน์หกั รงำือนฎคีกณำะคกำรพรมิพกำำกรษกฤำหษฎรือีกำคำส่ังท่ีให้คู่ควสำำมนฝกั ่ำงยำนทค่ีขณำะดกนรัดรยม่ืกนำรกฤษฎีกำ
คำใหก้ ำรแพค้ ดี ใสหเำมศ้น่ือำกั ศลงำำแนลจคไง้ ดณค้มำะีคสก่งัำรดรสมัง่ังกกอำลนรำ่ ุญกวฤใำษหตฎศ้ตีกำำำลมอคุทำธขรอณใหห์ ้พรือิจสศำำรำนณลกั ฎงำำกีคนำดคีใแณหละม้วก่ตแรำตรมม่กกวรำรณรรกีคทฤสรษอำฎงบีกดำค้วำยพิพำกษำ
สำนกั หงรำนือคคณำสะก่ังรขรอมงกศำำรลกฤโดษยฎจีกำำเลยขำดนัดยสื่นำนคกัำงใำหน้กคำณระแกลระรคมำกพำริพกำฤษกฎษีกำำหรือคำสั่งอ่ืนสๆำนขกั องำงนศคำณลอะกุทรธรรมณกำ์ รกฤษฎีกำ
หรือศำลฎีกำในคดีเดียวกันนั้น และวิธีกำรบังคับคดีท่ีได้ดำเนินไปแล้ว ให้ถือว่ำเป็นอันเพิกถอนไปใน
ตวั และให้ศำลแจส้งำในหกั ้เงจำ้ำนพคนณักะงกำรนรมบกังำครับกคฤษดฎีทีกรำำบ แต่ถำ้ เป็นสกำำนรกั พง้นำนวคิสณัยทะกี่จระรใมหก้คำรคู่ กวฤำษมฎกีกลำับคนื สู่ฐำนะ
เดิมดังเช่นก่อนบังคับคดีได้ หรือเมื่อศำลเห็นว่ำไม่จำเป็นท่ีจะบังคับเช่นนั้น เพื่อประโยชน์แก่คู่ควำม
สำนกั หงรำนือคบณุคะคกลรภรมำกยำนรอกกฤษใฎหีก้ศำำลมีอำนำจสสั่งำอนยกั ่ำงงำในดคณๆะตกำรมรมทกี่เำหร็นกสฤษมฎคีกวำร แล้วให้ศำลพสำิจนำกั รงณำนำคคณดะีนก้ันรใรหมมกำ่ รกฤษฎีกำ
ตั้งแต่เวลำท่ีจำเลยขำดนัดยื่นคำให้กำร โดยให้จำเลยย่ืนคำให้กำรภำยในกำหนดเวลำตำมที่ศำล
เห็นสมควร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำส่ังศำลที่อนุญำตให้พิจำรณำคดีใหม่ให้เป็นที่สุด แต่ในกรณีท่ีศำลมีคำสั่งไม่
สำนกั องนำนญุ คำณตะผกูข้ รอรอมำกจำรอกุทฤธษรฎณีกค์ำำสั่งดังกล่ำวไสดำ้นคกั ำงพำนพิ คำณกะษกำรขรอมงกศำำรลกฤอษุทฎธีกรำณใ์ ห้เปน็ ท่ีสดุ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนจกั ำงเำลนยคขณำะดกนรรัดมยก่ืนำครกำฤใหษ้กฎำีกรำโดยจงใจหรือสไำมน่มกั งีเหำนตคุอณันะสกมรรคมวกรำเรปก็นฤเษหฎตีกุใำห้คู่ควำมอีก
ฝ่ำยหนึ่งต้องเสียค่ำฤชำธรรมเนียมมำกกว่ำท่ีควรจะต้องเสีย ค่ำฤชำธรรมที่เพิ่มข้ึนนั้นให้ถือว่ำเป็นค่ำ
สำนกั ฤงชำนำธครณระมกเรนรียมมกอำรนั กไฤมษจ่ ฎำีกเปำ็นตำมควำมหสมำนำยกั แงำหน่งคมณำะตกรรำรม๑ก๖ำ๖รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๙ะ๙กรรฉม๑ก๖ำ๓รกใฤนษกฎรีกณำ ีท่ีโจทก์มิไดส้ำในหกั้กงำำนรคแณก้ะฟก้อรรงมแกยำ้งรขกฤอษงฎจีกำำเลยภำยใน
ระยะเวลำท่ีกำหนดไว้ ให้นำบทบัญญัติในส่วนที่ ๑ นี้มำใช้บงั คับเพียงเทำ่ ท่ีเก่ียวกับฟ้องแยง้ เช่นว่ำนั้น
สำนกั โงดำยนอคนณุโะลกมรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำสว่ นท่ี ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กำรขำดนัดพิจำรณำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๐๑๖๔ ภำยใต้บังคับมำตรำ ๑๙๘ ทวิ และมำตรำ ๑๙๘ ตรี ถ้ำคู่ควำม
สำนกั ฝงำ่ำยนใคดณฝะ่ำกยรหรมนกึ่งำไรมก่มฤำษศฎำีกลำในวันสืบพยำสนำนแกัลงะำไนมค่ไณด้ระับกรอรนมุญกำำรตกจฤำษกฎศีกำำลให้เลอ่ื นคดี สใำหน้ถกั ืองวำน่ำคคคู่ณวะำกมรรฝม่ำกยำรกฤษฎีกำ
นน้ั ขำดนัดพจิ ำรณำ
สถำ้ำนคกั ู่คงำวนำคมณฝะ่ำกยรใรดมไกมำ่มรกำฤศษำฎลีกในำ วันนัดอ่ืนท่ีมสิใำชน่วกั ังนำสนืบคณพะยกำรนรมใกหำ้ถรืกอฤวษ่ำคฎีู่กคำวำมฝ่ำยนั้น
สละสิทธิกำรดำเนินกระบวนพิจำรณำของตนในนดั น้ัน และทรำบกระบวนพจิ ำรณำท่ีศำลได้ดำเนินไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๓ มำตรำ ๑๙๙ ฉ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับท่ี ๑๙) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๔น๓คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๔ มำตรำ ๒๐๐ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำี่ ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ในนัดน้นั ด้วยแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๑๑๖๕ ถ้ำคู่ควำมท้ังสองฝ่ำยขำดนัดพิจำรณำ ให้ศำลมีคำสั่งจำหน่ำยคดี
น้นั เสยี จำกสำรบบสำคนวกั ำงมำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๒๐๒๑๖๖ ถ้ำสโจำนทกั กง์ขำนำคดณนะัดกพริจรมำกรำณรกำฤใษหฎ้ศีกำำลมีคำสั่งจำหสนำ่ำนยกั คงำดนีนคั้นณเะสกียรจรมำกกำรกฤษฎีกำ
ศสำำลรพบจิบำครวณำำมแเลวะ้นสชำแ้ขีนตำกั ่จดงำตำนเัดลคสยณินจะคะกดไรดนีร้แมน้ั จกไ้งปำรตฝก่อำ่ ฤศยษเำฎดลีกียใำวนวันสืบพยำนสขำนอกัใหงำ้ดนำคเณนิะนกกรำรรมพกิจำรำกรฤณษำฎคีกดำีต่อไป ก็ให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๓๑๖๗ ห้ำมมิให้โจทก์อุทธรณ์คำสั่งจำหน่ำยคดีตำมมำตรำ ๒๐๑ และ
มำตรำ ๒๐๒ แต่ภสำำนยกั ใงตำ้บนังคคณับะบกทรรบมัญกำญรกัตฤิแษหฎ่งีกกำฎหมำยว่ำด้วยสำอนำกัยงุคำวนำคมณะคกำรสรั่งมเกชำ่นรวก่ำฤนษี้ไฎมีกต่ ำัดสทิ ธิโจทก์
ทีจ่ ะเสนอคำฟอ้ งของตนใหม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๔๑๖๘ ถำ้ จำเลยขำดนัดพิจำรณำ ให้ศำลพิจำรณำและชขี้ ำดตัดสินคดนี ้ัน
ไปฝำ่ ยเดยี ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๐๕๑๖๙ ในสำกนรกั ณงำีดนังคกณละ่ำกวรมรมำใกนำรมกำฤตษรฎำีกำ๒๐๒ และมำสตำรนำกั ง๒ำ๐นค๔ณถะก้ำรยรังมไกมำ่ รกฤษฎีกำ
เป็นที่พอใจของศสำำลนวกั ่ำงำไนดค้สณ่งหะกมรำรยมกกำำหรกนฤดษวฎันีกนำ ัดสืบพยำนไสปำในหกั ้คงำู่คนวคำณมะฝก่ำรยรทมกี่ขำำรดกนฤัษดฎทีกรำำบโดยชอบ
แล้ว ให้ศำลมีคำสั่งเลื่อนวันสืบพยำนไป และกำหนดวิธีกำรอย่ำงใดตำมท่ีเห็นสมควร เพื่อให้มีกำร
สำนกั สง่งำหนคมณำยะกกรำรหมนกำดรวกันฤนษฎัดีกสำืบพยำนใหม่แสกำน่คกัู่คงวำำนมคฝณ่ำะยกรทรี่ขมำกดำรนกัดฤพษิจฎำีกรำณำโดยวิธีส่งสหำมนำกั ยงำธนรครณมะดกำรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
โดยวิธีอื่นแทน ถ้ำได้กระทำดังเช่นว่ำมำแล้ว คู่ควำมฝ่ำยนั้นยังไม่มำศำลก่อนเริ่มสืบพยำนในวันที่
กำหนดไว้ในหมำสยำนนกัั้นงำกน็ใคหณ้ศะำกลรรดมำกเำนรินกฤคษดฎีนีกั้นำไปดังที่บัญญสัตำนิไวกั ้ใงนำนมคำณตะรกำรร๒ม๐กำ๒รกหฤษรือฎีมกำำตรำ ๒๐๔
แล้วแต่กรณี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๖๑๗๐ คคู่ วำมฝำ่ ยใดฝ่ำยหนึง่ จะร้องต่อศำลใหว้ ินจิ ฉัยชขี้ ำดคดีใหต้ นเป็น
ฝ่ำยชนะโดยอำศสัยำเนหกั ตงำุแนตค่เณพะียกงรวร่ำมคกู่คำรวกำฤมษอฎีกีกฝำ่ำยหนึ่งขำดนสัดำนพกั ิจงำำนรณคณำนะกั้นรหรมำกไดำร้ไกมฤ่ ษใหฎ้ศีกำำลวินิจฉัยช้ี
ขำดคดีให้ค่คู วำมที่มำศำลเป็นฝ่ำยชนะต่อเม่ือศำลเห็นว่ำขอ้ อ้ำงของคู่ควำมเช่นว่ำนี้มีมูลและไม่ขัดต่อ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส๑ำ๖น๕กัมงำำตนรคำณ๒ะ๐ก๑รรแมกก้ไำขรเกพฤิ่มษเตฎิมีกโำดยพระรำชบัญสญำัตนิแกั กง้ไำขนเคพณิ่มเะตกิมรปรรมะกมำวรลกกฤฎษหฎมีกำำยวิธีพิจำรณำ
ควำมแพ่ง (ฉบับที่ ๑๙) พ.ศ. ๒๕๔๓
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมบั กทำ่ี ร๑ก๑๙๖ฤ๖)ษพมฎ.ำศีกต.ำร๒ำ๕๒๔๐๓๒ แก้ไขสเพำน่ิมกัเตงมิำนโดคยณพะรกะรรรำมชบกำัญรญกฤัตษิแกฎ้ไีกขำเพิ่มเติมประมวสลำกนฎกั หงมำำนยควณิธพีะกิจรำรรมณกำำรกฤษฎีกำ
ควำมแพ่ง (ฉบบั ที่ ๑ส๑๙ำ๖น๗) กัพมง.ำศำตน.ร๒คำณ๕๒๔ะ๐ก๓๓รรแมกก้ไำขรเกพฤ่ิมษเตฎิมีกโำดยพระรำชบัญสญำัตนิแกั กง้ไำขนเคพณิ่มเะตกิมรปรรมะกมำวรลกกฤฎษหฎมีกำำยวิธีพิจำรณำ
๑๖๘ มำตรำ ๒๐๔ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมับกทำี่ ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๙ มำตรำ ๒๐๕ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
ควำมแพง่ (ฉบบั ท่ี ๑ส๙ำน) กัพง.ศำน. ๒คณ๕๔ะก๓รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๐ มำตรำ ๒๐๖ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมับกทำี่ ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กฎหมำย ในกำรนี้ ศำลจะยกข้ึนอ้ำงโดยลำพัง ซ่ึงข้อกฎหมำยอันเกี่ยวด้วยควำมสงบเรียบร้อยของ
สำนกั ปงรำนะคชณำชะนกรกรไ็ มดก้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์ในกำรวินิจฉัยชี้ขำดคดีตำมวรรคหนึ่ง ให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๑๙๘
ทวิ วรรคสองและสวำรนรกั คงสำนำมคณมะำกใรชร้บมังกคำบัรกแฤกษค่ ฎดีกขี ำองค่คู วำมฝำ่ ยสทำนมี่ กั ำงศำำนลคโณดะยกอรนรโุมลกมำรกฤษฎีกำ
ในระหว่ำงกำรพิจำรณำคดีฝ่ำยเดียว ถ้ำคู่ควำมฝ่ำยที่ขำดนัดพิจำรณำมำศำล
สำนกั ภงำำนยคหณละังกทรี่เรรมิ่มกตำ้นรกสฤืบษพฎยีกำำนไปบ้ำงแล้วสแำนลกะั งแำจน้งคตณ่อะศกำรลรมในกโำอรกกฤำษสฎแีกรำกว่ำตนประสงสคำ์จนะกั ดงำำนเนคณินคะกดรี รเมมกื่อำรกฤษฎีกำ
พศำจิ ลำเรหณ็นำวค่ำดกีใำหรมขต่ ำสำดำมนนคกััดำงพำขนิจอคำขรณอณะงกคำรนู่ครว้ันมำมกมำิไฝรดก่ำ้เปฤยษ็นนฎั้นไปีกมำโำดกย่อจนงตใจำหมมรือำสตมำรีเนหำกั ต๑งุอำ๙นัน๙คสณมตะครกวี รซรรึ่แงมใลกหะำ้นรศำกำมฤลำษไใมฎช่ีเก้บคำังยคมับีคกำับส่ังกใำหร้
สำนกั ขงำำนดคนณัดะพกิจรรำมรกณำำรกตฤำษมฎมีกำำตรำ ๒๐๗ ดส้วำยนกั ใงหำ้ศนำคลณมะีกครำรสม่ังกใำหร้พกฤิจษำฎรีกณำำคดีนั้นใหม่ สใำนนกกั รงำณนีเคชณ่นะนก้ีรหรมำกกำรกฤษฎีกำ
คู่ควำมนนั้ ขำดนดั พจิ ำรณำอกี จะขอใหพ้ ิจำรณำคดีใหมต่ ำมมำตรำนไี้ ม่ได้
สใำนนกกั รงณำนีตคำณมะวกรรรรคมสกำำรมกฤถษ้ำคฎู่ีคกำวำมฝ่ำยท่ีขำดสนำนัดกั พงิจำนำครณณะำกมริไรดม้แกจำร้งกตฤ่อษศฎำีกลำก็ดีหรือศำล
เห็นว่ำกำรขำดนัดพิจำรณำน้ันเป็นไปโดยจงใจหรือไม่มีเหตุอันสมควรก็ดี หรือคำขอให้พิจำรณำคดี
สำนกั ใงหำมน่นคณน้ั ตะกอ้ รงรหมำ้ กมำตรกำมฤษกฎฎีกหำมำยก็ดี ให้ศำสลำดนำกั เงนำินนคกณระะบกรวรนมพกจิ ำำรกรณฤษำฎตีก่อำไป แต่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ห้ำมไม่ให้ศำลอนุญำตให้คู่ควำมที่ขำดนัดพิจำรณำนำพยำนเข้ำสืบถ้ำคู่ควำมนั้น
มำศำลเมอ่ื พน้ เวลสำำทน่ีจกั ะงำนนำคพณยะำกนรขรอมงกตำรนกเฤขษ้ำสฎบืีกำแลว้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำคู่ควำมที่ขำดนัดพิจำรณำมำศำลเมื่อคู่ควำมอีกฝ่ำยหน่ึงได้นำพยำนหลักฐำน
สำนกั เงขำ้ำนสคืบณไะปกแรลร้วมกหำ้ำรกมฤไมษ่ใฎหีก้ศำำลยอมให้คู่คสวำำนมกั ทงำี่ขนำคดณนะัดกพริจรมำรกณำรำกคฤดัษคฎ้ำีกนำพยำนหลักฐำสนำนเชกั ่นงำวน่ำคนณั้นะกโดรรยมวกิธำี รกฤษฎีกำ
ถำมค้ำนพยำนขอสงำคนคู่ กั วงำำนมคอณีกฝะกำ่ รยรหมนกึง่ำทรก่ีไดฤษส้ ฎืบีกไปำ แล้วหรือโดยสวำิธนีคกั ัดงำคน้ำคนณกะำกรรรระมบกุเำอรกกสฤำษรฎหีกรำือคัดค้ำนคำ
ขอท่ีให้ศำลไปทำกำรตรวจหรือให้ตั้งผู้เช่ียวชำญของศำล แต่ถ้ำคู่ควำมอีกฝ่ำยหน่ึงนำพยำนหลักฐำน
สำนกั เงขำ้ำนสคืบณยะังกไรมร่บมรกิบำรูรกณฤ์ษใฎหีก้ศำำลอนุญำตใหส้คำู่คนวกั ำงำมนทคี่ขณำะดกนรัดรมพกิจำำรรกณฤษำฎหีกักำล้ำงได้แต่เฉพสำำะนพกั ยงำำนนคหณละักกฐรำรนมทกำี่ รกฤษฎีกำ
นำสืบภำยหลงั ทีต่ นมำศำล
ส(๓ำน)กั ใงนำกนรคณณเีะชก่นรรนมี้ กคำ่คู รวกำฤมษทฎขี่ ีกำำดนัดพิจำรณำสไำมน่มกั ีสงำทิ นธคิทณจี่ ะะกรรอ้ รงมขกอำรใหกฤ้พษิจฎำีกรำณำคดใี หม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๐๗๑๗๑ เมสื่อำศนำกั ลงำพนิพคำณกะษกรำรใมหก้คำู่ครกวฤำมษฎฝีก่ำำยท่ีขำดนัดพิจสำำรนณกั งำำแนพค้คณดะกี ใรหรม้นกำำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติมำตรำ ๑๙๙ ทวิ มำใช้บังคับโดยอนุโลม และคู่ควำมฝ่ำยนั้นอำจมีคำขอให้พิจำรณำคดีใหม่ได้
ทง้ั นี้ ให้นำบทบญั สญำตันิมกั ำงำตนรคำณ๑ะ๙ก๙รรตมรกี ำมรำกตฤรษำฎ๑ีก๙ำ๙ จตั วำ และสมำำนตกั รงำำน๑ค๙ณ๙ะเกบรญรมจกมำรำกใชฤ้บษงัฎคีกบั ำโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๒๐๘๑๗๒ (ยกสเำลนิกกั )งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๙๑๗๓ (ยกเลิก)
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๑ มำตรำ ๒๐๗ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะ่งก(รฉรบมบั กทำี่ ร๑ก๙ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๔๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๒ มำตรำ ๒๐๘ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับท่ี ๑๙) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๔น๓คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๓ มำตรำ ๒๐๙ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทร่ี ร๑ม๙ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๔ำ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๕ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ อนุญำโตตลุ ำกำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๑ณ๐ะกรบรมรกรดำรำกคฤดษีทฎ้ังีกปำวงซึ่งอยู่ในระสหำนวกั่ำงงำพนิจคำณระณกำรขรมอกงศำรำกลฤชษั้นฎตีก้นำ คู่ควำมจะ
ตกลงกันเสนอข้อพิพำทอันเก่ียวกับประเด็นท้ังปวงหรือแต่ข้อใดข้อหน่ึง ให้อนุญำโตตุลำกำรคนเดียว
สำนกั หงรำนือคหณลำะกยรครนมเกปำ็นรกผฤชู้ ษีข้ ฎำีดกำก็ได้ โดยยื่นคำสขำนอกัรง่วำมนกคนั ณกะลกำ่รวรมถกงึ ขำรอ้ กคฤวษำฎมีกแำห่งข้อตกลงเชสน่ ำวน่ำกั นงน้ัำนตค่อณศะำกลรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำำ้นศกั ำงลำนเหคน็ณวะ่ำกขร้อรมตกกำลรงกนฤั้นษไฎมีก่ผำดิ กฎหมำย ใหสำศ้ นำกัลงอำนนคญุ ณำตะกตรำรมมคกำำขรกอฤนษ้นั ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๒๑๑ ถ้ำใสนำนขกั ้องำตนกคลณงะมกริไรดม้กกำำรหกนฤษดฎขีก้อำควำมไว้เป็นสำอนยกั ่ำงำงนอคื่นณะกกำรรรมตก้ังำรกฤษฎีกำ
อนุญำโตตลุ ำกำรใหใ้ ช้ข้อบังคับดงั ต่อไปน้ี
ส(๑ำน)กั คงำู่คนวคำณมะชกอรบรมทก่ีจำระกตฤ้ังษอฎนีกุญำ ำโตตุลำกำรสไำดน้ฝกั ่ำงำยนลคะณคะนกรแรมตก่ถำ้ำรคกดฤีษมฎีโจีกทำ ก์ร่วมหรือ
จำเลยรว่ มหลำยคน ให้ตั้งอนุญำโตตุลำกำรเพียงคนหนง่ึ แทนโจทกร์ ว่ มทั้งหมดและคนหน่ึงแทนจำเลย
สำนกั รง่วำมนทคณง้ั หะมกรดรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำคู่ควำมจะต้ังอนุญำโตตุลำกำรคนเดียวหรือหลำยคน ด้วยควำมเห็นชอบ
พร้อมกนั กำรตัง้ เสชำน่นวกั ่ำงนำนี้ใหคณท้ ำะกเปร็นรมหกนำังรสกือฤษลฎงีกวำัน เดอื น ปี แลสะำนใหกั ค้งำ่คู นวคำณมะลกงรลรำมยกมำอืรกชฤ่ือษไวฎเ้ีกปำน็ สำคญั
(๓) ถ้ำตกลงกันให้คู่ควำมฝ่ำยหน่ึง หรือบุคคลภำยนอกเป็นผู้ต้ังอนุญำโตตุลำกำร
สำนกั กงำำรนตค้ังณเชะก่นรวร่ำมนก้ี ำใรหก้ทฤำษเฎปีก็นำหนังสือ ลงวันสำเนดกั ืองนำนปคีณแะลกะรลรมงลกำำรยกมฤอื ษชฎ่ือีกขำองคู่ควำมหรอืสำบนุคกั คงลำนภคำณยนะกอรกรนม้ันกำรกฤษฎีกำ
แลว้ สง่ ไปให้คคู่ วำสมำอนน่ืกั งๆำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ถ้ำศำลไม่เห็นชอบด้วยบุคคลท่ีคู่ควำมต้ังหรือท่ีเสนอตั้งเป็นอนุญำโตตุลำกำรให้
สำนกั ศงำำนลคสณ่ังใะหก้ครู่ครมวกำำมรตกั้งฤบษุคฎคีกลำ อื่นหรือเสนอสบำนุคกั คงลำนอค่ืนณตะั้งกเปรร็นมอกนำรุญกำฤโษตฎตีกุลำำกำร ถ้ำคู่ควสำำมนมกั ิไงดำ้ตน้ังคหณระือกเรสรนมอกำรกฤษฎีกำ
ให้ต้ังบุคคลใดเป็นอนุญำโตตุลำกำร ให้ศำลมีอำนำจตั้งบุคคลใดเป็นอนุญำโตตุลำกำรได้ตำมที่
เห็นสมควร แล้วใสหำ้ศนำกั ลงำสนง่ คคณำสะกง่ั เรชร่นมกว่ำำรนกี้ไฤปษยฎังีกอำนุญำโตตุลำกสำรำนทกัีต่ ง้ังำขน้ึนคณแะลกะรครู่คมวกำำรมกทฤเ่ี ษกฎ่ียีกวำข้องโดยทำง
เจ้ำพนักงำนศำล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๒ ข้อควำมในหมวดนี้มิได้ให้อำนำจศำลท่ีจะต้ังบุคคลใดเป็น
อนญุ ำโตตลุ ำกำรสโดำนยกัมงไิ ำดนร้ คบั ณคะวกำรมรยมนิ กยำรอกมฤจษำฎกีกบำุคคลนน้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๒๑๓ เมื่อสบำุคนกคั งลำหนครณือะคกู่ครวรมำกมำทรีก่มฤีสษิทฎธีกิ ำได้ตั้งอนุญำโสตำนตกัุลงำำกนคำณรขะึก้นรแรลมก้วำรกฤษฎีกำ
ห้ำมมิให้บคุ คลหสรือำนคกัู่คงวำำนมคนณนั้ ะถกอรรนมกกำำรรตก้ังฤเษสฎียีกเำว้นแตค่ ู่ควำมสอำีกนฝกั ำ่ งยำนหคนณ่ึงจะกะรไดรมย้ กนิ ำยรอกมฤษดฎว้ ยีกำ
อนุญำโตตุลำกำรท่ีตั้งขึ้นโดยชอบน้ัน ถ้ำเป็นกรณีที่ศำลหรอื บุคคลภำยนอกเป็นผู้ต้ัง
สำนกั คงู่คำนวคำมณฝะก่ำยรรใมดกฝำ่ำรยกหฤนษฎ่ึงจีกะำคัดค้ำนก็ได้ สหำรนือกั ถง้ำำนเปค็นณกะรกณรรีทม่ีคกำู่ครวกำฤมษฝฎ่ำีกยำหน่ึงเป็นผู้ต้ังสคำู่คนกวั ำงำมนอคีกณฝะ่ำกยรหรมนกึ่งำรกฤษฎีกำ
จะคัดค้ำนก็ได้ โดยอำศัยเหตุดังที่บัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๑ หรือเหตุท่ีอนุญำโตตุลำกำรน้ันเป็นผู้ไร้
ควำมสำมำรถ หรสือำนไมกั ่สงำำนมคำณรถะกทรำรหมนกำ้ำรทกี่อฤนษุญฎีกำำโตตุลำกำรไดส้ ใำนนกกั งรำณนีคทณี่มีกะกำรรรคมัดกคำร้ำกนฤอษนฎุญีกำำ โตตุลำกำร
ดังว่ำน้ี ใหน้ ำบทบัญญัติว่ำด้วยกำรคดั คำ้ นผู้พิพำกษำมำใชบ้ ังคบั โดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษกฎำรีกคำดั ค้ำนอนุญำโสตำนตกุลั งำำกนำครณนะั้นกฟรงัรขมึน้กำรใหกฤ้ตษั้งอฎนีกำญุ ำโตตุลำกำรสขำ้นึ นใกัหงมำน่ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๒ณ๑ะก๔รรมถก้ำำใรนกฤขษ้อฎตีกกำลงมิได้กำหสนำดนกคั ง่ำำธนรครณมะเกนรีรยมมกอำรนกุญฤษำฎโีกตำตุลำกำรไว้
สำนกั องนำนุญคำณโะตกตรุลรำมกกำำรรกชฤอษบฎทีกี่จำะเสนอควำมสขำ้อนกนั ง้ีตำ่อนศคณำละกโดรรยมทกำำเรปก็นฤคษฎำรีก้อำง และให้ศำลสมำนีอกั ำงนำนำจคมณีคะกำสรร่ังมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
- ๘๖ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ชำระค่ำธรรมเนียมตำมที่เห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๕ เมื่อได้ต้ังอนุญำโตตุลำกำรขึ้นแล้ว ถ้ำในข้อตกลงหรือในคำสั่งศำล
แล้วแต่กรณี มิไดส้กำำนหกั นงำดนปครณะะเกดร็นรขม้อกพำริพกำฤทษไฎวีก้ ำให้อนุญำโตตสุลำำนกกั ำงรำกนำคหณนะดกรปรรมะกเำดร็นกขฤ้อษพฎีกิพำำทเหล่ำน้ัน
แลว้ จดลงในรำยงำนพสิ ดำรกลัดไวใ้ นสำนวนคดอี นุญำโตตลุ ำกำร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ทำกำรไต่สวนตำมสมทำำน่เี ตหกั รน็งำำสนม๒คค๑ณว๖ะรกใรนกรขม่ออ้ กนพำทริพกี่จำฤะทษทอฎำันีกคเำำสชน้ีขอำมดำใใหห้พ้อจินสำุญำรนณำกั โำงตนำตน้ันุลคำณกะำกรรฟรมังคกำู่ครวกำฤมษทฎั้งีกปำวงและอำจ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤนษุญฎำีกโำตตุลำกำร อำสจำตนรกั วงจำนเอคกณสะำกรรทร้ังมปกวำรงกทฤี่ยษื่นฎขีก้ึนำมำและฟังพยสำำนนกัหงรำือนผคูเ้ณชะี่ยกวรชรำมญกำรกฤษฎีกำ
ซึ่งเต็มใจมำให้กำร ถ้ำอนุญำโตตุลำกำรขอให้ศำลส่งคำคู่ควำม หรือบรรดำเอกสำรอ่ืน ๆ ในสำนวน
เชน่ วำ่ น้ีมำใหต้ รวสจำดนูกั ใงหำ้ศนำคลณจะัดกกรำรรมใกหำต้รกำฤมษคฎำีกร้อำ งขอนน้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำอนุญำโตตลุ ำกำรเหน็ วำ่ จำต้องดำเนินกระบวนพิจำรณำอย่ำงใด ที่ต้องดำเนนิ ทำง
สำนกั ศงำำนลค(ณเชะ่นกรหรมมกำำยรเกรฤียษกฎพีกยำำน หรือให้พยสำำนนกั สงำำบนำคนณตะกนรรหมรกือำใรหก้สฤ่งษเฎอีกกำสำร) อนุญำโตสำตนุลกั ำงกำนำรคอณำะจกยรื่นรมคกำำรกฤษฎีกำ
ขอโดยทำเป็นคำร้องต่อศำล ให้ศำลดำเนินกระบวนพิจำรณำเช่นว่ำนั้น ถ้ำศำลเห็นว่ำกระบวน
พิจำรณำน้ันอยู่ในสำอนำกั นงำำนจคศณำละกแรลระมพกึงำรรกับฤทษำฎใีกหำ้ได้แล้ว ให้ศำสลำจนัดกั งกำำนรคใณหะ้ตกำรมรคมำกขำรอกเฤชษ่นฎวีก่ำำน้ี โดยเรียก
ค่ำธรรมเนียมศำลตำมอัตรำที่กำหนดไว้สำหรับกระบวนพิจำรณำท่ีขอให้ จัดกำรนั้นจำก
สำนกั องนำนุญคำณโตะกตรุลรำมกกำำรรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สภำำนยกั ใงตำน้บคังณคับะกบรทรมบกัญำรญกัตฤิมษฎำตีกรำำ ๒๑๕ และสมำนำตกั งรำำนนค้ี ณอนะกุญรำรมโตกตำรุลกำฤกษำฎรีกมำีอำนำจที่จะ
ดำเนนิ ตำมวิธีพิจำรณำใด ๆ ตำมทเ่ี หน็ สมควรกไ็ ด้ เวน้ แตใ่ นข้อตกลงจะกำหนดไว้เป็นอย่ำงอ่นื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒ ๑๗ ถ้ำในข้อตกลงมิได้กำหนดไว้เป็นอย่ำงอ่ืน คำช้ีขำดของ
อนุญำโตตลุ ำกำรสนำ้นั นใกัหงอ้ ำนยคภู่ ณำยะใกนรรบมังกคำับรตกฤ่อษไปฎนีก้ีำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ในกรณีท่มี ีอนุญำโตตลุ ำกำรหลำยคน ให้ช้ีขำดตำมคะแนนเสียงฝำ่ ยข้ำงมำก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎถีก้ำำคะแนนเสียงเสทำ่ำนกกั ันงำนใหค้ณอนะกุญรำรมโตกตำรุลกำฤกษำฎรีกตำ้ังบุคคลภำยนสอำกนเกั ปง็นำนปครณะะธกำรนรขมึ้นกำรกฤษฎีกำ
คนหนึ่ง เพ่ือออกคะแนนเสียงช้ีขำด ถ้ำอนุญำโตตุลำกำรไม่ตกลงกันในกำรต้ังประธำน ให้ย่ืนคำขอ
โดยทำเปน็ คำร้องสตำอ่นศกั ำงำลนใหคณม้ ีคะกำรสรัง่ มตกั้งำปรรกะฤธษำฎนีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๑๘ ให้นำสบำทนบกั งัญำนญคัตณิมะำกตรรรำมก๑ำ๔รก๐ฤ,ษ๑ฎ๔ีกำ๑ และ ๑๔๒สวำ่ำนดกั ้วงำยนคคำณพะิพกำรกรมษกำำรกฤษฎีกำ
และคำสั่งของศำลสมำนำใกั ชง้บำนงั คคณบั ะแกกรค่ รำมชก้ขีำรำกดฤขษอฎงีกอำนุญำโตตลุ ำกำสรำโนดกั ยงอำนนคโุ ลณมะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ใหอ้ นญุ ำโตตลุ ำกำรยน่ื คำชีข้ ำดของตนต่อศำล และใหศ้ ำลพิพำกษำตำมคำช้ขี ำดน้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกแฤตษ่ถฎ้ำีกศำำลเห็นว่ำ คำสชำี้ขนำกั ดงขำนอคงณอนะกุญรำรโมตกตำรุลกำฤกษำฎรีกขำัดต่อกฎหมำยสปำรนะกั กงำำนรคใดณปะรกะรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
หน่ึง ให้ศำลมีอำนำจทำคำสั่งปฏิเสธไม่ยอมพิพำกษำตำมคำช้ีขำดน้ัน แต่ถ้ำคำช้ีขำดน้ันอำจแก้ไขให้
ถูกต้องได้ ศำลอำสจำในหกั ้องำนนุญคณำโะตกตรุลรมำกกำำรรกหฤรษือฎคีกู่คำวำมท่ีเก่ียวขส้อำงนแกั กง้ไำขนเคสณียะกก่อรนรมภกำำยรใกนฤเษวฎลีกำอำ ันสมควรท่ี
ศำลจะกำหนดไว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๙ ถ้ำในข้อตกลงมิได้กำหนดข้อควำมไว้เป็นอย่ำงอ่ืน ในกรณีท่ีไม่อำจ
ดำเนินตำมข้อตกสลำงนกัเสงนำนอคขณ้อะพกิพรรำมทกใำหร้อกนฤุษญฎำีกโตำตุลำกำรช้ีขำสดำนเพกั งรำำนะคบณุคะคกลรภรมำกยำนรอกฤกษซฎ่ึงรีกับำ มอบหมำย
สำนกั ใงหำ้เนปค็นณผะู้ตก้ังรรอมนกุญำรำกโฤตษตฎุลีกำำกำรมิได้ตั้งอนสุญำนำกั โงตำตนุลคำณกะำกรรขรม้ึนกหำรรกือฤอษนฎุญีกำำโตตุลำกำรทสี่ตำ้ังนขกั ้ึนงำคนนคเณดะียกวรหรมรือกำรกฤษฎีกำ
- ๘๗ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หลำยคนนั้นปฏิเสธไม่ยอมรับหน้ำที่ หรือตำยเสียก่อน หรือตกเป็นผู้ไร้ควำมสำมำรถ หรือด้วยเหตุ
สำนกั ปงรำนะคกณำระอก่ืนรรไมมก่อำำรจกทฤี่จษะฎปีกฏำ ิบัติหน้ำที่ขอสงำตนนกั ไงดำน้กค่อณนะใหกร้ครำมชก้ีขำำรดกฤหษรฎือีกปำฏิเสธ หรือเพสิกำเนฉกั ยงไำมน่กครณะะทกำรตรมำมกำรกฤษฎีกำ
หน้ำท่ีของตนภำยในเวลำอันสมควร ถ้ำคู่ควำมไม่สำมำรถทำควำมตกลงกันเป็นอย่ำงอ่ืน ให้ถือว่ำ
ขอ้ ตกลงน้นั เปน็ อสนั ำสน้ินกั งสำดุ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๒๒๐ ถำ้ มีขอ้สำพนิพกั ำงทำนเกคิดณขะ้ึกนรเนรมื่อกงำจรำกกฤกษำฎรีกดำำเนินตำมข้อตสกำนลกังเงสำนนคอณข้ะอกพริพรมำทกำรกฤษฎีกำ
ใขหอ้ อ้พนิพุญำทำโนต้ันตใุลหำเ้ กสสำนำรอนชตกัข้ี อ่งำำศดนำคหลณทระือ่ีเกหมร็นีขรช้อมอพกบำิพรดำก้วทฤยกษขันฎ้อีวกต่ำำกขลอ้ งตดกังกลลงนำ่ วั้นแสไลำดนว้้สกั ิ้นงสำนุดคลณงตะำกมรรมมำกตำรรำกกฤ่อษนฎแีกลำ้วหรือหำไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๑๑๗๔ กำรเสนอข้อพิพำทให้อนุญำโตตุลำกำรช้ีขำดนอกศำล ให้เป็นไป
ตำมกฎหมำยวำ่ ดส้วำยนอกั นงำุญนำคโณตตะกลุ รำรกมำกรำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๒๒๒ ห้ำมมสิใำหน้อกั ุทงำธนรคณณ์คะำกสรั่งรศมำกลำรซกึ่งฤปษฏฎิเีกสำธไม่ยอมพิพำกสำษนำกั ตงำำมนคคำณสะ่ังกชร้ีขรมำกดำรกฤษฎีกำ
ของอนุญำโตตุลำกำร หรือคำพิพำกษำของศำลตำมคำช้ีขำดของอนุญำโตตุลำกำร เว้นแต่ในเหตุ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ต่อไปน้ี
(๑) เม่ือมีข้ออ้ำงแสดงว่ำอนุญำโตตุลำกำรหรือประธำนมิได้กระทำกำรโดยสุจริต
สำนกั หงรำนอื คคณคู่ วะกำมรรฝมำ่ กยำใรดกฝฤ่ำษยฎหีกนำง่ึ ใชก้ ลฉ้อฉลสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(ำ๒น)กั เงมำน่ือคคณำะสกั่งรหรรมือกำครำกพฤิษพฎำีกกำษำนั้นฝ่ำฝืนสตำ่อนบกั งทำกนฎคณหะมกำรยรมอกันำเรกกี่ยฤวษดฎ้วีกยำ ควำมสงบ
เรยี บร้อยของประชำชน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษเฎมีกอื่ ำคำพพิ ำกษำนสน้ั ำนไมกั ต่งำรนงคกณับคะกำรชรขี้ มำกดำขรกอฤงอษนฎีกุญำำโตตุลำกำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรดำเนินคดีแบบกล่มุ ๑๗๕
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำสว่ นท่ี ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บททั่วไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/๑รร๑ม๗๖กำใรนกหฤมษวฎดีกนำี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
“กลุ่มบุคคล” หมำยควำมว่ำ บุคคลหลำยคนท่ีมีสิทธิอย่ำงเดียวกันอันเน่ืองมำจำก
สำนกั ขง้อำนเทค็จณจะรกงิ รแรลมะกหำรลกกั ฤกษฎฎหีกำมำยเดยี วกัน แสำลนะกั มงลี ำนักคษณณะะกเรฉรพมำกะำขรกอฤงษกฎลีกุม่ ำเหมือนกัน แมส้วำำ่นจกั ะงมำนีลคกั ณษะณกะรรขมอกงำรกฤษฎีกำ
ควำมเสียหำยทแี่ ตกตำ่ งกันกต็ ำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๔ มำตรำ ๒๒๑ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธพี ิจำรณำ
สำนกั คงวำำนมคแณพะง่ ก(รฉรบมบั กทำ่ี ร๑ก๑ฤ)ษพฎ.ศีก.ำ๒๕๓๐ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๕ หมวด ๔ กำรดำเนินคดีแบบกลุ่ม มำตรำ ๒๒๒/๑ ถึงมำตรำ ๒๒๒/๔๙ เพิ่มโดย
พระรำชบญั ญัตแิ กไ้ สขำเพนิ่มกั เงตำิมนปครณะะมกวรลรกมฎกหำมรำกยฤวษธิ ฎีพีกจิ ำำรณำควำมแพ่งส(ำฉนบกั บั งทำน่ี ๒ค๖ณ)ะพก.รศร.ม๒ก๕ำ๕รก๘ฤษฎีกำ
๑๗๖ มำตรำ ๒๒๒/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
“สมำชิกกลุม่ ” หมำยควำมว่ำ บุคคลใด ๆ ที่อยู่ในกลมุ่ บคุ คล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก“ฤกษำรฎดีกำำเนินคดีแบบกสลำุ่มน”กั งหำนมคำณยคะกวำรมรมวก่ำำกรกำรฤดษำฎเีกนำินคดีที่ศำลอนสุญำนำตกั ใงหำน้เสคนณอะคกำรรฟม้อกงำรกฤษฎีกำ
ต่อศำลเพอื่ ใหศ้ ำลมีคำพพิ ำกษำแสดงสิทธขิ องโจทก์และสมำชกิ กล่มุ
ส“ำเนจกั้ำงพำนนักคงณำะนกครดรมีแกบำบรกกฤลษุ่มฎ”ีกหำมำยควำมว่ำสบำนุคกัคงลำทนี่เคลณขะำกธริกรำมรกสำำรนกฤักษงำฎนีกศำำลยุติธรรม
แตง่ ตงั้ ใหท้ ำหน้ำที่ช่วยเหลอื ศำลในกำรดำเนนิ คดีแบบกลุ่ม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๑๗๗ เพื่อควำมเหมำะสมสำหรับคดีบำงประเภท หรือเพื่อให้กำร
ดำเนินกระบวนพสิจำนำรกั ณงำำนหครณือะกกำรรรมบกังำครับกฤคษดฎีเปีก็นำ ไปโดยสะดวสกำนรกั วงดำนเรค็วณแะกลระรเมทกี่ยำงรธกรฤรษมฎีกปำระธำนศำล
สำนกั ฎงกีำนำคมณีอำะนกรำรจมอกอำกรกขฤ้อษกฎำหีกำนดใด ๆ ที่ไมข่สำัดนหกั รงอื ำแนยคง้ณกะับกบรรทมบกญัำรญกฤตั ษิในฎหีกำมวดนไ้ี ด้ ดังนสี้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) กำหนดคุณสมบัติ ส่วนได้เสยี รวมตลอดท้ังกำรได้มำซ่ึงสทิ ธิกำรเป็นสมำชกิ กลุ่ม
ของโจทก์ทจี่ ะมอี สำำนนำกัจงฟำน้อคงคณดะีแกบรรบมกกลำรมุ่ กไฤดษ้ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) กำหนดเพ่ิมเติมเกี่ยวกับหลักเกณฑ์ วิธีกำร และเงื่อนไขในกำรพิจำรณำอนุญำต
สำนกั ใงหำด้นำคเณนะนิ กครดรมีแกบำบรกกลฤษมุ่ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) กำหนดเพิ่มเติมเก่ยี วกับวิธีกำรแจ้งเรื่องกำรดำเนนิ คดีแบบกลุ่มให้สมำชิกกลมุ่ ทรำบ
ส(ำ๔น)กั กงำำนหคนณดะเกพริ่มรมเตกิมำรเกกฤ่ียษวฎกีกับำวิธีกำรนัดพรส้อำนมกั กงำำนรคแณก้ะไขกรครำมฟก้อำรงกแฤลษะฎคีกำำให้กำร กำร
ดำเนนิ กระบวนพิจำรณำและกำรรับฟังพยำนหลักฐำน ในกำรดำเนนิ คดแี บบกลุ่ม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษกฎำีกหำนดเพ่มิ เตมิ เกสีย่ำนวกักงับำกนำครณบะงั กครับรมคกดำแี รลกะฤเษงฎนิ ีกรำำงวัลของทนำสยำคนวกั ำงมำนฝคำ่ ยณโะจกทรกรม์ กำรกฤษฎีกำ
ส(๖ำน)กั องอำนกคขณอ้ กะกำรหรนมดกเำกร่ยีกฤวกษับฎีกเรำื่องท่จี ำเป็นอ่นืสำนๆกั ใงนำนกคำรณดะำกเรนรินมคกดำรแี กบฤบษกฎลีก่มุำ
ข้อกำหนดน้ัน เม่ือได้รับควำมเห็นชอบจำกท่ีประชุมใหญ่ศำลฎีกำและประกำศใน
สำนกั รงำำชนกคิจณจะำกนรุเรบมกกษำรำกแฤลษ้วฎใีกหำ้ใชบ้ ังคับได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/๓รร๑ม๗๘กำรศกำฤลษตฎำีกมำพระธรรมนญู สศำำนลกั ยงุตำนิธครรณมะทกร่ีมรีอมำกนำำรกจฤพษิจฎำีกรณำ ำพิพำกษำ
คดีแพง่ เว้นแต่ศำลแขวง มีอำนำจในกำรดำเนนิ คดีแบบกลุ่ม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๔๑๗๙ กระบวนพิจำรณำส่วนใดที่มิได้บัญญัติไว้ในหมวดนี้โดยเฉพำะ
ให้นำบทบัญญัติใสนำภนำกั คงำ๑นคบณทะทกรว่ั รไมปกแำรลกะฤบษทฎบีกญัำ ญตั ใิ นคดีสำสมำญั นกมั งำำในชคบ้ ณังคะกับรโรดมยกอำนรกุโลฤมษเฎทีก่ำำท่ีไม่ขัดหรือ
แยง้ กบั บทบัญญัตใิ นหมวดน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีท่ีมีกำรร้องขอสำในหกั้ดงำำเนนคินณคะดกีแรรบมบกกำลรกุ่มฤใษนฎคีกดำีซ่ึงมีกฎหมำยสกำำนหกั นงำดนวคิธณีพะิจกำรรรณมกำำรกฤษฎีกำ
ควำมไว้เป็นกำรเสฉำพนกัำงะำนใหคณ้ศะำกลรใรนมคกดำรีนก้ันฤมษีอฎีำกนำ ำจส่ังให้ดำเสนำินนคกั งดำีแนบคณบกะกลรุ่มรแมกลำะรนกำฤวษิธฎีพีกิำจำรณำตำม
บทบญั ญตั ิแห่งหมวดนมี้ ำใชบ้ ังคบั โดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๗ มำตรำ ๒๒๒/๒ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๘ มำตรำ ๒๒๒/๓ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบับที่ ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๙ มำตรำ ๒๒๒/๔ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๙ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๒๒๒/๕๑๘๐ ให้มีเจ้ำพนักงำนคดีแบบกลุ่มทำหน้ำที่ช่วยเหลือศำลในกำร
สำนกั ดงำำเนนคนิ ณคะดกีแรรบมบกกำลรกุ่มฤตษำฎมีกทำศี่ ำลมอบหมำสยำนดกั งั งตำ่อนไคปณนะี้ กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ไกลเ่ กลี่ยคดแี บบกลมุ่
ส(๒ำน)กั ตงรำนวจคสณอะบกรแรลมะกรำวรบกฤรวษมฎพีกำยำนหลกั ฐำนสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) บนั ทกึ คำพยำน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษดฎำีกเำนินกำรให้มีกสำำรนคกัมุ้ งคำรนอคงณสะทิ กธริขรมอกงคำรู่คกวฤำษมฎแีกลำะสมำชิกกลุ่มสทำ้งั นกกั ่องนำนแคลณะระกะรหรวม่ำกงำรกฤษฎีกำ
กำรพจิ ำรณำ ส(๕ำน)กั ปงำฏนิบคัตณิหะนกร้ำรทมี่อก่ืนำรตกำฤมษบฎทีกบำัญญัติแห่งหมสวำดนนกั งี้หำรนือคตณำะมกขร้รอมกกำำหรนกฤดษขฎอีกงปำ ระธำนศำล
สำนกั ฎงีกำนำใคนณกะำกรรทรมำหกำนร้ำกทฤ่ีชษว่ฎยีกเำหลือนนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรปฏิบัติหน้ำที่ตำมบทบัญญัติแห่งหมวดนี้ ให้เจ้ำพนักงำนคดีแบบกลุ่มเป็น
เจ้ำพนกั งำนตำมปสำรนะกัมงวำลนกคฎณหะกมรำรยมอกำำญรกำฤแษลฎะีกใหำ ้มีอำนำจมหี นสำังนสกัอื งเำรนียคกณบะคุ กครลรมใดกบำรุคกคฤลษหฎนีกึง่ำมำให้ข้อมูล
หรือให้จดั ส่งเอกสำรเพื่อประกอบกำรพิจำรณำเรื่องใดเร่ืองหน่งึ ตำมอำนำจหน้ำที่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกหฤลษักฎเีกกำณฑ์และวิธีกำสรำนปกั ฏงิบำนัตคิหณนะ้ำกทรร่ีขมอกงำเรจก้ำฤพษนฎัีกกำงำนคดีแบบกสลำุ่มนใกั หงำ้เนปค็นณไปะกตรำรมมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
กำหนดไว้ในข้อกำหนดของประธำนศำลฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีกณฎะหกมรรำมยกวำธิ รีพกิจฤำษรฎณีกำำควำมใดบญั ญสำัตนิใกัหง้มำีนเจคำ้ ณพะนกักรงรำมนกคำรดกีทฤำษหฎนีกำ้ำทชี่ ่วยเหลือ
ศำลในกำรดำเนินคดีไว้เป็นกำรเฉพำะ ให้เจ้ำพนักงำนคดีดังกล่ำวนอกจำกมีหน้ำที่ตำมกฎหมำยน้ัน
สำนกั แงลำนว้ มคณหี นะกำ้ รทรีต่ มำกมำรบกทฤบษัญฎีกญำัติแห่งหมวดนสี้ดำ้วนยกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๖๑๘๑ ผู้ท่ีจะได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้ำพนักงำนคดีแบบกลุ่ม ต้องมี
สำนกั คงุณำนสคมณบะตั กิอรรยมำ่ กงหำรนกงึ่ฤอษยฎำ่ ีกงำใด ดังต่อไปนสี้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) สำเรจ็ กำรศกึ ษำระดับปรญิ ญำโททำงกฎหมำยหรอื ปรญิ ญำเอกทำงกฎหมำย
ส(ำ๒น)กั สงำำนเรค็จณกะกำรรรศมึกกษำรำกรฤะษดฎับีกปำ ริญญำตรีทสำำงนกกัฎงหำนมคำณยะกเปรร็นมสกำำมรกัญฤสษฎมีกำำชิกแห่งเนติ
บัณฑิตยสภำและได้ประกอบวิชำชีพทำงกฎหมำยตำมที่คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรศำลยุติธรรมตำม
สำนกั กงฎำนหคมณำะยกวร่ำรดม้วกยำรระกเฤบษยี ฎบีกบำรหิ ำรรำชกำรสศำนำลกั งยำุตนิธครณรมะกกรำรหมนกดำรเกปฤ็นษเวฎลีกำำไมน่ อ้ ยกว่ำหนสำึ่งนปกั ี งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) สำเร็จกำรศึกษำระดับปริญญำตรีทำงกฎหมำยและปริญญำในสำขำวิชำอื่นที่
คณะกรรมกำรขส้ำำรนำกั ชงกำนำรคศณำะลกรยรุตมิธกรำรรกมฤตษำฎมีกกำฎ หมำยว่ำด้วสยำนรกั ะงเำบนียคบณบะกรริหรำมรกรำำรกชฤกษำฎรีกศำำลยุติธรรม
กำหนดซ่ึงไม่ต่ำกว่ำปริญญำตรีและได้ประกอบวิชำชีพตำมท่ี คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรศำลยุติธรรม
สำนกั ตงำำมนคกณฎหะกมรำรยมวก่ำำดรกว้ ยฤษระฎเีกบำยี บบริหำรรำชสำกนำกัรงศำำนลคยณตุ ะธิ กรรรรมมกกำำหรกนฤดษเฎปีก็นำเวลำไม่น้อยกสวำำ่ นสกัป่ี งี ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำหน้เกัลงขำำนธคิกณำะรกสรำรนมกักำงรำกนฤศษำฎลีกยำุติธรรมมีอำนสำำจนพกั งิจำำนรคณณำะแกรตร่งมตก้ังำบรุกคฤคษลฎซีก่ึงำมีคุณสมบัติ
ตำมวรรคหน่ึงเป็นเจ้ำพนักงำนคดีแบบกลุ่ม ท้ังน้ี ตำมระเบียบที่คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรศำลยุติธรรม
สำนกั ตงำำมนคกณฎหะกมรำรยมวก่ำำดรกว้ ยฤษระฎเีกบำียบบริหำรรำชสำกนำกัรงศำำนลคยณตุ ะธิ กรรรรมมกกำำหรกนฤดษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/ร๗ร๑ม๘ก๒ำรใกนฤกษรฎณีกีทำี่กำรฟ้องคดีแสบำบนกกั ลงำุ่มนตคำณมะบกทรบรมัญกญำรัตกิแฤหษ่งฎหีกมำวดน้ีเป็นคดี
แพ่งเกี่ยวเน่ืองกับคดีอำญำ แม้ว่ำจะมีกำรฟ้องเป็นคดีอำญำแล้วก็ตำม ศำลที่พิจำรณำคดีแบบกลุ่ม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๐ มำตรำ ๒๒๒/๕ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบับท่ี ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๑ มำตรำ ๒๒๒/๖ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๐ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
อำจพิจำรณำคดีต่อไปโดยไม่ต้องรอให้ศำลคดีอำญำมีคำพิพำกษำก่อน และหำกศำลในคดีอำญำ
สำนกั ไงดำ้มนีคคณำพะกพิ รำรกมษกำำแรกลฤว้ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ในกรณีท่ีคำพิพำกษำคดีส่วนอำญำน้ันได้วินิจฉัยว่ำจำเลยได้กระทำควำมผิด
ศำลท่ีพจิ ำรณำคดสีแำนบกับงกำลนมุ่คตณ้อะกงถรรือมขก้อำเรทกจ็ ฤจษรฎงิ ีกตำำมท่ีปรำกฏในสำคนำกัพงิพำนำคกณษำะกครดรสี ม่วกนำอรกำฤญษำฎีกำ
(๒) ในกรณีทคี่ ำพิพำกษำคดีสว่ นอำญำน้ันไดว้ ินิจฉัยเป็นอย่ำงอ่ืน ศำลที่พิจำรณำคดี
สำนกั แงบำนบคกณละ่มุ กไรมรจ่ มำกตำอ้รกงถฤอืษขฎอ้ีกเำทจ็ จรงิ ตำมทสป่ี ำรนำกั กงฏำนในคคณำะพกิพรรำมกกษำำรกคฤดษสี ฎว่ ีกนำอำญำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำสว่ นท่ี ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กำรขอสอำนนกัญุ งำำนตคใหณ้ดะำกเรนรินมกคำดรแี กบฤบษฎกีกลำ่มุ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๒ะ๒ก/ร๘รม๑๘ก๓ำรคกดฤษีทฎี่มีกีสำมำชิกกลุ่มจำสนำนวนกั งมำำนกคดณังะตก่อรรไปมกนำี้ รโกจฤทษกฎ์ซีกึ่งำเป็นสมำชิก
สำนกั กงลำนุม่ คอณำจะรก้อรรงมขกอำใรหกด้ ฤำษเนฎีกินำคดีแบบกล่มุ ไสดำ้ นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) คดีละเมดิ
ส(๒ำน)กั คงดำนผี คิดณสะญั กญรรำมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) คดีเรียกร้องสิทธิตำมกฎหมำยต่ำง ๆ เช่น กฎหมำยเก่ียวกับสิ่งแวดล้อม กำร
สำนกั คงุ้มำนคครณองะผกบู้รรรมโิ ภกำครแกรฤงษงฎำีกนำหลกั ทรพั ยแ์ ลสำะนตกั ลงำำดนหคลณกั ะทกรรรัพมยก์ ำกรำกรฤแษขฎง่ ีกขำนั ทำงกำรค้ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/ร๙ร๑ม๘ก๔ำรใกนฤกษำฎรีกรำ้องขอให้ดำเนสินำคนดกั งีแำบนบคกณละุ่มกรใรหม้โกจำรทกกฤ์ยษื่นฎคีกำำร้องต่อศำล
พร้อมกับคำฟ้องเรม่ิ คดเี พ่ือขอให้ดำเนินคดีแบบกลุม่ ได้ตำมบทบัญญัติแห่งหมวดนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษร้อฎงีกขำอให้ดำเนินคสดำแี นบกั บงำกนลคุ่มณตะำกมรวรรมรกคำรหกนฤ่งึ ษโฎจีกทำกต์ ้องแสดงเหสตำนุตกัำงมำสนมคคณวะรกทรี่รศมำกลำรกฤษฎีกำ
จะอนุญำตให้ดำเนินคดแี บบกลุ่ม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๒๒/๑๐๑๘๕สำคนำกั ฟงำ้อนงคขณอะงกโรจรทมกก์ตำร้อกงฤทษำฎเปีกำ็นหนังสือและสแำสนดกั งงโำดนยคแณจะ้งกชรัดรมซกึ่งำรกฤษฎีกำ
สภำพแห่งข้อหำคำขอบงั คับ รวมทั้งขอ้ อ้ำงท่ีอำศยั เปน็ หลักแห่งข้อหำของโจทก์และของกลมุ่ บุคคลท่ีมี
ลักษณะเดียวกับสโจำนทกักง์ดำน้วยคณแะลกะรใรนมกกำรรณกีฤทษ่ีโจฎทีกำก์มีคำขอบังคสับำในหกั ้จงำำนเลคยณชะำกรระรมหกนำ้ีเรปก็นฤเษงฎินีกำคำขอบังคับ
ของกลุ่มบุคคลต้องระบุหลักกำรและวิธีกำรคำนวณเพื่อชำระเงินให้แก่สมำชิกกลุ่มเท่ำที่จะระบุได้ แต่ไม่
สำนกั จงำำเนปค็นณตะอ้ กงรแรสมดกำงรจกำฤนษวฎนีกเงำนิ ท่สี มำชิกกลสุม่ำนแกัตงล่ ำะนรคำณยะจกะรไรดม้รกบั ำดรกว้ ฤยษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรดำเนินคดีแบบกลุ่ม ให้โจทก์ผู้เริ่มคดีเสียค่ำขึ้นศำลตำมคำขอบังคับเฉพำะใน
ส่วนของโจทก์ผเู้ รสิ่มำคนดกั เีงทำน่ำคนณ้นั ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แพง่ (ฉบับที่ ๒๖) พส๑.ศำ๘น.๒๒กัมง๕ำำต๕นร๘คำณ๒ะ๒ก๒รร/๗มกเำพริ่มกโฤดษยฎพีกรำะรำชบัญญัติแกส้ไำขนเพกั ่ิมงำเตนิมคปณระะกมรวรลมกกฎำหรกมฤำยษวฎิธีกีพำิจำรณำควำม
๑๘๓ มำตรำ ๒๒๒/๘ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๔ มำตรำ ๒๒๒/๙ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบบั ที่ ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๕ มำตรำ ๒๒๒/๑๐ เพิม่ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพม่ิ เติมประมวลกฎหมำยวิธีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๒๒๒/๑๑๑๘๖ ในกรณีที่โจทก์ยนื่ คำร้องขอให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม หำกศำลเห็น
สำนกั วง่ำำคนำคฟณ้อะกงรขรอมงกโำจรทกฤกษ์ไมฎ่มีกำีข้อขัดข้องที่จสะำรนับกั งไำวน้ตคำณมะมกำรตรมรกำำร๑ก๘ฤษหฎรีกือำมีข้อขัดข้องแสำตน่โกัจงทำกนค์ไดณ้แะกก้รไขรมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ถูกต้องแล้ว ก่อนที่ศำลจะมีคำส่ังรับคำฟ้อง ให้ศำลพิจำรณำคำร้องของโจทก์ตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๒
แลว้ มคี ำสัง่ อนุญำสตำหนรกั อืงำไนมค่อณนะญุ กำรตรใมหกด้ำรำกเนฤินษฎคีกดำีแบบกลุ่มโดยสไมำน่ชกักั งชำ้ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๒๒/๑๒๑๘ส๗ำนใกั นงกำนำครณพะิจกำรรรณมกำำครำกรฤ้อษฎงขีกำออนุญำตให้ดสำำเนนกั ินงำคนดคีแณบะกบรกรลมุ่มกำรกฤษฎีกำ
ใกหำ้รศไำตล่สจวัดนสต่งำสมำทเสีเ่นหำำนน็ คกัสำงมฟำคน้อวคงรณแแะลลกะว้รครศมำำรกล้อำจรงกะเฤชอษ่นนฎญุวีก่ำำำนตั้นใหได้ปำใเหน้จินำคเดลสีแำยนบกัเบมงกำื่อนลศค่มุ ำณไลดะไต้กด่อร้ฟรเมมังค่ืกอำู่เคปรวกน็ ำฤทมษ่ีพทฎอุีกกใำฝจ่ำแยกแ่ศลำะลทวำ่ ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษฎสีกภำำพแห่งข้อหำสำคนำกัขงอำบนคังคณับะกแรรลมะกขำ้อรอกฤ้ำงษทฎ่ีอีกำำศัยเป็นหลักแสหำน่งกัขง้อำหนำคขณอะงกโรจรทมกกำ์ รกฤษฎีกำ
และของกลุม่ บุคคล มีลกั ษณะตำมทก่ี ำหนดไวใ้ นมำตรำ ๒๒๒/๑๐
ส(ำ๒น)กั โงจำนทคกณ์ไดะก้แรสรดมกงใำหรก้เฤหษ็นฎถีกึงำลักษณะเฉพสำำะนทกั ี่เงหำนมคือณนะกกันรรขมอกงำกรกลฤุ่มษบฎุคีกคำ ลที่ชัดเจน
เพียงพอเพือ่ ใหร้ ู้ได้วำ่ เป็นกลุม่ บคุ คลใด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษฎกีกลำุ่มบุคคลมีสมำสชำนิกกักงลำุ่มนคจณำนะกวรนรมมำกกำรซก่ึฤงกษำฎรีกดำำเนินคดีอย่ำสงำคนดกั ีสงำำนมคัญณจะะกทรรำมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
เกดิ ควำมยงุ่ ยำกและไมส่ ะดวก
ส(๔ำน)กั กงำำนรคดณำเะนกินรรคมดกีแำบรกบฤกษลฎุ่มีกจำะเป็นธรรมแสลำะนมกั ีปงำรนะคสณิทะธกิภรำรมพกมำำรกกกฤวษ่ำฎกีกำำรดำเนินคดี
อยำ่ งคดสี ำมญั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษโฎจีกทำก์ได้แสดงให้เสหำ็นนวกั ่ำงโำจนทคกณ์เะปก็นรรสมมกำำชริกกกฤลษุ่มฎทีกำี่มีคุณสมบัติ ส่วสนำนไดกั ง้เสำนียครณวะมกตรลรมอกดำรกฤษฎีกำ
ทั้งกำรได้มำซ่ึงสิทสธำนิกกัำงรำเนปค็นณสะมกำรชริกมกกำลรุ่มกฤตษำฎมีกขำ้อกำหนดของสปำรนะกั ธงำำนนคศณำละกฎรีกรำมกถำ้ำรมกีฤแษลฎะีกโำจทก์รวมทั้ง
ทนำยควำมท่ีโจทก์เสนอให้เป็นทนำยควำมของกลุ่มสำมำรถดำเนินคดีคุ้มครองสิทธิของกลุ่มบุคคลได้
สำนกั องยำนำ่ งคเณพะยี กงรพรอมแกลำระกเปฤษน็ ฎธีกรำรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำสั่งศำลที่อนุญำตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม ศำลอำจจำกัดขอบเขตของกลุ่มบุคคลให้
ชดั เจนเพยี งพอเพสอื่ ำในหกั ร้ งวู้ำนำ่ เคปณ็นะกกลรุ่มรมบกุคำครกลฤใดษกฎ็ไีกดำ้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำส่ังอนุญำตหรือไม่อนุญำตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่มอำจอุทธรณ์ไปยังศำลอุทธรณ์
สำนกั ภงำำนยคในณกะำกหรรนมดกเำวรลกำฤเษจฎ็ดีกวำนั นับแต่วันที่ศสำำลนมกั ีงคำำนสคั่งณแะลกะรรใหมก้งดำรกกำฤรษพฎิจีกำำรณำไว้จนกว่ำสคำนำสกั งั่งำนน้ันคจณะะถกึงรทร่ีมสกุดำรกฤษฎีกำ
ท้งั น้ี ใหศ้ ำลอุทธรณ์วินิจฉัยชข้ี ำดโดยเรว็ คำวนิ จิ ฉยั ของศำลอทุ ธรณใ์ หเ้ ปน็ ทส่ี ุด
สใำนนกกั รงณำนีทคี่ศณำะลกมรีรคมำกสำ่ังรอกนฤุญษฎำีกตำให้ดำเนินคดีแสบำนบกั กงลำนุ่มคใณหะ้ศกำรลรมสกั่งรำรับกคฤำษฟฎ้อีกงำไว้พิจำรณำ
เมื่อไดส้ ่งหมำยเรียกให้จำเลยแล้ว ให้จำเลยทำคำให้กำรเป็นหนงั สือย่นื ต่อศำลภำยในหน่งึ เดือนและให้
สำนกั ถงือำนวำ่คทณนะกำยรรคมวกำำมรขกอฤงษโฎจีกทำก์เป็นทนำยคสวำำนมกั ขงอำนงกคลณุม่ ะดก้วรรยมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงำณนีทคณี่ศะำกลรมรีมคกำำสรั่งกไฤมษ่อฎนีกุญำ ำตให้ดำเนสินำคนกดั งีแำนบคบณกะลกุ่มรรมใหก้ำศรำกลฤดษำฎเีกนำินกระบวน
พิจำรณำตอ่ ไปอยำ่ งคดีสำมัญ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๑๓๑๘๘ ในกรณีที่มีกำรย่ืนคำร้องขอให้ดำเนินคดีแบบกลุ่มเก่ียวกับ
สิทธิอย่ำงเดียวกสันำนหกั ลงำำนยครณำยะใกนรรศมำกลำเรดกียฤษวกฎีักนำหรือต่ำงศำลสกำันนกั ใงหำน้ศคำณละรกวรมรมกกำำรรพกิจฤำษรฎณีกำำคำร้องขอ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๖ มำตรำ ๒๒๒/๑๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญตั ิแก้ไขเพิ่มเตมิ ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบบั ที่ ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๗ มำตรำ ๒๒๒/๑๒ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๒ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
เหล่ำนั้นเข้ำด้วยกัน และมีคำสั่งให้ผู้ร้องรำยหนึ่งรำยใดเป็นโจทก์ในกำรดำเนินคดีแบบกลุ่ม ทั้งน้ี
สำนกั ตงำำนมคหณละักกเกรรณมฑกำ์ รวกิธฤีกษำฎรีกแำละเงอ่ื นไขในสขำ้อนกกั ำงหำนนคดณขะอกงรปรรมะกธำำรกนฤศษำฎลีกฎำีกำตำมมำตรำสำ๒น๒กั ๒งำ/น๒คณคะำกสร่ังรขมอกงำรกฤษฎีกำ
ศำลตำมมำตรำนีใ้ หเ้ ปน็ ทส่ี ดุ เวน้ แตจ่ ะเป็นกรณีตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๒ วรรคสำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สว่ นที่ ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กสำำนรพกั งิจำำนรคณณำะคกดรรีแมบกบำกรกลฤุ่มษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๑๔๑๘๙ เมื่อคำส่ังอนญุ ำตให้ดำเนินคดแี บบกลุ่มถึงที่สดุ แล้ว ให้ศำลสั่ง
สำนกั ใงหำ้โนจคทณกะ์นกำรเรงมินกคำ่ำรใกชฤ้จษ่ำฎยีกใำนกำรดำเนินคสดำีแนบกั งบำกนลคุ่มณมะำกวรำรงมตก่อำรศกำฤลษตฎำีกมำจำนวนท่ีเห็นสสมำนคกัวงรำภนำคยณในะกเจร็ดรมวกันำรกฤษฎีกำ
นับแตว่ ันที่ศำลมีคำสั่ง ในกรณีที่โจทก์เพกิ เฉยไม่ดำเนินกำรตำมคำส่ังดังกล่ำวและไม่แจ้งให้ศำลทรำบ
เหตุแห่งกำรเพิกสเฉำนยกเั ชง่นำนวค่ำณนะ้ันกรใรหม้ศกำำลรกมฤีคษำฎสีก่ังำยกเลิกกำรดำสเำนนินกั คงำดนีแคบณบะกกรลรุ่มมแกลำระกใฤหษ้ดฎำีกเนำินกระบวน
สำนกั พงิจำนำครณณะำกตรอ่ รไมปกอำยรกำ่ งฤคษดฎสีีกำำมญั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หำกตอ่ มำปรำกฏว่ำคำ่ ใช้จ่ำยที่วำงไวม้ ีจำนวนไม่เพียงพอ ศำลจะส่ังให้มีกำรวำงเงิน
คำ่ ใช้จำ่ ยดงั กล่ำวสเำพนิ่มกั เงตำิมนตคำณมะจกำรนรมวกนำทรก่เี หฤน็ษสฎมีกำควรก็ได้ ในกรสณำนีทกั ี่โงจำทนคกณ์เพะิกกเรฉรยมไกมำร่ดกำฤเนษินฎีกกำำรตำมคำสั่ง
ดังกลำ่ วและไมแ่ จง้ ให้ศำลทรำบเหตุแหง่ กำรเพกิ เฉยเช่นวำ่ นัน้ ให้ถอื วำ่ โจทก์ท้ิงฟอ้ ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๑๕๑๙๐ ให้ศำลส่งคำบอกกล่ำวคำสั่งอนุญำตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่มให้
สมำชิกกลุ่มเท่ำทสี่ทำนรำกั บงำนแคลณะะปกรระรกมำกศำรทกำฤงษหฎนีกังำสือพิมพ์รำยวสันำนทกั ่ีแงพำนรค่หณละำกยรเรปม็นกเำวรลกำฤสษำฎมีกวำันติดต่อกัน
รวมทง้ั ทำงส่อื มวลชนอ่ืนหรือวธิ กี ำรอ่นื ใดเพ่ิมเติมตำมท่ีเห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษบฎอีกกำกลำ่ วและประสกำนำศกั งอำยน่ำคงณนะ้อกยรตร้อมงกมำรีรกำฤยษกฎำรีกดำังตอ่ ไปน้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ชอ่ื ศำลและเลขคดี
ส(๒ำน)กั ชง่ือำนแคลณะทะก่อี รยรขู่ มอกงำครกคู่ ฤวษำมฎีกแำละทนำยควำมสฝำนำ่ ยกั งโจำนทคกณ์ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษขฎอ้ีกคำ วำมโดยย่อขสอำงนคกั ำงฟำน้อคงแณละะกลรรักมษกณำระกขฤอษงฎกีกลำุ่มบุคคลทช่ี ัดเสจำนนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ข้อควำมท่ีแสดงว่ำศำลอนุญำตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม และวันเดือนปีที่ศำลมี
คำสั่ง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) สทิ ธขิ องสมำชกิ กลุ่มตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๖ และมำตรำ ๒๒๒/๑๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๖ฤ)ษฎกีกำำหนดวันเพื่อใหสำ้สนมกั ำงชำนิกคกณละุ่มกแรจรม้งคกำวรำกมฤปษรฎะีกสำงค์ออกจำกกสำำรนเกัปง็นำนสคมณำชะกิกรกรลมุ่มกำรกฤษฎีกำ
ท้งั นี้ ตำมทศี่ ำลเหน็ สมควรแตต่ อ้ งไมน่ อ้ ยกว่ำสีส่ ิบหำ้ วัน
ส(๗ำน)กั ผงลำนขคอณงกะำกรรอรมอกกำจรำกกฤกษำฎรีกเปำ น็ สมำชกิ กลมุ่สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๘) ผลของคำพิพำกษำที่จะผูกพันสมำชกิ กลมุ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๙ฤ)ษชฎ่ือีกแำ ละตำแหน่งผสพู้ำนพิ กั ำงกำษนคำผณู้อะอกกรรคมำกบำอรกกฤกษลฎ่ำีวกแำ ละประกำศ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๘ มำตรำ ๒๒๒/๑๓ เพ่มิ โดยพระรำชบญั ญัติแก้ไขเพ่มิ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๙ มำตรำ ๒๒๒/๑๔ เพ่ิมโดยพระรำชบญั ญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
แพ่ง (ฉบบั ที่ ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๐ มำตรำ ๒๒๒/๑๕ เพม่ิ โดยพระรำชบญั ญัติแกไ้ ขเพมิ่ เติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๓ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๒๒๒/๑๖๑๙๑ สมำชิกกลุ่มมีสิทธิออกจำกกำรเป็นสมำชิกกลุ่มได้โดยแจ้ง
สำนกั คงวำนำมคปณระะกสรรงมคก์เปำร็นกหฤนษังฎสีกือำย่ืนต่อศำลภำสยำนในกั รงำะนยคะณเวะลกำรทรมศ่ี กำำลรกกำฤหษนฎดีกตำ ำมมำตรำ ๒ส๒ำ๒น/กั ๑งำ๕นค(๖ณ)ะแกรลระมใกหำ้ รกฤษฎีกำ
ถอื วำ่ สมำชิกกล่มุ ดังกลำ่ วไม่เปน็ สมำชกิ กลุ่มนับแต่วนั ที่ได้แจง้ ควำมประสงค์นัน้ ต่อศำล
สเำมน่ือกั พง้นำนกคำณหะนกดรรระมยกะำรเวกลฤำษตฎำีกมำวรรคหนงึ่ สมสำำนชกักิ งกำลนุ่มคจณะะอกอรรกมจกำำกรกกำฤรษเฎปีก็นำสมำชิกกลุ่ม
ไมไ่ ด้ เวน้ แตจ่ ะได้รับอนุญำตจำกศำล และคำสง่ั ของศำลให้เป็นท่ีสุด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกบฤุคษคฎลีกทำี่ออกจำกกำรสเำปน็นกั สงำมนำคชณิกะกกลรุ่มรมแกลำ้วรกจฤะษรฎ้อีกงขำ อกลับเข้ำมำสเปำน็นกั สงมำนำคชณิกะกกลรุ่มรอมีกกำรกฤษฎีกำ
ไม่ได้ สสำมนำกั ชงำิกนกคลณุ่มะแกลรระมบกุคำครกลฤทษี่อฎอีกกำจำกกำรเป็นสสำมนกัำชงำิกนกคลณุ่มะจกะรรรม้อกงำสรอกฤดษเขฎ้ำีกมำำเป็นโจทก์
สำนกั รงว่ ำมนใคนณกะำกรรดรำมเกนำนิ รกคฤดษีแฎบีกบำกลุ่มโดยอำศยัสำสนทิ กั ธงติ ำนำมคมณำะตกรรำรม๕ก๗ำรกไมฤษไ่ ดฎ้ ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๒ะ๒ก/ร๑รม๗ก๑ำ๙ร๒กฤสษมฎำีกชำิกกลุ่มท่ีไม่ไดส้อำอนกกั จงำำนกคกณำระกเปรร็นมสกมำำรกชฤิกษกฎลีกุ่มำตำมมำตรำ
๒๒๒/๑๖ ยอ่ มมีสทิ ธดิ งั ตอ่ ไปนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษเฎขีกำ้ ำฟังกำรพจิ ำรณสำำนคกั ดงี ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ร้องขอให้ศำลสั่งแสดงว่ำโจทก์มิได้มีคุณสมบัติ ส่วนได้เสีย รวมตลอดทั้งกำร
ไดม้ ำซง่ึ สิทธกิ ำรเสปำ็นนสกั มงำำนชคกิ ณกะลกมุ่ รตรำมมกทำร่ีบกัญฤษญฎตั ีกไิ ำว้ในมำตรำ ๒ส๒ำ๒น/กั ๑งำ๒นค(๕ณ)ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ขอตรวจเอกสำรท้ังหมดหรือบำงส่วนในสำนวนควำมหรือขอคัดสำเนำเอกสำร
สำนกั เงหำลน่ำคนณน้ั ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(ำ๔น)กั จงำัดนหคำณทะนกรำรยมคกวำำรกมฤคษนฎใีกหำม่มำดำเนินคสดำนีแกัทงนำนทคนณำะยกครรวมำกมำขรกอฤงษกฎลีกุ่มำตำมมำตรำ
๒๒๒/๑๙ วรรคสอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษรฎอ้ีกงำขอเขำ้ แทนทสีโ่ จำนทกั กง์โำดนยคอณำะศกัยรสริทมกธำติ รำกมฤบษทฎบีกำัญญัติในสว่ นนสี้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) คัดค้ำนกำรร้องขอเข้ำแทนท่ีโจทก์ตำมมำตรำ ๒๒๒/๒๕ กำรท่ีโจทก์ขอถอนฟ้อง
ตำมมำตรำ ๒๒๒ส/ำ๒น๘กั งำกนำครณทะี่มกีกรำรรมตกกำรลกงฤกษันฎหีกรำือประนีประนสำอนมกั ยงอำนมคคณวำะกมรกรันมใกนำรปกรฤะษเดฎ็นีกำแห่งคดีตำม
มำตรำ ๒๒๒/๒๙ และกำรที่คู่ควำมตกลงกันเสนอข้อพิพำทให้อนญุ ำโตตลุ ำกำรเป็นผู้ชข้ี ำดตำมมำตรำ
สำนกั ๒ง๒ำน๒ค/ณ๓ะ๐กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) ตรวจและโตแ้ ย้งคำขอรบั ชำระหนี้ตำมมำตรำ ๒๒๒/๔๐
สสำมนำกั ชงำิกนกคลณุ่มะจกะรแรตม่งกตำัง้รทกฤนษำฎยีกคำวำมเพ่อื ดำเนสนิ ำกนำกั รงตำำนมควณระรกครหรมนกงึ่ ำกรไ็ กดฤ้ ษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๒๒๒/๑๘๑๙๓สำหน้ำกั มงำมนิใคหณ้สะมกำรชริกมกกลำรุ่มกทฤี่ไษมฎ่ไีกดำ้ออกจำกกำรเสปำ็นนสกั มงำำนชคิกณกะลกุ่มรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๑๖สำยนน่ื กั ฟงอ้ำนงจคำณเะลกยรใรนมเกรำ่อื รงกเดฤษียวฎกีกนัำ กบั ท่ีโจทก์ไดส้ยำนื่นกัฟงอ้ ำงนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่สมำชิกกลุ่มที่ไม่ได้ออกจำกกำรเป็นสมำชิกกลุ่มได้ยื่นฟ้องคดีไว้ก่อนส้ิน
สำนกั กงำำหนคนณดะรกะรยระมเกวำลรำกขฤอษงฎกีกำำรออกจำกสมสำำชนิกกั กงำลนุ่มคณใหะ้ศกำรรลมทกี่ไำดร้รกับฤฟษฎ้อีกงำไว้น้ันมีคำส่ังจสำำหนนกั ่ำงำยนคคดณีอะอกกรจรมำกกำรกฤษฎีกำ
สำรบบควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๑ มำตรำ ๒๒๒/๑๖ เพิม่ โดยพระรำชบัญญตั ิแก้ไขเพมิ่ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๒ มำตรำ ๒๒๒/๑๗ เพม่ิ โดยพระรำชบญั ญัติแกไ้ ขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับท่ี ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๓ มำตรำ ๒๒๒/๑๘ เพิม่ โดยพระรำชบัญญตั ิแกไ้ ขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๔ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๒๒/๑๙๑๙ส๔ำนใกั นงกำนรคณณีทะ่ีกกรำรรมดกำำเรนกิฤนษคฎดีกีแำบบกลุ่มจะไมสำ่คนุ้มกั คงำรนอคงณหะรกือรรเปม็กนำรกฤษฎีกำ
ประโยชน์ต่อสมำชิกกลุ่มอย่ำงเพียงพอ หรือไม่มีควำมจำเป็นที่จะดำเนินคดีแบบกลุ่มอีกต่อไป
เมื่อควำมปรำกฏสตำน่อกั ศงำำนลคเอณงะหกรรือรมตกำำมรคกฤำษแฎถีกลำงของคู่ควำมสฝำ่ำนยกั ใงดำฝน่คำยณหะกนรึ่งรมใหกำ้ศรำกลฤมษีฎอีกำำนำจท่ีจะสั่ง
ยกเลิกกำรดำเนินคดีแบบกลมุ่ และดำเนินกระบวนพจิ ำรณำต่อไปอยำ่ งคดสี ำมญั โดยให้ถือว่ำกระบวน
สำนกั พงจิำนำครณณะำกทรไี่ รดม้กกรำะรทกฤำไษปฎแีกลำว้ มผี ลผกู พันกสำำนรดกั งำำเนนคินณคดะกีสรำรมมัญกำขรอกงฤโษจฎทีกกำ์และจำเลยตอ่ สไำปนดกั ้วงยำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ดำเนินคดีคุ้มครอสหงำสำนกิทกั คงธำวิขนำอคมงณปกะรลกำุ่มรกบรฏมุคตกค่อำลรศกไำดฤล้ษอใฎยนี่กำรงำะเหพวีย่ำงงพกอำรแพลิจะสำเำปรนณ็นกั ธงำำวรน่ำรคทมณนหะำกรยรือครทวมำนกมำำรฝยก่ำคฤยวษโำจฎมทีกฝกำ่ำ์ไยมโ่สจำทมกำ์ขรถอ
สำนกั ถงอำนนคตณวั จะกำรกรกมำกรำดรำกเฤนษินฎคีกดำีแบบกลุ่ม ศำสลำอนำกั จงำมนีคคำณสะั่งกใหรร้โมจกทำกร์แกลฤะษสฎมีกำำชิกกลุ่มจัดหำสทำนนกัำงยำคนวคำณมะคกนรรใหมกมำ่ รกฤษฎีกำ
มำดำเนินคดีแทนภำยในระยะเวลำท่ีศำลกำหนด หำกโจทก์และสมำชิกกลุ่มเพิกเฉยไม่ดำเนินกำร
ดังกลำ่ ว ให้นำควสำำมนใกันงวำรนรคคณหะนกึ่งรมรมำใกชำ้บรกังฤคษบั ฎโดีกยำ อนโุ ลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำสง่ั ของศำลตำมมำตรำนี้ให้เป็นท่ีสุด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๐๑๙๕ เม่ือศำลไดม้ ีคำส่ังอนุญำตให้ดำเนินคดีแบบกลุม่ และจำเลยได้
ยนื่ คำให้กำรแล้วสใำหนศ้ กั ำงลำนกคำหณนะกดรวรันมนกัดำรพกรฤ้อษมฎโีกดำยส่งั ใหค้ คู่ วำมสทำนุกกัฝงำ่ ำยนมคำณศะำกลรเรพมื่อกดำำรเกนฤนิ ษกฎำีกรำดงั นี้
(๑) ไกล่เกลยี่ หรือนำวธิ ีอนุญำโตตลุ ำกำรมำใช้เพ่อื ให้คดเี สร็จไปทง้ั หมดหรือบำงส่วน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎใหีก้คำ ู่ควำมนำต้นสฉำบนับกั พงำยนำคนณเะอกกรสรมำรกหำรรกือฤพษยฎำีกนำวัตถุท้ังหมดทสำ่ีปนรกั ะงสำนงคคณ์จะะกอร้ำรงมอกิงำรกฤษฎีกำ
และอยู่ในควำมคสรำอนบกั คงำรนอคงณขอะกงรตรนมทกี่สำรำกมฤำษรฎถีกนำำมำศำลได้มำสแำนสกัดงงำตน่อคศณำะลกรเรพมื่อกใำหรก้ศฤำษลฎแีกลำะคู่ควำมอีก
ฝำ่ ยหน่งึ ตรวจดู
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษพฎยีกำำนหลักฐำนดสังำกนลกั ่งำำวนอคยณู่ใะนกครรวมำกมำครกรฤอษบฎคีกรำองของคู่ควำสมำนฝกั่ำงยำอน่ืนคณหะรกือรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
บุคคลภำยนอก คู่ควำมฝ่ำยที่ประสงค์จะอ้ำงอิงต้องขอให้ศำลมีคำสั่งเรียกพยำนหลักฐำนนั้นมำ
จำกผู้ครอบครองสำโดนยกั งยำ่นื นคคำณขะอกตร่อรมศกำำลรพกรฤ้อษมฎกีกับำ กำรยื่นบัญชสรี ำะนบกั ุพงำยนำคนณเพะกื่อรใรหม้ไกดำพ้ รกยฤำนษฎหีกลำักฐำนนั้นมำ
ก่อนวันนัดพร้อม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรีกณำีท่ีมีเหตุขัดขส้อำงนทกั งำำในหค้คณู่คะวกำรมรมไกมำ่สรำกมฤษำฎรถีกำนำพยำนหลักสำฐนำกันงทำน่ีอคยณู่ในะกครวรมำกมำรกฤษฎีกำ
ครอบครองของตนมำหรือยังไม่ได้มำซ่ึงพยำนหลักฐำนที่ศำลออกคำสั่งเรียกจำกคู่ควำมฝ่ำยอ่ืนหรือ
บุคคลภำยนอก หสำรนือกั มงีเำหนตคุจณำะเกปร็นรมอกื่นำใรดกฤถษ้ำฎศีกำำลเห็นสมควรสกำน็ใหกั ้ศงำำนลคเณล่ือะกนรวรันมนกำัดรพกฤร้อษมฎีกอำอกไปตำมที่
เห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกหฤำษกฎคีกู่คำวำมฝ่ำยใดจสงำในจกัไมงำ่ดนำคเณนะินกกรำรมรดกำังรกกลฤ่ำษวฎใีกนำวันนัดพร้อมหสำรนือกั วงันำนอค่ืนณทะ่ีศกำรรลมไดกำ้ รกฤษฎีกำ
เลอื่ นไป ค่คู วำมฝสำ่ ำยนนกั ้ันงำไนมค่มณสี ทิะกธริทรจี่มะกนำรำกพฤยษำฎนีกหำลักฐำนดงั กลส่ำำวนมกั ำงสำบืนคในณภะำกยรรหมลกงั ำรแกตฤถ่ ษ้ำฎศีกำำลเห็นว่ำเพ่ือ
ประโยชน์แหง่ ควำมยตุ ิธรรมจำเป็นจะตอ้ งสืบพยำนหลักฐำนอันสำคัญซ่งึ เก่ยี วกับประเด็นขอ้ สำคญั ใน
สำนกั คงดำนโี ดคยณฝะ่ำกฝรนืรมตกอ่ ำบรกทฤบษัญฎญีกำตั ิแห่งอนุมำตรสำำนนกั้ี ใงหำน้ศคำณลมะกอี รำรนมำกจำรรับกฤฟษงั พฎีกยำำนหลกั ฐำนเชส่นำวน่ำกั นงัน้ำนไคดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ให้ศำลตรวจคำคู่ควำมและคำแถลงของคูค่ วำมแล้วนำข้ออ้ำง ข้อเถียง ท่ีปรำกฏ
ในคำคู่ควำมและสคำำนแกั ถงลำนงคขณองะคกรู่ครวมำกมำเรทกียฤษบฎกีกันำดูและสอบถำสมำคนู่กคั งวำำนมคทณุกะฝก่ำรรยมถกึงำขร้อกอฤ้ำษงฎีกขำ้อเถียง และ
พยำนหลักฐำนท่ีย่ืนต่อศำล ว่ำฝ่ำยใดยอมรับหรือโต้แย้งข้ออ้ำง ข้อเถียง น้ันอย่ำงไร ข้อเท็จจริงใดที่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๔ มำตรำ ๒๒๒/๑๙ เพ่ิมโดยพระรำชบญั ญตั ิแก้ไขเพิม่ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบบั ท่ี ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๕ มำตรำ ๒๒๒/๒๐ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๕ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คู่ควำมยอมรับกันก็เป็นอันยุติไปตำมนั้น ส่วนข้อกฎหมำยหรือข้อเท็จจริงท่ีคู่ควำมฝ่ำยหนึ่งยกขึ้นอ้ำง
สำนกั แงตำน่คคู่คณวำะกมรฝร่ำมยกอำร่ืนกไฤมษ่รฎับีกแำละเก่ียวเนื่องสโำดนยกั ตงรำนงกคับณปะกรระรเมดก็นำขร้กอฤพษิพฎำีกทำตำมคำคู่ควำสมำนใหกั ง้ศำำนลคกณำะหกนรรดมไกวำ้ รกฤษฎีกำ
เป็นประเด็นข้อพิพำทและกำหนดให้คู่ควำมฝ่ำยใดนำพยำนหลักฐำนมำสืบในประเด็นข้อใดก่อนหรือ
หลังกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรสอบถำมคู่ควำมดังกล่ำว คู่ควำมแต่ละฝ่ำยต้องตอบคำถำมท่ีศำลถำมเอง
สำนกั หงรำนอื คถณำมะตกรำรมมคกำำขรอกขฤษองฎคีกคู่ำวำมฝ่ำยอน่ื สเกำนยี่ กวั กงำับนขคอ้ ณเะทก็จรจรรมิงกทำคี่รก่คู ฤวษำฎมีกฝำ่ำยอน่ื ยกเปน็ ขส้อำอน้ำกั งงำขนอ้คเณถะยี กงรแรมลกะำรกฤษฎีกำ
พหรยือำปนฏหิเลสักธฐขำ้อนเตทส่ำ็จำงจนรๆกั ิงงใทำดน่ีคโคู่ดคณยวะำไกมมร่มไรดีเมห้ยกต่ืนำุรแตกห่อฤ่งศษกำฎำลีกรำปถ้ำฏคิเสู่คธวโำดมยฝช่ำัดสยแำในดจกั้งไมงใำ่ตหนอค้ถบณือคะวกำ่ำถรยรำอมมมกเรำกรับ่ียกขวฤ้อกษเับฎทขีก็จ้ำอจเรทิง็จนจั้นรแิงลใด้ว
สำนกั เงวำ้นนแคตณ่ศะำกลรจรมะกเหำร็นกวฤ่ำษคฎู่คีกวำำมฝ่ำยนั้นไมส่อำยนู่ใกันงวำิสนัยคทณ่ีจะกะรตรอมบกหำรรกือฤแษสฎดีกงำเหตุแห่งกำรปสฏำนิเสกั ธงโำดนยคชณัดะแกรจร้งมไดกำ้ รกฤษฎีกำ
ในขณะน้ันและเป็นข้อเท็จจริงที่จำเป็นต่อกำรกำหนดประเด็นข้อพิพำท ศำลจะมีคำส่ังให้เลื่อนวันนัด
พร้อมเฉพำะสว่ นสทำ่ียนังกั ไงมำ่เนสครณ็จสะกิ้นรอรอมกกไำปรกแฤลษะฎใีกหำ้คู่ควำมฝำ่ ยนสน้ั ำทนำกั คงำำนแคถณละงกเกร่ียรมวกกำับรขกอ้ฤเษทฎ็จีกจำริงน้นั มำย่ืน
ต่อศำลภำยในเวลำที่ศำลเห็นสมควรกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษกฎำีกหำนดระยะเวลสำำทน้ังกัหงมำนดคในณกะำกรรดรมำเกนำนิรกคฤดษีแฎบีกบำกลมุ่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) กำหนดวัน เวลำ วิธีกำร และข้ันตอนในกำรดำเนินคดีแบบกลุ่มท่ีจำเป็น เช่น
จำนวนและรำยลสะำเนอกั ียงดำนเกคี่ยณวะกกรับรพมยกำำรนกทฤ่ีจษะฎนีกำำมำเบิกควำมสำบนันกั งทำึกนถค้อณยะกครำรแมทกนำรกกำฤรษสฎืบีกพำยำนบุคคล
พยำนผู้เชี่ยวชำญ พยำนเอกสำร และพยำนหลักฐำนที่ต้องกำรให้ศำลเรียกจำกคู่ควำมอีกฝ่ำยหนึ่ง
สำนกั หงรำนือคบณคุ ะคกลรภรำมยกนำรอกกฤษรฎวมีกำทัง้ กำรพิสจู นท์สำำนงวกั ทิงำยนำคศณำะสกตรรร์มกกำำรรเกดฤนิ ษเผฎีชกำิญสืบ และกำรสสำ่งนปกั รงำะนเดค็นณไะปกสรรืบมยกังำรกฤษฎีกำ
ศำลอ่ืน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่คูค่ วำมฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งไม่มำศำลในวันนัดพร้อมหรอื วันอื่นท่ีศำลได้เลื่อนไป
สำนกั ใงหำ้ศนคำลณดะำกเรนรมินกกำำรรกตฤำษมฎมีกำำตรำนี้โดยใหส้ถำือนวกั ่ำงคำนู่คควณำมะกทร่ีไรมม่มกำำศรกำฤลษไดฎี้กทำรำบกำรดำเนสินำกนำกั รงใำนนควณันนะกั้นรแรมลก้วำรกฤษฎีกำ
และคู่ควำมท่ีไม่มำศำลไม่มีสิทธิขอเล่ือนกำหนดนัดหรือคัดค้ำนประเด็นข้อพิพำทและหน้ำที่นำสืบที่
ศำลกำหนด เว้นแสำตน่เปกั ง็นำกนรคณณีะทกี่ไรมร่สมำกมำรำกรฤถษมฎำีกศำำลได้ในวันนัดสพำนรกั้องมำหนครือณวะันกรอร่ืนมทก่ีศำรำกลฤไษดฎ้เลีกื่อำนไปเพรำะ
เหตุจำเป็นอันไม่อำจก้ำวล่วงเสียได้หรือเป็นกำรคัดค้ำนประเด็นข้อพิพำทเก่ียวกับควำมสงบเรยี บร้อย
สำนกั ขงอำนงปคณระะชกำรชรมนกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อศำลได้ดำเนินกำรตำมมำตรำนี้เสร็จสิ้นแล้ว ให้ศำลกำหนดวันสืบพยำนซึ่งมี
ระยะเวลำไม่น้อยสกำวนำ่ กั สงบิ ำนวคันณนะับกแรตรว่มันกนำรัดกพฤรษ้อฎมีกวำนั สดุ ทำ้ ย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ใหถ้ ือว่ำวนั นดั พรอ้ มวันแรกตำมมำตรำนี้เป็นวันชีส้ องสถำนตำมประมวลกฎหมำยน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/ร๒ร๑มก๑๙ำ๖รกฤกษ่อฎนีกวำันนัดพร้อมตสำำมนมกั ำงำตนรคำณ๒ะก๒ร๒รม/ก๒ำ๐รกไฤมษ่นฎ้อีกำยกว่ำสิบห้ำ
วัน ให้คู่ควำมยื่นบัญชีระบุพยำนต่อศำลพร้อมสำเนำในจำนวนที่เพียงพอเพ่ือให้คู่ควำมฝ่ำยอื่นรับไป
สำนกั จงำำกนเคจณ้ำะพกนรรักมงกำำนรศกำฤลษแฎลีกะำถ้ำคู่ควำมฝ่ำสยำนใดกั มงำีคนวคำณมะจกำรนรงมจกะำรยกื่นฤบษัญฎีกชำีระบุพยำนเพิ่มสำเนตกิัมงำในหค้ยณ่ืนะตก่อรศรมำลกำรกฤษฎีกำ
ก่อนกระบวนพิจำรณำทตี่ อ้ งกระทำในวันนดั พร้อมเสร็จสิ้น
สกำำนรกั ยง่ืนำนบคัญณชะกีรระรบมุพกำยรำกนฤเษพฎิ่มีกเำติมเม่ือล่วงพส้นำรนะกั ยงำะนเวคลณำะตกำรมรมวกรำรรคกหฤษนฎ่ึงีกจำะกระทำได้
ตอ่ เมือ่ ไดร้ บั อนุญำตจำกศำลเมอ่ื ผรู้ ้องขอแสดงเหตุอันสมควรวำ่ ไม่สำมำรถทรำบถงึ พยำนหลกั ฐำนนั้น
สำนกั หงรำนือคเปณ็นะกกรรรณมีจกำำเรปก็นฤษเพฎ่ือีกปำระโยชน์แหง่ สคำวนำกั มงยำนตุ คิธณรระมกรหรมรือกำเพรกื่อฤใษหฎโ้ อีกกำำสแก่คู่ควำมสใำนนกกั ำงรำตน่อคสณ้คู ะดกรีอรยมำ่ กงำรกฤษฎีกำ
เต็มท่ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๖ มำตรำ ๒๒๒/๒๑ เพ่มิ โดยพระรำชบญั ญตั ิแกไ้ ขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวิธีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๒๒๒/๒๒๑๙๗สำในนกั กงรำณนคีทณี่จะำกเลรรยมขกำำดรนกฤัดษยฎ่นื ีกคำำให้กำรหรือขสำำดนนกั ัดงำพนิจคำณระณกำรรศมำกลำรกฤษฎีกำ
จะมีคำพิพำกษำหรือคำส่ังช้ีขำดให้โจทก์เป็นฝ่ำยชนะคดีโดยจำเลยขำดนัดยื่นคำให้กำรหรือขำดนัด
พิจำรณำมิได้ ให้ศสำำนลกัสงืบำนพคยณำนะกหรลรักมฐกำำรนกโฤจษทฎกีก์ไำปฝ่ำยเดียว แสลำะนศกั ำงลำนอคำจณเะรกียรกรพมกยำำรนกหฤษลักฎีฐกำำนอื่นมำสืบ
ไดเ้ องตำมท่ีเห็นว่ำจำเป็นเพ่ือประโยชนแ์ ห่งควำมยตุ ิธรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษโจฎทีกกำ ์ไม่นำพยำนสหำลนักกั ฐงำำนนคมณำะสกืบรตรมำมกำครวกำฤมษใฎนีกวำรรคหน่ึงภำยสใำนนรกั ะงยำนะเควณละำกทรี่ศรมำกลำรกฤษฎีกำ
ก๒ำ๒ห๒น/ด๒๕หรือในกสรำณนกีัทงี่คำู่คนควำณมะทกร้ังรสมอกงำฝร่ำกยฤหษฎรือีกโำจทก์ขำดนัดพสำิจนำกั รงณำนำคใณหะ้บกังรครมับกตำำรมกฤบษทฎบีกัญำ ญัติมำตรำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกนฤอษกฎจีกำำกทบ่ี ัญญัติไว้ใสนำวนรกั รงคำนหคนณ่ึงแะกลระรวมรกรำครสกอฤษงฎใีกหำน้ ำบทบญั ญัตสวิ ำ่ำนดกั้วงยำกนำครณพะิจกำรรรณมกำำรกฤษฎีกำ
โดยขำดนัดมำใช้บังคับโดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๓๑๙๘ ในกำรพิจำรณำพิพำกษำคดี เพ่ือประโยชน์แห่งควำมยุติธรรม
สำนกั ใงหำ้ศนำคลณมะีอกำรนรมำกจำแรสกวฤงษหฎำีกขำ้อเท็จจริงเพ่มิ สเำตนิมกั ไงดำ้ นใคนณกะำกรรนร้ีมศกำำลรกจฤะษรบัฎีฟกำังพยำนบุคคลสพำนยกัำงนำเนอคกณสะำกรรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
พยำนหลักฐำนอ่นื นอกเหนือจำกพยำนหลกั ฐำนของค่คู วำมก็ได้ แต่ต้องใหค้ ู่ควำมทุกฝ่ำยทรำบและไม่
ตดั สิทธิค่คู วำมในสอำนั นทกั จ่ีงำะนโตคณแ้ ยะง้กพรรยมำกนำหรกลฤักษฐฎำนีกำดังกล่ำว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ศำลอำจขอให้ผู้ทรงคุณวุฒหิ รือผ้เู ชย่ี วชำญมำให้ควำมเห็นเพ่อื ประกอบกำรพิจำรณำ
สำนกั พงิพำนำคกณษะำกครดรีไมดก้ ำแรตก่ตฤอ้ษงฎใีกหำ้คคู่ วำมทุกฝ่ำสยำทนรกั ำงบำนแคลณะไะมกต่รรัดมสกิทำรธกิคฤู่คษวฎำีกมำในอันทีจ่ ะขอใสหำ้เนรกั ียงกำนผูท้คณรงะคกณุรรวมุฒกำิ รกฤษฎีกำ
หรือผู้เชี่ยวชำญฝส่ำำยนตกั นงำมนำคใณห้คะกวรำรมมเกหำ็นรโกตฤ้แษยฎ้งีกหำรือเพิ่มเติมคสวำำนมกั เหงำ็นนขคอณงะผกู้ทรรรมงคกำุณรกวฤุฒษิหฎรีกือำผู้เชี่ยวชำญ
ดงั กลำ่ ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกบฤุคษคฎลีกทำี่ศำลขอให้มำสตำำนมกั วงรำรนคคหณนะก่ึงแรรลมะกวำรรรกคฤสษอฎงีกมำีสิทธไิ ด้รับค่ำปสำ่วนยกั กงำำรนคคณ่ำะพกำรหรนมกะำรกฤษฎีกำ
เดินทำง ค่ำเช่ำทพี่ กั และกำรชดใช้ค่ำใช้จำ่ ยที่ต้องเสียไป ตำมข้อบังคบั ของประธำนศำลฎีกำโดยได้รับ
ควำมเหน็ ชอบขอสงำคนณกั งะำกนรครณมะกกำรรรบมรกิหำรำกรฤศษำลฎียกำุติธรรม และไมส่ำถนือกั วงำ่ ำเนงคินณทะี่ศกำรลรสมั่งกจำ่ำรยกตฤษำมฎวีกรำรคนี้เปน็ ค่ำ
ฤชำธรรมเนยี มในกำรดำเนินคดแี บบกลุ่มทค่ี คู่ วำมจะต้องชำระ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๔๑๙๙ ไม่ว่ำกำรพิจำรณำคดีจะได้ดำเนินไปแล้วเพียงใด ศำลอำจมี
คำส่ังให้มีกำรแบส่งำกนลกั ุ่มงยำน่อคยณเนะื่อกงรรจมำกกำมรีลกักฤษษฎณีกะำของควำมเสียสำหนำกั ยงทำน่ีแคตณกะตก่ำรงรกมันกรำระกหฤวษ่ำฎงีกบำุคคลในกลุ่ม
และในกรณีเช่นนี้ศำลอำจส่ังให้มีกำรนำสืบถึงควำมเสียหำยของกลุ่มย่อยให้ชัดเจนดว้ ยก็ได้ คำส่ังของ
สำนกั ศงำำลนใคหณเ้ ะปก็นรทรม่สี กุดำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๗ มำตรำ ๒๒๒/๒๒ เพิม่ โดยพระรำชบญั ญัติแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๘ มำตรำ ๒๒๒/๒๓ เพิม่ โดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพิ่มเตมิ ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
แพง่ (ฉบับที่ ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๙ มำตรำ ๒๒๒/๒๔ เพ่ิมโดยพระรำชบญั ญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๕๒๐๐ ในกรณีดังต่อไปน้ี ให้ศำลกำหนดวันตำมที่เห็นสมควรแต่ต้อง
สำนกั ไงมำ่นนค้อณยกะกวร่ำรสมี่สกิบำรหก้ำฤวษันฎเีกพำื่อให้สมำชิกกสลำนุ่มกัยงื่นำนคคำณขอะกเขรร้ำมแกทำนรกทฤี่โษจฎทีกกำ์ รวมทั้งกำหนสำดนวกั ันงยำน่ืนคคณำะคกัดรครม้ำกนำรกฤษฎีกำ
คำขอเข้ำแทนที่โจทก์วันนัดไต่สวนคำขอเข้ำแทนท่ีโจทก์ และส่งคำบอกกล่ำวให้สมำชิกกลุ่มเท่ำที่ทรำบ
กับประกำศโดยใชสว้ำนิธีกกั งำำรนตคำณมทะก่ีเหรร็นมสกมำรคกวฤรษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เม่อื โจทก์มิได้มคี ณุ สมบตั ิตำมท่ีบัญญัตไิ ว้ในมำตรำ ๒๒๒/๑๒ (๕)
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษเฎมีกื่อำโจทก์มรณะหสรำอืนตกั กงำเนปค็นณผะูไ้ รกค้รรวมำกมำสรำกมฤำษรฎถีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส((๔๓ำน))กั เเงมมำื่อื่อนโศคจำณทละกมกท์ีครงิ้ำรฟมสกงั่อ้ พำงรทิ กักฤษษท์ฎีกรพัำ ยโ์ จทก์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษเฎมีกื่อำคู่ควำมทง้ั สอสงำฝนำ่ กัยงหำรนอืคโณจะทกกรข์รมำดกนำรัดกพฤจิษำฎรีกณำ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) เมอ่ื โจทกไ์ ม่นำพยำนหลักฐำนมำสืบตำมมำตรำ ๒๒๒/๒๒
ส(๗ำน)กั เงมำือ่นโคจณทะกกร์ ร้อรงมขกอำรตกอ่ ฤศษำฎลีกวำ่ำไมป่ ระสงค์ทสจี่ ำะนเกัปง็นำนโจคทณกะ์ดกำรรเนมนิกำครดกีแฤทษนฎีกกำลมุ่ อีกต่อไป
ในกรณีตำม (๒) นอกจำกสมำชิกกลุ่มแล้ว บุคคลตำมมำตรำ ๔๒ หรือมำตรำ ๔๕
สำนกั แงลำน้วคแณต่กะกรรณรมี อกำำรจกรฤ้อษงฎขีกอำเข้ำแทนที่โจทสำกน์ไกัดง้ดำ้วนยคณโดะกยรใรหม้นกำำรมกำฤตษรฎำีก๒ำ ๒๒/๒๖ แลสะำมนำกั ตงำรนำค๒ณ๒ะก๒ร/ร๒ม๗กำรกฤษฎีกำ
มำใช้บังคับโดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๖๒๐๑ ในกำรพิจำรณำอนุญำตให้สมำชิกกลุ่มคนใดเข้ำแทนที่โจทก์
สำนกั ตงอ้ำนงเคปณน็ ะทก่ีพรรอมใกจำแรกก่ศฤำษลฎวีกำ่ ำสมำชิกกลุ่มคสนำนนัน้กั งมำีคนณุคณสมะกบรัตริตมำกมำรทก่บี ฤัญษฎญีกตั ำิไว้ในมำตรำ ๒สำ๒น๒กั /ง๑ำน๒คณ(๕ะ)กรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนศกั ำงลำนอคนณุญะำกตรใรหม้กสำมรำกชฤิกษกฎลีกุ่มำ เข้ำแทนที่โจสทำกน์กั ใงหำ้นโจคทณกะ์เกดริมรมยกังคำรงกมฤีฐษำฎนีกะำเป็นสมำชิก
กลุ่มคนหนึ่งและทนำยควำมของโจทก์เดิมยังคงเป็นทนำยควำมของกลุ่มต่อไป ในกรณีตำมมำตรำ
สำนกั ๒งำ๒น๒ค/ณ๒ะ๕กร(ร๕ม)กแำรลกะฤษ(๖ฎ)ีกำให้ศำลกำหนดสำวนันกั สงืบำนพคยณำะนกใรหรมม่โกดำรยกเรฤ็วษฎถีก้ำำศำลไม่อนุญำสตำในหกั้สงมำนำชคิกณกะลกรุ่มรเมขก้ำำรกฤษฎีกำ
แทนที่โจทก์หรือไม่มีกำรร้องขอเข้ำแทนท่ีโจทก์ ให้ศำลมีคำส่ังยกเลิกกำรดำเนินคดีแบบกลุ่มและให้
ดำเนินกระบวนพสิจำำนรกั ณงำำนตค่อณไะปกอรยรม่ำกงคำรดกีสฤำษมฎัญีกำโดยให้ถือว่ำกสำรนะกับงวำนนคพณิจะำกรรณรมำทกำ่ีไรดก้กฤรษะฎทีกำำไปแล้วมีผล
ผูกพันกำรดำเนินคดีสำมญั ของโจทกต์ อ่ ไปดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤำษสฎั่งขีกอำงศำลตำมมำสตำรนำกันง้ีใำหนเ้คปณ็นะทกส่ี รดุรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/ร๒ร๗มก๒๐ำ๒รกหฤษ้ำมฎีกมำิให้สมำชิกกลุ่มสำทนี่เกัขง้ำำแนทคนณทะก่ีโจรรทมกก์ตำำรกมฤมษำฎตีกรำำ ๒๒๒/๒๕
ใช้สิทธิอย่ำงอื่นนอกจำกสิทธิท่ีมีอยู่แก่โจทก์ในช้ันพิจำรณำเมื่อตนร้องขอเข้ำแทนท่ีโจทก์ และห้ำมมิให้
สำนกั ใงชำ้สนิทคณธิเะชก่นรวรม่ำนกำ้ันรใกนฤทษำฎงีกทำ่ีขัดกับสิทธิขสอำงนโกัจงทำกน์เคดณิมะกเวรร้นมแกตำ่เรปก็นฤษทฎ่ีพีกอำใจแก่ศำลตำมสำคนำกั รง้อำงนขคอณงะสกมรำรมชกิกำรกฤษฎีกำ
กลุ่มที่เข้ำแทนทส่ีโำจนทกั กง์ำวน่ำคกณำระกดรำรเมนกินำกรกรฤะษบฎวีกนำพิจำรณำขอสงำโนจกัทงกำน์ทคี่ไณด้ทะกำรไรปมแกลำร้วกซฤ่ึงษกฎ่อีกใำห้เกิดควำม
เสียหำยแก่สมำชิกกลุ่มนั้นเกิดจำกควำมจงใจหรือประมำทเลินเล่ออย่ำงร้ำยแรงของโจทก์ ในกรณี
สำนกั เงชำ่นนวค่ำณนะี้ กเพรร่อื มปกรำะรกโยฤชษนฎ์แีกหำ ง่ ควำมยตุ ธิ รสรำมนกัศงำำลนอคำณจะมกคี รำรสม่ังกอำยรก่ำฤงใษดฎีกๆำตำมที่เห็นสมสคำวนรกั กงไ็ำดน้คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๐ มำตรำ ๒๒๒/๒๕ เพม่ิ โดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๑ มำตรำ ๒๒๒/๒๖ เพ่มิ โดยพระรำชบญั ญตั ิแก้ไขเพม่ิ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับท่ี ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๒ มำตรำ ๒๒๒/๒๗ เพมิ่ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่มิ เตมิ ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๒๘๒๐๓ เม่ือศำลมีคำสั่งอนุญำตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่มแล้วโจทก์จะ
สำนกั ถงอำนนคคณำฟะกอ้ รงรไมมกไ่ ดำร้ กเวฤน้ ษแฎตีกศ่ำำลจะอนุญำตสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่จำเลยยื่นคำให้กำรแล้ว ห้ำมไม่ให้ศำลอนุญำตให้ถอนฟ้องโดยมิได้ฟัง
จำเลยก่อน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีได้มกี ำรสง่ คำบอกกล่ำวกับประกำศใหส้ มำชกิ กลุ่มตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๕ แล้ว
สำนกั หงำำนกคศณำละกจระรมมีคกำำสรก่ังอฤษนฎุญีกำำตให้ถอนคำฟส้อำงนกัใหงำ้ศนำคลณกะำกหรนรมดกวำันรตกฤำษมฎทีก่ีเหำ็นสมควรแต่ตส้อำนงไกั มงำ่นน้อคยณกะวก่ำรสร่ีมสกิบำรกฤษฎีกำ
ศหำ้ำลวันรเวพม่ือทใหั้งแ้สจม้งำเสชรำิกื่อนกงกั กลงำุ่มำรนคถคัดอณคนะ้ำกฟนร้อโรดงมใยกหทำ้สรำกมเปฤำษช็นฎิกหีกกนำลังุ่มสทือยรำ่ืนบตต่อำศมำสวลำิธนแีกกั ลำงระำเนสชค่ัง่นใณหเะด้โกียจรวทรกมกับก์นำทำรเ่ีกกงำฤินหษคฎน่ำีกใดชำไ้จว่้ำในยมมำำตวำรงำ
สำนกั ๒ง๒ำน๒ค/ณ๑ะ๕กรวรรมรกคำหรกนฤ่งึ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีโจทก์เพิกเฉยไม่นำเงินค่ำใช้จ่ำยมำวำงศำลตำมวรรคสำมโดยไม่แจ้งให้ศำล
ทรำบเหตแุ หง่ กำรสเำพนิกกั เงฉำนยเคชณน่ ะวกำ่ รนรั้นมกใำหรกศ้ ฤำษลฎมีกีคำำสง่ั ไมอ่ นญุ ำตสใำหน้ถกั องำนนคคำณฟะ้อกงรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๒๒๒/๒๙๒ส๐๔ำนกัเมงำื่อนศคำณละมกรีครำมสกั่งำรอกนฤุญษฎำีกตำให้ดำเนินคดสีแำนบกั บงำกนลคุ่มณแะลกระรพม้นกำรกฤษฎีกำ
ระยะเวลำตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๕ (๖) แล้ว ก่อนที่ศำลจะอนุญำตให้มีกำรตกลงกันหรือประนีประนอม
ยอมควำมกันในปสำรนะกัเดงำ็นนแคหณ่งะคกดรรี มใหก้ำศรำกลฤกษำฎหีกนำ ดวันตำมท่ีเหสำ็นนสกั มงำคนวครณแะตก่ตร้รอมงกไมำร่นก้อฤยษกฎวีก่ำำส่ีสิบห้ำวัน
เพื่อให้สมำชิกกลุ่มคัดค้ำนหรือแจ้งควำมประสงค์ออกจำกกำรเป็นสมำชิกกลุ่มโดยทำเป็นหนังสือย่ืน
สำนกั ตงอ่ำนศคำณละแกลระรมสก่งั ใำหรก้โฤจษทฎกีก์นำำเงนิ ค่ำใช้จ่ำยสำมนำกัวงำำงนศคำณละเกพร่ือรมแกจำ้งรเกรื่อฤษงกฎำีกรำตกลงกันหรือสปำรนะกั นงำีปนรคะณนะอกมรยรอมมกำรกฤษฎีกำ
ควำมกันในประเดส็นำนแหกั ง่งำคนดคีใณหะ้สกมรำรชมิกกกำรลกุ่มฤทษรฎำีกบำตำมวิธีกำรเชส่นำเนดกั ียงวำกนับคทณ่ีกะกำรหรนมดกไำวร้ใกนฤมษำฎตีกรำำ ๒๒๒/๑๕
วรรคหน่ึง เม่ือศำลมีคำส่ังอนุญำตให้มีกำรตกลงกันหรือประนีประนอมยอมควำมกันในประเด็นแห่ง
สำนกั คงดำนีแคลณ้วะใกหร้รถมือกวำ่ำรสกมฤษำชฎิกีกำกลุ่มรำยที่แจส้งำคนวกั ำงมำนปครณะสะกงรคร์อมอกกำรจกำฤกษกฎำีกรำเป็นสมำชิกกสลำุ่มนแกั ลงำะนมคิไณด้ขะกอรถรอมนกำรกฤษฎีกำ
ควำมประสงคด์ ังกลำ่ วกอ่ นศำลมีคำสงั่ อนุญำต ไม่เปน็ สมำชิกกลุ่มนับแตว่ นั ท่ศี ำลมีคำส่ังอนุญำต
สใำนนกกั รงณำนีทคีโ่ ณจทะกกร์เรพมิกกเำฉรยกไฤมษน่ ฎำีกเำงินค่ำใชจ้ ่ำยมสำำวนำกั งงศำำนลคตณำะมกวรรรรมคกหำรนก่ึงฤโษดฎยีกไมำแ่ จ้งใหศ้ ำล
ทรำบเหตุแห่งกำรเพิกเฉยเช่นว่ำนั้น ให้ศำลมีคำสั่งไม่อนุญำตให้มีกำรตกลงกันหรือประนีประนอม
สำนกั ยงอำนมคคณวำะมกรกรันมใกนำปรกระฤเษดฎ็นีกแำหง่ คดี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะ/ก๓รร๐ม๒ก๐๕ำรกเมฤ่ือษศฎำีกลำมีคำสั่งอนุญำสตำในหกั ้ดงำำนเนคินณคะดกรีแรบมบกกำรลกุ่มฤแษลฎะีกพำ้นระยะเวลำ
ตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๕ (๖) แล้ว ก่อนที่ศำลจะอนุญำตให้มีกำรเสนอข้อพพิ ำทให้อนุญำโตตุลำกำรเป็น
สำนกั ผงู้ชำน้ีขคำดณตะกำมรรบมทกบำรัญกญฤษัตฎิแีกหำ่งประมวลกฎสหำมนำกั ยงนำนี้วค่ำดณ้วะยกอรรนมุญกำำรโตกตฤษุลฎำกีกำำร ให้นำควำมสในำนมกั ำงตำรนำคณ๒ะ๒ก๒ร/ร๒มก๙ำรกฤษฎีกำ
มำใชบ้ ังคบั โดยอนสโุำลนมกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๓ มำตรำ ๒๒๒/๒๘ เพิม่ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพม่ิ เติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทรี่ ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๔ มำตรำ ๒๒๒/๒๙ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพมิ่ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับท่ี ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๕ มำตรำ ๒๒๒/๓๐ เพิม่ โดยพระรำชบัญญตั ิแก้ไขเพมิ่ เติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๒๒๒/๓๑๒๐๖ คำบอกกล่ำวและประกำศตำมมำตรำ ๒๒๒/๒๘ มำตรำ ๒๒๒/๒๙
สำนกั แงลำนะคมณำตะรกำรร๒ม๒กำ๒ร/ก๓ฤ๐ษฎอีกยำ่ำงน้อยตอ้ งมสีรำำนยกักงำำรนดคงั ณตะอ่ กไรปรนม้ี กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ชื่อศำลและเลขคดี
ส(๒ำน)กั ชงอ่ืำนแคลณะทะกอ่ี รยรูข่ มอกงำครกูค่ ฤวษำมฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ขอ้ ควำมโดยย่อของคำฟอ้ งและลกั ษณะของกลุ่มบุคคลทชี่ ดั เจน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษฎขีก้อำควำมโดยย่อขสำอนงกักงำำรนดคำณเนะกินรกรรมะกบำรวกนฤพษิจฎีำกรำณำท่ีได้กระทสำำนไปกั แงำลน้วคแณละะกเรหรตมุทกำี่ รกฤษฎีกำ
ต้องมีคำบอกกลำ่ สว(๕ำแนล)กั ะสงปำิทนรธคะิขกณอำะงศกสรมรมำชกำิกรกกลฤุ่ษมฎแีกลำะผลของคำสสั่งำอนนกั ุญงำำนตคขณอะงกศรำรมลกตำำรมกมฤษำตฎรีกำำ ๒๒๒/๒๘
สำนกั มงำำนตครำณะ๒ก๒ร๒รม/ก๒ำ๙รกหฤรษือฎมีกำำตรำ ๒๒๒/๓ส๐ำนแกั ลงว้ำแนตคก่ณระณกรี รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) ผลของกำรออกจำกกำรเป็นสมำชิกกลุ่มตำมมำตรำ ๒๒๒/๒๙ หรือมำตรำ
๒๒๒/๓๐ แลว้ แตสก่ ำนรณกั งี ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) ช่ือและตำแหนง่ ผ้พู พิ ำกษำผอู้ อกคำบอกกลำ่ วและประกำศ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๒/๓๒๒๐๗ ในกำรพิจำรณำมีคำสั่งตำมมำตรำ ๒๒๒/๒๘ มำตรำ ๒๒๒/
๒๙ หรอื มำตรำ ๒ส๒ำน๒กั /ง๓ำน๐คใณหะศ้ กำรลรมคกำนำรงึ กถฤงึ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ควำมจำเปน็ ในกำรดำเนินคดีแบบกลุม่ ต่อไป สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษคฎวีกำำมคมุ้ ครองหรสือำปนรกั ะงำโยนชคนณ์ขะกอรงรสมมกำำชรกิกกฤลษุ่มฎีกำ
ส(๓ำน)กั คงวำนำมคยณุง่ ะยกำรกรมหกรำือรคกวฤำษมฎสีกะำดวกในกำรดำสเำนนินกั คงำดนีแคบณบะกกลรรุ่มมตก่อำไรปกฤษฎีกำ
(๔) ควำมเป็นธรรมและควำมมีประสิทธิภำพในกำรดำเนินคดแี บบกล่มุ ต่อไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษจฎำีกนำวนของสมำชสกิ ำกนลกั มุ่งำทนีค่ คดั ณคะ้ำกนรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) ควำมสำมำรถของจำเลยในกำรชดใช้ค่ำเสียหำยในกรณีมีกำรตกลงกันหรือ
ประนีประนอมยอสมำนคกัวงำำมนกคนั ณในะกปรรระมเกดำน็ รกแฤหษ่งฎคีกดำี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) กำรตกลงกันหรือประนีประนอมยอมควำมกันในประเด็นแห่งคดีของคู่ควำมมี
สำนกั คงวำนำมคเณปะ็นกธรรรรมมกแำรลกะฤเษปฎ็นีกปำระโยชนก์ ับสมสำำนชกัิกงกำลนุ่มคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะก/ร๓ร๓ม๒ก๐ำ๘รกใฤนษกฎรีกณำ ีที่ศำลมีคำสั่งสถำนึงทกั ง่ีสำุดนอคนณุญะกำรตรใมหก้ดำรำกเนฤินษฎคีกดำีแบบกลุ่มให้
อำยุควำมในกำรฟ้องคดีของสมำชิกกลุ่มสะดุดหยุดลงนับแต่วันท่ีโจทก์ย่ืนคำร้องขออนุญำตให้
สำนกั ดงำำเนนคินณคะดกแีรรบมบกกำลรกมุ่ ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีศณำะลกรมรีคมำกสำั่งรกถฤึงษทฎ่ีสีกุดำไม่อนุญำตใหส้ดำนำเกั นงินำนคคดณีแะบกบรรกมลกุ่มำรกหฤำษกฎปีกรำำกฏว่ำอำยุ
ควำมกำรฟ้องคดีของสมำชิกกลุ่มครบกำหนดไปแล้วในระหว่ำงกำรพิจำรณำคำร้องขออนุญำตให้
สำนกั ดงำำนเนคินณคะดกรีแรบมบกกำรลกุ่มฤษหฎรีกือำจะครบกำหนสดำนภกั ำงยำในนคกณำะหกนรรดมเกวำลรำกหฤกษสฎิบีกำวันนับแต่วันทส่ีศำำนลกั มงำีคนำคสณั่งะถกึงรทรี่สมุดกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๖ มำตรำ ๒๒๒/๓๑ เพ่มิ โดยพระรำชบญั ญตั ิแกไ้ ขเพิ่มเตมิ ประมวลกฎหมำยวิธีพจิ ำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๗ มำตรำ ๒๒๒/๓๒ เพมิ่ โดยพระรำชบัญญตั ิแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
แพ่ง (ฉบับที่ ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๘ มำตรำ ๒๒๒/๓๓ เพมิ่ โดยพระรำชบัญญตั ิแกไ้ ขเพิ่มเตมิ ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำน่ง ค(ฉณบะบั กทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๑๐๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้สมำชิกกลุ่มมีสิทธิฟ้องคดีเพ่ือตั้งหลักฐำนสิทธิเรียกร้องหรือเพื่อให้ชำระหนี้ภำยในหกสิบวันนับแต่
สำนกั วงนั ำนทค่ศี ณำละกมรคี รำมสก่ังำถรงึกทฤี่สษดุฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๒ะ/ก๓ร๔รม๒๐ก๙ำรใกนฤกษรฎณีกีทำ ่ีอำยุควำมสะสดำุดนหกั ยงำุดนลคงณเพะรกำระรเมหกตำุตรกำมฤษมฎำตีกรำำ ๒๒๒/๓๓
หำกมีกรณดี ังตอ่ ไปน้ี ใหถ้ อื วำ่ อำยุควำมไม่เคยสะดดุ หยดุ ลง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษศฎำีกลำมคี ำพิพำกษำสถำนึงทกั งีส่ ำุดนใคหณย้ ะกกฟร้อรมงกำรกฤษฎีกำ
ส((๒๓ำน))กั ศศงำำำนลลคมมณคีีคำำะสสกรงั่่ังรยจมำกกหเลำนริกำ่กกยฤำคษรดฎดเีีกำพำเรนำนิ ะคเหดตแี บุถอบนกฟสลำ่มุ้อนงกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษศฎำีกลำยกคำฟ้องเพสรำำนะกั เหงำตนุคคดณีไะมก่อรยรมู่ในกอำรำกนฤำษจฎศีกำำลหรือโดยไม่ตสดั ำสนทิ กั ธงำิสนมคำณชะิกกกรลรุ่มมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
จะฟอ้ งคดใี หม่
ส(๕ำน)กั สงมำนำคชณิกกะกลรุ่มรอมอกกำรจกำฤกษกฎำรีกเำป็นสมำชิกกลสุ่มำตนำกั มงำมนำคตณรำะก๒ร๒รม๒ก/ำ๑ร๖กฤมษำฎตีกรำำ ๒๒๒/๒๙
หรอื มำตรำ ๒๒๒/๓๐
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีตำม (๒) (๓)ส(ำ๔น)กั แงำลนะคณ(๕ะ)กรหรำมกกปำรรกำฤกษฏฎวีก่ำำอำยุควำมกำรสฟำน้อกังคงำดนีขคอณงะสกมรำรมชกิกำรกฤษฎีกำ
กลุ่มครบกำหนดไปแล้วในระหว่ำงกำรพิจำรณำ หรือจะครบกำหนดภำยในกำหนดเวลำหกสิบวันนับ
แต่วันท่ีคำพิพำกสษำำนหกั รงือำนคคำณสั่ะงกนรั้นรถมึงกทำรี่สกุดฤษใหฎีก้สำมำชิกกลุ่มมีสสิทำนธิฟกั ง้อำงนคคดณีเะพก่ือรตรม้ังหกำลรักกฐฤำษนฎสีกิทำ ธิเรียกร้อง
หรือเพื่อให้ชำระหน้ีภำยในหกสิบวันนับแต่วันที่คำพิพำกษำหรือคำสั่งถึงที่สุดหรือนับแต่วันที่สมำชิก
สำนกั กงลำนุ่มคไมณเ่ ะปก็นรสรมมกำำชริกกกฤลษุม่ ฎีกแำล้วแต่กรณี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สคำวนำกั มงำในนควณรระคกสรรอมงกใำหร้ใกชฤ้บษังฎคีกับำในกรณีที่สมสำำชนิกกั กงลำนุ่มคผณู้ใดะกถรูกรปมฏกิำเสรกธฤคษำฎขีกอำรับชำระหน้ี
โดยอ้ำงเหตุว่ำไม่เป็นสมำชิกกลุ่มตำมคำพิพำกษำ เน่ืองจำกศำลได้มีคำพิพำกษำโดยกำหนด
สำนกั ลงักำนษคณณะะเกฉรพรำมะกขำรอกงฤกษลฎุ่มีกแำตกต่ำงจำกลักสำษนณกั งะำเนฉคพณำะะกขรอรงมกกลำุ่มรกตฤำษมฎทีก่ีศำำลได้มีคำสั่งอสนำนุญกั ำงตำนใหค้ดณำะเกนรินรมคกดำี รกฤษฎีกำ
แบบกลุ่มตำมมำตรำ ๒๒๒/๑๒ วรรคสอง โดยให้มีสิทธิฟ้องคดีนับแต่วันที่คำส่ังปฏิเสธคำขอรับชำระ
หนีถ้ งึ ท่ีสุด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสคว่ ณนะทก่ีร๔รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำพิพำกษำและกำรบังคับคดี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๒๒/๓๕๒๑๐สำนคกัำงพำิพนคำกณษะกำรขรอมงกศำำรกลฤมษีผฎลีกเำป็นกำรผูกพันสคำู่คนวกั ำงำมนแคลณะะสกมรำรมชกิกำรกฤษฎีกำ
กลุ่มและในกรณีที่ศำลมีคำพิพำกษำให้โจทก์ชนะคดี ให้โจทก์หรือทนำยควำมฝ่ำยโจทก์มีอำนำจ
ดำเนินกำรบังคบั คสำดนีแกั ทงนำนโจคทณกะ์แกลรระมสกมำำรชกกิฤษกลฎ่มุีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำชิกกลุ่มมีสิทธิที่จะยื่นคำขอรับชำระหนี้ แต่ไม่มีสิทธิที่จะดำเนินกำรบังคับคดี
สำนกั ตงำำมนคสณ่วนะกนร้ีดร้วมยกตำนรกเอฤงษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๙ มำตรำ ๒๒๒/๓๔ เพม่ิ โดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพจิ ำรณำควำม
แพง่ (ฉบบั ท่ี ๒๖) พส.ศำน. ๒กั ง๕ำ๕น๘คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๑๐ มำตรำ ๒๒๒/๓๕ เพมิ่ โดยพระรำชบญั ญตั ิแก้ไขเพ่มิ เตมิ ประมวลกฎหมำยวธิ ีพิจำรณำควำม
สำนกั แงพำนง่ ค(ฉณบะับกทร่ี ร๒ม๖ก)ำพรก.ศฤ.ษ๒ฎ๕ีก๕ำ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
ป.วิ แพ่ง_compressed
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search