(กระบี่) หมู่บ้านสารสนเทศ บ้านหลังสอด

หมู่บ้านสารสนเทศเพ่ือการพฒั นาคุณภาพชีวิต

(Information of Village for Life Quality Development Report)

บ้านหลงั สอด หมู่ท่ี 1 ตาบลเกาะลนั ตาน้อย
อาเภอเกาะลนั ตา จงั หวดั กระบ่ี
ปี งบประมาณ 2561

ส่วนที่ 1
ข้อมลู ทว่ั ไปของหมู่บ้าน (สภาพทวั่ ไป สภาพสงั คม สภาพทางเศรษฐกิจ)
ประวัตคิ วามเปน็ มาของหมบู่ า้ น

บา้ นหลังสอด มาจากคาวา่ ( หลัง – สอด / ซ่อน ) โดยคาว่า หลัง คือ หมูบ่ ้านอยู่หลังเชิงเขา
หรือหลังควน ส่วนคาว่า สอด คือ เป็นที่หลบซ่อนของโจรผู้ร้าย / โจรลักวัว ควาย ได้มาซ่อนไว้ จึงเป็นท่ีมา
ของคาว่า บ้านหลังสอด มีบางรายงานบอกว่า ที่ได้เรียกกันว่า บ้านทุ่งสอด น้ัน เนื่องจากบ้านหลังสอด มี
ลักษณะหมู่บ้านเป็นทุ่ง มีสัตว์นานาชนิดมาหลบซ่อนมากมาย จึงเรียกกันว่า บ้านทุ่งสอด แต่มีบางรายงาน
บอกว่า คาว่า บ้านหลังสอด เดิมเรียกว่า บ้านทุ่งสอด เจ้านายสมัยก่อนเห็นว่าไม่เหมาะสม จึงเปลี่ยนมาเป็น
บา้ นหลงั สอด จนถึงปจั จบุ นั

สนั นษิ ฐานว่า บคุ คลแรกที่มาบกุ เบิก บ้านหลังสอด คอื นาย สา้ อาจ อาจหาญ เดิมปลูกบ้าน
อาศัยอยู่ท่ีบ้านบากัน หมู่ที่ 2 บ้านคลองหมาก คือ ตอนแรกแกมาเที่ยวยิงหมู ยิงเสือ พอมาถึงบริเวณบ้าน
หลังสอด เห็นว่ามีที่ทางเหมาะสม จึงเลยมาต้ังถิ่นฐาน ต่อมามีผู้คนมาอยู่อาศัยกันหลายหลังคาเรือน จึงได้
จัดต้งั เป็นหม่บู ้านหลงั สอด จนถงึ ปัจจบุ ัน

ทตี่ ้ังอาณาเขต

ท่าเทียบแพขนานยนต์

2
พืน้ ทแี่ ละภูมิอากาศ

เปน็ พื้นท่ี ทงุ่ ท่ีราบลาดลงจากเนินเขาติดชายทะเล พ้ืนที่ป่าสงวน(ป่าเสม็ด สน ) อากาศร้อนชืน้ เขต
มรสุม มพี น้ื ที่ ท้ังหมดประมาณ 2,500 ไร่ แบ่งเป็น

-พนื้ ทท่ี านา 70 ไร่
-ทุ่งเลย้ี งสัตว์/ป่าสงวน 400 ไร่
-สวนยางพารา 630 ไร่
-อนื่ ๆ 1,400 ไร่

ประชากร/ครวั เรือน

ปจั จุบันจากการสารวจ จปฐ. ปี 2561 บ้านหลังสอดมี 234 ครวั เรือน
ประชากรชาย 448 คน หญิง 445 คน
การประกอบอาชพี
1.ทาสวนยางพารา 64 ครัวเรอื น
2.รบั จา้ ง 80 ครัวเรือน
3.ประมง 25 ครัวเรอื น
4.ค้าขาย/ช่าง/บรกิ าร 12 ครวั เรอื น
5.อุตสาหกรรมในครัวเรือน 30 ครัวเรือน

3
สถานทสี่ าคญั /บริการสาธารณะ

1.ท่ีวา่ การอาเภอเกาะลันตา
2.สานกั งานสาธารณสุขอาเภอเกาะลนั ตา
3.ทีท่ าการองคก์ ารบริหารส่วนตาบลเกาะลนั ตาน้อย
4.โรงเรียนบ้านหลงั สอด(ขยายโอกาส)
5.ศูนยพ์ ัฒนาเด็กเล็กบ้านหลังสอด
6. มัสยิดบ้านหลังสอด

สภาพทางเศรษฐกิจ

- ผลิตภัณฑม์ วลรวมของหมบู่ ้าน 220,743 บาท รายไดเ้ ฉล่ยี 34,390 บาท/คน/ปี
สภาพทางสงั คม

-สภาพบา้ นเรือนของชาวบา้ นหลงั สอดมคี วามม่นั คงถาวร การจัดบา้ นเรือนเป็นระเบียบ
- ชาวบา้ นสว่ นใหญ่มสี ุขภาพดี ได้รับการดูแลและการตรวจสุขภาพประจาปี
- ไดร้ ับการศึกษาและอ่านออกเขยี นได้ 100 %

4

การคมนาคม

ในหมู่บา้ นมถี นนลาดยางตดั ผ่าน ตลอดหมู่บา้ น เดินทางจากที่วา่ การอาเภอไดส้ ะดวกทกุ
ฤดูกาล เน่อื งจากพ้ืนทเี่ ปน็ เกาะ การตดิ ต่อภายนอกใชก้ ารเดนิ ทางโดยแพขนานยนต์ ซงึ่ ให้บรกิ ารตง้ั แต่
07.00 – 22.00 น. ทุกวัน และทางรถยนต์

5
หมบู่ ้านของเราในปัจจุบนั

1. ศักยภาพของหมู่บ้านหลังสอด (ทุน ทรพั ยากร สง่ิ แวดลอ้ ม ภูมปิ ญั ญา ปราชญ์ชาวบ้าน วถิ ีชีวติ
ประเพณี วัฒนธรรม)

1.1 กองทนุ ชุมชน/กลุ่มเศรษฐกิจชุมชน
- กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแหง่ ชาติ( กทบ.) 1 กองทุน เงนิ ทุนหมุนเวยี น 1,000,000

บาท
- กองทุนโครงการแก้ไขปัญหาความยากจน (กข.คจ.) เงนิ ทนุ 280,000 บาท

1.2 กลุ่มอาชีพและผลติ ภัณ์ชุมชนท่นี า่ สนใจ ไดแ้ ก่
1)ผลิตภณั ฑ์ชุมชนได้แก่ ขนมลากรอบแบบด้งั เดิม โดยใช้ภมู ิปญั ญาชาวบา้ น ผลิตเพ่อื บรโิ ภคในงาน
สาคญั ตา่ งๆ เชน่ วนั ฮารรี ายอ งานแตง่ งาน และงานขึ้นบ้านใหม่
2) สนิ คา้ หนึ่งตาบลหน่ึงผลิตภณั ฑ์

1. ผลิตภณั ฑ์จักสานจากเตยปาหนัน เตยปาหนนั ขึน้ อยู่ในบรเิ วณปา่ ชายเลนซึง่ เปน็ พื้นที่
ส่วนหน่ึงของบ้านหลงั สอด โดยวถิ ชี ีวิตและภูมิปัญญาของคนรนุ่ เกา่ ทไ่ี ด้นาใบเตยปาหนันมาจกั สานเปน็ เส่อื
กระบุง ขมุกยา ไว้ใชใ้ นชวี ติ ประจาวัน และเปน็ ของฝากเม่ือมีผูม้ าเยอื น ปจั จบุ ันกลมุ่ แม่บ้านหลงั สอดได้
รวมกลมุ่ กันจกั สานเป็นผลติ ภณั ฑจ์ ากเตยปาหนันขน้ึ ทะเบียนสินค้าหนึ่งตาบล หน่ึงผลิตภณั ฑ์ ผลติ ภณั ฑ์
หลากหลาย ทั้งมีการพัฒนารูปแบบ และบรรจุภณั ฑ์ท่สี วยงามเหมาะสาหรับใชส้ อยและเปน็ ของฝากของที่
ระลกึ สาหรับนักท่องเที่ยว สามารถผลิตได้ตามท่ลี กู ค้าสั่ง(ORDER) ผลติ ภณั ฑเ์ ด่นคอื หมอนอิงขนาดต่างๆ

6

2. ผลิตภัณฑ์บาติก บาติกบ้านหลังสอดเป็นการเขียนลายบนผืนผ้าท่ีเป็นธรรมชาติสะท้อน
ถึงวิถีชีวิตและธรรมชาติของหลังสอด สามารถแปรรูปจากผ้าบาติกเป็นผลิตภัณฑ์ท่ีหลากหลายเช่น
เส้อื บาตกิ ชายหญงิ กางเกงชาวเล กระเป๋า ผ้าเช็ดหน้า ชุดนอนสตรี ชุดสาหรับวัยรุ่น ผ้าพันคอ
ภาพโชวต์ ิดผนงั เป็นตน้ ลกั ษณะเดน่ คอื สีสนั สวยงาม สีไมต่ ก สวดลายบง่ บอกถงึ ความเปน็ ธรรมชาติ
ทางทะเล ปัจจุบันได้พัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ท่ีสวยงามเหมาะสาหรับเป็นของฝาก
ของทร่ี ะลึก และของใช้

7

วถิ ชี ีวติ แบบดั้งเดิมที่อนุรักษ์ไว้ซ่งึ วัฒนธรรม ขนบธรรมเนยี มประเพณีอันดีงาม
บา้ นหลงั สอดเปน็ หมบู่ ้านท่ีปลอดจากอบายมุขโดยส้ินเชงิ มีความเป็นอยู่แบบธรรมชาติ ยึด

เหนย่ี วจิตใจดว้ ยหลกั คาสอนของศาสนาอสิ ลาม ไดป้ ฏิบตั ศิ าสนกจิ เป็นประจา ผูกพันกันด้วนความรักสามคั คี

มีวฒั นธรรมการเป็นอยู่แบบพอเพยี ง คือ
- การทานาขา้ ว การทาไรข่ า้ วระยะส้ัน(ปลูกข้าวพนั ธุ์ข้าวเบา)
- การปลกู แตงโมปลอดสารพิษหลงั ฤดเู กบ็ เก่ียว
- การลงแขกดานา และเก่ียวข้าว
- การอนรุ ักษ์ฝูงควายพ้ืนเมือง
- การเก็บเห็ดเหม็ด ซ่งึ งอกข้นึ ตามธรรมชาติบรเิ วณโคนตน้ เสมด็

มาบริโภคและจาหน่ายเปน็ รายไดเ้ พ่ิม
- บรกิ ารนวดแผนโบราณ

8

แหล่งท่องเท่ยี วในหมูบ่ า้ น

หมูบ่ ้านหลังสอด มีพื้นทีต่ ดิ ต่อกบั ทะเลอนั ดามัน มชี ายหาดท่สี วยงามเป็นธรรมชาตเิ หมาะกบั การ

พักผ่อนและดื่มดา่ กบั บรรยากาศอนั ร่มรืน่ ดว้ นทวิ สนทะเล และแมกไม้ป่าชายเลนท่ีอดุ มสมบูรณ์
สถานทีท่ ่องเทย่ี วทีส่ าคัญ

- หาดหลังสอด
- ปา่ ชายเลนเกาะสนกลาง

9
ข้อมูลกลุ่มอาชีพ / กองทุนหมู่บา้ น
หม่ทู ่ี ........1....... ตาบลเกาะลันตาน้อย อาเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่

ลาดบั ที่ ช่อื กลุ่ม ที่ตง้ั ประธานกลุ่ม จานวน จดทะเบียน ปีจด เงนิ คงบัญชี เงนิ ปลอ่ ยกู้

1. กล่มุ เตย กลมุ่ สมาชกิ จด / ไมจ่ ด ทะเบยี น
ปาหนนั
กลุม่
2. กลุ่มบาตกิ
88 นาง ข้อลีฟ๊ะ 35 2530
3. กลมุ่ ประมง
ขนาดเล็ก ละงู

4. กลมุ่ กองทนุ 6 นาง อรนิ ทร์ 15 2548
หมบู่ ้าน
ห้าหวา
5. โครงการ
กขคจ. นาย ชนุดม 35

สาหนาว

มัสยดิ นาย สมั ฤทธิ์ 70 - - 300,000.- 700,000.-

หา้ หวา

นาย สมั ฤทธิ์ 90 - เรมิ่ ตน้ ปี 25,000.-

ห้าหวา 39

ขอ้ มูลศูนย์อบรมศาสนาอสิ ลามและอบรมจริยธรรมประจามสั ยิด
หมทู่ ่ี .....1.......... ตาบลเกาะลันตาน้อย อาเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่

ลาดบั ท่ี ชื่อโรงเรียน ท่ตี ัง้ วิทยากร จานวน จดทะเบียน ปจี ด หมายเหตุ
นักเรยี น จด / ไม่จด ทะเบยี น
1. โรงเรียนบารงุ บา้ นเลขที่ นาย วิรัช ชาย /
อสิ ลาม 130 หา้ หวา หญิง / 2545 เลขท่ี 1 /
2545
30 36

10
ข้อมูลศนู ย์พัฒนาเดก็ เล็ก
ตาบลเกาะลนั ตานอ้ ย อาเภอเกาะลันตา จงั หวัดกระบี่

ลาดบั ช่อื ศูนย์ ทต่ี ั้ง ครพู ่ี จานวนเด็ก สังกดั เดมิ หมายเหตุ
ท่ี เล้ยี ง ชาย / หญิง

1. ศนู ย์พัฒนาเด็กเลก็ หมูท่ ี่ 1 1 คน 16 14 พฒั นา ต้องการรั้ว /
บา้ นหลังสอด ชุมชน อ่างลา้ งหนา้

ขอ้ มูลครูพ่เี ลย้ี งศูนย์พัฒนาเดก็ เล็ก
ตาบลเกาะลนั ตาน้อย อาเภอเกาะลนั ตา จังหวดั กระบ่ี

ลาดบั ท่ี ชือ่ ศูนย์ ครพู เี่ ลย้ี ง อายุ เพศ บ้านเลข วฒุ กิ ารศกึ ษา หมาย

ช่อื – สกลุ ที่ / หมู่ที่ เหตุ

1. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบา้ น นางสาว ดวงหทยั ทมิ ทอง 27 หญงิ 45 ม. 1 อนุปริญญาตรี

ข้อมูลแหล่งทอ่ งเทย่ี ว
ตาบลเกาะลันตานอ้ ย อาเภอเกาะลันตา จังหวดั กระบี่

ลาดับ ชือ่ แหลง่ ประเภท ท่ีตั้ง / หมู่ สภาพพนื้ ท่ี หมายเหตุ
ที่ ทอ่ งเท่ียว ที่
ท่องเทยี่ วตาม
1. ชายหาดบ้าน ธรรมชาติ ม.1 บ้าน ชายหาดทอดยาว หาด
หลงั สอด หลงั สอด ทรายขาวสะอาด

ข้อมูลกจิ กรรมหนง่ึ ตาบลหนึ่งผลิตภณั ฑ์
ตาบลเกาะลนั ตานอ้ ย อาเภอเกาะลันตา จงั หวดั กระบี่

ลาดับ ชือ่ ผลิตภณั ฑ์ เจ้าของผลติ ภัณฑ์ หมู่ที่ บ้านเลขที่ หมายเหตุ

ท่ี 6
8
1. การทาผา้ บาติก นาง อรินทร์ หา้ หวา 1

2. เตยปาหนัน นาง ข้อล้ีฟะ๊ ละงู 1

ส่วนที่ 2
การวเิ คราะหศ์ ักยภาพของชมุ ชน

ผลการวเิ คราะหส์ ภาพปัญหาคณุ ภาพชีวติ ของบา้ นอา่ วทองหลาง หมู่ที่ 7 ตาบลเกาะกลาง
อาเภอเกาะลนั ตา จังหวัดกระบ่ี ด้วยโปรแกรม CIA ทนี่ าขอ้ มลู จากจปฐ. ปี 2561 และ กชช.2ค
ปี 2560 ของหมูบ่ า้ นมาทาการวิเคราะห์ ได้ผลการวิเคราะห์ตามแผนภาพด้านล่าง

การ

วิเคราะห์ขอ้ มลู โดยการใช้ Radar Diagram สามารถอ่านค่า ไดด้ ังนี้
1. การวิเคราะหข์ ้อมูลท่ีแสดง เสน้ สนี ้าเงนิ = ข้อมูล จปฐ. และหากหมูบ่ ้านต้องการใช้

เพยี งข้อมูล จปฐ. เพียงดา้ นเดยี วมาวิเคราะห์ จะสามารถเลอื กสารสนเทศชุมชนมาพัฒนาคุณภาพ
ชีวิต สามารถเรยี งจากมีปัญหามาก (จดุ เขา้ ใกล้ 0) ไปหามีปญั หาน้อย ((จุดเข้าใกล้ 3) ได้ดัง

อันดับที่ 1 การพฒั นาอาชพี , การจดั การทุนชุมชน, การจัดการความเสีย่ งชมุ ชน = 2
อันดบั ที่ 2, การบรหิ ารจัดการชมุ ชน, การแกไ้ ขปัญหาความยากจน = 3

2. การวิเคราะหข์ ้อมูลที่แสดง เสน้ สีแดง = ขอ้ มูล กชช. 2ค และหากหมู่บ้านตอ้ งการใช้
เพยี งข้อมูล กชช. 2ค เพยี งดา้ นเดียวมาวิเคราะห์ จะสามารถเลือกสารสนเทศชุมชนมาพฒั นา
คณุ ภาพชวี ติ สามารถเรียงจากมปี ัญหามาก (จดุ เขา้ ใกล้ 0) ไปหามีปญั หาน้อย ((จดุ เข้าใกล้ 3)
ไดด้ งั นี้

อนั ดับท่ี 1 การแกไ้ ขปญั หาความยากจน = 1.33
อนั ดับท่ี 2 การพฒั นาอาชีพ = 1.50
อนั ดบั ที่ 3 การจดั การทนุ ชุมชน = 1.57
อันดบั ที่ ๔ การบรหิ ารจดั การชุมชน = 1.71
อันดับที่ 5 การจดั การความเสี่ยงชุมชน = 1.75

12

แผนภาพท่ี 2

การวเิ คราะห์ร่วมกัน โดยใชโ้ ปรแกรม Community Radar Analysis จะปรากฏ
ภาพรวมของชุมชนท้ังหมด ซงึ่ ชุมชนสามารถเลือกประเด็นการพัฒนาตามตามผลวเิ คราะห์ ในแต่
ละดา้ นทแ่ี สดงค่าคะแนนของระดบั ปัญหาจากมากไปหาน้อย จากผงั เรด้ารน์ าเสนอผลวเิ คราะห์
ควรพจิ ารณาเลอื กประเด็นพัฒนาจากมปี ัญหามาก (จดุ เขา้ ใกล้ 0) ไปหามีปัญหาน้อย ((จดุ เขา้
ใกล้ 3) ไดด้ ังนี้

อนั ดบั ท่ี 1 การพัฒนาอาชีพ = 1.75
อันดับที่ 2 การบริหารจดั การทนุ ชมุ ชน = 1.79
อันดบั ที่ 3 การจดั การความเสีย่ งชมุ ชน = 1.88
อนั ดับที่ 4 การแกป้ ัญหาความยากจน = 2.17
อนั ดับที่ 5 การบริหารจดั การชุมชน = 2.36
จากผลการวเิ คราะห์ โดยใชโ้ ปรแกรม Radar Diagram (ขอ้ มูล จปฐ., กชช. 2 ค และด้านอื่นๆ )
/ Community Radar Analysis (รวมท้ัง 3 ด้าน) หมู่ที่ 1 บ้านหลงั สอด ตาบลเกาะลันตาน้อย
อาเภอเกาะลนั ตา จังหวดั กระบี่ เลือกประเด็นพัฒนาด้าน การพัฒนาอาชพี มาจัดทาโครงการ/
กจิ กรรมในการพัฒนาคณุ ภาพชีวติ เนอื่ งจากสง่ กระทบต่อชมุ ชนมากท่ีสุด

ส่วนท่ี 3
การจัดทาแผนงาน/โครงการ

จากการวิเคราะห์ข้อมูลของบ้านหลังสอด หมูท่ ี่ 1 ตาบลเกาะลันตานอ้ ย อาเภอเกาะลนั ตา
จังหวดั กระบี่ ด้วยโปรแกรม CIA ทาให้หมบู่ ้านทราบถงึ สภาพปัญหาของหม่บู า้ น ซงึ่ ไปสู่การวางแผน
พัฒนาหมบู่ ้านโดยเฉพาะในประเดน็ ด้านการพฒั นาอาชพี สง่ เสริมอาชพี ให้แก่คนในหม่บู ้าน เช่น
โครงการสมั มาชีพชุมชน โดยหม่บู า้ นมีแนวทางในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาหมบู่ ้าน ดงั ตอ่ ไปน้ี

ยทุ ธศาสตร์การพฒั นา
 ส่งเสริมการดาเนินชีวติ ตามปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง
 สง่ เสรมิ การมงี านทา การมีอาชีพ
 การทอ่ งเท่ียวเชิงอนรุ ักษ์
 ทานบุ ารุงศาสนา

ทิศทางการพัฒนาหม่บู ้าน
สง่ เสรมิ การดาเนนิ ชีวิตตามปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง
ประชาชนมอี าชีพ มีรายได้
สาธารณูปโภคเอื้ออานวยตอ่ การพฒั นาทอ้ งถนิ่
ส่งเสริมใหม้ ีการอนรุ กั ษส์ ิ่งแวดล้อม
สง่ เสริมการทาการเกษตรอนิ ทรยี ์
สืบสานภมู ิปญั ญาทอ้ งถ่ิน
สง่ เสริมการท่องเทีย่ วเชิงอนรุ กั ษ์

โครงการ/กจิ กรรมท่จี ะดาเนินการในอนาคต
โครงการรักษาสภาพหมูบ่ า้ นเศรษฐกจิ พอเพียงตน้ แบบ
โครงการอนุรักษ์ พน้ื ฟูทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม
โครงการจัดต้ัง ส่งเสรมิ กลมุ่ อาชพี เสรมิ
โครงการส่งเสรมิ การดาเนินงานกลุม่ ออมทรพั ยเ์ พือ่ การผลติ
โครงการป้องกันและแกไ้ ขปัญหายาเสพติด
โครงการสืบสานภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่ิน

โครงการปรับปรุง พัฒนาแหล่งท่องเท่ียว

อตั ลกั ษณ์ และการกาหนดตาแหนง่ การพัฒนาของหมู่บา้ น

อัตลกั ษณข์ องหมู่บ้าน แหลง่ ท่องเท่ยี วทางทะเลและชายฝ่งั และการดารงชีวิตภายใต้
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง

ตาแหน่งการพัฒนาหมบู่ า้ น (Positioning) หมู่บ้านท่องเท่ยี วเชงิ อนรุ กั ษ์

หมู่บ้านสารสนเทศเพ่ือการพฒั นาคุณภาพชีวติ

สานักงานพฒั นาชุมชนอาเภอเกาะลนั ตา
จงั หวดั กระบี่

กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย