(เพรชบุรี) หมู่บ้านสารสนเทศ บ้านห้วยกระสังข์

หมู่บา้ นสารสนเทศเพอ่ื การพฒั นาคุณภาพชวี ติ

(Information of Village for Life Quality Development)

บ้านหว้ ยกระสงั ข์ หมทู่ ่ี 7 ตาบลสองพนี่ ้อง
อาเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี

คานา

เอกสารสรปุ บทเรียนผลการดาเนินงานหมู่บ้านต้นแบบ การจัดการสารสนเทศเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต ปี
2561 บ้านห้วยกระสังข์ หมู่ที่ 7 ตาบลสองพ่ีน้อง อาเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี จัดทาข้ึนเพื่อเป็นการสรุปผลการ
ดาเนินงานและสรุปองค์ความรู้ที่ได้จากการดาเนินงานในการขับเคลื่อนหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบการจัดการสารสนเทศเพ่ือ
การพัฒนาคุณภาพชีวิต ซึ่งคนในชุมชนและภาคีพัฒนาต่างๆ ได้ร่วมแลกเปล่ียนเรียนรู้ กาหนดความต้องการ การจัดทา
สารสนเทศ รวมถงึ เผยแพร่และบารงุ รักษาสารสนเทศเพอ่ื การพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในหมบู่ ้านและชุมชน

หากการจดั ทา การจัดการสารสนเทศเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต ฉบับน้ี มีส่วนใดที่ต้องการให้เพ่ิมเติมหรือ
ตัดทอนลง สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอแก่งกระจานยินดีที่จะขอรับคาแนะนาและขอรับข้อมูลเพิ่มเติมจากทุกท่านและทุก
หนว่ ยงานเพ่ือนามาปรับปรงุ รายงานการพัฒนาหมูบ่ ้านน้ีใหม้ ีความสมบรู ณ์มากยิ่งขน้ึ ตอ่ ไป

สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอแกง่ กระจาน

สารบญั หนา้

คานา 1
สารบัญ 1
ส่วนที่ 1 ข้อมูลท่วั ไปของหมบู่ ้าน 2
2
ประวตั ิความเปน็ มา 5
ลักษณะทางภูมิศาสตร์ 5
ประชากร 5
สภาพเศรษฐกิจ 6
โครงสรา้ งพนื้ ฐานและสาธารณูปโภค
สภาพทางสังคม 8
กลมุ่ /องค์กร/กองทนุ ตา่ งๆ 9
การเมอื งการปกครอง 13
สว่ นท่ี 2 ผลการวเิ คราะหป์ ระเมนิ ชมุ ชนจากเวทีประชาคม
การบริหารจดั การ
การขบั เคลอื่ นการพัฒนาหม่บู า้ นสารสนเทศ
การวิเคราะห์ศักยภาพของหมู่บา้ น

ส่วนท่ี 1
ข้อมูลทั่วไปของหมูบ่ า้ น
ประวัตคิ วามเปน็ มา
บ้านหว้ ยกระสงั ขแ์ ยกออกมาจากหมูบ่ ้านหนองปืนแตก หมู่ท่ี 4ตาบลสองพี่น้อง ตั้งแต่พ.ศ. 2536 คนที่เป็นผู้ใหญ่บ้านคน
แรก คือ นายวฤทธิ์ ม่ันคง ผู้ช่วย เต็ก ศรีจันทร์ทรา และนายอิ่ม จันทร์ประโคล ผู้ใหญ่บ้านคนท่ี 2 คือ นายเต็ก ศรีจันทร์ทรา
ผ้ชู ่วย นายอ่ิม จนั ทรป์ ระโคลและนายโชติ ตมุ้ คาผ้ใู หญบ่ ้านคนปัจจบุ นั ชอื่ นายบญั ญัติ ช่นื อารมณ์
บา้ นหว้ ยกระสังข์เดิมมีต้นกระสังข์อยู่บริเวณชายห้วยเป็นจานวนมาก จึงเป็นท่ีมาของชื่อหมู่บ้านที่ใครท่ีเข้ามาก็จะ
เรียกกันติดปากว่า หว้ ยกระสังข์ มาจนปัจจุบันนี้

“หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพยี งเกษตรอนิ ทรีย์
อนุรกั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ สืบสานวฒั นธรรม”

พนั ธกจิ

1.พัฒนาหมบู่ ้านเศรษฐกจิ พอเพยี งเกษตรอนิ ทรยี ์สู่ความ
ย่ังยืน
2.เปน็ หมู่บ้านอนุรักษท์ รพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม
อยา่ งยง่ั ยืน
3.อนุรกั ษ์สบื สานประเพณี และภมู ปิ ญั ญาอยา่ งยัง่ ยืน

อตั ลักษณห์ มู่บ้านห้วยกระสังข์
“หมูบ่ ้านเศรษฐกิจพอเพียงการเกษตรอินทรยี แ์ ละการอนรุ ักษ์ ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม”

1. ลกั ษณะทางภมู ศิ าสตร/์ ภูมปิ ระเทศ
บา้ นหว้ ยกระสงั ข์ หมูท่ ี่ 7 ตาบลสองพีน่ อ้ ง อาเภอแกง่ กระจาน จงั หวดั เพชรบุรี มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ จด บ้านหนองมะคา่ หม่ทู ่ี 8 ตาบลสองพ่นี ้อง อาเภอแกง่ กระจาน จังหวัดเพชรบรุ ี
ทศิ ใต้ จด บา้ นยางชมุ ตาบลกลัดหลวง อาเภอท่ายาง จงั หวดั เพชรบรุ ี
ทิศตะวนั ออก จด บ้านหนองปนื แตก หมู่ท่ี 4 ตาบลสองพ่นี ้อง อาเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
ทศิ ตะวนั ตก จด บา้ นดา่ นโง หมู่ท่ี 5 ตาบลห้วยแม่เพรยี ง อาเภอแกง่ กระจาน จงั หวดั เพชรบุรี

-2-

แผนทบ่ี ้านกห้วยกระสงั ข์
1. ลกั ษณะภูมิประเทศ

ภมู ิประเทศโดยท่วั ไปเปน็ ที่ราบสูงลอ้ มรอบด้วยภูเขาพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าที่มีความอุดมสมบูรณ์ ภูมิอากาศ
บ้านห้วยปลา มี 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว ท่ีเหมาะสาหรับการทาเกษตรประเภททนต่อสภาพแห้งแล้ง เช่น
สัปปะรด

2. ทรพั ยากรธรรมชาติ
ดิน พ้ืนทส่ี ว่ นใหญ่ของหม่บู า้ น มคี วามอุดมสมบรู ณ์ดีสามารถใชท้ าการเกษตรได้ แตก่ ม็ บี างพน้ื ทีท่ ด่ี ินเสือ่ มคุณภาพ
จากการทาการเกษตรมาเป็นเวลานาน ในฤดูแล้งจะมีความแห้งแล้งอย่างมากในฤดูไม่สามารถใช้ทาการเกษตรได้เลย โดย
ประชาชนใช้ประโยชน์ของพ้ืนท่ีทาการเกษตร ร้อยละ 90 ของพื้นที่ทาการเกษตร พื้นที่ท้ังหมดของหมู่บ้าน โดยพ้ืนที่ท่ีเหลือ
ใชใ้ นการปลูกทีอ่ ยู่อาศัยและเล้ียงสัตว์ โดยเอกสารสิทธิ์ส่วนมากเป็น สทก. และบางส่วนเป็นเพียงการถือครองกรรมสิทธิ์ ซ่ึง
ยงั ไมส่ ามารถออกกรรมสิทธิ์ได้
นา พน้ื ท่ขี องบา้ นห้วยกระสังข์นน้ั ไม่มีแหล่งน้าตามธรรมชาติในพ้ืนที่ มีเพียงสระน้าท่ีประชาชนขุดขึ้นเพ่ือกักเก็บ
นา้ ใชใ้ นการเกษตร และการอุปโภค ซึ่งจะมีปริมาณน้ามากในฤดูฝนเพียงพอกับความต้องการของประชาชนในการประกอบ
อาชพี เกษตร แตใ่ นฤดแู ลว้ จะขาดแคลนนา้ ในการเกษตรและการอุปโภค
ป่าไม/้ ป่าชุมชน ในบา้ นห้วยกระสังขน์ ั้นมพี ้ืนทป่ี า่ สงวนที่อุดมสมบูรณ์ และในหมู่บ้านเองก็ยังมีไม้ยืนต้นอยู่ในพ้ืนท่ี
จานวนมาก ซึ่งปา่ ไมจ้ ะเขยี วชอ่มุ ในช่วงฤดูฝน ทาใหส้ ภาพโดยทั่วไปของหมู่บ้านมีความรุ่มรื่นเขียวชอมุ่ อย่ตู ลอดทงั้ ปี

-3-

ประชากร

บา้ นห้วยกระสงั ข์ มปี ระชากรจานวน 170 ครวั เรอื น แยกเป็น ชาย 244 คน หญิง 270 คน รวม 514
คน (จากขอ้ มลู จปฐ. ปี 2561) สามารถแยกตามช่วงอายุได้ดังนี้

สภาพเศรษฐกิจ

1. การประกอบอาชีพ
ราษฎรในพ้ืนท่ีส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางด้านการเกษตร ปลูกพืชไร่อายุยาว จานวน 30ครัวเรือน ทา
สวนผลไม้ จานวน 3 ครัวเรือน โดยผลผลิตท่ีสาคัญของหมู่บ้านคือ สับปะรด กล้วย และผักต่างๆ และยังมีอาชีพ
รับจ้าง จานวน 12 ครัวเรอื น และเล้ียงสตั ว์ จานวน 25 ครัวเรือน
2. การใช้ทรพั ยากรในการผลติ
โดยประชาชนใชป้ ระโยชน์ของพื้นท่ีทาการเกษตร ร้อยละ 90 จากพื้นท่ีทั้งหมด โดยพ้ืนที่ท่ีเหลือใช้ในการ
ปลูกทอ่ี ยูอ่ าศัยและเลี้ยงสัตว์ โดยเอกสารสทิ ธ์ิส่วนใหญเ่ ป็น สทก. และมีพ้ืนท่ีส่วนใหญ่ในพื้นที่เป็นเพียงการถือครอง
กรรมสิทธ์ิ ซงึ่ ยังไมส่ ามารถออกกรรมสทิ ธิ์ได้
3. การใช้เทคโนโลยี เคร่ืองมือ อุปกรณ์ ต่างๆ ในหมู่บ้าน ประชาชนจานวน 35 ครัวเรือนมีเครื่องจักร
ขนาดเลก็ ไว้สาหรับทาการเกษตร จานวน 65 ครวั เรือนมเี คร่ืองจกั รขนาดใหญ่เป็นของตนเอง ที่เหลือไม่มีเครื่องจักร
สาหรบั ทาการเกษตรเป็นของตนเองเพราะแต่ละครัวเรือนมีพ้ืนที่ในการทาการเกษตรไม่มากนัก ต้องเสียค่าใช้จ่ายใน
การจ้างเคร่ืองจักรขนาดใหญ่ และขนาดเล็กในการทาการเกษตรเฉล่ียปีละ 2,200 บาท / คร้ัง/ครัวเรือน แต่
ประชาชนส่วนมากมีอปุ กรณ์ในการประกอบอาชพี เปน็ ของตนเอง

-4-

4. รายได้ ภาวะหน้ีสิน การกยู้ ืมเงนิ และแหล่งกยู้ ืมเงนิ
- รายได้ ประชากรในหมู่บ้านมีรายได้เฉลี่ย 63,741.45 บาท/คน/ปี มีแหล่งเงินทุนให้ประชาชน

ในหมู่บา้ นไดก้ ูย้ ืมนาไปประกอบอาชีพ เช่น กองทุนหมู่บ้าน, กลุ่มออมทรัพย์ของหมู่บ้าน ประชากรอายุ 15-60 ปี
ประกอบอาชีพมรี ายได้

- ภาวะหน้ีสิน ประชากรเป็นหนี้สินภาคการเกษตรเนื่องจากกู้ยืมเงินมาเพ่ือประกอบอาชีพ โดย
ส่วนมากกู้เงินจากกองทุนหมู่บ้านฯ จานวน 95 คัวเรือน จากกลุ่มออมทรัพย์ของหมู่บ้าน จานวน 85 คน และ
บางส่วนเปน็ หน้จี ากการกู้ยมื เงินของธนาคารเพอ่ื การเกษตรและสหกรณก์ ารเกษตร และธนาคารพาณชิ ย์ หรือธนาคาร

ออมสิน
- จานวนรา้ นค้าในหมู่บ้าน มรี ้านค้าต่างๆ คอื

1. รา้ นขายของชาหรือขายของเบด็ เตล็ด จานวน 3 แห่ง
2. รา้ นซ่อมรถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถจกั รยาน จานวน 1 แหง่
3. ป๊ัมน้ามันหลอด จานวน 1 แห่ง

- กองทนุ ตา่ งๆ ในหมู่บ้าน ประกอบด้วย
1. กองทุนหม่บู า้ นฯ เปน็ สมาชกิ จานวน 102 ครวั เรอื น

2. กล่มุ ออมทรัพย์หม่บู า้ น จานวน 114 คน
- กลุ่มอาชพี ในหมบู่ ้าน ยงั ไมม่ กี ลมุ่ อาชีพในหม่บู ้าน
5. กจิ กรรมสร้างรายไดเ้ สรมิ ในครวั เรอื น

- จากการที่บา้ นห้วยกระสงั ข์เปน็ หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ปี 2558 เร่มิ ตน้ จาก 30 ครัวเรือนต้นแบบ
ทยี่ ึดหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ดา้ นการลดรายจา่ ย เพ่ิมรายได้ เช่น ปลกู ผักสวนครวั เลยี้ งไก่ เลี้ยงเป็ด เล้ียง

หมู ฯลฯ จนในปัจจบุ นั มีการขยายผลตอ่ ครวั เรือนในหมบู่ า้ นเพ่ือใชใ้ นชวี ิตประจาวนั คดิ เป็นร้อยละ 80 ของครวั เรือน
ในชมุ ชน

- การส่งเสริมอาชีพที่ตอบสนองความต้องการของชุมชน จากอัตลักษณ์ของหมู่บ้านซ่ึงมีจุดเด่นเป็นหมู่บ้าน

เกษตรกรรม จงึ ได้สง่ เสรมิ และขยายผลการดาเนนิ กิจกรรมการส่งเสริมสมั มาชีพชุมชนดา้ นการประกอบอาชีพ โดยจาก
การจัดเวทีประชาคมของหมู่บ้านผนวกกับหน่วยงานราชการเข้ามาส่งเสริมอาชีพ จึงทาให้เกิดเป็นแผนชุมชนเพื่อใช้

ขับเคล่อื นกจิ กรรมด้านการส่งเสริมอาชีพของคนในชมุ ชนขึน้ มา ดังนี้
1.กจิ กรรมการทาสารสกัดสมนุ ไพรไลแ่ มลง
2.กิจกรรมการเลี้ยงไกไ่ ข่

3.กจิ กรรมการทาเกษตรผสมผสานตามแนวปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง
4.กิจกรรมการทาเกษตรปลอดสารพษิ

5.กจิ กรรมการแปรรปู สบั ปะรด
6กิจกรรมการปลูกสบั ปะรด
7.กจิ กรรมการทาชีสเชค

8.กจิ กรรมการทาไขเ่ คม็
9.กิจกรรมการเลย้ี งหมูหลมุ

10. กจิ กรรมตาพริกแกง

-5-
จากการส่งเสริมอาชีพข้างต้นจนกลายมาเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชนท่ีสามารถสร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชน เช่น การนา
สับปะรดทคี่ ดั ท้งิ เน่ืองจากไมไ่ ดม้ าตรฐานตามท่ีตลาดตอ้ งการมาสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยการแปรูปเป็นสับปะรดกวน และยัง
นามาทา
เป็นไสข้ นมชีสเชคท่ีสรา้ งมลู คา่ เพ่มิ ได้ ซึ่งไดม้ กี ารพัฒนาผลิตภณั ฑ์โดยการเขา้ ลงทะเบียนเป็นผลิตภัณฑ์ OTOP และร่วม
จาหนา่ ยผลติ ภัณฑก์ บั โครงการตา่ งๆ ของหนว่ ยงานตา่ งๆ เชน่ รว่ มจาหน่ายผลิตภัณฑ์ OTOP กับสานักงานพัฒนาชุมชน
เปน็ ตน้

พื้นฐานและสาธารณูปโภค

1. ไฟฟ้า ประชากรทกุ ครวั เรอื น นั้น มีไฟฟา้ ใช้ครบทกุ ครัวเรอื น
2. ประปา ในหมู่บ้านมีระบบประปาหมู่บ้าน จานวน 3 แห่ง มีครัวเรือนที่มีน้าประปาใช้ตลอดปี
165 ครัวเรือน
3. การติดตอ่ ส่ือสารและการคมนาคม ประชาชนทุกครัวเรือนมีโทรศัพท์มือถือในการติดต่อส่ือสาร
ไมม่ ีโทรศพั ท์บา้ น มถี นนลาดยางและถนนคอนกรีตภายในหมู่บ้าน มีเส้นทางในการเดินทางไปยังอาเภอแก่งกระจาน
โดยมีเสน้ ทางทส่ี ามารถใช้เดินทางไปยังทว่ี า่ การอาเภอแก่งกระจาน 1 เสน้ ทาง เป็นถนนลาดยาง ระยะทางเฉล่ีย 15
กโิ ลเมตร ภายในหมู่บา้ นถนนจะเปน็ ถนนลาดยางจนเขา้ ถงึ หมบู่ ้านแต่ในหมู่บ้านเองมบี างเสน้ ทางเป็นถนนลูกรงั
4. โครงสร้างพ้ืนฐานภายในหม่บู ้าน

1. หอกระจายข่าว
2. ศาลาประชาคม
3. ประปาหมู่บ้าน

สภาพทางสงั คม

ประชาชนมีความรักสามัคคีในการร่วมกิจกรรมการพัฒนาของหมู่บ้านเป็นอย่างดี ประชาชนส่วนใหญ่ปลูก
บ้านเรือนอาศัยอยเู่ ปน็ กลุม่ ส่วนใหญ่ปลกู เปน็ บ้านช้ันเดียว ไม่มีปัญหายาเสพติดและปัญหาอาชญากรรมในหมู่บ้าน
เป็นหมูบ่ า้ นทมี่ คี วามสงบเรียบรอ้ ย ประชาชนมมี นษุ ยสัมพันธ์ที่ดี ใหก้ ารต้อนรบั แขกผูเ้ ข้ามาในหมู่บา้ นเป็นอยา่ งดี

กลุ่ม/องคก์ ร/กองทุนต่างๆในชุมชน
1. ศูนย์เรียนร้เู ศรษฐกิจพอเพยี งบ้านหว้ ยกระสังข์
2. กองทนุ แม่ของแผ่นดนิ บา้ นห้วยกระสังข์
3. ศนู ย์เรยี นรสู้ ัมมาชีพชมุ ชนบา้ นห้วยกระสงั ข์
- กิจกรรมทาชสี เชค
- กิจกรรมเล้ียงไกไ่ ข่
- กิจกรรมเล้ยี งหมูหลมุ
- กิจกรรมทาไขเ่ ค็ม
- กจิ กรรมสกัดสมนุ ไพรไล่แมลง
4. กลุ่มออมทรัพย์เพือ่ การผลิตบ้านห้วยกระสังข์
5. กองทนุ หมู่บ้านและชมุ ชนเมอื งบา้ นหว้ ยกระสังข์
6. กองทุนแกไ้ ขปญั หาความยากจน (กข.คจ.)

7. -6-

8.
9. กลมุ่ ออมวันละบาท

10.กลมุ่ สตรีบา้ นห้วยกระสังข์
11.กลุ่มเยาวชนบา้ นห้วยกระสังข์

12.กลุ่ม อสม.
13.กลมุ่ ปลูกสัปรด
14.กลุม่ ศิลปวัฒนธรรมบา้ นหว้ ยกระสงั ข์

15.กล่มุ อนรุ กั ษท์ รัพยากรธรรมชาติ
16.กลุ่มปราชญ์ชุมชน

17. กลมุ่ ตาพริกแกง
18. กลมุ่ ขา้ วสาร

การเมืองการปกครอง

รายชอื่ คณะกรรมการหมบู่ า้ น บา้ นหว้ ยกะสังข์

ท่ี ชือ่ – สกุล ตาแหน่ง หมายเหตุ
1 นายบญั ญัติ ชน่ื อารมย์ ประธาน
2. นายเต็ก ศรีจันทรา รองประธาน
3. นางประสบ วงษกรอบ เลขานกุ าร
4. นายคณุ ดูเรืองรัมย์ เหรญั ญิก
5. นายเสนห่ ์ จันทร์เจิม กรรมการ
6. นายบัญชา ดเู รืองรัมย์ กรรมการ
7. นายวฤทธ์ิ ม่นั คง กรรมการ
8. นายมานะ ก้องสูงเนนิ กรรมการ
9. นางชลดิ า ก้านเหลอื ง กรรมการ
10. นายสง่า เกตมุ งคล กรรมการ
11. นางสมถวลิ ลวดเงิน กรรมการ
12. นางรตั น์ดา ยอดรักษา กรรมการ
13. นายสารวย อมิ่ น้อย กรรมการ
14. นางแกว้ ใจ ดูเรืองรัมย์ กรรมการ
15. นางวรรณา ชนื่ ฤทัย กรรมการ
16. นายออด พลายละหาร กรรมการ
17. นายสทิ ธิชยั กลา้ หาญ กรรมการ
18. นางนวลละออง ชวูรัมย์ กรรมการ

ชุมชนบา้ นหว้ ยกระสงั ข์ มีการแบง่ เขตการปกครองในหมูบ่ ้าน ออกเปน็ 3 กลมุ่ บ้าน ดงั น้ี
1. กลมุ่ บ้านหว้ ยกระสังข์ หัวหนา้ กลมุ่ บ้าน นางประสบ วงษกรอบ จานวน 57 ครัวเรอื น

-7-
2. กลุ่มบา้ นพกุ ลาง หัวหน้ากลุ่มบา้ น นายเต็ก ศรจี ันทรา จานวน 50 ครวั เรอื น

3. กลมุ่ บ้านพุนอ้ ย หวั หนา้ กลมุ่ บ้าน นายประทปี ชาติรัมย์ จานวน 56 ครวั เรือน

ชุมชนสามารถรวบรวม รกั ษา และเผยแพร่ภูมิปญั ญาทอ้ งถิน่ ของตนเอง
การสืบสานภูมปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ ถือเป็นความสาคญั มากของชุมชน โดยสามารถเพ่ิมทกั ษะการถ่ายทอดความรใู้ ห้

เกดิ ประโยชน์กบั ชมุ ชนและชุมชนอ่นื ในหม่บู า้ นมปี ราชญ์ชาวบา้ น จานวน 10 คน

ท่ี ชื่อ - สกุล ปราชญ์/ความเชีย่ วชาญ

1 นางชมชน่ื แกว้ ใหญ่ /ประสบความสาเร็จ(ระบอุ าชีพ)
2 นายสมโภชน์ ดว้ งตอ้ ย
3 นางสมถวลิ ลวดเงนิ เกษตรผสมผสาน
4 นางสาเนียง ชันศรี การทาเฟอร์นเิ จอร์
5 นายวเิ ชยี ร ผิวผ่อง
6 นายเมอื ง ดวงตอ้ ย แปรรปู อาหาร
7 นางยุพิน สวุ รรณชาติ นวดแผนโบราณ
8 นางยอง คาสม พิธีทางศาสนา
9 นายบัญญัติ ชืน่ อารมย์
10 นายสวสั ดิ์ ดเู รืองรมั ย์ จกั สาน
พรกิ แกง
นวดแผนไทย
เกษตรผสมผสาน
ถกั แห

มีการเผยแพร่ให้กับคนในชุมชนได้สืบทอดและเป็นที่ศึกษาดูงาน เพื่อให้ความรู้ ความเข้าใจในขั้นตอนและ
วิธีการปฏิบัติรวมถึงองค์ความรู้ต่างๆ ทาให้เกิดความหวงแหนในภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่มีการสืบทอดกันมาต้ังแต่
บรรพบุรษุ รวมทั้งเป็นการอนรุ กั ษ์และรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นให้อยู่คู่กับชุมชนและ สืบทอด ภูมิปัญญาท้องถิ่นให้อยู่
กบั คนรนุ่ หลงั ต่อไป

สว่ นท่ี ๒

แนวทางการพัฒนาหมู่บา้ นสารสนเทศฯ
การบรหิ ารจดั การ

ระดบั จังหวัด
สานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดแก่งกระจาน ได้ดาเนินการขับเคลื่อนการดาเนินงานหมู่บ้านสารสนเทศ
ตน้ แบบ เพอ่ื การพฒั นาคณุ ภาพชวี ิต ประจาปี 256๑ ดงั นี้

1. จังหวัดแจ้งแนวทางการดาเนินงาน และแนวทางการคัดเลือกหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพ่ือการพัฒนา
คุณภาพชวี ิต ใหอ้ าเภอทราบ โดยใหอ้ าเภอพจิ ารณาคดั เลือกหมู่บ้านท่ีมีความพร้อมตามคุณสมบัติที่กาหนด อาเภอละ

1 หมบู่ า้ น
2. ประชุมสร้างความรู& ความเขา้ ใจในการดาเนนิ งานหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพ่ือการพัฒนาคุณภาพชีวิต

แกเ่ จา้ หน้าที่พัฒนาชมุ ชน

3. แต่งตง้ั คณะกรรมการคัดเลอื กหมู่บา้ นต้นแบบการจัดการสารสนเทศเพอื่ การพัฒนาคุณภาพชีวิต ปี ๒๕6๑
เพือ่ พิจารณาคัดเลือกหมู่บ้านเป้าหมายระดบั จังหวัด

4. จังหวดั คัดเลอื กหมู่บา้ นสารสนเทศต้นแบบฯ ระดบั จงั หวัด 1 หมบู่ ้าน โดยพจิ ารณาจากหมู่บ้านสารสนเทศ
ต้นแบบฯ ระดับอาเภอ ซ่ึงมีคณุ สมบตั ิครบถ้วนและเหมาะสม

5. รว่ มกับอาเภอ โดยจัดประชมุ โครงการพฒั นาหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต และ

สง่ เข้ารบั การคดั เลอื กระดบั เขตตรวจราชการ
ระดับอาเภอ

คดั เลือกหมู่บา้ นสารสนเทศต้นแบบฯ โดยใหพ้ ฒั นากรนาเสนอหมู่บ้านในพื้นที่ท่ีตนเองรับผิดชอบ โดยอาเภอ
พิจารณาคัดเลอื กหมู่บา้ นทมี่ ีความพร้อม สามารถดาเนินการได้และมีหน่วยงานให้การสนับสนุน โดยมีคุณสมบัติตามท่ี
กรมการพัฒนาชุมชนกาหนด จานวน ๑ หมู่บ้าน ซึ่งอาเภอแก่งกระจาน พิจารณาคัดเลือกบ้านห้วยกระสังข์ หมู่ท่ี 7

ตาบลสองพ่ีน้อง อาเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี เป็นหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต
ระดบั อาเภอ โดยพจิ ารณาตามหลักเกณฑ์ และคุณสมบัติของหมู่บ้านต้นแบบเปา้ หมาย คอื

๑. มบี ุคลากรทีม่ ีทักษะและสามารถใช้งานคอมพิวเตอร์ได้
๒. ผ้นู าและคนในหมู่บา้ นมีความสนใจ ใฝ่รู้ และใหค้ วามสาคญั กับ ICT
๓. เป็นหมู่บ้านที่ได้รับการสนับสนุน และมีการประสานงาน/บูรณาการงาน งบประมาณร่วมกันกับส่วน

ราชการ อบต. เทศบาล ฯลฯ ในด้านการพัฒนาหมู่บ้านอย่างต่อเน่ือง
๔. ไม่เป็นหมบู่ ้านสารสนเทศต้นแบบเพ่อื การพฒั นาคณุ ภาพชีวิต ระดับจงั หวดั และอาเภอ ทไ่ี ด้ดาเนินการแล้ว

ปี ( พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๐ )
ตัวแทนผู้นาหมู่บ้านห้วยกระสังข์ นักวิชาการพัฒนาชุมชน (พัฒนากร) และอาสาพัฒนา ประจาตาบลของ

หมู่บ้านสารสนเทศ เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ โครงการพัฒนาบุคลากรด้านการจัดทาระบบสารสนเทศ เพื่อการ

บริหารจัดการชุมชน โดยกรมการพัฒนาชุมชน เพ่ือรับทราบแนวทางการดาเนินงานหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพื่อ
การพฒั นาคุณภาพชวี ติ ปี ๒๕๖๑

แต่งตั้งคณะทางานทีมบูรณาการหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต ระดับอาเภอ และ
หมบู่ ้าน

-9-
- ในระดับอาเภอแต่งตั้งคณะทางานฯ มีพัฒนาการอาเภอเป็นหัวหน้า ส่วนราชการท่ีเกี่ยวข้องและภาคีการ

พฒั นาระดบั อาเภอเป็นคณะทางาน โดยมีพฒั นากรประจาตาบลเป็นเลขานุการคณะทางานอาสาพัฒนาผู้ประสานงาน
ตาบลม่วงหวาน เป็นผู้ชว่ ยเลขานุการ เพื่อทาหน้าที่ สนบั สนุนส่งเสริมการขับเคลอื่ น

การดาเนินการขับเคลอ่ื นพัฒนาขอ้ มลู สารสนเทศของหมู่บา้ น

1. รวบรวมขอ้ มูลสารสนเทศของหมู่บ้าน เช่น สภาพหมู่บ้าน คุณภาพชีวิต สภาพปัญหาต่างๆ สถานะทาง

เศรษฐกจิ ขอ้ มลู จปฐ. ข้อมลู กชช.๒ค ข้อมลู ผู้สูงอายุ ข้อมูลด้านสาธารณสขุ ฯลฯ

บ้านห้วยกระสังข์ เป็นหมู่บ้านที่มคณะกรรมการหมู่บ้านที่เข้มแข็ง ซึ่งเป็นกลไกหนึ่งท่ีสร้างภูมิคุ้มกันให้กับ

หมบู่ ้าน ช่วยส่งเสริม และเป็นตัวขบั เคล่อื นใหห้ มู่บ้านเกดิ การพัฒนา

การดาเนินงานของคณะกรรมการหมบู่ ้าน บา้ นหห้วยกระสังข์มีการยึดถือตามกฎ ระเบียบ กติกาของหมู่บ้าน
ปัจจบุ ันคณะกรรมารหมบู่ า้ น บ้าหว้ ยกระสงั ข์ มีจานวน 18 คน ดังน้ี

รายชือ่ คณะกรรมการหมูบ่ ้าน บา้ นหว้ ยกะสงั ข์

ที่ ช่ือ – สกุล ตาแหนง่ หมายเหตุ
1 นายบัญญัติ ช่ืนอารมย์ ประธาน
2. นายเต็ก ศรจี นั ทรา รองประธาน
3. นางประสบ วงษกรอบ เลขานุการ
4. นายคุณ ดูเรอื งรมั ย์ เหรญั ญิก
5. นายเสนห่ ์ จันทรเ์ จมิ กรรมการ
6. นายบัญชา ดูเรอื งรมั ย์ กรรมการ
7. นายวฤทธ์ิ ม่นั คง กรรมการ
8. นายมานะ กอ้ งสงู เนนิ กรรมการ
9. นางชลดิ า ก้านเหลอื ง กรรมการ
10. นายสง่า เกตุมงคล กรรมการ
11. นางสมถวิล ลวดเงนิ กรรมการ
12. นางรตั นด์ า ยอดรักษา กรรมการ
13. นายสารวย อม่ิ น้อย กรรมการ
14. นางแกว้ ใจ ดเู รืองรัมย์ กรรมการ
15. นางวรรณา ช่นื ฤทยั กรรมการ
16. นายออด พลายละหาร กรรมการ
17. นายสทิ ธชิ ัย กล้าหาญ กรรมการ
18. นางนวลละออง ชวูรัมย์ กรรมการ

-10-
สรปุ ผลการจดั เกบ็ ขอ้ มลู จปฐ. ปี 2561

-11-
สภาพปัญหาของหมูบ่ า้ นจากผลการสารวจขอ้ มูล กชช.2 ค ปี 2560

-12-

หมูบ่ ้านมปี ราชญ์ชาวบ้าน จานวน 10 คน

ท่ี ช่อื - สกลุ ปราชญ์/ความเชี่ยวชาญ

1 นางชมชืน่ แก้วใหญ่ /ประสบความสาเร็จ(ระบอุ าชพี )
2 นายสมโภชน์ ด้วงต้อย
3 นางสมถวลิ ลวดเงนิ เกษตรผสมผสาน
4 นางสาเนียง ชนั ศรี การทาเฟอรน์ เิ จอร์
5 นายวิเชียร ผิวผอ่ ง
6 นายเมอื ง ดวงตอ้ ย แปรรปู อาหาร
7 นางยพุ นิ สุวรรณชาติ นวดแผนโบราณ
8 นางยอง คาสม พิธที างศาสนา
9 นายบญั ญตั ิ ช่ืนอารมย์
10 นายสวัสดิ์ ดเู รืองรมั ย์ จกั สาน
พริกแกง
นวดแผนไทย
เกษตรผสมผสาน
ถักแห

มีการเผยแพร่ให้กับคนในชุมชนได้สืบทอดและเป็นที่ศึกษาดูงาน เพื่อให้ความรู้ ความเข้าใจในขั้นตอนและ
วิธีการปฏิบัติรวมถึงองค์ความรู้ต่างๆ ทาให้เกิดความหวงแหนในภูมิปัญญาท้องถ่ิน ที่มีการสืบทอดกันมาต้ังแต่

บรรพบุรษุ รวมทั้งเป็นการอนรุ ักษ์และรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นให้อยู่คู่กับชุมชนและ สืบทอด ภูมิปัญญาท้องถ่ินให้อยู่
กบั คนรนุ่ หลังตอ่ ไป

-13-

การวิเคราะหศ์ ักยภาพของหมบู่ ้าน (SWOT)
1.ปัจจัยภายในที่สนบั สนุนหรอื เปน็ จุดแขง็ ในการพัฒนาหมู่บา้ น

1) ผู้นา เป็นผูเ้ สียสละ มปี ระสิทธิภาพในการทางาน สามารถใช้กระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม
ในการแกไ้ ขปัญหาของหมู่บ้านได้ รวมทั้งให้ความร่วมมือกับส่วนราชการเป็นอย่างดี จึงทาให้เข้าถึงงบประมาณที่จะ
ได้รับการสนบั สนุนไดม้ ากขึ้น รวมท้ังรบั รขู้ ่ายสารได้ทนั ตามเหตกุ ารณ์ และเปน็ ศนู ยร์ วมจิตใจในเร่ืองความศรัทธาและ
เชือ่ ถอื ของประชาชนทาใหก้ ารปกครองทาได้ง่ายมากขึ้น

2) มีถนนภายในหมู่บา้ นลาดยางและเทคอนกรีต ส่งผลถึงความสะดวกในการคมนาคมภายในหม่บู ้าน
3) มีพ้นื ท่ีในการทาการเกษตรซึ่งเป็นอาชพี หลกั ของหมู่บ้าน เนอ่ื งจากเป็นพืน้ ทรี่ าบเปน็ ประโยชน์ต่อ
การประกอบอาชีพเกษตรกรรม ซึ่งเป็นอาชีพหลักท่ีประชาชนส่วนใหญ่มีความรู้ความสามารถในการประกอบเป็น
อาชีพอยู่แล้ว ทาให้ประชาชนสามารถประกอบอาชีพทางการเกษตรได้โดยไม่ต้องเดินทางไปขายแรงงานในหมู่บ้าน
อน่ื ๆ
4) แหล่งทุนในหมู่บ้าน มีแหล่งทุนท่ีมีความเข้มแข็ง เน่ืองจากมีคณะกรรมการท่ีมีความรู้
ความสามารถ ในการบริหารจัดการให้กลุ่มมีความเข็มแข็งได้ด้วยตนเอง จนมีเงินทุนหมุนเวียนเพ่ิมมากขึ้น ได้แก่
กองทุนหมู่บา้ น และกลมุ่ ออมทรัพย์
5) ประชาชนเห็นความสาคัญของการศึกษาและพยายามส่งให้บุตรหลานของตนได้รับการศึกษา
สงู สุดเท่าทจี่ ะทาได้ เป็นการปูพนื้ การมคี วามรูข้ องประชาชนเพอ่ื นาไปสกู่ ารพฒั นาหมู่บ้านต่อไป
6) ประชาชนส่วนใหญม่ สี ุขภาพแข็งแรง ไม่ป่วยดว้ ยโรคร้ายแรงหรอื โรคระบาด
7) มีสาธารณูปโภคและสวสั ดิการเพื่อประชาชนในหลายๆ ดา้ น

2.ปัจจัยภายในทมี่ ีผลตอ่ การพัฒนาหรือจุดอ่อนของหมบู่ ้าน
1) ประชาชนมีหนี้สินเน่ืองจากรายได้ไม่เพียงพอกับค่าใช้จ่ายท่ีมีค่าครองชีพสูงขึ้นทุกวันและเป็น

หนสี้ นิ จากภาคการเกษตร
2) ผลผลติ จะไดผ้ ลผลิตเฉพาะในฤดูฝน ส่วนในฤดูแล้งขาดน้าในการเกษตร เกษตรกรไม่มีผลผลิต

ทางการเกษตรเพ่ือจาหน่ายทาให้ขาดรายได้ หรือมีในปริมาณน้อยขายเป็นรายได้ไม่เพียงพอกับความจาเป็นในการ
ดารงชีวติ ในบางช่วง

3) แหล่งน้าท่ปี ระชาชนสร้างข้ึนในหมู่บ้านและแหล่งน้าตามธรรมชาติ ไม่สามารถกักเก็บน้าไว้ใช้ใน
การเกษตรไดต้ ลอดทั้งปี ประสบปัญหาการขาดแคลนน้าในการเกษตรอย่างรุนแรง และไม่มีงบประมาณเพื่อนาน้าจาก
แหลง่ น้ามาใช้ในการเกษตรได้

4) ไม่มีสนามกีฬาของหมู่บ้านหรือสวนสาธารณสาหรับพักผ่อนของประชาชนในหมู่บ้านทาให้ขาด
สถานทใ่ี นการทากจิ กรรมเพือ่ สุขภาพและการพักผอ่ นหย่อนใจ

5) ไม่มศี นู ยเ์ รียนรูข้ องชุมชน ท่มี ีมาตรฐานสามารถมอบความรใู้ ห้กบั ประชาชนได้
6) ประชาชนมีการศึกษาน้อยมีผลต่อการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่และเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนา
หมูบ่ ้าน รวมถงึ การมีงานทาในภาคอ่นื นอกจากภาคเกษตรกรรม
7) สภาพดินในบางพื้นท่ีขาดความอุดมสมบูรณ์ เน่ืองจากการทาการเกษตรมาเป็นระยะเวลานาน
และการใชส้ ารเคมีในการทาการเกษตร ประกอบกบั ความแหง้ แล้งของพน้ื ท่ี
8) การขาดความสามคั คีกันของประชาชนในหมู่บ้านและความขัดแย้งกันอย่างรุ่นแรงของประชาชน
ในหมู่บา้ น ส่งผลตอ่ การเขา้ ไปให้การพัฒนาหมูบ่ า้ น

-14-
9) ประชาชนมีทัศนคติที่ไม่ดีต่อส่วนราชการ และไม่ให้ความสนใจกับกิจกรรมหรือโครงการท่ีส่วน
ราชการลงไปดาเนินการเพ่ือพฒั นาหมบู่ ้าน
10) ประชาชนไม่มีเวลาว่างเพ่ือร่วมกิจกรรมหรือประชุมรับทราบข่าวสารท่ีเป็นประโยชน์ต่อการ
พฒั นาหมบู่ ้านและชวี ิตความเป็นอยขู่ องประชาชน
11) ประชาชนไม่มีที่ดินเป็นของตนเองเพ่ือทาการเกษตร ทาให้ต้องทาอาชีพรับจ้างและออกไป
รบั จา้ งยังพน้ื ทอี่ น่ื นอกหมู่บา้ น
12) ขาดการประชาสมั พนั ธใ์ นรายละเอยี ดตา่ งๆ ทเ่ี ปน็ ประโยชน์ต่อการพัฒนาของหมู่บ้านและส่ิงที่
ประชาชนจะได้รบั ประโยชน์จากการทากจิ กรรมต่างๆ ในหมบู่ ้าน

3.ปจั จัยภายนอกทเี่ ออื้ อานวยต่อการพฒั นาของหมบู่ ้าน
1) ได้รับการสนับสนุนจากองค์การบริหารส่วนตาบลสองพ่ีน้อง ในเวลาท่ีเกิดอุทกภัย หรือภัย

ธรรมชาตติ า่ งๆ จะได้รบั การชว่ ยเหลอื จากองค์การบริหารส่วนตาบลสองพ่ีน้อง ในด้านต่างๆ เพื่อพัฒนาความเป็นอยู่
ของประชาชน อยา่ งรวดเรว็ และทนั เวลา เปน็ ท่พี อใจของประชาชน

2) ได้รับการสนับสนุนจากปกครองอาเภอแก่งกระจานในการให้งบประมาณสนับสนุนการพัฒนา
หมบู่ า้ น ตามยุทธศาสตร์ อยู่ดี มีสขุ

3) ไดร้ บั การสนับสนนุ จากสว่ นราชการที่เกยี่ วขอ้ งในการชว่ ยเหลือในดา้ นตา่ งๆ
4) ไฟฟา้ เข้าถงึ ทกุ ครวั เรือน

4.ปจั จยั ภายนอกทเ่ี ป็นอุปสรรคในการพฒั นาหมู่บ้าน
1) ราคาน้ามันที่มีผลต่อต้นทุนการขนส่งผลิตผลทางการเกษตรของเกษตรกรเป็นสิ่งสาคัญท่ีทาให้

รายได้ของเกษตรกรลดลงหรอื ไมเ่ พียงพอต่อการดารงชพี
2) ฤดูกาลทไี่ ม่แน่นอนบางปีฤดูฝนมีระยะเวลาสั้น บางปีฤดูฝนมีระยะเวลายาวนาน จนไม่สามารถ

กาหนดระยะเวลาการปลูกพชื ทเี่ หมาะสมกับฤดกู าลได้
3) ตน้ ทุนการผลิตทางการเกษตรสูง เช่น ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง สารเคมีในการเกษตร ราคาน้ามันซ่ึงเป็น

ปจั จยั ท่ีสง่ ผลใหร้ าคาผลติ ท่ีขายได้ไม่คมุ้ กบั การลงทนุ ทีล่ งทุนไป
4) การขาดระบบชลประทานทด่ี ภี ายในหมบู่ ้าน เน่ืองจากยังไม่มีระบบการนาน้าจากแหล่งน้ามาใช้

ประโยชนใ์ นหมูบ่ ้านไดอ้ ย่างทว่ั ถงึ เพราะยงั ขาดงบประมาณในการดาเนนิ การ
5) ไม่มแี หล่งนา้ ตามธรรมชาตขิ นาดใหญ่ที่มีความสามารถในการกักเก็บน้าไว้ใชไ้ ด้ตลอดปี
6) นโยบายสนับสนนุ ของรฐั บาลท่ียงั ใหก้ ารชว่ ยเหลอื ภาคการเกษตรนอ้ ย และยังไมท่ ั่วถึง
7) ภาวะนา้ ทว่ มท่เี กิดจากไมส่ ามารถระบายน้าออกไปสู่แหล่งน้าได้ทัน และในหมู่บ้านไม่มีแหล่งน้า

รองรับปรมิ าณนา้ ที่มมี ากในฤดูฝนไดเ้ พียงพอ

สภาพความเป็นอยู่ และปจั จัยท่สี ่งผลต่อความเปน็ อยู่ในปัจจุบันของหมูบ่ ้าน
พื้นท่ีส่วนใหญ่ของบ้านห้วยกระสังข์ มีความอุดมสมบูรณ์ดี สามารถทาการเกษตรได้ มีแหล่งน้าตาม

ธรรมชาติ ซ่ึงสามารถใช้ในการเกษตรเหมาะสมดี แต่จะมีใช้เพียงพอเฉพาะในฤดูฝน ในฤดูแล้งจะขาดน้าทาการเกษตรบ้างใน
บางพื้นที่ สภาพโดยทั่วไปที่เปน็ ปัญหาของหมู่บ้าน มีดังนี้

-15-
1. ด้านเศรษฐกิจ ประกอบดว้ ย
- ปัญหาผลผลติ จากการเกษตรจากการทาไร่ตกต่าทาให้ไม่คุ้มต้นทุนการผลิต รายได้ของผู้ประกอบ
อาชีพเกษตรกรมนี อ้ ย และผลผลติ จากการทาเกษตรอนื่ ๆ ก็ตกต่าด้วยเช่นกัน ซึ่งในบางช่วงเวลาท่ีผลิตทางการเกษตร
มรี าคาดี เกษตรกรกไ็ ม่มผี ลผลิตสาหรับจาหนา่ ย
- ปญั หาจากการท่ีประชาชนขาดอาชีพเสริม รายได้หลักส่วนใหญ่มาจากการทาการเกษตร ดังน้ัน
เมอื่ ไมส่ ามารถทาการเกษตรได้ ทาให้ขาดรายได้ และไม่มีอาชพี เสริมสาหรบั ช่วงท่ีไมส่ ามารถประกอบอาชีพได้
- ประชาชนบางคนไม่ได้ประกอบอาชีพ เม่ือเกิดการว่างงานรายได้จึงไม่มีส่งผลต่อการเกิดการ
โจรกรรม และอาชญากรรมอ่ืนๆ ได้
- ปัญหาการไม่มีเงินทนุ สาหรบั การประกอบอาชพี เนอ่ื งจากการมีแหลง่ ทุนท่จี ากดั วงเงินกู้ยืมเป็นผล
ใหป้ ระชาชนบางคนขาดเงนิ ทุนสาหรบั ประกอบอาชพี และการทีไ่ มม่ ีที่ดินท่ีเป็นเอกสารสิทธ์ิ ทาให้ไม่สามารถกู้ยืมเงิน
จากสถาบันการเงนิ ได้ และบางรายตอ้ งก้เู งินดอกเบีย้ สงู จากนายทุน
- ขาดแหล่งจ้างงาน ส่วนใหญ่เป็นการทาไร่ ทานาของตนเอง และรับจ้างด้านการเกษตร การ
รบั จา้ งในเร่อื งอ่นื ๆ มีการจา้ งงานนอ้ ย
2. ด้านทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม
- ปัญหาท่ีพบมากท่ีสุดของหมู่บ้านคือ ปัญหาการไม่มีที่ดินทากินเป็นของตนเอง ท่ีดินท่ีทากินไม่มี
เอกสารสิทธิ์ และดนิ บางพ้นื ทีไ่ ม่สามารถใชป้ ระโยชนใ์ นการทาการเกษตรได้
- ปัญหาเร่ืองน้าเพ่ือการเกษตร เพราะประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม จึงมีความ
ต้องการในการใชน้ า้ เป็นอย่างมากเมื่อถึงฤดูแล้งท่ีปริมาณน้าในแหล่งน้ามีน้อย การขาดแคลนน้าจึงเกิดขึ้น และไม่มี
การวางแผนในการใช้นาจึงมกั เกิดปญั หาการขัดแยง้ กันในเรอ่ื งการใช้นา้
3. ดา้ นสังคม
- หมู่บ้านมีสภาพสังคมท่ีน่าอยู่ บ้านเรือนปลูกเป็นระเบียบเรียบร้อย การเข้าร่วมกิจกรรมพร้อม
เพรียงกัน ผสู้ งู อายไุ ดร้ บั การดแู ลเอาใจใสท่ ุกคน อาจมปี ัญหาการขัดแย้งบา้ งแตก่ ส็ ามารถจัดการไดด้ ว้ ยหมบู่ ้านเอง
4. ดา้ นการศึกษา
- ประชาชนส่วนใหญ่ได้รบั การศกึ ษาภาคบงั คบั แตส่ ่วนมากไม่ไปศึกษาต่อในระดับท่ีสูงข้ึนไป ส่งผล
ให้ประชาชนอายุ 15-60 ปี ไม่มีการประกอบอาชีพ เน่ืองจากไม่มีความรู้และแหล่งจ้างงานไม่จ้างงานผู้ที่ไม่มีวุฒิ
การศึกษาที่หน่วยจ้างงานต้องการ ครัวเรือนที่ยากจนทาให้ไม่มีทุนสาหรับให้การศึกษากับบุตรหลาน ส่งผลให้
ครัวเรือนยากจนส่วนใหญ่ขาดความรู้ แต่ทกุ ครัวเรือนใหค้ วามสาคัญกับการศกึ ษาและจะส่งบุตรหลานเรียนต่อให้ได้สูง
ที่สดุ ตามความสามารถและกาลงั ทรัพย์ที่ตนเองมี

การแกไ้ ขปญั หาและความต้องการของหมบู่ า้ น
จากการจัดเวทีประชาคมหมู่บ้านห้วยกระสังข์ ผู้เข้าร่วมเวทีประชาคมได้ร่วมกัน ค้นหาปัญหาและ
ความต้องการ ตลอดจนแนวทางแกไ้ ขและได้จดั เรียงลาดบั ปญั หาและความต้องการของหมู่บ้าน พร้อมทั้งกาหนดแนว
ทางแกไ้ ขปัญหาเพ่อื ใชเ้ ปน็ แนวทางในการพัฒนาหม่บู ้าน ดังนี้
2. จดั ประเภทขอ้ มลู

คณะกรรมการหมบู่ ้านหว้ ยกระสงั ข์ จดั หมวดหม่ขู องข้อมูลในแตล่ ะดา้ นเพื่อให้สามารถจดั การข้อมูลได้ง่าย มี
ความเช่อื วา่ การนอ้ มนาหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง มาใช้ในการดาเนนิ ชีวติ และใชเ้ ปน็ เคร่อื งมือในการพัฒนา

-16-
หม่บู ้านน้ัน จะสามารถยังประโยชนอ์ ย่างสูงสุด ซึ่งประชาชนในหมู่บ้านทุกกลุ่ม ทุกคนจะสามารถดาเนินชีวิตได้อย่าง
เปน็ ปกติสุข ดว้ ยการประสานงานโดยคณะกรรมการดา้ นตา่ งๆ ดงั ตอ่ ไปน้ี

ด้านอานวยการ
- จัดการประชุมทั้งในระดับหมู่บ้านและระดับคณะกรรมการหมู่บ้าน เพ่ือนาข้อมูลข่าวสารที่ได้รับจาก
หน่วยงานราชการ องคก์ รต่างๆ แจ้งใหป้ ระชาชนได้รับทราบพร้อมท้ังรับฟังปัญหาจากประชาชนเพื่อนาไปสู่การหาทางแก้ไข
ปญั หาต่อไป
- จดั ทาระเบียบวาระการประชมุ บนั ทกึ และรายงายผลการประชมุ
- อานวยความสะดวกใหก้ บั ทุกฝา่ ยทมี่ าติดตอ่ ประสานการทางาน ท้ังภายในและภายนอกหมู่บ้าน
- จดั ทาบญั ชี รายรบั รายจา่ ยในทุกกิจกรรมและหรอื โครงการต่างๆ ของหมูบ่ ้านเพ่อื ชีแ้ จงต่อที่
ประชมุ ให้ได้ทราบถึงท่ีมาท่ไี ปของเงนิ จดั ทารายงานผลการดาเนนิ งาน ตลอดจนงานต่างๆ ที่ได้รับมอบหมาย
ดา้ นการปกครองและรักษาความสงบเรียบรอ้ ย
- สนบั สนุนและส่งเสริมการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
การเลือกต้ังในทุกระดับ โดยให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการเป็นคณะกรรมการการเลือกต้ังและผู้สังเกตการณ์ และ
ประชาสัมพันธส์ ่งเสริมความรู้ความเขา้ ใจในการใช้สทิ ธ์กิ ารเลือกต้ัง
- ส่งเสริมให้ประชาชนปฏิบัติตามกฎหมาย ไม่ละเมิดระเบียบหรือข้อบังคับต่างๆ ของสังคม การ
ยอมรบั มตเิ สียงข้างมาก รับฟังความคดิ เห็นเสียงสว่ นน้อย
- การจัดส่งประชาชนเข้าร่วมการฝึกอบรมต่างๆ เช่น การอบรมลูกเสือชาวบ้าน อบรมเสริมสร้าง
ความเขม้ แขง็ กองทนุ แมข่ องแผน่ ดิน
- คณะกรรมการหมบู่ ้านไดใ้ ห้ความสาคัญในการแก้ไขปัญหาตา่ งๆ ทเ่ี ป็นภยั คุกคามต่อความปลอดภัย
ในการพฒั นาหมู่บ้าน และความสงบสขุ ของประชาชน โดยผปู้ ระสานพลังแผน่ ดนิ เครือข่ายตาสับปะรดประจาหมู่บ้าน
เป็นกลไกในการขับเคล่ือน
- คณะกรรมการหมู่บา้ น เปน็ ตัวขบั เคล่ือนการดาเนนิ งานกองทุนแมข่ องแผน่ ดินและจัดตงั้ ศูนย์เรยี นรู้
กองทนุ แม่ของแผ่นดิน บา้ นหว้ ยกระสังข์ เพ่ือแก้ไขปัญหายาเสพตดิ
- รณรงค์ให้ประชาชนรับทราบถึงพิษภัยและโทษของยาเสพติดและการพนัน พร้อมแนวทางการ
ปอ้ งกันและการบาบดั ฟน้ื ฟูกบั ผ้หู ลงผดิ ส่งเสริมเยาวชนเลน่ กีฬาตา้ นยาเสพตดิ การจัดตง้ั กลมุ่ เยาวชนรกั ษ์เรือยาวบ้าน
บางหอ เพอื่ จัดให้เยาวชนมกี ารทากิจกรรมร่วมกัน และใช้เวลาวา่ งให้เกิดประโยชน์
- การแก้ไขปญั หา การบรรเทาทุกข์ สาธารณะภัยต่างๆ คณะกรรมการได้มีการประชุมและวางแผน
เตรยี มความพร้อมรบั มอื กับความเส่ยี งจากภัยพบิ ตั ิ พรอ้ มการให้ความช่วยเหลือเบ้ืองต้น การประสานความช่วยเหลือ
จากหน่วยงานราชการ โดยจัดทาหมายเลขโทรศัพท์ฉุกเฉินแจกจ่ายให้กับกับหัวหน้ากลุ่มบ้านเพื่อประชาสัมพันธ์แก่
ประชาชน ไดร้ ับทราบและใช้ประสานขอความชว่ ยเหลือในยามฉกุ เฉินเรง่ ด่วน
- งานอืน่ ๆ ที่ได้รบั มอบหมาย

ดา้ นแผนพัฒนาหมู่บ้าน

การจัดระบบฐานข้อมลู ในชุมชน
- ชุมชนมีการร่วมกันจัดทาระบบฐานข้อมูล จปฐ. มีการประชุมเพื่อสร้างความเข้าใจในการจัดเก็บข้อมูล
พรอ้ มทงั้ มกี ารอบรมอาสาสมัครเพ่ือใหเ้ ข้าใจในข้อคาถามตา่ งๆ ใหช้ ัดเจนและเน้นย้าในการสอบถามขอ้ มลู ใหช้ ัดเจน

-17-
และถูกต้อง โดยเจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนอาเภอแก่งกระจาน รวมทั้งมีการนาเสนอผลการจัดเก็บข้อมูลเพ่ือรับรองผล
และเผยแพร่ข้อมูลให้คนในชุมชนต่อไป

- ชุมชนนาข้อมูล จปฐ. ที่ไม่ผ่านเกณฑ์ เข้าสู่กระบวนการแผนชุมชน เพื่อแก้ไขปัญหาและความต้องการ
ดังกลา่ วของชมุ ชน ซงึ่ เปน็ กจิ กรรมท่ีปฏิบตั ิไดจ้ รงิ ในดา้ นเศรษฐกจิ สังคม อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม
ดา้ นความมน่ั คง ด้านการบริหารจดั การ ดา้ นเทคโนโลยี

การจัดทาแผนชมุ ชน
- การจัดทาแผนพัฒนาชุมชนบ้านห้วยกระสังข์ เป็นแผนระยะสน้ั จัดทาตามขัน้ ตอน ตามเป้าหมายของชุมชน
สามารถนาเอาขอ้ ดีขอ้ เสยี จดุ เด่น จดุ ดอ้ ย มาปรับปรุงแก้ไข โดยใช้กระบวนการประชาธิปไตยในการแก้ปัญหา โดยที่
ปัญหาใดต้องใช้งบประมาณก็ขอรับการสนับสนุนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ก่อให้เกิดกระบวนการสร้างสังคม
แห่งการเรียนรู้และสร้างเครือข่ายความร่วมมือในชุมชนซ่ึงคณะกรรมการหมู่บ้านได้ทาการรวบรวมข้อมูลต่างๆ เพ่ือ
ปรับแผนชุมชนให้สอดคลอ้ งกับสถานการณ์ปจั จบุ นั
ขอ้ สรปุ ของการทาแผนชุมชนบา้ นหว้ ยกระสังข์ มดี งั น้ี

1. แผนทีไ่ มใ่ ชง้ บประมาณและจัดทาเองจานวน 40 % ของจานวนแผนท้ังหมด
2. แผนท่ที ารว่ มกับภาคีภาครัฐและเอกชน
3. แผนท่ขี อรับการสนบั สนุนจากภาคภี าครฐั และเอกชน
- มกี ารใช้ประโยชน์จากแผนโดยการประสานกับ อบต.และหน่วยงานต่างๆ เพ่ือขอสนับสนุนงบประมาณใน
การดาเนนิ งานโครงการต่างๆ

การจัดเก็บและใชป้ ระโยชน์จากขอ้ มลู ความจาเป็นพน้ื ฐานของครวั เรือน (จปฐ.)
- ในการจัดเก็บและใช้ประโยชน์จากข้อมูลความจาเป็นพ้ืนฐานของครัวเรือน (จปฐ.) ผู้นาชุมชนและ
คณะกรรมการหมู่บ้าน ร่วมประชุมสร้างความเข้าใจข้อมูลของแต่ละครัวเรือน พร้อมทั้งประชาคมหมู่บ้านเพ่ือจัดทา
แผนชุมชนเพอื่ ใหส้ อดคล้องกบั การแกไ้ ขปัญหา และใหค้ วามร้ใู นที่ประชมุ ประจาเดือนให้ชุมชนได้รับรู้ถึงข้อมูลและส่ิง
ท่ตี อ้ งแก้ไขเพือ่ ลดปัญหาของชุมชนใหน้ อ้ ยท่สี ดุ

การจัดสวัสดกิ ารภายในชุมชน
หมู่บา้ นมกี องทุนสวสั ดกิ ารแกส่ มาชิกในชมุ ชน เพอ่ื ชว่ ยเหลือสมาชกิ ทีเ่ จบ็ ป่วย และเสยี ชีวติ คือ

1. กองทนุ แม่ของแผน่ ดนิ บ้านห้วยกระสังข์
2. กลุ่มฌาปนกิจบา้ นห้วยกระสังค์
3. กองทุนหม่บู า้ นและชมุ ชนเมืองบา้ นหว้ ยกระสังข์
4. กลุ่มออมวันละบาท
5. กลุม่ ออมทรพั ย์เพอ่ื การผลิต
6. กลมุ่ เยาวชน

การเสริมสร้างการเมอื งการปกครอง
- ในการเลอื กต้งั คร้ังลา่ สุดเป็นการเลือกตงั้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร มกี ารออกไปใชส้ ิทธิ์คิดเป็น ร้อยละ 90
ของผูม้ ีสิทธิเ์ ลอื กต้ัง

-18-
- ในการประชุมหรอื การประชาคมต่างๆ นัน้ มตี วั แทนคนในครัวเรือนเข้าร่วม ร้อยละ 70-80 ของครัวเรือน
ในหมบู่ า้ น
- ชมุ ชนมกี ารแบง่ เขตการปกครองในหมู่บ้าน ออกเป็น 3 กลมุ่ บา้ น เพื่อท่ีจะดูแลประชากรในชุมชนบ้านห้วย
กระสงั ข์อยา่ งทั่วถงึ
- ชุมชนมีการกาหนดกฎระเบยี บ (กตกิ า) ของหมบู่ า้ น เพ่อื เป็นแนวทางในการปฏบิ ัตริ ่วมกนั

กฎระเบยี บ (กตกิ า) ของหมูบ่ า้ น

ด้านการสง่ เสริมเศรษฐกิจ
ครัวเรอื นสามารถพง่ึ ตนเองได้
- จากการทบี่ ้านห้วยกระสงั ข์เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ปี 2558 เริม่ ต้นจาก 30 ครวั เรือนตน้ แบบท่ียึดหลกั
ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ด้านการลดรายจ่าย เพ่ิมรายได้ เชน่ ปลกู ผักสวนครวั เลีย้ งไก่ เลี้ยงเปด็ เล้ยี งหมู ฯลฯ

จนในปจั จบุ นั มีการขยายผลตอ่ ครวั เรอื นในหมู่บ้านเพ่อื ใช้ในชีวิตประจาวนั คดิ เป็นรอ้ ยละ 80 ของครวั เรอื นในชุมชน

การเล้ียงไก่ไข่ การปลกู ผกั สวนครวั

การเลีย้ งสุกร การเลีย้ งเป็ด

-19-

การส่งเสริมอาชีพทีต่ อบสนองความต้องการของชุมชน
- จากอัตลกั ษณ์ของหมบู่ า้ นซึง่ มจี ุดเดน่ เปน็ หมบู่ ้านเกษตรกรรม จงึ ไดส้ ่งเสริมและขยายผลการดาเนินกิจกรรม
การส่งเสริมสัมมาชีพชุมชนด้านการประกอบอาชีพ โดยจากการจัดเวทีประชาคมของหมู่บ้านผนวกกับหน่วยงาน
ราชการเข้ามาส่งเสริมอาชีพ จึงทาให้เกิดเป็นแผนชุมชนเพ่ือใช้ขับเคลื่อนกิจกรรมด้านการส่งเสริมอาชีพของคนใน
ชุมชนขน้ึ มา ดังน้ี

1.กิจกรรมการทาสารสกัดสมนุ ไพรไล่แมลง
2.กจิ กรรมการเล้ียงไก่ไข่
3.กิจกรรมการทาเกษตรผสมผสานตามแนวปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง
4.กจิ กรรมการทาเกษตรปลอดสารพิษ
5.กิจกรรมการแปรรปู สับปะรด
6กิจกรรมการปลูกสับปะรด
7.กจิ กรรมการทาชีสเชค
8.กิจกรรมการทาไขเ่ ค็ม
9.กิจกรรมการเลย้ี งหมหู ลุม
10. กิจกรรมตาพรกิ แกง
จากการสง่ เสริมอาชพี ข้างตน้ จนกลายมาเป็นผลิตภัณฑช์ ุมชนท่ีสามารถสร้างรายได้ให้แกค่ นในชุมชน เชน่ การนา
สบั ปะรดที่คัดทิง้ เนอ่ื งจากไมไ่ ดม้ าตรฐานตามที่ตลาดต้องการมาสรา้ งมลู ค่าเพม่ิ โดยการแปรปู เปน็ สับปะรดกวน และยัง
นามาทาเปน็ ไส้ขนมชีสเชคที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้ ซึ่งไดม้ กี ารพฒั นาผลติ ภณั ฑโ์ ดยการเข้าลงทะเบียนเป็นผลิตภัณฑ์ OTOP
และรว่ มจาหน่ายผลิตภณั ฑก์ บั โครงการต่างๆ ของหน่วยงานต่างๆ เชน่ ร่วมจาหนา่ ยผลิตภัณฑ์ OTOP กบั สานกั งาน
พฒั นาชุมชน เป็นตน้

การแปรรปู สบั ปะรด การทาชสี เชค

การทาเกษตรปลอดสารพิษ การทาพริกแกง

-20-

การสง่ เสริมวสิ าหกิจชมุ ชน
- ในการส่งเสริมให้ชุมชนรวมกลุม่ กันในการประกอบอาชีพ เนือ่ งจากราคาผลผลิตทมี่ ีราคา ไม่แน่นอน ผนวก
ส่ิงทส่ี ามารถรวมกันและทารว่ มกนั ได้ เพอื่ ช่วยลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนและเพม่ิ รายได้ให้กบั ครัวเรือน จึงรวมกล่มุ กนั
โดยท่ชี ุมชนเนน้ การพึ่งตนเอง ชว่ ยเหลือซึ่งกนั และกนั เหน็ อกเห็นใจกัน เป็นชมุ ชนแห่งความพอเพียง ซ่งึ มกี ลุ่มดงั นี้
- มกี ารจดั ตัง้ กลุม่ อาชีพเพอ่ื เสริมรายได้ จานวน 4 กล่มุ ดงั นี้

๑) กลมุ่ ทาชีสเชค
๒) กลุ่มทาพรกิ แกง
๓) กลุม่ ทาไข่เค็ม
4) กลมุ่ ปลกู สบั ปะรด
5) กลุ่มเลย้ี งไก่ไข่
6) กลุม่ เกษตรปลูกผกั ปลอดสารพิษ

มกี ารจัดทาบัญชีรายรบั -รายจ่ายของครัวเรอื นเปน็ ประจา
- การจัดทาบัญชีครวั เรือน มกี ารเผยแพร่องค์ความรู้จากผู้ท่ีมีความเข้าใจถงึ ประโยชนข์ องการ
จดบนั ทกึ รายรบั -รายจ่าย ของสมาชิกในครวั เรอื น จนกระท่งั ในปี 2558 มีโครงการขยายผลหมู่บ้านตามแนวปรชั ญา
ของเศรษฐกจิ พอเพียงต้นแบบ โดยเริม่ ตน้ ท่ี 30 ครัวเรอื น และมกี ารขยายผลไปยงั ครวั เรือนตา่ งๆ ในหมูบ่ า้ น มกี ารให้
ความรูเ้ กี่ยวกบั ประโยชนข์ องการจดั ทาบญั ชคี รัวเรอื น
1. การจดบันทึกรายการรับ-จา่ ยเงินในชวี ติ ประจาวันเป็นการชว่ ยเตอื นความจา

2. ทาให้ทราบรายรบั รายจา่ ยของครอบครัว

3. ทาให้ทราบว่าเงนิ คงเหลอื ณ วนั ใดวนั หนงึ่ ของครอบครวั และฐานะการเงินของครอบครวั

4. ทาให้ครอบครวั มกี ารบรหิ ารจัดการด้านการเงินอย่างเป็นระบบ ชว่ ยแก้ไขปญั หาหนี้สนิ

5. รจู้ ักการวางแผนการใช้จา่ ยเงินอย่างเหมาะสม รูจ้ ักการออมเงนิ

6. รู้ผลกาไร หรอื ขาดทุนจากการประกอบอาชพี

7. ช่วยในการวางแผนการลงทุนในครง้ั ต่อไป

หน่วยงานรัฐเข้าอบรม ใหค้ วามรู้ และตรวจสอบการทาบญั ชีครัวเรอื น

กจิ กรรมการออมที่หลายหลาย
บา้ นห้วยกระสงั ข์มกี ารส่งเสรมิ ให้คนในหมบู่ ้านเป็นสมาชิกกลมุ่ ออมทรัพย์เพ่ือเก็บออมเงนิ เปน็ ทุนสารองท่ีเกบ็ ไว้ใช้
เม่อื จาเป็น รวมถึงสามารถที่จะให้สมาชกิ ดว้ ยกนั กู้เงนิ กลุ่มไปใช้ในการประกอบอาชีพ ปัจจบุ นั บ้านห้วย กระสงั ข์ มีกลุ่มออม

-21-
ทรัพย์เพ่อื การผลิต จานวน 1 กลุ่ม จากการจัดเกบ็ ข้อมลู จปฐ. ขอ้ 23 ครัวเรือนมีการเก็บออมเงิน คิดเป็นร้อยละ 100 ของ
ครัวเรือนท้ังหมด นอกจากกลุ่มออมทรพั ย์เพื่อการผลิตแล้วคนในชุมชนยังมีการออมเงินกองทุนหมู่บ้านและธนาคารต่างๆ

การออมเงินกบั แหล่งเงินทนุ ต่างๆ ในหมูบ่ า้ นมดี งั น้ี
- กองทุนหม่บู ้านและชุมชนเมอื ง
- กลมุ่ ออมทรพั ย์เพอื่ การผลิต

ด้านสงั คม สง่ิ แวดลอ้ มและสาธารณสขุ
คณะกรรมการหมู่บ้านห้วยกระสังข์ ได้ให้ความสาคัญด้านสุขอนามัยของประชาชน เสริมสร้างความรู้ความ

เข้าใจให้กับประชาชนในการดูแลและใส่ใจสุขภาพ เช่น การรับประทานอาหารท่ีดีมีประโยชน์ การกินร้อน ใช้ช้อน

กลาง หมั่นลา้ งมอื การออกกาลงั กายท่เี หมาะสม การสนับสนนุ ใหป้ ระชาชนรูจ้ กั วิธปี ฏิบัติดา้ นสขุ อนามัยจึงเป็นภารกิจ

ทีส่ าคัญที่คณะกรรมการหมบู่ า้ น บา้ นหว้ ยกระสงั ข์ร่วมกันส่งเสริมและผลักดันมาโดยตลอด ควบคู่ไปพร้อมกันกับการ

พัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน ช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสทางสังคม จัดกิจกรรมท่ีเหมาะสมเพ่ือเสริมสร้างกาลังใจ

ใหก้ บั เด็ก เยาวชน ผู้สูงวยั และผูด้ ้อยโอกาสเพอื่ ลดช่องว่างท่เี ป็นอุปสรรคทางสังคม

ด้านสงั คม

กิจกรรมเยี่ยมบ้านและช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสทางสังคม เพ่ือทราบถึงปัญหาความเดือดร้อนและหาแนว

ทางแก้ไขปญั หา ใหก้ ารช่วยเหลอื ครอบครัวผดู้ อ้ ยโอกาสทางสงั คม จดั หางบประมาณซ่อมแซมที่อยู่อาศัย สร้างห้องน้า

จัดกิจกรรมที่เหมาะสมเพ่ือเสริมสร้างกาลังใจให้กับเด็ก เยาวชน ผู้สูงวัย และผู้ด้อยโอกาสเพ่ือลดช่องว่างที่เป็น

อุปสรรคทางสังคม

ด้านส่ิงแวดลอ้ ม

บ้านหว้ ยกระสงั ข์มภี ูมิประเทศโดยท่ัวไปเป็นท่ีราบสูงล้อมรอบด้วยภูเขา พื้นท่ีส่วนใหญ่เป็นป่าท่ีมีความอุดม
สมบูรณ์ โดยมีกิจกรรมให้ความรู้ การสร้างจิตสานึกดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในหมู่บ้าน มีการ
ปรบั ปรงุ ภูมิทัศนส์ องขา้ งทาง มีการกนั พ้นื ทีท่ ากนิ ออกจากพน้ื ท่ีปา่ โดยหมบู่ ้านมปี ่าชุมชนประมาณ 2,000 ไร่ และมี
การจัดระเบยี บบา้ นให้สะอาด มีการดูแลแหลง่ น้า มกี ารกาจัดขยะในหมบู่ า้ นอยา่ งถูกวิธี มีการสร้างจิตสานึกในการมี
ส่วนรว่ ม ให้รกั และหวงแหนปา่ ชุมชน

- หมู่บ้านมีกิจกรรมด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไว้ในแผนพัฒนาหมู่บ้าน เช่น
กิจกรรมปลูกต้นไม้ในวันสาคัญต่างๆ กิจกรรมปล่อยปลา กิจกรรมประชาชนร่วมกันทาฝายชะลอน้าในหมู่บ้าน
กจิ กรรมอบรมให้ความรู้ดา้ นการอนรุ ักษส์ ่งิ แวดล้อม

- หมู่บา้ นมกี ิจกรรมการป้องกันภยั ธรรมชาตทิ ่เี กดิ จากภัยแล้ง คือ การทาแนวปอ้ งกนั ไฟป่า
- หมบู่ า้ นมีกจิ กรรมการปอ้ งกนั การบกุ รุกพน้ื ท่ปี ่า และการรักษาทรพั ยากรธรรมชาติ

-22-

กิจกรรมการสรา้ งฝาย กิจกรรมการปลอ่ ยปลา

กิจกรรมปลูกปา่ กิจกรรมปรบั ปรงุ ภูมทิ ัศน์ในหมบู่ า้ น

การเสรมิ สร้างสภาพแวดลอ้ มทด่ี ขี องชมุ ชน

ส่งิ แวดล้อมในชมุ นมุ อาจแบง่ ออกไดเ้ ป็น 2 สว่ นใหญ่ ๆ คอื

1. สิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติในชุมชนบ้านห้วยกระสังข์ ได้แก่ แหล่งน้า ป่าไม้/ภูเขาและสัตว์อื่น ๆ

เป็นต้น

- หมูบ่ ้านได้เหน็ ความสาคญั ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีการเช่ือมโยงกับเครือข่าย

ด้านทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม ได้แก่ กลุ่มนักเรียนจิตอาสา กลุ่มข้าราชการและเจ้าหน้าท่ี ร่วมกันสร้างฝายชะลอน้า

การสรา้ งแนวกนั เพ่อื ปอ้ งกันไฟปา่ มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้ร่วมกันกับหมู่บ้าน รวมท้ังร่วมกิจกรรมต่างๆ ของหน่วยงานราชการ

ท่ีเกี่ยวข้อง เช่น กิจกรรมปลูกต้นไม้ในวันสาคัญต่างๆ กิจกรรมปล่อยปลา กิจกรรมอบบรมให้ความรู้ด้านการอนุรักษ์

ทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ ม เป็นตน้

หมบู่ ้านร่วมกับหน่วยงานภาครัฐสร้างฝายชะลอน้า

-23-

หมู่บา้ นรว่ มกบั หน่วยงานภาครฐั ทาแนวกันไฟป่า

2. สิ่งแวดล้อมท่ีมนุษย์สร้างข้ึนในชุมชนบ้านห้วยกระสังข์ ได้แก่ บ้านเรือน ศาลาประชาคม ศูนย์เรียนรู้ฯ
ถนน อ่างเกบ็ น้า สานักสงฆ์ ตลอดจนขนบธรรมเนียม ประเพณีวฒั นธรรม

- หมู่บ้านได้เห็นความสาคัญในการดูแล ซ่อมแซมบารุงสถานที่ต่างๆ มีการจัดระเบียบชุมชน
ตลอดจนการอนุรกั ษข์ นบธรรมเนียม ประเพณีวฒั นธรรม

การปอ้ งกันภยั ธรรมชาติ
- จากการทาเวทปี ระชาคม มกี ารเสนอโครงการ/กิจกรรมด้านการป้องกันภัยธรรมชาติ โครงการป้องกันและ
บรรเทาสาธารณภัย โดยมีจุดประสงค์เพ่ือดูแลชุมชนโดยการให้ความรู้ การแจ้งเตือนข้อมูลข่าวสาร รวมถึงการฟ้ืนฟู
หลังจากประสบกับภยั ธรรมชาติ
- เนื่องจากสภาพพื้นที่บ้านห้วยกระสังข์ ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์-เดือนมีนาคมของทุกปี ซ่ึงเป็นช่วงที่เกิดไฟ
ไหม้บ่อยคร้ัง ทาให้พื้นที่ป่าชุมชนเกิดความเสียหาย จึงมีแนวคิดในการรักษาพ้ืนที่ป่าชุมชนโดยร่วมกับหน่วยงานท่ี
รบั ผดิ ชอบในการทาแนวปอ้ งกนั ไฟป่าแนวเขตพ้ืนทีป่ า่ ชุมชน

หม่บู ้านรว่ มกันทาแนวป้องกนั ไฟป่า

มีการใช้พลังงานทดแทนท่สี อดคลอ้ งกับสภาพแวดล้อมของชมุ ชนหมู่บ้าน
- หมูบ่ ้านมีการรณรงค์ให้คนในชมุ ชนใช้หลอดประหยัดไฟเม่ือหลอดเกา่ หมดอายุ หรือกรณีเพ่ิมหลอดไฟใหม่ก็

ให้ใช้หลอดประหยัดไฟเพ่อื เป็นการประหยัดพลงั งาน
- หม่บู า้ นมกี จิ กรรมการทาปยุ๋ หมกั ทาจากวัตถุดิบธรรมชาติเพือ่ เป็นการลดรายจ่ายในการประกอบอาชีพของ

ครัวเรอื น
- หมู่บ้านมีกิจกรรมการทาสารสกดั สมนุ ไพรไล่แมลง

-24-
- หมู่บ้านมกี ารรณรงคใ์ ห้คนในชมุ ชนใช้บอ่ หมักแกส๊ ชวี ภาพจากมลู สตั ว์ เพอ่ื ทดแทนการซ้อื แก๊สหุงต้ม ช่วยลด
คา่ ใชจ้ า่ ยของครัวเรอื น มีครัวเรือนตน้ แบบ จานวน 6 ครวั เรือน

การทาสารสกดั สมนุ ไพรไลแ่ มลง

ดา้ นสาธารณสุข
- ระบบโครงสร้างพื้นฐานเพอื่ สขุ ภาพจากการมีส่วนร่วมของชมุ ชน
บา้ นหว้ ยกระสังขม์ ี อสม. ที่คอยให้ความรูเ้ บ้ืองตน้ แก่ครวั เรอื นในดา้ นการดแู ลสุขภาพ และเป็นผู้จดั เกบ็
ข้อมลู ดา้ นสุขภาพเบอ้ื งต้นใหแ้ ก่สาธารณสุขตาบลเพ่อื เป็นฐานขอ้ มลู ด้านสขุ ภาพ พรอ้ มทงั้ ชว่ ยตรวจสุขภาพเบอ้ื งตน้
ร่วมกบั หนว่ ยงานอน่ื เพื่อคัดกรองโรค

กิจกรรมปอ้ งกันยงุ ลาย

- การจัดการเพือ่ เสริมสร้างสุขภาพ
การจัดการด้านสขุ ภาพของคนในชุมชนนนั้ บา้ นห้วยกระสงั ข์ มี อสม. เปน็ แกนนาคอยทาหนา้ ที่ตรวจสุขภาพ
เบื้องต้นเป็นประจา พร้อมท้ังยังช่วยให้คาแนะนาเบื้องต้นแก่คนในชุมชน โดยที่แผนการพัฒนาหมู่บ้านก็ได้ให้
ความสาคัญด้านสุขภาพ มีการกาหนดโครงการซึ่งได้จากเวทีประชาคมของหมู่บ้านซึ่งเป็นโครงการท่ีต้องทาต่อเนื่อง
และตอ้ งมกี ารประเมินผลเพ่อื ดูผลการดาเนนิ งาน
การมีส่วนรว่ มในกจิ กรรมพัฒนาสุขภาพในชมุ ชน
๑. กิจกรรมดา้ นการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ ได้แก่ การดูแลรักษาสุขภาพ การออกกาลังกาย การเฝ้าระวัง ปัญหา
สารเสพตดิ ในชมุ ชน การเฝา้ ระวงั และรักษาสิทธผิ บู้ รโิ ภค การดาเนินโครงการอาหารผลอดภัย การส่งเสริมพัฒนาการ
และดูแลการไดร้ ับวัคซนี ในเดก็ อายตุ า่ กว่า ๖ ปี การตรวจสขุ ภาพตนเองในเบื้องต้น การใช้อินทรีสารและการทาเกษตร
อนิ ทรีย์

-25-
๒. กิจกรรมด้านการเข้ารับบริการสุขภาพของประชาชน ได้แก่ การรับการบริการสุขภาพจากศูนย์สุขภาพ
ชมุ ชนหรอื สถานอี นามัย เช่น การทาบัตรทอง การรบั การตรวจวดั ความดันเลอื ด การฝากครรภ์
๓. กิจกรรมดา้ นการเข้ารับการพฒั นาศกั ยภาพอาสาสมคั รเพอื่ พฒั นาสุขภาพในชมุ ชน ได้แก่ การเข้ารับอบรม
ความรู้ การเขา้ รว่ มประชมุ กลุม่ หรอื การจดั เวทเี รียนรู้ การรับฟังความรู้ผ่านทางหอกระจายข่าว
๔. กจิ กรรมดา้ นการใหค้ วามรว่ มมือในการควบคมุ และปอ้ งกันโรค ได้แก่ การไม่สูบบุหรี่ การป้องกันอุบัติเหตุ
การป้องกันการแพ้พิษ/สารเคมี การร่วมรณรงค์ป้องกันโรคตามฤดูกาล เช่น โรคไข้เลือดออก ไข้หวัดนก อุจจาระร่วง
ไข้ฉีห่ นู
๕. กิจกรรมด้านการให้ความร่วมมือในการดาเนินงานของหน่วยงานด้านสุขภาพในชุมชน ได้แก่ การมีส่วน
ร่วมในการวางแผนหรือร่วมกิจกรรมสาธารณะสุขในชุมชนตนเอง และสนับสนุนการจัดกิจกรรมสุขภาพท่ีริเร่ิมจาก
องคก์ รชุมชนทอ้ งถ่นิ เช่น ศนู ย์สุขภาพ สถานชี มุ ชน สถานอี นามัย เขา้ ร่วมกิจกรรมสร้างสขุ ภาพโดยใช้ทรัพยากรชุมชน
เปน็ หลัก มสี ่วนรว่ มดาเนนิ งานกับหน่วยราชการหรอื องค์กรทีเ่ ก่ียวขอ้ งเพือ่ การจดั กจิ กรรมส่งเสรมิ คุณภาพ ปอ้ งกันโรค
สรา้ งความเข้มแข็งให้ชุมชน ใช้แฟ้มครอบครัวเพื่อการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ใช้แฟ้มชุมชนเพื่อการวางแผนแก้ไข
ปัจจยั เสีย่ งในระดับชุมชน
- ชุมชนมกี จิ กรรมที่สร้างเสริมสุขภาพในชุมชนโดยมีกิจกรรม คือ การร่วมแข่งขันฟุตบอลต้านภัยยาเสพติด
โดยความร่วมมือขององค์การบริหารส่วนตาบลร่วมแข่งขันเพื่อสร้างความสามัคคีรวมถึงสุขภาพร่างกายท่ีแข็งแรง
หา่ งไกลยาเสพตดิ

กจิ กรรมกฬี าต้านภัยยาเสพติด

- คนในหม่บู ้านชมุ ชนปลอดอบายมุข
คนในชุมชนบา้ นห้วยกระสงั ข์ไม่ข้องเก่ยี วกบั ยาเสพติด และมีการเฝ้าระวังลอดส่องดูแล ให้ความเกี่ยวกับพิษ
ภยั ของยาเสพติดแกเ่ ยาวชนในชุมชน บ้านห้วยกระสังขเ์ ปน็ หนึง่ ในหมู่บ้านกองทุนแม่ของแผ่นดิน เม่ือปี พ.ศ. 2556
มีการบริหารจัดการชุมชนโดยใช้กองทุนแม่ของแผ่นดินในการขับเคล่ือนกิจกรรมด้านยาเสพติด คือ นวัตกรรมใหม่
แก้ไขปัญหายาเสพติดย่งั ยนื

-26-

กิจกรรมกองทนุ แมข่ องแผน่ ดิน

- ความสามารถในการดแู ลและจดั การด้านสุขภาพไดด้ ้วยตนเอง
การดูแลสุขภาพตนเอง เป็นกิจกรรมที่บุคคลแต่ละคนปฏิบัติ และยึดเป็นแบบแผนในการปฏิบัติ เพื่อให้มี
สขุ ภาพดี โดยจะมี อสม.และเจ้าหนา้ ที่โรงพยาบาลสาธารณสุขตาบลมาให้ความรเู้ กยี่ วกบั การดแู ลสุขภาพแก่ประชาชน
คือ
1. การดแู ลสขุ ภาพตนเองในสภาวะปกติ

เปน็ การดูแลสุขภาพตนเอง และสมาชิกในครอบครวั ใหม้ สี ุขภาพแข็งแรง สมบูรณ์อย่เู สมอ ไดแ้ ก่
- การดูแลสง่ เสรมิ สขุ ภาพ เพือ่ ใหส้ ขุ ภาพแข็งแรง สามารถดาเนินชีวิตได้อย่างปกติสุข เช่น การออก
กาลงั กาย การสรา้ งสุขวทิ ยาส่วนบคุ คลที่ดี ไมด่ ื่มสุรา ไมส่ บู บุหร่ี หลีกเลี่ยงจากส่งิ ทเี่ ป็นอนั ตรายตอ่ สุขภาพ
- การป้องกนั โรค เพื่อไม่ให้เจ็บป่วยเป็นโรค เช่น การไปรับภูมิคุ้มกันโรคต่างๆ การไปตรวจสุขภาพ
การปอ้ งกันตนเองไม่ให้ติดโรค
2. การดูแลสขุ ภาพตนเองเมอื่ เจบ็ ป่วย
การดูแลสขุ ภาพตนเอง ใหม้ ีสขุ ภาพสมบรู ณ์ และแข็งแรงอยู่เสมอ จะต้องปฏิบัติกิจกรรม ในด้านการ
ส่งเสรมิ สุขภาพอยา่ งสม่าเสมอ ในชวี ิตประจาวนั และสารวจสุขภาพเบ้ืองต้นของตนเอง ดังนี้
1. ดูแลรักษาร่างกาย และของใชใ้ หส้ ะอาด
2. รักษาฟนั ใหแ้ ขง็ แรง และแปรงฟนั ทกุ วันอยา่ งถูกต้อง
3. ลา้ งมอื ใหส้ ะอาดก่อนรบั ประทานอาหาร และหลงั การขบั ถ่าย
4. รบั ประทานอาหารสกุ สะอาด ปราศจากสารอนั ตราย และหลีกเลย่ี งอาหารรสจดั สฉี ูดฉาด
5. งดบุหรี่ สุรา สารเสพยต์ ิด การพนนั และการสาสอ่ นทางเพศ
6. สรา้ งความสัมพนั ธ์ในครอบครัวให้อบอ่นุ
7. ปอ้ งกนั อุบตั ิเหตุดว้ ยความไมป่ ระมาท
8. ออกกาลงั กายสมา่ เสมอ และตรวจสุขภาพประจาปี
9. ทาจิตใจให้ร่าเริงแจม่ ใสอยเู่ สมอ

-27-
10. มีสานกึ ต่อสว่ นรวม รว่ มสรา้ งสรรคส์ ังคม เปน็ ต้น
ดา้ นการศกึ ษา ศาสนา วัฒนธรรม
ด้านการศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คณะกรรมการหมู่บ้านมีหน้าท่ีส่งเสริมการศึกษา ศาสนา
การรกั ษาศลิ ปวัฒนธรรมจารตี ประเพณีและภูมปิ ัญญาของหมบู่ ้านหรืองานอ่ืนๆ ท่ไี ดร้ บั มอบหมาย
ด้านการศึกษา
รณรงค์ให้คนในหม่บู ้านเหน็ ความสาคัญของการศกึ ษาของบตุ ร หลานเด็กๆในหมู่บ้านห้วยกระสังข์ทุกคนต้อง
จบการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน (ม.3) เป็นอยา่ งนอ้ ย โดยคณะกรรมการหมู่บ้านได้ให้ความร่วมมือกับสถานศึกษาติดตามเด็ก
ออกกลางคัน ร่วมแก้ปัญหา เช่น ให้ทุนการศึกษา ถ้ามีปัญหาไม่สามารถเรียนในระบบได้ก็ติดต่อให้เรียนกับศูนย์
การศึกษานอกโรงเรียน ทุกปีคณะกรรมการหมู่บ้านได้จัดสรรทุนการศึกษาให้กับเด็ก เรียนดี/ ขาดแคลน / มีปัญหา
ในหมู่บ้าน จากเงินกองทุนแมข่ องแผ่นดนิ /เงินบริจาค เงินสวสั ดิการต่างๆ ของแต่ละกองทุนในหมู่บ้าน และเงินพิเศษ
อน่ื ๆ สง่ เสรมิ ให้เดก็ เรยี นเรยี นในโรงเรยี นใกล้บา้ น เพือ่ ความสะดวก ปลอดภัย ประหยัดและผู้ปกครองจะได้ดูแลเด็ก
ไดอ้ ยา่ งใกลช้ ิดสามารถควบคมุ พฤติกรรมเด็กไดด้ ี
ดา้ นศาสนาและวัฒนธรรม
การนับถอื ศาสนาเปน็ ท่ียึดเหนี่ยวจิตใจ
ประชาชนบา้ นห้วยกระสงั ข์นบั ถอื ศาสนาพุทธ โดยมีศาสนสถานในหมู่บ้าน คือ สานักสงฆ์บ้านห้วยกระสังข์
และวดั หนองปืนแตก ใช้ในการประกอบพธิ ีกรรมทางศาสนา เช่น วันมาฆบูชา วันเข้าพรรษา วันออกพรรษา และใช้
ศาลากลางหมู่บา้ นในการจดั กิจกรรมตา่ ง ๆ ในชว่ งเทศกาลสาคญั ๆ เช่น วนั ขึน้ ปีใหม่ วันสงกรานต์ วันพ่อแห่งชาติ วัน
แมแ่ ห่งชาติ เม่ือถึงเวลาของเทศกาลต่างๆ คนในหมู่บ้านจะมาร่วมกิจกรรมกัน โดยเฉพาะท่ีวัด จะเป็นศูนย์กลางใน
การจัดกิจกรรมทางศาสนา ชาวบ้านจะมาร่วมกันทาบุญและให้ความร่วมมอื กนั เปน็ อย่างดี

กิจกรรมทางศาสนา

-28-
การมีวิถชี ีวิตแบง่ ปันเออ้ื อาทร
- เน่ืองจากบ้านห้วยกระสงั ข์เป็นชุมชนชนบท จึงมวี ิถีชีวิตที่แบง่ ปันเออื้ อาทรพงึ่ พาอาศัยซง่ึ กันและกนั และมี
การชว่ ยเหลือผู้ด้อยโอกาส คนชรา และคนพิการ

กจิ กรรมมอบผา้ ห่มใหแ้ กค่ นชรา

การอนุรกั ษ์สืบสานวฒั นธรรมประเพณขี องชุมชน
วฒั นธรรมและประเพณีทอ้ งถ่ิน บา้ นหว้ ยกระสังข์มกี ารจัดงานประเพณีเน่ืองในวันสาคัญต่างๆ ได้แก่

ประเพณรี ดนา้ ดาหัวในวนั สงกรานต์ ประเพณีลอยกระทง ทาบุญวนั ข้นึ บา้ นใหม่ วนั เข้าพรรษา สารทไทย เป็นต้น และ
ประเพณขี องชนเผา่ กะเหร่ียง คือ ประเพณีข้าวห่อกะเหร่ียง หรือประเพณีข้าวห่อเรียกขวัญของชาวกะเหรี่ยง หรือท่ี
เรยี กกนั ว่า “อัง้ มีถอ่ ง” หรือประเพณีกนิ ข้าวห่อ เป็นการประกอบพิธีกรรม สาหรบั ให้ลูกหลานไดก้ ลับมาอยู่พร้อมหน้า
พร้อมตากันในครอบครัว จัดขึ้นในเดือน 9 หรือเดือนหล่าค่อก ร่วมกับชนเผ่ากะเหร่ียงบ้านหนองปืนแตก และ
ประเพณีของชาวไทยเช้ือสายเขมร คอื สารทเดือนสิบ “ประเพณีแซนโฎนตา” ที่ลูกหลานจะมารวมตัวกันเพื่อทาบุญ
อุทศิ ส่วนกุศลใหบ้ รรพบรุ ษุ ผู้ล่วงลบั

รปู แบบสารสนเทศทีห่ มูบ่ ้านต้องการจดั ทา
- สารสนเทศในรูปแบบเอกสาร วาระการประชมุ ของหมบู่ ้าน เอกสารแผ่นพบั ข้อมูลตา่ งๆของหมู่บ้านและทาง
ราชการ
- การเผยแพร่ขอ้ มูลสารสนเทศของหม่บู ้าน
บ้านหว้ ยกระสงั ข์ นาสารสนเทศเพ่ือการพฒั นาคณุ ภาพชวี ิตของหมู่บ้าน เผยแพร่ให้คนในชุมชนรับทราบทาง
บอรด์ ประชาสมั พนั ธ์ ผ่านทางสื่อเครือขา่ ยอินเตอร์เน็ต โดยดาเนนิ การเผยแพรข่ ้อมลู สารสนเทศของหม่บู ้าน ดงั น้ี

-29-
- ศาลากลางหมบู่ า้ น
ข้อมูลข่าวสารท่ีเกิดข้ึนท้ังในและนอกหมู่บ้าน จากหน่วยงานทางราชการจะประชาสัมพันธ์ทางบอร์ด
ประชาสมั พนั ธ์ ณ ศาลากลางบา้ น เพอ่ื ใหค้ นในชุมชนรับรขู้ ้อมูลต่างๆที่เกิดประโยชน์ต่อตนเอง ซ่ึงศาลากลางหมู่บ้าน
เป็นแหล่งศกึ ษาหาความรู้ของหมู่บา้ น มหี นังสือต่างๆ

- สอื่ เครอื ขา่ ยอินเตอรเ์ น็ต
ส่ือสังคมออนไลน์เป็นสื่ออีกประเภทหนึ่งท่ีเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารได้รวดเร็ว ใช้กันแพร่หลาย เช่นการใช้
Facebook Line เปน็ ตน้ จึงเป็นการเผยแพร่ข้อมูลสารสนเทศเพ่ือการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้คนในชุมชนได้รับทราบ
รวมถงึ เปน็ การประชาสมั พนั ธ์หมู่บ้านอีกทางหน่ึงด้วย เป็นการรวบรวมข้อมูลด้านต่างๆของหมู่บ้าน สินค้า OTOP ชีส
เชค และกจิ กรรมทจี่ ดั ขึ้นในหมู่บา้ น

- การตดิ ตามผลการดาเนนิ การพฒั นาหมบู่ ้านสารสนเทศต้นแบบเพ่อื พฒั นาคุณภาพชีวิต
การติดตามผลการดาเนนิ งานหมบู่ ้านสารสนเทศต้นแบบเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยสานักงานพัฒนาชุมชน
อาเภอแก่งกระจาน ส่งเสริมการขับเคล่ือนโดยการเผยแพร่สารสนเทศทาง Facebook ของสานักงาน และการใช้
อินเตอรเ์ น็ตตาบล ส่งเสริมการใช้โปรแกรมพ้นื ฐานทางคอมพวิ เตอร์ใหก้ บั คณะกรรมการหมู่บ้านด้านงานสารสนเทศ
- ปจั จัยท่ปี ระสบผลสาเรจ็ ของการเป็นหมบู่ ้านสารสนเทศตน้ แบบเพื่อพัฒนาคุณภาพชวี ติ
๑. ผู้นาและคณะกรรมการหมบู่ ้านมีความพรอ้ มในการพฒั นาสารสนเทศตน้ แบบเพอื่ พัฒนาคณุ ภาพชีวติ

-30-
๒. การบูรณการข้อมูลสารสนเทศเพอ่ื พัฒนาคุณภาพชีวติ รว่ มกันของทกุ ภาคสว่ น
๓. การเห็นความสาคัญ ประโยชน์ ของข้อมูลต่างๆในชุมชน และการจัดการสารสนเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ
ชีวติ
4. คนในหมู่บ้านไดท้ ราบขอ้ มูลและแก้ไขปญั หาได้
5. คนในหมูบ่ า้ นมกี ารเรียนรู้ร่วมกนั และยอมรบั ขอ้ มูล และนาข้อมูลไปจัดการสารสนเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ
ชวี ติ
- ผลการดาเนนิ การพัฒนาหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพอ่ื พฒั นาคณุ ภาพชีวิต

บ้านห้วยกระสังข์ ได้ดาเนินการขับเคล่ือนหมู่บ้านสารสนเทศต้นแบบเพ่ือพัฒนาคุณภาพชีวิต ในปี

พ.ศ. ๒๕61 คือ

๑. การบรู ณาการร่วมกันของทกุ ภาคส่วน เช่น สานักงานพฒั นาชมุ ชนอาเภอแกง่ กระจาน ปกครองอาเภอแก่ง
กระจาน รพสต.บ้านหนองปืนแตก รพสต.สองพี่น้อง องค์การบริหารส่วนตาบลสองพี่น้อง กานันตาบล ผู้ใหญ่บ้าน
ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน และประชาชนบ้านห้วยกระสังข์ เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของคนใน
ชุมชน ในการศึกษา วิเคราะห์ สังเคราะห์ ข้อมลู โดยตระหนักถงึ ความสาคัญ เห็นประโยชน์ของข้อมูล ยอมรับและนา
ข้อมูลไปใช้ประโยชน์

๒. ข้อมูลสารสนเทศชุมชนแบบบูรณาการบ้านห้วยกระสังข์ เป็นการยกระดับการพัฒนาชุมชนโดยใช้ส่ือ
อินเตอรเ์ นต็ ในการประสมั พนั ธแ์ ละพฒั นาข้อมลู สารสนเทศของชมุ ชน

๓. ประชาชน และเยาวชนในชุมชนมีแหล่งเรียนรู้สารสนเทศ ในรูปแบบสารสนเทศแบบอิเล็กทรอนิกส์และ
สารสนเทศในรูปแบบเอกสาร เชน่ การให้ขอ้ มูลทางบอร์ดประชาสัมพนั ธ์ของหมบู่ ้าน

4. ด้านอานวยการ มีข้อมูลสารสนเทศเพื่อพัฒนาหมู่บ้านและเป็นแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของ

ประชาชน
5. ด้านการปกครองและรักษาความสงบเรียบร้อย มีข้อมูลสารสนเทศในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพ

ติดในหมูบ่ ้านและระวังภัยต่างๆ
6. ดา้ นแผนพฒั นาหมู่บา้ น สามารถนาขอ้ มูลสารสนเทศท่ีมีการจัดการอย่างเป็นระบบ เพื่อจัดทาแผนพัฒนา

หมู่บ้านหรอื เสนอแผนใหห้ น่วยงานทางราชการได้ รวมถงึ ส่งเสริมการมีส่วนร่วมขอประชาชนในการแสดงความคิดเห็น
7. ด้านเศรษฐกิจ การเผยแพร่ข้อมูลทาให้สินค้า OTOP เป็นท่ีรู้จักในสื่อสังคมออนไลน์ ทาให้มียอดการ

จาหนา่ ยเพิ่มขน้ึ
8. ด้านสังคม ส่ิงแวดล้อมและสาธารณะสุข คนในหมู่บ้านทราบข้อมูลเพ่ือช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสทางสังคม

และการดแู ลตวั เองด้านสาธารณสุข รวมถึงเหน็ ความสาคัญของการรกั ษาทรพั ยากรทางธรรมชาติ
9. ด้านการศึกษา ศาสนา วัฒนธรรม คือ การจัดงานประจาปีวัดห้วยกระสังข์ และวัดหนองปืนแตก เป็นที่

รู้จักกับคนท่ัวไปซ่ึงมีการจัดงานเป็นประจาทุกปี เม่ือประชาชนท่ัวไปทราบข่าว ก็จะมาทาบุญ จึงเป็นการสืบทอด

พระพทุ ธศาสนา และการสืบทอดภมู ิปญั ญา ใหก้ ับเยาวชนในหมูบ่ า้ นและประชาชนทัว่ ไปไดท้ ราบ