การศึกษาประสิทธิภาพเชิงเทคนิคและการเปลี่ยนแปลงผลิตภาพการผลิตในการปลูกขาว ของเกษตรกรรุนใหมจังหวัดอุดรธานี และจังหวัดหนองบัวลำภู สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 3 REGIONAL OFFICE OF AGRICULTURAL ECONOMICS 3สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร OFFICE OF AGRICULTURAL ECONOMICS กระทรวงเกษตรและสหกรณ MINISTRY OF AGRICULTURE AND COOPERATIVES เอกสารวิจัยเศรษฐกิจการเกษตรเลขที่ AGRICULTURAL ECONOMICS RESEARCH NO. กันยายน 2565 SEPTEMBER 2022
(ง) Abstract Technical efficiency studies and changes in productivity in rice cultivation of young farmers in Udon Thani and Nong Bua Lamphu provinces. The objective is to compare the cost of production and returns of farmers who use innovation for agriculture and farmers in general, to study the technical efficiency of changing the productivity of farmers who use innovation for agriculture, and to develop guidelines for developing farmers' potential with innovations for agriculture.The data was compiled from interviews with 30 young farmers who produced rice in 2018/19 and 2021/22 crop years and 30 farmers who produced paddy in 2021/22. The research results showed that in the 2021/22 crop year, young farmers had an average total production cost of 5,194.63 baht per rai, with an average variable cost of 3,908.98 baht per rai and an average fixed cost of 1,285.65 baht per rai. Therefore, it has an average yield of 5,234.25 baht per rai. When returns are deducted from the cost of production, a new generation of farmers is allowed to return. The average net return (profit) is 39.62 baht per rai or 0.08 baht per kilogram. For general farmers, the total production cost is 4,285.64 baht per rai, with a variable cost of 3,222.89 baht per rai and a fixed cost of 1,062.75 baht per rai. Therefore, it has an average yield of 3,808.46 baht per rai. When bringing returns, deducted by the cost of production. As a result, young farmers have an average net return (profit) of -477.18 baht per rai or -1.32 baht per kilogram. When comparing the cost and yield of rice production in the 2021/22 crop year of young farmers and ordinary farmers, it can be seen that young farmers have an average production cost per rai higher than ordinary farmers at 948.61 baht per rai and have an average yield per rai higher than the average farmer of 135.79 kg per rai. As a result, young farmers have a higher average net return (profit) than the average farmer at 516.80 baht per rai, or 13.57 percent. According to the 2021/22 Rice Production Technical Efficiency Study of Young Farmers, the DEA found that young farmers had an average technical efficiency of 0.943, indicating that there was a production surplus and the input surplus was seed, chemical fertilizers, and the inputs. Organic fertilizers Machine labor and manual labor Performance analysis section per size It found that the average production size efficiency level of 0.870, which is less than 1, indicates inefficiency from production size, and is largely in the return-tosize range. This indicates that young farmers are also overusing inputs. And by analyzing the factors affecting the technical efficiency of rice production by the Fractional Regression Model method, it was found that the factors that affect the technical efficiency include experience in farming. The number of technologies used for farming and the number of water bodies used
(จ) for farming. The increase in the number of technologies used for farming and the increase in the number of water bodies used for farming will result in increased technical efficiency. Measuring the change in the productivity of rice production for the year of young farmers. In the 2018/19 crop year and the 2021/22 crop year with the Malmquist index based on the use of inputs and yields obtained. It was found that the average production productivity change was 1.389, the average technical performance change in the use of inputs was 1.145, and the average technical performance change in production technology was 1.166 This indicates that the productivity of young farmers in the 2021/22 crop year increased compared to the 2018/19 crop year, as a result of which the new generation of farmers has developed more techniques for using inputs and the development of better production technologies. Guidelines for developing farmers' potential through innovations for agriculture by developing the concept or attitude of farmers towards agricultural careers. Farmers must have a passion for farming careers. Have ambition and apply knowledge to good use. Study and learn to keep up with changing circumstances. Join groups and network to exchange, learn and help each other, and be open to accepting new things. Some of the experiments should be carried out in order to see tangible results and then apply or expand the results, and innovations should be selected to suit the conditions of the area. The government should actively and continuously participate in promoting and supporting farmers. Both in production and marketing. Useful information and information, including supporting modern innovations for farmers to choose appropriately for the area.To enable farmers to create new innovations for their own use at affordable prices, as well as to promote Disseminate techniques, methods of production from knowledgeable or successful people. Continuously alert farmers to information. Both before and during the growing season, especially natural disaster data. In addition, the government should develop information to be accurate. Modern, accessible Convenient and fast.By developing a data platform to be connected to cover all aspects of agriculture, and most importantly, developing the potential of farmers to be knowledgeable. It can access and take advantage of these innovations too. Keywords: young farmers, technical efficiency, productivity, technology and innovation agriculture
(ข) บทคัดยอ การศึกษาประสิทธิภาพเชิงเทคนิคและการเปลี่ยนแปลงผลิตภาพการผลิตในการปลูกขาว ของเกษตรกรรุนใหมจังหวัดอุดรธานีและหนองบัวลำภู มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาเปรียบเทียบตนทุนการผลิตและ ผลตอบแทนของเกษตรกรที่ใชนวัตกรรมเพื่อการเกษตร และเกษตรกรทั่วไป เพื่อศึกษาประสิทธิภาพเชิงเทคนิค การเปลี่ยนแปลงผลิตภาพการผลิตของเกษตรกรที่ใชนวัตกรรมเพื่อการเกษตร และจัดทำแนวทางการพัฒนา ศักยภาพเกษตรกรดวยนวัตกรรมเพื่อการเกษตร โดยรวบรวมขอมูลจากการสัมภาษณเกษตรกรรุนใหมที่ผลิตขาว นาป ปเพาะปลูก 2561/62 และปเพาะปลูก 2564/65 จำนวน 30 ราย และเกษตรกรทั่วไปที่ผลิตขาวนาป ปเพาะปลูก 2564/65 จำนวน 30 ราย ผลการศึกษาวิจัย พบวา ในปเพาะปลูก 2564/65 เกษตรกรรุนใหมมีตนทุนการผลิตรวมเฉลี่ย 5,194.63 บาทตอไร โดยเปนตนทุนผันแปรเฉลี่ย 3,908.98 บาทตอไรและตนทุนคงที่เฉลี่ย 1,285.65 บาทตอ ไร ผลผลิตเฉลี่ย 498.50 กิโลกรัมตอไร ราคาที่เกษตรกรขายได 10.50 บาทตอกิโลกรัม จึงมีผลตอบแทนเฉลี่ย 5,234.25 บาทตอไร เมื่อนำผลตอบแทนหักดวยตนทุนการผลิต ทำใหเกษตรกรรุนใหม มีผลตอบแทนสุทธิ(กำไร) เฉลี่ย 39.62 บาทตอไร หรือ 0.08 บาทตอกิโลกรัม สำหรับเกษตรกรทั่วไป มีตนทุนการผลิตรวมเฉลี่ย 4,285.64 บาทตอไร โดยเปนตนทนุผันแปร 3,222.89 บาทตอไรและตนทุนคงที่ 1,062.75 บาทตอไร ผลผลิตเฉลี่ย 362.71 กิโลกรัมตอ ไรราคาที่เกษตรกรขายได10.50 บาทตอกิโลกรัม จึงมีผลตอบแทนเฉลี่ย 3,808.46 บาทตอไรเม่ือนำ ผลตอบแทนหักดวยตนทุนการผลิต ทำใหเกษตรกรรุนใหมมีผลตอบแทนสุทธิ(กำไร)เฉลี่ย -477.18 บาทตอไร หรือ -1.32 บาทตอกิโลกรัม เมื่อเปรียบเทียบตนทุนและผลตอบแทนการผลิตขาวนาป ปเพาะปลูก 2564/65 ของ เกษตรกรรุนใหม และเกษตรกรทั่วไป จะเห็นไดวาเกษตรกรรุนใหมมีตนทุนการผลิตเฉลี่ยตอไรสูงกวาเกษตรกร ทั่วไป 948.61 บาทตอไร และ มีผลผลิตเฉลี่ยตอไรสูงกวาเกษตรกรทั่วไป 135.79 กิโลกรัมตอไร จึงทำให เกษตรกรรุนใหมมีผลตอบแทนสุทธิ(กำไร)เฉลี่ยสูงกวาเกษตรกรทั่วไป 516.80 บาทตอไร หรือคิดเปนรอยละ 13.57 จากการศึกษาประสิทธิภาพเชิงเทคนิคในการผลิตขาวนาป ปการเพาะปลูก 2564/65 ของ เกษตรกรรุนใหม ดวยวิธี DEA พบวา เกษตรกรรุนใหมมีคาประสิทธิภาพเชิงเทคนิคเฉลี่ยเทากับ 0.943 แสดงวา มีสวนเกินการผลิต และสวนเกินปจจัยการผลิตคือ เมล็ดพันธุ ปุยเคมี ปุยอินทรีย แรงงานเครื่องจักร และ แรงงานคน สวนการวิเคราะหประสิทธิภาพตอขนาด พบวามีระดับประสิทธิภาพจากขนาดการผลิตเฉลี่ยเทากับ 0.870 ซึ่งมีคานอยกวา 1 แสดงถึงความไมมีประสิทธิภาพจากขนาดการผลิต และสวนใหญอยูในชวงผลตอบแทน ตอขนาดเพิ่มขึ้น แสดงวาเกษตรกรรุนใหมยังมีการใชปจจัยการผลิตที่มากเกินไป สามารถลดปจจัยการผลิตลง ไดอีก เพื่อปรับเปลี่ยนขนาดการผลิตใหเหมาะสม และจากการวิเคราะหปจจัยที่มีผลตอประสิทธิภาพเชิงเทคนิค การผลิตขาวนาป ดวยวิธี Fractional Regression Model พบวา ปจจัยที่สงผลตอประสิทธิภาพเชิงเทคนิค ไดแก ประสบการณในการทำนา จำนวนเทคโนโลยีที่ใชทำนา และจำนวนแหลงน้ำที่ใชทำนา โดยหากเกษตรกรมี ประสบการณในการทำนา จำนวนเทคโนโลยีที่ใชทำนา และจำนวนแหลงน้ำที่ใชทำนาเพิ่มขึ้น จะสงผลใหมี ประสิทธิภาพเชิงเทคนิคเพิ่มขึ้น
(ค) การวัดการเปลี่ยนแปลงผลิตภาพการผลิตขาวนาปของเกษตรกรรุนใหม ในปเพาะปลูก 2561/62 และ ป เพาะปลูก 2564/65 ดวยดัชนี Malmquist จากการใชปจจัยการผลิตและผลผลิตที่ไดรับ พบวา คาการ เปลี่ยนแปลงผลิตภาพการผลิตเฉลี่ย เทากับ 1.389 คาการเปลี่ยนแปลงประสิทธิภาพเชิงเทคนิคดานการใช ปจจัยการผลิตเฉลี่ย เทากับ 1.145 และคาการเปลี่ยนแปลงประสิทธิภาพเชิงเทคนิคดานเทคโนโลยีที่ใชในการ ผลิตเฉลี่ย เทากับ 1.166 ซึ่งคาการเปลี่ยนแปลงทั้งหมดมีคามากกวา 1 แสดงวา ผลิตภาพการผลิตของเกษตรกร รุนใหม ปเพาะปลูก 2564/65 เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปเพาะปลูก 2561/62 ทั้งนี้เปนผลมาจากการที่เกษตรกรรุน ใหมมีการพัฒนาเทคนิคดานการใชปจจัยการผลิตเพิ่มขึ้น และพัฒนาเทคโนโลยีท่ใีชในการผลิตที่ดีขึ้น แนวทางการพัฒนาศักยภาพเกษตรกรดวยนวัตกรรมเพื่อการเกษตร โดยการพัฒนาแนวคิด หรือ ทัศนคติของเกษตรกรตออาชีพการเกษตร โดยเกษตรกรตองมีใจรักในอาชีพการทำนา มีความใฝรู และ นำองคความรูมาปรับใชใหเกิดประโยชนมีการปฏิบัติในแปลงนาดวยความเอาใจใสศึกษาหาความรู ใหทันตอ สถานการณที่เปลี่ยนแปลง เขารวมกลุมและสรางเครือขายเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรูและชวยเหลือกัน พรอมเปดใจ ยอมรับสิ่งใหมๆ โดยนำมาทดลองปฏิบัติบางสวนเพื่อใหเห็นผลเปนรูปธรรมแลวจึงนำไปประยุกตใชหรือ ขยายผลและควรเลือกใชนวัตกรรมใหเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ควรปรับลดการใชปจจัยการผลิตลงใหเปนไปตาม หลักวิชาการ เพื่อลดตนทุนการผลิตและทำใหผลผลิตดีขึ้น โดยภาครัฐควรมีสวนรวมในการสงเสริมและสนับสนุน เกษตรกรอยางจริงจังและตอเนื่อง ทั้งในดานการผลิตและการตลาด ขอมูลขาวสารที่เปนประโยชน รวมถึงสนับสนุน องคความรูนวัตกรรมสมัยใหมเพื่อใหเกษตรกรเลือกใชไดอยางเหมาะสมกับพื้นที่ สนับสนุนองคความรูตาง ๆ เพื่อใหเกษตรกรสามารถสรางนวัตกรรมใหมๆใชเองไดในราคาประหยัด รวมทั้งประชาสัมพันธ เผยแพรเทคนิค วิธีการผลิตจากผูมีความรูหรือประสบความสำเร็จ แจงเตือนขอมูลใหเกษตรกรทราบอยางตอเนื่อง ทั้งกอนและ ระหวางฤดูการเพาะปลูก โดยเฉพาะขอมูลภัยธรรมชาติ สถานการณน้ำ และสภาพอากาศ อีกทั้งภาครัฐควร พัฒนาขอมูล ใหมีความถูกตอง ทันสมัย เขาถึงไดงาย สะดวกและรวดเร็ว โดยการพัฒนาแพลตฟอรมขอมูลให เชื่อมโยงครอบคลุมทุกดานทางการเกษตร และที่สำคัญตองพัฒนาศักยภาพเกษตรกรใหมีความรู สามารถ เขาถึงและใชประโยชนจากนวัตกรรมเหลานี้ดวย คำสำคัญ : เกษตรกรรุนใหม, ประสิทธิภาพเชิงเทคนิค, ผลิตภาพการผลิต, เทคโนโลยีและนวัตกรรม การเกษตร