REKABENTUK MEKANIKAL

TAHAP 2.0 APLIKASI TEKNOLOGI
PENGUASAAN 2.2 Rekabentuk Mekanikal

1 Mengetahui nama komponen mekanikal dan fungsinya yang terdapat dalam sesuatu
produk
2 Menerangkan sistem mekanikal yang terdapat dalam gajet yang dipilih
Memberi contoh bagaimana komponen dalam sistem mekanikal berfungsi berdasarkan
3 produk yang dipilih
Menganalisis fungsi komponen sistem mekanikal pada suatu produk
4 Memberi justifikasi kepada komponen sistem mekanikal yang dipilih
5 Membina gajet mekanikal berfungsi dan mencadangkan penambahbaikan setelah
pengujian ke atas kefungsian dibuat
6

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

Pada akhir pembelajaran murid dapat :
• Mengenal pasti komponen mekanikal
• Menjelaskan bagaimana system mekanikal berfungsi pada produk yang dipilih
• Menghasilkan lakaran 3D reka bentuk gajet yang menggunakan komponen mekanikal sistem

mekanikal dipilih
• Menganalisi kesesuaian komponen yang digunakan untuk membina gajet
• Membuat rumusan kekuatan dan kelemahan komponen sistem mekanikal yang dipilih untuk

membina gajet
• Membina gajet mekanikal berfungsi
• Memberi cadangan untuk penambahbaikan kepada system berdasarkan pandangan murid

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

GEAR 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Komponen yang digunakan untuk memindahkan kuasa
• Gigi yang terdapat pada badan gear berfungsi untuk menyalurkan

kuasa daripada sumber kepada penerima

PAUTAN 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Komponen ini berfungsi sebagai penghubung sesuatu komponen atau
bahan bagi melengkapkan suatu sistem

TUIL ATAU TUAS 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Tuil atau tuas ialah sistem yang berkaitan dengan daya, beban, dan fulkrum.
• Antara contoh mudah penggunaan tuil atau tuas adalah pada tuil playar

gabung.

TAKAL 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Takal ialah mesin ringkas yang terdiri daripada satu roda berputar pada gandar.
• Dengan menggunakan takal, beban menjadi ringan dan mudah untuk diangkat

TALI SAWAT 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Tali sawat banyak digunakan dalam industri seperti pemesinan, conveyor, dan
pada motosikal berkuasa besar.

• Tali sawat digunakan untuk menghubungkan takal pemacu yang dipasang pada
enjin atau motor elektrik dengan takal dipacu

ACI SESONDOL 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Penggunaan aci sesondol dapat ditemukan dalam kenderaan bermotor seperti
kereta.

• Aci sesondol digunakan untuk membuka dan menutup injap (valve)

ACI ENGKOL 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Aci engkol berfungsi menukarkan gerakan linear kepada gerakan berputar
seterusnya sebagai pengantar kuasa ke kotak gear untuk menggerakkan
kenderaan

GELONGSOR 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Gelongsor berfungsi sebagai pengurang geseran bagi menggerakkan sesuatu
komponen.

• Komponen ini banyak digunakan dalam industri yang memerlukan pemindahan
beban yang berat.

• Beban pada gelongsor digerakkan secara mendatar.

GALAS BEBOLA 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Galas bebola digunakan sebagai pengantara bagi objek yang berputar
• Komponen ini juga bertindak sebagai pengurang geseran dan melancarkan

pergerakan.
• Penggunaan komponen ini dapat ditemukan pada bahagian roda kenderaan.

BINDU 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Bindu digunakan bersama dengan mesin gerudi.
• Fungsinya adalah untuk memegang dan mencengkam mata gerudi.
• Untuk mengetatkan cengkaman mata gerudi , pengunci khas digunakan.

RANTAI 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Rantai berfungsi sebagai pengantara bagi penghantaran kuasa antara dua gear.
• Komponen ini banyak digunakan pada basikal dan motosikal.

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL
BAGAIMANA SISTEM MEKANIKAL BERFUNGSI PADA PRODUK YANG DIPILIH?

HENDAL BREK
Mengawal haluan nasikal sama ada ke kiri , ke Sistem brek digunakan untuk
kanan atau ke hadapan. Pengguna memperlahan atau memberhentikan
menggerakkan hendal dengan bebas kerana basikal yang sedang bergerak.
menggunakan GALAS BEBOLA (BALL BEARING) TUAS digunakan pada pemegang
pencengkam brek

PEDAL RODA
Pedal akan berpusing apabila dikayuh dan Roda membolehkan basikal bergerak
menghasilkan tenaga penghantar kuasa dengan lancar. GALAS BEBOLA yang
untuk basikal bergerak. RANTAI dan GEAR terletak pada roda membenarkan
memainkan peranan sebagai penghantaran roda berputar dengan mudah.
kuasa

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MENGHASILKAN LAKARAN 3D REKA BENTUK GAJET YANG MENGGUNAKAN KOMPONEN
SISTEM MEKANIKAL YANG DIPILIH

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MENGANALISIS KESESUAIAN KOMPONEN YANG DIGUNAKAN UNTUK MEMBINA GAJET

MENGANALISIS KESESUAIAN
KOMPONEN YANG DIGUNAKAN UNTUK

MEMBINA GAJET

REKA BENTUK KOMPONEN JENIS BAHAN YANG KEDUDUKAN KEMASAN
DIGUNAKAN PEMASANGAN KOMPONEN
Rekabentuk menepati cita Kemasan yang digunakan
rasa pelanggan dan Bahan yang digunakan Kedudukan pemasangan menarik dan dapat
mempunyai harus bersesuaian dan komponen dapat melindungi kelemahan
kebolehpasaran yang dapat berfungsi seperti mempengaruhi jenis-jenis yang ada pada komponen
tinggi yang diharapkan pautan yang digunakan seperti mudah berkarat.
Contoh kemasan yang
digunakan adalah cat
sembur, cat minyak, lekar
dan stiker

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MEMBUAT RUMUSAN KEKUATAN DAN KELEMAHAN KOMPONEN SISTEM MEKANIKAL YANG
DIPILIH UNTUK MEMBINA GAJET

LAKARAN REKABENTUK AKHIR

PERBANDINGAN KEKUATAN DAN KELEMAHAN SISTEM MEKANIKAL YANG DIPILIH

KOMPONEN SISTEM KEKUATAN KELEMAHAN
Pemegang lampu MEKANIKAL
Mempunyai cengkaman Sukar untuk dibuat
Pautan yang kuat pada hendal pelarasan jika diameter
basikal hendal basikal berbeza
Pengunci Tuas
Mengambil masa yang Mudah terbuka sekiranya
pemegang lampu singkat untuk dipasang dan tidak dipasang dengan
ditanggalkan kemas
Badan lampu Gelongsor
Badan lampu boleh Bahagian gelongsor mudah
ditanggal dan dipsang longgar jika terkena
dengan mudah gegaran yang kuat

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MEMBINA GAJET MEKANIKAL BERFUNGSI Lukisan kerja

MULA Penyediaan komponen pembinaan
Projek Gajet Lampu
Proses penghasilan komponen
Basikal (pemesinan, tuangan, pembentukan

Sesi brief bersama pelanggan dan lain-lain)

Kaji selidik Pemasangan komponen

Lakaran awal Pengujian TIDAK

Lakaran idea YA
Kemasan akhir
Sesi TIDAK
kritik SELESAI
Gajet lampu basikal
YA
Lakaran akhir disiapkan

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL
PROSES PEMBINAAN GAJET LAMPU BASIKAL

1 MEMBUAT LAKARAN CERAIAN SISTEM DAN KOMPONEN 3 PENGHASILAN KOMPONEN
2 MENYEDIAKAN KOMPONEN-KOMPONEN PEMBINAAN
• Komponen dapat dihasilkan menerusi proses daripada
pemesinan , pembentukan , tuangan atau kaedah-kaedah
lain yang sesuai.

• Pada peringkat ini, bahan-bahan mentah binaan yang
pelbagai saiz atau rupa akan diubah, dibentuk dan
diacuankan kepada bentuk yang bersesuaian dan
mempunyai fungsi tersendiri.

Contoh komponen pembinaan dalam industri Contoh komponen yang diperbuat daripada plastik yang
dihasilkan daripada kaedah tuangan / suntikan (injection)

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

4 PEMASANGAN KOMPONEN 5 PENGUJIAN
• Setelah melalui proses penghasilan, komponen dipasang
• Peringkat seterusnya dalam pembinaan sesuatu produk ialah
sehingga menjadi suatu model lengkap atau produk. melakukan pengujian. Sekiranya produk akhir tersebut tersedia
• Setiap komponen mempunyai fungsinya yang tersendiri dan dalam bentuk prototaip maka pengujian yang boleh dilakukan untuk
menguji aspek kefungsian dan ketahanan.
saling berpaut antara satu sama lain bagi membentuk suatu
sistem yang dapat menyelesaikan sesuatu tugas • Dua ujian yang biasa dilakukan ialah Ujian Makmal dan Ujian
Parameter
Contoh komponen mekanikal, iaitu galas
bebola dipasang pada suatu rekaan • Semasa proses pengujian, prototaip akan diuji sehingga mencapai
tahap keupayaan maksimum iaitu sehingga produk memenuhi
spesifikasi

• Terdapat juga ujian simulasi. Jika prototaip berjaya melepasi ujian
yang ditetapkan , produk tersebut akan dikeluarkan secara besar-
besaran dan sedia untuk dipasarkan

6 KEMASAN

• Kemasan dilakukan pada model atau produk bagi menutup
kelemahan rupa permukaan produk seperti berkarat, permukaan
yang tidak rata, bahagian yang tajam dan berbahaya

• Kemasan juga dapat menambah nilai esetika agar produk kelihatan
lebih cantik sekaligus dapat menarik perhatian pembeli

2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

CADANGAN PENAMBAHBAIKAN KEPADA SISTEM TERSEBUT OLEH MURID

• Penambahbaikan sistem perlu dilakukan RUPA BENTUK FUNGSI
sekiranya sistem yang diguna pakai • Rupa bentuk yang menarik • Fungsi bermaksud tugas
pada produk tersebut mengalami • Produk yang berfungsi ialah
kegagalan dari segi fungsi ataupun dapat menawan hati pembeli
kecacatan pada reka bentuk atau pengguna produk yang dapat
• Faktor ini mesti diberi melaksanakan tugas
• Kegagalan fungsi pada produk keutamaan agar produk yang bertepatan dengan tujuan
menyebabkan produk tersebut tidak dibina lebih istimewa produk itu dicipta
dapat beroperasi seperti yang berbanding gajet sedia ada
sepatutnya. CADANGAN
BAHAN PENAMBAHBAIKAN
• Keadaan sedemikian mungkin • Bahan yang digunakan mesti
berbahaya serta boleh menyebabkan KEMASAN
risiko kemalangan kepada pengguna bersesuaian dengan tugas • Kemasan menutup kelemahan
atau fungsi komponen
Perubahan reka bentuk konvensional mekanikal bahan yang digunakan
kepada rupa bentuk yang futuristik • Penggunaan bahan sintetik • Contoh, jika bahan asas
mempunyai banyak kelebihan
berbanding bahan tradisional menggunakan logam maka
produk tersebut mudah
berkarat. Cat boleh digunakan
untuk masalah karat.