แผนการจัดการเรียนรู้ประมาณราคางานโครงสร้าง

การประเมินผล หน่วยที่ 4 การประมาณราคางานเสา คำชี้แจง : คะแนนรวมต่อหน่วย 100 คะแนนเต็ม 1. ใบงานที่ 3.1 จำนวน 1 ข้อๆละ 20 คะแนน รวม 20 คะแนน 2. ใบงานที่ 3.2 จำนวน 1 ข้อๆละ 20 คะแนน รวม 20 คะแนน 3. ใบงานที่ 3.3 จำนวน 1 ข้อๆละ 20 คะแนน รวม 20 คะแนน 4. แบบทดสอบหลังเรียน จำนวน 20 ข้อๆ ละ 1 คะแนน รวม 20 คะแนน 5. ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน 20 คะแนน แบบประเมินผล หน่วยที่ ............................................................................. ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง รหัสวิชา 20106-2004 วิทยาลัย .................................... ชื่อ-สกุล.........................................................ระดับ................. ครู.............................................. ที่ รายการประเมิน ใบงานที่ 3.1 ใบงานที่ 3.2 ใบงานที่ 3.3 *คะแนนแบบ ทดสอบหลังเรียน หมายเหตุ เต็ม ได้ เต็ม ได้ เต็ม ได้ เต็ม ได้ 1 การคำนวณหาปริมาณงาน เหล็กเสริมเสา 15 5 2 การคำนวณหาปริมาณงาน คอนกรีตเสา 15 5 3 การคำนวณหาปริมาณงาน ไม้แบบเสา 15 5 4 การลงบัญชีแสดงรายการ ประมาณราคางานเสา 15 5 รวมคะแนนด้านทักษะ 15 30 15 60 รวมคะแนนทดสอบหลังเรียน 20 รวมคะแนนด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน 20 รวมคะแนนทั้งหมด 100 รวม เกณฑ์การให้คะแนนใบงาน ทำถูกและครบถ้วน 15 คะแนน ทำถูกขั้นตอนที่ 1-4 12 คะแนน ทำถูกขั้นตอนที่ 1-3 9 คะแนน ทำถูกขั้นตอนที่ 1-2 6 คะแนน ทำถูกหนึ่งขั้นตอน 3 คะแนน

แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนรายบุคคล (จิตพิสัย) คำชี้แจง : ให้ครูคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน ตามระดับคุณภาพ ดังนี้ ระดับคุณภาพ 2 หมายถึง ดี 1 หมายถึง พอใช้ 0 หมายถึง ต้องปรับปรุง ชื่อ-สกุล ความมีวินัย ความ รับผิดชอบ ความ ซื่อสัตย์ การตรงต่อ เวลา ความสนใจ ใฝ่รู้ คะแนน ที่ได้ จิตพิสัย= คะแนนรวม × จำนวนรายงานที่ประเมิน 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 10 ข้อเสนอแนะ ............................................................................................................................. ....................................................... ลงชื่อผู้ประเมิน............................................. (...........................................) เกณฑ์การผ่าน เกณฑ์การประเมิน ได้คะแนน 5 คะแนน ขึ้นไป คะแนนเต็ม 10 คะแนน ถือว่าผ่านเกณฑ์การประเมิน คะแนน 9-10 ดีมาก คะแนน 7-8 ดี คะแนน 5-6 พอใช้ คะแนนต่ำกว่า 5 ปรับปรุง

ใบความรู้หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานเสา แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่6,7 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานเสา จำนวน 3 ชั่วโมง บทนำ เสาเป็นองค์อาคารที่อยู่ในแนวดิ่ง เป็นส่วนประกอบของโครงสร้างที่ต่อขึ้นมาจาก ส่วนของฐานราก ทำหน้าที่ ถ่ายน้ำหนักบรรทุกของอาคารลงสู่ฐานราก งานเสาประกอบด้วย เสาตอม่อ ใช้เรียกชื่อในส่วนของเสาที่ต่อจาก คานคอดินลงไปถึงฐานราก ส่วนของโครงสร้างเสาที่อยู่ต่อจากคานคอดินขึ้นไปเรียกว่า เสาชั้นล่าง เสาชั้นสอง เสาชั้นสาม ตามลำดับ รูปร่างของเสาอาจมีลักษณะวงกลม สี่เหลี่ยมผืนผ้า สี่เหลี่ยมจัตุรัส ขึ้นอยู่กับความ สวยงามที่ต้องการ 5.1 ประเภทของวัสดุที่ใช้ในงานเสา ประเภทของเสาจำแนกตามชนิดของวัสดุที่นำมาใช้งาน ได้ดังนี้ 5.1.1 เสาไม้ เป็นวัสดุที่นิยมใช้มากในสมัยอดีต เนื่องจากไม้เป็นวัสดุที่หาได้ง่าย ราคาไม่แพง ก่อสร้างได้ง่าย และรวดเร็ว แต่ ปัจจุบันไม้มีราคาแพงและหายากขึ้น ประกอบกับเสาไม้มีข้อด้อยด้านการทนไฟและการพุพัง ปัญหาด้าน ความชื้น และการรบกวนของปลวกหรือแมลง จึงลดความนิยมลง การประมาณราคางานเสาไม้ ให้นับจำนวน เสาหน่วยเป็นต้น แล้วคูณด้วยราคาต่อต้น 5.1.2 เสาเหล็ก เป็นวัสดุมีความแข็งแรงทนทาน น้ำหนักเบา ก่อสร้างง่าย รวดเร็ว จึงนิยมนำมาใช้เป็นวัสดุทดแทนไม้แต่ก็ยังมี ปัญหาเรื่องสนิม ทำให้มีข้อจำกัดในการใช้งานในพื้นที่ที่ต้องสัมผัสกับความเค็ม ในการก่อสร้างอาจต้องหุ้มด้วย คอนกรีต หรือทาสีกันสนิมทับ การใช้งานเสาเหล็กต้องออกแบบรอยต่อให้ดีไม่ว่าโดยวิธีการเชื่อม หรือการใช้ สลักเกลียว มิเช่นนั้นอาจส่งผลให้โครงสร้างเกิดการวิบัติได้ การประมาณราคาเสาเหล็ก ให้คิดความยาวเสาเป็น เมตร แล้วนำมาคำนวณหาปริมาณเหล็กรูปพรรณ หน่วยเป็นท่อน 5.1.3 เสาคอนกรีตเสริมเหล็ก เป็นวัสดุที่นิยมใช้มากที่สุดในปัจจุบัน เนื่องจากสามารถกำหนดรูปแบบต่างๆ ได้ตามความต้องการ เสาหน้าตัด สี่เหลี่ยมเป็นรูปแบบที่นิยมมากที่สุดเพราะทำแบบหล่อง่าย ส่วนเสาหน้าตัดวงกลมต้องใช้แบบหล่อพิเศษ การ

ประมาณราคาจะแยกรายการวัสดุแต่ละชนิด ได้แก่ คอนกรีต ไม้แบบ ตะปู ไม้คร่าวยึดไม้แบบ เหล็กเสริม คอนกรีตและลวดผูกเหล็ก 5.2 การอ่านสัญลักษณ์งานเสา สัญลักษณ์งานเสาที่ระบุในแบบแปลนก่อสร้าง จะใช้ตัวอักษรภาษาอังกฤษตัว C ย่อมาจากคำว่า Column โดย ในแบบอาคารแต่ละหลังจะมีจำนวนเสาแตกต่างกัน หากมีเสาขนาดเดียวกันจะใช้สัญลักษณ์ C เพียงตัวเดียว หากมีเสาที่มีขนาดต่างกัน จะใช้สัญลักษณ์ C แล้วตามด้วยตัวเลขกำกับเช่น C1 , C2 เป็นต้น 5.3 การหาจำนวนเสาจากแบบก่อสร้าง สามารถหาได้โดยการนับจำนวนเสาแต่ละสัญลักษณ์จากแปลนฐานรากหรือแปลนคาน แต่ละชั้น ตัวอย่างเช่น รูปที่ 5.1 แปลนฐานราก สามารถนับจำนวนเสา C1 ได้จำนวน 10 ต้น และเสา C2 จำนวน 8 ต้น รูปที่ 5.1 แปลนฐานราก 5.4 การจำแนกขนาดของเหล็กเสริมคอนกรีตเสา ผู้ประมาณราคาก่อสร้าง จำเป็นต้องทราบขนาดของเหล็กเสริมคอนกรีตในเสาแต่ละต้น เนื่องจากเหล็กเสริม คอนกรีตที่นำมาใช้ในงานเสานั้น แบ่งได้ 2 ส่วนคือ เหล็กแกนเสาและเหล็กปลอก ดังตัวอย่างรูปที่ 5.2

รูปที่ 5.2 แบบขยายหน้าตัดเสา จากรูปที่ 5.2 อธิบายได้ว่าเสามีขนาดหน้าตัด 0.20 0.20 เมตร เสริมเหล็กแกนเสาจำนวน 4 เส้น เป็นเหล็ก ข้ออ้อยเส้นผ่านศูนย์กลาง 12 มิลลิเมตร และเหล็กปลอกเสาเป็นเหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มิลลิเมตร ระยะห่าง 0.20 เมตร 5.5 ขั้นตอนการประมาณราคางานเสา การประมาณราคางานเสามีขั้นตอนดังต่อไปนี้ 1. หาจำนวนเสา จากแปลนฐานราก คาน เสาแต่ละชั้น 2. แยกรายการวัสดุงานเสาทั้งหมดจากแบบขยายเสา ซึ่งส่วนประกอบของรายการวัสดุงานเสามีดังนี้ (1) คอนกรีตโครงสร้าง (หน่วยเป็นลูกบาศก์เมตร, ลบ.ม. หรือ ม.3 ) (2) ไม้แบบ (หน่วยเป็นตารางเมตร, ตร.ม. หรือ ม.2 ) (3) ไม้คร่าวยึดไม้แบบ (หน่วยเป็นลูกบาศก์ฟุต, ลบ.ฟ. หรือ ฟ3 ) (4) ตะปู (หน่วยเป็นกิโลกรัม, กก.) (5) เหล็กเสริมคอนกรีต (หน่วยเป็นเมตร, ม.) (6) เหล็กปลอก (หน่วยเป็นเมตร, ม.) (7) ลวดผูกเหล็ก (หน่วยเป็นกิโลกรัม, กก.) 5.6 การหาปริมาณวัสดุงานเสา การประมาณราคางานเสา มีวิธีการหาปริมาณวัสดุดังต่อไปนี้ 5.6.1 คอนกรีตโครงสร้าง คอนกรีตโครงสร้างงานเสา มีวิธีการคิดดังนี้ ปริมาณคอนกรีตโครงสร้าง = หน้าตัดเสา× ความสูงของเสา×จ านวนเสา

5.6.2 ไม้แบบ แบบหล่อคอนกรีตหรือไม้แบบงานเสา มีวิธีการคิดดังนี้ 5.6.3 ไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ ให้คำนวณหาปริมาณโดยเฉลี่ยประมาณ 30% ของพื้นที่ไม้แบบซึ่งปรับลดปริมาณแล้ว 5.6.4 ตะปู การหาปริมาณตะปู สามารถหาได้หลังจากการหาปริมาณไม้แบบเรียบร้อยแล้ว โดยปริมาณของไม้แบบ 1 ตารางเมตรใช้ตะปู0.25 กิโลกรัม มีวิธีการคิดดังนี้ 5.6.5 เหล็กเสริมคอนกรีต เหล็กเสริมคอนกรีตเสา หรือเรียกว่าเหล็กแกนเสา มีวิธีการหาปริมาณเหล็กเสริมดังนี้ 1. เหล็กแกนเสาตอม่อ 1. หาความยาวต่อท่อน รูปที่ 5.3 ระยะความยาวเหล็กเสริมคอนกรีตของเหล็กแกนเสาตอม่อ ความยาวต่อท่อน = 3 B A + + H ปริมาณตะปู = ปริมาณไม้แบบเสา (หน่วยเป็น ตร.ม.)×0.25 ไม้คร่าวส าหรับยึดไม้แบบ = ปริมาณไม้แบบเสา× ค่าร้อยละการใช้ไม้แบบ ×0.30 ปริมาณไม้แบบ = (ความกว้าง+ ความยาว×2) × ความสูง×จ านวนเสา ระดับดินเดิม

เมื่อ A = คือความสูงของเสา (จากระดับฐานรากถึงระดับดินเดิม) B = ระยะความยาวของฐานราก (ใช้ด้านที่ยาวที่สุด) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.4 หรือ 1.5) 2. หาจำนวนท่อนทั้งหมด 3. หาปริมาณเหล็กทั้งหมด 2. เหล็กแกนเสาแต่ละชั้น เสาแต่ละชั้นในที่นี้หมายถึง เสาที่วัดความสูงระหว่างพื้นอาคารแต่ละชั้น เช่นเสาชั้นล่าง เสาชั้นสอง เป็นต้น ใน กรณีที่ต้องการทราบปริมาณงานเหล็กเสริมคอนกรีตเสาแต่ละชั้น โดยไม่รวมเสาตอม่อ จะคิดความยาวเหล็ก จากระดับความสูงของเสาถึงระดับหลังคาน มีวิธีการคิดดังนี้ 1. หาความยาวต่อท่อน รูปที่ 5.4 ระยะความยาวเหล็กเสริมคอนกรีตของเหล็กแกนเสา เมื่อ A = ความสูงของเสา C = ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (เสาคิด 3.50 ซม.) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.4 หรือ 1.5) ความยาวต่อท่อน = A -2C +2H ปริมาณเหล็กทั้งหมด = ความยาวต่อท่อน ×จ านวนท่อนทั้งหมด จ านวนท่อนทั้งหมด = จ านวนเหล็กต่อต้น ×จ านวนเสา

2. หาจำนวนท่อนทั้งหมด 3. หาปริมาณเหล็กแกนเสาทั้งหมด 5.6.6 เหล็กปลอกเสา วิธีการหาปริมาณเหล็กปลอกเสามีแนวคิดดังนี้ 1. หาความยาวต่อปลอก รูปที่ 5.5 ความยาวเหล็กปลอกเสา เมื่อ A = ความกว้างของเสา B = ความยาวของเสา C = ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (เสาคิด 3.50 เซนติเมตร) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.6) 2. หาจำนวนปลอก จ านวนปลอก = ( 1 ระยะห ่ างของเหลก ็ ความสง ู ของเสา + ) ความยาวต่อปลอก = เส้นรอบรูป - ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก 8 จุด + ระยะงอปลาย 2 ข้าง = [(A + B)×2] - (C ×8)+2H ปริมาณเหล็กทั้งหมด = ความยาวต่อท่อน จ านวนท่อนทั้งหมด จ านวนท่อนทั้งหมด = จ านวนเหล็กต่อต้น ×จ านวนต้น

3. หาปริมาณเหล็กปลอกทั้งหมด 5.6.7 ลวดผูกเหล็ก ตัวอย่างที่ 5.1 จากรูปต่อไปนี้จงคำนวณหาปริมาณวัสดุงานเสาตอม่อ ของอาคารสำนักงาน 3 ชั้น กำหนดให้ เสาตอม่อทั้งหมดจำนวน 15 ต้น วิธีทำ 1. คอนกรีตโครงสร้าง ปริมาณคอนกรีตโครงสร้าง = หน้าตัดเสา × ความสูงเสา × จำนวนเสา = (0.25 × 0.25) × 1.00 × 15 = 0.94 ลบ.ม. ตอบ 2. ไม้แบบ ปริมาณไม้แบบ = (ความกว้างเสา + ความยาวเสา × 2) × ความสูงของเสา × จำนวนเสา = (0.25 + 0.25 × 2) × 1.00 × 15 ปริมาณลวดผูกเหล็ก = ปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีต (กิโลกรัม)×0.03 ปริมาณเหล็กปลอกทั้งหมด = ความยาวต่อปลอก ×จ านวนปลอก ×จ านวนเสา ระดับดินเดิม คอนกรีต 1:3:5 ทรายหยาบชุ่มน ้าอัดแน่น แน่น DB 20 มม. @ 0.25 ม. #

= 15 ตร.ม. ตอบ 3. ตะปู ปริมาณตะปู = ปริมาณไม้แบบเสา (หน่วยเป็น ตร.ม.) × 0.25 = 15 × 0.25 = 3.75 กิโลกรัม ตอบ 4. ไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ ปริมาณไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ = ปริมาณไม้แบบ × ค่าร้อยละการใช้ไม้แบบ × 0.30 = 15 × 0.60 × 0.30 = 2.70 ลูกบาศก์ฟุต ตอบ 5. เหล็กเสริมคอนกรีต - เหล็ก 6-DB 16 มม. รูป (หน้า 91) ความยาวต่อท่อน = A + 3 B + H = (1.20-0.075) + 3 1.50 + 0.25 = 1.125 + 0.50 + 0.25 = 1.88 เมตร ตอบ จำนวนท่อนทั้งหมด = จำนวนเหล็กต่อต้น × จำนวนต้น = 6 × 15 = 90 ท่อน ตอบ ปริมาณเหล็กทั้งหมด = ความยาวต่อท่อน × จำนวนท่อนทั้งหมด = 1.88 × 90 = 169.20 เมตร ตอบ 6. เหล็กปลอก จากรูปที่กำหนดให้ เสาตอม่อใช้เหล็กปลอก RB 6 มม. @ 0.20 ม. ระดับดินเดิม

- เหล็ก RB 6 มม. ความยาวต่อปลอก = เส้นรอบรูป –ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก 8จุด+ ระยะงอปลาย 2ข้าง = [(A + B) × 2]- (C× 8) + 2H = [(0.25 + 0.25) × 2] - (0.035 × 8) + (0.07 × 2) = 1.00-0.28 + 0.14 = 0.86 เมตร ตอบ จำนวนปลอก = ( +1 ระยะห ่ างของเหลก ็ ความสง ู ของเสา ) = ( 1 0.20 1.20 + ) = 7 ปลอก ตอบ ปริมาณเหล็กปลอกทั้งหมด = ความยาวต่อปลอก × จำนวนปลอก × จำนวนเสา = 0.86 × 7 × 15 = 90.30 เมตร ตอบ 7. ลวดผูกเหล็ก ปริมาณลวดผูกเหล็ก = ปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีต(กก.) × 0.03 เหล็ก DB 16 มม. มีน้ำหนัก = 1.578 กก./ม. ความยาวเหล็กทั้งหมด = 169.20 เมตร มีน้ำหนักทั้งหมด = 169.20 × 1.578 = 267 กิโลกรัม เหล็ก RB 6 มม. มีน้ำหนัก = 0.222 กก./ม. ความยาวเหล็กทั้งหมด = 90.30 เมตร มีน้ำหนักทั้งหมด = 90.30 × 0.222 = 20.05 กิโลกรัม รวมน้ำหนักเหล็กทั้งหมด = 267 + 20.05 = 287.05 กิโลกรัม ปริมาณลวดผูกเหล็ก = 287.05 × 0.03

= 8.61 กิโลกรัม ตอบ ตัวอย่างที่ 5.2 จากรูปต่อไปนี้จงคำนวณหาปริมาณวัสดุงานเสาคอนกรีตเสริมเหล็กของบ้านพักอาศัยชั้นเดียว จำนวน 12 ต้น วิธีทำ 1. คอนกรีตโครงสร้าง ปริมาณคอนกรีตโครงสร้าง = หน้าตัดเสา × ความสูงเสา × จำนวนเสา = (0.20 × 0.20) × 3.20 × 12 = 1.54 ลบ.ม. ตอบ 2. ไม้แบบ ปริมาณไม้แบบ = [(ความกว้างเสา + ความยาวเสา) × 2] × ความสูงเสา × จำนวนเสา รูปตัด แบบขยายเสา

= [(0.20 + 0.20) × 2] × 3.20 × 12 = 30.72 ตร.ม. ตอบ 3. ตะปู ปริมาณตะปู = ปริมาณไม้แบบเสา (หน่วยเป็น ตร.ม.) × 0.25 = 30.72 × 0.25 = 7.68 กก. ตอบ 4. ไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ ปริมาณไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ = ปริมาณไม้แบบ × ค่าร้อยละการใช้ไม้แบบ × 0.30 = 30.72 × 0.80 × 0.30 = 7.37 ลบ.ฟ. ตอบ 5. เหล็กเสริมคอนกรีต - เหล็ก DB 12 มม. ความยาวต่อท่อน = A - 2C+ 2H = 3.20- (2× 0.035) + (2 × 0.19) = 3.51 เมตร ตอบ จำนวนท่อนทั้งหมด = จำนวนเหล็กต่อต้น × จำนวนต้น = 4 × 12 = 48 ท่อน ตอบ ปริมาณเหล็กทั้งหมด = ความยาวต่อท่อน × จำนวนท่อนทั้งหมด = 3.51 48 = 168.48 เมตร ตอบ 6. เหล็กปลอก จากรูปที่กำหนดให้ เสาตอม่อใช้เหล็กปลอก RB 6 มม. @ 0.15 ม.

- เหล็ก RB 6 มม. ความยาวต่อปลอก = [(A + B) × 2]- (C× 8) + 2H = [(0.20 + 0.20) × 2] - (0.035 × 8) + (0.07 × 2) = 0.80-0.28 + 0.14 = 0.66 เมตร ตอบ จำนวนปลอก = ( 1 ระยะห ่ างของเหลก ็ ความสง ู ของเสา + ) = ( 1 0.15 3.20 + ) = 23 ปลอก ตอบ ปริมาณเหล็กปลอกทั้งหมด = ความยาวต่อปลอก × จำนวนปลอก × จำนวนเสา = 0.66 × 23 × 12 = 182.16 เมตร ตอบ 7. ลวดผูกเหล็ก ปริมาณลวดผูกเหล็ก = ปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีต (กก.) × 0.03 เหล็ก DB 12 มม. มีน้ำหนัก = 0.888 กก./ม. ความยาวเหล็กทั้งหมด = 168.48 เมตร มีน้ำหนักทั้งหมด = 168.48 × 0.888 = 149.61 กิโลกรัม เหล็ก RB 6 มม. มีน้ำหนัก = 0.222 กก./ม. ความยาวเหล็กทั้งหมด = 182.16 เมตร มีน้ำหนักทั้งหมด = 182.16 × 0.222 = 40.44 กิโลกรัม รวมน้ำหนักเหล็กทั้งหมด = 149.61 + 40.44 = 190.05 กิโลกรัม ปริมาณลวดผูกเหล็ก = 190.05 × 0.03 = 5.70 กิโลกรัม ตอบ

ตัวอย่างที่ 5.3 จากรูปต่อไปนี้ จงคำนวณหาปริมาณวัสดุงานเสาคอนกรีตเสริมเหล็กของบ้านพักอาศัย 2 ชั้น กำหนดให้เสามีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.30 เมตร ความสูงจากระดับพื้นชั้นสองถึงระดับหลังอะเส 3.00 เมตร จำนวน 9 ต้น วิธีทำ 1. คอนกรีตโครงสร้าง ปริมาณคอนกรีตโครงสร้าง = หน้าตัดเสา × ความสูงเสา × จำนวนเสา = (¶r 2 ) × 3.00 × 9 = (3.14 × 0.152 ) × 3.00 × 9 = 1.91 ลบ.ม. ตอบ 2. ไม้แบบ ปริมาณไม้แบบ = (เส้นรอบรูป) × ความสูงเสา × จำนวนเสา = (2¶r) × 3.00 × 9 = (2 × 3.14 × 0.15) × 3.00 × 9 = 25.43 ตร.ม. ตอบ 3. ตะปู ปริมาณตะปู = ปริมาณไม้แบบเสา(หน่วยเป็น ตร.ม.) × 0.25 = 25.43 × 0.25 = 6.36 กิโลกรัม ตอบ 4. ไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ ปริมาณไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบ = ปริมาณไม้แบบ × ค่าร้อยละการใช้ไม้แบบ × 0.30 = 25.43 × 0.70 × 0.30 = 5.34 ลบ.ฟ. ตอบ 5. เหล็กเสริมคอนกรีต - เหล็ก DB 20 มม. ความยาวต่อท่อน = A - 2C+ 2H = 3.00- (2 × 0.035)+ (2 × 0.15) = 3.23 เมตร ตอบ

จำนวนเหล็กแกนเสา = จำนวนเหล็กแกนเสาต่อต้น × จำนวนต้น = 6 × 9 = 54 ท่อน ตอบ ความยาวเหล็กทั้งหมด = ความยาวต่อ 1 ท่อน จำนวนท่อน = 3.23 54 = 174.42 เมตร ตอบ 5. เหล็กปลอก จากรูปที่กำหนดให้ เสาตอม่อใช้เหล็กปลอก RB9 มม. @ 0.15 ม. - เหล็ก RB 9 มม. ความยาวต่อปลอก = (เส้นรอบรูป) -(C× 8) + 2H = (2¶r) - (0.035 × 8) + (0.08 × 2) = ((2 × 3.14 × 0.15) -0.28 + 0.16 = 0.94-0.28 + 0.16 = 0.82 เมตร ตอบ

แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 4 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานเสา แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่6,7 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานเสา จำนวน 3 ชั่วโมง คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ปัจจุบันนิยมนำวัสดุชนิดใดมาใช้ในการก่อสร้างเสาของอาคารมากที่สุด ก. เหล็ก ข. ไม้เนื้อแข็ง ค. คอนกรีตเสริมเหล็ก ง. เหล็กเสริมคอนกรีต 2. สัญลักษณ์งานเสาที่ระบุในแบบก่อสร้างคือข้อใด ก. B ข. C ค. G ง. F 3. การหาจำนวนเสาต้องศึกษาจากแบบก่อสร้างตามข้อใด ก. แปลนพื้น ข. แปลนโครงสร้าง ค. รายการประกอบแบบ ง. แบบขยายโครงสร้าง 4. จากรูปต่อไปนี้ข้อใดจำแนกขนาดของเหล็กแกนเสาได้ถูกต้องที่สุด ก. เหล็กข้ออ้อยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. ข. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. ค. เหล็กข้ออ้อยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. จำนวน 4 เส้น ง. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. จำนวน 4 เส้น 5. จากรูปข้อ 4 ป – RB 6 มม. @ 0.15 ม. มีความหมายตามข้อใดถูกต้องที่สุด ก. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ข. เหล็กปลอกเป็นเหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ค. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ระยะห่าง 0.15 ม. ง. เหล็กปลอกเป็นเหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ระยะห่าง 0.15 ม.

6. ข้อใด ไม่ใช่ขั้นตอนในการหาปริมาณวัสดุงานเสาตอม่อ ก. นับจำนวนเสาจากแปลนฐานราก ข. หาปริมาณคอนกรีตจากแบบขยาย ค. หาปริมาณคอนกรีตหยาบจากแบบขยาย ง. หาปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีตจากแบบขยาย 7. การหาจำนวนเหล็กปลอกเสาใช้สูตรตามข้อใด ก. 1 เสน ้ ผ่านศน ู ยก ์ ลางของเหลก ็ ความสง ู เสา + ข. 1 จา นวนเหลก ็ ความส ู งเสา + ค. 1 ความยาวต ่ อปลอก ความสง ู เสา + ง. 1 ระยะห ่ างของเหลก ็ปลอก ความสง ู เสา + จากรูปต่อไปนี้ กำหนดให้เสาตอม่อบ้านพักอาศัยชั้นเดียว จำนวน 15 ต้น จงตอบคำถามข้อ 8-15 8. ปริมาณคอนกรีตงานเสาตอม่อทั้งหมดกี่ลูกบาศก์เมตร ก. 0.60 ข. 0.84 ค. 0.94 ง. 1.22 9. ปริมาณไม้แบบเสาตอม่อทั้งหมดกี่ตารางเมตร ก. 10 ข. 12 ค. 15 ง. 18 ระดับดินเดิม 6+6 DB 20 ม.# ทรายหยาบชุ่มน ้าอัดแน่น คอนกรีตหยาบ 1:3:5

10. ข้อใดแสดงวิธีการหาความยาวต่อท่อนของเหล็ก DB 16 มม. ได้ถูกต้องที่สุด ก. (1.30-0.075) + 3 1.00 + (2 × 0.25) ข. (1.50-0.075) + 3 1.00 + (2 × 0.25) ค. (1.30-0.075) + 3 1.00 + (2 × 0.25) ง. (1.50-0.035) + 3 1.00 + (2 × 0.25) 11. ต้องใช้เหล็กเสริมคอนกรีต DB 16 มม. ในการก่อสร้างเสาตอม่อทั้งหมดกี่ท่อน ก. 80 ข. 90 ค. 100 ง. 110 จากรูปต่อไปนี้ กำหนดให้เสารับพื้นชั้นบนอาคารพักอาศัย 2 ชั้น มีขนาด 0.25 × 0.25 ม. สูง 3.50 ม. จำนวน 20 ต้น จงตอบคำถามข้อ 12-15 12. ข้อใดแสดงวิธีการหาความยาวต่อปลอกของเหล็กปลอกได้ถูกต้องที่สุด ก. [(0.25 + 0.25) × 4] - (0.075 × 8) + (2 × 0.08) ข. [(0.25 + 0.25) × 2] - (0.075 × 8) + (2 × 0.08) ค. [(0.25 + 0.25) × 4] - (0.035 × 8) + (2 × 0.08) ง. [(0.25 + 0.25) × 2] - (0.035 × 8) + (2 × 0.08) 13. ต้องใช้เหล็กปลอกจำนวนกี่ปลอกต่อเสา 1 ต้น ก. 13 ข. 15 ค. 17 ง. 19 14. เสาตอม่อจำนวน 20 ต้น ต้องใช้ปริมาณเหล็ก RB 9 มม. ในการก่อสร้างทั้งหมดกี่เมตร ก. 234 ข. 244 ค. 254 ง. 264 15. ต้องใช้ปริมาณลวดผูกเหล็กในการผูกเหล็ก RB 9 มม. ทั้งหมดกี่กิโลกรัม ก. 3.29 ข. 3.95 ค. 5.86 ง. 7.03

ใบงานหน่วยการเรียนรู้ที่ 4 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานเสา แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่6,7 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานเสา จำนวน 3 ชั่วโมง ใบงานที่ 4.1 คำชี้แจง จงแสดงวิธีทำ 1. จากรูปต่อไปนี้จงคำนวณหาปริมาณวัสดุงานเสาตอม่อ ของอาคารพักอาศัยชั้นเดียว กำหนดให้ฐานราก ขนาด 0.60 × 0.60 หนา 0.30 เมตร เสาตอม่อสูง 1.00 เมตร แปลนฐานราก คาน พื้น แบบขยายเสา

1 จำนวนเสาตอม่อทั้งหมด 2 ปริมาณคอนกรีตโครงสร้าง 3 ปริมาณไม้แบบ 4 ปริมาณตะปู

ใบงานที่ 4.2 1. จากรูปต่อไปนี้จงคำนวณหาปริมาณวัสดุงานเสาตอม่อ ของอาคารพักอาศัยชั้นเดียว กำหนดให้ฐานราก ขนาด 0.60 × 0.60 หนา 0.30 เมตร เสาตอม่อสูง 1.00 เมตร 1 ปริมาณไม้คร่าวยึดไม้แบบ 2 ปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีต DB 25 มม. (กิโลกรัม) 3 ปริมาณเหล็กปลอก RB 9 มม. (กิโลกรัม) 4 ปริมาณลวดผูกเหล็ก แปลนฐานราก คาน พื้น แบบขยายเสา

ใบงานที่ 4.3 คำชี้แจง จงแสดงวิธีทำ จงลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคานที่นักเรียนได้คำนวณหาในกิจกรรมที่ 5.1 ,5.2 และ 5.3 โดยลง ในแบบฟอร์มลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคา

แบบทดสอบหลังเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 2 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานดินและเสาเข็ม แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่2,3 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานดินและเสาเข็ม จำนวน 3 ชั่วโมง คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ปัจจุบันนิยมนำวัสดุชนิดใดมาใช้ในการก่อสร้างเสาของอาคารมากที่สุด ก. เหล็ก ข. ไม้เนื้อแข็ง ค. คอนกรีตเสริมเหล็ก ง. เหล็กเสริมคอนกรีต 2. สัญลักษณ์งานเสาที่ระบุในแบบก่อสร้างคือข้อใด ก. B ข. C ค. G ง. F 3. การหาจำนวนเสาต้องศึกษาจากแบบก่อสร้างตามข้อใด ก. แปลนพื้น ข. แปลนโครงสร้าง ค. รายการประกอบแบบ ง. แบบขยายโครงสร้าง 4. จากรูปต่อไปนี้ข้อใดจำแนกขนาดของเหล็กแกนเสาได้ถูกต้องที่สุด ก. เหล็กข้ออ้อยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. ข. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. ค. เหล็กข้ออ้อยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. จำนวน 4 เส้น ง. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 15 มม. จำนวน 4 เส้น 5. จากรูปข้อ 4 ป – RB 6 มม. @ 0.15 ม. มีความหมายตามข้อใดถูกต้องที่สุด ก. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ข. เหล็กปลอกเป็นเหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ค. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ระยะห่าง 0.15 ม. ง. เหล็กปลอกเป็นเหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มม. ระยะห่าง 0.15 ม.

6. ข้อใด ไม่ใช่ขั้นตอนในการหาปริมาณวัสดุงานเสาตอม่อ ก. นับจำนวนเสาจากแปลนฐานราก ข. หาปริมาณคอนกรีตจากแบบขยาย ค. หาปริมาณคอนกรีตหยาบจากแบบขยาย ง. หาปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีตจากแบบขยาย 7. การหาจำนวนเหล็กปลอกเสาใช้สูตรตามข้อใด ก. 1 เสน ้ ผ่านศน ู ยก ์ ลางของเหลก ็ ความสง ู เสา + ข. 1 จา นวนเหลก ็ ความส ู งเสา + ค. 1 ความยาวต ่ อปลอก ความสง ู เสา + ง. 1 ระยะห ่ างของเหลก ็ปลอก ความสง ู เสา + จากรูปต่อไปนี้ กำหนดให้เสาตอม่อบ้านพักอาศัยชั้นเดียว จำนวน 15 ต้น จงตอบคำถามข้อ 8-15 8. ปริมาณคอนกรีตงานเสาตอม่อทั้งหมดกี่ลูกบาศก์เมตร ก. 0.60 ข. 0.84 ค. 0.94 ง. 1.22 9. ปริมาณไม้แบบเสาตอม่อทั้งหมดกี่ตารางเมตร ก. 10 ข. 12 ค. 15 ง. 18 ระดับดินเดิม 6+6 DB 20 ม.# ทรายหยาบชุ่มน ้าอัดแน่น คอนกรีตหยาบ 1:3:5

10. ข้อใดแสดงวิธีการหาความยาวต่อท่อนของเหล็ก DB 16 มม. ได้ถูกต้องที่สุด ก. (1.30-0.075) + 3 1.00 + (2 × 0.25) ข. (1.50-0.075) + 3 1.00 + (2 × 0.25) ค. (1.30-0.075) + 3 1.00 + (2 × 0.25) ง. (1.50-0.035) + 3 1.00 + (2 × 0.25) 11. ต้องใช้เหล็กเสริมคอนกรีต DB 16 มม. ในการก่อสร้างเสาตอม่อทั้งหมดกี่ท่อน ก. 80 ข. 90 ค. 100 ง. 110 จากรูปต่อไปนี้ กำหนดให้เสารับพื้นชั้นบนอาคารพักอาศัย 2 ชั้น มีขนาด 0.25 × 0.25 ม. สูง 3.50 ม. จำนวน 20 ต้น จงตอบคำถามข้อ 12-15 12. ข้อใดแสดงวิธีการหาความยาวต่อปลอกของเหล็กปลอกได้ถูกต้องที่สุด ก. [(0.25 + 0.25) × 4] - (0.075 × 8) + (2 × 0.08) ข. [(0.25 + 0.25) × 2] - (0.075 × 8) + (2 × 0.08) ค. [(0.25 + 0.25) × 4] - (0.035 × 8) + (2 × 0.08) ง. [(0.25 + 0.25) × 2] - (0.035 × 8) + (2 × 0.08) 13. ต้องใช้เหล็กปลอกจำนวนกี่ปลอกต่อเสา 1 ต้น ก. 13 ข. 15 ค. 17 ง. 19 14. เสาตอม่อจำนวน 20 ต้น ต้องใช้ปริมาณเหล็ก RB 9 มม. ในการก่อสร้างทั้งหมดกี่เมตร ก. 234 ข. 244 ค. 254 ง. 264 15. ต้องใช้ปริมาณลวดผูกเหล็กในการผูกเหล็ก RB 9 มม. ทั้งหมดกี่กิโลกรัม ก. 3.29 ข. 3.95 ค. 5.86 ง. 7.03

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 3 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานคาน แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่8 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานคาน จำนวน 3 ชั่วโมง 1. หัวข้อเรื่อง 1.1 การอ่านแบบงานคาน 1.1.1 การอ่านสัญลักษณ์งานคาน 1.1.2 การหาความยาวคานจากแบบก่อสร้าง 1.1.3 การจำแนกขนาดของเหล็กเสริมคอนกรีตคาน 1.2 การคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน 1.2.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานเหล็กเสริมคาน 1.2.2 วิธีการคำนวณหาเหล็กเสริมคาน 1.3 การคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคาน 1.3.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานคอนกรีตคาน 1.3.2 วิธีการคำนวณหาคอนกรีตคาน 1.4 การคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคาน 1.4.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานไม้แบบคาน 1.4.2 วิธีการคำนวณหาไม้แบบคาน 1.5 การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 1.5.1 ขั้นตอนการลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 1.5.2 การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 2. สาระสำคัญ การประมาณราคาโครงสร้างคาน คือคิดงานเหล็กเสริม คอนกรีตตามความยาวแบบวิศวกรรม อ่านว่าคานแต่ละ เบอร์ขนาดหน้าตัดคาน ใช้เหล็กเสริมชั้นคุณภาพ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง เพื่อทำการหาปริมาณเหล็กเสริมคานหน่วย เป็นความยาวเมตร ปริมาณคอนกรีตคานหน่วยเป็นลูกบาศเมตร ปริมาณไม้แบบหน่วยเป็นตารางเมตร 3. สมรรถนะหลัก (สมรรถนะประจำหน่วย) แสดงความเข้าใจเกี่ยวกับ หลักการ วิธีการ การสำรวจหาปริมาณ การแยกรายการวัสดุงานโครงสร้างคานได้ อย่างถูกต้อง 4. สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรียนรู้) สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 4.1 แสดงความเข้าใจเกี่ยวกับการอ่านแบบงานคาน

สมรรถนะที่พึงประสงค์ (ทฤษฎี) เมื่อผู้เรียนได้ศึกษาเนื้อหาในบทนี้แล้ว ผู้เรียนสามารถ 4.1 อธิบายหลักการอ่านแบบงานคานได้ถูกต้อง สมรรถนะทั่วไป (ปฏิบัติ) 4.1 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน 4.2 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคาน 4.3 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคาน 4.4 แสดงหลักการการลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน สมรรถนะที่พึงประสงค์ (ปฏิบัติ) 4.1 คำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคานได้ถูกต้อง 4.2 คำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคานได้ถูกต้อง 4.3 คำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคานได้ถูกต้อง 4.4 สามารถลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคานได้ถูกต้อง

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 3 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานคาน แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่8 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานคาน จำนวน 3 ชั่วโมง 5. กิจกรรมการเรียนการสอน ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยที่ 5 เรื่องการประมาณราคางาน คาน ได้กำหนดกิจกรรมการเรียนการสอนให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิง รุก (Active Learning) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรม การเรียนการสอน ดังนี้ กระบวนการจัดการเรียนสอน (สอนครั้งที่ 8 ) เวลา 3 ชั่วโมง/สัปดาห์ ขั้นที่ 1 ขั้นก่อนเริ่มบทเรียน ➢ ครูชี้แจงรายละเอียดรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยที่ 5 เรื่องการประมาณราคา งานคาน ขั้นที่ 2 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ➢ ครูนำเข้าสู่บทเรียน ครูกล่าวทักทายนักเรียนและเตรียมความพร้อมของนักเรียนด้วยการเช็ค ชื่อผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ชื่อกลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง โดยส่ง Link ช่องทาง Line กลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง ขั้นที่ 3 ขั้นแสวงหาความรู้ใหม่ ➢ ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยที่ 5 ผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชื่อแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยที่ 5 โดยส่ง Link ช่องทาง Line กลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง ➢ ครูนำอภิปรายเรื่อง 1. การอ่านแบบงานคาน 1.1 การอ่านสัญลักษณ์งานคาน 1.2 การหาความยาวคานจากแบบก่อสร้าง 1.3 การจำแนกขนาดของเหล็กเสริมคอนกรีตคาน เรื่อง 2. การคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน 2.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานเหล็กเสริมคาน 2.2 วิธีการคำนวณหาเหล็กเสริมคาน

ขั้นที่ 4 ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การอ่านแบบงานคาน จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรียนเพื่อให้ร่วมตอบ คำถามโดยมีคำถามดังนี้ 4.1 ให้บอกความหมายสัญลักษณ์แบบคาน 4.2 หาความยาวคานจากแบบคาน 4.3 จำแนกเหล็กปลอก GB1 และ GB2 ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การคำนวณหาปริมาณเหล็กเสริมคาน ใดยความยาวคาน 5 เมตร จำนวน 2 คาน จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรียนเพื่อให้ร่วมตอบ คำถามโดยมีคำถามดังนี้ 4.1 อ่านแบบที่โจทย์ให้มา 4.2 คำนวณหาปริมาณเหล็กเสริมหลัก 4.3 คำนวณหาปริมาณเหล็กปลอก

6. สื่อการสอน 6.1 ไดรฟ์ วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.2 Line วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.3 หนังสือเรียน รายวิชาวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.4 สื่อนำเสนอ PowerPoint 6.5 เกมส์วงล้อสุ่ม 7. งานที่มอบหมาย/กิจกรรม ➢ ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 5.1 ➢ ครูให้แบบคาน และขยายคานเพื่อให้นักเรียนปฏิบัติใบงานที่ 5.1 เรื่องคำนวณหาปริมาณ เหล็กเสริมคาน GB1

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 3 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานคาน แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่9 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานคาน จำนวน 3 ชั่วโมง 5. กิจกรรมการเรียนการสอน ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยที่ 5 เรื่องการประมาณราคางาน คาน ได้กำหนดกิจกรรมการเรียนการสอนให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิง รุก (Active Learning) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรม การเรียนการสอน ดังนี้ กระบวนการจัดการเรียนสอน (สอนครั้งที่ 9) เวลา 3 ชั่วโมง/สัปดาห์ ขั้นที่ 1 ขั้นก่อนเริ่มบทเรียน ➢ ครูชี้แจงรายละเอียดรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยที่ 5 เรื่องการประมาณราคา งานคาน ขั้นที่ 2 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ➢ ครูนำเข้าสู่บทเรียน ครูกล่าวทักทายนักเรียนและเตรียมความพร้อมของนักเรียนด้วยการเช็ค ชื่อผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ชื่อกลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง โดยส่ง Link ช่องทาง Line กลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง ขั้นที่ 3 ขั้นแสวงหาความรู้ใหม่ ➢ ครูนำอภิปรายเรื่อง 1. การคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคาน 1.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานคอนกรีตคาน 1.2 วิธีการคำนวณหาคอนกรีตคาน เรื่อง 2. การคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคาน 2.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานไม้แบบคาน 2.2 วิธีการคำนวณหาไม้แบบคาน

ขั้นที่ 4 ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคาน ใดยคาน GB1 ความยาว คาน 6 เมตร จำนวน 3 คาน และคาน GB2 ความยาวคาน 4 เมตร จำนวน 5 คาน จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรียนเพื่อให้ร่วมตอบ คำถามโดยมีคำถามดังนี้ 4.1 คำนวณหาปริมาณคอนกรีตคาน GB1 4.2 คำนวณหาปริมาณคอนกรีตคาน GB2 ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคาน ใดยคาน GB1 ความยาวคาน 6 เมตร จำนวน 3 คาน และคาน GB2 ความยาวคาน 4 เมตร จำนวน 5 คาน จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรียนเพื่อให้ร่วมตอบ คำถามโดยมีคำถามดังนี้ 4.1 คำนวณหาปริมาณไม้แบบคาน GB1 4.2 คำนวณหาปริมาณไม้แบบคาน GB2

6. สื่อการสอน 6.1 ไดรฟ์ วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.2 Line วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.3 หนังสือเรียน รายวิชาวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.4 สื่อนำเสนอ PowerPoint 6.5 เกมส์วงล้อสุ่ม 7. งานที่มอบหมาย/กิจกรรม ➢ ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 5.2 ➢ ครูให้แบบคาน และขยายคานเพื่อให้นักเรียนปฏิบัติใบงานที่ 5.2 เรื่องคำนวณหาปริมาณ คอนกรีตคาน GB1 และ GB2 ➢ ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมที่ 5.3 ➢ ครูให้แบบคาน และขยายคานเพื่อให้นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ 5.3 เรื่องคำนวณหาปริมาณ ไม้แบบคาน GB1 และ GB2

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 3 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานคาน แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่10 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานคาน จำนวน 3 ชั่วโมง 5. กิจกรรมการเรียนการสอน ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยที่ 5 เรื่องการประมาณราคางาน คาน ได้กำหนดกิจกรรมการเรียนการสอนให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิง รุก (Active Learning) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรม การเรียนการสอน ดังนี้ กระบวนการจัดการเรียนสอน (สอนครั้งที่ 10) เวลา 3 ชั่วโมง/สัปดาห์ ขั้นที่ 1 ขั้นก่อนเริ่มบทเรียน ➢ ครูชี้แจงรายละเอียดรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยที่ 5 เรื่องการประมาณราคา งานคาน ขั้นที่ 2 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ➢ ครูนำเข้าสู่บทเรียน ครูกล่าวทักทายนักเรียนและเตรียมความพร้อมของนักเรียนด้วยการเช็ค ชื่อผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ชื่อกลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง โดยส่ง Link ช่องทาง Line กลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง ขั้นที่ 3 ขั้นแสวงหาความรู้ใหม่ ➢ ครูนำอภิปรายเรื่อง 1. การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 1.1 ขั้นตอนการลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 1.2 การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน ขั้นที่ 4 ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรียนเพื่อให้ร่วมตอบ คำถามโดยมีคำถามดังนี้ 4.1 ลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคอนกรีตคานใช้เป็นหน่วยอะไร 4.2 ลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานเหล็กเสริมคานใช้เป็นหน่วยอะไร 4.3 ลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานไม้แบบคานใช้เป็นหน่วยอะไร

6. สื่อการสอน 6.1 ไดรฟ์ วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.2 Line วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.3 หนังสือเรียน รายวิชาวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.4 สื่อนำเสนอ PowerPoint 6.5 เกมส์วงล้อสุ่ม 7. งานที่มอบหมาย/กิจกรรม ➢ ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมที่ 5.4 ➢ ครูให้นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ 5.4 เรื่องลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคานที่ นักเรียนได้คำนวณหาในกิจกรรมที่ 5.1 ,5.2 และ 5.3 โดยลงในแบบฟอร์มลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคา

➢ ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมเสริมทักษะที่ 5.5 ➢ ครูให้นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมเสริมทักษะที่ 5.5 ที่ เรื่องเกมส์ช่วยเสริมทักษะหน่วยที่ 5 โดยให้นักเรียนสแกนคิวอาร์โค้ด ➢ ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนหน่วยที่ 5 ผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ชื่อแบบทดสอบ ก่อนเรียนหน่วยที่ 5 โดยส่ง Link ช่องทาง Line กลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานคาน แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่2 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานคาน จำนวน 3 ชั่วโมง 8. การวัดและประเมินผล สมรรถนะที่พึง ประสงค์ วิธีการวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้ (Knowledge) - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบหลังเรียน - ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 70 2. ด้านทักษะ (Skill) - ตรวจกิจกรรมที่ 5.1 เรืองคำนวณหาปริมาณ เหล็กเสริมคาน - ตรวจกิจกรรมที่ 5.2 เรืองคำนวณหาปริมาณ คอนกรีตคาน - ตรวจกิจกรรมที่ 5.3 เรืองคำนวณหาปริมาณ ไม้แบบคาน - ตรวจกิจกรรมที่ 5.4 เรืองลงบัญชีแสดง รายการประมาณราคา งานคาน - กิจกรรมที่ 5.1 เรือง คำนวณหาปริมาณเหล็ก เสริมคาน - กิจกรรมที่ 5.2 เรือง ค ำ น ว ณ ห า ป ร ิ ม า ณ คอนกรีตคาน - กิจกรรมที่ 5.3 เรือง คำนวณหาปริมาณไม้แบบ คาน - กิจกรรมที่ 5.4 เรือง ลงบัญชีแสดงรายการ ประมาณราคางานคาน - ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 60 3. คุณลักษณะอันพึง ประสงค์(Attitude) - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ผ่านเกณฑ์ร้อยละ ๘๐

9. บันทึกหลังสอน สัปดาห์ที่............... ชื่อวิชา รหัสวิชา แผนกวิชา หน่วยที่ รายการสอน จำนวน ชั่วโมง ภาคเรียนที่ ปีการศึกษา จำนวนผู้เรียน ชั้น กลุ่ม จำนวน คน เข้าเรียน คน ขาดเรียน คน 9.1 เนื้อหาที่สอน(สาระสำคัญ) 9.2 ผลการสอน 9.3 ปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นระหว่างการเรียนการสอน 9.4 แนวทางการแก้ไข้ปัญหาของครูผู้สอน(แนวทางการทำวิจัย) ลงชื่อ..................................................ครูผู้สอน (..............................................) ลงชื่อ..................................หัวหน้าแผนกช่างก่อสร้าง ลงชื่อ................................หัวหน้างานหลักสูตร ( ........................................... ) (..........................................) ............./............../.............. ............./............../............... ลงชื่อ...................................................รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ ( ............................................. ) ............./............../..............

การประเมินผล หน่วยที่ 5 การประมาณราคางานคาน คำชี้แจง : คะแนนรวมต่อหน่วย 100 คะแนนเต็ม 1. ใบงานที่ 5.1 จำนวน 1 ข้อๆละ 10 คะแนน รวม 15 คะแนน 2. ใบงานที่ 5.2 จำนวน 1 ข้อๆละ 10 คะแนน รวม 15 คะแนน 3. ใบงานที่ 5.3 จำนวน 1 ข้อๆละ 10 คะแนน รวม 15 คะแนน 4. ใบงานที่ 5.4 จำนวน 1 ข้อๆละ 10 คะแนน รวม 15 คะแนน 5. แบบทดสอบหลังเรียน จำนวน 20 ข้อๆ ละ 1 คะแนน รวม 20 คะแนน 6. ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน 20 คะแนน แบบประเมินผล หน่วยที่................................................................................. ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง รหัสวิชา 20106-2004 วิทยาลัย .................................... ชื่อ-สกุล.........................................................ระดับ................. ครู.............................................. ที่ รายการประเมิน ใบงานที่ 5.1 ใบงานที่ 5.2 ใบงานที่ 5.3 ใบงานที่ 5.4 *คะแนนแบบ ทดสอบหลังเรียน หมายเหตุ เต็ม ได้ เต็ม ได้ เต็ม ได้ เต็ม ได้ เต็ม ได้ 1 การคำนวณหาปริมาณงาน เหล็กเสริมคาน 15 30 2 การคำนวณหาปริมาณงาน คอนกรีตคาน 15 3 การคำนวณหาปริมาณงาน ไม้แบบคาน 15 4 การลงบัญชีแสดงรายการ ประมาณราคางานคาน 15 รวมคะแนนด้านทักษะ 15 15 15 15 60 รวมคะแนนทดสอบหลังเรียน 20 รวมคะแนนด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน 20 รวมคะแนนทั้งหมด 100 รวม เกณฑ์การให้คะแนนใบงาน ทำถูกและครบถ้วน 15 คะแนน ทำถูกขั้นตอนที่ 1-4 12 คะแนน ทำถูกขั้นตอนที่ 1-3 9 คะแนน ทำถูกขั้นตอนที่ 1-2 6 คะแนน ทำถูกหนึ่งขั้นตอน 3 คะแนน

แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนรายบุคคล (จิตพิสัย) คำชี้แจง : ให้ครูคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน ตามระดับคุณภาพ ดังนี้ ระดับคุณภาพ 2 หมายถึง ดี 1 หมายถึง พอใช้ 0 หมายถึง ต้องปรับปรุง ชื่อ-สกุล ความมีวินัย ความ รับผิดชอบ ความ ซื่อสัตย์ การตรงต่อ เวลา ความสนใจ ใฝ่รู้ คะแนน ที่ได้ จิตพิสัย= คะแนนรวม × จำนวนรายงานที่ประเมิน 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 10 ข้อเสนอแนะ ............................................................................................................................. ....................................................... ลงชื่อผู้ประเมิน............................................. (...........................................) เกณฑ์การผ่าน เกณฑ์การประเมิน ได้คะแนน 5 คะแนน ขึ้นไป คะแนนเต็ม 10 คะแนน ถือว่าผ่านเกณฑ์การประเมิน คะแนน 9-10 ดีมาก คะแนน 7-8 ดี คะแนน 5-6 พอใช้ คะแนนต่ำกว่า 5 ปรับปรุง

ใบความรู้หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานคาน สอนครั้งที่ 1 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานคาน จำนวน 3 ชั่วโมง 1. หัวข้อเรื่อง 1.1 การอ่านแบบงานคาน 1.1.1 การอ่านสัญลักษณ์งานคาน 1.1.2 การหาความยาวคานจากแบบก่อสร้าง 1.1.3 การจำแนกขนาดของเหล็กเสริมคอนกรีตคาน 1.2 การคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน 1.2.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานเหล็กเสริมคาน 1.2.2 วิธีการคำนวณหาเหล็กเสริมคาน 1.3 การคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคาน 1.3.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานคอนกรีตคาน 1.3.2 วิธีการคำนวณหาคอนกรีตคาน 1.4 การคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคาน 1.4.1 ขั้นตอนการประมาณราคางานไม้แบบคาน 1.4.2 วิธีการคำนวณหาไม้แบบคาน 1.5 การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 1.5.1 ขั้นตอนการลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน 1.5.2 การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน สาระสำคัญ การประมาณราคาโครงสร้างคาน คือคิดงานเหล็กเสริม คอนกรีตตามความยาวแบบวิศวกรรม อ่านว่าคานแต่ละ เบอร์ขนาดหน้าตัดคาน ใช้เหล็กเสริมชั้นคุณภาพ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง เพื่อทำการหาปริมาณเหล็กเสริมคาน หน่วยเป็นความยาวเมตร ปริมาณคอนกรีตคานหน่วยเป็นลูกบาศเมตร ปริมาณไม้แบบหน่วยเป็นตารางเมตร 3. สมรรถนะหลัก (สมรรถนะประจำหน่วย) แสดงความเข้าใจเกี่ยวกับ หลักการ วิธีการ การสำรวจหาปริมาณ การแยกรายการวัสดุงานโครงสร้าง คานได้อย่างถูกต้อง

4. สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรียนรู้) สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 4.1 แสดงความเข้าใจเกี่ยวกับการอ่านแบบงานคาน สมรรถนะที่พึงประสงค์ (ทฤษฎี) เมื่อผู้เรียนได้ศึกษาเนื้อหาในบทนี้แล้ว ผู้เรียนสามารถ 4.1 อธิบายหลักการอ่านแบบงานคานได้ถูกต้อง สมรรถนะทั่วไป (ปฏิบัติ) 4.1 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน 4.2 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคาน 4.3 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคาน 4.4 แสดงหลักการการลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคาน สมรรถนะที่พึงประสงค์ (ปฏิบัติ) 4.1 คำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคานได้ถูกต้อง 4.2 คำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตคานได้ถูกต้อง 4.3 คำนวณหาปริมาณงานไม้แบบคานได้ถูกต้อง 4.4 สามารถลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานคานได้ถูกต้อง

บทนำ คาน คือองค์อาคารที่อยู่ในแนวราบ หรืออาจเอียงทำมุมกับแนวราบ ตามลักษณะการใช้งาน ทำหน้าที่รับ น้ำหนักจาก พื้น ผนัง ถ่ายลงสู่คาน และฐานราก วัสดุที่นำมาทำโครงสร้างส่วนนี้คือ ไม้ เหล็กรูปพรรณ และ คอนกรีตเสริมเหล็ก การประมาณราคาวัสดุงานคานที่ทำจากไม้จะคำนวณหาความยาวของคานเป็นเมตรแล้ว คิดราคาเป็นลูกบาศก์ฟุต สำหรับคานเหล็กรูปพรรณ สามารถหาจำนวนวัสดุความยาวต่อเมตรแล้วคิดราคา เหล็กเป็นจำนวนท่อน ส่วนคานคอนกรีตเสริมเหล็ก ซึ่งปัจจุบันเป็นโครงสร้างคานที่ได้รับความนิยมมากที่สุด ต้องแยกรายการวัสดุ งานเหล็กเสริมคอนกรีต ประกอบด้วยเหล็กเสริมทางยาวหรือเหล็กแกนคานเพื่อทำหน้าที่ ต้านทานแรงดึง ส่วนเหล็กลูกตั้งหรือเหล็กปลอกทำหน้าที่รับแรงเฉือน 1. การอ่านแบบงานคาน 1.1 การอ่านสัญลักษณ์งานคาน ผู้ประมาณราคาที่ดีต้องอ่านสัญลักษณ์ในแบบก่อสร้างได้อย่างถูกต้อง ในแบบก่อสร้างจะกำหนด สัญลักษณ์งานคาน 3 ลักษณะคือ 1. GB ย่อมาจากคำว่า Ground Beam หมายถึงคานที่วางอยู่บนดิน หรือเรียกว่าคานคอดิน คานชนิด นี้จะใช้ทรายหยาบอัดแน่นหรือคอนกรีตหยาบเป็นแบบท้องคาน ส่วนแบบข้างคานเป็นไม้แบบปกติ 2. B ย่อมาจากคำว่า Beam หมายถึงคานรับพื้นชั้นบนหรือคานที่ไม่ได้วางบนดินต้องใช้ไม้แบบเป็น แบบท้องคานและแบบข้างคานทั้งสองด้าน 3. RB ย่อมาจากคำว่า Roof Beam หมายถึงคานรับโครงหลังคา คานส่วนนี้ต้องใช้ ไม้แบบเป็นแบบ ท้องคานและแบบข้างคานทั้งสองด้านเช่นเดียวกับ B การเขียนแบบก่อสร้างจะกำหนดสัญลักษณ์ GB, B หรือ RB แล้วตามด้วยตัวเลขในกรณีที่คานมีขนาดและการ เสริมเหล็กแตกต่างกัน 1.2 การหาความยาวคานจากแบบก่อสร้าง การหาปริมาณวัสดุงานคาน จำเป็นต้องทราบความยาวคาน ซึ่งหาได้โดยรวมความยาวของคานแต่ละสัญลักษณ์ จากแบบแปลนคานแต่ละชั้น ทั้งนี้อาจใช้วิธีการรวมความยาวทั้งหมดของคานแต่ละสัญลักษณ์ หรือแยกจำนวน ความยาวของคานแต่ละช่วง เช่น คานยาว 4.00 เมตร จำนวน 5 ช่วง รวมความยาวทั้งหมดได้โดยนำความยาว คานคูณด้วยจำนวนช่วง จะได้ 20 เมตร เป็นต้น หากเป็นอาคารขนาดใหญ่อาจเกิดความผิดพลาดได้ง่าย เนื่องจากมีคานจำนวนมาก ดังนั้นผู้ประมาณราคาจึงต้องใช้ความระเอียดรอบคอบ จึงจะไม่เกิดความผิดพลาด ทั้งนี้อาจแยกความยาวคานแต่ละสัญลักษณ์ตามรูปที่ 6.1 ได้ดังต่อไปนี้

รูปที่ 6.1 แปลนฐานราก คาน พื้นชั้นล่าง จากรูปที่ 6.1 สามารถหาความยาวคานได้ดังนี้ GB1 ช่วงความยาว 2.00 เมตร = 1 ช่วง GB1 ช่วงความยาว 4.00 เมตร = 4 ช่วง GB1 ช่วงความยาว 5.00 เมตร = 2 ช่วง GB2 ช่วงความยาว 5.00 เมตร = 7 ช่วง หรืออาจหาความยาวรวมของคานทั้งหมดได้ดังนี้ ความยาวคานGB1 = (2.00 × 1) + (4.00 × 4) + (5.00 × 2) = 28 เมตร ความยาวคาน GB2 = (5.00 × 7) = 35 เมตร

1.3 การจำแนกขนาดของเหล็กเสริมคอนกรีตคาน เหล็กเสริมคอนกรีตโครงสร้างคาน ประกอบด้วย เหล็กเสริมหลักตามแนวความยาวคาน เหล็กปลอกคาน และ คานบางช่วงอาจมีการเสริมเหล็กคอม้า หรือเหล็กเสริมพิเศษเพื่อช่วย รับกำลังด้วย รูปที่ 6.2 แบบขยายคานเสริมเหล็กคอม้า จากรูปที่ 6.2 คานมีขนาดหน้าตัด 0.20 × 0.40 เมตร เสริมเหล็กเสริมหลักเป็นเหล็ก ข้ออ้อยขนาดเส้นผ่าน ศูนย์กลาง 12 มิลลิเมตร จำนวน 4 เส้น (เหล็กบน 2 เส้นและเหล็กล่าง 2 เส้น) เสริมเหล็กคอม้าจำนวน 1 เส้น เป็นเหล็กข้ออ้อยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 16 มิลลิเมตร และเหล็กปลอกเป็นเหล็กเส้นกลมผิวเรียบขนาด เส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มิลลิเมตร วางระยะห่าง 0.15 เมตร รูปที่ 6.3 แบบขยายคานเสริมเหล็กเสริมพิเศษ จากรูปที่ 6.3 คานมีขนาดหน้าตัด 0.20 × 0.40 เมตร เสริมเหล็กเสริมหลักเป็นเหล็ก ข้ออ้อยขนาดเส้นผ่าน ศูนย์กลาง 12 มิลลิเมตรจำนวน 4 เส้น (เหล็กบน 2 เส้น และเหล็กล่าง 2 เส้น) เสริมเหล็กเสริมพิเศษ จำนวน 3 เส้น เป็นเหล็กข้ออ้อยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 12 มิลลิเมตร และเหล็กปลอกเป็นเหล็กเส้นกลม ผิวเรียบ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มิลลิเมตร วางระยะห่าง 0.20 เมตร

2. การคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน 2.1 ขั้นตอนการคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมคาน เหล็กเสริมคอนกรีตคาน (หน่วยเป็นเมตร, ม.) เหล็กเสริมคอนกรีตงานคานโดยทั่วไปประกอบด้วย เหล็กเสริมหลักหรือบางครั้งเรียกว่าเหล็กแกนบนและเหล็ก แกนล่าง และเหล็กปลอกเพื่อทำหน้าที่รับแรงเฉือน เพื่อรัดเหล็กเสริมให้คงรูปร่างไว้ บางครั้งวิศวกรอาจ ออกแบบให้เสริมเหล็กคอม้า หรือเหล็กเสริมพิเศษ เพื่อช่วยเสริมการรับกำลังของคอนกรีตเพิ่มอีกด้วย แต่ใน การปฏิบัติงาน การดัดเหล็กคอม้าเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยุ่งยากซับซ้อน ปัจจุบันวิศวกรจึงนิยมออกแบบให้เป็น เหล็กเสริมพิเศษแทนเหล็กคอม้า รูปที่ 6.4 การเสริมเหล็กเสริมหลักในคาน รูปที่ 6.5 การเสริมเหล็กคอม้าในคาน เหล็กเสริมหลัก (ล่าง) หลัก (ล่าง) เหล็กเสริมหลัก (บน) เหล็กปลอก เหล็กเสริมหลัก (ล่าง) เหล็กคอม้า เหล็กเสริมหลัก (บน) เหล็กปลอก

เหล็กเสริมหลัก (ล่าง) เหล็กเสริมหลัก (บน) เหล็กปลอก รูปที่ 6.6 การเสริมเหล็กเสริมพิเศษในคาน การความยาวต่อท่อนของเหล็กเสริมคอนกรีตโครงสร้างคานแต่ละชนิดมีวิธีการดังนี้ 1. เหล็กเสริมหลัก รูปที่ 6.7 ความยาวต่อท่อนของเหล็กเสริมหลักในคาน เมื่อ L = ระยะความยาวของคานจากศูนย์กลางเสาถึงศูนย์กลางเสา W = หน้าตัดเสา 1 ด้าน C = ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (คานคิด 3 ซม.) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.4 หรือ 1.5) ความยาวเหล็กเสริมหลักต่อท่อน = L +W-2C+2H เหล็กเสริมหลัก (บน) เหล็กเสริมพิเศษ เหล็กเสริมพิเศษ เหล็กปลอก เหล็กเสริมหลัก (ล่าง)

เหล็กเสริมหลัก (บน) เหล็กเสริมหลัก (ล่าง) เหล็กคอม้า เหล็กปลอก 2. เหล็กคอม้า รูปที่ 6.8 ความยาวต่อท่อนของเหล็กคอม้าในคาน เมื่อ L = ระยะความยาวของคานจากศูนย์กลางเสาถึงศูนย์กลางเสา B = ความลึกของคาน-ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (คานคิด 3 เซนติเมตร) W = หน้าตัดเสา 1 ด้าน C = ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (คานคิด 3 เซนติเมตร) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.4 หรือ 1.5) ระยะงอคอม้า = B 2 A 2 + (กำหนดให้ A = B) A คือความลึกของคาน-ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก B คือความยาวของเหล็กช่วงที่ดัดคอม้า 3. เหล็กเสริมพิเศษ ปัจจุบันนิยมเสริมเหล็กเสริมพิเศษแทนการเสริมเหล็กคอม้า เนื่องจากทำงานได้ง่ายและรวดเร็วกว่าการเสริม เหล็กคอม้าที่ต้องมีการงอเหล็ก 45 องศา รูปแบบการจัดวางเสริมเหล็กเสริมพิเศษในคานมีหลายรูปแบบขึ้นอยู่ กับวิศวกรผู้ออกแบบ ดังนั้นการคำนวณหาปริมาณวัสดุเหล็กเสริมพิเศษ ผู้ประมาณราคาต้องอาศัย ประสบการณ์ และความเข้าใจในการอ่านแบบจึงจะสามารถคำนวณได้อย่างแม่นยำ ความยาวเหล็กคอม้าต่อท่อน = L -2B +W-2C +2H+2 (ระยะงอคอม้า)

รูปที่ 6.9 ความยาวต่อท่อนของเหล็กเสริมพิเศษในคาน จากรูปที่ 6.9 ความยาวต่อท่อนของเหล็กเสริมพิเศษ แบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือเหล็กเสริมพิเศษส่วนบนซึ่งเสริมไว้ช่วงริมคานทั้ง สองข้าง และเหล็กเสริมพิเศษส่วนล่างซึ่งเสริมไว้ช่วงกลางคาน การหาปริมาณเหล็กทั้งสองส่วน ให้คิดตามระยะความยาวที่ระบุ ในแบบขยายคาน ลบด้วยระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก และบวกระยะงอปลายเหล็ก มีวิธีการคิดดังนี้ เมื่อ L = ระยะความยาวของคานจากศูนย์กลางเสาถึงศูนย์กลางเสา W = หน้าตัดเสา C = ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (คานคิด 3 เซนติเมตร) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.4 หรือ 1.5) 6.5.7 เหล็กปลอก (หน่วยเป็นเมตร, ม.) การหาปริมาณงานเหล็กปลอกคาน มีวิธีการคิดเช่นเดียวกับเหล็กปลอกเสา โดยนำความยาวเหล็กต่อปลอกคูณ ด้วยจำนวนปลอก โดยมีวิธีการคิดดังนี้ 1. ความยาวต่อปลอก รูปที่ 6.10 เหล็กปลอกคาน ความยาวต่อท่อน ช่วงริมคาน = 4 L + 2 W - C+2H ช่วงกลางคาน = 3 2L +2H เหล็กเสริมหลัก (ล่าง) เหล็กเสริมหลัก (บน) เหล็กปลอก เหล็กเสริมพิเศษ เหล็กเสริมพิเศษ