คู่มือการใช้งานระบบสืบค้นหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (นสล.) (ปี 2564)

คู่มอื การใชง้ านระบบสืบคน้
หนงั สือสำคัญสำหรบั ทีห่ ลวง (น.ส.ล.)

ศนู ย์ขอ้ มูลแผนทีร่ ูปแปลงท่ีดิน กรมท่ีดนิ

คํานํา

ศูนยขอมูลแผนท่ีรูปแปลงที่ดิน มีหนาท่ีสําคัญประการหนึ่ง คือ การจัดทําฐานขอมูลภูมิสารสนเทศ
ในท่ีดินของรัฐ สําหรับการใหบริการรูปแปลงท่ีดินของรัฐ และขอมูลอ่ืนๆท่ีเก่ียวของ เพื่อใหหนวยงานภาครัฐ
และประชาชนสามารถสืบคน เรียกดูตําแหนงของรูปแปลงที่ดินของรฐั และนําไปใชในการวางแผนปฏิบัติงานใน
สวนที่เก่ียวของ ศูนยขอมูลแผนที่รูปแปลงที่ดิน ไดประยุกตใชเทคโนโลยี Cloud Server และเทคโนโลยี
ภูมิสารสนเทศบนเครือขายอินเตอรเน็ต เพ่ือใหบริการขอมูลเก่ียวกับท่ีดินของรัฐแกผูที่ตอ งการใชขอมูลท้ังภายใน
และภายนอกกรมที่ดนิ

ศูนยขอมูลแผนที่รูปแปลงที่ดิน ไดพัฒนาระบบสืบคนหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (น.ส.ล.) ประเภท
ท่ีสาธารณประโยชน เพื่อเผยแพรขอมูลท่ีไดจัดเก็บอยูในรูปแบบฐานขอมูล ใหกับบุคคลทั้งภายในและภายนอก
กรมท่ีดิน ในระบบนี้สามารถใชงานไดบนเว็บเบราวเซอรตางๆ พรอมทั้งมีเคร่ืองมือตางๆ เพ่ืออํานวย
ความสะดวกในการคนหาขอมูลและแสดงขอมูล ซึ่งมีขอมูลประกอบดวย ชั้นขอมูลรูปแปลง น.ส.ล. รายละเอียด
ประจาํ แปลง ภาพลกั ษณ ส.ธ.๑ และรายงานในรูปแบบภาพรวม ตลอดจนรายงานในรูปแบบรายแปลง

ศูนยขอ มลู แผนทีร่ ปู แปลงทีด่ นิ กรมทีด่ ิน

สารบัญ

บทที่ ๑ ความรเู บอ้ื งตนเกี่ยวกับหนงั สือสําคัญสาํ หรบั ทหี่ ลวง ๑
๑.๑ ความหมาย ๑
๑.๒ สาธารณสมบตั ขิ องแผนดนิ ๑
๑.๓ หนงั สือสําคญั สําหรับทีห่ ลวง ๒
๑.๓.๑ ประเภทท่ีดนิ ท่ีจะออกหนงั สือสาํ คญั สาํ หรบั ที่หลวง ๒
๑.๓.๒ ผขู อและการยืน่ คําขอออกหนังสอื สาํ คัญสําหรบั ทห่ี ลวง ๒
๑.๓.๓ การออกหนงั สอื สําคญั สําหรับท่ีหลวง ๓
๑.๓.๔ การดูแลรักษาและคมุ ครองปอ งกันที่ดินอนั เปน สาธารณสมบตั ขิ องแผนดิน ๔
๑.๓.๕ การเพกิ ถอนหรือแกไขหนังสือสาํ คัญสําหรับท่ีหลวง ๕
๑.๔ ระเบยี บสาํ นักนายกรฐั มนตรี วา ดว ยมาตรฐานระวางแผนที่และแผนทร่ี ปู แปลงที่ดนิ ใน ๖
ที่ดนิ ของรัฐ พ.ศ. ๒๕๕๐
๗
บทที่ ๒ หนาทข่ี องผูกํากับดแู ลหนังสือสําคญั สาํ หรับท่ีหลวง ๗
๒.๑ กรมการปกครอง ๗
๒.๒ กรมทด่ี ิน ๘
๒.๓ องคการบริหารสวนตําบล ๘
๒.๔ เทศบาล ๘
๒.๕ องคการบริหารสว นจังหวัด ๘
๒.๖ นายอาํ เภอ ๙
๒.๗ กาํ นัน ผูใหญบา น ๙
๒.๘ นายกเทศมนตรี

ศนู ยข อ มลู แผนที่รูปแปลงท่ดี ิน กรมทด่ี นิ

สารบัญ(ตอ ) ๑๐
๑๒
บทท่ี ๓ WEB MAP SERVICE ๑๒
บทท่ี ๔ การใชงานระบบ NSL ๑๓
๑๔
๔.๑ วิธกี ารเขา ใชงาน ๒๐
๔.๒ สวนประกอบในหนาแรกของระบบ ๓๒
๔๐
๔.๒.๑ สวนที่ ๑ แถบเมนูหลกั ของระบบ ๔๑
๔.๒.๒ สว นท่ี ๒ แถบเครอ่ื งมือของระบบ
๔.๒.๓ สว นท่ี ๓ หนาแผนท่แี ละเครือ่ งมอื บนหนา แผนท่ี
บรรณานุกรม
ภาคผนวก

ศนู ยขอ มลู แผนทีร่ ูปแปลงที่ดนิ กรมทด่ี นิ

๑

บทท่ี ๑

ความรเู บอื้ งตน เก่ยี วกับหนงั สือสําคญั สําหรบั ทห่ี ลวง

๑.๑ ความหมาย
ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ท่ีดินของรัฐ หมายถึง บรรดาที่ดินท้ังหลาย อันเปน

ทรัพยสินของแผนดิน ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย และที่ดินในเขตปาสงวนแหงชาติท่ีรัฐมนตรีวาการ
กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดอนุมัติใหบุคคลเขาอยูอาศัยหรือทําประโยชนตามกฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาติ
ที่สงวนหวงหา มของรฐั ทุกประเภท และไดมีการกลา วถึงไวในกฎหมายหลายฉบบั สรปุ ไดว า ที่ดินของรฐั คอื ทด่ี นิ ซ่งึ ได
มีกฎหมาย ประกาศ สงวนหวงหามไวเปนการเฉพาะ ท่ีสาธารณสมบัติของแผนดิน ท่ีดินซ่ึงถูกเวนคืน หรือบุคคลเจตนา
สละสทิ ธท์ิ อดท้ิงไมท ําประโยชน ท่ีดนิ ซ่ึงมิไดต กเปน กรรมสิทธ์ิ หรอื สทิ ธิครอบครองของผใู ด

๑.๒ สาธารณสมบตั ขิ องแผน ดนิ
สาธารณสมบัติของแผนดิน มีความหมายปรากฏตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๑๓๐๔ ดังนี้

สาธารณสมบัติของแผนดินนั้น รวมทรัพยสินทุกชนิดของแผนดิน ซึ่งใชเพ่ือสาธารณประโยชน หรือสงวนไวเพ่ือใช
ประโยชนรว มกนั เชน

(๑) ท่ีดินรกรางวางเปลา และที่ดินซึ่งมีผูเวนคืนหรือทอดทิ้ง หรือ กลับมาเปนของแผนดินโดยประการอ่นื
ตามกฎหมายท่ีดนิ

(๒) ทรัพยสนิ สําหรบั พลเมืองใชร วมกัน เชน ท่ชี ายตลิ่ง ทางน้ํา ทางหลวง ทะเลสาบ
(๓) ทรพั ยส ินใชเพื่อประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ เชน ปอม โรงทหาร อาวุธยุทธภัณฑ สถานท่ีราชการ

ผลของการเปนทสี่ าธารณสมบตั ิของแผน ดิน
(๑) การหามโอนสาธารณสมบัติของแผนดิน ทรัพยสินซึ่งเปนสาธารณสมบัติของแผนดินนั้นจะโอนแกกัน
มไิ ด เวนแต อาศัยอาํ นาจแหง กฎหมายเฉพาะ หรือ พระราชกฤษฎกี า
(๒) หามมิใหยกอายุความข้ึนตอสูกับแผนดิน ในการท่ีเอกชนจะใชสิทธิเรียกรองในการท่ีจะใหไดสิทธิใดๆ ท่ีจะ
ยกข้ึนเปนขอ ตอ สกู บั รัฐ
(๓) หามยึดทรัพยสินของแผนดิน รวมทั้งบังคับคดีดวย เพราะท่ีดินนี้มีไวสําหรับใหประชาชนใชประโยชน
รว มกัน จงึ ตอ งระวงั ไมใหป ระชาชนถกู ขดั ขวางการใชป ระโยชน
ตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา ๘ ตรี ที่ดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน
หรือ ใชเพื่อประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ อธิบดีอาจจัดใหมีหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงเพ่ือแสดงเขตไวเปน
หลกั ฐาน แบบหลกั เกณฑและวธิ กี ารออกหนงั สือสาํ คญั สําหรบั ท่หี ลวงใหเปน ไปตามกฎกระทรวง
ที่ดินตามวรรคหนึ่ง แปลงใดยังไมมีหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง เขตของที่ดินดังกลาวใหเปนไปตาม
หลกั ฐานของทางราชการ

ศนู ยข อมูลแผนท่รี ปู แปลงทด่ี ิน กรมทดี่ นิ

๒

๑.๓ หนงั สือสาํ คัญสําหรบั ทหี่ ลวง

หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง คือ หนังสือสําคัญที่ทางราชการออกใหเพื่อแสดงแนวเขต ที่ตั้ง จํานวนเน้ือท่ี
และการใชป ระโยชน ในท่ดี นิ ของรฐั

๑.๓.๑ ประเภททด่ี นิ ทีจ่ ะออกหนังสือสําคญั สาํ หรบั ทีห่ ลวง

การรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ดําเนินการเฉพาะในที่ดินของรัฐซึ่งเปนที่ดิน
สาธารณสมบัติของแผน ดิน ๒ ประเภท ไดแ ก

(๑) ที่ดินสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน เชน หนองน้ํา บึง ทุงเลี้ยงสัตว
ปา ชา ยกเวน ทส่ี าธารณประโยชนซ งึ่ มีสภาพและขอบเขตตามธรรมชาติ โดยเปนหนา ที่ของอธบิ ดีกรมทด่ี นิ พจิ ารณาวา
ท่ีดินในลักษณะเชนใดจะสมควรออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงหรือไม เชน แมนํ้า ลําคลอง ทางบก ทางน้ํา
ทางระบายน้ํา

(๒) ที่ดินสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับใชเพื่อประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ (ที่ราชพัสดุ)
เชน สถานทีร่ าชการ ทดี่ นิ สงวนหวงหาม ท่ีดินท่ีถูกเวนคืนมาเปนของรัฐ (อา งเก็บนํ้า คลองชลประทาน) ดาํ เนินการการออก
หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ท่ีราชพัสดุประเภทสาธารณสมบัติของแผนดินท่ีใช หรือ สงวนไวเพื่อประโยชนของ
แผนดินโดยเฉพาะเทานั้น (ที่จัดหาผลประโยชน หรือ ทรัพยสินของแผนดินธรรมดาออกหนังสือสําคัญสําหรับที่
หลวงไมได เชน บานพัก อาคารใหเชา)

๑.๓.๒ ผขู อและการยน่ื คําขอออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง

การแสดงความประสงคจะใหมีหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงน้ันตองเปนไปตามประเภทของท่ีดินที่จะ
ออกหนังสอื สาํ คัญสําหรบั ทีห่ ลวง โดยแยกเปน ๒ ประเภท

(๑) ที่ดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน ถาอยูในความดูแลของ
กระทรวงมหาดไทยซึ่งเปนผูมีอํานาจดูแลรักษาเปนผแู สดงความประสงคขอ แตในทางปฏิบัติกระทรวงมหาดไทยไดม ี
คําสั่งกระทรวงมหาดไทยท่ี ๙๔๘/๒๕๑๖ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๑๖ มอบหมายใหนายอําเภอผูดูแลรักษาตาม
พระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ มาตรา ๑๑๗ และมาตรา ๑๒๒ เนื่องจากมาตรา ๑๒๒ แหง
พระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ ซ่ึงแกไขใหมใหนายอําเภอรวมกับองคกรปกครองสวนทองถิ่นมีอํานาจดูแล
รักษา ดังน้ันองคกรปกครองสวนทองถิ่นจึงมีอํานาจยื่นคําขอรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงได แตใน
กระบวนการจะตองดําเนินการรวมกัน (หนังสือกรมท่ีดิน ที่ มท ๐๕๑๑.๔/ว ๗๑๘๒ ลงวันท่ี ๑๖ มีนาคม ๒๕๕๒)

(๒) ที่ดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินใชเพื่อประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ เปนอํานาจ
หนาที่ของกระทรวงการคลังเปนผูแสดงความประสงคในฐานะผูถือกรรมสิทธิ์ แตรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลงั ได
ออกกฎกระทรวงใหกรมธนารักษเปนผูแสดงความประสงคสําหรับที่ดินในเขตกรุงเทพมหานคร และในจังหวัดอื่นใหเปน
หนาท่ขี องธนารักษพ นื้ ท่จี ังหวดั เวน แตท ่ีดนิ ของกระทรวงกลาโหม

เมื่อรับคําขอแลวเจาพนักงานที่ดินจังหวัด/สาขา จะตองพิจารณาวาที่ดินแปลงน้ันอยูในลักษณะที่จะ
ออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงไดหรือไม ถาออกไมไดใหแจงทบวงการเมืองน้ันทราบ ถา ออกใหไดใหเจา หนาทลี่ งบัญชี
รับเรอื่ งเพอื่ พิจารณาดําเนินการตอ ไป

ศนู ยขอ มลู แผนที่รูปแปลงทด่ี ิน กรมท่ดี ิน

๓

๑.๓.๓ การออกหนงั สือสําคัญสาํ หรับที่หลวง
สาระสําคัญของการรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ปรากฏตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๒๖

(พ.ศ. ๒๕๑๖) และกฎกระทรวงฉบับที่ ๔๕ (พ.ศ. ๒๕๓๗) ประกอบกับระเบียบกรมที่ดินวาดวยการรังวัดออก
หนังสือสําคัญสาํ หรบั ท่หี ลวง พ.ศ. ๒๕๑๗ และทปี่ รับปรงุ แกไ ข สรปุ ไดด งั น้ี

(๑) การรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงในที่ดินบริเวณที่มีระวางแผนที่แลวใหปฏิบัติตาม
ระเบียบกรมท่ีดิน วาดวยการรังวัดและการลงรูปแผนท่ีในระวางแผนที่ กรณีการออกโฉนดที่ดินเฉพาะราย
พ.ศ. ๒๕๒๗ ลงวนั ที่ ๑๒ กนั ยายน ๒๕๒๗ โดยอนุโลม

(๒) ในบริเวณท่ีมีระวางแผนท่ีรูปถายทางอากาศสาํ หรับออกโฉนดท่ีดินอยูแลว ใหใชระวางแผนทรี่ ูป
ถายทางอากาศออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงได โดยดําเนินการรังวัดเชนเดียวกับการออกโฉนดที่ดิน

(๓) ถา มีระวางรูปถายทางอากาศเพื่อออก น.ส. ๓ ก. ใชอยทู ่อี ําเภอน้นั ๆ ใหน าํ รูปแผนที่การรังวัดออก
หนงั สอื สําคญั สาํ หรับทีห่ ลวงลงระวางรปู ถา ยทางอากาศดวย

(๔) บริเวณที่ดําเนินการออกโฉนดท่ีดิน โดยนําหลักฐานเก่ียวกับระวางรูปถายทางอากาศที่ใชกับหนังสือ
รับรองการทําประโยชนมาปรับแกตามหลักวิชาการแผนที่รูปถายทางอากาศ โดยไมตองทําการสํารวจรังวัดให
นํารูปแปลงหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงท่ีไดลงระวางรูปถายทางอากาศไวแลวมาลงในระวางแผนท่ีดวย

(๕) การจัดเก็บหลักฐานแผนที่ กรณีมีระวางแผนที่ใหปฏิบัติตามระเบียบกรมท่ีดิน วาดวยการควบคุม
ตนรางแผนที่ รายการรังวัด รายการคํานวณ และระวางแผนที่ในสํานักงานที่ดิน พ.ศ. ๒๕๒๓ และฉบับท่ี ๒
(พ.ศ. ๒๕๒๕) สวนกรณีไมม รี ะวางแผนที่ใหเกบ็ รวมไวเ ปน แปลงๆ

(๖) การเขียนรูปแผนท่ีลงในหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง (สธ.๑) ใหยอหรือขยายรูปแผนทลี่ งใหพอเหมาะ
กับเน้ือที่สําหรับลงรูปแผนท่ีในหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง โดยใหเขียนมาตราสวน ซ่ึงยอหรือขยายนั้นไวดวย
กรณีรูปแผนที่ซึ่งสามารถยอใหเล็กลงไดที่สุดแลวยังใหญ และไมสามารถจําลองลงในเนื้อที่สําหรับลงรูปแผนที่ก็
ใหจําลองรูปแผนท่ีน้ันลงในใบตอได โดยใหหมายเหตุดวยอักษรสีแดงไวในท่ีสําหรับลงรูปแผนท่ีวา
“รูปแผนทอ่ี ยูในใบตอ” และถาหากใบตอมหี ลายแผน ใหบ อกแผนไวท่ีมุมบนขวามือของแตล ะแผน โดยเรียงลาํ ดับแผน
ตามลักษณะรูปแผนท่ี แลวใหเย็บรปู แผนท่ีใบตอ กบั หนงั สือสําคญั สาํ หรับทหี่ ลวงเรยี งลาํ ดับจากแผนนอ ยไปมาก

(๗) หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงใหทําขึ้น ๓ ฉบับ มอบใหผูดูแลรักษาถือไว ๑ ฉบับ เก็บไว
ณ สํานักงานที่ดินจังหวัด/สาขา ๑ ฉบับ และเก็บไว ณ กรมท่ีดิน ๑ ฉบับ กรณีที่ดินตั้งอยูคาบเก่ียวหลายจังหวัด
ใหจดั ทําเพม่ิ ขนึ้ ตามจงั หวดั ทีเ่ กยี่ วขอ ง

ศนู ยข อมลู แผนท่รี ปู แปลงท่ดี ิน กรมทีด่ นิ

๔

๑.๓.๔ การดูแลรักษาและคมุ ครองปอ งกันที่ดินอนั เปน สาธารณสมบตั ขิ องแผนดิน
๑.๓.๔.๑ ประเภทพลเมืองใชรวมกนั
การดูแลรักษาและคุมครองปองกันท่ีดินอันเปน สาธารณสมบัตขิ องแผนดินประเภทพลเมือง

ใชรวมกัน ที่สาธารณะประโยชนเปนคําใชเรยี กชื่อสาธารณสมบัติของแผนดินที่ปรากฏอยูในพระราชบัญญัติลักษณะ
ปกครองทองที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๓ โดยมีระเบยี บทีเ่ ก่ียวของ ดังน้ี

(๑) ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการสอบสวนเกี่ยวกับการบุกรุกที่หรอื ทาง
สาธารณะประโยชน พ.ศ. ๒๕๓๙

(๒) ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการมอบหมายใหสภาตําบลหรือองคกรปกครอง
สวนทองถิน่ ชวยเหลือในการดําเนนิ การออกหนงั สือสาํ คัญสาํ หรบั ที่หลวง พ.ศ. ๒๕๔๓

(๓) ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดูแลรักษาและคุมครองปองกันท่ีดินอันเปน
สาธารณะสมบตั ิของแผนดนิ สําหรับพลเมืองใชรว มกนั พ.ศ. ๒๕๕๓

พระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี พ.ศ. ๒๔๕๗ แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑
แกไขมาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ โดยใหนายอําเภอรวมกับองคกรปกครอง
สว นทอ งถน่ิ มีอาํ นาจหนาทด่ี ูแลรักษาทดี่ ินอันเปนสาธารณะสมบตั ิของแผน ดินประเภทพลเมืองใชร ว มกัน

๑.๓.๔.๒ ประเภทใชประโยชนของแผน ดินโดยเฉพาะ (ทรี่ าชพสั ดุ)
ตามมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. ๒๕๑๘ “ท่ีราชพัสดุ” หมายความ

วา อสังหาริมทรัพยอันเปนทรัพยสินของแผนดินทุกชนิด เวนแตสาธารณะสมบัติของแผนดินดังตอ ไปน้ี
(๑) ที่ดินรกรางวางเปลาและที่ดินซึ่งมีผูเวนคืนหรือทอดทิ้งหรือกลับมาเปนของแผนดิน

โดยประการอื่นตามกฎหมายทดี่ ิน
(๒) อสังหาริมทรัพยสําหรับพลเมืองใชหรือสงวนไวเพื่อประโยชนของพลเมืองใชรวมกัน

เปนตน วา ท่ีชายตลงิ่ ทางน้าํ วา ดวยการมอบหมายใหสภาตําบลหรอื องคกรปกครองสวน ทางหลวง ทะเลสาบ
สวนอสังหาริมทรัพยของรัฐวิสาหกิจท่ีเปนนิติบุคคลและขององคการปกครองทองถ่ินไมถือ

วาเปนทร่ี าชพัสดุ ใหก ระทรวงการคลังเปนผูถือกรรมสิทธ์ิในท่รี าชพสั ดุ บรรดาท่รี าชพัสดุที่กระทรวง ทบวง กรมใดไดมา
โดยการเวนคืนหรือการแลกเปลี่ยนหรือโดยประการอ่ืน ใหกระทรวงการคลังเขาถือกรรมสิทธิ์ในที่ราชพัสดุนั้น
ทั้งนี้ ยกเวนที่ดินที่ไดมาโดยการเวนคืนตามกฎหมายวาดวยการปฏริ ูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ตามมาตรา ๔ แหง
พระราชบญั ญัตทิ ่รี าชพัสดุ พ.ศ. ๒๕๑๘

ศูนยขอมูลแผนท่รี ูปแปลงทีด่ นิ กรมท่ีดิน

๕

๑.๓.๕ การเพิกถอนหรือแกไ ขหนงั สอื สําคญั สาํ หรบั ทหี่ ลวง
การเพิกถอนหรือแกไขหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ตามระเบียบกรมที่ดิน วาดวยการเพิกถอนหรือแกไข

หนงั สือสําคัญสําหรับที่หลวง พ.ศ. ๒๕๒๙ มสี าระสาํ คัญสรปุ ไดด ังน้ี
การเพกิ ถอนหรอื แกไ ขหนงั สอื สําคญั สําหรบั ท่ีหลวง สามารถดําเนนิ การไดห ากพบขอ ผิดพลาด คลาดเคล่ือน

เปนตนวา
(๑) ออกไปผิดแปลง หรือทบั ทีบ่ ุคคลอ่นื
(๒) แนวเขตผดิ พลาดคลาดเคลอ่ื น เชน เดมิ ขอบเขตในการออกหนังสือสาํ คัญสําหรบั ท่ีหลวงดําเนนิ การตาม

ระเบียบทสี่ าธารณะประโยชนตอ มาพบประกาศหวงหา ม และปรากฏวาอาณาเขตไมต รงกัน
(๓) จาํ ลองรูปแผนท่ี หรือคาํ นวณเน้ือท่ผี ดิ พลาดคลาดเคล่ือน
ใหจังหวัดสอบสวนสรุปชีแ้ จงเหตุที่คลาดเคล่ือน ถาตองตรวจสอบวารูปแผนที่หรือเนื้อท่ีคลาดเคลื่อน

หรือไม ใหอธิบดีกรมท่ีดินสั่งรังวัดตรวจสอบหรือใหทบวงการเมืองผูดูแลรกั ษา แสดงความประสงคขอรังวัดตรวจสอบ
ตออธิบดีกรมที่ดิน โดยย่ืนผานสํานักงานท่ีดินจังหวัดหรือสาขา ซึ่งท่ีดินน้ันต้ังอยูในเขต สว นวธิ ีการรงั วัดใหอนุโลม
ปฏบิ ตั ิเชนเดียวกบั การรงั วดั สอบเขตท่ดี นิ

ถาอธิบดีกรมที่ดิน พิจารณาแลวเห็นสมควรวาจะตองเพิกถอนหรือแกไขกอนมีคําสั่งใหดําเนินการ
ดงั นี้

(๑) แจงใหทบวงการเมืองหรือผูมีอํานาจหนาที่ดูแลรักษาที่ดินนั้นทราบเพื่อใหคัดคานภายใน
๓๐ วนั นับแตว ันทไ่ี ดร ับแจง

(๒) สงไปยังเจาพนักงานที่ดินจังหวัดหรือสาขาประกาศการเพิกถอนหรือแกไขใหประชาชนทราบ
มีกําหนด ๓๐ วัน ถาเปนการแกไขรูปแผนท่ี ใหมีแผนที่แสดงแนวเขตท่ีดินเดิมและท่ีจะแกไขใหมทายประกาศดว ย

(๓) ถามีการคดั คานใหอ ธิบดกี รมที่ดินเสนอเรื่องใหกระทรวงมหาดไทยพิจารณาสง่ั การ
เมื่ออธิบดีกรมที่ดินมีคําส่ังใหเพิกถอนหรือแกไขแลว ใหผูอํานวยการสํานักจัดการที่ดินของรัฐ
เปนผูหมายเหตุการณเพิกถอนหรือแกไข ท้ังสามฉบับใหถูกตองตรงกัน เม่ือไดมีการเพิกถอนหรือแกไขแลว
ใหอธิบดีแจงใหทบวงการเมืองทราบ หรือเจาหนาที่ผูมีอํานาจหนาท่ีดูแลรักษาทราบอีกครั้งหน่ึง และหนังสือสําคัญ
สาํ หรบั ทหี่ ลวงท่ไี ดเพิกถอนแลว ใหเ กบ็ ไวท ่กี รมทีด่ นิ

การแกไขหนังสือสาํ คัญสําหรับท่ีหลวง เนอ่ื งจากเขียนหรือพมิ พขอความผิดพลาดคลาดเคลื่อน โดยมี
หลักฐานชัดแจง หรือการแกไขรายละเอียดใหถูกตองตามขอเท็จจริงท่ีเปลี่ยนแปลงไป เม่ือทบวงการเมือง หรือผูมี
อํานาจหนาที่ดูแลรักษาท่ีดินน้ันยินยอมเปนลายลักษณอักษรใหแกไข ใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัดหรือสาขา มีอํานาจ
แกไขได และเม่ือแกไขแลวใหรายงานไปยังกรมท่ีดิน เพื่อแกไขหลักฐานใหถ ูกตองตรงกัน และหนังสือการแกไขฉบบั ที่
เก็บไว ณ กรมทด่ี ิน ใหผอู าํ นวยการสาํ นกั จดั การทีด่ ินของรฐั เปนผดู ําเนินการ

ศนู ยขอมูลแผนที่รปู แปลงท่ดี ิน กรมที่ดนิ

๖

๑.๔ ระเบียบสาํ นักนายกรัฐมนตรี วา ดว ยมาตรฐานระวางแผนท่ีและแผนท่รี ปู แปลงท่ดี ินในท่ดี ินของรัฐ
พ.ศ. ๒๕๕๐

ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยมาตรฐานระวางแผนท่ีและแผนที่รูปแปลงท่ีดินในที่ดินของรัฐ
พ.ศ. ๒๕๕๐ เนอื่ งจากการจัดทาํ ระวางแผนทแ่ี ละแผนท่ีรปู แปลงทีด่ นิ ของสว นราชการใชม าตรฐานที่แตกตางกนั ทําให
ทดี่ ินมแี นวเขตเหลื่อมล้ํากันหรือไมช ดั เจน กอ ใหเกิดปญหาในการตรวจสอบขอบเขตหรือตําแหนงที่ดนิ การจัดทาํ แผน
ที่แสดงเขตท่ีดินตามกฎหมายและการปฏิบตั ิหนา ที่ของเจาหนาท่ีของรัฐ สมควรกําหนดใหก ารจัดทําระวางแผนที่และ
แผนทร่ี ปู แปลงทดี่ นิ ในที่ดนิ ของรฐั เปนมาตรฐานเดียวกัน มีสาระสาํ คัญ สรปุ ไดดงั น้ี

(๑) ใหสวนราชการซ่งึ มีหนาทีด่ ังตอไปน้เี ปนผูดําเนนิ การจัดทาํ ระวางแผนท่แี ละแผนท่รี ูปแปลงท่ีดินในทดี่ ินของ
รัฐ ใหเปน ไปตามมาตรฐานทกี่ ําหนดไวใ นระเบยี บน้ี

- จดั ทาํ แผนท่แี สดงเขตท่ดี ินซ่ึงกําหนดตามกฎหมายหรือมติคณะรัฐมนตรีเพ่อื จดั สงวน หรอื รกั ษาท่ีดนิ ของรัฐ
- ออกหนังสือสําคัญสําหรบั ท่ีหลวง
- ออกหนังสืออนุญาตใหเขาทาํ ประโยชน หนังสืออนุญาตใหอยูอาศัย หนังสือแสดงการทําประโยชน
หรอื หนังสอื อนญุ าตในลักษณะอืน่ ใดทีท่ างราชการออกใหแ กเอกชน เพือ่ ใชป ระโยชนใ นที่ดินไดภายในระยะเวลาท่ี
กาํ หนด
(๒) กอนการจัดทําระวางแผนที่และแผนที่รูปแปลงที่ดินสวนราชการตองทําการรังวัดใหไดมาซึ่งพิกัด
ตาํ แหนง ของทุกมุมแปลงทีด่ นิ ตามหลกั เกณฑแ ละวธิ กี ารรังวดั ที่ กมร. กาํ หนด และพกิ ดั ตําแหนง ท่ใี ชในการรงั วัดตอง
เปน ระบบพิกดั ฉากทส่ี ามารถปรับคาพิกดั ใหเปน ระบบพิกดั ฉากที่ใชใ นราชการของกรมท่ดี นิ
(๓) ระวางแผนที่ตองเปนระวางพื้นราบ กวางยาวดานละหาสิบเซนติเมตร และมีมาตราสวน ๑ : ๔,๐๐๐
พรอมท้ังแสดงลําดับชุด และหมายเลขระวางแผนท่ีภูมิประเทศมาตราสวน ๑ : ๕๐,๐๐๐ ของกรมแผนท่ที หาร
(๔) แผนทรี่ ปู แปลงที่ดินของที่ดนิ แตล ะแปลงตองแสดงพิกดั ฉากตง้ั และพิกัดฉากราบสว นยอ ยของระวางแผนที่
และพิกัดตําแหนงมุมเขตของแปลงที่ดินทั้งหมดที่ไดในการรังวัด โดยใชมาตราสวน ตามความเหมาะสม และให
จัดทําเปน ขอมูลดิจทิ ัลดวย
(๕) เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงแกไขแผนที่รูปแปลงที่ดินและขอมูลดิจิทัล ใหสวนราชการแจงเปล่ียนแปลงแกไข
ดังกลา วพรอมขอมูลทเ่ี ก่ียวของแกกรมท่ดี ิน เพื่อดาํ เนนิ การปรับปรุงแกไขฐานขอมูลในระบบภูมิสารสนเทศตอไป ภายใน
สามสิบวันนับแตวันที่มีการเปลี่ยนแปลงแกไข และกรมที่ดินตองปรับปรุงแกไขฐานขอมูลดงั กลา วภายในสามสบิ วนั
นบั แตว ันท่ไี ดร บั หนังสอื แจง
(๖) ใหสว นราชการจดั เกบ็ รายการรงั วดั รายการคาํ นวณแผนที่ ระวางแผนที่ และตนรา งแผนทรี่ ูปแปลงที่ดินไว
เปน หลกั ฐาน
(๗) ใหสํานักเทคโนโลยีทําแผนที่ กรมที่ดิน (ปจจุบันคือกองเทคโนโลยีทําแผนที่) รับผิดชอบในงานธุรการ
ของ กมร.

ทั้งนี้ ศูนยขอมูลแผนที่รูปแปลงที่ดิน เดิมเปนหนวยงานภายใตสํานักเทคโนโลยีทําแผนที่ เปนหนวยงานท่ี
รับผิดชอบในเรือ่ งงานธุรการของ กมร.

ศนู ยขอมูลแผนทีร่ ูปแปลงทดี่ ิน กรมทีด่ ิน

๗

บทท่ี ๒

หนา ที่ของผูกาํ กบั ดแู ลหนงั สือสาํ คญั สําหรับทหี่ ลวง

ที่ดินท่ีจะออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงไดจะตองเปนที่ดินอันเปนที่สาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับ
พลเมืองใชประโยชนรวมกัน ไดแก ที่สาธารณประโยชน และที่ดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับเพ่ือใช
ประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ ไดแก ที่ราชพัสดุ ในการย่ืนคําขอรังวัดเพื่อออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง
กระทรวงมหาดไทยซึ่งเปนผูดูมีอํานาจดูแลรักษาตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดูแลรักษาที่ดินอันเปน
สาธารณสมบัตขิ องแผนดนิ ไดม ีพระราชบัญญัตลิ ักษณะปกครองทองที่ (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ แกไ ข มาตรา ๑๒๒
ใหนายอําเภอรว มกบั องคกรปกครองสวนทองถิน่ ในการดูแลรักษาและคุมครองปองกันท่ีดินอนั เปนสาธารณสมบัติของ
แผนดินท่ปี ระชาชนใชป ระโยชนร ว มกนั

หนวยงานท่มี หี นา ท่รี ับผิดชอบดแู ลรักษาและคุม ครองปองกันทีส่ าธารณประโยชน ประกอบดวย

๒.๑ กรมการปกครอง
ทําหนาทคี่ วบคุม กาํ กับดแู ลใหห นว ยงานในสังกัดดาํ เนนิ การเก่ยี วกับทีส่ าธารณประโยชน รวมทัง้ ที่

สาธารณประโยชนประจําตาํ บล และหมบู าน ใหเปน ไปตามระเบียบ กฎหมายและนโยบายของกระทรวงมหาดไทยโดย
เครงครดั และยังมหี นา ท่ีพจิ ารณาเรื่องรองเรยี นเก่ยี วกับทสี่ าธารณประโยชน ดงั ทีก่ ลาวขางตน

๒.๒ กรมทดี่ ิน
ทําหนาท่ีเก่ียวกับการจัดทําเปล่ียนแปลงและรักษาทะเบียนท่ีดินสาธารณประโยชน ดูแลรักษาและดําเนินการ

คุมครองปองกันท่ีดินที่เปนสาธารณสมบัติของแผนดิน พิจารณาเร่ืองรองเรียนเกี่ยวกับที่สาธารณประโยชน
ทําการรังวัดและออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ดําเนินการในเรื่องการขอใช ขอถอนสภาพ ขอขึ้นทะเบียน
การจัดหาผลประโยชนการขอสัมปทาน และการสงวนหรือหวงหามท่ีดินของรัฐซึ่งไมมีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง
เพอื่ ใหประชาชนใชประโยชนร วมกนั

สวนท่ตี องดาํ เนินการเพิ่มเติมในการรังวัดออกหนังสือสาํ คัญสาํ หรับทีห่ ลวง ซงึ่ แตกตา งกบั การรงั วัดโฉนดที่ดินมี
ดงั น้ี

(๑) ตองปกหลักเขตที่สาธารณประโยชน และแผนปายช่ือที่สาธารณประโยชนพรอมเสาตามระเบียบ
กรมทีด่ ิน วาดวยการออกหนงั สือสาํ คัญสาํ หรบั ทห่ี ลวง

(๒) การรังวัดจะตองยึดหลักฐานทางราชการ ไดแก ทะเบียนที่สาธารณประโยชน หากระยะแนวเขตขางเคียง
เปลี่ยนแปลงไปจะตองสอบสวนบันทึกผูนําทําการรังวัดและผูที่เกี่ยวของใหไดขอเท็จจริงวาเปนเพราะเหตุใด

(๓) จะตองสอบสวนผูปกครองทองที่ ผูสูงอายุท่ีเช่ือถือได ผูที่เคยใชประโยชน เพื่อทราบประวัติความเปนมา
และแนวเขตของทีด่ ินสาธารณประโยชน

(๔) กรณีท่ีผลการรังวัดไดเนื้อที่นอยกวาหลักฐานเดิมมาก ท่ีขางเคียงเปลี่ยนไปจากเดิม ไมทราบแนวเขต
ผูขอทําการรังวัดไมสามารถทําการช้ีแนวเขตได ใหเสนอนายอําเภอทราบและสงเร่ืองใหสภาองคกรปกครองสวน
ทอ งถิ่นชว ยเหลือในการออกหนังสือสาํ คญั สําหรบั ที่หลวงตามระเบยี บกระทรวงมหาดไทยวา ดวยการมอบหมายใหสภา
ตาํ บล องคกรปกครองสวนทอ งถน่ิ ชว ยเหลอื ใหด าํ การดําเนินการออกหนังสือสาํ คญั สําหรบั ทีห่ ลวง พ.ศ. ๒๕๔๓

ศนู ยขอมลู แผนท่รี ูปแปลงทดี่ นิ กรมท่ดี นิ

๘

(๕) จัดทําแบบบันทึกเพื่อการสอบสวนเพ่ือออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง กรอกขอมูลประวัติความเปนมา
ตามผลการสอบสวนและพยานหลกั ฐาน

(๖) กรณีท่ีมีการคัดคานใหทําแผนที่โดยแสดงเขตดวยเสนประ แสดงเนื้อท่ีคัดคานแตละรายในแผนที่
ร.ว. ๙ กระดาษบาง ระบุชื่อผูคัดคานโดยไมใหผูคัดคานรับรองเขต แตใหผูนํารังวัดเปนผูรับรองเขต และดําเนินการ
ตามกฎกระทรวงฉบบั ท่ี ๔๕ พ.ศ. ๒๕๓๗ ตามความในพระราชบัญญัตใิ หใ ชป ระมวลกฎหมายทด่ี นิ พ.ศ. ๒๔๙๗

การลงนามในหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง ตามมาตรา ๘ ตรี แหงประมวลกฎหมายท่ีดินใหเปนอํานาจของ
อธิบดีกรมท่ีดิน แตเนื่องจากเพ่ือใหเกิดความรวดเร็วและสามารถบริหารงานแกไชปญหาและพัฒนาพ้ืนที่ไดอยางมี
ประสิทธิภาพ จึงมีการมอบอํานาจจากอธิบดีกรมที่ดินใหผูวาราชการจังหวัดปฏิบัติราชการแทนในการออกหนังสือ
สําคัญสําหรับท่ีหลวง การแกไขหรือออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง และการออกใบแทนหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง
ใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัดเปนผูตรวจสอบความถูกตอง ทําบันทึกและเสนอผูวาราชการจังหวัด ลงนามประทับตรา
ประจาํ ตําแหนงและตอเลขหนังสอื สาํ คัญสําหรับที่หลวง

๒.๓ องคการบรหิ ารสวนตําบล
ดูแลรักษาและคุมครองปองกันท่ีสาธารณประโยชนตามพระราชบัญญัติสภาตําบลและองคการบริหารสวน

ตําบล พ.ศ. ๒๕๓๗ และตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดูแลรักษาและคุมครองปองกันที่ดินอันเปน
สาธารณสมบัติของแผนดิน พ.ศ. ๒๕๔๔ องคการบริหารสวนตําบลยังถือเปนนติ ิบุคคลมีอํานาจฟองดําเนินคดีผูบุกรกุ
ทสี่ าธารณประโยชน และใหความรวมมือ ชวยเหลอื นายอําเภอเก่ยี วกบั เรอ่ื งการออกหนังสือสาํ คัญสาํ หรบั ทห่ี ลวง และ
ชว ยเหลอื การทาํ งานของเจาหนา ทก่ี รมทีด่ นิ รงั วัดออกหนงั สอื สาํ คัญสําหรบั ทีห่ ลวง

๒.๔ เทศบาล
กระทรวงมหาดไทยการมอบหมายใหสภาตําบลหรือองคกรปกครองสวนทองถิ่นในการดําเนินการออกหนังสือ

สําคัญสําหรับท่ีหลวง พ.ศ. ๒๕๔๓ กําหนดให นายกเทศมนตรี ใหความรวมมือชวยเหลือในการสอบสวนประวัติ นําชี้
อาณาเขตท่ีสงสัย และปฏิบัติการอื่น ๆ เทาที่องคกรปกครองสวนทองถ่ินสามารถจะทําได ในกรณีทําการสํารวจการ
ดําเนนิ การออกหนงั สือสําคญั สาํ หรบั ท่ีหลวง

๒.๕ องคการบรหิ ารสว นจังหวดั
ทาํ หนาที่ในการคุมครองรกั ษาที่สาธารณประโยชน ท่กี ฎหมายเฉพาะไดกาํ หนดไวว า ใหด ําเนนิ การคุมครอง ดูแล

และบํารงุ รักษาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอม

๒.๖ นายอําเภอ
ทําหนาท่ีดูแลรักษาและคุมครองปองกันที่สาธารณประโยชน จัดทําเปล่ียนแปลง และรักษาทะเบียนท่ีดิน

สาธารณประโยชน ดําเนินคดีกับผูบุกรุกท่ีสาธารณประโยชน ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดูแลรักษา
และคมุ ครองปอ งกันท่ีดินอนั เปนสาธารณสมบัติของแผนดิน พ.ศ. ๒๕๔๔

กรณีมกี ารรองเรยี นเก่ียวกบั ที่สาธารณประโยชน การบกุ รกุ ที่สาธารณประโยชนแ ละดําเนนิ การกรณตี องวินิจฉัย
วา ท่ดี ินเปนที่สาธารณประโยชนหรือไม ตง้ั อยู ณ ทใ่ี ด มขี อบเขตแคไหน ในการดาํ เนินการดังกลาวถาจะตองสอบสวน
ขอเท็จจริงแลวใหเสนอผูวาราชการจังหวัดแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนขอเท็จจริงตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
วา ดวยการสอบสวนเกี่ยวกับการบกุ รุกทห่ี รอื ทางสาธารณประโยชน พ.ศ. ๒๕๓๙

เปนผูยื่นคําขอออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (นสล.) ในท่ีดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับ
พลเมืองใชรวมกัน โดยทําการสํารวจที่สาธารณประโยชนในเขตทองที่ของตนเพ่ือประสานงานจังหวัดและกรมที่ดิน

ศูนยขอ มลู แผนที่รปู แปลงทีด่ ิน กรมทีด่ นิ

๙

ดําเนินการออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง อํานวยความสะดวกและควบคุมการรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง
ของเจาหนาที่กรมที่ดิน รวมท้ังทําการสอบสวนขอเท็จจริง กรณีท่ีรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงไดเน้ือท่ีนอ ย
กวาหลกั ฐานเดมิ
๒.๗ กาํ นนั ผูใหญบ าน

กํานันมีหนาที่ตรวจจัดการรักษาท่ีสาธารณะตามมาตรา ๔๐ แหงพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี
พุทธศกั ราช ๒๕๔๗ ผใู หญบา น มหี นาท่ีดูแลรักษาความสงบ ตามพระราชบญั ญตั ิลักษณะปกครองทอ งที่ พทุ ธศกั ราช
๒๕๔๗ มาตรา ๒๗

อํานาจหนาที่ในการดูแลรักษาที่สาธารณประโยชนของกํานัน ผูใหญบาน ไดแก ตรวจจัดการรักษาที่
สาธารณประโยชน ชวยเหลือในการดําเนินการออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง เชน สอบสวนประวัติที่ดิน
ชอ้ี าณาเขตทีส่ งสัย ช้แี จงและประกาศแนวเขตใหป ระชาชนไดทราบ เปน ตน และดาํ เนินการทน่ี ายอําเภอมอบหมาย
๒.๘ นายกเทศมนตรี

มีหนาที่รับผิดชอบดูแลรักษาที่สาธารณประโยชนตามท่ีบัญญัติไวในมาตรา ๔๘ ท่ีใหนายกเทศมนตรีมีอํานาจ
หนาท่ีอยางเดียวกับอํานาจหนาที่ของกํานันและผูใหญบาน ตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่พุทธศักราช
๒๔๕๗

ศูนยขอ มลู แผนทรี่ ปู แปลงทดี่ ิน กรมท่ดี นิ

๑๐

บทที่ ๓
WEB MAP SERVICE

มาตรฐาน ISO ๑๙๑๒๘ เปนมาตรฐานทีเ่ กี่ยวกบั เรื่อง Web Map Service (WMS) WMS จะทาํ หนาที่ในการ
สรางแผนที่ของขอมูลอางอิงจากขอมูลภูมิศาสตรซึ่งมาตรฐานนี้ไดใหคํานิยามวา “แผนที่ เปนการแสดงขอมูล
ภูมิศาสตรในรูปแบบของขอมูลภาพดิจิทัลบนหนาจอคอมพิวเตอร แผนท่ีจะไมใชตวั ขอ มูลจริง”

WMS จะผลิตแผนท่ีใหเปนรูปภาพใน Format: PNG, GIF หรือ JPEG หรือถาเปนขอมูลเวกเตอร (Vector)
จะอยูในรูปแบบของ Scalable Vector Graphic (SVG) ซ่ึงเปนเวกเตอรกราฟกที่ใชในการแสดงผลภาพบน
อนิ เทอรเ น็ต (กําลังเปน ทนี่ ิยมในปจจบุ นั ) หรอื Web Computer Graphic Metafile (Web CGM)

ประโยชนข อง WMS คอื ความสามารถในการทํางานรวมกันของระบบ ซึ่งมกี าร Implement Technology
ที่ตางกันทําใหสามารถทํางานรวมกันไดบนโปรโตคอลมาตรฐาน ซ่ึงปจจุบันผูผลิตซอฟแวรเกือบทุกคายก็จะมีโหมด
การทํางานบนโปรโตคอลมาตรฐานของ OGC ประโยชนสําหรับผูใชคือ สามารถดึงขอมูลจากแมขายท่ีใหบริการ
ขอมูลบนโปรโตคอล WMS มาใชได ดวยโปรแกรม GIS Desktop ทั่วไป เชน ARCGIS, QGIS เปนตน โดยสามารถนาํ
ขอมูลมาซอนทบั กับชน้ั ขอมูลปกติได

รปู แบบในการใหบริการ Web Map Service ดังนี้
(๑) การใหบ ริการและคําอธิบายขอมูล Metadata ของชดุ ขอมูลทใ่ี หบรกิ าร
(๒) การใหบ ริการภาพแผนทแี่ ละขอมูลแบบหลายมิติ
(๓) การใหบ ริการขอมูลเฉพาะท่ตี อ งการใหแสดงบนแผนที่
โดย WMS จะทํางานผานเว็บบราวเซอรเพ่ือทําการรับการรองขอจากผูใชผาน URL (Uniform Resource
Locators) ซงึ่ URL จะทาํ หนา ท่ีเปนท่ีเก็บทั้งขอมลู แผนท่ี ระบบพกิ ัดอา งองิ และผลลพั ธ จุดเดน ของมาตรฐาน WMS
คือ ในกรณีท่ีผูใชงานตองการใชงานแผนที่ในพิกัดเดียวกันจํานวนมากกวา ๒ แผน ผูใชงานสามารถ
นาํ ผลลพั ธ (แผนท)ี่ ท่ีไดม าทาํ การซอ นทบั กันไดมากกวา หนึง่ ชน้ั ขอมูลเพ่ือสรา งเปน Composited Map โดยมีเง่อื นไข
วา รูปแบบของขอมูลภาพน้ันตองสนับสนุนการทํางานของพื้นหลังแบบโปรงใส (Background Transparency) เชน
GIF หรือ PNG นอกจากนี้ ในกรณีท่ีมีผูใชจากหลายเซิรฟเวอรตองการใชงานแผนที่เดียวกัน WMS สามารถกระจาย
แผนที่เหลา นน้ั ไปยงั ผูใชแตล ะคนเพ่ือใหส รา งและตกแตงลักษณะแผนท่ีตามทผ่ี ใู ชตองการได

ศูนยขอ มลู แผนทีร่ ปู แปลงท่ีดนิ กรมที่ดิน

๑๑

กระบวนการหลักของ WMS ประกอบดวย ๓ กระบวนการ คือ
(๑) GetCapabilities เปนกระบวนการแรกที่จะตองเกิดข้ึนกอน โดยท่ีผูขอใชบริการจะตองสอบถามไปยัง
เครื่องแมขายท่ีใหบริการขอมูล วามีขอมูลใดใหบริการบางและมีคุณสมบัติเปนอยางไร และทําการกําหนดขอตกลงตางๆ
ในการรองขอขอมลู ระหวา งผขู อบรกิ าร และผูใ หบรกิ าร เปนการใหข อมลู วา มีแผนที่รปู แบบใดบา งท่ีใหบรกิ าร
(๒) GetMap เปนขน้ั ตอนการสง ขอ มลู ที่ฝง ผูรอ งขอบริการจะสงคํารอ งขอในรูปแบบของ WMS ไปยัง
ผูใหบริการ ผูใหบริการจะประมวลผลคํารองน้ัน แลวสืบคนขอมูล GIS ที่มีคุณสมบัติตรงตามที่ผูรองขอตองการ
แลวจึงสงผลลัพธน้ันกลับไปยังผูรองขอ ซึ่งรูปแบบที่สงกลับจะข้ึนอยูกับฝงผูรองขอ สวนใหญมักจะสงกลับในรูปของ
กราฟก เชน PNG, GIF หรือ JPEG ซ่งึ จะเปน การสงคนื แผนทีพ่ รอ มกบั ขอมูลภูมศิ าสตรแ ละตวั แปรที่เกย่ี วกับขนาด
ท่รี ะบุไวชดั เจน
(๓) GetFeatureInfo เปน ขนั้ ตอนการรองขอขอมลู เพม่ิ เติม ซงึ่ จะเปนสว นของขอ มูลเชิงคุณลกั ษณะ
ทเ่ี ก่ียวของกบั ขอ มูลเชงิ พ้นื ที่ หรอื แผนท่ีท่ีไดร ับมาจากข้ันตอน GetMap ซงึ่ จะไดรับขอมูลท่เี พ่ิมมาในรปู ของ XML

ระบบสืบคนหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (น.ส.ล.) หรือ LandsPublic เปนระบบที่ใหบริการแบบ WMS โดย
ใหบริการรูปแปลงที่ดินและคําอธิบายขอมูล ประเภทท่ีสาธารณประโยชน ผาน Web browser โดยเจาหนาที่
ผูเก่ียวขอ งและประชาชนท่วั ไปสามารถเขา ใชง านได

ผูข อใชบรกิ าร สง คํารอ ง
เขา ใชงานระบบ ขอใชบ ริการ

สง ขอมูลภาพ เคร่ืองแมข า ย

ฐานขอ มลู

แสดงข้ันตอนการทาํ งานของ WMS ระหวา งผขู อบริการและผใู หบรกิ ารผานเครอ่ื งแมข า ย (Server)

ศนู ยข อ มูลแผนทีร่ ปู แปลงทดี่ ิน กรมท่ดี ิน

๑๒

บทท่ี ๔
การใชง านระบบ LandsPublic

ระบบ LandsPublic เปนระบบสืบคนหนังสอื สาํ คัญสําหรบั ท่หี ลวง (น.ส.ล.) ประเภทที่สาธารณประโยชน
๔.๑ วธิ ีการเขาใชงาน

การเขาใชงานผานระบบ Browsers โดยเลือกใช Google Chrome, Mozilla Firefox หรือ Microsoft
Edgeจากนั้นพิมพ nlpc.dol.go.th ในชอง Address Bar แลวกดปุม Enter ที่แปนพิมพ จะปรากฏหนาตาง
แสดงเวบ็ ไซตต างๆ เลอื ก “เขาสเู ว็บไซต” ของระบบ LandsPublic

พิมพ nlpc.dol.go.th ในชอง Address Bar

ศนู ยข อ มลู แผนทรี่ ปู แปลงที่ดิน กรมท่ดี ิน

๑๓

จะปรากฏหนาหลักของระบบ LandsPublic ซึ่งแสดงขอความ ขอตกลงในการเขาใชงาน อานรายละเอียด
แลว กด x หรือ Close เพ่ือปด หนา ตา งขอ ความ

คลิก x หรอื Close
เพอื่ ปด หนาตางขอ ความ

๔.๒ สวนประกอบในหนา แรกของระบบ
หนาหลักของระบบสืบคนหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (น.ส.ล.) ประเภทท่ีสาธารณประโยชน มีการแบง

สวนการใชงานออกเปน ๓ สวน ดังรูป

สว นท่ี ๑

สว นท่ี ๒ สวนที่ ๓

ศูนยขอ มลู แผนท่ีรูปแปลงที่ดิน กรมทีด่ ิน

๑๔

๔.๒.๑ สว นที่ ๑ แถบเมนหู ลกั ของระบบ ๒ ๓

๑

Menu ประกอบดว ย แผนท่ี น.ส.ล.และรายงาน น.ส.ล.
 แผนท่ี น.ส.ล. เขาไปที่ เลอื ก “แผนที่ น.ส.ล.” จะแสดงหนา แผนที่หลกั ของระบบ LandsPublic

ศูนยขอ มลู แผนที่รปู แปลงที่ดิน กรมทด่ี นิ

๑๕

 รายงาน น.ส.ล. แสดงรายละเอียดพืน้ ที่ น.ส.ล. ทัว่ ประเทศ
 เขาไปท่ี เลอื ก “รายงาน น.ส.ล.”
 จะปรากฏหนาตาง รายงานพื้นที่ น.ส.ล.ท่ัวประเทศ แสดงแผนภูมิเปอรเซ็นตจํานวนแปลงท่ดี ิน
และตารางแสดงขอมูลจํานวนจังหวัด จํานวนแปลงที่ดินและเน้ือท่ีของแตละภูมิภาค
หากตองการดรู ายงานพน้ื ท่ี น.ส.ล.รายภมู ภิ าค กดทีเ่ ครอื่ งหมาย

กลบั ไปยงั หนา แผนท่ี
ไปยงั หนารายงาน น.ส.ล. ท่ัวประเทศ

ดรู ายงานพืน้ ที่ น.ส.ล. รายภูมภิ าค

ไปทด่ี า นบนของหนา

ศนู ยขอ มลู แผนทรี่ ูปแปลงทดี่ ิน กรมทดี่ นิ

๑๖

 เมื่อเลือกภูมิภาคที่ตองการ จะแสดงหนาตางรายงานพื้นท่ี น.ส.ล. บริเวณภาคที่เลือก
โดยแสดงแผนภูมิเปอรเซ็นตจํานวนแปลงที่ดินและตารางแสดงขอมูลจํานวนอําเภอ จํานวน
แปลงและเน้ือที่ของแตละจังหวัดในภูมิภาคน้ัน หากตองการดูรายงานพ้ืนที่ น.ส.ล.รายจังหวัด
กดที่เคร่ืองหมาย

กลับไปยังหนาแผนที่
ไปยงั หนารายงาน น.ส.ล. ท่ัวประเทศ

ดรู ายงานพน้ื ที่ น.ส.ล. รายจังหวดั

ไปทดี่ านบนของหนา

ศูนยข อ มลู แผนท่ีรปู แปลงทีด่ นิ กรมทีด่ นิ

๑๗

 เมื่อเลือกจังหวัดที่ตองการ จะแสดงหนาตางแสดงรายละเอียดที่สาธารณะประโยชน (น.ส.ล.)
ภายในจงั หวดั

๑๒ ๔ ๕ ๖

๓

(๑) แสดงจาํ นวนขอ มูลตอหนา
(๒) ใชสาํ หรบั คดั ลอกขอมูล
(๓) แสดงรายละเอียด ส.ธ.1 (หนังสอื สาํ คญั สําหรบั ทีห่ ลวงและรูปแปลงท่ดี นิ เปน ไฟล .PDF)
(๔) แสดงรายงานพนื้ ท่ีรวม (รายอําเภอ) เปนไฟล .PDF
(๕) แสดงรายงานท้งั จงั หวดั (รายแปลง) เปน ไฟล .PDF
(๖) พมิ พข อความเพื่อคน หาขอมูลที่ตองการ

ศนู ยข อ มลู แผนที่รปู แปลงท่ดี นิ กรมท่ีดิน

๑๘

Bookmarks การเช่ือมโยงไปยงั ภูมภิ าคทต่ี องการ

 เขาไปท่ี เลือกภูมิภาค หนา แผนท่จี ะเช่ือมโยงไปยังภมู ิภาคทตี่ องการ
ตัวอยาง เลือก “ภาคเหนือ” บนหนา แผนทจ่ี ะแสดงแผนทขี่ องภาคเหนือ

Contact (ติดตอ เรา) เลือก “ติดตอเรา” จะปรากฏหนาตางแสดงคิวอารโคดสําหรับเพิ่มเพื่อนใน
คลกิ
 ติดตอเรา เขาไปท่ี
Application Line

ศนู ยขอ มลู แผนทร่ี ปู แปลงท่ดี ิน กรมท่ีดนิ

๑๙

 ดาวนโหลดคูมือ เขาไปที่ เลือก “ดาวนโหลดคูมือ” จะปรากฏหนาตางแสดงคูมือการใชงาน
ระบบ LandsPublic เปนไฟล .PDF

คลิก

 ขอ ตกลงในการเขา ใชงาน เขาไปที่ เลือก “ขอตกลงในการเขาใชงาน” จะปรากฏหนาตางแสดง
ขอความขอ ตกลงในการเขา ใชงาน เลือก Close หรือกดเครือ่ งหมายกากบาทเพอ่ื ปด หนา ตางขอความ

 จํานวนผูใชงาน เขาไปท่ี จะแสดงจํานวนผใู ชง านระบบ LandsPublic

แสดงจํานวนผใู ชง านระบบ
ศนู ยข อ มลู แผนท่ีรปู แปลงที่ดนิ กรมทีด่ นิ

๒๐

๔.๒.๒ สว นที่ ๒ แถบเครื่องมือของระบบ

ชน้ั ขอมูล
รายละเอียดรูปแปลง น.ส.ล. ทเ่ี ลอื ก
คนหาแปลง น.ส.ล.
คนหาตาํ แหนง จากคาพิกดั และสถานทสี่ าํ คญั
เคร่ืองมือวดั เนื้อทแ่ี ละระยะทาง
พมิ พ (ยังไมเปดใหใช)

ช้ันขอมูล เปนเคร่ืองมือท่ีใชแสดงขอบเขตการปกครองและแสดงรูปแปลง น.ส.ล. โดยระบบจะแสดง
ขอบเขตการปกครองแบบจังหวัดและแสดงรูปแปลง น.ส.ล.ของทุกจังหวัดโดยอัตโนมัติ ผูใชงานระบบสามารถ
เลือกใหแ สดงขอบเขตการปกครองและรปู แปลง น.ส.ล.ทต่ี อ งการได

 ขอบเขตการปกครอง แสดงขอบเขตการปกครองระดับตาํ บล อําเภอ และจงั หวัด
(๑.) เลอื กขอบเขตทต่ี อ งการ (ตําบล อําเภอ จังหวดั )
(๒.) ขอบเขตทเ่ี ลือกจะปรากฏบนหนาแผนท่ดี ว ยเสน แบง เขตสนี ํา้ เงนิ

๒
๑

เสน แสดงขอบเขตการปกครอง

ศูนยขอ มลู แผนท่รี ูปแปลงทีด่ นิ กรมทีด่ ิน

๒๑

 ภูมิภาค แสดงรปู แปลง น.ส.ล.ในแตละภมู ภิ าค
(๑.) เลือกภูมิภาค (ภาคใต ภาคตะวันออก ภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) คลิกเลือก
จังหวดั ท่ีตอ งการใหแสดงรปู แปลง น.ส.ล.
(๒.) รปู แปลง น.ส.ล.จะปรากฏบนหนา แผนทีเ่ ฉพาะจงั หวัดทีเ่ ลือก ดวยเสนสแี ดง

๒

๑

รูปแปลง น.ส.ล.

รายละเอียดรูปแปลง น.ส.ล. ท่ีเลือก แสดงรายละเอียดขอมูลเพิ่มเติม ไดแก เลขที่ น.ส.ล., ช่ือ, เน้ือที่,
ระวาง, เลขท่ีดิน, ตําแหนงที่ต้ัง (ตําบล อําเภอ จังหวัด), รายละเอียด ส.ธ.1 (หนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงและ
รูปแปลง น.ส.ล. เปนไฟล .PDF) และพิกัดแปลง น.ส.ล.

 รายละเอยี ด (ส.ธ.1)
(๑.) เลือกรปู แปลง น.ส.ล. จะแสดงรายละเอียดเลขที่ น.ส.ล. และช่ือของรปู แปลงนัน้
(๒.) หากตองการขอมูลเพ่ิมเติมให คลิกที่แถบเคร่ืองมือจะปรากฏหนาตางรายละเอียด
รปู แปลง น.ส.ล. ทีเ่ ลอื ก
(๓.) เลอื ก “รายละเอยี ด (ส.ธ.1)” เพื่อแสดงหนังสือสําคัญสาํ หรับท่ีหลวงและรูปแปลงที่ดิน เปนไฟล .PDF

ศนู ยข อ มลู แผนท่ีรปู แปลงที่ดนิ กรมทด่ี นิ

๒ ๒๒
๓
๑

หนังสอื สําคัญสําหรบั ท่ีหลวงและรูปแปลงท่ีดิน

ศนู ยขอ มลู แผนท่รี ปู แปลงท่ดี ิน กรมท่ดี นิ

๒๓

 การคน หาเสน ทางไปยังตาํ แหนงแปลงท่ีดนิ
(๑.) เลอื กรูปแปลง น.ส.ล. ท่ีตอ งการ
(๒.) คลกิ ที่แถบเครื่องมือจะปรากฏหนา ตา ง รายละเอียดรปู แปลง น.ส.ล. ทเี่ ลอื ก
(๓.) คลิกทค่ี า พกิ ดั แปลง จะเช่อื มโยงไปยงั หนา Google Maps ซง่ึ จะแสดงแผนท่ีนําทางไปยงั ตาํ แหนง
แปลง น.ส.ล. ท่ีตอ งการได

๒
๑

๓

ศนู ยขอ มลู แผนทรี่ ปู แปลงที่ดิน กรมทด่ี นิ

๒๔

คนหาแปลง น.ส.ล.
(๑.) เลือกจังหวัดท่ีตองการคนหา โดยคลิกท่ีชอง “เลือกจังหวัด” จะแสดงชื่อแตละจังหวัด เลื่อนหา

จังหวัดทต่ี องการหรือพมิ พช ่ือจงั หวดั ในชอ งคน หา แลวกดปุม Enter บนแปนพมิ พ
(๒.) พิมพขอ ความที่ตองการคน หา (เลข/ชอ่ื น.ส.ล., อําเภอ, ตําบล, จงั หวดั ) และกดเครือ่ งหมาย

เพอ่ื คน หา จะแสดงรปู แปลง น.ส.ล. ทีค่ นหาบนหนาแผนที่
(๓.) ยกเลกิ การคนหาโดยกดเครื่องหมาย

๑

พมิ พช่ือจงั หวัด

๒

แสดงรูปแปลง น.ส.ล.ทีค่ น หา
ศูนยข อ มลู แผนทรี่ ปู แปลงท่ีดนิ กรมทดี่ นิ

๒๕

คนหาตําแหนงจากคา พิกัดและสถานทสี่ าํ คัญ
 คนหาจากคาลองจิจูดและละติจูด ใสคาลองจิจูดและละติจูด แลวเลือก find เพ่ือคนหา จะปรากฏ

จุดแสดงตําแหนงทค่ี นหาบนหนาแผนท่ี หากตองการยกเลิกตําแหนง ทค่ี น หา คลิกเลือก clear

คนหา ลองจจิ ดู
ยกเลิก ละตจิ ดู

ตําแหนงทีค่ นหา
ศนู ยข อ มลู แผนทีร่ ูปแปลงที่ดนิ กรมทด่ี นิ

๒๖

 คาพิกัดจากตําแหนงที่เลือกบนหนาแผนท่ี เมื่อคลิกเลือกตําแหนงบนแผนที่ จะแสดงคาลองจิจูด
และละติจูดในชองคา พิกดั จากตําแหนง ทเ่ี ลอื กบนหนาแผนท่ี

แสดงคาลองจจิ ดู และละตจิ ูดจาก
ตําแหนง ทีเ่ ลอื กบนหนา แผนท่ี

 คนหาจากสถานที่สําคัญ พิมพช่ือสถานท่ีสําคัญท่ีตองการคนหา แลวกดปุม Enter บนแปนพิมพ
จะปรากฏตําแหนงสถานที่ทีค่ น หาบนหนา แผนที่

ตําแหนงท่คี น หา

ศูนยข อ มลู แผนท่ีรปู แปลงที่ดนิ กรมทด่ี ิน

๒๗

เครื่องมือวัดเนื้อท่ีและระยะทาง เปนแถบเครื่องมือสําหรับวัดเน้ือที่และระยะทางรูปแปลง น.ส.ล.
จากการวาดเสน บนหนาแผนท่ี

 LineString tool (l) เคร่อื งมอื สาํ หรับวดั ระยะทาง
(๑.) เลือกเครือ่ งมือสําหรับวาดเสน
(๒.) คลิกที่จุดเร่ิมตนที่ตองการวัดระยะทาง แลวดับเบิลคลิกท่ีจุดสุดทาย จะปรากฏเสนประสีเหลือง
แสดงระยะทางท่ตี อ งการ
(๓.) ในหนาตาง “เครื่องมือวัดเนื้อที่และระยะทาง” ชอง “ระยะทาง/เสนรอบรูป” จะแสดงระยะทาง
ท่ีวัดได หนว ยเปน เมตร สามารถเปลยี่ นหนวยได โดยการคลกิ เลือกเมตรหรอื กิโลเมตร
(๔.) หากตอ งการเปลย่ี นสีของเสน คลกิ ที่เสน แลว เลอื กสีตามทต่ี องการ

๑

๔
๓๒

 Polygon tool (p) เครอื่ งมอื สําหรบั วดั เน้อื ที่
(๑.) เลือกเคร่อื งมือสาํ หรบั วดั เนอื้ ที่
(๒.) คลิกท่ีจุดเร่ิมตนท่ีตองการหาเน้ือที่ แลวดับเบิลคลิกท่ีจุดสุดทาย จะปรากฏรูปแปลงเสนประ
สีเหลือง ซึง่ เปน พน้ื ที่ที่ตอ งการวดั เนือ้ ท่ี
(๓.) ในหนาตาง Draw Tools ชอง “เน้ือท่ี” จะแสดงเนื้อที่ท่ีวัดได และชอง “ระยะทาง/เสนรอบรูป”
จะแสดงเสนรอบรปู หนวยเปน เมตร สามารถเปล่ยี นหนวยได โดยการคลิกเลอื กเมตร กิโลเมตร ไร
(๔.) หากตอ งการเปลี่ยนสขี องเสน คลกิ ทเี่ สน แลว เลอื กสตี ามท่ีตองการ

ศนู ยข อ มลู แผนทร่ี ปู แปลงทดี่ ิน กรมทดี่ นิ

๒๘

๑

๔
๓
๒

 Marker tool (m) เคร่ืองมอื กําหนดตาํ แหนง
(๑.) เลือกเครอ่ื งมือสาํ หรับกําหนดตาํ แหนง
(๒.) คลิกตําแหนงท่ีตองการบนหนาแผนที่ สามารถเคลื่อนยายตําแหนงไดโดยคลิกบนจุด แลว ลากไปยัง
ตาํ แหนงใหมท่ีตองการ
(๓.) หากตองการเปลีย่ นสีจดุ คลกิ ที่จดุ แลวเลอื กสีตามท่ีตอ งการ

๑
๓

๒

ศูนยข อ มลู แผนที่รปู แปลงท่ีดิน กรมทีด่ ิน

๒๙

 Delete เคร่ืองมอื สําหรับลบจดุ เสน พื้นที่

(๑.) เลอื กจุด เสน หรอื พืน้ ทีท่ ่ตี อ งการลบ

(๒.) คลิกที่ถงั ขยะเพ่ือลบ

๒

๑

ศูนยขอ มลู แผนท่รี ูปแปลงที่ดนิ กรมท่ดี นิ

๓๐

 การเพ่มิ หรือแกไ ขขอ ความลงบนหนาแผนที่
 การเพิม่ ขอความ
(๑.) เลอื ก “เพ่มิ ขอ ความ”
(๒.) คลิกบนหนาแผนท่ี จะปรากฏหนาตางสําหรับพิมพขอความ หลังจากพิมพขอความเสร็จ
คลกิ ทีพ่ ื้นท่วี า งหรือกดปุม Enter บนแปนพมิ พ ขอ ความจะแสดงบนหนาแผนท่ี

หนาตางสาํ หรบั พมิ พข อ ความ

๒
๑

ขอความที่แสดงบนหนา แผนท่ี

ศูนยข อ มลู แผนทร่ี ูปแปลงท่ดี นิ กรมทด่ี นิ

๓๑

 การแกไ ขขอ ความ
(๑.) เลอื ก “แกไขขอความ”
(๒.) คลกิ ขอ ความท่ตี องการแกไ ขหรือลบ จะปรากฏหนาตา งขอความ ตอ งคลิกเลือกสหี รือขนาด
ตัวอักษรกอน จึงจะสามารถแกไขหรือลบขอความได แลวกด Delete บนแปนพิมพ
หลงั จากนั้นคลิกทพี่ ื้นท่ีวา งหรือกดปุม Enter
(๓.) แกไขสีหรือขนาดตัวอักษร คลิก “แกไขขอความ” เลือกขอความท่ีตองการ แลวคลิกเลือกสี
และขนาดตวั อกั ษรท่ีตอ งการ

๑ ๒

สตี วั อักษร
ขนาดตวั อกั ษร

ศนู ยขอ มลู แผนท่ีรูปแปลงทด่ี นิ กรมทด่ี นิ

๓๒

๔.๒.๓ สว นท่ี ๓ หนาแผนท่แี ละเครือ่ งมือบนหนาแผนที่

Zoom in
Zoom out
Reset bearing to north
Find my location

Zoom in ใชขยายหนาแผนท่ี
Zoom out ใชย อ หนา แผนท่ี
Reset bearing to north ใชเมอื่ ตอ งการกลับสูทศิ เหนอื เดิม
Find my location คนหาตําแหนงปจ จุบนั ของผใู ชงานระบบ

ศูนยข อ มลู แผนท่ีรูปแปลงท่ดี ิน กรมทด่ี นิ

๓๓

การเรียกใชข อมลู ผา นโปรแกรม QGIS โดยการเชื่อมโยงแบบ Vector Tiles
ผูใชงานระบบ LandsPublic สามารถเรียกใชขอมูลผานโปรแกรม QGIS ไดโดยการเชื่อมโยง

แบบ Vector Tiles ซึง่ มวี ธิ กี ารทาํ 2 วิธี ดังนี้
 วิธที ่ี ๑ URL http://110.164.49.184:8507/data/ll_nsl/{z}/{x}/{y}.pbf
(๑) เปดหนา แรกของระบบ LandsPublic คดั ลอกลงิ ค URL ดานบน

คัดลอกลงิ ค

(๒) เปดโปรแกรม QGIS คลิกขวาที่ Vector Tiles > New Generic Connection จะปรากฏ
หนาตา ง Vector Tiles Connection > Name (ต้งั ชอื่ ) > URL (วางลิงคท ีค่ ัดลอก) > กด OK

ศูนยขอ มลู แผนที่รูปแปลงที่ดนิ กรมท่ดี ิน

๓๔

(๓) แถบเมนู Vector Tiles คลิกขวาท่ี DOL NSL Service > Add Layer to Project

(๔) ในชอ ง Layers จะมีชัน้ ขอมลู เพม่ิ ขนึ้ มาและบนหนา จอจะแสดงรูปแปลง น.ส.ล. เม่ือคลกิ ที่
แลวเลือกรปู แปลง น.ส.ล. จะปรากฏหนาตา งแสดงขอมูลรายละเอียดของแปลง น.ส.ล.นั้น

ศนู ยข อ มลู แผนท่ีรูปแปลงท่ดี นิ กรมทดี่ นิ

๓๕

ขอมลู รายละเอยี ดของ
แปลง น.ส.ล. ทเี่ ลอื ก
ศนู ยขอ มลู แผนทร่ี ูปแปลงท่ีดิน กรมทด่ี ิน

๓๖

 วธิ ที ่ี ๒ URL http://110.164.49.184:8507/data/ll_nsl.json
(๑) เปด หนา แรกของระบบ LandsPublic คัดลอกลงิ ค URL ดา นลา ง

คัดลอกลิงค

(๒) เปด โปรแกรม QGIS เลอื กเมนู Plugins > Manage and Install Plugin ปรากฏหนา ตา ง
Plugin I All (631) เลือก Vector Tiles Reader > Install Plugin > Close

ศนู ยข อ มลู แผนท่รี ูปแปลงทด่ี ิน กรมทด่ี ิน

๓๗

(๓) เลอื กเมนู Vector > Vector Tiles Reader > Add Vector Tiles Layer

ศูนยขอ มลู แผนที่รปู แปลงท่ดี นิ กรมท่ดี นิ

๓๘

(๔) ปรากฏหนาตาง Add Layer(s) from a Vector Tile Source > New
จะแสดงหนาตา ง Create Connection > Name (ตง้ั ชอื่ ) > TilesJSON URL (วางลงิ คที่คัดลอก) >
Save > Connect > เลอื กไฟล > Add

ศูนยข อ มลู แผนท่ีรปู แปลงทดี่ นิ กรมทดี่ นิ

๓๙

(๕) ในชอง Layers จะมชี น้ั ขอมูลเพิม่ ขน้ึ มาและบนหนาจอจะแสดงรปู แปลง น.ส.ล. เม่ือคลกิ ท่ี
แลวเลือกรปู แปลง น.ส.ล. จะปรากฏหนา ตา งแสดงขอมูลรายละเอียดของแปลง น.ส.ล.นั้น

ขอ มลู รายละเอยี ดของ
แปลง น.ส.ล. ทีเ่ ลือก
ศูนยขอ มลู แผนทรี่ ปู แปลงทด่ี ิน กรมท่ดี นิ

๔๐

บรรณานกุ รม

กรมสง่ เสริมการปกครองท้องถน่ิ กระทรวงมหาดไทย. มาตรฐานการดแู ลรกั ษาที่สาธารณประโยชน์. (ออนไลน)์ .
ค้นเมอื่ ๒๐ เมษายน ๒๕๖๔, จาก http://www.dla.go.th/work/e_book/eb1/std210550/27/27.htm

สานักจดั การทด่ี ินของรัฐ กรมที่ดนิ . (๒๕๖๐). คมู่ อื การปฏบิ ัติงานเก่ียวกับการรังวัดเพื่อออกหนังสือสาคัญสาหรับท่ี
หลวง. กองการพมิ พ์ กรมท่ีดนิ กระทรวงมหาดไทย.

โสภาวดี โชติกลาง. (๒๕๕๘). การพัฒนา WEB MAP SERVICES เพอื่ เผยแพร่ข้อมูลแหลง่ ท่องเทย่ี วชุมชน
ในพน้ื ที่ชายฝงั่ ทะเลภาคตะวนั ออก : กรณศี กึ ษาจังหวัดชลบุรี ระยอง จนั ทบุรี และตราด. วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต.
สาขาวิชาภมู ิสารสนเทศ. คณะภมู ิสารสนเทศศาสตร.์ มหาวทิ ยาลยั บูรพา.

ศูนยข์ อ้ มลู แผนท่ีรูปแปลงทดี่ นิ กรมทด่ี นิ

๔๑

ภาคผนวก

ศูนยขอ มูลแผนทีร่ ูปแปลงที่ดิน กรมทด่ี ิน

๔๒

ประมวลกฎหมายที่ดนิ มาตราทเี่ กยี่ วของกับท่สี าธารณะประโยชน

มาตรา ๒ ที่ดินซงึ่ มิไดตกเปนกรรมสทิ ธิ์ของบุคคลหนงึ่ บุคคลใด ใหถอื วา เปน ของรฐั

มาตรา ๕ ผูใ ดมีความประสงคเวนคืนสทิ ธิในท่ีดินใหแกร ฐั ใหย น่ื คาํ ขอเวนคืนตอพนักงานเจา หนา ที่
ตามมาตรา ๗๑

มาตรา ๖ นับตั้งแตวันท่ีประกาศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ใชบังคับ บุคคลใดมีสิทธิในท่ีดินตามโฉนดท่ีดินหรือหนังสอื
รับรองการทาํ ประโยชน หากบุคคลนัน้ ทอดทง้ิ ไมทาํ ประโยชนใ นท่ีดนิ หรือปลอยทด่ี ินใหเปน ท่รี กรางวางเปลา
เกนิ กาํ หนดเวลา ดังตอไปน้ี

(๑) สาํ หรับทีด่ นิ ทมี่ ีโฉนดที่ดิน เกินสบิ ปต ิดตอกนั
(๒) สาํ หรบั ทด่ี ินท่มี ีหนังสือรับรองการทาํ ประโยชน เกนิ หาปต ดิ ตอ กัน
ใหถือวาเจตนาสละสิทธิในที่ดินเฉพาะสวนท่ีทอดท้ิงไมทําประโยชนห รือท่ีปลอยใหเปนที่รกรางวางเปลา
เม่ืออธิบดีไดย่ืนคํารองตอศาล และศาลไดสั่งเพิกถอนหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินดังกลาว ใหท่ีดินนั้นตกเปนของรัฐ
เพอื่ ดําเนนิ การตามประมวลกฎหมายนีต้ อ ไป

มาตรา ๘ บรรดาที่ดินทั้งหลายอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินหรือเปนทรัพยสินของแผนดินนั้น ถาไมมี
กฎหมายกําหนดไวเปนอยางอ่ืน ใหอธิบดีมีอํานาจหนาที่ดูแลรักษา และดําเนินการคุมครองปองกันไดตามควรแก
กรณีอํานาจหนา ทด่ี ังวา น้ี รัฐมนตรีจะมอบหมายใหทบวงการเมืองอื่นเปน ผูใชก ็ได

ท่ีดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกันหรือใชเพ่ือประโยชนของแผนดิน
โดยเฉพาะ หรอื เปนทดี่ ินท่ีไดหวงหามหรือสงวนไวตามความตองการของทบวงการเมืองอาจถูกถอนสภาพหรือโอน
ไปเพื่อใชป ระโยชน อยางอื่นหรือนําไปจัดเพ่อื ประชาชนได ในกรณดี ังตอ ไปนี้

(๑) ท่ดี ินสาํ หรับพลเมืองใชร ว มกัน ถาทบวงการเมือง รฐั วสิ าหกจิ หรอื เอกชนจัดหาท่ดี ินมาใหพลเมืองใช
รว มกนั แทนแลว การถอนสภาพหรือโอนใหก ระทําโดยพระราชบัญญตั ิ แตถ า พลเมืองไดเ ลิกใชประโยชนในที่ดินน้ัน
หรือท่ีดินน้ันไดเปลี่ยนสภาพไปจากการเปนท่ีดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน และมิไดตกไปเปนกรรมสิทธิ์ของผูใด
ตามอาํ นาจกฎหมายอนื่ แลว การถอนสภาพใหกระทาํ โดยพระราชกฤษฎกี า

(๒) ท่ีดินที่ใชเพ่ือประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ หรือท่ีดินที่ไดหวงหามหรือสงวนไวตาม
ความตองการของทบวงการเมืองใด ถาทบวงการเมืองน้ันเลิกใช หรือไมตองการหวงหามหรือสงวนตอไป
เมื่อไดมีพระราชกฤษฎีกาถอนสภาพแลว คณะรัฐมนตรีจะมอบหมายใหทบวงการเมืองซึ่งมีหนาที่เปนผูใชหรือ
จัดหาประโยชนก็ได แตถาจะโอนตอไปยังเอกชน ใหกระทําโดยพระราชบัญญัติ และถาจะนําไปจัดเพื่อประชาชน
ตามประมวลกฎหมายน้หี รอื กฎหมายอ่ืนใหกระทําโดยพระราชกฤษฎีกา

การตราพระราชบัญญัติหรือพระราชกฤษฎีกาตามวรรคสองใหมีแผนท่ีแสดงเขตท่ีดินแนบทาย
พระราชบัญญตั ิหรือพระราชกฤษฎีกาน้นั ดวย

ศูนยข อมูลแผนท่ีรูปแปลงท่ีดิน กรมทด่ี ิน

๔๓

มาตรา ๘ ทวิ ท่ีดินของรัฐซึ่งมิไดมีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง หรือท่ีดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน ซึ่งไดถอนสภาพ
ตามมาตรา ๘ (๑) แลว รัฐมนตรีมีอํานาจที่จะจัดขึ้นทะเบียนเพ่ือใหทบวงการเมืองใชประโยชนในราชการไดตาม
หลักเกณฑแ ละวิธกี ารทก่ี ําหนดในกฎกระทรวง

กอ นทจ่ี ะจดั ข้ึนทะเบียนตามวรรคหน่ึง ใหมีการรังวัดทําแผนที่ และใหผูวาราชการจังหวัดทองทีป่ ระกาศ
การจัดข้ึนทะเบียนใหราษฎรทราบมีกําหนดสามสิบวัน ประกาศใหปดในท่ีเปดเผย ณ สํานักงานที่ดิน ท่ีวาการ
อาํ เภอหรือท่วี า การกงิ่ อาํ เภอ ทท่ี ําการกาํ นัน และในบรเิ วณท่ีดินน้นั

การจัดขึ้นทะเบียนตามวรรคหน่ึง ใหรัฐมนตรีประกาศในราชกิจจานุเบกษาและใหมีแผนที่แนบทาย
ประกาศดว ย

มาตรา ๘ ตรี ท่ีดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน หรือใชเพ่ือประโยชนของแผนดิน
โดยเฉพาะ อธิบดีอาจจดั ใหมหี นังสือสาํ คญั สาํ หรับที่หลวงเพ่ือแสดงเขตไวเ ปน หลกั ฐาน

แบบ หลักเกณฑ และวิธกี ารออกหนงั สือสําคญั สาํ หรับที่หลวง ใหเ ปนไปตามทก่ี ําหนดในกฎกระทรวง
ทีด่ นิ ตามวรรคหนึง่ แปลงใดยงั ไมม ีหนังสือสาํ คัญสาํ หรบั ทหี่ ลวง เขตของท่ีดนิ ดังกลาวใหเ ปนไป
ตามหลกั ฐานของทางราชการ

มาตรา ๙ ภายใตบงั คับกฎหมายวาดว ยการเหมืองแรและการปา ไม ทีด่ นิ ของรฐั น้ันถา มิไดมีสทิ ธิครอบครอง หรือมิ
ไดร บั อนุญาตจากพนักงานเจาหนาทแ่ี ลว หา มมใิ หบ ุคคลใด

(๑) เขา ไปยึดถือ ครอบครอง รวมตลอดถงึ การกน สรา งหรือเผาปา
(๒) ทําดว ยประการใด ใหเ ปนการทําลาย หรอื ทาํ ใหเส่ือมสภาพที่ดนิ ทห่ี ิน ท่ีกรวด หรอื ทที่ ราย ใน
บริเวณท่ีรัฐมนตรปี ระกาศหวงหามในราชกจิ จานเุ บกษา หรือ
(๓) ทําสิง่ หนง่ึ สิ่งใดอนั เปนอนั ตรายแกทรัพยากรในทดี่ ิน

มาตรา ๙ ทวิ (ยกเลกิ )

มาตรา ๙/๑ ใหผูรับอนุญาตตามมาตรา ๙ เสียคาตอบแทนเปนรายปใหแกเทศบาล องคการบริหารสวนตําบล
กรุงเทพมหานคร เมืองพัทยา หรือองคกรปกครองสวนทองถ่ินอื่นท่ีมีกฎหมายจัดต้ังท่ีที่ดินที่ไดรับอนุญาตต้ังอยู
ยกเวนองคการบริหารสวนจังหวัด ทั้งนี้ตามวิธีการและอัตราท่ีกําหนดในขอบัญญัติทองถ่ินนั้น แตตองไมเกินอัตรา
ตามบัญชีทา ยประมวลกฎหมายน้ี

ใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นในเขตจังหวัดแบงคาตอบแทนที่ไดรับตามวรรคหน่ึง ใหแกองคการ
บริหารสวนจังหวัดในอัตรารอ ยละส่ีสิบของคาตอบแทนที่ไดรับภายในกําหนดสามสิบวนั นับแตวันที่ไดรับ เพื่อเปน
รายไดขององคการบริหาร สวนจังหวัด และใหคาตอบแทนสวนท่ีเหลือตกเปนรายไดขององคกรปกครองสวนทอง
ถ่ินท่ีที่ดินท่ีไดรับอนุญาตตั้งอยูในกรณีท่ีที่ดินดังกลาวไมไดตั้งอยูในเขตขององคการบริหารสวนจังหวัด ใหคาตอบ
แทนท่ีไดร บั ตามวรรคหนงึ่ ตกเปนรายไดข ององคกรปกครอง สว นทองถิน่ นัน้ ทงั้ หมด

ศูนยข อมลู แผนท่ีรปู แปลงทดี่ นิ กรมทีด่ ิน

๔๔

มาตรา ๑๐ ท่ีดินของรัฐซึ่งมิไดมีบุคคลใดมีสิทธิครอบครองและมิใชสาธารณสมบัติของแผนดินอันราษฎรใช
ประโยชนรวมกันนั้น ใหอธิบดีมีอํานาจจัดหาผลประโยชนในการจัดหาผลประโยชน ใหรวมถึงจัดทําใหท่ีดินใช
ประโยชนไ ด ซอ้ื ขาย แลกเปลยี่ นใหเ ชา และใหเชา ซ้อื

หลักเกณฑและวิธีการจัดหาผลประโยชน ใหกําหนดโดยกฎกระทรวง แตสําหรับการขาย
การแลกเปลยี่ น และการใหเชา ซอื้ ทีด่ ินตอ งไดร บั อนมุ ตั จิ ากรฐั มนตรี

การดําเนินการจดั หาผลประโยชนตามความในมาตราน้ี ใหคํานึงถึงการท่ีจะสงวนที่ดินไวใหอนุชนรุน
หลังดวย
มาตรา ๑๑ การจัดหาผลประโยชนซ่ึงท่ีดินของรัฐตามนัยดังกลาวมาในมาตรากอนนี้ รัฐมนตรีจะมอบหมายให
ทบวงการเมืองอื่นเปน ผูจัดหาผลประโยชนสําหรบั รฐั หรอื บํารงุ ทองถ่ินก็ได ทง้ั นี้ใหเ ปน ไปตามหลกั เกณฑแ ละวิธีการ
ที่กําหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๑๒ ที่ดินของรัฐซ่ึงมิไดมีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง รัฐมนตรีมีอํานาจใหสัมปทาน ให หรือใหใชใน
ระยะเวลาอันจาํ กัด ทัง้ น้ี ใหเ ปน ไปตามหลกั เกณฑและวิธีการท่ีกําหนดในกฎกระทรวง

บทบญั ญัตใิ นมาตราน้ีไมก ระทบกระเทอื นถงึ กฎหมายวา ดวยการเหมืองแรแ ละการปาไม

ศูนยข อ มูลแผนที่รูปแปลงท่ีดิน กรมทดี่ ิน