คู่มือการจัดทำข้อมูลที่ดินของรัฐประเภทหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (ปี 2559)

คูมอื การจดั ทําขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสาํ คญั สาํ หรับทห่ี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คมู อื การจดั ทําขอมลู ทดี่ นิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสําคญั สาํ หรบั ทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สารบญั

เรอ่ื ง หนาท่ี

บทท่ี ๑ ความรูเบือ้ งตนเกยี่ วกบั หนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทหี่ ลวง ๑-๑
๑. ความหมายทด่ี นิ ของรฐั ๑-๑
๒. ท่สี าธารณสมบตั ิของแผนดิน ๑-๒
๓. หนังสอื สําคญั สําหรบั ทหี่ ลวง
๔. ระเบียบสาํ นกั นายกรฐั มนตรี วาดวยมาตรฐานระวางแผนที่ ๑-๕
และแผนที่รูปแปลงท่ดี นิ ในท่ีดินของรัฐ พ.ศ. ๒๕๕๐

บทท่ี ๒ การจัดเตรยี มขอมลู หนังสอื สําคัญสําหรบั ที่หลวง (น.ส.ล.) ๒-๑
๑. การจัดเตรยี มแบบ ร.ว.๙ โดยการกราดภาพ (SCAN) ๒-๖
๒. การจัดเตรียมแบบ ส.ธ.๑ โดยการกราดภาพ (SCAN)

บทที่ ๓ การนาํ เขาขอมูลรูปแปลงท่ีดิน น.ส.ล.

๑. การจัดเตรียมเพ่ือนําเขาขอมูลรปู แปลงทด่ี ิน น.ส.ล. ๓-๑

๒. การนาํ เขาขอมลู รูปแปลงทด่ี ิน น.ส.ล. ๓-๔

๒.๑ การนาํ เขาขอมูลรูปแปลงทีด่ ิน น.ส.ล. จากกระดาษบาง ร.ว.๙ ๓-๔

๒.๒ วิธีการแปลงไฟลข? อมลู นสล. จากโปรแกรม Dol CAD (.XML) เปFน Shape File (.shp) ๓ - ๑๑

๒.๓ การนําเขาขอมูลรปู แปลงทดี่ นิ น.ส.ล. จากขอมลู รูปแปลงที่ดนิ โครงการศูนย?ขอมลู ทด่ี นิ

และแผนที่แหงชาติ ๓ - ๑๖

๓. การนําเขาขอมูลประจําแปลงทด่ี นิ น.ส.ล. ในตารางขอมูล ๓ - ๒๔

๔. การตรวจสอบผลการนาํ เขารปู แปลงทีด่ ินของรัฐ (น.ส.ล.) ๓ - ๒๕

บทที่ ๔ การจัดทาํ ฐานขอมลู สารสนเทศท่ดี ินของรัฐ

การตรวจสอบขอมูลรูปแปลงทด่ี ินหนังสือสําคัญสาํ หรบั ที่หลวง (นสล.) เพอ่ื จดั เกบ็ ลงฐานขอมลู ๔ - ๑

๑. รบั ขอมูลรูปแปลงที่ดินหนังสือสาํ คญั สําหรับท่ีหลวง (Shape file) ๔-๑

๒. ตรวจสอบรูปแปลงที่ดินหนังสือสาํ คัญสาํ หรับท่ีหลวง (Shape file) ๔-๑

๓. การจดั ทาํ จดั ทําฐานขอมลู ภมู ิสารสนเทศในทด่ี นิ ของรัฐกลุมงานระบบภมู ิสารสนเทศ ๔-๗

๔. ฐานขอมูลภาพลักษณ?รูปแปลงท่ีดินหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง และการเผยแพรขอมูล

ภูมิสารสนเทศในทีด่ ินของรัฐ ๔ - ๑๒

คมู อื การจดั ทาํ ขอมลู ท่ีดินของรัฐประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สารบญั ภาพ

ภาพท่ี หนาท่ี

บทท่ี ๒ การจัดเตรียมขอมลู หนังสือสําคญั สําหรับที่หลวง (น.ส.ล.) ๒-๑
ภาพที่ ๒ - ๑ ตวั อยางแบบ ร.ว.๙ ๒-๒
ภาพท่ี ๒ - ๒ ตวั อยางการตั้งชอื่ ไฟลภ? าพแบบ ร.ว.๙ ๒-๓
ภาพท่ี ๒ - ๓ ตวั อยางแสดงการกาํ หนดตาํ แหนงจดุ ควบคุมคาพิกัด ณ จดุ มุมระวางแผนท่ี ๒-๔
ภาพที่ ๒ - ๔ ตัวอยางแสดงการกําหนดตาํ แหนงจุดควบคุมและกรอกคาพกิ ัด ๒-๔
ภาพที่ ๒ - ๕ ตัวอยางแสดงคาความถูกตองจาก RMS Error และ Residual ๒-๕
ภาพท่ี ๒ - ๖ ตวั อยางแสดงการ Rectify ภาพ ๒-๖
ภาพท่ี ๒ - ๗ ตัวอยางตรวจสอบความถูกตองเชิงตําแหนงเปรยี บเทยี บภาพออรโ? ทสีเชงิ เลข ๒-๗
ภาพที่ ๒ - ๘ ตวั อยางแบบ ส.ธ.๑ (ดานหนา) ๒-๘
ภาพท่ี ๒ - ๙ ตัวอยางแบบ ส.ธ.๑ (ดานหลัง) ๒-๙
ภาพท่ี ๒ - ๑๐ ตัวอยางการต้ังช่ือไฟล?ภาพแบบ ส.ธ.๑
๓-๔
บทท่ี ๓ การนําเขาขอมูลรูปแปลงทดี่ นิ น.ส.ล. โดยกวธิ กี ารอา/ นคา/ พิกดั แผนที่ (Digitize) ๓-๕
ภาพที่ ๓ - ๑ ขนั้ ตอนการแปลงขอมลู Template Shape File ๓-๖
ภาพที่ ๓ - ๒ แสดงวธิ กี ารกาํ หนดระยะ ๓-๗
ภาพท่ี ๓ - ๓ เร่มิ การนําเขารปู แปลงทีด่ ิน ๓-๘
ภาพที่ ๓ - ๔ เร่ิมการนําเขารูปแปลงทดี่ นิ เปFน Polygon ๓-๙
ภาพที่ ๓ - ๕ การอานคาพิกดั (Digitization) สรางรูปปดd (Polygonn) ๓-๙
ภาพที่ ๓ - ๖ การเคล่ือนยาย Vertex ๓ - ๑๐
ภาพท่ี ๓ - ๗ การเพิม่ Vertex ๓ - ๑๖
ภาพที่ ๓ - ๘ การลบ Vertex ๓ - ๑๗
ภาพท่ี ๓ - ๙ การนําเขาขอมลู ประจาํ แปลงท่ีดิน น.ส.ล. ๓ - ๑๗
ภาพที่ ๓ - ๑๐ ตวั อยางภาพ Scan ส.ธ.๑ ๓ - ๑๘
ภาพท่ี ๓ - ๑๑ ตัวอยางรปู แปลงท่ีดินจากโครงการศนู ย?ขอมูลท่ดี นิ และแผนที่แหงชาติ ๓ - ๑๙
ภาพท่ี ๓ - ๑๒ ตวั อยางการคนหารปู แปลงทดี่ ินจากโครงการศนู ยข? อมลู ทีด่ นิ และแผนที่แหงชาติ ๓ - ๒๐
ภาพท่ี ๓ - ๑๓ ตรวจสอบรปู แปลงกบั ส.ธ.๑ ๓ - ๒๑
ภาพที่ ๓ - ๑๔ ขั้นตอนการเริ่มแก Shape file
ภาพท่ี ๓ - ๑๕ ขน้ั ตอนการเลือกเฉพาะชน้ั ขอมลู ที่ตองการ

คูมอื การจัดทาํ ขอมลู ทดี่ นิ ของรัฐประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรับทีห่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สารบญั ภาพ (ตอ/ )

ภาพที่ หนาท่ี

ภาพท่ี ๓ - ๑๖ ขัน้ ตอนการคัดลอก (Copy) รูปแปลง ๓ - ๒๑
ภาพท่ี ๓ - ๑๗ ขน้ั ตอนการวาง (Paste) รูปแปลง ๓ - ๒๒
ภาพที่ ๓ - ๑๘ ขัน้ ตอนการปhอนขอมลู น.ส.ล. ๓ - ๒๓
ภาพที่ ๓ - ๑๙ ข้ันตอนการหยุดการแกไข ๓ - ๒๓
ภาพที่ ๓ - ๒๐ การนําเขาขอมลู ประจาํ แปลงที่ดิน น.ส.ล. ๓ - ๒๔
ภาพท่ี ๓ - ๒๑ แสดงขอมลู ที่ถูกตองตรงกับภาพถายทางอากาศ สามารถจัดเกบ็ ในฐานขอมลู ได ๓ - ๒๕
ภาพท่ี ๓ - ๒๒ แสดงขอมูลท่ีไมตรงกบั ภาพถายทางอากาศ จดั ทําเปFน pdf.
๓ - ๒๖
สงคนื ใหสาํ นกั จดั การท่ดี ินของรฐั ตรวจสอบและแกไข

บทท่ี ๔ การจดั ทําฐานขอมูลสารสนเทศทดี่ นิ ของรัฐ

ภาพที่ ๔ - ๑ ตัวอยางขอมลู เชิงบรรยาย (Attribute) แสดงตาํ แหนงรูปแปลงท่ีดิน

หนังสือสาํ คัญสาํ หรับท่ีหลวง ๔-๑

ภาพที่ ๔ - ๒ ตวั อยางตารางขอมลู เชิงบรรยาย (Attribute) รูปแปลงที่ดิน

หนังสือสาํ คัญสาํ หรับที่หลวง ๔-๒

ภาพที่ ๔ - ๓ ตวั อยางขอมลู รูปแปลงท่ีดินหนังสือสาํ คัญสาํ หรับท่ีหลวง

และขอมูลเชิงบรรยาย (Attribute) ๔-๕

ภาพที่ ๔ - ๔ ตวั อยางบัญชีสาํ รวจขอมูลทด่ี ินของรฐั ที่ไดออกหนังสือหนังสาํ คัญสําหรบั ที่หลวงแลว (Excel file) ๔ - ๕

ภาพท่ี ๔ - ๕ ตัวอยาง ไฟลภ? าพสแกน ส.ธ.๑ ๔-๖

ภาพที่ ๔ - ๖ ตวั อยาง แนวการทับซอน (Topology) ของแนวเขตรูปแปลงที่ดนิ นสล. ๔-๗

ภาพที่ ๔ - ๗ ขอมูลรปู แปลงท่ดี นิ ท่ีดนิ หนังสือสําคัญสาํ หรับทหี่ ลวง ๔-๘

ภาพที่ ๔ - ๘ ขอมลู ทะเบียนทดี่ นิ ของรฐั ทไ่ี ดออกหนังสือสําคญั สําหรับที่หลวงแลว ๔-๙

ภาพท่ี ๔ - ๙ ขอมลู รูปแปลงที่ดนิ ท่ดี ินหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทหี่ ลวง ที่ไดปรับปรุงโครงสราง

ตามมาตรฐาน กมร. ๔ - ๑๐

ภาพท่ี ๔ - ๑๐ การจัดทาํ ฐานขอมลู ภาพลกั ษณ?รูปแปลงท่ดี ินหนังสือสาํ คัญสําหรับท่หี ลวง ๔ - ๑๑

ภาพท่ี ๔ - ๑๑ การจดั ทําฐานขอมลู ภาพลกั ษณร? ูปแปลงท่ดี ินหนังสอื สําคญั สําหรบั ท่ีหลวง ๔ - ๑๑

ภาพท่ี ๔ - ๑๒ ภาพ การออกแบบ และกําหนดรูปแบบในการเผยแพรขอมลู ท่ีดนิ ของรัฐ ๔ - ๑๒

ภาพที่ ๔ - ๑๓ การกําหนดกลุมของช้นั ขอมูลทีด่ ินของรฐั ๔ - ๑๓

ภาพท่ี ๔ - ๑๔ นาํ เขาขอมลู ท่ีดนิ ของรัฐโดยใชโปรแกรม ๔ - ๑๓

คมู อื การจัดทําขอมลู ทด่ี ินของรฐั ประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สารบญั ภาพ (ตอ/ )

ภาพท่ี หนาท่ี

ภาพท่ี ๔ - ๑๕ ฐานขอมลู ภาพลกั ษณ?รปู แปลงที่ดินหนงั สือสําคญั สําหรับท่ีหลวง ๔ - ๑๔
ภาพท่ี ๔ - ๑๖ ฐานขอมลู ภาพลักษณ?รูปแปลงที่ดนิ หนังสอื สาํ คญั สาํ หรบั ท่หี ลวง ๔ - ๑๕
ภาพที่ ๔ - ๑๗ ภาพการเผยแพรขอมูลภมู สิ ารสนเทศในทีด่ ินของรัฐบนเว็บไซต? ๔ - ๑๕

คมู ือการจดั ทําขอมลู ทดี่ นิ ของรัฐประเภทหนังสอื สาํ คญั สาํ หรับทหี่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สารบัญตาราง

ตารางท่ี หนาที่

บทท่ี ๓ การนาํ เขาขอมลู รูปแปลงท่ดี ิน น.ส.ล. โดยกวิธกี ารอา/ นคา/ พกิ ัดแผนที่ (Digitize) ๓-๓
ตารางท่ี ๓ – ๑ แสดงรายละเอียดการบันทกึ ขอมลู ประจําแปลงท่ีดนิ

บทที่ ๔ การจดั ทําฐานขอมลู สารสนเทศทด่ี ินของรัฐ
ตารางท่ี ๔ – ๑ โครงสรางตารางขอมูลเชิงบรรยาย (Attribute) รปู แปลงท่ีดนิ หนงั สอื สําคัญสาํ หรบั ที่หลวง ๔ - ๔

คมู อื การจดั ทําขอมลู ที่ดินของรฐั ประเภทหนังสอื สําคญั สาํ หรับทห่ี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คม/ู ือ
การจดั ทาํ ทดี่ นิ ของรฐั ประเภทหนังสอื สําคัญสําหรบั ท่ีหลวง

ในระบบภูมสิ ารสนเทศ

คมู ือการจดั ทาํ ขอมลู ทด่ี ินของรฐั ประเภทหนังสอื สาํ คญั สาํ หรบั ที่หลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

บทที่ ๑
ความรูเบอื้ งตนเกีย่ วกบั หนังสอื สาํ คัญสําหรบั ที่หลวง

๑. ความหมายทด่ี ินของรัฐ
ท่ีดนิ ของรัฐ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ หมายถึง บรรดาที่ดินท้ังหลาย

อันเปFนทรัพย?สินของแผนดิน ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย? และที่ดินในเขตปoาสงวนแหงชาติ
ที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ? ไดอนุมัติใหบุคคลเขาอยูอาศัยหรือทําประโยชน?ตามกฎหมาย
วาดวยปoาสงวนแหงชาติ ท่ีสงวนหวงหามของรัฐทุกประเภท และไดมีการกลาวถึงไวในกฎหมายหลายฉบับ
สรุปไดวา ท่ีดินของรัฐ คือ ที่ดินซ่ึงไดมีกฎหมาย ประกาศ สงวนหวงหามไวเปFนการเฉพาะ ท่ีสาธารณสมบัติ
ของแผนดิน ที่ดินซ่ึงถูกเวนคืน หรือบุคคลเจตนาสละสิทธ์ิทอดท้ิงไมทําประโยชน? ที่ดินซ่ึงมิไดตกเปFนกรรมสิทธ์ิ
หรอื สทิ ธคิ รอบครองของผูใด

๒. สาธารณสมบตั ขิ องแผน/ ดิน
สาธารณสมบัตขิ องแผนดิน ความหมายปรากฏตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย? มาตรา ๑๓๐๔

ดังนี้ สาธารณสมบัติของแผนดินนั้น รวมทรัพย?สินทุกชนิดของแผนดิน ซึ่งใชเพ่ือสาธารณประโยชน? หรือสงวนไว
เพอื่ ใชประโยชนร? วมกนั เชน

(๑) ที่ดินรกรางวางเปลา และที่ดินซึ่งมีผูเวนคืนหรือทอดทิ้ง หรือกลับมาเปFนของแผนดิน
โดยประการอนื่ ตามกฎหมายที่ดิน

(๒) ทรัพย?สนิ สาํ หรับพลเมอื งใชรวมกนั เชน ท่ีชายตลงิ่ ทางนาํ้ ทางหลวง ทะเลสาบ
(๓) ทรัพย?สินใชเพื่อประโยชน?ของแผนดินโดยเฉพาะ เชน ปhอม โรงทหาร อาวุธยุทธภัณฑ?
สถานทร่ี าชการ
ผลของการเปน> ทส่ี าธารณสมบตั ขิ องแผ/นดนิ
(๑) การหามโอนสาธารณสมบัติของแผนดิน ทรัพย?สินซ่ึงเปFนสาธารณสมบัติของแผนดินนั้น
จะโอนแกกนั มไิ ด เวนแตอาศยั อาํ นาจแหงกฎหมายเฉพาะ หรอื พระราชกฤษฎกี า
(๒) หามมิใหยกอายุความข้ึนตอสูกับแผนดิน ในการท่ีเอกชนจะใชสิทธิเรียกรองในการท่ีจะใหได
สทิ ธใิ ดๆ ที่จะยกข้นึ เปนF ขอตอสูกับรัฐ
(๓) หามยึดทรัพย?สินของแผนดิน รวมท้ังบังคับคดีดวย เพราะท่ีดินน้ีมีไวสําหรับใหประชาชน
ใชประโยชน?รวมกนั จึงตองระวังไมใหประชาชนถูกขัดขวางการใชประโยชน?
มาตรา ๘ ตรี ที่ดินอันเปFนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน หรือใชเพื่อ
ประโยชน?ของแผนดินโดยเฉพาะ อธิบดีอาจจัดใหมีหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงเพ่ือแสดงเขตไวเปFนหลักฐาน
แบบหลกั เกณฑแ? ละวิธีการออกหนงั สือสาํ คญั สาํ หรบั ทห่ี ลวงใหเปนF ไปตามกฎกระทรวง
ที่ดินตามวรรคหนึ่ง แปลงใดยังไมมีหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง เขตของที่ดินดังกลาวให
เปFนไปตามหลกั ฐานของทางราชการ (ทะเบยี น ประกาศสงวนหวงหาม)

๑-๑

คมู อื การจัดทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนังสอื สําคญั สาํ หรับท่ีหลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๓. หนงั สือสําคญั สําหรับท่ีหลวง
หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง คือ หนังสือสําคัญที่ทางราชการออกใหเพื่อแสดงแนวเขต ที่ตั้ง

จาํ นวนเนือ้ ท่ี และการใชประโยชน? ในทด่ี นิ ของรัฐ
๓.๑ ประเภทท่ีดนิ ทีจ่ ะออกหนังสือสําคญั สาํ หรบั ที่หลวง
การรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง ดําเนินการเฉพาะในที่ดินของรัฐซึ่งเปFนที่ดิน

สาธารณสมบตั ิของแผนดิน ๒ ประเภท ไดแก

(๑) ที่ดินสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน เชน หนองน้ํา บึง
ทุงเลี้ยงสตั ว? ปาo ชา ยกเวน ทีส่ าธารณประโยชน?ซึ่งมีสภาพและขอบเขตตามธรรมชาติ โดยเปFนหนาท่ีของอธิบดี
กรมทดี่ นิ พจิ ารณาวาที่ดินในลักษณะเชนใดจะสมควรออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงหรือไม เชน แมน้ํา ลําคลอง
ทางบก ทางน้าํ ทางระบายนาํ้

(๒) ที่ดินสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับใชเพื่อประโยชน?ของแผนดินโดยเฉพาะ (ที่
ราชพัสดุ) เชน สถานที่ราชการ ที่ดินสงวนหวงหาม ที่ดินท่ีถูกเวนคืนมาเปFนของรัฐ (อางเก็บนํ้า คลองชลประทาน)
ดาํ เนนิ การการออกหนงั สอื สาํ คัญสาํ หรับที่หลวง ที่ราชพัสดุประเภทสาธารณสมบัติของแผนดินที่ใช หรือ สงวนไว
เพื่อประโยชน?ของแผนดินโดยเฉพาะเทานั้น (ที่จัดหาผลประโยชน? หรือ ทรัพย?สินของแผนดินธรรมดา
ออกหนงั สือสาํ คญั สาํ หรบั ที่หลวงไมได เชน บานพกั อาคารใหเชา)

๓.๒ ผขู อและการย่นื คาํ ขอออกหนังสือสําคัญสาํ หรบั ทีห่ ลวง
การแสดงความประสงค?จะใหมีหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงน้ันตองเปFนไปตามประเภท

ของทีด่ นิ ท่ีจะออกหนังสอื สําคญั สาํ หรับท่หี ลวง โดยแยกเปFน ๒ ประเภท
(๑) ที่ดินอันเปFนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน ถาอยูในความดูแล

ของกระทรวงมหาดไทยซึง่ เปFนผูมอี ํานาจดแู ลรักษาเปนF ผแู สดงความประสงค?ขอ แตในทางปฏิบัติกระทรวงมหาดไทย
ไดมีคาํ สั่งกระทรวงมหาดไทยท่ี ๙๔๘/๒๕๑๖ ลงวันท่ี ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๑๖ มอบหมายใหนายอําเภอผูดูแล
รักษาตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี พ.ศ. ๒๔๕๗ มาตรา ๑๑๗ และมาตรา ๑๒๒ เนื่องจาก
มาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี ซ่ึงแกไขใหมใหนายอําเภอรวมกับองค?กรปกครอง
สวนทองถิน่ มีอํานาจดูแลรักษา ดังน้ันองค?กรปกครองสวนทองถ่ินจึงมีอํานาจย่ืนคําขอรังวัดออกหนังสือสําคัญ
สําหรับที่หลวงได แตในกระบวนการจะตองดําเนินการรวมกัน (หนังสือกรมท่ีดิน ที่ มท ๐๕๑๑.๔/ว ๗๑๘๒
ลงวันท่ี ๑๖ มนี าคม ๒๕๕๒)

(๒) ที่ดินอันเปFนสาธารณสมบัติของแผนดินใชเพื่อประโยชน?ของแผนดินโดยเฉพาะ
เปFนอาํ นาจหนาท่ีของกระทรวงการคลังเปFนผูแสดงความประสงค?ในฐานะผูถือกรรมสิทธิ์ แตรัฐมนตรีวาการ
กระทรวงการคลังไดออกกฎกระทรวงใหกรมธนารักษ?เปFนผูแสดงความประสงค?สําหรับท่ีดินในเขตกรุงเทพมหานคร
และในจงั หวดั อื่นใหเปนF หนาทข่ี องธนารักษพ? ื้นทีจ่ ังหวดั เวนแตที่ดนิ ของกระทรวงกลาโหม

เม่ือรับคําขอแลวเจาพนักงานท่ีดินจังหวัด/สาขา จะตองพิจารณาวาที่ดินแปลงน้ันอยูใน
ลกั ษณะทีจ่ ะออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงไดหรือไม ถาออกไมไดใหแจงทบวงการเมืองนั้นทราบ ถาออกใหได
ใหเจาหนาที่ลงบัญชรี บั เร่อื งเพ่ือพิจารณาดาํ เนินการตอไป

๑-๒

คูมอื การจดั ทาํ ขอมลู ท่ีดินของรฐั ประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรับทห่ี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๓.๓ การออกหนงั สือสําคัญสําหรับท่หี ลวง
สาระสําคัญของการรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ปรากฏตามกฎกระทรวง

ฉบับที่ ๒๖ (พ.ศ. ๒๕๑๖) และกฎกระทรวงฉบับที่ ๔๕ (พ.ศ. ๒๕๓๗) ประกอบกับระเบียบกรมที่ดินวาดวย
การรงั วดั ออกหนังสอื สําคญั สาํ หรับท่ีหลวง พ.ศ. ๒๕๑๗ และท่ปี รบั ปรุงแกไข สรปุ ไดดงั นี้

(๑) การรังวัดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงในที่ดินบริเวณที่มีระวางแผนที่แลว
ใหปฏิบัติตามระเบียบกรมท่ีดิน วาดวยการรังวัดและการลงรูปแผนท่ีในระวางแผนที่ กรณีการออกโฉนดที่ดิน
เฉพาะราย พ.ศ. ๒๕๒๗ ลงวันท่ี ๑๒ กันยายน ๒๕๒๗ โดยอนุโลม

(๒) ในบริเวณที่มีระวางแผนที่รูปถายทางอากาศสําหรับออกโฉนดที่ดินอยูแลว ใหใช
ระวางแผนท่ีรูปถายทางอากาศออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงได โดยดําเนินการรังวัดเชนเดียวกับการออก
โฉนดทีด่ ิน

(๓) ถามีระวางรูปถายทางอากาศเพื่อออก น.ส. ๓ ก. ใชอยูท่ีอําเภอน้ันๆ ใหนํารูปแผนที่
การรงั วัดออกหนงั สือสําคัญสําหรับทีห่ ลวงลงระวางรปู ถายทางอากาศดวย

(๔) บริเวณท่ีดําเนินการออกโฉนดท่ีดิน โดยนําหลักฐานเกี่ยวกับระวางรูปถายทางอากาศ
ทใ่ี ชกับหนงั สอื รบั รองการทําประโยชน?มาปรับแกตามหลักวิชาการแผนที่รูปถายทางอากาศ โดยไมตองทําการ
สํารวจรังวัด ใหนํารูปแปลงหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงที่ไดลงระวางรูปถายทางอากาศไวแลวมาลงในระวาง
แผนทีด่ วย

(๕) การจดั เกบ็ หลักฐานแผนที่ กรณมี ีระวางแผนที่ใหปฏิบัติตามระเบียบกรมที่ดิน วาดวยการ
ควบคุมตนรางแผนที่ รายการรังวัด รายการคาํ นวณ และระวางแผนที่ในสํานักงานที่ดิน พ.ศ. ๒๕๒๓ และ
ฉบับท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๒๕) สวนกรณีไมมรี ะวางแผนทใ่ี หเก็บรวมไวเปFนแปลงๆ

(๖) การเขียนรูปแผนท่ีลงในหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง (สธ.๑) ใหยอหรือขยายรูปแผนท่ีลง
ใหพอเหมาะกับเน้ือท่ีสําหรับลงรูปแผนท่ีในหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง โดยใหเขียนมาตราสวน ซึ่งยอหรือ
ขยายน้ันไวดวย กรณีรูปแผนที่ซ่ึงสามารถยอใหเล็กลงไดที่สุดแลวยังใหญ และไมสามารถจําลองลงในเนื้อที่
สาํ หรบั ลงรปู แผนท่ีก็ใหจําลองรูปแผนที่นั้นลงในใบตอได โดยใหหมายเหตุดวยอักษรสีแดงไวในที่สําหรับลงรูป
แผนท่ีวา “รูปแผนท่ีอยูในใบตอ” และถาหากใบตอมีหลายแผนใหบอกแผนไวที่มุมบนขวามือของแตละแผน
โดยเรยี งลาํ ดบั แผนตามลกั ษณะรูปแผนท่ี แลวใหเย็บรูปแผนท่ใี บตอกับหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวงเรียงลําดับ
จากแผนนอยไปมาก

(๗) หนังสือสาํ คัญสาํ หรับที่หลวงใหทําข้ึน ๓ ฉบับ มอบใหผูดูแลรักษาถือไว ๑ ฉบับ เก็บ
ไว ณ สํานักงานท่ีดินจังหวัด/สาขา ๑ ฉบับ และเก็บไว ณ กรมที่ดิน ๑ ฉบับ กรณีท่ีดินต้ังอยูคาบเก่ียวหลาย
จังหวดั ใหจัดทําเพมิ่ ข้ึนตามจงั หวัดทเ่ี กย่ี วของ

๓.๔ การดูแลรกั ษาและคุมครองปอ@ งกันท่ีดินอันเป>นสาธารณสมบัติของแผ/นดนิ
๓.๔.๑ การดแู ลรกั ษาและคุมครองปhองกันที่ดนิ อนั เปFนสาธารณสมบัติของแผนดินประเภท

พลเมืองใชรวมกัน ท่ีสาธารณะประโยชน?เปFนคําใชเรียกช่ือสาธารณสมบัติของแผนดินที่ปรากฏอยูใน

๑-๓

คมู อื การจดั ทาํ ขอมลู ทด่ี นิ ของรัฐประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรบั ทห่ี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

พระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๓
โดยมีระเบียบทเี่ ก่ียวของ ดงั นี้

(๑) ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการสอบสวนเกี่ยวกับการบุกรุกที่หรือ
ทางสาธารณะประโยชน? พ.ศ. ๒๕๓๙

(๒) ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการมอบหมายใหสภาตําบลหรือองค?กร
ปกครองสวนทองถนิ่ ชวยเหลือในการดําเนินการออกหนงั สือสาํ คญั สําหรบั ทหี่ ลวง พ.ศ. ๒๕๔๓

(๓) ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการดูแลรักษาและคุมครองปhองกันที่ดิน
อันเปนF สาธารณะสมบตั ิของแผนดินสาํ หรับพลเมืองใชรวมกัน พ.ศ. ๒๕๕๓

พระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี พ.ศ. ๒๔๕๗ แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ.
๒๕๕๑ แกไขมาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี พ.ศ. ๒๔๕๗ โดยใหนายอําเภอรวมกับ
องค?กรปกครองสวนทองถ่ินมีอํานาจหนาที่ดูแลรักษาท่ีดินอันเปFนสาธารณะสมบัติของแผนดินประเภทพลเมือง
ใชรวมกนั

๓.๔.๒ การดูแลรักษาและคุมครองปhองกันท่ีดินอันเปFนสาธารณสมบัติของแผนดินประเภทใช
ประโยชน?ของแผนดนิ โดยเฉพาะ (ท่ีราชพสั ดุ)

ตามมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. ๒๕๑๘ “ที่ราชพัสดุ”
หมายความวา อสังหาริมทรัพย?อันเปFนทรัพย?สินของแผนดินทุกชนิด เวนแตสาธารณะสมบัติของแผนดิน
ดังตอไปนี้

(๑) ที่ดินรกรางวางเปลาและที่ดินซึ่งมีผูเวนคืนหรือทอดทิ้งหรือกลับมาเปFนของ
แผนดินโดยประการอื่นตามกฎหมายที่ดิน

(๒) อสังหาริมทรัพย?สําหรับพลเมืองใชหรือสงวนไวเพื่อประโยชน?ของพลเมือง
ใชรวมกนั เปนF ตนวา ที่ชายตล่ิง ทางนํ้า วาดวยการมอบหมายใหสภาตําบลหรือองค?กรปกครองสวน ทางหลวง
ทะเลสาบ

สวนอสังหาริมทรัพย?ของรัฐวิสาหกิจท่ีเปFนนิติบุคคลและขององค?การปกครอง
ทองถนิ่ ไมถอื วาเปนF ที่ราชพสั ดุ

ใหกระทรวงการคลังเปFนผูถือกรรมสิทธิ์ในที่ราชพัสดุ บรรดาท่ีราชพัสดุท่ีกระทรวง
ทบวง กรมใดไดมาโดยการเวนคืนหรือการแลกเปลี่ยนหรือโดยประการอ่ืน ใหกระทรวงการคลังเขาถือกรรมสิทธ์ิ
ในที่ราชพัสดุนั้น ท้ังน้ี ยกเวนที่ดินท่ีไดมาโดยการเวนคืนตามกฎหมายวาดวยการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
ตามมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติท่รี าชพสั ดุ พ.ศ. ๒๕๑๘

๓.๕ การเพกิ ถอนหรอื แกไขหนังสอื สาํ คัญสาํ หรบั ที่หลวง
การเพิกถอนหรือแกไขหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ตามระเบียบกรมท่ีดิน วาดวยการเพิกถอน

หรือแกไขหนังสอื สาํ คัญสําหรับทหี่ ลวง พ.ศ. ๒๕๒๙ มสี าระสําคญั สรุปไดดงั น้ี
การเพิกถอนหรือแกไขหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง สามารถดําเนินการไดหากพบขอผิดพลาด

คลาดเคล่ือนเปนF ตนวา

๑-๔

คูมือการจดั ทําขอมลู ท่ดี นิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสาํ คญั สาํ หรับที่หลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(๑) ออกไปผิดแปลง หรอื ทบั ทบี่ ุคคลอื่น
(๒) แนวเขตผิดพลาดคลาดเคล่ือน เชน เดิมขอบเขตในการออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง
ดําเนนิ การตามระเบียบทส่ี าธารณะประโยชน?ตอมาพบประกาศหวงหาม และปรากฏวาอาณาเขตไมตรงกนั
(๓) จาํ ลองรปู แผนที่ หรือคาํ นวณเน้ือที่ผิดพลาดคลาดเคลือ่ น
ใหจังหวัดสอบสวนสรุปชี้แจงเหตุที่คลาดเคลื่อน ถาตองตรวจสอบวารูปแผนที่หรือเนื้อท่ี
คลาดเคลอื่ นหรอื ไม ใหอธิบดกี รมที่ดินส่ังรังวัดตรวจสอบหรือใหทบวงการเมืองผูดูแลรักษา แสดงความประสงค?
ขอรังวัดตรวจสอบตออธิบดีกรมที่ดิน โดยย่ืนผานสํานักงานท่ีดินจังหวัดหรือสาขา ซ่ึงที่ดินน้ันต้ังอยูในเขต
สวนวธิ ีการรังวัดใหอนุโลมปฏิบตั ิเชนเดียวกบั การรังวดั สอบเขตท่ดี นิ
ถาอธิบดีกรมที่ดิน พิจารณาแลวเห็นสมควรวาจะตองเพิกถอนหรือแกไขกอนมีคําสั่ง
ใหดําเนนิ การดังนี้
(๑) แจงใหทบวงการเมืองหรือผูมีอํานาจหนาที่ดูแลรักษาที่ดินนั้นทราบเพื่อใหคัดคาน
ภายใน ๓๐ วนั นบั แตวันทไ่ี ดรับแจง
(๒) สงไปยังเจาพนักงานท่ีดินจังหวัดหรือสาขาประกาศการเพิกถอนหรือแกไขใหประชาชน
ทราบ มีกําหนด ๓๐ วัน ถาเปFนการแกไขรูปแผนที่ ใหมีแผนที่แสดงแนวเขตที่ดินเดิมและที่จะแกไขใหม
ทายประกาศดวย
(๓) ถามกี ารคดั คานใหอธิบดีกรมท่ีดินเสนอเร่ืองใหกระทรวงมหาดไทยพิจารณาสัง่ การ
เม่ืออธิบดีกรมท่ีดินมีคําสั่งใหเพิกถอนหรือแกไขแลว ใหผูอํานวยการสํานักจัดการท่ีดินของรัฐ
เปFนผูหมายเหตุการณ?เพิกถอนหรือแกไข ทั้งสามฉบับใหถูกตองตรงกัน เมื่อไดมีการเพิกถอนหรือแกไขแลว
ใหอธิบดแี จงใหทบวงการเมอื งทราบ หรือเจาหนาที่ผูมีอํานาจหนาที่ดูแลรักษาทราบอีกครั้งหน่ึง และหนังสือสําคัญ
สาํ หรบั ทห่ี ลวงท่ีไดเพิกถอนแลวใหเกบ็ ไวท่กี รมท่ีดนิ
การแกไขหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง เนื่องจากเขียนหรือพิมพ?ขอความผิดพลาด
คลาดเคลื่อน โดยมีหลักฐานชัดแจง หรือการแกไขรายละเอียดใหถูกตองตามขอเท็จจริงที่เปลี่ยนแปลงไป
เมื่อทบวงการเมือง หรือผูมีอํานาจหนาท่ีดูแลรักษาท่ีดินน้ันยินยอมเปFนลายลักษณ?อักษรใหแกไข ใหเจาพนักงาน
ท่ีดินจังหวัดหรือสาขา มีอํานาจแกไขได และเมื่อแกไขแลวใหรายงานไปยังกรมท่ีดิน เพื่อแกไขหลักฐานใหถูกตอง
ตรงกนั และหนังสอื การแกไขฉบบั ท่ีเกบ็ ไว ณ กรมท่ดี นิ ใหผูอํานวยการสาํ นักจดั การทดี่ นิ ของรฐั เปFนผดู ําเนนิ การ

๔. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี ว/าดวยมาตรฐานระวางแผนท่ีและแผนที่รูปแปลงที่ดินในท่ีดินของรัฐ
พ.ศ. ๒๕๕๐
ตามระเบียบสาํ นักนายกรัฐมนตรี วาดวยมาตรฐานระวางแผนที่และแผนที่รูปแปลงที่ดินในที่ดิน

ของรัฐ พ.ศ. ๒๕๕๐ เนื่องจากการจัดทําระวางแผนที่และแผนท่ีรูปแปลงที่ดินของสวนราชการใชมาตรฐาน
ท่ีแตกตางกัน ทําใหที่ดินมีแนวเขตเหล่ือมล้ํากันหรือไมชัดเจน กอใหเกิดปwญหาในการตรวจสอบขอบเขตหรือ
ตําแหนงท่ีดิน การจัดทําแผนท่ีแสดงเขตที่ดินตามกฎหมายและการปฏิบัติหนาท่ีของเจาหนาท่ีของรัฐ สมควร
กําหนดใหการจัดทําระวางแผนที่และแผนท่ีรูปแปลงท่ีดินในที่ดินของรัฐเปFนมาตรฐานเดียวกัน มีสาระสําคัญ
สรปุ ไดดงั นี้

๑-๕

คมู อื การจดั ทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนังสือสําคญั สาํ หรับทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(๑) ใหสวนราชการซึ่งมีหนาที่ดังตอไปนี้เปFนผูดําเนินการจัดทําระวางแผนท่ีและแผนท่ีรูปแปลง
ท่ีดนิ ในทด่ี ินของรัฐ ใหเปFนไปตามมาตรฐานทก่ี าํ หนดไวในระเบียบน้ี

- จัดทําแผนท่ีแสดงเขตที่ดินซ่ึงกําหนดตามกฎหมายหรือมติคณะรัฐมนตรีเพื่อจัดสงวน หรือ
รักษาทด่ี นิ ของรัฐ

- ออกหนงั สือสําคัญสาํ หรับที่หลวง
- ออกหนังสืออนุญาตใหเขาทาํ ประโยชน? หนังสืออนุญาตใหอยูอาศัย หนังสือแสดงการ
ทําประโยชน?หรือหนังสืออนุญาตในลักษณะอ่ืนใดที่ทางราชการออกใหแกเอกชน เพื่อใชประโยชน?ในที่ดินได
ภายในระยะเวลาทกี่ าํ หนด
(๒) กอนการจัดทําระวางแผนที่และแผนท่ีรูปแปลงท่ีดินสวนราชการตองทําการรังวัดใหไดมา
ซึ่งพกิ ัดตาํ แหนงของทุกมมุ แปลงที่ดิน ตามหลักเกณฑ?และวิธีการรังวัดที่ กมร. กําหนด และพิกัดตําแหนง ที่ใช
ในการรงั วัดตองเปFนระบบพกิ ดั ฉากทส่ี ามารถปรบั คาพิกดั ใหเปFนระบบพกิ ัดฉากทใี่ ชในราชการของกรมท่ดี ิน
(๓) ระวางแผนที่ตองเปFนระวางพื้นราบ กวางยาวดานละหาสิบเซนติเมตร และมีมาตราสวน
๑ : ๔,๐๐๐ พรอมทั้งแสดงลําดับชุด และหมายเลขระวางแผนที่ภูมิประเทศมาตราสวน ๑ : ๕๐,๐๐๐
ของกรมแผนทท่ี หาร
(๔) แผนท่ีรูปแปลงท่ีดินของที่ดินแตละแปลงตองแสดงพิกัดฉากต้ังและพิกัดฉากราบสวนยอย
ของระวางแผนที่ และพิกัดตําแหนงมุมเขตของแปลงที่ดินทั้งหมดที่ไดในการรังวัด โดยใชมาตราสวน
ตามความเหมาะสม และใหจดั ทาํ เปนF ขอมลู ดจิ ิทัลดวย
(๕) เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงแกไขแผนที่รูปแปลงที่ดินและขอมูลดิจิทัล ใหสวนราชการแจง
เปล่ียนแปลงแกไขดังกลาวพรอมขอมูลที่เก่ียวของแกกรมที่ดิน เพื่อดําเนินการปรับปรุงแกไขฐานขอมูลในระบบ
ภูมิสารสนเทศตอไป ภายในสามสิบวันนับแตวันที่มีการเปล่ียนแปลงแกไข และกรมที่ดินตองปรับปรุงแกไข
ฐานขอมลู ดังกลาวภายในสามสิบวนั นบั แตวนั ท่ไี ดรับหนงั สอื แจง
(๖) ใหสวนราชการจัดเก็บรายการรังวัด รายการคํานวณแผนท่ี ระวางแผนที่ และตนรางแผนที่
รูปแปลงทด่ี ินไวเปนF หลกั ฐาน
(๗) ใหสํานักเทคโนโลยีทําแผนท่ี กรมที่ดิน (ปwจจุบันคือกองเทคโนโลยีทําแผนที่) รับผิดชอบ
ในงานธรุ การของ กมร.
ท้ังน้ี ศูนย?ขอมูลแผนที่รูปแปลงท่ีดิน เดิมเปFนหนวยงานภายใตสํานักเทคโนโลยีทําแผนท่ี
เปนF หนวยงานทีร่ บั ผดิ ชอบในเรือ่ งงานธุรการของ กมร.

๑-๖

คมู อื การจัดทําขอมลู ท่ดี ินของรฐั ประเภทหนงั สือสําคญั สาํ หรบั ทห่ี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

บทท่ี ๒
การจัดเตรยี มขอมลู หนงั สือสาํ คัญสําหรบั ทหี่ ลวง (น.ส.ล.)

๑. การจัดเตรียมแบบ ร.ว.๙ โดยการกราดภาพ (Scan)
๑) จดั เตรียมขอมูลแบบ ร.ว.๙
๒) จัดเตรยี มเครอ่ื งกราดภาพ (Scanner) เพือ่ เตรยี มทาํ การกราดภาพ (Scan) แบบ ร.ว.๙
๓) ทําการกราดภาพแบบ ร.ว.๙ ดวยเครื่องกราดภาพ (Scanner) และบันทึกเปFนภาพสี

รปู แบบไฟลน? ามสกลุ .tif ที่คาความละเอยี ดของภาพ ๓๐๐ DPI
๔) เมื่อกราดภาพแบบ ร.ว.๙ (Scan) เปFนภาพดิจิทัลแลว ภาพที่ไดจะตองเห็นรายละเอียด

ของขอมูลชัดเจน

ภาพที่ ๒ – ๑ ตัวอยางแบบ ร.ว.๙

๒-๑

คมู อื การจัดทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนังสอื สําคญั สาํ หรับทีห่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๕) การตงั้ ช่อื ไฟล?ภาพ จะมรี ปู แบบ คือ XX-XXXXX-XXXX-XX-(เลขทดี่ นิ ).tif

การตง้ั ช่ือไฟล?แบบ ร.ว.๙

ช่ือระวางฯ มาตราสวน ๑ : ๕๐,๐๐๐ เลขทด่ี นิ

เลขรหสั จังหวดั 71-49402-8426-00-322

ชอื่ ระวางฯ มาตราสวน เลขแผน

๑ : ๔,๐๐๐

ภาพที่ ๒ – ๒ ตวั อยางการตั้งช่ือไฟล?ภาพแบบ ร.ว.๙

จากภาพที่ ๒ – ๒ ในตัวเลข ๒ ตวั แรก คอื เลขรหสั จงั หวัด เชน จังหวดั อทุ ยั ธานี มรี หัสเปFน 71
ตามดวย “-” และตวั เลข ๕ ตัว คอื ช่ือมาตราสวน ๑ : ๕๐,๐๐๐ ตามดวย “-” และตัวเลข ๔ ตัว
คือ ชื่อมาตราสวน ๑ : ๔,๐๐๐
ตามดวย “-” และตัวเลข ๒ ตัว คือ เลขแผนในมาตราสวน ๑ : ๔,๐๐๐ ใชเลขแผน 00
ในมาตราสวน ๑ : ๒,๐๐๐ ใชเลขแผน 1 ถึง 4 ในมาตราสวน ๑ : ๑,๐๐๐ ใชเลขแผน 1 ถึง 16 มาตราสวน
๑ : ๕๐๐ ใชเลขแผน 1 ถงึ 64
ตามดวย “-” และ เลขท่ีดิน

๒-๒

คมู ือการจดั ทําขอมลู ทดี่ นิ ของรัฐประเภทหนังสอื สาํ คญั สาํ หรบั ท่หี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

การปรับแกค/าพกิ ดั ภาพ Scan
๑) ทําการตรึงคาพิกัด (Registration) และปรับแกคาพิกัดภาพ (Rectification) ดวยโปรแกรม
ArcGIS โดยการกําหนดจุดควบคุมคาพิกัด อยางนอย ๔ จุด บนมุมระวางทั้ง ๔ ดาน กดปุoมเลือกภาพ
ทต่ี องการ Registration และ กดปุoมเพ่อื จะกําหนดจดุ ควบคุม ดังภาพตัวอยาง

๑.เลือกภาพ ๒.กดปoมุ

ภาพท่ี ๒ – ๓ ตวั อยางแสดงการกําหนดตาํ แหนงจดุ ควบคุมคาพกิ ัด ณ จดุ มุมระวางแผนที่

๒-๓

คูมอื การจดั ทาํ ขอมลู ทีด่ ินของรัฐประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรับท่หี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๒) กําหนดตําแหนงจุดควบคมุ และกรอกคาพิกัด ดงั ภาพตวั อยาง

๒.คลิกเมาสข? วา ๓.คลกิ เมาสซ? าย

๑.คลกิ เมาส?ซาย

๓.กรอกคาพกิ ดั

๕. กดปมุo

ภาพที่ ๒ – ๔ ตวั อยางแสดงการกาํ หนดตําแหนงจดุ ควบคมุ และกรอกคาพิกดั

๓) กําหนดตาํ แหนงจดุ ควบคุมและกรอกคาพกิ ัด ใหครบท้ังหมด ๔ จุด พิจารณาคาความถูกตอง
จาก RMS Error ถามีคาสูงอาจเกิดจากการกรอกคาพิกัดผิด หรือวางตําแหนงจุดควบคุมคลาดเคลื่อน ใหลอง
ตรวจสอบทคี่ า Residual สามารถบอกไดวาจุดควบคุมใดมคี าความคลาดเคลือ่ นสงู

ภาพที่ ๒ – ๕ ตัวอยางแสดงคาความถูกตองจาก RMS Error และ Residual

๒-๔

คูมือการจดั ทําขอมลู ที่ดินของรฐั ประเภทหนังสอื สาํ คญั สาํ หรับที่หลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๔) ปรับแกคาพิกัด (Rectify) ภาพโดยเลือกที่ Georeferencing -> Rectify.. ดังภาพตัวอยาง
จากนั้นเลือกทีเ่ ก็บขอมูล และต้งั ช่อื ภาพ ตามรปู ทไี่ ดกาํ หนดไว โดยใส R ไวหลังชื่อภาพ เชน

๑.คลกิ เมาสซ? าย

๒.คลิกเมาส?ซาย

๓.เลอื กทเ่ี กบ็ ขอมูล

๔.ตั้งชอื่ ภาพ

ภาพที่ ๒ – ๖ ตวั อยางแสดงการ Rectify ภาพ

๒-๕

คมู อื การจดั ทาํ ขอมลู ทด่ี ินของรฐั ประเภทหนังสือสําคญั สาํ หรับท่หี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๕) ตรวจสอบความถูกตองเชิงตําแหนงในการปรับแกคาพิกัดภาพ Scan ใหเปFนคาพิกัดภาพ
เชิงพืน้ ท่ี (Raster) โดยเปรียบเทียบกับภาพออร?โทสีเชิงเลข วาสอดคลองกันหรือไม พรอมทั้งตรวจสอบ
การตงั้ ชื่อภาพระวางแผนท่ีดจิ ทิ ลั นัน้ ใหถูกตองตามชอ่ื ในสารบญั ระวางแผนท่ี ดงั ภาพ

ภาพท่ี ๒ – ๗ ตัวอยางตรวจสอบความถูกตองเชิงตําแหนงเปรียบเทียบกับภาพออร?โทสีเชิงเลข
จากภาพท่ี ๒ – ๗ แสดงถึงเมื่อมีการปรับแกคาพิกัดภาพ Scan ร.ว.๙ และทําการตรวจสอบ

โดยการเรยี กคนจากชอื่ ไฟล?ภาพทป่ี รบั แกแลวมาซอนทับภาพออร?โทสเี ชงิ เลข ดวยโปรแกรมการจัดการขอมูลแผนที่
ตําแหนง ชอื่ ไฟลภ? าพ และตําแหนงคาพกิ ดั ของภาพจะถกู ตองตรงกนั
๒. การจดั เตรยี มแบบ ส.ธ.๑ โดยการกราดภาพ (Scan)

๑) จัดเตรียมขอมลู แบบ ส.ธ.๑
๒) จดั เตรียมเครื่องกราดภาพ (Scanner) เพ่อื เตรยี มทําการกราดภาพ (Scan) แบบ ส.ธ.๑
๓) ทําการกราดภาพแบบ ส.ธ.๑ ดวยเครอ่ื งกราดภาพ (Scanner) และบนั ทึกเปFนภาพสี รูปแบบ
ไฟลน? ามสกุล .tif ท่ีคาความละเอียดของภาพ ๓๐๐ DPI
๔) เมอื่ กราดภาพแบบ ส.ธ.๑ (Scan) เปFนภาพดจิ ิทลั แลว ภาพท่ไี ดจะตองเห็นรายละเอียดของขอมลู
ชัดเจน

๒-๖

คูมอื การจัดทําขอมลู ท่ีดินของรัฐประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทห่ี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ภาพท่ี ๒ – ๘ ตวั อยางแบบ ส.ธ.๑ (ดานหนา)

๒-๗

คูมอื การจัดทําขอมลู ท่ีดินของรัฐประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ภาพที่ ๒ – ๙ ตัวอยางแบบ ส.ธ.๑ (ดานหลัง)

๒-๘

คูมือการจดั ทําขอมลู ท่ีดนิ ของรัฐประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรบั ทหี่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๕) การตั้งชือ่ ไฟล?ภาพ จะมีรปู แบบ คือ
(เลขที่ น.ส.ล.)_f.tif ;สําหรับภาพแบบ ส.ธ.๑ (ดานหนา)
(เลขที่ น.ส.ล.)_b.tif ;สําหรบั ภาพแบบ ส.ธ.๑ (ดานหลงั )
การตงั้ ช่ือไฟล?แบบ ส.ธ.๑

26588_f.tif ; สาํ หรับภาพแบบ ส.ธ.๑ (ดานหนา)
26588_b.tif ; สําหรับภาพแบบ ส.ธ.๑ (ดานหลงั )

ภาพที่ ๒ – ๑๐ ตัวอยางการตัง้ ชอื่ ไฟล?ภาพแบบ ส.ธ.๑
หมายเหตุ ในกรณีที่ เลขที่ น.ส.ล. มี “/” ใหเปลย่ี นเปนF “_”
๖) รวมไฟล?ภาพแบบ ส.ธ.๑ นามสกุล .tif ทั้ง ๒ ไฟล? (ดานหนา และดานหลัง) เปFนไฟล?ภาพ
แบบ ส.ธ.๑ นามสกลุ .pdf เพียงไฟลเ? ดียว และตงั้ ช่อื ไฟล?ในรปู แบบ (เลขที่ น.ส.ล.).pdf เพือ่ นําเขาฐานขอมูล
หมายเหตุ ในกรณที ี่ เลขท่ี น.ส.ล. มี “/” ใหเปลยี่ นเปFน “_”

๒-๙

คมู อื การจดั ทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

บทที่ ๓
การนําเขาขอมูลรูปแปลงที่ดิน น.ส.ล.

๑. การจัดเตรียมเพื่อนาํ เขาขอมูลรูปแปลงทีด่ ิน น.ส.ล.

การจัดเตรียมเพ่ือนําเขาขอมูลรูปแปลงที่ดิน น.ส.ล. ดําเนินการโดยการสราง Template
Shape file เพื่อบันทึกรายละเอียดขอมูลประจําแปลงที่ดิน น.ส.ล. โดยกําหนดการสรางตารางบันทึกขอมูล
ตามโครงสรางท่ีสาํ นักเทคโนโลยสี ารสนเทศกาํ หนด ดงั นี้

Field Name Field Type Field Key Description Domain
Size Type

PARCEL_ID Numeric 11 Parcel_ID

AREA Numeric 13.6 พ้ืนทจี่ ากระบบ

PERIMETER Numeric 13.6 ความยาวเสนรอบรปู

PIN Character 8 รหสั ประจําแปลงทดี่ นิ

NL_CODE Character 10 รหัสทะเบยี นท่ีดนิ ของรฐั

UTMMAP1 Character 4 ชอื่ ระวางภูมปิ ระเทศ

UTMMAP2 Character 1 แผนทีร่ ะวางภูมิประเทศ 1-4

UTMMAP3 Character 4 ชือ่ ระวาง 1:4,000

UTMMAP4 Character 2 แผนทีร่ ะวางขยาย 1:4.000 00

1:2,000 01-04

1:1,000 01-16

1:500 01-64

UTMPARNO Numeric 6 เลขที่ดิน UTM

๓-๑

คูมือการจัดทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสาํ คญั สาํ หรบั ทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Field Name Field Type Field Key Description Domain
Size Type
UTMSCALE
Numeric 4 มาตราสวนระวาง UTM 4,000 2,000
ONN
ON 1,000 500
OEE
OE Character 3 ระวางศนู ยฯ? เหนือ-ใต 000 – 999
OSHEET
OSCALE Character 1 ช่อื ระวางศูนย?ฯ เหนือ-ใต น , ต

OPARNO Character 3 ระวางศูนยฯ? ออก – ตก 000 – 999
NS3KTOPO
NS3KQ Character 1 ชือ่ ระวางศนู ย?ฯ ออก - ตก อ , ฏ
NS3KSHEET
NS3KPARNO Character 2 แผนทรี่ ะวางศนู ย?ฯ
NSL_TNO
NSL_NO Character 4 มาตราสวนระวางศูนยฯ? 4,000 2,000

1,000 500

Numeric 4 เลขที่ดนิ ระวางศูนยฯ?

Character 4 TOPO_NUMBER 1/50,000

Character 1 TOPO_SHEET 1/50,000

Character 3 เลขแผน น.ส.3ก

Numeric 4 เลขทีด่ นิ น.ส.3ก

Character 2 ชือ่ นําหนา นสล. (ตวั อกั ษร) กท : กรุงเทพฯ

Character 10 นสล. เลขที่ (ตัวเลข)

๓-๒

คมู อื การจดั ทําขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรับท่หี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NSL_ID Character 10 ทะเบยี นเลขทด่ี ิน นสล. 1 = UTM,
LANDUSE Character 150 การใชประโยชน?ของที่ดนิ 2 = ศูนยก? ําเนิด,
AREA_RAI Numeric 5 เนอ้ื ท่ี ไร 3 = น.ส.3ก
AREA_NGAN Numeric 2 เน้อื ที่ งาน
AREA_WA Numeric 3.1 เนอื้ ท่ี ตารางวา
TYPE Character 1 ประเภทการลงระวาง

REMARK Character 150 หมายเหตุ

ตารางที่ ๓ – ๑ แสดงรายละเอียดการบนั ทึกขอมลู ประจําแปลงที่ดิน

๓-๓

คูมือการจดั ทําขอมลู ทดี่ นิ ของรฐั ประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรับทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๒. การนําเขาขอมลู รปู แปลงที่ดิน น.ส.ล.

๒.๑ การนําเขาขอมูลรูปแปลงที่ดิน น.ส.ล. จากกระดาษบาง ร.ว.๙
การอานคาพิกัด (Digitize) เริม่ ดวยการใช Template Shape file ที่สรางไวแลว Export

เปนF Shape file ตวั ใหม โดยตง้ั ชือ่ ใหตรงกับระวางรูปแปลงทด่ี ินที่กาํ ลงั นําเขาอยู เชน NSL_ชื่อยอจงั หวัด.shp

๑. คลิก

๓. คลิกซาย

๒. เลอื ก

๕.ตง้ั ช่อื

๔.คลกิ ซาย ๖.คลกิ ซาย

ภาพที่ ๓ – ๑ ข้ันตอนการแปลงขอมูล Template Shape file

๓-๔

คูมือการจัดทําขอมลู ที่ดินของรฐั ประเภทหนังสือสําคญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

กอนท่ีจะทําการอานพิกัด (Digitization) คลิกขวาที่ Menu Bar และเลือก Snapping
ใหกําหนดระยะ Snapping กอน เพื่อใหการอานพิกัด (Digitization) งายข้ึน Vertex ที่อยูในระยะน้ีจะถูกดึง
มาใหติดกนั โดยอัตโนมตั ิ ดังน้ันจึงควรมกี ารกาํ หนดระยะ Snapping

๑. เลือกรปู แบบการ ๓. กาํ หนดระยะ

๒. เลอื กเมนู

๔. กดปoมุ

ภาพท่ี ๓ – ๒ แสดงวธิ ีการกําหนดระยะ
เลือกรูปแบบการ Snapping และกําหนดระยะ Snapping ตามความเหมาะสม โดยเลือก
เมนู Options และใสคาเพ่อื กําหนดระยะ

๓-๕

คมู อื การจัดทําขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสําคญั สาํ หรับทห่ี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

เริ่มทําการนําเขารูปแปลงที่ดิน โดยคลิกที่เมนู Editor แลวเลือก Start Editing ก็จะ
สามารถแกไข เพอ่ื เตมิ ขอมลู รปู แปลงที่ดนิ ได ตัวอยางดงั ภาพ

๑. เลือกเมนู Start Editing

๒. เลอื กชน้ั ขอมลู

๓. กดปมoุ
ภาพที่ ๓ – ๓ เร่ิมการนําเขารูปแปลงทด่ี นิ

๓-๖

คมู ือการจัดทําขอมลู ทดี่ นิ ของรฐั ประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรบั ทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

นําเขารูปแปลงท่ีดินโดยเริ่มจากการสรางรูปปdด (Polygon) แรกขึ้นมา โดยเลือกเมนู
Editor -> Editing Windows -> Create Features ตวั อยางดงั ภาพ

๑. คลกิ ซาย

๒. คลกิ ซาย ๔. คลกิ ซาย
๕. คลกิ ซาย
๓. คลิกซาย

ภาพที่ ๓ – ๔ เรม่ิ การนาํ เขารูปแปลงท่ดี ินเปFน Polygon

๓-๗

คมู อื การจัดทําขอมลู ทด่ี ินของรัฐประเภทหนังสือสําคญั สาํ หรบั ท่หี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

เริ่มทําการอานพิกัด (Digitization) สรางรูปปdด (Polygon) ข้ึนมา โดยคลิกเมาส?ซาย
ที่จดุ แรก คลิกเมาส?ซายทจี่ ุดถัดไป เมือ่ ถึงจดุ สุดทายใหกด และดับเบลิ คลกิ ที่จดุ สดุ ทาย

๒. คลกิ ซาย

๑. คลิกซาย

๔. ดับเบลิ คลกิ ๓. คลิกซาย

ภาพที่ ๓ – ๕ การอานพิกัด (Digitization) สรางรูปปdด (Polygon)

๓-๘

คมู ือการจัดทําขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ท่หี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

หากตองการแกไข Vertex สามารถเคลือ่ นยาย Vertex ไดโดยคลิกเมาสซ? าย ท่ีปoุม
แลวยาย Vertex ดังแสดงตวั อยางในภาพที่ ๓ – ๖

๑. คลิกเมาสซ? าย

๒. ดบั เบล้ิ คลิกเมาส?ซาย

๓. เคลือ่ นยาย Vertex

ภาพท่ี ๓ – ๖ การเคล่ือนยาย Vertex

หากตองการเพิ่ม Vertex ใหคลิกเมาส?ขวาท่ตี ําแหนงทีต่ องการเพ่ิม แลวเลือก Insert
Vertex
ดงั แสดงตัวอยางในภาพที่ ๓ – ๗

๑. คลกิ เมาส?ขวา

๒.คลกิ ซาย

ภาพที่ ๓ – ๗ การเพมิ่ Vertex

๓-๙

คมู อื การจดั ทําขอมลู ท่ีดนิ ของรฐั ประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรับทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

หากตองการลบ Vertex ใหคลกิ เมาส?ขวาทตี่ าํ แหนงท่ีตองการลบ แลวเลอื ก Delete Vertex
ดังแสดงตัวอยางในภาพที่ ๓ – ๘

๒. คลิกเมาส?ขวา

๓.คลกิ ซาย

๑. ดบั เบลิ คลกิ
ภาพท่ี ๓ – ๘ การลบ Vertex

๓ - ๑๐

คูมือการจดั ทาํ ขอมลู ทดี่ ินของรัฐประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรับทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๒.๒ วิธกี ารแปลงไฟลcขอมูล นสล. จากโปรแกรม Dol CAD (.XML) เปน> Shape File (.shp)

๑. เปdดโปรแกรม Dol CAD เลอื ก ระบบออฟไลนc

เลือก ระบบออฟไลน์

๒. เลอื กคลิกที่ นําเขา/ส/งออก

เลือก นาํ เข้า/ส่งออก

๓ - ๑๑

คมู ือการจัดทําขอมลู ทีด่ ินของรฐั ประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรับทหี่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๓. นําเขาไฟล? .XML โดยเลือกคลิกท่ี นาํ เขา - ขอมูลรงั วัดดวย XML

เลือก นําเข้า – ข้อมูลรังวดั
ด้วย XML

๔. เลอื กนําเขาไฟลน? ามสกุล .XML ที่ตองการ จากนัน้ เลือกคลกิ ท่ี Open

เลือก ไฟลน์ ามสกลุ .XML

เลือก Open

๓ - ๑๒

คมู ือการจัดทาํ ขอมลู ท่ีดินของรัฐประเภทหนังสือสําคญั สาํ หรับทหี่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๕. โปรแกรมจะเปdดแสดงขอมูล

๖. เลอื กคลกิ ที่ นาํ เขา/สง/ ออก

เลือก นาํ เข้า/ส่งออก

๓ - ๑๓

คมู ือการจัดทําขอมลู ท่ีดินของรัฐประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรับท่หี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๗. สงออกขอมูล .XMl เพือ่ แปลงเปนF ขอมลู Shape File (.shp) โดยเลอื กคลิกที่ สง/ ออก –

Shape File

เลือก ส่งออก – Shape File

๘. เลือกรูปแบบชื่อไฟลข? อมลู ท่ีตองการสงออก เปนF ลําดบั ทร่ี ับเร่อื ง_วันทร่ี บั เร่อื ง
จากน้ันเลือกคลิกที่ ส/งออกขอมูล

เลือก ส่งออกข้อมูล
๓ - ๑๔

คมู ือการจัดทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนังสอื สาํ คญั สาํ หรบั ท่ีหลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๙. เลือกท่ีอยูปลายทางที่ตองการจัดเก็บขอมูล (ควรต้ังช่ือ Folder และช่ือ File เปFน
ภาษาองั กฤษ) จากนัน้ เลือกคลกิ ที่ Save

เลือก Save

๑๐. เมอ่ื เปdดดูไฟล?ขอมูล จะปรากฎขอมูล Shape File (.shp)

๑๑. รอจนกวาจะไดหนังสอื สําคญั สาํ หรบั ทหี่ ลวง (ส.ธ.๑) จากจงั หวัดสงมาให สจร.จัดเกบ็
๑๒. เมอื่ สจร. ไดหนงั สือสําคญั สาํ หรับท่ีหลวง (ส.ธ.๑) แลว จะสงมาใหทําการกราดภาพ
(scan) เพือ่ จัดเก็บภาพลักษณไ? วในฐานขอมูล ตามบทที่๒ ขอ ๒

๓ - ๑๕

คูมือการจดั ทาํ ขอมลู ท่ดี นิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสําคญั สาํ หรบั ท่หี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๑๓. หลังจากน้ัน ใหนํารูปแปลงมาใสรายละเอียดขอมูลประจํารูปแปลง (Attribute)
เพ่ิมเติมในรูปแปลงท่ีดิน (Shape file) ไดแก เลขที่ น.ส.ล. เนื้อที่ พรอมตรวจสอบขอมูลใหถูกตองตรงกับ
ขอมูลในเอกสารหนงั สือสําคญั สําหรบั ที่หลวง (ส.ธ.๑)

๒.๓ การนาํ เขาขอมลู รูปแปลงท่ดี ิน น.ส.ล. จากขอมูลรปู แปลงทด่ี นิ โครงการศูนยขc อมูลทด่ี ิน
และแผนที่แห/งชาติ

การนําเขาขอมูลรูปแปลงที่ดิน น.ส.ล. จากขอมูลรูปแปลงท่ีดินโครงการศูนย?ขอมูลที่ดิน
และแผนที่แหงชาติ เปFนการคนคืนขอมูลรูปแปลง น.ส.ล. ที่ไดจากการนําเขาขอมูลรูปแปลงท่ีดินทุกประเภท
จากสํานักงานท่ีดิน ซึ่งการนําเขาขอมูลรูปแปลงที่ดินนั้น อาจไมไดระบุประเภทของรูปแปลงเปFน น.ส.ล. การ
นําเขาขอมลู รูปแปลงทดี่ ิน น.ส.ล. จาํ เปนF ตองเตรียมขอมลู ดงั ตอไปน้ี

๑. บัญชี น.ส.ล. จะมีรายละเอยี ดเกย่ี วกับขอมลู ท่เี ก่ยี วกับแปลง น.ส.ล. เชน เลขท่ี น.ส.ล.
ช่อื น.ส.ล. เลขระวาง UTM ท่เี ปนF ท่ตี งั้ น.ส.ล. เน้อื ที่ของ น.ส.ล. ช่ือสาํ นกั งานที่ดินที่เปนF ท่ตี ั้ง น.ส.ล.

ภาพที่ ๓ – ๙ ตวั อยางบัญชีรายละเอียดเก่ยี วกับขอมลู ท่ีเกีย่ วกบั แปลง น.ส.ล.
๒. ภาพ Scan ส.ธ.๑ ซึ่ง Scan ดานหนาและดานหลัง ดานหนาจะเปFนรายละเอียดเก่ียวกับ

น.ส.ล. เหมือนกับที่บันทึกไวในบัญชี น.ส.ล. ดานหลังจะเปFนลักษณะรูปแปลงของ น.ส.ล. วามีการวางตัวใน
ลกั ษณะใด รูปรางเปนF เชนไร

๓ - ๑๖

คมู อื การจัดทาํ ขอมลู ท่ดี นิ ของรัฐประเภทหนงั สือสาํ คญั สาํ หรับทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ภาพที่ ๓ – ๑๐ ตัวอยางภาพ Scan ส.ธ.๑
๓. รูปแปลงที่ดินจากโครงการศูนย?ขอมูลที่ดินและแผนที่แหงชาติ จะเปFนแบงขอมูล
ตามความรบั ผดิ ชอบของสํานักงานท่ีดิน จากตัวอยางขอมูล ส.ธ.๑ ขอมูล น.ส.ล. จะอยูใน อําเภอ ดุสิต ซ่ึงอยู
ในความรบั ผิดชอบของสํานกั งานทด่ี นิ กรงุ เทพมหานคร

ภาพท่ี ๓ – ๑๑ ตวั อยางรปู แปลงท่ดี นิ จากโครงการศนู ย?ขอมูลทดี่ นิ และแผนที่แหงชาติ

๓ - ๑๗

คูมอื การจดั ทาํ ขอมลู ทีด่ ินของรัฐประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรับท่ีหลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

เม่อื เตรียมขอมูลทงั้ หมดแลวสามารถคนหาแปลงท่ีดิน โดยดําเนินการเลือกที่ชั้นขอมูล
รูปแปลงที่ดินจากสํานักงานที่ดินกรุงเทพมหานคร และเปdดตารางขอมูลเพื่อกําหนดเงื่อนไข ชื่อระวาง UTM
และเลขทีด่ ิน ตามทีไ่ ดระบุไวในบญั ชี น.ส.ล. ตามภาพที่ไดแสดง ดงั น้ี

๑.คลิกขวา ๔.กาํ หนดเง่ือนไข
๕.คลกิ ซาย
๒.คลิกซาย

๓.คลกิ ซาย

๖.คลิกซาย

ภาพที่ ๓ – ๑๒ ตวั อยางการคนหารปู แปลงท่ดี ินจากโครงการศนู ย?ขอมลู ที่ดินและแผนที่แหงชาติ

๓ - ๑๘

คูมอื การจดั ทาํ ขอมลู ทดี่ นิ ของรัฐประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ภาพที่ ๓ – ๑๓ ตรวจสอบรูปแปลงกับ ส.ธ.๑
ทําการตรวจสอบรปู แปลงทคี่ นหา วามรี ปู แปลงสอดคลองตรงกับ ส.ธ.๑ หรือไม ถาตรงกัน
ใหทําการคัดลอกรปู แปลงดังกลาว ไปวางไวในชั้นขอมูลรปู แปลง น.ส.ล. พรอมนําเขารายละเอียดขอมูลประจํา
แปลงทดี่ ิน น.ส.ล. ในตารางขอมลู ถาไมตรงใหตรวจสอบรายละเอียดใน ส.ธ.๑ วามีขอมูลเพิ่มเติม เพ่ือชวยใน
การคนหาหรอื ไม เชน เลขที่ดนิ ของแปลงขางเคียง

๓ - ๑๙

คมู อื การจดั ทําขอมลู ทด่ี ินของรฐั ประเภทหนังสือสาํ คญั สาํ หรบั ทห่ี ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ข้นั ตอนการคัดลอกรูปแปลง และการวางขอมูลไวในชนั้ ขอมลู รปู แปลง น.ส.ล. พรอมนําเขารายละเอียด
ขอมูลประจาํ แปลงทด่ี ิน น.ส.ล. ในตารางขอมลู สามารถดําเนินการไดดังตอไปน้ี

๑. ขั้นตอนการเริ่มแก Shape file โดยเลือกเมนู Editor->Start Editing จากนั้น
เลือกชน้ั ขอมลู ที่ตองการแกไข

๑.เลอื กเมนู

๒.คลิกซาย

๓.คลิกซาย

๔.คลกิ ซาย

๕.คลิกซาย

๖.คลิกซาย
ภาพท่ี ๓ – ๑๔ ข้ันตอนการเรมิ่ แก Shape file

๓ - ๒๐

คมู อื การจดั ทาํ ขอมลู ที่ดนิ ของรฐั ประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรับที่หลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๒. ขั้นตอนการเลอื กเฉพาะชนั้ ขอมลู ที่ตองการ เนือ่ งจากการเลือกเพอ่ื เลือกแลวขอมูล
ในชัน้ ขอมูลอ่นื อาจถูกเลือกมาดวย จึงตองทําการเลอื ก Make This The Only Selectable Layer เพ่ือเลือก
เฉพาะชนั้ ขอมูลท่ีตองการเทานน้ั และทําการคดั ลอก (Copy) ขอมูล

๑.คลกิ ขวา

๒.คลิกซาย

๓.คลิกซาย

ภาพท่ี ๓ – ๑๕ ข้นั ตอนการเลอื กเฉพาะชน้ั ขอมูลท่ีตองการ
๒.คลกิ ซาย

๓.คลกิ ซาย

๑.คลกิ ซาย

ภาพที่ ๓ – ๑๖ ข้ันตอนการคัดลอก (Copy) รปู แปลง

๓ - ๒๑

คมู ือการจดั ทาํ ขอมลู ท่ีดินของรฐั ประเภทหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรบั ท่หี ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๓. ข้ันตอนการวาง (Paste) รูปแปลง ในชนั้ ขอมูลทตี่ องการ

๑.คลกิ ซาย

๒.คลกิ ซาย ๓.เลือก
๔.คลิกซาย

ภาพท่ี ๓ – ๑๗ ข้นั ตอนการวาง (Paste) รูปแปลง

๓ - ๒๒

คมู ือการจัดทําขอมลู ทดี่ นิ ของรฐั ประเภทหนงั สือสาํ คญั สาํ หรบั ที่หลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๔. ขั้นตอนการปhอนขอมูล น.ส.ล. โดยเลือกเมนู Attributes และปhอนขอมูลประจํา
แปลงของ น.ส.ล. เมอ่ื ปhอนขอมลู แลวใหเลอื ก Editor->Stop Editing เพอ่ื หยุดการแกไขและ Save

๑.คลกิ ซาย

๒.ปอh นขอมูล
ภาพท่ี ๓ – ๑๘ ขนั้ ตอนการปhอนขอมูล น.ส.ล.

๑.คลกิ ซาย

๒.คลกิ ซาย
ภาพที่ ๓ – ๑๙ ข้นั ตอนการหยดุ การแกไข

๓ - ๒๓

คมู ือการจัดทาํ ขอมลู ทด่ี นิ ของรัฐประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรับที่หลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๓. การนาํ เขาขอมลู ประจําแปลงทดี่ ิน น.ส.ล. ในตารางขอมูล

นําขอมูลประจําแปลงท่ีดินกรอกลงในตาราง โดยคลิกเมาส?ซายท่ีขอมูล และเลือกเมนู
Attributes เพื่อปรากฏตารางเพ่ือใหกรอกขอมลู นาํ เขาขอมูลประจาํ แปลงทดี่ ิน น.ส.ล. ตามท่แี สดงในภาพ

๑.คลิกซาย

๒.ปอh นขอมลู
ภาพท่ี ๓ – ๒๐ การนําเขาขอมลู ประจาํ แปลงทด่ี นิ น.ส.ล.

๓ - ๒๔

คูมอื การจดั ทําขอมลู ที่ดินของรัฐประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภูมสิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๔. การตรวจสอบผลการนาํ เขารปู แปลงท่ีดินของรัฐ (น.ส.ล.)

วัตถุประสงค? เพ่ือใหฐานขอมูลมีขอมูลรายละเอียดรูปแปลงที่ดินของรัฐ (นสล.) ที่ถูกตองตรง
ตามรายการรังวดั มีขนั้ ตอนดาํ เนนิ การดังนี้

๑) หลังจากนําเขารูปแปลงท่ีดินของรัฐ (shape file) ไดแลว จะนํารูปแปลงเหลาน้ีมาทําการ
ตรวจสอบความถูกตอง โดยการ

- ตรวจสอบความถูกตองครบถวน ของรายละเอียดขอมูลประจํารูปแปลง (Attribute)
เชน เลขท่ี น.ส.ล. ช่ือแปลงทดี่ นิ มาตราสวน เนอ้ื ท่ี ชอื่ ระวาง เลขท่ีดนิ

- ตรวจสอบความถกู ตองเชิงตําแหนงจากระวางแผนท่ี ระบบพิกดั ฉาก ยู ที เอ็ม
- ในกรณีท่ีไมมีระวางแผนท่ี ระบบพิกัดฉาก ยู ที เอ็ม หรือเพ่ือยืนยันการตรวจสอบอีก
คร้ัง (Recheck) จะนําshape ซอนทับกับภาพถายทางอากาศ (ortho photo) เพื่อตรวจสอบขอบเขต
ลวดลายของรูปแปลงนนั้ รายละเอียดตามภาพที่แลวจงึ นาํ มาสแกนภาพลักษณ?เก็บไวในฐานขอมูล
- หลังจากไดเอกสารหนังสอื สําคัญสาํ หรบั ทห่ี ลวง (ส.ธ.๑) จากจังหวัดสงมาให สจร.จัดเก็บ
และไดสแกนภาพลักษณ?เก็บไวในฐานขอมูลแลว ใหนํามาใสรายละเอียดขอมูลประจํารูปแปลง (Attribute)
เพ่ิมเตมิ ไดแก เลขที่ น.ส.ล. เนอื้ ท่ี พรอมตรวจสอบขอมูลเดิมใหถูกตองตรงกับขอมูลในเอกสารหนังสือสําคัญ
สําหรับท่ีหลวง (ส.ธ.๑) เชน ช่ือแปลงท่ีดนิ มาตราสวน ชอ่ื ระวาง เลขท่ีดิน

ภาพที่ ๓ – ๒๑ แสดงขอมลู ที่ถูกตองตรงกบั ภาพถายทางอากาศ สามารถจัดเกบ็ ในฐานขอมูลได

๒) ถาถูกตองตรงกบั ระวางแผนท่ี ระบบพกิ ัดฉาก ยู ที เอ็ม หรือภาพถายทางอากาศ ใหทําการ
จดั เกบ็ ลงในฐานขอมลู รปู แปลงท่ดี นิ ของรฐั

๓) ถาไมตรงหรือใหจัดทําเปFนรายงานในรูปแบบ pdf. จัดสงคืนใหสํานักจัดการท่ีดินของรัฐ
ตรวจสอบและแกไข ดังภาพท่ี

๓ - ๒๕

คมู ือการจัดทาํ ขอมลู ที่ดินของรัฐประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรบั ทหี่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

พิกดั ที สจร. ส่งมาให้
พิกดั ที ถูกตอ้ ง

ภาพท่ี ๓ – ๒๒ แสดงขอมลู ที่ไมตรงกับภาพถายทางอากาศ จดั ทําเปFน pdf.
สงคืนใหสํานักจดั การทด่ี นิ ของรัฐ ตรวจสอบและแกไข

๓ - ๒๖

คมู ือการจดั ทําขอมลู ทดี่ ินของรฐั ประเภทหนงั สอื สําคญั สาํ หรับทีห่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

บทที่ ๔
การจดั ทาํ ฐานขอมลู สารสนเทศทด่ี นิ ของรฐั

การตรวจสอบขอมลู รปู แปลงทด่ี ินหนงั สอื สําคญั สาํ หรับท่ีหลวง (นสล.) เพอื่ จัดเก็บลงฐานขอมลู
๑. รับขอมูลรูปแปลงท่ีดินหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง (Shape file) จากกลุมงานบริหารจัดการ
ขอมูลแผนท่ี
๒. ตรวจสอบรูปแปลงที่ดินหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (Shape file) เปFนรายจังหวัดและ
รายแปลง ดวยโปรแกรมภมู ิสารสนเทศ (Arc GIS) รายละเอยี ดดงั น้ี
๑) ตรวจตําแหนงของรูปแปลง โดยดูจากขอมูลเชิงบรรยาย (Attribute) UTMMAP๑ , UTMMAP๒ ,

UTMMAP๓ , UTMMAP๔ , SCALE กับ ขอมูลระวางกรดิ วาถกู ตองตรงตามระวางกรดิ หรือไม

ภาพ ๔ - ๑ ตัวอยางขอมูลเชิงบรรยาย (Attribute) แสดงตําแหนงรูปแปลงที่ดินหนังสือสาํ คัญสาํ หรับที่หลวง

๔-1

คมู ือการจดั ทาํ ขอมลู ทดี่ นิ ของรัฐประเภทหนังสอื สําคญั สาํ หรบั ทีห่ ลวงในระบบภมู สิ ารสนเทศ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

๒) ตรวจสอบและแกไขรายละเอียดขอมูลเชิงบรรยายของรูปแปลง (Shape File) รูปแปลง นสล.
แตละแปลง กับบัญชีสํารวจขอมูลที่ดินของรัฐท่ีไดออกหนังสือหนังสําคัญสําหรับที่หลวงแลว (Excel file) และ
ไฟลภ? าพสแกน ส.ธ.๑ ประกอบกนั โดยการตรวจสอบรายละเอียด ใหดรู ายละเอยี ดขอมูลจากภาพสแกน ส.ธ.๑
เปFนขอมูลหลักในการตรวจและแกไขรายละเอียดขอมูลเชิงบรรยายของรูปแปลง และรายละเอียดขอมูลในบัญชิ
สํารวจขอมูลที่ดินของรัฐที่ไดออกหนังสือหนังสําคัญสําหรับท่ีหลวงแลว เพื่อใหขอมูลท้ัง ๓ สวน ถูกตองตรงกัน
(Shape file , บัญชี นสล. , ส.ธ.๑)

ภาพ ๔ - ๒ ตวั อยางตารางขอมลู เชิงบรรยาย (Attribute) รูปแปลงท่ีดินหนังสือสาํ คัญสาํ หรับท่ีหลวง

๔-2