คำนำ
การประชาสัมพันธ เปนหนึ่งในชองทางการสื่อสารที่สำคัญในการสรางความเขาใจท่ีดี
ระหวางองคกรกับกลุมผูมีสวนไดสวนเสีย รวมถึงสาธารณชนทั่วไป งานประชาสัมพันธเปนงานที่
เกี่ยวของกับการใชเคร่ืองมือส่ือสาร การเลือกประเด็นในการสื่อสาร และเคร่ืองมือสื่อสารท่ีถูกตอง
เหมาะสม จะชว ยใหเขา ถึงกลมุ เปา หมายไดอ ยางแทจ รงิ
ปจ จุบัน สื่อสังคมออนไลน (Social media) เปนส่ือทไี่ ดรบั ความนิยมในงานประชาสัมพันธ
และมีความกาวหนาอยางตอเน่ือง ท้ังยังมีแนวโนมวาจะไดรับความนิยมสูงข้ึนในอนาคต องคกรท้ัง
ภาครัฐและเอกชน ใชส ่ือสังคมออนไลนใ นการประชาสมั พันธองคกร รวมถึงสนิ คาและบริการเพื่อชวย
เสริมประสทิ ธิภาพใหกบั สือ่ ประชาสมั พนั ธแบบเดิม ๆ
องคความรเู กยี่ วกับ “การประชาสัมพันธในยุคดจิ ิทลั ผา นสื่อสังคมออนไลน” ฉบบั น้ี จัดทำข้ึน
เพื่อนำเสนอแนวคิดใหผูมีสวนเก่ียวของกับงานประชาสัมพันธของหนวยงานในสังกัดกรมท่ีดนิ นำ สื่อ
สังคมออนไลน (Social media) เขามาเสริม ส่ือประชาสัมพันธแบบออฟไลน ท่ีใชอยูในปจจุบัน
เพ่อื ใหการประชาสมั พันธข องหนว ยงานมีประสทิ ธิภาพยิ่งขึน้
สำนักงานเลขานุการกรม กรมทดี่ นิ
สารบัญ หนา
1
หลักการและเหตุผล 1
ลกั ษณะการประชาสัมพนั ธ 2
การประชาสัมพันธใ นยุค Digital 3
กระบวนการสอ่ื สารภายใดก ระแสสงั คมออนไลน 4
ขอแตกตา งระหวา งการประชาสัมพันธแ บบดัง้ เดมิ และการประชาสัมพนั ธใ นยุคดจิ ทิ ัล 5
ตัวอยางรูปแบบการประชาสมั พนั ธผ า นสอ่ื สงั คมออนไลนข องกรมท่ีดนิ 15
การเตรยี มความพรอมสคู วามสำเร็จในการประชาสัมพนั ธในยุคดจิ ทิ ัล
1
หลกั การและเหตผุ ล
การประชาสัมพันธ (Public relation) เปนหนึ่งในสวนประสมของการสื่อสารทางการตลาด
ซ่งึ มีความสำคัญอยางหน่ึงขององคกรที่นอกเหนือจากการโฆษณา การขายโดยพนักงานขาย และการ
สง เสริมการขาย ทั้งนี้ องคกรอาจอยใู นรูปของบรษิ ัท หางราน สมาคม หรือ หนวยงานตาง ๆ อันเปน
สวนหน่ึงในระบบสงั คม ซ่งึ มีความสัมพนั ธซ งึ่ กนั และกัน องคกรจะไมสามารถอยใู นสงั คมได หรืออยูได
ยากหากปราศจากการยอมรับและความเขาใจจากสาธารณชนซ่ึงเปนสวนหน่ึงในสังคม ดังน้ัน จึง
จำเปนที่องคกรตองใหความสนใจตอการทำความเขาและสรางความสัมพันธอันดีกับสาธารณชนโดย
ผา นสื่อตาง ๆ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหสาธารณชนมีทัศนคติ ความเช่ือหรือมุมมองที่ดีตอองคกร อัน
จะสงผลตอ การดำเนินงานอยา งราบรน่ื ในระยะยาวขององคก ร
ลักษณะการประชาสัมพันธ
1. การประชาสัมพันธเปนการส่ือสารสองทาง (Two-way communication) เปนการ
สื่อสารจากผูสงไปยังผูรับเกี่ยวกับขาวสารขององคกรท่ีตองการส่ือสารใหสาธารณชนรับทราบและ
เขาใจ และยังเปนการสื่อสารยอนกลับจากผูรับ คือ สาธารณชนไปยังองคกรเกี่ยวกับความคิดเห็นท่ี
เกย่ี วกบั องคกร
2. การประชาสัมพันธอาจมีกลุมเปาหมายหลายกลุม (Multiple target group) เชน
พนักงาน ลูกคา ผูถือหุน ชุมชน รัฐบาล หรือหนวยงานตาง ๆ เปนตน ท้ังนี้ขึ้นอยูกับวัตถุประสงคใน
การประชาสมั พันธวาตองการประชาสัมพนั ธไ ปยังกลมุ เปาหมายใดบาง
3. การประชาสัมพันธเปนการส่ือสารเพ่ือโนมนาวใจ ท้ังน้ีการประชาสัมพันธตองตั้งอยูบน
หลักความจรงิ เพ่ือมุงใหเ กิดความเช่อื ถอื และปฏิบัติตามดว ยความสมัครใจ
4. การประชาสัมพันธเปนการดำเนินงานอยางตอเน่ืองและสม่ำเสมอ โดยคาดหวังผล
ตอเน่ืองในระยะยาวเพื่อใหสาธารณชนมีความศรทั ธาและมีความไวเ น้ือเช่ือใจตอองคกรเพ่ือใหองคกร
สามารถดำเนนิ กิจการอยูในระยะยาวได
5. การประชาสัมพนั ธเปนการดำเนินงานอยางเปนระบบ โดยจะมีการวางแผน ควบคุม และ
ประเมินผลของการประชาสัมพันธ เพื่อใหม่ันใจวาการดำเนินการประชาสัมพันธเปนไปอยางมี
ประสิทธิภาพและประสทิ ธิผล
2
การประชาสัมพันธใ นยุค Digital
โลกยุคดิจิทัลเร่ิมจากการพัฒนาเทคโนโลยีคอมพิวเตอรมาใชทำงานแทนเครื่องมือแบบเกา
พรอมกับการพัฒนาเทคโนโลยีดานการสื่อสารมาใชเช่ือมโยงเคร่ืองคอมพิวเตอรเปนระบบเครือขาย
อินเทอรเน็ต สามารถสงขอมูลไปทั่วโลกไดอยางรวดเร็วอยางไรขีดจำกัด และมีการพัฒนา
แอพพลิเคช่ันหลากหลายรูปแบบมาใชประโยชนในการทำงานใหเปนไปดวยความสะดวกรวดเร็ว มี
ประสิทธิภาพ มีคาใชจายลดลง ทั้งในการบริหารจัดการ การผลิต การคา การลงทุน การบริการ ท้ัง
ภาครัฐและเอกชน โดยสามารถแบงววิ ฒั นาการของโลกยุคดิจทิ ัลเปน 4 ยคุ ดังน้ี
Digital 1.0 ยุคอินเทอรเน็ต (Internet) เปนยุคเร่ิมตนของการนำอินเทอรเน็ตมาใชงานใน
การดำเนินชีวิตของคนในสังคม ที่เริ่มเปลี่ยนจากออฟไลน (Offline) เปนออนไลน (Online) มากข้ึน
มีการจัดทำเว็บไซต (Website) ของหนวยงานและองคกรตาง ๆ เพื่อใชในการเผยแพรขอมูลขาวสาร
ตาง ๆ สูสาธารณะมีการสงจดหมายทางอีเมล (E-mail) แทนการสงจดหมายทางไปรษณีย สามารถ
เขาถึงขอมูลขาวสารตาง ๆ บนโลกอินเทอรเน็ตไดงาย และสะดวกรวดเร็วไดท่ัวโลกในเวลาอันสั้น
ตลอด 24 ช่ัวโมง สงผลกระทบอยางกวางขวางตอการดำเนินกิจกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะการส่ือสาร
และการดำเนินธุรกิจท้ังภาครัฐและเอกชนใหมีความสะดวกรวดเร็วมากข้ึน จึงตองเริ่มปรับตัวรับ
กระแสการนำเทคโนโลยดี จิ ิทัลมาใชป ระโยชนในการทำธรุ กรรมตาง ๆ
Digital 2.0 ยุคโซเชียลมีเดีย (Social Media) เปนยุคที่มีการพัฒนาแอพพลิเคชั่นตาง ๆ มา
ใชบนเคร่ืองคอมพิวเตอรและโทรศัพทมือถือ ใหสามารถติดตอสื่อสารบนโลกออนไลน เปนเครือขาย
สังคม Social Network เร่ิมจากการคุยหรือแชทกับเพ่ือนทั้งเปนบุคคลและเปนกลุม จากนั้นพัฒนา
ไปสูการดำเนินธุรกิจโดยใชโซเชียลมีเดียในการสรางเครือขายในการทำธุรกิจเพื่อตอบสนองความ
ตองการของผูบริโภคและผูรับบริการไดอ ยางกวางขวาง สะดวกรวดเร็ว และมปี ระสทิ ธิภาพมากย่งิ ข้ึน
โดยเฉพาะการนำมาใชในการประชาสัมพันธ และพัฒนาสงเสริมภาพลักษณองคกรออกไปสังคมโลก
อยางไรขีดจำกัดภายในเวลาอันส้ัน ปจจุบันเปนที่ยอมรับวาโซเชียลมีเดียไดกลายเปนสวนหนึ่งใน
ชวี ิตประจำวันของคนสวนใหญ ทุกคนท่ีใชโซเชียลมีเดียสามารถผลิตและเผยแพรขอมูลขาวสารไดทุก
ที่ทุกเวลาโดยไมตองอยูหนาคอมพิวเตอรอีกตอไป สามารถปฏิสัมพันธกับคนอ่ืนทุกท่ีทุกเวลาโดยเสรี
ดวยตน ทุนนอยทสี่ ดุ
Digital 3.0 ยุค Data เปนยุคของการใชขอมูลหรือ Data โดยการใชเทคโนโลยีดิจิทัลมา
ประมวลผลขอมูลหรือสารสนเทศที่ถูกนำเขาสูระบบคอมพิวเตอร โดยเฉพาะขอมูลขนาดใหญ หรือ
Big Data เพื่อนำมาใชประโยชนในการดำเนินกิจการตาง ๆ ไดอยางรวดเร็ว โดยใชระบบคลาวด
(Cloud Computing) มาชวยอำนวยความสะดวก จัดเก็บขอมูล ทำใหสามารถพัฒนาแอพพลิเคช่ัน
มาใชประโยชนในการดำเนินกิจกรรมตาง ๆ ผานโซเชียลมีเดีย ทำใหเกิดการขยายตัวในการทำ
ธุรกรรมขององคกรไดอยางสะดวกรวดเร็ว มีการสราง Platform หรือชองทางเพ่ือใหบริษัทหรือ
บคุ คลภายนอกนำสนิ คา หรือบรกิ ารมาไวบ นแพลตฟอรมน้นั ๆ เพ่ือใหค นทั่วไปมาใชซ้ือขายสินคาและ
บริการ เชน Facebook, Alibaba เปน ตน ซง่ึ ในยุคนเ้ี ปนยคุ ที่ “ใครมขี อมูลมาก ก็มีอำนาจมาก”
3
Digital 4.0 ยุค Machine-to-Machine เปนยุคท่ีการพัฒนาเทคโนโลยีทำใหอุปกรณ
อิเล็กทรอนิกสตาง ๆ สามารถติดตอส่ือสารและส่ังการใหทำงานเองไดโดยอัตโนมัติ สามารถเปด-ปด
หรือสั่งงานผานแอพพลิเคช่ันไดโดยไมตองกดปุมท่ีตัวอุปกรณ การส่ังงานดวยคำพูดในโทรศัพทแบบ
สมารทโฟนใหถายภาพหรือเขียนขอความโดยอัตโนมัติ ในยุคนี้เทคโนโลยีดิจิทัล เชน โทรศัพทมือถือ
หรือสมารทโฟน, AI หรือปญญาประดิษฐ, เคร่ืองปร้ินเตอรแบบ 3 มิติ, อินเทอรเน็ต จะเขามาเปน
สวนหนึ่งของการใชชีวิตประจำวันของคนในสังคมอยางหลีกเล่ียงไมไดมากข้ึนเรื่อย ๆ องคกรตาง ๆ
จงึ ตองปรับตวั ใหทันกับการพฒั นานวัตกรรมบนโลกดิจทิ ลั เหลา น้ี เพ่ือนำมาพฒั นาปรับปรุงการดำเนิน
กิจกรรมตาง ๆ ใหเกิดประโยชนตอองคกรและผูที่เกี่ยวของโดยไมใหเกิดผลกระทบและสรางความ
เสียหายอยา งรุนแรงตอไป
กระบวนการสื่อสารภายใตกระแสสังคมออนไลน
การใชส ือ่ สังคมออนไลนใ นการประชาสัมพันธจำเปนตองใชก ารสอื่ สารทั้งกระบวนการสื่อสาร
เปนหลักในการดำเนินการ อันประกอบดว ย
1. ผูสง สาร (sender) องคก รแตละแหงตางมีความพยายามในการสง สารไปยังกลมุ เปาหมาย
และประชาชนอยางตอเนื่อง ดังนั้นตองมีความชัดเจนในเร่ืองของคุณลักษณะเฉพาะขององคกร
ภาพลักษณ จุดแข็ง/จุดออน โอกาส/อุปสรรค ส่ิงใดที่จะสงเสริมภาพลักษณขององคกรใหม่ันคง
แข็งแรง การมแี นวทางแกไ ขรับมือกับสิง่ ที่ไมค าดคดิ กลยุทธการวางแผนทง้ั ในระยะสัน้ และระยะยาว
2. เนื้อหาที่ใชในการส่ือสาร (message) ขาวสารและเน้ือหาท่ีนำเสนอมีผลตอภาพลักษณ
ขององคกร และการรับรูของกลุมเปาหมาย ดังน้ันการกำหนดประเด็นตาง ๆ (content) ในส่ือสังคม
ออนไลนจะตองมีความกระชับ เขาใจงาย สงเสริมภาพลักษณ และไมเปนการโฆษณ า
โดยประเด็นท่ีนิยมประชาสัมพันธผ านสื่อสังคมออนไลน เชน ทิศทางการบริหาร ขอมูลที่เกี่ยวของกับ
ดานบรกิ าร กิจกรรมขององคกร และบทบาทหนา ท่ีทางสังคม
3. ส่ือและชองทางการสื่อสาร (media/channel) ในกระบวนการสื่อสารนั้น ขั้นตอนและ
รูปแบบการถายทอดเน้ือหาหรือขาวสารจากผูสงไปยังผูรับทั้งท่ีเปนการสื่อสารทางตรงและทางออม
ผานการประชาสัมพันธบนส่ือสังคมออนไลน มักมุงเนนเพื่อสรางฐานความเขาใจ การเพ่ิมขอมูล
สาระสำคัญ การสรางการยอมรับในการมีสวนรวมของสังคม การสงเสริมภาพลักษณ การยอมรับฟง
ความคดิ เห็นของสาธารณชนในรปู แบบการส่ือสารแบบสองทาง (two-way communication)
4. ผูรับสาร (receiver) ซึ่งถือไดวามีอิทธิพลตอกระบวนการสื่อสาร เพราะจะนำไปสู
กระบวนการตัดสินใจ กลุมเปาหมายที่องคกรตองการสื่อสารโดยการทำประชาสัมพันธตองยึดหลัก
ความนา เชอื่ ถอื ความจริงใจ ซงึ่ จะนำมาตอความเชือ่ ม่ัน หรือการใหความรวมมอื
กระบวนการส่ือสารทั้งกระบวนการน้ีมีความจำเปนอยางย่ิงที่จะชวยใหเห็นผลสะทอนกลับ
ของผูรับสารที่มีตอผูสงสาร ซึ่งนอกจากจะสะทอนใหเห็นถึงการเลือกใชกลยุทธในการสื่อสารของ
องคกรแลว ยังสะทอนใหเห็นถึงภาพลักษณในฐานะผูสงสารไดอยางชัดเจนดวย โดยการสะทอนกลับ
จากสอื่ สงั คมออนไลนจ ะเปนอีกหนงึ่ ปจจัยในการนำมาใชวิเคราะหประเด็นการสื่อสารดานเนือ้ หาและ
เทคนคิ กอนมกี ารประชาสัมพันธผ านส่ือสังคมออนไลน
4
ปจจุบันผูทำหนาท่ีในการประชาสัมพันธจึงตองมีทักษะที่จำเปนตั้งแตการทำประชาสัมพันธ
แบบด้ังเดมิ จนถึงการประชาสมั พนั ธในยุคดิจิทลั ดังน้ี
ขอแตกตางระหวา งการประชาสัมพนั ธแบบดง้ั เดิมและการประชาสมั พนั ธใ นยุคดิจิทัล
ทกั ษะการประชาสัมพนั ธ
การประชาสัมพันธแบบดง้ั เดิม การประชาสัมพนั ธในยคุ ดจิ ิทลั
ผูสงสาร มีประสบการณดิจิทัลนอย ผู ส งส า ร ส าม ารถ ใช สื่ อ ให ม แ ล ะ
หรือไมมี ไมใชขอมูล หรือเคร่ืองมือดิจิทัลหรือ เครื่องมือดิจิทัลไดเปนอยางดี สามารถเลือก
ชองทางใหมๆ เพื่อบอกเร่ืองราวเปนพันธมิตรกับ กลุมเปาหมายได ทำใหเหมาะสมกับภารกิจและ
ส่ือเพือ่ เผยแพรข าว ใชพ ืน้ ฐานขอมลู สื่อด้ังเดิม หนาที่ขององคกร ดวยเน้ือหาที่มีประโยชนและ
ชว ยแกไ ขปญ หาของผูรบั สารไดอ ยา งรวดเร็ว
สาร สามารถส่ือสารกบั ผูรับสารเกยี่ วกับ สาร สามารถสรางเนื้อหาท่ีมีคุณภาพ
ขาวสารขององคกร โดยใสใจเฉพาะองคกร เฉพาะเจาะจง มีเนื้อหาที่เปนประโยชนและ
มากกวา ผูรับสาร ตอบสนองตอ ความตอ งการของประชาชน
ชองทางการสื่อสาร ใชสื่อดั้งเดิม เชน ชองทางการส่ือสาร ใชสื่อดิจิทัล จัดสง
สื่อมวลชน ไดแก วิทยุ โทรทัศน หนังสือพิมพ ขอมูลเชิงลึกเพื่อประสบการณท่ีเก่ียวของผาน
นิตยสาร ภาพยนตร เปน ตน ชอ งทางตาง ๆ สามารถใชสอ่ื ไดอยางหลากหลาย
เพือ่ สรางการเขาถึงขอ มูลใหไ ดมากทส่ี ดุ
การวัดผลลัพธ ความสำเร็จวัดจาก การวัดผลลัพธ การวัดผลอยางเปน
จำนวนเวลาที่ไดรับการเผยแพรจากส่ือ จำนวน กลางและเปนรูปธรรมดวยเคร่ืองมือดิจิทัล เชน
คอลัมนที่ไดรับการเผยแพรจากสื่อสิ่งพิมพ Google analytics สำหรับเก็บสถิติผูใชงานใน
จำนวนคนเขารวมกิจกรรม เว็บไซตห รอื ยอดแชร เปน ตน
5
ตวั อยาง รปู แบบการประชาสมั พนั ธผานสอื่ สงั คมออนไลนของกรมทดี่ นิ
การประชาสัมพนั ธผ านเฟซบุค (Facebook)
เปนการประชาสัมพันธประเภทชุมชนออนไลน เฟซบุคเปนส่ือสังคมออนไลนท่ีไดรับความ
นิยมเปนอันดับตน ๆ ปจจัยสำคัญที่ทำใหเฟซบุคไดรับความนิยมก็เนื่องมาจากถูกนำไปใชในงาน
โฆษณา การตลาด และการประชาสัมพันธ โดยเฟซบุคมีสวนชวยสงเสริมงานดังกลาวหลายประการ
เชน ชวยใหไ ดขอ มลู เชิงลกึ เกย่ี วกับประชาชนหรอื กลุมเปาหมาย ชว ยสรา งการรับรู โดยมีแนวทางดงั นี้
1. สามารถเลือกเนื้อหาท่ีนาสนใจและเปนประโยชนกับผูรับสารท่ีเขามาติดตามเฟซบุคของ
หนว ยงานไดอ ยา งอิสระ
2. นอกจากเนื้อหาในรูปของขอความแลวยังสามารถนำเสนอเนื้อหาประเภทอ่ืนได
หลากหลายเชน ภาพ หรอื คลิปวีดโิ อ เพลง เปนตน
3. เนนการมีสว นรวมของผรู บั สารใหส ามารถสอ่ื สารกันไดแบบสองทาง
4. ใชกลยทุ ธการเขียนและนำเสนอเนอ้ื หาในลกั ษณะท่ีสนิทสนมและเปนกันเองเปนหลัก ทำ
ใหเขาถงึ กลุมเปา หมายไดด ียิ่งข้ึน
วธิ สี มคั รเขา ใชง านเฟซบคุ (Facebook)
1. เริ่มตนเขาไปที่ https://www.facebook.com จะพบหนาตางตามรูปดานลาง แลวกด
“สรา งบัญชใี หม”
6
2. กรอกขอมูล ชื่อ, นามสกุล, อีเมลหรือหมายเลขโทรศัพท โดยในท่ีน้ีใสเปนอีเมล
และใสรหัสผา นตามดว ยวนั เดอื นป เกดิ และเพศ เสร็จแลวกด "สมัคร"
3. จะมาเจอกับหนานี้ เฟซบุคจะใหเรากรอกรหัสจากอีเมลท่ีใชในข้ันตอนกอนหนา
กรอกรหสั เสร็จ แลว กด “ดำเนนิ การตอ ”
7
4. เม่อื กด “ดำเนินการตอ” แลว จะมาปรากฏหนา นี้ แปลวา เราสมัครเฟซบุคเสรจ็ สมบูรณแลว
อีกชองทางท่มี ีคณุ สมบตั ิท่ีสำคัญในเฟซบคุ ซ่งึ นน่ั กค็ ือ Page ที่มีไวเ พื่อชวยสรางพ้ืนที่ ๆ หนึ่ง
ไวสำหรับการแสดงความคิดเห็น รวบรวมบุคคลที่สนใจอะไรเหมือน ๆ กัน หรือไวเปนชองทางการ
ประชาสัมพันธใหแกค นท่วั ไปไดร ับทราบ โดยแยกออกมาจากเฟซบุคสวนตัว
Facebook Fanpage เปรียบเสมือนการสรางหนาเว็บไซต 1 หนา ไวบนเฟซบุคในนามของ
แบรนด, ผลิตภัณฑ, กลุมองคกร หรือ ผูมีช่ือเสียง เพ่ือใชในการโปรโมท พูดคุย แลกเปลี่ยนความ
คิดเห็นกับกลุมผูใชงานบน ซ่ึงในหนาเพจนี้ อะไรก็ตามที่ไดโพสลงไป เชน ขาวสารใหม ๆ และเม่ือมี
คนเขามาที่หนาเพจ ก็สามารถเห็นขอความน้ันไดเลยทันที โดยไมจำเปนตองเพ่ิมเปนเพ่ือน เรียกงา ย
ๆ ก็คอื Facebook Fanpage นั้นจะคลายกนั กบั หนาเว็บทั่วไปทด่ี ไู ดโ ดยงาย
ข้ันตอนการสรางการประชาสมั พันธผา น Facebook หรือ Facebook Fanpage
๑. ผูจัดทำหรือแอดมินเพจเฟซบุค ดำเนินการรวบรวมขาวพรอมภาพประกอบที่ไดรับ
การตรวจสอบอยางถูกตองแลว
๒. ดำเนินการวิเคราะหขา วและจดั ทำขอมลู ตามลกั ษณะประเภทของขอมลู
- เขียนพาดหัวขาวตามหลักการประชาสัมพันธ (ใคร ทำอะไร ที่ไหน เม่ือไร และอยางไร)
ใชขอความท่ีสั้น กระชบั อา นไดใ จความและเขา ใจงาย
- คัดเลอื กภาพประกอบท่ีคมชดั สอ่ื ความหมายไดชดั เจน
- หากพบขอความท่ีไมเหมาะสม หรือสื่อไปในเชิงลบของหนวยงาน ควรนำไปปรึกษากับ
ผูบ งั คับบญั ชาเพื่อพจิ ารณาทันที
8
ตัวอยางการใช Facebook Fanpage เพื่อการประชาสัมพันธ และเผยแพรขาวสารของกรมทดี่ นิ
9
การประชาสัมพันธผานเวบ็ ไซตย ูทูบ (Youtube)
วิดีโอ หรือวีดิทัศน ในปจจุบันน้ีสามารถถายทำไดสะดวก เพราะมีการบันทึกภาพเปนระบบ
ดิจิทัล บันทึกภาพไดดวยกลองวิดีโอหลากหลายชนิด รวมถึงสมารทโฟนที่ใชกันอยางแพรหลายใน
ขณะน้ี การถายทำตัดตอที่ไมยุงยากขึ้นอยูกับความคิดและการสรางสรรคของผูผลิต จึงทำใหเกิดการ
ประชาสัมพันธใ นรูปแบบใหมท่ีเรียกวาวิดีโอออนไลน โดยใชวิดีโอทีผ่ ลิตขน้ึ เองเผยแพรประชาสัมพันธ
ไดเองผานระบบออนไลน บนเว็บไซตที่ใหบริการฝากไฟลวิดีโอ ซึ่งมีหลายเว็บไซตท่ีใหบริการ แตที่
นิยมใชกันอยา งแพรหลายกค็ อื เว็บไซตย ทู ูบ (www.youtube.com)
โดยในเว็บไซตนี้ ผูใชสามารถอัพโหลดภาพวิดีโอเขาไป เปดดูภาพวิดีโอท่ีมีอยู และแบงภาพ
วิดีโอ เหลานี้ใหคนอื่นดูไดโดยไมเสียคาใชจายใด ๆ ในยูทูบจะมีขอมูลเนื้อหารวมถึงคลิปภาพยนตร
ส้ัน ๆ และคลิปที่มาจากรายการโทรทัศน มิวสิกวิดีโอตาง ๆ คลิปวิดีโอที่เผยแพรอยูบนเว็บไซตยูทูบ
สวนมากเปนไฟลคลิปส้ัน ๆ ประมาณ 1 - 10 นาที ถายทำโดยประชาชนท่ัวไป แลวอัพโหลดข้ึนสู
เว็บไซตของยูทูบ โดยมีการแบงประเภทและจัดอันดับคลิปเอาไวดวย เชน ไฟลลาสุด, ไฟลท่ีมีผูชม
มากที่สุด, ไฟลท่ีไดรับการโหวตมากที่สุด ยูทูบเปนเว็บไซตท่ีใหบริการวิดีโอผานอินเทอรเน็ตท่ีมียอด
ผูชมวิดีโอของทางเว็บไซตทะลุหลัก 100 ลานคร้ังตอวัน เปนแหลงรวมวิดีโอจากผูใชทั่วโลกที่ใหญ
ทส่ี ุด และมจี ำนวนผูใ ชที่เขาไปชมวิดโี อคลปิ มากทีส่ ดุ ในขณะน้ี
การประชาสัมพันธผานยูทูบ ไมวาจะเปนสวนบุคคล หนวยงาน หรือธุรกิจตาง ๆ สามารถ
ผลิตส่ือในการประชาสัมพันธเพื่อเผยแพรบนยูทูบไดเหมือนกัน แตคุณภาพของวิดีโออาจจะแตกตาง
กันบาง ขึ้นอยูกับคุณภาพของกลองวิดีโอและอุปกรณท่ีใชในการผลิต แตท้ังนี้การประชาสัมพันธจะ
ประสบความสำเร็จหรือไมนั้น อยูท่ีความคิดสรางสรรคในการนำเสนอสื่อวิดีโอเปนหลัก ซึ่งการ
ประชาสัมพันธผา นยูทูบสามารถแบงออกไดดงั นี้
1. การใชยูทูบประชาสัมพันธสวนบุคคล เพ่ือนำเสนอตัวเองใหเปนท่ีรูจักตามวัตถุประสงค
ของตัวเองที่ตองการ เชน วิดีโอการเลนดนตรี วัตถุประสงคเพ่ือใหเปนท่ีรูจักของผูฟงและคายเพลง
ผลก็คืออาจไดรับการติดตอจากคายเพลงใหไปอยูในสังกัด ไดรับการติดตอจากผูชมใหไปแสดงดนตรี
และไดร ับคำชมความคดิ เห็นตา ง ๆ
2. การใชย ทู บู ประชาสัมพนั ธห นว ยงาน เพอ่ื ใหเปน ทีร่ ูจักของกลมุ เปา หมายผูใชบ รกิ าร ช้แี จง
เร่ืองราวของหนวยงานใหเขาใจอยางถูกตอง เชน วิดีโอแนะนำหนวยงาน หรือโครงการตาง ๆ
วัตถุประสงคเพ่ือสรางความรูและความเขาใจของประชาชน เกิดการสนับสนุนใหความรวมมือในการ
ดำเนนิ งาน
3. การใชยูทูบประชาสัมพันธธุรกิจหรือสินคา ก็เพ่ือใหผูบริโภคไดรูจัก รับทราบคุณลักษณะ
ของสนิ คา และซ้ือสนิ คา
10
ในปจจุบันมีการใชยูทูบในการประชาสัมพันธกันมากขึ้น เนื่องจากมผี ูใชอยางกวางขวาง เปน
แหลงรวมวิดีโอจากผูใชทั่วโลกที่ใหญท่ีสุด จากจำนวนวิดีโอคลิปในฐานขอมูลมากท่ีสุด และมีจำนวน
ผูใชมากท่ีสุดในขณะน้ี การใชงานที่งายเขาถึงกลุมคนไดอยางรวดเร็ว มีการแลกเปล่ียนความคิดเห็น
และวิดโี อที่นำมาแบง ปนมลี ักษณะหลากหลาย รวมทั้งการพัฒนาตลอดเวลาของเทคโนโลยีการส่ือสาร
และอินเทอรเ นต็ สวนการสรา งสรรคผ ลงานเพอ่ื การประชาสมั พันธบ นยูทูบ ผนู ำเสนอสามารถผลิตส่ือ
วิดีโอไดดวยตนเองกับอุปกรณที่มีอยู การผลิตสื่อวิดีโอประชาสัมพันธจะสำเร็จตามวัตถุประสงค
หรือไมน้ัน ขึ้นอยูกับความคิดริเร่ิมสรางสรรคผลงาน สามารถเลือกประชาสัมพันธไดตรงกับ
กลุมเปาหมาย ใชงบประมาณนอย ดวยเทคโนโลยีการส่ือสารและอินเทอรเน็ตที่ทันสมัยพัฒนาอยาง
ตอเน่ือง ทำใหมีแนวโนมคอนขางชัดเจนวา วิดีโอออนไลนจะเปนสื่อท่ีไดรับความนิยมในการ
ประชาสัมพนั ธต อไป
วธิ ีสมคั รเขา ใชงานยูทูบ (Youtube)
1.การสมคั ร และลงช่ือเขา ใชงานยูทบู
การสมัครสมาชิกยูทบู น้ันเพยี งมีอเี มลของ Google Gmail ก็สามารถลงช่ือเขา ใชยูทูบไดส วน
การลงชื่อเขาใชงานก็เริ่มจากเขาไปท่ี https://wwwyoutube.com จะพบหนาตางตามรูปดานลาง
ใหกด “ลงชือ่ เขาใช”
11
2. กรอกชื่ออีเมลทีเ่ ราใชจากนัน้ กดปมุ “ถัดไป”
3. เพียงเทานกี้ ็สามารถลงช่ือเชาใชงานเสร็จเรียบรอยแลวและสามารถตนหาคลิปหรือชองที่
ตอ งการ ไดทางชอ งคน หาดานบนของหนา เว็บไซต
12
4. สามารถกดปุม ติดตาม หรือ Subscribeเพื่อเก็บชองนี้ไวในระบบเรา และถาไมอยาก
พลาดคลปิ ใหมจ ากชอ งนั้นกค็ วรกดรูปกระดงิ่ จะเปน การแจงเตือนเมื่อมคี ลิปใหมจากชอ งนั้น
13
ตัวอยางการใช Youtube เพ่ือการประชาสมั พนั ธ และเผยแพรขา วสารของกรมทด่ี ิน
14
การประชาสัมพันธผา นทวติ เตอร (Twitter)
ทวิตเตอร (Twitter) เปนชองทางการส่ือสารออนไลนประเภทชุมชนออนไลนประเภทหน่ึงท่ี
เติบโตอยางรวดเร็วในชวงไมก่ีปท่ีผานมา สาเหตุสำคัญกเ็ น่ืองมาจากทวิตเตอรอนุญาตใหผูใชสามารถ
โพสตขอความที่มีความยาวมาก ๆ บนจอคอมพิวเตอรหรือหนาจอโทรศัพทมือถือ โดยขอความและ
การเชื่อมตอจะแสดงบนหนาสวนตัวของผูใชงานและถูกสงตอไปยังผูใชงานคนอื่น ๆ หรือผูติดตาม
(Follower) ท่ีลงทะเบียนเพ่ือเขามาติดตามความเคลื่อนไหวของผูใชงานคนนั้น ๆ ซ่ึงอาจเปนศิลปน
นักการเมือง หรอื บคุ คลผมู ีชื่อเสียง
ทวิตเตอรถูกพัฒนาใหสามารถใชงานไดอยางมีประสิทธิภาพโดยผูใชสามารถนำเสนอ
บทความ และคำอธิบายประกอบ ทำใหทวิตเตอรถูกใชเปนชองทางของการแบงปนเรื่องราวตาง ๆ
อยา งกวางขวาง ซ่ึงหนวยงานและนักประชาสัมพันธมักใชการสือ่ สารผานทวิตเตอรเปนชองทางในการ
ตอบคำถามหรือขอของใจของประชาชน เผยแพรขาวสารใหประชาชนไดรับทราบ โดยมีกลยุทธการ
ประชาสัมพนั ธ ดังนี้
1. นักประชาสัมพันธสามารถใชทวิตเตอรเพื่อสรางการมีสวนรวมของประชาชน เพื่อสราง
ความโดดเดน และการจดจำใหกับหนวยงาน
2. อยาเขียนทวิตเตอรแบบกระดานขาว คือ ไมควรนำเสนอเฉพาะประกาศของหนวยงาน
แตค วรใชเพ่ือสรางการสนทนากบั กลุมผูติดตาม
3. ควรโพสตเฉพาะเรื่องท่ีกลนั่ กรองแลว วา สำคญั และเขยี นอยา งสั้นกระชับ เขาใจงาย
4. สามารถปรบั ปรงุ เนอ้ื หาขอ ความใหทันสมยั อยูเสมอ โดยการโพสตขอความใหมว ันละหนึ่ง
ครั้งเปนอยางนอยเพอ่ื ใหช่อื ของหนว ยงานไมห างหายไปจากผตู ดิ ตาม
ตัวอยา งการใช Twitter เพ่ือการประชาสมั พนั ธ และเผยแพรขาวสารของกรมท่ีดิน
15
การประชาสมั พนั ธผ า นไลน (Line)
ไลน คือแอพพลิเคชันที่ผสมผสานบริการ Messaging และ Voice Over นำมาผนวกเขา
ดวยกัน จึงทำใหเกิดเปนแอพพลิเคชันท่ีสามารถแชท สรางกลุม สงขอความ โพสตรูปตาง ๆ หรือจะ
โทรคุยกันแบบเสียง หรือวิดีโอแบบเห็นหนาก็ได การใชไลนในการทำประชาสัมพันธ หรือเผยแพร
ขาวสาร มักจะใช Line Official Account ซึ่งผูใชงานไลนทั่วไปสามารถเปนเพื่อนกับ Line Official
Account ได เพ่ือทจี่ ะไดต ดิ ตามการอพั เดทขา วสาร และการประชาสัมพนั ธของบญั ชนี นั้ ๆ
ตัวอยางการใช Line เพื่อการประชาสมั พันธ และเผยแพรข า วสารของกรมทดี่ นิ
16
การเตรยี มความพรอมสูค วามสำเร็จในการประชาสมั พนั ธใ นยุคดิจทิ ัล
ยุคดิจิทัลสรางโอกาสที่นาตื่นเตนในการมีปฏิสัมพันธกับประชาชน เปาหมายในวิธีการแบบ
ใหม และสรางความเก่ียวของผูกพันแบบใหม สำหรับผูท่ีมีความกระตือรือรน มีความคิดสรางสรรค
ดิจิทัลจะสรางพื้นท่ีท่ีชวยผลักดันความคิดใหเกิดการสื่อสารที่สมบูรณแบบยิ่งขน้ึ จะตองวองไวในการ
ทำงาน แทนที่จะรูสึกแปลกใจหรือกังวลวาจะปรับตัวไมได ควรคาดการณถึงการเปลี่ยนแปลงและมี
ความสุขกับการเปล่ียนแปลงท่ีจะเกิดขึ้น พื้นฐานของการส่ือสารยังคงเปนแบบเดิมท่ีนิยมแพรหลาย
คอื การวิจัย กำหนดกลยุทธ วางแผน ปฏิบัติตามแผนการ วิเคราะห และทำช้ำ ทักษะสำคัญของการ
ประชาสัมพันธ ในดา นการเลา เร่อื ง การสรางความสมั พันธ ความคิดสรา งสรรค
ในอนาคตยุค 5.0 ปจจุบันประเทศพัฒนาแลวหลายประเทศไดกาวเขาสูดิจิทัล 5.0 อาทิ
สิงคโปร จีน ญ่ีปุน เกาหลี เปนยุคของการปฏิรูปขอมูลและเทคโนโลยี การใชสื่อและแพลตฟอรม
หลากหลาย มีการใช AI หรือปญญาประดิษฐ และ DATA ท่ีทำใหเกิดการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัลของ
ภาครัฐ ซึ่งจากแนวโนมดิจิทัล 5.0 น้ี คาดวาในอนาคตอันใกลนี้ประเทศไทยก็จำเปนตองพัฒนาเขาสู
ยุคดิจิทัล 5.0 อยา งหลีกเล่ียงไมไ ด
สังคมไดเปล่ียนผานมาต้ังแตยุค 1.0 ซึ่งเปนยุคของเกษตรกรรม สวนสังคมยุค 2.0 เปนยุค
อตุ สาหกรรมเบามกี ารนำเคร่ืองจักรเขามาใช เชน โรงงานทอผา เคร่ืองหนัง เคร่ืองประดับ สว นสงั คม
ยุค 3.0 เปนยุคของการเติบโตของอุตสาหกรรมหนัก มีการใชเทคโนโลยี เชน อะไหลรถยนต กาซ
ธรรมชาติ และยุค 4.0 จดั เปนยคุ แหง ขอ มลู ขาวสาร สารสนเทศเละเทคโนโลยี
สำหรับสังคมยุค 5.0 เปนยุคแหง Super Smart Society เทคโนโลยีที่มีความสำคัญและ
จำเปนตองใชในโลกอนาคด เกิดนวัตกรรมของหุนยนต สังคมจะมีการผนวกโลกไซบอร (Cyber
Space) กับโลกแหงความจรงิ เขาดวยกัน โดยมีเทคโนโลยีสารสนเทศเปนพื้นฐาน พรอมมี AI ซ่ึงไดแ ก
หุนยนต ผลของการพัฒนาสังคมยุค 5.0 คือ ประชาชนมีความสะดวก สามารถส่ังไดดวยปลายนิ้ว
สมั ผสั จากนวัดกรรมเทคโนโลยี
แนวโนมอนาคตของการประชาสัมพันธ จะมีการเปล่ียนแปลง และรวดเร็วกวาเดิม มี
เครื่องมือที่จะชวยจดั การกับขอ มูลขาวสารซึ่งไมเคยมีมาในยุคกอน ทำใหตอ งติดตามการเปล่ยี นแปลง
และแนวโนม ของสือ่ ดจิ ทิ ัลอยา งสมำ่ เสมอ แลว ปรับกลยุทธการประชาสัมพนั ธใหท ันทว งที