หลักกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม ชุดประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยการโอนและการก่อภาระผูกพันในอสังหาริมทรัพย์ (ปี 2561)

๔๙

ภาระตดิ พันในอสังหารมิ ทรัพย์

ความหมาย

ภาระติดพันในอสังหาริมทรัพย์ คือ ทรัพยสิทธิอย่างหนึ่ง โดยอสังหาริมทรัพย์อาจจะต้องตกอยู่ใน
ภาระติดพนั อันเป็นเหตใุ หผ้ ูไ้ ด้รบั ประโยชนม์ ีสิทธไิ ดร้ ับการชาระหน้ีจากอสังหาริมทรัพย์นั้นเป็นคราว ๆ หรือได้ใช้
และถือเอาประโยชน์จากอสงั หารมิ ทรพั ยน์ ั้นตามที่ระบุไว้

กฎหมายและคาสง่ั ท่เี ก่ียวขอ้ ง

- ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา ๑๔๒๙ - ๑๔๓๔
- คาส่ังที่ ๘/๒๔๙๒ ลงวนั ที่ ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๙๒ เรื่องสิทธเิ กยี่ วกบั อสงั หาริมทรพั ย์
- คาส่ังที่ ๓๘๐/๒๔๙๗ ลงวันที่ ๗ เมษายน ๒๔๙๗ เร่ืองระเบียบการเก่ียวกับการจดทะเบียน
สทิ ธแิ ละนิตกิ รรม

สาระสาคญั

หลักประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่คาสั่งกรมท่ีดิน คาสั่งที่ ๘/๒๔๙๒ ลงวันที่ ๑๕

พฤศจิกายน ๒๔๙๒ เรื่องสทิ ธิเกยี่ วกบั อสงั หารมิ ทรัพย์ นามาวางเปน็ แนวทางปฏิบตั ิ ดังน้ี

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณชิ ย์ คาสง่ั กรมที่ดิน ฯ

อสังหาริมทรัพย์อาจต้องตกอยู่ในภาระติดพัน คาส่ังท่ี ๘/๒๔๙๒ ลงวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน

อันเป็นเหตุใหผ้ ู้รับประโยชน์มสี ทิ ธิได้รับการชาระหน้ี ๒๔๙๒ เรอื่ งสิทธิเก่ียวกับอสงั หาริมทรัพย์

เป็นคราว ๆ จากทรัพย์สินนั้น หรือได้ใช้และถือเอา 1. ภาระติพันในอสังหาริมทรัพย์ประกอบด้วย

ซ่งึ ประโยชนแ์ ห่งทรัพย์ตามท่รี ะบไุ ว้ (มาตรา ๑๔๒๙) ลักษณะสาคญั ดงั นี้

ก) ใชบ้ ังคบั ถึงอสงั หาริมทรพั ย์เทา่ นน้ั

ข) ก่อตั้งขึน้ โดยนติ ิกรรม

ค) เปน็ เหตใุ หผ้ รู้ ับประโยชนม์ ีสิทธิได้รับการชาระหน้ี

เป็นคราวๆ จากทรัพย์สินนั้น หรือได้ใช้และถือเอา

ซึ่งประโยชนแ์ หง่ ทรพั ย์สินตามทีร่ ะบไุ ว้

 การสอบสวนก่อนการจดทะเบียน

การสอบสวน คาสั่งกรมท่ีดิน ฯ

ให้พนักงานเจ้าหน้าที่สอบสวนผู้ขอตามนัย กฎกระทรวง ฉบับที่ ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตาม

กฎกระทรวง ฉบับท่ี ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความ ความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายท่ีดิน

ในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. ๒๔๙๗ และกฎกระทรวงฉบบั ที่แกไ้ ขเพ่ิมเตมิ

พ.ศ. ๒๔๙๗ และกฎกระทรวงฉบบั ทแี่ กไ้ ขเพิ่มเติม

เมอ่ื มผี ้มู าแสดงความประสงค์ขอจดทะเบียนสิทธิ คาส่ังท่ี ๓๘๐/๒๔๙๗ ลงวันท่ี ๗ เมษายน

และนิติกรรมเก่ียวกับที่ดิน ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ี ๒๔๙๗ เร่ือง ระเบียบการเก่ียวกับการจดทะเบียนสิทธิ

ทาการสอบสวนให้ไดส้ าระสาคญั ดงั น้ี และนิตกิ รรม

๕๐

การสอบสวน คาสั่งกรมท่ดี ิน ฯ

ก. ช่ือตัว ชื่อสกุล บิดามารดา อายุ สัญชาติ
เช้อื ชาติ ภมู ิลาเนาท่อี ยขู่ องผู้ขอทานติ กิ รรมทงั้ สองฝา่ ย

ข. ความประสงค์ในการขอจดทะเบียนสิทธิ
และนติ ิกรรม

ค. คู่สัญญาทั้งสองฝ่ายมีสิทธิที่จะกระทากิจการนั้น
ได้หรอื ไม่ ถ้ามเี อกสารใหต้ รวจสอบโดยละเอียด

ง. ให้สอบคู่สัญญาตามรายละเอียดแบบพิมพ์
การสอบสวนและให้คู่สญั ญาลงชอื่ หรือลายมอื ชื่อไว้ด้วย

จ. ถ้ามีการขัดข้องอย่างใด ผู้สอบสวนต้องรายงาน
ให้หวั หน้าการทราบ เพ่ือจะได้ชี้แจงให้คู่สัญญาท้ังสองฝ่าย
ทราบ

ตรวจบญั ชอี ายัด

 ค่าธรรมเนียม ค่าภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ และค่าอากรแสตมป์

(กรณีมคี ่าตอบแทน)

ประเภท การเรียกเก็บ/อัตรา

ค่าธรรมเนยี ม ๑% ของจานวนเงินค่าตอบแทน

คา่ ภาษีหัก ณ ท่จี ่าย -

คา่ ภาษธี รุ กจิ เฉพาะ -

ค่าอากรแสตมป์ ๐.๕% ของเงนิ คา่ ตอบแทน

 ค่าธรรมเนียม ค่าภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ และค่าอากรแสตมป์

(กรณไี มม่ ีค่าตอบแทน)

ประเภท การเรียกเก็บ/อัตรา

ค่าธรรมเนียม แปลงละ ๕๐ บาท

คา่ ภาษหี กั ณ ทจี่ ่าย -

ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ -

ค่าอากรแสตมป์ -

๕๐

การสอบสวน คาสั่งกรมท่ดี ิน ฯ

ก. ช่ือตัว ชื่อสกุล บิดามารดา อายุ สัญชาติ
เช้อื ชาติ ภมู ิลาเนาท่อี ยขู่ องผู้ขอทานติ กิ รรมทงั้ สองฝา่ ย

ข. ความประสงค์ในการขอจดทะเบียนสิทธิ
และนติ ิกรรม

ค. คู่สัญญาทั้งสองฝ่ายมีสิทธิที่จะกระทากิจการนั้น
ได้หรอื ไม่ ถ้ามเี อกสารใหต้ รวจสอบโดยละเอียด

ง. ให้สอบคู่สัญญาตามรายละเอียดแบบพิมพ์
การสอบสวนและให้คู่สญั ญาลงชอื่ หรือลายมอื ชื่อไว้ด้วย

จ. ถ้ามีการขัดข้องอย่างใด ผู้สอบสวนต้องรายงาน
ให้หวั หน้าการทราบ เพ่ือจะได้ชี้แจงให้คู่สัญญาท้ังสองฝ่าย
ทราบ

ตรวจบญั ชอี ายัด

 ค่าธรรมเนียม ค่าภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ และค่าอากรแสตมป์

(กรณีมคี ่าตอบแทน)

ประเภท การเรียกเก็บ/อัตรา

ค่าธรรมเนยี ม ๑% ของจานวนเงินค่าตอบแทน

คา่ ภาษีหัก ณ ท่จี ่าย -

คา่ ภาษธี รุ กจิ เฉพาะ -

ค่าอากรแสตมป์ ๐.๕% ของเงนิ คา่ ตอบแทน

 ค่าธรรมเนียม ค่าภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ และค่าอากรแสตมป์

(กรณไี มม่ ีค่าตอบแทน)

ประเภท การเรียกเก็บ/อัตรา

ค่าธรรมเนียม แปลงละ ๕๐ บาท

คา่ ภาษหี กั ณ ทจี่ ่าย -

ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ -

ค่าอากรแสตมป์ -