The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search

ปัญหาการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม ประเภทโอนกรรมสิทธิ์ (ปี 2557)

สำนักมาตรฐานการทะเบียนที่ดิน (KM ปี 2557)

Keywords: ด้านบริหารงานที่ดิน

142

๗. คําถาม การรวมโฉนดที่ดินที่ไดมาไมพรอมกันแลวแบงแยกใหม การคํานวณภาษี ภาษีธุรกิจเฉพาะ
คาํ ตอบ ไมมแี นวทางปฏิบตั ิทีช่ ัดเจน
กรณีนี้มกี ารเขยี นสัง่ การไวโดยชดั เจนแลว โดยใหคํานวณภาษีเงินไดบุคคลธรรมดาหัก ณ ที่จาย
…. ตามมาตรา ๕๐ (๕) แหง ประมวลรัษฎากร ดงั น้ี

(๑) กรณีนาํ ท่ดี ินหลายแปลงมารวมเปนท่ดี ินแปลงเดียวกนั ถามีมูลเหตุของการไดมาซ่ึงกรรมสิทธ์ิ
หรือสิทธิครอบครองอยางเดียวกัน และวันไดมาซึ่งกรรมสิทธิ์หรือ สิทธิครอบครองในปเดียวกัน
เมอ่ื โอนกรรมสทิ ธิ์หรือสทิ ธคิ รอบครองที่ดินนน้ั ไป การคาํ นวณภาษีเงินไดหัก ณ ที่จาย ใหคํานวณ
รวมกัน แตถาวันไดมาซึ่งกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครอง ตางปกัน การคํานวณภาษีเงินได
หกั ณ ทจ่ี าย ใหแ ยกคํานวณตามจํานวนเนื้อท่ีดินและจํานวนปท่ีถือครองในที่ดินแตละแปลง

(๒) กรณีนําที่ดินหลายแปลง มารวมเปนที่ดินแปลงเดียวกัน แตมีมูลเหตุของการไดมาซึ่ง
กรรมสิทธ์ิหรือสิทธิครอบครองตางกัน เมื่อโอนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองท่ีดินน้ันไป
การคาํ นวณภาษีเงินไดหัก ณ ที่จาย ใหแยกคํานวณภาษีตามจํานวนเนื้อท่ีดินและจํานวนป
ท่ถี อื ครองตามทป่ี รากฏในหนังสอื แสดงสิทธใิ นท่ีดนิ ฉบบั เดิม
(แนวทางปฏิบัตติ ามหนังสือกรมสรรพากร ดวนทสี่ ดุ ที่ กค ๐๘๐๒/๔๕๙๗ ลงวันที่ ๑๔ มีนาคม
๒๕๓๗ เวียนโดยหนังสอื กรมท่ดี นิ ที่ มท ๐๖๑๐/ว ๑๙๑๕๔ ลงวนั ท่ี ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๓๗ )

๘. คําถาม ซื้อขายที่ดินพรอมส่ิงปลูกสราง โดยสิ่งปลูกสรางไดบานเลขท่ีป พ.ศ. ๒๕๓๘ มาจดทะเบียน
คาํ ตอบ ซือ้ ขายที่ดินพรอมบานเม่ือ ๑ ตุลาคม ๒๕๕๖ ตอมามีการจดทะเบียนขายท่ีดินพรอมบาน
ออกไปเม่อื วนั ท่ี ๑ มกราคม ๒๕๕๗ ถอื วาไดมาซ่งึ ทด่ี ินพรอมบา นยังไมเกิน ๑ ป จะตอง
เสยี ภาษธี รุ กจิ เฉพาะหรอื ไม จะใชสทิ ธิทผี่ ขู ายมชี อื่ ในทะเบียนบานเกิน ๑ ป แตไดมาซ่ึงกรรมสิทธ์ิ
ซือ้ มายงั ไมถงึ ๑ ป (ซื้อมาเมือ่ วันที่ ๑ ตลุ าคม ๒๕๕๖)
การนับระยะเวลาการไดม าเพ่อื พจิ ารณาวาจะตองเสียภาษีธุรกิจเฉพาะหรือไม ตองเร่ิมนับต้ังแต
วันท่ีจดทะเบียนไดมาจนถึงวันที่จดทะเบียนโอน กรณีนี้เมื่อซื้อที่ดินพรอมบานมาเมื่อวันที่
๑ ตุลาคม ๒๕๕๖ และจดทะเบียนขายที่ดินพรอมบานไปเม่ือวันท่ี ๑ มกราคม ๒๕๕๗ ถือวา
การมีชือ่ อยูในทะเบียนบา นยงั ไมเ กนิ ๑ ป นับแตว นั ที่จดทะเบียนไดมาซ่ึงที่ดินและสิ่งปลูกสราง
การขายท่ดี ินพรอมบา นกรณีนจ้ี ึงตอ งเสยี ภาษีธุรกจิ เฉพาะ (ขอ ๓ (๖) ของหนังสือกรมสรรพากร
ดวนที่สุด ท่ี กค ๐๘๑๑/๐๐๐๘๑ ลงวันที่ ๖ มกราคม ๒๕๔๒ เวียนโดยหนังสือกรมที่ดิน
ดวนทสี่ ดุ ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๐๐๙๐๕ ลงวันที่ ๑๑ มกราคม ๒๕๔๒)

๙. คําถาม กรณีเจาของท่ีดินซื้อท่ีดินและบานมาพรอมกันและมีช่ือในทะเบียนบานมาแลวเปนเวลาเกินกวา
๑ ป ตอมาขายฝากเฉพาะที่ดินและไถถอนขายฝากภายในกําหนด ตอมาจะขายท่ีดินและบาน

143

คาํ ตอบ ตอไป คิดภาษีเงินไดแยกส่ิงปลูกสรางกับท่ีดิน หรือรวมสิ่งปลูกสรางกับที่ดิน จะเสียภาษี
๑๐. คาํ ถาม ธุรกิจเฉพาะหรืออากรแสตมป
ภาษเี งินไดหกั ณ ท่ีจา ย ควรถือวาการไดมาซึ่งที่ดินและสิ่งปลูกสรางไมพรอมกัน คํานวณ
คาํ ตอบ ภาษีเงินไดโ ดยแยกฐานราคาประเมนิ ทนุ ทรัพยท่ดี นิ และส่ิงปลูกสรา ง
ภาษธี รุ กิจเฉพาะ อยรู ะหวา งหารือกรมสรรพากร ในช้นั น้ี ควรเรียกเก็บไวกอน

กรณีไดท ่ีดนิ พรอ มส่งิ ปลูกสรางมาโดยการซื้อเมื่อวันท่ี ๒๐ มกราคม ๒๕๔๐ ตอมาเมื่อวันท่ี
๓ มีนาคม ๒๕๕๐ มีขายฝากท่ีดินพรอมส่ิงปลูกสรางมีกําหนดหกเดือนและไถถอนจากขายฝาก
ภายในกําหนดเวลาตามสัญญาขายฝาก คือ วันที่ ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๐ และขายฝากที่ดิน
พรอมบานมีกําหนดหกเดือนตอไปในวันเดียวกันและไถถอนจากขายฝากภายในกําหนดเวลา
ตามสญั ญาขายฝาก คอื วนั ที่ ๓ สงิ หาคม ๒๕๕๐ และจดทะเบียนขายท่ีดินพรอมบานตอไป
ในวันเดียวกัน ในการคํานวณระยะเวลาการไดมาเพ่ือเสียภาษีเงินไดและภาษีธุรกิจเฉพาะ
จะนบั ระยะเวลาการไดมาซึ่งท่ีดนิ พรอ มสิ่งปลกู สรางตง้ั แตวันทีซ่ อื้ มาครัง้ แรกเมื่อวันที่ ๒๐ มกราคม
๒๕๔๐ หรือวนั ที่จดทะเบียนไถถ อนจากขายฝากคร้ังหลงั สดุ เม่อื วันที่ ๓ สงิ หาคม ๒๕๕๐
ภาษีเงินไดหัก ณ ที่จาย เร่ิมนับระยะเวลาการไดมาต้ังแตวันที่ไถถอนขายฝากครั้งหลังสุด
เม่ือวันท่ี ๓ สิงหาคม ๒๕๕๐ ซึง่ เปน วนั ทก่ี รรมสิทธ์ิท่ีดินและส่ิงปลูกสรางตกเปนของผูขายฝาก
ภาษีธรุ กิจเฉพาะ อยูร ะหวา งหารือกรมสรรพากร ในชั้นนี้ ควรเรียกเก็บไวกอ น

๑๑. คาํ ถาม ที่ดินไดมาจากการซ้ือ โดยเขาถือกรรมสิทธิ์พรอมกันหลายคน โดย ณ วันท่ีซื้อไมไดมีการ
คําตอบ บรรยายสวนของแตล ะคนไว ตอมาภายหลงั ไดมีการจดทะเบียนบรรยายสวนแสดงกรรมสิทธ์ิ
ของแตล ะคนแลว ตอ มาผถู ือกรรมสิทธริ์ วมทุกคนจดทะเบียนขายท่ีดินพรอมบานไปพรอมกัน
……………….. จะคิดภาษีเงินไดหัก ณ ที่จายตามสวนของแตละคน หรือคิดรวมจากราคาประเมินท้ังแปลง
เมื่อพิจารณาแนวทางปฏิบัติท่ีกรมสรรพากรแจงมาและเวียนตามหนังสือกรมที่ดิน ที่ มท
๐๕๑๕.๑/ว ๘๙๐๐ ลงวนั ที่ ๒ เมษายน ๒๕๕๖ ขอ ๑ ท่ีกําหนดวาหากไมไดมีการแบงแยก
ที่ดินหรือบรรยายสวนกันไวอยางชัดเจนแลว จะเสียภาษีเงินไดในฐานะหางหุนสวนสามัญหรือ
คณะบคุ คลท่ีมิใชน ติ ิบคุ คล กรณีตามคําถามเม่ือมีการบรรยายสวนกันไวอยางชัดเจนแลวจะเสีย
ภาษีเงนิ ไดแยกหรอื รวมเสียข้ึนอยูกับขอเท็จจริงวาเปนการซ้ือมาและขายไปในลักษณะของคณะบุคคล
หรอื ไม การบรรยายสวนบางครงั้ อาจเปนเรื่องใหท ราบสัดสว นของการรว มลงทุนกไ็ ด

๑๒. คาํ ถาม ซื้อทีด่ นิ พรอ มบานมาแลว ๒ ป และมีช่ืออยูในทะเบียนบานเกินกวา ๑ ป ตอมาขายฝาก
มีกําหนดหกเดอื น โดยในการขายฝากครั้งน้ีไดใชสิทธิการมีชื่ออยูในทะเบียนบานไดรับยกเวน
ภาษีธุรกิจเฉพาะและไดไถจากขายฝากภายในกําหนดเวลา ตอมาไดมีการจดทะเบียนขายฝาก

144

ครง้ั ที่ ๒ หรือครงั้ ตอ ๆ ไป สามารถใชสิทธิการมีชื่ออยูในทะเบียนบานเพื่อยกเวนภาษีธุรกิจเฉพาะ
ไดอ กี หรือไม
คําตอบ ประเดน็ หารือนีก้ รมทดี่ ินไดหารอื กรมสรรพากร ยังไมไดร ับคําตอบจากกรมสรรพากร

๑๓. คาํ ถาม กรณขี ายฝากแลว ไถถอนจากการขายฝากหลาย ๆ ครั้ง สุดทายจดทะเบียนขาย การคิดภาษี
คาํ ตอบ ธรุ กิจเฉพาะจะนับเวลาการไดมาคร้ังใด
ควรนบั ตั้งแตว นั ทจี่ ดทะเบียนไถถอนขายฝากครง้ั สุดทา ย จนถงึ วนั จดทะเบียนขาย เพราะหากเรมิ่ นับ
การไดมาซ่ึงท่ีดินตั้งแตวันท่ีจดทะเบียนไดท่ีดินมาคร้ังแรกจนถึงวันท่ีจดทะเบียนขาย ก็เทากับ
เปนการใหสิทธิประโยชนซํ้าซอน เพราะในการจดทะเบียนไถถอนจากขายฝากครั้งแรกไดรับสิทธิ
ยกเวนภาษธี รุ กิจเฉพาะแลว

ประเด็นการจดทะเบียนให

๑. คาํ ถาม มลู นิธทิ ่วั ไปทีไ่ มใ ชเก่ยี วกับคริสตจักร สามารถจดทะเบียนยกใหที่ดินแก อบต. หรือเทศบาล
คําตอบ เพื่อทําเปนท่สี าธารณประโยชนไดห รือไม และตองตรวจสอบวัตถปุ ระสงคข องมูลนิธิกอนจดทะเบียน
ดวยหรอื ไม
ได เทียบเคียงหนงั สอื กรมทด่ี นิ ที่ มท ๐๕๑๕.๑/ว ๓๓๒๖๒ ลงวนั ที่ ๑๒ พฤศจิกายน ๒๕๕๒

๒. คําถาม ธนาคารมกั บังคบั ใหผูขอทาํ นติ ิกรรมประเภทให (ระหวางพี่นอง หรือพอกับลูก หรือแมกับลูก)
คาํ ตอบ เปนประเภทขาย เมื่อเรียกผูขอมาสอบสวนก็จะบอกวาไมไดขายกัน เพียงแตมาโอนใหกัน
เพ่ือเขาธนาคาร ซึ่งเจตนาไมถูกตองแตตน ผิดเจตนาเพราะไมมีการซื้อขายกันจริงและไมมี
การจา ยเงินกัน
นิติกรรมท่เี ปนเร่ืองให ผูใหอ าจเรยี กถอนคนื การใหเพราะเหตผุ ูรบั ประพฤติเนรคณุ ได ตามมาตรา
๕๓๑ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ธนาคารกลัววาหากมีการถอนคืนการใหแลว
จะมีผลกระทบตอธนาคารท่ีออกเงินกูใหกับลูกคาซ่ึงนําที่ดินมาจดทะเบียนจํานองคํ้าประกันเงินกู
ลักษณะเชน นีถ้ อื วา เปนการทํานติ กิ รรมอําพรางตามมาตรา ๑๕๕ แหงประมวลกฎหมายแพงและ
พาณชิ ย

๓. คําถาม ปญหากรณีพ่ีใหนอง หรือญาติใหญาติดวยกัน ทั้งท่ีความจริงคือเรื่องขายกัน เพ่ือเปนการลด
คําตอบ คา ธรรมเนยี มในการโอน
พนักงานเจาหนา ทีต่ องสอบสวนใหไ ดขอเท็จจรงิ และชีแ้ จงขอ แตกตางระหวางการขายกับการใหวา
จะมีผลเชนใด ซง่ึ อาจเปน นิตกิ รรมอําพรางทาํ ใหก ารจดทะเบียนไมช อบดว ยกฎหมายอาจถูกเพิกถอน

145

การจดทะเบยี นหรือผูใหฟอ งศาลถอนคืนการใหได (ป. แพง มาตรา ๑๕๕, ๕๓๑) ซึ่งกรณี
ดงั กลาวทง้ั ประเภทให หรือขาย ยอมเสียคาธรรมเนียม ภาษี เทา กนั

๔. คาํ ถาม กรณถี อนคนื การให ศาลมคี าํ สง่ั แลว แตไมไ ดโฉนดทดี่ ินมาจะขอออกใบแทนไดเลยหรอื ไม
คําตอบ ออกใบแทนได ตามกฎกระทรวง ฉบบั ที่ ๔๓ ขอ ๑๗ (๓) แลวจดทะเบียนประเภทถอนคืน
การให เสยี คา ธรรมเนยี มและภาษอี ากรตามปกติ จะใชเพิกถอนตามมาตรา ๖๑ แหงประมวล
กฎหมายที่ดนิ ไมได

ประเดน็ การจดทะเบียนขาย

๑. คาํ ถาม ขายที่ดินพรอมส่ิงปลูกสราง แตขอมูลส่ิงปลูกสรางไมมีในสารบบท่ีดิน ไมมีใบอนุญาตปลูกสราง
คําตอบ อาคารมาแสดง กรณีดังกลาวตองใหผูขอไปขอหนังสือรับรองเก่ียวกับสิ่งปลูกสรางท่ีเทศบาล
หรอื อบต. มาประกอบการขายหรอื ไม
ถาเทศบาล หรอื อบต. สามารถออกหนังสือรับรองวาผูขายเปนเจาของส่ิงปลูกสรางจริง ก็ยอม
จดทะเบียนขายทด่ี ินพรอมส่งิ ปลกู สรางได ถา หากไมมหี นังสอื รับรองดงั กลาว แตส ิ่งปลกู สราง
เปนของเจาของที่ดินโดยหลักกฎหมายเรื่องสวนควบ ผูขายก็ยอมจดทะเบียนขายตอไปได
โดยพนกั งานเจาหนาที่จะตองถือปฏิบัติตามหนังสือกรมที่ดิน ที่ มท ๐๕๑๕/ว ๑๘๙๓ ลงวันที่
๒๐ มกราคม ๒๕๔๗ แตต อ งพจิ ารณาดวยวาสง่ิ ปลูกสรา งน้นั สรา งมานานจนหาหลักฐานไมไดจริง
หรือไมด วย

๒. คาํ ถาม ขายตามคาํ ส่ังศาลมีส่ิงปลูกสรางที่ยังสรางไมแลวเสร็จ ตามหนังสือเวียนใหเสนอเรื่องให
คาํ ตอบ คณะอนุกรรมการประจาํ จังหวัดพิจารณา ทําใหราษฎรไมพอใจเพราะลา ชา
กรณีขอจดทะเบียนโอนสิ่งปลูกสรางท่ียังกอสรางไมแลวเสร็จ สํานักงานที่ดินตองนําเร่ือง
เสนอใหคณะอนุกรรมการประจําจังหวัดพิจารณากําหนดราคาประเมินทุนทรัพยสิ่งกอสราง
ตามนยั มาตรา ๑๐๕ สัตต แหงประมวลกฎหมายท่ีดินเสียกอน (หนังสือกรมท่ีดิน ที่ มท
๐๕๑๕.๑/ว. ๑๑๐๒๑ ลงวันที่ ๒๗ เมษายน ๒๕๕๔) พนักงานเจาหนาท่ีไมมีอํานาจ
กําหนดราคาประเมินทุนทรัพยเองถึงแมผูขอจะยินยอมก็ตาม เพราะอาจมีกรณีขอคืน
คาธรรมเนียมและภาษีอากรได เนื่องจากราคาประเมินนั้นไมใชราคาประเมินที่แทจริงของ
ส่ิงปลกู สรา งทีย่ ังสรางไมแลวเสรจ็

๓. คาํ ถาม การสอบสวนเก่ยี วกับราคาซอ้ื ขายที่ดนิ ท่ีคูกรณีมักแจงราคาซ้อื ขายตา่ํ กวา ราคาซ้ือขายที่แทจริง
คาํ ตอบ ตองสอบสวนตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๗ ขอ ๒ และขอ ๓ หากปรากฏหลักฐานในภายหลัง
ก็แจง หนวยงานทเ่ี ก่ยี วขอ งดําเนินการตามอาํ นาจหนาท่ีตอไป

146

๔. คําถาม ผูขอไมบอกราคาซ้ือขายที่แทจริง หรือกรณีขายที่ดินพรอมส่ิงปลูกสรางแตไมสามารถบอก
คําตอบ ขนาดได หรอื จาํ นวนปส่งิ ปลูกสรางได ทําใหประเมนิ ราคาผดิ พลาด
ตองสอบสวนตามหลักเกณฑในมาตรา ๗๔ แหงประมวลกฎหมายท่ีดิน ประกอบ
กฎกระทรวง ฉบับท่ี ๗ ขอ ๒ (๒) หากไมทราบขนาด และไมสามารถตรวจสอบได จาก
หลกั ฐานในสารบบและหลักฐานท่ีนํามาแสดง หากคูสัญญาแจงขนาดไมตรงกัน เจาหนาที่มี
อํานาจออกไปตรวจสอบได โดยผูขอออกคาใชจาย หากปรากฏหลักฐานชัดเจนภายหลังสั่ง
หนวยงานท่ีมอี าํ นาจหนา ท่ตี ิดตามตอไป

๕. คําถาม การทํานิติกรรมขาย ปญหาสวนมากจะเกิดจากคูกรณีมอบอํานาจใหผูอื่นทํานิติกรรมแทน
คําตอบ เจาหนาทต่ี อ งเสี่ยงกบั การตรวจสอบลายมอื ชอ่ื เจาของท่ีดนิ วา เปน ลายเซ็นปลอมหรือจรงิ
เจา หนาที่ตองยึดระเบียบกรมทด่ี นิ วา ดว ยการมอบอํานาจฯ พ.ศ. ๒๕๕๕ ประกอบระเบียบกรมที่ดิน
วาดวยมาตรการการปองกันการทุจริตและคุมครองสิทธิของประชาชนในการมอบอํานาจทําการ
จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย พ.ศ. ๒๕๕๔ โดยเครงครัด และใน
ระเบียบเองใหอํานาจเจาพนักงานที่ดินใชดุลพินิจตามความเหมาะสมและขอเท็จจริงได จนกวา
จะเชอ่ื ถอื หนังสอื มอบอํานาจหรือไมเ ชื่อถือหนังสือมอบอํานาจ กส็ ามารถปฏเิ สธคาํ ขอได

ประเดน็ การจดทะเบียนขายฝาก

๑. คําถาม กรณีผูขายฝากนําเงินไปวางที่สํานักงานวางทรัพยแลวไมไดหนังสือแสดงสิทธิมาดําเนินการ
คําตอบ ผขู ายฝากจะขอออกใบแทนไดหรอื ไม
กรณีวางทรัพยแลว ผูขายฝากไมไดหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมาจดทะเบียนไถถอนจากขายฝาก
แตผขู ายฝากไดน ําหลกั ฐานการวางทรัพยโดยสละสิทธิถอนทรัพยท่ีไดวางไวมาแสดงตอพนักงาน
เจา หนาท่ีเพอ่ื ขอจดทะเบียนไถถอนจากขายฝาก พนักงานเจาหนาที่จะตองหมายเหตุกลัดติดไว
ในหนงั สอื แสดงสทิ ธิในท่ีดนิ ฉบับสํานกั งานท่ีดิน และลงบัญชีอายัดใหทราบถึงกรณีผูขายฝาก
ไดวางทรัพย ตามนัยมาตรา ๔๙๒ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ท้ังน้ี เพ่ือปองกัน
ไมใ หผูร บั ซอ้ื ฝากซึง่ มใิ ชเ จา ของกรรมสทิ ธแ์ิ ลวทําการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมใด ๆ ตอไปอีก
ยกเวนขอจดทะเบยี นไถถ อนจากขายฝากเทา นั้น (ขอ ๒๓ ระเบยี บขายฝาก)

๒. คําถาม ผูขายฝากและผูซื้อฝากตกลงกันจะมาขยายเวลาไถจากขายฝากซ่ึงสวนมากจะเปนวันสุดทาย
หรือใกลครบกําหนด เม่ือถึงวันนัดผูซื้อฝากไมมา หาตัวไมพบ ทําใหผูขายฝากเสียโอกาส
จะมแี นวทางแนะนาํ อยางไร

147

คําตอบ ควรจะตองแนะนําใหทําหลักฐานเปนหนังสือลงลายมือช่ือผูรับซื้อฝากที่ไดทําขึ้นกอนส้ินสุด
กําหนดเวลาไถตามสัญญาขายฝากหรือสัญญาขยายกาํ หนดเวลาไถครั้งสุดทาย ตามขอ ๒๒
แหงระเบียบกรมทดี่ ิน วา ดวยการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับการขายฝากท่ีดินและ
อสังหาริมทรัพยอยางอื่น พ.ศ. ๒๕๔๙ แลวคูกรณีคอยนําหลักฐานนั้นมาจดทะเบียน
ขยายกําหนดเวลาไถจากขายฝากในภายหลังก็ได แตหากหาตัวไมพบจนกระทั่งครบกําหนด
ขายฝากแลว ยอมตองถอื วา คูกรณไี มไ ดต กลงขยายเวลาขายฝากกนั เพราะการขยายเวลาขายฝาก
ตองตกลงกันท้ัง ๒ ฝาย ไมใ ชฝา ยผขู ายฝากประสงคฝา ยเดยี ว

๓. คาํ ถาม สัญญาขายฝากครบกําหนดเวลาขายฝากแลว ผูขายฝากมาขอไถถอนจากขายฝากโดยนําหลักฐาน
คาํ ตอบ สัญญาขายฝากท่ีผรู บั ซอ้ื ฝากสลักหลังไวใ ห ซึ่งเปนเวลากอนครบกําหนดเวลาขายฝาก ๒ เดือน
หรือ ๑ เดือน หรือ ๑ สัปดาห กรณีนี้พนักงานเจาหนาท่ีจะจดทะเบียนไถถอนจากขายฝาก
ใหกบั ผขู ายฝากไดห รือไม
การขายฝากทค่ี ูกรณีไดไ ถถอนกนั ภายในกําหนดสญั ญาขายฝาก แตผูขอไดมาขอจดทะเบียนไถถอน
การขายฝากเม่ือพนกําหนดเวลาใหไถถอนคืนไปแลว พนักงานเจาหนาท่ีสามารถจดทะเบียน
ไถถอนจากขายฝากได ในการจดทะเบยี นควรหมายเหตุในรายการบรรยายขางเร่ืองราวขอจดทะเบียนฯ
(ท.ด. ๑, ท.ด. ๑ ก.) และในสารบัญจดทะเบียนดวยอักษรสีแดงใหทราบดวยวา “ผูรับซื้อฝาก
ไดท าํ หลักฐานเปนหนังสือวา ไดม ีการไถถ อนแลว แตวันที่……เดอื น………..พ.ศ. …….”

๔. คาํ ถาม การไถถอนขายฝาก ผูรับซ้ือฝากสลักหลังสัญญาขายฝากใหผูขายฝากมาจดทะเบียนไถถอน
คําตอบ ฝายเดียว แตมีภาระเรื่องภาษีซ่ึงผูรับซ้ือฝากไมไดมอบใหผูขายฝากมาดวย ทําใหเปนภาระ
ของผูขายฝาก
เร่ืองน้ีเปนกรณีที่กฎหมายกําหนดไวเชนน้ัน ผูรับซื้อฝากเมื่อไดรับเงินคาไถถอนจากขายฝาก
เรียบรอยแลวก็จะไมสนใจอะไรอีก ปลอยใหเปนภาระของผูขายฝาก ซึ่งในการขายฝาก
พนักงานเจาหนาที่ไดแ นะนาํ ไวแลว

๕. คําถาม การแจงทําสัญญาขายฝากที่มีระยะเวลาส้ันเกินไป เชน หน่ึงเดือน เปนตน อาจทําใหผูขาย
คําตอบ เสยี เปรียบและไถถอนไมทัน
เนื่องจากตามกฎหมายมไิ ดกาํ หนดเวลาข้นั ตา่ํ ไว จึงเปนสิทธิของคูสัญญาจะตกลงกัน แตในฐานะ
เจาหนาท่ีจะตองช้ีแจงใหผูขายฝากเขาใจถึงผลตามกฎหมาย หากไมสามารถไถถอนขายฝาก
ไดภ ายในกําหนดเวลา (ตามแนวทางระเบยี บการขายฝากทีด่ ินฯ พ.ศ. ๒๕๔๙ ขอ ๒๔ (๑))

๖. คาํ ถาม การขายฝากทที่ ํานติ ิกรรมแอบแฝงการจํานองเปน นติ ิกรรมท่ีผูข ายฝากเสียเปรียบ ทั้ง ๆ ที่บางกรณี
เปน เพยี งการประกนั หนเ้ี ทา นน้ั

148

คาํ ตอบ เจาหนาที่ตองสอบสวนในประเด็นน้ีใหชัดเจนและอธิบายถึงปญหาท่ีอาจจะเกิดข้ึนภายหนา
เพื่อประกอบการตัดสินใจใหดี เม่ือผูขอเขาใจและมีความประสงคจะจดทะเบียนเชนใดจึงจะ
๗. คาํ ถาม ดําเนินการใหตอไป เพราะนิติกรรมดังกลา วถือเปนนิตกิ รรมอําพราง
คําตอบ
การไถถอนขายฝากหรือขยายระยะเวลาขายฝาก ท่ีผูมาย่ืนไถถอนเม่ือเลยกําหนดระยะเวลา
ไถถ อนโดยมีหลกั ฐานการไถถ อนจากผรู ับซอื้ ฝากท่ไี ดรับชาํ ระหนกี้ อ นครบกําหนด
หากสอบสวนผขู อแลวไดข อ เท็จจรงิ เปนทย่ี ุตวิ ามกี ารไถถ อนกอ นครบกําหนดเวลาขายฝากจริง
และมีหลักฐานการรับชําระหนี้จากผูรับซื้อฝากจริง แมมาจดทะเบียนหลังครบกําหนด
ระยะเวลากเ็ ปน การจดทะเบียนโดยชอบ

๘. คําถาม กรณกี ารนับระยะเวลาขายฝาก หากครบกาํ หนดวันหยดุ ราชการจะนับเพิ่มวนั เริ่มทําการหรอื ไม
คาํ ตอบ หากวันสดุ ทายของระยะเวลาเปนวันหยุดราชการ ใหนับวันที่เริ่มทําการใหมตอจากวันท่ีหยุด
ทําการนั้นเปน วนั สดุ ทายของระยะเวลาตาม ป.พ.พ มาตรา ๑๙๓/๘

ประเด็นสนิ สมรส

คาํ ถาม ที่ดินเปนสนิ สมรสโดยโฉนดทดี่ ินมชี อื่ สามีและภรรยาเปน ผูถอื กรรมสทิ ธ์ิ สามจี ะขายที่ดินเฉพาะสวน
ของตนแกภ รรยาไดหรอื ไม และที่ดินยงั คงเปนสนิ สมรสอยหู รือไม

คําตอบ ขายได ท่ีดนิ แปลงนเี้ มอ่ื สามขี ายเฉพาะสวนขอตนแกภ รรยาแลว กไ็ มถอื วา เปน สินสมรสอีกตอ ไป

ประเดน็ การเพกิ ถอนแกไ ข

๑. คําถาม ผูจดั การมรดกตามคาํ ส่งั ศาลไดนําคําสั่งศาลที่ตงั้ ตนเปนผูจ ดั การมรดกพรอมโฉนดที่ดินมาย่ืนคําขอ
คําตอบ จดทะเบยี นลงช่อื ผูจ ัดการมรดก (ระหวางจํานอง) และจดทะเบียนโอนมรดก (ระหวางจํานอง)
ใหแกต นเอง พรอ มทั้งจดทะเบยี นไถถอนจากจํานอง หลังจากนั้นไดมีการจดทะเบียนตอแตก็ได
จดทะเบยี นไถถอนไปแลว ตอมาทายาทอื่นไดนําคําส่ังศาลที่สั่งใหเพิกถอนการเปนผูจัดการมรดก
คนเดมิ และใหเ พิกถอนการจดทะเบยี นโอนมรดกที่ผูจดั การมรดกคนเดิมรับมรดกไปแลวใหกลับคืนสู
กองมรดก พรอมทั้งมีคําสั่งตั้งทายาทอื่นเปนผูจัดการมรดกแทนคนเดิม กรณีเชนนี้จะดําเนินการ
อยางไรกับรายการจดทะเบียนไถถอนจากจํานอง รายการจดทะเบียนจํานอง และรายการ
จดทะเบียนไถถ อนจากจาํ นอง ๓ รายการ หลังจากโอนมรดกแลว
รายการจดทะเบียนไถถอนจากจํานอง รายการจดทะเบียนจํานอง และรายการจดทะเบียน
ไถถ อนจากจาํ นอง ๓ รายการ ถือวา เปน รายการจดทะเบียนตอ เนื่อง ดังนน้ั เมือ่ เพกิ ถอนรายการ
จดทะเบียนลงช่ือผูจัดการมรดกและโอนมรดกแลว จึงควรเพิกถอนรายการจดทะเบียนที่ตอเนื่อง

149

ในลําดับถัดมาดวย เพื่อมิใหเจาหนาท่ีสับสนในช่ือเจาของท่ีดิน (ใชเฉพาะกรณีมีการจดทะเบียน
ไถถอนแลวเทานน้ั )

๒. คาํ ถาม ซ้ือขายท่ีดินพรอมส่ิงปลูกสราง จดทะเบียนถูกตอง แตสัญญาขายที่ดินบันทึกเลขท่ีบานผิด
คําตอบ จะดาํ เนนิ การอยางไร
การจดทะเบียนขายท่ีดนิ พรอมสงิ่ ปลูกสรา ง ปรากฏวา คูกรณีแจงเลขที่บานไวผิด พนักงาน
……………. เจาหนาทีจ่ ดทะเบยี นใหไ ปไมถือวา เปน การจดทะเบียนไปโดยคลาดเคลื่อน เน่ืองจากส่ิงปลูกสราง
ในท่ีดินยอมยังบังคับอยูกับท่ีดินท่ีสิ่งปลูกสรางนั้นตั้งอยู เลขที่บานเปนเพียงสวนประกอบ
หาใชเปนสาระสําคัญไม ในกรณีเชนน้ีใหคูกรณียื่นคําขอแกตามแบบ ท.ด.๙ แลวใหพนักงาน
เจาหนาท่ีสอบสวนพิจารณาโดยอาศัยหลักฐานตาง ๆ ที่ผูขอนํามาแสดงหรือท่ีสอบสวนได
เม่ือเปนท่ีเช่ือถือไดวาเลขท่ีบานที่ถูกตองตั้งอยูบนท่ีดินแปลงที่ขายเปนเลขที่บานเทาใดแลว
กใ็ หพนักงานเจา หนาทีส่ ัง่ แกไ ขไปตามคําขอแกไ ข
(หนังสอื กรมทดี่ ิน ท่ี มท ๐๖๑๒/๑/๗๖๖๘๓ ลงวันที่ ๖ สิงหาคม ๒๕๒๓ เวียนโดยหนังสือ
กรมท่ดี ิน ที่ มท ๐๖๑๒/ว ๑๗๐๔๓ ลงวันที่ ๑๓ สงิ หาคม ๒๕๒๓)

๓. คําถาม นายแดง ผูจดั การมรดกนายเอ ตามคาํ ส่งั ศาล (ไมม พี นิ ัยกรรม) ไดจดทะเบียนลงชอื่ ผูจัดการมรดก
คําตอบ ลงในโฉนดที่ดินแลวจดทะเบียนไถถอนและโอนมรดกใหแกตนเองในฐานะทายาทโดยธรรม
ในคราวเดียวกนั หลังจากน้ันนายแดงไดจดทะเบียนจํานองและไถถอนจํานองที่ดินแปลงดังกลาว
สองรายการ ตอมาศาลมคี าํ ส่งั ตงั้ นายขาวเปน ผจู ดั การมรดกนายเอแทนนายแดง และมีคําส่ัง
เพิกถอนรายการจดทะเบียนลงชื่อผูจัดการมรดกและรายการโอนมรดกของนายแดงเทาน้ัน
สวนรายการจดทะเบยี นไถถอนจํานองในลําดับกอนรายการจดทะเบียนโอนมรดก รวมท้ังรายการ
จดทะเบียนจาํ นองและไถถ อนจาํ นองในลาํ ดบั ตอ จากรายการจดทะเบียนโอนมรดก ศาลมิไดมีคําส่ัง
ใหเ พกิ ถอนดวย สาํ นกั งานทด่ี นิ จะดาํ เนินการอยางไร
กรณีตามประเด็นปญหา ศาลมีคาํ ส่ังใหเพิกถอนรายการจดทะเบียนลงชื่อผูจัดการมรดก
และรายการจดทะเบียนโอนมรดกเทานั้น รายการจดทะเบียนทั้งสองรายการเจาพนักงานท่ีดิน
ชอบท่จี ะดาํ เนนิ การเพกิ ถอนรายการจดทะเบยี นทง้ั สองรายการ ตามมาตรา ๖๑ วรรคแปด
แหง ประมวลกฎหมายที่ดิน สวนรายการจดทะเบียนไถถอนจํานองท่ีอยูในลําดับตอจากรายการ
จดทะเบียนลงชื่อผูจัดการมรดกใหแกไขในชองผูรับสัญญา จาก นายแดง ผูจัดการมรดกนายเอ
ผูไถถอน เปน นายเอ เปน ผไู ถถ อนแทน สําหรับรายการจดทะเบียนจํานองและไถถอนจํานอง
ที่นายแดงไดจดทะเบียนไว แมศาลมไิ ดมีคําส่ังใหเพกิ ถอนดว ยกต็ าม เม่ือนายแดงไดชําระหนี้แลว
ทาํ ใหก ารจาํ นองระงบั สิ้นไป ดังน้ัน เจา พนักงานทดี่ ินก็ชอบที่จะแกไขเพิกถอนรายการจดทะเบียน

150

ท้ังสามรายการได ตามนัยมาตรา ๖๑ วรรคแปด แหงประมวลกฎหมายที่ดิน โดยถือเปน
กระบวนการตอ เนอื่ งจากการเพกิ ถอนรายการจดทะเบียนลงชื่อผจู ดั การมรดกและโอนมรดก

ประเด็นการอายัดทด่ี นิ

คําถาม นาย ก. ทาํ สญั ญาจะซ้อื จะขายกับ นาย ข. ตอ มา นาย ก. ไดจ ดทะเบียนขายที่ดินใหแก
คําตอบ นาย ค. นาย ข. สามารถยนื่ ขออายดั ท่ดี ินแปลงดงั กลาวไดห รือไม
เมื่อนาย ก. ทําสัญญาจะซื้อจะขายไวกับ นาย ข. การที่ นาย ก. ไปจดทะเบียนขายที่ดิน
แกน าย ค. นาย ก. จงึ ผิดสัญญาทท่ี ําไวก ับ นาย ข. นาย ข. จึงเปน ผูเสียหาย จึงเปนผูมีสวนไดเสีย
เก่ียวกับท่ีดินโดยตรง อันอาจจะฟองบังคับใหมีการจดทะเบียนหรือใหมีการเปล่ียนแปลง
ทางทะเบยี นได สวนจะรับอายดั ไดหรอื ไม ตอ งดปู ระเด็นท่ีจะไปฟองศาลดวยวาเปนประเด็นฟอง
เพือ่ ใหม ีการเพกิ ถอน และจดทะเบียนใหผูขออายัดหรือไม หากใชก็สามารถรับอายัดได แตหาก
จะไปฟองเรยี กคา เสียหายอยางเดยี ว ยอมไมอ ยูในหลักเกณฑการรบั อายัด
(คําสั่งกระทรวงมหาดไทย ที่ ๖๓๕/๒๕๔๗ เรือ่ ง การอายัดท่ดี ิน ลงวันท่ี ๒๑ ธันวาคม ๒๕๔๗
(ขอ ๖ และขอ ๑๒)



คณะผูจัดทาํ

ช่อื หนังสอื เร่ือง ปญหาการจดทะเบยี นสิทธิและนิตกิ รรมประเภทโอนกรรมสิทธิ์

ทป่ี รึกษา

๑. นายชัยชาญ สทิ ธิวิรชั ธรรม ผอู ํานวยการสาํ นักมาตรฐานการทะเบยี นที่ดิน
๒. นายชัยยศ เหลืองภทั รเชวง ผอู ํานวยการกองฝกอบรม

คณะผูจดั ทํา

สาํ นกั มาตรฐานการทะเบียนที่ดนิ

๑. นางปภาวดี ธรรมสนอง ผเู ช่ยี วชาญเฉพาะดา นการทะเบียนที่ดนิ
ผูอ ํานวยการสวนมาตรฐานการจดทะเบียนสิทธิ
๒. นายสยมุ ภู สรุ เกียรติ และนติ ิกรรม
นกั วชิ าการท่ดี นิ ชาํ นาญการพเิ ศษ
๓. นายณัฎฐฑพิ ัฒณ กลุ เพมิ่ ทวรี ชั ต นักวิชาการทีด่ นิ ชํานาญการพิเศษ
๔. นางปราณี บุญโพธิ์ทอง นกั วชิ าการท่ีดนิ ชํานาญการพิเศษ
๕. นางยุพา แตงเสง็ นักวชิ าการท่ดี นิ ชาํ นาญการ
๖. นางบุษบา โพธ์ทิ องศรสี ิทธ์ิ นักวิชาการที่ดินชํานาญการ
๗. นายหรริ ักษ หัตถศาสตร

กองฝก อบรม คงคาเขตร นกั ทรัพยากรบุคคลชาํ นาญการพเิ ศษ
๑. นายพนิ ยั หวั หนากลมุ งานวิชาการและพฒั นา
การฝกอบรม
๒. นางสาวพรอษุ า ประทุม นักทรพั ยากรบุคคลชาํ นาญการพิเศษ
หัวหนากลุม วิจยั และพัฒนาการเรียนรู
๓. นางสาวพรทพิ ย รตั นพันธ นักทรพั ยากรบคุ คลชาํ นาญการ
๔. นายชยั อนนั ท ศิรริ ักษ นกั ทรพั ยากรบคุ คลชาํ นาญการ
๕. นางสาวประภาพร จนิ าวลั ย นักทรพั ยากรบุคคลปฏบิ ัตกิ าร
๖. นายชัยชาญ เจริญรกั ษ นักทรพั ยากรบคุ คลปฏิบัตกิ าร

พิมพที่ : กองการพิมพ กรมทด่ี ิน กระทรวงมหาดไทย

ปท ่พี ิมพ : กนั ยายน ๒๕๕๗ จํานวน ๑,๒๐๐ เลม


Click to View FlipBook Version